1:1 elchi boluxqa chaqirilip, hudaning hux hewirini tarqitixqa tallanghan, eysa mesihning hizmetkari bolghan menki pawlustin salam! 2 bu hux hewerni huda elmisaqta oz peyghemberliri arqiliq muqeddes yazmilarda wede qilghanidi. 3 bu hux hewer hudaning oz oghli, yeni rebbimiz eysa mesih toghrisididur. jismaniy jehettin, eysa mesih dawut padixahning ewladidin tughulghan. 4 lekin rohiy jehettin, uning hudaning oghli ikenliki uning olumdin tirilduruluxi arqiliq zor qudret bilen ispatlanghan. 5 huda eysa mesih arqiliq manga mehir-xepqet korsitip, meni elchilikke tallidi. xunga, men her millet kixilirini hudagha itaet qilsun dep, ularni eysa mesihke etiqad qilixqa chaqirimen. bu, eysa mesihning namigha xan-xerep kelturux uchundur. 6 eysa mesihke mensup bolghan silermu huda teripidin chaqirilghanlar qataridisiler. 7 men bu hetni hemminglargha, yeni huda mehir-muhebbet korsetken we u muqeddes helqim, dep chaqirghan siler rimliqlargha yeziwatimen. hudaatimiz we rebbimiz eysa mesih silerge mehir- xepqet we amanliq ata qilghay! 8 aldi bilen eysa mesih arqiliq hemminglar uchun hudagha xukur eytimen. chunki, etiqadinglar dunyaning hemmila yeride sozlenmekte. 9-10 men chin qelbim bilen hizmet qilip keliwatqan huda mening oz oghli toghrisidiki hux hewerni yetkuzux yolida silerni dualirimda daim eslep turuwatqanliqimgha guwahtur. hudaning iradisi bilen silerning yeninglargha berixim uchun, ahir bir pursetning boluxini uningdin tileymen. 11 chunki, silerge etiqadinglarni mustehkemlexte birer yardem berix uchun, siler bilen koruxuxni intayin arzu qilimen. 12 demek, men aranglarda bolsam, bir-birimizning etiqadidin ozara ilham alalaymiz. 13 qerindaxlar, xuni bilixinglar kerekki, men yeninglargha berixni kop qetim pilanlighan bolsammu, lekin bugungiche tosalghugha uchrap keldim. eysa mesih toghrisidiki hux hewerni yetkuzux yolida baxqa yehudiy emeslerning arisida yahxi netijilerge erixkinimdek, silerning aranglardimu yahxi netijilerge erixixni arzu qilip keldim. 14 chunki, men herqandaq ademge, meyli u medeniyetlik yaki medeniyetsiz bolsun, bilimlik yaki bilimsiz bolsun, hemmisige bu hux hewerni yetkuzuxke qerzdarmen. 15 xuning uchun, siler rimliqlarghimu bu hux hewerni yetkuzuxke texnamen. 16 bu hux hewerdin nomus qilmaymen. chunki, bu hux hewer arqiliq hudaning ku-qudriti ayan bolup, eysa mesihke etiqad qilghan her bir kixi qutquzulidu. bu hux hewer awwal yehudiylargha, keyin yehudiy emeslerge tarqitilghan. 17 bu hux hewerde hudaning insanlarni nemige asasen heqqaniy adem dep jakarlaydighanliqi axkarilanghan. bundaq jakarlax baxtin-ahir etiqadqa asaslanghandur. bu huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: adem etiqad bilen heqqaniy adem dep jakarlinip, hayatliqqa erixidu. 18 huda erxtin ademlerning barliq gunahkarliq we yamanliqlirigha qarxi oz ghezipini bildurdi. sewebi, ular adaletsiz ixliri arqiliq hudaning heqiqitini bilixni tosuwatidu. 19 ular halighan bolsidi, hudani bileleytti. chunki, huda toghrisidiki ixlar ularning koz aldida turuptu. huda bularni ulargha ochuq korsitip bergen. 20 dunya yaritilghandin beri, hudaning kozge korunmes ozgichilikliri, yeni uning mengguluk qudriti we birdinbir huda ikenliki ozi yaratqan mewjudatlar arqiliq ochuq korsitilmekte. xu sewebtin, insanlar hudani bilmeymiz, dep bahane korsitelmeydu. 21 lekin, insanlar hudani bilsimu, uni huda, dep ulughlimidi we uninggha xukur eytmidi. eksiche, ularning huda toghrisidiki oy- pikirliri bimene bolup, nadan qelbi qarangghuluqqa toldi. 22 gerche ular ozlirini eqilliq hesablisimu, lekin eqilsiz bolup chiqti. 23 ular menggu hayat bolghan xanuxewketlik hudagha ibadet qilixning ornigha, ademzatqa, quxlargha, tot putluq we yer beghirlighuchi haywanlargha ohxaydighan butlargha choqundi. 24 xu sewebtin, huda ularni qelbidiki xehwaniy heweslirige qoyup berdi. buning bilen, ular her hil napakliqlarni qildi. hetta bir-birining tenlirini bulghaxqa baxlidi. 25 huda toghrisidiki heqiqetlerge ixinixning ornigha, yalghan geplerge ixinixke baxlidi. yaratquchi hudagha itaet qilixning ornigha, yaritilghan nersilerge choqunup, xularni medhiyilidi. halbuki, putkul mewjudat teripidin menggu medhiyilinixke layiq bolghini yaratquchimiz hudadur, amin! 26 mana xuning uchun, huda ularni ozlirining peskex heweslirige qoyup berdi. ayallar tebiiy jinsiy munasiwetni tebiiy bolmighan munasiwetke, yeni ohxax jinsliqlar munasiwitige aylandurdi. 27 huddi xuningdek, erlermu ayallar bilen bolidighan tebiiy jinsiy munasiwetni taxlap, baxqa erlerge xehwaniy hewesler bilen koyup pixidighan boldi. erler erler bilen xermende jinsiy munasiwetlerge kirixti. xuning bilen, ular oz tenliride bu qilmixlirigha layiq jazani tartti. 28 ular hudani bilixni ret qilghanliqi uchun, huda ularni yaman niyetlirige qoyup berdi. buning bilen ular qilmasliqi kerek bolghan ixlarni qilixqa kirixti. 29 ularning hayati her hil rezillik, yamanliq, achkozluk, ochmenlik, hesethorluq, qatilliq, uruxqaqliq, hiyligerlik, suyiqest we ighwagerchilik bilen toldi. 30 ular tohmethor, hudagha nepretlinidighan, zorawanliq qilidighan, tekebbur, mahtanchaq, her hil eskiliklerni oylap chiqiridighan, ata-anisining sozini anglimaydighan, 31 nadan, wediside turmaydighan, koyumsiz we rehimsiz insanlardur. 32 ular hudaning bundaq ixlarni qilghanlarni olumge mehkum qilidighanliqini bilip tursimu, bu eskiliklerni ozliri qilipla qalmay, baxqilarningmu xundaq qilixini qollap-quwwetleydu.

2:1 xunga, sen bundaq rezil ixlarni qilghuchilar ustidin hokum qilixing mumkin. biraq ey burader, senmu bundaq ixlarni qiliwatisenghu! undaqta, sening kim boluxungdin qetiynezer, huda soraq qilidighan axu kunde ozungni aqlaxqa bahane korsitelmeysen. chunki, baxqilar ustidin mundaq ixlarda hokum qilsang, oz ustungdimu xu ixlardin hokum qilghan bolisen. 2 bizge melumki, hudaning bundaq ixlarni qilghanlar ustidin chiqarghan hokumi heqtur. 3 biraq ey burader, senmu bundaq ixlarni qilip turup, yenila baxqilar ustidin hokum qilsang, hudaning hokumidin qachalaymen, dep oylamsen? 4 hudaning sanga korsetken chongqur mehribanliqi, kengchiliki we mol sewr-taqitini sel chaghlawatamsen? uning sanga mehribanliq korsitixtiki meqsitining seni towa qilidighan yolgha baxlax ikenlikini bilmemsen? 5 gunahinggha towa qilmay, jahilliq qilixing bilen hudaning ghezipini tehimu qozghaysen. huda ghezepke kelip, ozining adil hokumini yurguzidighan kuni, sen oz bexinggha ozung chiqqan bolisen. 6 huda herkimning emeliyitige qarap ix koridu, 7 hemixe sewrchanliq bilen yahxi emellerni qilip, hudadin xan-xerep, hormet- ehtiram we ozining mengguluk mewjutluqini izdigenlerge u mengguluk hayat beridu. 8 lekin, heqiqetni ret qilip, yamanliqqa egexken xehsiyetchilerge u ghezep-nepret yaghduridu. 9 huda barliq yamanliq qilghuchilargha, bolupmu aldi bilen oz helqi bolghan yehudiylargha, andin yehudiy emeslerge ohxaxla eghir kunler we derd-elem kelturidu. 10 biraq, barliq yahxiliq qilghuchilargha, aldi bilen yehudiylargha, andin yehudiy emeslerge ohxaxla xan-xerep, hormet-ehtiram we aman-esenlik ata qilidu. 11 chunki, huda hemme insanlargha ohxax muamile qilidu. 12 tewrat qanuni yehudiy emeslerge chuxurulmigenliktin, ular uni bilmeydu. xundaqtimu, ular gunah sadir qilsa, soraqqa tartilidu. tewrat qanuni chuxurulgen yehudiylar bolsa uni puhta bilidu. lekin, ularmu gunah sadir qilsa, ohxaxla soraqqa tartilidu. 13 chunki, hudaning aldida qanunni bilgenler emes, belki qanunning barliq emrlirige emel qilghanlar heqqaniy adem dep jakarlinidu. 14 tewrat qanunini bilmeydighan yehudiy emesler tebiiy halda bu qanungha uyghun ixlarni qilsa, ular gerche bu qanundin hewersiz bolsimu, bu qanun ularning oz qanunidek bolidu. 15 chunki, ularning oz qelbide nemining toghra, nemining hata ikenlikini bilelixi bu qanunning emrliri qelbige putukluk ikenlikini korsitidu. wijdanimu buninggha guwahliq beridu. chunki, ularning wijdani ular hataliq otkuzgende ularni eyibleydu, toghra qilghanda bolsa ularni aqlaydu. 16 men yetkuzup keliwatqan bu hux hewer boyiche, hudaning eysa mesih arqiliq insanlarning yoxurun ixliri ustidin hokum chiqiridighan kunide, yuqirida eytilghan ixlar choqum yuz beridu. 17 undaqta senchu, sen ozungni yehudiy deysen we tewrat qanunigha ige bolghanliqing uchun, men huda bilen yeqin, dep mahtinisen. 18 sanga tewrat qanuni ogitilgenliktin hudaning iradisini bilisen hem heq bilen naheqni perq eteleysen. 19-20 tewrat qanunidiki hemme bilim we heqiqetlerni bilimen dep qarap, ozungni korlarning yol baxlighuchisi, qarangghuda qalghanlarning chirighi, nadanlarning yetekchisi, godeklerning ustazi, dep ozungge ixinisen. 21 sen baxqilargha huda toghrisida telim berip turup, ozungge bermemsen? baxqilargha oghriliq qilma dep turup, ozung oghriliq qilamsen? 22 baxqilargha zina qilma dep turup, ozung zina qilamsen? butlardin bizar bolup turup, ozung buthanilardiki nersilerni oghrilamsen? 23 biz yehudiylar tewrat qanunigha ige bolduq, dep mahtinip turup, ozung del xu qanungha hilapliq qilip, hudaning namigha da kelturemsen? 24 huddi muqeddes yazmilarda deyilginidek: silerning qilmixinglar tupeylidin yehudiy emesler hudagha kupurluq qilmaqta. 25 tewrat qanunigha emel qilsang, hetne qilinghiningning ehmiyiti bolidu. lekin, uninggha hilapliq qilsang, hetne qilinghiningning qilchilikmu ehmiyiti bolmaydu, hetne qilinmighan ademdin hech perqing qalmaydu. 26 xuninggha ohxax, hetne qilinmighan yehudiy emesler qanunning emrlirige emel qilsa, huda teripidin yenila hetne qilinghan bolup hesablinidu. 27 sen tewrat qanunidin hewerdar hem hetne qilinghan turuqluq, xu qanungha emel qilmisang, jismaniy jehette hetne qilinmighan, lekin tewrat qanunigha emel qilidighan yehudiy emesler seni gunahkar, dep eyiblimemdu? 28 peqet sirtqi korunuxte yehudiy bolghanning hemmisinila heqiqiy yehudiy degili bolmaydu. peqet jismaniy jehette hetne qilinixigha qarapla, uni heqiqiy hetne degili bolmaydu. 29 qelbide hudaning yolini tutqan adem heqiqiy yehudiydur. uning heqiqiy hetnisi yazma qanungha esiliwelix arqiliq emes, belki muqeddes roh teripidin ozgertilgen qelb arqiliq bolidu. bundaq adem insanlar teripidin emes, belki huda teripidin mahtilixqa sazawer bolidu.

3:1 undaqta, yehudiylarning yehudiy emeslerdin neme artuqchiliqi bar, yaki hetne qilinixning neme ehmiyiti bar? 2 elwette, ularning her jehettin kop artuqchiliqi bar. birinchidin, hudaning sozi yehudiylargha amanet qilinghan. 3 bezi yehudiylar hudagha sadaqetsizlik qildimu deyli. undaqta, ularning sadaqetsizliki sewebidin huda ozining ulargha bergen wediside turmamdu? 4 yaq, hergiz undaq qilmaydu! hemme insan yalghanchi bolghan teqdirdimu, huda yenila rastchildur. bu heqte zeburda mundaq deyilgen: sozliginingde adil bolup ispatlinisen, eyiblinixke uchrighiningda ghelibe qilisen. 5 lekin, biz yehudiylarning adaletsizliki hudaning adilliqini tehimu eniq korsitip berse, buninggha neme deymiz? huda bizni jazalisa, uni adil emes, desek bolamdu? beziler xundaq dep, oylap yuridiken! 6 yaq, mundaq deyixke hergiz bolmaydu! eger huda biz yehudiylarni adilliq bilen jazalimaydighan bolsa, qiyamette qandaqmu dunya ustidin hokum chiqiralaydu? 7 lekin, beziler: mening sadaqetsizlikim hudaning rastchilliqini tehimu eniq korsitip, uning ulughluqini yorutup berse, men yene neme uchun gunahkar, dep qarilip soraqqa tartilimen? deyixi mumkin. 8 eger xundaq bolsa, yamanliq qilayli, buningdin yahxiliq chiqidu! degen mene kelip chiqmamdu? beziler bizni muxundaq dedi, dep tohmet qilidu. mundaq tohmet qilghanlarning jazagha tartilixi heqliqtur. 9 undaqta, hudaning soraq qilidighan kunide biz yehudiylar yehudiy emeslerdin ustun turamduq? yaq, elwette undaq emes! chunki, men hemmimizning, meyli yehudiy bolayli yaki bolmayli, gunahning ilkide ikenlikimizni yuqirida korsitip ottum. 10 muqeddes yazmilarda yezilghinidek: heqqaniy adem yoqtur, hetta birimu, 11 heq-naheqni chuxinidighinimu yoqtur. hudani izdeydighinimu hem. 12 chetnidi hemme adem huda yolidin, qaldi kirip tuyuq yolgha. yahxiliq qilghuchi yoqtur, hetta birimu. 13 eghizliridiki gep ochuq qebridek sesiq, kazzapliq qilidu hem tilliri. lewliri huddi yilanning zeherhendisi. 14 zuwani lenet we zerdige tolghan. 15 ular aldiraydu qan tokuxke, 16 qilidu barghanla yeride weyranchiliq we pajie. 17 yoqtur hewiri amanliq yolidin qilche. 18 bilmeydu hudadin hem qorquxni. 19 muqeddes yazmilardiki bu ayetlerning tewrat qanuni astida yaxaydighan yehudiylargha qarita eytilghanliqini bilimiz. xundaq bolghanda, yehudiylar hem yehudiy emeslerning bahane korsitidighan eghizliri tuwaqlinidu we putkul dunyadiki insanlar hudaning hokumi astida turidu. 20 demek, herqandaq kixi hudaning aldida tewrat qanunigha emel qilix bilen heqqaniy adem dep jakarlanmaydu. belki, xu qanungha toluq emel qilalmaydighanliqini bilip, ozining gunahkar ikenlikini tonup yetidu. 21 lekin, hazir hudaning qandaq yol bilen insanlarni heqqaniy adem dep jakarlaydighanliqi ochuq axkarilandi. bu, tewrat qanunigha emel qilixqa baghliq emes. buninggha tewrat qanuni we peyghemberlerning telimatlirimu guwahliq bergen. 22 huda ademlerni ularning eysa mesihke bolghan etiqadi arqiliq heqqaniy adem dep jakarlaydu. huda eysa mesihke etiqad qilghan hemme ademge xundaq muamile qilidu, bu yerde ayrimichiliq yoqtur. 23 chunki, hemme adem gunah sadir qilip, hudaning insanlarni yaratqanda ata qilghan xan-xeripidin mehrum qalghan. 24 lekin, huda bizge mehir-xepqet korsitip, bizni bedelsiz halda heqqaniy adem dep jakarlidi. bu, eysa mesih arqiliq emelge axuruldi. chunki, u bizni gunahning qulluqidin azad qildi. 25 huda insanlarning gunahlirining kechurum qilinixi uchun, ularni jazalaxning ornigha, eysa mesihni qurban boluxqa ewetip berdi. eysa mesihning krestte aqquzghan qeni arqiliqla, huda eysa mesihke etiqad qilghanlarni ozi bilen yaraxturdi. huda eysa mesihni qurban boluxqa ewetix bilen, ozining burunqi zamandiki kixilerning gunahlirigha sewr-taqetlik bolup, ularni derhal jazalimighanliqining adilliq ikenlikini korsetti. chunki, eysa mesih ularningmu gunahliri uchun qurban boldi. 26 mana hazirmu huda yene ozining adilliqini korsitiwatidu. chunki, insanlar gunahkar bolsimu, eysa mesihke etiqad qilghanliqi uchun, huda ularni yenila adilliq bilen kechuridu. 27 xundaq iken, biz tewrat qanunigha emel qilix bilen huda teripidin qobul qilinduq, dep mahtinimizmu? yaq! bizning mahtiniximizning orni yoq. neme sewebtin? chunki, insanlar tewrat qanunigha emel qilix arqiliq emes, belki eysa mesihke etiqad qilix arqiliqla kechurumge erixidu. 28 demek, hudaning bizni tewrat qanunigha emel qiliximiz bilen emes, belki eysa mesihke etiqad qiliximiz bilen heqqaniy adem dep jakarlaydighanliqigha ixinimiz. 29 siler huda peqet tewrat qanunigha ige bolghan yehudiylarnila qobul qilidu, dep oylamsiler? yaq, elwette undaq emes! u yehudiy emeslernimu qobul qilidu. 30 chunki, huda birdur. u hetne qilinghan yehudiylarni, xundaqla hetne qilinmighan yehudiy emeslernimu birla yol bilen, yeni ularning eysa mesihke bolghan etiqadi bilen heqqaniy adem dep jakarlaydu. 31 undaqta, biz etiqadimiz arqiliq tewrat qanunini bikar qilamduq? yaq, del buning eksiche, biz etiqadimiz arqiliq tewrat qanunining toghra ikenlikini ispatlaymiz.

4:1 undaqta, biz yehudiy ewladliri atimiz ibrahimning heqqaniy adem dep jakarlanghanliqidin nemilerni biliweliximiz kerek? 2 eger ibrahim yahxi emelliri arqiliq heqqaniy adem dep jakarlanghan bolsa, uning mahtinixqa heqqi bolatti. lekin, hudaning aldida uning mahtinixqa heqqi yoq. 3 chunki, muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: ibrahim hudaning sozlirige ixendi. huda uning etiqadini korup, uni heqqaniy adem dep hesablidi. 4 emgek qilghuchining alghini sowghat emes, belki ozining erixixke tegixlik heqqi bolup hesablinidu. 5 lekin, bir adem huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlanghan bolsa, bu uning yahxi emelliridin emes, belki uning etiqadidin bolghan. chunki, bu adem gunahkarlarni heqqaniy adem dep jakarlighuchi hudagha etiqad qilidu. 6 dawut padixahmu huda bir ademde yahxi emellerning bar-yoqluqigha qarimastin uni heqqaniy adem dep hesablisa, u ademning neqeder behtlik bolidighanliqi toghrisida muqeddes yazmilarda mundaq degen: 7 sewenlikliri kechurum qilinghan, gunahliri epu qilinghanlar neqeder behtlik! 8 perwerdigar ularning gunahlirini hesablimisa, ular neqeder behtlik! 9 buningdin qarighanda, bu beht yalghuz hetne qilinghanlar, yeni yehudiylarghila mensupmu? yaq, undaq emes. u, hetne qilinmighan, yeni yehudiy emeslergimu mensuptur. chunki, biz eytqandek: huda ibrahimning etiqadini korup uni heqqaniy adem dep hesablidi. 10 bu ix qachan bolghan? huda ibrahimni heqqaniy adem dep hesablighan chaghda, ibrahim hetne qilinghanmu yaki qilinmighan? bu ixlar ibrahim tehi hetne qilinmighan waqitta bolghanidi. 11 uning hetne qilinixi keyin boldi. bu, uning huda teripidin alliqachan qobul qilinghanliqini korsitidu. ibrahimning burunla etiqadi bar bolup, hetne peqet uning heqqaniy adem dep hesablanghanliqining belgisi boldi. buning bilen, ibrahim hetne qilinmighan, lekin hudagha etiqad qilip heqqaniy adem dep jakarlanghan yehudiy emeslerning atisi boldi. 12 eger hetne qilinghanlar, yeni yehudiylar ozlirining hetne qilinghanliqigha tayanmay, ejdadimiz ibrahimgha ohxax, uning hetne qilinmighan waqtidiki etiqadi boyiche yaxisa, ibrahim ularningmu atisi bolidu. 13 huda ibrahim we uning ewladlirigha ularning bu dunyagha warisliq qilidighanliqigha wede bergenidi. bu, ularning tewrat qanunigha emel qilghanliqidin emes, belki ularning hudagha etiqad qilip, heqqaniy adem dep jakarlanghanliqidin bolghan. 14 eger tewrat qanunigha emel qilix arqiliq hudaning wedilirige erixkili bolsidi, u chaghda etiqadning hechqandaq qimmiti qalmighan, hudaning wedisiningmu ehmiyiti bolmighan bolatti. 15 tewrat qanuni bu qanunning emr-permanlirigha emel qilmighanlargha hudaning ghezipini elip kelidu. qanun bolmisa, qanungha hilapliq qilixmu bolmaydu. 16 xuning uchun, etiqadimiz arqiliq hudaning bizge wede qilghan beht-saaditige eriximiz. bu, biz erixixke tegixlik heq emes, belki hudaning mehir-xepqitidin kelgen. bu wede ibrahimning putkul ewladliri, yeni ibrahimgha ohxax etiqad yolida mangghanlar uchun berilgendur. meyli ular yehudiy emesler bolsun yaki tewrat qanunidiki qaidiler boyiche yaxaydighan yehudiylar bolsun, bu wede hemmisining bu beht-saadetke erixidighanliqigha kapaletlik qilidu. chunki, ibrahim barliq etiqadchilarning atisidur. 17 bu huddi muqeddes yazmilarda huda ibrahimgha: seni nurghun milletlerning atisi qildim dep eytqinidek. hudaning neziride ibrahim hemmimizning atisidur. chunki, ibrahim olgenlerni tirilduridighan, mewjudatni yoqluqtin barliqqa kelturidighan hudagha ixench baghlidi. 18 ata bolux mumkinchiliki yoq ehwaldimu, ibrahim yenila umidini uzmey, hudagha dawamliq ixench baghlidi. netijide, u nurghun milletlerning atisi boldi. bu toghrisida huda uninggha mundaq degen: sening ewlading yultuzlardek san-sanaqsiz bolidu. 19 ibrahim ozining yuz yaxqa yeqinlap, perzent tepix iqtidaridin qalghanliqini, xundaqla ayali sareningmu perzent korux iqtidaridin qalghanliqini bilgen bolsimu, lekin u yenila hudagha bolghan ixenchini ajizlaxturmidi. 20 u hudaning wedisidin gumanlanmidi. eksiche, uning ixenchi tehimu kuchiyip, hudani ulughlidi. 21 u, hudaning oz wedisini emelge axurux qudritige ige ikenlikige putunley ixendi. 22 xunga, muqeddes yazmilarda: huda uni heqqaniy adem dep hesablidi dep yezilghan. 23-24 bu ayet yalghuz ibrahim uchunla emes, belki heqqaniy adem dep hesablinidighan bizler, yeni rebbimiz eysani tirildurgen hudagha etiqad qilidighan bizler uchunmu yezilghan. 25 eysa mesih gunahlirimizning kechuruluxi uchun qurbanliq supitide olumge tapxurulup, bizning heqqaniy adem dep jakarliniximiz uchun tirilduruldi.

5:1 xunga, biz etiqadimiz arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinip, rebbimiz eysa mesih arqiliq huda bilen inaq munasiwette bolduq. 2 etiqadimiz bolghachqa, eysa mesih bizni biz hazir behrimen boluwatqan bu mehir-xepqetke ige qildi. xunga, biz hudaning xan- xeripige erixix umidide xad-huram bolmaqtimiz. 3 biz qiyin ehwallardimu yenila xad-huram bolimiz. chunki, bizge melumki, qiyinchiliq sewrchanliqni kelturup chiqiridu, 4 sewrchanliqimiz bizni hudani hursen qilidighan etiqadchilardin qilidu; hudani hursen qilidighan etiqadchilardin bolsaq, bizde tewrenmes umid peyda bolidu. 5 bu umid bizni hergiz uyatta qaldurmaydu. chunki, huda bizge ata qilghan muqeddes roh arqiliq ozining mehir-muhebbitini qelbimizge singdurgen. 6 biz gunahtin qutuluxqa amalsiz qalghanda, eysa mesih biz gunahkarlar uchun huda belgiligen waqitta ozini pida qildi. 7 durus adem uchun jenini pida qilidighanlarning tepilixi natayin. lekin, alahide yahxi ademler uchun jenini pida qilidighanlarning tepilixi mumkin. 8 eysa mesih biz tehi gunahkar waqtimizdila, biz uchun oz jenini pida qildi. mana bu arqiliq huda ozining bizge bolghan mehir-muhebbitini ispatlidi. 9 biz eysa mesihning qurbanliq qeni arqiliq heqqaniy adem dep jakarlanduq. xundaq iken, eysa mesih arqiliq hudaning ghezipidin qutuluximiz tehimu eniqtur. 10 biz burun hudagha duxmen iduq. biraq, huda oz oghlining qurban qilinixi arqiliq bizni ozi bilen yaraxturdi. biz huda bilen yarixiwalghanikenmiz, undaqta eysa mesihning olumdin tirildurulgen hayati arqiliq hudaning jazasidin choqum qutuldurulimiz. 11 buning bilenla qalmay, bizni huda bilen yaraxturghan rebbimiz eysa mesih arqiliq huda bilen bolghan yengi munasiwitimizdimu xad-huram bolimiz. 12 gunah dunyada bir adem, yeni adem ata arqiliq peyda bolghandek, olummu adem atining gunahi arqiliq peyda boldi. netijide, olum putkul insan ichige tarqaldi, chunki hemme adem gunah sadir qildi. 13 gunah tewrat qanuni musa peyghemberge chuxuruluxtin ilgirila dunyada bar idi. biraq, u chaghda heq-naheqni ayriydighan tewrat qanuni bolmighanliqtin, gunahning hesabi elinmaytti. 14 xundaq bolsimu, olum adem atidin taki musa peyghembergiche insanlargha hokumranliq qildi. hetta adem atining gunahidek gunah sadir qilmighan insanlarmu olumdin haliy bolalmidi. adem ata putkul insangha tesir korsetkinidek, keyin kelgen mesihmu putkul insangha tesir qildi. 15 wehalenki, adem ata teripidin otkuzulgen gunah hudaning bergen mehir-xepqetlik sowghitigha putunley ohximaydu. chunki, bir adem, yeni adem atining gunah otkuzuxi bilen nurghun adem olgen bolsa, ohxaxla bir adem, yeni eysa mesihning mehir-xepqiti arqiliq huda insanlargha tehimu kop mehir-xepqet korsitip, kechurulux sowghitini nurghun ademge ata qildi. 16 hudaning sowghitining netijisi adem atining gunahining aqiwitige putunley ohximaydu. chunki, adem atining bir qetimliq gunahi arqiliq biz hemmimiz gunahkar, dep hokum qilinduq. emma hudaning mehir-xepqetlik sowghiti arqiliq biz gunahkarlar gerche nurghun gunah otkuzgen bolsaqmu, heqqaniy adem dep jakarlanduq. 17 bir ademning gunahi tupeylidin olum insanlargha hokumranliq qilghan yerde, hudaning mol mehir-xepqiti we heqqaniy bolux sowghitigha erixken kixiler yene bir adem, yeni eysa mesih arqiliq hayatida gunah we olum ustidin ghelibe qilmasmu? 18 demek, bir qetimliq gunah putkul insanni gunahqa mehkum qilghan bolsa, bir qetimliq heqqaniy emeliyet, yeni eysa mesihning qurban boluxi arqiliq putkul insan heqqaniy adem dep jakarlinip, mengguluk hayatqa erixeleydu. 19 bir ademning itaetsizliki tupeylidin nurghun insanlar gunahkar bolup ketkinidek, bir ademning itaetmenliki bilenmu nurghun insanlar heqqaniy adem dep jakarlinidu. 20 tewrat qanunining berilixi kixilerge oz gunahining intayin koplukini ochuq korsitix uchundur. lekin, qeyerde gunah kop bolsa, hudaning mehir- xepqitimu xu yerde hessilep axti. 21 demek, gunah insanlargha hokumranliq qilip, ularni olumge aparghan bolsa, hudaning mehir- xepqiti insanlargha hokumranliq qilip, rebbimiz eysa mesih arqiliq ularni heqqaniy adem dep jakarlap, ulargha mengguluk hayat elip keldi.

6:1 undaqta, biz neme deymiz? hudaning mehir-xepqiti tehimu axsun dep, dawamliq gunah ichide yaxaymizmu? 2 yaq, elwette undaq emes! gunahqa nisbeten biz alliqachan olgen. xundaq iken, biz yene dawamliq gunah ichide yaximasliqimiz kerek. 3 siler choqum xuni bilixinglar kerekki, biz chomulduruluxni qobul qilghinimizda, eysa mesihke baghlanghanliqimiz uchun, uning olumi bilenmu baghlanduq. 4 xuning uchun, biz chomuldurulux arqiliq eysa mesih bilen bille olup, bille komulduq. hudaatimizning bundaq orunlaxturuxtiki meqsiti xuki, eysa mesihni ozining ulu ku-qudriti arqiliq tirildurgendek, biznimu yengi hayatqa erixturuxtur. 5 biz eysa mesihke baghlinip, uninggha ohxax olgenikenmiz, undaqta biz choqum uninggha ohxax tirildurulimiz. 6 xuni biliximiz kerekki, kona tebiitimiz eysa mesih bilen bille krestke mihlandi. xuning uchun, gunahkar nepsimizning ilkide bolmay, gunahning qulluqidin qutulduq. 7 chunki, eysa mesih bilen bille olgen herqandaq kixi gunahning kuchidin halas bolghan bolidu. 8 eysa mesih bilen bille olgenikenmiz, undaqta uninggha baghlinip, yengi hayatqa erixiximizgimu ixinimiz. 9 bizge melumki, eysa mesih tirilgendin keyin qayta olmeydu. olum emdi eysa mesihke oz kuchini korsitelmeydu. 10 eysa mesih ozining birla qetimliq olumi arqiliq gunah ustidin ghelibe qildi. u hazir hayat bolup, uning hayatliqi hudagha xan- xerep kelturux uchundur. 11 xuninggha ohxax, silermu hazir eysa mesihke mensup bolghanliqinglar uchun, ozunglarni gunahqa nisbeten olgen, lekin hudagha hizmet qilixqa nisbeten tirik hesablanglar. 12 xundaq iken, gunah hergizmu haman olidighan teninglarni baxqurmisun. bolmisa, arzu-heweslerge berilip ketisiler. 13 teninglarning herqandaq bir ezasini yaman ixlargha qoral qilip, gunahqa tutup bermenglar. eksiche, ozunglarni hudagha atanglar. chunki, siler olumdin tirilduruldunglar. teninglarning her bir ezasini heqqaniy ixlarning qorali qilinglar. 14 gunah silerning hokumraninglar emes. chunki, siler tewrat qanunining ilkide emes, belki hudaning bizni gunahning kuchidin halas qilidighan mehir-xepqiti astida yaxawatisiler. 15 undaqta, qandaq qilix kerek? tewrat qanunining ilkide emes, hudaning mehir-xepqiti astida yaxawatimiz dep, gunah sadir qiliwersek bolamdu? yaq, elwette bolmaydu. 16 kimge boysunsanglar, xuning quli bolidighanliqinglarni bilmemsiler? gunahqa boy egsenglar, u silerni olumge elip baridu. hudagha boysunsanglar, u heqqaniy hayatliqqa elip baridu. 17-18 hudagha xukur! gerche siler burun gunahning quli bolghan bolsanglarmu, lekin hazir gunahning kuchidin erkin qilinip, heqqaniyliqning qulliri boldunglar. chunki, huda silerge bergen telimge chin dilinglardin boysundunglar. 19 men silerning tebiitinglardiki ajizliqlarni bilgechke, bularni silerge adettiki misal bilen eytiwatimen. ilgiri siler gunahning quli bolup, teninglardiki ezalarni napak we tewrat qanunigha hilap ixlargha beghixlighanidinglar. emdi pak boluxunglar uchun, ozunglarni heqqaniyliqning quli boluxqa beghixlanglar. 20 siler gunahning quli bolghan waqtinglarda, heqqaniy hayat kechurux bilen karinglar yoq idi. 21 siler hazir nomus dep qarighan burunqi ixlardin xu chaghda zadi neme payda tapqanidinglar? u ixlarning aqiwiti olumdur. 22 biraq, hazir siler gunahning qulluqidin erkin qilinip, hudaning hizmetkarliri boldunglar. bu, hayatinglargha paydiliq bolup, silerni pak yaxaxqa yetekleydu. eng ahirida siler mengguluk hayatqa erixisiler. 23 chunki, gunahning bedili olum. biraq, hudaning rebbimiz eysa mesih arqiliq bizge ata qilghan sowghiti mengguluk hayatliqtur.

7:1 qerindaxlar, siler qanunni chuxinisiler. xunga, xunimu esinglargha selip qoyayki, qanun peqet hayat ademgila hokumranliq qilalaydu. 2 mesilen, eri bar ayal eri hayatla bolidiken, qanun boyiche erige baghlinidu. lekin, eri olup ketse, nikah qanunining cheklimisige uchrimaydu. 3 xuning uchun, ayal eri hayat waqtida baxqa bir er bilen birge bolsa, buzuq ayal, dep qarilidu. lekin, eri olup ketse, ayal nikah qanunidin erkin bolidu. u chaghda, baxqa bir erge tegse, zina qilghan bolmaydu. 4 huddi xuningdek, qerindaxlirim, siler eysa mesihning qurban boluxi bilen tewrat qanunigha nisbeten oldunglar. siler hazir baxqa birige baghlandinglar, yeni olumdin tirilgen eysa mesihke mensup boldunglar. buning bilen, siler hudaning hizmitide bolup, uninggha xan-xerep keltureleysiler. 5 burun biz gunahkar tebiitimizning ilkide bolghachqa, bizni gunahqa elip baridighan heweslirimizning keynige kirip kettuq. bu heweslirimiz tewrat qanunini biliximiz bilen tehimu qozghilip, tenimizdiki ezalarni qutratti. netijide, biz ozimizni olumge elip baridighan ixlarni qilduq. 6 lekin, hazir biz tewrat qanunining hokumidin azad qilinduq. chunki, biz ozimizni boghup turidighan bu qanungha nisbeten olgen. biz kona usul boyiche, yeni tewrat qanunigha burunqidek emel qilix arqiliq emes, belki yengi usul boyiche, yeni muqeddes rohning yetekchilikide yaxax arqiliq hudagha hizmet qilimiz. 7 undaqta, biz neme deymiz? tewrat qanunining ozi gunahning menbesi bolamdu? yaq, elwette undaq emes! gunah tewrat qanunida korsitilmigen bolsa, men qilmixlirimning gunah ikenlikini bilmeyttim. mesilen, tewrat qanunida: baxqilarning teelluqatlirigha koz qiringni salma deyilmigen bolsa, undaq qilixning gunah ikenlikini bilmigen bolattim. 8 lekin, gunah tewrat qanunining bu emri arqiliq purset tepip, ichimdiki her hil achkozluklerni qozghidi. bu qanun bolmisa, gunahning bundaq kuchimu bolmaytti. 9-10 tewrat qanunining mendin nemini telep qilidighanliqini chuxenmeydighan waqtimda, ozumdin razi bolup, ozumni erkin-azade hes qilattim. lekin, tewrat qanunini heqiqiy chuxinixim bilenla, ozumning gunahkar ikenlikimni we rohiy jehette olgenlikimni eniq bildim. tewrat qanuni insanlarni hayatliqqa yeteklex uchun berilgen. wehalenki, bu qanungha boysunalmaydighanliqimdin uning manga olumni elip kelidighanliqini bayqidim. 11 gunah tewrat qanunining emrliridin purset tepip, meni azdurup, olumge duchar qildi. 12 demek, tewrat qanuni heqiqeten paktur. uningdiki emrlermu pak, toghra we yahxidur. 13 xundaq turuqluq, bu yahxi qanun meni olumge duchar qildimu? yaq, elwette undaq emes! belki, ene xu gunah bu yahxi qanundiki emrlerdin paydilinip, meni olumge duchar qildi. biz emdi gunahning heqiqiy qiyapitini tonuwalalaymiz. chunki, tewrat qanunidiki emrler arqiliq gunahning qanchilik qebih ikenliki axkarilandi. 14 tewrat qanuni hudadin chuxurulgen bolghachqa, uning yahxi ikenlikini bilimiz. biraq, gunahkar tebiitimning baxquruxida bolghan men bolsam gunahning qulluqididurmen. 15 ozumning neme qiliwatqinimni bilmeymen. chunki, ozum niyet qilghan ixlarni qilmaymen, eksiche nepretlinidighan ixlarni qilimen. 16 eger men yaman ixlarni qilixni halimay turup, yenila ularni qilghan bolsam, u chaghda wijdanim tewrat qanunining yahxi ikenlikini etirap qilghan bolidu. 17 xunga, bu ixlarni qilduruwatqini men emes, belki ichimde yaxawatqan gunah. 18 ichimde, yeni gunahkar tebiitimde yahxiliqning yoqluqini bilimen. chunki, yahxiliq qilix niyitim bar bolsimu, iqtidarim yoq. 19 xuning uchun, ozum niyet qilghan yahxi ixlarni qilmay, eksiche niyet qilmighan yaman ixlarni qilimen. 20 ozum niyet qilmighan ixni qilsam, buni qilduruwatqini men emes, belki ichimde yaxawatqan gunahtur. 21 buningdin ozumdiki xu qanuniyetni chuxendimki, yahxi ixlarni qilmaqchi bolsammu, yamanliq manga haman hemrah bolup turghachqa, men yenila yaman ixlarni qilimen. 22 hudaning qanunidin ich-ichimdin soyunimen. 23 biraq, tenimde baxqa bir qanuniyetni sezimen. bu qanuniyet qelbimdin qayil bolghan qanun bilen jeng qilip, ten ezalirimni gunah sadir qildurghanliqtin, meni gunahqa esir qilidu. 24 men nemidegen bichare ademmen-he! gunahning esiri bolghan we olumge elip baridighan bu tenimdin kimmu meni qutquzar?! 25 hudagha xukur, huda meni rebbimiz eysa mesih arqiliq qutquzidu! mening ehwalim mana mundaq: qelbim bilen hudaning qanunigha itaet qilixni halaymen, lekin emeliyitimde gunahkar tebiitim sewebidin gunahning quli bolimen.

8:1 yighinchaqlap eytsaq, eysa mesihke mensup bolghanlar emdi gunahqa mehkum qilinmaydu. 2 chunki, hayatliq elip kelidighan muqeddes rohning ku-qudriti bizni olumge mehkum qilidighan gunahning kuchidin eysa mesih arqiliq halas qildi. 3 gunahkar tebiitimiz tupeylidin tewrat qanuni bizni gunahning asaritidin azad qilalmidi. biraq, huda oz oghlini biz gunahkar insanlarning tenidek ten bilen yer yuzige ewetip, uning gunahsiz tenide gunahlirimizning jazasini tartixi bilen bizni baxquruwatqan gunahning kuchini bikar qildi. 4 buning bilen, gunahkar tebiitimizge emes, belki muqeddes rohqa boysunidighan bizler arqiliq tewrat qanunining adil telepliri emelge axurulidu. 5 gunahkar tebiitige boysunidighanlar xu tebiitige has arzu-heweslerni oylaydu. muqeddes rohqa boysunidighanlar bolsa muqeddes rohqa has ixlarni oylaydu. 6 bir ademning gunahkar tebiiti uning oy-pikirlirini baxqursa, bu u ademge mengguluk olum elip kelidu. emma u ademning oy-pikirlirini muqeddes roh baxqursa, bu uninggha hayatliq we amanliq elip kelidu. 7 bir ademning gunahkar tebiiti uning oy-pikirlirini baxqursa, u adem huda bilen duxmenlexken bolidu. chunki, u hudaning qanunigha boysunmaydu hem boysunalmaydu. 8 gunahkar tebiiti teripidin baxqurulidighanlar hudani hursen qilalmaydu. 9 biraq silerge kelsek, hudaning rohi heqiqeten qelbinglarda yaxighanliqtin, gunahkar tebiitinglarning baxquruxida emes, belki muqeddes rohning baxquruxida turuwatisiler. qelbide muqeddes roh, yeni eysa mesihning rohi bolmighan adem eysa mesihke mensup emestur. 10 teninglar gunah tupeylidin olumning ilkide bolsimu, emma qelbinglarda eysa mesih bolghanliqi uchun, siler huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlinip, rohinglar hayat boldi. 11 hudaning rohi eysa mesihni olumdin tirildurdi. bu roh silerning qelbinglarda yaxaydu. eysa mesihni olumdin tirildurgen huda qelbinglardiki oz rohi arqiliq silerning chirip ketidighan teninglargha hayatliq ata qilidu. 12 xuning uchun, qerindaxlirim, gunahkar tebiitimizge boysunup yaxaxqa emes, muqeddes rohqa boysunuxqa qerzdarmiz. 13 chunki, gunahkar tebiitinglargha boysunup yaxisanglar, mengguluk halak bolisiler. lekin, muqeddes rohqa tayinip, gunahkar tebiitinglar arzu qilghan gunahtin qol uzsenglar, mengguluk hayatliqqa erixisiler. 14 hudaning rohining yetekchilikide yaxighanlarning hemmisi hudaning perzentliridur. 15 emdi siler qobul qilghan muqeddes roh silerni qul qilip, qul hojayinidin qorqqandek qorqunchqa salmaydu. eksiche, siler bu muqeddes roh arqiliq hudaning etiwarlap beqiwalghan perzentliri bolup, hudani i soyumluk ata! dep chaqiralaydighan boldunglar. 16 bu muqeddes roh qelb rohimiz bilen bille bizning hudaning perzentliri ikenlikimizge guwahliq beridu. 17 hudaning perzentliri ikenmiz, uning wede qilghan heqiqiy bayliqigha mirashormiz, xundaqla uninggha eysa mesih bilen bille mirashorluq qilimiz. kelguside eysa mesih bilen birlikte hudaning xan-xeripidin behrimen bolux uchun, bizmu hazir eysa mesihke ohxax, azas-oqubetlerni tartiwatimiz. 18 meningche, hazir biz tartiwatqan azas-oqubetler kelguside bizde ayan bolidighan xan-xerepke selixturghanda hech nersige erzimeydu. 19 yaritilghan putkul mewjudat hudaning oz perzentlirini ayan qilixini intizarliq bilen kutmekte. 20-21 chunki, putkul mewjudat ozi heqqidiki kozligen meqsitige erixelmigenidi. bu, mewjudatning oz ihtiyari bilen emes, belki uni yaratqan hudaning iradisi bilen bolghan. xundaq bolsimu, yaritilghan putkul mewjudatta chirip tugextin qutulup, huda perzentlirige beridighan xereplik erkinliktin behrimen bolux umidi bar idi. 22 ta hazirghiche putkul mewjudatlarning huddi tolghaq azabi tartiwatqan ayaldek ah uruwatqanliqini bilimiz. 23 peqet putkul mewjudatla emes, hetta muqeddes rohning qelbimizge selinixi bilen hudaning kelguside beridighan xan-xeripini tetip baqqan bizlermu dilimizda ah urmaqtimiz. hudaning perzentliri ikenlikimiz ayan qilinixi bilen birge yengi tenge erixixni kutmektimiz. 24 qutquzulghandin beri bizde muxundaq umid bolup kelmekte. umid emeliyetke aylanghanda, u umid boluxtin qalidu. kimmu emeliyetke aylanghanni qayta umid qilsun? 25 biraq, biz tehi emeliyetke aylanmighangha umid baghlighanikenmiz, uni sewrchanliq bilen kutimiz. 26 uning ustige, muqeddes roh bizning ajizliqimizni bilip, bizge yardem qilidu. biz qandaq dua qiliximiz kereklikini bilmeymiz. lekin, muqeddes rohning ozi soz bilen ipadiligusiz ah urux arqiliq biz uchun hudagha murajiet qilidu. 27 insanlarning qelbini kozitip turidighan huda muqeddes rohning neme dewatqanliqini chuxinidu. chunki, muqeddes roh hudaning iradisi boyiche hudaning muqeddes helqi uchun murajiet qilidu. 28 hudaning ozini soyidighanlarning, yeni ozining iradisi boyiche chaqirilghanlarning hayatida meyli qandaq ixlar yuz bersun, ularning putkul ixlirini maslaxturup, hemmini xularning menpeiti uchun orunlaxturidighanliqini bilimiz. 29 chunki, huda elmisaqtila bu kixilerni bilgen. u, bu kixilerning kelguside oz oghligha ohxax boluxini aldin belgiligen. buningdin meqset, eysa mesihni bu nurghun qerindaxlarning arisida tunji oghli qilix idi. 30 huda aldin belgiligen bu kixilerni chaqirdi we ozi chaqirghan bu kixilerni heqqaniy adem dep jakarlidi. heqqaniy adem dep jakarlanghan bu kixilerge huda choqum xan-xerep ata qilidu. 31 undaqta, biz buninggha neme deymiz? huda biz terepte turghaniken, kimmu bizge qarxi chiqalisun? 32 oz oghlinimu ayimay, uni hemmimiz uchun qurban boluxqa ewetken huda barliqini bizge ata qilmay qalamdu? 33 kimmu hudaning tallighan bendiliri ustidin xikayet qilalisun? hechkim! chunki, biz huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlanghan. 34 kim bizni gunahqa mehkum qilalaydu? hechkim! chunki, eysa mesih biz gunahkarlar uchun oldi. uning ustige, u tirildurulup, hudaning ong yenida hoquq tutup, biz uchun murajiet qilmaqta. 35 hechkim bizni eysa mesihning mehir-muhebbitidin ayriwetelmeydu! herqandaq qiyin ehwal, japa-muxeqqet, ziyan-zehmet, a-yalingachliq we heyimheter, hetta qilichmu bizni uningdin ayriwetelmeydu! 36 huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: seni dep kun boyi olum girdabida turuwatimiz. soyulidighan qoylar ornida qariliwatimiz. 37 lekin, bizni soyidighan hudaning kuchi bilen bularning hemmisi ustidin putunley ghelibe qilimiz. 38 xuninggha qetiy ixinimenki, olum yaki hayatliq bolsun, perixtiler yaki jin-xeytanlar bolsun, hazirqi yaki kelgusidiki herqandaq ixlar bolsun, yaki rohlar dunyasidiki herqandaq kuchler bolsun, 39 yaki putkul kainatta yaritilghan baxqa herqandaq bir xeyi bolsun, meyli biz egiz asmanda yaki chongqur hangning tegide bolayli, bizni hudaning rebbimiz eysa mesih arqiliq ata qilghan mehir-muhebbitidin ayriwetelmeydu.

9:1 men eysa mesihke mensup bolghanliqim uchun, heqiqetni sozleymen, yalghan sozlimeymen. muqeddes rohning yetekchilikide bolghan wijdanimmu buninggha ispat bolalaydu. 2 demekchi bolghinim, israillar, yeni yehudiylarning eysa mesihke etiqad qilmighanliqigha kelsek, men ular uchun intayin kop ghem-qayghu qiliwatimen, qelbimmu hemixe azas ichide ortiniwatidu. 3 eger mening huda teripidin lenet astida qelip, eysa mesihtin ayrilip qelixim qerindaxlirim we janjigerlirim bolghan israillarning qutquzuluxi uchun yardem berelise, men mundaq qelixqimu razi bolattim. 4 israillar bolsa hudaning tallighan helqidur. huda ulargha perzentlik salahiyitini berdi, oz ulughluqini korsetti, ular bilen ehdilerni tuzup, ulargha tewrat qanunini ata qildi. israillar hudagha heqiqiy ibadet qilixni oginip, hudaning wedilirige erixti. 5 ular ibrahim, ixaq we yaquplarning ewladliridur. eysa mesihmu ularning ewladi bolup, bu dunyagha insan tenide keldi. u barliq mewjudat ustidin hokum suridighan, menggu medhiyilinidighan hudadur, amin! 6 men hergizmu israillarning eysa mesihni ret qilghanliqi bilen hudaning ulargha qilghan wedisi bikar boldi, demekchi emesmen. chunki, hudaning neziride israilning ewladi bolghanlarning hemmisila heqiqiy israil hesablanmaydu. 7 gerche ular ibrahimning ewladliri bolsimu, hudaning neziride ularning hemmisila ibrahimning perzentliri hesablanmaydu. muqeddes yazmilarda huda ejdadimiz ibrahimgha: men sanga wede qilghan ewladliring ixaqtin kelip chiqidu degen. 8 demek, jismaniy jehettin, ibrahimning ewladlirining hemmisila hudaning perzentliri boluwermeydu. peqet hudaning ibrahimgha qilghan wedisige asasen tughulghan ewladlarla hudaning perzentliridur. 9 chunki, ixaqning tughuluxi toghrisida huda ejdadimiz ibrahimgha wede bergen. bu wede mundaq idi: keler yili bu chaghda qaytip kelimen. xu chaghda, ayaling sare bir oghulgha ana bolidu. 10 buningdin baxqa, ribeqa ejdadimiz ixaqtin qoxkezekge hamilidar bolghanda, 11-12 huda uninggha: chongi kichikige hizmet qilidu degenidi. chunki, bir atidin bolghan bu qoxkezekler, yeni esaw bilen yaqup tehi tughulmighan, demek ular birer yahxi yaki yaman ixmu qilmasta, huda alliqachan ulardin birni tallighanidi. buningdin xuni koruwalghili boliduki, hudaning ademlerni tallixi ularning qilghan emeliyitige emes, peqet ozining iradisige, yeni oz chaqiriqigha asaslanghan. 13 bu huddi muqeddes yazmilarda: yaqupni tallidim, esawni ret qildim dep yezilghinidek. 14 undaqta, bulargha neme deymiz? bu yerde hudani adil emes deymizmu? yaq, elwette undaq emes! 15 chunki, huda musa peyghemberge mundaq degen: kimge mehribanliq qilghum kelse, xuninggha mehribanliq qilimen, kimge ich aghritqum kelse, xuninggha ich aghritimen. 16 demek, huda kimge rehimdillik korsitixni ozi tallaydu. bu, insanning iradisige yaki ularning tirixchanliqigha baghliq emes, belki hudaning rehimdillikige baghliqtur. 17 huda muqeddes yazmilarda misirning padixahigha mundaq degen: mening seni tikliximdiki meqset, peqet sening ustungde kuchumni ayan qilip, namimni putun yer-zemingha tarqitixtur. 18 demek, huda halighinigha rehim qilidu, halighinini jahillaxturidu. 19 bundaq bolghanda, belkim aranglardin beziler manga: hemme ixni huda belgileydighan tursa hemde biz uning iradisige qarxi chiqalmaydighan tursaq, huda neme uchun yene bizni eyibleydu? deyixi mumkin. 20 biraq, ey insan, huda bilen takallixidighan sen kimsen? bir sapal qacha ozini yasighan humdanchigha: meni neme uchun bundaq yasiding? deyelemdu? 21 humdanchining bir kallek laydin alahide ixlitilidighan yaki adette ixlitilidighan qacha yasax hoquqi yoqmu? 22 hudada ene xundaq hoquq yoqmu?! huda gunah sadir qilghanlargha esli oz ghezipini we ku-qudritini korsetmekchi bolghanidi. lekin, u bu halaket girdabigha berip qalghanlargha ghezipini korsetmey, belki sewrchanliq bilen ulargha kengchilik qildi. 23 hudaning meqsiti ozining rehim-xepqitining nixani bolghan bizlerge ozining yuksek ulughluqini korsitix uchundur. chunki, biz bu ulughluqqa erixixke aldin tallanghan. 24 biz huda teripidin chaqirilghanlar bolup, yehudiylar arisidinla emes, belki yehudiy emesler arisidinmu chaqirilghanmiz. 25 bu huddi muqeddes yazmilarda hudaning hoxiya peyghember arqiliq eytqinidek: esli helqim hesablanmighan helqni helqim, esli soygenlirim hesablanmighanlarni soygenlirim deymen. hoxiya peyghember yene eytqanki: 26 burun huda ularni: siler mening helqim hesablanmaysiler degen bolsimu, lekin kelguside huda ulargha menggu hayat hudaning perzentliri dep, nam beridu. 27 yexaya peyghembermu israillar toghrisida mundaq jakarlighanidi: israillarning sani dengiz sahilidiki qumdek kop bolsimu, lekin ularning nahayiti az bir qismi qutquzulidu. 28 chunki, perwerdigar bu dunya ustidin chiqarghan hokumlerni teltokus we tez ijra qilidu. 29 yexaya peyghember yene aldin eytqinidek: eger hemmige qadir perwerdigar bizning neslimizni saqlap qalmighan bolsa, bizmu huda ot yaghdurup yoq qiliwetken sodom we gomora xehiridikilerdek bolattuq. 30 undaqta, buni mundaq yighinchaqlaymiz: heqqaniyliqni izdimigen yehudiy emesler huda teripidin heqqaniy adem dep jakarlandi, ular eysa mesihke etiqad qilix arqiliq buninggha erixti. 31 tewrat qanunigha emel qilix arqiliq heqqaniyliqni izdigen israillar, yeni yehudiylar bolsa uninggha erixelmidi. 32 bu neme uchun? chunki, ular etiqadqa emes, belki yahxi emellirige tayinip heqqaniy adem dep jakarlinixqa tirixti. buning bilen, ular taxqa, yeni eysa mesihke putlixip yiqilip chuxti. 33 bu huddi huda muqeddes yazmilarda eytqandek: helq putlixidighan, helqni yiqitidighan, bir tax siongha qoydum. biraq, uninggha etiqad qilghanlar hergiz naumidte qalmaydu.

10:1 qerindaxlar, men janjigirim israillarning qutquzuluxini bekmu arzu qilimen hemde buni hudadin daim tileymen. 2 xuninggha guwahliq berimenki, ularda hudagha nisbeten heqiqetenmu qizghinliq bar. biraq, ularning bu qizghinliqi heqiqiy bilimge asaslanmighan. 3 chunki ular hudadin kelgen heqqaniy adem dep jakarlinix yolini bilmey, tewrat qanunigha emel qilixi bilen ozlirining heqqaniy adem dep jakarlinixigha tirixidu. buning bilen, ular hudadin kelgen uxbu yolni qobul qilmaydu. 4 wehalenki, eysa mesih tewrat qanunining meqsitini emelge axurdi. netijide, uninggha etiqad qilghan hemme adem huda aldida heqqaniy adem dep jakarlinidu. 5 tewrat qanunigha emel qilix arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinixqa nisbeten musa peyghember mundaq yazghan: qanungha boysunghanlar uning emrlirige toluq emel qilix bilen hayatliq tapalaydu. 6-7 lekin, etiqad arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinixqa nisbeten muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: oz-ozunglardin: asmangha kim chiqidu? yeni eysa mesihni elip chuxux uchun yaki bolmisa gorge kim chuxidu? yeni eysa mesihni olukler arisidin elip chiqix uchun dep sorap yurmenglar. 8 ularning demekchi bolghini del hudaning sozi sanga yeqindur, u tilingda we dilingdidur. mana bu, hem biz yetkuzuwatqan etiqad toghrisidiki sozlerdur. 9 demek, eysa mesihning res ikenlikini oz aghzing bilen etirap qilsang we hudaning uni tirildurgenlikige chin qelbingdin ixenseng, qutquzulisen. 10 chunki, insan chin qelbidin etiqad qilix arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinidu, oz aghzi bilen etirap qilix arqiliq qutquzulidu. 11 muqeddes yazmilarda: uninggha etiqad qilghanliki kixi naumidte qalmaydu deyilgen. 12 bu jehette, yehudiylar bilen yehudiy emeslerning perqi yoq. eysa mesih her ikkisining rebbidur. u ozige iltija qilghanlarning hemmisige mehir-xepqet yaghduridu. 13 del muqeddes yazmilarda yezilghinidek: rebbimizge iltija qilghanlarning hemmisi qutquzulidu. 14 lekin, uninggha ixenmigenler uninggha qandaqmu iltija qilsun? u toghruluq anglimighanlar uninggha qandaqmu ixensun? u toghrisida hewer yetkuzguchiler bolmisa, kixiler qandaqmu angliyalisun? 15 hux hewer yetkuzguchiler ewetilmise, hux hewer qandaq yetkuzulsun? muqeddes yazmilarda yezilghinidek: hux hewerni yetkuzgenlerning qedimi neqeder mubarek-he! 16 biraq, huddi yexaya peyghemberning: i perwerdigar, biz yetkuzgen sozlerge kimmu ixendi? deginidek hemme adem hux hewerni qobul qilghan emes. 17 etiqad hux hewerni anglaxtin kelidu; hux hewer bolsa eysa mesih toghrisididur. 18 lekin silerdin xuni soraymenki, israillar bu hux hewerni anglimighandimu? elwette anglidi. bu huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: ularning sadasi putun dunyagha, sozliri zeminning bulung-puchqaqlirigha yetti. 19 silerdin yene xuni soraymenki, israillar hux hewerni chuxenmigendimu? baxqa helqler chuxengen yerde, ular choqum chuxendi. chunki, huda musa peyghember arqiliq alliburun mundaq eytqan: oz helqim bolmighan bir helq arqiliq siler israillarda heset qozghaymen, siler eqilsiz dep qaraydighan helq arqiliq ghezipinglarni qozghaymen. 20 keyin, yexaya peyghember tehimu yureklik halda hudaning sozlirini yetkuzup, mundaq dedi: meni izdimigenler meni tapti, meni sorimighanlargha ozumni korsettim. 21 lekin, israillar heqqide huda yexaya peyghember arqiliq mundaq dedi: men boysunmas we jahil bir helqqe kun boyi qollirimni uzitip turdum.

11:1 undaqta, xuni sorimaqchimen: huda oz helqi israillardin waz kechtimu? yaq, hergiz undaq emes! menmu ibrahim ewladidin, yeni binyamin qebilisidin bolghan bir israilghu! 2 huda elmisaqtila tallighan oz helqidin waz kechkini yoq. muqeddes yazmilarning ilyas peyghember heqqidiki qismida neme deyilgenliki silerge ayan. ilyas peyghember israillardin aghrinip, hudagha yalwurup: 3 i perwerdigar, ular sening peyghemberliringni olturuxti, qurbanliq supiliringni cheqixti; peqet ozum yalghuzla qaldim, ular yene meningmu jenimgha zamin bolmaqchi boluxuwatidu degen. 4 huda uninggha qandaq jawas qayturghan? huda uninggha: baalgha choqunmighan sendin baxqa yene yette ming ademni ozumge elip qaldim degen. 5 huddi xuningdek, bugunki kunde huda oz mehir-xepqiti bilen tallighan israillardinmu az bir qismi yenila bar. 6 bularning tallinixi ozliri qilghan yahxi emelliri bilen emes, belki hudaning mehir-xepqiti bilen bolghan. undaq bolmighanda, bu mehir-xepqetni mehir-xepqet degili bolmaytti. 7 netijide qandaq boldi? israillar izdiginige, yeni qutquzuluxqa erixelmidi. peqet tallanghanlarning az bir qismila uninggha erixti. qalghanlar bolsa qelbliri bihudlaxturulup, hudaning chaqiriqigha qulaq salmidi. 8 bu huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: huda ularning qelbini gheplette qaldurdi, bugungiche kozlirini kormes, qulaqlirini anglimas qildi. 9 huddi xuningdek, dawut padixahmu oz duxmenliri toghrisida mundaq degen: ularning dastihini ozlirige qapqan we tor bolsun, ular putlixip yiqilsun, jazalansun! 10 kozliri qarangghulixip, korelmisun, belliri pukulup, menggu ruslanmisun! 11 undaqta, xuni sorayki: israillar putlixip xu yiqilghiniche putunley gumran boldimu? yaq, hergiz undaq emes! lekin, israillar itaetsizlik qilghanliqtin, huda yehudiy emeslerni nijatliqqa erixturdi. buningdin meqset, israillarning ulargha bolghan hesethorluqini qozghaxtur. 12 demek, israillarning gunahi, yeni ularning eysa mesihni ret qilghanliqi yehudiy emeslerge beht elip kelgeniken, undaqta huda tallighan barliq israillar qutquzuluxqa erixkende, dunyagha tehimu chong beht elip kelmemdu? 13 emdi yehudiy emes bolghan silerge xuni eytayki, silerge elchi bolghanliqim uchun, bu wezipemni ulu hesablaymen. 14 buning bilen, belkim hux hewerni ret qilghan janjigerlirim israillarning heset otlirini qozghap, ularning bezilirini qutquzulux yoligha baxliyalarmen. 15 chunki, ularning ret qilinixi arqiliq dunyadiki baxqa milletler huda bilen yaraxturulghan bolsa, undaqta ularning eysa mesihke etiqad qilip, huda teripidin qobul qilinixi olumdin tirilgenlik bolmay neme? 16 eger deslepki hosuldin pixurulup hudagha sunulghan nan muqeddes bolsa, u nandin qalghan hemirmu muqeddestur. xuningdek, eger bir derehning yiltizi muqeddes bolsa, xahlirimu muqeddestur. 17 huddi yawa zeytun derihining xahliri baghdiki xahliri sunduruwetilgen zeytun derihige ulanghangha ohxax, yehudiy emes silermu sunduruwetilgen axu xahlarning, yeni yehudiylarning ornigha etiqadinglar arqiliq ulandinglar. demek, siler bu derehning yiltizidin ozuqluq elip, xirnisidin behrimen boluwatqandek, huda ibrahimgha wede qilghan behttin behrimen boluwatisiler. 18 xundaq iken, siler sunduruwetilgen axu xahlar aldida mahtanmanglar. eger mahtansanglar, xuni untumanglarki, siler yiltizni emes, belki yiltiz silerni beqiwatidu. 19 siler: mening ulinixim uchun, bu xahlar sunduruwetildi deyixinglar mumkin. 20 toghra, bu xahlar, yeni yehudiylar eysa mesihke etiqad qilmighanliqtin sunduruldi. siler bolsanglar eysa mesihke bolghan etiqadinglar bilen ulandinglar, xunga siler meghrurlanmanglar, eksiche hudadin qorqunglar! 21 chunki, etiqadsizliq qilsanglar, derehning eslidiki xahlirini, yeni yehudiylarni ayimighan huda silernimu ayimaydu. 22 buningdin hudaning mehribanliqi, xundaqla uning qattiq qol ikenlikini koruwalghili bolidu. u oz yolidin chetnigenlerge qattiq qoldur. lekin, siler dawamliq uning mehribanliqida tursanglar, u silerge mehribandur. undaq bolmighanda, silermu kesip taxlinisiler. 23 yehudiylar etiqadsizliqidin waz kechip, eysa mesihke etiqad qilsa, ularmu eslidiki derehke ulinidu. chunki, huda ularni qayta ulaxqa qadirdur. 24 yehudiy emes siler yawa zeytun derihidin kesip elinip, qanuniyetke hilap halda tujupilep osturulgen zeytun derihige ulanghan yerde, eslidiki xahlarning oz derihige ulinixi tehimu asan emesmu? 25 qerindaxlar, ozunglarni yehudiylardin ustun tutuxtin saqlinixinglar uchun, mundaq bir sirdin hewersiz qelixinglarni halimaymen. bu sir bolsa: bir qisim israillar huda ewetken qutquzghuchini hazirghiche tersaliq bilen ret qilsimu, biraq bu ehwal peqetla qutquzulghan yehudiy emeslerning sani toluqlanghuche dawamlixidu. 26 keyin, putun israillar qutquzulidu. bu toghruluq muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: qutquzghuchi siondin kelip, yaqupning ewladlirining gunahkarliqini yoqitiwetidu. 27 mana bu, ular bilen tuzidighan ehdemdur, u chaghda, ularning gunahini koturuwetimen. 28 yehudiylar hux hewerni ret qilghanliqi uchun, hudagha duxmen bolup qaldi. bu, yehudiy emes silerge kop menpeet yetkuzdi. lekin, yehudiylar hudaning tallighan helqidur. huda ularning ejdadliri bilen ehde tuzgenliktin, yenila ularni soyidu. 29 chunki, huda ozi bergen sowghatlirini we chaqiriqini qayturuwalmaydu. 30 yehudiy emes siler bir chaghlarda hudagha itaet qilmayttinglar. lekin, yehudiylar hudagha itaetsizlik qilghanliqi uchun, siler hazir hudaning rehim-xepqitige erixtinglar. 31 yehudiylar bolsa itaet qilmay keliwatidu. lekin xundaq netije boliduki, huda silerge rehim- xepqet korsetkendek, yehudiylarghimu rehim-xepqet korsitidu. 32 chunki, huda rehim-xepqitini putkul insangha korsitix uchun, hemmeylenni, yeni yehudiylar we yehudiy emeslerni ozlirining itaetsizlikike qoyuwetti. 33 ah! hudaning eqil-parasiti we ilim-hekmiti nemidegen mol, nemidegen chongqur-he! uning hokumlirini kimmu chuxinelisun? uning yollirini kimmu oylap yetelisun? muqeddes yazmilarda yezilghinidek: 34 kimmu perwerdigarning oy-pikrini chuxensun? kimmu uning meslihetchisi bolalisun? 35 kimmu uninggha birnerse berip, uni qerzdar qilalisun? 36 hechkim! chunki, perwerdigarimiz barliq mewjudatning yaratquchisidur, barliq mewjudat u arqiliq mewjut bolup turidu we uning uchun mewjuttur. barliq xan-xerep ebedilebed uninggha mensup bolghay, amin!

12:1 xunga, ey qerindaxlar, huda bizge xundaq rehim-xepqet korsetkeniken, ozunglarni hudani hursen qilidighan, uninggha atalghan tirik qurbanliq supitide uninggha beghixlixinglarni otunimen. mana bu, silerning hudagha qilidighan heqiqiy ibaditinglardur. 2 bu dunyaning eqimlirigha egixip yurmenglar, eksiche oy-pikringlar hudaning yengilixi bilen putunley ozgersun. xu chaghda, hudaning hayatinglargha bolghan iradisini hemde bu iradining neqeder yahxi, neqeder hursen qilarliq we neqeder mukemmel ikenlikini bileleysiler. 3 hudaning mehir-xepqiti manga ata qilinghanliqi uchun, herbiringlargha xuni eytimenki, ozunglarni artuqche bahalimanglar. eksiche, eghir-besiqliq bilen huda silerge bergen etiqad jehettiki qabiliyitinglargha qarap, ozunglarni dengsep korunglar. 4 bizning tenimiz kopligen ezalardin terkib tapqan hemde herbir ezayimizning ohxax bolmighan roli bar. 5 xuninggha ohxax, biz etiqadchilar kop bolsaqmu, eysa mesihke mensup bolghanliqimiz uchun hemmimiz bir ten bolup, bir-birimizge baghlinip turimiz 6 hemde hudaning bizge ata qilghan mehir-xepqitige asasen herbirimizde ohxax bolmighan qabiliyetler bar bolidu. eger hudaning silerge bergen qabiliyiti ozining wehiysini yetkuzux bolsa, uning silerge wehiy arqiliq sozlewatqanliqigha ixengininglardek, ixench bilen bu wehiyni baxqilargha yetkuzunglar. 7 hudaning silerge bergen qabiliyiti baxqilargha hizmet qilix bolsa, hizmet qilinglar; huda toghrisida telim berix bolsa, telim beringlar; 8 righbetlendurux bolsa, righbetlendurunglar; iane berix bolsa, chin konglunglar bilen iane beringlar; baxlamchiliq qilix bolsa, mesuliyetchanliq bilen baxlamchiliq qilinglar; rehim qilix bolsa, huxalliq bilen qilinglar. 9 mehir-muhebbitinglar sahta bolmisun. yamanliqtin yirgininglar, yahxi ixlarda ching turunglar. 10 bir-biringlarni qerindaxlarche soyup, ozara qizghin bolunglar. baxqilarni ozunglardin yuqiri korup, ularni hormetlenglar. 11 qizghinliqinglar sowup ketmisun. eksiche, ottek qizghin qelbinglar bilen rebbimizge hizmet qilinglar. 12 umid ichide xad-huram yaxanglar, qiyinchiliqlargha berdaxliq beringlar. her waqit duada bolunglar. 13 hudaning muqeddes helqi arisidin ehtiyaji chuxkenlerge yardem qilinglar we ulargha mehmandost bolunglar. 14 silerge ziyankexlik qilghuchilargha beht tilenglar. ulargha peqet beht tilenglarki, ularni qarghimanglar. 15 huxal bolghanlar bilen bille huxal bolunglar, qayghurghanlar bilen bille qayghurunglar. 16 ozara inaq otunglar, meghrurlanmanglar. eksiche, towen tebiqidiki kixiler bilen berix-kelix qilinglar. hergiz bilermen boluwalmanglar. 17 hechkimning yamanliqigha yamanliq bilen jawas qayturmanglar, kopchilik yahxi dep qarighan ixlarni kongul qoyup qilinglar. 18 imkaniyetning bariche kopchilik bilen inaq otunglar. 19 qedirlik dostlar, intiqam almanglar, buni hudagha tapxurunglar. chunki, muqeddes yazmilarda mundaq yezilghan: perwerdigar deyduki, intiqam alghuchi mendurmen, uni men choqum qilimen. 20 muqeddes yazmilarda yene mundaq yezilghan: duxmining a bolsa, uni toydur, ussighan bolsa, qandur. bundaq qilix bilen uning yuzini chimilditip, uni hijaletchilikte qaldurisen. silermu intiqam elixning ornigha xundaq qilinglar. 21 demek, yamanliq aldida tiz pukmenglar, yamanliqni yahxiliq bilen yenginglar.

13:1 hemme adem hokumetke boysunuxi kerek. chunki, herqandaq hakimiyet hudadin kelgen hem hokumetni huda ozi tikligen. 2 xuning uchun, hokumetke qarxiliq qilghuchilar hudaning orunlaxturuxigha qarxiliq qilghan bolidu. bundaq qarxiliq qilghuchilar hokumet teripidin jazagha tartilidu. 3 toghra yolda mangghanlar hokumet emeldarliridin qorqmaydu. lekin, yaman yolda mangghanlar uningdin qorqidu. hokumet emeldarliridin qorquxni halimaymen deseng, undaqta toghra yolda mang. u chaghda, hokumet emeldarlirining mahtixigha sazawer bolisen. 4 chunki, hokumet emeldarliri hudaning hizmetchiliri bolup, ular sening menpeiting uchun ixleydu. lekin, yaman yolda mangsang, elwette qorquxung kerek. chunki, hokumet emeldarlirining jazalax hoquqi bar-de! ular hudaning hizmetchisi bolup, yaman yolda mangghuchilarni jazalaxqa teyinlengen. 5 xuning uchun, hokumet emeldarlirigha boysunux kerek. bu, peqet jazalinixtin saqlinix uchunla emes, belki huda aldidimu wijdanliq bolux uchundur. 6 baj tapxuruxunglarning sewebimu mana xudur. hokumet emeldarliri bolsa hudaning mehsus bu ixlarni baxqurup beridighan hizmetkarliridur. 7 herkimge ozige tegixlik heqqini tolenglar. ghelle-paraq yighquchigha ghelle-paraqni, baj yighquchigha bajni tapxurunglar, hormet qilixqa tegixlik bolghanlarni hormet qilinglar, izzetlexke tegixlik bolghanlarni izzetlenglar. 8 mehir-muhebbet korsitixte ozara bir-biringlargha qerzdar bolghandin baxqa, hechkimge hechqandaq qerzdar bolmanglar. chunki, baxqilarni soygen kixi tewrat qanunining telipini emelge axurghan bolidu. 9 zina qilma, qatilliq qilma, oghriliq qilma, baxqilarning teelluqatlirigha koz qiringni salma degen perzler we buningdin baxqa barliq perzler qoxnangni ozungni soygendek soy degen bu emrge yighinchaqlanghan. 10 baxqilarni soygen kixi ulargha yamanliq qilmaydu. xuning uchun, mehir-muhebbet tewrat qanunining telipini emelge axuridu. 11 hazir muhim bir dewrde yaxawatqanliqimizni bilip, bularni silerge dewatimen. uyqudin oyghinidighan waqtinglar yetip keldi. chunki, bizning deslepki etiqad qilghan waqtimizgha qarighanda, eng ahirqi uzul-kesil qutquzulux kunimiz tehimu yeqinlap qaldi. 12 qarangghu keche otup ketti, kunduz, yeni eysa mesihning qaytip kelidighan kuni yeqinlap qaldi. xunga, qarangghuluqning ixlirini taxlap, yoruqluqning sawutini kiyinglar. 13 eyx-ixret we xarabhorluqqa, zina we buzuqchiliq, uruxqaqliq we hesethorluqqa berilmenglar. yoruqluqtiki kixilerdek pak hayat kechurunglar. 14 eysa mesihning tebiitini ozunglargha ozlexturunglar. gunahkar tebiitinglardiki arzu-heweslerni qanduruxni oylimanglar.

14:1 etiqadi ajiz qerindaxlarning pikirliri ustide hokum qilmay, ularni qobul qilinglar. 2 bezi etiqadchilar herqandaq yemekliklerni yeyixke bolidighanliqigha ixinidu. lekin, bezilerning etiqadi ajiz bolghanliqi uchun, gox yemeydu. 3 herqandaq yemekliklerni yeydighanlar gox yemeydighanlarni kemsitmisun hemde gox yemeydighanlarmu herqandaq yemekliklerni yeydighanlar ustidin hokum qilmisun. chunki, huda ularni qobul qilghan. 4 hudaning hizmetkari ustidin hokum qilidighan sen kim iding? ulargha igisi bolghan huda ozi mesul. hizmetkari ustidin hokum qilix yaki uni aqlax hudaning ixidur. huda uni eyibsiz qilalaydu. chunki, rebbimiz bundaq qilixqa qadirdur. 5 beziler melum kunlerni baxqa kunlerdin muhim dep qaraydu, yene beziler hemme kunni ohxax dep qaraydu. bu ixta herkim oz wijdani boyiche qarar chiqarsun. 6 beziler melum bir kunni qedirlep, buning bilen rebbimizge bolghan hormitini ipadileydu. beziler, yeni herqandaq yemekliklerni yeydighanlarmu xu yegen yemeklikliri arqiliq ozining rebbimizge bolghan hormitini ipadileydu. chunki, ular huda bergen rizqi uchun xukur eytidu. gox yemeydighanlarmu huda bergen rizqi uchun hudagha xukur eytidu. 7 hechqaysimiz peqetla ozimiz uchun yaximaymiz we hechqaysimiz peqetla ozimiz uchun olmeymiz. 8 belki, yaxisaqmu, olsekmu rebbimiz uchundur, qisqisi, qandaqla bolsaq, rebbimizge mensupmiz. 9 eysa mesih hem olgenlerning, hem tiriklerning rebbi bolux uchun olup tirildi. 10 undaqta, gox yemeydighan sen neme uchun hemme yemekliklerni yeydighan qerindixing ustidin hokum qilisen? hemme yemekliklerni yeydighan senmu neme uchun gox yemeydighan qerindixingni kemsitisen? hemmimizning hudaning hokum tehtining aldida hesas beridighanliqimizni bilmemsen? 11 bu huddi muqeddes yazmilarda yezilghinidek: perwerdigar deyduki: menggu mewjutluqum bilen qesem qilimenki, putkul insan aldimda tizlinip sejde qilidu, putkul insan mening huda ikenlikimni etirap qilidu. 12 demek, herbirimiz huda aldida ozimizdin hesas berimiz. 13 xuning uchun, bir-biringlarni eyiblexni tohtitinglar. qerindixinglarni toghra yoldin azdurup, ularni gunahqa yiqitixqa sewes bolidighan herqandaq ix qilmasliqni qarar qilinglar. 14 rebbimiz eysagha mensup bolghanliqimiz uchun, men xuninggha heqiqiy ixinimenki, herqandaq yemeklikning ozi haram emestur. lekin, melum yemeklikni haram dep qarighan kixi uchun, u yemeklik haramdur. 15 eger siler yemeklikinglar sewebidin etiqadi ajiz bolghan qerindixinglarni oz wijdani koturmeydighan ixlargha dewet qilsanglar, mehir-muhebbet yolida mangmighan bolisiler. siler bu qerindixinglarni yemeklik sewebidin nabut qilmanglar. chunki, eysa mesih uning uchunmu oz jenini pida qilghan. 16 eger siler ozunglar yahxi dep qarighan ixlarni qilghanda baxqilarning eyiblixige uchrisanglar, undaqta bundaq ixlarni qilmanglar! 17 chunki, hudaning padixahliqida yemek-ichmek qaidilirige riaye qilip yaxax emes, belki heqqaniyliq, inaqliq we muqeddes roh ata qilghan xad-huramliq ichide yaxax muhimdur. 18 mundaq yaxax bilen eysa mesihke hizmet qilghan kixi hudani hursen qilidu we insanlarning mahtixigha sazawer bolidu. 19 xuning uchun, ozimizni inaqliqni ilgiri suridighan we bir- birimizning etiqadini mustehkemleydighan ixlargha atayli. 20 yemeklik sewebidin, hudaning qiliwatqan ixlirini buzmayli. elwette, hemme yemeklik halaldur. biraq, bir adem ozining yemekliki sewebidin baxqilarning gunah otkuzuxige sewebchi bolup qalsa, bu durus bolmaydu. 21 xuning uchun, gox yeyix, xaras ichix, xundaqla baxqa ixlarni qilixinglar qerindixinglarning gunah otkuzuxige sewebchi bolsa, bularni qilmighininglar tuzuk. 22 silerning qiliwatqan ixinglarning toghra ikenlikige bolghan ixenchinglar ozunglar bilen huda otturisida bolsun. ozi toghra dep qarighan ixlarni qilip, ozi ustidin hokum qilmighan kixi nemidegen behtlik-he! 23 lekin, birer yemeklikke xek kelturup turup, yene xu yemeklikni yegen kixi wijdanining eyiblixige uchraydu. chunki u kixi ozi yegen yemeklikning toghra ikenlikige ixench qilalmidi. toghra ikenlikige ixench yoq halda qilinghan herqandaq ix gunahtur.

15:1 etiqadimiz kuchluk bolghan bizler herqandaq ix qilghanda, ozimizni qanaetlenduruxnila oylimastin, etiqadi ajiz qerindaxlirimizghimu kongul boluximiz kerek. 2 herbirimiz qerindaxlirimizning etiqadining mustehkemlinixi uchun ularning menpeitini nezerde tutup, ularni hursen qiliximiz kerek. 3 eysa mesihmu ozini emes, hudaatisini hursen qilixni oylidi. bu toghrisida muqeddes yazmilarda mundaq deyilgen: i huda, sen haqaret qilinghan chaghlarda, ozum haqaret qilinghandek boldum. 4 muqeddes yazmilardiki sozlerning hemmisi bizge telim bolsun dep burunla yezip qaldurulghan. hudaning wedisige erixkenge qeder u sozler bizni righbetlenduridu we sewr-taqetlik qilidu. 5 sewr-taqet we righbet ata qilidighan huda silerning eysa mesihni ulge qilip, ozara inaq yaxixinglar uchun yardem qilghay. 6 buning bilen, siler hudani, yeni rebbimiz eysa mesihning atisini bir niyet, bir meqsette we bir eghizdin ulughlighaysiler. 7 xunga, eysa mesih silerni qobul qilghinidek, silermu bir- biringlarni qobul qilinglar. xundaq bolghanda, hudagha xan-xerep elip kelisiler. 8 silerge xuni eytmaqchimenki, eysa mesih hudaning oz wediside, yeni ibrahim, ixaq we yaquplargha qilghan wediside turidighanliqini korsitix uchun, yehudiylarning hizmetkari boldi. 9 u yehudiy emeslerningmu hudaning mehribanliqini korup, hudani medhiyilixi uchun xundaq qildi. bu huddi muqeddes yazmilarda: xunga, seni baxqa milletler arisida medhiyileymen we namingni kuyleymen deginidek boldi. 10 muqeddes yazmilarning bir yeride: ey baxqa milletler, hudaning tallighan helqi bilen bille xad-huram bolunglar! deyilgen bolsa, 11 yene bir yeride: ey baxqa milletler, rebbimizni medhiyilenglar, ey putkul helqler, uni ulughlanglar! deyilgen. 12 yexaya peyghembermu muqeddes yazmilarda mundaq degen: yixayning ewladidin biri chiqip, baxqa milletlerge hakimliq qilidu. yehudiy emesler uninggha umid baghlaydu. 13 etiqad yolida mangghininglarda, umidning menbesi bolghan huda qelbinglarni xad-huramliq we tinch-amanliqqa toldurghay! buning bilen, siler muqeddes rohning ku-qudriti arqiliq umidke tolup taxqaysiler. 14 qerindaxlar, men silerning konglunglarning yahxiliqqa tolghanliqigha we ozunglargha kereklik bilimge toluq ige bolup, bir-biringlargha nesihet bereleydighanliqinglargha qayilmen. 15 xundaq bolsimu, bezi ixlarni silerning seminglargha selix uchun, bu hetimni juretlik halda ochuq yazdim. men huda manga ata qilghan mehir-xepqet arqiliq 16 hudaning hux hewirini yetkuzux hizmitide yehudiy emesler uchun huddi rohaniylardek eysa mesihning hizmetkari boldum. buningdin meqset, yehudiy emeslerning muqeddes roh arqiliq paklinip, huddi hudani hursen qilidighan qurbanliqtek, huda teripidin qobul qilinixi uchundur. 17 xunga, eysa mesihke tayinip, huda uchun qilghan hizmitimdin pehirlinimen. 18-19 yehudiy emeslerning hudagha itaet qilixi uchun, eysa mesihning men arqiliq qilghan ixliridin baxqa hechnerse toghruluq mahtinixqa juret qilalmaymen. yehudiy emesler mening eytqan sozlirim, qilghan ixlirim we korsetken mojizilirim arqiliq muqeddes rohning ku-qudritini korup, hux hewerni qobul qildi. men yerusalemdin baxlap illiriye olkisigiche bolghan hemme yerde eysa mesih toghrisidiki bu hux hewerni tarqattim. 20 baxqa kixiler salghan ulning ustige bina salmasliq uchun, eysa mesihning nami ezeldin anglanmighan yerlerde bu hux hewerni tarqitixqa tirixip keldim. 21 bu toghrisida muqeddes yazmilarda yezilghinidek: hudadin hewersizler uni tonuydu, anglimighanlar anglap chuxinidu. 22 yeninglargha berixni kop qetim oylighan bolsammu, lekin mana xu hizmetlirim sewebidin baralmidim. 23-24 hazir bu yerlerde hux hewer yetkuzux hizmitini orundap boldum. uning ustige, kop yillardin beri, silerni yoqlap berix arzuyum bar idi. xunga, men ispaniyige ketiwatqinimda yol ustide silerge yoluqqa, bir mezgil siler bilen bille turmaqchimen. andin, silerning yardem qilip, yolgha selip qoyuxunglarni umid qilimen. 25 biraq, hazir yerusalemgha berip, u yerdiki etiqadchilargha hediyini tapxurup beriximge toghra keliwatidu. 26 chunki, makedoniye we yunan olkiliridiki etiqadchilar jamaetchiliki iane toplap, yerusalemdiki etiqadchilar arisidiki yoqsullargha yardem berixni layiq tapti. 27 ular bu ixni oz ihtiyari bilen qildi. emeliyette, bu ularningmu qerzi idi. chunki, yehudiy emesler yehudiylargha has bolghan rohiy jehettiki behttin behrimen bolghaniken, undaqta yehudiy qerindaxlirimizmu ularning maddiy jehettiki yardimige erixixke layiqtur. 28 men bu ianini ulargha tinch-aman tapxurup bolghandin keyin, silerge yoluqup, andin ispaniyige barimen. 29 manga melumki, yeninglargha barghinimda, eysa mesih men arqiliq silerge mol beht ata qilidu. 30 qerindaxlar, silerning hizmitimni qollax yuzisidin men uchun hudagha dua qilixinglarni otunimen. rebbimiz eysa mesihke mensup bolghanliqimiz we muqeddes roh ata qilghan mehir-muhebbetke ige bolghanliqimiz uchun, xundaq qilghaysiler. 31 mening yehudiye olkisidiki eysa mesihke etiqad qilmighanlarning ziyankexlikige uchrimasliqim we men algha baridighan bu ianini yerusalemdiki etiqadchilarning qobul qilixi uchun, dua qilghaysiler. 32 xundaq qilsanglar, huda buyrusa, xad-huramliq bilen yeninglargha berip, siler bilen bille istirahet qilalaymen. 33 amanliq berguchi huda hemminglar bilen bille bolghay, amin!

16:1 kenheriye xehiridiki etiqadchilar jamaetchilikining hizmetchisi bolghan singlimiz fibini silerge tonuxturimen. 2 siler uni rebbimizge mensup dep qarap, hudaning muqeddes helqide boluxqa tegixlik qizghinliq bilen kutuwalghaysiler. uning silerdin kutken herqandaq ehtiyajigha yardem qilghaysiler. chunki, u nurghun kixilerge, xuningdek mangimu chong yardem qilghan. 3 eysa mesihke hizmet qilix yolida birge ixligen hizmetdaxlirim priskila bilen eri akwilagha salam eytqaysiler. 4 ular men uchun oz hayatining heyimheterge uchrixigha qarimidi. yalghuz menla emes, yehudiy bolmighan hemme etiqadchilar jamaetchilikimu ulardin minnetdardur. 5 ularning oyide jem bolidighan etiqadchilar jamaetchilikigimu salam eytqaysiler. asiya olkiside birinchi bolup eysa mesihke etiqad qilghan soyumluk epenitke salam eytqaysiler. 6 siler uchun kop ejir singdurgen meryemge salam eytqaysiler. 7 zindanda men bilen bille yatqan yehudiy qerindaxlirim andronik we yuniyege salam eytqaysiler. ular mendin burun eysa mesihke etiqad qilghan bolup, tonulghan elchilerdur. 8 rebbimizge mensup bolghan qedirlik qerindixim ampiliyatqa salam eytqaysiler. 9 eysa mesihke hizmet qilix yolida birge ixligen hizmetdiximiz urban we qedirlik stahislargha salam eytqaysiler. 10 sinaqlardin otken, eysa mesihke baxtin-ahir sadiq bolup kelgen apelisqa salam eytqaysiler. aristowulning ailisidiki etiqadchilargha salam eytqaysiler. 11 yehudiy qerindixim hirodiyongha, narkisning ailisidikilerdin rebbimizge mensup bolghanlargha salam eytqaysiler. 12 rebbimizning hizmitide japaliq ixlewatqan trighena we trighosa hanimlargha salam eytqaysiler. rebbimizning hizmitide japaliq ixlewatqan qedirlik dostum persis hanimgha salam eytqaysiler. 13 rebbimizning hizmitide alahide tonulghan rufusqa we uning manga aniliq mehrini yetkuzgen anisigha salam eytqaysiler. 14 asinkrit, filigon, hermis, patrowas, hermis we ular bilen daim jem bolidighan qerindaxlargha salam eytqaysiler. 15 filolo we yulyagha, neriy we uning singlisigha, olimpas we ular bilen daim jem bolidighan barliq etiqadchilargha salam eytqaysiler. 16 bir-biringlar bilen mehribanlarche salamlixinglar. bu yerdiki eysa mesihke mensup bolghan hemme jamaetchiliktin silerge salam. 17 qerindaxlar, silerdin xuni otunimenki, siler ogengen telimge zit telim berix bilen, aranglarda bolunux we etiqadinglarda tewrinix peyda qilidighan kixilerdin pehes bolunglar, ulardin yiraqlixinglar. 18 bundaq kixiler rebbimiz eysa mesihke emes, belki oz nepsi uchun hizmet qilidu. ular siliq-sipaye gepler we huxametchilik qilix bilen sadda ademlerning kallisini qaymuqturidu. 19 silerning rebbimizge itaetmen ikenlikinglardin hemmeylen hewer tapti. xunga, silerdin nahayiti hursenmen. biraq, yahxi ixlarni qilixta aqil boluxunglarni, yaman ixlardin haliy boluxunglarni halaymen. 20 amanliq berguchi huda uzun otmey xeytanni aya astinglarda ezidu. rebbimiz eysaning mehir-xepqiti silerge yar bolghay. 21 hizmetdixim timotiy we yehudiy qerindaxlirim luki, yasun hem sosipaterlardin silerge salam. 22 menki uxbu hetni pawlusning eytqanliri boyiche yezip beriwatqan tertiymu rebbimiz yolida silerge salam yollaymen. 23 menki pawlusqa we oz oyide jem bolidighan putun etiqadchilar jamaetchilikige sahibhaniliq qilidighan gayustin silerge salam. xeherning hezinichisi erast we qerindiximiz kwartlardin silerge salam. 24 rebbimiz eysa mesihning mehir-xepqiti silerge yar bolghay, amin! 25 barliq xan-xerep hudagha mensup bolghay! huda men yetkuzgen hux hewer arqiliq etiqadinglarni mustehkemleydu. bu hux hewer eysa mesih toghrisidiki hux hewer bolup, u qedimdin beri saqlinip kelgen sirdur. 26 emdi bu sir hudaning emri boyiche we burunqi peyghemberlerning yazmilirida yezilghinidek axkarilandi hemde yehudiy emeslerning eysa mesihke etiqad qilip, uninggha itaet qilixi uchun ulargha yetkuzulmekte. 27 barliq xan- xerep eysa mesih arqiliq dana we yegane hudagha ebedilebed mensup bolghay, amin!