• |New Testament|
• Mataayo
• Māārkō
• Luuka
• Yoowaana
• Yēyuutēk
• Rooma
• 1 Kōōriintō
• 2 Kōōriintō
• Kalaatya
• Ēfēēsō
• Filiibi
• Kolosaay
• 1 Teesaloonika
• 2 Teesaloonika
• 1 Tēmētēēwō
• 2 Tēmētēēwō
• Tiitō
• Filēmōōn
• Iburaneek
• Yāākōbō
• 1 Bētērō
• 2 Bētērō
• 1 Yoowaana
• 2 Yoowaana
• 3 Yoowaana
• Yuuta
• Ng'oong'uutyēēt

The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ

Mataayo 1

1 Siintaaryeetaab kōōtaab mbo Yēēsu Kiriistō :nyi. Kichōōnēē :Yēēsu kōōtaab Bāytooyiintēēt Tāwuti. Kuchōōnēē :Tāwuti kōōtaab Abraam. 2 Ki kwaaniitaab Isaka :Abraam. Nto Isaka ki kwaaniitaab Yāākōbō. Ki kwaaniitaab Yuuta ākoo mbo ng'eetaab kaam :Yāākōbō. 3 Ki kwaaniitaab Bērēēs ākoo Seera :Yuuta (Nto kaamet ku Tamaar.) Ki kwaaniitaab Ēsirōōn :Bērēēs. Nto Raam ku kwaan :Ēsirōōn. 4 Ki kwaaniitaab Aminataab :Raam. Kwaaniitaab Nāāsyōōn ku Aminataab. Kwaaniitaab Sālmōōn ku Nāāsyōōn. 5 Nto Sālmōōn ku kwaaniitaab Boowaas. (Ki kaametiitaab Boowaas Raab.) Ki kwaaniitaab Ōbēēt Boowaas. (Nto kaametiitaab Ōbēēt ku Ruut.) Kwaaniitaab Yeese ku Ōbēēt. 6 Kwaaniitaab Bāytooyiintēēt Tāwuti ku Yeese. Ki kwaaniitaab Sōlōmōōn :Tāwuti. (Nto kaametiitaab Sōlōmōōn ku koorkoonoo kibo chiichoo /kikēēkuurēē Uriiya.) 7 Kwaaniitaab Reewobowaam ku Sōlōmōōn. Kwaaniitaab Abiiya ku Reewobowaam. Kwaaniitaab Aasa ku Abiiya. 8 Ki kwaaniitaab Choosfaat ku Aasa. Kwaaniitaab Yooraam ku Choosfaat. Nto kwaaniitaab Usiiya ku Yooraam. 9 Kwaaniitaab Yootam ku Usiiya. Nto Yootam ku kwaaniitaab Aas. Ki kwaaniitaab Esekyaa :Aas. 10 Kwaaniitaab Manaase :Esekyaa. Nto kwaaniitaab Āmōōn ku Manaase. Ki kwaaniitaab Yoosyaa :Āmōōn. 11 Kwaaniitaab Yeekonnyaa ākoo mbo ng'eetaab kaam ku Yoosyaa. Bēsyōōsyēchooto chēē /kikēēnāmēē Yuutayeek /ānkēēyib bākuyēk motwoor ām Bābulōōn. 12 Yu /kābākēēyib kuba Bābulōōn, kunyōōr :Yeekonnyaa wēēriit nyēē /kikēēkuurēē Syāāltyēēl. Kwaaniitaab Sērubābēēl ku Syāāltyēēl. 13 Kwaaniitaab Ābiyuut ku Sērubābēēl. Kwaaniitaab Elyaakim :Ābiyuut. Nto kwaaniitaab Asoor ku Elyaakim. 14 Ki kwaaniitaab Sātōōk :Asoor. Kwaaniitaab Achiim ku Sātōōk. Nto kwaaniitaab Ēlyuut ku Achiim. 15 Kwaaniitaab Ēlyēēsēēr :Ēlyuut. Kwaaniitaab Maatan ku Ēlyēēsēēr. Kwaaniitaab Yāākōbō ku Maatan. 16 Nto kwaaniitaab Yōōsēēf ku Yāākōbō. Nto Yōōsēēf ki saanteetaab Maaryaa nyoo kaametiitaab Yēēsu nyoo /kēēkuurē kule Kiriistō. 17 Kunyoo kung'eetee Abraam ākoy Tāwuti ku binuutēk taman āk ang'wan. Kung'eetee Tāwuti ākoy bēsyōōsyēchoo /kikēēyibēē Yuutayeek kuba Bābulōōn ku binuutēk taman āk ang'wan. Nto kung'eetee bēsyōōsyēchooto /kikēēyibē Yuutayeek kuba Bābulōōn ākoy yēē /kikēēsichē Kiriistō ku binuutēk alak taman āk ang'wan. 18 Wuu nyi :wōlēē /kikēēsikto Yēēsu Kiriistō. Kimāchē sukoomut keey :Maaryaa ākoo chiichoo /kikēēkuurēē Yōōsēēf. Nteenee kutoombo kōōmutē keey, kōōnkēt :Maaryaa kule nyikiis ām kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 19 Ki chii :Yōōsēēf nyēē churtaat. Ām yooto koosoot kutay Maaryaa ām kēēlto nyēē mākāsē :chii kule simamuy :Maaryaa ām taayeetaab biiko. 20 Nto yu tākumii kōōsōōtē :Yōōsēēf ng'aleechu, kuchōōnchi :malayikeet ām kiirwootik ānkumwoochi kule, “Yōōsēēf nyēbo kōōtaab Tāwuti, -meetay kuyēk :Maaryaa koorkēēng'uung'. Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē makuyey kumanach :Maaryaa mooyoonoo. 21 Mākusich wēēriit ānku +mēēkuur kule Yēēsu. Itoochi kaaynaanaa kuuyu makooraraach biikyii ām ng'ōōkiswookikwaa.” 22 Kiyēyākiis :ng'aleechu tukul sukuyityiin :ng'aleechaa kimwooyē :Yēyiin kubununēē ng'ālooltooyiintēēt ake kule, 23 “Mākunyikisiit :ārung'oonyoo ānku mākusich wēēro nyēē +mākēēkuurēē Ēmānwēēl. (Ibooru :kaaynaani bo Ēmānwēēl kule ‘Kēēboontē keey Yēyiin.’) ” 24 Yu kakāwokung'eetee :Yōōsēēf rwoo, kuyey kuu yoo kimwoochinē :malayikeetaab Yēyiin. Kiimut Maaryaa. 25 Kiibuur :Yōōsēēf nyēē mānāātuuyo āk Maaryaa ākoy yu kāwokusich :Maaryaa wēēroo. Ām yooto kutoochi :Yōōsēēf wēērooto kaayneet kule Yēēsu.

Mataayo 2

1 /Kikēēsikyinē Yēēsu kiriinkēētaab Bēētēlēyēēm ām yēēmēētaab Yuuteeya. /Kikēēsichē kubāytooyiisyē :Ērōōtē. Yu /kābākēēsich Yēēsu, kukwa :biiko alake Yēērusālēēm chēē kiboonto kiirnātēēt kurubta keey āk wōlēē tēbtooy :kookeelik. Kikwoonēē :bichoo komostaab koong'asiis. 2 Yu kayit :bichoo kuteeb kule, “Miitē ānō :Bāytooyiintēētaab Yuutayeek nyoo /kōkēēsichē? Kakeekas kookeelyeet ām koong'asiis nyēē ibooru kule /kōkēēsich, kunyi kaakeekwaa kule bākēēkutunkyi inee.” 3 Yu kāwokukas :Bāytooyiintēēt Ērōōtē ng'aleechaa, kwaam mēt miisin. Kyaam mēt nkicheek biikaab Yēērusālēēm tukul kumukuul :ng'aleechaa. 4 Ām yooto kōōruruuch :Bāytooyiintoonoo bēēliikaab kōrōsēēk tukul chēē wōōyēch ākoo kāānēētikaab kiruutēk tukul chēbo Yuutayeek ankuteebee kule, “+/Mākēēsikyi ānō Kāārārookiintēēt nyoo kōkēēkānyē?” 5 Yooto kuwālchi :bichoo kule, “/Kēēsikyinē Bēētēlēyēēm ām Yuuteeya; kuuyu kimwooyē :Yēyiin kubununēē ng'ālooltooyiintēēt ake kule, 6 ‘Nto inyiing' Bēētēlēyēēm ām kōōrēētaab Yuuteeya kuuyu mākuchōōnēē :bāytooyiintēēt wōlēē imiitē 7 Nto tēē yoo, kōōyookto :Ērōōtē kuutiit ām kibchamumu /bākēēkuurchi bichoo kiboonto kiirnātēēt kurubta keey āk kookeelik sukumwoochi :inee āsiiswēk bakeenke chēē kitookunēē :kookeelyaanaa. 8 Yooto kumwoochi bichoo kule, “Obe Bēētēlēyēēm ankuboocheeng' lakwanaa kāroomin, nto yoo kōōnyōōru, bōōmwoowoo sāāwē :nkanii wāākutunkyi.” 9 Yu kaakukas :bichoo kiboonto kiirnātēēt ng'aleekaab Bāytooyiintēēt, kung'ēētyo kuba. Nto yu bēētii kōōrēētoot icheek :kookeelyaanaa kikāsyinē koong'asiis. Kiirēētoot :kookeelyaanaa kuu nyooto ākoy wokuteemanee barak ām yēē kimiitē :lakwanaa. 10 Kukāsē :bichoo kookeelyaanaa kung'ērēkiis nyēbo kwong'uut. 11 Nto yu kēēwut :bichoo kō, kukas lakwanaa ākoo kaamet Maaryaa ānkuyim kukutunkyi lakwanaa. Nto tēē yoo kootyaach tukuuk chēē kyoolē beesaan chēē chaang' chēē kibākōōkātēē lakwanaata. Kiikoochi ta-aabuut āk tukuuk alak āyēēng' chēē boong'u nyēē anyiny. 12 Nto yu iyēēyē kaa :bichoo kiboonto kiirnātēēt, kubeetee kēēlto ake kuuyu kikiikuket icheek :Yēyiin ām kiirwootik -meeyeey wōlēē miitē :Ērōōtē. 13 Yu kābākubēēchi keey :bichoo kiboonto kiirnātēēt, kuchōōnchi Yōōsēēf :malayikeetaab Yēyiin ām kiirwootik ānkumwoochi kule, “Tēē yēē makucheeng' :Ērōōtē leekweet kule kubakach. Kunyi ng'eet ankiinam lakwanaa ākoo kaamet ānkiimwēēytē ākoy Miisir ānku bōōbuur wōlooto ākoy āyibuung' ng'ālyoo.” 14 Nto miitē kwēēmowuunooto, kung'eet :Yōōsēēf ankunam lakwanaa ākoo kaamet ānkunoomēn ākoy Miisir. 15 Kuyityiin :yooto ākoo yoo kimwooyē :Yēyiin kubununēē ng'ālooltooyiintēēt ake kule, “Kyāākuur lekwenyuu kuchōōnēē Miisir.” Kiwokōōbuur wōlooto kut kume :Ērōōtē. 16 Nto kutoombo kumēē :Ērōōtē, kubēēr kule kikiiberbeer inee :bichoo kibo kiirnātēēt. Ām yooto, kunyēēr miisin ānkumwooy kule /keebakach lēēkōōk tukul choo wēēriik ām Bēētēlēyēēm ākoo chēbo saang'ta tukul nyoo lēēkitēē yooto. Kimwooy kule /keebakach lēēkōōk choo boonto kēnyiisyēk āyēēng' ānkurēk kurubta keey wōlēē kimwooytoochi inee :bichoo kibo kiirnātēēt. 17 Kunyoo kiyityiin yooto :kiyoo kimwooyē :ng'ālooltooyiintēēt Yeremyaa kule, 18 “Kichōōnēē :bōlātēēt Raama, Kiriirēē :Raayeel lōkōkyii ānkutāyē /kēēng'āloolchi 19 Nto yu kāwokume :Ērōōtē, kuchōōnchi Yōōsēēf ām Miisir :malayikeetaab Yēyiin ām kiirwootik ānkumwoochi kule, 20 “Ng'eet ankiinam leekweet ākoo kaamet ankooyeey kōōrēētaab Isirāyēēl kuuyu kōōkubēk :choo kimāchē kubakach leekweet.” 21 Ām yooto kunam :Yōōsēēf leekweet ākoo kaamet ānkutākyi keey kōōrēētaab Isirāyēēl. 22 Nteenee yu kāwokukas kule kiikeer :Arkelaawo kwaan kubayta Yuuteeya kunyokoriit kuwo ākoy wōlooto. Nto kuuyu king'āloolchi inee :Yēyiin ām kiirwootik, kuwo ākoy yēēmēētaab Kalilaaya. 23 Kiwokuminy ām wōlooto kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Naasareet. Kiyityiin :yooto ākoo yoo kimwooyē :ng'ālooltooyik kule, “+/Mākēēkuurēē Nāāsārēētiin.”

Mataayo 3

1 Kitook ām bēsyōōsyēchooto :chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Kāābātisāniintēēt Yoowaana ankwaamtaatee lōkōōywēk surkwēēnēētaab Yuuteeya 2 kule, “Oweeksee miyootyēēt kuuyu kaakuriik :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin!” 3 Ki inee :nyoo king'āloolēē :ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin Isaaya yoo kimwooyē kule, “Miitē :chiito ake kukuuru ām kōōr nyēē surkwēēn kule, ‘Oyeyte keey, 4 Kiiloochē :Yoowaana sireet nyēē /kikiikwoorēē sabureekaab tembes ānkimōōtēē keey anweetaab suwe ānkwoomootē taalamik ākoo kimnyeteet. 5 Yooto kung'ēētyēē :biiko Yēērusālēēm āk Yuuteeya kumukuul āk biitēētaab Yoortaan kutēē yēē tēē ānkubēēchi Yoowaana. 6 Kimwooy :bichoo ng'ōōkiswookikwaa ankoobatisanee icheek :Yoowaana āynēētaab Yoortaan. 7 Nto bērē kukas :Yoowaana kakwa :Farisaayeek chēē chaang' ākoo Satukaayeek kule koobatisan :inee, kumwoochi kule, “Okerkeeye :akweek tukul ēērēēnōōy! Ng'oo nyēē kāmwoowook ōmwēyēē ng'wooninto nyoo mākuchō? 8 Ōyēyē naas ng'aleek chēē kāroomēch chēē ibooru kule kooweeksee miyootyēēt, 9 amoosoot sōō kule, ‘Ntēē kēēbooyē Abraam.’ Āmwoowook man kule imuuchē :Yēyiin kuyey rwoontōōchu kuyēk lōkōkaab Abraam. 10 “Itōrōōroot :āywēēt nyēē māchē /kēēyēbē kēētit. Kunyi keet ake tukul nyoo kamayey āmiik chēē kāroomēch ku +/mākiiluulto /ānkēētōōrchi ma. 11 Ābātisānēēnook :anii bēēko kōōboor kule kooweeksee miyootyēēt, nteenee miitē kuchōōnii :chiito nyēē wōō kubiira anii. -Māāyēmē mbo ārēēkyi kwēyōōnik. Machakoobatisaneenaak Tāmirmiryēētaab Yēyiin āk maata. 12 Miitē chākusēēstooy mōōriryēēk kung'ēt :nkoonuuk. Makubeelee mōōriryēēchoo maataab kibchuulyo ankukonoree nkoonuuk chookē.” 13 Nto mii yoo kung'eetee :Yēēsu Kalilaaya ānkuwo kule wokoobatisan :Yoowaana ām āynēētaab Yoortaan. 14 Nteenee kumach kutay :Yoowaana. Kimwooy kule, “Ntēē ichōōnii wōlēē āmiitē ānkēērook ibatisanaa anii :inyiing'?” 15 Kukētyi :Yēēsu kule, “Yey :inyiing' kuu nyooto raat. Māchāktōōs keeyey tukuuk tukul choo māchē :Yēyiin.” Yooto nanyuun, kucham :Yoowaana koobatisan Yēēsu. 16 Nto yu /kakiibatisan Yēēsu kubēk, kuloong'unēē bēēko āriit. Ām yooto /kēēyootyi wōliin bo barak ankukas Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē wuu chēēbtuukē kurēku ānkōōbutyinē inee. 17 Yooto /kēēkuur ām barak kule, “Lekwenyuu :nyi nyoo āchāmē ānkāāng'ērēkyinē.”

Mataayo 4

1 Nto miitē yoo, kōōrēētoot :Tāmirmiryēētaab Yēyiin Yēēsu ākoy wōlēē surkwēēn suwokutyem :Kēniintēēt. 2 Nto yu kāwokōōbuur :Yēēsu wōlooto kwiimēn āk kuyyeech ām bēsyōōsyēk artam nyēē mā-āmē āmnyoo, kwaam :kēmēwuut. 3 Yooto kuchōōnchi :Kēniintēēt ānkumwoochi kule, “Yoo inyiing' Lekwetaab Yēyiin, ii, weech baanyii rwoontōōchu kuyēk āmnyoo.” 4 Nteenee kiwālchi :Yēēsu kule, “Ntēē mwooyē :siruutēk kule, ‘Māsobēē :chiito āmnyoo nkit 5 Nto tēē yoo, kuwēēto :Kēniintoonoo Yēēsu kuwo Yēērusālēēm nyoo /kikēēsātyi Yēyiin ānkōōkoochi kōōyyoong'ēē yēē kiwuu kebeb ām tōōtēētaab Kōōtaab Yēyiin. 6 Yooto kumwoochi kule, “Yoo inyiing' man Lekwetaab Yēyiin, ii, 'iraantee, baanyii, yuutēyu iwē ng'wēny, kuuyu mwooyē :siruutēk kule, ‘Mākōōyook :Yēyiin malayikaanikyii bakunaming' simeenachiing' :rwaa.’ ” 7 Kukētyi :Yēēsu kule, “Ntēē mwooyē mbo subak :siruutēk kule, ‘-Meetyem Yēyiintēēng'uung'.’ ” 8 Yu kābēk :yoo, kuwēēto :Kēniintoonoo Yēēsu lekemeet ake nyēē kooy barak ānkōōboorchi kōōrōōsyēk tukul āk bāytit nyēē boonto 9 ānkumwoochi kule, “+Māākōōniing' tukuuchu tukul yoo 'kēēkutung'woo.” 10 Yooto nanyuun, kukētyi :Yēēsu kule, “Ng'eetee yu, Kēniintooni. Mwooyē :siruutēk kule ‘māchāktōōs /kēēkutunkyinē Yēyiin /ānkiiywēyē inee nkit.’ ” 11 Ām yooto kubakaakta :Kēniintoonoo Yēēsu ankukwa :malayikaanik bākuyēētyēēchi Yēēsu. 12 Nto yu kāwokukas :Yēēsu kule /kookeekerta Yoowaana kō kung'eetee Yuuteeya ankooyeey kuwo Naasareet ām Kalilaaya. 13 Nto yu kang'eetee Naasareet wokuminy Kaabernaam ām yēē bo tōōliilēēt ām saang'taab Sābulōōn āk nyēbo Naftaali. 14 Kiyityiin :yooto ākoo yoo kimwooyē :ng'ālooltooyiintēēt Isaaya kule, 15 “Makukas lēbkēēyyēēt nyēē wōō :bichoo minyē mēēnān Mākuchōōnchi :lēbkēēyyēēt bichoo minyē muyātēētaab meet.” 17 Kuchakee yooto, kitoow :Yēēsu kwaamtaat lōkōōywēk kumwooyē kule, “Oweeksee miyootyēēt kuuyu kaakuriik :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.” 18 Nto mii bēsyēēt ake, yēē kimiitē :Yēēsu kuwēēsyētēē tabantaab tōōliilēētaab Kalilaaya, kukas biiko alak āyēēng' chēē ki tuubcho. Kimiitē :bichoo kuwiirchinē sooynōōkwaa tōōliil kunāmē burburiinēk kuuyu ki yiisyēēng'waa :nyooto. /Kikēēkuurēē bichoo ake Simōōni, nto kaayneenyii ake ku Bētērō nto ake /kēēkuurēē Antereeya. 19 Ām yooto kukuur :Yēēsu bichoo kule, “Okwaa, ankoorubaa anii! +Maaneetaak wōlēē ōyisuntooy biiko.” 20 Kukāsē kuu nyooto, kubākooktooy :bichoo sooynōōkwaa ānkurubē Yēēsu. 21 Nto bērē koonaakta :Yēēsu taay kisich, kukas subak biiko alak āyēēng' chēē ki tuubcho kukātēbēē mwēēnkēēt āriit ākoo kwaan. /Kikēēkuurēē :bichoo ake Yāākōbō /kēēkuurēē ake Yoowaana. Nto kwaan, /kikēēkuurēē Sebetaayo. Kimiitē :bichoo kuyēytooy sooynōōkwaa. Yooto kukuur :Yēēsu murēchooto ki tuubcho āyēēng' kurub inee. 22 Kukāsē :murēchooto kuu nyooto, kubākookyinē kwaan mwēēng' sukuyēk rubiikaab Yēēsu. 23 Yooto nanyuun, kuwēēsyētootēē :Yēēsu Kalilaaya tukul kōōnēētiisyootēē kooriikaab saayeet chēbo Yuutayeek. Kyoomtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo Kaab Yēyiin ānkōōsoobootē biiko chēē kiboonto bōōrwoonik āk kōrōōywēk chēē tēērchiintōōs. 24 /Kikyaamtaat ng'aleechaa kiyēyē :Yēēsu chēbo kwong'uut ākoy yēēmēētaab Siirya kumukuul. Nto yooto /kiimutyi :inee biiko tukul chēē kimnyoontōōs. Kikinam bichoo :bōōrwoonik chēē tēērchiintōōs āk ng'wooninwēk. Kitinyē :alake tāmirmirook chēē miyootēch, kuboonto :alake bōōrwoonik chēē iryookyinē ng'wēny, nto alak kichunkutootiin :bōōrwēk. Kiisoob :Yēēsu bichoo tukul. 25 King'ēētyēē :biiko chēē mā tēē chu Kalilaaya, Teekabooli, Yēērusālēēm, Yuuteeya ākoo biitēētaab Yoortaan ankurub Yēēsu.

Mataayo 5

1 Nto miitē bēsyēēt ake, bērē kukas :Yēēsu kakwa :biiko chēē chaang', kulaany lekemeet ake barak ākoo rubiikyii. Nto yu kātēbēē :Yēēsu ng'wēny kōōnookyi :rubiichoo 2 ānkutoow :inee kōōnēētiis kumwooyē kule, 3 “Ibēruurootiin, sōō, kule nee :biiko choo imoong'tēē keey Yēyiin, 4 Ibēruurootiin, sōō, kule nee :biiko choo miitē kuriirtōōsii, 5 Ibēruurootiin, sōō, kule nee :biiko choo yibē keey ng'wēny, 6 Ibēruurootiin, sōō, kule nee :biiko choo chēēng'ē churtaayeet, 7 Ibēruurootiin, sōō, kule nee :biiko choo riirēē alak, 8 Ibēruurootiin, sōō, kule nee :biiko choo tiliilēch :moontuwēēk, 9 Ibēruurootiin, sōō, kule nee :biiko choo wuulyēē ng'aleekaab tāloosyēēt, 10 Ibēruurootiin, sōō, kule nee :biiko choo /kēēwusē yoo kayey kiyēē māchē :Yēyiin, 11 “Ōbēruurootiin, sōō, kule nee :akweek yoo kāchubook :biiko alake, kuwusook ānkumōlōlchook ng'al chēē chaang' kuuyu ōyēnwoo anii. 12 Yooto /kākēēyēwook kuu nyooto, ōtyēēn kubo ng'erekweek, kuuyu mii :kiyēē bo kwong'uut nyēē mākutuwēnēēnook :Yēyiin ām Barak. /Kikēēwus nkicheek ng'ālooltooyikaab Yēyiin choo kibo taay kuu nyooto.” 13 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ōwuuyē :akweek muunyeetaab kōōrēēt. Nto yoo kaakutaytayiit muunyeet, /keeyey kule nee sitākuchām? /Kāmēētākēēyēyēē kiy nteenee /kēēluluktooy ankootartaar :biiko. 14 “Akweek lēbkēēyyēētaab kōōrēēt. Māwunyāktōōs kiriinkēēt nyoo /kikeeteech tulwēēt. 15 Āmāmii :chii nyēē tābē taariit ānkōōkubuuyēē mōōntiit, nteenee tābē ānkōōkoochi yēē itōrōōroot sukulēbkēchi biiko tukul ām kō. 16 Kunyoo māchāktōōs ōboorchinē :nkakweek biiko lēbkēēyyēēt, si nto yoo kakas yēyuutēkwook chēē kāroomēch, kookaasta Kōōn nyoo miitē barak.” 17 “-Meesoot :chii kule kyāāchōōnii :anii chāānēmtooy ng'aleekaab Muusa āk chēbo ng'ālooltooyik, nteenee kyāāchōōnii chāātyiichē ng'aleechaa. 18 Kubooyiit man, āmwoowook kule ākoy kukeeyta :barak ākoo ng'wēny, māmii :kiy nyēē +/mākiinēmto ām kiruutēchoo ānkoo ku mining' nyēē tyaa, ākoy kuyēyākiis :ng'aleek tukul. 19 Kunyoo, chii ake tukul nyēē kamarub kiruutēchoo ake tukul ānkoo nyēē mining' nyēē tyaa, ankooneet biiko alak kuyey kuu inee, ku mākumining'iit :chiichoo miisin ām Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Nteenee chii nyoo karub kiruutēchoo ānkōōnēētē alak, +/mākēēkuur kule wōō ām Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. 20 Āmwoowook ālē, -mōōwutē Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin yoo kamoochurte ōsiir Farisaayeechaa ākoo kāānēētichoo bo kiruutēk.” 21 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ābērē kyookas :akweek kule /kikēēmwoochi chiitaab kēny kule ‘-Mēērumiisyē, nto chii ake tukul nyoo kārumiis, kumāchāktōōs /kiiyyoong'tēē kōōk /sikiitiilchi ng'aleek.’ 22 Nto anii āmwoowook kule chii ake tukul nyoo kānyēērchi ng'eetaab kaamet, ku +/mākiitiilchi ng'aleek. Nto chiito nyoo kāmwoochi ng'eetaab kaamet kule, ‘Iberber’ +/mākiiyyoong'tēē kōōk /sikiitiilchi ng'aleek; nto nyoo kāchub ng'eetaab kaamet kule, ‘Solwo :nyi’ kumisyinē :nyoo /kiimut /bākēētōōrchi wōlēē bo maataab kibchuulyo. 23 “Kunyoo, yoo imāchē iyēchi Yēyiin kōrōsēēk ankiisoot kule boontēēniing' :ng'eetaab koomēt ng'ālyoo, 24 ibākookyi tukuuchoo 'kēēmāchē iyeyee kōrōsēēchoo yooto bo Kōōtaab Yēyiin ānkiiwē ākoy wōlēē mii :ng'eetaab koomēt bōōchoomnyē kurook nto kāākuyityo nanyuun weeyey kōrōsēēchoo. 25 Yoo miitē :chiito ake kukwēring' kōōk, simōkāsyiinē ām kēēltaab too kutoombo oyit kōōk. Nto yoo kameeyey kuu nyooto, mākukwēriing' :nyiin kōōk nto iyiititiing' wōlooto kōōyokoochiing' chiito nyoo itiilchinē biiko ng'aleek. Yooto kunaming' :chiichoo ānkōōrēkēērchiing' chiitaab lukēēt nyoo riibē kibratiisyek nto tēē yoo kukertiing' :nyoo kō. 26 !Kāāmwoowook, yoo /kaakeekertiing' wōlooto, +mēētēbii ākoy iyaakte bēsēnuutēk tukul /sikēēyootuung'.” 27 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiichoo kule, “Ābērē kyookas :akweek kule /kikēēmwoochi chiitaab kēny kule, ‘-'Meemarte.’ 28 Nto anii, āmwoowook kule chii ake tukul nyoo kāsē koorko ānkuchōrōkyi ku wuu nyēē kaakumarta. 29 Kunyi yoo katoortiing' :koong'uung' nyēbo taay iyey ng'ōōkisto ilōōtu ānkiimētē. Kaykay iboot komosta akeenke ām bōōrng'uung' kusiir /kēēwiirchi bōōrng'uung' tukul wōlēē bo maataab kibchuulyo. 30 Nto yoo katoortiing' :āwung'uung' nyēbo taay iyey ng'ōōkisto, itil ankiiwiirte. Kaykay iboot komosta akeenke nyēbo bōōrng'uung' kusiir /kēēwiirchi bōōrng'uung' tukul wōlēē bo maataab kibchuulyo.” 31 Kimwooy :Yēēsu subak kule, “Kyookas mbo subak kule /kikēēmwooyē kule, ‘Chii ake tukul nyēē kakwet koorkēēnyii ku māchāktōōs kusirchi kiirootyeet nyēē ibooru kule kaakukwet!’ 32 Nto anii āmwoowook ālē, chii ake tukul nyoo kakwet koorkēēnyii kubo ng'aleek alak chēē mānāmē keey ākoo martaayeet, ku kāākōōsākyi koorkoonoo kuyēk choonchooyēn. Nto chiito nyēē keemut koorkoonooto ku kaakumarta :nkinee.” 33 Kimwooy :Yēēsu subak kule, “Kyookas :akweek kule /kikēēmwoochi chiitaab kēny kule, ‘-'Meebar kiiroot, nteenee māchāktōōs ikas kule kāyityiin :kiirootyaanaa kuu wōloo 'kikiiwooltoochi keey Yēyiin.’ 34 Nto anii āmwoowook kule mātēbi :chii kut koowaal keey. -Meewaalee keey :chii wōliin bo Barak, kuuyu bāytooyiisyēē :Yēyiin wōlooto. 35 Āmātēbi :chii kut koowaalee keey kōōrēēt, kuuyu bo Yēyiin nyēē tyichē. Ameewaalee keey :chii kiriinkēētaab Yēērusālēēm kuuyu bo :kiriinkoonoo Yēyiin Bāytooyiintēēt nyēē wōō. 36 -'Meewaalee keey mbo mēting'uung', kuuyu -'mēēmuuchē mbo kut iyey buutyoontēēt akeenke ām mēting'uung' kulēēliit nto kutuuyiit. 37 Yoo 'kēēchāmē kiito ake, kuyēmē imwaay kule: ‘Ēē, wuu nyooto.’ Nto yoo itāyē imwaay kule: ‘Acha, mā wuu nyoo.’ Yoo 'keemwaay ng'al chēē siirē chuutēchu kukwoonēē :choo wōlēē miitē :Kibrōkōsyoontēēt.” 38 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Kyookas mbo subak kule /kikēēmwooyē kule, ‘Koong' āk koong', keelta āk keelta.’ 39 Nto anii āmwoowook kule, -mēēkōrōmchi chii nyēē miyaat. Yoo kasyeeching' :chiito ake kibkermetuut komosta ake, iwēēkyi komosta ake kusyeech :nkinee. 40 Nto yoo kākwēring' :chiito ake kōōk ānkuyibēēniing' sireeng'uung' nyoo bo āriit, ikoochi mbo ākoo kāāliikēēt. 41 Nto yoo kākērchiing' koong' ikālābchi tukuukyii ām asiista akeenke, itas taay toobe :tukwaay ām asiista ake subak. 42 Yoo kāsooming' :chii kiito ake, ikoochi. Nto yoo māchē :chii kōōbēsēēniing' kiy, ibēsēēnchi.” 43 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Kyookas mbo subak kule /kikēēmwooyē kule, ‘Ichāmē laatyeeng'uung' ānkiiwēchē buunyoontēēng'uung'!’ 44 Nto anii āmwoowook ālē, ōchāmē buunikwook ānkōōsoochinē choo wusook 45 sookerkeyiitu Kōōn nyoo miitē Barak. Yēyē :Yēyiin kōōluuchi :asiisnyii biiko choo kāroomēch āk choo miyootēch. Kōōnu mbo subak roobta kurōōbēnchi biiko choo kāroomēch āk choo miyootēch. 46 Ōbērē :akweek tōōs mākutuwēnook :Yēyiin yoo ōchāmē baateey biiko choo chāmook, ee? Ntēē yēyē :nkicheek kāāruruukikaab syuuruut kuu nyooto. 47 Nto yoo ōng'āloolchinē biikwook baateey ku kooyey nee nyēē karaam? Ntēē yēyē :nkicheek biiko choo -mēēnkētē Yēyiin kuu nyooto. 48 Churtaat :Yēyiin Kōōn nyoo miitē barak, kunyoo, māchāktōōs ōchurtootiin :nkakweek.”

Mataayo 6

1 Kimwooy subak :Yēēsu kule, “Ōriib keey. -'Mēēyēyē ng'al chēē kāroomēch ām taayeetaab biiko, imāchē kule siitooku. Yoo 'keeyey kuu nyooto, ku māmii :kiy nyēē mākutuwēnēēniing' :Kōōn nyoo miitē Barak. 2 “Yoo 'kēētoorēt banan, -meeng'alaalaatee ām wōloo tukul kuu wōloo yēytooy :kiblembechiisyek ām kooriikaab saayeet āk kēēlwookikaab too kule sukookaasta :biiko. Kāāmwoowook /kikēētuwēnēē bichoo kiy ake tukul nyēē māchāktōōs kunyōōr. 3 Nteenee yoo iyēētyēēchinē chiito ake ku māchāktōōs iyēyē ām kēēlto nyēē wunyaat nyēē -mēēmuuchē mbo kukas :choorweeng'uung' nyoo lēēkitēēniing'. 4 Iyēyē kuu nyooto simakas :chii. Nto yooto mākutuwēniing' :Kōōn nyoo kāsē kiy ake tukul nyēbo wung'aan.” 5 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Yoo ōsooyē -mōōyēyē kuu kiblembechiisyek choo kicham kusooyē kukātōōnōōn ām kooriikaab saayeet āk wōloo choong'ēch :biiko. Yēyē kuu nyooto kumāchē kule sukukas :biiko icheek. Kāāmwoowook kubooyiit man, /kisimkēētuwēn bichoo. 6 Nto inyiing' yoo isooyē, ikērtooy keey kō ankiisaay Kōōn nyoo mātooku. Nto yooto ku mākutuwēniing' :Kōōn nyoo kāsē kiy ake tukul nyēē wunyaat.” 7 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Yoo ōsooyē, -mōōbōloobōlē kuu biiko choo -mēēnkētē Yēyiin. Yēyē :choo kuu nyooto kōōsōōtē kule yoo kāmwooy ng'aleek chēē chaang' /kēēkāsyinē. 8 Māmāchāktōōs ōyēyē kuu bichoo kuuyu simkōōnkētē :Kōōn kiyēē -mōōboontē kumanoosaay. 9 Kunyoo māchāktōōs ōsooyē kule: Baaba Yēyiin nyoo imiitē Barak, 10 Kuyit :bāytooyiisyēēng'uung' 11 Ikōōnēēch kiyēē kyoomē ām bēsyō ake tukul. 12 Inyōōwēēch kaat ām choolwookātēēnyoo, 13 Itiiyēēch /simakeekenteech, 14 Yoo ōnyōōchinē kaat biiko alak choo choolwookēnchook, ku nyōōwook kaat :nkinee Kōōn nyoo mii Barak. 15 Nto yoo -mōōyēyē kuu nyooto ku mānyōōwook kaat :Kōōn.” 16 Kimwooy :Yēēsu subak kule, “Yoo kirē :chii āmiisyēēt, ku māmāchāktōōs kōōyuung'u kuu kiblembechiisyek choo yēyē kuu nyooto kule sukukas :biiko. !Kāāmwoowook, /kiikēētuwēn bichoo kuyem. 17 Nteenee yoo ōkirē āmiisyēēt, kumāchāktōōs ōwuunē mētēwookwook āk koonyek ankooyiil 18 simēēnkētook :chii kule kōōkir āmiisyēēt. Nteenee Kōōn nkityō nyoo mākāsāksē :nyēē mākōōnkēt. Nto yooto ku mākutuwēniing' :Kōōn nyoo kāsē kiyēē /kēēyēyēē wung'aan.” 19 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi biiko kule, “-Mōōtukuulchi keey mokornoontiitaab kōōrooni kuuyu makunyeeree :kuutyek ānkutuuryo ānkumiitē :chōōriik chēē imuuchē kuchoor. 20 Nteenee ōkōnōrchi keey mokornoontiit ām Kaab Yēyiin wōloo māmiitē :kiy nyēē makunyeeree āmāmii :chōōriin nyēē makuchoor. 21 Wōloo miitē :bāytitaab chii ku wōlooto wōlēē tiiyēē :mētinyii. 22 Koong'uung' nyēē ikoochinē bōōrng'uung' lēbkēēyyēēt. Yoo kāstooy :koong'uung' nyēē karaam, iboontē lēbkēēyyēēt. 23 Nto yoo mākāstooy :koong'uung' nyēē karaam, imiitē mēēnān nyēē mā mining'. Kunyi, ii, yoo kāmis :lēbkēēyyēēt nyoo 'kēēboontē, imiitē mēēnānēēt kutukul! 24 “Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu māmii :chii nyēē imuuchē kōōmēlchiin kirōkōōn āyēēng'. Yoo kasyeem, kulāyē :ake. Kunyoo, mēēmuuchāktōōs /kiinoomcho yiisyēētaab Yēyiin āk muchastaab beesaan.” 25 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi bichoo kule, “Kunyoo, !kāāmwoowook, -mooyiimee keey wōlēē ōming'tooy ōsōōtē kiyēē ō-āmē āk kiyēē ōyyēē nto ku sirooy chēē ōloochē. Wōō, oob, :soboontaab chii kusiir āmit āk sirooy? 26 Māchē ōkāsēē tāriitēk choo -mēēnkētē kule /kēēchoonsē kule nee /ānkēēkēsiisyē kule nee āmātinyē mbo chookēēn, nteenee bāyē :Kōōn nyoo miitē barak. Chāmook akweek, oob, :Yēyiin kusiir tāriitēchoo? 27 Ng'oo ām akweek :nyēē imuuchē kutāsyi bēsyōōsyēk ām soboonnyii yoo keeyiimee keey ng'aleekaab kōōrooni? 28 Ānkōōyiimēē keey sirooy nyēbo nee, ēē? Okas baa, wōlēē wuu :taabta ake tukul ām wuuyēēt! Māchiiryootē āmāyēchinē keey sirook. 29 Kāāmwoowook! Ānkoo kiboonto :Sōlōmōōn bāytit nyēē tyaa, kimāboonto sirooy chēē kāroorānēch kuu toobtōōchu. 30 Kāālē akweek chu -mōōkoosēēnoo keey kuyēm, ii, yoo yēyē :Yēyiin toobtōōy kulēēlcho raat nto nyēē ma tyaa kurarach, kucham nee wōlēē makoolaaktaak akweek? 31 Kunyoo -mooyiim keey ōmwooyē kule ‘+Makyaam nee?’ Nto kule ‘Kēēyyēē nee?’ Nto mbo kule ‘Kiiloochē nee?’ 32 Biiko choo -mēēnkētē Yēyiin :chēē imāymooyē tukuuchoo tukul, nto akweek kōōnkētē :Kōōn nyoo miitē barak kule māchāksē ōnyōōru tukuuchoo tukul. 33 Ocheeng' kurook bāytooyiisyēētaab Yēyiin ākoo churtaayeet. Nto tukuuk chuut alak tukul ku mākukōōnook :Kōōn. 34 Kunyoo, -mooyiimee keey ng'aleekaab tuun, kuuyu boonto :bēsyēētaab tuun kāāyiimuutēk cheechii nkityō chēē mākubooryēē.”

Mataayo 7

1 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “-'Mēēng'āloolē chii nyēē miyaat, /simākēēyēwuung' nkinyiing' kuu nyooto. 2 Yoo 'keeng'alaalee chiito ake nyēē miyaat, ku +/makeeng'alaaleeniing' nkinyiing' kuu nyooto. Nto kiyoo 'kēē-āyēēkyinēē chiito ake kiito ake, ku +/mākyooyēēkunēēniing' nkinyiing' kiyooto. 3 “Ām nee siikāsē :inyiing' sikitityaa nyēē miitē koong'taab ng'eetaab koomēt ameekas musukyēēt nyēē miitē koong'ta nyeeng'uung'? 4 Imuuchē kule nee imwoochi ng'eetaab koomēt kule, ‘Kany ānēmuung' sikitityaa ām koong'ta,’ nto kutēē yooto tukul kumiitē :musukyēēt koong'ta nyeeng'uung' nkityō? 5 Kiblembechaantaani! Māchāktōōs inēmu kurook musukyēēt nyoo mii koong'ta nyeeng'uung' nkityō siikaste kāroomin imuuch inēmchi ng'eetaab koomēt sikitityaanteet ām koong'nyii. 6 “-'Mēēkoochi ng'ōōkiik kiyēē churtaat kuuyu yoo keeyey kuu nyooto, kuwēēkyiing' keey ankusankataniing' kule ‘tōng',’ āmēēwiirchi sanayeekuuk tōōrōōk kuuyu yoo 'keeyey kuu nyooto, kōōmuuchē kootartaar.” 7 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Soomsē, /kēēkōōning'; chēēng'sē, inyōōru; ānkiing'ēētiisyē, /kēēyootuung'. 8 Chiito nyoo soomsē, /kiikoochinē, nyoo chēēng'sē kunyōōru, nto nyoo ing'ēētiisyē, /kēēyootyinē. 9 Ara miitē :chiito ām akweek nyēē yoo kateebee :lekwenyii mukaatiit kōōkoochi rwaanteet? 10 Nto yoo kateebee burburyoontēēt, kōōkoochi eereeneet? 11 Kunyi yoo ōchāmē :akweek raat chēē -mōōchurtootiin ōkoochi lōkōkwook tukuuk chēē kāroomēch, ii, /keemwa nee nanyuun Kōōn nyoo mii Barak? Mākōōnēm keey :nyoo miisin kukōōnook tukuuk chēē kāroomēch yoo kōōsoom!” 12 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ōyēchinē biiko alak kuu wōloo ōmāchē :akweek /kēēyēytoowook. Iyumē :ng'aleechuutēchu kiruutēkaab Muusa ākoo kāānēētēywēēkaab ng'ālooltooyikaab Yēyiin.” 13 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Obeetee oreet nyoo mariich. Baraay :oreet ankutebees :kēēlto nyēē wēētii ārbub ānku choong'ēch biiko chēē bēētēē kēēlooto. 14 Nteenee mariich :oreet ānku keweel :kēēlto nyēē wēētii soboontaab kibchuulyo. Nto biiko chēē nyōōru kēēloo ku ng'ēri.” 15 Kitas taay Yēēsu kumwooy kule, “Ōriibēē keey ng'ālooltooyichoo mā bo man choo iyēēloonunēē ruunkuun sumboot nteenee ām moonikwaa ku miyootēch kuu suuyik. 16 Ōnkētēē bichoo ng'aleek chēē yēyē. Māyēyē :cheebkateet mbuuniik āmāyēyē :siikoowēēt lamayeek. 17 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, yēyē :keet ake tukul nyoo karaam āmiik chēē kāroomēch nto kēētit nyoo miyaat kuyēyē āmiik chēē miyootēch. 18 -Mēēmuuchē :kēētit nyēē karaam kuyey āmiik chēē miyootēch āmēēbērē imuuchē :kēētit nyēē miyaat kuyey āmiik chēē kāroomēch. 19 Nto keet ake tukul nyoo kamayey āmiik chēē kāroomēch ku +/mākiiluulto /ānkēētōōrchi ma. 20 Kunyoo, ōnkētēē bichoo ng'aleek choo yēyē.” 21 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “-Mēēwutē Kaab Yēyiin :biiko tukul choo kuuroo kule ‘Mokoryoontēēt, Mokoryoontēēt.’ Nteenee biiko chēē mākōōwut Kaab Yēyiin baateey ku choo yēyē kiyēē mākyinē :Baaba ām barak kule kuyey. 22 Choong'ēch :biiko chēē mākumwoowoo ām bēsyēētaab tabanta kule, ‘Mokoryoontēēt, Mokoryoontēēt, ntēē kikyoomtēē lōkōōywēk kaayneeng'uung', kiibēbēētēē tāmirmirook chēē miyootēch ānkēēyēyēē tukuuk chēbo kwong'uut chēē mā tēē chu!’ 23 Yooto +māāmwoochi :anii bichoo kule, ‘Ōng'ēētyēē yu, kibng'ōōkisiisyēchu, -māānkētook :anii.’ ” 24 Kutas taay :Yēēsu kumwooy kule. “Chii ake tukul nyēē kakas ng'aleechuutēchu ankurub ku kerkeey chii nyēē ng'oom nyēē kiteech kōōnyii yēē bo rwaanteet. 25 Nto tēē yoo kurōōbēn :roobta koonyiit āynōōsyēk, ānkōōsoonkiiy :wusōōnēēt kōyooto, nteenee mānāāluul :kōyoo, kuuyu /kikikeeteech yēē bo rwaanteet. 26 Nto chii ake tukul nyoo kakas ng'aleechuchuu amarub ku kerkeey :nyoo chii nyēē berber nyēē kiteech kōōnyii yēē bo ng'aayneet. 27 Nto yu kārōōbēn :roobta, koonyiit āynōōsyēk ānkuwus :wusōōnēēt kōōsoonkiiy kōōtkēy, kuluul :kōyoo kule ‘turbub.’ ” 28 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy ng'aleechaa, koolat :biiko 29 kuuyu kimēēnēētiisyē :Yēēsu kuu kāānēētikaab kiruutēk, nteenee kiinēētiisyē ām kāāmuukēywēēk.

Mataayo 8

1 Yu kārēkunēē :Yēēsu lekem barak, kurub :biiko chēē chaang'. 2 Ām yooto kuchō :chiito ake nyēē kiboonto bōōr nyēē miyaat nyēē /kēēluku /ānkikiinoomtooy keey. Kukutunyēē taayeetaab Yēēsu ānkumwooy kule, “Mokoryoontēēt, yoo ichāmē, isooboo sāātililiitu kuuyu ānkētē kule imuuchē.” 3 Yooto nanyuun kuchuul :Yēēsu āwunyii kutiiny chiichoo ānkumwooy kule, “Āchāmē, kunyi itililiitu!” Kusob :chiichoo areet akeenke ām bōōroo. 4 Nto mii yoo kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “-'Mēētēbii kut imwoochi chii ng'aleechu, nteenee wēēboorchi keey bēēliintēētaab kōrōsēēk ānkiikoochi tukuuk chēē kabeelee kōrōsēēk kurub kuu yoo kimwooyē :Muusa sukōōboor yooto kule 'kēētililiitu.” 5 Yu kēēwut :Yēēsu Kaabernaam, kuchō :chiito ake nyēē ki kāāntōōyiintēētaab lukēētaab booryēēt nyēbo Rooma ānkumwoochi Yēēsu kule, 6 “Mokoryoontēēt, miitē :motwooriintēēnyuu kaa kusubsubēē bōōrto ām kitiintiri.” 7 Ām yooto kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “+Māwāāsoob :anii.” 8 Kuwālchi :kāāntōōyiintoonoo Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, -maayemaat :anii iwut :inyiing' kōōng'waanii. Ng'alaalee buch kuutiing'uung', mākusob :motwooriintēēng'waanii. 9 Āmiitē :nkanii ng'wēnyuutaab kāāmuukēywēēk ānkāābāytooy biikaab lukēēt. Nto yoo kāāmwoochi bichoo ake kule, ‘Wē’ kuwēētii, āmwoochi ake kule, ‘Chōō’ kuchōōnii. Nto āmwoochi motwooriintēēnyuu kule, ‘Yey kiyoo’ kuyēyē.” 10 Yu kakas :Yēēsu ng'aleekaab chiichoo, koolat ānkumwoochi bichoo kirubootē inee kule, “!Kāāmwoowook, kubooyiit man manaakas yēt ake ām Isirāyēēl chiito nyēē ikoosēēnoo keey kuu chiichi. 11 Kāālēēnchook makukwaanee :biiko chēē chaang' koong'asiis āk tinkeey ānku bākwoomiis ākoo Abraam, Isaka ākoo Yāākōbō ām Kaab Yēyiin. 12 Nteenee +/mākēēwōōnchi biiko choo kātābooyiitu Yēyiin saang' wōlēē bo mēēnānēēt bakuriirunee ng'wēny.” 13 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy kuu nyooto, kumwoochi kāāntōōyiintoonoo kibo lukēēt kule, “Iyeey, naas kaa. Makuyeyakay kuu wōloo 'kēēmāktooy kuuyu 'kēēkoosēēnoo keey.” Nto yooto kusob :motwooriintēētaab kāāntōōyiintoonoo bakeenke. 14 Nto yu kāwo :Yēēsu kaytaab Bētērō, kukas cheebyoosyeetaab yuukooy nyēbo Bētērō kukāru ānkumnyoonē. 15 Ām yooto kutiiny :Yēēsu āwutaab cheebyoosyaanaa. Yooto kusobēē :cheebyoosyaanaa bōōroo ankung'eet kubay mbo Yēēsu. 16 Nto miitē bēsyōōnooto kāsolēny kukararakta :asiista, /kiimutyi Yēēsu biiko chēē chaang' chēē kiboonto tāmirmirook chēē miyootēch. Nto yu kang'alaal :Yēēsu, kung'ēētyēē :tāmirmiroochoo biiko ānkōōsoob :inee biiko tukul chēē kimnyoontōōs. 17 Kuyityiin :yooto ākoo kiyoo kimwooyē :ng'ālooltooyiintēēt Isaaya kule, “Kiinēmtoowēēch bōōrwoonikyoo 18 Nto bērē kukas :Yēēsu kēēruruukyi keey inee :biiko chēē chaang', kumwoochi rubiikyii kule, “Okany kyaay tōōliilēēt keebe biitooniin.” 19 Ām yooto, kuchō :kāānēētiintēēt ake nyēbo kiruutēk ānkumwoochi Yēēsu kule, “Kāānēētiintēēt, ārubiing' :anii ānkoo 'kēēwē ānō.” 20 Yu kāmwooy :chiichoo kuu nyooto, kukētyi :Yēēsu kule, “Boonto :kimōkōyiinēk ng'wēēnoonik chēē minyē, kuboonto :tāriitēk kooriikwaa, nteenee māboonto :Chiitaab Barak wōlēē imuunyēē.” 21 Kumwoochi subak Yēēsu :chiito ake kule, “Mokoryoontēēt, kany kurook waamuy baaba, nto ārubiing'.” 22 Nteenee kukētyi :Yēēsu chiichoo kule, “Bākookyi biikaab kōōrooni kuswēē ng'aleekaab kōōrooni, ankiirubwaa.” 23 Yooto nanyuun, kulaany :Yēēsu mwēēng' ankurub :nkicheek rubiikyii kulaany mwēēnkoonooto. 24 Nto nyēē matyaa, kuchō :wusōōnēēt nyēē wōō ānkōōsoonkiiy mwēēnkēēt ām tōōliil. Nto yooto kumii :Yēēsu kāruchi keey. 25 Kuba :rubiik yēē kimii :Yēēsu ankoong'eet kumwooyē kule, “Mokoryoontēēt, ntēē kābākēēbēku, sārwēēch!” 26 Ām yooto kuwālchi :Yēēsu rubiichoo kule, “Ntēē kōōmuuyē nyēē tēē nyi? Ākoo -mōōkoosēēnoo keey kuyem?” Yu keewaany kumwooy kuu nyooto, kung'eet ānkōōburyoong'to wusōōnēēt ākoo bēēko. Yooto kuteeman :wusōōnoonoo āk bēēchoo kutukul. 27 Koolat :rubiichoo ankuteebee keey kule, “Chii nee :chiito nyi kāsyinē mbo :wusōōnēēt āk bēēko?” 28 Nto yu kāwokuyit :Yēēsu kōōrēēt ake nyēē kibo saang'ta ake nyēē /kikēēkuurēē Keraasa, ām biitēēt nyiin ake, kuchuwunee :biiko alake āyēēnku kochonkoosyek chēē /kēēmuchinē biiko ānkutākyi keey inee. Kiboonto :bichoo tāmirmirook chēē miyootēch ānki kōrōōmēch miisin nyēē kimāmii :chii nyēē kiimuuchē kumur yooto. 29 Kubōlchi :tāmirmiroochoo miyootēch kumwoochinē Yēēsu kule, “Imāchēēnēēch nee, ōō, Lekwetaab Yēyiin? Kēēchōō cheenyaliileech acheek kutoombo kuyitu :bēsyēēt nyoo /kiikeekwey?” 30 Nto yooto kumiitē :ākwootiitaab tōōrōōk nyēē kyookēētēē yēē kimāchē ku lōō kisich ām yooto. 31 Kusoom Yēēsu :tāmirmiroochoo miyootēch choo kiiyiimē bichoo kule, “Yoo 'keekweteech, ikōōnēēch bākiiwut tōōrōōchuut.” 32 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu kule, “Obe.” Yooto kuchuw :tāmirmiroochoo miyootēch ānku bākōōwutē tōōrōōkēy. Kōōtuultēē keey :tōōrōōchoo tukul lekem kutākyi keey tōōliilēēt ānku bākubēkyi bēēko āriit. 33 Kukāsē :biiko chēē kyookooy tōōrōōchoo ng'aleechaa, kumwēy ankuba ākoy kiriing' ānkwoomchi biiko ng'aleek tukul chēē kiyēyākiis. Kyoomchi subak bichoo kiyēē kiyeyakay ām wōlēē miitē :bichoo kiboonto tāmirmirook chēē miyootēch. 34 Yu kakas :biikaab kiriinkoonoo ng'aleechaa, kung'ēētyo :tukul ankubakukas Yēēsu. Kunyōōru, kusooysooyē kule kung'eetee saang'waa.

Mataayo 9

1 Yooto kulaany :Yēēsu mwēēng' ankwaay kuwo kiriinkēēt nyēē kiminyē. 2 Nto yooto kōōmutyi :biiko alake inee chiito ake nyēē kisōnkōchoot. /Kikiimutu chiichoo kukāru tiirbeet. Nto bērē kukas :Yēēsu kule kiikoosēē keey :bichooto inee, kumwoochi chiichoo kimnyoonē kule, “Wēnyoo, titir, /kākēēnyōōwuung' kaat ām choolwookātēēng'uung'.” 3 Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kumwoochi keey :kāānēētikaab kiruutēk kule, “Kāākōōwuuytēē keey :chiichi Yēyiin.” 4 Kōōnkēt :Yēēsu kiyēē kimiitē kōōsōōtē :bichoo ānkumwooy kule, “Ām nee yu ōsōōtē ng'al chēē miyootēch ām moonikwook? 5 Kuskus /kēēmwooy kule, ‘/Kāākēēnyōōwuung' kaat ām ng'ōōkiswookikuuk’ nto /kēēmwooy kule, ‘Ng'eet ānkiiwēēsyēt?’ 6 Ōkāsē ra kule āboontē :anii, Chiitaab Barak, kāāmuukēywēēk ām kōōrooni chēē āmuuchēē ānyōōchi biiko kaat.” Yooto bakeenke kumwoochi chiichoo kisōnkōchoot kule, “Yyoony ankiinam tiirbeeng'uung', ānkiiwēēchi keey kaa.” 7 Ām yooto kung'eet :chiichooto kisōnkōchoot ānkuwēēchi keey kaa. 8 Nto yu kakas :biiko chēē kimii yooto ng'aleechaa, kumuuyo ānkusilto Yēyiin nyi kēēkoochinē biiko kāāmuukēywēēk chēē wuu choo. 9 Nto yu kang'eetee :Yēēsu yooto ānkuwo taay, kukas chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Mataayo. Kimii :chiichoo kēēbuur kēryō kōōruruuchē syuuruut. Ām yooto kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “Rubwaa anii.” Kung'eet :Mataayo ankurub Yēēsu. 10 Nto yu miitē :Yēēsu kwoomiisyē ām kaab Mataayo, kukwa :kāāruruukikaab syuuruut chēē chaang' ākoo biiko alak chēē -/kimākiiriiku ānku bākōōbuurto keey Yēēsu kuboonto keey rubiikyii. 11 Nto yu kakas :Farisaayeek kuu nyoo, kuteebee rubiikaab Yēēsu kule, “Ntēē āmiisyē :kāānēētiintēēng'woong' āk kāāruruukikaab syuuruut ākoo biiko chēē -/mākiiriiku?” 12 Kukētyi :Yēēsu kule, “Chēēng'ootē :biiko choo imnyoontōōs kāānyooyiintēēt. Māchēēng'ootē :choo sobchootiin. 13 Nteenee obe ankubooneet keey kiyēē ibooru :ng'aleechu /kikeesir: ‘Kiyēē āmāchē :anii ku kiisayta mēēbērē tukuuk choo /kēēbēēlēē kōrōsēēk.’ Kyāāchōōnii :anii chāākuurē biiko choo choolwookēnootiin, mēēbērē choo isōōtē kule churtootiin.” 14 Nto miitē yoo kukwa :rubiikaab Yoowaana ankuteebee Yēēsu kule, “Ām nee yu kēēkirē :acheek āk Farisaayeek āmiisyēēt āmākirē :rubiikuuk?” 15 Kukētyi :Yēēsu bichoo kule, “-Mēērukuutē keey :chōōrōōnuutēkaab saanteetaab leekwa ām saakweetaab kāābkooyēēy yoo boonto keey saanteetaab leekwa. Makuyit :bēsyēēt nyēē +/mākiinēmunēē saantaanaa wōlēē mii chōōrōōnuutēkyii. Ku yooto yēē makoorukuut keey :chōōrōōnuutēkyii.” 16 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “/Mākēērārē yookwoontēēt nyēē wuuy /ānkēēkinēē sumbeet nyēē yoos. Yoo /kakeeyey kuu nyooto, kung'ētē :yookwoontoonoo koobaraay koong'ta kuwōōyiit miisin. 17 -/Mākēēroonkyinē mbo kibkeetiis choo /kātākēēyēyē wōōnkit nyēē yoos. Yoo /kakeeyey kuu nyooto, kōōtōōlē :wōōnkit kuwasta keey :kibkeetiisyek ankunyeerakay :wōōnkoo. Nteenee /kēēroonkyinē kibkeetiisyek choo /kātākēēyēyē wōōnkit nyēē leel, nto yooto kuriibāktōōs tukuuchoo :tukwaay.” 18 Kutākung'āloolē :Yēēsu, kuchō :kāāntōōyiintēēt ake ānkukutunyēē taayeenyii ānkumwooy kule, “Kaakume :chēēbnyuu. Nteenee chōō keebe wēētiinyēē āwunnyēk sukusob.” 19 Ām yooto, kung'eet :Yēēsu ankubeeta keey chiichoo kuboonto keey rubiikyii. 20 Nto yooto bakeenke kurub lēt Yēēsu :cheebyoosyeet ake nyēē kikiikunam bōōrto ake nyēē kisāyē :korotiik ām kēnyiisyēk taman āk āyēēng'. Ām yooto kutiiny :cheebyoosyaanaa maaseek chēē kimii kātootyēētaab sireetaab Yēēsu. 21 Kimwooyē :cheebyoosyaanaa kule, “Yoo kāātiiny buch sireenyii āsobē.” 22 Kuweech keey :Yēēsu kukas cheebyoosyeetkēy ānkumwoochi kule, “Chēē, ititiir keey. /Kāākiisoobiing' kuuyu 'ikoosēēnoo keey.” Kumwooyē :Yēēsu kuu nyooto, kusobē :cheebyoosyeetkēy bakeenke. 23 Nto yu kāwokōōwut :Yēēsu kōōtaab kāāntōōyiintoonoo ankukas biiko chēē kikuutē kuurēruunēk ākoo biiko chēē chaang' chēē kimii kuriirtōōs ānkōōnchōōytōōs, 24 kumwooy kule, “Ōbēēchi keey. Ntēē kāruchi keey :chēēbi manaame.” Yooto kuroorichi :bichoo Yēēsu. 25 Nto yu /kāākēēmwoochi bichoo kichoong'ēch kuba saang', kuwo :Yēēsu kō ankunam chēēbkēy āwut. Kung'eet :chēēboo. 26 Kiyem :ng'aleechaa yēēmoonoo tukul. 27 Nto yu kang'eetee :Yēēsu yooto ankutas taay, kurub lēt :biiko alake āyēēnku chēē kikōryootiin. Kikuurchinootē :bichoo barak kumwooyē kule, “Ankiiriireeneech, ōō, Mōchōkōrēētaab Tāwuti.” 28 Nto yu kāwokōōwut :Yēēsu kō, kurub :nkicheek kibkoraatiisyechaa ki āyēēng' ākoy kō. Yooto kuteebee :Yēēsu bichoo kule, “Ara ōyēnchinē :akweek kule āmuuchē :anii āsoobook.” Kuwāl :bichoo kule, “Kiiyēnchinē, ōō, Mokoryoontēēt.” 29 Ām yooto kutiiny :Yēēsu koonyekaab bichoo ānkumwooy kule, “Kuu yoo kōōkoosēēnoo keey, kuyeyakay kuu wōloo ōmāktooy.” 30 Kukasta :bichoo. Yooto nanyuun, kōōchiich :Yēēsu bichoo kumwoochinē kule, “-Mookany kukas :chii ng'aleechu.” 31 Nteenee kibakumwaaytaat :bichoo ng'aleek chēē rubtooy keey āk :Yēēsu kuyem kōōroonooto kumukuul. 32 Nto yu miitē kubēēchinē keey :mbo Yēēsu, /kiimutyi Yēēsu chiito ake nyēē kiboonto tāmirmiryēēt nyēē miyaat. Kikiyey :tāmirmiryoonoo chiichoo kunamakay :kuutiit nyēē -mēēmuuchē kung'alaal. 33 Nto yu /kākiibēbēēto tāmirmiryoonoo miyaat kung'eetee chiichoo, kung'alaal :chiichooto kinamaat :kuutiit. Ām yooto koolat :bichoo kichoong'ēch choo kimiitē yooto yu kakas ng'aleechaa. Kimwooy :bichoo kule, “Manaakeekas bēsyēēt ake ng'ālyoo nyēē wuu nyi ām Isirāyēēl.” 34 Nteenee kimwooy :Farisaayeek kule, “Yēyiisyēē :chiichi bāytooyiintēētaab tāmirmirook chēē miyootēch kōōbēbēēto tāmirmirook chuut.” 35 Yooto kuwēēsyētēē :Yēēsu kiriinkōōsyēk āk soong'wēk tukul. Kiinēētiisyootēē wōloo bo kooriikaab saayeet. Kyoomtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin ānkōōsoobē biiko chēē kiboonto bōōr āk mnyaanta ake tukul. 36 Nto yu kakas :Yēēsu biiko chēē chaang', kukāsyi kiisayta kuuyu /kikiiluchluuchē bichoo kunyāliil kuu kēēchiir chēē māboonto ākiin. 37 Ām yooto, kumwoochi rubiikyii kule, “Wōō :kēsiisyēēt, nteenee ng'ēri :kēsiik. 38 Kunyoo, ōsoom kutāsyi :Chiitaab yiisyēēt biiko alak.”

Mataayo 10

1 Kikuur :Yēēsu rubiikyii taman āk āyēēng' ānkōōkoochi kāāmuukēywēēk sukōōbēbēētooy tāmirmirook chēē miyootēch ānkōōsoobē biiko choo mnyoontōōs bōōrwoon alak tukul. 2 Kooynōōkaab lēbkēēyik taman āk āyēēng' ku chu: Simōōni (nyoo /kēēkuurēē subak Bētērō) ākoo ng'eetaab kaamet Antereeya, Yāākōbō araab Sebetaayo kuboonto keey ng'eetaab kaamet Yoowaana. 3 Filibō ākoo Baatolomaayo, Toomaas ākoo Mataayo, kāāruruukiintēētaab syuuruut, Yāākōbō araab Alfaayo ākoo Taataayo, 4 Simōōni Kananayo ākoo Yuuta Iskaryoot nyoo kichākuchoomtooy Yēēsu. 5 Yooto kāākukuur :Yēēsu lēbkēēyichoo taman āk āyēēng', kumwoochi kule, “-Moobe wōlēē miitē :biiko choo mā Yuutayeek āmōōwut kiriinkēēt ake tukul nyēbo biikaab Samaryaa 6 nteenee obe wōlēē miitē :kēēchiirēkaab Isirāyēēl choo kiikubootyo. 7 Nto yoo ōbēētii, ō-āmtootē kule, ‘Kaakuyit :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.’ 8 Ōsoobootē choo mnyoontōōs, ōng'ēētootēē meet choo kiikubēk, ōsoobē choo kiluk :bōōrwēk, ānkōōbēbēētootē tāmirmirook chēē miyootēch. /Kākēēkōōnook buch, kunyi ōkooytē :nkakweek buch. 9 -Moonamaate ta-aabuut mbo kisich yoo ōbēētii nto ku feetaanik nto ku beesaan alak tukul ām mbisinyoosyekwook, 10 amoonamaate looloon nto ku sirooy alak chēē ōliiktēē keey nto kwēyōōn nto mbo kirōk, kuuyu yēmē chii nyoo kāākubirto nkuruukyii /kiikoochi kiy. 11 “Yoo kōōwut kiriing' nto ku saang'ta ake tukul, ocheeng' chiito nyoo koonyitoot ānkōōbuurtē keey ām kanyii ākoy yoo ōbēēchinē keey. 12 Nto yoo ōwutē kaab chii, ōbēruurē kayaata. 13 Yoo kōōwut kayta nyēē irook /kiibēruur, ōbākookyi kaalyeet. Nto yoo mēērook /kiibēruur, obakaakte. 14 Yoo kamataachaak :chii nto kumakas ng'aleekwook, olelekte tēērtit ām kērēēnkōōkwook yoo ōng'ēētyēē kayaata nto kiriinkoonooto kōōboor kule tākōōbuurtooy ng'ōōkisng'waa. 15 Lēyyē, !kāāmwoowook, +/mākiing'woonchi bichoo bo kiriinkoonooto miisin kusiir ng'wooninto nyēē mākunyōōr :biikaab Komoora āk Sotooma bēsyoonoo itiilchinē :Yēyiin ng'aleek biiko ām kōōrēēt.” 16 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Āyooktook :anii bōōyēyiisyootē okerkeeye kēēchiir chēē miitē suuyik kwēēn. Kunyoo ōsēwu kuu ēērēēnōōy ānkōōtālāyiitu kuu chēēbtuukēēn. 17 Nteenee ōriibēē keey biiko kuuyu mākōōyyoong'tēēnook kōōk ānkubirēēnook wōloo bo kooriikwaa bo saayeet. 18 +/Makiimutaak taayeetaab bāytooyik kubo anii. Bārooyinto :nyooto nyēē +mōōmwoochinēē bichooto ākoo biiko choo mā Yuutayeek kiyēē ōyēnchinē. 19 Nto yoo /kakeenamaak, -mookany kooyiimaak mētēwoy :kiyēē ōmwooyē nto wōlēē ōmwooytooy kiyooto. +/Mākiiboorwook yooto kiyēē ōmwooyē 20 kuuyu mēēbērē akweek :chēē +mōōng'āloolē, nteenee Tāmirmiryēētaab Baaba Yēyiin :nyēē mākung'āloolē kubununēēnook. 21 “Makuchaamta :chii ng'eetaab kaamet /keebakach, kuchaamta :chii lekwenyii ānkukāwōōtēnchi :lēēkōōk sikiikwaa kuyey /keebakach. 22 Mākuwēchook :biiko kubo anii. Nteenee chiito nyoo kāmuytoochi ankookaaseenaa keey ākoy tabanta, ku +/makiiraraach. 23 Yoo /kākēēwusēēnook kiriinkēēt ake, ōmwēchi ake. !Kāāmwoowook, -mōōwoonyē kiriinkōōsyēkaab Isirāyēēl, ku manaayitu :Chiitaab Barak.” 24 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Mākēēytēē :rubiintēēt kāānēētiintēēnyii āmākēēytēē :motwooriintō mokoryoontēēnyii. 25 Nyoolchinē /kēēyēchi rubiintēēt kiyēē /kēēyēchinē kāāntōōyiintēēnyii, ānkunyoolchinē /kēēyēchi :motwooriintō kiyēē /kēēyēchinē mokoryoontēēnyii. Nto yoo /kēēkuurēēnoo anii chiitaab kayta Bēēlsēbuul, ii, kucham nee biikaab kanyuu? 26 “-Mōōmuyēē bichoo. +/Makeeng'aany kiy ake tukul nyēē iyēēnoot ānku +/mākiiboor kiy ake tukul nyēē wunyaat. 27 Ōbāroostooy ng'aleechu ā-āmunēēnook :anii komos kukas :biiko kāroomin. Nto kiyēē /kēēchoomchinoowook yiitiikwook, o-amtaatee koorin kēsyēk kukas :biiko tukul. 28 -Mōōmuyēē choo bākāchē bōōrto āmēēmuuchē kubakach tāmirmiryēēt. Nteenee ōmuyēē nyoo imuuchē koo-armuus bōōrto āk tāmirmiryēēt kutukul ām maataab kibchuulyo. 29 /Kyooltēē, oob, kāātiitiiyēēnik āyēēng' beesaan chēē ma bo laat? Ānkoo ku wuu nyooto, -mēēsuuchinē ng'wēny mbo akeenke yoo manaacham :Baaba Yēyiin. 30 Ntēē inkētē mbo :Yēyiin wōlēē tēē :buutēēk ām mētitaab chiito. 31 Kunyoo, -mōōmuuyē, kuuyu chāmook akweek :Yēyiin miisin kusiir kāātiitiiyēēn chēē chaang'. 32 “Chii nyoo kachamta kule chāmoo ām taayeetaab biiko ku +maachamte :nkanii chiichooto ām taayeetaab Baaba ām Barak. 33 Nto nyoo katayeenaa taayeetaab biiko ku +maatayee :nkanii taayeetaab Baaba ām Barak.” 34 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “-Moosoot kule kyāāchōōntooy :anii tāloosyēēt kōōrēēt. Kimāāyibu tāloosyēēt, nteenee kyāāyibu ng'ot, 35 kuuyu kichāāwuulyē biiko. Kitooyo :wēēro ākoo kwaan, kutooyo :chēēbto āk kaamet ānkutooyo :koorkēētaab wēēriit ākoo cheebyoosyeetaab yuukooy. 36 Mākuwēch keey :biikaab kayta ake kuyēk :alake buun ām wōlēē miitē :chuut. 37 “Chii nyoo chāmē kwaan nto kaamet kusiir wōlēē chāmtoo anii ku māyēmē kuyēk rubiintēēnyuu. Nto nyoo chāmē wērinyii nto ku chēēbnyii kusiir wōlēē chāmtoo anii ku māyēmē kuyēk rubiintēēnyuu. 38 Nto chiito nyoo kamanam murtooywoontēēnyii kumuyta ng'wooninto nyēē mākunyōōr kubo anii ankuruba ku māyēmē :nkinee kuyēk rubiintēēnyuu. 39 Nyoo kāyēētyi keey soboontaab kōōrooni, mākōōboot soboonnyii bo kibchuulyo. Nto nyoo kēēkooyto soboonnyii ām kōōrooni kubo anii, mākunyōōr soboontaab kibchuulyo. 40 “Chiito nyoo kataachaak ku kaakutaacha nkanii, nto nyoo kaakutaacha anii ku kaakutaach Yēyiin nyoo kiiyookwoo. 41 Chii nyoo tōrōōchē ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin kuuyu ng'ālooltooyiin, kunyōōru kiyēē /kēētuwēnēē ng'ālooltooyiintēēt. Nto chii nyoo tōrōōchē chiito nyoo churtaat kuuyu churtaat kunyōōru kiyēē /kēētuwēnēē :chiichooto churtaat. 42 Nyoo kārāmchi mbo bēy chēē kāytit rubiintēēnyuu nyoo mining' ām chuut, kubooyiit man +/mākēētuwēn.”

Mataayo 11

1 Yu keewaany :Yēēsu kumwoochi rubiikyii taman āk āyēēng' ng'aleechaa, kung'eetee yooto ānku wokōōnēētiisyoot ankwaamtaat lōkōōywēk ām kiriinkōōsyēkaab wōlooto. 2 Nto yu kakas :Kāābātisāniintēēt Yoowaana nyēē kirataat ng'aleek chēē kimii kuyēyē :Kāārārookiintēēt, kumwoochi rubiikyii āyēēng' kule, “Obe wōlēē mii :Yēēsu booteebee yoo inee man Kāārārookiintēēt nyoo /kōkēēbērē mākuchō, nto mii :ake nyēē tākēēkānyoonu.” 4 Yu /kabakeeteebee Yēēsu kuu nyooto, kuwālchi rubiichoo kule, “Oyeey ānkubōōmwoochi Yoowaana kiyēē ōkāsē. 5 Imuuchē kukasta ra :biiko choo kikiikukōryo, bēēsyētē ra mbo :choo kikiikusōnkōchiis :kērēēnkōōk, kōōkusobcho mbo :choo kikiikuluk :bōōrwēk, kāsē ra mbo ng'aleek :choo kikiikumiinkyo, /kookiing'eetee meet mbo choo kikiikubēk /ānkōōkyoomchi mbo nkicheek choo bānoon lōkōōywēk chēē kāroomēch. 6 Kunyi, bōōmwoochi kule ibēruuroot :chii ake tukul nyoo tākōōkoosēēnoo keey.” 7 Nto yu mii kubēēchinē keey :rubiikaab Yoowaana, kutoow :Yēēsu kung'āloolchi biiko kurubta keey āk Yoowaana. Kimwooy kule, “Kyōōbēētii bōōkāsē nee ām kōōr nyēē surkwēēn? Ara tōōywoo nyēē kiimuuchē kōōsooyēn :yoomat yoo kāwus? 8 Nto yoo mā wuu nyoo ku kiy nee nyi kyōōbēētii bōōkāsē? Ara chii nyēē kiilaach sirooy chēē kāroorānēch? Acha, chēē iloochē sirooy chēē ālē beesaan chēē chaang' kumiitē kooriikaab bāytooyik. 9 Ara kyōōbēētii bōōkāsē nee nanyuun? Ara, ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin nyi kyōōnyōōru? Kubooyiit man, kyōōnyōōru nyēē wōō kusiir ng'ālooltooyiin ake tukul. 10 Inee nyoo ng'āloolēē :Yēyiin ām yoo /kikeesir kule, ‘+Māāyooktē kāāyookiintēēnyuu koonto wokuyēytoowuung' kēēlto.’ 11 !Kāāmwoowook, māmii :chii kōōrooni nyēē wōō kusiir Yoowaana, nteenee nyoo mātookunoot nyēbo laat ām Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin nyēē wōō kusiir inee.” 12 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi kule, “Nto kuchakee yoo kitoowu :Kāābātisāniintēēt Yoowaana kwoomtooy lōkōōywēk ākoy kura, kiyōōt :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin ām wusiisyēēt ānkusyēēmē :biiko chēbo wōōrōōryēēt kōōsōrto. 13 King'alaalee ng'aleechu :ng'ālooltooyik tukul ākoo siruutēkaab Muusa ākoy yu kāwokuchō :nkinee Yoowaana. 14 Nto yoo ōmuuchē ōyēnchi, inee ku Eliiya nyoo /kikēēng'āloolē kule mākuchō. 15 Nyoo yēbē yiit kukas. 16 “+Maakerkeeyee nee biiko chēē wuu chu, ōō, lēyyē? Kerkeey lēēkōōy chēē kēēbuur wōlēē kēēruruukyi keey :biiko ānkutāyē yoo kākuurchi :alake kule, 17 ‘Kakeekuutwaak kuurēruut kēēlē kēēriiryē, 18 “Kichō :Yoowaana. Kimā-āmiisyē āmāyyēēsyē, yooto /kēēmwooy kule, ‘Boonto tāmirmiryēēt nyēē miyaat.’ 19 Kuchō :Chiitaab Barak kwoomiis ānkuyyēēsyo, /kēēmwooy kule, ‘Kimooroong'yaa :nyi ānku kibōōkityoo nto subak choorweetaab kāāruruukikaab syuuruut āk choo -/mākiiriiku.’ Nteenee, /kiinkētēē ng'oomnān yēyuutēkyii.” 20 Yooto kung'alaalee :Yēēsu nyēē miyaat kiriinkōōsyēk choo mēēbērē kiweeksee miyootyēēt ānkoo kikiikuyēyēē :inee wōlooto ng'aleekaab kwong'uut. 21 Kimwooyē kule “Kiriinkōōsyēkaab Koorasiin ākoo Beetsaayta, uusyō! Tyaa, sōō, :ng'wooninto nyēē mii kukānyoonwook akweek choo kyāāyēwook ng'aleek chēbo kwong'uut. Nto ki biikaab Tiirō nto ku chēbo Sitōōn chēē /kikēēyēchinē ng'aleechaa bo kwong'uut, nto kiikōōbuurēē aryaanteet ankoolaach sirook chēē ibooru kule kookuweek ām miyootyēēt nyēē kōboonto. 22 Lēyyē, !kāāmwoowook, mākunyōōr :biikwook ng'wooninto nyēē siirē nyoo mākunyōōr :biikaab Tiirō ākoo Sitōōn bēsyoonoo itiilchinē :Yēyiin ng'aleek biiko ām kōōrēēt. 23 Nto akweek biikaab Kaabernaam, ii? Ōbērē +moobe :nkakweek barak, ēē? Acha, +moobe ng'wēny! Nto /kikikeeyeyee Sotooma ng'aleek chēbo kwong'uut choo /kikēēyēyēē wōlēē ōmiitē :akweek, nto kiibuurē ākoy kura. 24 !Kāāmwoowook, +mōōnyōōru :akweek biikaab Kaabernaam ng'wooninto nyēē siirē nyoo mākunyōōr :biikaab Sotooma bēsyoonoo itiilchinē :Yēyiin ng'aleek biiko ām kōōrēēt.” 25 Nto miitē yoo, kumwooy :Yēēsu kule, “Achamtiing' inyiing' Baaba Yēyiin, nyoo bāwu barak āk ng'wēny, kuuyu 'kwēēboorchi biiko choo yibē keey ng'wēny kiyēē iwunyēē biiko choo isōōtē kule inkētē chēē chaang' ānkung'oomēch. 26 Kōōnkōy, Baaba, kuuyu wuu nyooto :wōlēē imāktooy :inyiing'. 27 “Kikōōnoo :Baaba kiy ake tukul nyēē āboontē. Baaba nkit :nyēē inkētē wōlēē āwuuyē :anii lekwenyii, āmēēbērē mii subak :chii nyēē inkētē wōlēē wuu :Baaba, nteenee anii lekwenyii nkit ākoo biiko choo kyaakwey āboorchi :chēē inkētē.” 28 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Okwaa wōlēē āmiitē :anii akweek tukul choo ōchoosyootiin ānkunyikiisyook :tukuuk sāāmuung'wook. 29 Āyēku tala ānkāāyibē keey ng'wēny. Kunyi, ōrātyi keey māchōōkiinyuu ankookany aneetaak :anii. Yoo kooyey kuu nyooto, +mōōmuung'iisyē. 30 Karaam :māchōōkiinyuu ānku kuskus :yiisyēēnyuu.”

Mataayo 12

1 Nto mii bēsyēēt ake yēē ki bēsyēētaab Sabaato, kumur :Yēēsu ākoo rubiikyii mbareet ake nyēē kibo nkoonuuk. Ām yooto kwaam rubiikyii :kēmēy ānkutoow kuswech mētēwookaab nkoonuuk kwaam. 2 Nto bērē kukas :Farisaayeek kuu nyoo, kumwoochi Yēēsu kule, “Kas miitē :rubiikuuk kwiiryēē kiruutyēēt nyoo yēētē /kēēkēsiis ām bēsyēētaab Sabaato.” 3 Yu kāmwooy :Farisaayeechaa kuu nyooto, kukētyi :Yēēsu kule, “Manoosuman :akweek, yoo kiiryēē :Bāytooyiintēēt Tāwuti kiruutēk, yoo kyoomē kēmēwuut ākoo biiko choo kiboonto keey? 4 Kiwo :Tāwuti Kōōtaab Yēyiin /ānkiikoochi mukaatiinek choo /kikēēchāmchinē bēēliikaab kōrōsēēk nkit kwaam. Kyaam :Tāwuti mukaatiinechaa ānkōōkoochi nkicheek biiko choo kiboonto keey kwaam. 5 Nto mbo subak, ii, manoosuman :akweek ām siruutēkaab Muusa kule iryēē kiruutēk :bēēliikaab kōrōsēēk yoo yēyiisyēē Kōōtaab Yēyiin ām bēsyēētaab Sabaato āmēēbērē +/mākēēlē boonto lēēlis? 6 !Kāāmwoowook, miitē yu :chii nyēē wōō kubiir Kōōtaab Yēyiin. 7 “Nto kōōnkēt kiyēē kiibooru :Yēyiin yoo kimwooyē ām siruutēk kule, ‘Āmāchē kiisayta mēēbērē kōrōsēēk,’ nto kāmōōng'āloolē nyēē miyaat biich chēē māboonto lēēlis. 8 Bāwu :Chiitaab Barak bēsyēētaab Sabaato.” 9 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy kuu nyooto, kung'eetee yooto ānkuwo kōōto ake nyēbo saayeet. 10 Kimiitē kōyooto :chiito ake nyēē kisōnkōchoot āwut. Ām yooto kuteebee :Farisaayeek chēē kimii kōyooto Yēēsu kule, “Ara chāmwēēch :kiruutēk /kiisoobso yēē bēsyēētaab Sabaato?” Kimwooyē :bichoo kuu nyooto kumāchē kule subākōōyyoong'tēē Yēēsu kōōk. 11 Yooto kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Yoo boonto :chii ām akweek kēēchiiryēēnyii ānkōōsuuchi :kēēchiiryoonoo ng'wēēn yēē bēsyēētaab Sabaato, -mēēchuutu ām wōlooto bo ng'wēēn? 12 Nto chiito, naas, ku karaam miisin kusiir kēēchiir. Kunyoo, chāmwēēch :kiruutēk keeyey kiy nyēē karaam bēsyēētaab Sabaato.” 13 Yu keewaany Yēēsu kumwooy ng'aleechaa, kumwoochi chiichoo kisōnkōchoot :āwut kule, “Chuul āwut.” Nto yu kachuul :chiichoo āwutkēy, bērē kule kaakuchuulakay kukerkeyiit āk nyiin ake. 14 Kukāsē :Farisaayeechaa kuu nyoo, kuchuytooy saang' ānku bākusātē koowaang'ta Yēēsu. 15 Nto yu kēēnkēt :Yēēsu ng'aleek chēē kimii :bichoo kusātē, kung'ēētyi keey ām yooto. Kirub :biiko chēē chaang' Yēēsu ānkōōsoob :inee bōōrwoonik tukul chēē kiboonto :bichooto. 16 Nto yooto kōōchiich :Yēēsu bichooto, -mābākumwoochi chii kiy kurubta keey āk :inee. 17 Kiyey :yooto kuyityiin :kiyoo kimwooyē :Yēyiin kubununēē ng'ālooltooyiintēēt Isaaya kule, 18 “Chiinyuu bo yiisyēēt :nyi nyēē kyaakwey +Māāng'oobchi Tāmirmiryēēnyuu 19 Mēēbērē mākuwookuutyēē chii nto kubōloot, 20 Mēēbērē mākwiiri tōōywoontēēt nyēē nyiisaat, 21 Mākōōkoosēē keey inee :biiko tukul ām kōōrēēt kumukuul.” 22 Nto mii yoo /kiimutyi Yēēsu chiito ake nyēē kiboonto tāmirmirook chēē miyootēch nyēē kimākāstooy āmāng'āloolē. Ām yooto kōōsoob :Yēēsu chiichoo kukasta ankung'alaal. 23 Yu kakas :biiko tukul chēē kimii yooto ng'aleechaa, kumuuyo miisin ānkumwooy kule, “Ara Mōchōkōrēētaab Tāwuti :chiichi?” 24 Nteenee yu kakas :Farisaayeek ng'aleechaa, kumwooy kule, “Yoo ibēbēētooy :chiichi tāmirmirook choo miyootēch, kuyēyiisyēē Bēēlsēbuul nyoo bāytooyiintēētaab tāmirmiroochooto.” 25 Kuuyu kiinkētē :Yēēsu kiyēē kimii kōōsōōtē :bichoo, kumwooy kule, “Yoo kaakubar keey :lukēētaab booryēēt nyēbo kōōrēēt ake, kuburyētē :kōōroonoo. Nto nkinee mbo kiriing' nto kayta ake tukul nyoo mii kwiilateetaab keey, kuburyētē. 26 Kunyi yoo ākoo miitē :Kibrōkōsyoontēēt kubooryēē keey nkit, ii, kōōyyoonyē :bāytooyiisyēēnyii kule nee? 27 Nto yoo āyēyiisyēē :anii Bēēlsēbuul ābēbēētēē tāmirmirook chēē miyootēch, kuyēyiisyēē ng'oo :rubiikwook akweek yoo ibēbēētooy tāmirmirook chēē miyootēch? Oteebee, baa, akweek kumwooy chēbo man. 28 Nteenee yoo āyēyiisyēē Tāmirmiryēētaab Yēyiin ābēbēētooy tāmirmirook chēē miyootēch kōōbooru kule kōōkuyityook :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. 29 “Nto subak, ii, imuuchāksē kule nee kutur :chiito ake kaytaab murēnēēt ake nyēē tinyē nkuruuk ānkōōnēm tukuukaab chiichooto yoo kamasimkurat chiitaab kayta nto wokuturē kōōto?” 30 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi biiko kule, “Chii ake tukul nyoo māmii komosta nyeenyuu, :nyēē bāloo. Nto chii ake tukul nyoo māyēētyēēchoo kiiruruuch tukuuk, ku inee nyēē isērēētē.” 31 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Kunyoo kāāmwoowook, /kēēnyōōchinē chiito kaat bēsyēēt ake ām ng'ōōkisto ake tukul āk kōchōōng'nāt ake tukul, nteenee -/mākēēnyōōchinē chii kaat yoo kōchōnkyinē Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 32 Chii ake tukul nyoo kang'alaalee Chiitaab Barak nyēē miyaat, /kēēnyōōchinē kaat, nteenee chii ake tukul nyoo kang'alaalee nyēē miyaat Tāmirmiryēētaab Yēyiin, ku -/mākēēnyōōchinē nyoo kaat ām bēsyōōsyēchu nto mbo bēsyōōsyēk choo kwoonii.” 33 Kimwooy subak :Yēēsu kule, “Yoo karaam :kēētit ku kāroomēch :nkicheek āmiikyii nto yoo miyaat :kēētit ku miyootēch :nkicheek āmiikyii. Kunyi /kiinkētēē kēētit āmiikyii. 34 Okerkeeye, sōō, ēērēēnōōy nyēē tyaa! Ōmuuchē :akweek chēē ōchoolwookēnootiin omwaay ng'ālyoo nyēē karaam kule nee? Ntēē kwoonēē kuut :ng'aleek alake tukul choo mii mētitaab chiito. 35 Yēyē :chiito nyēē karaam :mētit tukuuk chēē kāroomēch, nto nyoo miyaat :mētinyii kuyēyē :nyoo tukuuk chēē miyootēch. 36 Kāāmwoowook, mākumwooy keey :chii kurubta keey ng'ālyoo ake tukul nyēē miyaat nyēē kiikumwooy ām bēsyēēt nyoo /kiitiilchinē biiko ng'aleek. 37 Kunyi, ng'aleekuuk chēē +/makeekasee kule ibēērē keey nto yēmē /kiiruustiing'.” 38 Ām yooto kumwoochi Yēēsu :Farisaayeek alake ākoo kāānēētikaab kiruutēk kule, “Kāānēētiintēēt, kēēmāchē iyēwēēch kiy nyēbo kwong'uut nyēē 'kēēboorunēēnēēch kule iboontē kāāmuukēywēēk chēē kwoonēē Barak.” 39 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Biiko choo miyootēch choo tāyē Yēyiin :chēē tēēbē /kiiboorchi kiy nyēbo kwong'uut. Ng'aleek baateey chēbo kwong'uut chēē +/mākiiboorchi ku choo kibo ng'ālooltooyiintēēt Yoona. 40 Kuu yoo kibēēnnyēē :Yoona mooyēētaab tyoony nyēbo bēēko kwiimēn ankuyyeech ām bēsyōōsyēk sōmōk, mākubēēni :nkinee Chiitaab Barak ng'wēny kwiimēn ankuyyeech ām bēsyōōsyēk sōmōk. 41 Mākōōyyoong'iis :biikaab Ninaawi bēsyoonoo /kiitiilchinē biiko ng'aleek. Makooruusta biiko chēē wuu chutēchu, kuuyu kiikuwēēkiis :icheek kurubta keey ākoo āmtooyiisyēēt nyēē kiyēchi icheek :Yoona ānkumii yu ra :nyēē wōō kusiir Yoona. 42 Mākōōyyo :cheebyoosya nyēē kibāytooy kōōrēētaab Sōōy bēsyoonoo /kiitiilchinē biiko ng'aleek. Makooruusta biiko chēē wuu chutēchu, kuuyu kichōōnēē :cheebyoosyaanaa lōōyin chākuyēbchinē yiit ng'aleekaab ng'oomnātēēt chēē kimwoowu :Sōlōmōōn ānkumiitē yu ra :nyēē wōō kubiir Sōlōmōōn.” 43 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Yoo /kāākiibēbēēto tāmirmiryēēt nyēē miyaat kuchuwunee chiito, makoombakaatee surkwēēnēēt nyēē kilay :asiis kuchēēng'ē wōlēē kēēmuung'ēē. Nto yēē kāmānyōōr wōlēē kāminy, 44 mākumwooy kule, ‘Kaykay ayeey wōloo kyāāminyē.’ Yoo kēēyēēw, kunyōōru wōlooto ku māmiitē :kiy āriit, ku masaat ankuyeytaat nyēē karaam. 45 Ām yooto, kuwēētii ānkuwokuchōōntooy keey tāmirmirook alak tisab chēē boonto miyootyēēt nyēē siirē nyeenyii ānkōōwut :tukul chiichooto. Kunyi, miyātiitu :chiichoo kusiir yoo kibo taay. Kunyoo mākuwuuyiit nyooto ām wōlēē miitē :biiko chēē wuu chuutēchu.” 46 Nto yu tākumiitē :Yēēsu kung'āloolchinē biiko chēē chaang', chākōōyyoong'ēē :kaamet ākoo mbo ng'eetaab kaamet saang' kumāchē kung'āloolchi. 47 Ām yooto, kumwoochi :chiito ake Yēēsu kule, “Mii :koomēt saang' ākoo mbo ng'eetaab koomēt kumāchē kung'ālooluung'.” 48 Kuwāl :Yēēsu kule, “Moomo anii :ng'oo ku mbo ng'eetaabiya anii :mbo ng'oo?” 49 Yooto koong'welyeel rubiikyii ānkumwooy kule, “Bichu kēēboontē keey chēē mbo ng'eetaabiya ānku moomo. 50 Chii ake tukul nyoo yēyē ng'aleek choo māchē :Baaba ām Barak, nyēē ng'eetaabiya anii, cheebiya anii ānku moomo anii.”

Mataayo 13

1 Nto ām bēsyoonooto kung'eetee :Yēēsu kō ānkuwokutēbēē sakaramteetaab tōōliilēētaab Kalilaaya. 2 Yu kakas :Yēēsu kēēruruukyi keey inee :biiko chēē chaang', kulaany mwēēnkēēt ānkutēbēē āriit nto biiko chuut tukul kiiyyoong'ēē sakaramteetaab tōōliilēēt. 3 Nto yooto kooneet :Yēēsu bichoo ng'aleek chēē choong'ēch ām tyoonkōōchook. Kimwooy kule, “King'eet :kāābātiintēēt ake kuyis nkoonuuk. 4 Nto yu yisē nkoonuuchoo, kōōsuuchi :alake kēēltaab too. Nto tēē yoo kukwa :tāriitēk ānkukwēchi keey. 5 Kōōsuuchi :nkoonuuchoo alake kitaweet wōlēē kitewerer :teng'yaanteet. Yooto kubiityo :choo areet akeenke. 6 Nteenee yu kāwokulay :asiista kubeel nkoonuuchoo kusisyo kuuyu kimāmii wōlēē kinērchinē :tiikiitēk. 7 Kiisuuchi :nkoonuuchoo alake wōlēē miitē :kātook. Yooto kubiityo :kātoochoo ankookiich nkoonuuk kut kumanaayey āmit. 8 Nto nkoonuuchoo alak, kōōsuuchi teng'eek chēē kāroomēch. Kibiityo :choo kuyey :alake āmiik chēē ng'ēri, kuyey :alake chēē kāykāyēch, nto alak kuyey chēē choong'ēch. 9 Nyoo yēbē yiit, kukas.” 10 Yu keewaany :Yēēsu kurār tyoonkōōchoonoo, kōōnookyi :rubiikyii ankuteebee kule, “Ām nee siing'āloolchinēē :inyiing' biiko tyoonkōōchook?” 11 Kuwālchi :Yēēsu kule, “/Kookeekweyaak akweek ōnkēt kiyēē wunyaat kurubta keey wōlēē wuu :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin, nteenee /mānāākiiboorchi alak. 12 Chiito nyoo yēyiisyēē ng'oomnātēētaab Yēyiin nyoo boonto, ku +/mākēētāsyi kuwōōyiit ng'oomnātoonoo. Nto chiito nyoo māyēyiisyēē, +/mākiibootēē mbo nyoo kāboonto. 13 Āmwoowunēē ng'aleek tyoonkōōchoy kuuyu siraat kule, ‘Nto yoo kakasee koong', ēē nto yoo kāyēbchi yiit, ēē, 14 Yityiintōōs ām bichu :kiyoo kimwooyē :ng'ālooltooyiintēēt Isaaya kule, ‘+Mōōyēbchinē yiit ākookoy, +mōōkāsēē koong' 15 Kuuyu kiyoomcho bichu :mētēwoy, Nto kōmāwuu nyoo, kukāsēē yiitiikwaa ānkāāsoob icheek.’ 16 “Nteenee ōbēruurootiin, sōō, :akweek nyēē tyaa chu kāstooy :koonyekwook ānkuyēbiitē :yiitiikwook. 17 !Kāāmwoowook, kubooyiit man! Kiikukanyaan :ng'ālooltooyikaab Yēyiin chēē chaang' āk biiko chēē chaang' choo churtootiin kule nto kas kiyēē ōmiitē :akweek ōkāsē nteenee manaakas. Kukanyaan kule kuyēbchi yiit kiyēē kyookas :akweek nteenee manaakas kiyooto.” 18 “Kunyi ōyēbchi yiit baa kiyēē ibooru :tyoonkōōchoonēēb kāābātiintoonoo kiyisē nkoonuuk. 19 Biiko choo kāsē lōkōōywēk chēē rubtooy keey ākoo Bāytooyiisyēētaab Kāāb Yēyiin āmēēnkēt kule mwooyē nee :lōkōōywēchoo, ku wuu kēēltaab too wōloo kiisuuchinē :kēbuswēēchoo. Kāsē :bichoo ng'aleek nto yoo kāchō :Kibrōkōsyoontēēt kusārēē kiyēē kaakukas. 20 Biiko choo kāsē ng'ālyoontēēt ankutorooch areet akeenke kukāng'ērēkyi ku wuu kitawaanaa. 21 Nto kuuyu māchutitēē icheek :ng'ālyoontoonoo, mēēbērē bēēnnyēē bēsyōōs chēbo laat. Yoo /kākēēwēch /ānkēēwus, kuuyu kachamta ng'ālyoontēētaab Yēyiin, makubakaakta ng'ālyoontēēt. 22 Wuu :biiko alake teng'eek chēē kibiitee :kātōōk. Kāsē ng'ālyoontēēt :bichoo, nteenee bēng'tēē tukuukaab kōōrooni ānkuchāmē bāytit miisin. Ikiichē :tukuuchoo ng'ālyoontēētaab Yēyiin kumayey kiy. 23 Wuu :biiko choo kāsē ng'ālyoontēēt ānkukiilchi, teng'eek chēē kāroomēch choo kiisuuchinē :kēbuswēēk. Ām bichuutēchu, mii :alake chēē yēyiisyēē ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuyi keey kisich, kuyēyiisyēē :alake kuyi keey kukaykay, nto alak kuyēyiisyēē kuyi keey miisin.” 24 Nto mii yoo kumwoochi :Yēēsu biiko tyoonkōōchēēt ake subak kule, “/Kiiwuuytēē Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin tyoonkōōchooni. Kichaan :chiito ake kēbuswēēk chēē kāroomēch mbareenyii. 25 Nto mii kwēēmooy kukāru :chii ake tukul, kuchō :buunyoontēēt ankuchaan suuswoontēēt ake nyēē wuu nkoonuuk wōlooto miitē :nkoonuuk ām mbareen. Nto kāākuyityo kuwēēchi keey. 26 Nto yu kābiityo :nkoonuuk ankuyey mētēwook, kubiit :nkinee suuswoontoonoo. 27 Nto miitē yoo, kumwoochi :motwoorikyii chiitaab mbareet kule, ‘Mokoryoontēēt, 'kiichaan, oob, :inyiing' kēbuswēēk chēē kāroomēch mbareen? Kakwaanee ānō :suuswēk?’ 28 Yooto kuwāl :chiichoo kule, ‘Buunyoontēēt :nyēē koyey ng'aleek choo.’ Ām yooto kuteebee :motwoorikyii kule, ‘Ara imāchē keebe :acheek bākiitutu suuswēchoo?’ 29 Yooto kukētyi :chiichoo motwoorikyii kule, ‘Acha. Yoo kōōlē boong'ey, ōmuuchē ong'eyte nkoonuuk. 30 Kunyi okany kubiityiin tukul ākoy yoo /kēēkēsiisyē. Nto yooto +māāmwoochi biiko choo kēsiisyē kōōruruuch kurook suuswēk ankurat /sikeebeel nto yityo kōōruruuch nkoonuuk ānkuyib kukwa chookēēnyuu.’ ” 31 Kutas taay :Yēēsu kumwooy kule, “/Kiiwuuytēē subak :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin tyoonkōōchooni. Kinam :chiito ake kēbuswoontēētaab aritaaliit ānku wokuchaan mbareenyii. 32 Ānkoo ku mining' :kēbuswoontoonoo ām kēbuswēēk tukul chēē /kēēchoonē, yoo kabiit kuyēku kēētit nyēē wōō kubiir keetiik chuut ānkuyēyē sokonaak chēē tēēkyinē :tāriitēk kooriikwaa.” 33 Kimwooy subak :Yēēsu kule, “Wuu :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin yoo kanam :cheebyoosya muumar ankutankwar āk busyeek chēē chaang' kut kukuut miisin.” 34 Kimwoochinēē :Yēēsu biiko ng'aleechaa tukul tyoonkōōchook. Māmiitē :kiy nyēē mānāāmwoowunēē :Yēēsu tyoonkōōchēēt. 35 Kiyityiin yooto :kiyoo kimwooyē :ng'ālooltooyiintēēt ake kule, “+Māāmwoochinēē bichoo ng'aleek tyoonkōōchook, 36 Yooto, kubakaakta :Yēēsu bichoo kichaang' ānkuwo kō. Nto tēē yoo kōōnookyi :rubiikyii ankuteebee inee kule, “Mwoowēēch kiyēē ibooru :tyoonkōōchoonoo kābo suuswoontēēt ām mbar.” 37 Ām yooto, kuwāl :Yēēsu kule, “Chiichoo kichoonē kēbuswēēchoo kāroomēch ku Chiitaab Barak. 38 Mbareet ku kōōrēēt, nto kēbuswēēchoo kāroomēch ku biikaab Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Nto suuswoontēēt ku biikaab Kibrōkōsyoontēēt. 39 Buunyoontēēt nyoo choonē suuswoontoonooto ku Kēniintēēt. Āmiik chēē /kēēkēsē ku biiko chēē +/mākiitiilchi ng'aleek ām bēsyēētaab tabanta. Nto biiko choo kēsiisyē ku malayikaanik. 40 Mākuwuuyiit nyooto ām bēsyēētaab tabanta yoo /kēēng'ēyē suuswoontoonoo miitē mbareet /ankeebeelee maata. 41 Mākōōyook :Chiitaab Barak malayikaanikyii chākōōnēmto ām Bāytooyiisyēēnyii :tukul choo yēyē biiko kuchoolwookēn āk kibng'ōōkisiisyēk alak tukul. 42 Mākutōōrchi bichoo maata nyēē āng'oong'tēnē wōlēē makuriirunee ng'wēny. 43 Nto yooto mākōōluuw :choo churtootiin kuu asiista ām kaab Kwaan. Nyoo yēbē yiit kukas.” 44 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Wuu :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin yoo /kakeewunyee tukuuk alak chēē /kyooltēē beesaan chēē chaang' mbareen. Nto tēē yoo kunyōōr :chiito ake ankuwuny subak. Yooto kuwo :chiichoo ām ng'erekweek ānku wokwaalta tukuukyii tukul chēē kiboonto ankwaal mbaraanaata.” 45 Kimwooy :Yēēsu subak kule, “Wuu :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin yoo kāchēēng'ē :chiito ake sanayeek chēē kāroorānēch. 46 Nto yu kānyōōr sanayaanteet akeenke nyēbo āliisyēēt nyēē wōō, kuwo ānku wokwaalta kiy ake tukul nyēē kiboonto ankwaal sanayaantaanaata.” 47 Kimwooy subak :Yēēsu kule, “Wuu :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin yoo keeluumta :biiko alake saayneet tōōliilēēt āriit ankunam burburiinēk chēē chaang' chēē tēērchiintōōs. 48 Nto yu kaakunyiy āriit :burburiinēk, kōōchuut :biiko chu kātēkiisyē kuchō sakaramteet. Nto kāākuyityo kōōbuur :bichoo ng'wēny ānkulēkwēl burburiinēk choo kāroomēch kōōkoochi kērēbēēt nto choo miyootēch kuwiirta. 49 Mākuwuuyiit nyi ām bēsyēētaab tabantaab kōōrooni! Makukwa :malayikaanik ankubcheyee biiko choo miyootēch wōlēē mii :choo churtootiin, 50 ānkutōōrchi bichooto miyootēch ma nyēē āng'oong'tēnē wōlēē bākuriirunēē ng'wēny.” 51 Yu kēēwoong' :Yēēsu kumwooy ng'aleechaa, kuteebee rubiikyii kule, “Ōkāsē ng'aleechuutēchu?” Kukēt rubiikēy kule, “Ēē, kēēkāsē.” 52 Yooto nanyuun kumwoochi bichoo kule, “Kunyoo, kāānēētiin ake tukul nyēē /kiikiineet kurubta keey Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin, ku kerkeey chii nyēē inēmu ām chookēēnyii tukuuk chēē leelach āk chēē yōōsēch.” 53 Yu keewaany :Yēēsu kurār tyoonkōōchoochoo, kung'eetee yooto 54 ankooyeey kuwo kiriinkēētaab kang'waa. Yooto kōōnēētiisyēē kōōtaab saayeet. Nto yu kakas :biiko wōlēē kiinēētitooy :Yēēsu, koolat kutēēbēē keey kule, “Wōlēē kinyōōrtooy :chiichi ng'oomnātooni āk kāāmuukēywēēchu bo kwong'uut ku ānō? 55 So! Mā bo nee :wēēriitēnyi kāātoong'iintoonoo? Ku mā kaamet nyoo /kēēkuurēē Maaryaa ānku ng'eetaab kaamet, oob, Yāākōbō, Yōōsēēf, Simōōni ākoo Yuuta? 56 Kēēboontē keey, oob, mbo cheebkaamet tukul? Kunyoorta ānō :inee naas ng'aleechu tukul?” 57 Yooto nanyuun, kutay :bichoo Yēēsu. Nto tēē yoo kumwoochi :Yēēsu bichooto kule, “/Kēēkoonyitē ng'ālooltooyiin, nteenee -/mākēēkoonyitēē saang'nyii āmākoonyitē :biikaab kōōng'waa.” 58 Manaayeyee wōlooto :Yēēsu ng'aleek chēē chaang' chēbo kwong'uut kuuyu kimēēkoosēē keey :biiko inee.

Mataayo 14

1 Nto ām bēsyōōsyēchooto, kukas :Bāytooyiintēēt Ērōōtē /kyoomtooy Yēēsu. 2 Ām yooto kumwoochi motwoorikyii kule, “Kāābātisāniintēēt Yoowaana :nyooto nyēē kookung'eetee meet! Kiyooto nyi ōkāsē kuyēyiisyēē kāāmuukēywēēchoo bo kwong'uut.” 3 Kimiitē yēē kikiikunam :Ērōōtē Yoowaana ankukerta kōōtaab kibratiisyek. Kiyey kuu nyooto kubo Erootya koorkēētaab ng'eetaab kaamet nyēē /kikēēkuurēē Filibō 4 kuuyu kicham kumwoochinē :Yoowaana Ērōōtē kule, “Makaraam 'intii ng'eetaab koomēt kusobē.” 5 Kimāchē yooto :Ērōōtē kubakach Yoowaana nteenee kiiywey biiko, kuuyu kichāmtooy :bichoo kule ng'ālooltooyiintēēt :Yoowaana. 6 Nto miitē yēē /kikyoomē saakweet nyēē king'ērēkyinēē :Ērōōtē bēsyēēt nyēē /kikēēsichēē, kutuumēē :chēēbtaab Erootya taayeetaab biiko. Yooto kung'erech :Ērōōtē kut 7 kōōwoolchi keey chēēbooto kumwoochi kule mākōōkoochi kiyēē kateeb. 8 Kung'alaal :chēēboo āk kaamet nto tēē yoo kumwoochi Ērōōtē kule, “Āmāchē ikōōnēēnoo kibseesweet mētitaab Yoowaana ām yuutēyu!” 9 Yooto kwoorookēn :Bāytooyiintēēt, nteenee kuuyu kikiikōōwoolchi keey chēēboo ām taayeetaab tāyēēkyii, kumwaayta /kēēyēchi chēēboo kiyooto kimāchē. 10 Kunyoo /kibakeechwenta mētitaab Yoowaana ām kōōtaab kibratiisyek. 11 Nto yityo /kēēyibchi chēēbkēy mētitaab Yoowaana ām kibseesweet. Kunam :chēēboo mētoo ānkuyibchi kaamet. 12 Yooto bakumuy Yoowaana :rubiikyii. Nto kāākuyityo, bākumwoochi Yēēsu. 13 Yu /kābākyoomchi Yēēsu ng'aleechaa, kung'ēētyēē wōlooto kimii ankubeetee mwēēnkēēt ākoy wōlēē kimālēēkitēē :chii. Kukāsē :biiko chēē kichaang' kuu nyoo, kung'ēētyēē soong'wēkwaa ānkubēētēē kērēēnkōōk kurub Yēēsu lēt. 14 Nto yu kārēkunēē :Yēēsu mwēēng', ankukas biiko chēē kichaang' miisin, kukāsyi bichoo kiisayta ānkōōsoobchi bōōrwēk. 15 Nto yu mii kwiimēnē :kōōrēēt, kōōnookyi Yēēsu :rubiikyii ānkumwoochi kule, “Kāākwiimēn :kōōrēēt ānku surkwēēn :wōli! Mwoochi bichu kubēēchi keey nto kubeetaat soong'wēk kwaalaat āmiik chēē sukwaam.” 16 Ām yooto kuwāl :Yēēsu kule, “Mēērook kuba. Ōkoochi :akweek kiyēē kaam.” 17 Kukētyi :rubiik Yēēsu kule, “Kēēboontē ām yu mukaatiinek muut āk burburiinēk āyēēng' baateey.” 18 Yooto kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Ōyibwoo baa āmiichooto.” 19 Ām yooto kumwooy :Yēēsu kule kōōbuur :biiko ng'wēny wōlēē bo saatyeet. Nto miitē yoo kunam mukaatiinekēy muut āk burburiinēkēy āyēēng' ankukas barak kubirchi Yēyiin kōōnkōy. Nto yityo kubcheyaabchey mukaatiinek. Yooto kōōkoochi rubiikyii mukaatiinechaa kubchēchinoot biiko. 20 Kyoomiis :bichoo tukul ānkōōbiyoong'iis. Nto yu kēēruruuchoot :rubiik āmiik chēē kiituuchaat :bichoo kunyiy :āmiichoo kērēboonik taman āk āyēēng'. 21 Kyaam āmiichu :murēnik chēē kiyitē kisyēērōōk muut /kumānāākiiyiit chēēbyōōsōōk āk lēēkōōk. 22 Yooto bakeenke, kōōsimchi :Yēēsu rubiikyii kulaany mwēēnkēēt simkoontooyee inee kwaay tōōliilēēt, ānkōōyoomiis :inee biiko. 23 Nto yu kāākōōyoomiis bichoo, kulaang'ta :inee nkityō lekemeet ake barak wokusaay. Kwiimēnē :kōōrēēt ku miitē :inee wōlooto nkityō. 24 Kikiikuwo yooto :mwēēnkēēt wōlēē lōō kung'eetee sakaramteet ānkimiitē kōōsooyēnē :yoomeet āk bēēko. 25 Nto yu kāng'ēēyēn :kōōrēēt ku makuyyeech, kuwēēsyētēē :Yēēsu bēēko barak ākoy wōlēē kimii :rubiikyii. 26 Nto bērē kukas :rubiikyii kuwēēsyētoonunēē tōōliilēēt, kumuuyo miisin ānkumwooy kule, “Chii, ēē, nto kiy nee, ōō, lēyyē!” Kumwooyē kuu nyooto kōōnchōōytōōs bakeenke chēē kāākumuuyo. 27 Yooto kumwoochi :Yēēsu areet akeenke rubiichoo kule, “-Mōōmuuyē ōkāng'u! Nto yu anii nyoo.” 28 Kukāsē :rubiintēētaab Yēēsu nyoo /kikēēkuurēē Bētērō kuu nyoo, kumwooyē kule, “Yoo inyiing' ii, Mokoryoontēēt, imwoowoo āwēēsyētēē bēēko barak āchōō wōloo imiitē.” 29 Kuwālchi :Yēēsu Bētērō kule, “Chōō naas.” Ām yooto kurēkunēē :Bētērō mwēēng' ānkuwēēsyētēē bēēko barak kutākyi keey Yēēsu. 30 Nteenee yu kakas wōlēē wuu :wusōōnēēt, kunyokoriit. Kutoow kuling'ta, ānkōōnchō kukuurso kule, “Ānkiisārwoo, ōō, Mokoryoontēēt.” 31 Ām yooto kōōyokooyto :Yēēsu āwut ankunam Bētērō. Nto tēē yoo kumwoochi kule, “So, ntēē iyābē? -'Mēēkoosēēnoo keey?” 32 Nto yu kaakulaany mwēēnkēēt, kuteeman :wusōōnēēt. 33 Yooto nanyuun kukutunkyi Yēēsu :biiko choo kimiitē mwēēng' kumwooyē kule, “Kubooyiit man, inyiing' Lekwetaab Yēyiin.” 34 Nto yu kaakwaay, bākōōyyoong'ēē yēē /kikēēkuurēē Keneesaret. 35 Nto yu kēēnkēt :biikaab wōlooto Yēēsu, kōōyookyi kuut soong'wēk tukul chēē kilēēkitēch. Yooto kōōmutyi :biiko Yēēsu biiko tukul chēē kimnyoontōōs 36 ānkusoom Yēēsu kuchāmchi bichooto kimnyoontōōs kutiiny buch maaseek chēē kimii kātootōōkaab sireenyii. Kisob :chii ake tukul nyēē kitiiny maaseechaa.

Mataayo 15

1 Nto miitē yoo kukwaanee Yēērusālēēm :Farisaayeek alake āk kāānēētikaab kiruutēk ankuteebee Yēēsu kule, 2 “Ām nee yu mārubē :rubiikuuk ātēbuutēkaab mbo kuuko? Ntēē -mēēwuunē :icheek āwunnyēk nto āmiisyē?” 3 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Nto yu ō-iryēē :akweek kiruutēkaab Yēyiin ankoorub ātēbuutēkaab mbo kuukoong'? 4 Maanii kimwooy :Yēyiin kule, ‘Iywēyē kōōn āk koomēt. 5 Nto akweek ōmwooyē kule yoo kāmwoochi :chii kaamet nto kwaan kule, ‘Kiito ake tukul nyoo kātāākōōnook, ku kyaasat kubo Yēyiin,’ 6 nto yooto mēēbērē māchāktōōs kooywey sikiikyii. Ōmōōntooy :akweek kuu nyiitēnyi ng'ālyoontēētaab Yēyiin ankoorub ātēbuutēk chēēkwook nkit. 7 Ōyēyē keey, sōō, ku tyaa kule ōchurtootiin! Kibēēr :ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin Isaaya yoo kimwooyē kule: 8 ‘Koonyitēēnoo :bichoo kuutuw, 9 Ānkoo kasaaya, -māākāsyinē, 10 Nto miitē yoo, kukuur :Yēēsu biiko chēē kichaang' kukwa yēē kimii ānkumwoochi kule, “Oyeb yiit, baa, ankookas kiyēē āmwooyē. 11 Māyēyē chii :kiyēē iwutē kuut ku mātililiit, nteenee yēyē :kiyēē chōōnēē kuut.” 12 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy kuu nyooto, kōōnookyi :rubiikyii, ānkumwoochi kule, “'Kēēnkēt :inyiing' kule kāng'woonchi Farisaayeek :ng'aleechaa 'kēēmwooyē?” 13 Yooto kuwāl :Yēēsu kule, “+/Makeeng'eeyta keet ake tukul nyēē kimāchoonē :Baaba nyoo mii Barak. 14 Kunyi -mooyiimee keey :akweek Farisaayeechaa. Kōryootiin :bichoo. Nto yoo kēēntōōchi :kibkoraatyaanteet :ake ake nyēē koraat, kōōsuuchinē :tukwaay ng'wēēn.” 15 Ām yooto kumwooy :Bētērō kule, “Iboorwēēch ng'aleechaa bo tiliilinto.” 16 Kuwālchi :Yēēsu kule, “So, ākoo mānōōnkēt kura? 17 -Mōōkāsē :akweek kule kiy ake tukul nyoo wēētēē kuut kuwēētii moo ānku wokuchuyta kuwo saang'? 18 Nto ng'aleek choo kwoonēē kuut kukwoonēē :choo mēt ānku chooto chēē yēyē chiito ku mātililiit. 19 Kiyēē chōōnēē mēt ku kāāsōōtēywēēk chēē miyootēch, rumiisyēēt, martaayeet, sikornateet, chōōrsēēt, mōlōlchinooyēētaab ng'al āk ng'ōōmsēēt. 20 Tukuuk chooto chēē yēyē chiito kumātililiit. Nteenee yoo kā-āmiis :chiito ku mānāākōōwuun āwut, mēēbērē makuyey :yooto kumātililiit :chiichoo ām taayeetaab Yēyiin.” 21 Yu kang'eetee :Yēēsu yooto, kuwo ākoy kōōrēētaab kiriinkōōsyēkaab Tiirō āk Sitōōn. 22 Ām yooto kuchōōnchi Yēēsu :cheebyoosyeet ake nyēē kyoobu kōōroonooto. Kichōōnii kubōloonu kumwooyē kule, “Mokoryoontēēt, Mōchōkōrēētaab Tāwuti, ankiiriireenaa! Boonto :chēēbnyuu tāmirmirook chēē miyootēch chēē iyiimē miisin.” 23 Yooto mānāāwālchi :Yēēsu cheebyoosyaanaa ng'ālyoo. Ām yooto kōōnookyi :rubiikyii ankusaaysaay kumwoochinē kule, “Mwoochi, naas, kuwēēchi keey ntēē kābōlchinoowēēch kuu nyi.” 24 Yooto kuwāl :Yēēsu kule, “/Kikiiyookwoo anii baateey wōlēē miitē :biikaab Isirāyēēl choo kerkeey kēēchiirēk chēē kiikubootyo.” 25 Kuchō :cheebyoosyeetkēy ānkukutunyēē taayeetaab Yēēsu ānkumwooy kule, “Ānkiiyēētyēēchoo, ōō, Mokoryoontēēt!” 26 Kuwāl :Yēēsu kule, “Makaraam /kiinēm āmnyoontēētaab lēēkōōk /ānkēēmētyi ng'ōōkin.” 27 Yooto kuwālchi :cheebyoosyaanaa Yēēsu kule, “Wuu nyooto sinee, ōō, Mokoryoontēēt, ntēē āmē mbo :ng'ōōkiik āmiik choo isuuwunēē wōloo āmiisyēē :biikwaa.” 28 Yu kāmwooy :cheebyoosyaanaa kuu nyooto, kuwāl :Yēēsu kule, “Cheebyoos, kuuyu 'ikoosēēnoo keey miisin, /kāākēēchāmuung' kuu wōloo 'kēēmāktooy.” Kusob :chēēbtaab cheebyoosyaanaa yooto bakeenke. 29 Nto tēē yoo kung'eetee :Yēēsu yooto ānkutākyi keey sakaramteetaab tōōliilēētaab Kalilaaya. Nto kāākuyityo kulaany lekemeet barak ānku wokōōbuurēē ng'wēny. 30 Yooto kukwoonchi :biiko chēē chaang' chēē kiimutu biiko chēē ing'wooltōōs, chēē kōryootiin, chēē sōnkōchootiin, chēē kināmākiis :kuutuweek āk alak chēē chaang'. /Kikiimut bichoo /ānkiikoochi yēē bo kērēēnkōōkaab Yēēsu. Kōōsoob :Yēēsu bichoo. 31 Yu kakas :biiko kang'alaal :biiko chēē kināmootiin :kuutuweek, kusobcho :chēē kisōnkōchootiin, kubeesyet :chēē king'wooltōōs ankukasta :chēē kikōryootiin, koolat ānkusilto Yēyiintēētaab Isirāyēēl. 32 Nto miitē yoo kukuur :Yēēsu rubiikyii ānkumwoochi kule, “Ntēē kaariiree bichu. Kōōkiibuurtē keey bēsyōōsyēk sōmōk āmāmii :kiyēē āmē! Mēēbērē +māāmwoochi kuba kumanaakwaam kiy kuuyu imuuchē kōōmiisto :kēmēwuut ām kēēltaab too.” 33 Kuwāl :rubiikyii kule, “Nto wōlēē sikeenyoorte āmit chēē yēmē biich chēē tēē chu ām surkwēēnooni ku ānō?” 34 Kuteebee :Yēēsu rubiikyii kule, “Ōboontē mukaatiinek ata?” Kuwālchi :rubiikyii kule, “Kēēboontē tisab āk burburiinēk chēē ng'ēri.” 35 Yooto, kumwoochi biiko kōōbuur ng'wēny. 36 Nto tēē yoo kunam mukaatiinechaa tisab āk burburiinēk, nto yu kāākubirchi Yēyiin kōōnkōy, kubcheyaabchey ānkōōkoochi rubiik kubchēchinoot biiko. 37 Kwoomiis :biiko tukul kut kubiyoong'iis. Nto yu kēēruruuchoot :rubiik āmiichoo chēē /kikiituuch, kunyiy kērēboonik tisab. 38 Nto laatitaab biiko chēē kyoomiis, ki kisyēērōōk ang'wan /kumanaakiiyiit chēēbyōōsōōk āk lēēkōōk. 39 Nto mii yoo nanyuun, kōōyoomiis :Yēēsu biiko kubēēchi keey ankulaany :inee mwēēnkēēt kuwo ākoy saang'ta ake nyēē /kikēēkuurēē Makataan.

Mataayo 16

1 Nto miitē bēsyēēt ake, kukwoonchi Yēēsu :Farisaayeek ākoo Satukaayeek ānkumwoochi kuyēchi kiy nyēbo kwong'uut nyēē kēēboorchinēē kule boonto :inee kāāmuukēywēēk chēē kwoonēē Barak. Kimwooyē kuu nyooto kutyēmē. 2 Nteenee kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Yoo imēnē :kōōrēēt ōmwooyē :akweek kule, ‘Mākumusēs tuun :kōōrēēt, kuuyu arraa :wōliin bo barak.’ 3 Nto yoo bo kōrrōōn, ōmwooyē kule, ‘Yiiwoot ra, kuuyu ka-arraniit :wōliin bo barak ānkutuuluunkēnoot.’ Ōnkētē :akweek kiyēē ibooru :wōliin bo barak yoo ka-arraniit. Nteenee -mōōnkētē kiyēē ibooru :ng'aleek chēē miitē kuyēyāksēē wōlēē ōmiitē. 4 Biiko choo miyootēch choo tāyē Yēyiin :chēē tēēbē /kiiboorchi kiy nyēbo kwong'uut. Ng'aleek baateey chēbo kwong'uut chēē +/mākiiboorchi ku choo kibo Yoona.” Ām yooto kubakaakta :Yēēsu bichoo ānkuwēēchi keey. 5 Nto yu kayit :Yēēsu āk rubiikyii tōōliilēēt biitooniin, koosoot :rubiik kule kikiikuwuutyēē mukaatiinek. 6 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu kule, “Ōriibēē keey muumareekaab Farisaayeek ākoo Satukaayeek.” 7 Yooto kung'alaalee :rubiichoo ng'aleechaa ānkumwooy kule, “Kāmwooy kuu nyooto kuuyu manaakeenamaanu mukaatiinek.” 8 Nto yu kēēnkēt :Yēēsu kiyēē king'āloolēē :rubiikyii, kuteebee rubiichoo kule, “-Mōōkoosēēnoo keey kāroomin? Ām nee yu ōmiitē ōmwooyē kule manoonamaanu mukaatiinek? 9 Mānōōnkēt kura? -Mōōsōōtē mukaatiinechaa ki muut choo kyoomē :biiko kisyēērōōk muutu āk kērēboonichoo kinyiyē :kaatuukanik choo kyōōruruuchē? 10 Nto mbo mukaatiinechaa ko tisab choo kwoomē :biiko kisyēērōōk ang'wanu āk kērēboonichoo kōnyiyē :kaatuukanik choo kwōōruruuchē? 11 Ām nee simōōnkēt kule kāmāāng'āloolwook kurubta keey āmiik? !Kāāmwoowook, ōriibēē keey muumareekaab Farisaayeechaa āk Satukaayeechaa!” 12 Ām yooto nanyuun, kōōnkēt :rubiichoo kule mēēbērē kimwoochinē icheek :Yēēsu kuriibēē keey muumareek choo /kiikuutunēē mukaatiinek nteenee kimwoochinē kuriibēē keey ng'aleekaab Farisaayeek āk Satukaayeek. 13 Yu kāwokuyit :Yēēsu soong'wēk chēē kilēēkitēē kiriinkēētaab Kayisareeya Filiibi, kuteebee rubiikyii kule, “Mwooyē :biiko kule anii, Chiitaab Barak, ku ng'oo?” 14 Kuwālchi :rubiik kule “Mwooyē :alake kule inyiing' Kāābātisāniintēēt Yoowaana, kubērē :alake Eliiya, nto alak kumwooyē kule Yeremyaa nto ku akeenke ām ng'ālooltooyikaab Yēyiin.” 15 Kuteebee :Yēēsu rubiichoo kule, “Nto akweek, ōbērē anii ng'oo?” 16 Ām yooto kumwooy :Simōōni Bētērō kule, “Inyiing' Kāārārookiintēēt, Lekwetaab Yēyiin nyoo soboot.” 17 Yooto kumwooy :Yēēsu kule, “Simōōni araab Yoona, ibēruuroot. Chii mbonō :nyēē kāng'oong'uung' inyiing' ng'aleechu, nteenee Baaba anii nyoo miitē Barak :nyēē kāng'oong'uung'. 18 Kunyi, +māākuurēēniing' Bētērō (kaayneet nyēē ibooru kule rwaanteet,) ānku +maateech yooto bo rwaantaanaa kōōnyuu nyēē -mēēmuuchē kōōbēl mbo :meet. 19 +Māākōōniing' inyiing' yootēywēēkaab Kaab Yēyiin. Kiy ake tukul nyēē ikērē ām kōōrooni, ku +/mabakeeker ām Barak. Nto kiyēē iyootē ām kōōrooni, ku +/mabakeeyaat ām Barak.” 20 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy kuu nyooto, kōōchiich rubiikyii masimkumwaaytaat kule ki inee Kāārārookiintēēt. 21 Kuchakee yooto kuwo taay kutoow :Yēēsu kumwoochinē rubiikyii kule ākoy kuwo :inee Yēērusālēēm ānkubuntēē nyāliluutēk chēē chaang' ām āwunnyēkaab booyik, bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāānēētikaab kiruutēk. Kimwooy mbo subak kule ākoy /keebakach inee nto miitē bēsyēētaab sōmōk /kiing'eetee meet. 22 Ām yooto kuwēēto :Bētērō Yēēsu komos ankuketee ng'aleechaa kumwooy kule, “Acha, Mokoryoontēēt! Mēērook kuyēyākiis :ng'ala chēē wuu choo ām wōlēē imiitē!” 23 Yooto kōōtuukyi :Yēēsu Bētērō batay ānkumwoochi kule, “Sateenaa keey :Buunyoontooni! Iwuuyē kāānākuut ām wōlēē āmiitē. 'Isōōtē kuu wōlēē isōōtitooy :biiko, āmēēbērē kuu wōloo māktooy :Yēyiin.” 24 Nto tēē yoo kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Chii ake tukul nyoo māchē kurub ng'aleekyuu, kutay kiyēē māchē :mooyēēnyii amanyokoriit meet. Yoo kaakucham kuyey kuu nyooto, kuruba. 25 Nyoo kāyēētyi keey soboontaab kōōrooni, mākōōboot soboonnyii bo kibchuulyo. Nto nyoo kēēkooyto soboonnyii ām kōōrooni kubo anii, mākunyōōr soboontaab kibchuulyo. 26 Kāroomnyo nee nyēē nyōōru :chii yoo kēētukuulchi keey tukuuk tukul ām kōōrēēt, ānkōōboot soboonnyii bo kibchuulyo? Nto kiy nee nyēē imuuchē :chii kuwalee soboonooto? 27 +Māwāāchōō :anii, Chiitaab Barak, ām Lēbkēēyyēētaab Baaba āk malayikaanikyii, ānkāātuwēn chii ake tukul kurubta keey kiyēē kiikuyey. 28 !Kāāmwoowook, mii :biiko alake yu chēē mābēku ku manaakas Chiitaab Barak kuchōōntooy Bāytooyiisyēēnyii.”

Mataayo 17

1 Nto yu kakeeyta :bēsyōōsyēk lo, kōōntōōchi :Yēēsu Bētērō, Yāākōbō āk Yoowaana ng'eetaab kaametiitaab Yāākōbō ākoy tulwēēt ake barak. 2 Kumiitē kukāsē :rubiichoo, kuweek :eertaab Yēēsu wōlēēb koonyek koolekecheech kuu asiista. Kileelakiitu :nkicheek sirookyii kuu lēbkēēyyēēt. 3 Ām yooto kukas :rubiichoo sōmōku Muusa āk Eliiya kung'āloolē āk Yēēsu. 4 Kumwoochi :Bētērō Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, kaakaramiit kēēmiitē yu. Yoo ichāmē, +maateech yu kēryōōnik sōmōk, nyeeng'uung', nyēbo Muusa ākoo nyēbo Eliiya.” 5 Kutākung'āloolē :Bētērō, kuchō :boolteet nyēē kiiluuwu ankoolaambuuch icheek /ānkēēkuur ām booltaanaata kule, “Lekwenyuu :nyi nyēē āchāmē ānkāāng'ērēkyinē. Kunyoo, ōkāsyi kiyēē mwooyē.” 6 Yu kakas :rubiichoo kuutiinaa, kumuuyo ānkōōryookyi keey ng'wēny. 7 Yooto kuwo :Yēēsu ānkutiiny icheek kumwoochinē kule, “Ōng'ēētyē āmōōmuuyē.” 8 Nto yu kēētōrōōr :rubiichoo mētēwook, kukas Yēēsu nkityō āmāmiitē :chii ake. 9 Yu kimii kurēku ām lekem, kōōchiich :Yēēsu rubiichoo kule, “-Mōōmwoochi chii kiyēē kookas ākoy yoo /kaakiing'eetee Chiitaab Barak meet.” 10 Ām yooto kuteebee :rubiikyii Yēēsu kule, “Ām nee, naas sukumwooyē :kāānēētikaab kiruutēk kule māchāktōōs kōōyēēw :Eliiya kurook, nto chōōnii :Kāārārookiintēēt?” 11 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Mwooyē :bichoo man. Intōōwu :Eliiya sukukaramiit :kiy ake tukul. 12 !Kāāmwoowook, kiikuchō Eliiya ānkimēēnkētē :bichoo, nteenee kiyeyee kiy ake tukul nyēē kimāchē. Nto ām kēēlto nyēē wuu nyooto, makunyalil :Chiitaab Barak ām āwunnyēkaab bichooto.” 13 Yooto nanyuun kōōnkēt :rubiichoo kule kimiitē :Yēēsu kung'āloolēē Kāābātisāniintēēt Yoowaana. 14 Nto yu keeyeey :Yēēsu āk rubiichoo ākoy yoo kimiitē :bichoo kichoong'ēch, kutākyi keey :chiito ake Yēēsu ānkukutunyēē taayeenyii. 15 Nto yityo kumwooy kule, “Mokoryoontēēt, riiree wērinyuu nyēē boonto mēwuunkook. Iyiimē :bōōroo miisin kōōryookyinē ma nto ku bēēko kwaak. 16 Kāāmutyi rubiikuuk nteenee manaakoomuuch kōōsoob.” 17 Ām yooto kumwooy :Yēēsu kule, “Kunuurēch, sōō, :biiko alake nyēē tyaa. Nto yu manookaaseenaa keey! +Māābuurtook ākoy āyu? +Māāmuytoochook ākoy āyu? Omutwaa anii wēēroo.” 18 Yooto kōōbēbēēto :Yēēsu tāmirmiryoonoo miyaat nyoo kiboonto wēēroo. Kung'ēētē :tāmirmiryoonoo, kusobē :wēēroo yooto bakeenke. 19 Nto miitē yoo kōōnookyi :rubiik Yēēsu ankuteebee kule, “So, ām nee simakiimuuch :acheek kiibēbēētē tāmirmiryoonoo miyaat?” 20 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Kuuyu -mōōkoosēēnoo keey kāroomin. Āmwoowook kubooyiit man, nto ōboontē kaakaaseet nyēē mining' kuu kēbuswoontēētaab aritaaliit, nto ōmuuchē ōmwoochi tulwooni kule, ‘Ng'eetee yu ānkiiwē yuun’ ankoonaata. Māmii :kiy nyēē ibēlook.” 22 Nto yēē kimiitē kubēēsyētē :tukul ām Kalilaaya, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Mii /bākiiyokoochinē Chiitaab Barak āwunnyēkaab biikaab kōōrooni. 23 Makubakach :bichoo Chiitaab Barak nto miitē bēsyēētaab sōmōk /kiing'eetee meet.” Ām yooto kwoorookēniis :rubiik miisin. 24 Yu kāwokuyit :Yēēsu āk rubiikyii Kaabernaam, kukwa :kāāruruukikaab syuuruut nyēbo Kōōtaab Yēyiin ankuteebee Bētērō kule, “Mākwēyē :kāānēētiintēēng'woong' syuuruut nyēbo Kōōtaab Yēyiin?” 25 Kuwālchi :Bētērō kule, “Kwēyē.” Nto yu iwutē :Bētērō kō, kunyo :Yēēsu kung'alaal. Kimwooy kule, “Ikāsē :inyiing' kule nee, ōō, Simōōni? Ng'oo nyēē kwēchinē bāytooyikaab kōōrooni syuuruut? Lōkōkwaa nto biiko alak?” 26 Yooto kuwāl :Bētērō kule “Kwēchinē :biiko alake.” Kukētyi :Yēēsu Bētērō kule, “Kunyi, ākoo tooku kule mākwēyē kiy :lēēkōōk. 27 Nteenee yoo simākēēkustoochi bichu, wē ākoy tōōliil ānkiiwiirchi ntaawaaniit bēēko. Nto burburyoontēēt nyoo bo taayta inam, ing'aany kuutiinyii. +Meenyoorte āriit beesyaanteet nyēē yēmē biiko āyēēng'. Inam ānkiiyibchi bichoo kubo syuuruut nyeenyuu ākoo nyeeng'uung'.”

Mataayo 18

1 Ām āsiiswēchooto, kōōnook :rubiik ankuteebee Yēēsu kule, “Ng'oo nyēē wōō ām Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin?” 2 Yooto nanyuun kukuur :Yēēsu leekweet nyēē mining' ānkōōkoochi kōōyyoong'to keey icheek. 3 Ānkumwooy kule, “!Kāāmwoowook, yoo kāmōōwēēkiisyē okerkeyiitu lēēkōōy chēē minkēēch, ku mākoy ōwut Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. 4 Kunyi nyoo yibē keey ng'wēny kōōbuur kuu leekwa, ku wōō :nyooto miisin ām Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. 5 Nto nyoo tōrōōchē chii nyēē wuu lakwani ām kaayneenyuu, kutōrōōchoo anii. 6 “Chii nyoo kaken ake ām choo tākung'ārng'ār choo iyēnwoo kutaya, kōōrook :nyoo /kēērātyi kaat rwaanteet nyēē wōō nyoo /kēēng'oosyēē /ānkēēwiirchi araaray kuliny :bēēko. 7 Tyaa sōō :ng'wooninto nyēē mākunyōōr :biiko choo kēnē biich. Mii :biiko chēē makuken biiko alak kutaya, nteenee mākung'woonchi sōō kule nee chii nyoo kaken ake. 8 “Yoo kēēsākyiing' :āwung'uung' nto kereenkeeng'uung' itayaa, itilte ankiiwiirte! Kaykay inyōōru soboontaab kibchuulyo iboontē āwut akeenke nto ku kereeng' akeenke kusiir iboontē āwunnyēk tukwaay nto ku kērēēnkōōk tukwaay ānku /bākēētōōrchiing' wōlēē bo maataab kibchuulyo. 9 Yoo kēēsākyiing' koong'uung' itayaa, ilōōtu ankiiwiirte! Kaykay inyōōru soboontaab kibchuulyo iyuu kimekoong'nyaa kusiir iboontē koonyek tukwaay ānku /bākēētōōrchiing' wōlēē bo maataab kibchuulyo.” 10 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Ōriibē keey -mōōmōōntooy ake tukul ām chu tākung'ārng'ār. Kuuyu, kubooyiit man, miitē :malayikaanikwaa taayeetaab Baaba ām Barak ākookoy. 12 Ōkāsē :akweek kule nee yoo boonto :chii kēēchiirēkyii bokol ānkubot :akeenke? Bākookyinē, oob, yeechey chuut tāmānwookik sokool āk sokool ankuwokucheeng'aat nyoo kābotē? 13 !Kāāmwoowook kubooyiit man, yoo kāwokunyōōr nyooto akeenke, kung'ērēkyinē nyooto kusiir choo kāmānāābootyo tāmānwookik sokool āk sokool. 14 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, māchāmē :kōōn nyoo mii Barak kubootyo :bichooto mbo akeenke.” 15 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Yoo kāchoolwookēnchiing' :ng'eetaab koomēt wēēboorchinēē lēēluutyēēnyii komos wōlēē mākāsē :chii. Nto yoo kākāsuung', ku 'kēēkētu ng'eetaab koomēt. 16 Nteenee yoo kāmākāsuung', iwēētē keey chiichak nto ku biich āyēēng', sukuyityiin :siruutyēēt nyoo mwooyē kule, ‘Māchāksē kumiitē :biiko āyēēnku nto ku sōmōk :chēē chāmchiintōōs kule wuu nyooto sukōōyyoong'unēē :ng'ālyoo ake tukul.’ 17 Nto yoo kāmākāsyi bichoo, ōmwoochi ng'aleek tukul biikaab Yēyiin. Nto yoo kāmākāsyi bichoo, ōyib kukerkeyiit chii nyoo -mēēnkētē Yēyiin nto ku kāāruruukiintēētaab syuuruut.” 18 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Kiy ake tukul nyēē ōkērē ām kōōrooni, ku +/mabakeeker ām Barak. Nto kiyēē ōyootē ām kōōrooni, ku +/mabakeeyaat ām Barak. 19 “Āmwoowook subak kule, yoo kākāsyiin :biiko āyēēnku ām kōōrooni yoo sooyē kumāchē kiito ake, kuyēchinē :Baaba nyoo mii Barak kuu wōlēē kāmāktooy. 20 Kuuyu yoo kātuuyo :biiko āyēēnku nto ku sōmōk ām kaayneenyuu, kēēboontē keey āk icheek.” 21 Nto miitē yoo kōōnookyi :Bētērō Yēēsu ankuteebee kule, “Mokoryoontēēt, māchāktōōs ānyōōchi kaat ng'eetaabiya areet ata yoo kāchoolwookēnchoo? Ara, ākoy areet tisab?” 22 Yooto, kukētyi :Yēēsu kule, “-Mēēnyōōchinē kaat areet tisab baateey, nteenee areet tisab kunyil tāmānwookik tisab.” 23 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy kuu nyooto, kumwooy kule, “Wuu nyi :Bāytooyiisyēētaab Barak. Kimii :bāytooyiintēēt ake kusātē ākoo wōōtwookikyii ng'aleek chēē nāmē keey āk beesaanik. 24 Nto yu baanta nyooto kātoow kuyey yiisyoonoo, kutēē /kēēkwērchinē wōōtwookiintēēnyii ake nyēē kiboonto bēsēntaab mokoryoontoonoo nyēē wōō miisin. 25 Nto kuuyu kimēēmuuchē :chiichoo kuyaakta bēsēnoo, kumwooy :mokoryoontēēt kule kyaalta wōōtwookiintoonoo āk cheebyoosyeenyii āk lōkōkyii āk kiy ake tukul nyēē kiboonto chiichooto sukuyaaktee bēsēnoo. 26 Nto yooto kukutunyēē :wōōtwookiintoonoo taayeetaab Mokoryoontēēnyii ankuriiree keey kumwoochinē mokoryoontoonoo kule, ‘Lēyyē, tēēkōōnoo bārooyinto sāāyookuung' tukuukuuk tukul.’ 27 Ām yooto kuriiree :mokoryoontoonoo chiichoo kutēērchi bēsēnto nyoo kiboonto ankootyaakta. 28 “Nto yu chuytooy :wōōtwookiintoonoo saang' kutuuyēē wōōtwookiintēēt ake nyēē kiboonto bēsēnnyii inee nyēē mā bo laat. Ām yooto kutuchi nyiin :wōōtwookiintēētkēy /kākēētēērchinē bēsēnto ankookeet kumwoochinē kule, ‘Yookwoo bēsēnnyuu!’ 29 Yooto kukutunyēē :nyiin taayeenyii inee ankusaaysaay murēētkēy kule, ‘Tēēkōōnoo bārooyinto, ēē, wē, sāāyookuung' bēsēnng'uung'.’ 30 Nteenee kitāyiis :chiichoo ānkukwēr nyiin kōōk /ankubakeekerta kō ākoy bēsyēēt nyēē kayaaktee bēsēnto. 31 Nto yu kabakukas :wōōtwookik chuut alake kiyēē kayeyakay, kunērēēkiis miisin ānku bākumwoochi mokoryoontēēng'waa kiy ake tukul nyēē kiyeyakay. 32 “Nto mii yoo, kukuur :mokoryoontēēt wōōtwookiintoonoo ānkumwoochi kule, ‘Iwuuyē wōōtwookiin nyēē sikoran. Kweeriiree keey :inyiing' ātēēruung' :anii bēsēnto nyoo kwēēboontē tukul. 33 Kwaaming' :nee simeeriiree :nkinyiing' wōōtwookiintēēt nyi ōyēyiisyē :tukwaay?” 34 Kinyēēr :mokoryoontoonoo ankukerta chiichoo kōōtaab kibratiisyek /kiing'woonchi ākoy kuyaakta bēsēnto tukul. 35 “Kunyi mākuyēwook :Baaba nyoo mii Barak kuu nyooto yoo -mōōnyōōchinē keey kaat.”

Mataayo 19

1 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy ng'aleechaa, kung'eetee Kalilaaya ankwaay āynēētaab Yoortaan kuwo yēēmēēt ake nyēbo Yuutayeek. 2 Kurub :biiko chēē chaang' ām wōlooto ānkōōsoob :inee bichooto chēē kimnyoontōōs. 3 Nto tēē yoo, kukwoonchi :Farisaayeek alake Yēēsu kumāchē kutyem, ankuteebee kule, “Chāmwēēch :kiruutēk kukwetee :chii koorkēēnyii ng'ālyoo ake tukul?” 4 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Manoosuman :akweek siruutēk yoo mwooyē kule, yu kitoowu :Yēyiin kuyēyē kōōrēēt, ‘Kiyey murēnēēt ākoo koorkēēt’, 5 ānkumwooy kule, ‘Ng'ālyoontooni nyēē bākooktēē :murēno kwaan āk kaamet, ānkunoomnyo ākoo cheebyoosyeenyii kuyēk kiito akeenke.’ 6 Mēēbērē tāku biich āyēēng', nteenee kāākuyēk kiy akeenke. Kunyoo -mēēbēēsyo :chii kiyēē kiikōōnoomcho :Yēyiin.” 7 Kuteeb subak :Farisaayeechaa kule, “Ām nee sukumwooy :Muusa kule, kusirchinē kartaasiit nyēē bārēē kooyēēyto, nto kwētē koorkēēt?” 8 Kukētyi :Yēēsu kule, “Kichāmwook akweek :Muusa ōkwētē kooruukwook kuuyu wuuyēch :mukuulēywēkwook. Nteenee kimāwuu nyoo yu kibo taay. 9 !Kāāmwoowook, chii nyoo kwētē koorkēēnyii ām ng'aleek chēē mānāmē keey āk martaayeet, ānkulē keemut koorkēēt ake, ku kaakumarta :chiichoo.” 10 Ām yooto kumwoochi Yēēsu :rubiikyii kule, “Yoo ākoo wuu chu :ng'aleek ām wōlēē miitē :murēno āk koorkēēnyii ku kaykay kumēēmutiis :chii.” 11 Kuwālchi :Yēēsu rubiikyii kule, “-Mēēmuuchē :chii ake tukul kucham kāānēētiisyoonoo, nteenee choo kiikung'oonkyi :Yēyiin. 12 Choong'ēch :ng'aleek chēē yēyē biiko kumākēēsyo. Miitē :alake chēē /kikēēsichē kulātootiin, ku kilātē alak :biiko nto alak, kitay kēēsyēēt kubo Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Nyoo imuuchē kucham, kucham.” 13 Nto miitē yoo, /kiimutyi Yēēsu lēēkōōk kule kutiinyēē āwunnyēkyii ānkusoochi. Nteenee kiiburyoong'to :rubiikaab Yēēsu bichoo. 14 Ām yooto kumwooy :Yēēsu kule, “Ōbāroochi lōkōchoo minkēēch kukwa wōlēē āmiitē, -mooraany kuuyu biiko chēē wuu chuutēchu :chēē iwutē Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.” 15 Kōōbēruur :Yēēsu lōkōchoo, nto yu keewaany, kuwēēchi keey. 16 Nto miitē bēsyēēt ake kuchō :chiito ake ankuteebee Yēēsu kule, “Kāānēētiintēēt, āyēyē kiy nee nyēē karaam sāānyōōru soboontaab kibchuulyo?” 17 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Ām nee yu 'keeteebeenaa kurubta keey kiy nyēē karaam? Chiito akeenke baateey :nyēē karaam. Yoo imāchē siinyōōru soboonto, iriib kiruutēkaab Yēyiin.” 18 Ām yooto kuteebee :chiichoo Yēēsu kule, “Kiruutēk nkōchō?” Kukētyi :Yēēsu kule: “-Mēērumiisyē, -meemarte, -mēēchōōrsē, -mēēmōlōlchi chii ng'ālyoo, 19 Ikoonyit kōōn āk koomēt ankiicham laatyeeng'uung' kuu wōloo ichāmtooy keey.” 20 Kumwooy :chiichoo kule, “Ntēē ārubē kiruutēchu tukul. Ara nee nyēē taakustaat?” 21 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Yoo imāchē siichurte, wee-alte kiy ake tukul nyēē iboontē, ānkiikoochi bānoonik kiyēē 'kēēnyōōru. Yoo 'keeyey kuu nyooto, irubwaa. +'Mēēnyōōru bāytit nyēbo man ām Kaab Yēyiin.” 22 Yu kakas :chiichoo kiboonto bāytit kuu nyoo, kusimikta nyēē kāng'woonchi, kuuyu kiboonto bāytit nyēē wōō. 23 Nto tēē yoo kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Wuuy sōō kule nee kucham :chiito nyēē boonto bāytit Bāytooyiisyēētaab Yēyiin. 24 !Kāāmwoowook subak, nyumnyum kōōwut :tembes koong'taab kateetaab siiroon kusiir kōōwut :chii nyēē boonto bāytit Kaab Yēyiin.” 25 Yu kakas :rubiik ng'aleechaa, kumuuyo miisin ānkumwooy kule, “Ara ng'oo, naas, :nyēē imuuchē /kiiraraach?” 26 Yooto kōōrōōtoot :Yēēsu rubiichoo ānkumwooy kule, “Mēēmuuchāktōōs :ng'aleechaa ām wōlēē mii :chiito, nteenee imuuchāktōōs :ng'aleek tukul ām wōlēē mii :Yēyiin.” 27 Ām yooto, kumwooy :Bētērō kule, “Kas kookeebakaakte :acheek kiy ake tukul ankeerubiing'?” 28 Kumwoochi :Yēēsu kule, “!Kāāmwoowook, yoo /kiilēēliitē tukuuk tukul bēsyōōnoo ibuurēē :Chiitaab Barak ng'echereenyii nyēbo Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin, +mōōbuurēē :nkakweek choo kyoorubaa ng'ēchērōōk taman āk āyēēng' chēbo bāytooyiisyēēt, ōtiilchinē ng'aleek ārōōtunwēēk taman āk āyēēng' chēbo isirāyēēl. 29 Nto chii ake tukul nyēē kaakubakaakta koorin nto mbo ng'eetaab kaamet nto mbo cheebkaamet nto kwaan nto kaamet nto lēēkōōk nto ku mbareenik kubo anii, ku mākunyōōr kunyil bokol ānku mākunyōōr soboontaab kibchuulyo. 30 Biikyuu chēē ng'ēri choo /kēēmōōntooy ām kōōrooni chēē mākubooyiit taayta ām Kaab Yēyiin. Nto biiko chēē chaang' choo yibē keey barak ām kōōrooni ku mākubooyiit lēt ām Kaab Yēyiin.”

Mataayo 20

1 Kitas taay :Yēēsu kumwooy tyoonkōōchēēt ake kule, “Wuu nyi :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Kimii :chiito ake nyēē kiboonto mbareenyii nyēbo musābiibuunēk. Kimusta :chiichoo bēsyēēt ake kōrrōōn wokucheeng' biiko chēē kāyēchi mbaraanaa. 2 Yooto kukāsyiin :chiichoo āk biikaab yiisyēēt kule mākukwēchi :inee bichooto beesaanik chēē /kikēēyēyiisyēē ām bēsyēēt akeenke. Ām yooto nanyuun kukwēr bichoo kuba mbareen. 3 “Nto yēē ki āsiiswēk sōmōk chēbo kōrrōōn, bērē kuwo :chiichoo kibo :mbareet wōlēē iruruukyinē keey :biiko, kunyōōr biiko alak chēē kimāmiitē kiy nyēē kiyēyē. 4 Ām yooto kumwoochi bichoo kule, ‘Obe :nkakweek bōōyēyiisyē ām mbareeng'waanii, sāākwēwook kiyēē yemaat.’ 5 Yooto nanyuun kuba :bichoo mbareen. “Nto mii yoo, chākuwo subak :chiichoo yēē kimāchē kumii āsiiswēk lo āk yēē kimii āsiiswēk sokool ankuyey kuu yoo kābo taay. 6 Bērē kuwo subak yēē kimāchē kumii :asiista taman āk akeenke nyēbo kāsolēny, kunyōōr subak biiko alak chēē mii kēēyyoong'iis. Kuteebee choo kule, ‘Ām nee yu sōōyyoonyēē :akweek yu kwiimēn āmōōyēyē kiy?’ 7 Yooto kuwāl :bichoo kule ‘Kēēmiitē yu kuuyu māmii :chii nyēē kaakusireech kēēyēchi yiisyēēt.’ Kumwoochi :chiichoo bichoo kule, ‘Obe :nkakweek bōōyēyiisyē ām mbareeng'waanii.’ 8 Nto yu kararakta :asiista, kumwoochi :chiichoo kibo :mbaraanaa chiinyii nyēē kiiyyoonkyinē yiisyēēt kule, ‘Kuur biikaab yiisyēēt ānkiikwēchi beesaanikwaa choo kāyēyiisyēē. Itoowunēē choo /kākēēsirē lēt ankiitas taay ākoy choo /kākēēsirē taay.’ 9 “Ām yooto nanyuun, kukwa :biikaab yiisyēēt choo /kikēēsirē asiistaab taman āk akeenke /ānkēēkwēchi beesaanik chēē /kikēēyēyiisyēē bēsyēēt akeenke. 10 Nto yu kakwa :choo /kikēēnyōōyēē /kēēsirē, kubērē tōōs +/mākēēkwēchi chēē chaang' kusiir chuut, nteenee /kikēēkwēchi icheek tukul beesaanik chēē /kikēēyēyiisyēē bēsyēēt akeenke. 11 Yu kanam beesaanichaa, kutoow kuwookuutyēē chiitaab mbareet 12 kumwoochinē kule, ‘So, ntēē kāyēyiis :bichu /kātākēēsirē asiista akeenke buch, ānkii-āyēēchēēnēēch acheek chu kakyaamee keey yiisyēēt ānkēēyōōtu asiistaab bēēt?’ 13 “Kuwālchi :chiichoo bichoo akeenke kule, ‘Lēyyē, tilyaani, mēēbērē kāāmiyātyiing'! Kakeecham, oob, kule +/mākēēkwēwuung' beesaanik choo /kēēyēyiisyēē bēsyēēt akeenke? 14 Nam :inyiing' beesaanikuuk ānkiiwēēchi keey. Āmāchē ākwēchi chiito nyoo /kākēēsirē lēt chēē tēē chooto kāākwēwuung' inyiing'. 15 Ākoo -māāboontē :anii kāāmuukēywēēk ayeyee beesaanikyuu kiyēē āmāchē ayeyee? Nto katuuyiitiing' :moo kuuyu lēēloo keey anii :moo, ōō?’ ” 16 Ām yooto kooteryeech :Yēēsu kumwooy kule, “Biikyuu choo /kēēmōōntooy ām kōōrooni ku mākubooyiit taayta ām Kaab Yēyiin. Nto biiko choo yibē keey barak ām kōōrooni ku mākubooyiit lēt ām Kaab Yēyiin.” 17 Nto yu kimiitē :Yēēsu kōōtōōchē Yēērusālēēm kuwēēto komos rubiikyii choo ki taman āk āyēēng' ānkumwoochi kule, 18 “!Kookas, kēēmiitē kēēbēētii ākoy Yēērusālēēm ānku +/mābākiiyokoochi Chiitaab Barak bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo kāānēētikaab kiruutēk. Makooruusta :bichoo Chiitaab Barak kule /keebakach 19 ānkōōyokoochi biikaab Rooma. Mākōōntosuur :choo ānkubirsēēt kulal ānkukwērtoochi murtooywoontēēt. Nto miitē bēsyēētaab sōmōk +/makiing'eetee meet.” 20 Nto miitē yoo, kuchōōnto :cheebyoosyeetaab Sebetaayo wērikyii ānkukutunyēē taayeetaab Yēēsu ānkusoomso. 21 Ām yooto kuteebee :Yēēsu kule, “Imāchē kiy nee?” Kuwāl :cheebyoosyaanaa kule, “Chāmwoo kule mākōōbuurunēēniing' :wērichuchuu ake āwutaab taay kōōbuurunēēniing' :ake āwutaab lēt ām Bāytooyiisyēēng'uung'.” 22 Ām yooto kuwālchi :Yēēsu kule, “-Mōōnkētē kiyēē ōsoomē. Ōmuuchē :akweek ocham ōbuntēē nyāliluutēk chēē +māānyōōru :anii?” Kuwālchi :bichoo Yēēsu kule, “Kiimuuchē.” 23 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Kubooyiit man, +mōōnyāliilchē kuu anii, nteenee -māāboontē kāāmuukēywēēk ākōōnook ōbuurēē komosnyuu nyēbo taay nto ku nyēbo lēt. Bo :bārooyinwēchoo biiko choo kiikuyēytoochi :Baaba anii.” 24 Yu kakas :rubiik chuut alake tamanu ng'aleechaa, kunyēērchi murēchooto kituubcho āyēēng'. 25 Ām yooto kukuur :Yēēsu rubiichoo tukul ānkumwoochi kule, “Ōnkētē kule bāytooyik chēē mii kōōrooni ku māchē kōōboorchi biiko alak kule icheek :chēē bāytooyiisyē ānkuboonto kāāmuukēywēēk kubiir chuut. 26 Nteenee -māwuuyiit nyoo ām wōlēē ōmiitē :akweek. Yoo māchē :chii ām akweek kuyēk nyēē wōō, kumāchāktōōs kuyēk motwooriintēēng'woong'. 27 Nto nyoo māchē kubāytooyiis, ku māchāktōōs kuyēk motwooriintēētaab chuut. 28 Kyāāchōō :nkanii, Chiitaab Barak, sichāāyēchi biiko, āmēēbērē kyāāchōō /subākēēyēwoo. Kyāāchōō chāākooytē soboonnyuu sukusobcho :biiko chēē chaang'.” 29 Nto yu ng'ēētēē :Yēēsu Yērikō ākoo rubiikyii, kurub lēt :biiko chēē chaang'. 30 Kikiibuurēē kēēlto komos :biiko alake āyēēnku chēē kikōryootiin. Bērē kukas kule miitē kukēēytooy :Yēēsu, kukuurchi barak kule, “Mōchōkōrēētaab Tāwuti, ankiiriireeneech!” 31 Kōōburyoong'to :biiko chēē kichoong'ēch kibkoraatiisyechaa kule kusiisyo, nteenee kukuurchi barak :bichoo miisin kule, “Mōchōkōrēētaab Tāwuti, ankiiriireeneech!” 32 Ām yooto kōōyyo :Yēēsu ānkukuur bichooto kikōryootiin kumwoochinē kule, “Ōmāchē āyēwook kiy nee?” 33 Kuwāl :biikēy kule, “Mokoryoontēēt, kēēmāchē keekaste.” 34 Cham kukāsyi :Yēēsu bichoo kiisayta ānkutiiny koonyekwaa. Kukasta :bichoo areet akeenke ankurub Yēēsu.

Mataayo 21

1 Kimii :yēē kiwēētii :Yēēsu ākoo rubiikyii Yēērusālēēm. Nto yu kariikta saang'ta ake nyēē /kikēēkuurēē Beetfaaka ām Lekemeetaab Musēytuuniinēk, 2 kumwoochi :Yēēsu rubiikyii āyēēng' kule, “Obe ākoy saang'iin. +Mābōōnyōōru sikiryo nyēē siirwaak nyēē boonto keey kaamet. Otyaach tukwaay ānkōōkwērwoo. 3 Nto yoo kāmwooy :chii ng'ālyoo, ōlēēnchi māchē :Mokoryoontēēt anku mākukēt areet akeenke. 4 Kiyēyākiis :ng'aleechu sukuyityiin :kiyoo kimwooyē :ng'ālooltooyiintēēt ake kule: 5 ‘Ōmwoochi chēēbtaab Saayoon kule, Woong'nyoo Bāytooyiintēēng'uung'. Chōōnēē sikiryēēt ānku baybay; 6 Yooto nanyuun kuba :rubiichoo ankubakuyey kuu yoo kimwoochinē :Yēēsu. 7 Kibākukwēr siirwaakaanaa bo sikiryo āk kaamet ankwaalyaktee siirwaakaanaa bo sikiryo batay sirookwaa chēē kiiliiktēē keey, nto tēē yoo kulaany :Yēēsu barak. 8 Yooto kōōyiitootēē :biiko chēē chaang' sirookwaa kēēltaab too, nto alak kubutoot sākēēkaab keetiik kōōkoochinoot kēēlooto kōōboor koonyit. 9 Kityēēnchinootē barak :biiko chēbo taay ākoo chēbo lēt kumwooyē kule, “Kutōrōriit :Mōchōkōrēētaab Tāwuti! Kutōrōriit :Yēyiin ām Barak!” 10 Nto yu iwutē :Yēēsu Yēērusālēēm, kutānkwārākiis :biiko tukul ankuteeb kule, “So, ng'oo :nyi?” 11 Kuwāl :bichoo kichaang' kule, “Ng'ālooltooyiintēēt Yēēsu :nyi, nyēē chōōnēē Naasareet ām Kalilaaya.” 12 Nto tēē yoo, kōōwut :Yēēsu biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin. Kimii yooto :biiko chēē kiwālāng'tooy beesaanik āk alak chēē kyooltooy chēēbtuukēēnik chēē /sikēēbēēlēē kōrōsēēk. Kimiitē :nkicheek alake chēē kyooliisyē āk chēē kyooltooyiisyē. Ām yooto, kootyeel :Yēēsu meesoosyekaab bichoo kiwālāng'tooy beesaanik āk ng'ēchērōōkaab choo kyooltooy chēēbtuukēēnik ankukwet bichoo tukul kuba saang'. 13 Kimwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Mwooyē :siruutēk kule, ‘Bo :Kōōtaab Yēyiin saayeet,’ 14 Yooto kukwa :biiko chēē kikōryootiin āk chēē king'wooltōōs wōlēē mii :Yēēsu, ānkōōsoob :Yēēsu bichoo. 15 Kinyēēr miisin :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāānēētikaab kiruutēk yu kakas ng'aleek chēbo kwong'uut chēē kiyey :Yēēsu ankukas lēēkōōk kutyēēnootē ām biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin kōōkoostooy Yēyiin kumwooyē kule, “/Kiikaasta Mōchōkōrēētaab Tāwuti!” 16 Ām yooto, kuteebee :bichoo Yēēsu kule, “Ikāsē :inyiing' kiyēē mwooyē :lōkōchu?” Kuwālchi :Yēēsu kule, “Ēē, ākāsē. Manoosuman :akweek yēt ake ām siruutēk yoo mwooyē kule, ‘'Kiiyey :inyiing' Yēyiin kookaastiing' :lēēkōōk āk chēērēērōōk?’ ” 17 Yooto kung'eetee :Yēēsu Yēērusālēēm ānkuwēēchi keey kiriinkēētaab Beetannya wokuru wōlooto. 18 Nto yu kāyyēēkunēē kumiitē :Yēēsu kōōyēēyē Yēērusālēēm, kwaam :kēmēy. 19 Nto bērē kukas kēētit ake nyēē /kēēkuurēē mutiiniit nyēē kimii kēēlto komos, kuwo yooto. Nteenee māmii :kiy nyēē kinyoorta kēētoo, sākēēk kityō. Ām yooto kumwoochi kēētooto kule, “-Mataweeyey :inyiing', nee, āmnyoo yēēt ake!” Kumwooyē kuu nyooto kuyoomē :kēētitkēy bakeenke. 20 Nto yu kakas :rubiik ng'aleechu kumuuyo ankuteebee keey kule, “So, kayaam kule nee areet akeenke :mutiiniini?” 21 Yooto kukētyi :Yēēsu rubiichoo kule, “!Kāāmwoowook, yoo ōkoosēē keey Yēyiin ām mooyēēt akeenke, ōmuuchē oyey kiyēē kāāyēchi :anii mutiiniini, āmēēbērē nyooto sōō, baateey, nteenee ōmuuchē mbo ōmwoochi lekemeet kule, ‘Ng'eet ānkiwēēwiirchi keey araaray,’ kuyēyē :lekemaanaa kuu nyooto. 22 Yoo ōkoosēēnoo keey, ōnyōōru kiy ake tukul nyoo ōsooyē.” 23 Nto yu kēēyēēw :Yēēsu biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin, kutoow kōōnēētiis. Ām yooto kukwa :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk booyik ankuteebee kule, “Kāāmuukēy nee chēē iyēyēē :inyiing' ng'aleechu? Ānku ng'oo nyēē kikōōniing' kāāmuukēywēēchooto?” 24 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “+Maateebeenaak :nkanii tēēbuutyēēt akeenke. Yoo kōōwālwoo, +māāmwoowook chiichēē kikōōnoo kāāmuukēywēēk ayey ng'aleechu. 25 Kikwoonēē ānō :kāāmuukēywēēk choo kiibātisāniisyēē :Yoowaana? Ara kikwoonēē wōlēē mii :Yēyiin nto wōlēē mii :biiko?” Yooto kuteebee keey :bichoo nkityōōniin kule, “Yoo kakeemwaay kule kikwoonēē :kāāmuukēywēēkyii wōlēē miitē :Yēyiin kutēēbēēnēēch kule, ‘Ntēē simōōyēnchi?’ 26 Nteenee kēēnyōkōōrēch keemwaay kule kikwoonēē wōlēē mii :biiko, kuuyu chāmchiintōōs :biiko tukul kule ki ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin :Yoowaana.” 27 Ām yooto kuwālchi :bichoo Yēēsu kule, “-Mākiinkētē.” Kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “-Māāmwoowook :nkanii chiichēē kikōōnoo kāāmuukēywēēk ayey ng'aleechu.” 28 Nto miitē yoo kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Ōsōōtē kiy nee :akweek kurubta keey ng'ālyoontooni? Kimii yēēt ake :chiito ake nyēē kiboonto wērikyii āyēēng'. Nto tēē yoo, kumwoochi :kwaan wēēriit nyēē wōō kule, ‘Wēnyoo, iwē ra mbareetaab musābiibuunēk wēēyēyiisyē.’ 29 Ām yooto, kuwālchi :wēēroo kwaan kule, ‘-Māāmāchē,’ nto miitē yoo kuweech kāāsōōtēywēēkyii ānkuwo. 30 “Nto mii yoo kuwēēchi :boontoonoo wērinyii nyēē mining' ānkumwoochi nkinee kuu yoo kāmwoochinē nyiin. Kumwooy :nyoo kule, ‘Āwēētii, ōō, āboonyuu,’ nteenee mēēbērē kiwo. 31 Kiyey :nkōnō kiyēē kimāchē :kwaan ām wērichooto tukwaay?” Yu kateeb :Yēēsu kuu nyooto, kuwālchi :bichoo kule, “Nyoo kiwōō.” Ām yooto kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “!Kāāmwoowook, imuuchāktōōs kuba Kaab Yēyiin :kāāruruukikaab syuuruut ākoo chēēmurēniisyēk tōōmiitē :akweek. 32 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu kichākōōboorwook :Kāābātisāniintēēt Yoowaana kēēlto nyēbo churtaayeet, ankootay :akweek ōyēnchi, nteenee kiiyēnchi :kāāruruukikaab syuuruut ākoo chēēmurēniisyēk. Ānkoo mbo yu kabookas kēēyēnchi :bichoo, manooweeksee ng'ōōkiswookikwook ānkōōyēnchi.” 33 Kimwoochi subak :Yēēsu bichoo kule, “Ōyēbchi yiit tyoonkōōchooni nkinee: King'eet :chiito ake kēny kuchaan musābiibuunēk mbareenyii ankuker. Nto kāākuyityo kubal ng'wēēnēēt nyēē sukurōōtyinē :bēēkaab āmiikaab kēētoo yoo /kakiiruruuny ankuteech kēryēēt nyēē sukuriibēē :chiito mbaraanaa. Nto tēē yoo, kumwoochi biiko alak bākuriibchi mbaraanaa sukung'eet kubchēchiin musābiibuunēchoo yoo kāākururyo. Nto kāākuyityo, kuwo ruutooy. 34 Nto yu kāwokururyo :āmiichoo, kōōyookto :chiichoo kibo mbaraanaa motwoorikyii kuba wōlēē kimiitē :bichoo kiriibē mbaraanaa bākuyibchi inee kereeryaanteet nyeenyii nyēbo musābiibuunēk. 35 Yooto kunam :bichoo kiriibē mbaraanaa motwoorichoo ānkubir akeenke, kubakach ake nto ake kuwiiree rwoontōōk. 36 Kichākōōyookto subak :chiichoo kibo mbaraanaa motwoorik alak chēē chaang' kukeeytee choo kibo taay kuba mbaraanaata, nteenee /kibākēēyēchi ng'aleek choo /kikēēyēchinē chuut. 37 Nto nyēbo lēt kutukul kōōyookto :chiichoo wērinyii kuwo mbaraanaa kubērē makooywey :bichoo. 38 Nteenee yu kabakukas :bichoo kiriibē mbaraanaa wēritaab chiichoo, kukuurē keey :bichoo kule, ‘Murēchu, woong'nyi lekwetaab murooniito! Okany keebakach sukuyēk :mbaraani nyēēnyoo.’ 39 Ām yooto, kunam :bichoo wēēroo ānkukwēryoot kuwo tuuyta saang' ankubakach. 40 “Kunyoo, ii, yoo chōōnii :chiitaab mbaraanaa kuyēyēē nee bichooto kiriibē mbareenyii?” 41 Kuwāl :biiko kule, “Bākāchē kibng'ōōkisiisyēchoo bo biich ānkōōkoochi kuriib mbaraanaa :biiko alake chēē yoo kāruryo :musābiibuunēk, kōōkoochinē nkinee kereeryaa.” 42 Yooto kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Kyoosuman, oob, ām siruutēkaab Yēyiin yoo mwooyē kule, ‘Rwaanteet nyoo kitāyē :biiko kutēēksēē Yēyiin nkit :nyēē kiyēyē rwaantaanaa 43 “Kunyoo āmwoowook ālē +/mākiinēmunēēnook Bāytooyiisyēētaab kaab Yēyiin /ānkiikoochi biiko choo makuyey ng'aleek chēē chāmē :Yēyiin. 44 Chii nyoo karyaach rwaantaanaata, makuliilakay. Nto nyoo kāluulchi :rwaantaanaa, kuruurumē.” 45 Nto yu kakas :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo Farisaayeek tyoonkōōchoonoo, kōōnkēt kule king'āloolēē :Yēēsu icheek. 46 Yooto kucheeng' kēēlto nyēē kanamee Yēēsu, nteenee kinyōkōriitu biiko chēē kichaang' kuuyu kiiyēnchiintōōs :bichooto kule ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin :Yēēsu.

Mataayo 22

1 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi biiko tyoonkōōchēēt ake subak kule, 2 “/Kiiwuuytēē Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin tyoonkōōchooni. Kimii :bāytooyiintēēt ake nyēē kiyēytoochi wērinyii saakweetaab kooyēēyto. 3 Nto tēē yoo kōōyookto motwoorikyii bākumwoochinoot tāyēēk chēē kikuurootiin kukwa saakweet, nteenee kutay :tāyēēchoo kukwa. 4 Chākōōyookto subak :chiichoo motwoorikyii alak kumwoochinē kule, ‘Bōōmwoochinootē tāyēēchoo kuurootiin kule kaayeyte :anii āmiik. Kaayeeny yeeyiikyuu āk tuuka chēē yākwooyēch. Okwaa, baa, saakweenyoo, kuuyu chōboot :kiy ake tukul.’ 5 Nteenee kitay :bichoo ng'aleechaa, kusērēēt kubēēchi keey. Kiwo :ake mbareenyii, kuwēēchi keey :ake wokwooltooyiis ām kōōnyii. 6 Nto chuut alak kunam motwoorikaab chiichoo kooyiimset ankubakach. 7 Yooto kunyēēr :bāytooyiintoonoo ānkōōyookto biikyii bo lukēēt bakwaaraanta rumiichoo ankubeel kiriinkēēng'waa. 8 Nto tēē yoo kumwoochi motwoorikyii kule, ‘Māchāktōōs /kyaam saakwaanēēb kooyēēy, āmēēbērē kōnyoolu kukwa :biiko choo kōkwāākuur. 9 Neennyi obe wōloo bo sachaaraan ānkōōkuur chii ake tukul nyēē kōōnyōōru kuchō saakwaani.’ 10 Ām yooto kubeetaat :motwoorichoo wōloo bo sachaaraan ānkōōruruuch biiko tukul chēē kiimuuch kunyōōr, chēē kāroomēch āk chēē miyootēch kut kunyiy :tāyēēk kōōto nyēē /kikyoomēē saakwaanaa. 11 “Nteenee yu kāwokuchō :bāytooyiintēēt kō kukas tāyēēk, kukas chiito ake ām kōyooto nyēē kimanaakoolaach sirook chēbo saakweetaab kooyēēyto. 12 Ām yooto kuteebee chiichoo kule, ‘Nto, ii, tilyeenyuu, 'kēēwutu :inyiing' kule nee kōyi āmā sirookaab saakweetaab kooyēēyto?’ Mānāāwāl :chiichoo ng'ālyoo. 13 Nto tēē yoo kumwoochi :bāytooyiintēēt motwoorikyii kule, ‘Orat chiichi āwunnyēk ākoo kērēēnkōōk ānkōōwiirchi saang' wōliin bo mēēnānēēt wokuriirunee ng'wēny ām wōlooto.’ ” 14 Kiiwoong' :Yēēsu tyoonkōōchoonoo kumwooyē kule, “Chaang' :biiko chēē kuurootiin nteenee kwēyootiin :chēē ng'ēri.” 15 Nto mii yoo, bakung'alaalee :Farisaayeek wōlēē makuyeyta sukunam Yēēsu ām kiyēē kāmwooy. 16 Ām yooto kōōyookto :bichoo rubiikwaa āk biikaab Ērōōtē kuba wōlēē miitē :Yēēsu. Kibākumwoochi :bichoo Yēēsu kule, “Kāānēētiintēēt, kiinkētē kule 'ibooyē manta ānkiinēētē biiko kōōnkēt kiyēē māchē :Yēyiin ām kēēlto nyēbo man. Māwēēchiing' :chii kuuyu -mēēkāsyinē chii ng'ālyoo kule kā ng'oo :ng'oo. 17 Kunyi, ii, mwoowēēch, baa, kiyēē isōōtē :inyiing', ara karaam kēēkwēchinē bāytooyiintēētaab Rooma syuuruut nto miyaat?” 18 Nteenee kuuyu kiinkētē :Yēēsu kiyēē kitēēbtēē :bichoo ng'aleechaa, kumwoochi kule “Ōyēku, sōō, kiblembechiis nyēē tyaa! Ām nee yu ōmāchē otechaa? 19 Ōboorwoo anii, baa, :akweek beesyaantaanaata /kēēkwēytēē syuuruut.” /Kēēyibchi beesyaanteetkēy. 20 Ām yooto kuteebee bichoo kule, “Bo ng'oo :mēti āk kaaynaani mii beesyaantaani?” 21 Kuwāl :biikēy kule, “Bo bāytooyiintēēt nyēē wōō nyēbo Rooma.” Yooto nanyuun, kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Māchāktōōs ōkoochi bāytooyiintoonoo kiinyii, nto Yēyiin, ōkoochi nyeenyii.” 22 Yu kakas :bichoo ng'aleechaa, koolat, nto tēē yoo kubēēchi keey. 23 Nto ām bēsyōōnooto, kukwoonchi subak Yēēsu :Satukaayeek alake. Kiiyēnchinē :bichoo kule yoo kaakume :chiito, ku kaakume kutukul nyēē mēēbērē wokung'ēētēē meet bēsyēēt ake. 24 Ām yooto, kuteebee :bichooto Yēēsu kule “Kāānēētiintēēt, mwooyē :kiruutēkaab Yēyiin choo kikōōnu :Muusa kule yoo kame :chiito āmānāāsikyiin leekwa ākoo koorkēēnyii, kōōntiyē :ng'eetaab kaametiitaab chiichooto koorkoonoo, sukusikyi nyiin lēēkōōk chēē /sikēēkuurtēē. 25 Kunyoo, ii, ntēē kimii :chiito ake kēny nyēē kiboonto wērikyii tisab. Nto yu kāwokuwōōyiit :wēēriit nyēē ki kibooreetyeet, kukēēsyo. Nto mii yoo, kumēēchi keey nyēē mānāāsikyi :koorkoonoo leekwa. 26 Ām yooto, kōōntiyiis :wēēriit nyēē kirubu nyooto kimēē. Kiibuurchiin :nkinee ākoo koorkoonoo ankume āmānāāsikyiin āk koorkoonoo leekwa. Kōōntiyiis :wēēriit nyēē kibo sōmōk. Kōōbuurto keey :nyoo nkinee koorkoonoo, nto mii yoo, kume :nkinee nyēē mānāānyōōr leekwa. Kiyeyakay kuu nyooto kut kubēk :wērichoo tukul āmā lēēkōōy. 27 Nto mii lētuunoo, kume :nkinee koorkoonoo. 28 Kunyoo, kēēmāchē imwoowēēch: Mākubooyiit ng'oo :koorkoonoo kōōyyiin kāng'ēētyēē :bichooto tukul meet, kuuyu kubooyiit man, kiikoomut :bichoo tukul koorkoonoo?” 29 Ām yooto kuwālchi :Yēēsu kule, “Ōkustootiin kuuyu -mōōnkētē :akweek kiyēē ibooru :siruutēkaab Yēyiin āk wōlēē wuu :kāāmuukēywēēkyii. 30 Yoo kāākung'ēētyēē :biiko meet, mēēbērē tākōōmutē keey subak. Ibuurē kuu :malayikaanikaab Yēyiin. 31 Nteenee kurubta keey ng'eeteetaab meet nyēbo biiko choo kiikubēk, manoosuman :akweek kiyēē kimwoowook :Yēyiin 32 yoo mwooyē kule, ‘Anii Yēyiintēētaab Abraam, Isaka ākoo Yāākōbō?’ Yoo /kakeemwa kule bo :Yēyiin anum, kōōbooru :yooto kule tākusoboot :chiichooto ānkoo kikiikume kēny.” 33 Yu kakas :bichoo ng'aleechaa, koolat wōlēē kiinēētitooy :Yēēsu. 34 Nto yu kakas :Farisaayeek kule kaakoomuukta :Yēēsu Satukaayeek, kōōruruuch keey. 35 Nto tēē yoo, kutyem :kāānēētiintēēt ake nyēbo kiruutēk Yēēsu, kuteebee kule, 36 “Nto, ii, kāānēētiintēēt, kiruutyēēt nkōnō nyēē wōō ām kiruutēkaab Muusa?” 37 Kuwālchi :Yēēsu kule, “ ‘Icham Mokoryoontēēt Yēyiintēēng'uung' 38 Kiruutyēēt nyiitēnyi nyēbo taay ānku wōō ām tukul. 39 Nto nyēbo āyēēng' ku kerkeey nyooto, mwooyē kule, ‘Icham laatyeeng'uung' kuu wōloo ichāmtooy keey.’ 40 Iyumē :kiruutēchuutēchu āyēēnku kiruutēk tukul ākoo siruutēkaab ng'ālooltooyik.” 41 Kumiitē :Farisaayeek kukēēruruuch keey, kuteebee :Yēēsu kule, 42 “Ōsōōtē kiy nee :akweek kurubta keey Kāārārookiintēēt nyoo ōkānyoonu? Chōōnēē kōōtaab ng'oo?” Ām yooto kuwāl :bichoo kule, “Kōōtaab Tāwuti.” 43 Kukētyi :Yēēsu kule, “Ām nee, naas, sukumwoochi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin Tāwuti kukuur Kāārārookiintēēt kule ‘Mokoryoontēēt’? Maanii kimwooy kule, 44 ‘Kimwoochi :Yēyiin Mokoryoontēēnyuu kule: 'Itēbunēē āwunyuu nyēbo taay 45 Kunyi, yoo kuurē :Tāwuti Kāārārookiintēēt kule ‘Mokoryoontēēnyuu’ kōōmuuchāktōōs kule nee kuchōōnēē :Kāārārookiintēēt kōōtaab Tāwuti?” 46 Yooto, māmiitē :chii nyēē kiimuuch kukēt ng'ālyoo. Nto kuchakee bēsyōōnooto kuwo taay, manaatakukany :bichoo kuteebee Yēēsu tēēbuut ake tukul.

Mataayo 23

1 Nto miitē yoo, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii ākoo biiko chēē kichaang' kule, 2 “Inēētē :kāānēētikaab kiruutēk āk Farisaayeek siruutēkaab Muusa. 3 Kunyi māchāktōōs ōrubē kiy ake tukul nyēē mwoowook, nteenee -mōōmuustē yēyuutēkwaa kuuyu māyēyē :bichoo kiyēē inēētē. 4 Ing'irēē :bichu biiko alak tukuuk chēē nyikiisēch āmāmāchē :icheek kut kutiinyēē mbo moorneet kuyēētyēēchi. 5 “Kiy ake tukul nyēē yēyē :bichoo, kuyēyē kule sukukas :biiko wōlēē kikōōnēmtoochi keey :icheek Yēyiin. Nāmē looloonik choo miitē siruutēkaab Yēyiin chēē wōōyēch kusiir chēbo biiko alak ānkurātyi keey tokoochik āk wōlēēb āwuun. Yēyē subak kukōōyēkiitu kātootōōkaab sirookwaa kusiir chēbo biiko alak kōōboor kule sooyē miisin! 6 Kicham :bichoo kutēbēē wōloo /kēēkoonyitē ām sookwoonuut āk ng'ēchērōōk choo bo taay ām kooriikaab saayeet. 7 Kicham /kiisubooyē ām koonyit ām wōlēē chaang' :biich ankicham /kēēkuurē ām koonyit kule ‘Mokoryoontēēt.’ 8 “Mēērook /kēēkuurook akweek kule ‘Mokoryoontēēt’ kuuyu ōboontē Mokoryoontēēt akeenke baateey ānkōōtuubchē :akweek tukul. 9 Āmōōkuur chii ām kōōrooni kule, ‘Baaba,’ kuuyu ōboontē Kōōn akeenke ānkumiitē Barak. 10 -Moocham kukuurook :chii kule ‘kāāntōōyiintēēt nyēē wōō’ kuuyu ōboontē Kāāntōōyiintēēt nyēē wōō akeenke nto nyooto ku Kāārārookiintēēt. 11 Nyēē wōō miisin ām akweek ku mākuyēk motwooriintēēng'woong'. 12 Chii nyoo yibē keey barak ku +/makiichuchuuk nto nyoo yibē keey ng'wēny, ku +/mākiitōrōōr.” 13 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ōmiitē, sōō, nyēē miyaat kule nee :akweek kāānēētikaab kiruutēk ākoo Farisaayeek, kiblembechiisyechu! Ōkērēē keey kurkeet nyēē wēētii Kaab Yēyiin simēēwut :biiko alake āmōōwutē :akweek nkityō nto ōbāroochi biiko alak kōōwut. 15 “Ōmiitē, sōō, nyēē miyaat kule nee :akweek kāānēētikaab kiruutēk āk Farisaayeek, kiblembechiisyechu! Ōmbākootēē tōōliilōōn āk rōōrōōkiis ōmāchē ōnyōōru chiito akeenke nyēē karubaak. Nto yoo kōōnyōōru, oyey koolaambuuch :ng'ōōkistaab kibrōkōsyoontēēt kusiir akweek! 16 “Ōmiitē, sōō, nyēē miyaat kule nee :akweek kibkoraatiisyek choo ōrēētootē alak! Ōnēētē kule, ‘Yoo keewaalee keey :chii Kōōtaab Yēyiin, māmii :ng'ālyoo, nteenee yoo keewaalee keey ta-aabuutaab Kōōtaab Yēyiin kunāmē muumeekyii.’ 17 Kibkoraatiisyechu, ōbērbērēch, sōō, nyēē tyaa. Nkōnō nyēē bichiiy kubiir ake: ta-aabuut nto Kōōtaab Yēyiin nyi yēyē kutililiitu :ta-aabuut? 18 Ōmwooyē mbo subak kule, ‘Yoo keewaalee keey :chii kisariitaab kōrōsēēk ām Kōōtaab Yēyiin, ku māmii :ng'ālyoo, nteenee yoo keewaalee keey kiyēē /kākēēbēēlē kōrōsēēk ām kisariinaa, kunāmē :muumeekyii.’ 19 Ōkōryootiin, sōō, nyēē tyaa. Nkōnō nyēē bichiiy kubiir ake: kōrōsēēk nto kisariit nyi yēyē kutililiitu :kōrōsēēk? 20 Kunyoo, chiito nyoo iwoolēē keey kisariitaab kōrōsēēk, kōōwoolēē keey kisariinaa āk kiyēē miitē barak. 21 Nto nyoo iwoolēē keey Kōōtaab Yēyiin, kōōwoolēē keey Kōyooto ākoo nyoo minyē āriit. 22 Nto nyoo iwoolēē keey Barak, kōōwoolēē keey ng'echereetaab Yēyiin nyēbo bāytooyiisyēēt ākoo nyoo ibuurēē ng'echeraanaata.” 23 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ōmiitē, sōō, nyēē miyaat kule nee :akweek kāānēētikaab kiruutēk ākoo Farisaayeek, kiblembechiisyechu! Ōkoochinē Yēyiin tukuuchoo /kēētōōyēē āmiik ng'ooluutyēēt akeenke ām taman. Nteenee kyookweeste ng'aleek chēē bichiiyēch ām kiruutēk. Chooto ku manta, kiisayta ākoo kaakaaseet. Karaam ōkoochinē Yēyiin ng'ooluutyēēng'woong' nteenee karaam miisin ōyēyē ng'aleechaa alak. 24 Kibkoraatiisyechu irēētootē biich! Ōkēnēntooy kaalyaang'yeet nyēē miitē bēēko chēē ōyyēē ānkōōlukuyē tembes. 25 Ōmiitē, sōō, nyēē miyaat kule nee :akweek kāānēētikaab kiruutēk ākoo Farisaayeek! Ōwuuyē kiblembechiis! Okerkeeye tērēkōōy chēē /kiiwuunē wōlēēb barak nto wōliin bo āriit ōboontē sooynānēēt ākoo lelesta nyēē wuu sum nyēē -/mēēkiiwuuntooy. 26 Ōkōryootiin :Farisaayeek! Ōwuunē kurook terekyeet āriit nto kāākuyityo ku mākutililiit :nkinee wōlēēb barak. 27 “Ōmiitē, sōō, nyēē miyaat kule nee :akweek kāānēētikaab kiruutēk āk Farisaayeek, kiblembechiisyechu! Okerkeeye mbēērōōs chēē /kikeemas kuleelakiitu chēē tooku ku kāroorānēch ām wōlēēb barak nto wōliin bo āriit kunyiyaat :koyikaab biiko chēē kiikubēk āk kiy ake tukul nyēē mātiliil. 28 Okerkeeye :akweek mbēērōōsyēchoo kuuyu /kēēkāsook ōyēku biich chēē churtootiin nteenee ām āriit ōwuu kiblembechiis miisin ānkōōyēku kibng'ōōkisiis.” 29 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ōmiitē, sōō, nyēē miyaat kule nee :akweek kāānēētikaab kiruutēk āk Farisaayeek, kiblembechiisyechu! Ōwōrchinē ng'ālooltooyikaab kēny kochonkoosyek ānkōōkāroorānē mbēērōōsyēkaab biiko choo churtootiin. 30 Ānkōōmwooyē kule, ‘Nto kikēēmiitē kōōrēēt ām bēsyōōsyēkaab mbo kuuko, nto kimākēēwāstooy korotiikaab ng'ālooltooyik kuu icheek.’ 31 Nto kuuyu ōkuurē bichu kule mbo kuuko, ōchāmchiintōōsii nkityō kule okerkeeye mbo kuukoong'. 32 Kunyi, otas taay naas, ōyēyē ng'ōōkistaab mbo kuukoong'! 33 Ōwuuyē ēērēēnōōy! Lōkōb ēērēēnōōy! Ōmuuchē kule nee ochilil ku -/mabakiiruusteenaak maataab kibchuulyo? 34 Āmiitē āyookwook ng'ālooltooyik āk biiko chēē boonto kiirnātēēt āk kāānēētik. +Mōōkwērtoochi alak murtooywōōsyēk ankoobakach, nto alak +mōōbir ām kooriikwook bo saayeet ankookwetaatee kiriinkōōsyēk. 35 Kunyoo +/mākiing'woonchook kubo biiko tukul choo /kikeebakach buch, kuchakee Ābēl ākoy Sakaryaa Araab Barakyaa nyoo kyōōbākākyinē kwēēnuutaab Kōōtaab Yēyiin ākoo kisariitaab kōrōsēēk. 36 !Kāāmwoowook, akweek āk biiko chēē wuu akweek :chēē nyōōru ng'wooninoo tukul.” 37 Kiriiree :Yēēsu biikaab Yēērusālēēm kumwooyē kule, “Wōōy, wē, Yēērusālēēm, wē, Yēērusālēēm! Irumē ng'ālooltooyik ānkiiwiirēē rwoontōōk biiko choo iyooku :Yēyiin kule kuyisuung'! Kyaasyeem kunyil areet chēē chaang' kule āyisu biikuuk kuu wōloo yisuntooy :nkokya kinyiinyiiyēēnik kōōwut kebebaakyii, nteenee mānēēkōōnoo kut ayey kuu nyooto. 38 Kunyi mākuyoochiin :Kōōtaab Yēyiin. 39 !Kāāmwoowook kuchakee raat kuwo taay mātābōōkāsoo subak, ākoy omwaay kule, ‘Ibēruuroot :nyoo chōōnii ām kaayneetaab Yēyiin.’ ”

Mataayo 24

1 Nto yu miitē :Yēēsu kuwēēchinē keey kukang'eetee Kōōtaab Yēyiin, kōōnookyi :rubiikyii ānkōōboorchi inee wōlēē /kikeeteekta Kōōtaab Yēyiin. 2 Ām yooto kumwoochi :Yēēsu rubiichoo kule, “-Mōōbēng'tēē ōchōrōkyinē tukuuk tukul chēē wuu chu. Āmwoowook kubooyiit man, +/mākiiturbuub tukuuchu tukul nyēē māmii :rwaa mbo akeenke nyēē mākung'ēt ku keekemeer keey ake.” 3 Nto yu mii :Yēēsu kēēbuurēē Lekemeetaab Musēytuuniinēk, kuteebee :rubiikyii ku icheek keey nkit kule, “Mwoowēēch, āyu yēē yēyāktōōs :ng'aleechaa 'kēēmwooyē ānku nee :nyēē +makeekasee yēē 'iyēēwunēē ākoo yēē yitu :tabantaab kōōrēēt?” 4 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Ōriib keey! -Mookany /kiiberbeeraak. 5 Choong'ēch :biiko chēē makukwaanaat ankuyey keey :ake tukul kule inee ku kāārārookiintēēt. Mākōōboot :bichoo biiko chēē chaang'. 6 +Mookas kubārē keey :biiko ām kōōrēēt ānkyoomu booryoot, nteenee -mōōmuuyē. Ākoy kuyēyākiis :tukuuchoo, nto chōōnii :tabanta. 7 Mākubooryo :bōrōryēēt ake āk ake, kubooryo :kōōrēēt ake āk ake. Mākuchō :kēmēwuut ānkutookunootēē :kibring'ring'yēēt komoswookik chēē chaang'. 8 Ng'wooninto nyēbo taay :nyoo, nto yitu :kōōrēēt nyēē lēēl. 9 “Nto yooto +/makeechaamtaak /kēēwusook /ankeebakachaak ānku mākuwēchook :biiko ām kōōrōōsyēk tukul kuuyu ōyēnwoo. 10 Makoochuchuuyee keey :biiko chēē choong'ēch kaakaaseet ankuchaamtaat keey āmēēriiku keey. 11 Nto yooto, makuyey keey :biiko chēē chaang' kuyēk ng'ālooltooyikaab Yēyiin ānkutēwēch biiko chēē chaang'. 12 Mākuwōōyiit :ng'ōōkisto kut mākubot :chamateetaab biiko chēē chaang'. 13 Nteenee +/makiiraraach chiito nyoo kamuyta ākoy tabanta. 14 Nto subak +/makyaamtee Lōkōōywēchu Kāroomēch chēbo Kaab Yēyiin kōōrēēt kumukuul kukas :biikaab yēēmōōsyēk tukul, nto yityo kuyit :tabanta.” 15 Kimwoochi :Yēēsu subak kule, “Yoo kookas ‘kiyoo -mēēriiku :Yēyiin’ nyoo king'āloolēē :ng'ālooltooyiintēēt Tānnyēēl kukēēyyoong'ēē Wōloo /kiiywēyē, māchāktōōs yooto kumwēchi lekem :biiko choo miitē Yuuteeya. (Kuyēbchi yiit :chii nyoo sumānē ng'aleechu.) 17 Nto yoo kanyoorta :ng'aleechu chii kumii kanyii kēsyēk, -mēēwut kō kule kōōnēm kiy ake tukul nyēē sukumwēyto, 18 ameeyeey kaa :chii nyoo miitē mbareen kule wokunam sireet nyēē iliiktēē keey. 19 Lēyyē, mākuwuuyiityi sōō kule nee ām bēsyōōsyēchooto kooruuk choo kōōyootiin āk choo irēēriisyē! 20 Osaay Yēyiin kule māyēk :bēsyōōsyēchooto ōmwēyēē yoo yiiwoot nto ku bēsyēētaab Sabaato. 21 Mākuwōōyiit :ng'woonintaab bēsyōōsyēchooto kusiir ng'woonin ake tukul nyēē kiikutook kuchakee kayey :Yēyiin kōōrēēt, āmēēbērē mākutook :ng'wooninto ake nyēē tēē nyoo bēsyēēt ake. 22 Nto kimanaakoonwaakiit :Yēyiin bēsyōōsyēchooto, nto māmii :chii nyēē kātāwokusobē. Nteenee, kuuyu mii :biikyii chēē kiikukwey, ku kikoonwaakiit.” 23 Yoo kāmwoowook :chii ake tukul kule woong'nyi Kāārārookiintēēt nto woong'nyiin, -mōōyēnchi, 24 kuuyu makukwa :biiko chēē makuyey keey kuyēk kāārārookik āk ng'ālooltooyikaab Yēyiin. Makuyey :bichu ng'al chēbo kwong'uut sukung'eet, yoo imuuchāktōōs, kutēwēch biikaab Yēyiin choo kwēyootiin. 25 Kookas, sōō, kāsimāmwoowook! 26 “Kunyoo yoo kāmwoowook :chiito ake kule, ‘Woong'nyiin Kāārārookiintēēt miitē surkwēēn,’ -moobe wōlooto, nto kumwoowook kule, ‘Woong'nyi kawuny keey ām kisēēnkēēt,’ -moocham. 27 Kuu yoo iwēchēē koong'asiis /bakeekasee tinkeey, ku mākuwuuyiit nyooto :wōlēē chōōntooy :Chiitaab Barak. 28 Yoo ōkāsē yēē kēēruruukyi keey :mōtōōng'wēk, kumii yooto :muuswēk.” 29 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Yoo bēku :nyāliluutēchoo bo bēsyōōsyēchooto, ‘Mākumis :asiista āk araaweet. 30 “Nto yooto ku +māābooru keey :Chiitaab Barak ām barak ānku mākuriiryo :biikaab kōōrooni tukul ankukasa āchōōnēē boolik barak ām kāāmuukēywēēk āk lēbkēēyyēētaab Yēyiin. 31 Yoo /kēēkuutē koontiit kuchēchi barak, +māāyooktē malayikaanikyuu kōōruruukoot biiko choo kiikukwey :Yēyiin kung'eetee komosta ake tukul nyēbo kōōrēēt.” 32 Kumwooy subak :Yēēsu kule, “Māchē ōkāsē kēētoo /kēēkuurēē mutiiniit. Yoo ōkāsē kōōnkātu :sākēēkaab kēēti, ōnkēt kule kaakuriik kumusēs. 33 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, yoo ōkāsē kuyēyāktōōs :tukuuchoo tukul, ōnkēt kule kaakuriik :bēsyēēt nyoo āyēēwunēē. 34 !Kāāmwoowook, mābootōōs :biikyuu choo kyaakwey ānkoo kāyēyākiis :tukuuchoo tukul. 35 Mākubot :barak āk ng'wēny, nteenee mābotē :ng'ālyoontēēnyuu. 36 Māmii :chii nyēē inkētē bēsyēēt nyēē āyēēwunēē. -Mēēnkētē :malayikaanik āmāānkētē mbo :nkanii, nteenee Baaba nkit :nyēē inkētē. 37 “Makukerkeyiit :yoo kariik kōōyēēwunēē :Chiitaab Barak āk bēsyōōsyēchoo kibo Noowa. 38 Ām bēsyōōsyēk choo kitoombo kuchō :taambiliilyeet, kyoomiisyē :biiko ānkuyyēēsyē, kōōmutiisyē :murēnik /ānkiimutē kooruuk ākoy bēsyōōnoo kiiwutē :Noowa mwēēng'. 39 Kimēēnkēt :bichoo kiyēē kimii wokuyēyāktōōs ākoy yoo kichōōnii :taambiliilyeet ankubakach bichoo tukul. Makukerkeyiit nyooto bēsyōōnoo chōōnii :Chiitaab Barak. 40 Yoo mii :murēnik āyēēnku mbareen, +/mākēēyib akeenke /keebakaakta akeenke. 41 Nto yoo mii :chēēbyōōsōōk āyēēnku kung'ooysēē rwaanteet, +/mākēēyib akeenke /keebakaakta akeenke. 42 Kunyi, ōriib keey kuuyu -mōōnkētē bēsyēēt nyēē chōōnēē :Mokoryoontēēng'woong'. 43 Māchāktōōs ōrōōtootē ng'ālyoontooni: Nto inkētē :chiitaab kayta āsiiswēk chēē chōōnēē :chōōriintēēt, nto riibsē ama-asta /kēēbut kanyii. 44 Kunyoo māchāktōōs ōchōbootiin :nkakweek, kuuyu mākuchō :Chiitaab Barak ām āsiiswēk chēē -mōōmoonyē. 45 “Ara ng'oo nanyuun nyēē motwooriin nyēē /kiikoosēē keey ānku ng'oom? Nyooto nyēē kōōkōōtōōrchi :mokoryoontēēt biikaab kanyii sukubāyēē āmiik ām āsiiswēk chēē yēmootiin. 46 Ibēruuroot :chiichoo yoo kānyōōr :mokoryoontēēnyii kuyēyē yiisyoonoo! 47 !Kāāmwoowook, mākōōkoochi :mokoryoontoonoo motwooriintoonoo kōōyyoonkyi tukuukyii tukul chēē boonto. 48 Nteenee yoo miyaat :motwooriintoonoo, mākumwooy kule, ‘Lōō yēē chōōnii :mokoryoontēēnyuu.’ 49 Yooto ku mākutoow kubir motwoorik chuut ānkwoomiis ānkuyyēēsyo ākoo kibōōkitiisyēk. 50 Nto mii yoo, kuchō :mokoryoontēēnyii ām bēsyēēt nyēē -mēēmoonyē :motwooriintoonoo kule chōōnēē āk āsiiswēk chēē -mēēnkētē. 51 Yooto nanyuun, makuyebaayeb :mokoryoontēēnyii motwooriintoonoo kōōkoochi kunyōōr :nkinee ng'woonintaab kiblembechiisyek, wokuriirunee :nkinee ng'wēny.”

Mataayo 25

1 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Yoo kayit :bēsyōōsyēchooto +/mākiiwuuytēē tyoonkōōchooni Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Kimii :cheemukeesiisyek tamanu chēē kinam taariinekwaa ankubakutorooch saanteet nyēē mākiisyē. 2 kibērbērēch :cheemukeesiisyechaa muutu ku ng'oomēch :muutu. 3 Kinam :choo kibērbērēch taariinek cheekwaa amanaanam mwaaniinek. 4 Nto choo king'oomēch, kunamaat :choo mwaaniinek ākoo taariinekwaa. 5 Yooto wokooliiny :saanteetkēy. Kukās :cheemukeesiisyechaa ākoy kōōnuukiis kut kuruuyo. 6 “Nto miitē kwēēmooy kwēēn, /kēēkuur kule, ‘Kaakuyit :saanteetkēy! Nyoo okwaa, baa, otorooch!’ 7 Ām yooto, kung'ēētyo :cheemukeesiisyekēy tukul ankuyeyta taariinekwaa. 8 Yooto kumwoochi :chu kibērbērēch chu king'oomēch kule, ‘Ntēē miitē kumistōōs :taariinek chēēchoo acheek, ōroong'wēēch mwaaniinek.’ 9 Kukētyi :choo king'oomēch chuut kule, ‘Acha. Nto nyuun mayemeech acheek tukul āk akweek. Ōbēēchi biiko choo āltooy mwaanik ankoo-al chēēkwook.’ 10 “Ām yooto, kung'ēētyo :cheemukeesiisyechaa kibērbērēch bakwaal mwaaniinek. Nto yu miitē kēēltaab too kubēētii, kuyitu :saanteet. Ām yooto nanyuun kubēētii :cheemukeesiisyechaa kichōbootiin muutu āk saanteet kō bākwoomē saakweetaab kooyēēyto /ānkēēkērē kurkeet. 11 “Nto tēē yoo kukwa :nkicheek chuut kibēētii mwaanik ānkōōng'ēētiis kule, ‘Mokoryoontēēt Mokoryoontēēt! Yootwēēch kurkeet!’ 12 Nteenee kiwālchi :chiichoo kule, ‘!Kāāmwoowook, -māānkētook :anii.’ ” 13 Kiiwoong' :Yēēsu tyoonkōōchoonoo kule, “Kunyoo, ōriib keey naas, kuuyu -mōōnkētē bēsyēēt nto ku āsiiswēk.” 14 Kitas taay :Yēēsu kumwooy tyoonkōōchēēt ake kurubta keey Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin kule, “Kimii :chii nyēē kimāchē kuwo ruutooy, kukuur motwoorikyii ānkōōtōōrchi tukuukyii. 15 Kiitōōrchi motwoorichoo ake tukul tukuuk chēē kiimuuchē kuriib! Kiitōōrchi nyēbo taay beesaanik kisyēērōōk konom, kōōtōōrchi ake kisyēērōōk tibtēm nto ake kōōtōōrchi nyoo kisyēērōōk taman. Nto kāākuyityo, kuwēēchi keey :inee ruutooynyii. 16 Yooto kuwo :chiichoo kikiitōōrchinē beesaanik kisyēērōōk konom ānkuyēyiisyēē beesaanichaa areet akeenke ānkunyōōr beesaanik alak kisyēērōōk konom. 17 Kunyōōr beesaanik kisyēērōōk tibtēm subak :nkinee chiichoo /kikiitōōrchinē kisyēērōōk tibtēm. 18 Nto chiichoo /kikiitōōrchinē beesaanik kisyēērōōk taman, kiwo :nyoo wokubal ng'wēēnēēt ankuwunyee beesaanichaa kibo mokoryoontēēnyii. 19 “Nto kaakukeeyta bēsyōōsyēk chēē chaang', kōōyēēw mokoryoontoonoo ām ruutooy ankuchakusat ng'aleekaab beesaanichaa āk motwoorichoo. 20 Yooto kuchō :motwooriintoonoo kiboonto beesaanik kisyēērōōk konom ānkumwooy kule, ‘Mokoryoontēēt, 'kikiitōōrwoo beesaanik kisyēērōōk konom, kunyi kas, baa, kwāānyōōru alak kisyēērōōk konom subak.’ 21 Kuwālchi :mokoryoontēēnyii motwooriintoonoo kule, ‘Kweeyey nyēē karaam, iwuuyē motwooriin nyēē /kiikoosēē keey! Kuuyu kwēēwuuyē chii nyēē /kiikoosēē keey nyēē 'kweemuuch iriib tukuuk chēē ng'ēri, +māākōōniing' ibāwu tukuuk chēē choong'ēch. Chōōnchi keey keetankas :tukwaay!’ 22 Nto tēē yoo kuchō :nkinee chiichoo kiboonto beesaanik kisyēērōōk tibtēm, ānkumwooy kule, ‘Mokoryoontēēt, 'kikiitōōrwoo beesaanik kisyēērōōk tibtēm, kunyi kas, baa, kwāānyōōru alak kisyēērōōk tibtēm subak.’ 23 Kuwālchi :mokoryoontēēnyii motwooriintoonoo kule, ‘Kweeyey nyēē karaam, iwuuyē motwooriin nyēē /kiikoosēē keey! Kuuyu kwēēwuuyē chii nyēē /kiikoosēē keey nyēē 'kweemuuch iriib tukuuk chēē ng'ēri, +māākōōniing' ibāwu tukuuk chēē choong'ēch. Chōōnchi keey keetankas :tukwaay!’ 24 “Nto mii yoo, kuchō :chiichoo kiboonto kisyēērōōk taman, ānkumwoochi mokoryoontēēt kule, ‘Mokoryoontēēt, kwāānkētē kule iyēku chii nyēē kōrōōm nyēē 'kiicham ikēsē kiyēē kimēēchoonē ānkiiruruuchēē wōlēē mānēēyis kēbus. 25 Kunyoo kwaanyokoriitu ānkuwāābālchi beesaanikuuk ng'wēny awuny. Kunyi kas, woonkyu beesaanikuuk.’ 26 Kuwālchi :mokoryoontēēnyii kule, ‘Iwuuyē motwooriin nyēē miyaat ānkiiwuuyē burēn! Ākoo kwēēnkētē :inyiing' kule ākēsēē :anii āmiik wōlēē manaachaan, ānkāāruruuchēē wōlēē mānāāyis, ee? 27 Karaam, nteenee kimāchāktōōs weekonoree beesaanikwaanii wōloo /kēēkōnōrēē sukubāsu keey, nto kāchāānyōōru kōōkutāsyi keey. 28 Ōnēmunēē nyi beesaanichaa ānkōōkoochi chiito nyoo kāboonto beesaanik kisyēērōōk bokol. 29 Chiito nyoo kāyēyiisyē kiyēē boonto, +/mākēētāsyi. Nto nyoo kāmāyēyiisyē /kiinēmunēē mbo nyooto kāboonto. 30 Nto motwooriintooni burēn, ōwiirchi saang' wōliin bo mēēnānēēt wokuriirunee ng'wēny ām wōlooto.’ ” 31 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Yoo chōōnii :Chiitaab Barak ām wōōyinnyii kuu bāytooyiin kuboonto keey malayikaanik tukul, mākōōbuurēē ng'echereenyii nyēbo bāytooyiisyēēt. 32 +/Mākiiruruukyi yooto biiko tukul taayeenyii ānku mākōōbēēsyo biiko kuu yoo ibēēstōōs :ākiintēēt kēēchiirēk ākoo ng'oroorik. 33 Nto yityo kōōkoochi kēēchiirēk kutēbunēē āwutaab taay kutēbunēē :ng'oroorik āwutaab lēt. 34 Nto miitē yoo mākumwoochi :Bāytooyiintēēt choo miitē komosnyii nyēbo taay kule, ‘Okwaa, :akweek choo kiikōōbēruurook :Baaba. Onam bārooyinng'woong' ām Kaab Yēyiin nyoo /kisimkēēyēytoowook kuchakee /kakeeyey kōōrēēt. 35 Ki yoo kaama :kēmēy, obayaa; nto yoo kaama :melel, ōkōōnoo bēy chēē kaayyee. Ki yoo kāāruutoochook, otaachaa. 36 Nto yoo kimāātinyē sira, olaachaa; nto yoo kyāāmnyoonē, boorwaamaa, nto yoo /kikēērātoo, bookasaa.’ 37 “Nto yooto mākukētyi :choo churtootiin kule, ‘Āyu yēē kyoomiing' inyiing' :kēmēy ankeebayiing' :acheek, ōō, Mokoryoontēēt, ku āyu yēē kyoomiing' :melel ānkēēkōōniing' bēy chēē 'keeyyee? 38 Ki āyu yēē 'kiiruutoochēēch ankeetaachiing' :acheek, ku āyu yēē kimēētinyē sira ankiilaachiing'? 39 Āyu yēē 'kiimnyoonē :inyiing' ku āyu yēē 'kiirataat ankubakiirwaamiing' :acheek?’ 40 Mākukēt yooto :Bāytooyiintēēt kule ‘Kāāmwoowook man, kiyēē kyōōyēchi ake tukul ām mbo ng'eetaabiya choo /kēēmōōntooy, ku kyōōyēwoo anii.’ 41 “Nto tēē yoo kumwoochi choo miitē komostaab lēt kule, ‘Ōng'ēētyēē yu! Obe :akweek choo ōruustootiin wōlēē bo maataab kibchuulyo nyoo /kikēēyēytoochi Kibrōkōsyoontēēt ākoo tāmirmirookyii bo rōkōs. 42 Ki yoo kaama :kēmēy, -mōōbāyoo; nto yoo kaama :melel, -mōōkōōnoo bēy chēē kaayyee. 43 Ki yoo kāāruutoochook, -mōōtoochoo. Nto yoo kimāātinyē sira, manoolaachaa; nto yoo kyāāmnyoonē, manaaboorwaamaa, nto yoo /kikēērātoo, manaabookasaa.’ 44 Mākumwoochi yooto :nkicheek bichooto Bāytooyiintoonoo kule, ‘Āyu yēē kikēēkāsiing' :acheek kwoomiing' inyiing' :kēmēy nto ku melel, nto iruutoochēēch, nto -mēētinyē sira, nto imnyoonē, nto irataat, āmākēēyēētyēēchiing', ōō, Mokoryoontēēt?’ 45 Nto yooto mākukētyi :Bāytooyiintoonoo bichoo kule, ‘Kāāmwoowook man, yoo mānōōyēchi kiy biikyuu choo /kēēmōōntooy mbo akeenke, ku mēēbērē kyōōyēwoo anii kiy.’ 46 Yooto nanyuun +/makiimut bichooto wōlēē /bākiing'woonchinēē ākookoy, /kiimut choo churtootiin kuba wōlēē bo soboontaab kibchuulyo.”

Mataayo 26

1 Yu kēēwoong' :Yēēsu kumwooy ng'aleechu tukul, kumwoochi rubiikyii kule, 2 “Kuu yoo ōnkētē, kāākung'ēt :bēsyōōsyēk āyēēnku /kyaam Saakweetaab Keeytaayeet, nto yooto +/mākiiyokooytoo anii, Chiitaab Barak, /kēēkwērtoochoo murtooywoontēēt.” 3 Ām yooto kōōruruukyi keey :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo booyikaab Yuutayeek kaytaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō nyēē /kikēēkuurēē Kayaafa. 4 Yooto kusat wōlēē makunamta Yēēsu ām kēēlto nyēē mākāsē :chii sukubakach. 5 Nteenee kinyōkōriitu ānkumwooy kule, “-Mookany keeyey ng'aleechu yoo bo Saakweetaab Keeytaayeet, kuuyu imuuchē :biiko kuyey wōōrōōryēēt.” 6 Nto yu miitē :Yēēsu Beetannya ām kaab Simōōni chiichoo kikiikuluku :bōōrto, 7 kuchō :koorkēēt ake nyēē kiboontoonu mwaay nyēē kiboong'u nyēē anyiny /ānkikyooltēē beesaan chēē chaang' miisin. Ām yooto kuraang'tee mētitaab Yēēsu kumiitē :Yēēsu kāmurēē keey yēē /kyoomiisyēē. 8 Bērē kukas :rubiikaab Yēēsu kuu nyoo, kunyēēr ānkumwooy kule, “Bo nee /keenyarta mwaay kuu nyi? 9 /Kātākyooltēē mwaayi boong'u nyēē anyiny beesaan chēē chaang' /ānkiikoochi beesaanik bānoonik.” 10 Nto yu kēēnkēt :Yēēsu ng'aleechu, kumwoochi rubiikyii kule, “Kōōyiimchi nee :akweek koorkoonoo? Ntēē kāākuyēwoo anii ng'ālyoo nyēē karaam. 11 +Mōōboontē keey :akweek bānoonik ākookoy, nteenee mēēbērē +mōōboontē keey anii ākookoy. 12 Yoo kāroong'tēēnoo anii :koorkoonoo mēt mwaayaa boong'u nyēē anyiny, kāmiitē kuyēytoo /subakeemuya. 13 !Kāāmwoowook, -/mākēēwuutyēē koorkooni ām kiyēē kaakuyey yoo /kyoomtooy lōkōōywēk chēē kāroomēch ām kōōrēēt tukul.” 14 Nto miitē yoo kung'eet :rubiintēēt akeenke ām choo ki taman āk āyēēng' nyoo /kikēēkuurēē Yuuta Iskaryoot ānkuwo wōlēē kimiitē :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch 15 ankuteebee kule, “Kiy nee nyēē ōchāmē ōkōōnoo yoo kāāchōbwook kēēlto onam murooniita?” Yooto nanyuun, /kiiyiityi Yuuta feetaanik sosom. 16 Nto kuchakee yooto kuwo taay kucheeng' :Yuuta bārooyinto nyēē kachaamtee Yēēsu. 17 Nto yēē ki bēsyēētaab taayta nyēbo saakweet nyēē /kyoomēē mukaatiit nyēē makuutunaat, kōōnookyi :rubiik yēē kimii :Yēēsu ankuteebee kule, “Ānō wōlēē imāchē keeyeyte /sikyaamee Saakweetaab Keeytaayeet?” 18 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Ōbēēchi anum ām kiriing' ānku bōōmwoochi kule, ‘Kāmwooy :Kāānēētiintēēt kule, kaakuyit :bēsyōōsyēkyuu. Āmiitē wāā-āmēē Saakweetaab Keeytaayeet kōōng'uung' ākoo rubiikyuu.’ ” 19 Yooto nanyuun, kuyey :rubiichoo kuu wōloo kāmwooytoochinē :Yēēsu, kuyeyta saakwaanaa. 20 Nto yu kāwokwiimēn :kōōrēēt kumur keey :Yēēsu ākoo rubiikyii taman āk āyēēng' kwoomiis. 21 Kumiitē kwoomiisyē, kumwooy :Yēēsu kule, “!Kāāmwoowook, mii :akeenke ām akweek nyēē makuchaamtaa anii.” 22 Ām yooto kung'woonchi :rubiichoo ānkutoow kuteebee :ake tukul Yēēsu kule, “Ara anii, ōō, Mokoryoontēēt?” 23 Kuwāl :Yēēsu kule, “Nyoo kiilābloobtooy :tukwaay mukaatiit terekyeet akeenke, ku nyooto :nyēē makuchaamtaa. 24 Makume :Chiitaab Barak kuu yoo /kikeesir kurubta keey āk inee. Nteenee mākung'woonchi sōō kule nee :chiito nyoo makuchaamta Chiitaab Barak! Kaykay nto /kimākēēsich chiichoo.” 25 Yooto, kumwooy :Yuuta nyoo kimāchē sukuchaamta inee kule, “Anii mbonō, oob, ōō, Mokoryoontēēt?” Kuwālchi :Yēēsu kule, “Ēē, inyiing'.” 26 Nto yu miitē kwoomiisyē, kunam :Yēēsu mukaatiit ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy nto yityo kubetes ānkōōkoochi rubiikyii kumwoochinē kule, “Bōōrnyuu :nyi, onam ankoo-am.” 27 Nto mii yoo, kunam terekyeet nyēē kimiitē :tifaayiik ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy ānkōōkoochi rubiikyii kumwooyē kule, “Oyyee :akweek tukul. 28 Korotiikyuu :chu chēbo kiirootyeet chēē +/makeewasta /sikēēnyōōchi kaat biiko chēē chaang' kubo ng'ōōkiswookik. 29 !Kāāmwoowook, -māwāāyyēē subak tifaayiichu ākoy bēsyōōnoo wāāyyēē āk akweek tifaayiik chēē leelach ām Kaab Baaba.” 30 Nto tēē yoo, kutyēēn :bichoo kōōkoostooy Yēyiin, nto yityo, kung'ēētyo kutākyi keey Lekemeetaab Musēytuuniinēk. 31 Kumiitē kēēltaab too, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “+Mōōmwēy :akweek tukul obakaaktaa ām kwēēmowuuniitēnyi, kuu yoo mwooyē :siruutēk kule, ‘+Maabakach ākiintēēt kusērēēt :kēēchiirēk.’ 32 Nteenee yoo kaang'eetee meet, +maantooy āwē Kalilaaya.” 33 Ām yooto kuwālchi :Bētērō kule, “Ānkoo kāmwēyēēniing' :chuut tukul mākoy abakaaktiing' :anii.” 34 Kukētyi :Yēēsu Bētērō kule, “Kāāmwoowuung', ām kwēēmowuuni kutoombo kōōturkuuchē :kirkōōnkiit, +'meetuuch keey :inyiing' areet sōmōk kule -mēēnkētoo.” 35 Kuwāl :Bētērō kule, “Mākoy atuuch keey kule -māānkētiing'. Yoo kābo meet kēēbēku :tukwaay.” Yooto kumwooy :nkicheek rubiik chuut tukul kuu nyooto. 36 Yu kayit :Yēēsu ākoo rubiikyii yēē /kēēkuurēē Ketisemaani, kumwoochi kule, “Ōbuurēē yuutēyu, āwē :anii yuun waasaay.” 37 Ām yooto kuwēēto keey :inee Bētērō ākoo wērichoo bo Sebetaayo āyēēng'. Yooto nanyuun kwaam :ng'uusng'uus Yēēsu kut kulōōklōōkēnē. 38 Nto tēē yoo, kumwoochi mbo Bētērō kule, “Kāāmuy :anii kut wuu nyēē +maameey. Kunyi, ōng'ētunēē yuutēyu ānkōōkāsu.” 39 Yooto koonaakta :inee taay kisich ānkukubuy kuut kusaay kule, “Baaba, yoo imuuchāktōōs, 'inēmtoowoo nyalili. Nteenee kuyeyakay kuu wōloo imāktooy, mēēbērē kuu wōloo āmāktooy :anii.” 40 Nto yu keeyeey wōloo kimii :rubiikyii, kunyōōr choo kuruuytōōs. Ām yooto kumwoochi Bētērō kule, “Kāmōōmuuchē kēēkāsu tukul mbo asiista akeenke? 41 Ōkāsu ankoosaay simōō-āsyi keey /keetyemaak. Bērē :mukuulēywēkwook nto oyey, āmāmii :nkuruuk.” 42 Yooto kooyeey subak ankusaay kule, “Lēyyē, Baaba, yoo mēēmuuchāktōōs /kiinēmtoowoo nyalili, kuyeyakay kuu wōloo imāktooy.” 43 Yu kēēyēēw :Yēēsu nyēbo āyēēng', kunyōōr mbo Bētērō kukāruyo subak, kuuyu kiboonto rwoonik chēē nyikiisēch. 44 Yooto nanyuun, kubakaakta rubiichoo ānkuwo :inee subak wokusaay nyēbo sōmōk kumwooyē ng'aleek chēē kerkeey choo kābo taay. 45 Nto tēē yoo kooyeey wōloo kimiitē :rubiik ānkumwoochi kule, “Ākoo tōōruuytōōsii ānkōōmuung'tōōsii? Okas kaakuyit :āsiiswēk /kiiyokooyto Chiitaab Barak kuwo āwunnyēkaab kibng'ōōkisiisyēk. 46 Ōng'ēētyē, kēētuuyēē choomtooyiintēēt, woong'nyiin kāākuchō!” 47 Nto yu tākumii :Yēēsu kung'āloolē, kuyitu :Yuuta nyoo ki akeenke ām rubiichoo ki taman āk āyēēng'. Kichōōntooy keey biiko chēē chaang' chēē kiboontoonu chōōkiinēk ākoo syaariinek. Kiiyooku bichu :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo booyik. 48 Kikiikuchōb :Yuuta kumwoochinē bichoo kule, “Nyoo ōkāsē ātōrōōchē, onam nyooto.” 49 Ām yooto, kutākyinē keey :Yuuta Yēēsu bakeenke ānkutōrōōchē kumwooyē kule, “Aase, Mokoryoontēēt.” 50 Kukētyi :Yēēsu kule, “Yey :inyiing' kiyēē kēēchōōnchinē, ōō, tilyaani.” Ām yooto kunāmē :bichoo Yēēsu. 51 Yu kakas :rubiintēēt ake nyēbo Yēēsu kuu nyoo, kung'us chōōkiit nto bērē kuyeb motwooriintēētaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō, kuchwen yiititaab motwooriintoonoo kōōsuuyto. 52 Ām yooto kumwoochi :Yēēsu rubiintoonoonyii kule, “Kētyi chōōkiing'uung' yoo kāmii, kuuyu bārē :chōōkiit biiko tukul choo nāmē chōōkiinēk. 53 -Mōōnkētē :akweek, sōō kule āmuuchē :anii ākuur Baaba kuyēētyēēchoo areet akeenke ānkōōmuuchē kōōyookwoo malayikaanik chēē /kiiruruuchootēē keey lukōōsyēk taman āk āyēēng'? 54 Yēyāktōōs, oob, :ng'aleechu sukuyityiin :siruutēk?” 55 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Ntēē kookwaante chōōkiinēk āk syaariinek boonamaa? Ōbērē āntōōchinē :anii lukēēt nyēē māchē kuweech kōōrēēt? Ntēē kwāābuurē :anii kwaak biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin ānēētiisyē amoonamaa anii :akweek? 56 Nteenee kāyēyākiis :ng'aleechu tukul sukuyityiin :siruutēkaab ng'ālooltooyik.” Yooto nanyuun kubakaakta :rubiik Yēēsu ānkumwēchi keey. 57 Nto mii yoo kukwēryoot Yēēsu :bichooto kināmē kuwo kaab Kayaafa bēēliintoonoo wōō bo kōrōsēēk. Kikiiruruukyi keey wōlooto :kāānēētikaab kiruutēk ākoo booyik. 58 Yooto koonaamaat :Bētērō ākoy kuyit biiwuutaab kaytaab bēēliintoonoo, ānku wokōōbuurēē ng'wēny ākoo riibiikaab kayaata sukukas kiyēē makuyeyakay. 59 Kimiitē yooto :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo kōōkwēētaab Yuutayeek kumukuul kubērē nto nyōōr ng'ālyoo nyēē miyaat nyēē nāmē Yēēsu /sikeebakach. 60 Nteenee mānāānyōōr ng'ālyoo ānkoo kimōlōlchi :biiko chēē chaang' Yēēsu ng'al. Nto tēē yoo, kukwa taay :biiko alake āyēēnku 61 ānkumwooy kule, “Kimwooyē :chiichi kule imuuchē kōōturbuub Kōōtaab Yēyiin ankuteechee bēsyōōsyēk sōmōk.” 62 Yooto kōōyyo :Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō ankuteebee Yēēsu kule, “Iboontē ng'ālyoo nyēē ituuchēē keey ām ng'aleechu mwooyē :bichu?” 63 Kusiisyi keey :Yēēsu. Kumwoochi subak :bēēliintoonoo wōō bo kōrōsēēk Yēēsu kule, “Ātēēbēēniing' ām taayeetaab Yēyiintēēt kule: ‘Inyiing' man Kāārārookiintēēt, Lekwetaab Yēyiin?’ ” 64 Kuwāl :Yēēsu kule, “Ēē, wuu nyooto 'keemwaay. Nteenee āmwoowook akweek tukul kule: +Mookas Chiitaab Barak kōōbuurunēē āwutaab taay nyēbo Nyoo bāwu kiy ake tukul ankookas kuchōōnēē boolik barak.” 65 Ām yooto, kunyēēr :bēēliintoonoo wōō bo kōrōsēēk kut kubaach sirookyii ānkumwooy kule, “!Kookas, kaakookerkeeyee keey :chiichi Yēyiin! Tākēēmāchē keekas nee kurubta keey āk chiichi? Kookas, oob, wōlēē ng'ālooltooy nyēē miyaat kurubta keey Yēyiin? 66 Ōbērē nee :akweek?” /Kēēlēēnchi, “Misyinē kume.” 67 Nto mii yoo kung'utyi :bichoo Yēēsu koonyek ānkōōtuluuch. Kusyēēchē :alake 68 sukumwoochinē kule, “Ng'oor, baa, ōō, Kāārārookiintooni. Ng'oo :nyoo kābiring'?” 69 Yooto kumiitē :Bētērō kēēbuur biiy, kuchō :chēēbto ake nyēē ki motwooriin ānkumwoochi kule, “Kwēēboontootē keey :nkinyiing' Yēēsu nyēbo Kalilaaya.” 70 Nteenee kutuuch keey :Bētērō ām taayeetaab biiko tukul kumwooyē kule, “-Māānkētē :anii kiyēē imwooyē :inyiing'.” 71 Nto tēē yoo kuwo :Bētērō kutākyi keey oreet nyēē wēētii kayaata. Bērē kukas :chēēbto ake, kumwoochi :nyoo biiko ām yooto kule, “Kiboontootē keey :chiichi Yēēsu nyēbo Naasareet.” 72 Kutuuch keey subak :Bētērō kōōwoolē keey kumwooyē kule, “-Māānkētē :anii chiichi!” 73 Nto nyēē matyaa kōōnookyi Bētērō :biiko chēē kikiiyyoong'ēē yooto ānkumwoochi kule, “Kubooyiit man, inyiing' :ake. Iboortiing' :ng'alaaleeng'uung'.” 74 Kuchubchi keey :Bētērō ng'aleechaa, ankoowaal keey kule, “-Māānkētē :anii chiichi!” Kōōwoonyē kumwooyē, kōōturkuuchē :kirkōōnkiit bakeenke. 75 Yooto nanyuun koosoot :Bētērō yoo kimwooyē :Yēēsu kule, “Kutoombo kōōturkuuchē :kirkōōnkiit, +'meetuuch keey :inyiing' areet sōmōk kule -mēēnkētoo.” Nto tēē yoo kuwo saang' ankuriir kukāng'woonchi.

Mataayo 27

1 Nto yu kāmwook :asiista, kootiil bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch tukul āk booyikaab Yuutayeek kule /keebakach Yēēsu. 2 Ām yooto, kurat :bichoo Yēēsu ānkukwēryoot bākōōyokoochi bāytooyiintēēt Bilaato. 3 Nto yu kakas :Yuuta nyoo kichoomtooy Yēēsu kule /kaakiiruusta Yēēsu, kung'woonchi ankuriirunee ng'wēny. Ām yooto kukētyi feetaanichaa ki sosom bēēliichoo wōōyēch bo kōrōsēēk āk booyichoo bo Yuutayeek. 4 Kimwooy kule, “Kwaayey ng'ōōki achaamte chii nyēē manaayey kiy nyēē miyaat.” Yooto kukētyi :bichoo kule, “Mānāmēēch acheek :ng'aleechaa, iyoochiintōōsii :inyiing'” 5 Yooto nanyuun kuwiirchi :Yuuta feetaanichaa Kōōtaab Yēyiin ānkuwēēchi keey. Kiwokookeet keey. 6 Kukwey :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch feetaanichaa ānkumwooy kule, “/Kōkyooltēē soboontaab chii feetaanichu, kunyi mēērook /kiikoochi wōloo /kēēkōnōrēē beesaanikaab Kōōtaab Yēyiin.” 7 Ām yooto koosoot :bichoo ankwaalee feetaanichaa mbareet nyēē /kikēēkuurēē Mbaraab Kibtērēēn nyēē /kikēēmuchinē biiko choo sobooy ām lētuunoo. 8 Kiyooto nyēē kiyey /sikēēkuur wōlooto kule, “Mbaraab Koroti” ākoy kura. 9 Kiyey :yooto kuyityiin :kiyēē kimwooyē :ng'ālooltooyiintēēt Yeremyaa kule, “Kinam :biiko feetaanichaa sosom choo kikāsyiintōōs :biikaab Isirāyēēl kwaaltee 10 ankwaalee mbaraab kibtērēēn kuu wōloo kimwooytoowoo :Yēyiin.” 11 Nto mii yoo, wokōōyyo :Yēēsu taayeetaab bāytooyiintēēt Bilaato ankuteebee :bāytooyiintoonoo kule, “Inyiing' :bāytooyiintēētaab Yuutayeek?” Kukētyi :Yēēsu kule, “Wuu nyooto sinee.” 12 Nto yu keeteeyee keey :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk booyikaab Yuutayeek kurubta keey Yēēsu, kusiisyi keey :Yēēsu nyēē mānāāwāl kiy. 13 Ām yooto kuteebee :Bilaato kule, “-Mēēkāsē wōlēē tēē :ng'aleek chēē mwooyē :bichu kule !kiiyey :inyiing'?” 14 Nteenee mānāākēt :Yēēsu ng'ālyoo mbo kisich. Kiyey :yooto kunam kuut :bāytooyiintoonoo miisin. 15 Kicham kōōtyooktooy :bāytooyiintēēt ākookoy kibratyaanteet akeenke nyoo kaakutool :biiko choo kēēruruuch keey yoo /kyoomē Saakweetaab Keeytaayeet. 16 Kirataat :chiito ake bēsyōōsyēchooto nyēē kikiikuchiis nyēē /kikēēkuurēē Baraaba. 17 Kunyoo, yu kikiikōōruruuch keey :bichoo kuteebee :Bilaato kule, “Ng'oo :nyēē ōmāchē :akweek ātyooktoowook, Baraaba nto Yēēsu nyoo /kēēbērē Kāārārookiintēēt?” 18 Kimwooyē :bāytooyiintoonoo kuu nyooto kōōnkētē kule, kikwērchinē inee :bichoo Yēēsu kukēētuuyiityi moo. 19 Kutākumiitē :Bilaato kēēbuurēē ng'echereet nyēē /kikiibuurēē yoo /kiitiilē ng'aleek, kōōyookyi :koorkēēnyii kuut kumwooyē kule, “Kwāāyōōtu kuyyeech ām kiirwootik kurubta keey chiichoo, kunyi -meeyeyee kiy kuuyu bēērē keey.” 20 Nteenee kiiwuruur :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk booyikaab Yuutayeek bichoo kumwaayta /kiityaakta Baraaba /ankeebakach Yēēsu. 21 Kuteebee subak :bāytooyiintoonoo bichoo kule, “Nkōnō ām bichu āyēēng' nyēē ōmāchē :akweek ātyooktoowook :anii?” Kuwāl :bichoo kule, “Baraaba.” 22 Kuteeb subak :Bilaato kule, “Ayeyee nee naas Yēēsu nyoo /kēēbērē Kāārārookiintēēt?” Kōōruumchi :bichoo tukul kule, “/Keebakach!” 23 Ām yooto kuteeb :bāytooyiintoonoo kule, “Ara, koleel nee :chiichi?” Nteenee kitas taay :bichoo kubōl kumwooyē kule, “/Keebakach!” 24 Nto yu kakas :Bilaato kule mēēkōōmuuchē bichoo ānkimāchē sukung'eet :wōōrōōryēēt, kuram bēēko ānkōōwuunēē āwunnyēkyii taayeetaab bichoo kumwooyē kule, “-Mōōnāmoo korotiikaab chiichi. Ōyoochiintōōsii :akweek.” 25 Ām yooto, kuwāl :bichoo tukul kule, “Kany kwaameech acheek āk lōkōkyoo :korotiikaab chiichi!” 26 Yooto kōōtyooktoochi :Bilaato bichoo Baraaba ānkōōkoochi /kiityōōlsēt Yēēsu nto tēē yoo kōōyokooyto /bākēēkwērtoochi murtooywoontēēt. 27 Nto miitē yoo kukwēryoot Yēēsu :biikaab lukēēt kuwo kaytaab bāytooyiintēēt Bilaato āriit. Yooto kōōruruuch lukēētaab booryēēt tukul ānku bākōōruruukyi keey Yēēsu. 28 Kubuutēē :bichoo Yēēsu sirook ānkōōlookyi sireet nyēē arraa. 29 Nto tēē yoo, kutaay :bichoo nkwaatyeetaab kātook ankookemeer mētinyii /keeyey wuu nyēē bāytooyiintēēt. Ām yooto /kiikoochi kunamee kirōkto āwunyii nyēbo taay ānkukutunyēē :bichoo taayeenyii kōōntosuurē Yēēsu kumwoochinē kule, “Kimkim! Bāytooyiintēētaab Yuutayeek!” 30 Yooto kung'utyi :bichoo Yēēsu ānkōōsōrunēē kirōkoo kimii āwut ānkōōkōryōōnyēē mēt. 31 Yu /kāākiintosuur kubēk /kiirēēkunēē siraanaa arraa /ānkiilookyi sirookyii nto tēē yoo /kēēkwēryoot /bākēēkwērtoochi murtooywoontēēt. 32 Nto yu miitē kubēētii, kutuuyēē chiito ake nyēē kibo Kurēēnē nyēē /kikēēkuurēē Simōōni. Ām yooto /kēēkērchi koong' chiichoo kukalab murtooywoontēētaab Yēēsu. 33 Nto yu /kakeeyit yēē /kikēēkuurēē Kolkoota (kaayneet nyēē ibooru kule “wōloo bo Rōkyēētaab Mēt,”) 34 /kiikoochi Yēēsu tifaayiik chēē /kikiikeetasee saakityeek alak kule kuyye. Nteenee yu kachamcham, kutay kuyye. 35 Nto yu kāākukwērtoochi :bichoo Yēēsu murtooywoontēēt, kubar sēkēēryēēt sukōōnkēt kule ng'oo :nyēē mākuyib sireet nkōnō. 36 Nto kāākuyityo, kutēbēē :bichoo yooto kuriib Yēēsu. 37 /Kikēēbirtoochi kiito ake murtooywoontēēt barak ām mētitaab Yēēsu. /Kikiikēēsirchi kiyooto ng'aleek chēē kiyey /sikiitiilchi Yēēsu meet. Kimwooyē :ng'aleechaa kule: “YĒĒSU BĀYTOOYIINTĒĒTAAB YUUTAYEEK :NYI” 38 /Kikēēkwērtoochi nkicheek sāsiik alak āyēēng' murtooywōōsyēkwaa. /Kikiiyyoong'to ake kutābān āwutaab taay nyēbo Yēēsu; /kiiyyoong'to ake kutābān āwutaab lēt. 39 Kikwoonii :biiko chēē kimurē yooto ānkōōnchuruurē Yēēsu. Kikwērtooy :bichoo mētēwook 40 kumwoochinē kule, “Ntēē kwēēbērē :inyiing' +'mēēturbuub Kōōtaab Yēyiin ankiiteech subak ām bēsyōōsyēk sōmōk? Iraraach keey, naas? Yoo inyiing' :Lekwetaab Yēyiin, irēkunēē murtooywoontoonoo!” 41 Kiinchuruur Yēēsu :nkicheek bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch, kāānēētikaab kiruutēk ākoo booyik. 42 Kimwooyē :bichoo kule, “Kiisoobē :chiichi biiko alak, nto yu -mēēmuuchē, naas, kōōsoob keey. Ntēē ku inee bāytooyiintēētaab Isirāyēēl! Yoo kārēkunēē kuu nyiitēnyi murtooywoontēēt, kiiyēnchi. 43 Kwēēkoosēē keey, oob, :inee Yēyiin ānkumwooyē kule, ‘Āyuu Lekwetaab Yēyiin?’ Kusār naas :Yēyiin yoo chāmē.” 44 Kiinchuruur Yēēsu :nkicheek sāsiichoo /kikēēkwērtoochinē murtooywoontēēt āk inee kuu nyooto. 45 Kichō :mēēnānēēt bēēt nyēē kiker kōōrēēt tukul, kung'eetee āsiiswēk lo ākoy āsiiswēk sokool. 46 Nto yēē kiriichē āsiiswēk sokool, kōōnchō :Yēēsu kule, “Yēyiintēēnyuu, Yēyiintēēnyuu, ntēē 'keebakaaktaa anii?” (Kimwooyē yooto ām kuutiinyii kule, “Eli, eli, lema sabaktani?”) 47 Yu kakas :biiko alake chēē kimii yooto, kulē, “Miitē kukuurē Eliiya.” 48 Yooto kulabatee :chiito ake kiroonkuryēēt ankooluumta wōlēē bo tifaayiik chēē tāytāy. Kunam kiroonkuryoonoo ānkurutyi wōlēē bo kēētit ānkōōyokoochi kuutiitaab Yēēsu. 49 Nteenee kimwooy :alake kule, “Bakaakte, keekas yoo chōōnii :Eliiya chakooraraach!” 50 Nto tēē yoo kōōnchō :Yēēsu subak, ankung'et. 51 Yooto bakeenke, kukereer :sireet nyēē kirikimim nyēē /kikiiyēēlēē Kitōōkiitaab Kōōtaab Yēyiin. Kikērēērunēē keey :siraanaa āyēēng' kuchakee barak ākoy ng'wēny. Kiitimtiimākoy :kōōrēēt ānkōōtēēsiis :rwoontōōk. 52 Kiitēēsiis :kochonkoosyek kuyootākiis ānkung'ēētyo :biiko chēē chaang' choo kikiikubēk anki churtootiin. 53 King'ēētyēē :bichoo kochonkoosyek, nto yu /kaakiing'eetee Yēēsu meet, kuba Yēērusālēēm kiriinkoonoo tiliil ānkōōboorchi keey biiko chēē chaang'. 54 Kimiitē yooto :chiito nyēē wōō nyēbo lukēētaab booryēēt āk biikyii choo kiriibē Yēēsu. Yu kakas :bichoo kibring'ring'yoonoo ākoo ng'aleek tukul chēē kiyēyākiis, kumuuyo ānkumwooy kule, “Kubooyiit man, ākoo Lekwetaab Yēyiin :chiichi!” 55 Kimiitē :nkicheek chēēbyōōsōōk alake chēē chaang' chēē kikiiyyoong'ēē yēē lōō kutoobēnē Yēēsu. Kiboontootē keey :chēēbyōōsōōchoo Yēēsu kuchakee Kalilaaya sukuyēētyēēchinootē. 56 Chēēbyōōsōōchoo alak ku Maaryaa nyēbo Maktaala, Maaryaa kaametiitaab Yāākōbō āk Yōōsēēf ākoo kaametiitaab wērichoo kibo Sebetaayo. 57 Nto yu kēēmēn :kōōrēēt kuchō :chiito ake nyēē kiboonto bāytit nyēē kichōōnēē kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Arimataaya. /Kikēēkuurēē chiichoo Yōōsēēf ānki rubiintēētaab Yēēsu. 58 Yooto kuwo :chiichoo wōlēē kimii :Bilaato ānkusoom /kiikoochi muustaab Yēēsu. Kumwaayta :Bilaato kule /kiikoochi. 59 Ām yooto kunam :Yōōsēēf muustaab Yēēsu ankuratee ankeet nyēē tiliil. 60 Nto tēē yoo wokōōkoochi kochonkeenyii nyēē kitākōōwōrē /ānkimānāākēēmuchi chii. Yooto kuwunukyi rwaanteet nyēē wōō kurkeetaab kochonkaanaa ānkuwēēchi keey. 61 Kikiibuurēē yooto :Maaryaa nyēbo Maktaala ākoo Maaryaa nyiin ake kukas kochonkaanaa. 62 Nto yu kāyyēēkunēē, ām bēsyēētaab Sabaato, kubēēchi :bēēliikaab kōrōsēēk ākoo Farisaayeek Bilaato ānkumwoochi kule, 63 “Mokoryoontēēt, kimwooyē :ng'wiintoonoo yoo kitākusoboot kule, ‘+Maang'eetee meet yoo kaakukeeyta :bēsyōōsyēk sōmōku,’ 64 kunyi mwaayte /kēēriib kochonkaanaa ākoy bēsyōōnoo bo sōmōk. Nto buch, imuuchē kukwa :rubiikyii bakuchoor muusto nto tēē yoo kumwoochi biiko kule /kookiing'eetee meet. Nto yooto, makumiyatiit :ng'wiiynaneet nyiitēnyi bo lēt kusiir nyoo kibo taay.” 65 Ām yooto kuwāl :Bilaato kule, “Obeete riibiik alak ānku bōōriib kochonkaanaa kuriibākoy kuu wōloo ōmuuktooy.” 66 Yooto nanyuun, kuba :bichoo ankubakuker kochonkaanaa kāroomin kumaal rwaantaanaa ānkōōkoochi kuriib :riibiichoo.

Mataayo 28

1 Yu kakeeyta :bēsyēētaab Sabaato kukēērir :kōōrēēt, kuwo :Maaryaa nyēbo Maktaala ākoo Maaryaa nyiin ake bakukas kochonkaanaa. 2 Ām yooto, kōōring'riing' :kōōrēēt miisin kuuyu kirēkunēē barak :malayikeetaab Yēyiin chākuwo kochonkaanaa ānkuwunukto rwaantaanaa nto tēē yoo kōōbuurēē barak. 3 Kiilēkēchēēchē :malayikaanaa kuu yoo keewech :kōōrēēt anki leelach :sirookyii kuu kweyaanteet. 4 Yooto kumuuyo :riibiichoo kimii yooto ānkubōōtoon kut wuu nyēē mākubēk. 5 Ām yooto kumwoochi :malayikaanaa chēēbyōōsōōchoo kule, “-Mōōmuuyē. Ntēē ānkētē :anii kule ōchēēng'ē :akweek Yēēsu nyoo /kōkēēkwērtoochinē murtooywoontēēt. 6 Māmiitē yu. Kaakung'eetee meet kuu yoo kimwooyē. Okwaa bookas wōloo kōmiitē 7 ankoobe areet akeenke bōōmwoochi rubiikyii kule, ‘Kaakung'eetee meet ānkumiitē kōōntōōyē Kalilaaya wōlēē +mābōōnyōōrchi.’ Maanii kāāmwoowook.” 8 Yooto kung'ēētyēē :chēēbyōōsōōchoo yooto bo kochonkaanaa areet akeenke kukāmuuyo ankaakutasee ng'erekweek chēē chaang'. Kilabat bākumwoochi rubiikaab Yēēsu ng'aleechaa. 9 Kumii :chēēbyōōsōōchoo kulābātē, kutuuyo āk :Yēēsu. Yooto kootaakwees :Yēēsu icheek. Yooto kukwa :chēēbyōōsōōchooto ankunam Yēēsu kērēēnkōōk kukutunkyinē. 10 Nto tēē yoo, kumwoochi :Yēēsu chēēbyōōsōōchoo kule, “-Mōōmuuyē. Bōōmwoochi mbo ng'eetaabiya kuba Kalilaaya bākēēnyōōryē wōlooto.” 11 Nto yu miitē :chēēbyōōsōōchoo kubēētii, kung'ēētyo :riibiik alake ankuba kiriing' bākumwoochi bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch kiy ake tukul nyēē kaakuyeyakay. 12 Nto yu kāākutuuyo :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo booyik ānkuchōb ng'aleek, kōōkoochi biikaab lukēēt beesaanik chēē chaang' 13 ānkumwoochi kule, “Omwaay kule, ‘Kokwa :rubiikaab Yēēsu kwēēmooy ankuchoor muustaab Yēēsu kukākēēruuyē!’ 14 Nto yoo kāyityi :ng'aleechu bāytooyiintēēt, +mākēēmwoochi :acheek kāroomin āmēēbērē makunamaak akweek :ng'ala.” 15 Ām yooto, kunam :bichoo bo lukēēt beesaanichaa ankuyey kuu yoo /kākēēmwoochinē. /Kikyaamtaatee ng'aleechaa kimwooyē :riibiichoo wōlēē miitē :Yuutayeek ākoy kura. 16 Kiba :rubiichoo ki taman āk akeenke lekem ām Kalilaaya wōloo kimwoochinē :Yēēsu kule kuba. 17 Nto yu kakas :rubiichoo Yēēsu, kukutunkyi. Nteenee manaacham :alake kule ki Yēēsu :nyooto. 18 Ām yooto kōōnookyi :Yēēsu rubiichoo ānkumwoochi kule, “/Kōōkēēkōōno anii kāāmuukēywēēk tukul chēē miitē Barak āk chēē miitē ng'wēny. 19 Kunyoo obe ankooyey biiko tukul ām kōōrēēt kuyēk rubiikyuu. Ōbātisānootēē bichoo kaayneetaab Baaba, nyēbo Leekweet ākoo nyēbo Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 20 Ōnēētē bichooto kooywey kiy ake tukul nyēē kāāmwoowook. Nto kubooyiit man, āboontē keey ākoo akweek ākookoy, ākoy tabantaab kōōrēēt.”

Māārkō 1

1 Lōkōōywēk chu chēē kāroomēch chēbo Lekwetaab Yēyiin, Yēēsu Kiriistō. 2 Kuu yoo mwooyē :Yēyiin kubununēē Isaaya kule, “+Māāyooktē kāāyookiintēēnyuu 3 /Kikeesir subak kule, “Miitē :chiito ake kukuuru ām kōōr nyēē surkwēēn kule, ‘Oyeyte keey, 4 /Kikēēkuurēē kāāyookiintoonoo Kāābātisāniintēēt Yoowaana. Kyoomtooy ām kōōr nyēē surkwēēn kule māchāktōōs :biiko kuweek ām miyootyēēng'waa nyoo kiikuyey, /ankiibatisan, sukunyōōchi :Yēyiin kaat. 5 King'ēētyēē :biiko chēē chaang' Yēērusālēēm ākoo komoswookik tukul chēbo Yēēmēētaab Yuuteeya bakukas ng'aleekaab Yoowaana. Yu kāwokumwooy choolwookātēēng'waa /kiibatisanee āynēētaab Yoortaan. 6 Kikiilaach :Yoowaana sireet nyēē /kikiikwoorēē sabureekaab tembes, ankumootee keey anweetaab suwe. Kumii wōlooto, kyoomē taalamik ākoo kimnyeteet. 7 Kyoomtooy ānkumwoochinē biiko kule, “Yoo kaawaany kāānēētiisyēēnyuu, mākuchō :chiito ake nyēē boonto kāāmuukēywēēk kubiira. -Māāyēmē mbo ārēēkyi kwēyōōnik. 8 Kaabatisaneenaak :anii bēēko, nto inee makoobatisaneenaak Tāmirmiryēētaab Yēyiin.” 9 Nto mii bēsyēēt ake, kuchōōnēē :Yēēsu Naasareet ām Yēēmēētaab Kalilaaya ankoobatisanee :Yoowaana āynēētaab Yoortaan. 10 Yu kāloong'unēē :Yēēsu bēēko, kukas barak kuyootāktōōs. Yooto kurēkyi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē wuu chēēbtuukē Yēēsu. 11 Kumwooy :Yēyiin ām barak kule, “Inyiing' lekwenyuu nyēē āchāmē, ānkāāng'ērēkyinē.” 12 Yooto /kakeemwa kuu nyooto, kukwēryoot :Tāmirmiryēētaab Yēyiin Yēēsu ākoy surkwēēn, wōlēē kimii :nkicheek tyoong'iikaab wuuyēēt. Kiibuur :Yēēsu wōlooto bēsyōōsyēk artam āmāmii :kiyēē kyoomē. Kutyem :Kēniintēēt, kumii wōlooto. Yu kāwēēchi keey :Kēniintēēt, kukwa :malayikaanikaab Yēyiin ānkuyēētyēēchi. 14 Nto mii bēsyēēt ake yu /kabakeerat Yoowaana, kooyeey :Yēēsu Yēēmēētaab Kalilaaya kwaamtaat lōkōōywēk chēē kāroomēch chēē kikwoonēē wōlēē mii :Yēyiin. 15 Kyoomtooy kule, “Kaakuyit :bēsyēēt! Kāākuyityook :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin! Oweekse ām choolwookātēēng'woong' ānkōōyēnchi Lōkōōywēchu Kāroomēch.” 16 Nto mii bēsyēēt ake, kuwēēsyētēē :Yēēsu tabantaab tōōliilēētaab Kalilaaya. Yooto kukas biiko āyēēng' chēē kimii kuwiirchinē sooynōōk bēēko kunāmē burburiinēk kuuyu ki yiisyēēng'waa nyooto. Bichooto ku Simōōni ākoo ng'eetaab kaamet, Antereeya. 17 Kukuur :Yēēsu icheek kule, “Okwaa, ankoorubaa! +Maaneetaak wōlēē ōyisuntooy biiko.” 18 Kukāsē kuu nyooto, kubākooktooy sooynōōkwaa bo burburiinēk ānkurubē Yēēsu. 19 Yu keenaakta taay kisich, kukas subak biiko alak āyēēng' kumii mwēēnkēēng'waa kuyēytooy sooynōōkwaa. Ki Yāākōbō ākoo ng'eetaab kaamet, Yoowaana, wērikaab Sebetaayo. 20 Kukuur :Yēēsu nkicheek. Kukāsē kuu nyooto, kubākookyinē kwaan mwēēng', kuboonto keey biiko chēē kimii kuyēchinē yiisyēēt, sukuyēk rubiikaab Yēēsu. 21 Kiwo :Yēēsu ākoo rubiikyii Kaabernaam. Nto mii bēsyēēt nyēē kibo Sabaato, kōōwut :tukul kōōtaab saayeet ankooneet :Yēēsu biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 22 Kiilat: biiko wōlēē kiinēētitooy :Yēēsu. Kimēēnēētē kuu wōloo kiinēētitooy :kāānēētikaab kiruutēk, nteenee kiinēētē ām kāāmuukēywēēk. 23 Kimii kōyooto bo saayeet :chiito ake nyēē kiiyiimē :tāmirmiryēēt nyēē miyaat. 24 Kiyey tāmirmiryoonoo chiichoo kubōlchi Yēēsu kule, “Imāchēēnēēch nee, ōō, Yēēsu nyēbo Naasareet? Kacheebakacheech? Ānkētiing'! Inyiing' nyoo churtaat ānkiiboontē kāāmuukēywēēkaab Yēyiin.” 25 Kiiburyoong'tē :Yēēsu kule, “Siis, ankiichuwunee chiichoo!” 26 Yu kāmwooy kuu nyooto, kōōsimsiim :tāmirmiryoonoo miyaat chiichoo. Kōōnchō :tāmirmiryoonoo ankuchuwunee chiichoo. 27 Kiilat :biiko tukul /ankeeteebee keey kule, “Ng'al nee :chu? Boonto :Yēēsu kāāmuukēywēēk chēē imuuchē kōōnēētiisyēē ām kēēlto nyēē lēēl, ānkuboonto kāāmuukēywēēk chēē ibēbēētēē tāmirmirook chēē miyootēch ānkukāsyi!” 28 /Kikyaamtaat ng'aleechaa kutookunēē Yēēmēētaab Kalilaaya tukul kumukuul. 29 Yu kang'eetee :Yēēsu ākoo rubiikyii kōōtaab saayeet, kuba kaab Simōōni. 30 Kimnyoonē :cheebyoosyeetaab yuukooy nyēbo Simōōni. Yu /kākēēmwoochi Yēēsu kule mnyoonē :cheebyoosyaanaa, 31 kuwo ankunam āwut, ānkōōyyoong'to. Kusob, ānkubāyiis. 32 Yu kararakta :asiista, ku kāākubēk :āsiiswēkaab Sabaato, kōōmutyi :biiko Yēēsu biiko tukul chēē kimnyoontōōs ākoo chēē kiiyiimē :tāmirmirook chēē miyootēch. 33 Kikwa :biiko chēē chaang' ānkōōruruukyi keey kurkat saang' ām kōyooto kimii :Yēēsu. 34 Kiisoob :Yēēsu biiko chēē chaang' chēē kiboonto bōōrwoonik chēē kimakerkeey ānkōōbēbēēto tāmirmirook chēē miyootēch chēē chaang'. Kiker koong' tāmirmiroochoo kumāmwooy kiy, kuuyu kiinkētē :icheek wōlēē wuu :Yēēsu. 35 Nto ām yyeekooneet, kung'eet :Yēēsu, ānkuwēēchi keey wōlēē kimālēēkitēē :chii, ankuwokusaay Yēyiin. 36 Yu bērē kusēw mbo :Simōōni kule mēēkumii :Yēēsu, kucheeng'aat wōlēē kāwo. 37 Nto yu kāwokunyōōr, kumwoochi kule, “Mii kuchēēng'iing' :biiko tukul.” 38 Kulē :Yēēsu, “Māchāktōōs keebe komosta ake suwaa-amte lōkōōywēkaab Yēyiin, kuuyu chooto chu kyāāchōōnchinē.” 39 Kyaamtaatee :Yēēsu lōkōōywēchoo kooriikaab saayeet ām Kalilaaya tukul, ānkōōbēbēētootē tāmirmirook chēē miyootēch kung'ēētyēē biiko. 40 Yu kārēkunēē :Yēēsu lekem barak, kurub :biiko chēē chaang'. Ām yooto kuchō :chiito ake nyēē kiboonto bōōr nyēē miyaat nyēē /kēēluku /ānkikiinoomtooy keey. Kukutunyēē taayeetaab Yēēsu ānkumwooy kule, “Mokoryoontēēt, yoo ichāmē, isooboo sāātililiitu kuuyu ānkētē kule imuuchē.” 41 Yu kāmwooy kuu nyooto, kuriiree :Yēēsu. Kuchuul āwut kutiiny chiichooto, ānkulēēnchi, “Āchāmē. Kunyi, itililiitu!” 42 Ām areet akeenke, kusob :chiichoo ānkutililiit. 43 Yu kāsob, kōōchiich :Yēēsu kule, 44 “-Mēēmwoochi chii ake tukul ng'aleechu. Nteenee, iwē ānkiiboorchi keey bēēliintēētaab kōrōsēēk kukasing', siitooku kule 'kēētililiitu. Iyib tukuuk chēē ibirchinēē Yēyiin kōōnkōy /sikēēbēēluung' kōrōsēēk kuu wōloo kimwooytooy :Muusa ām kiruutēk.” 45 Nteenee, kiwo :chiichoo ankwaamtaat lōkōōywēchoo nyēē manaawuny. Kiyey :lōkōōywēchoo kut yoo kēēwut :Yēēsu kiriing' ake tukul, kōōruruukyinē keey :biiko, kumāchē /kiisoob. Ng'aleechaa chēē kiyey kut mēēkōōwutē :Yēēsu kiriinkoonichoo, kukāsē :biiko. Ānkoo kiibuurchinē keey :Yēēsu taban wōlēē mālēēkitēē :chii, kitākukwoonchinē :biiko ām komoswookik tukul.

Māārkō 2

1 Nto mii bēsyēēt ake, kooyeey :Yēēsu Kaabernaam. Nyēē matyaa, kukas :biiko kule kāākuchō. 2 Kukwa :biiko chēē chaang' ānkōōruruukyi keey kō ākoy saang' kut kimāmii wōlēē kisiirē :chii kereeng'. Kwoomchi :Yēēsu biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 3 Kutākwoomtooy :Yēēsu ng'ālyoontoonoo, koomut :biiko alake ang'wanu chiito ake nyēē kisōnkōchoot. 4 Kuuyu kimāmii :bārooyinto nyēē kiimuuchē :bichoo kukasee Yēēsu, kulaang'tee bloong'toowuutyēētaab kōōto ankubeeta chiichooto kisōnkōchoot ākoy kēsyēk. Kubut kēsyēkuunoo kutook yēē kiimuuchē kōōyokooytēē chiichooto. Kōōyokooyto chiichoo kumii tiirbeet ākoy wōlēē kimii :Yēēsu. 5 Yu kakas :Yēēsu kule kiikoosēē keey :bichoo inee, kumwoochi chiichoo kisōnkōchoot kule, “Wēnyoo, /kākēēnyōōwuung' kaat ām choolwookātēēng'uung'.” 6 Kimii yooto :nkicheek kāānēētikaab kiruutēk alake. Kitēēbēē keey kule, 7 “Ām nee yu ng'āloolē :chiichi kuu nyi? Kāyib keey barak kule inee ku Yēyiin, sōō? Ng'oo nyēē imuuchē kunyōōchi biiko kaat ām choolwookātēēng'waa, yēē mā Yēyiin nkit?” 8 Ām yooto, kōōnkēt :Yēēsu ām tāmirmiryēēnyii kiyēē kimii kōōsōōtē :kāānēētichoo, ānkumwoochi kule, “Ām nee soosoot :akweek kuu nyooto? 9 Kuskus nkōnō? Āmwoochi chiichi sōnkōchoot kule, ‘/Kākēēnyōōwuung' kaat,’ nto āmwoochi kule, ‘Ng'eet, ankiinam tiirbeeng'uung', ānkiiwēēsyēt’? 10 +Mookas raat kule āboontē :anii, Chiitaab Barak, kāāmuukēywēēk ām kōōrooni chēē āmuuchēē ānyōōchi biiko kaat ām choolwookātēēt.” 11 Yooto bakeenke kumwoochi :Yēēsu chiichoo kisōnkōchoot kule, “Yyoony, ankiinam tiirbeeng'uung', ānkiiwēēchi keey kaa.” 12 Yu kāmwoochi kuu nyooto, kung'eet :chiichooto kisōnkōchoot, ankunam tiirbeenyii, ānkuwēēchi keey, kukāsē :biiko tukul. Kiilat :biiko ankookaasta Yēyiin, kuuyu ki ng'al :choo chēē kimānāāyēyākiis bēsyēēt ake. 13 Nto mii bēsyēēt ake, kuwo :Yēēsu subak tabantaab tōōliilēētaab Kalilaaya. Kiiruruukyi keey :biiko chēē chaang'. Kooneet :Yēēsu bichoo ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 14 Kumii kuwēēsyētootē, kukas chiito ake nyēē kimii kēēbuur kēryō kōōruruuchē syuuruut. /Kikēēkuurēē chiichoo Laawi araab Alfaayo. Kumwoochi :Yēēsu kule, “Rubwaa!” Kung'eet :Laawi ankurub. 15 Kuwo :Yēēsu ākoo rubiikyii lētuunoo ānkuwokwoomiis ām kaab Laawi. Kyoomiisyē ākoo kāāruruukikaab syuuruut chēē chaang' ākoo mbo biiko chēē /kikeetay, kuuyu kitākurubootē :bichuutēchu Yēēsu. 16 Yu kakas :Farisaayeek alake chēē ki kāānēētikaab kiruutēk kuu nyooto, kumwoochi rubiikaab Yēēsu kule, “Ām nee yu āmiisyē :chiichi ākoo kāāruruukichu bo syuuruut ākoo mbo alak chēē -/kimākiiriiku?” 17 Yu kakas :Yēēsu kuu nyooto, kumwoochi kāānēētichoo kule, “Chēēng'ootē :biiko choo imnyoontōōs kāānyooyiintēēt. Māchēēng'ootē :choo sobchootiin. Kyāāchōōnii :anii chāākuurē biiko choo choolwookēnootiin, mēēbērē choo isōōtē kule churtootiin.” 18 Ām bēsyōōsyēchooto, kimii :bēsyōōsyēk alake chēē kikirē :rubiikaab Kāābātisāniintēēt Yoowaana ākoo Farisaayeek āmiisyēēt. Nto mii yoo, kukwoonchi :biiko Yēēsu ankuteebee kule, “Ām nee yu kirē :rubiikaab Yoowaana ākoo choo bo Farisaayeek āmiisyēēt, āmēēbērē kirē :rubiik cheekuuk?” 19 Kukētyinēē :Yēēsu bichoo tyoonkōōchēēt kule, “-Mēērukuutē keey :chōōrōōnuutēkaab saanteetaab leekwa ām saakweetaab kāābkooyēēy yoo boonto keey saanteetaab leekwa. 20 Makuyit :bēsyēēt nyēē +/mākiinēmunēē saantaanaa wōlēē mii chōōrōōnuutēkyii. Ku yooto yēē makoorukuut keey :chōōrōōnuutēkyii.” 21 Kumwoochi subak tyoonkōōchēēt ake kule, “-/Mākēērārē yookwoontēēt nyēē wuuy /ānkēēkinēē sumbeet nyēē yoos. Yoo /kakeeyey kuu nyooto, kung'ētē :yookwoontoonoo koobaraay koong'ta kuwōōyiit miisin. 22 Nto subak -/mākēēroonkyinē kibkeetiis chēē /kātākēēyēyē wōōnkit nyēē yoos, kuuyu yoo kakuut :kibkeetiisyechaa, kung'ētyēē wōōnkoo kuwasta keey :kibkeetiisyek.” 23 Nto mii bēsyēēt ake, yēē ki bēsyēētaab Sabaato, kumur :Yēēsu ākoo rubiikyii mbareetaab nkoonuuk. Kumii kumurē mbaraanaa, kuswech :rubiikyii mētēwookaab nkoonuuk ankubiiriir ankwaam. 24 Yu kakas :Farisaayeek alake chēē kimiitē yooto kiyēē kayey :rubiichoo, kumwoochi Yēēsu kule, “Kas baa! Ām nee yu mii :rubiikuuk kwiiryēē kiruutyēēt nyoo yēētē /kēēkēsiis ām bēsyēētaab Sabaato.” 25 Kukētyi :Yēēsu Farisaayeechaa kule, “Manoosuman :akweek, yoo kiiryēē :Bāytooyiintēēt Tāwuti kiruutēk, yoo kyoomē :kēmēwuut ākoo biiko choo kiboonto keey? 26 Yoo ki Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō :Abiyataar, kuwo :Tāwuti Kōōtaab Yēyiin /ānkiikoochi mukaatiinek choo /kikēēchāmchinē bēēliikaab kōrōsēēk nkit kwaam. Kyaam :Tāwuti mukaatiinechaa ānkōōkoochi nkicheek biiko choo kiboonto keey kwaam.” 27 “Kunyoo, /kikēēyēyē Sabaato kubāw :chiito, āmēēbērē /kikēēyēyē chiito kubāw :Sabaato. 28 Kunyi, bāwu :Chiitaab Barak bēsyēētaab Sabaato.”

Māārkō 3

1 Nto mii bēsyēēt ake, kōōwut subak :Yēēsu kōōtaab saayeet. Kimii :nkinee chiito ake nyēē kisōnkōchoot :āwut wōlooto. 2 Kimii yooto :nkicheek Farisaayeek chēē kimāchē kukas kule yoo kēēsoobso :Yēēsu ām bēsyēētaab Sabaato, +mābākōōyyoong'tēē kōōk. 3 Bērē kukas :Yēēsu chiichoo kisōnkōchoot :āwut, kukuur kuchō taay. Yu kāākuchō taay, 4 kuteebee :Yēēsu bichoo kule, “Chāmwēēch :kiruutēkyoo /keeyey kiy nyēē karaam ām bēsyēētaab Sabaato, nto kiy nyēē miyaat? /Kiisoobiis, nto /kēēbākākiis?” Mānāāwāl kiy :bichoo. 5 Kunyēēr :Yēēsu ānkōōrōōtoot bichoo nyēē kāng'woonchi, kuuyu kimāriirēē :icheek chii. Kumwoochi chiichoo kisōnkōchoot :āwut kule, “Chuul āwut.” Kuchuul :chiichoo. Yu kachuul, kukaramiit :āwut. 6 Yu kakas :Farisaayeechaa kuu nyooto, kung'ēētyo, bākutuuyo ākoo biikaab Ērōōtē bakusat koowaang'ta Yēēsu. 7 Nto mii yoo, kuwēēchi keey :Yēēsu ākoo rubiikyii ākoy tōōliilēētaab Kalilaaya. Kirub :biiko chēē chaang' chēē kikwoonēē komoswookik alak chēbo yēēmēētaab Kalilaaya. 8 Kikwoonēē :biiko alake chēē chaang' kiriinkēētaab Yēērusālēēm ām yēēmēētaab Yuuteeya ākoo komoswookik alak chēbo yēēmoonooto. Kikwoonēē :alake yēēmēētaab Itumeeya. Nto alak kukwoonēē yēēmōōsyēk chēē kimii biitēētaab āynēētaab Yoortaan. Kikwoonēē :nkicheek alake yēēmēētaab Tiirō ākoo Sitōōn. Kikwoonii :bichoo bākukāsē kiyēē kimii kuyēyē :Yēēsu. 9 Yu kaakuchaang'iit :biiko, kōōyookto :Yēēsu rubiikyii bākuyib mwēēnkēēt, sukung'eet yoo kēēkiikyi keey :biiko, kōōnēētiis kumii kēēbuur mwēēng'. Kuuyu kimii :biiko kāwunuk keey kut kāākuriikyi :Yēēsu tabantaab tōōliilēēt. 10 Kiwunuk keey :biiko chēē kimnyoontōōs sukutiiny Yēēsu, kuuyu kikiikōōsoob :Yēēsu biiko chēē chaang'. 11 Kimii :biiko chēē kiiyiimē :tāmirmirook chēē miyootēch. Ki yoo kakas :tāmirmiroochoo kimii bichoo Yēēsu, kuyēyē bichoo kukutuny ām taayeetaab Yēēsu ānkōōnchōōyiis kule, “Inyiing' Lekwetaab Yēyiin!” 12 Kiker koong' :Yēēsu tāmirmiroochoo miyootēch -mēēboor wōlēē kiwuu :inee. 13 Nto mii yoo, kukuur :Yēēsu biiko choo kimāchē, ānkuwēēto keey ākoy lekem. 14 Ām bichooto, kukwey biiko taman āk āyēēng', ānkukuurēē chooto Lēbkēēyik. Kimwoochi Lēbkēēyichoo kule, “Kaakweyaak kiibuurtē keey, sikēēbēēsyētootē tukul. +Māāyooktook bōō-āmtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch. 15 +Māākōōnook mbo kāāmuukēywēēk chēē ōbēbēētēē tāmirmirook chēē miyootēch kung'ēētyēē biiko.” 16 Bichooto taman āk āyēēng' choo kikwēyē :Yēēsu ku: Simōōni nyēē kitoochi :Yēēsu kaayneet ake kule Bētērō. 17 Nto ake ku Yāākōbō araab Sebetaayo ākoo ng'eetaab kaamet Yoowaana chēē kitoochi :Yēēsu kule “Bōnēērkē.” (Ibooru kaaynaani kule murēnikaab yiileet.) 18 Nto alak ku Antereeya, Filibō, Baatolomaayo, Mataayo, Toomaas, Yāākōbō araab Alfaayo, Taataayo, Simōōni Kananayo, (kiibooru kaaynaani bo Kananayo kule ki murēn nyēbo booryēēt) 19 ākoo Yuuta Iskaryoot nyoo kichākuchoomtooy Yēēsu lētuunoo. 20 Yu kang'eetee :Yēēsu lekem, kooyeey Kaabernaam. Kirub :biiko chēē chaang' subak kut kimēēmuuchē :inee ākoo rubiikyii kwoomiis. 21 Yu kāyityi kaamet ākoo mbo ng'eetaab kaamet :ng'aleechaa, kuba kumāchē bākukwēryoot Yēēsu kuwo kaa, kuuyu /kikēēmwooyē kule kiikubun :mēt. 22 Kimii :kāānēētikaab kiruutēk alake chēē kikwoonēē Yēērusālēēm bākukāsē kiyēē kiinēētē :Yēēsu. Kimwooyē :kāānēētichoo kule, “Kookunam chiichi :Bēēlsēbuul nyoo kāāyyoong'iintēētaab tāmirmirook chēē miyootēch. Nyooto nyēē miitē kōōkoochinē nkuruuk chēē kwētēē tāmirmirook chēē miyootēch.” 23 Yu kakas :Yēēsu kuu nyooto, kukuur kāānēētichoo ankuteebee ām tyoonkōōchēēt kule “Imuuchē :Kibrōkōsyoontēēt kukwet tāmirmirookyii? 24 Yoo kaakubchey keey :lukēētaab booryēēt nyēbo kōōrēēt ake, ankubar keey nkit, ibuurtooy ānō :kōōroonoo? Māburyētē? 25 Nto yoo kāākutooytoochiin :kayta ake kwaak, mābotē :kayaa? 26 Kunyoo, yoo kāākukōōno :Kibrōkōsyoontēēt kāāmuukēywēēk chēē ākwētēē lukēēnyii, mākubot :bāytooyiisyēēnyii. 27 Mii :ng'oo nee nyēē imuuchē kōōwut kaytaab chiito nyoo boonto nkuruuk ānkōōnēmunēē tukuukyii? Ākoy kurat chiichoo kurook, nto inēmunēē tukuukyii. 28 Ōsōōtyēēchi ng'aleechu: imuuchāktōōs kunyōōchi :Yēyiin kaat biiko ām choolwookātēēng'waa tukul ākoo mbo ām ng'aleek chēbo kōchōōng'nāt choo kiikumwa. 29 Nteenee -/mākiimuuchē /kēēnyōōchi kaat chii nyoo kōchōnkyinē Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Kunyoo, rataat :chiichoo ām choolwookātēēt ākookoy.” 30 Kimwooy :Yēēsu ng'aleechu, kuuyu kikōchōnkyinē :bichoo Tāmirmiryēētaab Yēyiin, yu kimwooyē kule kiboonto :Yēēsu tāmirmiryēēt nyēē miyaat. 31 Kimii :biiko chēē chaang' kēēruruukyi keey Yēēsu. Yooto, kuyit :kaamet ākoo mbo ng'eetaab kaamet ānkōōyookto /kēēkuurchi Yēēsu kuchō saang', kuuyu kimāmii :bārooyinto wōlēē kiimuuchē kukasee Yēēsu. /Kēēmwoochi Yēēsu kule, “Mii kukuuriing' :koomēt ākoo mbo ng'eetaab koomēt ām saang'.” 33 Kukētyi :Yēēsu kule, “ Moomo anii :ng'oo ku mbo ng'eetaabiya anii :mbo ng'oo?” 34 Nto tēē yoo kukasta ānkulē, “Bichu kēēboontē keey chēē mbo ng'eetaabiya ānku moomo. 35 Chii ake tukul nyoo yēyē ng'aleek choo māchē :Yēyiin, nyēē ng'eetaabiya anii, cheebiya anii ānku moomo anii.”

Māārkō 4

1 Nto mii bēsyēēt ake, kuwo :Yēēsu subak tabantaab tōōliilēētaab Kalilaaya. Kiiruruukyi keey :biiko chēē chaang', kut kimāmii wōlēē kiimuuchē kōōnēētiisyēē. Kunyoo, kōōwut mwēēnkēēt ake. Kimii :biiko kēēyyoong'iis ām tabantaab tōōliilēēt, kōōnēētiis :Yēēsu ku kēēbuur mwēēng'. 2 Kiineet biiko ng'aleek chēē chaang' ām tyoonkōōchook. 3 Kōōnēētiisyē :Yēēsu kumwooyē kule, “King'eet :kāābātiintēēt ake kuyis nkoonuuk. 4 Nto yu yisē nkoonuuchoo, kōōsuuchi :alake kēēltaab too. Nto tēē yoo kukwa :tāriitēk, ānkukwēchi keey. 5 Kōōsuuchi :nkoonuuchoo alake kitaweet wōlēē kitewerer :teng'yaanteet. Yooto kubiityo :choo areet akeenke. 6 Nteenee yu kāwokulay :asiista kubeel nkoonuuchoo kusisyo kuuyu kimāmii wōlēē kinērchinē :tiikiitēk. 7 Kiisuuchi :nkoonuuchoo alake wōlēē miitē :kātook. Yooto kubiityo :kātoochoo ankookiich nkoonuuk kut kumanaayey āmit. 8 Nto nkoonuuchoo alak, kōōsuuchi teng'eek chēē kāroomēch. Kibiityo :choo, kunēēryo ankuyey āmiik. Kiyey :alake āmiik chēē ng'ēri, kuyey alake chēē kāykāyēch, nto alak kuyey chēē choong'ēch.” 9 Yu keewaany :Yēēsu kurār tyoonkōōchoonoo, kumwooy kule, “Nyoo yēbē yiit, kukas.” 10 Kuboonto keey :Yēēsu ākoo rubiichoo ki taman āk āyēēng' ākoo rubiik alak, kuteebee :rubiichoo Yēēsu kumwoochi kiyēē kiibooru :tyoonkōōchoonoo. 11 Kumwoochi :Yēēsu kule, “/Kookeekweyaak akweek ōnkēt kiyēē wunyaat kurubta keey wōlēē wuu :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Nto chuut alak mākukāsēē ng'aleek tukul tyoonkōōchoy. 12 Kuu yoo siraat kule, ‘Nto yoo kakasee koong', ēē, Nto yoo kāyēbchi yiit, ēē, Nto kikas :icheek ānkōōnkēt, ēē, nto kiikuweek ām miyootyēēng'waa, lēyyē, 13 Kōōyēēchi :Yēēsu rubiichoo ānkumwoochi kule, “Ākoo mānōōnkēt kiyēē mwooyē :tyoonkōōchoonoo! Yoo mānōōnkēt, +mōōnkētēē nee, naas, tyoonkōōchook chuut tukul? 14 “Okany āboorwook. /Kikiiwuuytēē ng'ālyoontēētaab Yēyiin kēbuswēēchoo /kikēēyisē. 15 Wuu :biiko alake ākoo kēēltaab too. Yoo kakas ng'ālyoontēēt, mākuchō :Buunyoontēēt areet akeenke ankusaree ng'ālyoontoonoo. 16 Wuu :biiko alake ākoo kitaweet. Yoo kāsē ng'ālyoontēēt, kutōrōōchē, ānkung'ērēkyinē. 17 Nto kuuyu māchutitēē icheek :ng'ālyoontoonoo, mēēbērē bēēnnyēē bēsyōōs chēbo laat. Yoo /kākēēwēch /ānkēēwus, kuuyu chāmtooy ng'ālyoontēētaab Yēyiin, makubakaakta ng'ālyoontēēt. 18 Wuu :biiko alake teng'eek chēē kibiitee :kātōōk. Kāsē ng'ālyoontēēt, 19 nteenee, bēng'tēē tukuukaab kōōrooni. Chāmē bāytit miisin, ānkuboonto muchastaab tukuuk alak tukul. Ikiichē :tukuuchoo ng'ālyoontēētaab Yēyiin kumayey kiy. 20 Wuu :biiko alake teng'eek chēē kāroomēch. Kāsē ng'ālyoontēēt ānkukiilchi. Ām bichuutēchu, mii :alake chēē yēyiisyēē ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuyi keey kisich, kuyēyiisyēē :alake kuyi keey kukaykay, nto alak kuyēyiisyēē kuyi keey miisin.” 21 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Māmii :chii nyēē tābē taariit, ānkōōkubuuyēē mōōntiit, nto kōōkoochi kurērēētaab kitiintiriit, nteenee /kiikoochinē taariit yēē itōrōōroot sukoolebkeey kōōto. 22 Kunyoo, kiyēē wunyaat, mākutook. Nto kiyēē iyēēnoot, +/makeeng'aany. 23 Yoo yēbē yiit :chii, kukas.” 24 Kumwoochi :Yēēsu subak kule, “Māchē ōyēbē yiit, ānkōōrōōtootē kiyēē /kēēmwoowook. Yoo kōōkoochi biiko alak lēbkēēyyēētaab ng'ālyoontēētaab Yēyiin, mākukōōnook :Yēyiin lēbkēēyyēēt nyēē wuu nyooto, ānku mākutāswook ake. 25 Nyoo yēyiisyēē kiyēē boonto, +/mākēētāsyi ake, nto nyoo māyēyiisyēē, +/mākiibootēē mbo kiyēē boonto.” 26 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi biiko tyoonkōōchēēt ake subak nyēē ibooru wōlēē wuu Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Kimwoochi kule, “Yisē :kāābātiintēēt nkoonuuk mbareen. 27 Rwēē kwēēmooy, nto bēēt kukāsu. Kutēē yooto tukul kumii :kēbuswēēk kubiitōōs, āmēēnkētē :inee wōlēē biititooy. 28 Teng'eek nkit chēē inēērē kēbuswēēk kut kuyey āmiik. Bārbāru :kēbuswēēchoo kurook ankuyey kiriintōōk. Nto mii yoo, kuyey mētēwook chēē ām lētuunoo kuyēchi āmiik. 29 Nto yoo kāākururyo :nkoonuuchoo, kukēsiis :chiichoo, kuuyu kaakuyit :bēsyēētaab kēsiisyēēt.” 30 Kumwoochi :Yēēsu bichoo subak kule, “+Māāwuuytēē nee Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin? Nto tyoonkōōchēēt nkōnō nyēē +māāboorunēē? 31 “Ōyēbchi yiit, baa, tyoonkōōchooni. Miitē :kēbuswoontēēt ake nyēē /kēēkuurēē aritaaliit. Mining' :kēbuswoontooni ām kēbuswēēk tukul choo /kēēchoontooy. 32 Yoo kaakubiit, kunērē miisin kukeeytee āmiik alak tukul choo /kēēchoonē mbareen. Yēyē sokonaak chēē wōōyēch chēē tēēkyinē :tāriitēk kiyōōnchōōkwaa, kuuyu wunyē :sokonaachaa ānkuyēchinē wuurwēēt.” 33 Ām tyoonkōōchook chēē wuu chuutēchu kiimuuch :Yēēsu kwoomchi biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām wōlēē kiimuuktooy :icheek kunamta mēt. 34 Kimwoochinēē biiko choo kimā rubiikyii ng'aleek tyoonkōōchēēt. Nteenee, yoo kiboonto keey :inee rubiikyii nkit, kiimuuchē kōōboorchi ng'aleek tukul. 35 Ām bēsyoonooto kāsolēny, yu kaakoowaany :Yēēsu kāānēētiisyēēnyii, kumwoochi rubiikyii kule, “Okany kyaay tōōliilēēt kebe biitooniin.” 36 Kibeeta keey :rubiichoo Yēēsu kumii mwēēng', ankubakaakta biiko chuut kumiitē tabantaab tōōliilēēt. Kimii nkicheek :mwēēnkōōsyēk alake yooto. 37 Kumiitē tōōliilēēt kwēēn kwooytōōs, kuchō :wusōōnēēt nyēē wōō ānkōōsimsiim mwēēnkēēt. Kiyey :wusōōnoonoo bēēko kusyōōlchi mwēēng' kut kitanyiy. 38 Kimii :Yēēsu kāru ām mwēēng' lēt. Koong'eet :rubiikyii ānkumwoochi kule, “Kāānēētiintēēt! -Mēēkāsē :inyiing' kule kēēmiitē kēēbēku?” 39 Kung'eet :Yēēsu ānkōōburyoong'to wusōōnēēt kusiis ānkumwoochi bēēko kutēēmoon. Yu kāmwooy kuu nyooto, kusiis :wusōōnēēt ānkutēēmoon :bēēko. 40 Yu kasiis :wusōōnoonoo ānkutēēmoon :bēēchoo, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Ntēē kōōmuuyē nyēē tēē nyi? Ākoo -mōōkoosēēnoo keey?” 41 Kiiywey :icheek Yēēsu miisin, ānkulē, “Chii nee :chiito nyi kāsyinē mbo :wusōōnēēt āk bēēko?”

Māārkō 5

1 Nto mii yoo, kuyit :Yēēsu ākoo rubiikyii biitēētaab tōōliilēēt wōlēē bo saang'taab Keraasa. 2 Yu kāloong'unēē :Yēēsu mwēēng', kukas chiito ake nyēē kimii kuchōōnēē wōlēē bo kochonkoosyek chēē /kikēēmuchinē biiko. Kiboonto :chiichoo tāmirmirook chēē miyootēch ānkiminyē wōlooto bo kochonkoosyechooto. Kimāmii :chii nyēē kiimuuchē kurat chiichoo, ānkoo /kikeeratee nyōrōōrōōnik. 4 /Kimēētākiimuuchē, kuuyu /kikiikeeratee biinkoonik āwunnyēk /ankeeratee nyōrōōrōōnik kērēēnkōōk kibtaman, nteenee kiimuuch kung'ēti nyōrōōrōōnichoo āk mbo nkicheek biinkoonik. Kimāmii :chii nyēē kitākōōmuuchē chiichoo. 5 Kiinchōōyootē bēēt āk kwēēmooy ām wōloo bo kochonkoosyek ākoo wōloo bo lekemoosyek ānkuboochēē keey rwoontōōk. 6 Yu kātoobēnchi :chiichoo Yēēsu yēē lōō, kulābātyi ānkukutunkyi. 7 Kumwoochi :Yēēsu tāmirmiryoonoo miyaat nyi kimii bōōrtaab chiichoo kule, “Chuwu!” Kubōl :chiichoo kumwooyē kule, “Imāchēēnoo nee, ōō, Yēēsu Lekwetaab Yēyiin, nyoo Iyweyaat. Āsooyiing' ām kaayneetaab Yēyiin kule -'meenyaliilaa.” 9 Ām yooto, kuteebee :Yēēsu kule, “/Kēēkuurēēniing' ng'oo?” Kumwooy kule, “/Kēēkuurēēnoo ‘Lukēēt,’ kuuyu kēēchoong'ēch.” 10 Kisaaysaay :inee Yēēsu kut kukētyinē keey /simakeekwetee icheek saang'aata. 11 Kimiitē :ākwootiitaab tōōrōōk kwookēētē ām lekemeet nyēē kilēēkitēē yooto. 12 Kusoom :tāmirmiroochoo miyootēch Yēēsu kule, “Ichāmwēēch kiiwut tōōrōōchuut.” 13 Kuchāmchi :Yēēsu. Kuchuw :tāmirmirook choo miyootēch ānkōōwut tōōrōōk. Kumwēy :tōōrōōchoo kiyitē kisyēērōōk āyēēng', bākōōtuultēē keey lekem kōōsuuchi tōōliil ānkubēk. 14 Kimii :biiko alake chēē kyookooy tōōrōōchoo. Yu kakas :bichoo kiyēē kiyeyakay, kulabat ānkubākwoomchi biiko tukul chēbo saang'aa. Kukwa :biiko bakukas kiyēē kaakuyeyakay. 15 Bērē kuyit yēē kimii :Yēēsu, /kēēmwoochi kiyēē kiyeyakay ām wōlēē mii chiichoo kiboonto tāmirmirook chēē miyootēch ākoo kiyēē kiyeyakay ām wōlēē mii tōōrōōk. Ām yooto, kukas chiichoo ku kēēbuur yooto koolaakaat ānkusoboot. Kiiywey :bichoo Yēēsu, 17 ānkumwoochi kule, “Ng'eetee kōōrēēnyoo.” 18 Nto yu kimii :Yēēsu kuloonyē mwēēng', kusoom :chiichoo kiboonto tāmirmirook chēē miyootēch kule, “Kany keebeete keey tukwaay.” 19 Kitay :Yēēsu, ānkumwoochi kule, “Kaakuriireeniing' :Yēyiin. Kunyi, iwē kaa ānkuwēēmwoochi biikwook kiyēē /kāākēēyēwuung'.” 20 Kunyoo, kyaamtaatee :chiichoo yēēmoonoo bo Teekabooli kiyēē kiyēchi :Yēēsu. Kiilat :biiko tukul ng'aleechaa. 21 Kiiyeeyee :Yēēsu mwēēnkēēt ākoo rubiikyii ākoy biitoonoo kikwoonēē. Yu kayit, kukwa :biiko chēē chaang' ānkōōruruukyi keey. Kutākumii tabantaab tōōliilēēt, 22 kuchō :kāāntōōyiintēēt ake nyēbo kōōtaab saayeet nyēē /kikēēkuurēē Yāāyrō. Bērē kuyit yēē kimii :Yēēsu, kukutuny ānkuriirchi Yēēsu kule, “Mii chēēbnyuu kumēē. 23 Chōō, baa, chēētiinyēē āwunnyēk sukusob :lekwenyuu.” 24 Kucham :Yēēsu ānkuwēēto keey. Kirub :biiko chēē chaang' chēē kiikiichootē keey. 25 Kimii yooto :koorkēēt ake nyēē kikiikumnyaan miisin. Kiboonto kēnyiisyēk taman āk āyēēng' kusāyē :korotiik. 26 Kikiikuyōōt ām cheebsaakitiisyek chēē chaang'. Kikiikōōbootyi cheebsaakitiisyechaa tukuuk tukul chēē kiboonto, āmāsobē. Nteenee, kitāsē taay :bōōrto kumiyātiitu miisin. 27 Kikiikukas /kyoomtooy Yēēsu, kumwaayee mētinyii kule, “Yoo kāātiiny mbo sireenyii baateey, ku kāāsob.” Yu kāmwooy kuu nyooto, kuchōōnēē lēt ānkutiiny sireetaab Yēēsu. 29 Kōōyyo :sayeet. Kukas ām bōōrnyii kule kāākusobēē bōōroo kiboonto. 30 Yu kēēnkēt :Yēēsu ām tāmirmiryēēnyii kule kāākōōsoob :kāāmuukēywēēkyii chiito ake, kuweech keey kukas lēt ankuteeb kule, “Ng'oo nyēē kāākutiiny sireenyuu?” 31 Kumwoochi :rubiikyii kule, “-Mēēkāsē kule keekiich keey :biiko ām yēē imiitē? Ānkiimwooyē kule ng'oo nyi kātiinying'?” 32 Kukasta :Yēēsu kumāchē kōōnkēt chiichooto kātiinyē sireenyii. 33 Kuuyu kiinkēt :koorkoonoo kiyēē kaakuyeyakay ām bōōrnyii, kuchō ām muyātēēt āk bōōtoonik ānkukutunyēē taayeetaab Yēēsu, ānkumwoochi chēbo man. 34 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Kuuyu 'kēēkoosēēnoo keey, ii, chēē, 'kēēsob. Iwēētē bāybooyyēēt. Mēēbērē tāwēēmnyoonēē bōōroo.” 35 Kutākumii :Yēēsu kung'āloolē, kukwaanee :biiko alake kaab kāāntōōyiintoonoo bo kōōtaab saayeet, ānkumwoochi kule, “Kaakume :lekweng'uung'. Mateemakee kiy kāānēētiintēēt.” 36 Kisiil yiit Yēēsu :ng'aleechaa /kikēēmwooyē. Yooto kulēēnchi kāāntōōyiintoonoo, “-Mēēmuy, ikaaseenaa keey.” 37 Mānāāchāmchi :Yēēsu chii ake tukul kurub inee, nteenee kichāmchi Bētērō ākoo Yāākōbō āk Yoowaana, ng'eetaab kaametiitaab Yāākōbō. 38 Yu kayit kaab kāāntōōyiintoonoo bo kōōtaab saayeet, kukas :Yēēsu biiko chēē kimii kubirtooy keey ānkubuntēē keey kuriirtōōs ānkōōnchōōytōōs. 39 Kuwo kō ānkulē, “Kiy nee nyēē ōbirtoochinē keey? Ōnchōōchinē nee? Ōbērē kaakume :leekweet? Mii rwoo.” 40 Yu kamwa :Yēēsu kuu nyooto, kuroorichi :biiko. Kukwet :Yēēsu biiko tukul kuba saang' ānkukuur kwaaniitaab leekweet ākoo kaamet. Kikuur nkicheek rubiikyii sōmōk choo kiboontootē keey ankuba :tukul wōlēē kimii :leekweet. 41 Kunam :Yēēsu lakwanaa āwut ānkukuur kule, “Ng'eet, baa, ōō, chēē!” 42 Kung'eet bakeenke :chēēboo kiboonto kēnyiisyēk taman āk āyēēng' ānkuwēēsyēt. Kunam biiko kuut. 43 Kiichiich :Yēēsu bichoo mabakwaamtaat ng'aleechaa. Kimwooy subak kule /kiikoochi leekweet kiyēē kaam.

Māārkō 6

1 Nto mii yoo, kung'eetee :Yēēsu yooto ākoo rubiikyii, ankooyeey kuwo kiriinkēētaab kang'waa. 2 Yu ki bēsyēētaab Sabaato, kuwo :Yēēsu kōōtaab saayeet ānkōōnēētiis. Kiilat :biiko tukul chēē kiyēbchi yiit ng'aleechaa ānkulē, “Kinyoorta ānō :chiichi ng'aleechu? Ng'oomnān nee nyēē /kikiikoochi chiichi? Kāāmuukēy nee chēē mii āwunnyēkyii chēē imuuchē kuyey ng'al chēbo kwong'uut? 3 Ntēē kiinkētē chiichi! Mā kāātoong'iintēēt wēēroo bo Maaryaa? Ntēē ng'eetaab kaametiitaab Yāākōbō, Yōōsē, Yuuta ākoo Simōōni! Mā mbo cheebkaamet chu kēēboontē keey ām yu?” Kunyoo, kitay :bichoo ng'aleekaab Yēēsu. 4 Kumwoochi :Yēēsu kule, “/Kēēkoonyitē ng'ālooltooyiin, nteenee -/mākēēkoonyitēē saang'nyii āmākoonyitē :tilyōōnuutēkyii ākoo mbo biikaab kōōng'waa.” 5 Kiilat :Yēēsu, kuuyu kitay :bichoo kōōyēnchi ng'aleekyii. Manaayey ng'al chēbo kwong'uut, nteenee kitiinyēē āwunnyēkyii biiko chēē ng'ēri chēē kimnyoontōōs ānkōōsoob. Yu /kabakeetay Yēēsu ām saang'nyii, kuwo soong'wēk alak wokōōnēētiis. 7 Nto mii bēsyēēt ake, kukuur :Yēēsu rubiichoo ki taman āk āyēēng' kumāchē kōōyookto kubeetaatee āyēēng' āyēēng', bakwaamtaat ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Kumanaaba, :rubiichoo kumwoochi :Yēēsu kule, “Kāākōōnook kāāmuukēywēēk chēē ōbēbēētēē tāmirmirook chēē miyootēch kung'ēētyēē biiko.” 8 Kumwoochi subak kule, “Kunam :chii kirōkto ankoolaakaat kwēyōōnik. -Moonam āmnyoo, nto lool, nto beesaan ām ānōōkwook bo suwe, nto mbo sireet ake. 10 Yoo katoroochaak :chiito ake obe kanyii, ōbuur yooto yoo tōōnēētiisyē ām saang'aata ākoy ōng'ēētyēē yooto. 11 Nto yoo kamatoroochaak :biiko ankutay kukas kiyēē ōmwooyē, olelekte tēērtit ām kwēyōōnikwook kōōboor kule tākōōbuurtooy ng'ōōkisng'waa, ānkōōbēēchi keey.” 12 Kiba :rubiichoo bākwoomchinoot biiko kuweek ām miyootyēēt nyoo kiikuyey. 13 Kiibēbēēto tāmirmirook chēē miyootēch chēē chaang', ankooyiilee mwaayta biiko chēē chaang' choo kimnyoontōōs ānkōōsoob. 14 King'alaalee :biiko chēē chaang' Yēēsu kut kuyityi Bāytooyiintēēt Ērōōtē :ng'aleechaa. Kimwooyē :biiko alake kule, “Ara kaakung'eetee :Kāābātisāniintēēt Yoowaana meet, suku inee nyi mii kuyēyē ng'aleechu tukul /kiilātē.” 15 Kimwooyē :alake kule, “Acha! Ng'ālooltooyiintēēt Eliiya nyi kāākōōyēēw.” Nto alak kumwooyē kule, “Ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin nyi nyēē kerkeey āk ng'ālooltooyik choo kibo kēny.” 16 Yu kakas :Ērōōtē kuu nyooto, kumwooy kule, “Ākoo kookung'eetee :Yoowaana meet, chiichoo kyāāchwēntooy mētit!” 17 Kimwooy :Ērōōtē kuu nyooto, kuuyu ki inee nyi kiiyooktooy biikyii kubakach Yoowaana. Nto wōlēē kichōōnto :meetaab Yoowaana kimii kule: Kimii bēsyēēt ake yēē kiinti :Ērōōtē koorkēētaab ng'eetaab kaamet, Filibō, tākusobē. /Kikēēkuurēē koorkoonoo Erootya. Yu kakas :Yoowaana kiyēē kiyey :Ērōōtē, kutuukyi Ērōōtē kule, “Makaraam koomut :chii koorkēētaab ng'eetaab kaamet, yoo tākusobē :nyiin.” Yu kāmwooy :Yoowaana kuu nyooto, kunam :Ērōōtē ankukerta kō. 19 Kiwēch :Erootya Yoowaana ām ng'aleechaa kimwooyē. Kimāchē mbo kule nto /kikēēbākāchē, nteenee kimēēmuuchāktōōs, kuuyu kimāchāmtooy :Ērōōtē /keebakach. 20 Kiiywēyē :Ērōōtē Yoowaana, kuuyu ki chii :Yoowaana nyēbo man, ānki churtaat. Ānkoo kiiyiimē mēt Ērōōtē :ng'aleekaab Yoowaana, kitākuyēbchinē yiit kiyēē kimwooyē. 21 Nto mii yoo, kunyākyi Erootya :bārooyinto. Kiyey :Ērōōtē saakweet nyēē king'ērēkyinēē bēsyēēt nyēē /kikēēsichēē. Kikuur :Ērōōtē biikyii chēē wōōyēch. Kikuur mbo kāāntōōyikaab lukēētaab booryēēt ākoo biiko alak chēē kitookunootiin ām Kalilaaya. 22 Ām yooto, kuchō :chēēbtaab Erootya ānkutuumēē taayeetaab tāyēēk nyēē kiing'ereech Ērōōtē āk tāyēēkyii. Yu keewaany :chēēboo kutuum, kōōwoolchi keey :Ērōōtē kule, “Kāāng'ērēkyi wōlēē kēētuumtē, kunyi yoo 'keeteeb kiy ake tukul nyēē imāchē, ātuwēnēēniing'. Ānkoo yoo imāchē kereeryaanteetaab tukuuk tukul chēē āboontē, ākōōniing'!” 24 Yu kakas :chēēboo kuu nyoo, kuwo wōlēē mii :kaamet ankuteebee kule, “Moomo, waamwaayte /kēētuwēnēēnoo nee?” Kukētyi :kaamet kule, “Iwē /kēēkōōning' mētitaab Kāābātisāniintēēt Yoowaana.” 25 Kooyeey :chēēbi areet akeenke wōlēē mii :Ērōōtē ānkumwooy kule, “Āmāchē iyibwoo mētitaab Yoowaana ām kibseesweet areet akeenke!” 26 Yu kāmwooy kuu nyooto, kuteryekta :mukuulēytaab Ērōōtē. Nteenee, kuuyu kikiikoowaal keey ām taayeetaab tāyēēkyii kule mākōōkoochi chēēboo kiy ake tukul nyēē kateeb, kuchāmchiin. 27 Kōōyookto :Ērōōtē riibiintēēnyii kuwo wōloo /kikeekerta Yoowaana wokuchwen kaatit ānkuyib mētit. 28 Kuyib mētoo ām kibseesweet ānkōōkoochi chēēbi. Kunam :chēēboo mētoo ānkuyibchi kaamet. 29 Yu kakas :rubiikaab Yoowaana kule kaakume, bakumuy. 30 Yu kēēyēēw :lēbkēēyichoo ki taman āk āyēēng' choo kiiyooktooy :Yēēsu, kumwoochi Yēēsu kiyēē kibakuyey āk kiyēē kibakooneet. 31 Nto mii yoo, kuuyu kimii :biiko chēē chaang' kōōliichinē keey Yēēsu, kimāmii :bārooyinto nyēē kyoomiisyēē :Yēēsu ākoo rubiikyii. Kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Keebe wōlēē mālēēkitēē :chii, subōōmuuny kisich.” 32 Ām yooto, kung'ēētyo, ankubeetee mwēēnkēēng'waa ākoy wōlēē kimālēēkitēē :chii. 33 Yu kakas :biiko kuwēētii :Yēēsu, kulabat kurub tabantaab tōōliilēēt sukōōmāymooy taay. Kumii :bichoo kubēētii, kutuuytōōs ākoo biiko alak chēē kiminyē kiriinkōōsyēk choo kimurē. Kulumchi :nkicheek baanaa ankubeeta keey. 34 Nto yu kāwokuyit :Yēēsu ākoo rubiikyii komosta nyi kimāchē bākōōmuunyēē, kurēk ām mwēēnkēēt. Bērē kukas :Yēēsu bichoo kēēruruuch keey kumii kukānyiisyē, kuriiree, kuuyu kikerkeey kēēchiir chēē māboonto ākiin. Yooto, kooneet :Yēēsu bichooto ng'aleek chēē chaang'. 35 Yu kāākwiimēn :kōōrēēt, kubēēchi Yēēsu :rubiikyii, ānkumwoochi kule, “Nto yu kāākwiimēn, ānkēēmiitē surkwēēn. 36 Mwoochi biiko kuroot kucheeng'aat kiyēē kaal sukwaam.” 37 Kukētyi :Yēēsu kule, “Ōkoochi :akweek kiyēē kaam.” Kuwēēkyi :rubiikyii kule, “Imwooyē kule bakyaal mukaatiinek chēē yēmē kwaam :bichu tukul? Ntēē chaang' :beesaanik choo miisin!” 38 Kuteebee :Yēēsu kule, “Ata mukaatiinek chēē ōboontē? Obe bookas.” Bērē bakukas :rubiichoo, kimii :mukaatiinek muutu āk burburiinēk āyēēng' baateey. 39 Kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kōōboorchi biiko kōōruruukootēē keey lukōōsyēk, ānkutēbēē ng'wēny yēbo saatyeet. 40 Kutet keey :biiko kōōbuurootēē konom ām tētuutēk bokol. 41 Ām yooto, kunam :Yēēsu mukaatiinechaa ki muut ākoo burburiinēk āyēēng'. Kukas barak, ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy. Yu kāākubir kōōnkōy, kubcheyaabchey mukaatiinechaa, ānkōōkoochi rubiikyii kubchēchinoot biiko. Kubcheyaabchey nkicheek burburiinēchoo āyēēng' ānkōōkoochi biiko. 42 Kyoomiis :biiko tukul kut kubiyoong'iis. 43 Nto mii yoo, kōōruruuch :rubiik kaatuukanik koonyiit kērēbōōsyēk taman āk āyēēng'. 44 Kyaam āmiichu :murēnik chēē kiyitē kisyēērōōk muut. 45 Yu keewaany :rubiik kōōruruuch kaatuukanik, kumwoochi :Yēēsu kulaany mwēēnkēēt koonto kwaay biitooniin bo Beetsaayta. Kimii :inee tākōōyoomiisē biiko. 46 Yu kaakuba :biiko, kuwo :Yēēsu lekem ankuwokusaay Yēyiin. 47 Yu karataarat :kōōrēēt, kikiikuyit :mwēēnkēēt kwēēnuutaab tōōliilēēt. Kitākumii :Yēēsu lekem. 48 Kiwusē :yoomeet nyēē nyikiis kuchōōnēē taay, yooto kōōnkēt :Yēēsu kule mii kāwuuyiityi rubiikyii kukwaany bēēko. Nto yu kāng'ēēyēn :kōōrēēt, kuwēēsyētēē :Yēēsu bēēko barak ākoy wōlēē kimii :rubiikyii. 49 Kukariik :Yēēsu, kukas :rubiik. Kōōnchōōyiis ānkulē, “Chii, ēē, nto kiy nee?” 50 Kumuuyo :rubiik tukul. Yooto, bakeenke kumwoochi :Yēēsu rubiichoo kule, “-Mōōmuuyē! Ōkāng'u! Nto yu anii nyoo.” 51 Kulaany :nkinee mwēēnkēēt. Yu kalaany :Yēēsu mwēēnkēēt, kuteeman :yoomeet. Kiilat :rubiik miisin, 52 kuuyu ānkoo yu kokookukas :icheek bāyiisyoonoo ko bo bichoo kisyēērōōk muut, manaakoomuuch kōōnkēt kule ki chii nyēē wuu nee :Yēēsu. Kiibooru kule kiwuuyēch :mētēwookwaa. 53 Ām yooto, kumii :Yēēsu ākoo rubiikyii mwēēnkēēt, kutākyi keey kōōrēētaab Keneesaret. Yu kayit wōlooto, /kiiyyoong'to mwēēnkēēt /ankeerat simeenaata. 54 Yu kārēkunēē mwēēnkoonoo, kōōnkēt :biikaab kōōroonooto Yēēsu areet akeenke. 55 Kulabataat :biiko ām kōōroonooto tukul kumwaaytaat kule kāākuchō :Yēēsu. Yu kakas :biiko ng'aleechu, /keekalabaat biiko choo kimnyoontōōs ām tiirboosyek kuba wōlēē kimii :Yēēsu. 56 Kiimut :biiko biiko choo kimnyoontōōs kuba kōōkwēētaab soong'wēchoo āk kiriinkōōsyēchoo kiwēēsyētēē :Yēēsu. Kisaay :biiko Yēēsu kutiiny :bichoo kimnyoontōōs maaseek chēbo kātootōōkaab sireenyii sukusobcho. Kisob :chii ake tukul nyēē kitiiny maaseechaa.

Māārkō 7

1 Nto mii bēsyēēt ake, kōōruruukyi keey Yēēsu :Farisaayeek alake ākoo kāānēētik alak chēbo kiruutēk. Kikwoonēē :bichu Yēērusālēēm bākukāsē kiyēē kiyēyē :Yēēsu. 2 Nyēē matyaa, kukas :bichoo rubiik alak chēbo Yēēsu kwoomiisyēē āwunnyēk chēē kimātiliilēch chēē /kimanaakiintasiim kuu yoo mwooyē :kiruutēkwaa. 3 Ām Farisaayeek āk Yuutayeek alak, kimā-āmiisyē :chii ake tukul yoo mānāākōōtiliil āwunnyēk kuu yoo kimwooyē :booyikaab kēny. 4 Ki yoo kakwaanee :bichu kōōkwēēt ake, kimā-āmiisyē yoo mānāākōōtiliil keey. Kirubē kiruutēk alak chēē chaang' chēbo booyikaab kēny chēē /kiintāsiimē tērēkōōkwaa. 5 Nto mii yoo, kubōlchi :Farisaayeechaa ākoo kāānēētichoo bo kiruutēk Yēēsu kule, “Nto yu āmiisyē :rubiikuuk, āmēēbērē itiliilē āwunnyēk kuu yoo mwooyē :kiruutēk?” 6 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Kibēēr :Isaaya yoo king'āloolē kurubta keey akweek choo ōyēyē keey kule ōchurtootiin ām yoo siraat kule: ‘Koonyitēēnoo :bichoo kuutuw, 7 Ānkoo kasaaya, -māākāsyinē, 8 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi kule, “Ākoo karaam akweek, sōō, yu kyoobakaakte mākuutēkaab Yēyiin ankooywey kiruutēkaab biiko? 9 Ōboontē ng'oomnātēēt ake nyēē ōsātyinē Mākuutēkaab Yēyiin komos soorub kiruutēkwook. 10 Kimwooy :Muusa kule, ‘Kukoonyit :chii kwaan ākoo kaamet.’ 11 Nto akweek ōmwooyē kule, ‘Karaam yoo kēēkoochi :chii kiyēē boonto Yēyiin kubo kōrōsēēk ām Kōōtaab Yēyiin, kusiir yoo kātāyēētyēēchinēē kiyooto kwaan nto kaamet.’ 12 Kiy nyoo nyēē kyooyeetee chiichoo kuyēētyēēchi kwaan nto kaamet. 13 Kēēlto ake :nyi nyēē kyōōtub kiyēē kimwooyē :Yēyiin ankookeeree kiruutēkwook, ānkōōtāsē ōyēyē ng'aleek alak chēē chaang' chēē wuu chooto.” 14 Nto mii yoo, kukuur :Yēēsu biiko subak chēē chaang' ānkumwoochi kule, “Ōyēbchi yiit ānkōōsōōtyēēchi kiyēē āmwooyē: 15 Māyēyē :tukuuk choo iwutē moo chii ku mātililiit, nteenee yēyē :choo kwoonēē moo.”Tāsyinē :siruutēk alake kērēywoontooni 16: Yoo yēbē yiit :chii, kukas. 17 Kubakaakta :Yēēsu bichoo, ankubeeta keey rubiikyii kayta nyēē kitēbunēē. Yu kayit wōlooto, kuteebee :rubiikyii Yēēsu kōōboorchi kiyēē kāmwoochinē biiko. 18 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Ākoo manookas :nkakweek kiyēē kāāmwooyē! -Mōōnkētē :akweek kule kiyēē kēēwut mooyēētaab chiito kuchōōnii saang', āmāyēyē chii kumātililiit? 19 Kuuyu āmiik choo āmē :chiito mēēbērē iwutē mētinyii, nteenee iwutē mooyēēnyii nyēē makuwasta tukuuchooto kuba saang'.” (Kumwooyē :Yēēsu kuu nyooto, kiibooru kule tiliilēch :āmiik tukul.) 20 Kumwooy subak kule, “Tukuuk chēē kwoonēē bōōrtaab chiito :chēē yēyē kumātililiit. 21 Kuuyu kāāsōōtēywēēk chēē miyootēch ku kwoonēē mētitaab chiito. Yēyē :kāāsōōtēywēēchoo biiko kuyey ng'al chēē miyootēch, ng'al chēē bērbērēch, kuyey seemseemnyeet, kaseetaab keey, kōōbērbēēriis ankusikor. Yēyē biiko choo mānāākōōmutiis kutuuytōōs ākoo tiibiik, yēyē biiko choo kikōōmutiis kutuuytōōs ākoo kooruukaab biiko alak nto tiibiik. Yēyē biiko kumooroong'nan, kuyey tuuyintaab moo, kuchōōrso ānkurumiis. 23 Kunyoo, yēyuutēchu miyootēch tukul chēē yēyē chiito kumātililiit ām taayeetaab Yēyiin.” 24 Nto mii yoo, kung'eetee :Yēēsu Kalilaaya, ānkuwo ākoy saang'taab Tiirō ām kōōrēētaab Fōyinikē, ānkōōwut kōōto ake. Kimāchē kule nto -mēēnkēt :chii ake tukul kule kāākuchō :inee. Nteenee, kimēēmuuchē kut kuwuny keey. 25 Kimii :cheebyoosyeet ake nyēē kibo kōōroonooto bo Fōyinikē nyēē kimā Cheebyuutayaa. Kiboonto :cheebyoosyaani chēēbnyii nyēē kiiyiimē :tāmirmiryēēt nyēē miyaat. Yu kēēnkēt :cheebyoosyaanaa kule kāākuchō :Yēēsu, kuwo ānkukutunyēē taayeenyii ānkusoom inee wokōōbēbēēto tāmirmiryēēt nyēē miyaat kung'eetee chēēbnyii. 27 Kukētyi :Yēēsu kule, “Kany kwoomiis :lōkōkyuu kurook. Makaraam /kiinēm āmnyoontēētaab lēēkōōk /ānkēēmētyi ng'ōōkin.” 28 Kulē :cheebyoosyeet, “Wuu nyooto, ōō, Mokoryoontēēt. Ntēē imuuchē mbo :ng'ōōkiik kukwey āmiik choo isuuytooy, yoo mii kwoomiisyē :lēēkōōk.” 29 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Kuuyu 'kēēkoosēēnoo keey, kāāyēwuung' kuu wōloo 'kēēmāktooy. Kunyi, iwē kaa nyēē karaam. Wēēnyōōru chēēbng'uung' ku kaakung'eetee :tāmirmiryoonoo miyaat.” 30 Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kuwo :cheebyoosyaanaa kaa ānkuwokunyōōr lekwenyii ku kaakukaramiit ānkimii kāru ām kitiintiriit. 31 Yu kang'eetee :Yēēsu saang'taab Tiirō, kumur kiriinkēētaab Sitōōn ānkuwo ākoy tabantaab tōōliilēētaab Kalilaaya ām Yēēmēētaab Teekabooli. 32 Yu kāwokuyit wōlooto, kōōmutyi :biiko chiito ake nyēē kimiing'aat ankibalyaat. Kisoom :bichoo Yēēsu kutiinyēē āwunyii chiichoo kimiing'aat sukusob. 33 Kunam :Yēēsu kimiinyaantaanaa ankootabaan ām wōlēē kimii :biiko. Kōōwutēē mooriik yiitiikaab chiichoo. Nto mii yoo, kung'utyi moorneenyii ānkutiinyēē ng'elyebtaab chiichoo. 34 Kukas barak ānkulēēnchi chiichoo, “Iyaatakse!” 35 Yu kāmwooy kuu nyooto, kuyootākiis :yiitiik, kootyaak :ng'elyebta koochuurte ng'aleek. 36 Ānkoo kiichiich :Yēēsu biiko kule mamwaaytaat ng'aleechaa, kiilat :bichoo miisin ankwaamtaat ng'aleechaa kikāsē. Kimwooyē kule, “Nto yu kaakuyey :Yēēsu kiy ake tukul ku karamiit. Yēyē biiko choo miing'ootiin kukas ng'aleek ākoo choo bālyootēch kung'alaal nyēē karaam.”

Māārkō 8

1 Kimii :bēsyēēt ake subak yēē kiiruruukyi keey :biiko chēē chaang' Yēēsu. Yu kaakoowaany :Yēēsu kwoomchi bichoo lōkōōywēk, kukuur rubiikyii ānkulēēnchi, 2 “Ntēē kaariiree bichu. Kōōkiibuurtē keey bēsyōōsyēk sōmōk, āmāmii :kiyēē āmē. 3 Kwoonēē :bichu alake wōlēē lōō. Yoo kāāmwoochi kuba, āmēēbērē kāānyōōru kiyēē kaam, ākoy kōōmiisto alak :kēmēwuut ām kēēltaab too.” 4 Kumwooy :rubiikyii kule, “Ara nyōōrchinē ānō :chii mukaatiin ām kōōrooni surkwēēn chēē /kakeebayee biich chēē tēē chu?” 5 Kuteebee :Yēēsu rubiichoo kule, “Ōboontē mukaatiinek ata?” Kukētyi :rubiik kule, “Kēēboontē tisab.” 6 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu biiko kōōbuur ng'wēny. Kunam mukaatiinechaa ki tisab, kubirchi Yēyiin kōōnkōy ankubcheyaabchey ānkōōkoochi rubiikyii kubchēchinoot biiko. 7 Kiboonto burburiinēk chēē ng'ēri. Kunam :Yēēsu burburiinēchoo, kubirchi Yēyiin kōōnkōy ānkōōkoochi rubiikyii kubcheytaat. 8 Kyoomiis :biiko kut kubiyoong'iis. Kimii :laatitaab bichoo /kikēēbāyē wōloo bo kisyēērōōk ang'wan. Yu kaakoowaany :biiko āmiisyēēt, kōōruruuch :rubiik kaatuukanik. Kiinyiit :kaatuukanichaa kērēbōōsyēk tisab. Nto mii yoo, kumwoochi :Yēēsu biiko kubēēchi keey, 10 ankulaany :inee mwēēng' ākoo rubiikyii ankuba ākoy saang'taab Talmanuuta. 11 Nto miitē bēsyēēt ake, kukwoonchi Yēēsu : Farisaayeek alake chēē kimāchē kukwiil ānkumwoochi kuyēchi kiy nyēbo kwong'uut nyēē kēēboorchinēē kule boonto :inee kāāmuukēywēēk chēē kwoonēē Barak. Kimwooyē kuu nyooto kutyēmē. 12 King'woonchi Yēēsu, ānkulē, “Lēyyē! Ām nee yu māchē :biiko alake kiy nyēbo kwong'uut? !Kāāmwoowook, māmii :kiy nyēē +/mākiiboorchi biiko chēē wuu chooto.” 13 Nto mii yoo, kubakaakta :Yēēsu bichoo ankooyeey wōlēē kimii :mwēēnkēēt kumāchē kwaay ākoo rubiikyii biitēēt ake. 14 Kutākumii kubēētii ām tōōliilēēt, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Ōriibēē keey muumareekaab Farisaayeek ākoo chēbo Ērōōtē.” Kikiwuutyēē :rubiik kunam mukaatiinek ām wōloo kikwoonēē. Kiboonto mukaatiit akeenke baateey ām mwēēng'. 16 Yu kakas :rubiik ng'aleechaa kimwooyē :Yēēsu, kiisōōtē kule king'āloolēē :Yēēsu muumareekaab mukaatiinek. Kuteebee keey :icheek kule, “Kamwaaytee nee :Yēēsu ng'aleechaa? Kuuyu -mākēēboontē mukaatiinek?” 17 Kiinkēt :Yēēsu kiyēē kimwooyē :rubiik. Kuteebee kule, “Ām nee yu ōng'āloolē kule -mōōboontē mukaatiinek? Manookas? Ākoo tākuwuuyēch :mētēwookwook. 18 Ōboontē koonyek, -mōōkāstēē? Ōboontē yiitiik, -mōōyēbēē yiit? 19 -Mōōsōōtēē mbo yoo kyāābchēyoobchēyē mukaatiinechaa ki muut, /sikēēbāyēē bichoo kikēēytēē kisyēērōōk muut. Kyōōruruuch :akweek kaatuukanik kunyiy kērēbōōsyēk ata?” Kulē :rubiik, “Kērēbōōsyēk taman āk āyēēng'.” 20 Kuteebee :Yēēsu subak kule, “Nto yoo kwāābchēyoobchēyē mukaatiinechaa ko tisab, /sikēēbāyēē bichoo wuu nyēē kōkēēytēē kisyēērōōk ang'wan, kwōōruruuch :akweek kaatuukanik kunyiy kērēbōōsyēk ata?” Kulē :rubiik, “Kērēbōōsyēk tisab.” 21 Kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “-Mōōkāsēē mbo chooto?” 22 Nto mii yoo, kuyit :Yēēsu ākoo rubiikyii Beetsaayta. Ām yooto, kōōmutyi :biiko alake Yēēsu chiito ake nyēē kikoraat. Kisoom :bichoo Yēēsu kutiinyēē chiichoo āwunyii sukusob. 23 Kunam :Yēēsu āwutaab chiichoo kikoraat, ānkōōrēētoot kuwo komos wōlēē kimālēēkitēē :chii. Ām yooto, kung'utyi koonyekaab chiichoo ānkutiinyēē āwunnyēkyii. Yu kēēnēm āwunnyēk, kuteebee kule, “Ikāsē kiy?” 24 Kukasta :chiichoo ānkulē, “Ākāsē biiko, nteenee wuu keet chēē bēēsyētē.” 25 Kutiinyēē :Yēēsu subak āwunnyēkyii koonyekaab chiichoo. Kusobcho ankukasta nyēē karaam. 26 Kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “Iwē kaa, amaweemwaaytaate kiyēē kāāyēwuung'.” 27 Nto mii yoo, kuwēēto keey :Yēēsu rubiikyii soong'wēk chēē kilēēkitēē kiriinkēētaab Kayisareeya Filiibi. Kumii kēēltaab too, kuteebee :Yēēsu rubiikyii kule, “Mwooyē :biiko kule anii ng'oo?” 28 Kukētyi :rubiik kule, “Mwooyē :biiko alake kule inyiing' Kāābātisāniintēēt Yoowaana, kubērē :alake Eliiya, nto alak kumwooyē kule akeenke ām ng'ālooltooyikaab Yēyiin.” 29 Kuteebee :Yēēsu rubiikyii kule, “Nto akweek ōbērē anii ng'oo?” Kulē :Bētērō, “Inyiing' Kāārārookiintēēt nyoo kikēēkānyē kuchōōnēē Kaab Yēyiin.” 30 Kulē :Yēēsu, “Wuu nyooto! Nteenee masimomwaaytaate.” 31 Nto mii yoo, kutoow :Yēēsu kumwoochinē rubiikyii kule ākoy kubuntēē :Chiitaab Barak nyāliluutēk chēē chaang'. Makutay :booyik, :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo kāānēētikaab kiruutēk. Kimwooy mbo subak kule ākoy /keebakach inee nto miitē bēsyēētaab sōmōk /kiing'eetee meet. 32 Kimwooy :Yēēsu ng'aleechaa kutook. Yu kakas :Bētērō kuu nyoo, kuwēēto Yēēsu komos ankuketee ng'aleechaata kāmwooyē. 33 Nteenee, kōōtuukyi :Yēēsu Bētērō batay, kukas rubiikyii, ānkōōburyoong'to Bētērō kule, “Sateenaa keey, Buunyoontooni! 'Isōōtē kuu wōlēē isōōtitooy :biiko, āmēēbērē kuu wōloo māktooy :Yēyiin.” 34 Ām yooto, kukuur :Yēēsu biiko choo kimiitē yooto ākoo rubiikyii, ānkumwoochi kule, “Chii ake tukul nyoo māchē kurub ng'aleekyuu, kutay kiyēē māchē :mooyēēnyii amanyokoriit meet. Yoo kaakucham kuyey kuu nyooto, kuruba. 35 Nyoo kāyēētyi keey soboontaab kōōrooni, mākōōboot soboonnyii bo kibchuulyo. Nto nyoo kēēkooyto soboonnyii ām kōōrooni kubo anii ākoo kāānēētēywēēkyuu, mākunyōōr soboontaab kibchuulyo. 36 Kāroomnyo nee nyēē nyōōru :chii yoo kēētukuulchi keey tukuuk tukul ām kōōrēēt, ānkōōboot soboonnyii bo kibchuulyo? 37 Nto kiy nee nyēē imuuchē :chii kuwalee soboonooto? 38 Chii ake tukul nyoo kāmuy kumwooy kule nyeenyuu :inee ankutay ng'aleekyuu ām kōōroonēēb biich chēbo ng'ōōkiswook choo tāyē Yēyiin, +maatay :nkanii, Chiitaab Barak, bēsyoonoo āchōōntooy keey malayikaanik ām lēbkēēyyēētaab Baaba.”

Māārkō 9

1 Kimwoochi :Yēēsu subak kule, “!Kāāmwoowook, mii :biiko alake yu chēē makukas Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin nyēē mākuchōōnto kāāmuukēywēēk ku mānāābēk :icheek.” 2 Yu kakeeyta :bēsyōōsyēk lo, kuwēēto keey :Yēēsu Bētērō, Yāākōbō ākoo Yoowaana ākoy tulwēēt ake barak, wōlēē kimāmii :chii ake tukul. Kumii tulwoonooto kukas :rubiik Yēēsu ku kaakuweek :eerta. 3 Kuweek nkicheek :sirook chēē kiiloochē :Yēēsu kuleelakiitu kut kōōlēkēchēēchē. Kiboonto lēēlinto ake nyēē -mēēmuuchē :chii ām kōōr kōōlēēliit sira nyēē lēēl kuu nyooto. 4 Ām yooto, kukas :rubiik Eliiya ākoo Muusa kung'āloolē ākoo Yēēsu. 5 Kumwoochi :Bētērō Yēēsu kule, “Kāānēētiintēēt, karaam yu kēēmiitē yu. Keeteech kēryōōsyēk sōmōk, nyeeng'uung', nyēbo Muusa ākoo nyēbo Eliiya.” 6 Kimēēnkēt :Bētērō kiyēē kimwooyē. Kiiywēyiis :rubiichoo miisin ām kiyēē kiyeyakay. 7 Nyēē matyaa, kōōyuung' :boolteet, ankoolaambuuch icheek tukul choo kimii yooto. Kumwooy :Yēyiin ām booltaanaa āriit kule, “Lekwenyuu nyi nyēē āchāmē. Kunyoo, ōkāsyi kiyēē mwooyē.” 8 Bērē kukasta :rubiichoo, mākāsē chii, nteenee kikāsē Yēēsu nkit. 9 Yu kimii kurēku ām lekem, kōōchiich :Yēēsu rubiichoo kule, “-Mōōmwoochi chii ake tukul kiyēē kookas ākoy bēsyēēt nyēē makung'eetee :Chiitaab Barak meet.” 10 Kisiista :rubiichoo ng'aleechaa, ankuteebee keey kule, “Ibooru nee :ng'ālyoontooni bo ‘ng'eeteetaab meet’?” 11 Nto mii yoo, kuteebee :rubiichoo Yēēsu kule, “Nto yu mwooyē :kāānēētikaab kiruutēk kule māchāktōōs kōōyēēw :Eliiya kurook, nto chōōnii :Kāārārookiintēēt?” 12 Kukētyi :Yēēsu kule, “Man, intōōwu :Eliiya sukukaramiit :kiy ake tukul. Kāāmwoowook, kiikuchō :Eliiya /ankeeyeyee kiy ake tukul nyēē /kikēēmāchē kuu wōloo mwooytooy :siruutēk. Yoo ākoo kiikukaramiit :kiy ake tukul, kubo nee, naas, /keesir ām kitaabuutaab Yēyiin kule makunyalilee :Chiitaab Barak tukuuk chēē chaang' ānku +/mākiintosuur?” 14 Yu kārēkunēē :Yēēsu lekem ākoo rubiichoo ki sōmōk, kunyōōr rubiik choo kibākooktooy ku kēēruruukyi keey :biiko chēē chaang'. Kimii :nkicheek kāānēētikaab kiruutēk alake kukwiilē keey ākoo rubiichoo. 15 Yu kakas :biiko Yēēsu, kung'ērēkyi ankutorooch bakoosubaay. 16 Kuteeb :Yēēsu kule, “Ōkwiilchinē keey nee?” 17 Kumwooy :chiito ake ām kwēēnuutaab bichoo kikiiruruuch keey kule, “Kāānēētiintēēt, mii yu :lekwenyuu nyēē kāāmutu. Boonto tāmirmiryēēt nyēē miyaat nyēē -mēēkoochinē kung'alaal. 18 Yoo kātēryēkyi leekweet :tāmirmiryoonoo, kōōryookyinē ng'wēny, ānkukābusē. Nyiyē keelek, ānkukwiilāktōōs :bōōrto tukul. Kāāmwoochi rubiikuuk kōōbēbēēto tāmirmiryooni miyaat, nteenee -mēēmuuchē.” 19 Kumwoochi :Yēēsu rubiichoo kule, “Wuu nee :mētēwookwook, ēē! Nto yu manookaaseenaa keey! +Māābuurtook ākoy āyu? +Māāmuytoochook ākoy āyu? Omutwaa wēēroo.” 20 /Kiimutyi. Yu kakas :tāmirmiryoonoo Yēēsu, kōōsimsiim wēēroo ānkōōryookyi ng'wēny. Koomilmiil ānkukābus. 21 Kuteebee :Yēēsu kwaaniitaab wēēroo kule, “Kung'eetee āyu yēē kiwuu nyiitēnyi :wēēri?” Kukēt :kwaan kule, “Kung'eetee ku leekwa. 22 Kiikusyeem :tāmirmiryoonoo ām bēsyōōsyēk chēē chaang' kule kubakach wēēroo. Kiwunukyinē ma, nto kutōōrchinē wōlēē mii :bēēko. Uusyō! Iriireeneech, ānkiisārwēēch, ēē, wē, yoo 'imuuchē!” 23 Kumwoochi :Yēēsu kule, “'Keemwaayte ānō kule yoo āmuuchē? Imuuchāktōōs :kiy ake tukul ām chii nyoo ikoosēē keey Yēyiin.” 24 Kuriiree keey :kwaaniitaab wēēroo kule, “Ākoosēē keey sinee :anii Yēyiin, nteenee kuskus :kaakaaseenyuu. Āmāchē ititiiroo saakaasee keey Yēyiin miisin.” 25 Yu kakas :Yēēsu biiko kālābāt ānkōōruruukyi keey yooto, kōōbēbēēto tāmirmiryoonoo miyaat nyēē kiyey wēēri kumiiny ankunamakay kuut kule, “Chuwunee wēēri āmāwēēkētyi keey subak.” 26 Kōōnchō :tāmirmiryoonoo ānkōōsimsiim wēēroo ankuchuwunee. Kōōyiito keey :wēēriit wuu nyēē kame. Kulē :biiko, “Kaakume!” 27 Kunam :Yēēsu āwutaab wēēroo ankoong'eet kōōyyo. Kusob :wēēroo. 28 Yu kiboonto keey :Yēēsu rubiikyii ām kō, kuteebee :rubiik Yēēsu kule, “Ām nee yu kāmākiimuuchē :acheek kiibēbēētē tāmirmiryoonoo?” 29 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Mēēmuuchāktōōs tāmirmiryēēt nyēē wuu nyoo, yoo manoosaay.” 30 King'eet :Yēēsu ākoo rubiikyii ām yooto kimii, ānkubēēchi keey. Kumii kumurē Yēēmēētaab Kalilaaya, kimāmāchē :Yēēsu kōōnkēt :chii ake tukul wōlēē kimii :icheek, 31 kuuyu kimii kōōnēētootē rubiikyii. Kimwoochi rubiichoo kule, “Mākōōyokoochi :Yēyiin Chiitaab Barak biiko. +/Makeebakach, nto ām bēsyēētaab sōmōk, makung'eetee meet.” 32 Kimēēnkēt :rubiik kiyēē kimwooyē :Yēēsu ām ng'ālyoontoonoo, nteenee kiiywey kuteebee. 33 Nto mii yoo, kuyit :Yēēsu ākoo rubiikyii Kaabernaam. Kumii kō, kuteebee :Yēēsu rubiikyii kule, “Kiy nee nyi kōōkwiiloonunēē keey ām kēēltaab too?” 34 Mānāāwāl kiy :rubiik, kuuyu kimii kukwiilēē keey kule ng'oo nyēē wōō. 35 Kōōbuurto :Yēēsu rubiikyii ānkumwoochi kule, “Nyoo māchē kōōntōōchi alak, kuyib keey ng'wēny, ānkuchāmē kuyēk motwooriintēētaab chuut.” 36 Yu keewaany kumwooy kuu nyooto, kukuur :Yēēsu leekweet ake, ānkōōyyoong'tēē taayeetaab rubiik, ānkōōmuuryēē lakwanaa āwunyii, ānkulē, 37 “Chii ake tukul nyēē toochē chii nyēē wuu lakwani ām kaayneenyuu, ku kaakutaacha, nto nyoo kataacha, ku kaakutaach Yēyiin nyoo kiiyookwoo.” 38 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy kuu nyooto, kumwoochi :Yoowaana kule, “Kāānēētiintēēt, kikeekas chiito ake nyēē kiibēbēētooy tāmirmirook chēē miyootēch kuyēyiisyēē kaayneeng'uung'. Kikeeyeetee, kuuyu kimā rubiintēēng'uung' ake.” 39 Ām yooto, kumwooy :Yēēsu kule, “-Mooyeetee. Yoo mii :chiito nyēē yēyē ng'aleek chēē /kiilātē ām kaayneenyuu, mēēbērē makung'alaaleenaa ām yooto nyēē miyaat. 40 Chii nyoo mākwiilēēch ku nyēēnyoo. 41 “!Kāāmwoowook kule, chii nyoo kāyēētyēēchook bēēko chēē /kēēyyēē, kuuyu ōyuu cheechuu, kubooyiit man +/mākēētuwēn. 42 “Chii nyoo kaken ake ām choo tākung'ārng'ār choo iyēnwoo kutaya, kōōrook :nyoo /kēērātyi kaat rwaanteet nyēē wōō nyoo /kēēng'oosyēē /ānkēēwiirchi araaray. 43 “Yoo kēēsākyiing' :āwung'uung' itayaa, itilte, kuuyu kaykay inyōōru soboontaab kibchuulyo iboontē āwut akeenke kusiir yoo iboontē āwunnyēk tukwaay, /ānkēētōōrchiing' wōlēē bo maataab kibchuulyo nyēē irikitiitē ākookoy. Tāsyinē :siruutēk alake kērēywoontooni 44: Mābēku :mōkiik, āmāmisē :ma kēnyiis. 45 “Yoo kēēsākyiing' :kereenkeeng'uung' itayaa, itilte, kuuyu kaykay ing'waalee kereenkeet akeenke ānkiinyōōru soboontaab kibchuulyo kusiir yoo iboontē kērēēnkōōk tukwaay, ānku /bākēētōōrchiing' wōlēē bo maataab kibchuulyo.f f?(|b9:46|r) Tāsyinē :siruutēk alake kērēywoontooni 46: Mābēku :mōkiik, āmāmisē :ma kēnyiis.” 47 “Nto yoo kēēsākyiing' :koong'uung' itayaa, ilōōtu. Kaykay iwē Kaab Yēyiin iyuu kimekoong'nyaa, kusiir yoo iboontē koonyek tukwaay, ānku /bākēētōōrchiing' 48 wōlēē ‘Mābēku :mōkiik, āmāmisē :ma kēnyiis.’ 49 “Nyoo rubiintēēnyuu mākubuntēē maata sukutililiit :mukuulēynyii. 50 “Karaam yoo 'kēēnēmchi keey yiisyēētaab Yēyiin. Nto yoo 'keechuchuyee keey yiisyoonoo, +'meeyey kule nee 'sitēēyēchi Yēyiin yiisyēēt. Kunyoo, ōnēmchinē keey yiisyēētaab Yēyiin ānkōōchoomtōōsii.”

Māārkō 10

1 Nto mii yoo, kung'eetee :Yēēsu yooto, ankwaay āynēētaab Yoortaan kuwo Yēēmēētaab Yuuteeya. Kiiruruukyi keey :biiko chēē chaang' subak Yēēsu. Ām yooto, kooneet :Yēēsu biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuu yoo kwēēnēētē kwaak. 2 Kukwoonchi :Farisaayeek alake Yēēsu chēē kimāchē kutyem, ankuteebee kule, “/Kēēchāmē ām kiruutēkyoo kukwet :chii koorkēēnyii?” 3 Kukētyi :Yēēsu ām tēēbuutyēēt kule, “Kimwoochi :Muusa mbo kuukoong' kule nee?” 4 Kumwooy :bichoo kule, “Kichāmchi :Muusa saanteet kusirchi kiirootyeet nyēē bārēē kooyēēyto, nto kwētē koorkēēt.” 5 Kumwoochi :Yēēsu Farisaayeechaa kule, “Kisir :Muusa kiruutyoonoo, kuuyu wuuyēch :mukuulēywēkaab biiko. 6 Yu kitoowu :Yēyiin kuyēyē kōōrēēt, ‘Kiyey murēnēēt ākoo koorkēēt.’ 7 ‘Kiyooto nyēē yēyē :chii kubakaakta kwaan āk kaamet ankoomut koorkēēnyii 8 ānkunoomnyo :tukwaay kuyēk kiito akeenke.’ Mēēbērē tāku biich āyēēng', nteenee kāākuyēk kiy akeenke. 9 Kunyi, mabchey :chii kiyēē kiikōōnoomcho :Yēyiin.” 10 Yu keeyeey kō, kuteebee :rubiik Yēēsu kōōboorchi ng'ālyoontoonoo. 11 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Chii nyoo kakwet koorkēēnyii ankoomut ake, ku kāākuchoolwookēnchi koorkoonoo kākwētē. 12 Nto nkinee koorkēēt nyoo katay saanteenyii, ankoomut keey ākoo chiito ake, ku kāākuchoolwookēnchi saantaanaa kātāyē.” 13 Kimii :biiko alake chēē kiimutyi Yēēsu lēēkōōk sukutiinyēē āwunnyēkyii ānkōōbēruur, nteenee kiiburyoong'to :rubiik bichoo. 14 Yu kakas :Yēēsu kiyēē kiyey :rubiik, kunyēērchi, ānkumwoochi kule, “Ōbāroochi lōkōchoo minkēēch kukwa wōlēē āmiitē, -mooraany kuuyu biiko chēē wuu chuutēchu :chēē iwutē Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. 15 !Kāāmwoowook, chii nyēē ikoosēē keey Yēyiin kuu lōkōchoo, kōōwutē Kaab Yēyiin.” 16 Ām yooto, kunam :Yēēsu lōkōchoo, ānkutiinyēē āwunnyēkyii ankusaay Yēyiin kōōbēruur. 17 Yu katas taay :Yēēsu ākoo baannyii, kulābāt :chiito ake ānkukutuny ām taayeenyii ānkulē, “Kāānēētiintēēt! Ikaraam :inyiing'. +Maayey nee sāānyōōru soboontaab kibchuulyo?” 18 Kukētyi :Yēēsu kule, “Ām nee siikuuroo kule āwuu karaam? Yēyiin nkit nyēē karaam. 19 Ābērē 'inkētē kiruutēkaab Yēyiin choo kimwooyē :Muusa kuu: ‘-'Mēērumiisyē, -'mēētuuyē ākoo tyēē nto koorkēētaab chiito ake, -'mēēchōōrsē, -'mēēmōlōlchi chii ng'ālyoo, -'mee-am ng'ōōki, ikoonyit kōōn āk koomēt.’ ” 20 Kumwooy :chiichoo kule, “Kāānēētiintēēt, ānkētē tukul choo 'keemwaay. Kyāākir kung'eetee āmining'.” 21 Kōōrōōtoot :Yēēsu chiichoo. Kucham ānkumwoochi kule, “Botuung' :kiito akeenke. Wee-alte kiy ake tukul nyēē iboontē, ānkiikoochi bānoonik kiyēē 'kēēnyōōru. Yoo 'keeyey kuu nyooto, irubwaa. +'Mēēnyōōru bāytit nyēbo man ām Kaab Yēyiin.” 22 Yu kakas :chiichoo ng'aleechaa kimwoochinē :Yēēsu, kuteryekta :mukuulēynyii, ankusimikta nyēē kāng'woonchi, kuuyu kiboonto bāytit nyēē wōō. 23 Kukas :Yēēsu rubiikyii ānkumwooy kule, “Wuuy sōō kule nee kucham :biiko choo boonto bāytit Bāytooyiisyēētaab Yēyiin.” 24 Kiilat :rubiik ng'aleechaa. Kumwoochi :Yēēsu subak kule, “Biikyuu, wuuy sōō kule nee kōōwut :chiito Kaab Yēyiin. 25 Nyumnyum kōōwut :tembes koong'taab kateetaab siiroon kusiir kōōwut :chii nyēē boonto bāytit Kaab Yēyiin.” 26 Kiilat :rubiik subak miisin, ankuteebee keey kule, “Ara ng'oo, naas, :nyēē imuuchē /kiiraraach?” 27 Kōōrōōtoot :Yēēsu rubiichoo, ānkulē, “Mēēmuuchāktōōs ām wōlēē mii :chiito, nteenee, imuuchāktōōs ām wōlēē mii :Yēyiin, kuuyu māmii :kiy nyēē biirē Yēyiin.” 28 Nto mii yoo, kuteebee :Bētērō Yēēsu kule, “Kas kookeebakaakte :acheek kiy ake tukul ankeerubiing'?” 29 Kukētyi :Yēēsu kule, “!Kāāmwoowook chii ake tukul nyēē kaakubakaakta tukuukyii tukul sukuruba sukwoomtootē ng'aleekaab Yēyiin, +/mākēēkētyi tukuuchoo ām bēsyōōsyēchu kusiir choo kiboonto. Yoo ki mbareet nyēē kibakaakta, nto kooriik, mākunyōōr. Nto yoo ki biiko choo tuubchēē chēē kibakaakta, mākunyōōr. Yoo ki kwaan nto kaamet nto lēēkōōk chēē kibakaakta, mākunyōōr nkicheek. Yoo kaakuyey :chiichoo kuu nyoo, +/mākēēwus ām kōōrooni ānku mākunyōōr soboontaab kibchuulyo ām kōōrēēt nyoo chōōnii. 31 ???Biikyuu chēē ng'ēri choo /kēēmōōntooy ām kōōrooni chēē mākubooyiit taayta ām Kaab Yēyiin. Nto biiko chēē chaang' choo yibē keey barak ām kōōrooni chēē mākubooyiit lēt ām Kaab Yēyiin.” 32 Kikiinto :Yēēsu, yu kimii kutāsē taay āk baanaa kubēētii Yēērusālēēm. ???Kiilat :rubiik, ānkumuuyo :biiko alake choo kimii :nkicheek kurubē Yēēsu. Kikuur :Yēēsu rubiichoo taman āk āyēēng' kuba yēē kimii, ānkumwoochi kule, 33 “!Kookas, kēēmiitē kēēbēētii ākoy Yēērusālēēm ānku +/mābākiiyokoochi Chiitaab Barak bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo kāānēētikaab kiruutēk. Makooruusta :bichoo Chiitaab Barak kule /keebakach ānkōōyokoochi biikaab Rooma. 34 Mākōōntosuur :bichoo, ānkung'utyi, ānkubirsēēt kulal, ankubakach. Nto mii bēsyēētaab sōmōk, makung'eetee meet.” 35 Nto mii yoo, kuwēēchi :Yoowaana ākoo Yāākōbō, choo ki :wērikaab Sebetaayo, Yēēsu ankuteebee kule, “Kāānēētiintēēt, mii :kiito ake nyēē kēēmāchē iyēwēēch.” 36 Kuteebee :Yēēsu kule, “Ōmāchē āyēwook nee?” 37 Kukētyi :rubiichoo kule, “Kākēēmāchē ichāmwēēch kōōbuurunēēniing' :ake āwutaab taay, kōōbuurunēēniing' :ake āwutaab lēt bēsyoonoo ibāytooyiisyē ām lēbkēēyyēētaab Yēyiin.” 38 Kumwoochi :Yēēsu kule, “-Mōōnkētē kiyēē ōsoomē. Ōmuuchē :akweek okalab nyāliluutēk chēē +maakalab :anii nto ōbuuntēē nyāliluutēk chēē +māābuuntēē :anii?” 39 Kumwooy :rubiichoo kule, “Kiimuuchē.” Kumwoochi :Yēēsu kule, “+Mōōnyōōru nyāliluutēk chēē +māānyōōru :anii, ānku +mōōbuuntēē nyāliluutēk chēē +māābuuntēē :anii. 40 Nteenee, -māāboontē kāāmuukēywēēk chēē āmuuchē ākoochi chii kōōbuurunēēnoo āwunyuu nyēbo taay nto nyēbo lēt. Yēyiin nkit :nyēē kiikukwey chēē mākōōkoochi bārooyinoo.” 41 Yu kēēnkēt :rubiik chuut tamanu kiyēē kimāchē :Yāākōbō ākoo Yoowaana, kunyēērchi murēchooto. 42 Kukuur :Yēēsu rubiik tukul, ānkumwoochi kule, “Ōnkētē kule māchē :bāytooyik chēē mii kōōrooni kōōboorchi biiko alak kule icheek :chēē bāytooyiisyē ānkuboonto kāāmuukēywēēk kubiir chuut. 43 Nteenee -māwuuyiit nyoo ām wōlēē ōmiitē :akweek. Yoo māchē :chii ām akweek kuyēk nyēē wōō, kumāchāktōōs kuyēk motwooriintēēng'woong'. 44 Nto nyoo māchē kubāytooyiis, māchāktōōs kuyēk motwooriintēētaab chuut tukul. 45 Kyāāchōō :nkanii, Chiitaab Barak, sichāāyēchi biiko, āmēēbērē kyāāchōō /subākēēyēwoo. Kyāāchōō chāākooytē soboonnyuu sukusobcho :biiko chēē chaang'.” 46 Nto mii yoo, kuyit :Yēēsu ākoo rubiikyii kiriinkēētaab Yērikō. Yu kimii kung'ēētyēē yooto, kurub :biiko chēē chaang'. Kimii :chiito ake nyēē kikoraat nyēē kikiibuur kēēlto komos kusoomsē. /Kikēēkuurēē chiichoo Bartimaayo (Ibooru kaaynaani kule Araab Timaayo.) 47 Yu kakas :chiichoo kule ākoo Yēēsu nyēbo Naasareet nyēē kimii kukēēytooy, kukuurso kule, “Yēēsu, inyiing' Mōchōkōrēētaab Tāwuti, iriireenaa!” 48 Kōōburyoong'to :biiko chēē chaang' kule, “Siis!” Nteenee, kikuurchi barak :chiichoo kule, “Mōchōkōrēētaab Tāwuti, ankiiriireenaa!” 49 Kōōyyo :Yēēsu, ānkumwoochi biiko kule, “Ōkuur chiichoo kuchō.” /Kēēkuur /ānkēēmwoochi kule, “Ing'erech, iyyoony, kuuriing' :Yēēsu.” 50 Kukāsē kuu nyooto, kung'ēētē bakeenke ānkumētooy sireet nyēē kikiiliiktēē keey, /ānkiirēētoot ākoy yēē kimii :Yēēsu. 51 Kuteebee :Yēēsu kule, “Imāchē āyēwuung' nee?” Kukētyi :chiichoo kule, “Mokoryoontēēt, āmāchē akaste.” 52 Kumwoochi :Yēēsu kule, “/Kāākēēyēwuung' kiyēē 'kēēmāchē, kuuyu 'kēēkoosēēnoo keey.” Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kukasta :chiichoo, ānkuwēēto keey Yēēsu.

Māārkō 11

1 Kimii :Yēēsu ākoo rubiikyii kubēētii ākoy Yēērusālēēm. Kimur kiriinkēētaab Beetannya yēē kilēēkitēē Lekemeetaab Musēytuuniinēk. Nto mii kēēltaab too, kukā-āyēēchēē keey saang'taab Beetfaaka, 2 kumwoochi rubiikyii āyēēng' kule, “Obe ākoy saang'iin. Yoo kooyit wōlooto, +mōōnyōōru sikiryo nyēē siirwaak kurataat amanaakesen chii bēsyēēt ake. Otyaach ānkōōkwēru. 3 Nto yoo kateebeenaak :chii kule ōmāchēē nee, ōlēēnchi māchē :Mokoryoontēēt anku mākukēt areet akeenke.” 4 Kuba :rubiichoo ānkubākunyōōr sikiryoonoo /kākēērātyi kurkat saang', ankootyaach. 5 Bērē kukas :biiko alake chēē kimii yooto, kuteebee rubiichoo kule, “Ōmāchē ōtyookyi nee sikiryēēt?” 6 Kukētyi :rubiichoo kuu wōloo kimwooytoochinē :Yēēsu. /Kēēchāmchi kubeeta sikiryēēt. 7 Kukwēr :rubiichoo sikiryoonoo ākoy yēē kimii :Yēēsu. Yu kayit yooto, kōōrēēk sirookwaa chēē kikiiliiktēē keey ankwaalyaktee bataytaab sikiryoonooto sukōōbuurēē :Yēēsu. Kulaany :Yēēsu bataytaab sikiryoonoo ankutas taay ām baanaa. 8 Kiirēēk :biiko chēē chaang' chēē kimii yooto sirookwaa chēē kikiiliiktēē keey ānkōōyiito kēēltaab too. Kubut :alake sākēēk ānkōōyiito nkicheek. 9 Kityēēnchinootē barak :biiko chēbo taay ākoo chēbo lēt kumwooyē kule, “Kutōrōriit :Yēyiin! Ibēruuroot :nyoo chōōnii ām kaayneetaab Yēyiin! 10 Ibēruuroot :Mōchōkōrēētaab Tāwuti! Kutōrōriit :Yēyiin ām Barak!” 11 Nto mii yoo, kuyit :Yēēsu Yēērusālēēm ānkōōwut biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin. Kumarar wōlēē kiwuu kiy ake tukul. Nto mii yoo, kooyeey ākoo rubiikyii tukul choo ki taman āk āyēēng' ākoy Beetannya, kuuyu kimii kwiimēnē :kōōrēēt. 12 Nto yu kāyyēēkunēē, kung'eetee :Yēēsu ākoo rubiikyii Beetannya ankooyeey Yēērusālēēm. Kwaam Yēēsu :kēmēwuut. 13 Nto yu kimii kubēētii, kutoobēnchi wōlēē lōō kēētit ake nyēē /kēēkuurēē mutiiniit. Kiboonto :kēētoo sākēēk chēē nyāliilēch nyēē kibērē :chii tōōs kiikuyey āmiik. Bērē kuyit yēē kimii :kēētoo, koosyaach kubērē mākunyōōr āmnyoontēēt. Nteenee, kuuyu mēēbērē ki bēsyōōsyēk chooto chēē kiyēyē :kēētoo āmiik, mānāānyōōr :Yēēsu āmnyoo ām kēētoo. 14 Yu kakas :Yēēsu kuu nyoo, kuchub kēētoo kule, “Mēērook /kyaameeniing' kiy bēsyēēt ake.” Kikas :rubiik ng'aleechaa. 15 Yu kayit :Yēēsu ākoo rubiikyii Yēērusālēēm, kōōwut biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin. Kimii yooto :biiko chēē kiwālāng'tooy beesaanik āk alak chēē kyooltooy chēēbtuukēēnik chēē /sikēēbēēlēē kōrōsēēk. Kimiitē :nkicheek alake chēē kyooliisyē āk chēē kyooltooyiisyē. Ām yooto, kutoow :Yēēsu kootyeel meesoosyekaab bichoo kiwālāng'tooy beesaanik āk ng'ēchērōōkaab choo kyooltooy chēēbtuukēēnik ankukwet bichoo tukul kuba saang'. 16 Mānāāchāmchi :Yēēsu chii nyēē kiboontootē kiy ake tukul nyēē kyooltooy kubuntēē yooto bo biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin. 17 Yooto kōōboor kule, “Mwooyē :Yēyiin ām siruutēk kule bo :kanyuu saayeet nyēē mākusooyēē :biikaab kōōrōōsyēk tukul. 18 Yu kakas :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo kāānēētikaab kiruutēk kiyēē kiyey :Yēēsu, kwaam mēt :ng'aleechaa ankusat wōlēē makubakakta, kuuyu kiilātē :biiko kāāmuukēywēēk chēē kiboonto :Yēēsu. 19 Yu kāākwiimēn :kōōrēēt, kung'eetee :Yēēsu ākoo rubiikyii kiriinkoonoo ānkubēēchi keey wōlto ake. 20 Yu kāyyēēkunēē, kooyeey :Yēēsu ākoo rubiikyii Yēērusālēēm. Kumii kubēētii, /keekas kēētoo kōchubē :Yēēsu. 21 Ām yooto, kumwoochi :Bētērō Yēēsu kule, “So, Mokoryoontēēt! Kookuyaam :kēētitkoonye kwēēchubē!” 22 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Māchē ōkoosēē keey Yēyiin. 23 Kāāmwoowook yoo ikoosēē keey :chii Yēyiin ām mooyēēt akeenke kōōmuuchē kumwoochi lekemeet wokōōsuuchi araaray, ankuyeyakay. 24 Kunyi, yoo ōtēēbē kiito ake ām saayeet ānkōōchāmtooy kule kaakukas :Yēyiin, ōnyōōru. 25 Nto yoo 'isooyē Yēyiin, ānkumii :kiyēē miyaat nyēē kiikuyēwuung' :chiito ake, inyōōchi chiichoo kaat kurook sukung'eet :Yēyiin kunyōōwuung' nkinyiing' kaat ām choolwookātēēng'uung'.”f f?(|b11:26|r) Tāsyinē :siruutēk alake kērēywoontooni 26: Nto yoo -mōōyēyē kuu nyooto ku mānyōōwook kaat :Kōōn. 27 Yu kayit :Yēēsu ākoo rubiikyii subak Yēērusālēēm, kōōwut biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin. Kumii kuwēēsyētēē wōlooto, kukwoonchi :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāānēētikaab kiruutēk āk booyik 28 ankuteebee kule, “Kāāmuukēy nee chēē iboontē :nkinyiing', ēē, chēē iyēyē ng'aleechu, ānku ng'oo nyēē kikōōniing' kāāmuukēywēēchooto?” 29 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Kany ateebeenaak :nkanii tēēbuutyēēt nyēē yoo kōōkētwoo, +māāmwoowook chiichēē kikōōnoo kāāmuukēywēēk ayey ng'aleechu. 30 Kunyi, ātēēbēēnook kule ii, yoo kiibātisāniisyē :Yoowaana, kikwoonēē :kāāmuukēywēēkyii wōlēē mii :Yēyiin, nto wōlēē mii :biiko?” 31 Yooto kuteebee keey :bichoo kule, “Yoo kakeemwaay kule kikwoonēē :kāāmuukēywēēkyii wōlēē mii :Yēyiin, makuteebeeneech kule ām nee simākiiyēnchi. 32 Nto yoo kakeemwaay kule kiyeyee keey — acha, ēē wē!” Kiiywey kumwooy, kuuyu kiinkētē kule kichāmchiintōōs :biiko tukul kule ki ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin :Yoowaana. 33 Ām yooto kuwālchi :bichoo Yēēsu kule, “-Mākiinkētē.” Kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “-Māāmwoowook :nkanii chiichēē kikōōnoo kāāmuukēywēēk ayey ng'aleechu.”

Māārkō 12

1 Ām yooto, kumwoochinēē :Yēēsu kāāntōōyichoo bo Yuutayeek tyoonkōōch kule, “King'eet :chiito ake kēny kuchaan musābiibuunēk mbareenyii ankuker. Kibal ng'wēēnēēt nyēē sukurōōtyinē :bēēkaab āmiikaab kēētoo yoo /kakiiruruuny, ankuteech kēryēēt nyēē sukuriibēē :chiito mbaraanaa. Yu kaakoowaany :chiichoo kuyey kuu nyooto, kumwoochi biiko alak bākuriibchi mbaraanaa sukung'eet kubchēchiin āmiichoo yoo kāākururyo. Nto mii yoo, kuwo ruutooy. 2 Yu kāwokururyo :āmiichoo, kōōyookto :chiichoo motwooriintēēnyii kuwo wōloo kimii :bichoo kimwoochinē kuriib mbareet wokuyibchi kereeryaanteet nyeenyii. 3 Yu kayit :motwooriintoonoo wōlooto, kunam :bichoo ānkubir ankukwet āmēēkoochi kiy. 4 Kōōyookto subak :chiichoo motwooriintēēnyii ake. /Kēēbir nkinee nyoo /keelal /ankiitaatee /ānkiintosuur. 5 Kōōyookto subak motwooriintēēt nyēbo sōmōk. Yu kayit :nyoo, /kēēbir kume. Kōōyookto subak alak kurub keey. Kuyitē :nkicheek choo wōlooto, /kēēbirē alak /kiinyāliilē, nto alak /kēēbākāchē. 6 Kiboonto :chiichoo kibo mbareet wērinyii akeenke nyēē kichāmē miisin. Kōōyookto :chiichoo wēēroonyii kubērē makooywey :bichoo. 7 Kuyitē :wēēroo wōlooto, kukuurē keey :bichoo kule, ‘Murēchu, woong'nyi lekwetaab murooniito! Okany keebakach sukuyēk :mbaraani nyēēnyoo.’ 8 Ām yooto, kunam :bichoo wēēroo ānkukwēryoot kuwo tuuyta saang' ankubakach. 9 “Kunyoo, ii, yoo koosoot, kiy nee nyēē kichākuyēchi :chiitaab mbareet bichoo? Āmāchē āmwoowook, machakubakach bichoo tukul ānkōōkoochi biiko alak kuriib mbaraanaa.” 10 Kumwoochi :Yēēsu subak kule, “Kyoosuman, oob, siruutēkaab Yēyiin yoo mwooyē kule, ‘Rwaanteet nyoo kitāyē :biiko kutēēksēē 11 Yēyiin nkit :nyēē kiyēyē rwaantaanaa ng'ālyoo nyēē /kēēchōrōkyinē.’ ” 12 Yooto, kumach :kāāntōōyichoo bo Yuutayeek kule kunam Yēēsu ankukerta kō, kuuyu kiinkētē kule kimii kung'āloolēē icheek ām tyoonkōōchoonoo. Nteenee, kiiywey kunam, kuuyu kimii yooto :biiko chēē chaang'. Kunyoo, kibakaakta :bichoo Yēēsu ānkubēēchi keey. 13 Ām lētuunoo, yu kāākubēēchi keey :kāāntōōyichoo bo Yuutayeek, wokōōyook Farisaayeek alak ākoo biikaab Ērōōtē bakutech Yēēsu /sikeenam. 14 Yu kayit :bichoo wōlēē mii :Yēēsu, kumwoochi kule, “Kāānēētiintēēt! Kiinkētē kule 'ibooyē manta āmāwēēchiing' :chii, kuuyu -mēēkāsyinē chii ng'ālyoo kule kā ng'oo :ng'oo ānkiinēētē biiko kōōnkēt kiyēē māchē :Yēyiin ām kēēlto nyēbo man. Kunyoo ii, mwoowēēch, baa, karaam kēēkwēchinē syuuruut bāytooyiintēētaab Rooma? 15 Irook kēēkwēyē nto buryo?” Yu /kakeeteebee Yēēsu ng'aleechaa, kōōnkēt miyootyēēt nyēē kiisōōtē :bichoo. Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu kule, “Ānkētē kule ōmiitē ōkwēēskwēēsānchoo. Nteenee, kōōboor baa :chii beesyaanteet nyēē boonto akas.” 16 /Kiiboorchi beesyaanteet. Kuteebee bichoo kule, “Bo ng'oo :mēti āk kaaynaani mii beesyaantaani?” Kukētyi :bichoo Yēēsu kule, “Bo bāytooyiintēēt nyēē wōō nyēbo Rooma.” 17 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu kule, “Māchāktōōs ōkoochi bāytooyiintoonoo kiinyii, nto Yēyiin, ōkoochi nyeenyii.” Kiilat :bichoo ām kiyēē kimwooy :Yēēsu. 18 Nto mii yoo, kukwoonchi subak Yēēsu :biiko alake chēē /kikēēkuurēē Satukaayeek. Kiiyēnchinē :bichoo kule yoo kaakume :chiito, ku kaakume kutukul nyēē mēēbērē wokung'ēētēē meet bēsyēēt ake. Kuteebee :bichooto Yēēsu kule, 19 “Kāānēētiintēēt, kisirwēēch :Muusa kiruutyēēt nyēē mwooyē kule yoo keemut :chii koorkēēnyii ankume :chiichoo āmānāāsikyi :koorkoonoo leekwa, kōōntiyē :ng'eetaab kaametiitaab chiichoo koorkoonoo sukusikyi nyiin lēēkōōk chēē /sikēēkuurtēē. 20 Kimii :biiko alake chēē ki tisab chēē kituubcho mooyēēt akeenke. Kiimutiis :nyēē kiwōō ankusimkume kumānāāsikyi :koorkoonoo leekwa. 21 Ām yooto, kōōntiyiis :nyēē kirubu chiichoo. Kume :nkinee nyoo, āmānāāsikyi :koorkoonoo leekwa. Kōōntiyiis subak :nyēē kibo sōmōk ankume :nkinee āmānāāsikyiin āk koorkoonoo leekwa. 22 Kiyeyakay kuu nyooto ākoy chiito nyēē kibo tisab. Kibēk :bichoo tukul āmā leekwa. Nto mii yoo, kume nkinee :koorkoonoo. 23 Kunyoo, kēēmāchē imwoowēēch, mākubooyiit ng'oo :koorkoonoo kōōyyiin yoo kāng'ēētyēē :bichoo tukul āk koorkoonoo meet, kuuyu kikiikoomut :bichoo tukul koorkoonoo?” 24 Ām yooto, kukētyi :Yēēsu bichooto kule, “Ōsōōtyēēchinē nyēē miyaat, kuuyu -mōōnkētē :akweek kiyēē ibooru :siruutēkaab Yēyiin āk wōlēē wuu :kāāmuukēywēēkyii. 25 Yoo kāākung'ēētyēē :biiko meet, mēēbērē tākōōmutē keey subak. Ibuurē kuu :malayikaanikaab Yēyiin. 26 Nto kurubta keey ng'eeteetaab meet, ābērē kyoosuman siruutēkaab Muusa yoo kimwoochinē :Yēyiin ām sōntiinoo kilāyē kule, ‘Anii Yēyiintēētaab Abraam āk Isaka ākoo Yāākōbō.’ 27 Yoo /kakeemwa kule bo :Yēyiin anum, kōōbooru :yooto kule tākusoboot :chiichooto ānkoo kikiikume kēny. Ōkustootiin miisin!” 28 Kimii yooto :kāānēētiintēēt ake nyēbo kiruutēk nyēē kimii kuyēbchinē yiit kiyēē kimii kung'āloolēē :Yēēsu ākoo Satukaayeechaa. Kikas :kāānēētiintoonoo bo kiruutēk kule kikētyi :Yēēsu bichoo kiyēē kiteebee ām kēēlto nyēē karaam. Ām yooto, kōōnookyi :chiichoo Yēēsu ankuteebee kule, “Ām kiruutēk tukul choo kikōōnu :Yēyiin, nkōnō nyēē wōō?” 29 Kukētyi :Yēēsu kule, “Kiruutyēēt nyēē wōō ku nyi: ‘Lēyyē, mooyēētaab Isirāyēēl, Bāytooyiintēēnyoo Yēyiin ku akeenke! 30 Icham Mokoryoontēēt Yēyiintēēng'uung' ām mooyēēng'uung' tukul kāāsōōtēywēēkuuk tukul, āk nkuruukuuk tukul.’ 31 Nto ake ku nyi: ‘Icham laatyeeng'uung' kuu wōloo ichāmtooy keey.’ Māmii subak :kiruutēk alake chēē siirē chu.” 32 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy kuu nyooto, kulēēnchi :chiichoo, “Kōōnkōy, Kāānēētiintēēt, 'keemwaay man kule Bāytooyiintēēnyoo Yēyiin ku akeenke, māmiitē :ake. 33 Kunyi, karaam yoo kacham :chii Yēyiin ām mukuulēynyii tukul ānkumāchē mbo kōōsōōtē Yēyiin kwaak ānkuyēyē yiisyēētaab Yēyiin ām nkuruukyii tukul ankucham laatyeenyii kuu wōloo chāmtooy keey. Karaam /keerub ng'aleechu kusiir yoo /kātākēēbēēlootē kōrōsēēk.” 34 Yu kakas :Yēēsu kule kākēt :chiichoo nyēē karaam, kumwoochi kule, “Ābērē -mēēkulōō ām wōlēē imiitē iyityi Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.” Kung'eetee yooto, māmii :chii nyēē kitākukāng' kuteebee Yēēsu ng'ālyoo kumāchē kutech. 35 Nto tēē yoo, kimii :Yēēsu kōōnēētē biiko ām biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin, kumwooy kule, “Imuuchē kule nee kumwooy :kāānēētikaab kiruutēk kule chōōnēē :Kāārārookiintēēt kōōtaab Tāwuti? 36 Nto yu kiyey :Tāmirmiryēētaab Yēyiin Tāwuti kumwooy kule, ‘Kimwoochi :Yēyiin Mokoryoontēēnyuu kule: 'Itēbunēē āwunyuu nyēbo taay ānku +maawaang'te buunikuuk.’ 37 Kunyi, yoo kuurē :Tāwuti Kāārārookiintēēt kule ‘Mokoryoontēēnyuu’ kōōmuuchāktōōs kule nee kuchōōnēē :Kāārārookiintēēt kōōtaab Tāwuti?” Kiyēbchi yiit :biiko ng'aleechaa bo Yēēsu ām ng'erekweek. 38 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi bichoo kule, “Ōriibēē keey :kāānēētichoo bo kiruutēk, āmōōrubē ātēbuutēkwaa. Kicham :bichu kōōloochē sirook chēē yoo /kakeekas /simkiinkētē kule icheek kiirwookik. Kicham :bichu subak kubēēsyētootēē wōlēē chaang' :biiko /sikiisubooyootē nyēē /kākēēkoonyit. 39 Kicham subak :bichu kulēkwēlē ng'ēchērōōk chēē mii taay yoo /kēēmii kooriikaab saayeet. Mbo yoo /kēēmii saakwa ake tukul, kōōmāymooyē :bichu ng'ēchērōōk chēbo taay. 40 Ng'ēētē mbo subak :bichu kulātu koor chēē musuuk sukuyibēē tukuukwaa, ānkusooyē miisin kuyēyē keey kule churtootiin. Biiko chēē wuu chuutēchu chēē mākuyēchi :Yēyiin ng'al chēē bichiiyēch kusiir chii ake tukul nyēē kiikukusta.” 41 Kimii :Yēēsu kēēbuur ng'wēny ām Kōōtaab Yēyiin yēē kilēēkitēē :looloonik chēē /kikiiruruukyinē beesaanik chēbo yiisyēētaab Yēyiin. Ām yooto, kukas wōlēē kiikoochintooy :biiko beesaanik looloonichoo. Kiikoochinē :biiko chēē ki mokorēēnik beesaanik chēē chaang' looloonichoo. 42 Nto mii yoo, kuchō :cheebyoosyeet ake nyēē ki musuk ankubanan. Kōōkoochi :nkinee looloonichoo beesaanik chēē ng'ēri chēē kiboonto. 43 Kukuur :Yēēsu rubiikyii ānkumwoochi kule, “!Kāāmwoowook, cheebyoosyaani musuk :nyēē kēēnēm beesaanik laatit nyēē wōō kusiir biiko tukul choo kēēkooytooy beesaanik. 44 Kāng'ōmōrē :bichoo mokorēēn laatit nyoo kēēkooytooy ām chēē boonto, nteenee kēēnēm :cheebyoosyaanaa cheechii tukul chēē kōriibēē keey.”

Māārkō 13

1 Kumii :Yēēsu ākoo rubiikyii kung'ēētōōs ām yooto kibo biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin, kumwoochi :rubiintēēnyii ake kule, “Kāānēētiintēēt, wōōyēch :rwoontōōk chu /kikeeteechee Kōyi bo Yēyiin ānkukāroorānēch kule nee!” 2 Kukētyi :Yēēsu kule, “Kookas kooriichu? Kāroorānēch, nteenee +/mākiiturbuub tukuuchu tukul nyēē māmii :rwaa mbo akeenke nyēē mākung'ēt ku keekemeer keey ake.” 3 Nto mii yoo, kuyit :Yēēsu ākoo rubiikyii biitēēt nyēē kibo Lekemeetaab Musēytuuniinēk nyēē kitoobēnē keey ākoo Kōōtaab Yēyiin, ānkōōbuur ng'wēny. 4 Ām yooto, kuteebee :Bētērō, Yāākōbō, Yoowaana āk Antereeya Yēēsu kule, “Āyu yēē yēyāktōōs :ng'aleechaa 'kēēmwooyē, ānku kiy nee :nyēē +makeekasee yoo yityiintōōs :ng'aleechaa?” 5 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Ōriib keey! -Mookany /kiiberbeeraak. 6 Choong'ēch :biiko chēē makukwaanaat ankuyey keey :ake tukul kule inee ku kāārārookiintēēt. Mākōōboot :bichoo biiko chēē chaang'. 7 “+Mookas kubārē keey :biiko ām kōōrēēt ānkyoomu booryoot, nteenee -mōōmuuyē. Ākoy kuyēyākiis :tukuuchoo, nto chōōnii :tabanta. 8 Mākubooryo :bōrōryēēt ake āk ake, kubooryo :kōōrēēt ake āk ake. Mākutookunootēē :kibring'ring'yēēt komoswookik chēē chaang' ānku mākuchō :kēmēwuut. Ng'wooninto nyēbo taay nyoo, nto yitu :kōōrēēt nyēē lēēl.” 9 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Ōriib keey. +/Makeenamaak /ānkiiyyoong'tēēnook kōōk ām kooriikaab saayeet /ānkēēbirook wōlooto. +/Makiimutaak taayeetaab bāytooyik kubo anii. Bārooyinto :nyooto nyēē +mōōmwoochinēē bichooto kiyēē ōyēnchinē. 10 “/Kyoomtooy kurook lōkōōywēk chēē kāroomēch kukas :biiko tukul ām kōōrēēt kumukuul nto chōōnii :tabantaab kōōrēēt. 11 “Yoo /kaakeenamaak /ānkiiyyoong'tēēnook kōōk, -mookany kooyiimaak mētēwoy :kiyēē +moomwaay. +/Mākiiboorwook yooto kiyēē ōmwooyē kuuyu mēēbērē akweek chēē +mōōng'āloolē nteenee :Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē mākung'āloolē. 12 Makuyey :chii /keebakach ng'eetaab kaamet anku makuyey :kwaan /keebakach lekwenyii. Makutay :nkicheek lēēkōōk mbo kwaan āk mbo kaamet ankuyey /keebakach. 13 “Kunyi, mākuwēchook :biiko, kuuyu ōyēnwoo. Nteenee, chiito nyēē kamuyta ākoy tabanta nyēē makooraraach :Yēyiin.” 14 Kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Yoo kookas ‘kiyoo -mēēriiku :Yēyiin’ ku kēēyyoong'ēē yēē -/mākēēmākyinē, ōmwēy biikaab Yuuteeya ākoy lekem barak. (Kuyēbchi yiit :chii nyoo sumānē ng'aleechu.) 15 Yoo kanyoorta :ng'aleechu chii kumii kanyii kēsyēk, -mēēwut kō kule kōōnēm kiy ake tukul nyēē sukumwēyto, 16 ameeyeey :chii kaa nyoo miitē mbareen kule wokunam sireet nyēē iliiktēē keey. 17 Lēyyē, mākuwuuyiityi sōō kule nee ām bēsyōōsyēchooto kooruuk choo kōōyootiin āk choo irēēriisyē! 18 Osaay Yēyiin kule nto māyēyākiis :ng'aleechu yoo yiiwoot. 19 Mākuwōōyiit :ng'woonintaab bēsyōōsyēchooto kusiir ng'woonin ake tukul nyēē kiikutook kuchakee kayey :Yēyiin kōōrēēt, āmēēbērē mākutook :ng'wooninto ake nyēē tēē nyoo bēsyēēt ake. 20 Nto kimanaakoonwaakiit :Yēyiin bēsyōōsyēchooto, nto māmii :chii nyēē kātāwokusobē. Nteenee, kuuyu mii :biikyii chēē kiikukwey, ku kiikoonwaakiit. 21 “Yoo kāmwoowook :chii ake tukul kule woong'nyi Kāārārookiintēēt nto woong'nyiin, -mōōyēnchi, 22 kuuyu makukwa :biiko chēē makuyey keey kuyēk kāārārookik āk ng'ālooltooyikaab Yēyiin. Makuyey :bichu ng'al chēbo kwong'uut sukung'eet, yoo imuuchāktōōs, kutēwēch biikaab Yēyiin choo kwēyootiin. 23 “Kunyoo, ōriib keey! Kāāmwoowook tukul kumanaayit :bēsyēēt.” 24 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Yoo kāākubēk :nyāliluutēchu ām bēsyōōsyēchooto ‘Mākumis :asiista āk araaweet. 25 Mākōōtimtiimākoy :wōliin bo barak ānkōōsuuw :kookeelik.’ 26 +/Makeekasa anii, Chiitaab Barak, āchōōnēē boolik ām kāāmuukēywēēk āk lēbkēēyyēētaab Yēyiin. 27 +Māāyooktē malayikaanikyuu kōōruruukoot biiko choo kiikukwey :Yēyiin kung'eetee komosta ake tukul nyēbo kōōrēēt.” 28 Kumwoochi subak kule, “Māchē ōkāsē kēētoo /kēēkuurēē mutiiniit. Yoo ōkāsē kōōnkātu :sākēēkaab kēēti, ōnkēt kule kaakuriik kumusēs. 29 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, yoo ōkāsē kuyēyāktōōs :tukuuchoo, ōnkēt kule kaakuriik :bēsyēēt nyoo āyēēwunēē. 30 “!Kāāmwoowook, mābootōōs :biikyuu choo kyaakwey ānkoo kāyēyākiis :tukuuchoo tukul. 31 Mākubot :barak āk ng'wēny, nteenee mābotē :ng'ālyoontēēnyuu. 32 “Māmii :chii nyēē inkētē bēsyēēt nyēē āyēēwunēē. -Mēēnkētē :malayikaanik āmāānkētē mbo nkanii, nteenee inkētē :Baaba. 33 “Ōriib keey ankooyeyte keey, kuuyu -mōōnkētē yēē yitu :bēsyoonooto. 34 “Makukerkeyiit yoo kang'eet :chii nyēbo kanyii ānkuwo ruutooy. Mākubākookyi motwoorikyii yiisyēēt nyēē makuyey, ankutool ake kuriib kayta. 35 Ōriib keey, kuuyu -mōōnkētē yēē rōōtunēē :chiitaab kayta. Imuuchē kuyit ku kararakta :asiista, nto kwēēmooy kwēēn, nto kumānēērir :kōōrēēt nto kumānāāmwook :asiista. 36 Nto yoo kāchō, māchāktōōs kunyōōrwook ōkāsu. 37 “Kunyi, mēēbērē :akweek nkit chēē āmiitē āmwoowook ng'aleechu, nteenee āmiitē āmwoochinē biiko tukul kuyeyta keey.”

Māārkō 14

1 Kikiikung'ēt :bēsyōōsyēk āyēēnku kuyit :bēsyēēt nyēē kyoomēē :Yuutayeek Saakweetaab Keeytaayeet ākoo saakweet nyēē /kyoomēē mukaatiit nyēē makuutunaat. Kimii kuchēēng'ē :bēēliikaab kōrōsēēk ākoo kāānēētikaab kiruutēk wōlēē makunamta Yēēsu kumākāsē :chii sukubakach. 2 Nteenee kinyōkōriitu ānkumwooy kule, “-Mookany keeyey ng'aleechu yoo bo Saakweetaab Keeytaayeet, kuuyu imuuchē :biiko kuyey wōōrōōryēēt.” 3 Kumii :Yēēsu Beetannya kwoomiisyē ām kaab Simōōni, chiito ake nyēē kikiikuluku :bōōrto, kuchō :koorkēēt ake kōyooto nyēē kiboonto mwaay nyēē kiboong'u nyēē anyiny /ānkikyooltēē beesaan chēē chaang' miisin. Ām yooto, kuraang'tee :koorkoonoo Yēēsu mwaayaa mēt. 4 Yu kakas :biiko alake chēē kimii yooto kiyēē kayey :koorkoonoo, kunyēēr ānkumwooy kule, “Nto yu sukunyeeree :koorkooni mwaay nyēē ālē beesaan chēē chaang' miisin kuu nyi! Nto yu /kātākyooltooy mwaayaa /ānkiikoochi bānoonik beesaanik.” Kinyēērchi :bichoo koorkoonoo miisin. 6 Kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “-Moomakee kiy koorkoonoo. Ntēē kāākuyēwoo anii ng'ālyoo nyēē karaam. 7 +Mōōboontē keey :akweek bānoonik ākookoy ānku +mōōyēētyēēchinē kuu wōlēē ōchāmtooy, nteenee mēēbērē +māāboontē keey :anii āk akweek ākookoy. 8 Kaakuyey :koorkoonoo kuu wōlēē kēēmuuktooy kuroonkyi mwaayaa mētinyuu kuyeytaa nto /kēēmuyoo. 9 !Kāāmwoowook, -/mākēēwuutyēē koorkooni ām kiyēē kaakuyey yoo /kyoomtooy lōkōōywēk chēē kāroomēch ām kōōrēēt tukul.” 10 Nto mii yoo, kuwo :Yuuta Iskaryoot nyoo ki akeenke ām rubiikaab Yēēsu choo ki taman āk āyēēng' wōlēē kimii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch wokuchaamta Yēēsu. 11 Yu kayit wōlooto /kēēng'ērēkyi /ānkēēmwoochi kule, “Kēēkōōniing' beesaanik yoo 'kēēyēwēēch kēēlto wōlēē +makeenamte Yēēsu.” Kuwo :chiichoo wokucheeng' wōlēē /sikeenamta Yēēsu. 12 Ām bēsyēētaab taayta nyēbo saakweet nyēē /kyoomēē mukaatiit nyēē makuutunaat, kiyēēnyē :Yuutayeek mēēnkit nyēē sukwaam bēsyoonooto. Yu kayit :bēsyooni, kuteebee :rubiik Yēēsu kule, “Ānō wōlēē +mawee-amee Saakweetaab Keeytaayeet bākēēyēytoowuung'?” 13 Kumwoochi :Yēēsu rubiikyii āyēēng' kule, “Obe ākoy Yēērusālēēm. +Mōōnyōōru ām wōlooto murēn nyēē katooree bēēko buuy. Orub chiichoo lēt ākoy kōōto nyēē kēēwut. 14 Yoo kooyit kōyooto, ōmwoochi chiitaab kōōto kule māchē :Kāānēētiintēēt wōlēē sukwoomiisyēē ākoo rubiikyii ām Saakweetaab Keeytaayeet. 15 Mākōōboorwook :chiichoo kisēēnkēēt nyēē wōō nyēbo barak nyēē mii :tukuuk tukul chēbo ātēbto. Ōyēytoowēēch āmiik.” 16 Yu keewaany :Yēēsu kumwoochi rubiichoo kuu nyooto, kuba ākoy Yēērusālēēm ānkubākunyōōr ng'aleek tukul kuu wōloo kāmwooytooy :Yēēsu. Ām yooto, kuyeyta āmiikaab saakwaanaa. 17 Kumii kurārāktooy :asiista, kuwo :Yēēsu ākoo rubiikyii choo ki taman āk āyēēng' ākoy kōyooto ānkutoow kwaam saakweet. 18 Yu kimii :Yēēsu kwoomiisyē ākoo rubiikyii, kulē, “!Kāāmwoowook, mii :akeenke ām akweek nyēē kēēmiitē kyoomiisyē :tukul nyēē makuchaamtaa.” 19 Kung'woonchi :rubiik ankuteebee :ake tukul Yēēsu kule, “Ara anii?” 20 Kukētyi :Yēēsu kule, “Nyoo kiilābloobtooy :tukwaay mukaatiinek terekyeet akeenke nyēē makuchaamtaa. 21 Makume :Chiitaab Barak kuu yoo /kikeesir kurubta keey āk inee. Nteenee mākung'woonchi sōō kule nee :chiito nyoo makuchaamta Chiitaab Barak! Kaykay nto /kimākēēsich chiichoo.” 22 Yu kimii kwoomiisyē, kunam :Yēēsu mukaatiit ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy. Nto tēē yoo kubetes mukaatiinaa ānkōōkoochi rubiikyii kōōnēmunoot ānkumwoochi kule, “Bōōrnyuu :nyi. Kunyi, o-am.” 23 Kunam subak terekyeet nyēē kimii :tifaayiik ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy ānkōōkoochi rubiichoo kumōōsoot. 24 Kumwoochi :Yēēsu rubiichoo kule, “Korotiikyuu :chu chēbo kiirootyeet chēē +/makeewasta sukusobcho :biiko chēē chaang'. 25 “!Kāāmwoowook, -māwāāyyēē subak tifaayiichu ākoy bēsyōōnoo wāāyyēē chēē leelach ām Kaab Yēyiin.” 26 Nto tēē yoo, kutyēēn :bichoo kōōkoostooy Yēyiin, nto yityo, kung'ēētyo kutākyi keey Lekemeetaab Musēytuuniinēk. 27 Kumii kēēltaab too, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “+Mōōmwēy :akweek tukul ankoobakaaktaa, kuu yoo mwooyē :siruutēk kule ‘+Maabakach ākiintēēt kusērēēt :kēēchiirēk.’ 28 Nteenee, yoo kaang'eetee meet, +maantooy āwē Kalilaaya.” 29 Kumwoochi :Bētērō Yēēsu kule, “Ānkoo kāmwēyēēniing' :chuut tukul -māābākooktiing' :anii.” 30 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Bētērō! Kāāmwoowuung', ām kwēēmowuuni kumaneeturkuuch :kirkōōnkiit nyēbo āyēēng', +'meetuuch keey :inyiing' areet sōmōk kule -'mēēnkētoo.” 31 Kumwoochi :Bētērō Yēēsu subak kule, “Mākoy atuuch keey kule -māānkētiing'. Yoo kābo meet kēēbēku :tukwaay.” Kumwooy nkicheek :rubiik chuut kuu nyooto. 32 Yu kayit :Yēēsu ākoo rubiikyii yēē /kēēkuurēē Ketisemaani, kumwoochi kule, “Ōbuurēē yu, āwē :anii waasaay.” 33 Koonaata taay kisich ākoo Bētērō, Yāākōbō ākoo Yoowaana. Kwaam :ng'uusng'uus Yēēsu kut kulōōklōōkēnē. 34 Kumwoochi rubiichooto sōmōk kule, “Kāāmuy :anii kut wuu nyēē +maameey. Ōng'ētunēē yuutēyu ānkōōkāsu!” 35 Yooto koonaakta :inee taay kisich, ānkukubuy kuut kusaay kule, “Baaba! Imuuchāktōōs :tukuuk tukul ām wōlēē imiitē :inyiing'. 'Inēmtoowoo nyalili. Nteenee kuyeyakay kuu wōloo imāktooy, mēēbērē kuu wōloo āmāktooy :anii.” 37 Yu kaweech keey :Yēēsu ām wōloo kiwokusooyēē, kunyōōr rubiik choo ki sōmōk kuruuytōōs. Kumwoochi Bētērō kule, “Simōōni, ākoo 'kēēru? 'Kāmēēmuuchē mbo ikāsu ām asiista akeenke? 38 Ōkāsu ankoosaay simōō-āsyi keey /keetyemaak. Bērē :mukuulēywēkwook nto oyey, āmāmii :nkuruuk.” 39 Kooyeey :Yēēsu subak ankuwokusaay kuu yoo kibo taay. 40 Yu kēēyēēw :Yēēsu nyēbo āyēēng', kunyōōr mbo Bētērō kukāruyo subak, kuuyu kiboonto rwoonik chēē nyikiisēch miisin. Kunam kuut rubiichoo, kuuyu /kikēēnyōōr kuruuytōōs subak. 41 Kiiyeey :Yēēsu subak ankuwokusaay nyēbo sōmōk, nto yu kaweech keey, kumwoochi rubiichoo kule, “Ākoo tōōruuytōōsii ānkōōmuung'tōōsii? Kaakuyem. Okas kaakuyit :āsiiswēk /kiiyokooyto Chiitaab Barak kuwo āwunnyēkaab kibng'ōōkisiisyēk. 42 Ōng'ēētyē. Kēētuuyēē choomtooyiintēēt, woong'nyiin kāākuchō!” 43 Yu kimii :Yēēsu tākung'āloolē, kuyit :Yuuta nyoo ki akeenke ām rubiichoo ki taman āk āyēēng'. Kichōōntooy keey biiko chēē chaang' chēē kiboontoonu chōōkiinēk ākoo syaariinek. Kiiyooku bichu :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo kāānēētikaab kiruutēk ākoo booyik. 44 Kikiikuchōb :Yuuta kumwoochinē bichoo kule, “Nyoo ōkāsē ātōrōōchē, onam nyooto ānkōōriibootē kumāmwēy.” 45 Kuyitu :Yuuta, kutōrōōchē Yēēsu bakeenke kumwooyē kulē, “Aase, Mokoryoontēēt!” 46 Kutēē yu /kēēnāmē. 47 Ām yooto, kung'eet :rubiintēēt ake kung'us chōōkiit, nto bērē kuyeb motwooriintēētaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō, kuchwen yiititaab motwooriintoonoo kōōsuuyto. 48 Yooto, kung'alaal :Yēēsu kule, “Ntēē kookwaante chōōkiinēk ākoo syaariinek boonamaa? Ōbērē āntōōchinē :anii lukēēt nyēē māchē kuweech kōōrēēt? 49 Ntēē kwāāmiitē :anii kwaak biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin ānēētiisyē amoonamaa anii :akweek? Nteenee kāyēyākiis :ng'aleechu tukul sukuyityiin :siruutēkaab Yēyiin.” 50 Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kubakaakta :rubiikyii ānkumwēchi keey. 51 Kimii :murēno nyēē kikiinaam Yēēsu. Kikiilaach :chiichoo ankeet baateey. Nto bērē /keenam, 52 kuchiwit kubākookyi yooto ankaanaa ānkumwēchi keey kibchuraat. 53 /Kikēēkwēroot Yēēsu ākoy kaytaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō, wōlēē kikiiruruukyi keey :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch, booyik ākoo kāānēētikaab kiruutēk. 54 Kiinaam :Bētērō Yēēsu ākoy kuyit biiwuutaab kaytaab bēēliintoonoo. Kumii wōlooto kōōbuur :nkinee ng'wēny ānkuyu maata nyēē kimii kuywēē :biiko chēē kiriibē kayaa. 55 Kimāchē :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo kōōkwēētaab Yuutayeek kumukuul kunyōōr ng'ālyoo nyēē miyaat nyēē nāmē Yēēsu, /sikeebakach. Nteenee mānāānyōōr ng'ālyoo 56 kuuyu, ānkoo kimōlōlchi :biiko chēē chaang' Yēēsu ng'al, kichuunchuun :ng'aleekwaa. 57 Kimōlōlchi :alake subak Yēēsu kule, 58 “Kikeekas :acheek kumwooyē :chiichi kule mākōōturbuub Kōōtaab Yēyiin nyoo kitēēchē :biiko, anku makuteech ake ām bēsyōōsyēk sōmōk nyēē mēēbērē tēēchē :chii.” 59 Kichuunchuun :nkicheek ng'aleekaab bichoo. 60 Yooto kōōyyo :bēēliintoonoo wōō, ankuteebee Yēēsu kule, “Iboontē ng'ālyoo nyēē ituuchēē keey ām ng'aleechu mwooyē :bichu?” 61 Mānāākēt :Yēēsu ng'ālyoo. Kuteebee subak :bēēliintoonoo Yēēsu kule, “Inyiing' man Kāārārookiintēēt, Lekwetaab Nyoo Tōrōōr?” 62 Kumwoochi :Yēēsu kule: “Anii :nyooto anku +mookas Chiitaab Barak kōōbuurunēē āwutaab taay nyēbo Nyoo bāwu kiy ake tukul ankookas kuchōōnēē boolik barak.” 63 Ām yooto, kunyēēr :bēēliintoonoo wōō bo kōrōsēēk kut kubaach sirookyii ānkumwooy kule, “Tākēēmāchē keekas nee kurubta keey āk chiichi? 64 !Kookas, kaakookerkeeyee keey :chiichi Yēyiin! Kunyi, ōbērē nee akweek?” Kōōruumchi :kiirwookik tukul kule, “Misyinē kume.” 65 Kung'utyi :kiirwookik alake Yēēsu, ankurat koonyek. Kurātootiin :koonyek, /kiituluuksēt /ankeeteebee kule, “Ng'oor, baa, ng'oo :nyoo kēētuluuchiing'!” Yooto, kunam :bichoo kiriibē kayaa ankoorabaakset. 66 Kumii :Bētērō kēēbuur biiy, chakumur yooto :chēēbto ake nyēē kiyēchinē Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō yiisyēēt. 67 Yu kakas :chēēboo Bētērō, kōōrōōtoot, ānkulē, “Kwēēboontootē keey :nkinyiing' chiichi bo Naasareet!” 68 Kutuuch keey :Bētērō kule, “So! Anii? -Māānkētē kiyēē imwooyē.” Yu keewaany :Bētērō kumwooy kuu nyooto, kōōnookyi oreet nyēē wēētii kayaata. Yooto, kooturkuuch kirkōōnkiit. 69 Ku tākumiitē :Bētērō yooto bo oreet, kukas :chēēbkēy subak, ānkumwoochi biiko chēē kimii yooto kule, “Lēyyē! Rubiintēētaab Yēēsu :chiichi!” 70 Kutuuch keey :Bētērō subak. Nyēē matyaa, kumwoochi :biiko chēē kimii yēt kule, “Kubooyiit man! Inyiing' rubiintēētaab Yēēsu kuuyu iyuu Kālilooyiin.” 71 Kuchubchi keey :Bētērō ng'aleechaa, ankoowaal keey kule, “-Māānkētē chiichi ōmiitē ōng'āloolēē.” 72 Ām yooto, kooturkuuch :kirkōōnkiit nyēbo āyēēng'. Yu keeturkuuch :kirkōōnkiinoo, koosoot :Bētērō ng'aleek choo kāmwoochinē :Yēēsu kule, “Kumaneeturkuuch :kirkōōnkiit nyēbo āyēēng', +'meetuuch keey :inyiing' areet sōmōk kule -'mēēnkētoo.” Ām yooto, kuriir :Bētērō.

Māārkō 15

1 Nto mii kōrrōōn ku kāmwook :asiista, kootiil :kōōkwēētaab Yuutayeek tukul kunam wōlēē mii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch, booyik āk kāānēētikaab kiruutēk kule kurat Yēēsu ānkukwēryoot ākoy kaab Bilaato. 2 Yu /kakiiyiitita, kuteebee :Bilaato Yēēsu kule, “Inyiing' :bāytooyiintēētaab Yuutayeek?” Kumwoochi :Yēēsu kule: “Wuu nyooto, sinee.” 3 Kiiteeyee keey :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch kule kiikuyey :Yēēsu ng'al chēē chaang'. 4 Kuteebee :Bilaato Yēēsu kule, “Māmii :kiyēē 'ikētu ām ng'aleechu miyootēch mwooyē :bichu kule 'kiiyey?” 5 Mānāākēt :Yēēsu ng'ālyoo. Kinam kuut Bilaato. 6 Ām kēnyiit, yoo āmē :Yuutayeek Saakweetaab Keeytaayeet, kiityooktooy :Bilaato chiito akeenke ām choo rātootiin nyēē māchē :Yuutayeek kule /kiityaakta. 7 Ām bēsyōōsyēchooto, kimii :chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Baraaba nyēē /kikeerat āk biiko alak chēē kikwiilē bāytooyiisyēētaab Bilaato ānkikiikurumiis. 8 Yu ki bēsyēētaab Saakweetaab Keeytaayeet, kōōruruukyi keey :biiko chēē chaang' kaytaab Bilaato. Kusoom :bichoo Bilaato kōōtyooktoochi chiito akeenke nyēē rataat kuu yoo kwēētyooktoochinē kwaak yoo mii :saakwaanaa. 9 Yooto kuteeb :Bilaato kule, “Ōmāchē ātyooktoowook bāytooyiintēētaab Yuutayeek?” 10 Kiteebee :Bilaato bichoo kuu nyooto, kōōnkētē kule kikwērchinē inee :bēēliichoo bo kōrōsēēk Yēēsu kukēētuuyiityi moo. 11 Kōōwuruur :bēēliichoo biiko tukul kumwoochi Bilaato kootyaakta Baraaba yoo kātēētyooktooy Yēēsu. 12 Kuteeb :Bilaato kule, “Kunyi, ōmāchē ayeyee nee naas chiichi ōbērē bāytooyiintēētaab Yuutayeek?” 13 Kōōruumchi :biiko tukul kule, “Obakach!” 14 Kumwoochi :Bilaato biiko kule, “Ara koleel nee :chiichi?” Kubōl :biiko kule, “Obakach! Obakach!” 15 Kuuyu kimāmāchē :Bilaato kunyēēr :biiko, kōōtyooktoochi bichoo Baraaba ānkōōkoochi /kiityōōlsēt Yēēsu, nto tēē yoo kōōyokooyto /bākēēkwērtoochi murtooywoontēēt. 16 Kubeeta :biikaab lukēēt Yēēsu ākoy kaytaab Bilaato āriit ānkukuur lukēētaab booryēēt tukul. 17 Yooto kōōlookyi sireet nyēē arraa ankutaay nkwaatyeetaab kātōōk ankookemeer mētinyii, /keeyey wuu nyēē bāytooyiintēēt. 18 Yu /kāākiilookyi tukuuchoo, /kēētoow /keeyey keey kule /kākēēsilto Yēēsu /kēēmwooyē kule, “Kimkim! Bāytooyiintēētaab Yuutayeek!” 19 Kiikōryōōnyēē :bichoo Yēēsu kirōkto mēt ānkung'utyinē kibtaman ānkukutunyēē taayeenyii kuyēyē keey kule kākoonyit. 20 Yu /kāākiintosuur kubēk /kiirēēkunēē siraanaa arraa /ānkiilookyi sirookyii, nto tēē yoo /kēēkwēryoot /bākēēkwērtoochi murtooywoontēēt. 21 Kumii /kēēkwēryootē Yēēsu ku kāng'ēētyēē Yēērusālēēm kutuuyēē chiito ake nyēē kibo kōōrēētaab Kurēēnē. /Kikēēkuurēē chiichoo Simōōni nyēē ki kwaaniitaab Alekisaanta ākoo Ruufō. /Kēētuuyēē kuu nyooto, /kēēkērchinē koong' kukalab murtooywoontēētaab Yēēsu. 22 Kikwēryoot :bichoo Yēēsu ākoy yēē /kēēkuurēē Kolkoota, (kaayneet nyēē ibooru kule “wōloo bo Rōkyēētaab Mēt.”) 23 Nto bērē kōōkoochi :bichoo Yēēsu tifaayiik chēē /kikeetasee saakityeek alak, kutay kuyye. 24 Ām yooto, kunam :bichoo Yēēsu, ānkukwērtoochi murtooywoontēēt. Yu mākubchēchi keey sirookyii, kubar sēkēēryēēt nyēē sukōōnkētēē kule ng'oo :nyēē mākuyib sireet nkōnō. 25 Ki asiistaab sōmōk nyēbo kōrrōōn, yu /kikēēkwērtoochinē Yēēsu murtooywoontēēt. 26 /Kikēēsirchi ng'aleek murtooywoontēēt chēē kiyey /sikiitiilchi Yēēsu meet. Kimwooyē :ng'aleechaa kule: “BĀYTOOYIINTĒĒTAAB YUUTAYEEK.” 27 /Kikēēkwērtoochi nkicheek sāsiik alak āyēēng' murtooywōōsyēkwaa. /Kikiiyyoong'to ake kutābān āwutaab taay nyēbo Yēēsu; /kiiyyoong'to ake kutābān āwutaab lēt. Tāsyinē :siruutēk alake kērēywoontooni 28: Kiyityiin :siruutēkaab Yēyiin choo mwooyē kule, ‘/Kikeetasta mng'ōōkisiis.’ 29 Kikwoonii :biiko chēē kimurē yooto ānkōōnchuruurē :Yēēsu. Kikwērtooy :bichoo mētēwook kumwoochinē kule, “Ntēē kwēēbērē :inyiing' +'mēēturbuub Kōōtaab Yēyiin ankiiteech subak ām bēsyōōsyēk sōmōk? 30 Iraraach keey, naas, ānkiirēkunēē murtooywoontoonoo!” 31 Kiinchuruur :nkicheek bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo kāānēētikaab kiruutēk Yēēsu kumwoochinē keey kule, “Kiisoobē :chiichi biiko alak, nto yu -mēēmuuchē, naas, kōōsoob keey. 32 Kēēmāchē keekas ra kāārārookiintooni kuurē keey kule bāytooyiintēētaab Isirāyēēliik. Yoo keemuuch kurēkunēē murtooywoontooni, +mākiiyēnchi ng'aleekyii.” Kiinchuruur :nkicheek sāsiichoo Yēēsu. 33 Kichō :mēēnānēēt bēēt nyēē kiker kōōrēēt tukul, kung'eetee āsiiswēk lo ākoy āsiiswēk sokool. 34 Yu kayit :āsiiswēk sokool kōōnchō :Yēēsu kule, “Yēyiintēēnyuu, Yēyiintēēnyuu, ntēē 'keebakaaktaa!” (Kimwooyē yooto ām kuutiinyii kule, “Ēlōōyi, ēlōōyi, lema sabaktani?”) 35 Yu kakas :biiko alake chēē kimii yooto, kulē, “Okas, miitē kukuurē Eliiya.” 36 Kulabatee :chiito ake kiroonkuryēēt ankooluumta wōlēē mii :tifaayiik chēē tāytāy. Kunam kiroonkuryoonoo ānkurutyi wōlēē bo kēētit ānkōōyokoochi kuutiitaab Yēēsu ānkulē, “Obakaakte, keekas yoo mākuchō :Eliiya chākōōrēēkunēē murtooywoontooni!” 37 Kiinchō :Yēēsu ankung'et. 38 Yooto bakeenke, kukereer keey :sireet nyēē kirikimim nyēē /kikiiyēēlēē Kitōōkiitaab Kōōtaab Yēyiin. Kikērēērunēē keey :siraanaa āyēēng' kuchakee barak ākoy ng'wēny. 39 Kikiiyyoong'ēē yooto :chiito nyēē wōō nyēbo lukēētaab booryēēt. Yu kakas wōlēē kameeta :Yēēsu, kumwa kule, “Kubooyiit man, ākoo Lekwetaab Yēyiin :chiichi.” 40 Kimii :chēēbyōōsōōk alake chēē kimii kutoobēnē kiyēē kiyēyāktōōs. Ām chēēbyōōsōōchoo kimii :Maaryaa nyēbo Maktaala ākoo Sālōōmē ākoo Maaryaa, kaametiitaab Yōōsē ākoo Yāākōbō nyēē mining'. 41 Kirubootē ānkiyēētyēēchinootē :chēēbyōōsōōchoo Yēēsu, yoo kimii Kalilaaya. Kimii :nkicheek chēēbyōōsōōk alake yooto chēē chaang' chēē kiinaam Yēēsu ākoy Yēērusālēēm. 42 Ki bēsyēēt nyooto nyēē kiyēytēē keey :Yuutayeek kukānyoonu bēsyēētaab Sabaato. Kimii :boontēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Yōōsēēf nyēbo kiriinkēētaab Arimataaya nyēē ki kiirwookiintēēt nyēē kitookunoot ām Kōōkwēētaab Yuutayeek. Kikiikōōyēnchi :boontoonoo kule kichōōnēē :Yēēsu Kaab Yēyiin chākuyēk Bāytooyiintēēt nyoo /kikēēmii /kēēkānyē. Yu kakas :boontoonoo kule kaakuriik :āsiiswēk chēē toowu :bēsyēētaab Sabaato ānkutākumii :Yēēsu murtooywoontēēt, kukāng' ānkuwo kaab Bilaato wokusoom /kēēchāmchi kōōnēm muustaab Yēēsu sukumuy, kumanaarataarat :kōōrēēt. 44 Kiilat :Bilaato yu kakas kule kaakume :Yēēsu. Kikuur :chiito nyēē wōō nyēbo lukēēt ankuteebee kule: “Kaakume :Yēēsu, man?” 45 Kumwoochi :chiichoo wōō bo lukēēt kule “Kaakume.” Yooto kuchāmchi Yōōsēēf wokuyib muustaab Yēēsu. 46 Kiwokwaal :Yōōsēēf ankeet, ānkuwokōōrēēk muustaab Yēēsu ām murtooywoontēēt, ankuratee ankaanaata. Kunam muusto ānkuwokōōtōōr wōlēē bo kochonkeet ake nyēē /kikiikiiwōr, ānkuwunukyi rwaanteet nyēē kiibaawuutaat kuker kochonkaanaa. 47 Kikāsē :Maaryaa nyēbo Maktaala ākoo Maaryaa, kaametiitaab Yōōsē, yēē /kikeekonoree Yēēsu.

Māārkō 16

1 Yu kāākubēk :bēsyēētaab Sabaato kukararakta :asiista, kwaal :Maaryaa nyēbo Maktaala ākoo Sālōōmē ākoo Maaryaa, kaametiitaab Yāākōbō, mwaanik chēē boong'u nyēē anyiny subakooyiilee muustaab Yēēsu. 2 Yu kāyyēēkunēē, kumwooku :asiista, kubeeta mwaanichaa wōloo /kikēēmuchinē Yēēsu. 3 Kumii kēēlto, kuteebee keey kule, “Ng'oo :nyēē wokuwunuktoowēēch rwaantaanaa /kikeekeree kochonkeet?” Kiwōō rwaantaanaa miisin. Nto bērē koonyal kochonkeet, kuyaataat. /Kikiikēēwunukto rwaantaanaata. 5 Yu kēēwut kochong', kukas murēn kēēbuurunēē āwutaab taay. Kikiilaach sireet nyēē kooy nyēē lēēl nyēē kiilēkēchēēchē miisin. Yu kakas :chēēbyōōsōōchoo chiichoo, kumuuyo miisin. 6 Kumwoochi :chiichoo kule, “-Mōōmuuyē! Ānkētē kule kōōmāchē Yēēsu nyēbo Naasareet nyoo /kikēēkwērtoochinē murtooywoontēēt. Kaakung'eetee meet, neennyi māmii yu. Okas yu /kikiitōōrē. 7 Bōōmwoochi Bētērō ākoo rubiik chuut kule, ‘Mii kōōntōōyē :Yēēsu Kalilaaya wōlēē +mābōōnyōōrchi kuu yoo kimwoowook.’ ” 8 Kichuwunee :chēēbyōōsōōchoo kochonkaanaa nyēē kābōōtoon ankaakunam :tonkoy. Kilabat āmānāāng'āloolchi chii ake tukul ām kēēltaab too, kuuyu kikiikumuuyo miisin. 9 Yu kaakung'eetee :Yēēsu meet kōrrōōn kumānāāmwook :asiista ām bēsyēēt nyēē kirubē :bēsyēētaab Sabaato, kōōboorchi keey kurook Maaryaa nyēbo Maktaala, nyoo kiibēbēētoochinē :inee tāmirmirook tisab choo kiiyiimē. 10 Kuwo ākoy wōlēē kimii kuriiryēē :rubiikaab Yēēsu ānkumwoochi kule, “!Kaakas Yēēsu ānkusoboot!” Kichwees :rubiichoo ng'aleekyii. 12 Nto mii yoo, kōōboorchi keey :Yēēsu ām eerta ake rubiikyii āyēēng' chēē kimii kēēltaab too kukwoonēē Yēērusālēēm. 13 Ām yooto, kooyeey :rubiichoo Yēērusālēēm bākumwoochi chuut kule, “!Kaakeekas Yēēsu.” Kuchwees :chuut ng'aleekwaa subak. 14 Ām lētuunoo, kōōboorchi keey :Yēēsu rubiik choo ki taman āk akeenke kumii kwoomiisyē. Kibōlchi :Yēēsu rubiichoo, kuuyu kitay kōōyēnchi kule kiimuuchē :inee kung'eetee meet ākoo mbo subak kule kichwees ng'aleekaab biiko choo kimwooy kule kiikukas inee ānkusoboot. 15 Nto mii yoo, kumwoochi rubiikyii kule, “Obe kōōrōōsyēk tukul bōō-āmchinootē biiko tukul lōkōōywēk chēē kāroomēch. 16 Chii ake tukul nyēē kēēyēnwoo /ankiibatisan, makooraraach :Yēyiin. Nto nyoo kāmēēyēnwoo, +/makiiruusta. 17 +/Mākiikoochi biiko choo kēēyēnwoo kāāmuukēywēēk chēē imuuchēē kuyey kiy nyēē -mēēmuuchē :chii ām nkuruukyii. Imuuchē ām kaayneenyuu kōōbēbēētooy tāmirmirook chēē miyootēch kung'ēētyēē biiko. Makung'alaal ng'ēlyēēbik chēē -mēēnkētē. 18 Makunam eereen, nto yoo kayye ng'woonēēt, mābākāchē. Nto yoo kātiinyēē āwunnyēkyii chii nyēē imnyoonē ankusaay Yēyiin, kusobē :chiichoo.” 19 Yu kaakoowaany :mokoryoontēēt Yēēsu kung'āloolchi rubiikyii, /kēēyib kuwo Kaab Yēyiin ānkuwokōōbuurēē āwutaab taay nyēbo Yēyiin. 20 Kiba :rubiik kōōrēēt tukul bakwaamta ng'aleekaab Yēēsu. Yu kyoomtooy ng'aleechaa, kiyēyē ām kāāmuukēywēēkaab Yēēsu tukuuk chēē -mēēmuuchē kuyey :chii. Tukuuchooto chēē kiyey biiko chēē chaang' kucham kule bo man :lōkōōywēchooto.

Luuka 1

1 Boontēēt Tēyōfiilō nyēē koonyitoot, kiikusir :biiko chēē chaang' ng'aleek chēē kiikuyēyākiis ām wōlēē kēēmiitē. 2 Kisir kuu wōloo kimwooytoowēēch :biiko choo kikāsē kuyēyāktōōs :ng'aleechaata kirubtooy keey ākoo Yēēsu. Bichooto mbo chēē kibakwaamtaat ng'aleechaa. 3 Boontēēt nyēē koonyitoot, kuuyu kwāārōōtootē tukuuchoo tukul kung'eetee wōlēē kitoowunēē, kaasoot kule karaam asiruung' ng'aleechu ām kēēlto nyēē chōboot, 4 sukung'eet inyōōru lōkōōywēk chēbo man kurubta keey ākoo ng'aleechaa tukul choo /kikiineetiing'. 5 Yu kibāytooy :Ērōōtē kōōrēētaab Yuutayeek kumukuul, kimii bēēliintēētaab kōrōsēēk ake nyēē /kikēēkuurēē Sakaryaa nyēē kichōōnēē kōōto nyēbo bēēliikaab kōrōsēēk nyēē /kikēēkuurēē Abiiya. Kiboonto cheebyoosyeenyii nyēē /kikēēkuurēē Ēlisābēēt nyēē kibo kōōtaab Aroon. 6 Kiiywēyē :tukwaay Yēyiin ānkirubē kiruutēk tukul kuu wōlēē māktooy :Yēyiin. 7 Kikiikuyōōsēkiitu :tukwaay āmānāānyōōr lēēkōōy, kuuyu ki sōōnēēt :Ēlisābēēt. 8 Nto mii bēsyēēt ake, kumii :Sakaryaa kuyēyiisyē ām Kōōtaab Yēyiin, kuuyu kibo kōōng'waa :bēsyēēt kuyēyiis. 9 /Keekwey inee ām bareetaab sēkēēryēēt, kuu wōloo /kōōkēēyēytooy kwaak, kōōwut Kōōtaab Yēyiin wōloo kiiwutē :bēēliikaab kōrōsēēk nkit wokōōtuskēēn kiito ake nyēē boong'u nyēē anyiny. 10 Yooto kimii :biiko chuut tukul saang' kusooyē. 11 Kichōōnchi Sakaryaa :malayikeet ake, yu kitākumiitē kō, ānkōōyyoong'ēē āwutaab taay ām yēē kimii :Sakaryaa kōōtuskēēnēē kiyoo. 12 Ām yooto, kuteryekta :mukuulēytaab Sakaryaa ānkumuy miisin. 13 Nteenee, kumwoochi :malayikaanaa kule, “Sakaryaa, -mēēmuy! Kaakukas :Yēyiin saayeeng'uung'. Kunyoo, mākusikuung' :cheebyoosyeeng'uung' leekweet nyēē wēēriit ānku +mēēkuurēē lakwanaata Yoowaana. 14 +Meeng'erech ānku mākung'ērēkiis :nkicheek biiko chēē chaang' ām ng'ālyoontooni. 15 Mākuyēk :Yoowaana chii nyēē wōō ām taayeetaab Yēyiin. Mēēbērē makuyye tifaayiik nto tukuuk alak tukul chēē ibōōkitē biich. Mākōōnyiityi :Yēyiin Tāmirmiryēēnyii ānkoo yoo tākumiitē mooyēētaab kaamet. 16 Makuweech biikaab Isirāyēēl chēē chaang' kucham Yēyiintēēng'waa. 17 Makoonto :inee taayeetaab Mokoryoontēēt ām tāmirmiryēēt ākoo kāāmuukēywēēkaab Eliiya. Mākōōchoomnyo lēēkōōk ākoo sikiikwaa, makuweech biiko choo kāwōōt kukas ng'aleekaab choo churtootiin, ankuyeyta biiko kutorooch Mokoryoontēēt.” 18 Ām yooto, kumwoochi :Sakaryaa malayikaanaa kule, “Ntēē mēēmuuchāktōōs :ng'aleechu, kuuyu kwaayoosiitu :anii ākoo cheebyoosyeenyuu. +Māānkētēē nee kule man :ng'aleechu?” 19 Kukētyi :malayikaanaa kule, “Ntēē anii ku Kāāburyēēl, nyēē ālēēkityiintōōsii āk Yēyiin. /Kāākiiyookwoo āyibuung' lōkōōywēchu kāroomēch. 20 Mākuyēyākiis :ng'aleechu ām bēsyēēt nyēē kiikukwey :Yēyiin. Nteenee, kuuyu maneecham kiyēē kāāmwoowuung', makunaming' keey :kuut nyēē -mēēng'āloolē ākoy bēsyoonooto.” 21 Kikānyiis :biiko choo kimii saang' kut kulē, “So! Nto yu keekaay keey ra :Sakaryaa ām kō kuu nyi, ēē?” 22 Yu kāwokuchuw saang', kikiikunamakay :kuutiit nyēē kimēēmuuchē kut kung'alaal. King'āloolchinēē biiko āwunnyēk baateey. Ām yooto, kōōnkēt :biiko kule kikiikutookyi Sakaryaa :ng'ālyoo kuchōōnēē wōlēē mii :Yēyiin. 23 Kitas taay :Sakaryaa kuyēyiisyē ām Kōōtaab Yēyiin ākoy kubēk :bēsyōōsyēkyii chēē kimāchāktōōs kuyēyiis ām wōlooto. Nto mii yoo, kuwēēchi keey kaa. 24 Nyēē ma tyaa, kuyēk :Ēlisābēēt chiito ake. Kuwunyee keey kō ām ārook muut nyēē māchuwu saang'. Ām yooto, kumwooy :Ēlisābēēt kule, 25 “Kaakuriireenaa, sōō, :Yēyiin kule nee kut +māānyōōru leekwa, ng'ālyoo nyēē kikiikumoontaataa :biiko miisin, kuuyu mānāāsich.” 26 Ām araaweetaab lo kung'eetee ku kānyikisiit :Ēlisābēēt, kōōyookto :Yēyiin malayikaanaa /kikēēkuurēē Kāāburyēēl kuwo ākoy Naasareet ām yēēmēētaab Kalilaaya. 27 Kimii :chēēbto ake wōlooto nyēē kimaneeroot :murēno. /Kikēēkuurēē chēēboo Maaryaa. /Kikiikēēkāsyiin kule koomut keey :chēēbi ākoo chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Yōōsēēf nyēē kichōōnēē kōōtaab Bāytooyiintēēt Tāwuti. 28 Kuyitē :malayikaanaa wōlooto, kuwo ākoy yēē kimii :chēēbooto /kikēēkuurēē Maaryaa ānkumwoochi kule, “Maaryaa, ibuurtē tāloosyēēt! Ichamaat ām taayeetaab Yēyiin.” 29 Kibotyi :Maaryaa kiyēē mākumwooy, yu kakas ng'aleechaa. Kiteebee keey kityō kule, “Ibooru nee :ng'aleechu, ēē?” 30 Ām yooto, kumwoochi :malayikeet Maaryaa kule, “-Mēēmuy! 'Ibēruuroot ām wōlēē mii :Yēyiin! 31 Kunyi, imiitē wēēnyikisiitu ānku +mēēsich leekweet nyēē wēēriit ānku +mēēkuurēē lakwanaa Yēēsu. 32 Mākuyēk chii nyēē iyweyaat, ānku +/mākēēkuurēē subak Lekwetaab Yēyiin. Mākōōkoochi :Yēyiin kāāmuukēywēēk kubāytooyiis kuu Tāwuti. 33 Makubayta biikaab Isirāyēēl ām kēnyiisyēk chēē mābēku.” 34 Kuteebee :Maaryaa malayikaanaa kule, “Āmuuchē :anii ānyōōru leekweet kule nee? Manaakoorootaa :murēno ake tukul.” 35 Kukētyi :malayikaanaa kule, “Mākōōsuuchiing' :Tāmirmiryēētaab Yēyiin ām Barak ānkōōnyikiisiing'. Leekweet nyoo +/mākēēsich kuchōōnēē wōlēē mii :Yēyiin ānku +/mākēēkuurēē Lekwetaab Yēyiin. 36 Nto subak kōōkunyikisiit :tilyeeng'uung' Ēlisābēēt, cheebyoosya nyēē yoos. Boonto mooyēēt nyēbo ārook lo, ānkoo kimwooyē :biiko kule kiikuyēk sōōnēēt. 37 Māmiitē :kiy nyēē mēēmuuchāksē ām wōlēē mii :Yēyiin.” 38 Ām yooto, kumwooy :Maaryaa kule, “Āyēchinē :anii Yēyiin yiisyō ake tukul. Kunyoo, kany kuyeyakay kuu wōloo 'keemwaayte.” Yu keewaany :Maaryaa kumwooy kuu nyooto, kuwēēchi keey :malayikeet. 39 Ām yooto, kuwo :Maaryaa areet akeenke ākoy kiriinkēēt ake ām māsoobēytaab yēēmēētaab Yuuteeya. Kiwokukāsē Ēlisābēēt nyēē kiminyē wōlooto ākoo boontēēnyii Sakaryaa. Kuyitē kayaata, kōōtookwēēsiisyē. 41 Kōōtookwēēsiisyē kuu nyooto, kwoorēērēnē :leekweet ām mooyēētaab Ēlisābēēt. Kōōnyiityi :Yēyiin Ēlisābēēt tāmirmiryēēt ankuyey 42 kumwoochi Maaryaa ām kuutiit nyēbo barak kule, “Ibēruuroot kusiir kooruuk alak tukul ānkōōbēruuroot :leekweet nyēē +mēēsich.” 43 Kutas taay :Ēlisābēēt kumwoochi kule, “Ng'ālyoo nyēbo koonyit, sōō, kule nee kuchō :kaametiitaab Mokoryoontēēnyuu kut chakukasa. 44 Yooto 'kēēchōōnii kō ānkiitookwēēsoo, kwoorēērēn :leekweet ām moo kubo ng'erekweek. 45 Ibēruuroot :inyiing' nyoo 'kiiyēnchi kule makuyeyakay kiyēē kiikumwooy :Yēyiin.” 46 Nto mii yoo, kutyēēn :Maaryaa kule, “Āsiltooy Yēyiin ām mooyēēnyuu tukul. 47 Baybay :tāmirmiryēēnyuu kubo Kāārārookiintēēnyuu Yēyiin, 48 kuuyu kaakoosoot kōōbēruuroo, motwooriintēēnyii nyēē mining'. Kung'eetee raat kuwo taay, +/mākēēkuuro kule ‘nyēē kiikōōbēruur :Yēyiin.’ 49 Kāākuyēwoo :Yēyiin ng'ālyoo nyēē wōō miisin. Kusilākoy :Yēyiin. 50 Riirēē :Yēyiin biiko tukul choo iywēyē inee kunam binuut āk binuut. 51 Kāākōōboor kāāmuukēywēēkyii ānkōōsērwēētē choo kāsē keey. 52 Kiikoochuchuukunee bāytooyik ng'ēchērōōkwaa ankoolaang'tee choo yibē keey ng'wēny. 53 Kiikōōbiyoonyēē biiko choo kyoomē :kēmēwuut tukuuk tukul chēē kāroomēch, ankukwet choo ki mokorēēn āmēēkoochi kiy. 54 Kiikuyēētyēēchēēch acheek biikaab Isirāyēēl choo motwoorikyii. Lēyyē! Kaakoosoot ra :Yēyiin kiyēē kimwooyē kule mākuriirēē Abraam kēnyiis āk kēnyiis āk biiko tukul choo kwoonēē kōyooto. Ng'aleechu choo kimwoochinē biikyoo choo kibo taay.” 56 Kiibuurto keey :Maaryaa Ēlisābēēt ārook chēē māchē kuyitē sōmōk nto iyēēyē kaa. 57 Nto mii yoo, kuyit :bēsyēēt nyēē kimāchē :Ēlisābēēt kucham keey. Kusich leekweet nyēē wēēriit. 58 Yu kakas :laatoosyek āk tilyōōnuutēk riirikaab kwong'uut chēē kiyēchi :Yēyiin Ēlisābēēt, kung'ērēēk ākoo inee. 59 Yu kiboonto :lakwanaa bēsyōōsyēk sisiit kung'eetee /kāākēēsich, kuba :biiko bakwaam saakweet nyēē /kiimurootānēē lakwanaa. Kimāchē :bichoo kule nto /kēēkuurtēē leekweet kaayneetaab kwaan kule Sakaryaa. 60 Nteenee, kitāyiis :kaamet. Kimwooy kule “+/Mākēēkuurēē Yoowaana.” 61 Kumwooy :biiko kule, “'Keemwaay nee? Nto yu māmii :chii ām kōōng'woong' nyēē /kēēkuurē kuu nyooto!” 62 Ām yooto, /keeteebee Sakaryaa /kēēng'āloolchinēē āwunnyēk kōōboor wōlēē +/mākēēkuurto leekweet. 63 Kuteeb :Sakaryaa /kiikoochi kiyēē kasir. Ām yooto, kusir kule, “+/Mākēēkuurēē lakwani Yoowaana!” Kiilat :biiko, kuuyu mēēbērē ki kaayna nyoo nyēbo biikaab kōyoo. 64 Ām yooto, kootyaak :ng'elyebtaab Sakaryaa ānkusilto Yēyiin. 65 Kimuuyo :laatoosyek miisin, yu kakas ng'aleechaa. /Kikyaamtaat ng'aleechaa kuyit komoswookik tukul chēbo māsoobēytaab Yuuteeya. 66 Kiisoot :chii ake tukul nyēē kikas ng'aleechu, ankuteebee keey kule, “Ara māchākuyēk nee :lakwani?” Kitookunoot :lakwanaa kule mii āwunnyēkaab Yēyiin. 67 Nto mii yoo, kōōnyiityi :Yēyiin Sakaryaa tāmirmiryēēt kung'oor ām tyēēnto kule, 68 “Kutōrōriit :Yēyiintēētaab Isirāyēēl, kuuyu kāākuruutoochi biikyii chakooraraach. 69 Mii kōōyookwēēch Kāārārookiintēēt nyēē boonto kāāmuukēywēēk miisin nyēē chōōnēē kōōtaab motwooriintēēnyii Tāwuti, 70 kuu wōloo kimwooytooy :Yēyiin kēny kubununēē ng'ālooltooyikyii. 71 Makooraraacheech ām wōlēē mii :buunikyoo ākoo mbo ām wōlēē mii :biiko chēē wēchēēch. 72 Kaakuriiree :Yēyiin man mbo kuuko. Kaakootyiich kiirootyeet nyoo kimwoochinē Abraam. 74 Mākukōōnēēch mbo bārooyinto nyēē kēēyēchinē yiisyēēnyii nyēē -mākēēmuuytōōsii. Mākōōnēmunēēnēēch wōlēē mii :buunikyoo 75 ankuyeyeech kēētililiitu. +Makeechurte ākookoy ām taayeetaab Yēyiin. 76 Nto inyiing', lekwenyuu: +Mēēyēku ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin. +Meentooy simwēēyēytoochi Mokoryoontēēt kēēlto. 77 +Māwēēboorchi biiko kōōnkēt wōlēē /kiirārooktooy, yoo kāsoom /kēēnyōōchi kaat ām choolwookātēēng'waa. 78 Riirēēnēēch :Yēyiin ām mooyēēnyii nyēē lēēl. Mākōōyook lēbkēēyyēēt kuchōōnēē Barak 79 chākōōluuchi biiko choo kiikoolaambuuch :mēēnānēētaab mēēyinto. Mākōōrēētootēēch, sikēēnyōōru tāloosyēēt.” 80 Kiner :Yoowaana ankunam ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām nkuruukyii tukul. Kiminy wōlēē kibo surkwēēn ākoy bēsyēēt nyēē kichākōōboorchinē keey biikaab Isirāyēēl.

Luuka 2

1 Kimii :bāytooyiintēēt ake ām bēsyōōsyēchooto nyēē kibāytooy kōōrēētaab Rooma ākoo kōōrōōsyēk alak chēē chaang'. /Kikēēkuurēē bāytooyiintoonoo Kayisaar Ākuustō. Kimwooy kule /kiiyiit biiko tukul ām kōōrōōsyēchooto. 2 Kisimkuyeyakay :kāāyiitiisyoonoo kurook ām nyoo kichākuyēyāktōōs yoo kibāytooy :Kirēēnnyō kōōrēētaab Siirya. 3 Ām yooto, /kēēmwooy kule /bākiiyiitēē :chii wōlēē /kikēēsikyinē. 4 King'eetee :Yōōsēēf Naasareet ām yēēmēētaab Kalilaaya ānkuwo ākoy Bēētēlēyēēm ām yēēmēētaab Yuuteeya wōlēē /kikēēsikyinē Bāytooyiintēēt Tāwuti, nyoo kibo kōōng'waa. 5 Kiwēēto keey Maaryaa, chēēboo kikiikunyikisiit, nyoo kimāchē kule sukoomut. 6 Kumii wōlooto, kwaam Maaryaa :mooyēēt. 7 Nyēē ma tyaa, kusich leekweet kibooreetyeet ānki wēēro. Kōōyēēnēē lakwanaa sirook ānkōōmukoonchi wōlēē bo mwēēnkēēt nyēē /kiing'ēēng'sēē ām mchoor, kuuyu kimāmii :bārooyinto kōōtaab tāyēēk nto wōlto ake tukul. 8 Kimii :ākiik alake kwēēmowuunooto chēē kimii kuriibē kēēchiirēkwaa ām yeechey yēē kilēēkitēē Bēētēlēyēēm. 9 Kuchōōnchi :malayikeet ākiichoo ām lēbkēēyyēētaab Yēyiin ankookweny icheek. Kulibil :ākiik ānkumuuyo, 10 nteenee, kumwoochi :malayikaanaa kule, “-Mōōmuuyē! Āyibwook :anii lōkōōywēk chēbo ng'erekweek chēē /mānāākyoom bēsyēēt ake, ānku bo chii ake tukul ām kōōrēēt kumukuul. 11 /Kāākēēsikwook raat ām Bēētēlēyēēm Kāārārookiintēēt nyoo kwōōkānyoonu. Nyooto ku Mokoryoontēēng'woong'. 12 Yoo sōōnkēt yēē miitē :leekweet, +moobe ankuboonyoorte ku /kāākiiyēēnēē sirook /ānkiimukoonchi mwēēnkēēt nyēē /kiing'ēēng'sēē.” 13 Ām areet akeenke, kurēkunēē :lukēētaab malayikaanik alake Barak ānkuyēmo āk nyiin ānkutyēēn :tukul kōōkoostooy Yēyiin. 14 Kityēēnē kumwooyē kule, “Wōō :Yēyiin ām Barak, lēyyē! Mii kuchōōnchinē :tāloosyēēt biiko choo makucham tāloosyoonoo.” 15 Yu keeyeey :malayikaanichaa Barak, kumwooy :ākiik kule, “Murēchu, okany kebe Bēētēlēyēēm bakeekas ng'ālyoontooni kaakuyeyakay nyi kāākōōboorwēēch :Yēyiin.” 16 Yu kāmwooy kuu nyooto, kulābātē ākoy wōlooto, ānku bākunyōōr Maaryaa ākoo Yōōsēēf āk leekweet nyēē /kāākiimukoonchi wōlēē bo mwēēnkēēt. 17 Ām yooto, kumwoochi :ākiichoo biiko kiyēē kimwoochi icheek :malayikaanaa kurubta keey ākoo lakwanaa. 18 Kiilat :biiko tukul choo kikas ng'aleechaa kibo ākiik. 19 Kinamta :Maaryaa ng'aleechaa mēt. 20 Nto mii yoo, kooyeey :ākiichoo wōloo kimii :kēēchiirēk kōōkoostootē Yēyiin ām lōkōōywēk chēē kinyōōr, kuuyu kikas leekweet kuu wōloo /kikēēmwooytoochinē. 21 Ām bēsyēētaab sisiit kung'eetee /kākēēsich lakwanaa, /keeyey saakweet nyēē /kiimurootānēē /ānkēētoochinēē kaayneet. Yu /kaakiimuraatan /kēētoochi kaayneet kule Yēēsu, kaayneet nyoo kikiikusimkutoochi :malayikeet /kumanaakeemanach mbo. 22 /Kikeesir ām kiruutēkaab Yēyiin choo kikōōnu :Muusa kule ibuurē :koorko nyēē kāsich wēēriit bēsyōōsyēk artam nto /kēēlābchinē. Yoo /sikēēlābchi, kimāchāktōōs kuwēēto chēēbtuukēēnik āyēēng' chēē wōōyēch nto āyēēng' chēē minkēēch chēē /subākēēyēchinēē ntāsimuutēk. Kunyoo, yu kikiikukeeyta :bēsyōōsyēchoo bo tomōnōōntiit, kuwēēto keey :Maaryaa Yōōsēēf ku boontootē leekweet Yēēsu. Kiba ākoy Kōōtaab Yēyiin nyēē kimii Yēērusālēēm. Kimāchē /bākēēyēchi ntāsimuutēk ām wōlooto kuu wōloo mwooytooy :kiruutēk, ānku bākōōkooyto Yēēsu kubo yiisyēētaab Yēyiin. 25 Kimii :chiito ake Yēērusālēēm nyēē /kikēēkuurēē Simiyōōn. Kilēēl :moo, ankichamaat ng'ālyoontēētaab Yēyiin miisin. /Kikikiinyiityi tāmirmiryēētaab Yēyiin, ānkimii kukānyoonu Kāārārookiintēēt kuchō. 26 Kikiikōōboorchi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule kumanaame makukas :inee Kāārārookiintēēt nyoo mākōōyook :Yēyiin. 27 Kikiyey :Tāmirmiryēētaab Yēyiin Simiyōōn bēsyoonooto kuwo Kōōtaab Yēyiin. Kuyitē :Yōōsēēf āk Maaryaa wōlooto, kimāchē /kēēyēchinēē icheek ntāsimuutēk kuu wōloo mwooytooy :kiruutēkwaa, 28 kunam :Simiyōōn leekweet ankookaasta Yēyiin. Kumwooy ām yooto kule, 29 “Bāytooyiintēēnyuu Yēyiin, yoo kaameey ra, māmii ng'ālyoo, kuuyu kaakas leekweet kuu yoo 'kwēēmwoowu. Kaakas Kāārārookiintēētaab kōōrēēt nyoo 'kiikuurtoowēēch kukāsē :biiko tukul kule mākuchō. 32 Inee nyēē mākuyēk lēbkēēyyēētaab kōōrōōsyēk tukul, anku +/makiikaasta biikaab Isirāyēēl tukul.” 33 Kiiyyo :Yōōsēēf ākoo Maaryaa yooto kōōlātē kiyēē kimii kumwooyē :Simiyōōn kurubta keey ākoo Yēēsu. 34 Ām yooto, kōōbēruur :Simiyōōn icheek tukwaay ānkumwoochi Maaryaa kule, “Makuyey :lakwani /kiiraraach biikaab Isirāyēēl alak nto alak mākubootyo. Mākōōboor kāāmuukēywēēkaab Yēyiin ām Isirāyēēl, nteenee makukwiil :biiko chēē chaang'. 35 Ām yooto, mākōōboor keey :miyootyēēt nyēē kiwung'ta keey :bichoo. Mākung'woonchiing' :ng'aleechaa miisin kukerkeyiit nyēē /kākēērutēēniing' chōōkiit kubun.” 36 Kimii :nkinee cheebyoosyeet ake Kōōtaab Yēyiin bēsyoonooto. /Kikēēkuurēē cheebyoosyaanaa Ana, ānki ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin. Ki lekwetaab boontēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Fānwēēl nyēē kibo kōōtaab Āsyēēr. Kikiikuyoosiit :cheebyoosyaanaa miisin. Yu keewaany kēnyiisyēk tisab kung'eetee /kakiimut, kume :saanteet. 37 Yooto, kōōbuur ku musuk ākoy yēē kiboonto kēnyiisyēk tāmānwookik sisiit āk ang'wan. Kiwēētii :cheebyoosyaanaa Kōōtaab Yēyiin kibtaman wokukutunkyinē Yēyiin. Kisooyē ankikicham kukirē kumā-āmiis kibtaman, bēēt nto kwēēmooy. 38 Ām yooto, kuwo :cheebyoosyaanaa yu kimii :Simiyōōn kung'āloolchinēē Maaryaa ākoo Yōōsēēf. Kubirchi :nkinee Yēyiin kōōnkōy ānkumwoochi chii ake tukul, nyēē kimii kukānyoonu kooraraach :Yēyiin Yēērusālēēm, kule “kaakuyit :Kāārārookiintēēt!” 39 Kunyi, yu /kakiiwaany /kēēyēchi ntāsimuutēchoo kuu wōloo māktooy :kiruutēkaab Yēyiin, kooyeey :Yōōsēēf āk Maaryaa ākoy kiriinkēēng'waa Naasareet ām yēēmēētaab Kalilaaya. 40 Kineree :Yēēsu wōlooto kut kukich. /Kikiibēruur /ānkiikoochi kiirnātēēt nyēē wōō. 41 Ām kēnyiit ake tukul, kibēētii sikiikaab Yēēsu Yēērusālēēm bākwoomē Saakweetaab Keeytaayeet. 42 Yu kiboonto :Yēēsu kēnyiisyēk taman āk āyēēng', /keebeeta kaabsaakwaanaa. 43 Yu kābēk :saakweet, kung'eet :kwaan āk kaamet kooyeey kaa. Kimēēnkētē :icheek kule king'ētunēē :Yēēsu Yēērusālēēm. 44 Kiisōōtē kule tākuboontoonu keey :Yēēsu chōōrōōnuutēk nto tilyōōnuutēk. Nto mii kāsolēny, kuwo :kwaan āk kaamet bakucheeng'aatee wōlēē mii :chōōrōōnuutēk āk wōlēē mii :tilyōōnuutēk, 45 nteenee kimānāānyōōrchi wōlooto. Yu kāyyēēkunēē, kooyeey ākoy Yēērusālēēm bakucheeng'aatee wōlooto. 46 /Kikeecheeng'aat /ankeecheeng'aat, nto mii bēsyēētaab sōmōk /kēēnyōōr. Kimiitē Kōōtaab Yēyiin kwoomē lōkōōy ākoo kāānēētikaab kiruutēk. 47 Kiilat :chii ake tukul nyēē kikāsē wōlēē kiwāluntooy :Yēēsu ām kēēlto nyēē karaam ng'aleek chēē /kikēētēēbēē. 48 Kinam kuut kwaan āk kaamet :ng'aleechaa. Ām yooto, kukuur :kaamet Yēēsu kule, “Baaba, ntēē 'siiyēwēēch ng'ālyoo nyēē tēē nyi. Kaakeeluyaatee wōli tukul.” 49 Kukētyi :Yēēsu kule, “Ām nee soocheeng'aateenaa wōloo tukul? Kāmōōnkētē :akweek kule kāmāchāktōōs āmiitē :anii kōyi bo Baaba āyēyē ng'aleek chēē mākwoo :Baaba kule ayey?” 50 Mānēēnkēt :icheek kiyēē kiibooru :ng'aleechaa kimwooyē :Yēēsu, nteenee kinamtaat :Maaryaa ng'aleechaa mēt. Ām yooto, kucham :Yēēsu kuwēēto keey kwaan āk kaamet. Kitas taay kukoonyitē sikiikyii. 52 Yu katas taay :Yēēsu kuner, kutāsyinē keey :ng'oomnānēēt ākoo mbo nkinee chamateet kuchōōnēē wōlēē mii :Yēyiin āk wōlēē mii :biiko.

Luuka 3

1 Ki kēnyiitaab taman āk muut kubāytooy :Tibēēryō kōōrēētaab Rooma kumukuul. Ām bēsyōōsyēchooto, kibāytooy :Bōōntyō Bilaato yēēmēētaab Yuuteeya. Kibāytooy :Ērōōtē yēēmēētaab Kalilaaya, nto ng'eetaab kaamet, Filibō, kubāytooy :nyoo yēēmōōsyēk āyēēng': nyēbo Itureeya ākoo nyēbo Tiraakoniit. Kibāytooy :Lusaannya yēēmēētaab Abileen. 2 Nto chēē ki bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ām bēsyōōsyēchooto ku Anaas ākoo Kayaafa. Ki bēsyōōsyēchooto, yu kimiitē :Yoowaana Araab Sakaryaa surkwēēn, yēē kiiyookyinē :Yēyiin ng'aleek. 3 Kunyoo, kiwēēsyētootēē :Yoowaana biitōōsyēk tukwaay chēbo āynēētaab Yoortaan kwoomchinootē biiko kule kuweek ām miyootyēēt nyoo kiikuyey /ankiibatisan sukunyōōchi :Yēyiin kaat. 4 Ām yooto, kuyityiin kuu yoo /kikeesir ām kitaabuutaab ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin Isaaya kule, “Miitē :chiito ake kukuuru ām kōōr nyēē surkwēēn kule, ‘Oyeyte keey, ānkōōbāroochi Mokoryoontēēt kēēlto. 5 /Keeyeb tulōōntōōk /ānkēēsisinēē tuuybēyōōsyēk. /Keechuul kēēlwookik choo moosootiin /ānkiirōōr choo sing'iirēch. 6 Māchāktōōs :biiko tukul kōōnkētē kule māchē :Yēyiin kooraraach icheek.’ ” 7 Kimwoochi :Yoowaana biiko chēē kimāchē /kiibatisan kule, “Okerkeeye :akweek ēērēēnōōy! Ng'oo :nyēē kāmwoowook ōmwēyēē ng'wooninto nyoo mākuchō? 8 Ōyēyē naas ng'aleek chēē kāroomēch chēē ibooru kule kooweeksee miyootyēēt, amoosoot sōō kule, ‘Ntēē kēēbooyēē Abraam.’ Āmwoowook man kule imuuchē :Yēyiin kuyey rwoontōōchu kuyēk lōkōkaab Abraam. 9 Itōrōōroot :āywēēt nyēē māchē /keeyebee keetiik. Kunyi, keet ake tukul nyoo kamayey āmiik chēē kāroomēch ku +/mākiiluulto /ānkēētōōrchi ma.” 10 Ām yooto, kuteebee :biiko Yoowaana kule, “Kiy nee nyēē +mākēēyēyē kiiboorunēē kule kookeebakaakte miyootyēēt nyoo kōōkēēboontē?” 11 Kumwoochi :Yoowaana kule, “Yoo boonto :chii sirook āyēēng', kōōkoochi ake chiito nyēē mātinyē sira ake tukul. Nyoo boonto āmiik, kubchēchi nkinee nyoo āmē :kēmēwuut.” 12 Kikwa :nkicheek mbo kāāruruukikaab syuuruut kumāchē kule /kiibatisan, ankuteebee :nkicheek Yoowaana kule, “Kāānēētiintēēt! Nto nkacheek, mākwēēch kule kēēyēyē nee?” 13 Kukētyi :Yoowaana kule, “Bootayee keey ōtāsyinē laatit ake barak ām syuuruut nyoo /kikiitiilwook kule ōruruuchē ām wōlēē mii :biiko.” 14 Ām yooto, kukwa :nkicheek chēē kibo lukēēt chēē riibē tāloosyēētaab kōōrēēt ankuteebee kule, “Nto nkacheek, mākwēēch keeyey nee?” Kukētyi :Yoowaana kule, “-Mōō-āmchi chii ng'ōōki ām kiyēē manaayey, āmōōsāsunēē chii tukuukyii. Oteeree beesaanik choo /kēēkwēwook ām yiisyēēng'woong'.” 15 Kimii :chii ake tukul kukānyoonu kule makuyit :Kāārārookiintēēt. Kiteebee keey :bichoo kumwooyē kule, “Ara nyuun Kāārārookiintēēt ku Yoowaana?” 16 Kumwoochi :Yoowaana bichoo kule, “Ābātisānēēnook :anii bēēko baateey, nteenee mii :chiito nyēē mākuchō nyēē boonto kāāmuukēywēēk kubiira. -Māāyēmē mbo āriikyi ānkāārēēkunēē kwēyōōnik. Machakoobatisaneenaak Tāmirmiryēētaab Yēyiin āk maata. 17 Miitē chākusēēstooy mōōriryēēk kung'ēt :nkoonuuk. Makubeelee mōōriryēēchoo maataab kibchuulyo ankukonoree nkoonuuk chookē.” 18 Kunyoo, kitas taay :Yoowaana kwoomchinē biiko lōkōōywēk chēē kāroomēch ānkōōkāloonchi kumāyēyē ng'al chēbo ng'ōōki. 19 Kimwoochi :Yoowaana nkinee Bāytooyiintēēt Ērōōtē kule mii :tukuuk chēē miyootēch chēē kikiikuyey kuu kule kiibeeraan :inee Erootya, koorkēētaab ng'eetaab kaamet. 20 Yu kakas :Ērōōtē kuu nyooto, kunam Yoowaana ankukerta kō. Kitāsyi :ng'ālyoontooni miyootyēētaab Ērōōtē kunyikisiit miisin. 21 Yu /kikiikiibatisan biiko chēē chaang', kuchō :nkinee Yēēsu /ankiibatisan. Ām yooto, kumii :Yēēsu kusooyē Yēyiin, kuyaatakay wōliin bo barak, 22 ānkurēkyi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē wuu chēēbtuukē. Ām yooto, kukuur :Yēyiin ām barak kule, “Inyiing' lekwenyuu nyēē āchāmē ānkāāng'ērēkyinē.” 23 Kitinyē :Yēēsu kēnyiisyēk chēē kimāchē kukēēytēē sosom, kutoowu yiisyēēnyii. /Kikēēkuurēē Yēēsu araab Yōōsēēf, nteenee kimābo Yōōsēēf. Kichōōnēē kōōtaab Ēēli. 24 Ēēli nyoo ki araab Maatat. Maatat araab Laawi, Laawi nyoo ki araab Mēlki, Mēlki nyoo kibo Yanaay, Yanaay nyoo ki araab Yōōsēēf. 25 Yōōsēēf araab Matatyaa nyoo ki araab Āmōōs. Kibo :Āmōōs Nawuum nyoo ki araab Ēsli, Ēsli araab Nakaay. 26 Nakaay araab Maat nyoo ki araab Matatyaa araab Sēmēyiin nyoo kibo Yōōsēk. Kibo :Yōōsēk Yoota 27 nyoo ki araab Yowanaan nyoo ki araab Reesa, nyoo kibo Sērubābēēl, araab Syāāltyēēl nyoo kibo Nēēri. 28 Kibo :Nēēri Mēlki, nyoo ki araab Aati, nyoo kibo Koosam araab 29 Ēēr nyoo kibo Yooswaa araab Ēlyēēsēēr, nyoo kibo Yōōriim, nyoo ki araab Maatat. Kibo :Maatat Laawi, 30 nyoo ki araab Simiyōōn nyoo kibo Yuuta, Yuuta araab Yōōsēēf nyoo kibo Yoonam araab Elyaakim. 31 Elyaakim araab Meleeya nyoo kibo Meena, Meena nyoo ki araab Mataata. Ki bo :Mataata Naatan, nyoo ki araab Tāwuti. 32 Tāwuti nyoo kibo Yeese araab Ōbēēt nyoo ki kwaan ku Boowaas, Boowaas araab Sālmōōn nyoo kibo Nāāsyōōn, 33 nyoo ki araab Aminataab, nyoo ki araab Raam nyoo ki araab Ēsirōōn nyoo ki kwaan ku Bērēēs, nyoo kibo Yuuta. 34 Kibo :Yuuta Yāākōbō nyoo ki araab Isaka nyoo kibo Abraam araab Teera. Kibo :Teera Nāwōōr, 35 nyoo ki araab Sēruk, Sēruk araab Rēēwu nyoo kibo Belek nyoo ki kwaan ku Ebeer araab Syeela. 36 Kibo :Syeela Kaynaan nyoo ki araab Arfaksaat, araab Syēēm, nyoo kibo Noowa. Kwaaniitaab Noowa ku Lameek, 37 nyoo ki araab Metuseela araab Enok nyoo kibo Chāārēēt araab Māālālēēl nyoo kibo Kaynaan. 38 Kibo :Kaynaan Enos nyoo ki araab Sēēt. Kibo :Sēēt Atam, nyoo kiyēyē :Yēyiin.

Luuka 4

1 Yu /kābākiinyiityi Yēēsu Tāmirmiryēētaab Yēyiin, kung'eetee komosaa kibo āynēētaab Yoortaan, ānkōōrēētoot :Tāmirmiryoonoo ākoy kōōr nyēē ki surkwēēn. 2 Kiibuur wōlooto bēsyōōsyēk artam nyēē mā-āmē kiy. Yu kābēk :bēsyōōsyēchoo, kwaam :kēmēwuut miisin. Kutākumii :Yēēsu wōlooto, kuchōōnchi :Kēniintēēt kumāchē kutyem. 3 Kimwoochi kule, “Yoo inyiing' Lekwetaab Yēyiin, ii, weech baa, :inyiing', rwaantaani kuyēk āmnyoo.” 4 Nteenee, kukētyi :Yēēsu kule, “Ntēē mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, ‘Māsobēē :chiito āmnyoo nkit.’ ” 5 Nto mii yoo, kuwēēto :Kēniintēēt Yēēsu ākoy lekemeet ake barak ānkung'oonkyi kukas kiriinkōōsyēk tukul ām kōōrēēt. 6 Ām yooto, kumwoochi :Kēniintoonoo Yēēsu kule, “Yoo 'kēēkutung'woo, +māākōōniing' kāāmuukēywēēk ibayte kiriinkōōsyēchuut tukul kāroorānēch kut kōōtēnytēēnyē. Āmwoowuung' kuu nyooto, kuuyu anii nyēē āboontē kāāmuukēywēēk ākoochi chii ake tukul nyoo kaacham kule ākoochi.” 8 Kukētyi :Yēēsu kule, “Ntēē mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule māchāktōōs /kēēkutunkyinē Yēyiin /ānkiiywēyē inee nkit.” 9 Nto mii yoo, kuwēēto subak :Kēniintoonoo Yēēsu ākoy Yēērusālēēm ānkōōkoochi kōōyyoong'ēē yēē kiwuu kebeb ām tōōtēētaab Kōōtaab Yēyiin. Yooto, kumwoochi :Kēniintēēt kule, “Yoo inyiing' man Lekwetaab Yēyiin, ii, 'iraantee, baa, :inyiing', yuutēyu iwē ng'wēny, 10 kuuyu mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, ‘Mākōōyook :Yēyiin malayikaanikyii bākuriibing'. 11 Makutaaching' malayikaanichaa ānkōōrēētootiing' simeenachiing' :rwaa.’ ” 12 Kukētyi :Yēēsu kule, “Mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, ‘-Meetyem Yēyiintēēng'uung'.’ ” 13 Yu kaakoowaany :Kibrōkōsyoontēēt kutyem Yēēsu, kubakaakta ānkuwēēchi keey ākoy bēsyēēt ake nyēē kinyōōrunēē bārooyinto ake. 14 Yu kāwokunyōōr :Yēēsu kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin, kooyeey ākoy yēēmēētaab Kalilaaya ankuyey tukuuk chēē chaang' chēē /kiilātē. Nyēē ma tyaa, kutookunēē :kaayneenyii yēēmoonooto tukul. 15 Kiikoostooy :chii ake tukul wōlēē kiinēētitooy ām kooriikaab saayeet. 16 Nto mii yoo, kooyeey :Yēēsu ākoy Naasareet wōloo kinērēē. Nto mii bēsyēētaab Sabaato, kōōwut kōōtaab saayeet kuu kwaak. Kumii kō, kung'eet kumāchē kusuman ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 17 Ām yooto, /kiiyokoochi ng'aleek chēē kikiikusir :ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin Isaaya. Kunam ankusakay yēē kimāchē. Yooto, kusuman yēē kimwooyē kule, 18 “Āboontē Tāmirmiryēētaab Yēyiin, kuuyu kikweya :Yēyiin ā-āmchinootē bānoonik lōkōōywēk chēē kāroomēch. Kiiyookwoo :Yēyiin chāāmwoochi biiko kule +/makiityaakta choo rātootiin ām choolwookātēēt. Nto choo kōryootiin, +/makeeng'aany koonyekwaa kukasta. Nto choo kiikōōtiiny :biiko alake ām bāytooyiisyēēt, makubayta keey. 19 Kiiyookwoo :Yēyiin chāāmwoochi biiko kule bēsyōōsyēk chu chēē makuchamee :Yēyiin icheek.” 20 Yu keewaany :Yēēsu kusuman, kukētyi siruutēchoo chiito nyēē kiiyyoonkyinē saayeet ām kōyooto, ānkōōbuur ng'wēny kumāchē koobanybaany ng'aleechaa. Kiirōōtoot :biiko tukul Yēēsu miisin. 21 Kutoow :Yēēsu kumwoochi bichoo kule, “Kāākuyityiin bēsyooni āk kiyēē mwooyē :siruutēchu.” 22 King'ērēkyinē :biiko tukul chēē kimii yooto Yēēsu ankoolat miisin ām wōlēē king'ālooltooy, kuuyu kikāroomēch :ng'aleekyii. Nto mii yoo, kumwooy :biiko alake kule, “Māchē :chiichi kumwooy kule inee ku Kāārārookiintēēt? Acha, ēē, wē, ntēē ku araab Yōōsēēf :inee.” 23 Kukētyi :Yēēsu kule, “Ānkēt kule ōmuuchē ōmwoowoo ng'ālyoontoonoo kimwooy :booyoo nyēbo kēny kule ‘Isoob keey kurook :kāānyooyiintēēt.’ Ōmiitē ōmwooyē kule ntēē -māāyēyē :anii ng'al chēbo kwong'uut ām saang'nyuu kuu yoo kyāāyēyē ām Kaabernaam. 24 !Kāāmwoowook, -/mākēēchāmē ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin ām saang'nyii.” 25 Kumwoochi :Yēēsu subak kule, “-Mōōsōōtē mbo yoo kiyēyē :Yēyiin kuwo :roobta kēnyiisyēk sōmōk āk ārook lo. Yoo kichōōnii :kēmēwuut kōōrēēt /sikiiyooktooy ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin Eliiya kuwo ākoy kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Sareebta ām kōōrēētaab Sitōōn wōlēē kimii :koorko nyēē ki musuk nyēē mēēbērē ki Cheebyuutayaa. Ntēē kimii, naas, :kooruuk alake chēē chaang' chēē ki Cheebyuutayiis āmēēbērē /kikiiyookto Eliiya kuwēēchi icheek. 27 Okas, baa, mbo yoo kiisoobē :ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin Eliisya chiito ake nyēē kikiikuluk :bōōrto. /Kikēēkuurēē chiichoo Naaman nyēē kibo kōōrēētaab Siirya nyēē kimā Yuutāyiin. Ntēē kimii :biiko chēē chaang' chēē ki Yuutayeek chēē kikiluk :bōōrwēk āmēēbērē /kikiisoob?” 28 King'woonchi :ng'aleechaa bichoo ām kōyooto bo saayeet. 29 Ām yooto, kung'ēētyo ānkukwēryoot Yēēsu kumāchē kule wokuwunuktēē kēēbēēryēēt ake nyēē kilēēkitēē yooto. 30 Nteenee, kuchuut :Yēēsu biiko ānkuwēēchi keey. 31 Nto mii yoo, kuwo :Yēēsu Kaabernaam ām yēēmēētaab Kalilaaya. Kyoomchi biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām kōōtaab saayeet yēē ki bēsyēētaab Sabaato. 32 Kiilat :biiko ām wōlēē kiinēētitooy :Yēēsu, kuuyu king'āloolē ām kāāmuukēywēēk. 33 Kimii :chiito ake kōyooto nyēē kiiyiimē :tāmirmiryēēt nyēē miyaat. Kubōlchi :tāmirmiryoonoo Yēēsu kule, 34 “Ō! Yēēsu nyēbo Naasareet, imāchēēnēēch nee? Imāchē iwaang'teech? Ntēē ānkētiing' :anii. Inyiing' nyoo ichurtaat ānkiichōōnēē Kaab Yēyiin.” 35 Yooto, kōōburyoong'to :Yēēsu tāmirmiryoonoo kule, “Siis ankiichuwunee chiichoo.” Kumwooyē :Yēēsu kuu nyooto, kōōryookyinē :tāmirmiryoonoo miyaat chiichoo ng'wēny kukāsē :biiko tukul chēē kimii kōyooto, ankuchuw nyēē manaayeyee chiichoo kiy. 36 Kiilat :biiko tukul ankuteebee keey kule, “Ng'al nee :chu? Boonto :chiichi kāāmuukēywēēk chēē ibēbēētēē tāmirmirook chēē miyootēch, ānkukāsyi.” 37 Kiisambaakta :ng'aleechaa kut kuyit yēēmoonooto tukul. 38 Yu kang'eetee :Yēēsu kōōtaab saayeet bēsyoonooto, kuwo ākoy kaab Simōōni ānku wokunyōōr cheebyoosyeetaab yuukooy nyēbo Simōōni nyēē kimnyoonē miisin. Kikasaat :cheebyoosyaanaa. Ām yooto, /keesaaysaay Yēēsu /kēēmwoochinē kule, “Ānkiisoob cheebyoosyaani.” 39 Kuwo :Yēēsu ānkōōyyoong'ēē yēē kimii :cheebyoosyaanaa ānkōōburyoong'to bōōrto. Ām areet akeenke, kusob :cheebyoosyeet ānkubāyiis. 40 Yu kararakta :asiista bēsyoonooto ku kāākubēk :āsiiswēkaab bēsyēētaab Sabaato, kōōmutyi :biiko Yēēsu biiko chēē chaang' chēē kimnyoontōōs bōōrwoonik chēē makerkeey. Yu kātiinyēē :Yēēsu bichoo āwunnyēkyii, kusobcho. 41 Kiibēbēētooy mbo tāmirmirook chēē miyootēch chēē chaang' chēē kiiyiimē biiko alak. Yu chuwunēē :tāmirmiroochoo miyootēch biiko, kuwookyinē barak kumwoochinē Yēēsu kule, “Inyiing' Lekwetaab Yēyiin!” Nteenee, kuuyu kiinkētē :tāmirmiroochoo miyootēch kule Kāārārookiintēēt :Yēēsu, kibōlchinē :Yēēsu kusiisyo. 42 Yu kāyyēēkunēē, kuwēēchi keey :Yēēsu wōlēē kimālēēkitēē :chii. Kicheeng'aat :biiko ām wōlto ake tukul. Nto yu /kābākēēnyōōr, /keesaaysaay kule tākōōbuur kiriinkoonooto bo Kaabernaam, 43 nteenee kumwoochi :Yēēsu icheek kule, “Māchāktōōs āwē kiriinkōōsyēk alak waa-amtaate lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin, kuuyu lōkōōywēchooto chēē kiyey /kiiyookwoo āchōō kōōrooni.” 44 Ām yooto, kutas taay :Yēēsu kuwēēsyētootēē kōōrēētaab Yuutayeek, kwoomchinootē biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām kooriikaab saayeet.

Luuka 5

1 Nto mii bēsyēēt ake, kumii :Yēēsu kwoomchinē biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām tabantaab tōōliilēētaab Keneesaret, kōōruruukyi keey :biiko chēē chaang'. Kiwunuk keey :bichoo kut kuriich Yēēsu miisin. 2 Ām yooto, kukas :Yēēsu mwēēnkōōsyēk alak āyēēng' chēē /kikiiyyoong'tēē tōōliil taban. Kimii :biikaab mwēēnkōōsyēchoo kōōwuunē ānkuyēytooy sooynōōk ām yooto bo mwēēnkōōsyēchooto taban. 3 Yu kakas :Yēēsu bichooto, kukuur nyēē /kikēēkuurēē Simōōni nyi ki nyeenyii :mwēēnkēēt ake. Kulaany :Yēēsu mwēēnkoonoo ānkumwoochi Simōōni kuwunukto takoonaata kisich kuwo bēēko sukunyōōr bārooyinto nyēē kā-āmchinēē biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Kiwunukto mbo :Simōōni mwēēnkoonooto ankulaany :nkicheek āriit. Yu /kākēēwunukto mwēēnkēēt kuwo tōōliil, kōōbuur :Yēēsu ng'wēny ām mwēēnkoonoo ānkwoomchi biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 4 Yu keewaany :Yēēsu kwoomchi bichoo lōkōōywēchoo, kumwoochi Simōōni kule, “Kebe, baa, yuun chaang' bēēko, ānku bōōwiirchi sooynōōk bēēko ōnāmē burburiinēk.” 5 Kukētyi :Simōōni Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, kokyaam booryēēt kuyyeech āmākēēnāmē kiy mbo kisich. Nteenee, kuuyu 'kēēmwoowēēch, +makeesyeem.” 6 Nto bērē kusyeem mbo :Simōōni kuu nyooto, kunamaat burburiinēk chēē chaang' miisin kut wuu nyēē mākung'ētyo :sooynōōk. 7 Yu kakas :Simōōni kuu nyooto, kukuurēē āwut chōōrōōnuutēkwaa chēē kināmiisyootē tukul bākuyēētyēēchi kukālāb burburiinēchoo. Kubeeta :choo mwēēnkēēng'waa. /Kikiinēm burburiinēk chēē chaang' koonyiit mwēēnkōōsyēk tukwaay kut wuu nyēē makuling'ta. 8 Yu kēēnkēt :Simōōni kiyēē kaakuyeyakay, kukutunyēē taayeetaab Yēēsu ānkumwoochi kule, “Ibakaaktaa, ōō, mokoryoontēēt, ntēē ākoo āboontē choolwookātēēt nyēē mēērooko mbo ālēēkitēēniing'.” 9 Kimwooy :Simōōni kuu nyooto, kuuyu kiilat :inee miisin āk biiko choo kiboonto keey ām burburiinēk chēē kinam. 10 Kiilat :nkicheek wērichoo kibo Sebetaayo, Yāākōbō ākoo Yoowaana, choo kiyēyiisyootē āk Simōōni. Kukētyi :Yēēsu Simōōni kule, “-Mēēmuy! Kung'eetee raat ānkuwo taay +mēēyisunootē biiko kāmēēku burburiinēk.” 11 Yu /kāākēēmwoochi kuu nyooto, kukwaanee mwēēnkōōsyēkwaa ākoy tōōliil taban ānku bākookyi tukuuk tukul yooto sukuyēk rubiikaab Yēēsu. 12 Nto mii bēsyēēt ake, kuruutoochi :Yēēsu kiriinkēēt ake. Kichō :chiito ake nyēē kikiluk :bōōrto. Yu kakas :chiichoo Yēēsu, kōōryookyi keey ng'wēny ānkumwoochi kule, “Mokoryoontēēt! Ānkētē kule 'imuuchē isooboo. Kunyoo, yoo ichāmē, itiliiloo ām bōōri.” 13 Kuchuul :Yēēsu āwunyii kutiiny chiichoo ānkumwoochi kule, “Āchāmē! Kunyi, itililiitu.” Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kusob :chiichoo areet akeenke. 14 Yu kāsob, kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “-Mēēmwoochi chii ng'aleechu, nteenee iwē ānkuwēēboorchi keey bēēliintēētaab kōrōsēēk sukubēēluung' kōrōsēēk, kuu yoo kimwooyē :Muusa ām kiruutēk, siitooku ām taayeetaab biiko kule 'kēētililiitu.” 15 Nteenee, /kikiibaraastaat ng'aleechaa kibo Yēēsu miisin kuyit komoswookik tukul chēbo kōōroonooto. Yu kakas :biiko ng'aleechaa, kuba wōlēē kimii :Yēēsu ām choong'into bākuyēbchi yiit /ānkubākiisoob. 16 Nteenee, kikicham :Yēēsu kuwēētii wōlēē mālēēkitēē :chii wokusooyē. 17 Nto mii bēsyēēt ake, kumii :Yēēsu kōōnēētiisyē, kimii :Farisaayeek alake ākoo kāānēētikaab kiruutēk yooto chēē kikwoonēē kiriinkēētaab Yēērusālēēm ākoo saang'ta ake tukul ām yēēmēētaab Kalilaaya ākoo yēēmēētaab Yuuteeya. Kiyēyiisyēē :Yēēsu bēsyoonooto kāāmuukēywēēk kukwaanee wōlēē mii Yēyiin kōōsoobēē biiko. 18 Ām yooto, kuyit :biiko alake chēē kiimutu chiito ake nyēē kisōnkōchoot kukālāboonunēē tiirbeet. Kisyeem :bichoo kule kubilbil biiko choo kikiiruruukyi keey yooto sukunyōōr Yēēsu, 19 nteenee maneemuuch. Kunyoo, kulaany kōōto kēsyēk ānkubut tukuuk chēē /kikeesyebee kutook yēē kiimuuchē kōōyokooytēē chiichoo. Kiiyokooyto chiichoo kumii tiirbaani ākoy kwēēnuutaab biiko yēē kimii :Yēēsu. 20 Yu kēēnkēt :Yēēsu kule kēēkoosēē keey inee :bichoo, kumwoochi chiichoo kisōnkōchoot kule, “Murooni, /kākēēnyōōwuung' kaat ām choolwookātēēng'uung'.” 21 Kukāsē :Farisaayeechaa ākoo :kāānēētichoo bo kiruutēk kiyēē kāmwooy :Yēēsu, koosootee moo kule, “Isōōtē :chiichi kule inee ku ng'oo, ēē? Kāyib keey kule inee ku Yēyiin, sōō? Ng'oo nyēē imuuchē kunyōōchi biiko kaat ām choolwookātēēt nyēē boonto yēē mā Yēyiin nkit?” 22 Kiinkētē :Yēēsu kiyēē kimii kōōsōōtē :bichoo. Ām yooto, kuteebee kule, “Ām nee soosoot :akweek kuu nyooto? 23 Kuskus nkōnō, āmwoochi chiichi kule, ‘/Kākēēnyōōwuung' kaat,’ nto āmwoochi kule, ‘Ng'eet, ānkiiwēēsyēt’? 24 Ōkāsē ra kule āboontē anii, Chiitaab Barak, kāāmuukēywēēk ām kōōrooni chēē āmuuchēē ānyōōchi biiko kaat ām choolwookātēēt.” Yooto, kumwoochinē chiichoo kisōnkōchoot kule, “Yyoony ankiinam tiirbeeng'uung', ānkiiwēēchi keey kaa.” 25 Kung'eet :chiichoo areet akeenke kukāsē :biiko tukul ankunam tiirbeenyii ānkuwēēchi keey kaa. Kiikaastaat :chiichoo Yēyiin miisin. 26 Kiilat :chii ake tukul nyēē kimii yooto ānkumuuyo miisin. Nto tēē yoo, kookaastaat Yēyiin kut kōōyēēchinē kumwooyē kule, “Kaakeekas ra ng'ālyoo nyēē -/mākyoomu.” 27 Kumii :Yēēsu ākoo rubiikyii kung'ēētyēē kiriinkoonooto, kukas chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Laawi. Kimii :chiichoo kēēbuur kēryō kōōruruuchē syuuruut. Kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “Irubwaa!” 28 Kukāsē kuu nyooto, kutāyēē keey kāāruruukiisyoonoo ānkung'ēētē ānkurubē Yēēsu. 29 Kumwoochi :Laawi Yēēsu kule kuruutoochi. Kucham :Yēēsu. Yu kayit :Yēēsu ākoo rubiikyii kaab Laawi, kuyēchi :Laawi saakweet nyēē wōō. Kimii nkicheek :kāāruruukikaab syuuruut alake yooto ākoo tāyēēk alak chēē kyoomiis ākoo Yēēsu. 30 Ām yooto, kōōng'unyng'uunyiis :Farisaayeek āk Farisaayeechaata alak chēē ki kāānēētikaab kiruutēk kumwoochinē rubiikaab Yēēsu kule, “Ntēē ō-āmiisyē ānkōōyyēēsyē ākoo kāāruruukichu bo syuuruut ākoo mbo alak chēē -/mākiiriiku!” 31 Kukētyi :Yēēsu kule, “Chēēng'ootē :biiko choo imnyoontōōs kāānyooyiintēēt. Māchēēng'ootē :choo sobchootiin. 32 Kichāākuurē :anii biiko choo choolwookēnootiin, mēēbērē choo isōōtē kule churtootiin.” 33 Nto mii yoo, kōōng'unyng'uunyiis :biiko alake kumwoochinē Yēēsu kule, “Ntēē kirē āmiisyēēt :rubiikaab Kāābātisāniintēēt Yoowaana ākoo chēbo Farisaayeek ānkusooyē, āmēēbērē kirē :cheekuuk āmiisyēēt!” 34 Kukētyi :Yēēsu kule, “-Mēērukuutē keey :chōōrōōnuutēkaab saanteetaab leekwa ām saakweetaab kāābkooyēēy yoo boonto keey saanteetaab leekwa. 35 Makuyit :bēsyēēt nyēē +/mākiinēmunēē saantaanaa wōlēē mii :chōōrōōnuutēkyii. Ku yooto yēē makoorukuut keey :chōōrōōnuutēkyii.” 36 Ām yooto, kōōboorchinēē :Yēēsu bichoo tyoonkōōchēēt kule, “/Mākēērārē yookwoontēēt nyēē lēēl /ānkēēkinēē sumbeet nyēē yoos. Yoo /kakeeyey kuu nyooto, mākōōtut :nyoo kālēēl nyoo kayoos koobaraay koong'ta kuwōōyiit miisin. 37 Nto mēēmuuchāktōōs /kēēroonkyi kibkeetiis chēē /kātākēēyēyē wōōnkit nyēē kiikuyoosiit, kuuyu yoo kakuut :kibkeetiisyechaa, kung'ētyēē wōōnkoo kuwasta keey :kibkeetiisyek. 38 Māchāktōōs /kēēroonkyinē kibkeetiisyek choo /kātākēēyēyē wōōnkit nyēē lēēl. 39 Yoo kiikunooyēē :chii ātēbuutēkyii choo bo kēny, mēēbērē chāmē kurub kāānēētiisyēēt nyēē lēēl, kuuyu isōōtyēēchinē kule tōōs kāroomēch :ātēbuutēchoochii.”

Luuka 6

1 Nto mii bēsyēēt ake yēē ki bēsyēētaab Sabaato, kumur :Yēēsu ākoo rubiikyii mbareet ake nyēē kibo nkoonuuk. Kumii kumurē mbaraanaa, kuswech :rubiikyii mētēwookaab nkoonuuk ankubiiriir ānkulākyi kuut. 2 Nto bērē kukas :Farisaayeek alake chēē kimii yooto, kumwooy kule, “Ntēē ōmiitē ō-iryēē kiruutyēēt nyoo yēētē /kēēkēsiis ām bēsyēētaab Sabaato.” 3 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu kule, “Manoosuman :akweek, yoo kiiryēē :Bāytooyiintēēt Tāwuti kiruutēk, yoo kyoomē kēmēwuut ākoo biiko choo kiboonto keey? 4 Kiwo :Tāwuti Kōōtaab Yēyiin /ānkiikoochi mukaatiinek choo /kikēēchāmchinē bēēliikaab kōrōsēēk nkit kwaam. Kyaam :Tāwuti mukaatiinechaa ānkōōkoochi nkicheek biiko choo kiboonto keey kwaam.” 5 Yu keewaany :Yēēsu kumwoochi Farisaayeechaa kuu nyooto, kumwooy kule, “Bāwu :Chiitaab Barak bēsyēētaab Sabaato.” 6 Ām bēsyēēt ake subak nyēbo Sabaato, kuwo :Yēēsu kōōto ake nyēbo saayeet ānkōōnēētiis. Kimii kōyooto :chiito ake nyēē kisōnkōchoot :āwutaab taay. 7 Kimii :nkicheek Farisaayeek alake yooto ākoo kāānēētik alak chēbo kiruutēk. Kimāchē :bichoo kukas kule yoo kēēsoobso ām bēsyēētaab Sabaato, +mābākōōyyoong'tēē kōōk. 8 Kiinkētē :Yēēsu kiyēē kimii kōōsōōtē :bichoo. Ām yooto, kumwoochi chiichoo kisōnkōchoot :āwut kule, “Chōō, baa, chēēyyoong'ēē yu bo taay.” Kuwo :chiichoo. 9 Kumii chiichoo kēēyyo yooto, kuteebee :Yēēsu Farisaayeechaa āk kāānēētichoo bo kiruutēk kule, “Chāmwēēch :kiruutēkyoo /keeyey kiy nyēē karaam ām bēsyēētaab Sabaato, nto kiy nyēē miyaat? /Kiisoobiis nto /kēēbākākiis?” 10 Kiirōōtoot :Yēēsu chii ake tukul. Nto mii yoo, kumwoochi chiichoo kisōnkōchoot :āwut kule, “Chuul āwut.” Kuchuul :chiichoo. Yu kachuul, kukaramiit :āwut. 11 Yu kakas :Farisaayeechaa āk kāānēētichoo bo kiruutēk kuu nyooto, kunyēēr miisin ānkutoow kusat kiyēē makuyeyee Yēēsu. 12 Nto mii bēsyēēt ake, kuwo :Yēēsu ākoy lekemeet ake wokusaay Yēyiin. Kisaay Yēyiin ām wōlooto kuyyeech. 13 Yu kayyeech :kōōrēēt, kukuur rubiikyii. Ām rubiichooto, kukwey chēē yitē taman āk āyēēng'. Kikuurēē chooto lēbkēēyik. 14 Lēbkēēyichoo /kikēēkwēyē ku chu: Simōōni nyēē kitoochi :Yēēsu kaayneet ake kule Bētērō, Antereeya nyēē ki ng'eetaab kaametiitaab Bētērō, Yāākōbō, Yoowaana, Filibō, Baatolomaayo, 15 Mataayo, Toomaas, Yāākōbō araab Alfaayo, Simōōni nyēē kāng'unoot, 16 Yuuta araab Yāākōbō ākoo Yuuta Iskaryoot nyoo kichākuchoomtooy Yēēsu lētuunoo. 17 Yu keewaany :Yēēsu kwēyiisyēētaab lēbkēēyichoo ām lekem, kurēkto ākoy sōōy. Kumii ākoo rubiikyii chēē chaang', kikiikukwoonchi :biiko chēē chaang' chēē kikwoonēē Yēērusālēēm ākoo yēēmēētaab Yuuteeya tukul ākoo mbo yēēmēētaab Tiirō ākoo nyēbo Sitōōn chēē kimii tabantaab araarayta. Kikwoonii :bichoo bākuyēbchinē yiit kiyēē kiinēētē :Yēēsu ānkimāchē mbo kule /kiisoob. 18 Kimii mbo :alake chēē kiboonto tāmirmirook chēē miyootēch. Kōōsoob nkicheek :Yēēsu. 19 Kimāchē :bichoo tukul kule kutiiny Yēēsu, kuuyu kiboonto :Yēēsu kāāmuukēywēēk chēē kyāānkutiiny :chiito, kusobē. 20 Nto mii yoo, kuweech keey :Yēēsu ānkōōrōōtoot rubiikyii ānkumwoochi kule, “Ōmiitē, sōō, nyēē karaam kule nee akweek choo bānoon, kuuyu nyēēng'woong' Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. 21 Ōmiitē, sōō, nyēē karaam kule nee akweek choo -mōōboontē kiy, kuuyu +/mākēēkōōnook ām lētuunoo. Ōmiitē, sōō, nyēē karaam kule nee akweek choo ōmiitē ōriirtōōsii, kuuyu +moong'erech ām lētuunoo. 22 Ōbēruurootiin :akweek sōō kule nee yoo keenkwelaak :biiko alake ankutayaak ānkuchubook ānkung'ōōmook, kuuyu ōyēnchinē Chiitaab Barak. 23 Yoo kāyēwook kuu nyooto, ōtyēēn ankooraan kubo ng'erekweek, kuuyu mii :kiito nyēē wōō nyēē mākutuwēnēēnook :Yēyiin ām Barak. Ōmuytoochi, kuuyu /kikiikēēyēchi nkicheek ng'ālooltooyikaab Yēyiin choo kibo taay kuu nyooto. 24 Mii, sōō, nyēē miyaat kule nee :biiko choo mēēntōōs, kuuyu makung'etee :ng'erekweekwaa kōōrooni. 25 Mii, sōō, nyēē miyaat kule nee :biiko choo isōōtē kule boonto kiy ake tukul, kuuyu mākubotyi tukuuchooto ām lētuunoo. Mii, sōō, nyēē miyaat kule nee :biiko choo mii kung'ērēktōōs, kuuyu mākuriiryo ām lētuunoo. 26 Mii, sōō, nyēē miyaat kule nee :biiko choo /kēēng'āloolēē nyēē karaam kibtaman. Kuuyu, /kikeeng'alaalee ng'ālooltooyichoo kimābo Yēyiin choo kibo kēny kuu nyooto.” 27 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Kāāmwoowook akweek choo ōkāswoo kule ōchāmē buunikwook. Ōyēchi chii nyoo wēchook tukuuk chēē kāroomēch. 28 Ōsooyē Yēyiin kōōbēruur choo kāchubook. Ōsoomchinē choo yēwook ng'aleek chēē miyootēch. 29 Yoo kasyeeching' :chiito kwermetuut komosta ake, iwēēkyi nyiin sukusyeech nkinee. Yoo kamach :chiito kāāliikēēng'uung', ikoochi mbo ākoo nyoo kāmii āriit. 30 Ikoochi chii kiy nyoo kāsooming'. Nto, yoo kāyibēēniing' :chii kiing'uung', -meeteebee kukētuung'. 31 Ōyēchinē biiko alak wuu wōloo ōmāktooy akweek /kēēyēytoowook. 32 “Kiy nee nyēē +mōōnyōōru, yoo koocham baateey biiko choo chāmook? Ntēē yēyē mbo :biiko choo -mēēnkētē Yēyiin kuu nyooto. 33 “Kiy nee nyēē +mōōnyōōru, yoo kōōyēchi nyēē karaam biiko choo yēwook nyēē karaam? Yēyē nkicheek mbo :biiko choo -mēēnkētē Yēyiin kuu nyooto. 34 “Kiy nee nyēē +mōōnyōōru, yoo kōōbēsēēnchi biiko choo ōnkētē kule yookwook? Ntēē ibēsēēnchinē keey mbo :biiko choo -mēēnkētē Yēyiin ānkumāchē :nkicheek kule /kēēyookyi tukul. 35 “Nteenee, kāāmwoowook, ōchāmē buunikwook ānkōōyēchinē ng'al chēē kāroomēch. Ōyēētyēēchinē mbo biiko choo māchāmē kuyēētyēēchook. Yoo kooyey kuu nyooto, mākutuwēnook :Yēyiin miisin ānku +mōōyēyē tukuuk kuu wōloo yēytooy :Yēyiin, kuuyu yēchinē :Yēyiin biiko tukuuk chēē kāroomēch ānkoo mbo choo māng'ērēkyinē kiyēē /kākēēyēchi āk mbo choo sooy. 36 Māchāktōōs ōriirēē biiko kuu wōloo yēytooy :Baaba. 37 “-Mēēmwoochi chii kule miyaat kiyēē kayey ku mānēērōōtootē, /simākēēyēwuung' nkinyiing' kuu nyooto. -Meeker chii koong', /simakeekering' nkinyiing' koong'. Māchāktōōs ōnyōōchinē biiko kaat ām kiyēē miyaat nyēē kāyēwook, sukunyōōwook nkakweek :Yēyiin kaat. 38 Yoo 'kēēkooytē kiyēē iboontē ām mooyēēt nyēē lēēl, mākukōōning' nkinyiing' :Yēyiin alak ānku mākutāsuung'. Yoo 'kākēēkooytē chēē tyaa, ee, /kēēkētuung' chēē tēē chooto.” 39 Kimwooy :Yēēsu chēbo tyoonkōōchēēt kule, “Imuuchē man :cheebkoraatyaanteet ake kōōrēētoot ake? Yoo kātēbi kut kuyey kuu nyooto, imuuchē kōōsuuchi :tukwaay ng'wēēn. 40 Mābiirē :ng'oomnānēētaab chiito nyoo taku mang'an nyēbo nyoo kōōkuyēk boonwook, nteenee, yoo kātitir nyoo ka mang'an kooneet keey mākunyōōr ng'oomnānēēt kukerkeyiitu ākoo nyoo kā boonwook.” 41 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ām nee yu imuuchē :chiito kukas kiito nyēē mining' nyēē kāwēēchi choorweenyii koong'ta, āmēēbērē imuuchē kukas nyēē wōō nyēē kaker koong'ta nyeenyii? 42 Nto imuuchē kule nee kōōnēmchi nyiin nyeenyii, ānkumii :koong'ta nyeenyii ku kaker :kiito nyēē wōō? Māchāktōōs :chiito nyoo yēyē keey kule churtaat kōōnēm kiito nyoo kiker koong'nyii. Nto anyuun, koomuuch kukās nyēē karaam sukung'eet kōōnēmchi nyiin kiito nyēē mii koong'ta.” 43 Kimwoochi subak :Yēēsu kule, “-Mēēmuuchē :kēētit nyēē karaam kuyey āmiik chēē miyootēch, nto yēyē :kēētit nyēē miyaat āmiik chēē kāroomēch. 44 /Kiinkētēē kēētit āmiik chēē yēyē. Māyēyē :kateet mbuuniik, āmāyēyē :siikoowēēt lamayeek. 45 Yēyē :chiito nyēē karaam tukuuk chēē kāroomēch, nto nyoo miyaat kuyēyē :nyoo tukuuk chēē miyootēch. Kuuyu ng'aleek alak tukul choo mii mooyēētaab chiito, kukwoonēē kuutiinyii.” 46 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ām nee sukukuuroo :biiko alake kule ‘mokoryoontēēt,’ āmēēbērē yēyē kuu wōlēē āmāktooy. 47 Rubiintēēt nyēbo man ku nyoo chōōnii wōlēē āmiitē, ankukas kiyēē āmwooyē ankuyey kuu wōlēē āmāktooy. 48 Kerkeey :nyooto ākoo chii nyēē tēēchēē kōōto tukuuk chēē wuuyēch. Yoo keeyiin :āynōōsyēk ānkutwoor keey :bēēko, -mēēmuuchē kut kōōsimsiim kōyooto mbo kisich, kuuyu /kikeeteech ām kēēlto nyēē karaam. 49 Nteenee, rubiintēēt nyēē mā bo man ku nyoo kāsē kiyēē āmwooyē, āmāyēyē kuu wōlēē āmāktooy. Kerkeey :nyooto ākoo chii nyēē tēēchēē kōōto tukuuk chēē ng'āsng'āsēch. Yoo keeyiin :āynōōsyēk ānkutwoor keey :bēēko, kōōturbuubē kōyooto kule syō!”

Luuka 7

1 Yu keewaany :Yēēsu kwoomchi biiko ng'aleechaa, kuwo ākoo rubiikyii ākoy Kaabernaam. 2 Kimii ām bēsyōōsyēchooto :kāāntōōyiintēēt ake nyēbo lukēētaab booryēēt nyēē mēēbērē ki Yuutāyiin nyēē kiboonto motwooriintēēnyii nyēē kichāmē miisin. Nto mii yoo, kumnyaan :motwooriintoonoo. Kikasakay miisin. 3 Bērē kukas kāāntōōyiintoonoo /kyoomtooy Yēēsu, kōōyookto booyik alak chēbo Yuutayeek bākung'āloolchi Yēēsu chākōōsoobchi motwooriintēēnyii. 4 Yu kayit :booyichoo yēē kimii :Yēēsu, kusaaysaay kumwoochinē kule, “Yoo mii :chii nyēē māchē /kēēyēētyēēchi, ku chiichoo, lēyyē, 5 kuuyu kichameech acheek Yuutayeek miisin kut kiikutēēkwēēch kōōtaab saayeet.” 6 Kucham :Yēēsu kuwēēto keey booyichoo. Ku manaayit kaab kāāntōōyiintoonoo bo lukēētaab booryēēt, kōōyookto :kāāntōōyiintoonoo biiko alak kutorookta. Kutuuytōōs :bichoo ākoo Yēēsu ām kēēltaab too, kumwoochinē Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, kāmwooy :kāāntōōyiintēētaab lukēētaab booryēēt kule -'meeyiim keey, kuuyu māyēmāktōōs iwē kanyii. 7 Nto subak, maneemuuch inee nkit chākutōrōōkuung', kuuyu māyēmē :inee kuyey kuu nyooto. Nteenee, ing'alaal baateey ām yoo imiitē, mākusob :motwooriintēēnyii. 8 Kāmwooy :inee subak kule /kēēbāytooy ānkumii :biiko chēē bāytooy :nkinee. Yoo kāmwoochi biikyii kule kuyey kiyēē bērē nto nyēē bērē, kuyēyē. Nto mbo yoo kāmwoochi motwooriintēēnyii kule kuyey kiyēē bērē, kuyēyē. Kunyoo, yoo 'keemwaay buch kule kusob :motwooriintēēnyii, mākusob.” 9 Yu keewaany :bichoo kumwoochi Yēēsu kuu nyooto, koolat :Yēēsu miisin ānkōōrōōtoot biiko chēē kimii yooto ānkumwoochi kule, “Manaakas bēsyēēt ake ām Yuutayeek tukul chii nyēē ikoosēēnoo keey kuu chiichi.” 10 Yu keeyeey :booyichoo /kikiiyooktooy, bākunyōōr motwooriintoonoo kimnyoonē ku kāākusob. 11 Nto mii yoo, kuwēēto keey :Yēēsu rubiikyii ākoo biiko alak chēē chaang' kutākyi keey kiriinkēētaab Nayiin. 12 Yu makuyit yēē kibo kurkeetaab biiwuutaab kiriinkoonoo, kutuuyēē biiko alak chēē kikālāboonu muustaab wēēro nyēē ki akeenke baateey nyēē kibo cheebyoosya nyēē musuk. Kimii yooto :biiko chēē chaang' chēē kikwoonēē kiriinkoonooto. 13 Kiriiree :Yēēsu cheebyoosyaanaa miisin ām ng'wooninto nyēē kinyōōr. Ām yooto, kumwoochi kule, “Cheebyoos, -mateeriir!” 14 Kuwo :Yēēsu ankunam tiirbeet nyoo kimii :muusyoontēēt. Yu kanam tiirbaanaa, kōōyyoong'iis :biiko chēē kākālāboonu muusyoontēēt. Ām yooto, kung'āloolchi :Yēēsu muusyoontoonoo kule, “Wēnyoo, ng'eet baa!” 15 Kumwooyē kuu nyooto, kung'ēētē :wēritkēy areet akeenke ānkōōbuurē ng'wēny ānkung'āloolchi biiko chēē kimii kēēkwēēn. Nto mii yoo, koomut :Yēēsu lakwanaa kuwo yēē kimii :kaamet. 16 Kimuuyo :biiko tukul miisin choo kimii yooto ankookaasta Yēyiin kumwooyē kule, “Wōō :Yēyiin, lēyyē! Kāākutook ra ng'ālooltooyiintēēt nyēē wōō ām kwēēnuunyoo. Kāākōōboorwēēch ra :Yēyiin kāāmuukēywēēkyii.” 17 /Kikyaamtaatee ng'aleechaa kōōrēētaab Yuutayeek tukul ku mukuul ākoy mbo kōōrōōsyēk choo kilēēkitēē kōōroonooto. 18 Nto mii yoo, kuba :rubiikaab Kāābātisāniintēēt Yoowaana wōlēē /kikēērātyi Yoowaana ānku bākumwoochi ng'aleek tukul chēē kiikuyeyaan :Yēēsu. 19 Ām yooto, kumwoochi :Yoowaana rubiikyii āyēēng' kule, “Obe wōlēē mii :Yēēsu booteebee yoo inee man Kāārārookiintēēt nyoo /kōkēēbērē mākuchō, nto mii :ake nyēē tākēēkānyoonu.” 20 Yu kabakuyit :rubiichoo wōlēē kimii :Yēēsu, kumwoochi Yēēsu kule, “Kēēyookwēēch :Kāābātisāniintēēt Yoowaana bakeeteebeeniing' yoo inyiing' man Kāārārookiintēēt nyoo /kōkēēbērē mākuchō, nto mii :ake nyēē tākēēkānyoonu.” 21 Kuyitē :rubiichooto wōlooto, kimii :Yēēsu kōōsoobē biiko chēē kiboonto bōōrwoonik chēē kimakerkeey ānkōōbēbēētooy tāmirmirook chēē miyootēch kung'ēētyēē biiko. Kimii mbo subak kuyēyē biiko chēē kōryootiin kukasta. 22 Yu kāmwoochi :rubiichoo kibo Kāābātisāniintēēt Yoowaana Yēēsu tēēbuutyoonoo, kumwoochi :Yēēsu kule, “Oyeey ānku bōōmwoochi Yoowaana kiyēē kookas: Imuuchē kukasta ra :biiko choo kikiikukōryo, bēēsyētē ra mbo :choo kikiikusōnkōchiis :kērēēnkōōk, kōōkusobcho mbo :choo kikiikuluk :bōōrwēk, kāsē ra mbo ng'aleek :choo kikiikumiinkyo, /kookiing'eetee meet mbo choo kikiikubēk /ānkōōkyoomchi mbo nkicheek choo bānoon lōkōōywēk chēē kāroomēch. 23 Kunyi, bōōmwoochi kule ibēruuroot :chii ake tukul nyoo tākōōkoosēēnoo keey.” 24 Yu kāākubēēchi keey :rubiichoo kiiyooktooy :Yoowaana, kung'alaalee :Yēēsu Yoowaana kumwoochinē biiko kule, “Kyōōbēētii bōōkāsē nee ām kōōr nyēē surkwēēn? Ara tōōywoo nyēē kiimuuchē kōōsooyēn :yoomat yoo kāwus? 25 Nto yoo mā wuu nyoo ku kiy nee nyi kyōōbēētii bōōkāsē? Ara chii nyēē kiilaach sirooy chēē kāroorānēch? Acha, chēē chāmē leles ānkōōloochē sirooy chēē ālē beesaan chēē chaang' kuminyē kooriikaab bāytooyik. 26 Ara kyōōbēētii bōōkāsē nee nanyuun? Ara, ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin nyi kyōōnyōōru? Kubooyiit man, kyōōnyōōru nyēē wōō kusiir ng'ālooltooyiin ake tukul. 27 Inee nyoo ng'āloolēē Yēyiin ām yoo /kikeesir kule, ‘+Māāyooktē kāāyookiintēēnyuu koonto wokuyēytoowuung' kēēlto.’ 28 !Kāāmwoowook, māmii :chii kōōrooni nyēē wōō kusiir Yoowaana, nteenee nyoo mātookunoot nyēbo laat ām Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin nyēē wōō kusiir inee.” 29 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi kule, “Kikas :biiko chēē chaang' ānkoo mbo choo ki kāāruruukikaab syuuruut kāānēētiisyēētaab Yoowaana ankuchamta Yēyiin ankoobatisan icheek :Yoowaana. 30 Nteenee, kitay :Farisaayeek ākoo kāānēētikaab kiruutēk kiyēē māchē :Yēyiin kule kuyey :icheek, ankutay mbo /kiibatisan. 31 “Kunyoo, +maakerkeeyee nee biiko choo tāyē kurub kiyēē māchē :Yēyiin kule kuyey :icheek? 32 Kerkeey :bichoo āk lēēkōōy chēē kēēbuur wōlēē kēēruruukyi keey :biiko ānkutāyē yoo kākuurchi :alake kule, ‘Kakeekuutwaak kuurēruut kēēlē kēēriiryē, otay ōmēēysē.’ 33 “Kichō :Yoowaana. Kimā-āmiisyē āmāyyēēsyē, yooto omwaay kule, ‘Boonto tāmirmiryēēt nyēē miyaat.’ 34 Kuchō :Chiitaab Barak kwoomiisyē ānkuyyēēsyē, yooto omwaay kule, ‘Kimooroong'yaa :nyi ānku kibōōkityoo nto subak choorweetaab kāāruruukikaab syuuruut āk choo -/mākiiriiku.’ 35 Nteenee, biiko choo rubē ng'aleekwaa :chēē inkētē kule :ng'oomnān :nyooto.” 36 Nto mii yoo, kumwoochi :akeenke ām Farisaayeek Yēēsu kule bākwoomiis ām kanyii. Kucham :Yēēsu kubeeta keey. 37 Yu kēēnkēt :koorkēēt ake nyēē ki chēēmurēnnyoo nyēē kiminyē kiriinkoonooto kule kimii :Yēēsu kwoomiisyē ām kaab Fārisooyiintoonoo, kuchōōnto mwaayta nyēē kiboong'u nyēē anyiny. 38 Kuyitē kōyooto, kōōyyoong'ēē bataytaab Yēēsu kuriikyi yēē bo kērēēnkōōkyii ankuriir. Kitēchi :lōōkik kērēēnkōōkaab Yēēsu kut koonuun. Nto mii yoo, kumasee :koorkoonoo buutēēkyii lōōkik ām kērēēnkōōkaab Yēēsu. Kuuyu kimāchē :koorkoonoo kōōboor kule kākoonyit Yēēsu, kuchuuchun kērēēnkōōk ankooyiilee mwaayaa. 39 Yu kakas :Fārisooyiintoonoo kibo :kayta kuu nyooto, koosootee mētinyii kule, “Nto kātinyē :chiichi kāāmuukēywēēk kukwaanee wōlēē mii :Yēyiin, nto kāākōōnkēt ng'ōōkisto nyēē boonto :koorkooni.” 40 Kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “Simōōni! Mii :kiyēē āmāchē āmwoowuung'.” Kumwooy :Simōōni kule, “Kāānēētiintēēt, imāchē imwoowoo nee?” 41 Ām yooto, kumwoochinēē :Yēēsu tyoonkōōchēēt kule, “King'eet :chiito ake, kōōbēsēēnchi biiko alak āyēēng' beesaanik. Kiibēsēēnchi ake chēē chaang' miisin, nto ake kōōbēsēēnchi chēē ng'ēri. 42 Nto yu kabiir bichoo tukwaay kuyook beesaanichaa, kunyōōchi kaat :chiichoo ānkutēērchi bēsēnto. Ātēēbē kule ii, ng'oo ām bichoo āyēēng' nyēē king'ērēkyi chiichoo miisin?” 43 Kukētyi :Simōōni kule, “Ām kāāsōōtēywēēkyuu, nyēē king'erech miisin ku nyoo /kikiibēsēēnchinē beesaanik chēē chaang'.” Kulēēnchi :Yēēsu, “'Keemwaay man!” 44 Kuweech keey :Yēēsu ankukas koorkoonoo, ānkumwoochi Simōōni kule, “'Keekas koorkooni miitē yu? Kāākōōwuunēē lōōkikyii kērēēnkōōkyuu ankumasee buutēēkyii. Maneemuuch :inyiing' mbo ikōōnoo bēēko chēē kāāwuuntēē tēērtit ām kērēēnkōōkyuu yu kāāyitu kang'uung'.” 45 Kumwoochi :Yēēsu subak :Fārisooyiintoonoo kule, “Maneemuuch :inyiing' itoroochaa kuu wōloo /kēētōrōōktooy tāyēēk, amaneemuuch iyiil mētinyuu. Nteenee, kaakuchama :koorkooni kut koomuuch kooyiilwaa kērēēnkōōkyuu. 47 “Kunyoo, chamateet nyēē wōō nyoo kāākōōboorwoo :koorkooni, kōōbooru :yooto kule /kōōkēēnyōōchi kaat ām choolwookātēēt nyēē wōō nyēē kōboonto. Nto nyoo iboorwoo chamateet nyēē kisich, kōōbooru :yooto kule /kōōkēēnyōōchi kaat ām choolwookātēēt kisich nyēē kōboonto.” 48 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu koorkoonoo kule, “Kāānyōōwuung' kaat ām choolwookātēēng'uung'.” 49 Yu kakas :biiko chēē kimii kwoomiisyē ākoo Yēēsu ng'aleechaa, kuteebee keey kule, “Ng'oo :chiichi, ēē, nyi imuuchē kunyōōchi biiko kaat ām choolwookātēēt?” 50 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu koorkoonoo kule, “Iwēētē tāloosyēēt. /Kaakiiraraachiing', kuuyu 'kēēkoosēēnoo keey.”

Luuka 8

1 Nto mii yoo, kuwēēsyētootēē :Yēēsu kiriinkōōsyēk āk soong'wēk chēē chaang'. Kyoomtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch chēē rubtooy keey āk Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Kiboontootē keey rubiikyii taman āk āyēēng'. 2 Kimii nkicheek :chēēbyōōsōōk alake chēē kimii kubēētooy keey tukul. Ām chēēbyōōsōōchoo, kimii chēē kikiikōōbēbēētoochi :Yēēsu tāmirmirook chēē miyootēch ākoo alak chēē kikiikōōsoob ām bōōrwoonik chēē kiboonto. Chēēbyōōsōōchooto alak ku Maaryaa nyēbo kiriinkēētaab Maktaala, nyoo kikiikōōbēbēētoochi :Yēēsu tāmirmirook tisab chēē miyootēch chēē kiboonto, 3 ākoo nyēē /kikēēkuurēē Choowaan, cheebyoosyeetaab chiito ake nyēē kiiyyoonkyinē ng'aleekaab yiisyēēt ake tukul ām kaab Ērōōtē. /Kikēēkuurēē chiichoo Chuusa. Kimii :nkinee ake nyēē /kikēēkuurēē Susaana āk alak chēē chaang' chēē kiyēētyēēchinootē Yēēsu ākoo rubiikyii ām tukuukwaa chēē kiboonto. 4 Kikwaanaatee :biiko kiriinkōōsyēk ku chaang' ānkōōruruukyi keey Yēēsu. Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu bichoo tyoonkōōchēēt ake kule, 5 “King'eet :kāābātiintēēt ake kuyis nkoonuuk. Nto yu yisē nkoonuuchoo, kōōsuuchi :alake kēēltaab too. Kootartaar choo :biiko chēē kibēētēē kēēlooto. Nto mii yoo, kukwa :tāriitēk ānkukwēchi keey. 6 Kiisuuchi :alake kitaweet. Kubiityo :choo. Nto mii yoo, kusisyo ānkubēk, kuuyu kimānuusyootiin :teng'eek ām kitawaanaa. 7 Kiisuuchi :nkoonuuchoo alake wōlēē miitē :kātook. Yooto kubiityo :kātoochoo ankookiich nkoonuuk kut kumanaayey āmit. 8 Nto nkoonuuchoo alak, kōōsuuchi teng'eek chēē kāroomēch. Kubiityo :choo nyēē karaam ankuyey āmiik chēē chaang'.” Yu keewaany :Yēēsu kurār tyoonkōōchoonoo, kumwooy kule, “Nyoo yēbē yiit, kukas.” 9 Nto mii yoo, kuteebee :rubiik Yēēsu kōōboorchi kiyēē kāmii kumwooyē ām tyoonkōōchoonoo. 10 Kumwoochi :Yēēsu rubiichoo kule, “/Kookeekweyaak akweek ōnkēt kiyēē wunyaat kurubta keey wōlēē wuu :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Nto chuut alak mākukāsēē ng'aleek tukul tyoonkōōchoy. Kuu yoo siraat kule, ‘Nto yoo kakasee koong', ēē, Nto yoo kāyēbchi yiit, ēē, mākāsē kiy, lēyyē.’ 11 “Okany āboorwook. /Kikiiwuuytēē ng'ālyoontēētaab Yēyiin kēbuswēēchoo. 12 Wuu :biiko alake kēēltaab too. Kāsē ng'ālyoontēētaab Yēyiin, nteenee chōōnii :Kēniintēēt areet akeenke ankusaree ng'ālyoontoonoo simēēyēnchi /ankiiraraach. 13 Ku wuu :biiko alake yēē bo kitaweet. Kāsē ng'ālyoontēēt ankutorooch ām ng'erekweek, nteenee, māchutitooy :ng'ālyoontoonoo mētēwookwaa. Nto yoo kakwa :tyēmuutēk koochuchuuy keey. 14 Wuu :biiko alake teng'eek chēē kibiityēē :kātōōk. Kāsē ng'ālyoontēēt, nteenee, bēng'tēē tukuukaab kōōrooni, bāytit āk muchastaab tukuuk chēbo leles. Ikiichē :tukuuchoo tukul ng'ālyoontēētaab Yēyiin kumayey kiy. 15 Wuu :alake teng'eek chēē kāroomēch. Kāsē ng'ālyoontēēt ānkukiilchi ām manta āk mooyēēt nyēē lēēl. Yēyiisyēē ng'ālyoontoonoo ām muytaayeet sukuyi keey.” 16 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii subak kule, “Mii mbonō :chii bēsyēēt ake nyēē tābē taariit ankuwunyee tēr, nto, wōlēē bo kurērēētaab kitiintiriit. Nteenee, /kēētābē taariit /ānkiikoochi yēē tōrōōr sukulēbkēchi biiko choo iwutē kō. 17 Kunyoo, kiyēē wunyaat, mākutook. Nto kiyēē iyēēnoot, +/makeeng'aany. 18 Kunyoo, māchē ōyēbchinē yiit ng'aleek ām kēēlto nyēē karaam, kuuyu nyoo yēyiisyēē kiyēē boonto, +/mākēētāsyi ake, nto nyoo māyēyiisyēē, +/mākiibootēē mbo kiyēē isōōtē kule boonto.” 19 Nto mii bēsyēēt ake, kumii :Yēēsu kwoomchinē biiko lōkōōywēk, kuyit :kaamet ākoo mbo ng'eetaab kaamet. Bērē kunyōōr Yēēsu, kimēēmuuchē kut kuba kō, kuuyu kikiiruruukyi keey :biiko chēē chaang' Yēēsu. 20 Ām yooto, /kēēmwoochi Yēēsu kule, “Mii :koomēt āk mbo ng'eetaab koomēt kukuuriing' kumāchē kule kukasing'.” 21 Kukētyi :Yēēsu bichoo kule, “Chii ake tukul nyēē kāsē ng'ālyoontēētaab Yēyiin ankuyey kuu wōlēē māktooy :Yēyiin nyēē moomo anii nto ng'eetaabiya.” 22 Nto mii bēsyēēt ake, kulaany :Yēēsu ākoo rubiikyii mwēēnkēēt ake ānkumwoochi rubiik kutākyi mwēēnkēēt kwaay biitēēt nyiin ake. Kukwaany :rubiik bēēko kutākyi mwēēnkēēt biitoonooto. 23 Kumii kwooytōōs, kunam Yēēsu :rwoonik. Kutākumii rwoo, kuchō :wusōōnēēt nyēē nyikiis ānkuwus bēēko kusyōōlchi mwēēng' kut kimii :mwēēnkēēt wokuling'tooy. 24 Yu kakas :rubiik kuu nyooto, kuba yēē kimii :Yēēsu ankoong'eet kule, “Mokoryoontēēt, Mokoryoontēēt, ntēē kābākēēbēku!” Ām yooto, kung'eet :Yēēsu ānkōōburyoong'to wusōōnēēt āk bēēko. Ām areet akeenke, kuteeman :wusōōnēēt āk bēēko. 25 Yu kāākutēēmoon, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “-Mōōkoosēēnoo keey?” Kinam kuut rubiik ānkumuuyo miisin ankuteebee keey kule, “Chii nee :chiito nyi iburyoong'tooy mbo :wusōōnēēt āk bēēko ānkukāsyinē?” 26 Yu ka-ay tōōliilēēt, kuyit :Yēēsu ākoo rubiikyii saang'ta ake nyēē /kikēēkuurēē Keraasa, biitēēt nyēē kitoobēnē keey ākoo yēēmēētaab Kalilaaya. 27 Yu kāloong'unēē :Yēēsu mwēēng', kuchō :chiito ake nyēē kikiikooyiim :tāmirmirook chēē miyootēch ām bēsyōōsyēk chēē chaang'. Kimēēkuminyē :chiichoo kaa, nteenee kiminyootē kochonkoosyek chēē /kikēēmuchinē biiko ama sira nyēē kiiloochē. 28 Yu kayit yēē kimii :Yēēsu, kōōnchō ānkōōryookyi keey ng'wēny, ānkubōl kumwooyē kule, “Imāchēēnoo nee, ōō, Yēēsu Lekwetaab Yēyiin nyoo Iyweyaat? Āsooyiing' kule -'meenyaliilaa.” 29 Kimwooyē :chiichoo kuu nyooto, kuuyu kimii :Yēēsu kōōbēbēētooy tāmirmirook chēē miyootēch chēē kikiikooyiimset chiichoo ām bēsyōōsyēk chēē chaang'. /Kikiikeeratee chiichoo nyōrōōrōōnik ākoo tiinkēēnik kule simāmwēy, nteenee kiimuuch kung'ēti tukul ānkuwo wōlēē surkwēēn, kuuyu kiikoolaambuuch :kāāmuukēywēēkaab tāmirmirook chēē miyootēch. 30 Ām yooto, kuteebee :Yēēsu chiichooto kule, “/Kēēkuurēēniing' ng'oo?” Kumwooy kule, “/Kēēkuurēēnoo ‘Lukēēt.’ ” Kimwooy kuu nyooto, kuuyu kiboonto lukēētaab tāmirmirook chēē miyootēch. 31 Kisaaysaay :lukoonoo kibo tāmirmirook chēē miyootēch Yēēsu kule -/makeekwet icheek kuba wōlēē +mābākunyāliilchēē kēnyiis āk kēnyiis. 32 Kimii :ākwootiit ake nyēē wōō nyēbo tōōrōōk yēē bo lekemeet ake nyēē kimii yooto. Kusoom :tāmirmiroochoo miyootēch Yēēsu kule kuchāmchi icheek bākōōwut bōōrwoonikaab tōōrōōchoo. Yu kāsoom, kuchāmchi :Yēēsu. 33 Yu /kākēēchāmchi, kuchuwunee :tāmirmiroochoo miyootēch chiichoo ānku bākōōwut tōōrōōchoo. Yu kēēwut tōōrōōk, kōōtiiriis :tōōrōōchoo ānku bākōōtuultēē keey lekem ānkutōōrchi keey tōōliil. Kuliny :bēēko ānkubēk. 34 Kimwēy :biiko chēē kiriibē tōōrōōchoo, yu kabakukas kiyēē kiyeyakay ām wōlēē mii :tōōrōōk ankubakwaamtaat ng'aleechaa. 35 Nyēē ma tyaa, yu kabakukas :biiko chuut alake ng'aleechaa, kuba yooto bakukas kiyēē kaakuyeyakay. Kuyitē yooto, kukāsē chiichoo kikiikooyiimset :tāmirmirook chēē miyootēch ku kiikukaramiit ānkumii kēēbuur yēē kimii :Yēēsu ankoolaakaat. Kimuuyo :bichoo miisin ām kiyēē kikas. 36 Ām yooto, /kēērārchi bichoo kābēētii wōlēē /kākiisoobto chiichoo. 37 Yu kakas :bichoo kuu nyooto, kumwoochi Yēēsu kung'eetee saang'aata, kuuyu kikiikumuuyo miisin ām kiyēē kiyeyakay. Ām yooto, kung'eet :Yēēsu ākoo rubiikyii kumāchē kwaay subak kooyeey wōloo kākwoonēē. 38 Kumii kung'ēētōōs, kusaaysaay :chiichoo /kākiisoobē Yēēsu kule kubeeta keey tukul. Kitay :Yēēsu, ānkumwoochi kule, 39 “Iwē kang'uung' ankuweemwaayte kiyēē kāākuyēwuung' :Yēyiin.” Nto mii yoo, kung'ēētyo ankuba. Kiwo :chiichoo ankuwokwaamtaat ng'aleechaa ām saang'aata tukul. 40 Yu kayit :Yēēsu ākoo rubiikyii biitoonooto kimii kōōyēēyē, kutorooch :biiko chēē kimii kukānyiisyē ām wōlooto. 41 Kimii :chiito ake yooto nyēē /kikēēkuurēē Yāāyrō nyēē ki kāāntōōyiintēētaab kōōtaab saayeet. Kiboonto :boontoonoo chēēbnyii nyēbo kēnyiisyēk taman āk āyēēng' anki lekwenyii :nyooto baateey. Kimnyaanaat :lakwanaa miisin nyēē kimii wokumēē. Yu kakas :chiichoo Yēēsu, kuwo ānkukutunyēē taayeenyii ānkuriirchi Yēēsu kuwēēto keey kanyii. Kucham :Yēēsu kubeeta keey. Kumii kubēētii, kookiichaat :biiko Yēēsu miisin, kuuyu ki chaang' :biiko chēē kiboontootē keey. 43 Kimii :koorkēēt ake yooto nyēē kikiikumnyaan ām kēnyiisyēk taman āk āyēēng' kusāyē kityō. Kikiikōōbootyi tukuukyii cheebsaakitiisyek, nteenee māmii :chii nyēē kiimuuch kōōsoob inee. 44 Kuchō :koorkoonoo ānkutiiny maaseek chēē kimii kātootyēētaab sireetaab Yēēsu ām lēt. Yu kātiiny maaseechaa, kubēk :sayeet! 45 Yooto kumwooy :Yēēsu kule, “Ng'oo nyi kātiinyo?” Kutuuch keey :chii ake tukul. Kumwoochi :Bētērō Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, ikāsē, oob, kule keekiich keey :biiko ām yēē imiitē?” 46 Kukētyi :Yēēsu kule, “Ānkētē man kule kāākutiinyo :chii, kuuyu ākāsē kāākuyēyiis :kāāmuukēywēēkyuu.” 47 Yu kakas :koorkoonoo kule kāākōōnkēt :Yēēsu kiyēē kaakuyeyakay, kumuy kut kubōōtānē. Kuwo ānkukutunyēē taayeetaab Yēēsu, ānkumwoochi kiyēē kayey inee kutiiny siraanaa āk wōlēē kāsobto areet akeenke. 48 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu koorkoonoo kule, “Kuuyu 'kēēkoosēēnoo keey, ii chēē, 'kēēsob. Kunyoo, iwēētē bāybooyyēēt.” 49 Kutākumii :Yēēsu kung'āloolē, kuyit :chiito ake nyēē kichōōnēē kaab Yāāyrō ānkumwoochi Yāāyrō kule, “Boontēēt, -mateeyiim kāānēētiintēēt, ntēē kaakung'et :lekweng'uung'!” 50 Kisiil yiit Yēēsu :ng'aleechaa /kikēēmwooyē. Kumwoochi kwaaniitaab lakwanaa kule, “-Mēēmuy, nteenee ikaaseenaa keey baateey. Mākusob :leekweet.” 51 Yu kabakuyit :icheek tukul kaab Yāāyrō, kumwooy :Yēēsu kule, “-Māāmāchē chii ake tukul kōōwut kōyi mii :lakwani, nteenee, āmāchē Bētērō, Yoowaana, Yāākōbō, kwaaniitaab leekweet ākoo kaamet kityō.” 52 Kimii :biiko chēē chaang' kayaata chēē kimii kuriirtōōs ānkōōnchōōytōōs. Kumwoochi :Yēēsu bichooto kule, “-Mātōōriiryē! Ōbērē :akweek kaakume :lakwani, ntēē mii kāruchi keey.” 53 Kiroorichi :bichoo Yēēsu ām kiyēē kimwa, kuuyu kiinkētē kule kaakume man :leekweet. 54 Ām yooto, kuwo :Yēēsu yēē kimii :leekweet ankunam āwut ānkukuur kule, “Chēē mining'! Ng'eet baa!” 55 Ām areet akeenke, kukēt keey :mukuulēytaab chēēboo ankung'eet kōōyyo. Kumwoochi :Yēēsu biikaab leekweet kule kōōkoochi lakwanaa kiyēē kaam. 56 Kiilat :kwaaniitaab leekweet āk kaamet miisin. Nteenee, kiichiich :Yēēsu icheek ku māmwoochi chii ake tukul kiyēē kaakuyeyakay.

Luuka 9

1 Nto mii bēsyēēt ake, kukuur :Yēēsu rubiikyii taman āk āyēēng' ānkumwoochi kule, “Kāākōōnook kāāmuukēywēēk chēē ōbēbēētēē tāmirmirook tukul chēē miyootēch kung'ēētyēē biiko ākoo chēē ōsoobēē biiko chēē mnyoontōōs. 2 Kunyoo, obe boo-amtaate lōkōōywēkaab Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin ānkōōsoobootē biiko.” 3 Ku manaaba :rubiichoo, kōōyoomiisēē :Yēēsu ng'aleechu: “-Moonamaate kiy ake tukul ām baani. Manam :chii mbo kirōk, lool, āmnyoo, beesaan nto sireet ake. 4 Yoo kōōruutoochi kayta ake, ōbuur yooto kut ōng'ēētyēē saang'aa. 5 Nto yoo kooyit saang'ta ake, amatoroochaak :biikaab saang'aa, olelekte tēērtit ām kwēyōōnikwook kōōboor kule tākōōbuurtooy ng'ōōkisng'waa, ānkōōbēēchi keey.” 6 Yu keewaany :Yēēsu kōōyoomiisēē rubiikyii ng'aleechaa, kubeesyetaatee soong'wēkaab kōōroonooto kwoomtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch ānkōōsoobootē biiko chēē mnyoontōōs. 7 Yu kāyityi Bāytooyiintēēt Ērōōtē :ng'aleek chēē kimii kuyēyē :Yēēsu, kumuy. Kyaam :ng'aleechaa Ērōōtē mēt miisin, kuuyu kimwooyē :biiko alake kule ki Kāābātisāniintēēt Yoowaana :Yēēsu nyēē kaakung'eetee meet. 8 Kimwooyē :alake kule Eliiya :nyoo, nto alak, kumwooyē kule, “Ng'ālooltooyiintēēt ake :nyoo nyēē wuu ng'ālooltooyik choo kibo kēny nyēē kāākōōyēēw.” 9 Yu kakas :Ērōōtē kuu nyooto, kumwooy kule, “Nto yu ābērē kyaachwente mētitaab Yoowaana, ēē. Ku ng'oo :nyi subak mii kuyēyē ng'aleechu tukul?” Ām yooto, kumach kule kōōnkēt chiichooto. 10 Yu kēēyēēw :lēbkēēyichoo /kikiiyooktooy, kumwoochi Yēēsu kiyēē kibakuyey. Ām yooto, kung'eet :Yēēsu ākoo rubiikyii kumāchē kuba yēē kimālēēkitēē chii ake tukul. Kitākyi keey kiriinkēētaab Beetsaayta. 11 Yu kēēnkēt :biiko kule kāākuwo :Yēēsu, kurub. Kibēētooy :bichoo mbo biiko alak chēē kānyōōrchi kēēltaab too. Yu kayit yēē kimii :Yēēsu, /keetorooch. Ām yooto, kooneet :Yēēsu bichoo kiyēē rubtooy keey āk Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin ānkōōsoob choo kimāchē /kiisoob. 12 Ku makurarakta :asiista, kubēēchi Yēēsu :rubiik ānkumwoochi kule, “Mwoochi bichu bakucheeng'aat kiyēē kaam āk wōlēē mākuruuyo kwēēmowuuni ām soong'wēchu lēēkitēē yuutēyu. Kuuyu, māmii kiyēē imuuchē kwaam :bichu ām wōli bo surkwēēn.” 13 Kukētyi :Yēēsu rubiichoo kule, “Ōkoochi :akweek kiyēē kaam.” Kumwooy :rubiik kule, “Imiitē imwooyē nee? Ntēē kēēboontē mukaatiinek muut āk burburiinēk āyēēng' baateey. Kunyi, māyēmē :chooto kwaam :bichu. -Mākiimuuchē kyaal āmiik chēē sukuyem bichu tēē chu.” 14 Kimwooy :rubiik kuu nyooto, kuuyu kichaang' :bichooto miisin nyēē kikēēytēē kisyēērōōk muut. Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Ōboorchi baa bichoo yēē kēēbuurēē. Māchē kutet keey kōōbuurootēē konom.” 15 Kutet :rubiik biiko kōōbuuroot kuu nyooto. 16 Yu kāākōōbuur :biiko ng'wēny, kunam :Yēēsu mukaatiinechaa āk burburiinēchoo ankukas barak kubirchi Yēyiin kōōnkōy. Nto mii yoo, kubcheyaabchey mukaatiinek ākoo burburiinēk ānkōōkoochi rubiikyii kubchēchinoot biiko. 17 Kyoomiis :biiko ānkwoomiis āmābēku :āmiik. Yu kāwokubiyoong'iis, /kiiruruuch āmiik chēē /kikiituuch koonyiit kērēbōōsyēk taman āk āyēēng'. 18 Kimii :yēē kisaay :Yēēsu kuboonto keey ākoo rubiikyii nkit. Nto mii yoo, kuteebee rubiik kule, “Mwooyē :biiko kule anii ku ng'oo?” 19 Kukētyi :rubiik kule, “Mwooyē :biiko alake kule inyiing' Kāābātisāniintēēt Yoowaana nto Eliiya. Nto alak kumwooyē kule inyiing' akeenke ām ng'ālooltooyik choo kikiikubēk nyēē kaakung'eetee meet.” 20 Kuteebee subak :Yēēsu rubiichoo kule, “Nto akweek ōbērē anii ng'oo?” Kukētyi :Bētērō kule, “Inyiing' ku Kāārārookiintēēt nyēē kāākōōyookwēēch :Yēyiin.” 21 Yu kāmwooy :Bētērō kuu nyooto, kōōchiich :Yēēsu rubiichoo masimkumwaaytaat ng'aleechaa. 22 Kumwoochi subak kule, “Ākoy kubuntēē :Chiitaab Barak nyāliluutēk chēē chaang'. Makutay inee :booyik, bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo kāānēētikaab kiruutēk. Nto subak ākoy /keebakach nto miitē bēsyēētaab sōmōk /kiing'eetee meet.” 23 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiichoo āk biiko chēē kimii yooto kule, “Chii ake tukul nyoo māchē kurub ng'aleekyuu, kutay kiyēē māchē :mooyēēnyii āmānyōkōriitu meet ākookoy. Yoo kaakucham kuyey kuu nyooto, kuruba. 24 Nyoo kāyēētyi keey soboontaab kōōrooni, mākōōboot soboonnyii bo kibchuulyo. Nto nyoo kēēkooyto soboonnyii ām kōōrooni kubo anii, mākunyōōr soboontaab kibchuulyo. 25 Kāroomnyo nee nyēē nyōōru :chii yoo kēētukuulchi keey tukuuk tukul ām kōōrēēt, ānkōōboot soboonnyii bo kibchuulyo?” 26 Kutas taay subak :Yēēsu kumwoochi biiko kule, “Chii ake tukul nyoo kāmuy kumwooy kule nyeenyuu :inee ankutay ng'aleekyuu, +maatay :nkanii, Chiitaab Barak, bēsyoonoo āchōōnii ām lēbkēēyyēēnyuu āk nyēbo Baaba ākoo nyēbo malayikaanikyii. 27 Nteenee !kāāmwoowook, mii :alake yu ām akweek chēē masimkukas Bāytooyiisyēētaab Yēyiin ku mānāābēk :icheek.” 28 Nto mii yoo, yu kāākubēk :bēsyōōsyēk chēē māchē kuyitē sisiit kung'eetee kāmwooy :Yēēsu ng'aleechaa, kukuur rubiikyii sōmōk: Bētērō, Yoowaana ākoo Yāākōbō. Kuwēēto keey rubiichoo ākoy tulwēēt ake barak wokusaay. 29 Kumii :Yēēsu kusooyē, kuweek :eernyii koolekecheech miisin. Kuwēēkiis :nkicheek sirook chēē kiiloochē kuleelakiitu kut kōōlēkēchēēchtōōs. 30 Ām yooto, kutook Muusa ākoo Eliiya ām lēbkēēyyēētaab Yēyiin. King'alaal :bichu tukwaay ākoo Yēēsu. King'āloolēē chuytaayeetaab Yēēsu nyēē kimii wokuyityiintōōs ām Yēērusālēēm. 32 Yu king'āloolē :Yēēsu ākoo mbo Muusa, kikiikunam :rwoonik Bētērō āk rubiik chuut āyēēng' choo kiboonto keey. Nto bērē kukās :rubiichoo, kukas Yēēsu ku keelaambuuch :lēbkēēyyēēt ānkiboonto keey mbo Muusa. 33 Ku keeteryeech keey :Muusa ākoo Eliiya kumāchē kuba, kumwoochi :Bētērō Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, karaam yu kēēmiitē yu. Māchāktōōs keeteech yu kēryōōsyēk sōmōk, nyeeng'uung', nyēbo Muusa, ākoo nyēbo Eliiya.” Kimēēnkēt :Bētērō kiyēē kimwooyē. 34 Kutākumii :Bētērō kung'āloolē, koolaambuuch nkicheek :boolteet. Kimuuyo :icheek miisin. 35 Ām yooto, kuchōōnēē :kuutiit booltaanaa nyēē mwooyē kule, “Lekwenyuu :nyi nyēē kyaakwey. Kunyoo, ōkāsyi kiyēē mwooyē.” 36 Yu bēku :ng'aleechaa, ki Yēēsu nkit āk rubiichoo chēē kimii yooto. Kisiista :rubiichoo ng'aleechaa kiyēyāktōōs nyēē mānāātwēkyi chii ake tukul ākoy bēsyēēt ake. 37 Yu kāyyēēkunēē, ku kāākurēkunēē :Yēēsu ākoo rubiichoo ki sōmōk lekem, kutuuyēē :biiko chēē chaang'. 38 Ām yooto, kooteeyee keey :chiito ake ām kwēēnuutaab bichooto kule, “Kāānēētiintēēt! Mii yu :wērinyuu anku lekwenyuu nyooto baateey. 39 Tēryēkyinē :tāmirmiryēēt nyēē miyaat kwaak. Yoo kātēryēkyi, kōōnchōōyē ānkōōsōrsēētē ānku kābusē bukaanteet. Ryooksētē nyēē miyaat āmāwuntooy wēēri areet akeenke, yoo kāākutēryēkyi. 40 !Kwaasaay rubiikuuk kule kōōbēbēētoochi wēēri tāmirmiryoonoo, nteenee maneemuuch.” 41 Ām yooto, kumwooy :Yēēsu kule, “Kunuurēch, sōō, :biiko alake nyēē tyaa. Nto yu manookaaseenaa keey! +Māābuurtook ānkāāmuytoochook ākoy āyu?” Ām yooto, kumwoochi kwaaniitaab wēērooto kule, “Imutu baa wēērooto.” 42 Kumii /kiimutu wēēriit, kutēryēkyi :tāmirmiryoonoo ānkōōsōrsēēt. Ām yooto, kōōbēbēēto :Yēēsu tāmirmiryoonoo kuchuwunee wēēroo. Kusob :wēēroo /ānkēēkētyi kwaan. 43 Kiilat :biiko tukul choo kimii yooto, yu kakas wōlēē kiwuu :kāāmuukēywēēkaab Yēyiin. Kumii :biiko tākōōlātē tukuuk chēē kiikuyeyaan :Yēēsu, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, 44 “Āmāchē ōyēbchi yiit kiyēē āmiitē wāāmwoowook ānkōōnāmtooy mēt. Mii /bākiiyokoochinē Chiitaab Barak āwunnyēkaab biikaab kōōrooni.” 45 Mānēēnkēt :rubiik kiyēē kimii kumwooyē :Yēēsu. /Kikikeewunyee, nteenee kinyōkōriitu :icheek kuteebee Yēēsu. 46 Ām yooto, kutoow :rubiik kumooyo wōōyinto. 47 Kōōnkēt :Yēēsu kiyēē kimii kumooytōōs :rubiichoo. Yooto, kunam leekweet ake ām yooto ānkōōyyoong'tēē yēē kimii :inee ānkumwoochi rubiikyii kule, 48 “Yoo kataach :chii ake tukul ām akweek chii nyēē wuu lakwani kuu wōlēē ātooktooy :anii, ku kaakutaacha. Nto yoo kataacha, ku kaakutaach Yēyiin nyoo kiiyookwoo. Wuu nyooto, nyoo yibē keey ng'wēny ām akweek, ku nyooto :nyēē wōō.” 49 Kimwoochi :Yoowaana Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt! Kimii :chiito ake nyēē kikeekas kōōbēbēētooy tāmirmirook chēē miyootēch kuyēyiisyēē kaayneeng'uung'. Kikeeyeetee chiichoo ku mayey kuu nyooto, kuuyu kimā rubiintēēng'uung' ake.” 50 Kukētyi :Yēēsu kule, “-Mooyeetee chii nyēē wuu nyoo, kuuyu chii nyoo mākwiilook ku nyēēng'woong'.” 51 Yu kikiikuriikyi Yēēsu :bēsyōōsyēkyii chēē +/mākēēyibēē kuwo Barak, kuwo ākoo rubiikyii nyēē kaakurat moo kutākyinē keey Yēērusālēēm. 52 Kumii kwiimēnē :kōōrēēt kikiikuriich :Yēēsu ākoo rubiichoo saang'ta ake ām kōōrēētaab Samaryaa. Ām yooto, kōōyookto biiko alak kuba ākoy saang'aa bākukāsyi bārooyinto wōlēē sukōōmuunyēē. 53 Nteenee, yu kayit :bichoo wōlooto, kutay :biikaab saang'aata kutorooch, kuuyu kimii kuwēētii Kōōtaab Yēyiin ām Yēērusālēēm. 54 Yu kāmwooy :bichoo /kākiiyooktooy kule kātāyiis :biikaab saang'aa, kumwoochi :Yāākōbō ākoo Yoowaana Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, +makeeyeyee nee bichoo, ēē? Ara +mākēēmwoochi Yēyiin kutōōrchi iileet kōōmukuus, ēē, nto nee?” 55 Kuweech keey :Yēēsu ānkōōburyoong'to rubiichoo āyēēng'. 56 Nto mii yoo, kutākyi keey saang'ta ake. 57 Nto mii bēsyēēt ake, kumii kēēltaab too kubēētii, kumwoochi :chiito ake Yēēsu kule, “Ārubiing' :anii ānkoo 'kēēwē ānō!” 58 Kukētyi :Yēēsu chiichoo kule, “Boonto kimōkōyiinēk wōlēē minyē ānkuboonto nkicheek :tāriitēk wōlēē minyē, nteenee māboonto :Chiitaab Barak wōlēē imuunyēē.” 59 Nto mii yoo, kukuur :Yēēsu chiito ake chākuyēk rubiintēēnyii ake, nteenee kumwoochi :chiichoo Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, kany kurook waamuy baaba, nto ārubiing'.” 60 Kukētyi :Yēēsu chiichoo kule, “Bākookyi biikaab kōōrooni kuswēē ng'aleekaab kōōrooni, ankiirubwaa, nteenee ichōō :inyiing' chee-amtaate lōkōōywēk chēē rubtooy keey ākoo Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.” 61 Kumwoochi :nkinee chiito ake subak Yēēsu kule, “Āwēy, Mokoryoontēēt, āmiitē :nkanii āchōōnii, nteenee kany kurook wāāyoomiis biiko ām kaa.” 62 Kukētyi :Yēēsu nkinee nyoo kule, “Chii nyoo tēbēnē mōkōōnkē ānkukusē lēt mānyoolchinē Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.”

Luuka 10

1 Nto mii yoo, kukwey :Mokoryoontēēt Yēēsu rubiik alak chēē kiyitē tāmānwookik tisab kumāchē kōōyookto simkoonto. Kimāchē kule kubeetaatee āyēēng' āyēēng' ākoy kiriinkōōsyēk āk soong'wēk tukul chēē kikiikuchōb :inee kule mākuwo ām lētuunoo. 2 Kumānāāng'ēētyo :rubiik, kōōyoomiisēē :Yēēsu ng'aleechu, “Wōō :kēsiisyēēt, nteenee ng'ēri :kēsiik. Kunyoo, ōsoom kutās :Chiitaab yiisyēēt biiko alak. 3 “Māchē ōnkētē kule okerkeeye kēēchiir chēē bākōōwēērē suuyik kwēēn. 4 Manam :chii beesyaa nto lool nto mbo kwēyōōnik alak, amookaayaate keey ām kēēltaab too.” 5 Kutas taay kumwoochi kule, “Yoo +mōōwut kayta ake tukul, ōmwoochi kurook biikaab kayaata kule, ‘Kunyōōr :kayi bērurto!’ 6 Yoo yēmāktōōs kunyōōr :bichoo bēruroo, mākunyōōr. Nto yoo māyēmāktōōs kunyōōr, mākōōyēēchook :bēruroo. 7 “Nto yoo kōōwut saang'ta ake, -mōōlumootēē koorin chēē chaang', nteenee ōbuurē kōōto akeenke ō-āmē ānkōōyyēē kiyēē kākōōnook :biikaab kayta, kuuyu yēmē chii nyoo kāākubirto nkuruukyii /kiikoochi kiy. 8 “Yoo katoroochaak :biikaab kiriinkēēt ake, o-am āmnyoo ake tukul nyēē /kākēēkōōnook. 9 Ōsoob chēē mnyoontōōs, ānkōōmwoochinē biiko kule, ‘Kāākuyityook :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.’ 10 “Nteenee, yoo katay :biikaab kiriinkēēt ake kutoroochaak, ōng'ēētyē ānkōōbēēchi keey. Nto yoo ōmiitē ōbēētii ōmwoochinē biikaab kiriinkoonoo kule, 11 ‘Kiibuukwook tēērtitaab kiriinkēēng'woong' nyi mii kērēēnkōōkyoo sōōsōōtēē keey, nteenee māchāktōōs ōnkētē kule kaakuriik :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.’ 12 Nteenee !kāāmwoowook, +/mākiing'woonchi bichoo bo kiriinkoonooto miisin kusiir mbo ng'wooninto nyēē mākunyōōr :biikaab kiriinkēētaab Sotooma ām bēsyoonoo itiilchinē :Yēyiin ng'aleek biiko ām kōōrēēt.” 13 Kutas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Kiriinkōōsyēkaab Koorasiin ākoo Beetsaayta, uusyō! Tyaa, sōō, :ng'wooninto nyēē mii kukānyoonwook akweek choo kyāāyēwook ng'aleek chēbo kwong'uut. Nto ki biikaab Tiirō nto ku chēbo Sitōōn chēē /kikēēyēchinē ng'aleechaa bo kwong'uut, nto kiikōōbuurēē aryaanteet ankoolaach sirook chēē ibooru kule kookuweek ām miyootyēēt nyēē kōboonto. 14 Lēyyē, mākunyōōr :biikwook ng'wooninto nyēē siirē nyoo mākunyōōr :biikaab Tiirō ākoo Sitōōn bēsyoonoo itiilchinē :Yēyiin ng'aleek biiko ām kōōrēēt. 15 “Nto akweek biikaab Kaabernaam, ii? Ōbērē +moobe :nkakweek barak, ēē? Acha, +moobe ng'wēny!” 16 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Chii ake tukul nyoo kākāswook ku kāākukāswoo. Nto nyoo katayaak, ku kaakutaya. Nto nyoo kaakutaya, ku kaakutay Yēyiin nyoo kiiyookwoo.” 17 Nto yu kābākōōyēēw :rubiichoo ki tāmānwookik tisab, kumwoochi Yēēsu ām ng'erekweek kule, “Mokoryoontēēt! Kāswēēch ra tāmirmirook chēē miyootēch, yoo kāākēēyēyiisyēē kaayneeng'uung'.” 18 Kukētyi :Yēēsu kule, “Man sinee kāswook. Kwaakas /kēēwunuku Kēniintēēt kōōsuuwunēē Barak kuu iilat nyēē kārārāk.” 19 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiichoo kule, “Kāākōōnook kāāmuukēywēēk chēē ōtoortoorēē ēērēēnōōk āk kēnēyiisyēk ānkōōsyēēntēē kāāmuukēywēēk tukul chēbo Buunyoontēēt. 20 !Kāāmwoowook, -mōōng'ērēēkiisyē kule kōōkukāswook :tāmirmirook chēē miyootēch, nteenee ōng'ērēēkiisyē, kuuyu sirootiin :kooynōōkwook ām Kaab Yēyiin.” 21 Ām yooto, kōōnyiityi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin Yēēsu ng'erekweek. Kusilto Yēyiin kumwooyē kule, “Achamtiing' inyiing' Baaba Yēyiin, nyoo bāwu barak āk ng'wēny, kuuyu 'kwēēboorchi biiko choo yibē keey ng'wēny kiyēē iwunyēē biiko choo isōōtē kule inkētē chēē chaang' ānkung'oomēch. Kōōnkōy, Baaba, kuuyu wuu nyooto :wōlēē imāktooy :inyiing'. 22 Kikōōnoo :Baaba kiy ake tukul nyēē āboontē. Baaba nkit :nyēē inkētē wōlēē āwuuyē :anii lekwenyii, āmēēbērē mii subak :chii nyēē inkētē wōlēē wuu :Baaba, nteenee anii lekwenyii nkit ākoo biiko choo kyaakwey āboorchi :chēē inkētē.” 23 Nto mii yoo, kuwēēkyi keey :Yēēsu rubiikyii ānkung'āloolchi ku icheek keey kule, “Ōbēruurootiin ām wōlēē mii :Yēyiin ām kiyēē kookas! 24 !Kāāmwoowook, kiikukanyaan :ng'ālooltooyikaab Yēyiin chēē chaang' āk bāytooyik kule nto kas kiyēē ōmiitē :akweek ōkāsē nteenee manaakas. Kukanyaan kule kuyēbchi yiit kiyēē kyookas :akweek nteenee manaakas kiyooto.” 25 Nto mii yoo, kuchōōnchi Yēēsu :kāānēētiintēēt ake nyēbo kiruutēk nyēē kimāchē kutyem ankuteebee kule, “Kāānēētiintēēt, māchāktōōs kule ayey nee sāānyōōru soboontaab kibchuulyo?” 26 Kukētyi :Yēēsu kule, “Mwooyē nee :kiruutēkaab Yēyiin choo kikōōnu :Muusa?” 27 Kukētyi :chiichoo kule, “Mwooyē kule icham Mokoryoontēēt Yēyiintēēng'uung' ām mooyēēng'uung' tukul, mukuulēyng'uung' tukul, nkuruukuuk tukul āk kāāsōōtēywēēkuuk tukul. 28 Kukētyi :Yēēsu chiichoo kule, “Wuu nyooto! Kunyi, yoo 'keeyey kuu nyooto, +mēēnyōōru soboonto.” 29 Kimāchē :chiichoo kōōboorchi biiko alak kule kichurtaat :inee. Kunyoo, kuteebee Yēēsu kule, “Ng'oo :laatyeenyuu, ēē?” 30 Kōōboorchinēē :Yēēsu chiichoo tyoonkōōchēēt kule, “Kimii bēsyēēt ake :chiito ake nyēē ki Yuutāyiin nyēē kimii kuwēētēē Yēērusālēēm kurēktooy Yērikō. Kumii kēēltaab too, kutuuyēē sāsiik alak. Kinam :sāsiichoo chiichoo ānkubuutēē sirookyii ānkubirsēēt nyēē kitabakach ānku bākookyi kēēlto komos kumii ku kalyelta. 31 “Nto mii yoo, kuchō :bēēliintēētaab kōrōsēēk ake ānkumur yooto. Bērē kukas chiichoo kimii kāru kēēlto komos, kumurchi keey taban ankukeeyta. 32 “Kuchō subak :chiito ake nyēē kiyēētyēēchinē yiisyēēt ām Kōōtaab Yēyiin. Kukas :nkinee nyoo chiitkēy. Kumur taban ankukeeyta. 33 “Nteenee kuchō subak :chiito ake nyēbo kōōrēētaab Samaryaa nyēē kichōōnēē sikiryēēt. Yu kayit :nkinee yooto kimii :chiichoo, kuriiree chiichoo ām wōlēē kiwuu. 34 Ām yooto, kuwo yēē kimii. Kumāsyi mwoowōōk, koonyaay, ānkurātyi. Yu keewaany, kunam chiichoo ānkukālābchi sikiryēēt ānkukwēryoot ākoy kayta ake wōlēē kiimuuchē :chii kwaalee kiyēē kaam āk yēē rwēē. Kiriib :chiichoo nyiin. 35 “Yu kāyyēēkunēē, kōōnēm :chiichooto kibo kōōrēētaab Samaryaa beesaanik ānkōōkoochi chiitaab kayta kumwoochinē kule, ‘Iriib, baa, chiichi ākoy āyēēwu. Nto yoo kachaang'iit :beesaanik chēē 'kēēriibēē kusiirtēē choo kāākōōning', +māchāātāsuung' laatit nyēē imāchē /kēētāsyi.’ ” 36 Yu keewaany :Yēēsu kurār tyoonkōōchoonoo, kuteebee kāānēētiintoonoo bo kiruutēk kule, “Ng'oo ām bichuutēchu sōmōk nyēē ki laatyeetaab chiichoo kibirē :sāsiik?” 37 Kukētyi :chiichoo Yēēsu kule, “Nyoo kiriiree.” Kulēēnchi :Yēēsu chiichoo, “Man! Kunyoo, iwē :nkinyiing' ankuweeyey kuu nyooto.” 38 Yu kimii :Yēēsu ākoo rubiikyii kutāsē taay ām baanng'waa, kuyit saang'ta ake nyēē kiminyē :cheebyoosyeet ake nyēē /kikēēkuurēē Maariita. Kitorooch :cheebyoosyaanaa icheek tukul ānkumwoochi kuba kōōnyii. 39 Kiming'tooy keey :Maariita cheebyoosyeet ake nyēē kituubcho tukwaay nyēē /kikēēkuurēē Maaryaa. Kumii :Yēēsu kwoomu lōkōōywēk, kumii :Maaryaa ku kēēbuur ng'wēny yēē kibo kērēēnkōōkaab Yēēsu. Kimii kuyēbchinē yiit kiyēē kimii :Yēēsu kōōnēētē. 40 Yooto tukul, kimii :Maariita kusuuysuuyēē ng'aleekaab āmiik. Nto tēē yoo, kuwo :inee yēē kimii :Yēēsu ānkulēēnchi, “Mokoryoontēēt! Nto yu kāwuuyiityoo :yiisyēētaab āmiik kuu nyi, ānkiimwoochinoowoo Maaryaa chākuyēētyēēchoo.” 41 Kukētyi :Yēēsu kule, “Maariita, kāālē :anii, ii, chēē, imiitē iyiimēē keey tukuuk chēē chaang', 42 nteenee, mii :kiito akeenke nyēē māchāktōōs /keeyey. Kaakukwey :Maaryaa kiy nyēē karaam nyēē mēēbērē /tākiinēmunēē.”

Luuka 11

1 Kimii bēsyēēt ake yēē kisooyē :Yēēsu. Yu keewaany kusaay, kuwēēchi :rubiintēēnyii ake ānkumwoochi kule, “Mokoryoontēēt, kēēmāchē 'ineeteech wōlēē /kēēsooytooy kuu wōloo kiinēētitooy :Kāābātisāniintēēt Yoowaana rubiik cheechii.” 2 Yu kateeb :rubiintoonoo kuu nyooto, kooneet :Yēēsu rubiikyii kule, “Yoo ōsooyē, ōmwooyē kule, ‘Baaba Yēyiin, kutōrōriit :kaayneeng'uung', kuyit :bāytooyiisyēēng'uung'. 3 Ikōōnēēch kiyēē kyoomē ām bēsyēēt ake tukul. 4 Inyōōwēēch kaat ām choolwookātēēnyoo, kuuyu kēēnyōōchinē kaat :nkacheek chii ake tukul nyoo choolwookēnchēēch. Itiiyēēch /simakeekenteech.’ ” 5 Kutas taay :Yēēsu takooneet rubiikyii kurubta keey ākoo saayeet kule, “Keemwaay, baa, kule kāchōōnchiing' :toontēēt kwēēmooy. 'Imuuchē wēēsoomchi āmiik ām kaab laatyeeng'uung'. Yoo 'keeyit kaab laatyeet, +mēēng'ēētiisyē kule, ‘Murooni, kāānyōōru toontēēt, ēē, wē, āmāmii āmnyoo nyēē kaam. Kōōnoo, baa, mukaatiinek sōmōk.’ 7 Imuuchē :laatyaanaang'uung' kukuuruung' kumii kāru kule, ‘Mēēkumii :chii nyēē tākuyootē kurkeet kwēēmooy ku tēē nyi, nto subak, kāākēēruuyē ākoo lēēkōōk. Kunyoo, māmii :wōlēē +māāyēētyēēchintiing' kuu nyiitēnyi.’ ” 8 Yu keewaany :Yēēsu tyoonkōōchoonoo, kumwoochi rubiikyii kule, “!Kāāmwoowook, ānkoo ku choorweeng'uung' :chiichoo mēēbērē makung'eet ānkukōōning' kiyēē 'kēēmāchē. Nteenee, yoo 'keetas taay ing'ēētiisyē, mākuyootuung' kurkeet ām lētuunoo ānkukōōning' kiyēē 'kēēmāchē, kuuyu 'kēēmuytoochi. 9 “Kunyoo, soomsē, /kēēkōōning'; cheeng', inyōōru; ānkiing'ēētiisyē, /kēēyootuung'. 10 Chiito nyoo soomsē, /kiikoochinē, nyoo chēēng'sē, kunyōōru, nto nyoo ing'ēētiisyē, /kēēyootyinē.” 11 Yu keewaany :Yēēsu ng'aleechaa, kumwoochi rubiikyii kule, “Ātēēbēē chii ake tukul nyoo boonto leekwa kule ii, yoo kateeb :lakwanaa kule māchē burburyoontēēt, ikoochi eereen? 12 Nto yoo kateeb mēkēyoo, ikoochi kēnēyoo? 13 Kunyi, yoo ōchāmē :akweek choo -mōōchurtootiin ōkoochi lōkōkwook tukuuk chēē kāroomēch, ii, /keemwa nee nanyuun Kōōn nyoo mii Barak? Mākōōnēm keey :nyoo miisin kukōōnook Tāmirmiryēēnyii, yoo kōōsoom.” 14 Nto mii bēsyēēt ake, kōōbēbēēto :Yēēsu tāmirmiryēēt nyēē miyaat nyēē kimii chiito ake nyēē kikiikuyey chiichoo kunamakay :kuut. Yu kēēbēbēēto tāmirmiryoonoo, kukaramiit :chiichoo ankung'alaal kuu chii ake tukul. Kiilat :biiko ng'aleechaa, 15 nteenee kumwooy :alake kule, “Ānkoo sinee imuuchē kōōbēbēēto tāmirmirook chēē miyootēch, nteenee wōlēē kwoonēē :kāāmuukēywēēkyii ku wōlēē mii :Bēēlsēbuul nyoo kāāyyoong'iintēētaab tāmirmirook chēē miyootēch.” 16 Ām yooto, kuteebee :alake Yēēsu kumāchē kutyem kule, “Kiy nee nyēbo kwong'uut nyēē +meeyey siiboorunēēnēēch kule iboontē kāāmuukēywēēk chēē kwoonēē Barak?” 17 Kuuyu kiinkētē :Yēēsu kiyēē kimii kōōsōōtē :bichoo kumwooy kule, “Yoo kaakubar keey :lukēētaab booryēēt nyēbo kōōrēēt ake, kuburyētē :kōōroonoo. Ānkoo nkinee mbo kayta ake tukul nyoo mii kwiilateetaab keey, kuburyētē. 18 Kunyoo, mēēbērē kiikukōōno anii :Kibrōkōsyoontēēt kāāmuukēywēēk chēē ākwētēē lukēēnyii. Nto kikiikukōōno, nto mii kubooryēē keey nkit. Nto yēē kāākubooryēē keey nkit, kuburyētē :bāytooyiisyēēnyii. 19 Nto yoo ākoo kāākukōōno anii :Bēēlsēbuul kāāmuukēywēēk, ku kiikoochinē :ng'oo nkicheek rubiikwook kāāmuukēywēēk choo ibēbēētēē tāmirmirook chēē miyootēch? Oteebee, baa, akweek kumwooy chēbo man. 20 Nteenee, yēē ākoo ābēbēētooy :anii tāmirmirook chēē miyootēch ānku Yēyiin nyēē kōōnoo kāāmuukēywēēk chēē āyēyiisyēē, kōōbooru :yooto kule kāākuyityook :bāytooyiisyēētaab Yēyiin. 21 Yoo mii :chii kanyii ānkutinyē nkuruuk ākoo kariikaab booryēēt chēē yēmootiin, māmii :chii nyēē imuuchē kubooryēē kut kōōnēmunēē tukuukyii. 22 Nteenee, yoo kāchō :ake nyēē boonto nkuruuk āk kariikaab booryēēt chēē biirē chēbo chiichoo, kōōsyēēntooy chiichoo ānkōōnēmunēē kariikaab booryēēt tukul choo kāyēētēē keey ankooraraach tukuuchoo.” 23 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi biiko kule, “Chii ake tukul nyoo māmii komosta nyeenyuu, nyēē bāloo. Nto chii ake tukul nyoo māyēētyēēchoo kiiruruuch tukuuk, ku inee nyēē isērēētē.” 24 Kimwooy Yēēsu subak kule, “Yoo /kāākiibēbēēto tāmirmiryēēt nyēē miyaat kuchuwunee chiito, makoombakaatee surkwēēnēēt nyēē kilay :asiis kuchēēng'ē wōlēē kēēmuung'ēē. Nto yēē kāmānyōōr wōlēē kāminy, mākumwooy kule, ‘Kaykay ayeey wōloo kyāāminyē.’ 25 Yoo kēēyēēw, kunyōōru wōlooto ku masaat ankuyeytaat nyēē karaam. 26 Ām yooto, kuwēētii ānkuwokuchōōntooy keey tāmirmirook alak tisab chēē boonto miyootyēēt nyēē siirē nyeenyii ānkubākōōwut :tukul chiichooto. Kunyi, miyātiitu :chiichoo kusiir yoo kibo taay.” 27 Kutākumii :Yēēsu kung'āloolē, kukuurchi :cheebyoosyeet ake nyēē kimii yooto kikiiruruukyi keey :biiko kule, “Ibēruuroot :koomēt nyoo kisiching' ānkōōrēēryiing'.” 28 Kukētyi :Yēēsu cheebyoosyaanaa kule, “Man, nteenee chēē ibēruurootiin miisin ku biiko tukul choo kāsē ng'ālyoontēētaab Yēyiin ankuyey kuu wōlēē /kēēmāktooy.” 29 Yu kachaang'iit :biiko miisin ām yēē kimii :Yēēsu, kumwoochi :Yēēsu kule, “Miyootēch, sōō, kule nee :biiko alake chēē mii yuutēyu. Māchē :bichu /kiiboorchi kiy nyēbo kwong'uut. Ng'aleek baateey chēbo kwong'uut chēē +/mākiiboorchi ku choo kibo Yoona. 30 Kuu yoo kyoomchinē :Yoona biiko chēē kibo kiriinkēētaab Ninaawi kule kuweek ām miyootyēēt nyēē kiboonto, mii :nkinee :Chiitaab Barak kwoomchinē biiko kuu nyooto.” 31 Kutas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Mākōōyyo :cheebyoosya nyēē kibāytooy kōōrēētaab Sōōy bēsyoonoo /kiitiilchinē biiko ng'aleek. Makooruusta biiko chēē wuu chutēchu, kuuyu kichōōnēē :cheebyoosyaanaa lōōyin chākuyēbchinē yiit ng'aleekaab ng'oomnātēēt chēē kimwoowu :Sōlōmōōn. Nteenee miitē yu raat :nyēē wōō kubiir Sōlōmōōn. 32 Mākōōyyoong'iis :nkicheek biikaab Ninaawi bēsyoonoo /kiitiilchinē biiko ng'aleek. Makooruusta biiko chēē wuu chutēchu, kuuyu kiikuwēēkiis :icheek kurubta keey ākoo āmtooyiisyēēt nyēē kiyēchi icheek :Yoona ānkumii yu ra :nyēē wōō kusiir Yoona.” 33 Kutas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Māmii :chii nyēē tābē taariit ankuwuny, nto kōōkubuuyēē mōōntiit. Nteenee /kiikoochinē yēē itōrōōroot sukulēbkēchi chii ake tukul nyoo chōōnii kō.” 34 Kutas taay subak :Yēēsu kumwoochi kule, “Koong'uung' nyēē ikoochinē bōōrng'uung' lēbkēēyyēēt. Yoo kāstooy :koong'uung' nyēē karaam, iboontē lēbkēēyyēēt. Nto yoo mākāstooy :koong'uung' nyēē karaam, imiitē mēēnān nyēē mā mining'. 35 Kunyoo, ōriib keey -mookany ōbērē tōōs ōboontē lēbkēēyyēēt, nteenee ākoo mēēnānēēt. 36 Yoo kēēng'oonkyi bōōrng'uung' tukul lēbkēēyyēēt nyēē māmii wōlēē kāng'ēt, kōōloombuuchiing' :lēbkēēyyoonoo. Kerkeey ākoo yoo keekwenyiing' :taariit nyēē māmii kiyēē kakerekta, lēbkēyiitu :bōōrng'uung' tukul.” 37 Kutākumii :Yēēsu kung'āloolē, kumwoochi :Fārisooyiintēēt ake Yēēsu kule kubeeta keey inee kanyii bākwoomiis. Kucham :Yēēsu kuwēēto keey Fārisooyiintoonoo. 38 Yu kayit kayaata, /kiikoochi āmiik. Kwoomiis :Yēēsu amaneentasiim āwunnyēk nto āmiisyē kuu yoo kimwooyē :kiruutēkaab Yuutayeek. Kiilat :chiitaab kayta miisin kukas kule kyoomiis :Yēēsu nyēē manaarub kiyēē mwooyē :kiruutēchooto. 39 Yu kakas :Yēēsu kule kiilat :Fārisooyiintoonoo ām kiyēē kiyeyakay, kulēēnchi, “Ōchāmē :akweek Farisaayeek ōtiliilē bōōrwoonikwook saang', nteenee ōbākooktooy āriit kutuur. Ōsāsunootē tukuuk ānkōōyēyē tukuuk chēē miyootēch. 40 Ōbērbērēch sōō nyēē tyaa! -Mōōnkētē :akweek kule Yēyiin :nyēē kiyēyē bōōrtaab chiito saang' ākoy āriit? 41 Kunyoo, ōkoochinē biiko choo bānoon kiyēē ōboontē kusiir yoo kātōōsāsunēē. Yoo !kooyey kuu nyooto, mākutililiit :kiy ake tukul ām wōlēē ōmiitē.” 42 Kutas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ōmiitē sōō nyēē miyaat kule nee, :Farisaayeek! -Mōōkustooy -mōōnēmchi Yēyiin ng'ooluutyēēt akeenke ām taman nyēbo kiy ake tukul nyēē ōnyōōru ānkoo ku mining' nyēē tyaa. Nteenee, -mōōkāsē tukuuk chēē wōōyēch kuu ōyēchi chii ng'ālyoo nyēbo man, āmōōchāmē Yēyiin. Māchāktōōs nto kyōōyēyē tukuuchu wōōyēch, āmōōwuutyēē nkicheek choo minkēēch. 43 “Ōmiitē sōō nyēē miyaat kule nee, Farisaayeek! Kyoocham ōkwēyē ng'ēchērōōk choo bo taay ām kooriikaab saayeet. Ōchāmē mbo /kiisubooyootook nyēbo koonyit ām wōlēē chaang' :biich. 44 “Ōmiitē sōō mbo subak nyēē miyaat kule nee! Okerkeeye kiy nyēē tiliil ām saang' ankiikunun ām āriit. Yoo kāsiir :chii yēē ōmiitē, -mēēnkētē kule ōnuunnyootiin ām āriit.” 45 Ām yooto, kukētyi :kāānēētiintēēt ake nyēbo kiruutēk Yēēsu kule, “Kāānēētiintēēt, yoo 'keeng'alaal kuu nyooto, ku 'kēēntosuurēēch nkacheek.” 46 Kumwoochi :Yēēsu nkinee nyoo kule, “Ōmiitē sōō nkakweek kāānēētikaab kiruutēk nyēē miyaat kule nee! Kyoocham ōng'irēē biiko alak tukuuk chēē nyikiisēch āmōōmāchē :akweek kut ōtiinyēē mbo moorneet ōyēētyēēchi. 47 “Ōmiitē nyēē miyaat kule nee! Kibākāchē :mbo kuukoong' ng'ālooltooyik choo kibo kēny, ānkōōmiitē :akweek ōtēēkyinē tukuuk chēē /sikiisōōtēē /kēēkoonyitē. 48 Nteenee, ām tēēksēētaab tukuuchoo, ōmiitē ōchāmchiintōōsii kule karaam kiyēē kiyey :mbo kuukoong'. Kibakach :icheek ng'ālooltooyik ānkōōmiitē :akweek ōtāsē taay ām yēē kibākookyi :icheek. 49 Ākoo man yoo kimwooyē :Yēyiin kule, ‘+Māāyooktē ng'ālooltooyikyuu āk lēbkēēyikyuu. +/Makeebakach alak nto alak +/mākēēwus.’ 50 Kunyoo, akweek kāānēētikaab kiruutēk āk biiko alak choo kiikuyey kuu wōlēē ōyēytooy :akweek, +/mākiing'woonchook tukul, kuuyu kyoobakachaanu biikaab Yēyiin kung'eetee yēē /kikeeyeyee kōōrēēt. 51 /Kikiinaamee yoo /kikēēbākāchē Ābēl ākoy yoo /kikēēbākākyinē Sakaryaa yoo kibo kwēēnuutaab kisariitaab kōrōsēēk ākoo Kōōtaab Yēyiin. Man, +/mākiing'woonchi bichoo tukul choo yēyē ng'aleechaa miyootēch. 52 “Ōmiitē akweek kāānēētikaab kiruutēk nyēē miyaat kule nee. Ōbērē akweek ōboontē ng'oomnānēēt nyēē wōō kurubta keey ākoo Yēyiin. Nteenee, kyootay :akweek orub kiyēē mākwook :Yēyiin kule oyey. Ōkērēktooy mbo biiko alak kuyey kiyēē mākyinē :Yēyiin.” 53 Yu kang'eetee :Yēēsu yooto ākoo rubiikyii, kwoowēsyi :kāānēētichoo bo kiruutēk āk Farisaayeek ānkutoow kuteebaatee tēēbuutēk chēē chaang'. 54 Kimii kumāchē kule kutech Yēēsu ām kiyēē mākumwooy /sikeenam.

Luuka 12

1 Kikwa :biiko ānkōōruruukyi keey yēē kimii :Yēēsu kut kukuunykuuny :mētēwook. Ām yooto, kung'āloolchi :Yēēsu kurook rubiikyii kule, “Ōriibēē keey muumareekaab Farisaayeek, kuuyu yēyē keey :bichu kule kāroomēch, nteenee mā wuu nyoo. 2 Kiy nyēē iyēēnoot +/mākiiboor, nto kiy nyēē wunyaat ākoy kutook :nyoo bēsyēēt ake. 3 Kiy nto ng'ālyoo ake tukul nyēē mwooyē :chiito kōōsōōtē kule tōōs mēēbērē /makeekas, /kēēsyooru ng'ālyoontoonoo bēsyēēt ake. Nto yoo kāchoomchi :chii chiito ake ng'al kumiitē kōōto nyēē maalaat, +/mākēēkāsunēē ng'aleechaa saang'.” 4 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Biikyuu, -mōōmuyēē biiko choo boonto kāāmuukēywēēk kubakach bōōrwoonikwook, nteenee māboonto kāāmuukēywēēk kusiir nyooto. 5 Mii :nyēē māchāktōōs ōmuyēē! Boonto :nyooto kāāmuukēywēēk kutōōrchook wōlēē bo maataab kibchuulyo, yoo kōōbēku. 6 “/Kyooltēē, oob, kāātiitiiyēēnik muut beesaan chēē ma bo laat? Ānkoo ku wuu nyooto, mēēbērē mākuwuutyēē :Yēyiin ake tukul. 7 Ntēē inkētē mbo :Yēyiin wōlēē tēē :buutēēk ām mētitaab chiito. Kunyoo, -mōōmuuyē, kuuyu isōōtook akweek :Yēyiin miisin kusiir kāātiitiiyēēn chēē chaang'.” 8 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiichoo kule, “Yoo kachamta :chii ām taayeetaab biiko kule chāmoo, +maacham :nkanii, Chiitaab Barak, chiichoo ām taayeetaab malayikaanikaab Yēyiin kule chiinyuu. 9 Nteenee, nyoo kataya ām taayeetaab biiko tukul, +maatay :nkanii ām taayeetaab malayikaanichaa. 10 “+/Mākēēnyōōchi kaat biiko choo ng'āloolēēnoo nyēē miyaat, nteenee -/mākēēnyōōchinē kaat biiko choo chubē Tāmirmiryēētaab Yēyiin.” 11 Kumwoochi :Yēēsu subak rubiikyii kule, “Yoo /kākiiyyoong'tēēnook kōōk ām kōōkwōōsyēkaab Yuutayeek āk chēbo bāytooyik alak, -mookany kooyiimaak mēt :kiyēē +moomwaay nyēē ōtuuchēē keey. 12 Mākukōōnook yooto :Tāmirmiryēētaab Yēyiin ng'aleek chēē +moomwaay.” 13 Yu keewaany :Yēēsu ng'aleechaa, kumwooy :chiito ake ām biiko kwēēn kule, “Mokoryoontēēt, mwoochinoowoo baa ng'eetaabiya kubchēwoo tukuukaab baaba.” 14 Kukētyi :Yēēsu chiichoo kule, “Mānāmoo :ng'ala chēē wuu choo, ēē, wē.” 15 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu biiko kule, “Ōriib keey! Māmāchāktōōs ōtukuulchinē keey tukuuk ām kōōrooni. Āmwoowook kuu nyooto, kuuyu soboonto nyēbo man mēēbērē rubtooy keey āk bāytit nyēē boonto :chii.” 16 Kutas taay :Yēēsu kurār tyoonkōōchēēt ake kule, “Kimii :chiito ake nyēē kiboonto mbareenyii nyēē wōō. Kiyey :āmiik ām mbaraanaa miisin. 17 Ām yooto, koosoot :chiichoo ankuteebee keey kule, ‘+Maayey kule nee? Ākōnōrēē ānō āmiichu tēē chu tukul?’ 18 Yu keesoot kuu nyooto, kumwooy kule, ‘Kiito nyēē miitē, +maaburyeet chookēēnik choo kō bo kwaak ankaateech chēē wōōyēch. Mākukōōno :chooto bārooyinto wōlēē +maakonoree āmiikyuu tukul āk tukuukyuu tukul. 19 Yoo kaayey kuu nyooto, ābērē -mēēwokwoomoo :kēmēy bēsyēēt ake, kuuyu kaakonor āmiik chēē yēmoo a-am ām kēnyiisyēk chēē chaang' choo kwoonii. Mēēkumii :kiyēē tāāsōōtē, nteenee kiyēē miitē baateey ku ābuur ng'wēny ānkāā-āmiisyē, ānkāāyyēēsyē ankaang'erech.’ 20 Nteenee kimwoochi :Yēyiin chiichoo kule, ‘Iwuu berber sōō kule nee! Mii /bākiinēmunēēniing' soboonng'uung' ām kwēēmowuuni. Kunyi, mākubooyiit ng'oo :tukuuchoo 'kēēkōnōrchi keey?’ 21 “Kunyoo, berber :chii nyoo itukuulchinē keey mokornoontiit ām kōōrooni āmātinyē mokornoontiitaab Kaab Yēyiin.” 22 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Kunyoo, !kāāmwoowook, -mooyiimee keey wōlēē ōming'tooy ōsōōtē kiyēē ō-āmē, nto ku sirooy chēē ōloochē. 23 Wōō :soboon kusiir āmit nto sirooy. 24 Māchē ōkāsēē tāriitēk choo -mēēnkētē kule /kēēchoonsē kule nee /ānkēēkēsiisyē kule nee āmātinyē mbo chookēēn, nteenee bāyē :Yēyiin. Chāmook akweek :Yēyiin kusiir tāriitēk! 25 Ng'oo ām akweek :nyēē imuuchē kutāsyi bēsyōōsyēk ām soboonnyii yoo keeyiimee keey ng'aleekaab kōōrooni? 26 Nto yēē ākoo -mēēmuuchē :kāāsōōtēywēēchoo kuyēētyēēchook kiy mbo kisich, ii, nyēbo nee naas kooyiimaak :tukuuk alake mētēwoy.” 27 Kutas taay :Yēēsu tākumwooy kule, “Okas baa wōlēē wuu :taabta ake tukul ām wuuyēēt. Māchiiryootē āmāyēchinē keey sirooy. !Kāāmwoowook, ānkoo kiboonto :Sōlōmōōn bāytit nyēē tyaa, kimāboonto sirooy chēē kāroorānēch kuu :toobtōōchoo. 28 Kāālē akweek chu -mōōkoosēēnoo keey kuyēm, ii, yoo yēyē :Yēyiin toobtōōy kulēēlcho raat nto nyēē ma tyaa kurarach, kucham nee wōlēē makoolaaktaak akweek? 29 “-Mooyiimee keey ng'aleekaab āmiik nto ng'al alak tukul. 30 Biiko choo -mēēnkētē Yēyiin chēē imāymooyē tukuuchoo tukul, nto :akweek kōōnkētē :Kōōn kule ōmāchē tukuuchoo. 31 Kiito nyēē wōō miisin ku kuchamta :chii bāytooyiisyēētaab Yēyiin. Nto tukuuk chuut alak ku mākukōōnook :Kōōn. 32 “-Mōōmuuyē :akweek, biikyuu choo ōng'ērinēch, kuuyu kōōkuchāmwook :Yēyiin kule ōwut Bāytooyiisyēēnyii. 33 -Mōōyēētyi keey tukuuk chēē ōboontē, nteenee ōyēētyēēchinēē choo boonto nyalilta. Yoo kooyey kuu nyooto, +mōōnyōōru mokornoontiit nyēē mābēku ām Kaab Yēyiin. Māmii wōlooto :chōōriin nyēē makuchoor, āmāmii :kuutya nyēē makunyeeree. 34 Wōloo miitē :bāytitaab chii ku wōlooto wōlēē tiiyēē :mētinyii.” 35 Kutas taay :Yēēsu subak kumwooy kule, “Oyeyte keey nyēē karaam ankoobakaakte taariinek kulāytōōs. 36 Okerkeyiitu motwoorik chēē mii kukānyē mokoryoontēēng'waa kōōyēēwunēē kaab saakweetaab kooyēēy. Yoo kooyeyte keey kuu nyooto, +mōōyootyi mokoryoontēēt kurkeet areet akeenke, yoo kēēng'ēētiis. 37 +/Mākiibēruur motwoorik choo /kākēēnyōōr kukāsu. !Kāāmwoowook, mākuyēytoochi :mokoryoontēēt motwoorichoo ātēbto nyēē karaam ankubay :inee nkityō motwoorichoo. 38 “Imuuchē :mokoryoontēēt kuyit ām āsiiswēk alak tukul. Imuuchē ku kwēēmooy kwēēn nto ku mānēērir :kōōrēēt. Nteenee, ām asiista ake tukul nyēē kayit, +/mākiibēruur motwoorik choo mākunyōōr ku kaakuyeyta keey. 39 “Māchāktōōs ōrōōtootē ng'ālyoontooni: Nto inkētē :chii āsiiswēk chēē chōōnēē :chōōriin kanyii, nto mā-āstooy /kēēbut kayta. 40 Kunyoo, ōchōbē keey :nkakweek, kuuyu makucheeraak :Chiitaab Barak.” 41 Ām yooto, kuteebee :Bētērō Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, acheek nkit chēē imiitē imwoowēēch ng'aleechu, nto imiitē imwoochinē chii ake tukul kukas?” 42 Yu kateeb :Bētērō kuu nyooto, kukētyi :Yēēsu kule, “Motwooriin ng'oo nyēē ikoochinē :mokoryoontēēnyii kōōyyoonkyi chuut? Nyēē /kiikoochinē kāāmuukēywēēchoo ku nyēē /kiikoosēē keey ānku ng'oom. 43 !Kāāmwoowook, yoo kayey :motwooriintoonoo kuu wōloo kāmwooytoochinē :mokoryoontēēnyii, +/mākiibēruur /ankiilaang'tee kōōyyoonkyi tukuuk tukul chēbo kayta. 45 “Nteenee, yoo keesoot :motwooriintoonoo kule lōō yēē wokōōyēēwunēē :mokoryoontēēt ānkubirsēēt motwoorik chuut kusiir yēē kātānāmē nyēē karaam, ānkōōbootyi āsiiswēkyii āmiisyēēt āk bōōkitēēt, 46 imuuchē kuyit :mokoryoontēēt ku -mēēnkētē :motwooriintoonoo. Nto yoo /kākēēnyōōr kumiitē kuyēyē kuu nyooto, +/mākēēlālchi /ānkēēwēēkyi komosta nyoo bo choo -/mākiikoosēē keey. 47 Ām yooto, +/mākiing'woonchi chiichoo miisin, kuuyu kēēnkētē kiyēē /kākēēmākyinē kule kuyey āmēēbērē kayey kuu nyooto. 48 Nteenee, chii ake tukul nyēē -mēēnkētē kiyēē /kēēmākyinē kule kuyey āmēēbērē kayey, mēēbērē mākunyōōr :nyoo ng'wooninto nyēē wōō kuu nyoo inkētē. Chii nyoo /kākiikoochi bārooyinto nyēē wōō kuyeyee kiito ake, +/mākēēmākyi kuyey kiy nyēē wōō. Nto yoo /kākiikoochi ake kāāmuukēywēēk kusiir chēbo ake, /kēēmākyinē kuyey kiy nyēē wōō kusiir nyēbo nyiin.” 49 Kumwooy :Yēēsu subak kule, “Kichāātoowu maata nyēē mākōōtiliil biiko ām kōōrēēt. Lēyyē, ābērē nto kaakulay :mayi kuwōōyiit. 50 Nteenee, +/mākiibuuntēēnoo nyāliluutēk ām bēsyōōsyēk choo kwoonii, ānkumii kōōkiichoo :ng'aleechu ākoy bēsyēēt nyoo mākubēkunēē. 51 “Ōsōōtē akweek kule āchōōntooy tāloosyēēt kōōrooni? Acha! Āyibu nyalilta ākoo bcheyateet. 52 Makubchey keey :biikaab kayta ake. Yoo kā muut :bichoo, makuchama :sōmōku ankutaya :chuut āyēēnku, nto mā nyoo, kuchama :āyēēnku ankutaya :sōmōku. 53 Makuchama :wēēriit ankutaya :kwaan, nto makutaya :wēēriit kuchama :kwaan. Mākuchuunchuun :chēēbto āk kaamet. Mākuyil :koonyitātēēt nyēē kōboontēē keey :koorkēētaab wēēriit āk cheebyoosyeetaab yuukooy.” 54 Ām yooto, kuwēēkyi keey :Yēēsu biiko ānkumwoochi kule, “Yoo kookas boolteet kuloong'unēē tinkeey, +moomwaay kule ‘mākurōōbēn ra,’ kuyeyakay kuu nyooto. 55 Nto yoo kāwusunēē :yoomeet komostaab sōōy, +moomwaay kule ‘makulay ra :asiista,’ kuyeyakay kuu nyooto. 56 Ōwuuyē kiblembechiis! Ōyēyē keey kule ōnkētē chēē chaang'. Ōnkētē kiyēē ibooru :wōliin bo barak āk ng'wēny, nteenee -mōōnkētē kiyēē mii kuyēyāktōōs bēsyōōsyēchu. 57 “Ām nee yu simōōnkētē :akweek kiyēē bo man nyēē māchāktōōs ōyēyē :tukul? 58 Yoo imiitē iwēētooy keey chii nyēē mii wokōōyyoong'tēēniing' kōōk, ku māchāktōōs isyeem ām nkuruukuuk simōkāsyiinē āk chiichoo ām ng'aleekwook kutoombo kut ōyitē kōōk. Yoo kameeyey kuu nyooto, imuuchē :chiichoo wokurating'. 59 Nto yoo /kaakeerating', mēēbērē /makiityaaktiing' ākoy yoo 'keekwey tukuuk tukul choo /kākēēmākēēniing'.”

Luuka 13

1 Ām yooto, kukwoonchi :biiko alake Yēēsu ānkumwoochi kule, “Kibakach :Bilaato Kalilaayeek alak yoo kimii kubēēlē kōrōsēēk ām Kōōtaab Yēyiin ām Yēērusālēēm.” 2 Kuteebee :Yēēsu bichooto kule, “Ōbērē :akweek kiboonto :bichoo ng'ōōkisto nyēē wōō kusiir Kalilaayeek alak? Ara :kiyooto sōō nyēē kiyey /sikeebakach? 3 Acha! Mā wuu nyoo. Nteenee, yoo kamooweekse ām miyootyēēt nyēē ōboontē +mōōbēku :nkakweek kutukul. 4 Nto nkicheek bichoo ki taman āk sisiit choo kiturbubchinē :kiito ake nyēē /kikeeteech kuwo barak miisin ām yēēt ake ām Yēērusālēēm yēē /kikēēkuurēē Siloowaam sukubēku, ōbērē :akweek kiboonto :bichoo ng'ōōkis nyēē wōō kusiir biiko tukul ām Yēērusālēēm? 5 Mā wuu nyoo, nteenee baateey ākoy obakaakte ng'ōōkiswookikwook, nto buch, +mōōbēku :nkakweek kutukul.” 6 Nto mii yoo, kōōboorunēē :Yēēsu tyoonkōōchēēt kule, “Kiboonto :chiito ake mbareenyii nyēē kibo musābiibuunēk. Kimii :kēētit ake mbaraanaa nyēē /kikēēkuurēē mutiiniit. Kiwēētii :chiitaab mbareet wokōōsyoochē kēētoo kukas nto kiikuyey āmiik. Kiirwoomē kēētooto kwaak ānkōōsyoochē āmānyōōru āmnyoo. 7 “Bērē kukas :chiichoo bo :mbaraanaa kuu nyooto, kumwoochi chiito nyēē kiyēytooy mbaraanaa kule, ‘Ara yu kēnyiitaab sōmōk :nyi ārwoomē kēēti, āmāākāsē kuyēyē kiy, nyēbo nee naas taakany? Ntēē kaker mbo yēēt ake yēē /kātākēēchoonē kiito ake. Kunyi, /kiiluulto!’ 8 Kukētyi :chiito nyoo kiyēytooy mbaraanaa kule, ‘Mokoryoontēēt, ikany sōō tākēēriibēē kēnyiiniitēnyi baateey! Āmāchē ra ābātyi ām kēēlto nyēē karaam kusiir kwaak ānkāāroonkyinē buurēēsik. 9 Kunyoo, yoo kātēbi kut kuyey āmiik, ku karaam, nto yoo kamayey kiy, 'iluultē!’ ” 10 Yu ki bēsyēētaab Sabaato kōōnēētiis :Yēēsu ām kōōto ake nyēbo saayeet. 11 Kimii :cheebyoosyeet ake kōyooto nyēē kiboonto kēnyiisyēk taman āk sisiit nyēē kimēētākōōmuuchē kut kuchuul keey kōōyyo. 12 Yu kakas :Yēēsu cheebyoosyaanaa, kukuur kuchō taay ānkumwoochi kule, “Cheebyoos, kaatyaaktiing'!” 13 Kuchuul :Yēēsu āwut kutiiny cheebyoosyeet. Yooto, kuchuul keey :cheebyoosyeet areet akeenke ānkōōyyo. Kisilto :cheebyoosyaanaa Yēyiin kubirchinē kōōnkōy. 14 Nteenee, kinyēēr :kāāyyoong'iintēētaab kōyooto bo saayeet. Kinyēēr, kuuyu kiisoobiis :Yēēsu yēē ki bēsyēētaab Sabaato. Ām yooto, kumwoochi :kāāyyoong'iintoonoo biiko kule, “Mii :bēsyōōsyēk lo chēē /kēēyēyēē yiisyēēt. Bēsyōōsyēk chooto chēē māchāktōōs ōkwoonēē /bākiisoobook āmēēbērē yoo bēsyēētaab Sabaato.” 15 Yu keewaany kumwooy kuu nyooto, kukētyi :Yēēsu kule, “Ōwuuyē kiblembechiis! Ntēē ōyēyiisyē :nkakweek yēē bēsyēētaab Sabaato! Ōmāchē ōmwoowoo kule -mōōtyoochē tany nto sikiryo ānkōōkwēr wokuyye bēēko ām bēsyēētaab Sabaato? 16 Kikiikurat :Kibrōkōsyoontēēt cheebyoosyaani ām kēnyiisyēk taman āk sisiit. Nteenee kēēkoosēē keey :cheebyoosyaani Yēyiin kuu Abraam. Ara kaayey :anii ng'ālyoo nyēē miyaat atyaakte ām bēsyēētaab Sabaato?” 17 Kichusyo :buunikaab Yēēsu, nteenee king'ērēkiis :biiko alake ām tukuuk chēē /kiilātē chēē kiyey :Yēēsu. 18 Kiineet :Yēēsu ng'ālyoo kurubta keey āk Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. Kiteebee biiko kule, “Wuu nee :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin? Nto +/mākiiboorunēē nee? 19 Okany āmwoowook, wuu kēbuswoontēēt ake nyēē mining' nyēbo kēētit ake nyēē /kēēkuurēē aritaaliit. Yoo kabiit :kēbuswoontooni, kuwōōyiitu ānkuyēyē sokonaak chēē minyē :tāriitēk.” 20 Kimwoochi subak :Yēēsu biiko kule, “Wuu :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin 21 yoo kanam :cheebyoosya muumar ankutankwar āk busyeek chēē chaang' kut kukuut miisin.” 22 Nto mii yoo, kumur :Yēēsu kiriinkōōsyēk āk soong'wēk kōōnēētiisyootē. Yooto tukul, kimii kutākyinē keey Yēērusālēēm. 23 Ām yooto, kuteebee :chiito ake Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, ibooru keey kule makooraraach :Yēyiin biiko chēē ng'ēri sōō baateey?” Kumwooy :Yēēsu kule, 24 “Mariich :kurkeet nyēē /kēēbēētēē Kaab Yēyiin. Kunyoo, kusyeem :chii kōōkiil keey sukōōwut yoo takuyaataat, kuuyu yoo kāākutēmēl :chiitaab kōōto kurkeet makusyeem :biiko chēē chaang' kule kōōwut, nteenee mēēbērē tākuyityiin. Nto choo /kaakeekerta saang' ānkōōkōnykōōny kurkeet kumāchē /kēēyootyi, mākumwoochi :Mokoryoontēēt choo kule, ‘-Māānkētook.’ 26 Makuriiree keey :bichoo kule, ‘Nto, ii, nto yu kikyoomiisyootē tukul, 'ānkiinēētiisyootēē soong'wēkyoo!’ 27 Mākumwooy :Mokoryoontēēt kule, ‘-Māānkētook, āmēēbērē +mōōwut kōyi ām miyootyēēt nyoo ōboontē. Kunyoo, ōbēēchi keey!’ 28 Makuriirunee :biiko chēē chaang' ng'wēny kule nto kisimkusyeem kōōwut /kumanaakeeker kurkeet. Kumii kēēyyoong'iis saang', mākukāsē Abraam, Isaka, Yāākōbō ākoo ng'ālooltooyik tukul choo mii Kaab Yēyiin. 29 Makukwaanee :biiko komoswookik tukul ām kōōrēēt ku mukuul bākunyōōr ātēbng'waa ām Kaab Yēyiin. 30 Nteenee, ōrōōtootē ng'ālyoontooni: Mākulēt :choo intōōyē, nto choo lētu makoonto.” 31 Ām yooto, kukwoonchi :Farisaayeek alake Yēēsu ānkumwoochi kule, “Yoo imāchē isob, ing'eetee yu, kuuyu mii :Ērōōtē kuchēēng'iing' kumāchē kubakachiing'.” 32 Kukētyi :Yēēsu Farisaayeechaa kule, “Obe bōōmwoochi suuyoontoonoo kule āmiitē :anii tāātāsē taay ābēbēētootē tāmirmirook chēē miyootēch ānkāāmiitē āsoobootē biiko raat āk tuun, nteenee ām bēsyēētaab sōmōk, +māāyityi tabanta. 33 Man sinee kule +māāwēēsyētē raat, tuun āk kōōyyiin. Māyēmāktōōs kumēēchi :ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin wōlto ake tukul yēē mā Yēērusālēēm. 34 “Wōōy, wē, Yēērusālēēm, wē, Yēērusālēēm! Irumē ng'ālooltooyik ānkiiwiirēē rwoontōōk biiko choo iyooku :Yēyiin kule kuyisuung'! Kyaasyeem kunyil areet chēē chaang' kule āyisu biikuuk kuu wōloo yisuntooy :nkokya kinyiinyiiyēēnik kōōwut kebebaakyii, nteenee mānēēkōōnoo kut ayey kuu nyooto. 35 Kunyi mākuyoochiin :Kōōtaab Yēyiin. !Kāāmwoowook kuchakee raat kuwo taay mātābōōkāsoo, ākoy omwaay kule, ‘Ibēruuroot :nyoo chōōnii ām kaayneetaab Yēyiin.’ ”

Luuka 14

1 Nto mii bēsyēēt ake, yēē ki bēsyēētaab Sabaato, kuwo :Yēēsu kaytaab chiito ake nyēē ki akeenke ām Farisaayeek chēē kiwōōyēch. Kimii nkicheek :Farisaayeek alake kayaata. Kimii :Farisaayeechaa kuriibē Yēēsu yoo makuchwees bēsyēētaab Sabaato. 2 Kimii :chiito ake yooto nyēē kiikwaanaat :bōōrto. 3 Kuteebee :Yēēsu Farisaayeechaa āk kāānēētikaab kiruutēk kule, “Chāmwēēch :kiruutēk /kiisoob chii yēē bēsyēētaab Sabaato, nto acha?” 4 Mānāāwāl kiy :bichoo. Ām yooto, kunam :Yēēsu chiichoo āwut, ānkōōsoob. Nto mii yoo, kumwoochi chiichooto kuwēēchi keey. 5 Yu kāākuwēēchi keey :chiichoo, kuwēēkyi keey :Yēēsu Farisaayeechaa ānkumwoochi kule, “Yoo kēēsuuchi :lekweng'uung' nto teeng'uung' ng'wēēn yēē bēsyēētaab Sabaato, ichuutu, oob, areet akeenke kuchō saang'?” 6 Mānāāwāl kiy :bichoo. 7 Yu bērē kukas :Yēēsu wōlēē kimii :tāyēēk kulēkwēltooy ātēbto /kēēmāchē /kyoomiis, kurārchi tyoonkōōchēēt ake kule, 8 “Yoo /kākēēkuurook obe kaab saakwa ake tukul, -mōōmāymooyē ng'ēchērōōk chēbo koonyit. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu imuuchē kuyit :toontēētaab kayaata nyēē koonyitoot kusiiring'. 9 Mākukwēryoon :chiitaab kayta toontoonoo ankuchakoong'eetiing' ām yoo 'kēēbuurēē sukung'eet kōōbuurēē yooto :toontoonoo. Nto inyiing' ām muyātēēt nyēē 'kēēnyōōru, +mēēbuurēē ng'echer ake tukul nyēē kākēluung' ānkoo ku nwaach nyēē tyaa.” 10 Kumwoochi :Yēēsu subak bichoo kule, “Kiyēē māchāktōōs ōyēyē ku nyi: Māchāktōōs ōtoowunēē choo mēēbērē bo wōloo bo taay. Nto yoo kāchō :chiitaab kayta ankukasing' imiitē 'kēēbuurēē yooto, makoong'eetiing' wēētēbēē ng'echereet nyēē karaam. Ām yooto, +/mākēēkoonyitiing' ām taayeetaab tāyēēk chuut. 11 “Kunyoo, chii ake tukul nyoo yibē keey barak +/makiichuchuuk. Nto nyoo yibē keey ng'wēny, +/mākiitōrōōr.” 12 Nto mii yoo, kukētyi keey :Yēēsu chiitaab kayta ānkumwoochi kule, “Yoo 'keeyey saakweet, māmāchāktōōs ikuurē baateey chōōrōōnuutēkuuk, mbo ng'eetaab koomēt, tilyōōnuutēkuuk nto laatoosyekuuk choo mokorēēn, choo 'isōōtē kule mākukuuring' :nkicheek bēsyēēt ake. 13 Nteenee, māchāktōōs ikuurē choo bānoon, choo ing'wooltōōs, choo sōnkōchootiin ākoo choo kōryootiin. 14 Ānkoo -mēēmuuchē :bichoo kukuuring' nkinyiing' bēsyēēt ake, mākōōbēruuriing' :Yēyiin ānkutuwēniing' ām bēsyoonoo ing'ēētēē meet biiko choo churtootiin.” 15 Yu kakas ng'aleechaa :chiito ake nyēē kimii kwoomiisyē ākoo Yēēsu ām yēēt akeenke, kumwooy kule, “Ibēruurootiin, sōō, kule nee :biiko choo +mābākwoomiis ām saakweet nyoo /bākēēyēyēē Kaab Yēyiin.” 16 Kukētyinēē :Yēēsu chiichoo tyoonkōōchēēt kule, “King'eet :chiito ake kuyey saakweet nyēē wōō. Ām yooto, kōōyookyi biiko chēē chaang' kuut kule kukwa saakwaanaa. 17 Yu kayit :bēsyēēt nyēē /kikyoomēē saakweet, kōōyookto motwooriintēēnyii wokumwoochinoot bichoo /kikiiyookyinē kuut kule kukwa. 18 Nteenee, kitoow :chii ake tukul ām bichooto /kikēēkuurē kusoom /kēēnyōōchi kaat, kuuyu kimēēmuuchē kuchō. Kimwooy :ake kule kitākwoolē mbareet, kunyoo kitākumii tākumārārē. 19 Kumwooy :ake kule kitākwoolē yeeyiikyii taman, kunyoo, kimii wokusyēēmtooy. 20 Nto ake kumwooy :nyoo kule kitākōōmutiisyē, kunyoo, kimēēmuuchē kut kuchō. 21 “Yu keeyeey :motwooriintoonoo kaa, wokumwaayta ng'aleechaa. Yu kakas :chiitaab kayta kuu nyooto, kunyēēr. Ām yooto, kōōyookto motwooriintēētkēy kubuntootēē kēēlwookik choo wōōyēch āk choo minkēēch ām kiriinkēēt nyēē kiminyē wokukwēryoon chii ake tukul nyēē banan nto nyēē sōnkōchoot nto nyēē ing'woolē ākoo nyēē koraat. 22 Ānkoo kiyey :chiichooto kuu nyooto, kitakubaraay :ātēbto ām kō. 23 Ām yooto, kumwoochi :chiichoo motwooriintēētkēynyii kule, ‘Tāāmāchē subak wēēkuurootē biiko alak. Āmāchē ra wēēkuurootēē biiko rōōrōōkōōsyēk tukul chēbo yēēmooni. Āmāchē kuchō :chii ake tukul nyēē 'kēētuuyēē nto anyuun koonyiit kōyi. 24 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu māmii :chii mbo akeenke ām bichoo kōsimākuur nyēē makucharee kiy mbo kisich nyoo kōkwāāyēytoochi.’ ” 25 Yooto tukul, kimii kurubootē :biiko chēē chaang' Yēēsu. Ām yooto, kuweech keey :Yēēsu ankukas bichoo ānkumwoochi kule, 26 “Chii ake tukul nyoo māchē kuruba, ku māchāktōōs kuchama kusiir wōlēē chāmtooy kwaan nto kaamet nto koorkēēnyii nto lōkōkyii nto mbo ng'eetaab kaamet nto mbo cheebkaamet. Māchē mbo kuchamta kōōkooyto soboonnyii kubo anii. Yoo mā wuu nyoo, mēēbērē mākuyēk rubiintēēnyuu. 27 Māmii :chii nyēē imuuchē kuyēk rubiintēēnyuu yoo ka mamuyta ng'wooninto nyēē mākunyōōr kubo anii. 28 “Ng'oo ām akweek nyēē imuuchē kuteech kōōto yoo mānēēbuur ng'wēny ānkōōyiit tukuuk chēē boonto yoo yēmē kutēēksēē. 29 Yoo mayey kuu nyooto, imuuchē kutoow kutēēkso, nto mii kwēēn āk kwēēn, kurārchi :tukuuk. Ām yooto, mākuroorichi :biiko 30 kumwooyē kule, ‘Kookas murooniin, kookusyeem kule kutēēkso, nteenee kōsimkurārchi :tukuuk chēē tēēksēē kumanaayit :kōōto teket.’ 31 “Nto, māmii :bāytooyiintō nyēē imuuchē kurat keey kule kuwo booryēēt, yoo mānēēbuur ng'wēny āk biikaab kōōkwēēnyii. Māchāktōōs kurook kukas, yoo yemaat :lukēēnyii bo booryēēt nyēbo biiko chēē yitē kisyēērōōk taman, kōōbēl lukēēt nyēbo buunik nyēē yitē kisyēērōōk tibtēm. 32 Yoo kāsē kule mēēmuuchāktōōs, imuuchē kōōyookto biiko simkuba wokung'alaal āk buunik kutākumii wōlēē lōō sukung'eet /kiichoomnyo keey. 33 “Kunyoo, chii nyoo māchē kuyēk rubiintēēnyuu, māmāchāktōōs kuyēētyi keey soboontaab kōōrooni.” 34 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi bichoo kule, “Karaam :muunyeet. Nteenee, yoo kaakumiyatiit, mēēbērē tākumii wōlēē /kēēyēytooy sitakukaramiit. 35 Muunyeet nyoo -meekukaraam, mēēbērē /tākēēyēyēē kiy. -/Mākiisēērēē mbo mbareen kule sukooneer āmiik. Yoo kaakumiyatiit :muunyaanaa ku māchāktōōs /kēēmēto. Nyoo yēbē yiit, kukas.”

Luuka 15

1 Kimii :yēē kikwoonchinē Yēēsu :kāāruruukikaab syuuruut chēē chaang' āk biiko alak chēē kiyēyootē ng'al chēē miyootēch. Kibākuyēbchinē :bichoo yiit kiyēē kiinēētē :Yēēsu. 2 Yooto kōōng'unyng'uunyiis :Farisaayeek āk kāānēētikaab kiruutēk kumwooyē kule, “Ntēē toochē :chiichi biich chēē kibng'ōōkisiis ānkwoomiisyē :tukul?” 3 Ām yooto, kōōboorchinēē :Yēēsu bichoo tyoonkōōchēēt kule, 4 “Yoo iboontē kēēchiirēkuuk bokol ānkubot :akeenke, ibākookyinē, oob, yeechey chuut tāmānwookik sokool āk sokool ankiweecheeng'aate nyiin? 5 Yoo 'kēēnyōōru, ikālābchinē, oob, buuy ānkiichōōntē ākoy kaa nyēē 'keeng'erech? 6 Yoo 'keeyit kaa, +mēēkuur chōōrōōnuutēkuuk āk laatoosyekuuk ānkubōōng'ērēkyi tukul kēēchiiryoonoo, kuuyu 'kēēnyōōru. 7 “Ām kēēlto nyēē wuu nyiitēnyi, makung'erech :nkinee Yēyiin ām choolwookiintēēt akeenke nyoo kāākukēt keey kusiir biiko tāmānwookik sokool āk sokool choo kuurē keey kule churtootiin āmāmāchē kule kuweek. 8 “Okany āmwoowook baa tyoonkōōchēēt ake subak nyēē rubtooy keey ākoo yooto. Mii :cheebyoosyeet ake nyēē boonto beesaanikyii chēē ikoosēē keey. Yoo kēēsuuyto :akeenke, kutābē taariit ankookwenyee kōōto tukul ānkōōbuuk komoswookik tukul chēbo kōōto ākoy kunyōōr beesyaantaanaa ntēē muunyē. 9 Ara yoo kāākunyōōr, kuurē, oob, chōōrōōnuutēkyii āk laatoosyekyii ānkubākung'ērēkiis tukul? 10 “Ām kēēlto nyēē wuu nyiitēnyi, mākung'ērēkiis :malayikaanik, yoo kaakuweek :choolwookiintēēt akeenke.” 11 Kitas taay :Yēēsu kumwooy tyoonkōōchēēt ake subak kule, “Kimii :chiito ake nyēē kiboonto wērikyii āyēēng'. 12 Kimwoochi :wēēriit nyēē kimining' kwaan kule, ‘Abayya, āmāchē irōōbwoo tukuuk cheechuu.’ Kuchāmchiin :kwaan. Ām yooto, kubchey tukuukyii ānkurōōbchi wēēriit nyēē wōō cheechii ānkurōōbchi nkinee nyēē mining' cheechii. 13 “Yu kābēk :bēsyōōsyēk chēē ng'ēri kung'eetee /kāākēērōōbchi wērichoo tukuukwaa, kunam :wēēriit nyi kimining' cheechii ānkuwēēchi keey ākoy kōōr nyēē lōō ankuwokwaamee tukuuchoo keelat. 14 “Yu keewaany :wēēroo tukuuchoo, kuchō :kēmēwuut kōōroonooto nyēē /kikēēbālē keey keelat. Yooto, kulē :wēēroo nto /kyaam kiy. 15 Kunyoo, kuwo kaytaab chiito ake ām kōōroonooto ankuwokusaaysaay kule kōōbuurto keey sukuyēchinē yiisyō ake tukul. Ām yooto, kōōkoochi :chiichoo kuriibē tōōrōōk. 16 Kilal wēēroo :kēmēwuut kut kuriik kwaam āmiikaab tōōrōōk āmāmii mbo :chii nyēē kiikoochi kiyēē kaam. 17 Koosoot kule, ‘Nyōōru :motwoorikaab baabaanii āmiik chēē yēmē kwaam kut kung'ēt :alake. Nto anii ku kabakachaa :kēmēy ām wōli. 18 Kunyi, kaykay ayeey kaa ānkuwāāmwoochi baaba kule kyāāchoolwookēnchi Yēyiin ākoo inee. 19 Māyēmāktōōs tāāyēku lekwenyii, nteenee kuyibo akerkeyiitu ākoo motwooriintēēnyii ake tukul.’ 20 “Yu keewaany :wēēroo koosoot kuu nyooto, kung'eet ankunam baanta kooyeey kang'waa. Yu makuriik kuyit kaa, kutoobēn :kwaan. Kukāsē kule ākoo ki wērinyii nyoo kikiikubot :nyooto, kulābātē ānkuwokutōrōōchē nyēē kariiree. 21 Ām yooto, kumwoochi :wēēroo kwaan kule, ‘Baaba, kyāāchoolwookēnchi Yēyiin ānkāāchoolwookēnchiing'. Māyēmāktōōs tāāyēku lekweng'uung'.’ 22 “Nteenee, kumwoochi :kwaan motwoorikyii kule, ‘Ōyibu baa areet akeenke sireet nyoo karaam ām tukul, ānkōōlookyi wēēri. Ōyibu kimoorneet, ākoo mbo nkicheek kwēyōōnik ānkōōlookyi. 23 Māchāktōōs ōkwēru mbo wuunweet nyoo neraat bakeeyeeny kyaam kēēng'ērēēkiisyē, 24 kuuyu ākoo tākusoboot :wērinyuu nyi kyāābērē kiikume. Kikiikubot, neennyi kāākōōyēēw.’ Ām yooto, /kēētoow /kyaam saakwaanaa. 25 “Kiyēyāktōōs :ng'aleechaa, kumāmii :wēēriit nyēē wōō kaa. Kimiitē mbareen kuyēyiisyē. Nto yu kēēyēēw kaa, kukas kutyēēnē :biiko. 26 Ām yooto, kukuur motwooriintēēt ake ankuteebee kule, ‘Kayeyakay :nee ra, yu tyēēnē :biiko kuu nyi?’ 27 Kukētyi :motwooriintoonoo kule, ‘Kayeeny :kōōn wuunwaanaa ko neraat kwaam :biiko kung'ērēkiis, kuuyu kāākōōyēēw :ng'eetaab koomēt nyoo kikiikubot.’ 28 King'woonchi wēēroo kiwōō kut kutay kōōwut kō. Kuchō :kwaan saang' ankuchakusaaysaay kule kuwo kō. 29 Nteenee, kukētyi kwaan kule, ‘So, abayya! Kwāāyēwuung' :anii yiisyēēt ām kēnyiisyēk chēē chaang' choo kookukeeyta, nteenee māmii :kiy mbo akeenke nyēē kyaatay ayey, āmēēbērē 'kiikōōnoo mbo kwesta a-am :nkanii āk chōōrōōnuutēkyuu. 30 Neennyi kēēyēēw :wēēring'uung' :nyi kiwokwaamee tukuukyii keelat kōōbootyi koor chēē chēēmurēniis, chēēyēēnkyi wuunwa nyēē kōnāmē :koong'ta ām biiy ku 'kēēng'ērēkyi.’ 31 “Ām yooto, kukētyi :kwaan kule, ‘Wēnyoo, kēēboontē keey :acheek āk inyiing' kwaak, anku nyeeng'uung' :kiy ake tukul nyēē āboontē :anii. 32 Āboontē man ayey saakwaani, kuuyu kikēēbērē kiikume :ng'eetaab koomēt, neennyi ākoo tākusoboot. Kikiikubot, neennyi kāākōōyēēw.’ ”

Luuka 16

1 Nto mii yoo, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii tyoonkōōchēēt ake kule, “Kimii :chiito ake nyēē ki mokoryoo nyēē kiboonto chiinyii nyēē kiyēchinē yiisyēēt. Kiiyyoonkyinē :chiichoo komosta nyēbo beesaanik. Kiyityi chiitaab kayta :ng'aleek kule kimii :kāāyyoong'iintoonoo kwoomēē tukuukyii keelat. 2 Kukuur :chiitaab kayta chiichoo kuwo kō ānkumwoochi kule, ‘Ākāsē kuyityoo :ng'aleek alake chēē mā kāroomēch ām wōlēē imiitē. Kunyoo, āmāchē itet tukuuk tukul nyēē karaam, kuuyu āmiitē wāāyyoong'tiing' ām yiisyēēt.’ 3 “Koosoot :chiichoo yu /kābākēēmwoochi kuu nyooto ānkulē, ‘Kāāboot yiisyēēnyuu! +Maayey nee? Yoo kaakas keey, -māāboontē nkur chēē +maayeyaatee yiisyōōnuut chēē nyikiisēch, āmēēbērē āchāmē āsoomsootē. 4 Yoo sāānyōōru chōōrōōnuutēk chēē chaang' chēē sukuriibo, yoo kaang'eetee yiisyooni, +maayey kule: 5 +Māākuur chii ake tukul nyoo boonto bēsēntaab mokoryoontooni kuchō chakeeng'alaalee ng'aleechaa.’ Kuyey kuu nyooto. Yu kayit :bichoo, kuteebee ki bēsēnnyoontēēt nyēē kibo taay kule, ‘Ata :tukuuk chēē /kēēyoochiing'?’ 6 Kulē :nyoo, ‘/Kēēyoochoo soomburwēk bokolwookik sisiit chēbo mwaaytaab musēytuuniit.’ Kulē :kāāyyoong'iintoonoo, ‘Man, kunyoo, +meesir kule chēē /kēēyoochiing' ku bokolwookik ang'wan.’ 7 Kuteebee nyēē kiikēērē kule, ‘Ntēē inyiing' /kēēyoochiing' ata?’ Kulē :nyoo, ‘/Kēēyoochoo nkoonuuk chēē yitē kērēbōōsyēk kisyeereet akeenke.’ Kumwoochi :murēētkēy nyoo nkinee kule, ‘Sir kule iboontē bēsēnto nyēbo kērēbōōsyēk bokolwookik sisiit.’ 8 “Ām yooto, kumwooy :mokoryoontoonoo kule, ‘Ntēē ākoo ng'oomng'ook man :chiichi.’ ” Kunyoo, kumwooy :Yēēsu kule, “Inkētē keey :biikaab kōōrooni ām wōlēē yēytooy tukuukwaa kusiir wōlēē inkētitooy icheek :biiko choo kiikunyōōr lēbkēēyyēētaab Yēyiin.” 9 Ām yooto, kumwooy :Yēēsu kule, “!Kāāmwoowook, -māwēētooy :chii beesaan Kaab Yēyiin, nteenee ng'ētēē :choo kōōrooni. Ōyēyiisyēē beesaanik ām kēēlto nyēē karaam. Ōyisunēē chōōrōōnuutēk chēē ām lētuunoo +moobeete keey :tukul Kaab Yēyiin wōlēē mii :soboontaab kibchuulyo. 10 Chii nyoo /kiikoosēē keey ānkuriibē tukuuk chēē ng'ēri, kuriibē nkicheek chēē chaang'. Nto nyoo machurtaat kuriib tukuuk chēē ng'ēri, ku machurtaat kuriib tukuuk chēē chaang'. 11 Nto yoo -'mēēriibē tukuuk chēbo mokornoontiitaab kōōrooni, ku ng'oo naas :nyēē mākuchāmuung' iriib mokornoontiitaab man ām Kaab Yēyiin. 12 Nto yoo -'mēēmuuchē iriibchi biiko alak beesaanikwaa kubo nee naas /kēēkōōning' cheekuuk? 13 “Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu māmii :chii nyēē imuuchē kōōmēlchiin kirōkōōn āyēēng'. Yoo kasyeem, kulāyē :ake. Kunyoo, mēēmuuchāktōōs /kiinoomcho yiisyēētaab Yēyiin āk muchastaab beesaan.” 14 Yu kakas :Farisaayeek alake kiyēē kimwooy :Yēēsu, kuroorichi, kuuyu kicham :icheek beesaan miisin. 15 Nteenee, kumwoochi :Yēēsu kule, “Ōyēyē keey :akweek kule ōchurtootiin ām taayeetaab biiko, nteenee inkētē :Yēyiin tuuyintaab moo nyēē ōboontē. Kiyēē chāmē :biiko, ku -mēēriiku :Yēyiin. 16 “Ku manaa-amtaat :Kāābātisāniintēēt Yoowaana lōkōōywēk, ki kiruutēk choo kikōōnu :Muusa āk lōkōōywēk choo kiyibu :ng'ālooltooyik chēē /kikyoomu. Kung'eetee yooto ākoy ra /kēēmii /kyoomtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin, ānkumii kukwiilē :biiko chēē chaang'. 17 Kuskus kubot :barak āk ng'wēny kusiir kubot :ng'ālyoontēēt mbo akeenke nyēbo kiruutēchoo. 18 Chii ake tukul nyoo kakwet koorkēēnyii ankoomut ake, ku kāākuchoolwookēnchi koorkēēnyii nyoo kākwētē. Nto nkinee chii nyoo keemut koorko nyēē kaakutay :saanteenyii, ku kāākuchoolwookēn :nkinee.” 19 Kutas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Kimii :chiito ake nyēē kiiloochē sirooy chēē kāroorānēch chēē ālē beesaan chēē chaang'. Kikicham :chiichi kuyēyē sookwoonuut kwaak ankikicham mbo tukuuk chēbo leles. 20 Kimii :chiito ake nyēē kisyēnunoot ām mwoowōōk miisin. /Kikēēkuurēē chiichoo Lasaaro. /Kibākiimukoonchi Lasaaro kaytaab mokoryoontoonoo kurkat. 21 Kumii kāru yooto bo kurkat kukānyē nto anyuun /kēēmētyi mbo seeserikaab āmiik chēē kimii kwoomē :mokoryoontoonoo. Kikwoonii mbo :ng'ōōkiik ānkubākumēēlē mwoowōōkyii. 22 “Ām lētuunoo, kume :Lasaaro. Koomut :malayikaanik wokōōbuurto keey Abraam. Nyēē ma tyaa, kume :nkinee chiichoo kiboonto bāytit. /Keemuy, 23 nteenee /kibākēētōōrchi wōlēē mii :maat nyēē māmisē. Kumii wōlooto bo ma, kutoobēnchi Lasaaro barak kuboonto keey āk Abraam. 24 “Ām yooto, kukuurso :mokoryoontoonoo kumwooyē kule, ‘Baaba Abraam! Makoowaang'taa :maata! Ankiiriireenaa! Ānkiiyooku Lasaaro chākōōwutēē moorneet wōlēē bo bēēko sukutisunēēnoo ng'elyebta.’ 25 Nteenee, kumwoochi :Abraam kule, ‘Wēnyoo, māchāktōōs 'inkēt kule yoo 'kitēēsoboot, 'kiinyōōru tukuukuuk chēē kāroomēch chēē 'kiimāchē, nteenee kinyōōru :Lasaaro ng'wooninto. Kunyi, miitoochi keey ra :Lasaaro wōlēē nusaat, ānkiimiitē :inyiing' ng'woonin. 26 Nto subak, mii :nkōriit nyēē wōō miisin kwēēnuunyoo nyēē yoo kālē :chii ake tukul nyēē mii wōli kuchō komosaa, ku mēēmuuchāktōōs. Māmii mbo subak :chii nyēē imuuchē kuchōōnēē komosta nyoo imiitē kuchō komosi.’ 27 Ām yooto, kumwooy :chiichoo kiboonto bāytit kule, ‘Baaba Abraam, mwoochinoowoo naas Lasaaro kuwo kanyoo acheek 28 wokumwoochi mbo ng'eetaabiya muut kule kuriib keey simakwa wōli bo ng'woonini tēē nyi kōōyyiin kābēk.’ 29 Nteenee, kukētyi :Abraam kule, ‘Mii :ng'ālyoontēētaab Yēyiin nyoo kikōōnu :Muusa āk ng'ālooltooyik alak. Kunyoo, imuuchē tākuyēbchi yiit :mbo ng'eetaab koomēt ng'ālyoontoonoo.’ 30 Kukētyi :nkinee chiichoo Abraam kule, ‘Baaba, māyēmē kuu nyoo baateey, nteenee kaykay yoo /kāākiiyookto chiito ake nyēē kiikume. Ām yooto, imuuchē kuwēēkiis ām miyootyēēt nyēē kiikuyey.’ 31 /Kēēkētyi chiichoo subak kule, ‘Yoo māmāchē raat mbo :ng'eetaab koomēt kukas kiyēē kimwooyē :Muusa ākoo ng'ālooltooyik alak, ku -mēēmuuchē mbo kukāsyi chii ake tukul nyēē kang'eetee meet.’ ”

Luuka 17

1 Nto mii yoo, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Mii :biiko chēē makuken biiko alak kutaya, nteenee mākung'woonchi sōō kule nee chii nyoo kaken ake. 2 Irook :nyoo /kēērātyi kaat rwaanteet nyēē wōō nyoo /kēēng'ooysēē /ānkēēwiirchi araaray, kusiir yoo kātākēnē biikyuu choo tākung'ārng'ār choo iyēnwoo kutaya. 3 Kunyoo, ōriib keey! “Yoo kātēbi kut kuyēwuung' :ng'eetaab koomēt ng'ālyoo nyēē miyaat, iburyoong'tē. Nto yoo kāchākumwoowuung' kule kāākuchoolwookēnchiing' ānkusoom nyooyeetaab kaat, inyōōchi kaat. 4 Ānkoo kāyēwuung' nyēē miyaat kunyil areet tisab ām bēsyēēt ānkuchōōnii yooto tukul chākusoomē /kēēnyōōchi kaat, inyōōchinē.” 5 Nto mii yoo, kumwoochi :lēbkēēyik Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, ānkiitāswēēch nkuruuk kiikaasee keey Yēyiin miisin.” 6 Kukētyi :Yēēsu kule, “Nto ōboontē mbo nyēē kisich nyēē tēē kēbuswoontēētaab aritaaliit, nto kāswook :mōkōywooni, yoo kōōmwoochi kung'ēēwunēē keey tiikiit ankuwokuchaan keey araaray.” 7 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Imuuchē :chiito ake ām akweek kuboonto motwooriintēēnyii. Imuuchē kukwēr :motwooriintoonoo kēēchiirēk wokwaaka, nto wokōōbātiis. Nto yoo kārōōt kaa, mēēbērē +mēēchāmchi motwooriintoonoo kule kwoomiis areet akeenke, 8 nteenee māchāktōōs kubaying' kurook. Yoo 'keewaany āmiisyēēt, mākwoomiis :nkinee ām lētuunoo. 9 Nto mēēbērē /mākēēbirchi kōōnkōy, kuuyu kiyēē mii kuyēyē ku kiy nyēē /kēēmwoochinē kule kuyey, āmēēbērē nyēē kāyēyē ām kāāsōōtēywēēkyii. 10 Kunyoo, yoo kooyey :akweek kiy ake tukul kuu wōloo /kēēmāktooy, ōmwooyē kule, ‘Kēēwuuyē :acheek motwoor buch, kunyi, yiisyēēnyoo :nyooto kaakeeyey.’ ” 11 Yu katas taay :Yēēsu ākoo rubiikyii kumii kutākyinē keey Yēērusālēēm, kuyit yēē kibo kiyōōtēētaab yēēmēētaab Kalilaaya ākoo kōōrēētaab Samaryaa. 12 Yu kayit saang'ta ake nyēē kimii yooto, kukas biiko alak taman chēē kilukunootiin :bōōrwēk. Kikiiyyoong'iis :bichoo yēē kilōō ām yēē kimiitē :Yēēsu. 13 Ām yooto, kukuur :bichoo Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt Yēēsu, ankiiriireeneech.” 14 Yu kakas :Yēēsu kuu nyooto, kumwoochi bichoo kule, “Obe bōōboorchi keey bēēliintēētaab kōrōsēēk.” Kuba :bichoo. Nto kumii kēēltaab too kubēētii, kukas keey kule kāākusobcho! 15 Ām yooto, kooyeey :akeenke wōloo kimii :Yēēsu ānkusilto Yēyiin kukuurchinē barak. 16 Kukutuny :chiichoo nyēē kākubuy kuut ānkubirchi Yēēsu kōōnkōy ām kiyēē kāākuyēchi, ānkoo kibo kōōrēētaab Samaryaa :chiichi. 17 Kumwooy :Yēēsu kule, “Ka ma taman :bichoo kāāsoobē? Mii ānō :chuut sokool? 18 Ntēē sukōōyēēw naas nyi :akeenke ānkuchākubirchi Yēyiin kōōnkōy, anku chii nyēē -/mākēēkāsē koong'.” 19 Kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “Ing'eet baa ānkiiwēēchi keey. 'Kēēsob kuchurta, kuuyu 'kēēkoosēēnoo keey.” 20 Nto mii yoo, kuteebee :Farisaayeek alake Yēēsu kule, “Chōōnii āyu :bāytooyiisyēētaab Yēyiin?” Kukētyi :Yēēsu Farisaayeechaa kule, “Māmii :kiyēē wōō nyēē mākōōboor yēē chōōnii :bāytooyiisyoonoo kuu wōloo ōsōōtitooy :akweek. 21 Māmii mbo :chii nyēē mākumwooy kule, ‘Woong'nyiin mii kuchōōnii,’ nto kule, ‘Woong'nyi.’ Nteenee, miitē yuutēyu :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin.” 22 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Makukwa :bēsyōōsyēk chēē +moomwaay kule nto āyēēwu :anii, Chiitaab Barak. Nteenee, -mōōkāsoo. 23 Mākuyityook ku lōkōōy /kēēmwooyē kule, ‘Kāākōōyēēw! Woong'nyiin mii yuun!’ nto ‘Woong'nyi mii yu!’ Nteenee, -moobe kule boocheeng'aataa, 24 kuuyu mēēbērē mākubotwook yoo kāāchōō. Makukerkeyiit āk kōōr nyēē keewech kulebkeyiit :kōōrēēt tukul, 25 nteenee +maanyalil kurook nyēē -/mākyoomu anku makutaya :biiko chēē wōōyēch ām kōōrooni. 26 “Makukerkeyiit :yoo kariik kōōyēēwunēē :Chiitaab Barak āk bēsyōōsyēchoo kibo Noowa. 27 Kyoomiisyē :biich ānkuyyēēsyē ānkōōmutiisyē. Kitas taay :bichoo kuu nyooto ākoy bēsyoonoo kiiwutē :Noowa āk biikyii mwēēnkēēt. Nto mii yoo, kutaambiliilee :bēēko kōōrēēt tukul ankubakach bichoo tukul. 28 “Makukerkeyiit mbo subak ākoo bēsyōōsyēk choo kibo Lōōt. Kitas taay :biiko āk yiisyōōnuutēkwaa kuu kwaak. Kyoomiisyē ānkuyyēēsyē. Kyoolē ānkwooltooy tukuukwaa. Kichoonsē, ānkutēēchē kooriikwaa 29 ākoy bēsyēēt nyoo kibākooktooy :Lōōt Sotooma. Ām yooto, kuyey :Yēyiin kuroong' keey :maat ām barak kuu roob. Kichōōnto :mayaa tuukuuk alak chēē sāmisēch chēē kiimukuus biiko tukul. 30 Makukerkeyiit :yooto ākoo yoo tooku :Chiitaab Barak. 31 “Yoo kanyoorta :ng'aleechu chii kumii saang', -meeyeey kō wokōōruruuch tukuukyii. -Meeyeey kaa mbo :nkicheek choo mii mbareen. 32 Ōnkētēē kiyēē kiyeyakay ām wōlēē mii :cheebyoosyeetaab Lōōt. 33 Chii ake tukul nyoo kāyēētyi keey soboontaab kōōrooni mākōōboot soboonnyii, nto chii nyoo kēēkooyto soboonto ām kōōrooni, mākunyōōr soboonnyii. 34 “Ām kwēēmowuunooto, yoo mii :biiko āyēēnku chēē mii kāruuyo ām yēēt akeenke, +/mākēēyib akeenke /ankeebakaakta ake. 35 Yoo mii :kooruuk āyēēnku kung'oosyē, +/mākēēyib akeenke /ankeebakaakta ake. ” 37 Ām yooto, kuteebee :rubiik Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, +makeenyoortiing' ānō?” Kukētyinēē :Yēēsu tyoonkōōchēēt kule, “Yoo ōkāsē yēē kēēruruukyi keey :mōtōōng'wēk, kumii yooto :muuswēk.”

Luuka 18

1 Nyēē mā lōō, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii tyoonkōōchēēt ake nyēē kirubtooy keey āk wōlēē kimāchāktōōs :icheek kusooytooy ākookoy ānkumuytooy. 2 Kimwoochi rubiichoo kule, “Kimii :chiito ake nyēē kiitiilē ng'al ām kōōk nyēē kiminyē kiriinkēēt ake. Kimēēywēyē :chiichoo Yēyiin āmākoonyitē mbo nkicheek biiko. 3 Kimii :cheebyoosyeet ake nyēē ki musuk nyēē kiminyē nkinee kiriinkoonooto. Kiwēētii :cheebyoosyaanaa kwaak wōlēē mii chiichoo kumāchē kule kēēchuulchi ng'aleekyii. 4 “Kiimiiny mēt chiichoo nyēē mānāāsimkuyēytoochi cheebyoosyaanaa ng'aleekyii. Nteenee ām lētuunoo kumwaayee mētinyii kule, ‘Ānkoo -māāywēyē :anii Yēyiin nto chii ake tukul, 5 +māāyēchi cheebyoosyaanaa chēbo man, kuuyu kookootaaraa kwaak kōōyiimsētoo mēt.’ ” 6 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Yēē ākoo imuuchē :chiichoo choolwookēnoot kuu nyoo kōōkoochi cheebyoosyaanaa kiinyii nyēē boontēē man, kuuyu wēētii wōlēē mii :chiichoo kibtaman, ii, 7 ōbērē :akweek kiy nyēē tyaa nyēē mākuyēchi :Yēyiin biikyii choo sooyē kibtaman bēēt āk kwēēmooy? Ara makookaay keey kumāyēētyēēchi bichoo? 8 !Kāāmwoowook, -mēēkooyē keey :Yēyiin kuyēchi biikyii kiy nyēbo man. Nteenee, kany ateebeenaak: Ata :biiko chēē +māchāānyōōru :anii, Chiitaab Barak, tākōōkoosēēnoo keey ām bēsyoonoo āyēēwu kōōrooni?” 9 Nto mii yoo, kung'alaal :Yēēsu ākoo biiko alak chēē kikuurē keey kule churtootiin ānkumōōntooy biiko alak. Kirārchi tyoonkōōchēēt ake kule, 10 “Kimii :biiko alake āyēēnku chēē kiba ankubakusaay ām Kōōtaab Yēyiin. Ki Fārisooyiin :ake, nto ake ku kāāruruukiin nyēbo syuuruut. 11 King'eet :Fārisooyiintoonoo ankusaay kule, ‘Yēyiin, ābiruung' kōōnkōy, kuuyu -māāyuu choolwookiin kuu wōlēē wuunto :biiko alake kuu kāāruruukiintooniin bo syuuruut. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu -māālātunootē biich āmāāmārtooy. 12 Ākirē āmiisyēēt bēsyōōsyēk āyēēng' ām bēsyōōsyēk tisab ānkāākooytooy taman ām ng'ooluutyēētaab bokol nyēbo kiy ake tukul nyēē ānyōōru.’ 13 “Nteenee kimii :kāāruruukiintoonoo bo syuuruut ku kēēyyo yēē lōō. Maneemuuch kukas barak, yu kimii kusooyē, nteenee kinam keey kwermet ankuriiree keey ām wōlēē mii :Yēyiin kumwoochinē kule, ‘Baaba Yēyiin, iriireenaa anii nyi kyāāchoolwookēn.’ ” 14 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Chiito nyēē kiiyeey kaa ku /kāākēēnyōōchi kaat ku chiichoo kiyib keey ng'wēny ānkumwooy kule kiikuchoolwookēn, āmēēbērē Fārisooyiintoonoo. Kunyoo, chii nyoo yibē keey barak +/makiichuchuuk, nto nyoo yibē keey ng'wēny, +/mākiitōrōōr.” 15 Nto mii bēsyēēt ake, kōōmutyi :biiko alake Yēēsu lēēkōōk kumāchē kule kutiinyēē āwunnyēkyii ānkōōbēruur. Yu kakas :rubiik bichoo, kōōburyoong'to. 16 Nteenee, kikuur :Yēēsu lēēkōōk ānkumwooy kule, “Ōbāroochi lōkōchoo minkēēch kukwa wōlēē āmiitē, -mooraany kuuyu biiko chēē wuu chuutēchu :chēē iwutē Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. 17 Kāāmwoowook, mākoy kōōwut Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin :chii nyoo māchāmtooy kuu lōkōchoo.” 18 Ām yooto, kuchōōnchi :kāāntōōyiintēēt ake nyēbo Yuutayeek Yēēsu ānkumwoochi kule, “Iwuuyē kāānēētiin nyēē karaam! +Maayey kule nee sāānyōōru soboontaab kibchuulyo?” 19 Kukētyi :Yēēsu kule, “Yēyiin nkit nyēē karaam. Nto yoo imwooyē kule akaraam :anii, ii, ku 'kēēsōōtyēēchoo kule nee? 20 Nteenee, kurubta keey ākoo tēēbuutyēēng'uung': ābērē 'kiisuman kiruutēkaab Yēyiin choo kikōōnu :Muusa choo mwooyē kule, ‘-Meemarte, -mēērumiisyē, -mēēchōōrsē, -mēēmōlōlchi chii ng'ālyoo. Koonyit kōōn āk koomēt.’ ” 21 Kumwooy :chiichoo kule, “Kāānēētiintēēt, ānkētē tukul choo 'keemwaay. Kyāākir kung'eetee āmining'.” 22 Yu kakas :Yēēsu kuu nyooto, kumwoochi chiichoo kule, “Botuung' :kiito akeenke. Wee-alte kiy ake tukul nyēē iboontē, ānkiikoochi bānoonik kiyēē 'kēēnyōōru. Yoo 'keeyey kuu nyooto, irubwaa. +'Mēēnyōōru bāytit nyēbo man ām Kaab Yēyiin.” 23 Yu kāmwoochi :Yēēsu chiichoo kuu nyooto, kung'woonchi :ng'aleechaa, kuuyu kiboonto bāytit nyēē wōō. 24 Kōōrōōtoot :Yēēsu chiichoo ānkumwooy kule, “Wuuy sōō kule nee kucham :biiko choo boonto bāytit Bāytooyiisyēētaab Yēyiin. 25 Nyumnyum mbo kubuntēē :tembes koong'taab kateetaab sirook kusiir kōōwut :chiito nyēē boonto bāytit Kaab Yēyiin.” 26 Kumwooy :biiko chēē kikas ng'aleechaa kule, “Ara ng'oo, naas, :nyēē imuuchē /kiiraraach?” 27 Kukētyi :Yēēsu bichoo kule, “Kiyēē mēēmuuchāktōōs ām wōlēē mii :biiko, kōōmuuchāktōōs ām wōlēē mii :Yēyiin.” 28 Kuteebee :Bētērō Yēēsu kule, “Kas kookeebakaakte :acheek tukuukyoo tukul ankeerubiing'?” 29 Kumwoochi :Yēēsu kule, “!Kāāmwoowook, chii ake tukul nyēē kaakubakaakta kanyii, koorkēēnyii, mbo ng'eetaab kaamet, kwaan āk kaamet nto lōkōkyii kubo yiisyēētaab Yēyiin, 30 mākōōkoochi :Yēyiin chēē chaang' raat kusiir choo kōboonto ānku mākunyōōr mbo soboontaab kibchuulyo ām kōōrēēt nyoo chōōnii.” 31 Ām yooto, kuwēēto komos :Yēēsu rubiikyii choo ki taman āk āyēēng' ānkumwoochi kule, “!Kookas, kēēmiitē kēēbēētii ākoy Yēērusālēēm. Yoo kakeeyit wōlooto, mākuyityiin man kuu wōloo kikiikung'oorta :ng'ālooltooyikaab Yēyiin kēny kurubta keey ākoo Chiitaab Barak. 32 +/Makeenam /ānkiiyokoochi biikaab Rooma chēē mākōōntosuur ānkung'utyi, 33 ānkubirsēēt kulal ankubakach. Nto mii bēsyēētaab sōmōk, makung'eetee meet.” 34 Maneemuuch :rubiik kōōnkēt kiyēē kimii :Yēēsu kung'āloolēē. /Kikiiyeel ng'ālyoontēēt. 35 Yu kikiikuriik kuyit :icheek kiriinkēētaab Yērikō, kunyōōr chiito ake nyēē kikoraat nyēē kimii kēēbuur kēēlto komos kusoomsē. 36 Bērē kukas :kibkoraatyaantaanaa bōlātēētaab biiko chēē chaang' chēē kimii kukēēytooy, kumwooy kule, “Ng'oo :bichu mii kung'ālooloonu, ēē?” 37 /Kēēmwoochi kule Yēēsu nyēbo Naasareet nyēē kimii kumurē yooto. 38 Yu /kākēēmwoochi kuu nyooto, kukuurchi :chiichoo barak kule, “Yēēsu, Mōchōkōrēētaab Tāwuti, ankiiriireenaa!” 39 Kōōburyoong'to chiichoo :biiko chēē kimii taay kule kusiis. Nteenee, kikuurchi barak :chiichoo miisin kule, “Mōchōkōrēētaab Tāwuti, ankiiriireenaa!” 40 Kōōyyo :Yēēsu ānkumwoochi biiko kule, “Ōrēētoonu baa chiichoo kuchō yu.” Yu /kakiiyiit, kuteebee :Yēēsu kule, 41 “Imāchē āyēwuung' nee?” Kulē :chiichoo, “Mokoryoontēēt, āmāchē akaste.” 42 Kulēēnchi :Yēēsu, “/Kāākiisoobiing', kuuyu 'keekaasee keey Yēyiin. Kunyoo, ikaste.” 43 Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kukasta :chiichooto areet akeenke ānkuwēēto keey Yēēsu kusiltootē Yēyiin. Kisilto nkicheek :biiko tukul Yēyiin choo kikāsē kuyēyāktōōs :ng'aleechaa.

Luuka 19

1 Kumii :Yēēsu kumurē Yērikō, 2 kimii :chiito ake wōlooto nyēē ki akeenke ām kāāruruukikaab syuuruut. Ki inee nyēē wōō ām kāāruruukichooto ānkiboonto bāytit nyēē wōō miisin. /Kikēēkuurēē chiichoo Sakaayo. 3 Ām yooto, kusyeem :Sakaayo kule kukas Yēēsu, nteenee kimēēmuuchē, kuuyu kichaang' :biiko, nto subak kibar :nwookinto. 4 Yu kakas :Sakaayo kuu nyooto, kulabat taay ankuwokulaany mōkōywēēt ake sukukas Yēēsu nyēē karaam. 5 Yu kayit :Yēēsu yooto, kukas barak ānkumwooy kule, “Sakaayo, rēku baa areet akeenke, kuuyu ākoy āyēku ra toontēēng'uung'.” 6 Kukāsē :Sakaayo kuu nyooto, kurēku areet akeenke ānkuwēēto keey Yēēsu ākoy kanyii nyēē kang'erech miisin. 7 Nteenee, mānāāng'ērēkyi :biiko alake ng'aleechaa. Kiing'unyng'uunyiis :bichoo kumwooyē kule, “Nto yu kāruutoochi :Yēēsu chii nyēē kiikuchoolwookēn kuu nyi?” 8 Nto mii yoo, kōōyyo :Sakaayo ānkumwooy kule, “Mokoryoontēēt, +māānēmu kisiincheetaab tukuukyuu ānkōōkoochinē bānoonik. Nto yēē ākoo mii :chii nyēē kyāānēmunēē cheechii chēē chaang' kusiir chēē /kikēēmāchēē yoo kyāāruruuchootē syuuruut, +māāyookyi kunyil areet ang'wan ām choo kyaa-am.” 9 Ām yooto, kumwooy :Yēēsu kule, “/Kaakiiraraach ra kayi, kuuyu kēēkoosēē keey :chiichi Yēyiin kuu Abraam. 10 Kyāāchōōnii :anii, Chiitaab Barak, chāāchēēng'ootē ānku chāārāroochootē biiko chēē kiikubootyo.” 11 Kibērē :biiko chēē chaang' tōōs mākubāytooyiis :Yēēsu, yoo kayit Yēērusālēēm. Kuuyu kimii :Yēēsu wokuriiktooy Yēērusālēēm, kumwoochi biiko kule mēēbērē simkuyitu :bāytooyiisyēētaab Yēyiin kuu wōloo kiisōōtitooy :icheek, nto subak mēēbērē ām kēēlto nyēē kimāktooy :icheek. 12 Kimwoochinēē tyoonkōōchēēt kule, “Kimii :mokoryoontēēt ake nyēē kimāchē kuwo kōōrēēt ake nyēē kilōō. Kimii /bākiikoochinē kāāmuukēywēēkaab bāytooyiisyēēt sichakubayta kōōrēēnyii. 13 “Ku mānāāwo, kukuur motwoorikyii taman ānkōōkoochinoot chii ake tukul ām motwoorichoo beesaanik chēē tēē chēbo ake. Kimwoochi kule kuyēyiisyēē :chii laatit nyeenyii sukubāsu keey ākoy bēsyēēt nyēē kēēyēēwunēē :inee. Nto mii yoo, kuruuto. 14 Nteenee, kitay inee :biikyii. Ām yooto, /kiiyookto biiko alak wokumwooy kule māmāchē kubayta icheek :mokoryoontoonoo. 15 “Yu kēēyēēw :chiichoo ām ruutooy ku kāākuyēk bāytooyiintēēt, kukuur motwoorikyii choo ki taman choo kiikoochinootē beesaanik chākumwooy :chii laatit nyeenyii nyēē kiikunyōōr. 16 Yu kayit :bichoo, kumwooy :nyēbo taay kule kibās keey :cheechii kunyil areet taman ām choo /kikiikoochinē. 17 Kulēēnchi nyoo :bāytooyiintēēt, ‘Kweeyey nyēē karaam. Kunyoo, kuuyu kwēēriib tukuuchoo kō ng'ēri choo kwāākōōniing', kiyēē +māākōōniing' ku nyi: +meebayte kiriinkōōsyēk taman.’ 18 “Kumwooy :nyēē kibo āyēēng' kule, ‘Mokoryoontēēt, kōōkunyil :cheechuu areet muut ām choo 'kwēēkōōnoo.’ 19 /Kēēmwoochi nyoo kule, ‘+Meebayte :inyiing' kiriinkōōsyēk muut.’ 20 “Nto mii yoo, kuchō :motwooriintēēt ake ānkumwoochi bāytooyiintoonoo kule, ‘Kiwaakonoree :anii beesaanikuuk ankeet nyēē māmii :kiy nyēē kitwaay. 21 Kwaanyokoor, kuuyu iwuuy, 'ankiicham ibirtooy biich ikēsē kiyēē kimēēchoonē ānkiiruruuchēē wōlēē mānēēyis.’ 22 Yu kāmwooy :motwooriintoonoo kuu nyooto, kulē :bāytooyiintēēt, ‘Imiyaat. Kubaring' :ng'aleekuuk nkityō. Yoo ākoo 'inkētē :inyiing' kule āwuuy :anii ankyaacham ābirtooy biich ākēsē kiyēē kimāāchoonē ānkāāruruuchēē wōlēē mānāāyis, 23 kwaaming' :nee naas simeekonoree beesaanikyuu wōlēē /kēēkōnōrēē beesaanik sukubāsu keey? Nto 'kiiyey kuu nyooto, nto kāchāānyōōru beesaanichaa ku kāākutāsyi keey kiy barak.’ 24 “Ām yooto, kuweech keey :bāytooyiintoonoo ānkumwoochi motwoorik alak kule, ‘Ōnēmu beesaanichaa kābo nyoo, ānkōōkoochi chiito nyoo kōōkutāsyi keey :cheechii miisin kusiir chēbo chuut tukul.’ 25 Nteenee, kimwooy :choo kule, ‘Mokoryoontēēt, ntēē boonto :nyoo alak chēē chaang', nyēbo nee /kēētāsyi alak?’ 26 Kumwoochi :bāytooyiintoonoo kule, ‘Wuu nyooto man, nteenee chiito nyoo kāyēyiisyēē kiyēē /kākiikoochi, /kēētāsyinē ake, nto nyoo mānāāyēyiisyēē, /kiinēmunēē mbo nyooto kāboonto. 27 Nteenee, kurubta keey ākoo wōlēē mii :buunichoo kāākuwēēkyoo keey, ōkwēru choo ankuboobakach ākāsē.’ ” 28 Kitas taay :Yēēsu āk baanaa kutākyi keey Yēērusālēēm. Kiintōōchinē :Yēēsu yooto tukul. 29 Yu kikiikung'eetee :Yēēsu Beetannya, ku kā-āyēēchēē keey Beetfaaka ām yēē kibo Lekemeetaab Musēytuuniinēk, kumwoochi rubiikyii āyēēng' kule, 30 “Obe ākoy saang'iin. Yoo kooyit yooto, +mōōnyōōru sikiryo nyēē siirwaak kurataat amanaakesen chii bēsyēēt ake. Otyaach sikiryoonoo ānkōōkwērwoo. 31 Nto yoo kateebeenaak :chii kule ōmāchēē nee, ōlēēnchi māchē :Mokoryoontēēt.” 32 Kiba :rubiichoo ānkubākunyōōr sikiryoonoo kuu wōloo kāmwooytoochinē :Yēēsu. 33 Kumii kōōtyoochē, kuteebee :biikaab sikiryēēt kule, “Ōmāchēē nee sikiryoonoo?” 34 Kukētyi :rubiichoo bichoo kule, “Māchē :Mokoryoontēēt.” 35 Ām yooto, kukwaanta sikiryoonoo ākoy yoo kimii :Yēēsu. Kuyitu, kōōrēēku sirookwaa chēē kikiiliiktēē keey ankwaalyaktee bataytaab sikiryēēt sukutēbēē :Yēēsu. 36 Kumii :Yēēsu kuwēētii, kōōrēēkunoot :biiko alake sirookwaa chēē kikiiliiktēē keey ānkōōyiitoot kēēltaab too. 37 Yu kayit :icheek yēē kyoobuksēē :kēēlto ām yēē kibo Lekemeetaab Musēytuuniinēk, kutoow :biiko choo kimii kurubootē Yēēsu kusilto Yēyiin ām ng'erekweek. Kityēēnootē yooto :tukul kumii kubēētii. Kisiltooy Yēyiin kubo tukuuk chēbo kwong'uut chēē kiikuyeyaan :Yēēsu. 38 Kikuurchinootē :bichoo barak kumwooyē kule, “Ibēruuroot :Bāytooyiintēēt nyi chōōnii ām kaayneetaab Yēyiin. Chōōnēē :tāloosyēēt Barak. Wōō :Yēyiin, lēyyē.” 39 Nteenee, kimwoochi :Farisaayeek alake chēē kimii yooto Yēēsu kule, “Kāānēētiintēēt, ānkiiburyoong'tē bichukuuk kumātākumwooy ng'aleechu.” 40 Kukētyi :Yēēsu Farisaayeechaa kule, “Kāāmwoowook, nto kāsiisyo :bichu, nto kāng'āloolē :rwoontōōk.” 41 Yu makuriik :Yēēsu Yēērusālēēm kukātoobēn, kuriiree biikaab kiriinkoonooto kut kutēy :lōōkik. 42 Kimwooyē kule, “Ābērē nto ōnkētē kiyēē māchāktōōs oyey sōōnyōōru tāloosyēēt. Nteenee ōmiitē mēēnān. 43 Mii :bēsyēēt nyēē mākusēētyook :buunik ānkōōkwēnkwēēnook nyēē māmii wōlēē ōchiirtēē. 44 +/Mākiimukuus kiriinkooni āk biiko tukul choo minyē wōlooto. Māng'ētu mbo :rwaa kukeekemeer keey ake, kuuyu kyoomoonte bārooyinto nyēē kikiikukōōnook :Yēyiin.” 45 Yu kayit :Yēēsu Yēērusālēēm, kōōwut biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin ānkutoow kukwet biiko chēē kimii kwooltooy tukuukwaa ām yooto, 46 kumwoochinē bichooto kule, “Mwooyē :Yēyiin ām siruutēk kule, ‘Bo :kanyuu saayeet,’ nteenee kyooweech :akweek kuyēk kēbēnnyoo wōlēē wunyēē keey :sāsiik.” 47 Kiinēētiisyē :Yēēsu kwaak ām Kōōtaab Yēyiin ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri chēē kimii kukwoonii. Kimii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāānēētikaab kiruutēk ākoo kāāntōōyik alak kuchēēng'ē wōlēē +/mākēērumto Yēēsu. 48 Nteenee, kimēēmuuchē kut kuyey kiy, kuuyu kikwoonchinē Yēēsu :biiko chēē chaang' kibtaman chēē kimāchē kuyēbchi yiit ng'aleekyii.

Luuka 20

1 Nto mii bēsyēēt ake, kumii :Yēēsu kōōnēētiisyē ānkwoomchinē biiko lōkōōywēk chēē kāroomēch ām biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin, kukwoonchi :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch, kāānēētikaab kiruutēk ākoo booyik. 2 Kuteebee :bichooto Yēēsu kule, “Mwoowēēch, baa, kāāmuukēy nee chēē iboontē :nkinyiing', ēē, chēē iyēyē ng'aleechu, ānku ng'oo nyēē kikōōniing' kāāmuukēywēēchooto?” 3 Kuwālchi :Yēēsu kule, “+Maateebeenaak :nkanii tēēbuutyēēt akeenke. Ōmwoowoo, baa, 4 yoo kiibātisāniisyē :Yoowaana, kikwoonēē :kāāmuukēywēēkyii wōlēē mii :Yēyiin, nto wōlēē mii :biiko?” 5 Yooto kuteebee keey :bichoo kule, “Yoo kakeemwaay kule kikwoonēē :kāāmuukēywēēkyii wōlēē mii :Yēyiin, makuteebeeneech kule ām nee simākiiyēnchi. 6 Nto yoo kakeemwaay kule kikwoonēē wōlēē mii :biiko, makuwiireeneech :bichu tēē chu rwoontōōk kēēbēku, kuuyu kiikōōyēnchi :icheek kule ki ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin :Yoowaana.” 7 Ām yooto kuwālchi :bichoo Yēēsu kule, “-Mākiinkētē.” 8 Kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “-Māāmwoowook :nkanii chiichēē kikōōnoo kāāmuukēywēēk ayey ng'aleechu.” 9 Ām yooto, kutas taay :Yēēsu kurārchi biiko tyoonkōōchēēt ake kule, “King'eet :chiito ake kuchaan musābiibuunēk mbareenyii. Yu kaakuchaan, kukāsyiin āk biiko alak. Kimwoochi bichoo kule kuyēytoochi mbaraanaa sukung'eet kubchēchiin āmiikaab mbaraanaa kōōyyiin yoo kāruryo. Nto mii yoo, kuwo ruutooy kuyēk kēny. “Yu kāwokururyo :āmiik, kōōyookto :chiichoo kibo mbareet motwooriintēēnyii akeenke wokuyibchi kereeryaanteet nyēē ki nyeenyii. “Yu kayit :motwooriintoonoo wōlooto kibo mbareen, kubir :bichoo /kikiikoochinē kuyeyta mbaraanaa ankukwet āmā kiy. 11 “Kōōyookto subak :chiichoo motwooriintēēt ake. /Kēēbir nkinee nyoo /ānkiintosuur /ankeekwet āmā kiy. 12 Kōōyookto subak ake nyēbo sōmōk. /Kēēbir nyoo, /kiikōōtēn /ānkiichuutoot ākoy tuuy saang'. 13 “Ām yooto, koosoot :chiitaab mbareet ānkulē, ‘Saayey nee?’ Nto mii yoo, kulē, ‘Mii :kiyēē +maayey. +Māāyooktē wērinyuu nyi āchāmē. Ānkētē man kule makooywey ra nyiitēnyi.’ Kōōyookto. 14 “Kuyitē :lakwanaa wōlooto, kukuur keey :bichooto kule, ‘Murēchu, woong'nyi :lekwetaab murooniito! Okany keebakach sukuyēk :mbaraani nyēēnyoo.’ 15 Ām yooto, kunam :bichoo wēēroo ānkukwēryoot kuwo tuuyta saang' ankubakach. “Kunyoo, ii, yoo koosoot :akweek chākuyēchinē nee :chiitaab mbareet bichoo? 16 Okany āmwoowook, machakubakach bichooto tukul ānkōōkoochi biiko alak kuriibchi mbaraanaata.” Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kumwoochi :bichoo kule, “Bērē nto māyēyākiis :ng'ala chēē wuu choo.” 17 Kōōrōōtoot :Yēēsu ānkumwoochi kule, “Ibooru nee :siruutēkaab Yēyiin ām yoo /kikeesir kule, ‘Rwaanteet nyoo kitāyē :biiko kutēēksēē :nyēē kōōkuyēk tiiyēywoontēēt.’ 18 Chii ake tukul nyēē karyaach rwaantaanaa, ku +/makeetirtir. Nto nyoo kāluulchi :rwaantaanaata, kuruurumē.” 19 Yu kakas :kāānēētikaab kiruutēk ākoo bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ng'aleechaa kimwooyē :Yēēsu, kōōnkēt kule kimii buch :Yēēsu kukwērē ng'aleechaa liimō, nteenee king'āloolēē icheek. Ām yooto, kukwaany keey :moo bichooto ankumach kule kunam Yēēsu, nteenee kinyōkōriitu, kuuyu kimii :biiko chēē chaang' yooto. 20 Ām yooto, kukeeyanaat :bichoo Yēēsu kumāchē kule kunyōōr ng'ālyoo nyēē keechiwiit nyēē kiimuuchē kuyey Bāytooyiintēētaab Yuutayeek kumwooy kule /keenam Yēēsu. Kusakay :bichoo bārooyinto nyēē kiimuuchē kutechee Yēēsu. Kiiyookto yōōtiik alak kuba wōlēē kimii :Yēēsu wokuyey keey kule churtootiin. 21 Kikwēēskwēēsānchi :yōōtiichoo Yēēsu kumwoochinē kule, “Kāānēētiintēēt, kiinkētē kule imwooyē manta ānkiiyibē biiko tukul ku kerkeyiitu ānkiinēētē biiko kōōnkēt kiyēē māchē :Yēyiin ām kēēlto nyēbo man. 22 Kunyoo, ii, mwoowēēch baa ng'ālyoontooni: Karaam kēēkwēchinē bāytooyiintēētaab Rooma syuuruut nto miyaat?” 23 Yooto kōōnkēt :Yēēsu kule kimii :bichoo kutēchē inee. Kunyoo, kumwoochi bichoo kule, 24 “Ōboorwoo baa beesyaanteet.” /Kiiboorchi. Yu kakas :Yēēsu beesyaantaanaa, kuteebee yōōtiichoo kule, “Bo ng'oo :mēti āk kaaynaani mii beesyaantaani?” 25 Kulē :bichoo, “Bo bāytooyiintēēt nyēē wōō nyēbo Rooma.” Yu kāmwooy :bichoo kuu nyooto, kumwoochi :Yēēsu kule, “Māchāktōōs ōkoochi bāytooyiintoonoo kiinyii, nto Yēyiin, ōkoochi nyeenyii.” 26 Kinam kuut bichoo :kiyēē kimwooy :Yēēsu. Kunyoo, kubotyi :wōlēē kiimuuchē kunamta Yēēsu kukāsē :biiko. 27 Nto mii yoo, kukwoonchi subak Yēēsu :biiko alake chēē /kikēēkuurēē Satukaayeek. Kiiyēnchinē :bichoo kule yoo kaakume :chiito, ku kaakume kutukul nyēē mēēbērē wokung'ēētēē meet bēsyēēt ake. Ām yooto, kuteebee :bichooto Yēēsu 28 kule, “Kāānēētiintēēt, kisirwēēch :Muusa kiruutyēēt nyēē mwooyē kule yoo kame :chiito āmānāāsikyiin leekwa ākoo koorkēēnyii, kōōntiyē :ng'eetaab kaamet koorkoonoo, sukusikyi nyiin lēēkōōk chēē /sikēēkuurtēē. 29 “Kunyoo, ii, ntēē kimii :chiito ake kēny nyēē kiboonto wērikyii tisab. Yu kāwokuwōōyiit wēēriit nyēē ki kibooreetyeet, kukēēsyo. Nto mii yoo, kumēēchi keey nyēē mānāāsikyi :koorkoonoo leekwa. 30 Ām yooto, kōōntiyiis :wēēriit nyēē kirubu nyoo kimēē. Kōōbuurchiin :nkinee ākoo koorkoonoo ankume āmānāāsikyiin āk koorkoonoo leekwa. 31 Kōōntiyiis :wēēriit nyēē kibo sōmōk. Kōōbuurto keey :nyoo nkinee koorkoonoo, nto mii yoo, kume :nkinee nyēē mānāānyōōr leekwa. Kiyeyakay kuu nyooto kut kubēk :wērichoo tukul āmā lēēkōōy. 32 Nto mii lētuunoo, kume :nkinee koorkoonoo. 33 Kunyoo, kēēmāchē imwoowēēch: Mākubooyiit ng'oo :koorkoonoo kōōyyiin kāng'ēētyēē :bichooto tukul meet, kuuyu kubooyiit man, kiikoomut :bichoo tukul koorkoonoo.” 34 Kukētyi :Yēēsu bichoo kule, “Ng'ētēē :kāāmutiisyēēt kōōrooni. 35 Yoo /kaakiing'eetee chii meet ānkuyēmāktōōs kuwo Kaab Yēyiin, mēēbērē tākōōmutiisyē nto /tābākiimutē subak, 36 kuuyu māmēē subak. Makukerkeyiitu ākoo malayikaanik. Lōkōkaab Yēyiin :icheek, kuuyu, kookoong'eetee icheek :Yēyiin meet.” 37 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi bichooto kule, “Nto kurubta keey ākoo ng'eeteetaab meet, ābērē kiichuurta :Muusa ām siruutēkyii yoo kimwooyē ām sōntiinoo kilāyē kule Yēyiin ku ‘Yēyiintēētaab Abraam, Isaka ākoo Yāākōbō.’ 38 Yoo /kakeemwa kule bo :Yēyiin anum, kōōbooru :yooto kule tākusoboot :chiichooto ānkoo kikiikume kēny. Kunyoo, kurubta keey ākoo Yēyiin, sobchootiin biiko tukul ānkoo mbo choo kiikubēk.” 39 Ām yooto, kulē :kāānēētikaab kiruutēk alake, “'Kēēkētu nyēē karaam, kāānēētiintēēt.” 40 Nto mii yoo, manaatakukany :biiko kuteebaatee Yēēsu subak ng'aleek alak kutēchē. 41 Nto mii yoo, kuteebee :Yēēsu bichooto kikwiilē inee kule, “Ām nee yu /kēēmwooyē kule chōōnēē :Kāārārookiintēēt kōōtaab Tāwuti? 42 Yēē ākoo wuu nyooto, ii, kwaam :nee naas sukusir :Tāwuti ām kitaabuutaab Tyēēnwookik kule, ‘Kimwoochi :Yēyiin Mokoryoontēēnyuu kule: 'Itēbunēē āwunyuu nyēbo taay 43 kēēbāytooyiisyē tukwaay ānku +maawaang'te buunikuuk.’ 44 “Kunyi, yoo kuurē :Tāwuti Kāārārookiintēēt kule ‘Mokoryoontēēnyuu’ kōōmuuchāktōōs kule nee kuyēk muchōkōrēēnyii?” 45 Kumii tākuyēbchinē yiit :biiko kiyēē kimii :Yēēsu kumwooyē, kuwēēkyi keey :Yēēsu rubiikyii ānkumwoochi kule, 46 “Ōriibēē keey kāānēētichoo bo kiruutēk, āmōōrubē ātēbuutēkwaa. Kicham :bichu kōōloochē sirook chēē yoo /kakeekas /simkiinkētē kule icheek kiirwookik. Kicham :bichu subak kubēēsyētootēē wōlēē chaang' :biiko /sikiisubooyootē nyēē /kākēēkoonyit. Kicham subak :bichu kulēkwēlē ng'ēchērōōk chēē mii taay yoo /kēēmii kooriikaab saayeet. Mbo yoo /kēēmii saakwa ake tukul, kōōmāymooyē :bichu ng'ēchērōōk chēbo taay. 47 Ng'ēētē mbo subak :bichu kulātu koor chēē musuuk sukuyibēē tukuukwaa, ānkusooyē miisin kuyēyē keey kule churtootiin. Biiko chēē wuu chuutēchu chēē mākuyēchi :Yēyiin ng'al chēē bichiiyēch kusiir chii ake tukul nyēē kiikukusta.”

Luuka 21

1 Kutākumii :Yēēsu Kōōtaab Yēyiin, kukas wōlēē kiikoochintooy :biiko chēē ki mokorēēn beesaanik loolēēt nyēē /kikiiruruukyinē beesaanik kubo yiisyēētaab Yēyiin. 2 Ām yooto, kuchō :cheebyoosya nyēē ki musuk anki banan. Kōōnēm :nyoo beesaanik chēē ng'ēri. 3 Kumwooy :Yēēsu kule, “!Kāāmwoowook, cheebyoosyaani musuk nyēē kēēnēm beesaanik laatit nyēē wōō kusiir chuut tukul. 4 Kāng'ōmōrē :bichoo mokorēēn laatit nyoo kēēkooytooy ām chēē boonto, nteenee kēēnēm :cheebyoosyaanaa cheechii tukul chēē kōriibēē keey.” 5 Ām yooto, kutoow :rubiik kung'alaalee Kōōtaab Yēyiin. Kimwooyē kule, “Kāroorānēch nyēē tyaa :rwoontōōchu /kikeeteechee Kōyi bo Yēyiin! Kāroorānēch mbo nkicheek nyēē tyaa :tukuuk chu /kikēēkōōnu /kiikaraaranee kōyi!” Nteenee, kumwoochi :Yēēsu rubiichoo kule, 6 “Mii :bēsyēēt nyēē +/mākiiturbuub tukuuchoo tukul choo ōmiitē ōchōrōkyinē. +/Mākiiturbuub nyēē māmii :rwaa mbo akeenke nyēē mākung'ēt ku keekemeer keey ake.” 7 Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kuteebee :rubiik kule, “Mokoryoontēēt, yēyāktōōs āyu :ng'ālyoontoonoo ānku nee :nyēē +makeekasee yoo makuyeyakay?” 8 Kukētyi :Yēēsu kule, “Ōriib keey. -Mookany /kiiberbeeraak. Choong'ēch :biiko chēē makukwaanaat ankuyey keey :ake tukul kule inee ku kāārārookiintēēt. Mākumwoowook :alake kule, ‘Kaakuriik :Mokoryoontēēt.’ Yoo kookas bichoo, -mōōyēnchi kiyēē mwooyē. 9 +Mookas kubārē keey :biiko ām kōōrēēt ānkukwiilē :alake bāytooyiisyēētaab kōōrēēng'waa, nteenee -mōōmuuyē. Ākoy kuyēyākiis :tukuuchoo kurook, māsimkuyitu :tabantaab kōōrēēt.” 10 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Mākubooryo :bōrōryēēt ake āk ake, kubooryo :kōōrēēt ake āk ake. 11 Mākutookunootēē :kibring'ring'yēēt kōōrēēt. Mākutookunootē :kēmēwuut nyēē wōō komoswookik chēē chaang' ām kōōrēēt ankukwaanaat mbo :bōōrwoonik chēē miyootēch. Mākutook :tukuuk alake ām wōliin bo barak chēē -/mākyoomu. 12 Nteenee, kutākutoombo kut kuyēyāktōōs :ng'aleechaa tukul, +/mākēēwusook /ānkiiyyoong'tēēnook kōōk ām kooriikaab saayeet /ankeekertaak kō kubo anii. Nto subak, +/mākiiyyoong'tēēnook taayeetaab bāytooyik kubo anii. 13 Bārooyinto :nyooto nyēē +mōōmwoochinēē bichooto kiyēē ōyēnchinē. 14 Kunyoo, -mookany kwaamaak mēt kule bōōmwooyē nee ām wōlooto bo kōōkwōōsyēchooto ōyēētēē keey. 15 +Māāboorwook kiyēē ōmiitē bōōmwooyē nyēē māmii :chii nyēē mākukētwook ng'ālyoo mbo kisich nto kulē, ‘Māwuu nyoo.’ 16 “Makuchaamtaak mbo :sikiikwook, tuubchōōsyēkwook, tilyōōnuutēkwook ākoo chōōrōōnuutēkwook kuyey alak ām akweek /keenam /ankeerat, nto alak, +/makeebakach. 17 “Mākuwēchook :biiko, kuuyu ōyēnwoo. 18 Ānkoo kāwēchook kuu nyooto, mēēbērē mākuwuutyēēnook :Yēyiin mbo kisich! 19 Yoo kōōmuytoochi ng'aleechaa, +mōōnyōōru soboonto nyēbo man ām lētuunoo.” 20 Kimwoochi :Yēēsu subak kule, “Yoo ōkāsē kōōkwēnkwēēnē :buunik Yēērusālēēm, ōnkēt kule kaakuriik :bēsyēēt nyēē sērwētēē :Yēērusālēēm. 21 Māchāktōōs :biikaab Yuuteeya kumwēy kuba lekem barak. Māchāktōōs mbo nkicheek :biiko choo mii Yēērusālēēm kumwēy. Nto choo kanyoorta :ng'aleechu kumii saang', kumeeyeey Yēērusālēēm. 22 Bēsyōōsyēchuutēchu chēē mākōōng'woonchinēē :Yēyiin biiko choo kiikuchoolwookēn kuu wōloo mwooytooy :siruutēk. 23 Lēyyē, mākuwuuyiityi sōō kule nee ām bēsyōōsyēchooto kooruuk choo kōōyootiin āk choo irēēriisyē! Mākuchō :ng'wooninto nyēē wōō kōōrēēt ānku mākōōng'woonchi :Yēyiin biiko choo mārubē ng'aleekyii. 24 +/Makeebakach alak, /ankeenam alak bākuyēkunoot motwoor ām kōōrōōsyēk tukul. Mākuminy :biikaab kōōrēēt ake Yēērusālēēm ākoy yēē kābēkunēē :bēsyōōsyēkwaa.” 25 Kimwoochi subak :Yēēsu rubiikyii kule, “+/Makeekasee mēēyintaab kōōrēēt wōlēē mākōōbuurto :asiista, araaweet āk kookeelik. Mākōōbuur :biiko ām kōōrēēt nyēē kāmuuyo. Makunam biiko :tonkoy ām wōlēē mākutākyi keey kumwēyēē kaaruumeetaab bēēkaab araarayta. 26 Mākumuuyo :biiko chēē chaang' kut wuu nyēē mākubēk ām kiyēē mii wokuyēyāktōōs ām kōōrēēt. Mākōōtimtiimākoy :wōliin bo barak. 27 “Ām yooto, makukas :biiko āyēēwu anii, Chiitaab Barak, ām boolteet ām kāāmuukēywēēk āk lēbkēēyyēētaab Yēyiin. 28 Yoo ōkāsē kutoowu keey :tukuuchoo tukul, ōng'ērēēkiisyē, kuuyu, ōmiitē bōōbēētii kōōrēēt nyēē lēēl.” 29 Ām yooto subak, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii tyoonkōōchēēt ake kule, “Māchē ōkāsēē mutiiniit āk keetiik alak. 30 Yoo ōkāsē kōōnkātu :sākēēkaab keetiichoo, ōnkēt kule kaakuriik kumusēs. 31 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, yoo ōkāsē kuyēyāktōōs :tukuuchoo, ōnkēt kule kaakuriik :Bāytooyiisyēētaab Yēyiin. 32 “Kunyoo, !kāāmwoowook, mābootōōs :biikyuu choo kyaakwey ānkoo kāyēyākiis :tukuuchoo tukul. 33 Mākubot :barak āk ng'wēny, nteenee mābotē :ng'ālyoontēēnyuu.” 34 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Ōriib keey! -Mookany ānyōōrwook ōbēng'tēē sookwoonuutēk ōyyēēsyē. -Mookany mbo kōōbootook :kāāsōōtēywēēk chēbo wōlēē +moonyoorte mokornoontiit. Yoo kooyey kuu nyooto, makucheeraak :bēsyoonoo āyēēwunēē. 35 Makucheer :ng'aleechu biiko ām wōlto ake tukul. 36 Māchē ōriibē keey kwaak. Ōsooyē sōōtitir omuuch ōbununēē ng'aleechaa ānkubōōyyoong'ēē taayeetaab Chiitaab Barak.” 37 Kiinēētiisyē :Yēēsu ām Kōōtaab Yēyiin yoo bo bēēt, nto mii kwēēmooy kuwēēchinē keey Lekemeetaab Musēytuuniinēk wokurwēē wōlooto. 38 Kuyyēēchē :kōōrēēt, kōōyēēyē Kōōtaab Yēyiin wokōōnēētiisyē. Kimustooy :nkicheek biiko chēē chaang' bākukāsē kiyēē kiinēētē :Yēēsu.

Luuka 22

1 Kikiikuriik /kyaam saakweet nyēē /kyoomēē mukaatiit nyēē makuutunaat. /Kikēēkuurēē saakwaani subak Saakweetaab Keeytaayeet. 2 Kimii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāānēētikaab kiruutēk kuchēēng'ē wōlēē makunamta Yēēsu /subakeebakach kumākāsē :biiko. Kinyōkōriitu :icheek biiko chēē kichaang' ām yooto. 3 Ām yooto, kutamar :Kibrōkōsyoontēēt Yuuta Iskaryoot nyoo ki akeenke ām rubiichoo ki taman āk āyēēng'. 4 Kiwo :Yuuta wōlēē kimii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo biiko alak chēē kiwōōyēch chēē kiriibē Kōōtaab Yēyiin. Kiwokusat wōlēē +/makeenamta Yēēsu. 5 King'ērēkyi :bichoo Yuuta ānkuchāmchiin kule mākōōkoochi :icheek beesaanik, yoo kayey kuu nyooto. 6 Kucham :Yuuta ng'aleechaa ankucheeng' bārooyinto nyēē /kiimuuchē /keenamee Yēēsu kumākāsē :biiko. 7 Nyēē ma tyaa, kuyit :bēsyēēt nyēē kēēyēēnyēē mēēnkitaab kōrōsēēk nyēē /kyoomēē saakweet nyēē /kyoomēē mukaatiit nyēē makuutunaat. 8 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu Bētērō ākoo Yoowaana kule, “Obe baa bōōyēytoowēēch saakweet kyaam.” 9 Kuteebee :icheek Yēēsu kule, “Imāchē bakeeyeytee ānō?” 10 Kukētyi :Yēēsu kule, “Obe, nto yēē kōōwut Yēērusālēēm, +mōōtuuyēē chiito ake nyēē boontoonu bēēko ām kiito ake. Orub chiichoo ākoy kōōto nyēē kēēwut. 11 Ōmwoochi chiitaab kayta kule, ‘Māchē :Mokoryoontēēt kisēēnkēētaab tāyēēk nyēē sukwaamee Saakweetaab Keeytaayeet āk rubiikyii.’ 12 Mākōōboorwook kisēēnkēēt nyēē wōō nyēē mii nyiin barak nyēē boonto tukuuk tukul chēbo ātēbto. Ām yooto, oyeyte āmiik.” 13 Kiba :rubiichoo āyēēnku ānkubākunyōōr kiy ake tukul kuu wōloo kimwooytoochinē :Yēēsu. Nto mii yoo, kuyeyta āmiik. 14 Yu kayit :āsiiswēk chēē /kyoomēē saakwaanaa, kōōbuur lēbkēēyik tukul āk Yēēsu yēēt akeenke. 15 Kumwoochi :Yēēsu lēbkēēyichoo kule, “Kwaamach kulōōyiit kule kyaam tukul āmiichu bo keeytaayeet ku manaanyalil. 16 !Kāāmwoowook, -mēētāwāā-āmē saakweet ake subak nyēē wuu nyi ākoy bēsyēēt nyēē /kakiikeeree nyēē lēēl nyēē biirē nyi ām Kaab Yēyiin.” 17 Ām yooto, kunam :Yēēsu terekyeet nyēē kimii :tifaayiik. Kubirchi Yēyiin kōōnkōy ānkumwoochi lēbkēēyichoo kule, “Ōmōōsootē tifaayiichu. 18 !Kāāmwoowook, -māwāāyyēē subak tifaayiin ākoy bēsyēēt nyoo +mawaayyee ām Kaab Yēyiin.” 19 Nto mii yoo, kunam :Yēēsu mukaatiit ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy ankubetes ānkōōkoochinoot lēbkēēyik. Kumwoochi kule, “Bōōrnyuu :nyi nyēē /kāākēēkōōn kubo akweek. O-am sōōsōōtēēnoo.” 20 Yu kāākwoomiis kubēk, kunam terekyeet nyēē kimii :tifaayiik ānkumwooy kule, “Kiirootyeet :nyi nyēē lēēl kubununēē :korotiikyuu chēē +/makeewasta kubo akweek.” 21 Kumwooy :Yēēsu kule, “Ānkoo kēēmiitē kyoomiisyē :tukul, miitē :akeenke ām akweek wokuchoomtoo. 22 Makume :Chiitaab Barak kuu wōloo kiikusatita :Yēyiin, nteenee +/mākiing'woonchi sōō kule nee chii nyoo kachaamta.” 23 Ām yooto, kuteebee keey :rubiik kule, “Ara ng'oo ām acheek nyēē mii wokuchoomtooy Yēēsu, ēē?” 24 Ām yooto subak kutoow :rubiik kumooyo wōōyinto. 25 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Bāytooyik chēē mii kōōrooni kumāchē kōōboorchi biiko alak kule icheek :chēē bāytooyiisyē ānku icheek :chēē inkētē kuyēētyēēchi biiko alak kusiir chuut. 26 Māmāchāktōōs oyey :akweek kuu nyooto. Nteenee, nyoo wōō ām akweek kuyib keey ng'wēny, nto nyoo māchē kuyēk kāāntōōyiin kumāchāktōōs kuyēētyēēchinē chuut. 27 Ng'oo :nyēē wōō ām chiito nyoo āmiisyē āk nyoo mii kubāyiisyē? Chiito nyēē wōō ām bichooto ku chiito nyoo mii kwoomiisyē, nteenee kēēboontē keey āwuuyē motwooriintēēng'woong'.” 28 Kutas taay :Yēēsu kumwoochi kule, “Kwōōmuytoochi :akweek tyēmuutēk chēē kōōkēēnyōōru. 29 Kuu yoo kiikukōōno :Baaba kāāmuukēywēēk ābāytooyiisyē, +maayey :nkanii kuu nyooto ām wōlēē ōmiitē :akweek. 30 +Mākiibuurtē keey :tukul āk akweek kyoomiisyē ām Kaab Yēyiin. +Mōōbuurēē ng'ēchērōōkaab bāytooyiisyēēt, ānku +mōōtiilchinē ng'aleek biiko tukul chēbo mooyēētaab Isirāyēēl.” 31 Ām yooto, kukuur :Yēēsu Bētērō kule, “Simōōni wē, Simōōni! /Kāākiikoochi Buunyoontēēt kāāmuukēywēēk kutyemaak kukas kule ng'oo :nyēē makwaasta keey. 32 Nteenee kāāsoowuung' anii simābot :kaakaaseeng'uung' kutukul. Yoo 'keeweekse ichōō wōlēē āmiitē, ititiir mbo ng'eetaab koomēt.” 33 Kumwoochi :Bētērō Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, kaachamte keey :anii. Yoo kābo rātiisyō, /keerateech tukwaay, nto yoo kābo meet, kēēbēku :tukwaay.” 34 Kukētyi :Yēēsu kule, “Bētērō, kāāmwoowuung', kutoombo kōōturkuuchē :kirkōōnkiit kwēēmowuuni +meetuuch keey areet sōmōk kule -'mēēnkētoo.” 35 Kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Yoo kyāāyooktook obeetaate āmā beesyaa, lool nto kwēyōōnik alak, ara kibotwook :kiy ake tukul?” Kumwooy :rubiik kule, “Māmii :kiy nyēē kibotwēēch.” 36 Ām yooto, kumwooy :Yēēsu kule, “Nteenee raat, chii nyoo boonto beesaanikyii nto loolēēnyii, kunamaat. Nto nyoo mātinyē chōōkiit, kwaalta kāāliikēēnyii ankwaalee nyeenyii. 37 Mākuyityiin :siruutēchu bo Yēyiin kurubta keey āk anii ām yoo mwooyē kule, ‘/Kikeetasta mng'ōōkisiis.’ Kuu wōloo /kikeesirta kurubta keey āk anii, makuyeyakay kuu nyooto.” 38 Kumwooy :rubiik kule, “Mokoryoontēēt, nto chu chōōkiinēk āyēēng'.” Kumwoochi :Yēēsu kule, “Kung'etee yoo!” 39 Nto mii yoo, kuchuwunee :Yēēsu kōyooto kimii kwoomiisyēē āk rubiikyii ānkutākyi keey Lekemeetaab Musēytuuniinēk kuu wōloo kōyēytooy kwaak. 40 Kumii wōlooto, kumwoochi rubiikyii kule, “Māchāktōōs ōsooyē simōō-āsyi keey tyēmuutēk.” 41 Kung'eetee :Yēēsu yēē kimii :rubiikyii ankoonaata yēē lōō kisich. Kukutuny ām wōlooto ankusaay kule, 42 “Baaba, yoo ichāmē, 'inēmtoowoo nyalili. Nteenee, kuyeyakay kuu wōloo imāktooy, āmēēbērē kuu wōloo āmāktooy anii.” 43 Yu keewaany :Yēēsu kusaay kuu nyooto, kuchōōnchi :malayikeet ānkōōtitiir. 44 Kisaay subak nyēē ng'waa miisin kut kooyot. Kikerkeyiitu :kiiyootichaa korotiik chēē /kakiitaata. 45 Yu kang'eetee :Yēēsu yooto kāsooyēē, kuwo yoo kimii :rubiik. Kunyōōr rubiichoo kuruuytōōs ām chaasik chēē kiboonto chēbo kāāsōōtēywēēkaab tāng'āng'uutēk. 46 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu rubiichooto kule, “Ām nee yu ōmiitē ōruuytōōsii? Ōng'ēētyē ankoosaay simōō-āsyi keey tyēmuutēk.” 47 Kutākumii :Yēēsu kung'āloolē, kuyit yooto :biiko chēē chaang'. Kiboontoonu keey :bichoo ākoo Yuuta nyoo ki akeenke ām rubiikaab Yēēsu taman āk āyēēng'. Ki :Yuuta nyēē kikiintōōchi. Kōōnookyi :Yuuta Yēēsu kumāchē kutorooch. 48 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Yuuta! Imāchē man ing'ōmtē Chiitaab Barak ām toroocheet?” 49 Yu kakas :rubiik chuut kiyēē kimii wokuyēyāktōōs, kumwooy kule, “Mokoryoontēēt! Keeyebaayeb?” 50 /Kēēmwooyē kuu nyooto, kuchwēntooy :akeenke yiititaab taay nyēbo motwooriintēētaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō. 51 Nteenee, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Ōbāroochi kuyey!” Ām yooto, kunam yiititaab chiichoo ānkukētyi yooto kōōsoob. 52 Ām bichooto kikwoonii āk Yuuta, kimii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch, booyik ākoo biiko alak chēē wōōyēch ām chēē kiriibē Kōōtaab Yēyiin. Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu bichooto kule, “Ntēē sookwaante chōōkiinēk āk syaariinek? Ōbērē āntōōchinē :anii lukēēt nyēē māchē kuweech kōōrēēt? 53 Ntēē kwāāmiitē :anii kwaak biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin amoonamaa anii :akweek? Nteenee, bēsyēēng'woong' :nyi ra āk kāāmuukēywēēkaab mēēnānēēt.” 54 Ām yooto, /keenam Yēēsu /ānkēēkwēryoot ākoy kaytaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō. Koonaamaat :Bētērō Yēēsu ākoy biiwuutaab kayaa. 55 Yu keelaay :riibiik maat biiy kwēēn, kōōbuurēē yooto :biiko. Wokuyu :nkinee Bētērō mayaa. 56 Kimiitē :chēēbto ake nyēē kiyēyiisyē kayaata. Nto bērē kumur yooto, kukas Bētērō kataal :maata. Kōōrōōtoot ānkumwooy kule, “Ntēē kiboontootē keey :chiichi ākoo Yēēsu.” 57 Nteenee, kutuuch keey :Bētērō kumwooyē kule, “Chēē, ntēē -māānkētē chiichoo.” 58 Nto mii yoo, kukas :chiito ake subak Bētērō ānkumwooy kule, “Ntēē inyiing' :ake ām bichu.” Kumwooy :Bētērō kule, “Lēyyē, ābēērē keey :anii.” 59 Yu kakeeyta :asiista akeenke, kumwooy subak :chiito ake ām yooto kule, “Kubooyiit man, kiboontootē keey :chiichi Yēēsu, kuuyu Kālilooyiin.” 60 Kutuuch keey :Bētērō kule, “Kubooyiit man, -māānkētē kiyēē imiitē imwooyē.” Ku tākumii :Bētērō kung'āloolē, kooturkuuch :kirkōōnkiit. 61 Kuweech keey :Yēēsu ānkōōrōōtoot Bētērō. Ām yooto, koosoot :Bētērō kiyēē kākāākumwoochi :Yēēsu kule, “Kutoombo kōōturkuuchē :kirkōōnkiit kwēēmowuuni +meetuuch keey areet sōmōk kule -'mēēnkētoo.” 62 Kuchuyta :Bētērō saang' ānkuwokuriir nyēē kāng'woonchi miisin. 63 Kitoow :biiko choo kimii kuriibootē Yēēsu kōōntosuuroot ankoonyaliilaat. 64 Kiiyēēn koonyek, ānkubirsēēt, sukutēēbootēē kule, “Ng'oor baa, ng'oo nyoo kābiring'?” 65 Kimwoochi mbo subak :bichooto Yēēsu ng'aleek alak chēē chaang' chēē king'āloolēē nyēē miyaat. 66 Yu yyēēchē :kōōrēēt, kikiikōōruruuch keey :kōōkwēēt nyēē wōō nyēbo Yuutayeek, kunam wōlēē mii booyik, bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāānēētikaab kiruutēk, /ānkēēkwēryoot Yēēsu ākoy kōōk. 67 Ām wōlooto, /keeteebee Yēēsu kule, “Mwoowēēch baa yoo inyiing' man :Kāārārookiintēēt.” Nteenee, kumwoochi :Yēēsu kule, “Ānkoo kāāmwoowook, mēēbērē +moochamte, 68 nto subak, ānkoo kaateebeenaak :nkanii ng'ālyoo, mēēbērē +mōōkētu. 69 Nteenee, kung'eetee raat kuwo taay, +māābuurunēē :anii, Chiitaab Barak, āwutaab taay nyēbo Yēyiin kēēbāytooyiisyē :tukwaay.” 70 Ām yooto, kuteebee :bichoo tukul kule, “Imāchē imwaay kule inyiing' Lekwetaab Yēyiin?” Kukētyi kule, “Wuu nyooto.” 71 Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kōōruumchi :bichoo kule, “Mēēkumii kiyēē tākēēmāchē /tākēēmwoowēēch kurubta keey ākoo chiichi, kuuyu kaakeekas kuchāmchiintōōs nkit.”

Luuka 23

1 Ām yooto, kung'eet :kōōkwoonooto tukul bo Yuutayeek ānkukwēryoot Yēēsu ākoy Kaab Bilaato. 2 Kumwoochi :bichooto Bilaato kule, “Kikēēnyōōru chiichi kutēwēchootē kāāsōōtēywēēkaab biikyoo kule kumākwēchi bāytooyiintēēt nyēbo Rooma syuuruut. Kimwooytootē mbo subak kule inee ku kāārārookiintēēt nyēē māchē kubayta biikyoo.” 3 Kuteebee :Bilaato Yēēsu kule, “Inyiing' :bāytooyiintēētaab Yuutayeek?” Kukētyi :Yēēsu kule, “Wuu nyooto, sinee.” 4 Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kumwoochi :Bilaato bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk biiko chēē kimii yooto kule, “Ntēē -māākāsē lēēlis nyēē boonto :chiichi.” 5 Kōōwuruur :bēēliichoo wōōyēch bo kōrōsēēk Bilaato kumwoochinē kule, “Inee nyēē mii kōōwuruurē biiko ām kōōrēēnyoo kumukuul ām kāānēētiisyēēnyii. Kitoowunēē ng'aleechaa Kalilaaya, neennyi kookuyit wōli.” 6 Yu kakas :Bilaato ng'aleechaa, kumach kōōnkēt yoo kibo :Yēēsu yēēmēētaab Kalilaaya. 7 Yu kāwokōōnkēt kule kichōōnēē :Yēēsu yēēmēēt nyēē kibāytooy :Ērōōtē, kōōrēkēērchi Ērōōtē nyēē kimii Yēērusālēēm ām bēsyōōsyēchooto. 8 Bērē kukas :Ērōōtē Yēēsu, kung'erech miisin, kuuyu kikiikumach nyi kooy kule kukas, kuuyu kikiikukas /kyoomtooy Yēēsu. Kimāchē kule nto yey :Yēēsu kiy nyēē /kiilātē. 9 Kuteebee :Ērōōtē Yēēsu tēēbuutēk chēē chaang', nteenee mānāākētyi :Yēēsu ng'ālyoo. 10 Ām yooto, kung'ēētyo :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāānēētikaab kiruutēk ānkumwoochi Ērōōtē kule, “Kiikuyey :chiichi ng'aleek chēē miyootēch, so!” 11 Nto mii yoo, kōōntosuur :Ērōōtē āk lukēēnyii bo booryēēt Yēēsu ankoonyaliil. Kiilookyi sireet nyēē kibo bāytooyiisyēēt /ankeeketita kuwo wōlēē kimii :Bilaato. 12 Kiyey :ng'ālyoontoonoo bēsyoonoo kuchoomnyo :Ērōōtē āk Bilaato. Kutoombo kut kuyitu :bēsyoonooto, ki buunyoo :chii ām wōlēē mii ake. 13 Ām yooto, kōōruruuch :Bilaato bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāāntōōyik āk biikaab yēēmēēt, 14 ānkumwoochi kule, “Kōōkwērwoo chiichi ānkōōmwoowoo kule kimii kutēwēchē biiko. Kāābērē ārōōtootē ankaateebee ng'aleek ām taayeeng'woong' ku māmii :lēēlis nyēē boonto. 15 Kābērē kukas :nkinee Ērōōtē kumātinyē :chiichi lēēlis ake tukul. Kiyooto nyēē kiyey sukukēt kuchō wōlēē kēēmiitē. Māmii :kiy nyēē kiikuyey nyēē sukuyey /keebakach. 16 Kunyi, +/makeebas /ankeebakaakta kuwēēchi keey.” 18 Ām yooto, kōōruumchi :biiko kule, “Iwaang'te chiichi ankiityaakte Baraaba.” 19 Baraaba ku chii nyēē /kikiikeerat nyēē kimāchē kuweech kōōrēēt ānkikiikurumiis. 20 Kumwoochi :Bilaato subak bichoo kule, “Ntēē irooko /kiityaakta Yēēsu.” 21 Nteenee, kubōloobōl :biiko kule, “Obakach! Obakach!” 22 Kumwoochi subak :Bilaato bichoo nyēbo sōmōk kule, “Ara, koleel nee :chiichi? Māmisyinē /keebakach. Kunyi, +/makeebas /ankiityaakta.” 23 Nteenee, kiiwuruur :biiko Bilaato kukuurchinē barak kule, “Māchāktōōs /keebakach chiichi!” Ām yooto, kōōbēliis :bichoo ām kwiilateeng'waa, 24 Kiyēchi :Bilaato bichoo kuu wōloo kimāktooy. 25 Kiityaakta Baraaba chiichoo /kikiikeerat nyoo kimāchē kuweech bāytooyiisyēētaab kōōrēēt ānkikiikurumiis, ankuchamta /bakeebakach Yēēsu. 26 Yu /kikēēmii /kēēkwēryootē Yēēsu, /kēētuuyēē chiito ake nyēē kimii kuwēētii Yēērusālēēm. /Kikēēkuurēē chiichoo Simōōni anki bo kōōrēētaab Kurēēnē. /Kēētuuyēē chiichoo kuu nyooto, /kēēnāmē /ānkēēkērchinē koong' kukalabaat murtooywoontoonoo kurubē Yēēsu lēt. 27 Kiinaamaat :biiko chēē chaang'. Ām bichooto, kimii :chēēbyōōsōōk chēē kyoomootē mbuy kuriirēē Yēēsu. 28 Kuweech keey :Yēēsu ānkumwoochi chēēbyōōsōōchoo kule, “Tibikaab Yēērusālēēm, -mooriireenaa anii, nteenee oriiree keey nkit āk lōkōkwook. 29 Mii kukwoonii :bēsyōōsyēk chēē mākumwooy :biiko kule, ‘Mii nyēē karaam :koorko nyoo mānāāsich leekwa.’ 30 Mākumwooyē :biiko yooto kule ‘Kaykay kuturbubchēēch :tulōōntōōk ānkutubēēch :lekemoosyek.’ ” 31 Kitas taay kumwooy kule, “Yoo imuuchē raat /kēēyēchi kēēti ataa ng'aleek chēē wuu choo, ii, /bakeemwa nee naas chēē yoomchootiin?” 32 /Kikeebeeta nkicheek biiko alak āyēēng' chēē kirātootiin ām ng'aleek chēē kiikuyey /kēēmāchē /bakeebakach ākoo Yēēsu. 33 Yu kayit yēēt ake yēē /kikēēkuurēē “Rōkyēētaab Mēt,” /kēēkwērtoochi Yēēsu āk bichooto āyēēng' murtooywōōsyēk. /Kikiiyyoong'to ake kutābān āwutaab taay nyēbo Yēēsu; kutābān ake āwutaab lēt. 34 Kimwooy :Yēēsu ām yooto kule, “Baaba, inyōōchi kaat bichu mii kuyēyē ng'aleechu, kuuyu -mēēnkētē kiyēē mii kuyēyē.” Nto mii yoo, kubar :bichoo kikwērtooy Yēēsu sēkēēryēēt yu kimāchē kubchēchiin sirookaab Yēēsu sukōōnkēt kule ng'oo :nyēē mākuyib sireet nkōnō. 35 Kiiyyoong'iis yooto :biiko kukāsē kiyēē kimii kuyēyāktōōs. Kiinchuruurē :kāāntōōyikaab Yuutayeek Yēēsu kumwooyē kule, “Ntēē kiisoobē :chiichi biiko alak. Yoo inee man Kāārārookiintēēt nyēē chōōnēē Kaab Yēyiin, kōōsoob keey, naas.” 36 Kiinchuruur :nkicheek biikaab lukēētaab booryēēt Yēēsu. Kikwaanta tifaayiik chēē tāytāyēch ānkōōyokoochi Yēēsu, 37 ānkumwoochi kule, “Yoo inyiing', man, :bāytooyiintēētaab Yuutayeek, isoob keey, naas.” 38 /Kikēēsirchi ng'aleek alak yēē bo mētitaab Yēēsu barak chēē kimwooyē kule, “BĀYTOOYIINTĒĒTAAB YUUTAYEEK :NYI.” 39 Kimwoochi :chiito akeenke Yēēsu ām bichoo āyēēng' choo /kikēēkwērtooy āk inee kule, “Inyiing', oob, :Kāārārookiintēēt? Iraraach keey, naas, ankiiraraacheech nkacheek!” 40 Yu kāmwooy :nyoo kuu nyooto, kōōburyoong'to :nyiin ake kule, “Yyōōch! -'Mēēywēyē :inyiing' Yēyiin siimwooyē ng'al chēē wuu choo, ānkēēmiitē :tukul kēēnyōōru ng'wooninto nyēē kerkeey. 41 Misyēēch acheek kēēnyōōru ng'wooninto nyēē wuu nyiitēnyi kurubta keey ākoo lēēlisto nyēē kēēboontē. Nteenee, /kakyaam chiichi buch.” 42 Ām yooto, kumwoochi :chiichoo Yēēsu kule, “Isootaa, yoo 'kēēwut Kaab Yēyiin.” 43 Kumwoochi :Yēēsu kule, “!Kāāmwoowuung', bākiibuurē ra āk inyiing' Barak.” 44 Ku āsiiswēk lo, kuker :kiito ake asiista kuchō :mēēnānēēt kōōrēēt. Kiichuulyo :mēēnānoonoo ākoy āsiiswēk sokool. Kimii :sireet nyēē kirikimim nyēē /kikiiyēēlēē Kitōōkiitaab Kōōtaab Yēyiin. Ām yooto, kukērēērunēē keey :siraanaa āyēēng'. 46 Kiinchō :Yēēsu kule, “Baaba Yēyiin! Yēytoowoo tāmirmiryēēnyuu!” Ku kēēwoong' ng'aleechaa, kung'et. 47 Kimii :chiito ake yooto nyēē ki nyēē wōō nyēbo lukēētaab booryēēt. Yu kakas kiyēē kiyeyakay, kookaasta Yēyiin, kumwooyē kule, “Kubooyiit man, ākoo kochurtaat :chiichi ām taayeetaab Yēyiin.” 48 Yu kakas :biiko chēē kimii yooto kiyēē kayeyakay, kung'woonchi. Ām yooto, kooyeey :bichoo kaa nyēē kanamaat keey kwērmētōōk. 49 Kimii yooto :nkicheek chōōrōōnuutēkaab Yēēsu āk chēēbyōōsōōk alak chēē kirubootē Yēēsu. Kikwoonēē :chēēbyōōsōōchoo Kalilaaya. Kiiyyoong'iis yēē kilōō kutoobēnē kiyēē kimii kuyēyāktōōs. 50 Kimii :chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Yōōsēēf nyēē kiminyē kiriinkēēt ake ām yēēmēētaab Yuuteeya nyēē /kikēēkuurēē Arimataaya. Ki akeenke :chiichoo ām choo kibo kōōkwēēt nyēē wōō nyēbo Yuutayeek. Ki chii nyēē kikiikunam ng'ālyoontēētaab Yēyiin miisin. Kimachamaat ng'aleekaab biiko chuut ām kōōkwoonoo ānkimii kukānyoonu Bāytooyiisyēētaab Yēyiin kuyit. 52 Kiwo :chiichoo Kaab Bilaato wokusoom /kēēchāmchi wokōōnēm muustaab Yēēsu. Kuchāmchi :Bilaato. 53 Kōōrēēk muusyoontoonoo ankuratee ankeet ānkuwokōōkoochi kochonkeet ake nyēē /kikiikiiwōr wōlēē /kimānāākiikoochi muusyoo bēsyēēt ake. 54 Ki bēsyēēt :nyooto nyēē kimii :Yuutayeek kuyēytēē keey ku kātoow keey :bēsyēētaab Sabaato. 55 Kiinaam Yōōsēēf :chēēbyōōsōōchoo kikwoontooy keey Yēēsu ām Kalilaaya ākoy kochonkaanaa bakukas wōlēē /kikeekonorta. 56 Ām yooto, kooyeey ankubakuyeyta mwaanik chēē boong'u nyēē anyiny. Nteenee, kiimuuny ām bēsyēētaab Sabaato kuu wōlēē mwooytooy :kiruutēkwaa.

Luuka 24

1 Ām bēsyēētaab taayta, nyēē kirubē bēsyēētaab Sabaato, kumusta :chēēbyōōsōōchoo ku kēērir :kōōrēēt ākoy wōloo kibo kochonkaanaa /kikēēkōnōrēē Yēēsu. Kibeeta mwaanichaa kiboong'u nyēē anyiny choo kikiikuyeyta. 2 Yu kabakuyit wōlooto, kunyōōr ku /kiikēēwunukto rwaanteet nyoo /kikeekeree kochonkaanaa. 3 Nto bērē kōōwut kochong', ku māmii :muustaab Mokoryoontēēt Yēēsu. 4 Kutākumii :chēēbyōōsōōchoo kōōlātē ām kiyēē kayeyakay, kukas biiko alak āyēēng' chēē kēēyyoong'iis taayeeng'waa. Kiboonto :bichoo sirook chēē kileelach kut kōōlēkēchēēchtōōs. 5 Kikutuny :chēēbyōōsōōchoo kukubuy kuut nyēē kāmuuyo. Ām yooto, kumwoochi :bichoo chēēbyōōsōōchoo kule, “Ām nee yu ōchēēng'ēē chii nyēē soboot wōlēē /kēēmuchinē biich? 6 Māmii wōli! Nteenee, kaakung'eetee meet. Māchāktōōs ōsōōtē wōlēē kimwooytoowook yoo kitākumiitē Kalilaaya. 7 Kimwooy kule, ‘+/Mākiiyokoochi Chiitaab Barak biich chēē mng'ōōkisiis chēē mākukwērtoochi murtooywoontēēt. Nto mii bēsyēētaab sōmōk kung'eetee /kakeebakach, makung'eetee meet.’ ” 8 Kisēw :chēēbyōōsōōchoo ām ng'aleechaa kurubta keey ākoo kiyēē kikiikumwooy :Yēēsu. 9 Ām yooto, kooyeey :chēēbyōōsōōchoo wōloo kikwoonēē ānkubākwoomchi rubiik choo ki taman āk akeenke ng'aleechaa. Kyoomchi mbo nkicheek rubiik alak lōkōōywēchoo. 10 Chēēbyōōsōōchoo kibākwoomchinē lēbkēēyik ng'aleechaa ku Maaryaa nyēbo Maktaala, Choowaan, Maaryaa kaametiitaab Yāākōbō, āk chēēbyōōsōōk alak chēē kiboontootē keey tukul. 11 Kichwees :rubiichoo ng'aleekaab chēēbyōōsōōchoo, wuu nyēē kima ng'al chēbo man. 12 Nteenee, king'eet :Bētērō ankulabat wōlooto kibo kochonkaanaa /kikēēmuchinē Yēēsu. Nto bērē kuyim kōōkōōyto āriit, kukas sirook baateey choo /kikēēkōnōrtooy Yēēsu, āmāmii :bōōrto. Kooyeey :Bētērō kaa kōōlātootē ām kiyēē kiyeyakay. 13 Ām bēsyoonooto kimii :rubiik alake āyēēnku chēbo Yēēsu kubēētii saang'ta ake. /Kikēēkuurēē saang'aa Emaawu, nyēē kiboonto lōōyinto nyēē kimāchē kuyibē āsiiswēk āyēēng' kuwēētēē :chiito Yēērusālēēm ākoy wōlooto. 14 King'āloolootēē tukuuk tukul chēē kikiikuyēyākiis. 15 Kutākumii kwoomootē lōkōōy, kōōwut :Yēēsu baanaa ankubeeta keey tukul. 16 Nteenee, mānēēnkēt :icheek kule ki Yēēsu :nyooto. 17 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Nee nyi ōmiitē ōng'āloolootēē ām baani?” Kōōyyoong'iis nyēē mā ng'ērēkootiin. 18 /Kikēēkuurē akeenke ām rubiichoo āyēēng' kule Kileeyoba. Kukētyi :chiichoo Yēēsu kule, “Imāchē imwoowēēch kule inyiing' baateey ām Yēērusālēēm nyēē -mēēnkētē kiyēē kookuyeyakay?” 19 Kuteebee :Yēēsu chiichoo kule, “So! Kiy nee nyēē kookuyeyakay?” Kukētyi kule, “Ng'ālyoo kurubta keey ākoo Yēēsu nyēbo Naasareet. Ki ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin nyēē kiboonto kāāmuukēywēēk ām wōlēē king'ālooltooy, ānkuyēyē ng'al chēbo kwong'uut ām taayeetaab Yēyiin āk biiko. 20 Kiiyokooyto :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāāntōōyikyoo /bakeebakach. /Kikēēkwērtoochi murtooywoontēēt. 21 Kōkiimoong'tēē keey :acheek kule inee nyēē machakootyaakta biikaab Isirāyēēl, ānku bēsyēētaab sōmōk :nyi ra kung'eetee kōyēyākiis :ng'aleechu. 22 Nto subak, kayeyeech :chēēbyōōsōōk alake kēēlibilu miisin. Kamusta ākoy kochong' wōloo /kikiitōōrē, 23 nteenee, mānāābākunyōōr bōōrnyii. Kāmwoowēēch kule kakas malayikaanik alak chēē kāmwoochi icheek kule soboot :Yēēsu. 24 Kaakuba :alake ām acheek wōlooto, ānkubākunyōōr kule wuu nyooto, amanaakas :icheek bōōrnyii.” 25 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu bichooto kule, “Kyōōbuuswookēn sōō nyēē tyaa, ānku wuuyēch mētēwookwook kule nee! Ākoo mānōōyēnchi tukuuk tukul choo kiikumwooy :ng'ālooltooyikaab Yēyiin. 26 -Mōōnkētē :akweek kule kimisyinē kunyalil :Kāārārookiintēēt ām tukuuchoo nto kiitōrōōrē?” 27 Yooto, kōōbānyboonkyi :Yēēsu bichoo ām siruutēkaab Yēyiin kutoowunēē choo bo Muusa ākoy chēbo ng'ālooltooyik tukul kurubta keey āk inee. 28 Yu makuyit saang'aa kimii kubēētii, kuyey keey :Yēēsu wuu nyēē kimāchē takutas taay āk baanaa. 29 Nteenee, kiket :bichoo kule kōōbuurto keey :icheek, kuuyu, kikiikwiimēn :kōōrēēt. Kucham :Yēēsu kōōbuurto keey tukul. 30 Kumāchē kwoomiis, kunam :Yēēsu mukaatiit ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy. Kubetes ānkōōkoochi bichooto. 31 Ām yooto, kusēw :bichoo kule ākoo ki Yēēsu :nyooto. Kusēwu kuu nyooto, kubotē :Yēēsu kule bil. 32 Ām yooto, kumwooy :bichooto kule, “Kākāng'ērēkiis sōō :moonikyoo kule nee, yoo kāmii kumwoowunoowēēch ām kēēltaab too kurubta keey āk kiyēē mwooyē :siruutēkaab Yēyiin.” 33 Kung'ēētyo :bichooto areet akeenke ankooyeey Yēērusālēēm. Kibākunyōōr rubiichoo ki taman āk akeenke āk rubiik alak kumii yēēt akeenke. 34 /Kēēmwoochi bichooto tukwaay kule, “Kookung'eetee man :Mokoryoontēēt meet, ānku kāākōōboorchi keey Simōōni.” 35 Kimwoochi :bichooto kikwoonēē Emaawu chuut kiyēē kiyeyakay ām kēēltaab too āk subak ām wōlēē kiinkētito :icheek Yēēsu, yu kāwokubetes mukaatiit. 36 Kutākumii :bichoo kwoomchinē chuut lōkōōywēchoo, kōōyyoong'ēē :Yēēsu yooto, ānkumwoochi kule, “Ōnyōōru tāloosyēēt.” 37 Kimuuyo :bichoo, ānkubōōtoon kubērē tōōs āyiintēēt :nyooto. 38 Nteenee, kumwoochi :Yēēsu kule, “Ām nee yu kōōmuuyē, ankooyiimaak mēt -moochamte kule anii :nyiitēnyi? 39 Okasee baa mbo āwunnyēkyuu āk kērēēnkōōk sōōnkēt kule anii :nyooto. Otabtab sookas, kuuyu, ōmiitē ōbērē tōōs āyuu :anii āyiintēēt. Mātinyē :āyiintēēt bōōrto.” 40 Yu kāmwooy kuu nyooto, kōōboorchi āwunnyēkyii āk kērēēnkōōkyii. 41 Kiilat :rubiik ānkung'ērēkiis, nteenee wuu nyēē kimanaachamta kule kiwuu nyooto man. Ām yooto, kuteebee :Yēēsu kule, “Ōboontē āmnyoo?” 42 /Kiikoochi burburyoontēēt nyēē /kikiikeewaatan. 43 Kwaam burburyoontoonoo kukāsē :rubiik. 44 Kumwoochi rubiikyii kule, “Ōsōōtyēēchi kiyoo kyāāmwoowook yoo kitākēēboontootē keey. Kyāāmwoowook kule misyinē kuyēyākiis tukuuk tukul kuu wōloo mwooytooy :kitaabuunekaab Muusa āk chēbo ng'ālooltooyik alak chēbo Yēyiin āk choo bo kitaabuutaab Tyēēnwookik kurubta keey anii.” 45 Nto mii yoo, kung'oonkyi :Yēēsu rubiikyii kōōnkēt kiyēē kimwooyē :siruutēkaab Yēyiin. 46 Kimwoochi rubiichoo kule, “/Kikeesir kule, ‘makunyalil :Kāārārookiintēēt anku makung'eetee meet ām bēsyēētaab sōmōk kung'eetee /kakeebakach. 47 +/Makyaamtaatee ām kaayneenyii kōōrōōtunwēēk tukul kule kuweek :biiko ām miyootyēēt nyoo kiikuyey, /sikēēnyōōchi kaat.’ Kookas :akweek kuyēyāktōōs ng'aleechu. Kunyoo, o-amtaate ōtoowunēē Yēērusālēēm. 49 Kookas, āmiitē wāāyookwook kiyēē kimwooyē :Baaba kule mākukōōnook. Nteenee, ōbuur :akweek kiriinkooni kut /kiilaacheenaak kāāmuukēywēēk kukwaanee Barak.” 50 Nto mii yoo, kuwēēto keey :Yēēsu rubiichoo kung'eetee Yēērusālēēm kutākyinē keey komostaab Beetannya. Yu kayit yēē kilēēkitēē Beetannya, kōōtōrōōr :Yēēsu āwunnyēkyii ankusaay Yēyiin kōōbēruur rubiichoo. 51 Kutākumii kusooyē, /kēēyib kuwo Barak. 52 Kukutunkyi :rubiichoo Yēēsu ankooyeey Yēērusālēēm ku ng'ērēkootiin miisin. 53 Kunyoo, kung'eetee yooto, kiibuurunēē :rubiichoo Kōōtaab Yēyiin kibtaman kōōkoostooy Yēyiin.

Yoowaana 1

1 Ām taayta, kimiitē :Ng'ālyoontēēt. Kiboonto keey :Ng'ālyoontoonoo āk Yēyiin. Ki Yēyiin :Ng'ālyoontoonoo, 2 ānkiboonto keey āk Yēyiin ākookoy. 3 Kiyey :Yēyiin kiy ake tukul kubununēē inee. Nto kima inee, nto mānāātook :kiy ake tukul nyoo kiikutook. 4 Chōōnēē :soboonto nyēbo kiy ake tukul wōlēē mii :inee. Kiyibchi :sobooniitēnyi biiko lēbkēēyyēēt. 5 Ikwēnyē :lēbkēēyyoonoo ām mēēnānēēt, nteenee -mēēmuuchē kulukuy :mēēnānoonoo lēbkēēyyoonooto. 6 Kichō :chiito ake nyēē kiiyook :Yēyiin. /Kikēēkuurēē chiichoo Yoowaana. 7 /Kikiiyook Yoowaana chākōōboorchi biiko ng'aleek kurubta keey āk lēbkēēyyoonoo, sukutorooch :biiko tukul lēbkēēyyēēt sukoomuuch kōōkoosēē keey Yēyiin. 8 Kimā lēbkēēyyoonoo :Yoowaana, nteenee inee :nyēē kichākōōboorchinē biiko kurubta keey āk lēbkēēyyoonooto. 9 Kimii kuchōōnii :chiichoo ki lēbkēēyyēēt nyēbo man kōōrēēt sukulēbkēēchi chii ake tukul. 10 Kichō :chiichoo kōōrēēt. Kiyēyē :Yēyiin kōōrēēt kubununēē chiichoo, nteenee kimēēnkēt :kōōrēēt kule ki ng'oo inee. 11 Kichō :chiichoo kōōrēēnyii, nteenee kitay :biikyii kutaach. 12 Nteenee mii :alake chēē kitaach chiichooto ankookaasee keey. Kichāmchi :inee bichoo kuyēk lōkōkaab Yēyiin. 13 Mēēbērē kiyēk :bichoo lōkōkaab Yēyiin kuu yoo māchē :chii kunyōōr leekwa nto kuu yoo sichē :chii leekwa, nteenee Yēyiin nkit :nyēē yēyē bichoo kuyēk lōkōkyii. 14 Kichākuyēk :Ng'ālyoontoonoo chii, ānkēēming'tē keey. Kikeekas wōōyintaab chiichoo. Kichōōnēē :wōōyinoo wōlēē mii :Yēyiin kuuyu ki :inee lekwenyii nkityō. Kichāmē biich kuchurta ānkiyib manta. 15 (Chiichooto nyoo kyoomtooy :Yoowaana ng'aleekyii. Kyoomu :Yoowaana kukuurchinē barak kule, “Lēyyē, chiichiitēnyi nyoo kyāāmwooyē kule, ‘Mākuchō :chii ām lētuunyuu nyēē boonto kāāmuukēywēēk kubiira, kuuyu kimii :inee kōōrēēt ku /mānāākēēsichoo.’ ”) 16 /Kikiibēruurēēch acheek tukul kut /kēēkētyinē keey kubo chamateet tukul nyēē boontēēnēēch :chiichoo. 17 Kikōōnēēch :Muusa kiruutēk nto chiichoo, kōōboorwēēch :nyoo chamateet āk manta. Chiichooto ku :Yēēsu Kiriistō. 18 Māmii :chii bēsyēēt ake nyēē kiikukas Yēyiin, nteenee nyēē kiikukas ku lakwanaa nkit nyoo wuu Yēyiin ānkumii kēēbuur kulēēkitēē Kwaan. Inee nyēē kiiboor wōlēē wuu :Yēyiin. 19 Nto mii bēsyēēt ake kōōyookto :kāāntōōyikaab Yuutayeek bēēliikaab kōrōsēēk āk biiko alak choo kibo kōōtaab Laawi kuba wōlēē kimii :Yoowaana bakuteebee kule inee ku ng'oo. 20 Yu /kakeeteebee Yoowaana, manaatay kuwāl, nteenee king'alaal kuchurta kumwooy kule, “Ma anii Kāārārookiintēēt.” 21 Yooto kuteebee :bichoo Yoowaana kule, “Ara, inyiing' ku ng'oo, naas? Inyiing' Eliiya?” Kumwooy :Yoowaana kule, “Ma anii :nyoo.” /Keeteebee subak kule, “Ara inyiing' ng'ālooltooyiintoonoo bo Yēyiin nyoo king'āloolēē :Muusa.” Kule, “Acha.” 22 Nto mii yoo nanyuun, kumwooy :bichoo kule, “Ānkiimwoowēēch, inyiing' ku ng'oo? Imwoowēēch subākiiboorchi biiko choo kēēyookwēēch. Imwooyē nee :inyiing' kurubta keey āk inyiing' nkit?” 23 Kuwālchi :Yoowaana bichoo kule: Anii nyoo king'āloolēēnoo :Isaaya kumwooyē kule, “Miitē :chiito ake kukuuru ām kōōr nyēē surkwēēn kule, ‘Oyeyte keey, ānkōōbāroochi Mokoryoontēēt kēēlto.’ ” 24 Ki Farisaayeek :bichoo /kikiiyooktooy. 25 Kiteebee :bichoo Yoowaana kule “Yoo mā inyiing' Kāārārookiintēēt āmēēbērē inyiing' Eliiya, nto ku ng'ālooltooyiintoonoo bo Yēyiin, ām nee yu ibātisāniisyē?” 26 Kuwālchi :Yoowaana bichooto kule, “Ābātisāniisyēē :anii bēēko, nteenee mii :chii nyēē ōboontē keey āmōōnkētē. 27 Chiichooto nyoo mākuchō ām lētuunyuu. -Māāyēmē mbo kut ārēēkyi kwēyōōnik.” 28 Kiyēyāksēē :ng'aleechu tukul Beetannya ām biitēēt ake nyēbo āynēētaab Yoortaan, wōlēē kimii :Yoowaana kōōbātisāniisyēē. 29 Yu kāyyēēkunēē, kukas :Yoowaana Yēēsu kuchōōnii wōlēē kimii :inee. Ām yooto kumwooy kule, “Woong'nyiin Mēēnkit nyēbo Yēyiin nyēē ibuuktooy ng'ōōkiswookikaab kōōrēēt. 30 Murooniitēnyi nyoo kyāāng'āloolēē kule, ‘Miitē kuchōōnii :chii nyēē boonto kāāmuukēywēēk kubiira, kuuyu kimii :inee kōōrēēt ku /mānāākēēsichoo.’ 31 Kōmāānkētē :anii chiichoo, nteenee kwāābātisānēē biiko bēēko, sukōōnkēt chiichoo :biikaab Isirāyēēl.” 32 Nto mii yoo, kumwooy :Yoowaana kule: “Kaakas kurēku :Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē wuu chēēbtuukēēt ānkōōbutyi Yēēsu kōōbuurēē. 33 Nto kōmānēēboorwoo :Yēyiin, nto -kōmāānkētē kule inee nyooto. Kimwoowoo :Yēyiin nyoo kiiyookwoo kule ābātisāniisyēē bēēko kule, ‘Yoo keekas chii nyēē kēēbutyi :Tāmirmiryēēnyuu, ku chiichooto :nyēē mākōōbātisāniisyēē Tāmirmiryoonootonyuu.’ 34 Manta kyaakas ng'aleechu ānkāāmwoowook kule Lekwetaab Yēyiin :chiichooto.” 35 Yu kāyyēēkunēē, kimii :Yoowaana ku kēēyyo subak ākoo rubiikyii āyēēng'. 36 Yu kakas :Yoowaana Yēēsu kumurē yooto kimii :icheek, kumwooy kule, “Woong'nyiin Mēēnkit nyēbo Yēyiin!” 37 Yu kakas :rubiikaab Yoowaana kumwooyē kuu nyooto kubakaakta Yoowaana ankurub Yēēsu. 38 Kuweech keey :Yēēsu nto bērē kulē, kumii kurubē inee :bichoo. Kuteebee kule, “Ōchēēng'ē nee, ēē?” Kuwālchi :bichoo Yēēsu kule, “Iminyē ānō :inyiing' ōō, Rabaay?” (Booru ng'ālyoontooni bo “Rabaay” ām kuutiitaab Yuutayeek kule Kāānēētiintēēt.) 39 Kumwooy :Yēēsu kule, “Okwaa bookas.” Kimii :asiista ang'wan nyēbo kōrrōōn. Kibeeta keey bakukas wōlēē kiminyē nto yityo, kōōbuurto keey bēsyoonooto. 40 Ki Antereeya nyoo ki ng'eetaab kaametiitaab Simōōni akeenke ām bichoo ki āyēēng' choo kiyēbchinē yiit ng'aleekaab Yoowaana ankurub Yēēsu. 41 Yooto bakeenke kunyōōr :Antereeya ng'eetaab kaamet Simōōni ānkumwoochi kule, “Kōōkēēnyōōru Meesaaya.” (Ibooru ng'ālyoontooni bo “Meesaaya” kule Kiriistō, nyēē ibooru kule Kāārārookiintēēt.) 42 Yooto kuwēēto :Antereeya ng'eetaab kaam Simōōni wōlēē mii :Yēēsu. Kukērēsyi :Yēēsu Simōōni ānkumwooy kule, “Inyiing' ku Simōōni araab Yoowaana nteenee +/mākēēkuurēēniing' Keefa.” (Ibooru kaaynaani bo “Keefa” kule Bētērō, nyēē ibooru kule Rwaa.) 43 Yooto kāyyēēkunēē, koosoot :Yēēsu kule kuwo Kalilaaya. Kinyōōr Filibō ānkumwoochi kule, “Irubwaa.” 44 Kichōōnēē :nkinee Filibō kiriinkēētaab Beetsaayta wōloo kiminyē :Antereeya ākoo Bētērō. 45 Kinyōōr :Filibō Nāātānāyēēl ānkumwoochi kule, “Kōōkēēnyōōru Kāārārookiintoonoo king'āloolēē :Muusa ankung'alaalee :nkicheek :ng'ālooltooyikaab Yēyiin. Chiichooto ku Yēēsu araab Yōōsēēf nyēbo kiriinkēētaab Naasareet.” 46 Yooto kuteeb :Nāātānāyēēl kule, “'Kēēlē nee, ōō! Tookunēē :kiy nyēē karaam Naasareet?” Kumwoochi :Filibō Nāātānāyēēl kule, “Chōō cheekas.” 47 Yu kakas :Yēēsu Nāātānāyēēl kuchōōnii, kung'alaalee kule, “Isirāyēēliintēēt nyi nanyuun nyēbo kitōōk nyēē -mēēbērbēēriisyē.” 48 Kuteebee :Nāātānāyēēl Yēēsu kule, “'Kēēnkētēēnoo nee?” Yooto kuwālchi :Yēēsu kule, “Kāākāsiing' imiitē mutiiniit keel kutoombo kukuuring' :Filibō.” 49 Yooto kumwooy :Nāātānāyēēl kule, “Kāānēētiintēēt, inyiing' Lekwetaab Yēyiin, Bāytooyiintēētaab Isirāyēēliik.” 50 Kumwoochi :Yēēsu kule, “!Keechamtaa kuuyu kāāmwoowuung' kule kāākāsyiing' imiitē mutiiniit keel. +Meekas chēē chaang' chēē mākuyēyākiis kusiir chuutēchu.” 51 Yooto kumwooy subak kule, “Āmwoowook manta, +mookas barak kuyootāktōōs anku +mookas subak malayikaanikaab Yēyiin kuloong'tooy ānkurēku kunyōōrwoo anii, Chiitaab Barak.”

Yoowaana 2

1 Ām bēsyēētaab sōmōk kuchakee yooto, kimii :saakweetaab kaab kooyēēy nyēē /kikeeyeyee saang'taab Kaana ām Kalilaaya. Kimii :kaametiitaab Yēēsu saakwaanaata. 2 /Kikēēkuur Yēēsu āk rubiikyii kuba saakwaanaa. 3 Yu kārār :tifaayiik, kumwoochi :kaamet Yēēsu kule, “-Mēēkuboonto naas :bichu tifaayiik.” 4 Kumwoochi :Yēēsu kaamet kule, “Ām nee siimwoowoo, ōō, Moomo, ng'aleechaata? Mānāāyityiin asiisnyuu.” 5 Ām yooto kuwēēkyi keey :kaamet motwoorik ānkumwoochi kule, “Oyey kiyēē mākumwoowook.” 6 Ām ātēbuutēkaab Yuutayeek kimii :ntasimnyeet nyēē /kikiitiliilēē keey. Kurubta keey āk yooto kimii :tērēēnik lo chēbo bēēko. Kiyibē :tērēēt akeenke bēēko tēēbēyiinēk ang'wan nto ku lo. 7 Yooto kumwoochi :Yēēsu motwoorichoo kule, “Onyiit bēēko tērēēnichoo.” Kunyoo koonyiit :motwoorichoo bēēko tērēēnichoo kut kunyiy kule bak. 8 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Ōrāmu bēēchooto alak ānkōōyibchi chiito nyoo iyyoonkyinē saakweet.” Kirub :bichoo kuu nyooto. 9 Yooto /kēēyibē bēēchoo kikiikuweek kuchām tifaayiik. Nto yu kachamcham :boontoonoo tukuuchoo, koolat miisin. Kimēēnkētē boontoonoo wōlēē kikwoonēē :tifaayiichaa, nteenee kiinkēt :motwoorichoo kirāmu bēēko. Kikuur :boontoonoo chiito nyoo ki saanteet kuwo komos 10 ānkumwoochi kule, “Ikooytooy :biiko kwaak tifaayiik choo kāroomēch yoo kātoow :saakweet, nto yoo wuu nyēē kābiyoong'iis :biiko /kēēyib chēē tāytāy. Nteenee 'keekonor :inyiing' tifaayiik chēē ānyinyēch miisin ānkiikoochi biiko kumii kubēku :saakweet.” 11 Ng'ālyoontooni kiyēyāksēē saang'taab Kaana ām Kalilaaya ku ng'ālyoo nyēbo taayta nyēbo kwong'uut kuyey :Yēēsu. Yooto nanyuun, kōōboorunēē :Yēēsu wōōyinnyii ng'aleechaata ankookaasee keey :rubiikyii. 12 Yu kāākubēk nanyuun, kuwo :Yēēsu Kaabernaam, kuboontootē keey kaamet, mbo ng'eetaab kaamet ākoo rubiikyii. Kibēēni wōlooto bēsyōōs chēē ng'ēri. 13 Yu kaakuriik :Saakweetaab Keeytaayeet nyēbo Yuutayeek, kuwo :Yēēsu Yēērusālēēm. 14 Yu kayit wōlooto, kunyōōr biiko ām biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin kwooltooy tuuka, kēēchiirēk āk chēēbtuukēēnik. Kimii subak :biiko chēē kikiibuur yēbo meesoosyekwaa kuwālāng'tooy beesaanik. 15 Ām yooto, kōōkwoor :Yēēsu bōrōōk kuyey kibchusyeet kukwetee kēēchiirēk āk tuuka tukul chēē kimii yooto. Nto yityo, kooseer beesaanikaab bichoo ankootyeel meesoosyekaab bichooto kiwālāng'tooy beesaanik. 16 Kimwoochi biiko choo kyooltooy chēēbtuukēēnik kule, “Ōnēmunēē yu tukuuchu! Ām nee yu kooyey Kōōtaab Baaba kuyēk wōlēē /kyooltooyiisyēē?” 17 Yu kabakukas :rubiikyii ng'aleechaa, koosoot yoo mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Chamateet nyēē āboontēē Kōōtaab Yēyiin ku kerkeey maata nyēē irikitiitē ām mukuulēynyuu.” 18 Ām yooto nanyuun kuwāl :kāāntōōyikaab Yuutayeek kule, “Ng'ālyoo nee nyēbo kwong'uut nyēē imuuchē :inyiing' iyey sikiinkēt kule iboontē kāāmuukēy ām ng'aleechu 'keeyey?” 19 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Ōturbuub kōyi bo Yēyiin ānku +māāyyoong'tē :anii subak ām bēsyōōsyēk sōmōk.” 20 Yooto kukētyi :bichoo Yēēsu kule, “Kiyib :kōyi bo Yēyiin kēnyiisyēk artam āk lo sukuteechakay ānkiimwooyē :inyiing' kule +'mēēyyoong'tēē bēsyōōsyēk sōmōk?” 21 Nteenee, king'āloolēē :Yēēsu bōōrnyii nkit mēēbērē Kōōtaab Yēyiin. 22 Nto yu /kabakiing'eetee Yēēsu meet ām lētuunoo, koosootee yooto :rubiikyii kule kikiikumwooy :Yēēsu ng'aleechaa. Yooto nanyuun, kōōyēnchi :rubiichoo siruutēkaab Yēyiin āk kiyēē kimwooyē :Yēēsu. 23 Kumii :Yēēsu Yēērusālēēm ām saakwaanaa bo keeytaayeet, kiiyēnchi :biiko chēē chaang' ng'aleekyii kuuyu kiyey ng'al chēē chaang' chēbo kwong'uut. 24 Ānkoo kiwuu nyooto kimanaachamta :Yēēsu bichoo kuuyu kiinkētē wōlēē wuu :chiito ake tukul 25 āmēēbērē kimāchē kumwoochi :chii wōlēē wuu :chiito.

Yoowaana 3

1 Kimii :kāāntōōyiintēēt ake nyēē ki Fārisooyiin nyēē kibo kōōkwēētaab Yuutayeek nyēē /kikēēkuurēē Nikōtēēmō. 2 King'eet bēsyēēt ake kwēēmooy kuwo :chiichoo wōlēē kimii :Yēēsu ānkumwoochi kule, “Boontēēt, kiinkētē kule inyiing' kāānēētiintēēt nyēē kiiyookuung' :Yēyiin. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu māmii :chii nyēē imuuchē kuyey ng'al chēbo kwong'uut kuu yoo 'kēēyēyē :inyiing', yoo mēēbērē boonto :chiichoo kāāmuukēywēēkaab :Yēyiin.” 3 Ām yooto, kuwāl :Yēēsu kule, “Āmwoowuung' manta kule, māmii :chii nyēē makukas bāytooyiisyēētaab kaab Yēyiin yoo /mānāākēēsich subak.” 4 Yooto kumwooy :Nikōtēēmō kule, “So, imuuchāktōōs kule nee /kēēsich chii subak nyēē kiikuwōōyiit? Ābērē mēēmuuchāktōōs kōōwut :chii mooyēētaab kaamet /ānkēēsich subak.” 5 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Āmwoowuung' manta kule, māmii :chii nyēē iwutē kaab Yēyiin yoo /mānāākēēsich ām bēēko āk nkinee Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 6 Sichē chiito :kwaan āk kaamet, nteenee yoo sukubooyiit :chiichoo Yēyiin ku māchāktōōs /kēēsichēē chiichoo Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 7 -Meelat yoo kāāmwoowuung' kule ‘Māchāktōōs /kēēsichook subak.’ 8 Kāsē :chiito kuwusē :yoomeet āmēēnkētē wōlēē chōōnēē nto wōlēē wēētii. Wuu yooto wōlēē siktooy :Tāmirmiryēētaab Yēyiin chiito.” 9 Ām yooto kuteeb :Nikōtēēmō kule, “Yēyāktōōs :yooto kule nee?” 10 Kuwāl :Yēēsu kule, “Ntēē inyiing' kāānēētiintēēt nyēē wōō ām kōōrēētaab Isirāyēēl, -'mēēnkētē ng'aleechu? 11 Āmwoowuung' manta kule, āmwooyē kiyēē ānkētē, ānkāārāru kiyēē kyaakas. Ānkoo ku wuu nyooto, -mōōchāmē kiyēē āmwooyē. 12 Kwāāmwoowook ng'aleekaab kōōrooni, āmōōyēnwoo. Kunyi, ii, ōmuuchē raat kule nee ōyēnchi ng'aleek chēē +māāmwoowook chēē kwoonēē Kaab Yēyiin? 13 Māmii :chii ām kōōrooni nyēē kiikuwo Kaab Yēyiin, nteenee Chiitaab Barak nkit nyēē kichōōnēē wōlooto. 14 Kunyoo, kuu yoo kiitōrōōrchinē barak :Muusa eereenaanaa ām kōōroonoo ki surkwēēn, ām kēēlto nyēē wuu nyooto, +/mākiitōrōōr Chiitaab Barak, 15 sukung'eet :chii nyēē keekaaseenaa keey kunyōōr soboontaab kibchuulyo.” 16 Kicham :Yēyiin kōōrooni miisin kut kukōōn lekwenyii nyooto akeenke baateey sukung'eet :chii ake tukul nyoo ikoosēē keey lakwanaa mēēbērē mākubot, nteenee mākunyōōr soboontaab kibchuulyo. 17 Mēēbērē kiiyooku :Yēyiin lekwenyii sichakooruusta biiko, nteenee kiiyooku kule sichakooraraach. 18 -/Mākiiruustooy chiito nyoo keekaasee keey lakwanaa. Nteenee iruustaat nyoo -mēēkoosēē keey, kuuyu manaakookaasee keey lakwanaa bo Yēyiin nyoo akeenke baateey. 19 Wuu nyi :wōlēē +/makeeyeyta kaaruustaayaanaa. Kiikuchō :lēbkēēyyēēt kōōrēēt, nteenee kucham :biiko mēēnānēēt yoo kātāchāmē lēbkēēyyēēt. Kiyey :bichoo kuu nyooto, kuuyu ng'ōōkisto :kiyēē kiyēyē. 20 Chii ake tukul nyoo yēyē ng'ōōkisto kuwēchē lēbkēēyyēēt kuuyu māmāchē kuchō wōlēē mii :lēbkēēyyēēt kuuyu imuuchē kutook :ng'ōōkisnyii. 21 Nteenee chiito nyoo yēyē ng'aleekaab manta, kuchōōnii wōlēē mii :lēbkēēyyēēt sukung'eet kōōboor :lēbkēēyyoonoo kule kiyēē yēyē :chiichoo ku kiy nyēbo koonyit ām wōlēē mii :Yēyiin. 22 Yu kāākuyityo, kung'eetee :Yēēsu ākoo rubiikyii Yēērusālēēm, ānkubēēni yēēmēētaab Yuuteeya bēsyōōsyēk chēē ng'ēri kōōbātisāniisyē. 23 Kimii :nkinee Yoowaana kōōbātisāniisyē ām yēē /kikēēkuurēē Aynoon yēē kimālōō ām yēē /kikēēkuurēē Sālim. Kiibātisāniisyēē yooto kuuyu kichaang' :bēēko ām wōlooto. Kibēētii :biiko kwaak wōlooto /bākiibātisānē. 24 (Kiyēyāktōōs :ng'aleechu kutoombo /keekerta Yoowaana kāābrātiisyō.) 25 Kikwiilē keey :rubiik alake chēbo Yoowaana ākoo Yuutāyiintēēt ake kubo ntāsimuutēkaab kāātiliilēēt kurubta keey ākoo ātēbuutēkaab Yuutayeek. 26 Kunyoo, kubēēchi :rubiichooto Yoowaana ānkumwoochi kule, “Kāānēētiintēēt, tēēsōōtē chiichoo kyōōboontē keey ām biitēēt ake nyēbo āynēētaab Yoortaan, chiichoo 'kiing'āloolēē? Mii :chiichooto kōōbātisāniisyē kuu nyiitēnyi, ānkāākōōwuuy :biiko tukul.” 27 Ām yooto, kuwālchi :Yoowaana kule, “Māmii :chii nyēē nyōōru kiy yoo mānāākōōkoochi :Yēyiin. 28 Kyōōkāsē :akweek nkityō āmwooyē kule ‘Ma anii Kāārārookiintēēt, nteenee /kisimkiiyookwoo āntōōwunēē Kāārārookiintoonoo.’ 29 Ām saakweetaab kooyēēyto, bo :chēēbto kāāmutiintēēt. Nteenee kānyiisyē :choorweetaab kāāmutiintoonoo ām kaab kooyēēy nto yoo kāsē kung'ālooloonu :kāāmutiintoonoo kung'ērēchē. Kunyi kaakuchurta :ng'erekweekyuu. 30 Māchāktōōs kutōrōriit :Kāārārookiintēēt ankaachuchuku :anii.” 31 Boonto :chiichoo chōōnēē Barak kāāmuukēywēēk kubiir chii ake tukul. Nto chii nyoo bo ng'wēny kubo :nyoo ng'wēnyuuni, ānkung'āloolē ng'aleek chēē rubtooy keey āk ng'wēnyuuni. Wōō :chiichoo chōōnēē Barak kubiir chii ake tukul. 32 Mwoowu :chiichoo kiyēē kiikukas ām koonyekyii āk yiitiikyii, āmāmii :chii nyēē kāsyinē ng'aleechaata. 33 Nteenee chiito nyoo chāmē ng'aleechaata, kuchāmchiintōōs kule bo man :Yēyiin. 34 Mwoowu :chiichoo kiiyooku :Yēyiin ng'aleekaab Yēyiin, kuuyu ikoochinē :Yēyiin Tāmirmiryēēnyii kuyem. 35 Chāmē :Yēyiin lekwenyii ānkiikōōtōōrchi kiy ake tukul āwunnyēkaab lakwanaa. 36 Chii nyoo ikoosēē keey lakwanaa kunyōōru soboontaab kibchuulyo. Nto chii nyoo mēēbērē chāmē kiyēē mwooyē :lakwanaa mānyōōru soboonoo, nteenee mākōōng'woonchi :Yēyiin chiichoo.

Yoowaana 4

1 Nto mii yoo, kukas :Farisaayeek kule kimii :biiko kuwuuchinē Yēēsu ānkōōbātisānē biiko chēē chaang' kubiir Yoowaana. 2 Kubooyiit man maneebatisan :Yēēsu chii, nteenee rubiikyii :chēē kiibātisāniisyē. 3 Yu kēēnkēt :Yēēsu kule kaakukas :Farisaayeek ng'aleechaa, kung'eetee Yuuteeya ankooyeey Kalilaaya. 4 Kumii kōōyēēyē, kumur kōōrēētaab Samaryaa. 5 Yu kimurē Samaryaa kuyit yēē kibo kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Sikaar yēē kilēēkitēē mbaraanaa kiikoochinē :Yāākōbō wērinyii Yōōsēēf. 6 Kimii :riibkēētaab Yāākōbō yooto. Kuyitē :Yēēsu riibkoonoo, kōōbuur ng'wēny, kuuyu kikiikuchaas. Kikiikuriikta :asiista taman āk āyēēng'. 7 Yooto kuchō :koorkēēt ake nyēbo biikaab Samaryaa. Kumwoochi :Yēēsu koorkoonoo kule, “Ānkiikōōnoo bēēko ayyee.” 8 Kikiikuba :rubiikyii kiriinkoonoo bakwaal āmiik. 9 Kuwālchi :koorkoonoo Yēēsu kule, “Ntēē anii cheebsamaryaa, ku inyiing' Yuutāyiin. Imuuchāktōōs kule nee iteebeenaa ākōōning' bēēko iyyee?” Kimwooy :koorkoonoo kuu nyooto kuuyu kimākāsyiintōōs :Yuutayeek āk Samaryeek. 10 Ām yooto kuwālchi :Yēēsu kule, “Nto 'inkētē kiyēē imuuchē kukōōnu :Yēyiin, ānkiinkētē chiichi soomiing' bēēko kuyye, nto 'kēētēēbēē kukōōning' bēēko chēē kōōnu soboonto.” 11 Kumwoochi :koorkoonoo Yēēsu kule, “Boontēēt nto yu -mēēboontē terekyeet nyēē sāārāmunēēniing' ankukooy :riibkēēt. +Mēēnyōōrchi ānō :inyiing' bēēchooto kōōnu soboonto? 12 Kuuko Yāākōbō nyēē kikōōnēēch riibkooni. Kiyyēē :Yāākōbō āk lōkōkyii kuboonto keey āk boroobikyii bēēkaab riibkooni. Imāchē iyib keey kule ibiirē :inyiing' Yāākōbō?” 13 Yooto kuwālchi :Yēēsu koorkoonoo kule, “Matakwaam :melelta chii ake tukul nyēē yyēē bēēkaab riibkooni. 14 Nto chii ake tukul nyēē kayye bēēko chēē kāākoochi :anii, mā-āmē nyoo :melelta subak. Ām chiichoo mākuyēk :bēēchoo +māākoochi :anii koong'ta nyēē kulkulunēē :bēēkaab soboonto ākookoy.” 15 Kumwoochi :koorkoonoo Yēēsu kule, “Lēyyē, ānkiikōōnoo bēēchooto, ōō, boontēēt, sima-ama :melelta subak, amatawaaram bēy.” 16 Yooto kumwoochi :Yēēsu koorkoonoo kule, “Wēēkuur saanteeng'uung' ānkiiyēēwu yu.” 17 Kuwālchi :koorkoonoo Yēēsu kule, “Ntēē -māāboontē saannyaa.” Kuwālchi :Yēēsu koorkoonoo kule, “Imwooyē man. -Mēēboontē saannyaa. 18 Kiikoomutiing' :murēnik muutu, nto chiito nyoo iboontē keey mēēbērē saanteeng'uung'. Man :kiyēē 'kēēmwoowoo.” 19 Ām yooto, kumwoochi :koorkoonoo Yēēsu kule, “Kaakas kule ākoo iwuuyē wōōrkooyoo. 20 Kikutunkyinēē :mbo kuuko Yēyiin lekemaani nto akweek Yuutayeek ōmwooyē kule wōlēē yemaat /kēēkutunkyinēē Yēyiin ku Yēērusālēēm.” 21 Kimwoochi :Yēēsu koorkoonoo kule, “Kas kiyēē āmwooyē, mii :bēsyēēt nyēē mēēbērē mākukutunkyinēē :biiko Baaba Yēyiin lekemaani nto ku Yēērusālēēm. 22 Ōkutunkyinē :akweek Samaryeek kiyēē -mōōnkētē, nto acheek kiinkētē kiyēē kēēkutunkyinē kuuyu chōōnēē :kaararaacheet wōlēē mii :Yuutayeek. 23 Nteenee mii :bēsyēēt nyēē makuyit, ankookuyit mbo :bēsyoonooto, yēē mākukutunkyinē :biiko chēbo man Baaba ām Tāmirmiryēēt āk manta. Māchē :Baaba biiko chēē sooyē kuu nyooto. 24 Yēyiin ku tāmirmir, kunyoo māchāktōōs :biiko chooto sooyē Yēyiin kukutunkyinē ām kēēltaab Tāmirmiryēēt āk manta.” 25 Yooto kumwooy :koorkoonoo kule, “Ānkētē kule mākuchō :Kāārārookiintēēt” (nyoo /kēēkuurē kule Kiriistō.) “Yoo kāchō :Kāārārookiintoonoo mākōōboorwēēch kiy ake tukul.” 26 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Ntēē anii nyooto āmiitē āng'ālooluung'.” 27 Ām āsiiswēchooto kōōyēēw :rubiikaab Yēēsu. Yu kayit, koolat :rubiichoo miisin kukas Yēēsu kung'āloolē ākoo koorko. Nteenee māmii ām bichoo :nyēē kiteebee koorkoonoo kule, “Imāchē nee?” nto kuteebee Yēēsu kule, “Ām nee siing'alaal āk koorkooni?” 28 Yooto kubakaakta :koorkoonoo tērēētaab bēēko ankooyeey areet akeenke ākoy kiriinkoonoo ānkumwoochi biiko ām wōlooto kule 29 “Lēyyē, biikyoo okwaa bookas chii nyēē kāmwoowoo kiy ake tukul nyēē kyaayey! Kut ku mā Kāārārookiintēēt?” 30 Ām yooto, kung'ēētyo :biiko ām kiriinkoonooto ānkutākyi keey wōlēē kimii :Yēēsu. 31 Yooto kimii :rubiik kusooysooyē Yēēsu kumwoochinē kule “Kāānēētiintēēt, ānkii-āmiisyē.” 32 Nteenee kumwoochi :Yēēsu rubiichoo kule, “Āboontē āmnyoo nyēē -mōōnkētē :akweek.” 33 Yooto kuteebee keey :rubiik kule, “Ara mii sōō :chii nyēē kāākuyibchi āmnyoo.” 34 Kumwoochi :Yēēsu rubiichooto kule, “Āmnyoontēēnyuu ku ayey mākuutēkaab Baaba nyoo kiiyookwoo ānkāāwoong'u yiisyēēt nyēē kimākwoo chaayey. 35 Ōmwooyē sōō nee kule, ‘Kāākung'ēt :ārook ang'wanu /kēēkēsiis?’ Kāāmwoowook kule, okas ānkōōrōōtootē mbareenichuut. Kaakuleelakiitu nyēē kaakuyem /keekes. 36 Mii mbo raat kuu nyiitēnyi /kēētuwēnē kēsiintēēt ānkumii kukēsē āmnyoontēētaab soboontaab kibchuulyo sukung'eet kung'erech :nyoo choonsē āk nyoo kēsiisyē. 37 Man ng'ālyoontoonoo /kēēmwooyē kule, ‘Choonē ake, kukes :ake.’ 38 Kāāyooktook bōōkēsiisyē ām mbar nyēē manooyey yiisyō. Kitoowu :alake yiisyēēt nteenee boowaang'te :akweek.” 39 Kiikaasee keey Kāārārookiintēēt :biikaab Samaryaa chēē chaang' ām kiriinkoonoo, kuuyu kimwooy :koorkoonoo kule, “Kimwoowoo :Yēēsu kiy ake tukul nyēē kyaayey.” 40 Nto yu kabakukwa :bichoo bo Samaryaa yooto kimii :Yēēsu, kusaaysaay Yēēsu kōōbuurto keey icheek. Kuchām :Yēēsu kōōbuur wōlooto bēsyōōsyēk āyēēng'. 41 Kiikaasee keey :biiko alake subak chēē chaang' inee kubo kiyēē kimwooy. 42 Kimwoochi :bichoo koorkoonoo kule, “Mēēbērē kakiikaasee keey Yēēsu kuuyu 'kēēmwoowēēch, nteenee kuuyu kakeekas :acheek nkit kiyēē kāmwooyē. Kāākiinkēt kule inee ku Kāārārookiintēēt man nyēbo biiko tukul.” 43 Nto yu kāākōōbuur :Yēēsu wōlooto bēsyōōsyēchoo āyēēng', kung'eetee yooto ānkuwo ākoy Kalilaaya. 44 (Kikiikumwooy :Yēēsu kule, -/mākēēkoonyitē ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin ām kōōrēēnyii.) 45 Yu kāwokuyit :Yēēsu Kalilaaya kutorooch :biikaab wōlooto. Kiyey :bichoo kuu nyooto kuuyu yoo kibēētii bākwoomē saakwaanaa bo keeytaayeet ām Yēērusālēēm, kikiikukas :bichoo kiyēē kiyey :Yēēsu ām wōlooto. 46 Ām yooto, kooyeey :Yēēsu kiriinkoonoo bo Kaana ām Kalilaaya wōloo kiwēēchēē bēēko kuyēk tifaayiik. Kimii :kāāntōōyiintō nyēbo yiisyēētaab bāytooyiisyēētaab kōōroonooto nyēē kiboonto wērinyii nyēē kimnyoonē ām kiriinkēētaab Kaabernaam. 47 Yu kāwokukas :kāāntōōyiintoonoo kule kāākuchōōnēē :Yēēsu Yuuteeya kuchō Kalilaaya, kuwo wōlooto kimii :Yēēsu ankusaaysaay kuwo Kaabernaam wokōōsoobchi wērinyii nyēē kimnyoonē miisin kut kikiikuriik kume. 48 Ām yooto, kumwooy :Yēēsu kule, “-Mōōyēnchinē :akweek, sōō, ng'al, ākoy /keeyey kiy nyēbo kwong'uut?” 49 Kumwoochi :kāāntōōyiintoonoo Yēēsu kule, “Chōō keebe, ōō, boontēēt, kumanaame :leekweet.” 50 Yooto kuwālchi :Yēēsu kule, “Wē :inyiing'. Soboot :lekweng'uung'.” Kiiyēnchi :chiichoo kiyēē kimwoochi :Yēēsu ānkuwo. 51 Nto yēē kimii :kāāntōōyiintoonoo kēēltaab too, kutuuyēē motwoorikyii chēē kimwoochi kule, “Miitē wēring'uung' kusoboot.” 52 Kuteebee :kāāntōōyiintoonoo bichooto kule, “Kutyaa yēē kōkāykāyiitu :wēēriit?” /Kēēmwoochi nyoo kule, “Kōlēsē :bōōroo lang'at kāsolēny kumii :asiista akeenke.” 53 Ām yooto, koosoot :kwaaniitaab wēēroo kule ki āsiiswēchooto kimwoochinē inee :Yēēsu kule “Soboot :lekweng'uung'.” Kiikaasee keey :chiichoo ākoo kanyii tukul Yēēsu. 54 Ki baantaab āyēēng' :nyiitēnyi kuyēyē :Yēēsu ng'ālyoo nyēbo kwong'uut kuchakee kēēyēēwunēē Yuuteeya kuchō Kalilaaya.

Yoowaana 5

1 Ām lētuunoo kuwo :Yēēsu Yēērusālēēm wōlēē kimii kuyēyēē :Yuutayeek saakweet. 2 Kimii :kibōōyto yēē kibo Oreetaab Kēēchiirēk nyēē kiboonto kēryōōsyēk muut. Ām kuutiitaab Iburaneek /kēēkuurē yooto kule Beetsaata. 3 Kimii :biiko chēē kimnyoontōōs chēē kimurēē keey ng'wēny ām kēryōōsyēchooto. Ām bichooto, kimii chēē kikōryootiin, chēē kisōnkōchootiin āk chēē kikiikuchunkuut. 5 Kimii yooto :chiito ām bichoo nyēē kikiikumnyaan kēnyiisyēk sosom āk sisiit. 6 Kikas :Yēēsu chiichooto ku kārintit ām yooto ānkōōnkēt kule kiikumnyaan :chiichoo ām kēnyiisyēk chēē chaang'. Kunyoo, kuteebee chiichooto kule, “Imāchē isob?” 7 Kuwālchi :chiichoo kule, “Mokoryoontēēt, māmii :chii nyēē kanama kōōkoochoo kibōōyoo yoo bārbārē keey :bēēko. Yoo kātāāsyēēmē āwē, kumii :nyēē kāsimkōōwut.” 8 Kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “Ng'eet ankiinam kisyeereeng'uung' ānkiiwēēsyēt.” 9 Kusob :chiichooto bakeenke. Kinam kisyeereenyii ānkuwēēchi keey! Kuyēyāktōōs :ng'aleechu, ki bēsyēētaab Sabaato. 10 Kunyoo, kumwoochi :kāāntōōyikaab Yuutayeek chiichoo /kākiisoobē kule, “Nto yu ra ku bēsyēētaab Sabaato. Kunyi yēētēēniing' :kiruutēkyoo inamaate kisyeereet.” 11 Kuwālchi :chiichoo bichoo kule, “Chiichoo kēēsooboo nyēē kāmwoowoo kule anam kisyeereenyuu ānkāāwēēsyēt.” 12 Kunyoo nanyuun, kuteebee :bichoo chiichoo kule, “Chii ng'oo :nyooto kāmwoowuung' inam kisyeereeng'uung' ānkiiwēēsyēt?” 13 Kimēēnkēt :chiichoo /kikiisoobē kule ki ng'oo :nyooto, kuuyu kikiikubotyi :Yēēsu wōlēē kimii :biiko chēē chaang'. 14 Nto lētuunoo, chākunyōōrchi :Yēēsu chiichooto biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin ānkumwoochi kule, “Kas, kēēsob, oob? Kunyoo, mateeyey ng'ōōkis nanyuun. Yoo keeyey, imuuchāktōōs kuyeyakay :kiy nyēē miyaat miisin ām wōlēē imiitē.” 15 Kiwokumwoochi :chiichoo kāāntōōyichoo bo Yuutayeek kule ki :Yēēsu nyooto kiisoobē inee. 16 Ām yooto kutoow kāāntōōyikaab Yuutayeek kuwus Yēēsu kuuyu kiisoobiis ām bēsyēētaab Sabaato. 17 Kumwoochi :Yēēsu kāāntōōyichoo kule, “Tākuyēyiisyē :Baaba anii, kunyoo āyēyiisyē :nkanii.” 18 Kiyey :ng'aleechaata kāāntōōyichoo kusyeem miisin kule kubakach Yēēsu. Mēēbērē kimāchē kubakach Yēēsu baateey kuuyu kiisoobiis ām bēsyēētaab Sabaato, nteenee kuuyu kimwooy kule kwaan :Yēyiin. Ām yuutēyu, kii-āyēēchēē keey :inee Yēyiin. 19 Kunyi, kimwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Āmwoowook man, māyēyēē keey :Leekwa ng'al nkit, nteenee yēyē kiyēē kikas kuyēyē :Kwaan. Kunyoo, kiyēē yēyē :Kwaan, kuyēyē :nkinee Leekweet kiyooto. 20 Chāmē :Kwaan Lekwenyii, ānkōōboorchinē kiy ake tukul nyēē yēyē :inee. Mākōōboorchi mbo tukuuk chēē biirē chēbo ra, anku +moolat :akweek tukul ām ng'aleechaata. 21 Kuu yoo ing'ēētē :Kwaan chii nyoo kaakume ānkōōkoochi soboonto, kōōsoobē :nkinee Lekwenyii biiko choo māchē kōōsoob. 22 -Mēētiilchinē :Kwaan chii ng'al. Nteenee kiikōōkoochi Lekwenyii kāāmuukēywēēk tukul kōōtiilchi biiko ng'aleek, 23 sukung'eet kukoonyit :biiko tukul Leekweet kuu wōloo koonyititooy Kwaan. Nto chii nyoo mākoonyitē Leekweet ku mākoonyitē nkinee Kwaan nyoo kiiyooku. 24 “Āmwoowook manta: chiito nyoo kāsē ng'aleekyuu ānkōōkoosēē keey Baaba nyoo kiiyookwoo, kunyōōru :chiichoo soboontaab kibchuulyo. Kiikusiirtēē :chiichoo meet ānkunyōōr soboonto nyēē -/mēēkiitiilchinē ng'al. 25 Āmwoowook manta, mii kuyitu :bēsyēēt, ankookuyit :bēsyoonooto yēē makukas :biiko choo kiikubootyo kiyēē mwooyē :Lekwetaab Yēyiin. Nyōōru soboonto :biiko choo kēēyēnchi ng'aleechaa. 26 Kuu yoo chōōnēē :soboonto wōlēē mii :Kwaan, kiikuyey kuchōōnēē :soboonto wōlēē mii Leekweet. 27 Kiikōōkoochi :Kwaan kāāmuukēywēēk kōōtiilchi chii ng'al, kuuyu Chiitaab Barak :inee. 28 -Moolat ām ng'aleechu. Makuyit :bēsyēēt nyēē mākukāsyi :biiko tukul choo kiikubēk Chiitaab Barak, 29 nto yooto makukwaanee mbēērōōsyēkwaa. Choo kiikuyey ng'aleek chēē kāroomēch mākunyōōr soboonto. Nto choo kiikuyey ng'aleek chēē miyootēch mākubootyo.” 30 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Māmii :kiy nyēē āyēyēē keey. Ātiilē baateey kiyēē mwoowoo :Baaba, nto kiyēē ātiilē kubo man, kuuyu -māāyēyē kiyēē āmāchē, nteenee āyēyē kiyēē māchē :nyoo kiiyookwoo. 31 “Nto kaang'alaalee keey, nto kaayey kiy nyēē māchāmē :biiko. 32 Nteenee mii :ake nyēē ng'āloolēēnoo anii, ānkāānkētē kule kiyēē mwoowu kurubta keey anii kubo man. 33 !Kyōōyooktē :akweek biiko kuba wōlēē mii :Yoowaana ānkiikumwoowook ng'aleek chēbo man kurubta keey āk anii. 34 -Māāmoong'tēē keey kiyēē mwooyē :biiko ām wōlēē āwuuyē, nteenee āmwooyē kuu nyooto /sikiiraraachaak. 35 Kikerkeey :Yoowaana nōmōryoo nyēē kiikoochinē biiko lēbkēēyyēēt, ānkyōōng'ērēkyi :akweek lēbkēēyinooto kikōōnook ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri. 36 Nteenee mii :tukuuk chēē ibooru kule kiiyookwoo :Baaba kusiir ng'aleek choo kimwoowu :Yoowaana. Tukuuk choo kiikōōtōōrwoo :Baaba kule ayey ku chu āmiitē āyēyē kuu nyiitēnyi, kōōbooru chooto kule kiiyookwoo :Baaba. 37 Kiikumwooy :nkinee Baaba nyoo kiiyookwoo wōlēē āwuuyē :anii. Manookas kuutiinyii amanookas eernyii, 38 āmēēbērē kyoonam ng'ālyoontēēnyii kuuyu -mōōyēnchinē nyi kiiyooku :inee. 39 Ōkērēsyinē siruutēk miisin ōsōōtē kule yoo kooyey kuu nyooto +mōōnyōōru soboontaab kibchuulyo. Mwoowu :siruutēchuutēchu wōlēē āwuuyē :anii, 40 ānkoo ku wuu nyooto, -mōōchāmē okwaa wōlēē āmiitē sōōnyōōru soboontaab kibchuulyo. 41 -Māāmoong'tēē keey kule kāsiloo :biiko, 42 nteenee ānkētook wōlēē ōwuuyē. Ānkētē kule -mōōboontē chamateetaab Yēyiin ām moonikwook. 43 Kyāāchōō wōlēē ōmiitē ām kaayneetaab Baaba, otay otaachaa. Nto yoo kāchō :chiito ake ām kaayneenyii nkit, ōchāmē :akweek nyooto. 44 Ōyēnwoo raat kule nee yoo ōchāmē ōsilē keey, āmōōmāchē okas kule kāsilook :Yēyiin nkit? 45 -Moosoot naas kule +maamwaaytaak :anii ām wōlēē mii :Baaba. Nteenee chiito nyēē mwooytook ku Muusa nyoo ōyēēlchinē kāāsōōtēywēēkwook. 46 Nto kyōōyēnchi Muusa, nto kōōyēnwoo kuuyu kisir :Muusa ng'aleek kurubta keey āk anii. 47 Nteenee, yoo -mōōyēnchinē kiyēē kisirē :Muusa, ii, ōyēnchi kule nee kiyēē āmwooyē?”

Yoowaana 6

1 Yu kāākuyityo, kwaay :Yēēsu kuwo komosta ake nyēbo tōōliilēētaab Kalilaaya. /Kēēkuurē tōōliiloonoo kaayneet ake kule Tibeerya. 2 Yooto kurub :biiko chēē chaang' Yēēsu kuuyu kikiikukas ng'aleek chēbo kwong'uut chēē kiyēchi :Yēēsu biiko choo kimnyoontōōs. 3 Kiwo :Yēēsu lekem ānkuwokōōbuurto rubiikyii ng'wēny ām wōlooto. 4 Kikiikuriik yooto :bēsyōōsyēk chēē āmēē :Yuutayeek Saakweetaab Keeytaayeet. 5 Yu kakas :Yēēsu biiko chēē chaang' kukwoonchinē, kuteebee Filibō kule, “Kēēnyōōrchinē ānō āmiik chēē kēēbāyēē bichu tukul?” 6 Kitēēbēē :Yēēsu Filibō ng'aleechaa buch kutyēmē. Kiinkētē :inee ām mētinyii kiyēē ki makuyey. 7 Ām yooto, kuwālchi :Filibō Yēēsu kule, “Ānkoo nto kāmii :tuuka āyēēnku chēē /kakyaalta ku māyēmē kēēnyōōru beesaanik chēē kākyoolchinēē bichu āmnyoo kisich nyēē kaam.” 8 Kumwooy :rubiintēētaab Yēēsu ake nyoo ki ng'eetaab kaametiitaab Simōōni Bētērō nyoo /kikēēkuurēē Antereeya kule, 9 “Mii yu :wēēro nyēē boonto mukaatiin muut āk burburiinēk āyēēng' chēē minkēēch, ara yēmē :chooto keebayee bichu tēē chu tukul?” 10 Kibiityēē yooto :suuswēk chēē chaang'. Yooto kumwoochi :Yēēsu rubiik kule, “Ōkoochi kōōbuur :biiko ng'wēny.” Ām yooto nanyuun kōōbuur :bichoo tukul ng'wēny. Kiyitē :murēnik kisyēērōōk muut. 11 Yooto kunam :Yēēsu mukaatiinechaa ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy, nto yityo, /kēēbchēchinoot bichoo kikiibuur ng'wēny. Kiyey nkicheek burburiinēchooto kuu nyooto. Kiyem biiko tukul :āmiichoo kuu wōloo kimāktooy :chii. 12 Yu kāākubiyoong' :bichoo, kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Ōruruuch kaatuukanik, -mookany kubootyo mbo kisich.” 13 Kōōruruukiis :rubiichoo. Kinyiy :kaatuukanichaa kērēboonik taman āk āyēēng'. 14 Yooto kabakukas :biiko ng'aleechu kiyey :Yēēsu chēbo kwong'uut, kumwooy kule, “Lēyyē, man ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin :chiichi nyoo /kikēēmwooyē kule mākuchō kōōrēēt.” 15 Kiinkētē :Yēēsu kule kimāchē :bichoo bakunam inee kukērchi koong' kuyēk bāytooyiintēēt. Yooto takootooch nkit lekem. 16 Yu kāākwiimēn, kurēkto :rubiikaab Yēēsu ākoy tōōliilēēt. 17 Kulaany :bichoo mwēēnkēēt ānkutākyi keey kiriinkēētaab Kaabernaam. Kināmchi :mēēnānēēt bichoo wōlooto. Yooto tukul, kutoombo kuwo :Yēēsu wōlooto kimii :icheek. 18 Kichō :wusōōnēēt ankusyool bēēko. 19 Yu kikiikuba :rubiichoo ām lōōyinto nyēē kiyitē kiilomiitaanik muut nto ku lo, kukas Yēēsu kumii kuwēēsyētoonunēē bēēko barak kutākyinē keey mwēēnkoonooto. Ām yooto, kumuuyo :rubiichoo miisin. 20 Kumwoochi :Yēēsu kule, “-Mōōmuuyē, nto yu anii :nyoo!” 21 Yooto nanyuun, kucham :rubiichoo Yēēsu kōōwut mwēēnkēēt. Ām yooto, kuchaakta :mwēēnkēēt ankuyit sakaramteet wōlēē /kikēēmākyinē wokōōyyoong'ēē. 22 Yu kāwokuyyeech :kōōrēēt kōōnkēt :biiko choo kimii komosta ake nyēbo tōōliiloonoo kule :mwēēnkēēt akeenke baateey nyēē kimii yooto. Kiinkētē :bichoo kule kimānāākōōwut :Yēēsu mwēēnkoonoo, nteenee kikiikubēēchi keey :rubiik kubakaakta :Yēēsu. 23 Yooto, kukwaanee :mwēēnkōōsyēk alake kiriinkēētaab Tibeerya ānkubākōōyyoong'ēē yēē kilēēkitēē :yoo kyoomiisyēē :biiko kukāākubirchi :Yēēsu Yēyiin kōōnkōy. 24 Bērē kukas :biiko kule kāmēētākumii :Yēēsu āk rubiikyii, kulaany mwēēnkōōsyēchoo kuba kiriinkēētaab Kaabernaam bakucheeng'aat Yēēsu. 25 Yu kābākunyōōr :biiko Yēēsu kumii tōōliiloonoo komosta nyiin ake, /keeteebee kule, “Kāānēētiintēēt, 'kēēyitu ku tyaa wōli?” 26 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Āmwoowook manta, ōchēēng'ootoo kuuyu kōbiyoony :chii ake tukul kuyem ām āmiichoo kwāākōōnook, āmēēbērē kuuyu kwookas kāāmuukēywēēkaab Yēyiin. 27 -Mōōbēng'tēē chēēng'sēētaab āmit chēē bēku, nteenee ōchoosyi chēēng'sēētaab āmiikaab ākookoy. Āmiik chooto chēē kōōnook :Chiitaab Barak nyoo toolaat ām wōlēē mii :Baaba Yēyiin.” 28 Ām yooto kuteebee :biiko Yēēsu kule, “Ara, kēēyēyē kule nee sikēēwuulyēē yiisyēētaab Yēyiin?” 29 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Yiisyēētaab Yēyiin ku nyi: okaasee keey chiichoo kiiyooku :inee.” 30 Yooto nanyuun, kuteebee :bichooto Yēēsu kule, “Kiy nee nyēbo kwong'uut nyēē +meeyey, keekas sikiikaaseeniing' keey? +Meeyey nee? 31 Kyaam :biikyoo choo kibo kēny maana ām kōōr nyēē surkwēēn, kuu yoo mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, ‘Kiikoochi kwaam āmnyoontēēt nyēē chōōnēē barak.’ ” 32 Kumwoochi :Yēēsu nanyuun bichoo kule, “Āmwoowook manta, -moosoot sōō baateey kule kikōōnook :Muusa āmnyoontoonoo kichōōnēē barak, nteenee ōsōōtē kule kōōnook :Baaba āmnyoontēētaab man kuchōōnēē Barak. 33 Āmnyoontēēt nyēē kikōōn :Yēyiin ku Chiito nyoo kichōōnēē Barak chākōōsoob kōōrēēt.” 34 Ām yooto, kumwoochi :bichoo Yēēsu kule, “Ānkiikōōnēēch āmnyoontoonooto kēēnyōōru kwaak.” 35 Kumwooy :Yēēsu kule, “Anii āmnyoontoonooto kōōnu soboonto. Chiito nyoo kāchō wōlēē āmiitē ku mā-āmē :kēmēy. Nto chii nyoo keekaaseenaa keey ku mēēbērē makwaam :melelta. 36 Ku yoo kātāāmwoowook, kookasaa nteenee mēēbērē ōkoosēēnoo keey. 37 Biiko tukul choo kākōōno :Baaba, makukwa wōlēē āmiitē nto nyoo kāchō wōlēē āmiitē mēēbērē ākwētē bēsyēēt ake. 38 Āyēyē kuu nyooto kuuyu kyāāchōōnēē Barak chaayey kiyēē māchē :Baaba nyoo kiiyookwoo mēēbērē kyāāchōōnii chaayey kiyēē āmāchē. 39 Kiyēē māchē :Baaba nyoo kiiyookwoo ku nyi: māchē kule -māāboot mbo chii akeenke ām choo kiikukōōno, nteenee +maang'eet bichooto bēsyoonoo bo tabanta kunyōōr soboonto. 40 Man, māchē :Baaba kule kunyōōr :biiko tukul soboontaab kibchuulyo choo kāsoo ānkōōkoosēēnoo keey. +Maang'eetee :anii bichoo meet bēsyoonoo bo tabanta.” 41 Ām yooto kutoow :Yuutayeek koong'unyng'uuny kuuyu kimwooy :Yēēsu kule, “Anii āmnyoontēēt nyēē kichōōnēē Barak.” 42 Kimwooy :bichoo kule, “So, mā wēritaab Yōōsēēf :chiichi? Kiinkēt kwaan āk kaamet. Ām nee sukumwooy raat kule, ‘Kyāāchōōnēē Barak?’ ” 43 Kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Mātōōng'unyng'uunkyi keey. 44 Māmii :chii nyēē mākuchō wōlēē āmiitē yoo kāmānāāyis :Baaba nyoo kiiyookwoo, yooto nanyuun ku +maang'eetee chiichoo meet bēsyoonoo bo tabanta. 45 /Kikeesir ām siruutēkaab ng'ālooltooyikaab Yēyiin kule, ‘Makooneet :Yēyiin biiko tukul.’ Chii nyoo kākāsyi Baaba ankooneet keey ng'aleekyii mākuchō wōlēē āmiitē. 46 Mēēbērē kaamwaay yooto kule kiikukas :chii Baaba nteenee anii nkit nyoo āchōōnēē wōlēē mii :inee nyēē kyaakas. 47 Āmwoowook manta kule chii ake tukul nyoo ikoosēēnoo keey kuboonto soboontaab kibchuulyo. 48 Anii āmnyoontēētaab soboonto. 49 Kyaam :biikyoo choo kibo kēny maana ām kōōr nyēē surkwēēn nteenee kiikubēk :bichoo. 50 Nteenee chii nyoo kaam āmnyoontooni chōōnēē Barak, ku mābotē. 51 Anii :āmnyoontoonooto chōōnēē Barak nyoo ikoochinē biiko soboonto. Yoo kaam :chii āmnyoontooni mākunyōōr soboontaab kibchuulyo. Āmnyoontēēt nyēē +māākōōnu ku bōōrnyuu sukusob :kōōrēēt.” 52 Kiyey :ng'aleechu kutoow :Yuutayeek kukwiil keey nyēē kōrōōm. Kimwooy kule, “So, imuuchē kukōōnēēch :chiichi bōōrnyii kyaam kule nee?” 53 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “!Kāāmwoowook, yoo kamoo-am bōōrtaab Chiitaab Barak ankooyyee korotiikyii, -mōōnyōōru soboon. 54 Chii nyoo kaam bōōrnyuu ankuyye korotiikyuu, kuboonto :chiichoo soboontaab kibchuulyo. +Maang'eetee chiichoo meet ām bēsyoonoo bo tabanta. 55 Āmnyoo nyēbo man :bōōrnyuu, ānku tukuuk chēē /kēēyyēē chēbo man :korotiikyuu. 56 Chii nyoo kaam bōōrnyuu ankuyye korotiikyuu, mākung'ētunēē wōlēē āmiitē ānkāāng'ētunēē :nkanii wōlēē mii :inee. 57 Kuu yoo ātinyē soboonto kubo Baaba nyoo kiyookwoo nyoo kōōnu soboonto, kuboonto :nkinee chiito nyoo kaam bōōrnyuu soboonto kubo anii. 58 Anii āmnyoontoonooto kichōōnēē Barak. Makerkeey āmnyoontoonoo āk nyoo kyoomē biikyoo choo kibo kēny ānkibēk. Nteenee chiito nyēē kaam āmnyoontooni mākunyōōr soboontaab kibchuulyo.” 59 Yēē kimwooyē :Yēēsu ng'aleechaa, kimii kōōnēētiisyē ām kōōtaab saayeet ām Kaabernaam. 60 Yooto kakas :rubiikaab Yēēsu ng'aleechu, kumwooy :wōlēē wōō kule, “Wuuyēch :ng'aleechu. Ng'oo nyēē chāmē raat ng'aleechu?” 61 Yu kēēnkēt :Yēēsu kule kimii :rubiikyii kōōng'unyng'uunyē, kumwoochi rubiichoo kule, “So, kāng'woonchook :ng'aleekyuu? 62 Kucham nee, naas, yoo kookas Chiitaab Barak kuloong'tooy wōloo kimii yeekiinye? 63 Kōōnu :Tāmirmiryēētaab Yēyiin soboonto nteenee māmii :kiy nyēē kōōnu :kāāmuukēywēēkaab chiito. Ng'aleek choo kāāmwoowook kukwoonēē wōlēē mii :Tāmirmiryēētaab Yēyiin ānkukōōnu soboonto. 64 Ānkoo ku wuu nyooto, mii :alake ām akweek chēē -mēēkoosēēnoo keey.” Kiinkēt :Yēēsu kung'eetee kēny kule ki mbo ng'oo chēē kimēēkoosēē keey inee ānku ng'oo nyēē ki makuchaamta inee. 65 Kitas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ki ng'ālyoontoonooto nyoo kyāāmwooytēē kule, māmii :chii nyēē chōōnii wōlēē āmiitē yoo mānāāyis :Baaba.” 66 Kung'eetee yooto, koochuchuyee keey Yēēsu :biiko chēē chaang' chēē kirubootē. 67 Kiteebee :Yēēsu rubiichoo ki taman āk āyēēng' kule, “Ōmāchē :nkakweek obakaaktaa, sōō?” 68 Kuwālchi :Simōōni Bētērō Yēēsu kule, “Kēēbēētii ānō, ōō, Mokoryoontēēt? Ntēē iboontē :inyiing' ng'aleek chēbo soboontaab kibchuulyo. 69 Kiikoosēēniing' keey ānkēēchāmē kule inyiing' Kāārārookiintēēt nyēē chōōnēē wōlēē mii :Yēyiin.” 70 Yooto kumwoochi :Yēēsu kule, “Ki anii sōō nee nyēē kyāākwēyook akweek rubiik taman āk āyēēng'? Nteenee kibrōkōsyoontēēt :akeenke ām akweek.” 71 Kumwooyē :Yēēsu kuu nyooto, king'āloolēē Yuuta araab Simōōni Iskaryoot nyēē kimii wokuchoomtooy Yēēsu ānkoo ki inee :akeenke ām rubiichoo ki taman āk āyēēng'.

Yoowaana 7

1 Yu kāākuyityo, kōōnēētiisyootēē :Yēēsu kōōrēētaab Kalilaaya. Kimāmāchē :Yēēsu kuwēēsyētootēē Yuuteeya kuuyu kimāchē :kāāntōōyikaab Yuutayeek kubakach inee. 2 Yooto kikiikuriik :saakweet nyēē kiisōōtēē :Yuutayeek bēsyoonoo kiming'ootē kēryōōnik. 3 Ām yooto nanyuun, kumwoochi Yēēsu :mbo ng'eetaab kaamet kule, “Ing'eetee yu ānkiiwē Yuuteeya sukung'eet :rubiikuuk chēbo wōlooto kukas tukuuchu chēbo kwong'uut choo iyēyē. 4 Yoo sukutook :chii, kumāchāktōōs kōōbooru keey. Kunyoo, kany kutookunēē kōōrēēt :ng'aleechu bo kwong'uut chu iyēyē.” 5 Kimēēkoosēē keey Yēēsu :mbo ng'eetaab kaamet. 6 Yooto kumwoochi :Yēēsu mbo ng'eetaab kaamet kule, “Manaayit :asiisnyuu, nteenee ōmuuchē :akweek ōyēyē ākookoy kiyēē ōmāchē. 7 Māwēchook akweek :biikaab kōōrooni, nteenee wēchoo anii kuuyu āchuurchinē icheek kule miyootēch :ng'aleek chēē yēyē. 8 Obe :akweek saakwaanaa, manaayem anii āwē, kuuyu manaayit :asiisnyuu.” 9 Kimwooy :Yēēsu ng'aleechaata ānkung'ētunēē Kalilaaya. 10 Nto yu kaakuba :mbo ng'eetaab kaamet saakwaanaa, kuwaayta keey Yēēsu ākoy wōlooto. 11 Ām saakwaanaa, kimii :kāāntōōyikaab Yuutayeek kuchēēng'ē Yēēsu ānkutēēbootē kule, “Mii ānō :chiichoo, ōō?” 12 Kichoomootē :biiko wōlēē wōō kung'āloolēē Yēēsu. Kimwooyē :bichoo alake kule, “Karaam :chiichoo.” Kumwooyē :alake kule, “Buryo, ibērbēērē biiko.” 13 Māmii :chii nyēē king'āloolē kutook, kuuyu kiiywēyē :icheek kāāntōōyikaab Yuutayeek. 14 /Kikyaam saakwaanaa nto miitē kwēēn āk kwēēn, kuwo :Yēēsu Kōōtaab Yēyiin ānkutoow kōōnēētiis. 15 King'woonchi kāāntōōyikaab Yuutayeek :wōlēē kiinēētitooy :Yēēsu kut kumwooy kule, “Kēēnkētēē nee :nkinee nyi siruutēkaab Yēyiin āmēēbērē kiikusumānchi?” 16 Kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Ng'aleek chēē ānēētook mēēbērē cheechuu, nteenee kwoonēē wōlēē mii :Yēyiin nyoo kiiyookwoo. 17 Chiito nyoo kakwey kuyey kiyēē māchē :Yēyiin, ku chiichooto nyēē mākōōnkēt kule kwoonēē :ng'aleekyuu wōlēē mii :Yēyiin, nto wōlēē āmiitē :anii nkit. 18 Chiito nyoo ng'āloolēē keey kumāchē :nyoo kule kukoonyit inee :biiko. Nteenee chiito nyoo yēyē ng'aleek chēē /sikēēkoonyit nyoo kiiyooktooy, ku chiitaab manta :nyooto ankuchurtaat 19 Kikōōnook :Muusa kiruutēk āmēēbērē mii :chii mbo akeenke ām akweek nyēē riibē kiruutēchoo. Ōmāchē ōbākākyoo nee?” 20 Yooto kuwālchi :biiko Yēēsu kule, “Iboontē tāmirmiryēēt nyēē miyaat? Ng'oo raat nyēē māchē kubakachiing'?” 21 Kukētyi :Yēēsu kule, “King'woonchook akweek tukul yoo kyāāyēyē :anii ām bēsyēētaab Sabaato kiy akeenke nyēbo kwong'uut. Kimwoowook :Muusa ōmurootānē wēēriik, ānkyōōmurootāniisyē mbo yoo bēsyēētaab Sabaato. (Kubooyiit man mēēbērē Muusa nyēē kimwooyē, nteenee mbo kuukoong' chuut kibo taay.) Kunyoo, yoo ākoo /kiimurootānē wēēro bēsyēētaab Sabaato /simākyiiri kiruutyoonoo bo Muusa, ii, ām nee sōōnyēērchoo yoo kāāsoob :anii chiito tukul yoo bēsyēētaab Sabaato? 24 Otayee keey ōtiilē ng'al ku kōōkāsunēē saang' buch, nteenee ōtiilē kurubta keey ākoo manta.” 25 Ām yooto, kutoow kumwooy :biikaab Yēērusālēēm alake kule, “Mā chiichi nyoo /kēēmāchē /keebakach? 26 Nto yu inee nyi mii kung'āloolēē taayeetaab biiko āmēēbērē mwoochinē :kāāntōōyikyoo kiy. Ara kāākōōnkēt kule Kāārārookiintēēt :chiichi? 27 So nto yu kiinkētē yēē chōōnēē :chiichi. Bēsyēēt nyoo chōōnēē :Kāārārookiintēēt māmii :chii nyēē inkētē wōlēē chōōnēē.” 28 Yooto kumii kōōnēētiisyē :Yēēsu ām Kōōtaab Yēyiin, kumwooy kukas :biiko tukul kule, “Man, kōōlē ōnkētoo, ānkōōnkētē subak wōlēē āchōōnēē? Mēēbērē kyāāchōōnēē keey. Bo man :chiichoo kiiyookwoo, āmōōnkētē :akweek inee. 29 Nteenee anii :nyēē ānkētē, kuuyu kyāāchōōnēē wōlooto ānku inee :nyēē kiiyookwoo.” 30 Ām yooto nanyuun kukāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, /keesyeem kule /keenam nteenee māmii :chii nyēē kitiiny, kuuyu kitoombo kuyityiin :asiisnyii. 31 Ānkoo kiwuu nyooto, kiikaasee keey :biiko chēē chaang' inee. Kimwooy :bichooto kule, “Ara, yoo kāchō :Kāārārookiintēēt, makuyey ng'aleek chēbo kwong'uut kubiir chēē yēyē :chiichi?” 32 Yooto kukas :Farisaayeek kuchoomē :biiko kubo Yēēsu. Kung'eet nanyuun :Farisaayeechaa ākoo bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch kōōyookto riibiikaab Kōōtaab Yēyiin bakunam Yēēsu. 33 Kutas taay :Yēēsu kumwooy kule, “+Mākēēboontē keey akweek ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri baateey, nto yoo kāākuyityo, āwē wōloo mii :nyoo kiiyookwoo. 34 Yooto +moocheeng'aa, nteenee -mōōnyōōrwoo, nto wōlooto kāāwē -mōōmuuchē okwaa.” 35 Kimwoochi keey :kāāntōōyikaab Yuutayeek nkit kule, “So, māchē :chiichi kuwo ānō wōlēē -mābākēēnyōōrchinē :acheek? Ara, mākuwo kōōrōōsyēchoo kiisērēētyi keey :biikyoo wokooneet bichooto? 36 Ibooru nee :ng'aleechaa kāmwooyē kule, ‘+Moocheeng'aa nteenee -mōōnyōōrwoo nto wōloo kāāwē, -mōōmuuchē okwaa?’ ” 37 Kikāsē :bichoo miisin bēsyēētaab lētuut yoo +/kimakyaam saakwaanaa kibo kēryōōn. Kiiyyo :Yēēsu bēsyoonooto ānkumwooy kukas :chii ake tukul kule, “Chii nyoo āmē :melelta, kuchō wōlēē āmiitē. 38 Kuu yoo mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, chii nyoo keekaaseenaa keey ku mākurōōtunēē chiichoo :bēēkaab soboonto.” 39 Kumwooyē :Yēēsu kuu nyooto kiibooru Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē ki mākunyōōr :chii ake tukul nyoo keekaasee keey inee. Yooto, kitoombo /kiiyook Tāmirmiryēētaab Yēyiin kuuyu kitoombo kōōtōrōōr :Yēyiin Yēēsu. 40 Yu kakas :biiko ng'aleechaa kimwooyē :Yēēsu, kumwooy :bichooto alake kule, “Man Ng'ālooltooyiintoonoo bo Yēyiin :chiichi.” 41 Nto alak kumwooy :choo kule, “Kāārārookiintēēt :chiichi.” Kulē :alake, “Buryo! Mēēmuuchāksē kuchōōnēē :Kāārārookiintēēt Kalilaaya. 42 Mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule mākuchōōnēē :Kāārārookiintēēt kōōtaab Tāwuti ām kiriinkēētaab Bēētēlēyēēm wōloo kiminyē :Tāwuti.” 43 Yooto nanyuun, kuchuunchuun :biiko kurubta keey āk Yēēsu. 44 Kimāchē :biiko alake kule kunam Yēēsu, nteenee māmii :chii mbo nyēē kisyeem kunam. 45 Yu kāākuyityo nanyuun, kooyeey :riibiichoo kibo Kōōtaab Yēyiin wōlēē kimii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk Farisaayeek. Yooto kuteebee :choo riibiichoo kule, “So, nto yu kōmōōnāmē ankoomutu kuchō wōli?” 46 Kuwālchi :riibiichoo kule, “Māmii :chii nyēē kiikung'alaal bēsyēēt ake kuu :chiichoo.” 47 Kuteebee :Farisaayeek riibiichooto kule, “So, ōmāchē omwaay kule /kaakiiberbeeraak nkakweek? 48 Ara ōnkēt mbo kāāntōōyiin ake tukul nyēē kaakookaasee keey chiichoo, nto kumii mbo :Fārisooyiin nyēē kaakucham ng'aleechaata mwooyē :chiichooto? 49 Chubootiin :bichu -mēēnkēt kiruutēkaab :Muusa.” 50 Ām kāāntōōyichoo kimii :Nikōtēēmō nyoo kikiiwokukas Yēēsu. Kumwoochi :nyoo kāāntōōyichoo kule, 51 “Kurubta keey āk kiruutēkyoo, māmii :chii nyēē /kiiruustooy yoo /manaakeekas kiyēē mwooyē :chiichooto nto /kiinkēt kiyēē kaakuyey.” 52 /Kēēmwoochi kule, “So, ichōōnēē :nkinyiing' Kalilaaya? Weesuman siruutēkaab Yēyiin, +meekas ām yooto kule māmii :ng'ālooltooyiintō nyēē imuuchē kuchōōnēē Kalilaaya.” 53 Nto mii yoo, kooyeey :chii ake tukul kaa,

Yoowaana 8

1 nteenee kuwo :Yēēsu ākoy Lekemeetaab Musēytuuniinēk. 2 Yu kāwokuyyeech, kumusta :Yēēsu kooyeey biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin. Kukwa :biiko ānkōōruruukyi keey inee. Ām yooto kōōbuur :Yēēsu ng'wēny ankooneet bichoo. 3 Yooto koomut :kāānēētikaab kiruutēk āk Farisaayeek koorko nyēē /kikeenyoorta chiito ake ānkōōyyoong'tēē taayeetaab bichoo. 4 Yu kāākuyityo, kumwoochi :bichoo Yēēsu kule, “Kāānēētiintēēt, /kokeenyoorta koorkooni chiito ake. 5 Ām kiruutēkyoo, kimwooy :Muusa kule, irooko :chii nyēē wuu nyooto /keewiir ām rwoontōōk /keebakach. Kunyoo, ii, imwooyē nee :inyiing' ām yooto?” 6 Kimwooyē :bichoo ng'aleechaa kutēchēē Yēēsu sukōōyyoong'tēē kōōk. Nteenee ām yooto kuyim :Yēēsu ānkutoow kusir ng'wēny ām moorneenyii. 7 Kumii :bichooto tākutēēbēē Yēēsu ng'aleek, kōōyyo :Yēēsu ānkumwoochi bichoo kule, “Yoo mii ām akweek :nyēē mānāāchoolwookēn, kutoow :nyooto kuwiiree koorkooniitēnyi rwoontōōk.” 8 Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kuyim subak ankusir ng'wēny. 9 Yu kabakukas :bichoo ng'aleechaata kimwooyē :Yēēsu kung'ēētyo kuba. Kibeetaatee akeenke akeenke. Kiba kurook :choo kiyōōsēch. Kiwaaytaat keey kuu nyooto kut kung'ēt :Yēēsu nkit, kumii :koorkoonoo kēēyyo ām yooto. 10 Yooto kuchuul keey :Yēēsu ankuteebee koorkoonoo kule, “Kaba ānō :bichoo, ōō, cheebyoos? Māmii mbo :akeenke nyēē kāng'ēt kooruustiing'?” 11 Kuwāl kule, “Māmii mbo :akeenke, ōō, Mokoryoontēēt.” Yooto nanyuun kumwoochi :Yēēsu koorkoonoo kule, “-Māāruustiing' :anii nteenee māwēēchoolwookēn subak.” 12 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi bichoo kule, “Anii lēbkēēyyēētaab kōōrēēt. Chiito nyoo karub ng'aleekyuu kunyōōru lēbkēēyyēētaab soboonto āmēēbērē mākuwēēsyētēē mēēnānēēt.” 13 Kumwoochi :Farisaayeek Yēēsu kule, “Nto yu imiitē ing'āloolēē keey :inyiing' nkit, mā bo man :ng'aleekuuk.” 14 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Ānkoo āng'āloolēē keey :anii nkit, kiyēē āmwooyē kubo man kuuyu ānkētē wōlēē kyāāchōōnēē ākoo wōlēē āwēētii. Nto akweek, -mōōnkētē wōlēē kyāāchōōnēē nto ku wōlēē āwēētii. 15 Ōtiilē :akweek ng'al baateey orub kuu wōloo isōōtitooy :biiko, nteenee -māātiilchinē :anii chii ng'al. 16 Nto yoo kāālē ātiilchi chii ng'al, kubo :kāāsōōtēywēēkyuu man kuuyu mēēbērē anii nkit. Āboontē keey Baaba nyoo kiiyookwoo. 17 Ām kiruutēkwook /kikeesir kule yoo kānāmchi :biiko āyēēnku sira ng'ālyoo, kubo man :yooto. 18 Āng'āloolēē keey :anii, nto ake nyēē nāmwoo sira kung'āloolēēnoo ku Baaba nyoo kiiyookwoo.” 19 Kuteebee :bichoo Yēēsu kule, “Mii ānō :kōōn?” Yooto, kuwālchi :Yēēsu kule, “-Mōōnkētoo, āmōōnkētē Baaba. Nto kyōōnkētoo, nto ōnkētē nkinee Baaba anii.” 20 Kimwooyē :Yēēsu ng'aleechu tukul yooto kimii kōōnēētē biiko ām yēē kimii :looloonik chēē /kikiiruruukyinē beesaanik ām Kōōtaab Yēyiin. Yooto kimāmii mbo :chii nyēē kinam Yēēsu kuuyu kitoombo kuyityiin :asiisnyii. 21 Ām yooto kumwoochi :Yēēsu kāāntōōyichoo subak kule, “+Māāwēēchi keey anku +moocheeng'aataa, nteenee +mōōbēku ām ng'ōōkiswookikwook. -Mōōmuuchē obe wōlēē āwēētii :anii.” 22 Kiyey :ng'aleechaa koosootee keey :kāāntōōyichoo kule, “Ibooru nee :chiichi yoo mwooyē kule -mākēēbēētii wōlēē mākuwo :inee, ara, makubar keey :chiichi nkit?” 23 Nteenee kutas taay :Yēēsu kumwooy kule, “Ōkwoonēē :akweek ng'wēnyuuni, nto anii āchōōnēē Barak. Ōbooyē :akweek kōōrooni nto anii -māābooyē kōōrooni. 24 Kiyooto nyēē āmwoowook kule +mōōbēku ām ng'ōōkiswookikwook, kuuyu ōrātootiin ām ng'ōōkiswookichoo yoo kamookaasee keey kule anii nyooto. ” 25 Kuteebee :bichoo Yēēsu kule, “Inyiing' ng'oo naas?” Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Wuu yooto kātāāmwoowook kuchakee. 26 Chaang' :ng'ala chēē āmuuchē amwaay kurubta keey āk akweek ānkāātiilchook, nteenee bo man :Baaba nyoo kiiyookwoo, nto kiyēē āmwoochinē biiko ku kyāākāsēē inee.” 27 Kimēēnkēt :bichoo kule kimii :Yēēsu kung'āloolēē Kwaan ām Barak. 28 Yooto nanyuun kumwooy :Yēēsu kule, “Bēsyoonoo ōtōrōōrē Chiitaab Barak ku yooto yēē +mōōnkēt kule anii nyooto āmāāyēyē kiy kubununēē kāāmuukēywēēkyuu nkit. Yooto nanyuun yēē +mōōnkēt kule kiyēē āmwooyē ku nyēē kiinēētoo :Baaba. 29 Kēēboontē keey nyoo kiiyookwoo, manaabakaaktaa āng'ētu nkit bēsyēēt ake, kuuyu āyēyē ākookoy kiyēē ing'ērēēchē inee.” 30 Yu kāmwooy :Yēēsu kuu nyooto, kōōyēnchi :biiko chēē chaang'. 31 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu Yuutayeechaa kiiyēnchinē inee kule, “Yoo kōōkiilchi kiyēē ānēētē ōyēku man rubiikyuu. 32 Yooto nanyuun, ku +mōōnkēt wōlēē wuu :manta anku +/makiityaaktaak.” 33 Kumwoochi :kāāntōōyichoo Yēēsu kule, “So, nto yu kēēwuuyē :acheek keseniisyekaab Abraam, āmēēbērē kikēēyēku motwoor chēbo chii. Imiitē ibooru nee yoo imwooyē kule +/makiityaakteech?” 34 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Āmwoowook manta kule, chii nyoo yēyē ng'ōōkiswookik ku motwooriintēētaab ng'ōōkisto. 35 Māminyē :motwooriintō kaab chii ākookoy, nteenee booyiitu :leekwa kayaata ākookoy. 36 Kunyoo yoo keetyaaktaak :Leekweet ku /kakiityaaktaak kuchurta. 37 Ānkētē sinee kule akweek keseniisyekaab Abraam. Ānkoo kuwuu nyooto, ōmāchē obaraa, kuuyu māmii wōlēē iwutē :ng'ālyoontēēnyuu ām mētēwookwook. 38 Āng'āloolēē :anii kiyēē iboorwoo :Baaba, nto akweek ōyēyē kiyēē mwoowook :kōōn.” 39 Kukētyi :bichooto Yēēsu kule, “Abraam ku baaba acheek.” Yooto kuwālchi :Yēēsu kule, “Nto ki kōōn :Abraam, nto kyōōyēyē kiyēē kiyēyē :inee. 40 Ōmāchē :akweek obaraa ānkoo ku ng'ālyoo nyēbo man nyēē chōōnēē wōlēē mii :Yēyiin nyēē kāāmwoowook. Kimēēmuuchē :Abraam kuyey ng'al chēē wuu choo. 41 Ōyēyē :akweek yiisyēētaab :kōōn.” Kuwālchi :bichooto Yēēsu kule, “Kēēboontē Baaba akeenke, nyooto ku Yēyiin, ānkēēyēku lōkōkyii chēbo man.” 42 Yooto kumwoochi :Yēēsu bichooto kule, “Nto ki kōōn akweek :Yēyiin nto ōchāmoo kuuyu kyāāchōōnēē wōlēē mii :Yēyiin ānkāāmiitē raat yu. Mānāāchōōnēē keey. Nteenee inee nyēē kiiyookwoo. 43 Ām nee yu -mōōkāsē kiyēē āmwoowook? Ābērē kuuyu -mōōmuuchē okas. 44 Kōōn akweek :Kibrōkōsyoontēēt ānkōōmāchē orub kiyēē māchē :inee. Rumiin :chiichoo kung'eetee kēny. Māmii :bēsyēēt nyēē mii :chiichoo komostaab manta, kuuyu māmii :manta wōlēē mii :inee. Yoo ibērbēēriisyē, kuyēyē ng'aleek chēē nāmē keey āk inee nkit kuuyu, ng'wiin :inee ānku kaametiitaab ng'wiiynaneet tukul. 45 Āmwoowu :anii ng'aleekaab man, kiyooto nyēē yēyē simōōyēnwoo. 46 Ara, mii ām akweek :nyēē imuuchē kōōboor kule āboontē :anii ng'ōōkisto? Nto yoo bo man :ng'aleek chēē āmwooyē, nto yu -mōōyēnwoo naas? 47 Chii nyoo bo :Yēyiin kukāsē ng'aleekyii. -Mōōkāswoo kuuyu -mōōbooyē Yēyiin.” 48 Yooto kumwoochi :kāāntōōyichoo bo Yuutayeek Yēēsu kule, “Ābērē +mākēēkustooyootiin yoo kakeemwaay kule inyiing' Sāmāryooyiin ānkiiboontē tāmirmiryēēt nyēē miyaat.” 49 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “-Māāboontē tāmirmiryēēt nyēē miyaat. Āywēyē Baaba āmōōkoonyitoo anii :akweek. 50 -Māāchēēnkyinē keey :anii koonyit, nteenee mii :nyēē chēēng'woo anku inee nyēē itiilē kiy ake tukul. 51 Āmwoowook manta kule, chiito nyoo rubē ng'aleekyuu mākoy kume.” 52 Ām yooto kumwoochi :bichoo Yēēsu kule, “Kāākiinkēt nanyuun man kule iboontē tāmirmiryēēt nyēē miyaat! So, kiikume :Abraam ānkiikubēk :ng'ālooltooyikaab Yēyiin ānkiimwooyē kule, nyoo rubē ng'ālyoontēēng'uung' mēēbērē makume? 53 Imwooyē :inyiing' kule iwōō ibiir Abraam? Kiikume :inee ānkiikubēk mbo :nkicheek ng'ālooltooyikaab Yēyiin. Isōōtē kule inyiing' ku ng'oo?” 54 Yooto kuwālchi :Yēēsu kule, “Yoo āmiitē ātōrōōrē keey ku buch. Nteenee nyēē itōrōōroo ku :Baaba nyoo ōmwooyē :akweek kule Yēyiintēēng'woong'. 55 -Mōōnkētē :akweek mbo Yēyiin, anii :nyēē ānkētē. Nto kaamwaay kule -māānkētē, nto kāāyēku ng'wiin kuu :akweek. Nteenee ānkētē inee ānkāāriibē ng'ālyoontēēnyii. 56 King'erech :kōōn Abraam kule makukas bēsyēēnyuu, kunyoo kiikukas bēsyoonooto ankiikung'erech.” 57 Ām yooto, kumwoochi :bichoo Yēēsu kule, “Nto yu maneeyit mbo kēnyiisyēk konom ānkiimwooyē kule 'kiikas Abraam!” 58 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Āmwoowook manta, kutoombo /kēēsich Abraam ku :anii nyiitēnyi.” 59 Yooto kukwey :bichooto rwoontōōk kule kuwiiree Yēēsu, nteenee kuchuut :Yēēsu biiko kung'eetee yooto kibo Kōōtaab Yēyiin.

Yoowaana 9

1 Kimii yēē kiwēēsyētootē :Yēēsu, yooto kukas chiito ake nyēē /kikēēsich kukoraat. 2 Kuteebee :rubiikyii Yēēsu kule, “Kāānēētiintēēt, nee nyēē kiyey chiichiin kukor? Ara ng'ōōkisnyii nto nyēbo sikiikyii?” 3 Ām yooto kuwālchi :Yēēsu rubiikyii kule, “Mēēbērē ng'ōōkistaab chiichoo nto nyēbo :sikiikyii nyēē kiyey kukor, nteenee mākutook :kāāmuukēywēēkaab Yēyiin kubo inee. 4 Māchāktōōs /kēēyēyē yiisyēētaab Baaba nyoo kiiyookwoo yoo tāku bēēt, nteenee mii wokutuuyiitu :kōōrēēt nyēē -mēēmuuchē :chii kuyēyiis. 5 Yoo tāāmiitē kōōrēēt, āwuuyē lēbkēēyyēētaab kōōrēēt.” 6 Yooto keewaany :Yēēsu kumwooy ng'aleechaa kung'utyi ng'wēny. Kuyey mēnēēt ām ng'uleechaa ankoonyiinyee mēnoonooto koonyekaab chiichooto, 7 ānkumwoochi kule, “Wēēwuun koonyekuuk ām kibōōytaab Siloowaam.” (Kerkeey kaaynaani bo Siloowaam ākoo yoo /kakeemwa kule /kikiiyookto.) Kunyoo nanyuun kuwo :chiichoo ānkōōwuun koonyekyii ānkukēt keey kukaakukasta. 8 Ām yooto, kuteeb :laatoosyekaab chiichoo āk choo kikiikukas kusoomsē kule, “So, mā :chiichi nee nyoo kwēēbuurē sukusoomsē kityō?” 9 Kumwooy :alake kule, “Inee :nyooto” nto alak kule, “Buryo! Mā :inee, kerkeey buch nyooto.” Kunyoo kumwooy :inee nkit kule, “Lēyyē, anii :nyooto.” 10 Yooto nanyuun kuteeb :bichooto kule, “King'oonyākiis kule nee :koonyekuuk?” 11 Kuwālchi :chiichoo bichooto kule, “Kiyey :chiichoo /kēēkuurēē Yēēsu mēnēēt ankoonyiinyee koonyekyuu, nto yityo kumwoowoo kule wāāwuunēē kibōōytaab Siloowaam. Kunyoo kyāāwē :nkanii, nto yooto kāāwuun koonyekyuu akaste bakeenke.” 12 Kuteebee :bichooto kule, “Miitē ānō raat :chiichooto?” Kuwālchi kule, “-Māānkētē.” 13 Yooto, /keenam chiichoo /kikēēng'oonkyinē koonyek /ānkiimutyi Farisaayeek. 14 Yooto kiimitmiitē :Yēēsu mēnoonoo sukung'oonkyinē chiichoo koonyek ki bēsyēētaab Sabaato. 15 Kiteebee :nkicheek Farisaayeechaa chiichoo wōlēē kiyeyta kut kukasta. Kimwoochi :chiichoo bichoo kule, “/Kikeenam mēnēēt /ankiinyiinyeenaa koonyek, nto yu kāwāāwuun, akaste.” 16 Ām yooto, kumwooy :Farisaayeek alake kule, “Māchōōnēē :chiichi Kaab Yēyiin kuuyu -mēēywēyē kiruutyēētaab Sabaato.” Kumwooyē :alake kule, “So, imuuchē kule nee kuyey :chii nyēē choolwookiin tukuuk chēbo kwong'uut chēē wuu choo?” Kuchuunchuun :Farisaayeechaa ām kāāsōōtēywēēkwaa. 17 Yooto nanyuun kuwēēkyi keey :Farisaayeechaa chiichoo kikoraat ankuteebee kule, “Nto ām inyiing', ii, imwooyē nee kurubta keey āk chiichooto kāyēyiing' ikaste?” Kuwālchi :chiichoo Farisaayeechaa kule, “Ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin :chiichooto.” 18 Kimāchāmchiintōōs :kāāntōōyikaab Yuutayeek kule man kikoraat :chiichoo ankaakukasta. Yooto kukuur sikiikaab chiichoo 19 ankuteebee kule, “Nyēēng'woong' :lakwani ōmwooyē kule /kikēēsichē kukoraat? Ntēē kāstooy raat?” 20 Kumwooy :sikiik kule, “Kiinkētē kule lekwenyoo, ānkiinkētē kule /kikēēsichē ku koraat. 21 Nteenee -mākiinkētē ām nee yu kāstooy raat āmākiinkēt chiichēē kāng'oonkyi koonyek. Oteebee :akweek kumwoowook nkit, nto yu chii nyēē wōō nyēē imuuchē kuwāl.” 22 Kimwooy :sikiikaab wēēroo kuu nyooto kuuyu kinyōkōōrēch kāāntōōyichoo bo Yuutayeek. Kikiikumwooy :kāāntōōyichoo kule chii ake tukul nyoo kang'alaalee kule Kāārārookiintēēt :Yēēsu, +/makeekwetee chiichoo kōōtaab saayeet. 23 Kiyooto nyēē kiyey sikiikaab lakwanaa kumwooy kule, “Nto yu chii :inee nyēē wōō, oteebee :akweek.” 24 Yooto kukuur :bichoo subak chiichoo kikoraat ānkumwoochi kule, “Itōrōōr Yēyiin ankiimwaay chēbo man! Kiinkētē :acheek kule choolwookiin :chiichi.” 25 Kuwālchi :chiichoo bichoo kule, “-Māānkētē :anii kule choolwookiin :chiichoo nto ku buryo. Kiy akeenke kityō nyēē ānkētē. Kyaakoraat nteenee ākāstooy raat!” 26 Nto yooto kuteebee :bichoo kule, “Kiyēwuung' nee :chiichoo? King'oong'uung' koonyek kule nee?” 27 Kuwālchi :chiichoo bichoo kule, “Nto yu kāāmwoowook āmēēbērē ōkāsē. Ōmāchē okas subak nyēbo nee? Ara, ōmāchē :nkakweek ōyēku rubiikyii?” 28 Yooto kutab :bichoo chiichoo moo kumwoochi kule, “Inyiing' rubiintēētaab chiichooto. Kēēbooyē :acheek Muusa. 29 Kiinkētē kule king'āloolchi :Yēyiin Muusa, nto chiichoo -mākiinkētē mbo kule kichōōnēē ānō!” 30 Ām yooto, kuwālchi :chiichoo bichoo kule, “Lēyyē, /āmākiilātē ng'aleek chu! So, kōōlē -mōōnkētē wōlēē kichōōnēē :chiichoo? Nteenee kāākung'oong'woo koonyekyuu. 31 Kiinkētē kule mākāsyinē :Yēyiin chii nyēē yēyē rōkōs, nteenee kāsyinē biiko choo iywēyē inee ānkuyēyē kiyēē mākyinē :inee. 32 /Manaakeekas chii bēsyēēt ake nyēē kiikung'aany koonyekaab chii nyēē /kikēēsichē kukoraat kut kukasta. 33 Ākoy kuchōōnēē :chii nyēē yēyē kuu nyooto wōlēē mii :Yēyiin nto buch māmii :kiy nyēē yēyē.” 34 Yooto nanyuun kuwālchi :kāāntōōyichoo chiichoo kule, “/Kikēēsiktiing' ng'ōōkiswookik, kunyi 'kēēlē, 'kēēyēku :nkinyiing' kāānēētiintēēt ām wōlēē kēēmiitē :acheek?” Ām yooto, kukwetee :bichoo chiichoo kōōtaab saayeet. 35 Yooto kukas :Yēēsu kule /kikiikeekwetee chiichoo kōōtaab saayeet. Kunyōōr :Yēēsu chiichooto ankuteebee kule, “Ikoosēē keey :inyiing' Chiitaab Barak?” 36 Kuteebee :chiichoo Yēēsu kule, “Imwoowoo, ng'oo :nyooto, ōō, boontēēt, saakaasee keey?” 37 Kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “'Keekas ra, nto yu inee :nyi ōmiitē ōng'āloolē tukwaay.” 38 Yu kakas :chiichoo ng'ālyoontoonoo, kukutuny ām taayeetaab Yēēsu ānkumwooy kule, “Mokoryoontēēt, kaakaaseeniing' keey.” 39 Ām yooto, kumwooy :Yēēsu kule, “Kyāāchōō kōōrooni chaatiil ng'aleek, sukung'eet kukasta :cheebkoraatiisyek nto biiko choo kāstooy, kuyēk :choo cheebkoraatiis.” 40 Kimii kēēyyoong'iis :Farisaayeek alake yooto. Yu kakas ng'aleechaa kimwooyē :Yēēsu, kumwooy kule, “Ibooru ām wōlēē 'keemwaayte, sōō, kule, kēēkōryootiin :acheek?” 41 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Nto kōōkōryootiin nto mēēbērē ōchoolwookēnootiin, nteenee kuuyu ōmwooyē kule ōkāstooy, +mōōng'ētu ōchoolwookēnootiin.”

Yoowaana 10

1 Ām yooto, kumwoochi :Yēēsu kāāntōōyichoo bo Yuutayeek kule, “Āmwoowook manta kule chiito nyoo mābuntēē kurkeet nyoo bēētēē :kēēchiirēk kō ānkusiirtēē wōlto ake buch, ku chōōriin :chiichoo ānku sāsiin. 2 Nteenee nyoo buntēē kurkeet ku ākiintēētaab kēēchiirēchooto. 3 Yooto mākuyootyi :riibiintēētaab kurkeet ākiintoonoo. Makukas :kēēchiirēchoo kuutiitaab ākiintoonoo yoo kākuur kēēchiiryo ake tukul ām kaayneenyii. Nto yooto nanyuun mākukwēryoot kēēchiirēchoo kuba saang'. 4 Yooto kaakoochuuw kēēchiirēk, mākōōntōōchi anku makurub :kēēchiirēchoo chiichoo, kuuyu inkētē kuutiinyii. 5 Mārubē :kēēchiirēchoo chiito ake buch. Yoo kātāyēyē kuu nyoo kumwēyēē kuuyu -mēēnkēt kuutiitaab chiichooto.” 6 Kimwoowunēē :Yēēsu ng'ālyoo tyoonkōōchoonoo, nteenee māmii :chii ām bichoo nyēē kiinkēt kiyēē kiibooru :ng'aleechaata. 7 Ām yooto kumwooy :Yēēsu subak kule, “Āmwoowook manta, anii kurkeetaab kēēchiirēchoo. 8 Ki chōōr ānku sāsiik :biiko tukul choo kisimkukwa ām anii. Kibākukuur kēēchiirēchoo, nteenee mānāākāsyi icheek :kēēchiirēchooto. 9 Anii kurkeet. Chiito nyoo kābuntēēnoo anii +/makiiraraach. Mākuwēētii akeeteet ānkurōōtu. 10 Yoo chōōnii :sāsiintēēt kumāchē kuchōōrso, kubākākiis ānkōōmukuusiis. Kyāāchōō :anii sukung'eet kunyōōr :biiko soboonto nyēbo man. 11 Āwuuyē :anii ākiintēēt nyēē karaam. Chāmtooy :ākiintō nyēē karaam kumēēchi kēēchiirēkyii taay. 12 Chiito nyoo /kikeesir buch kwookiis ama cheechii kēēchiirēk, yoo kāchōōnchi :suuyoontēēt kēēchiirēchoo kumwēyē :chiichoo. Kunyoo ām yooto, makunam :suuyoontoonoo kēēchiirēchoo ankoosereet. 13 Mwēyē :chiichooto kuuyu kikyoolē kwookiis buch āk subak kuuyu ma cheechii :kēēchiirēchoo. 14 Āwuuyē :anii ākiintēēt nyēē karaam ānkāāchāmtooy āmēēchi kēēchiirēkyuu. Inkētoo :Baaba, ānkāānkētē :nkanii. Ām kēēlto wuu nyooto, ānkētē kēēchiirēkyuu ānkōōnkētoo :nkicheek. 16 Mii :kēēchiirēkyuu alake chēē māmii ākwootiini. Māchāktōōs wāākuur. Makukas kuutiinyuu ankurubwaa bākutuuyo āk chuut kuyēk ākwootiit akeenke nyēē mākwookooy :ākiintēēt akeenke. 17 Chāmoo :Baaba kuuyu kyaachamte ameey, nto yityo +māākētu soboonnyuu subak. 18 Māmii :chii nyēē mākōōnēmunēēnoo soboonnyuu, nteenee āchāmtooy nkit ameey. Āboontē kāāmuukēywēēk ākooytē soboonnyuu ānkāāboontē kāāmuukēywēēk ākētu. Kiyiitēnyi nyēē kimwoowoo :Baaba kule māchāktōōs ayey.” 19 Kiyey :ng'aleechuutēchu kuchuunchuun subak :kāāntōōyikaab Yuutayeek. 20 Kimwooy :bichooto chēē chaang' kule, “Boonto :chiichi tāmirmiryēēt nyēē miyaat! Kōōkubun :mēt chiichi! Nyēbo nee ōkāsyinē chiichi?” 21 Nteenee kulē :alake, “Ō, -mēēmuuchē :chii nyēē boonto tāmirmir kung'alaal kuu chiichi. Imuuchē man :tāmirmiryēēt nyēē miyaat kuyey kukasta chii nyēē kikoraat?” 22 Kimii yēē kiyit :bēsyēēt nyēē kibo saakweetaab Kāātiliilēētaab Kōōtaab Yēyiin ām Yēērusālēēm. 23 Ki yiiwoot yooto, kimii :Yēēsu kuwēēsyētēē kibtēkēwuutaab Kōōtaab Yēyiin nyēē /kikēēkuurēē kibtēkēwuut nyēē wōō nyēbo Sōlōmōōn. 24 Kiiruruukyi keey :kāāntōōyikaab Yuutayeek Yēēsu ankuteebee kule, “Yoo inyiing' Kāārārookiintēēt, ichuurtoowēēch bakeenke.” 25 Kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Nto yu kyāāmwoowook āmōōyēnchinē. Kiyēē āyēyē ām kāāmuukēywēēkaab Baaba kōōbooru wōlēē āwuuyē. 26 Nteenee -mōōchāmoo :akweek kuuyu -mōōwuuyē kēēchiirēkyuu. 27 Kāsē :kēēchiirēkyuu kuutiinyuu yoo kāākuur. Ānkētē icheek, ānkuruboo. 28 Ākoochinē icheek soboontaab kibchuulyo, āmēēbērē mākubēk, āmāmii :chii nyēē mākōōnēmunēēnoo. 29 Wōō :Baaba nyoo kikōōnoo kubiir chii ake tukul. Kunyoo, māmii :chii nyēē imuuchē kōōnēmunēē inee. 30 Āwuuyē :anii akeenke āk Baaba.” 31 Ām yooto, kukwey :kāāntōōyichoo subak rwoontōōk kule kuwiiree Yēēsu. 32 Nteenee kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Kyookas :akweek tukuuk chēē chaang' chēē kāroomēch chēē kyaayey :anii ām kāāmuukēywēēkaab Baaba. Kiito nkōnō ām chooto kyaayey nyēē kayeyaak omach kule owiireenaa rwoontōōk?” 33 Kuwālchi :bichoo kule, “-Mākēēmāchē keewiiring' ām tukuuchoo kāroomēch choo 'kiiyēyē, nteenee keewiiring' ām ng'aleek choo ichubē Yēyiin. Inyiing' chii buch, nteenee imiitē iyēyē keey kule iwuuyē Yēyiin.” 34 Yooto kuwālchi :Yēēsu bichoo kule, “Mwooyē :Yēyiin sōō nee ām siruutēchoo ōsumānē kule, ‘Kyāāmwooyē kule okerkeeye anii.’ 35 Kiinkētē kule bo man :siruutēkaab Yēyiin ākookoy. Kikuur :Yēyiin bichoo kikiikunyōōr ng'ālyoontēēnyii kule kerkeey inee. 36 Kisata :Baaba ānkōōyookwoo āchōō kōōrooni. Ōmuuchē kule nee omwaay kule āchubē :anii Yēyiin, yoo kaamwaay kule anii Lekwetaab Yēyiin? 37 Yoo ākoo -māāyēyē yiisyēētaab Baaba -moochamte ng'aleekyuu. 38 Nto yoo ākoo āyēyē yiisyēēnyii, ochamte yiisyoonoo naas ānkoo kamoochamtaa, soomuuch ōnkēt kuchurta kule miitē :Baaba wōlēē āmiitē ānkāāmiitē :anii wōlēē mii :inee.” 39 Kusyeem :kāāntōōyichoo subak kule kunam Yēēsu, nteenee kuchiwitee āwunnyēkwaa. 40 Kuwēēchi keey :Yēēsu kwaay āynēētaab Yoortaan ākoy wōloo kicham kōōbātisāniisyēē :Yoowaana, ānkōōbuurchi keey wōlooto. 41 Kumiitē :Yēēsu wōlooto kukwoonchi :biiko chēē chaang'. Kimwooyē :bichoo kule, “Manaayey :Yoowaana ng'aleek chēbo kwong'uut, nteenee king'alaalee ng'aleekaab manta kurubta keey āk chiichi.” 42 Kiikaasee keey :biiko chēē chaang' Yēēsu ām wōlooto.

Yoowaana 11

1 Yooto kimnyaan :chii nyēē /kikēēkuurēē Lasaaro nyēē kiminyē kiriinkēētaab Beetannya. Kimiinyē :Maaryaa āk cheebkaamet Maariita kiriinkoonooto. 2 Ki Maaryaa nyiitēnyi nyoo kiroonkyinē kērēēnkōōkaab Yēēsu mwaayta nyēē kiboong'u nyēē anyiny ankumasee buutēēkyii. Ki ng'eetaab kaamet :Lasaaro nyoo kimnyoonē. 3 Yooto kōōyookyi :kooruuchoo kituubcho Yēēsu ng'ālyoo kumwooyē kule, “Lēyyē, Mokoryoontēēt, imnyoonē :choorweeng'uung' nyoo ichāmē.” 4 Yu kakas :Yēēsu ng'aleechaa, kumwooy kule, “Mēēbērē makubakach Lasaaro :bōōroo kutukul. Kāyēyākiis :ng'aleechu sukutōrōriit :Yēyiin āk Lekwenyii.” 5 Kichāmē :Yēēsu Maariita, cheebkaamet āk Lasaaro. 6 Yu kakas :Yēēsu kule kimnyoonē :Lasaaro, kubēēni yooto bēsyōōsyēk alak āyēēng'. 7 Nto mii yoo, kumwoochi rubiikyii kule, “Okany kiiyeey Yuuteeya.” 8 Nteenee kulēēnchi :rubiikyii, “So, Kāānēētiintēēt, imāchē kiiyeey wōlooto, ānkōtēēkāsē kumāchē :kāāntōōyichoo bo Yuutayeek kuwiireeniing' rwoontōōk?” 9 Kuwālchi :Yēēsu rubiikyii kule, “Boonto sōō nee :bēētuut āsiiswēk taman āk āyēēng' chēē /kēēyēyiisyēē? Yoo kāwēēsyēt :chii bēēt, -mēēnāchē :kiy kuuyu kāsē lēbkēēyyēētaab kōōrēēt. 10 Nteenee yoo kāwēēsyētēē :chii mēēnānēēt +/makiinach kuuyu mātinyē :lēbkēēyyēēt.” 11 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy kuu nyooto, kumwoochi bichoo kule, “Kāruchi keey :choorweenyoo Lasaaro nteenee mawaang'eet.” 12 Kuwālchi :rubiikyii Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, yoo ākoo kāruchi keey :Lasaaro, mākusob.” 13 King'āloolēē :Yēēsu meetaab Lasaaro, kōōsōōtē :rubiik kule king'āloolēē rwoonik. 14 Yooto nanyuun, kōōchuurchi :Yēēsu rubiichoo bakeenke kule, “Kookume :Lasaaro. 15 Nteenee ang'erekaat, kuuyu kāmākēēboontē keey chiichoo. Kaamwaay kuu nyooto kubo akweek, soong'eet okaaseenaa keey. Kunyoo, okany keebe wōlooto miitē :chiichooto.” 16 Ām yooto kumwoochi :Toomaas nyoo ki sārāmiin rubiik chuut kule, “Okany keebeete keey tukul bākēēbēkyi wōlooto.” 17 Kumii :Yēēsu kuyitu, kukas kule kiboonto :Lasaaro bēsyōōsyēk ang'wan kuchakee /kikeekonoree. 18 Kilēēkityiin :Beetannya āk Yēērusālēēm nyēē kimāchē kuyitē kiilomiitaanik sōmōk. 19 Kunyoo, kikiikukwa :biiko chēē chaang' bākulēēnchi Maaryaa āk Maariita muutyo kubo meetaab ng'eetaab kaamet. 20 Yu kakas :Maariita kule kāākuchō :Yēēsu, kutorookta nteenee kung'ētunēē :Maaryaa kō. 21 Yooto kumwoochi :Maariita Yēēsu kule, “Lēyyē Mokoryoontēēt, nto 'kwēēmiitē ānkētē kule nto mēēbērē kōmēē :ng'eetaabiya. 22 Nteenee ānkoo kuwuu nyooto, ānkētē mbo raat kule imuuchē :Yēyiin kuyēwuung' kiy ake tukul nyēē 'keeteeb.” 23 Kumwoochi :Yēēsu Maariita kule, “Makung'eetee ng'eetaab koomēt meet.” 24 Kuwālchi :Maariita kule, “Ānkētē sinee kule makung'eetee meet bēsyoonoo bo lētuut.” 25 Yooto kumwoochi :Yēēsu kule, “Anii nyēē āng'ēētēē biiko meet ānkāākōōnu soboonto. Chiito nyoo keekaaseenaa keey, mākunyōōr soboontaab kibchuulyo ānkoo kame. 26 Nto chiito nyoo ikoosēēnoo keey mābotē bēsyēēt ake. Ara, ichāmchiintōōsii ng'aleechu?” 27 Kuwālchi :Maariita kule, “Wuu nyooto, ōō, Mokoryoontēēt. Āyēnchinē kule inyiing' ku Kāārārookiintēēt Lekwetaab Yēyiin nyoo ki mākuchō kōōrooni.” 28 Yu keewaany :Maariita kumwooy ng'aleechaa, kooyeey kaa ānkukuur cheebkaamet kuwo komos ānkumwoochi kule, “Mii :kāānēētiintēēt yu ānkumii kutēēbiing'.” 29 Yu kakas :Maaryaa ng'aleechaa, kung'eet areet akeenke wokutuuyēē Yēēsu. 30 Yooto, kutoombo kuyit :Yēēsu saang'aata, kitākumii wōloo kinyōōrtooy :Maariita. 31 Yu kakas :biiko chu kimii kusooysooyē Maaryaa ām kō wōlēē kiwēēto :Maaryaa saang' areet akeenke, kurub lēt. Kiisōōtē :bichoo kule tōōs kimāchē :Maaryaa wokuriiree wōloo /kikikeekonoree ng'eetaab kaamet. 32 Yu kayit :Maaryaa yēē kimii :Yēēsu kōōryookyi keey yēbo kērēēnkōōkyii ānkumwoochi kule, “Mokoryoontēēt, nto 'kwēēmiitē yu nto mēēbērē kōmēē :ng'eetaabiya.” 33 Yu kakas :Yēēsu kuriirē :Maaryaa āk bichoo kirubē lēt, kung'woonchi ānkuloong' :mukuulēynyii. 34 Kuteeb :Yēēsu kule, “Kwookonoree ānō?” /Kēēwālchi kule, “Chōō cheekas yēēt, ōō, Mokoryoontēēt!” 35 Yooto kuriir :Yēēsu. 36 Nto mii yoo, kumwooy :bichoo kule, “Lēyyē, okas wōlēē ākoo kichāmtooy chiichoo.” 37 Nto alak ām bichoo kumwooy kule, “So kimāriibē naas :chiichi Lasaaro kumame yoo ākoo inee nyoo kiyēyē kukasta :kibkoraatyaantaanaa?” 38 Yooto kukāng'woonchi :Yēēsu subak, kuwo ākoy kochong' wōloo /kikikeekonoree chiito. Kimii rwaanteet nyēē /kikeekeree kurkeetaab kochonkaanaa. 39 Kumwoochi :Yēēsu biiko ām yooto kule, “Ōnēmu rwaantaani.” Kuwālchi :Maariita nyoo kituubchēē chiichooto kimēē kule, “Ō, Mokoryoontēēt, mākuboong' miisin kuuyu kookuyit bēsyōōsyēk ang'wan kuchakee kame chiichi.” 40 Kuwālchi :Yēēsu Maariita kule, “Kyāāmwoowuung', oob, kule yoo 'keekaaseenaa keey ku +meekas wōōyintaab Yēyiin? ” 41 Ām yooto kōōnēm :bichoo rwaanteet. Kukas :Yēēsu barak ānkulē, “Baaba, ābiruung' kōōnkōy kuuyu, 'kēēkāswoo.” 42 Ānkētē kule ikāswoo kwaak. Āmwooyē kuu nyooto sukukas :bichu kēēboontē keey sukōōyēnwoo kule inyiing' nyēē 'kiiyookwoo. 43 Yu kaakoowaany :Yēēsu kumwooy kuu nyooto, kukuurchi barak kule, “Chuwu saang', wē, Lasaaro!” 44 Kuchuw :chiichoo kikiikume. Kirātootiin :āwunnyēkyii āk kērēēnkōōk ām sirook choo /kēēmuytooy chiito. Kirātootiin mbo :nkicheek koonyek. Yooto, kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Otyaachee chiichoo siroochoo sukoomuuch kuwēēsyēt.” 45 Kiikaasee keey Yēēsu :biiko chēē chaang' ām choo kirubē Maaryaa lēt ankukas kiyēē kiyey :Yēēsu. 46 Nteenee kiba :alake ānkubākumwoochi Farisaayeek kiyēē kiyeyakay. 47 Ām yooto kutuuyo :Farisaayeek āk bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch kuboonto keey ākoo kōōkwēētaab Yuutayeek. Kimwooy :bichoo kule, “+Makeeyey nee? Nto yu mii :chiichi kuyēyē ng'aleechu chaang' chēbo kwong'uut! 48 Yoo kākēēbākookyi kutas taay :chiichi ām kēēli, makookaasee keey :chii ake tukul. Nto yooto tukul nanyuun makung'eet :kāāntōōyikaab Rooma kukwa ānkōōnēmunēēnēēch kōōrēēt āk biikyoo tukul!” 49 Kimii yooto :chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Kayaafa ānki Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō kēnyiinooto. Kimwooy :chiichoo kule, “-Mōōnkēt :akweek kiy sōō nee? 50 -Mōōkāsē :akweek kule kaykay kume :chii akeenke kubo biiko kusiir kumis :kōōrēēt tukul.” 51 Kubooyiit man, kimii mbonō :bēēliintoonoo kumwooyē kuu nyooto kubo kāāsōōtēywēēkyii nkit, nteenee kuuyu ki inee :nyēē ki Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō ām kēnyiinooto, kimii kung'ōōrē kule makume :Yēēsu sukusobcho :Yuutayeek. 52 Kimābo Yuutayeek nkit nteenee kibo kule /sikiiruruuch :lōkōkaab Yēyiin choo kiisērēētyinoot kōōrōōsyēk kuyēk kiito akeenke. 53 Kuchakee bēsyoonooto, kitoow :kāāntōōyikaab Yuutayeek kusat wōlēē +/makeebakakta Yēēsu. 54 Kunyoo mānāātākuwēēsyētoot :Yēēsu nyēē tookunootē ām yēēmoonoo bo Yuuteeya. Kiwo kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Efurayiim yēē kilēēkitēē surkwēēnēēt. Kiibuurto keey :Yēēsu rubiikyii ām wōlooto. 55 Ām bēsyōōsyēchooto kikiikulēēkitiit kwaam :Yuutayeek Saakweetaab Keeytaayeet. Kunyoo kikiikuba :biiko chēē chaang' Yēērusālēēm bākōōtiliil keey, kutoombo kuyitu :saakwaanaa. 56 Kimii :bichoo kuchēēng'ē Yēēsu. Yooto, kuteebee keey ām Kōōtaab Yēyiin kule, “Ōkāsē kule nee? Ara chōōnii man :chiichoo saakwaani?” 57 Nteenee kikiikumwooy :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ākoo Farisaayeek kule, “Yoo kakas :chii wōlēē mii :Yēēsu, kumwoowēēch /sikeenam.”

Yoowaana 12

1 Ām bēsyōōsyēk lo kumanaayit :Saakweetaab Keeytaayeet, kuwo :Yēēsu Beetannya wōloo kiminyē :Lasaaro, chiichoo kiing'ēētēē :Yēēsu meet. 2 /Kikeebay Yēēsu āk rubiikyii ām wōlooto anku Maariita nyēē kibāyiisyē. Kimii :nkinee Lasaaro yooto. 3 Nto mii yoo kunam :Maaryaa mwaayta laaleet akeenke nyēē kiboong'u nyēē anyiny /ānkyoolēē beesaan chēē chaang'. Kiraang'tee :Maaryaa mwaayaa kērēēnkōōkaab Yēēsu, nto yityo, kumasee kērēēnkōōchoo buutēēkyii. Kiboong'unēē :mwaayaa kōōt tukul. 4 Nteenee kimwooy :Yuuta Iskaryoot nyoo ki akeenke ām rubiichoo bo Yēēsu (nyoo kimii wokuchoomtooy inee) kule, 5 “So /kāmākyooltooy mwaayi /kakeenyeeree kuu nyi ām siliinkiinēk chēē yēmē /kyaalee tuuka sōmōk /ānkiikoochi beesaanichaa bānoonik?” 6 Mēēbērē sōō kimwooyē :chiichoo kuu nyooto kuriirēē bānoonik, nteenee kuuyu ki chōōriin :inee. Kikōnōrē beesaanik ānkubētēchē beesaanichaa kuyēētyēēchinēē keey. 7 Nteenee kimwooy :Yēēsu kule, “Bakaakte koorkoonoo sukukonor mwaayaa ankooyiileenaa bēsyēēt nyēē +/makeemuya. 8 Ōboontē keey akweek āk bānoonichoo kwaak, āmōōboontē keey anii kwaak.” 9 Yooto kukas :biiko chēē chaang' kule kimii :Yēēsu Beetannya. Kimābēētii baateey bakukas Yēēsu nteenee kimāchē bakukas nkinee Lasaaro nyoo kiing'ēētēē :Yēēsu meet. 10 Kisat :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch kubakach nkinee Lasaaro. 11 Kiyey kuu nyooto kubo kiyēē /kikēēyēchi Lasaaro. Kikiikuyey :ng'ālyoontooni kumwēyēē :biiko chēē chaang' kāāntōōyichoo bo Yuutayeek kubēētii wōlēē mii :Yēēsu ankookaasee keey inee. 12 Yu kayyeech, kukas :bichoo chaang' kikiikukwa Saakweetaab Keeytaayeet kule kimii :Yēēsu kuchōōnii Yēērusālēēm. 13 Yooto kunam :bichoo sākēēkaab keetiik alak chēē wuu sōōsik ankutorookta Yēēsu. Kityēēnchinootē :bichoo barak kule, “Kutōrōriit :Yēyiintēēt! Ibēruuroot :nyoo chōōnii ām kaayneetaab Yēyiin. Ibēruuroot :Bāytooyiintēētaab Isirāyēēl.” 14 Kinyōōr :Yēēsu sikiryēēt nyēē kitāku mining' nyēē kikalabaan inee, kootyiich yoo mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, 15 “-Mōōmuuyē, wē, :biikaab Saayoon. Woong'nyi chōōnii :Bāytooyiintēēng'uung'. Kālāboonu :mooy bo sikiryo.” 16 Mānāāsimkōōnkēt :rubiik kule kiwuu nee :ng'aleechaata tukul. Nteenee yoo kiiyēēyē :Yēēsu Barak, kōōsōōtyi :yooto rubiichoo kiyoo kimwooyē :siruutēkaab Yēyiin kurubta keey āk Yēēsu. /Kikēēyēchi Yēēsu kuu yoo kimwooyē :siruutēchooto. 17 Kibākwoomchinoot :biiko choo kikāsē kōōng'ēētēē :Yēēsu Lasaaro meet biiko alak ng'aleechaata. 18 Kiyooto nyēē kiyey :bichoo kichaang' kutorookta Yēēsu kuuyu kikiikuyey :Yēēsu ng'ālyoo nyēbo kwong'uut miisin. 19 Yooto nanyuun kuteebee keey :Farisaayeek kule, “Lēyyē, kookas kule -mōōmiitē ōnyōōru kiy! Okas biiko tukul kaakurub chiichiito!” 20 Kimii :nkicheek Kirikiik alake chēē kikikwa Yēērusālēēm bakwaam saakwaanaa. 21 Kiba :Kirikiichoo ākoy wōlēē kimii :Filibō nyoo ki bo Beetsaayta ām Kalilaaya. Yooto kuteebee :bichoo Filibō kule, “Boontēēt, kākēēmāchē keekas Yēēsu.” 22 Wokumwoochi :Filibō Antereeya, nto yityo kubeeta keey :tukwaay ānkubākumwoochi Yēēsu. 23 Yooto kumwoochi :Yēēsu bichooto kule, “Kāākuyityi nanyuun yēē +/mākiitōrōōr Chiitaab Barak. 24 Āmwoowook manta, yoo kāmēēsuuchi :kēbuswoontēēt ng'wēny ankume, kung'ētu ku inee keey. Nteenee yoo kame, makuyey āmiik chēē chaang'. 25 Chiito nyoo kāyēētyi keey soboonnyii, mākōōboot. Nto nyoo kēēkooyto soboonnyii ām kōōrooni, mākunyōōr soboontaab kibchuulyo. 26 Chiito nyoo māchē kuyēwoo yiisyēēt ku māchāktōōs kuruba ānku +mākēēboontē keey inee. Mākukoonyit :Baaba chiichooto yēwoo yiisyēēt. 27 Kaakwaama :ng'uusng'uus. Lēyyē, +maamwaay nee? Ara +māāmwoochi Baaba kōōnēmwoo nyalili mii kuchōōnchoo? Acha, nto yu kiyooto nyi kiyey sāāyitu asiisi. 28 Baaba, itōrōōr kaayneeng'uung'.” Ām yooto, kuchōōnēē :bōlātēēt barak nyēē kimwooyē kule, “Kyāātōrōōr, ānku +māātōrōōr subak.” 29 Yu kakas :biiko choo kikiiyyoong'iis bōlātoonoo, kumwooy :bichoo alake kule, “Kātul :kōōrēēt.” Kulē :alake, “Kāng'āloolchi :malayikeet chiichi.” 30 Kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Kātook :bōlātoonoo kubo akweek mēēbērē anii. 31 Kāākuyityiin yēē +/mākiitiilchi biikaab kōōrēēt ng'aleek. +/Makeekwet nanyuun Bāytooyiintoonoo bo kōōrooni. 32 Nteenee yoo /kiitōrōōroo āng'ēētēē ng'wēny, +māāyisu biiko tukul kukwa wōlēē āmiitē.” 33 Yooto kimwooyē :Yēēsu kuu nyooto, kiibooru meet nyēē ki mākunyōōr. 34 Kulēēnchi :biiko Yēēsu, “Mwoowēēch :kiruutēkyoo kule ming'iisyē :Kāārārookiintēēt ākookoy. So ku ānō wōli imwooyē kule /kiitōrōōrē Chiitaab Barak kung'eetee ng'wēny? Ng'oo :chiichi /kēēbērē Chiitaab Barak?” 35 Yooto kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “+Mōōboontē keey lēbkēēyyēēt bēsyōōs chēē ng'ēri. Ām āsiiswēchu tōōboontē lēbkēēyyēēt, ōbēēsyētootē simalukuyaak :mēēnānēēt. -Mēēnkētē :chiito nyoo mii mēēnānēēt wōlēē wēētii. 36 Yoo tōōboontē keey lēbkēēyyooni ku māchāktōōs okaasee keey lēbkēēyyoonoo soong'eet nanyuun ōyēku biikaab lēbkēēyyēēt.” Yu keewaany :Yēēsu kumwooy ng'aleechaata wokuwuny keey. 37 Ānkoo kikiikuyey :Yēēsu ng'aleek chēē chaang' chēbo kwong'uut ām taayeetaab bichoo, manaakookaasee keey :bichoo inee. 38 Kiyeyakay :yooto kootyiich yoo kimwooyē :ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin Isaaya kule, “Ara mii :chii nyēē kiiyēnchi lōkōōywēkyoo, ōō, Mokoryoontēēt? Nto, kumii mbo :chii nyēē kiikukas kāāmuukēywēēkuuk?” 39 Manaakookaasee keey :bichoo Yēēsu, kurub kuu yoo kisirē :Isaaya kumwooyē kule, 40 “Kiikoor :Yēyiin koonyekwaa ankuyey kuyoomcho :mētēwook simakas kiy. Nto subak mēēbērē mākōōnkēt ng'aleechaa, āmāwēēktōōs kukwa wōlēē āmiitē sāāsoob :anii.” 41 Kimwooy :Isaaya ng'aleechu kuuyu kikiikukas wōōyintaab :Yēēsu ankikiikung'alaalee. 42 Ānkoo kiwuu nyooto, kiikaasee keey :biiko chēē chaang' Yēēsu ākoo mbo kāāntōōyik alak chēbo Yuutayeek. Nteenee kuuyu kinyōkōōrēch Farisaayeek, kimāng'āloolēē :icheek ng'aleechaa kutook /simakeekwetee kōōtaab saayeet. 43 Kiyey :kāāntōōyichoo kuu nyooto kuuyu kichāmē yoo kāsil icheek :biiko mēēbērē yoo kāsil :Yēyiin. 44 Kikuurchi :Yēēsu barak kule, “Chiito nyoo keekaaseenaa keey mēēbērē anii nkit nyēē miitē kōōkoosēē keey, nteenee kumii kōōkoosēē keey Baaba anii nyoo kiiyookwoo. 45 Nto chiito nyoo kaakukasa ku kaakukas nkinee Baaba nyoo kiiyookwoo. 46 Kyāāchōō kōōrooni chāākōōnu lēbkēēyyēēt sukung'eet :chii ake tukul nyoo ikoosēēnoo keey mēēbērē ng'ētunēē wōlēē mii :mēēnānēēt. 47 Chii ake tukul nyoo kāsē ng'aleekyuu āmākoonyitē ng'aleechaa, -māātiilchinē chiichoo ng'ālyoo. Kyāāchōōnii mbonō chāātiilchinē biikaab kōōrēēt ng'al nteenee kyāāchōōnii chāārāroochē. 48 Nteenee chiito nyoo kataya, ankutay ng'aleekyuu +/mākiitiilchi ng'aleek. Ng'aleechaata kāāmwooyē chēē makooruusta chiichoo ām bēsyoonoo bo tabanta. 49 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu ng'aleek chēē āmwooyē mēēbērē chēē āsōōtē :anii nkit, nteenee Baaba nyoo kiiyookwoo nyēē kimwoowoo kule āmwoowu. 50 Ānkētē kule kiyēē mwooyē :Baaba kuyibu soboontaab kibchuulyo. Kunyoo, kiy ake tukul nyēē āmwooyē ku kiy nyēē kimwoowoo :Baaba amwaay.”

Yoowaana 13

1 Yooto kikiikuriik :bēsyēēt nyēē /kyoomēē Saakweetaab Keeytaayeet. Kiinkēt :Yēēsu kule kikiikuyityi :asiisnyii nyēē makung'eetee kōōrooni ānkuwo wōlēē mii :Kwaan. Kichāmē biikyii choo kiboonto keey kwaak ānkuchāmē ākoy tabanta. 2 Kimii :Yēēsu kwoomiisyē āk rubiikyii kāsolēny. Kikiikuyey yooto :Kibrōkōsyoontēēt Yuuta Iskaryoot araab Simōōni kule kuchaamta Yēēsu. 3 Kiinkēt :Yēēsu kule kikiikōōkoochi inee :Kwaan kāāmuukēywēēk nyēē kimii :kiy ake tukul āwunnyēkyii. Kiinkētē subak kule kichōōnēē :inee wōlēē mii :Yēyiin anki makooyeey wōlooto. 4 King'eet :Yēēsu ām yooto kōōrēēk kāāliikēēnyii. Nto yityo, kusiriny sireenyii ake ankunam ankeet nyēē abuus kumootee keey. 5 Nto mii yoo, kuroonkyi bēēko karaayiit ānkutoow kōōwuunoot kērēēnkōōkaab rubiikyii. Kimāsēē kērēēnkōōchoo ankaanaa kikimootee keey. 6 Kiyeyaat :Yēēsu kuu nyooto nto yu kayit yēē kimii :Simōōni Bētērō, kumwoochi :nyoo Yēēsu kule, “So, Mokoryoontēēt! Imāchē iwuun kērēēnkōōkyuu?” 7 Kuwālchi :Yēēsu kule, “-Mēēnkētē kiyēē āmiitē āyēyē kuu nyi, nteenee +mēēnkēt lētuunoo.” 8 Kutāyiis :Bētērō kumwooy kule, “Acha! -'Mēēwuunwoo kērēēnkōōk mbo kisich.” Kumwoochi :Yēēsu Bētērō kule, “Yoo kāmāāwuunuung' kērēēnkōōkuuk mēēmuuchāktōōs tākiibuurtooy keey.” 9 Kumwoochi :Bētērō kule, “Yoo wuu nyooto nanyuun, ii, Mokoryoontēēt, -'mēēwuun kērēēnkōōkyuu baateey, nteenee iwuunwoo nkinee mētit āk āwunnyēk.” 10 Kuwālchi :Yēēsu Bētērō kule, “Chiito nyoo kāākōōwuun keey, ku tiliil :nyoo. Māchāktōōs baateey kōōwuun kērēēnkōōk. Ōtiliilēch :akweek tukul nteenee mii :akeenke ām akweek nyēē mā tiliil.” 11 Kikiikōōnkēt :Yēēsu chiito nyēē ki makuchaamta inee. Kiyooto nyēē kimwooytēē kule, “Mii :akeenke ām akweek nyēē mā tiliil.” 12 Yu keewaany :Yēēsu kōōwuun kērēēnkōōkaab rubiichoo, koolaach kāāliikoonoo ankooyeey wokōōbuur ng'wēny wokwoomiis. Ām yooto kumwoochi :Yēēsu rubiikyii kule, “Ara, kōōnkēt kiyēē kātāāyēyē? 13 Ōkuuroo kule, ‘Kāānēētiintēēt’ nto kule ‘Mokoryoontēēt.’ Wuu nyooto kuuyu man āwuuyē nyooto. 14 Nto ānkoo āwuuyē :anii Mokoryoontēēng'woong' āk kāānēētiintēēng'woong', kāāwuunwook kērēēnkōōk, kunyoo māchāktōōs :nkakweek ōwuunchinē keey kērēēnkōōk. 15 Kaayey kiy nyēē kāāboorwook kiyēē sōōyēyē :nkakweek kuu yoo kātāāyēwook :anii. 16 Kāāmwoowook manta, mā wōō :motwooriintō kusiir Mokoryoontēēnyii āmā wōō :kāāyookiintō kusiir chiito nyoo kēēyooktooy. 17 Yoo ōkāsē ng'aleechu kātāāmwoowook, ku mākōōbēruurook :Yēyiin yoo kooyey! 18 -Māāng'āloolēēnook akweek tukul, ānkētē choo kyaakwey. Nteenee māchāktōōs kuyityiin :siruutēkaab Yēyiin :yēē mwooyē kule, ‘Kiwēēkyoo keey :chiito nyoo kikyoomiisyē :tukwaay.’ 19 Kāsimāmwoowook ng'aleechu ku mānāāyēyākiis, si yoo yēyāktōōs ku +mookaaseenaa keey kule anii nyooto. 20 Kāmwoowook manta, nyoo toochē chiito nyoo āyooktooy, kutoochoo :chiichoo. Nto nyoo toochoo, kutoochē nkinee nyoo kiiyookwoo.” 21 Yooto keewaany :Yēēsu kumwooy ng'aleechaata, kung'woonchi miisin ānkumwooy nyēē manaawuny kule, “Kāāmwoowook manta, mii :akeenke ām akweek nyēē makuchaamtaa.” 22 Kukas keey :rubiik kukanam kuut ānkulē, “Ara ng'oo raat ām acheek nyooto /kēēmwooyē!” 23 Kikitiing'to Yēēsu :rubiintoonoo kichāmē. 24 Yooto kubutēē :Bētērō rubiintoonoo koong'ta kuteebee Yēēsu kule ki ng'oo :nyooto kimii :inee kung'āloolēē. 25 Kōōnookyi :rubiintoonooto Yēēsu ankuteebee kule, “Ng'oo :nyooto, ōō, Mokoryoontēēt?” 26 Kumwoochi :Yēēsu kule, “+Maalablaabte mukaatiit suutēēk. Nto chiito nyoo +māākoochi mukaatiinaa kwaam, ku chiito :nyooto.” Kunam :Yēēsu mukaatiinaa ankoolablaabta suutēēk nto yityo kōōyokoochi Yuuta Iskaryoot araab Simōōni. 27 Yu kanam :Yuuta mukaatiinaa kuwēēchi :Kibrōkōsyoontēēt bakeenke. Kumwoochi :Yēēsu chiichoo kule, “Ānkiisārchi kiyēē imāchē iyey.” 28 Kimēēnkēt :chii ām bichoo kyoomiisyē tukul kule ām nee sukumwoochi :Yēēsu Yuuta kuu nyooto. 29 Kiisōōtē :rubiik alake kule kuuyu ki Yuuta :nyēē kikōnōrē beesaanik, tōōs kāmwoochi :Yēēsu inee wokwaal tukuukaab saakweet nto kule kōōkoochi biiko choo bānoon kiy. 30 Yu kanam :Yuuta mukaatiinaa, kuchuyta bakeenke. Yooto kikiikuchō :mēēnānēēt. 31 Yu kaakuchuyta :Yuuta, kumwooy :Yēēsu kule, “Tooku ra :wōōyintaab Chiitaab Barak ānkutook :wōōyintaab Yēyiin kubununēē inee. 32 Yoo kātook :wōōyintaab Yēyiin kubununēē Chiitaab Barak, mākōōkoochi :Yēyiin wōōyinto nyoo boonto ānkuyēyāktōōs :ng'aleechaa yooto bakeenke. 33 Lēyyē, lōkōkyuu, -mēētākiibuurtooy keey akweek nyēē lōō. +Moocheeng'aa nteenee āmwoowook akweek kiyēē kikyāāmwoochi kāāntōōyichoo bo Yuutayeek kule, ‘-Mōōbēētii wōloo +māāwē.’ 34 Mākuutyēēt nyēē lēēl nyēē +māākōōnook ku nyi: Ōchoomnyē. Kuu yoo kyāāchāmook :anii, ōchoomnyē :nkakweek kuu nyooto. 35 Yoo ōchoomtōōsii, mākōōnkēt :biiko tukul kule ōwuuyē rubiikyuu.” 36 Nto tēē yoo, kuteebee :Bētērō Yēēsu kule, “Imāchē iwē ānō, ōō, Mokoryoontēēt?” Kuwālchi :Yēēsu Bētērō kule, “-Mēērubwoo :inyiing' wōlēē +māāwē :anii kuu nyi, nteenee +meerubwaa lētuunoo.” 37 Kuteebee :Bētērō Yēēsu kule, “Ām nee simaarubuung' raat, ōō, Mokoryoontēēt? Āchāmē ameey kubo inyiing'.” 38 Ām yooto, kuwālchi :Yēēsu Bētērō kule, “'Keecham :inyiing' man imeey kubo anii? Kāāmwoowuung' manta, kutoombo kooturkuuch :kirkōōnkiit, +meetuuch keey areet sōmōk kule -'mēēnkētoo.”

Yoowaana 14

1 Kumwoochi :Yēēsu rubiikyii subak kule, “-Matookany kubēk :moonik. Okaasee keey Yēyiin ankookaaseenaa keey nkanii. 2 Mii :kooriik chēē chaang' Kaab Baaba. +Māwāāyēytoowook ming'ātēēt ām wōlooto. Nto kāmāwuu nyooto, nto kāmāāmwoowook ng'aleechu. 3 Yoo kāwāāyēytoowook ming'ātoonoo, +māāyēēwu chaamutaak subākiibuurtē keey ām wōlooto. 4 Ōnkētē :akweek kēēlto nyēē wēētii wōlēē +māāwē anii.” 5 Yooto kumwoochi :Toomaas Yēēsu kule, “Yoo -mākiinkētē wōlēē iwēētii, ōō, Mokoryoontēēt, kiinkētē nee raat kēēlooto?” 6 Kiwālchi :Yēēsu kule, “Anii :kēēlto. Anii :manta ānku anii :soboonto. Māmii :chii nyēē wēētii Kaab Baaba yoo kāmābuntēē wōlēē āmiitē. 7 Yoo ōnkētoo, ōnkēt nkinee Baaba anii. Kuchakee ra kōōnkēt Baaba ankookasee koonyekwook.” 8 Kumwoochi :Filibō Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, iboorwēēch Kōōn. Kiito nyooto nyēē yēmēēch acheek.” 9 Kuwālchi :Yēēsu kule, “So, Filibō, kōōkiibuurtē keey nyi kooy āmānēēnkētoo. Chiito nyoo kaakukasa ku kaakukas Baaba. Imuuchē imwaay kule nee kule āboorwook :anii Baaba? 10 So, -mēēchāmtooy :inyiing' sōō nee kule, āmiitē :anii wōlēē mii :Baaba ānkumii :nkinee wōlēē āmiitē :anii? Mākwoonēē :ng'aleek choo kyāāmwoowook kāāsōōtēywēēkyuu. Nteenee kwoonēē wōlēē mii :Baaba ānkuyēyē yiisyēēnyii kubuntēēnoo. 11 Ochamtaa yoo āmwooyē kule āmiitē :anii wōlēē mii :Baaba ānkumii :nkinee wōlēē āmiitē :anii. Nto yoo mēēbērē wuu nyoo, ochamtaa naas kubo ng'aleechu bo kwong'uut chu yēyāktōōs. 12 Kāāmwoowook manta, chii nyoo ikoosēēnoo keey kuyēyē yiisyēēt nyoo āyēyē. Makuyey mbo chēē wōōyēch kusiir chu, kuuyu āmiitē āwēētii Kaab Baaba. 13 Kiy ake tukul nyēē kooteeb ām kaayneenyuu, ku +maayey, sukutōrōriit Baaba kubununēē Lekwenyii. 14 Yoo kooteeb kiy ake tukul ām kaayneenyuu ku +maayey.” 15 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Yoo ōchāmoo, ōriib mākuutēkyuu. 16 +Maateebee Baaba kukōōnook Tāmirmiryēēnyii nyēē mākuyēētyēēchook kuu wōloo kyāāyēytooy :anii. 17 Bo manta Tāmirmiryoonoo ānku +mōōbuurtē keey ākookoy. Mānyōōru :chii nyēbo kōōrooni Tāmirmiryoonoo kuuyu mēēbērē makukas nto kōōnkēt. Nteenee ōnkētē :akweek Tāmirmiryoonooto kuuyu mii wōlēē ōmiitē ānku +mōōbuurtē keey. 18 -Māābākooktook ōbuur kuu bānoon, nteenee +māāyēēwu wōlēē ōmiitē. 19 Kāmēēku lōō nyēē mākoy kukasa :biikaab kōōrooni subak, nteenee +mookasaa :akweek. Kuuyu āboontē :anii soboonto, +mōōnyōōru :akweek soboonto. 20 Yoo kayit :bēsyoonooto +mōōnkēt kule ānoomtōōsii :anii āk Baaba, ānkōōnoomtōōsii :nkakweek āk anii. 21 Chiito nyoo kāsē mākuutēkyuu ānkuriibē, kuchāmoo :chiichoo. Makucham :Baaba chiichoo chāmoo. +Maacham :nkanii ānku +māāboorchi keey chiichooto.” 22 Ām yooto kumwoochi :Yuuta nyoo mēēbērē ki Iskaryoot Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, ām nee yu imāchē iboorwēēch keey āmēēmāchē iboorchi keey biikaab kōōrooni?” 23 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Chiito nyoo chāmoo kukoonyitē ng'aleek choo ānēētē. Makucham :Baaba chiichoo anku +māāchōō :anii āk Baaba wōlēē mii :chiichoo bākēēming'iisyē wōlooto. 24 Chiito nyoo māchāmoo mākoonyitē kiyēē ānēētē. Ma cheechuu :ng'aleechu kookas, nteenee kwoonēē wōlēē mii :Baaba nyoo kiiyookwoo. 25 Āmwoowook ng'aleechu kuu yoo tākēēboontē keey. 26 “Nteenee mākuyēētyēēchook kiy ake tukul :Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyoo mākōōyook :Baaba. Makooneetaak ānkōōsōōtwook ng'aleek tukul choo kyāāmwoowook. 27 Lēyyē, kāābākookwook ōbuurtē kaalyeenyuu. Kaalyaani ākōōnook mēēbērē wuu yoo kōōnook :biikaab kōōrooni. -Mookany kubēk :moonikwook, āmōōmuuyē. 28 Kookas oob yoo kāāmwoowook kule, ‘+Māāwē ānku +māāyēēwu wōlēē ōmiitē.’ Yoo ōchāmoo, ong'erech kuuyu āmiitē āwēētii Kaab Baaba nyoo wōō kubiira. 29 Kāsimāmwoowook ng'aleechu kumānāāyēyākiis, si nto yoo bākuyēyāktōōs ku +mōōyēnchi. 30 -Māāng'āloolē āk akweek nyēē lōō kuuyu mii kuchōōnii :bāytooyiintēētaab kōōrooni. Māboonto :bāytooyiintoonoo kāāmuukēy kubāwoo. 31 Nteenee kāyēyākiis :ng'aleechu sukōōnkēt :biiko tukul kule āchāmē Baaba kuuyu āyēyē kiyēē mwoowoo kule ayey. Lēyyē, kēēng'ēētyēē yu, ankeebe.”

Yoowaana 15

1 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Anii musābiibuut nyēbo man nto Baaba ku chiitaab mbareet. 2 Tiltooy :Baaba sokonnyeenyuu ake tukul nyoo māyēyē āmnyoo, ānkubulē sokonnyeet ake tukul nyoo yēyē āmiik sukuyey āmiik chēē chaang'. 3 Kōōtililiitu :akweek ām lōkōōywēk choo kwāāmwoowook. 4 Ōkiilchoo ānku +māākiilchook. Māyēyē āmit :sokonnyeetaab musābiibuut yoo mēēbērē kānoomchēēchi musābiibuut. Wuu nyooto ām wōlēē ōmiitē :nkakweek. -Mōōyēyē kiy nyēē karaam yoo kāmōōkiilchoo. 5 Anii musābiibuut, ku akweek sokonaak. Yoo kākiilchoo :chii ānkāākiilchi :nkanii, ku mākuyēyē tukuuk chēē chaang' chēē kāroomēch. Yoo kāmōōkiilchoo -mōōyēyē kiy. 6 Biiko choo kāmākiilchoo ku kerkeey āk sokonaachaa /kēētiltooy. Mākuyoomcho :sokonaachaa, nto mii yoo /kiiruruuch /ānkēēwiirchi ma kulāyo. 7 Yoo kōōkiilchoo ānkōōbuurtē ng'ālyoontēēnyuu, oteeb kiy ake tukul nyēē ōmāchē ānku +/mākēēkōōnook. 8 Yoo ōyēyē āmiik chēē chaang' ānkōōyēku man rubiikyuu, +mōōtōrōōr Baaba. 9 Āchāmook :anii kuu wōloo chāmtoo :Baaba. Kunyoo, lēyyē, ōbuurtē :nkakweek chamateenyuu. 10 Yoo kōōriib mākuutēkyuu, +mōōbuurtē chamateenyuu, kuu yoo kyāāriib :anii mākuutēkaab Baaba ānkāābuurtē chamateenyii. 11 Āmwoowook ng'aleechu sōōbuurtē ng'erekweekyuu, si nto yityo, kuchurta :ng'erekweekwook. 12 “Mākuutyēēnyuu nyi: Ōchoomnyē kuu yoo kwāāchāmook :anii. 13 Māmii :chamateet nyēē wōō kusiir yoo kēēnēm keey :chiito kume kubo chōōrōōnuutēkyii. 14 Yoo kooyey kiyēē kāāmwoowook, ōyēku chōōrōōnuutēkyuu. 15 -Mātāākuurook subak kule motwoorik kuuyu -mēēnkēt :motwooriintēēt kiyēē yēyē :Mokoryoontēēnyii. Nteenee ākuurēēnook chōōrōōnuutēkyuu kuuyu kāāmwoowook :anii kiy ake tukul nyēē kyāākāsēē Baaba. 16 Kimōōkwēyoo anii :akweek kule āyēku Mokoryoontēēng'woong'. Anii nyēē kyāākwēyook kule ōyēku rubiikyuu. Kyaatoolaak booyey āmiik chēē tēbchēē ākookoy sukoomuuch :Baaba kukōōnook kiy ake tukul nyoo kooteeb ām kaayneenyuu. 17 Kunyoo, mākuutyēēnyuu nyi: Ōchoomnyē.” 18 Kumwoochi :Yēēsu rubiikyii subak kule, “Yoo kāwēchook :biikaab kōōrooni ōnkēt kule kisimkuwēcho anii. 19 Nto kyōōbooyē kōōrooni nto kichāmook :biikaab kōōrooni. Nteenee kyaakweyaak :anii ōyēku cheechuu, kunyi -mōōbooyē kōōrēēt. Kiyooto nyēē wēchēēnook :biikaab kōōrooni. 20 Osoot yoo kāāmwoowook kule, ‘Mā wōō :motwooriintō kusiir mokoryoontēēnyii.’ Yoo /kakiinyaliilaa ku +/makiinyaliilaak nkakweek. Nto yoo /kākēēkoonyit kiyēē kwaaneet :anii, ku +/mākēēkoonyit kiyēē +mooneet :nkakweek. 21 Mākuyēwook :biikaab kōōrooni ng'aleechu tukul kuuyu ōyēku cheechuu, āk subak kuuyu -mēēnkētē :bichoo nyoo kiiyookwoo. 22 Nto kimānāāchōō ānkāāng'āloolchi bichoo, nto /kimākiitiilchinē kule kiikuchoolwookēn. Nteenee kuuyu kyāāchōō, māmii :wōlēē makutuukta keey :chii ām choolwookātēēt nyēē kiikuyey. 23 Chiito nyoo wēchoo, kuwēchē nkinee Baaba. 24 Nto kimanaayey tukuuk chēbo kwong'uut ām wōlēē mii :bichoo, ng'al chēē manaayey :chii bēsyēēt ake, nto /kāmākiitiilchinē bichoo ng'al. Kookukas :bichoo tukuuchoo bo kwong'uut choo kwāāyēyē, ānkuwēchoo āk Baaba. 25 Nteenee kuu yoo kāākuyēyākiis :ng'aleechaa ku kāākuyityiin :siruutēkaab Yēyiin :yoo mwooyē kule, ‘/Kikēēwēcho buch.’ 26 “Lēyyē, ōnkētē kule mākuchō :Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē mākuyēētyēēchook. Yoo kāāwē :anii Kaab Baaba ku +māāyooku kuchō wōlēē ōmiitē. Chōōnēē :Tāmirmiryoonoo wōlēē mii :Baaba. Inee nyēē mākōōboorchi biiko manta ankung'alaaleenaa anii. 27 +Mōōng'āloolēēnoo :nkakweek, kuuyu kikēēboontootē keey akweek kuchakee kitoow :ng'aleechu.

Yoowaana 16

1 “Kāāmwoowook ng'aleechu tukul simōōbootyē. 2 Makukweteenaak :bichoo kooriikaab saayeet. Makuyit :bēsyēēt nyēē mākōōsōōtē :chii nyēē kabakachaak kule tōōs, yoo ākoo kayey kuu nyooto kumii kuyēchinē Yēyiin yiisyēēt. 3 Mākuyēwook :bichoo ng'aleechaata kuuyu -mēēnkētē Baaba āmēēbērē inkētoo. 4 Kāsimāmwoowook ng'aleechu si yoo kayit :yooto osoot ng'aleechaa kikyāāmwoowook.” 5 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Kimānāāsimāmwoowook ng'aleechu kuuyu kikēēboontē keey. Nteenee, āyēēyē Kaab Baaba nyoo kiiyookwoo āchōō kōōrooni, āmāmii :chii akweek nyēē tēēbēēnoo wōlēē āwēētii. 6 Ānkētē kule kāākung'woonchook :ng'aleechu kāāmwoowook. 7 Āmwoowook manta, karaam ām wōlēē ōmiitē yoo kāāwē. Yoo kāmāāwē māchōōnii :Tāmirmiryoonoo chākuyēētyēēchook. Nto yoo kāāwē, +māwāāyooku kuchō wōlēē ōmiitē. 8 Yoo kāchō :inee mākōōboorchi biiko kule kustooyootiin ām wōlēē isōōtitooy kurubta keey āk ng'ōōkisto, ng'aleek chēē churtootiin ākoo kāātiilēywēēkaab Yēyiin. 9 Kurubta keey ākoo ng'ōōkisto kustooyootiin kuuyu -mēēkoosēēnoo keey; 10 nto kurubta keey āk ng'aleek chēē churtootiin ku āmiitē āyēēyē :anii Kaab Baaba āmātōōkāsoo; 11 nto kurubta keey āk kāātiilēywēēk ku /kāākiitiilchi ng'aleek bāytooyiintēētaab kōōrooni. 12 “Āboontē ng'aleek chēē chaang' chēē ābērē nto āmwoowook nteenee nyikisyook miisin nyēē -mōōmuuchē raat kut omuyte. 13 Nteenee yoo kāchō :Tāmirmiryoonoo bo manta, mākōōrēētootook bōōnyōōru manta tukul. Mākumwoowu kiyēē /kēēmwoochinē mēēbērē kiyēē chōōnēē kāāsōōtēywēēkyii. Mākumwoowook subak kiyēē mākuyēyāktōōs. 14 Mākōōtōrōōroo :Tāmirmiryoonoo kuuyu mākunyōōru ng'aleekyuu ānkumwoowook. 15 Kiy ake tukul nyēbo Baaba ku nyeenyuu. Kiyooto nyēē āmwooytēē kule mākunyōōru :Tāmirmiryoonoo ng'aleekyuu ānkumwoowook. 16 “Ām āsiiswēk chēē ng'ēri choo kwoonii -mātōōkāsoo, nto nyēē matyaa +mookasaa subak.” 17 Ām yooto kuteebee keey :rubiichoo alake kule, “So, ibooru nee :ng'aleechu? Kāmwoowēēch kule, ‘Ām āsiiswēk chēē ng'ēri choo kwoonii, -mātōōkāsoo, nto nyēē matyaa +mookasaa subak.’ Kāmwooy subak kule, ‘Āmiitē āyēēyē :anii Kaab Baaba.’ 18 Ibooru nee :ng'aleechu bo ‘Ām āsiiswēk chēē ng'ēri’? -Mākiinkētē kiyēē mii kung'āloolēē!” 19 Yooto kiinkēt :Yēēsu kule kimāchē :rubiichoo sukuteebee inee ng'aleechaata. Kunyoo kuteebee rubiichooto kule, “So, ōmiitē ōtēēbēē keey kiyēē ibooru :yoo kāāmwooyē kule, ‘Ām āsiiswēk chēē ng'ēri choo kwoonii, -mātōōkāsoo, nto nyēē matyaa +mookasaa subak.’? 20 Kāāmwoowook manta, +mōōriiryē ānkōōmēēsyē nto yooto kumii :biikaab kōōrooni kung'ērēēktōōs. Mākung'woonchook nteenee makuweek :ng'wooninng'woong' kuyēk ng'erekweek. 21 Yoo sichē :koorkēēt kung'woonchinē, nto yoo kāākusich lekwenyii kuwuutyēē ng'wooninoo kuuyu ng'ērēchē kule /kākēēsich leekwa. 22 Kunyoo ōwuuyē :akweek nyooto. Mākung'woonchook ām āsiiswēchu, nteenee mii :āsiiswēk chēē +makeekas keey subak. Yooto nanyuun yēē +moong'erech miisin, āmēēbērē mii :chii nyēē mākuyibēēnook ng'erekweekwook. 23 Ām bēsyoonooto māmii :kiy nyēē +mooteebeenaa. Kāāmwoowook manta, mākukōōnook :Baaba kiy ake tukul nyēē kooteeb ām kaayneenyuu. 24 Ākoy kura māmii :kiy nyēē kyooteeb ām kaayneenyuu. Oteebee Baaba kiyēē ōmāchē sukuyitita :ng'erekweekwook.” 25 Kitas taay :Yēēsu kumwoochi rubiikyii kule, “Kāāmwoowunēēnook ng'aleechu tyoonkōōchoy, nteenee makuyit :bēsyōōsyēk chēē +māāchuurtoowook wōlēē wuu :ng'aleekaab Baaba. 26 Ām bēsyoonooto +mooteeb kiito ake ām kaayneenyuu. Nto yooto mēēbērē kaamwaay kule +māātēēbwook kiy ām wōlēē mii :Baaba. 27 Chāmook :Baaba, kuuyu kyoochamaa ānkōōchāmchiintōōsii kule kyāāchōōnēē :anii wōlēē mii :inee. 28 Kyāāchōōnēē wōlēē mii :Baaba ānkyāāchōō kōōrēēt, nto raat āmiitē āng'ēētēē kōōrēēt āwēētii Kaab Baaba.” 29 Yooto kumwoochi :rubiik Yēēsu kule, “Imiitē ra ityiichē ng'aleek, -mēēmiitē iyēyiisyēē tyoonkōōchoy. 30 Kāākiinkēt nanyuun ra kule inkētē kiy ake tukul. Mayemaat mbo kuteebeeniing' :chii ng'ālyoo. Yēyēēch :yooto kiiyēnchi kule ichōōnēē Kaab Yēyiin.” 31 Kiwālchi :Yēēsu rubiichoo ām yooto kule, “Kōōyēnchi sōō? 32 Mii kuyitu :bēsyēēt anku kaakuyit mbo :bēsyoonooto, yēē +mōōsērēētyē :akweek tukul. +Māāng'ētu :anii nkit. Āmiitē kuu nyooto, mēēbērē anii keey, nteenee kēēboontē keey Baaba. 33 Kāāmwoowook ng'aleechu sōōnyōōru kaalyeet yoo kōōnoomnyē āk anii. +Mootang'any ām kōōrooni. Nteenee ōtitir, kuuyu kwāābēl :anii kōōrēēt.”

Yoowaana 17

1 Yooto kaakoowaany :Yēēsu kumwooy ng'aleechaa, kukas barak ānkumwooy kule, “Baaba, kaakuyit :bēsyēēt. Itōrōōroo sikēētōrōriitu :tukwaay. 2 Inyiing' nyēē 'kiikōōnoo kāāmuukēywēēk ām wōlēē mii :biiko tukul sāākoochi biiko choo 'kiikōōnoo soboontaab kibchuulyo. 3 Soboontaab kibchuulyo nanyuun ku yoo inkētiing' :biiko inyiing' Yēyiintēēt nyoo bo man, ānkōōnkētoo nkanii Yēēsu Kiriistō nyoo kiiyookwoo. 4 Kwāāboorchi biiko kule iwōō :inyiing' ām yiisyoonoo kwaawaany nyoo kiiyookwoo chaayey. 5 Kunyoo, ii, Baaba, kany āchōō chākiibuur kēēboontē :tukwaay wōōyinto kuu kēny yooto kutoombo /keeyey kōōrēēt. 6 “Kyāāboorchi bichoo 'kiikōōnoo kāāmuukēywēēkuuk. Cheekuuk :bichoo ānkiikōōnoo. Ānkukoonyitē :bichooto ng'ālyoontēēng'uung'. 7 Nto raat kuu nyi, ku kāākōōnkēt :bichoo kule kiy ake tukul nyoo kyaayey kuchōōnēē wōlēē imiitē. 8 Kyāā-āmchi bichoo lōkōōywēchoo 'kiimwoowoo ankiikutaach :nkicheek lōkōōywēchooto. Inkēt nanyuun :bichoo kule āchōōnēē man wōlēē imiitē ānkōōyēnchinē kule inyiing' nyēē kiiyookwoo. 9 “-Māāsoochinē biikaab kōōrooni, nteenee āsoochinē choo 'kiikōōnoo, kuuyu cheekuuk :chooto. 10 Biiko tukul choo cheekuuk ku cheechuu nto choo cheechuu ku cheekuuk. Ātōrōōroot kubo bichoo. 11 -Mēētāābuurē :anii kōōrēēt nteenee tākumii :bichooto. Āmiitē āchōōnii wōloo imiitē. Wōōy, Baaba nyēē tiliil! Iriib bichoo ām kāāmuukēywēēkuuk choo 'kiikōōnoo, sukung'eet kunoomcho :bichooto kuyēk akeenke kuu yoo iwuuyē :inyiing' akeenke āk anii. 12 Yoo kyāāboontē keey bichooto, kyāāriib ām kāāmuukēywēēkuuk ku ma-am :kiy. Māmii mbo :akeenke nyēē kibot, nteenee akeenke baateey nyoo bāwu :Kibrōkōsyoontēēt nyēē kibot. Kiyey :yooto kuyityiin :siruutēk. 13 Baaba, āmiitē āchōōnii wōlēē imiitē. Nteenee āmwooyē ng'aleechu ām kōōrooni yoo tāāmiitē sukunyōōr :bichooto ng'erekweekyuu kuchurta. 14 Kyāā-āmchi bichoo ng'ālyoontēēng'uung'. Kōōkuwēch :biikaab kōōrooni bichoo kuuyu mēēbērē bo :bichooto kōōrooni, kuu yooto -māābooyē :anii kōōrooni. 15 -Māāsooyiing' kule inēmu bichoo ām kōōrēēt nteenee āsooyiing' kule iriib bichoo ku ma-araanta :Kibrōkōsyoontēēt. 16 Mā bo :bichoo kōōrēēt kuu yoo -māābooyē :nkanii. 17 Isat bichoo kōōbuurto manta. Ng'ālyoontēēng'uung' ku manta. 18 Kuu yoo kiiyookwoo :inyiing' āchōō kōōrēēt, ku +māāyooktē :nkanii bichooto bakuyey yiisyēēng'uung' ām kōōrēēt. 19 Kaasat keey :anii ākooytē soboonnyuu kubo icheek sukung'eet kusātākiis :nkicheek kubooyiit man. 20 “-Māāsoochinē rubiik baateey, nteenee āsoochinē biiko choo mākōōyēnwoo kubununēē lōkōōywēkaab rubiichoo. 21 Baaba āsooyē kule kuyēk :icheek tukul akeenke ku yoo kēēyēku :acheek tukwaay akeenke. Āsooyē mbo subak kule kuyēk :nkicheek akeenke āk acheek, sukung'eet kōōyēnchi :biiko tukul kule kiiyookwoo. 22 Kyāākoochi bichoo lēbkēēyyoonoo 'kiikōōnoo sukuyēk :icheek akeenke, ku yoo kēēwuuyē :acheek akeenke āk inyiing': 23 āyēku :anii akeenke āk icheek ānkiiyēku :inyiing' akeenke āk anii. Āsooyē kēēyēku tukul kiy akeenke kuchurta, sukōōnkēt :biiko tukul kule 'kiiyookwoo :inyiing' ānkiichāmē icheek kuu yoo 'kiichamaa anii. 24 “Baaba! 'Kiikōōnoo bichoo, ānkāāmāchē ābuurtē keey, sukung'eet kukas :bichooto kule ātōrōōroot ānku tōrōōrinto nyoo 'kiikōōnoo kuuyu 'kiichāmoo kutoombo /keeyey kōōrēēt. 25 Baaba nyēbo man! -Kimēēnkētiing' :kōōrēēt, nteenee kyāānkētiing' :anii. Kunyi kāākōōnkēt :bichu kule 'kiiyookwoo :inyiing'. 26 Kyaayey :anii bichu kōōnkētiing', anku +maatas āyēyē kuu nyooto sukung'eet kunam :nkicheek chamateet nyoo iboontēēnoo ānkāābuurtē keey :nkanii bichooto.”

Yoowaana 18

1 Yu keewaany :Yēēsu kusaay, kuwo āk rubiikyii ankwaay tēmkēyoontēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Kētrōōn. Kibākōōwut :siinēētaab musēytuuniinēk nyēē kimii wōlooto. 2 Kiinkēt :nkinee Yuuta nyoo kichoomtooy Yēēsu siinoonoo, kuuyu kicham kutuuytōōs wōlooto :Yēēsu āk rubiikyii. 3 Yooto kuwēēto keey :Yuuta biikaab lukēēt kutākyi keey siinoonooto. Kiboontootē keey riibiik alak chēē kikwoonēē kaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō ākoo Farisaayeek. Kikirat keey :bichoo kunam wōlēē mii :kariikwaa, taariinek āk nōmōryēēk. 4 Kiinkētē :Yēēsu kiy ake tukul nyēē ki makuyeyakay ām wōlēē miitē. Kuchō taay ankuteebee bichooto kule, “So, ng'oo nyēē ōchēēng'ē, ēē?” 5 Kuwāl :bichoo kule, “Yēēsu nyēbo Naasareet.” Kumwoochi :Yēēsu kule, “Anii :nyooto.” Kimii :Yuuta nyoo kichoomtooy Yēēsu ku kēēyyo āk bichooto. 6 Yooto kāmwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Anii :nyooto” kōōtuytuuy :bichoo ānkōōryookyi keey ng'wēny. 7 Kuteebee :Yēēsu subak bichoo kule, “So, ng'oo nyēē ōchēēng'ē, ēē?” Kuwāl :bichoo kule, “Yēēsu nyēbo Naasareet.” 8 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Nto yu kāāmwoowook kule anii :nyooto. Yoo ākoo anii nyēē ōchēēng'ē, kany naas, kubēēchi keey :murēchu āboontē keey.” 9 Kumwooyē :Yēēsu kuu nyooto kuyityiin :yoo kimwoochinē Kwaan kule, “Māmii mbo akeenke nyēē kwāāboot ām choo 'kwēēkōōnoo.” 10 Kiboonto :Bētērō chōōkiit. Yooto, kung'us ankuchwen yiititaab taay nyēbo motwooriintēētaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō. (/Kikēēkuurēē motwooriintoonoo Māālkō.) 11 Yooto kumwoochi :Yēēsu Bētērō kule, “Ikētyi chōōkiing'uung' kiraaruut! Ibērē :inyiing' tōōs -māāchāmē :anii nyalilta nyēē kaakuyeyta :Baaba kule ānyōōru?” 12 Kumwoochi :nyēē wōō nyēbo lukēēt biikyii bo lukēēt āk riibiichoo kibo Kōōtaab Yēyiin kule kunam Yēēsu ankurat. 13 Yu kaakunam :bichoo Yēēsu kōōmutyi kurook chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Anaas, nyēē ki boontēētaab yuukooy bo Kayaafa Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyoo ki Wōō ām kēnyiinooto. 14 Ki Kayaafa nyi kiirwookyinē kāāntōōyikaab Yuutayeek kule kaykay kume :chiito akeenke sukusobcho :biiko. 15 Yooto koonaamaat Yēēsu :Simōōni Bētērō ākoo rubiintēēt ake. /Kiinkētoot rubiintoonoo ake ām wōlēē kimii :bēēliintoonoo wōō bo kōrōsēēk. Kunyoo, koonaam :inee mbo Yēēsu ākoy kaytaab bēēliintoonooto ānkōōwut āriit. 16 Nteenee king'ētunēē :Bētērō saang' yēē bo oreetaab tuuytaab kayaata. Kiiyeey lēt :rubiintoonoo /kiinkētoot ām wōlēē mii :bēēliintoonoo ānkumwoochi chēēbto nyēē kiriibē oreet bēsyoonooto kule koomut Bētērō kuchō āriit. 17 Kumwoochi :chēēboo Bētērō ām yooto bo oraanaa kule, “Mā inyiing' nee rubiintēēt ake nyēbo chiichi?” Kuwāl :Bētērō kule, “Acha, ābēērē keey.” 18 Kikaytit :kōōrēēt yooto. Kunyoo, kimii kēēyyoong'iis :riibiik alake ākoo motwoorik alak chēbo kayaata kuywēē āng'oong'tiit. Kiwo :Bētērō wokōōyyoong'ēē :nkinee yooto ānkuyu :nkinee āng'oong'tiinoo. 19 Ām yooto kuteebee :Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō Yēēsu kule, “Mwoowoo baa ng'aleek chēē rubtooy keey āk rubiikuuk ākoo kāānēētiisyēēng'uung'?” 20 Kiwālchi :Yēēsu kule, “Kyāāmwoowu ng'aleechu kukas :chii ake tukul. Māmii :kiy nyēē kyaawuny ām kāānēētiisyēēnyuu. Kyaaneet biiko ām kooriikaab saayeet āk Kōōtaab Yēyiin wōlēē kiiruruukyinē keey :Yuutayeek tukul. 21 Itēēbēēnoo nyēbo nee? Iteebee biiko choo kikāsē kiyēē kyāāmwooyē. Kubo man, inkēt :bichoo kiyēē kyaamwaay.” 22 Yu kāmwooy :Yēēsu ng'aleechaa, koorabaach :riibiintēēt kumwoochinē kule, “Ing'āloolē kuu nyooto ām taayeetaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō?” 23 Kuwāl :Yēēsu kule, “Yoo ākoo mii :kiyēē kaamwaay nyēē miyaat, imwoowu. Nto yoo bo man :kiyēē kaamwaay, irābookyoo nee?” 24 Ām yooto kumwooy :Anaas kule /kiimut Yēēsu kurataat kuwo wōlēē kimii :Kayaafa, Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō. 25 Kimii :Bētērō kēēyyo kuywēē maata ām yooto. Ām yooto /keeteebee kule, “Inyiing' oob rubiintēēt ake nyēbo chiichiin?” Nteenee kutuuch keey :Bētērō kule, “Acha, ābēērē keey.” 26 Kimii :chiito ake nyēē ki motwooriintēētaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō. Kibo :chiichooto areetaab muroonoo kichwēnē :Bētērō yiitit. Kuteebee :motwooriintoonoo Bētērō kule, “So, mā inyiing' :nyoo kēēboontē keey Yēēsu ām siinoonoo?” 27 Kutuuch keey :Bētērō subak kule, “Acha, ābēērē keey.” Yooto bakeenke, kooturkuuch :kirkōōnkiit. 28 Yu kāyyēēkunēē /kiimuusta Yēēsu kung'eetee kaab Kayaafa, /ānkiirēkēērto kuwo kaab bāytooyiintēēt nyēbo kōōrēētaab Rooma. /Kikēēkuurēē bāytooyiintoonoo Bilaato. Manaakany :kāāntōōyichoo bo Yuutayeek kōōwut kaytaab bāytooyiintoonoo bo Rooma, kuuyu kimāchē kusatee keey wōlooto kubo tiliilinto, sukutas taay kwaam Saakweetaab Keeytaayeet. 29 Kunyoo, kuwo :Bilaato saang' wokung'āloolchi kāāntōōyichoo. Kuteebee kule, “Koleel nee :chiichi, ēē?” 30 Kuwāl :bichoo kule, “Nto kamaleelaat nto kāmākiimutuung'.” 31 Ām yooto kumwoochi :Bilaato bichoo kule, “Obeete :akweek nkityō chiichi ānkubōōkuumu kurubta keey :kiruutēkwook.” Kuwāl :bichoo kule, “Nto yu -mōōchāmwēēch kiitiilchi chii meet?” 32 Yu kāyēyākiis :ng'aleechu kuu nyooto, kuyityiin kiyoo kimwooyē :Yēēsu kurubta keey āk wōlēē ki makumeeta. 33 Yooto, kooyeey :Bilaato kō. Kukuur Yēēsu ankuteebee kule, “Inyiing' :bāytooyiintēētaab Yuutayeek?” 34 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Wōlēē isōōtitooy :inyiing', sōō, nkit, nto wōlēē mwooytoowuung' :biiko alake?” 35 Kuwālchi :Bilaato Yēēsu kule, “Yoo 'keekas sōō, ku anii Yuutāyiin? Mā ku biikwook āk bēēliikaab kōrōsēēk chēē kākwēruung' ichōō wōli āmiitē. Kiy nee nyēē 'kweeyey :inyiing'?” 36 Ām yooto kumwooy :Yēēsu kule, “Mā bo :bāytooyiisyēēnyuu kōōrooni. Nto kābo kōōrooni, nto kookuyey :rubiikyuu booryēēt kuyeeta simanama :kāāntōōyichoo bo Yuutayeek. Māchōōnēē :bāytooyiisyēēnyuu kōōrooni.” 37 Kuteebee :Bilaato Yēēsu kule, “Kunyoo, ākoo inyiing', sōō, bāytooyiintēēt?” Kuwālchi :Yēēsu kule, “Inyiing' nyēē imwooyē kule anii bāytooyiintēēt. /Kikēēsicho kule chaaneet biiko ng'ālyoontēētaab man nyēbo Yēyiin. Kiyooto nyēē kiyeya sāāchōō kōōrooni. Chii nyēbo man ku kāswoo.” 38 Kuteeb :Bilaato kule, “Manta ku nee?” Ām yooto, kung'eet :Bilaato ānkuwo saang' subak wōlēē kimii :Yuutayeechaa ānkumwoochi kule, “Lēyyē, āmwoowook kule ntēē wuu nyēē māmii :kiy nyēē miyaat nyēē kookuyey :chiichi! 39 Nteenee kurubta keey ākoo ātēbuutēkwook, kwāātyooktoowook kwaak kibratyaa akeenke ām kēnyiit yoo ōmiitē saakweeng'woong' bo keeytaayeet. Ara ōmāchē ātyooktoowook bāytooyiintooni bo Yuutayeek?” 40 Kubōloobōlchi :bichoo barak kuwālchi kule, “Buryo! Mā nyoo! Ityaakte Baraaba.” /Kikikeenam Baraaba /ankeerat kuuyu ki :chii nyēē kisāsunootēē biich tukuuk.

Yoowaana 19

1 Yooto nanyuun kōōkooyto :Bilaato Yēēsu /kēēbir. 2 Kitaay :biikaab lukēēt nkwaatyeetaab kātook kōōmuustēē kuutwēētaab bāytooyiisyēēt ānkōōlookyi mētitaab Yēēsu. Kōōlookyi subak sireet nyēē arraa kōōmuustēē nyēbo bāytooyiisyēēt. 3 Yu kāākuyityo, kikwoonchinē :bichoo bo lukēēt Yēēsu kibtaman sukumwoochinē kule, “Kimkim, bāytooyiintēētaab Yuutayeek!” Kimwoochinē kuu nyooto ānkōōrāboochē. 4 Kiwo :Bilaato saang' subak wōloo kimii :Yuutayeechaa ānkumwoochi kule, “+Māākwēryoonu chiichi kuchō saang', sōōnkēt kule māmii :kiy nyēē miyaat nyēē ākāsē kule kooyey.” 5 Kunyoo, /kēēkwēryoon Yēēsu kuchō saang' wōlēē kimii :bichoo. /Kikiilookyi nkwaatyaanaa bo kātook mēt /ānkikiilookyi siraanaa ki arraa. Kumwoochi :Bilaato bichoo kule, “Okas, chiing'woong'.” 6 Yu kakas :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk riibiikaab Kōōtaab Yēyiin Yēēsu, kubōloobōl kule, “Obakach! Ōkwērtoochi murtooywoontēēt. Obakach.” Kutay :Bilaato ānkumwoochi kule, “Obeete :akweek nkit bōōkwērtoochi murtooywoontēēt. -Māākāsē kiy nyēē miyaat nyēē kookuyey :chiichi.” 7 Kōōbichiichi :Yuutayeechaa kumwooyē kule, “Kēēboontē :acheek kiruutyēēt nyēē yēmāktōōs chiichi kume, kuuyu kikuur keey kule inee ku Lekwetaab Yēyiin.” 8 Yu kakas :Bilaato ng'aleechaa, kumuy mbo subak miisin. 9 Kuwēēto Yēēsu ākoy kōōtkēynyii ankuteebee kule, “Ibooyē ānō :inyiing'?” Nteenee mānāāwāl :Yēēsu kiy. 10 Yooto kumwoochi :Bilaato Yēēsu kule, “So, -mēēmāchē ing'āloolwoo? -Mēēnkētē kule āboontē kāāmuukēywēēk atyaaktiing' nto āmwoochi biikyuu bo lukēēt kubākākyiing' murtooywoontēēt?” 11 Kuwālchi :Yēēsu kule, “-Mēēboontē kāāmuukēywēēk ibakachaa yoo /mānāākēēchāmuung'. Kunyoo chiito nyēē kēēyokoochoo wōlēē imiitē kukustaat ām ng'ōōkisto kusiiring'.” 12 Yooto, kusyeem :Bilaato kēēlto wōlēē makootyaaktee Yēēsu. Nteenee kubōloobōl :biiko kule, “Yoo 'keetyaakte chiichoo, kōōbooru kule -mēēkāsyiintōōsii āk bāytooyiintēēt nyēē wōō. Chii nyēē yēyē keey kule inee bāytooyiintēēt ku kwiilē bāytooyiintoonoo.” 13 Yu kakas :Bilaato ng'aleechaa, kumwoochi biikyii bo lukēēt kukwēryoot Yēēsu saang' subak ānkōōbuurēē ng'echereenyii nyēē irwoochēē ām yēē /kikēēkuurēē Rwaanteet Komos. (Ām kuutiitaab Yuutayeek /kēēkuurē kule “Kabaata.”) 14 Kimii :asiista taman āk āyēēng' nyēbo kōrrōōn. Ki bēsyēētaab chōbātēēt :nyooto ānkitāsē taay :Saakweetaab Keeytaayeet. Ām yooto kumwoochi :Bilaato bichoo kule, “Woong'nyoo bāytooyiintēēng'woong'.” 15 Nteenee kubōloobōl :bichoo subak kumwooyē kule, “Owaang'te, obakach, obakach.” Kuteebee :Bilaato bichooto kule, “Ākwērtoochi murtooywoontēēt bāytooyiintēēng'woong'?” Kulē :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch, “Kiinkētē :acheek bāytooyiintoonoo bo Rooma nkit. Māmii :ake.” 16 Ām yooto kōōyokoochi :Bilaato bichoo Yēēsu, bākubākākyi murtooywoontēēt. 17 Yooto nanyuun, /kēēriib Yēēsu. /Kikēēkērchi koong' Yēēsu kukalab murtooywoontēēt, /ankeebeeta saang' ākoy yēēt ake yēē /kikēēkuurēē “Rōkyēētaab mēt.” (Ām kuutiitaab Yuutayeek /kikēēkuurē kule, “Kolkoota.”) 18 Ām yooto /kēēkwērtoochi Yēēsu murtooywoontēēt. /Kikēēkwērtoochi nkicheek sāsiik alak āyēēng' murtooywōōsyēkwaa. Kitābān :sāsiichoo ake āwutaab taay nyēbo Yēēsu, kutābān :ake āwutaab lēt. 19 Kimwooy :Bilaato kule /kēēsirchi ng'aleek baawuut, /ānkēēkwērtoochi baawuunaa murtooywoontēētaab Yēēsu yoo bo barak. Kimwooyē kule: YĒĒSU NYĒBO NAASAREET BĀYTOOYIINTĒĒTAAB YUUTAYEEK. 20 /Kikeesiree ng'aleechaa kuutuweek sōmōk. Kuutiit nyēbo Yuutayeek, nyēbo biikaab Rooma āk nyēbo Kirikiik. Kisuman :biiko chēē chaang' ng'aleechaa /kikēēsirē kuuyu kilēēkitēē Yēērusālēēm :yooto /kikēēkwērtoochinē Yēēsu. 21 Kimwoochi :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch chēbo Yuutayeek Bilaato kule, “-/Makeesir kule ‘Bāytooyiintēētaab Yuutayeek’ nteenee /keesir kule ‘Chiichi nkit nyēē kikuur keey kule inee bāytooyiintēētaab Yuutayeek.’ ” 22 Kuwāl :Bilaato kule, “Kiyēē kaasir, kōōbuurē kuu nyooto.” 23 Yu kaakoowaany :biikaab lukēēt kukwērtoochi Yēēsu murtooywoontēēt, kunam :bichoo sirookaab Yēēsu ānkubchēwunēē wook ang'wan kubchēchi keey. Kibakaakta sireet nyoo kibo āriit. /Kikiikwoor siraanaa ām ankeet akeenke kung'eetee barak ākoy ng'wēny ānkimāboonto kotootook. 24 Ām yooto nanyuun, kumwooy :bichoo bo lukēēt nkit kule, “Lēyyē, -mookany keekereer siraani. Kaykay /keebar sēkēēryēēt kutook :chiito nyēē mākuchurtoochi :siraani.” Yu kāyēyākiis :ng'aleechu, kuyityiin :yoo /kikeesir ām siruutēk kule, “/Kikēēbchēchi keey sirookyuu, /ānkēēmooyoo sireenyuu nyoo kooy kubārchi sēkēēryēēt.” Ng'aleek chuutēchu chēē kiyey :bichoo bo lukēēt. 25 Kimii kēēyyoong'ēē :kaametiitaab Yēēsu yēē kilēēkitēē murtooywoontēēt ānkiboonto keey cheebkaamet. Kimii kēēyyoong'ēē yooto :nkinee Maaryaa cheebyoosyeetaab Kilooba ākoo Maaryaa nyēbo kiriinkēētaab Maktaala. 26 Ām yooto kuweech keey :Yēēsu kukas kaamet, ankukas subak rubiintēēnyii nyoo kichāmē. Kimwoochi :Yēēsu kaamet kule, “Keekas muroonoo kēēyyo, wēring'uung' :nyooto.” 27 Kimwoochi nkinee rubiintoonoo kule, “Murooni, koomēt :cheebyoosyaanaa.” Kung'eetee yooto kiwokōōbuurto keey :rubiintoonoo cheebyoosyaanaa. 28 Lētuunoo, kōōnkēt :Yēēsu kule kikiikuyityiin :kiy ake tukul nyoo mwooyē ām siruutēkaab Yēyiin kule chākuyēyē :inee. Ām yooto, kumwooy kule, “Kaakwaama :melelta.” 29 Kimii yooto :kiy nyēē kimii :tifaayiik chēē tāytāy. Kunyoo /keenam kiroonkuryēēt /ankiiluumta tifaayiichaa, nto yityo /kēēnoonkuchi kēētit ake /ānkiiyokooyto kutiiny kuutiinyii. 30 Yu kachuuchun :Yēēsu tifaayiichaa, kumwooy kule, “Kāākuyityiin.” Yooto nanyuun, kunyaal :kaatit kōōsōnkōyōōy :mētit ankung'et. 31 Ki bēsyēēt :nyooto nyēē kichōbē keey :biiko kubo Sabaato ānki wōō miisin :bēsyōōnoo. Kunyoo, kimāmāchē :kāāntōōyikaab Yuutayeek kule kōōkārtootākiis :bichoo ām murtooywōōsyēchoo ākoy bēsyēētaab Sabaato. Yooto kusoom :kāāntōōyichoo Bilaato kumwaayta /kyiiri kērēēnkōōkaab bichoo sukubēk areet akeenke /ānkiirēēk ām murtooywōōsyēchoo. 32 Yooto kuba :biikaab lukēēt ānkuyiiri kērēēnkōōkaab chiitaab taayta āk chēbo nyiin ake, choo /kikēēkwērtoochinē murtooywōōsyēk āk Yēēsu. 33 Nteenee yu kāyityi :bichoo Yēēsu, ankukas kule kaakume, mānāā-iri kērēēnkōōkyii. 34 Kunam :chiito ake nyēbo lukēēt ng'otinyii ānkubusuyēē Yēēsu mooyēēt. Kikwaanee yooto :korotiik āk bēēko. 35 Chiito nyēē mwoowu ng'aleechu, kikāsē kuyēyāktōōs. Kimwooy soochamte :nkakweek. Bo man :kiyēē kimwooy. 36 Yu kāyēyākiis :ng'aleechu kuyityiin :siruutēk yoo mwooyē kule, “Māmii koowēēnyii mbo akeenke nyēē +/mākyiiri.” 37 Kiyityiin subak ām siruutēkaab Yēyiin :yēē mwooyē kule, “Makukas :biiko chiichi /kākēēbusuy.” 38 Kimii :chiito ake nyēē /kikēēkuurēē :Yōōsēēf nyēbo Arimataaya. Ki rubiintēētaab Yēēsu :chiichoo nteenee kikiwuny keey kōōywēyē kāāntōōyikaab Yuutayeek. Kiwokusoom :chiichoo Bilaato kuchāmchi kuyib muustaab Yēēsu. Kuchāmchi :Bilaato. Yooto nanyuun, wokōōnēm :Yōōsēēf muustaab Yēēsu. 39 Kiwēēto keey Nikōtēēmō nyoo kikichākukāsē Yēēsu kwēēmowuut ake. Kikinamaat :Nikōtēēmō saakityeek chēē boong'u nyēē anyiny chēē kiyitē kiilōōnik sosom. 40 Kinam :bichoo āyēēnku ankeet ankuratee muustaab Yēēsu kumii :saakityeechaa boong'u nyēē anyiny. Kiyey :bichoo kurub kuu wōloo kiyēytooy :Yuutayeek yoo /kēēmuyē chiito. 41 Kimii yooto /kikēēbākākyinē Yēēsu :siinēēt nyēē kimii :kochonkeet nyēē /kikēēmuchinē biiko. /Kimānāākēēmuchi kochonkaanaa chii. 42 /Kikēēmuchi Yēēsu kochonkaanaata kuuyu kilēēkitēē yooto, āk subak kuuyu ki bēsyēēt nyooto nyēē ki makurub :bēsyēētaab Sabaato.

Yoowaana 20

1 Ām bēsyēētaab taayta, nyēē kirubē bēsyēētaab Sabaato, kumusta :Maaryaa nyēbo Maktaala ku kēērir :kōōrēēt, ānkuwo ākoy kochonkaanaa. Bērē kulē /kikiikēēwunukto rwaantaanaa /kikikeekeree kurkeetaab kochonkaanaa. 2 Yu kakas kule kimāmii :muustaab Yēēsu yooto, kooyeey areet akeenke, ānkuwokunyōōr Simōōni Bētērō ākoo rubiintoonoo kichāmē :Yēēsu. Kimwoochi kule, “Tōōbērē :akweek, /kōōkiinēmunēē muustaab Mokoryoontēēt kochong'! -Mākiinkētē wōlēē /kōkēēyib.” 3 Yooto kung'eet :Bētērō āk rubiintoonoo ake ankuba areet akeenke ākoy kochonkaanaa. 4 Kilābātē :bichoo kubēētii. Yooto, kulabat :rubiintoonoo ake kooraarta Bētērō. Inee nyēbo taay kuyit kochong'. 5 Yu kayit yooto kuyim, nto bērē kulē, kukāsyi sirook chēē tēntēn kochong'. Nteenee mānāākōōwut :inee kochong'. 6 Kirubu inee :Bētērō. Yu kayit, chakukeeyta ākoy kochong'. Yooto, kukas :nkinee siroochoo āmāmii :chii. 7 Kikas mbo ankeet nyoo /kikikeeratee mētitaab Yēēsu kumiitē yoo kimii :sirook chuut. Kyaarunyaat ānkimii komos. 8 Ām yooto, kuwo :nkinee rubiintoonoo kisimkuyitu yooto kochong'. Kukas siroochoo ānkōōyēnchiin kule ākoo man kookung'eetee :Yēēsu meet. 9 (Ākoy yooto kitoombo kōōnkēt :bichoo kiy ām yoo kimwooyē :siruutēk kule makung'eetee :Yēēsu meet.) 10 Yu kāākuyityo, kooyeey :rubiichoo wōloo kōmii. 11 Nteenee kiiyyoong'ēē :Maaryaa kochong' saang'. Kuriirē ānkuyimē kōōkōōytooy kochong'. 12 Yooto, kukas malayikaanik alak āyēēng' kumii kochong'. Kikiilaach :malayikaanichaa sirook chēē kileelach kule “mōng'.” Kikiibuurēē :ake yoo kimii :mētitaab muustaab Yēēsu nto ake kikiibuurēē yoo kibo kāābkēēlyēy. 13 Ām yooto, kuteebee :malayikaanichaa cheebyoosyaanaa kule, “Iriirchinē nee, ōō, cheebyoos?” Kuwāl kule, “Kaakubeeta :biiko alake Mokoryoontēēnyuu āmāānkētē wōlēē kābākōōkoochi.” 14 Nto bērē kuweech keey, kukas Yēēsu nyēē kēēyyoong'ēē yooto, nteenee kimēēnkētē kule ki Yēēsu :nyooto. 15 Kuteebee :Yēēsu kule, “Iriirchinē nee, ōō, cheebyoos? Ānku ng'oo nyēē imiitē ichēēng'ē?” Kibērē :cheebyoosyaanaa tōōs ki :chiitaab mbareet :nyooto. Yooto, kumwoochi kule, “Boontēēt, yoo ākoo 'kēēnēmu :inyiing', imwoowoo wōlēē kāwēēkoochi wāāyibu.” 16 Kukuur :Yēēsu kule, “Maaryaa.” Kiirōōtoot :cheebyoosyaanaa Yēēsu ānkumwooy ām kuutiitaab Yuutayeek kule, “Rābōōni!” (Kerkeey :yooto ākoo yoo /kakeemwa kule “Kāānēētiintēēt.”) 17 Kimwoochi :Yēēsu cheebyoosyaanaa kule, “Keekas ii, chēē, -mēēyēētyoo keey, kuuyu tāku toombo āwē Kaab Baaba. Kiito nyēē mii, ku āmwoowuung', iwē wōlēē mii :rubiikyuu ānkiimwoochi kule, āmiitē āyēēyē wōlēē mii :Baaba nyoo Kwaan icheek ākoo Yēyiintēēnyuu nyoo Yēyiintēēng'waa nkicheek.” 18 Kuwo :Maaryaa kuu yoo /kākēēmwoochinē, ānkumwoochi rubiik kule, “!Kaakas :anii Mokoryoontēēt!” Yooto kumwoochi icheek kiy ake tukul nyoo kikiikumwoochi inee :Mokoryoontēēt. 19 Nto bēsyoonooto kāsolēny, kōōruruuch keey :rubiikaab Yēēsu ankukerta keey kō, kuuyu kiiywēyē kāāntōōyikaab Yuutayeek. Ām yooto kutook :Yēēsu kuboonto keey bichoo. Kiisubaay :Yēēsu bichoo kule, “Lēyyē, biikyuu, kōōbēruurook :Yēyiin ōbuurtē tāloosyēēt.” 20 Yooto keewaany kumwooy kuu nyooto, kōōboorchi :Yēēsu bichoo āwunnyēkyii ākoo bēēruutyēēt nyoo kimii yoo bo mooyēēt yoo /kikēēbusuyē. King'ērēkiis :rubiik miisin yu kakas Yēēsu. 21 Ām yooto kumwoochi bichoo subak kule, “Kōōbēruurook :Yēyiin, ōbuurtē tāloosyēēt. Kuu yoo kiiyookwoo :Baaba, +māāyooktook :nkanii.” 22 Yooto kōōbuusyi rubiichoo ānkumwoochi kule, “Otaach Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 23 Yoo kōōnyōōchi biiko kaat ām ng'ōōki nyēē kiikuyey, kunyōōchinē :Yēyiin bichoo kaat, nto yoo kāmōōnyōōchi kaat, mēēbērē +/mākēēnyōōchi kaat.” 24 Yooto kichākunyōōru :Yēēsu rubiik chuut alak, kimāmii :Toomaas, (nyēē /kikēēkuurē ām kaayneet ake kule kibsārāmiin.) 25 Yu kāwokuchō :Toomaas, kumwoochi :rubiik chuut kule, “!Kaakeekas :acheek Mokoryoontēēt.” Nteenee kuwālchi :inee kule, “-Māāchāmē kuu nyooto, yoo manaakas bēēruutoochoo kimii āwunnyēkyii choo /kikiilōōtunēē musumaariinechaa. Nto subak, -māāchāmē yoo mānāātiinyēē āwunyuu bēēruutyoonoo bo mooyēēnyii.” 26 Yu kakeeyta :bēsyōōsyēk tisabu kuchakee yooto, kōōruruuch keey :rubiichoo ankukerta keey kōyoo kikaayi. Kiboonto keey :Toomaas rubiik chuut. Kikērootiin :kurkootik nteenee kichō :Yēēsu. Kiiyyoong'ēē yoo kimii :rubiichoo ānkumwooy kule, “Kōōbēruurook :Yēyiin ōbuurtē tāloosyēēt.” 27 Nto mii yoo kuwēēkyi keey Toomaas ānkumwoochi kule, “Toomaas, chōō cheekas bēēruutookaab āwunnyēkyuu. Itiinyēēnoo moorneeng'uung'. Itiinyoo ānkiikoochi āwung'uung' kutiiny bēēruutyēēt nyoo bo mooyēēnyuu. -Mātēētārābēn, 'iyēnchi.” 28 Nto yooto kuwālchi :Toomaas kule, “Wōōy, wē! Inyiing' :Mokoryoontēēnyuu, ānku inyiing' :Yēyiintēēnyuu.” 29 Yooto kumwoochi :Yēēsu Toomaas kule, “Toomaas, 'keekaaseenaa keey kuuyu 'keekasaa. Ibēruurootiin kule nee sōō :biiko choo ikoosēēnoo keey āmēēbērē kubo kule kaakukasa!” 30 Kuboonto keey :Yēēsu rubiikyii, kuyey ng'al alak chēē chaang' chēbo kwong'uut chēē kikas :rubiikyii. Māsirootiin ng'aleechaata ām kitaabuuni. 31 Nteenee /kikeesir ng'aleechu, soochamte kule Kāārārookiintēēt :Yēēsu anku Lekwetaab Yēyiin nyēē yoo kookaasee keey +mōōnyōōru soboonto ām kāāmuukēywēēkyii.

Yoowaana 21

1 Nto mii yoo, kōōboorchi keey :Yēēsu subak rubiikyii alak chēē kimii kunāmē burburiinēk ām tōōliilēētaab Kalilaaya. 2 Ki rubiichooto kiboonto keey ku mbo: Simōōni nyoo /kikēēkuurēē Bētērō, Toomaas Sārāmiin, Nāātānāyēēl (muroonoo kibo saang'taab Kaana ām Kalilaaya,) wērikaab Sebetaayo āk rubiik alak āyēēng'. 3 Kumwoochi :Bētērō chuut kule, “Murēchu, +māāwē anamaate burburiinēk.” Kulē :chuut, “+Makeebeete keey tukul.” Yooto kulaany :bichoo mwēēnkēēt ankuba. Nteenee manaanam kiy kwēēmowuunooto. 4 Nto yu mākumwook :asiista, kimii :Yēēsu kēēyyoong'ēē sakaramteet, nteenee kimēēnkētē :rubiik kule ki inee :nyooto. 5 Yooto kukuurchi :Yēēsu kuteebee bichoo kule, “Murēkyoo, manoonam mbo burburyoo?” Kuwāl :chuut kule, “Buryo, ēē, wē, manaakeenam kiy.” 6 Kumwoochi :Yēēsu kule, “Ōwiirchi baa :akweek saayneet bēēko osyeb āwutaab taay nyēbo mwēēnkēēt. +Moonamee yooto burburiinēk.” Yooto kuwiirchi :bichoo saayneet tōōliil. Nto bērē kōōchuut kuwo mwēēnkēēt āriit, kimēētākōōmuuchē, kuuyu kikiikunam :saaynaanaa burburiinēk chēē chaang' miisin. 7 Ām yooto, kumwoochi :rubiintoonoo kichāmē :Yēēsu Bētērō kule, “Mokoryoontēēt :nyooto!” Yu kakas Bētērō kuu nyooto, kusiriny sireenyii nyoo kikiilaach ankumootee keey nyoo kikiiliiktēē keey ānkōōroonchi tōōliil. Kimālōō :yooto kimii :icheek ām sakaramteet. Kimāchē kuyitē kērēēnkōōk bokol akeenke. Yooto kung'ētunēē :chuut mwēēng'. Kuwēētii :mwēēnkēēt wōliin bo sakaramteet kiichuutootē saayneet nyēē kikinyiy :burburiinēk. 9 Yu kāng'ēētyēē :bichoo tōōliil, kukas āng'oong'tiit nyēē king'āsyānē. Kimii :mukaatiinek yooto, ākoo burburyoontēēt nyēē kiwaatanaat. 10 Kumwoochi :Yēēsu bichoo kule, “Ōyibu baa :akweek burburiinēchoo alak choo kātōōnāmē.” 11 Yooto kōōchuutoon :Bētērō saaynaanaa kuyit tabantaab sakaramteet. Kikiikunyiy :burburiinēk chēē wōōyēch saaynaanaa. Kiyitē :burburiinēchoo bokol akeenke āk konom āk sōmōk. Ānkoo kichaang' :burburiinēchoo nyēē tyaa, mānāāng'ēti :saayneet mbo kisich. 12 Kumwoochi :Yēēsu rubiichoo kule, “Okwaa boochurkuut.” Māmii :chii ām rubiichoo nyēē kikany kuteeb kule ki ng'oo :nyooto, kuuyu kiinkētē kule ki Mokoryoontēēt. 13 Yu kāākōōbuur, kōōnēm :Yēēsu mukaatiinek āk burburyoontoonoo ānkubchēchinoot rubiichooto. 14 Ki nyēbo sōmōk :nyiitēnyi kōōboorchinē keey :Yēēsu rubiikyii kuchakee yoo king'ēētēē meet. 15 Yu kāākwoomiis, kuwēēto :Yēēsu Bētērō komos kule, “Simōōni araab Yoowaana, ichāmoo :inyiing' man kusiir wōlēē chāmtoo :chuut?” Kuwālchi :Simōōni Yēēsu kule, “Wuu nyooto, ōō, Mokoryoontēēt. Inkētē :inyiing' mbo kule āchāmiing' :anii.” Kumwoochi :Yēēsu kule, “Ikēēmē kuuchiikyuu.” 16 Kumwoochi subak :Yēēsu Bētērō areet nyēbo āyēēng' kule, “Simōōni araab Yoowaana, ichāmoo :inyiing' man?” Kuwālchi :Bētērō kule, “Wuu nyooto, ōō, Mokoryoontēēt. Inkētē :inyiing' mbo kule āchāmiing' :anii.” Kumwoochi :Yēēsu kule, “Iriib kēēchiirēkyuu.” 17 Ām areet nyēbo sōmōk kumwoochi :Yēēsu subak Bētērō kule, “Simōōni araab Yoowaana, ichāmoo :inyiing'?” Yooto kung'woonchi :Bētērō kuuyu kateeb :Yēēsu areet sōmōk kule, “Ichāmoo :inyiing'?” Kiwālchi :Bētērō Yēēsu kule, “Nto yu inkētē :inyiing' kiy ake tukul, ōō, Mokoryoontēēt. Inkētē kule āchāmiing' :anii.” Kuwālchi :Yēēsu kule, “I-ake kēēchiirēkyuu. 18 'Keekas, āmwoowuung' chēbo man, yoo kiimining', 'kiisirinyē sireeng'uung' ankiimoot keey ānkiiwē wōlēē 'keecham. Nteenee yoo 'keeyoosiitu +meechuul āwunnyēkuuk ankusiring'uung' :chiito ake sireeng'uung' ānkumōōtuung', nto yityo kuyibing' wōlēē -mēēmāchē.” 19 Kimwooy :Yēēsu kuu nyooto kōōbooru meet nyēē ki mākunyōōr :Bētērō sukusilākoy Yēyiin. Nto mii yoo, kumwoochi :Yēēsu Bētērō kule, “Irubwaa.” 20 Ām yooto bērē kulē :Bētērō, kukas kimii kurubu icheek :rubiintoonoo kichāmē :Yēēsu. Rubiintoonooto nyoo kitiing'tooy keey Yēēsu ām bēsyoonoo /kikyoomiisyē. Inee :nyoo kitēēbēē Yēēsu kule, “Mokoryoontēēt, ng'oo nyēē makuchaamtiing'?” 21 Yu kakas :Bētērō rubiintoonoo kuteebee Yēēsu kule, “Nto murooni, ōō, Mokoryoontēēt?” 22 Kuwālchi :Yēēsu kule, “Yoo kāāmāchē :anii kuminy :muroonooto ākoy bēsyēēt nyēē kāāchōōnēē, mākuyēētyēēchiing' nee? Irubwaa :inyiing' kityō.” 23 Lētuunoo kuyityi :ng'aleek wōlēē kimii :biikaab Yēyiin, kule ng'aleechaa kimwooyē :Yēēsu kiibooru kule mēēbērē makume :rubiintoonoo kichāmē :Yēēsu. Nteenee mēēbērē kikimwooy :Yēēsu kule māmēē :chiichoo. Kimwooy buch kule, “Yoo kāāmāchē :anii kuminy :muroonooto ākoy bēsyēēt nyēē kāāchōōnēē, mākuyēētyēēchiing' nee?” 24 Rubiintooniitēnyi nyoo kimwoowu ng'aleechu, ānku inee :nyi kisirē ng'aleechu. Kiinkētē :acheek kule bo man :kiyēē kimwooy. 25 Lēyyē, chaang' :ng'aleek miisin chēē kiyey :Yēēsu. Nto /kikikeesir ng'aleechaa tukul, nto mā tēē chu :kitaabuun chēē /kikeesir.

Yēyuutēk 1

1 Boontēēt Tēyōfiilō, ām kitaabuunyuu nyoo kibo taay kyaasir ng'aleek tukul chēē rubtooy keey ākoo kiyēē kitoow :Yēēsu kuyey ankooneet 2 ākoy bēsyēēt nyoo /kikēēyibēē kuwo barak. Ku /mānāākēēyib kuwo barak, kōōrwookyinē lēbkēēyikyii choo kikiikukwey ām kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 3 Yu kāwokung'eetee meet, kuchō ānku chākōōboorchi keey lēbkēēyikyii ām bēsyōōsyēk artam. Kiiboorchi tukuuk chēē chaang' chēē sukuyey lēbkēēyichoo kuchamta kule kisoboot :inee. King'alaalee tukuuk chēē rubtooy keey ākoo bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin. 4 Nto mii bēsyēēt ake, kumii :Yēēsu kwoomē lōkōōy ākoo lēbkēēyichoo, kōōkāloonchi icheek kule, “-Moong'eetee Yēērusālēēm, nteenee okany ākoy /kēērōōbwook Tāmirmiryēētaab Yēyiin kuu yoo kikiikukuurtoowēēch :Baaba. Kikyāā-āmwook ng'ālyoontoonoo. Kiibātisāniisyēē :Yoowaana bēēko, nteenee ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri +/makiibatisaneenaak akweek Tāmirmiryēētaab Yēyiin.” 6 Kumii :Yēēsu ākoo lēbkēēyichoo, kuteebee :lēbkēēyik kule, “Mokoryoontēēt, ara imiitē ra, sōō, wēētyooktēēch acheek biikaab Isirāyēēl ankiibayteech?” 7 Kukētyi :Yēēsu kule, “Yēyiin nkit nyēē chōbē ng'aleechaa ām kāāmuukēywēēkyii. Māmākyook kule ōnkēt kule mākuyēk āyu. 8 Nteenee, +mōōnyōōru :akweek kāāmuukēywēēk, yoo kōōnyōōru Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Akweek mbo chēē +mōōmwoowu ng'aleek chēē rubtooy keey āk anii ām Yēērusālēēm, Yuuteeya, Samaryaa ākoo mbo ākoy komoswookik tukul chēbo kōōrēēt.” 9 Yu keewaany :Yēēsu kumwooy ng'aleechu, /kēēyib kuwo barak ām taayeetaab lēbkēēyik. Kiker :boolteet Yēēsu nyēē maneemuuch :lēbkēēyik takukas. 10 Kumii :lēbkēēyichoo tākōōnyālē barak kubērē nto kas Yēēsu, nto bērē kuweech keey kukas biiko alak āyēēng' ku kēēyyoong'ēē komos yoo kimii :icheek. Kikiilaach :bichoo sirook chēē leelach. 11 Ām yooto, kumwoochi :bichoo lēbkēēyichoo kule, “Murēchu bo Kalilaaya, ām nee yu ōmiitē kōōyyoong'iisyē yu ōkāsē barak? Mākōōyēēw :Yēēsu nyiitēnyi ām kēēlto nyēē wuu nyooto /kākēēyib.” 12 Nto mii yoo, kung'eetee :lēbkēēyichoo yēē kibo Lekemeetaab Musēytuuniinēk ankooyeey ākoy Yēērusālēēm. Kitēē :baani nyēē /kēēchāmu /keebeesyet ām bēsyēētaab Sabaato. 13 Yu kayit wōlooto, kuba kisēēnkēēt nyēbo barak wōloo kiibuurunēē. Bichooto ku chu: Bētērō, Yoowaana, Yāākōbō, Antereeya, Filibō, Toomaas, Baatolomaayo, Mataayo, Yāākōbō araab Alfaayo, Simōōni nyēē kāng'unoot ākoo Yuuta araab Yāākōbō. 14 Kituuytōōs kibtaman ām wōlooto kusooyē :tukul ku kiito akeenke. Kiboonto keey āk chēēbyōōsōōk alak āk Maaryaa, kaametiitaab Yēēsu āk mbo ng'eetaab kaamet. 15 Nto mii bēsyēēt ake kung'eet :Bētērō ām kwēēnuutaab mbo ng'eetaabiya bokol akeenke āk tibtēm 16 ānkumwoochi kule, “Mbo ng'eetaabiya, kiyēmāktōōs kuyityiin :siruutēchu bo Yēyiin kuu yoo kikiikumwooy :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kēny. Kibununēē :ng'aleechu Tāwuti kurubta keey ākoo Yuuta nyoo kikwēryoonu biiko bakunam Yēēsu. 17 Ki :inee akeenke ām acheek ānkikēēyēyiisyootē tukul. 18 /Kikeesir ām Kitaabuutaab Tyēēnwookik kule ‘Kuyēk :kanyii kiraatyaa, āmāminy :chii.’ ” 21 Kunyoo, māchāktōōs /keekwey nyēē keekeer inee, nto nyooto ku nyēē kikēēboontootē keey tukul kung'eetee kākēētuuyē āk Mokoryoontēēt Yēēsu ākoy yoo kibākooktēēch 22 kutoowunēē yoo kiibātisānē inee :Yoowaana ākoy yoo /kibākēēyibēēnēēch. Mākuyēk :chiichoo +makeekwey akeenke ām acheek choo kiibooru kule kookung'eetee :Yēēsu meet.” 23 Ām yooto, /keetwech biiko alak āyēēng'. Bichooto ku Yōōsēēf nyēē /kikēēkuurē ām kaayneet ake kule Barsaaba, (nto subak /kikēēkuurē kule Yuustō.) Nto ake ku Matyaa. 24 Yu /kaakeetwech bichoo, /keesaay Yēyiin kule, “Mokoryoontēēt, 'inkētē inyiing' wōlēē wuu :kāāsōōtēywēēkaab biiko. Kunyoo, iboorwēēch nkōnō ām bichu āyēēng' nyēē 'keekwey 25 kookeer yiisyooni bo lēbkēēyik nyi kibākooktooy :Yuuta sukuwēētii wōloo kiyēmāktōōs kuwo ām rōkōsnyii.” 26 Yooto /keebar sēkēēryēēt. Kōōsuuchi Matyaa :ng'aleek. Yooto, kutas keey āk lēbkēēyik chuut ki taman āk akeenke.

Yēyuutēk 2

1 Yu kayit bēsyēēt nyēbo Bēēntēkōōst kōōruruukyi keey :rubiichoo tukul yēēt akeenke. 2 Nyēē ma tyaa, kuchōōnēē :bōlātēēt ake barak nyēē wuu kibuybuyēēt nyēē kāmooryēn. Kikerakay :bōlātoonoo ām kōōto tukul. 3 Kikwoonchi rubiichoo tukuuk alak chēē wuu āloolātēētaab maat ānku bākutēbootēē mētēwookwaa. 4 /Kikiinyiityi chii ake tukul nyēē kimii yooto Tāmirmiryēēt. Kitoow ām yooto :chii ake tukul kung'alaal ām kuutiit nyēē -mēēnkētē. Kiikoochinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kāāmuukēywēēchoo. 5 Kimii :Yuutayeek Yēērusālēēm chēē kiikōōnēmchi keey Yēyiin chēē kikwoonootēē yēēmēēt ake tukul ām kōōrēēt. 6 Yu kakas bōlātoonoo, kōōruruuch keey nyēē kāākubōōtoon ām muyātēēt, kuuyu kikas :chii ake tukul ām icheek /kēēng'āloolēē kuutiinyii. 7 Kimuuyo :bichoo ankoolat kumwooyē kule, “Lēyyē, ma Kalilaayeek :bichu tukul? 8 Ām nee yu ng'āloolē :bichu ake tukul kuutuweekyoo? Kēēkwoonēē :acheek bōrōryōōsyēk chēē tēērchiintōōs. 9 Bo :alake Baarti, Mēēti āk Elaam. Nto alak kibo :choo Mesobotaamya, kōōrēētaab Yuutayeek āk chēbo Kaabatookya, Bōōntō ākoo Eesya. 10 Bo :alake Furuukya āk Bamfulyaa. Nto alak kubo Miisir āk komoswookik chēbo kōōrēētaab Liibya yēē kilēēkityiin āk Kurēēn. Nto acheek alak, kēēyēku tāyēēk kukwaanee Rooma 11 chēē Yuutayeek āk chēē kikiikurub ātēbuutēkaab Yuutayeek. Kwoonēē :alake Kērēētē ākoo Areebya. Kēēkāsē bichu kung'āloolē ām kuutuweekyoo kōōbooru tukuuk chēē /kiilātē chēē rubtooy keey āk Yēyiin!” 12 Ām muyātēēt āk chēērukyēēt, kuteebee keey kule, “Ng'al nee chu, ee?” 13 Nteenee, kiichaasee keey :alake ng'aleechaa kumwooyē kule, “Bōōkityootiin :bichu!” 14 Nto mii yoo, kung'eet :Bētērō āk lēbkēēyik chuut taman āk akeenke ānkung'āloolchi biiko choo kikiiruruukyi keey yooto kukuurchinē barak kule, “Yuutayeekyoo, āmwoowook, ii, kāābkōōnyoo āk akweek tukul choo ōbooyē Yēērusālēēm, ōyēbchi yiit kāroomin kiyēē āmiitē wāāmwoowook. 15 Mābōōkityootiin :bichu kuu wōloo ōsōōtitooy akweek. Ntēē miitē :asiista sōmōk nyēbo kōrrōōn. 16 Māwuu nyoo. Kikiikumwooy :ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin Chōwēēl ng'ālyoontooni. Kimwooy kule: Mwooyē :Yēyiin kule, 17 ‘Ām bēsyōōsyēkaab lētuut +māāng'oobchi Tāmirmiryēēnyuu biiko tukul. +Māāboorchi lōkōōkwook ām ng'oong'uutyēēt kiyēē mākumwooy. +Māāng'oonkyi āybēēriikwook kukas kitōōntōyēēnik ām mētēwookwaa. +Māāboorchi booyikwook ng'aleek ām kiirwootik. 18 Makuyeyakay mbo kuu nyooto ām wōlēē mii motwoorik ānku murēn nto chēēbyōōsōōk. +Maang'aabee icheek Tāmirmiryēēnyuu ām bēsyōōsyēchooto, ānku mākung'ālooltoowoo ām kāāmuukēywēēkyuu. 19 Mākutook :tukuuk ām wōliin bo barak āk wōli bo ng'wēny chēē -/mākyoomu. +/Makiitaata koroti, kuchō :maata ankuchiilta :yyētiit. 20 Mākumis :asiista ankusalakay :araaweet kule ‘lib,’ nto chōōnii :bēsyoonoo wōō ānkubo kwong'uut nyoo bo Mokoryoontēēt. 21 +/Makiiraraach chii ake tukul nyoo riirchinē Yēyiin.’ 22 “Mooyēētaab Isirāyēēl, ōyēbchi yiit ng'aleechu: Yēēsu nyēbo Naasareet ku chii nyēē kiiboorunēē :Yēyiin ng'al chēbo kwong'uut kubununēē inee wōloo ōnkētitooy :akweek. 23 /Kikiiyokoowook chiichi sooyeyee kiyēē ōmāchē ām kēēlto nyēē kikiikusatita :Yēyiin ām ng'oomnānēēnyii. Kyoong'eet :akweek ōboontē keey āk biikaab Rooma obakach ōkwērtoochinē murtooywoontēēt. 24 Nteenee kiing'eetee :Yēyiin meet kootyaakta ām nyalil ake tukul, kuuyu mēēbērē kiimuuchē :meet kukiilchi inee. 25 Kimwooy :Tāwuti kurubta keey āk Mokoryoontēēt kule, ‘Intōōwoo :Yēyiin btaman. Miitē :Yēyiin āwunyuu nyēbo taay, kunyoo, māmii kiy nyēē makutwaaya. 26 Ng'erechaat :mooyēēnyuu ānkubāybāyēch :ng'aleekyuu. Mākōōbuur :bōōrnyuu kuboonto kāākēnātēēt, 27 kuuyu mēēbērē +mēēbākookyi bōōrnyuu kāābkwoombiich, nto -meebakaakte kunun :chiing'uung' nyoo churtaat. 28 'Kwēēboorwoo kēēlwookik chēbo soboonto, anku +meeng'ereechaa kuyitita ām taayeeng'uung'.’ ” 29 Kitas taay :Bētērō kumwooy kule, “Mbo ng'eetaabiya, okany āchuurtoowook: Kime :Tāwuti /ankeemuy. Tākiinkētē mbo raat wōloo /kikēēmuchinē. 30 Ki ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin :Tāwuti ānkiinkētē :inee kiyēē kikiikukuurtoochi :Yēyiin. Kiiwoolchi keey :Yēyiin Tāwuti kule mākōōkoochi chiito akeenke ām chēbo kōōnyii chākuyēk bāytooyiintēēt. 31 Kukāsē kiyēē kimii taay, kung'āloolē ng'eeteetaab meet nyēbo Kāārārookiintēēt. Kimwooy kule mēēbērē +/mākēēbākookyi kāābkwoombiich, nto mēēbērē +makunun :bōōrnyii. 32 “Kookoong'eetee :Yēyiin Yēēsu nyiitēnyi meet ankookeekas :acheek tukul ng'aleechu bo man. 33 /Kōōkiikoochi kōōbuurunēē :Yēēsu komosta nyēbo taay nyēbo Yēyiin. Kōōkunyōōr Tāmirmiryēēt kuu yoo kikiikukuurtooy :Yēyiin, ānku kāākurōōbwēēch Tāmirmiryoonoo. Kunyi, kookas :akweek kuyēyāktōōs :tukuuchoo bēsyooniitēnyi. 34 “Mānāāwo :Tāwuti barak, nteenee kimwooy kule, ‘Kimwoochi :Yēyiin Mokoryoontēēnyuu kule: 'Itēbunēē āwunyuu nyēbo taay 35 ānku +maawaang'te buunikuuk.’ ” 36 Kimwooy :Bētērō kule, “Kunyoo, kukas :biikaab Isirāyēēl tukul ng'ālyoontooni: Kiyey :Yēyiin Yēēsu nyiitēnyi kyōōkwērtoochi :akweek murtooywoontēēt kuyēk Mokoryoontēēnyoo ānkuyēk mbo subak Kāārārookiintēēnyoo.” 37 Yu kakas :biiko ng'aleechaa kimwooyē :Bētērō, kung'woonchi miisin ām kiyēē kikiikuyeyakay. Kimwoochi :bichoo Bētērō āk lēbkēēyik chuut alak kule, “Mbo ng'eetaabiya, ara keeyey nee?” 38 Kukētyi :Bētērō bichoo kule, “Oweekse ām miyootyēēt /ankiibatisan chii ake tukul ām akweek ām kaayneetaab Yēēsu Kiriistō sukung'eet /kēēnyōōwook kaat ām choolwookātēēng'woong'. Nto mii yoo, +/mākēērōōbwook Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 39 Kiyooto nyēē kōōkukuurtoowook :Yēyiin āk lōkōōkwook ākoo mbo nkicheek alak choo lōōyēch chēē mākukuur :Yēyiin.” 40 Ām ng'aleechuutēchu āk alak chēē chaang' kiikāloonchi :Bētērō biiko kumwoochinē kule, “Osatee keey wōlēē mii :biikaab kōōrooni chēē moosootiin. Yoo kooyey kuu nyooto, ku kōōsāru keey.” 41 /Kikiibatisan biiko choo kicham ng'aleekaab Bētērō. Kitāsyi keey bēsyoonooto :biiko alake chēē kiyitē kisyēērōōk sōmōk. 42 Kiinēmu keey :bichoo kuriib kāānēētiisyēētaab lēbkēēyik. Kiinēmu keey mbo subak kōōbuurchiintōōs ānkuyēētyēēchinē keey. Kyoomchiintōōs āmiik ānkusooyē :tukul Yēyiin. 43 Kiyey :lēbkēēyik ng'aleek chēē chaang' chēē /kiilātē ānkōōywēyiis :biiko tukul. 44 Kiibuurē :biikaab Yēyiin yēēt akeenke ānkuyēētyēēchinē keey ām kēēlto ake tukul. 45 Kyooltooy tukuukwaa ānkuyēētyēēchinēē chii ake tukul nyoo kābotyi :kiy. 46 Kibēētii :bichoo kwaak bākutuuytōōs yēē bo biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin. Kyoomchiintōōs āmiik ām kooriikwaa āk bāybooyyēēt. 47 Kōōkoostooy Yēyiin ānkung'ērēkyinē :biikaab kiriinkoonoo icheek. Kitāsyinē icheek :Mokoryoontēēt biiko alak chēē kimii /kiirāroochē ām bēsyō ake tukul.

Yēyuutēk 3

1 Nto mii bēsyēēt ake, kuwo :Bētērō ākoo Yoowaana Kōōtaab Yēyiin yēē ki āsiiswēkaab saayeet. Ki asiistaab sokool chēbo bēēt yēē kibēētii. 2 /Kikēēmii /kiimutē chiito ake nyēē kisōnkōchootiin :kērēēnkōōk /kēēsichē. /Kikiimutē kuwo yēē bo oreet nyēē /kikēēkuurē kule “Oreet nyēē karaaran.” /Kikiikoochinē chiichoo kōōbuurē yooto kwaak sukusoomē kiy biiko choo iwutē biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin. 3 Yu kakas :chiichoo kisōnkōchoot kule kikiikuriik :Bētērō āk Yoowaana kōōwut biiy, kusoom :chiichoo beesaanik. 4 Kōōrōōtoot :Bētērō āk Yoowaana chiichoo. Ām yooto, kumwoochi :Bētērō chiichooto kule, “Ikaseech!” 5 Kōōrōōtoot :chiichoo icheek kukānyē kule /kēēmētyi kiy. 6 Yooto, kumwoochi :Bētērō chiichooto kule, “-Māāboontē beesyaa ake tukul, nteenee +māākōōniing' kiyēē āboontē. Ām kaayneetaab Yēēsu Kiriistō nyēbo Naasareet, āmwoowuung' kule iwēēsyēt!” 7 Kunam :Bētērō āwutaab chiichoo nyēbo taay ānkuyēētyēēchi kung'eet. Ām areet akeenke, kunyōōr :kērēēnkōōkaab chiichoo nkuruuk. 8 Kōōyyo ānkutoow kuwēēsyētoot. Kuwēēto keey :chiichoo mbo Bētērō kōōroonchinootē :inee barak kōōkoostooy Yēyiin ākoy biiy wōloo kimii :icheek kubēētii. 9 Yu kakas :biiko kuwēēsyētootē :chiichoo kisōnkōchoot ānkōōkoostootē Yēyiin, 10 kōōnkēt kule ki chiichoo kiibuurē oraanaa komos nyēbo biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin nyoo /kikēēkuurē kule “Oreet nyēē karaaran.” Kiilat :bichoo ānkumuuyo ām kiyēē kiyeyakay ām wōlēē mii :chiichoo. 11 Kumii :chiichoo ku kākiilchi wōlēē kimii :Bētērō ākoo Yoowaana ām yēē /kikēēkuurēē kibtēkēwuut nyēē wōō nyēbo Sōlōmōōn. Koolat :biiko ankulabat ākoy yooto. 12 Yu kakas :Bētērō kuu nyooto, kumwoochi biiko kule, “Biikaab Isirāyēēl! Ām nee yu soolat ām kiyēē kayeyakay? Ōbērē akweek /kakeeyey chiichi kuwēēsyēt ām kāāmuukēywēēkyoo nto kule kuuyu kēēchurtootiin? 13 Acha! Yēyiintēētaab Abraam, Isaka āk Yāākōbō, Yēyiintēētaab mbo kuuko nyēē kayey ng'aleechaa. Kāākōōtōrōōr :Yēyiin motwooriintēēnyii Yēēsu nyoo kyōōtāyē :akweek ām taayeetaab Bilaato ānkōōrēkēērtē /bakeebakach, ānkoo kut kikiikumach kule kootyaakta. 14 Kyootay chii nyēē kichōōnēē wōlēē mii :Yēyiin ankichurtaat, ankoomach kule /kiityooktoowook chii nyēē kikiikurumiis. 15 Kyoobakach chii nyēē kichakuyaat kēēltaab soboonto, nteenee kiing'eetee :Yēyiin meet. Kikeekas :acheek kuyēyāktōōs :ng'aleechu. 16 “Kāākunyōōr :chiichi ōnkētē nkuruuk kuuyu kēēkoosēē keey Yēēsu. /Kāākiisoob chiichi ām kāāmuukēywēēkaab Yēēsu. 17 “Kunyoo, ii, biikyoo, kyōōyēyē :akweek ng'aleechu nyēē mēēbērē kyōōnkētē kuu yoo kiyēytooy :kāāntōōyikwook. 18 Nteenee, kēēliitēnyi nyēē kaakuyey :Yēyiin sukuyityiin kuu yoo kimwoowu kubununēē wōlēē mii :ng'ālooltooyikaab Yēyiin. Kimwooy :Yēyiin kule, ‘Makunyalil :Kāārārookiintēēt nyoo āyooku.’ 19 Kunyi, oweekse choolwookātēēng'woong' ānkōōriikyi Yēyiin sukung'eet /kēēmētoowook ng'ōōkiswookikwook. 20 Oyey kuu nyooto, sukung'eet ōnyōōru tāloosyēēt kuchōōnēē wōlēē mii :Yēyiin, ānkuyēk :Yēēsu nyoo kisimkutool :Yēyiin Kāārārookiintēēng'woong'. 21 Yēmāktōōs kung'ētunēē :Yēēsu Barak ākoy kut kuyit :bēsyēēt nyēē yēyē :Yēyiin kukārāmiitu :tukuuk tukul kuu taay. Kikiikumwooy :Yēyiin ng'aleechu kubununēē wōlēē mii :ng'ālooltooyikyii choo kibo kēny. 22 Kimwooyē :Muusa kule, ‘Mākukōōnook :Yēyiin ng'ālooltooyiintēēt ake nyēē wuu anii kuchōōnēē wōlēē mii :biikwook. Māchāktōōs ōkāsyi kiy ake tukul nyēē mwoowook. 23 Chii ake tukul nyēē kāmākāsyi, +/makiibetyeenyee wōlēē mii :biikyii ānku /bākiiboot kutukul.’ 24 “Kubooyiit man, kiikung'oor bēsyōōsyēchu :ng'ālooltooyikaab Yēyiin tukul kung'eetee ng'ālooltooyiintēēt Sāmwēēl ākoy kura. 25 Mii kuyityiintōōs ām wōlēē ōmiitē :ng'aleekaab ng'ālooltooyichoo āk kiirootyeet nyoo kiyēyē :Yēyiin ākoo mbo kuukoong'. Kimwoochi Abraam kule, ‘Mākunyōōru :biikaab kōōrōōsyēk tukul kāābēruurēētaab Yēyiin ām chii nyēē mākuchōōnēē mooyēēng'uung'.’ 26 Yoo kikōōnu :Yēyiin motwooriintēēnyii Yēēsu, kōōyook kurook simkuchō wōlēē ōmiitē :akweek chākōōbēruurook kuwēēchēē ake tukul ām akweek wōlēē mii :miyootyēēng'woong'.”

Yēyuutēk 4

1 Kutākumii :Bētērō āk Yoowaana tākung'āloolchinē biiko, kukwoonchi :bēēliikaab kōrōsēēk āk nyēē wōō ām choo kiriibē Kōōtaab Yēyiin āk Satukaayeek. 2 Manaakas :bichoo nyēē karaam, yu kimii :lēbkēēyik kōōnēētiisyē ānkwoomchinē biiko kule imuuchē :chii kung'eetee meet kubununēē Yēēsu. 3 Kinam :bichoo Bētērō āk Yoowaana, nteenee kuuyu kikiikwiimēn :kōōrēēt, /keekerta kō ākoy kuyyeech. 4 Nteenee, kichamta :biiko chēē chaang' Yēēsu choo kikas ng'aleechaa kyoomu :mbo Bētērō. Kitāsyi keey :biiko chēē kikiikōōyēnchi ng'ālyoontēētaab Yēyiin kut kimāchē kuriichē kisyēērōōk muut. 5 Yu kāyyēēkunēē, kutuuyo ām Yēērusālēēm :kāāntōōyik, booyik āk kāānēētikaab kiruutēk. 6 Kimiitē wōlooto :Anaas, Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō. Kimiitē mbo subak wōlooto Kayaafa, Yoowaana, Alekisaanta āk biiko alak chēē kibo kōōtaab bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch. 7 /Kikēēkwēryoot Bētērō āk Yoowaana kuba wōlēē kimii :bichoo. Ām yooto, kutoow :bichooto kuteebee mbo Bētērō kule, “Kākōōnook :ng'oo kāāmuukēywēēk chēē ōyēyēē ng'aleechu?” 8 Kumwoochi :Bētērō bichooto ām kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule, “Kāāntōōyik āk booyikaab yēēmēēt! 9 Yēē ākoo /kēēmiitē bēsyooni /kēētēēbēēnēēch ng'al chēē rubtooy keey ākoo ng'ālyoo nyēē karaam nyēē /kōōkēēyēchi chiichi kō sōnkōchoot ākoo wōlēē /kōkiisoobto, 10 kōōnkēt :biikaab Isirāyēēl tukul kule /kōōkiisoob chiichi ām kāāmuukēywēēkaab Kāārārookiintēēt Yēēsu nyēbo Naasareet. Nyooto ku nyoo kyōōkwērtoochinē murtooywoontēēt, nteenee kiing'eetee :Yēyiin meet. 11 Ng'āloolē :siruutēk Yēēsu yoo mwooyē kule, ‘Rwaanteet nyoo kitāyē :biiko kutēēksēē :nyēē kōōkuyēk tiiyēywoontēēt.’ 12 Māmii :chii ake tukul ām kōōrēēt kumukuul nyēē kiikōōkoochi :Yēyiin biiko nyēē yēyē /kiiraraach chii, nteenee Yēēsu nkit.” 13 Kiilat :kōōkwoonoo bo Yuutayeek ām kāng'unātēēt nyēē kiboonto :Bētērō āk Yoowaana ānkoo kut ki biich chēē kimāsumānootiin. Ām yooto, kōōnkēt :bichooto kule ākoo kiboontootē keey :icheek Yēēsu. 14 Nteenee, kuuyu kimii :chiichoo /kikiisoobē kuboonto keey āk icheek, māmii :kiyēē kitākumwooy :bichooto. 15 Kimwoochi :bichoo mbo Bētērō kule kung'ēētyēē kōyooto. Nto mii yoo, kōōrwooch wōlēē makuyeyta. 16 Kiteebee keey :bichooto kule, “+Makeeyeyee nee bichu? Ntēē kāākōōnkēt :chii ake tukul ām Yēērusālēēm kule kaakuyey :bichu ng'ālyoontooni -/mākyoomu. Kunyoo, wuuy yēē +makeetuuch. 17 Nteenee, yēē simātākutistēē :ng'ālyoontooni biiko, +mākēēmwoochi bichu kutayee keey kwoomchinē biiko lōkōōywēk kuyēyiisyēē kaaynaani.” 18 Ām yooto, /kēēkuur mbo Bētērō kooyeey kō /ānkēēmwoochi kule kutayee keey kōōnēētiisyoot kurubta keey āk Yēēsu. 19 Nteenee, kimwoochi :Bētērō ākoo Yoowaana bichooto kule, “Otiil :akweek nkityō yēē ākoo karaam ām taayeetaab Yēyiin /kiiywēyook, nto /kiiywēyē Yēyiin, 20 kuuyu -mākiimuuchē kēēsiisyē ām kiyēē kiikeekasee koonyekyoo āk yiitiik.” 21 Kibōlchi :bichoo subak mbo Bētērō, nto mii yoo, kubakaakta kubēēchi keey. Kimāmii kiyēē kiimuuchē kuyeyee, kuuyu kimii :biiko tukul kōōkoostooy Yēyiin ām kiyēē kiyeyakay. Nto subak, kiimuuchē :bichooto koong'eet wōōrōōryēēt. 22 Kiboonto :chiichoo /kikiisoobē ām kēēloo /kiilātē kēnyiisyēk chēē kikēēytēē artam. 23 Yu /kabakiityaakta Bētērō ākoo Yoowaana, kooyeey wōloo kimii :biikwaa ānku bākumwoochi ng'aleek chēē kimwooy :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk booyik. 24 Yu kakas :bichoo ng'aleechaa kusaay kukuurchinē barak kule, “Mokoryoontēēt Yēyiin nyoo 'kiiyēyē barak āk ng'wēny āk bēēkaab araaray āk tukuuk tukul chēē mii kōōrēēt. 25 King'āloolchinē :Tāmirmiryēēng'uung' kuuko Tāwuti, motwooriintēēng'uung', kule, ‘Ām nee sukōōluukiis :biiko, ankoosoot :biikaab Isirāyēēl ng'al chēē māyityiintōōs? 26 Yēytooy keey :bāytooyikaab kōōrēēt kumukuul ānkōōrōōbērē :kāāntōōyik kukwiilē Yēyiin āk nyoo kiikukwey kule kōōyook.’ 27 Kubooyiit man, kituuyēēchi yuutēyu bo kiriinkooni :Ērōōtē āk Bōōntyō Bilaato ākoo biiko choo ma bo kōōrēētaab Isirāyēēl āk choo bo Isirāyēēl ānkuyēchi Yēēsu ruurumuut nyoo motwooriintēēng'uung' nyoo 'kiikwey kuyēk Kāārārookiintēēt. 28 Kiyey kiyēē kikisimitiil ām kāāmuukēywēēkuuk kule makuyeyakay. 29 Kunyi, ii, Mokoryoontēēt, ikas wōlēē kāākōōmuuytēēch, ānkiikōōnēēch acheek motwoorikuuk kāāmuukēywēēk kyaamte ng'ālyoontēēng'uung' nyēē māmii muyātēēt. 30 Ikōōnu kāāmuukēywēēkuuk kōōsoobiis ankiiyey tukuuk chēē /kiilātē āk chēē -/mākyoomu ām kaayneetaab motwooriintēēng'uung' Yēēsu nyoo itabaanaat kubo yiisyēēng'uung'.” 31 Yu keewaany :bichoo kusaay, kōōtimtiimākoy kōyooto kāmiitē icheek kusooyēē. /Kikiinyiityi icheek tukul Tāmirmiryēētaab Yēyiin ankwaamtaat ng'ālyoontēētaab Yēyiin nyēē māmii :muyātēēt. 32 Kikinoomnyo :biiko choo kikiikuchamta ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuyēk kiito akeenke. Māmii :chii nyēē kiitukuulchinē keey tukuuk, nteenee kibchēchiintōōs kiy ake tukul nyēē kiboonto. 33 Kyaamta :lēbkēēyik ām kāāmuukēywēēk chēē chaang' kule king'eetee :Mokoryoontēēt Yēēsu meet, ānkōōbēruur :Yēyiin icheek tukul. 34 Kimāmii :chii ām icheek nyēē kiriirēē keey kule nto nyōōr kiy, kuuyu kyooltooy :alake mbareenik nto kooriik ānkuyib beesaanichaa 35 /bākiikoochi kōōyyoong'unēē āwunnyēkaab lēbkēēyik sukung'eet /kēēyēētyēēchinēē choo boonto nyalilta. 36 Kiyeyakay kuu nyooto ām wōlēē mii :Yōōsēēf nyēbo kōōtaab Laawi. Kibo :Yōōsēēf kōōrēētaab Kubrō. Kitoochi :lēbkēēyik kaayneet ake kule “Barnaaba.” (Ibooru :kaaynaani kule murēn nyēē ikiimē chuut.) 37 Kyaalta :Yōōsēēf mbareenyii ānkōōkooyto beesaanik kōōyyoong'unēē āwunnyēkaab lēbkēēyik.

Yēyuutēk 5

1 King'eet :chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Ananiiya āk cheebyoosyeenyii Safiira kwaalta mbareeng'waa. 2 King'aal :boontēēt beesaanichaa kereeryaa ankukonor. Kiinkētē :cheebyoosyaanaa ng'aleechaa. Kiyib :Ananiiya beesaanik chuut bākōōyyoong'unēē āwunnyēkaab lēbkēēyik. 3 Ām yooto, kumwoochi :Bētērō Ananiiya kule, “Ām nee yu sukukōōning' :Kibrōkōsyoontēēt mooyēēt nyēē miyaat kut 'keeberbeer Tāmirmiryēētaab Yēyiin? Ntēē siiberbeereech kule beesaanik chuutēchu baateey choo kwēē-āltēē mbareet ākoo kweekonor chuut? 4 Kima nyeeng'uung' :mbaraanaa kumanee-alte? Nto yu kawee-alte kimātāku cheekuuk :beesaanik? Kunyoo, chii mbonō nyēē 'keeberbeer, nteenee 'keeberbeer Yēyiin!” 5 Yu kakas :Ananiiya ng'aleechaa, kōōryookyi keey ng'wēny ankume. Kimuuyo miisin :biiko tukul chēē kikas kiyēē kiyeyakay. 6 Ām yooto, kukwa :āybēēriik ankubakuratee sirook ankubakumuy. 7 Yu kakeeyta :āsiiswēk sōmōku, kuyit :cheebyoosyeetaab Ananiiya āmēēbērē kiinkētē kiyēē kikiikuyeyakay. 8 Ām yooto, kuteebee :Bētērō cheebyoosyaanaa kule, “Imwoowoo baa, ōō, cheebyoos, beesaanik :chuutēchu tukul chēē kyōō-āltēē mbareet?” Kulē :cheebyoosyeet, “Ēē, tēē chooto.” 9 Ām yooto, kumwoochi :Bētērō kule, “Ām nee yu 'siicham otyem Tāmirmiryēētaab Yēyiin? Ikas baa :inyiing', mii kuyitu mbo :biiko choo kātākumuyē boontēēng'uung'. Kunyoo, makukalabiing' nkinyiing'.” 10 Ām areet akeenke, kōōryookyi keey :cheebyoosyaanaa yēē bo kērēēnkōōkaab Bētērō ankume. Kukwa kō :bichoo kātākumuyē Ananiiya ānku bākumuchi cheebyoosyaanaa yēē bo mbēērēētaab boontēēnyii komos. 11 Kinam kuut biikaab Yēyiin tukul āk mbo biiko chēē kibakukas ng'aleechaa. 12 Kiyey :lēbkēēyik ng'aleek chēē chaang' chēē /kiilātē, ānkōōtuuyo keey :tukul yooto kibo kibtēkēwuut nyēē wōō nyēbo Sōlōmōōn. 13 Kinyōkōriitu :choo ki kāāntōōyik kuris lukoonoo, nteenee kiikoostooy :biiko lēbkēēyichoo. 14 Kitas taay :biiko kunam wōlēē murēnik āk chēēbyōōsōōk kuchamta Mokoryoontēēt miisin kusiir yoo kibo taay. 15 Kiyey :yooto /kiimut biiko chēē kimnyoontōōs ām tiirboosyek āk kisyēērōōk sukung'eet yoo kāsiir yooto :Bētērō koomuuch kutiiny :kitōōntōyēēnyii bichooto alak kusobcho. 16 Kiiruruukunootēē keey :biiko kiriinkōōsyēk alak chēē kilēēkitēē Yēērusālēēm kukwa yooto. Kiimutunootē :bichoo biikwaa chēē kimnyoontōōs āk chēē kiiyiimē :tāmirmirook chēē miyootēch. /Kikiisoob bichoo tukul. 17 Kimēēchi :moo Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō āk biikyii chēē ki Satukaayeek ām kiyēē kiyeyakay. 18 /Kikeenam lēbkēēyichoo /ankeekerta kō. 19 Nto mii kwēēmooy, kuchō :malayikeet ake ānku chākuyoot. Kimwoochi :malayikaanaa bichooto kule, 20 “Obe ākoy biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin ānku bōōmwoochi biiko ng'aleek tukul kurubta keey sobooni lēēl.” 21 Yu kayyeech, kuba :lēbkēēyichoo ākoy biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin kuu yoo /kikēēmwooytoochinē. Ām yooto, kutoow kōōnēētiis. Yu kāwokuyit :Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō āk biikyii, kukuur booyik āk kōōkwēētaab Yuutayeek kumukuul. Ām yooto, kōōyookto /bākēēkwēryoon lēbkēēyichoo ām wōloo /kikēēkērtooy. 22 Nto bērē kuyit :riibiikaab Kōōtaab Yēyiin wōlooto /kikēēkērtooy lēbkēēyichoo, ku māmiitē. Yooto, kooyeey ankubakumwaayta. 23 Kibākumwooy kule, “Kābākēēnyōōru kutēmēloot :kōōto nyēē karaam ānkumii :riibiikaab kibratiisyek ku kāriib kurkeet ake tukul. Nto bērē keeyaat, ku māmii :chii mbo akeenke kō!” 24 Yu kakas :chiito nyēē kiiyyoonkyinē riibiikaab Kōōtaab Yēyiin ankukas :nkicheek bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch ng'aleechaa, kumuuyo. Kinam kuut miisin kiyēē mākutook ām ng'ālyoontoonoo. 25 Nto mii yoo, kuchō :chiito ake ānku chākumwooy kule, “Kookas! Miitē :bichoo kwōōkērtooy kō kōōnēētē biiko ām biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin.” 26 Ām yooto, kuwo :chiichoo kiiyyoonkyinē chuut āk biikyii ānku bākukwēryoon lēbkēēyik. Mēēbērē kikērchi koong' sukukwaanta, kuuyu kinyōkōriitu kule kiimuuchē kuwiirēē icheek :biiko rwoontōōk. 27 Yu /kābākēēkwēryoon lēbkēēyichoo, /kiimut ākoy kōōkwēētaab Yuutayeek ānkōōkuum icheek :Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō. 28 Ām yooto, kumwoochi :bēēliintoonoo bo kōrōsēēk lēbkēēyichooto kule, “Kikiikāloonwook kule -mātōōnēētiisyootēē kaaynaani bo chiichi! Nteenee, kwoolaambuuchee Yēērusālēēm kumukuul kāānēētiisyēēng'woong' ōyēyēēch kule acheek chēē kikēēbākāchē chiichi.” 29 Kukētyi :Bētērō āk lēbkēēyik alak kule, “Māchāktōōs kiiywēyē Yēyiin kusiir yēē kātākiiywēyē biiko. 30 Kiing'eetee :Yēyiintēētaab mbo kuuko Yēēsu meet nyoo kyōōbākāchē ōkwērtoochinē keet barak. 31 Kōōkukwēryoot :Yēyiin kuwo Barak ānkumii āwunyii nyēbo taay wokubāytooyiis anku Kāārārookiintēēt, sukung'eet kuwēēkiis :biikaab Isirāyēēl /ānkēēnyōōchi kaat ām choolwookātēēng'waa. 32 Kyoomtooy :acheek ng'aleechu ānkwoomtooy mbo :nkinee Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyoo kiikōōkoochi :Yēyiin biiko choo kāsyinē inee.” 33 Yu kakas :kōōkwoonoo kuu nyooto, kung'woonchi miisin. Ām yooto, kumach kule kubakach lēbkēēyichoo. 34 Nteenee, kimii :Fārisooyiintēēt ake ām kōōkwoonoo nyēē /kikēēkuurēē Kāāmālyēl. Ki kāānēētiintēētaab kiruutēk nyēē kikoonyitē :biiko tukul. King'eet :chiichoo ānkumwooy kule, “Ōkwēryootē, baa, lēbkēēyichoo kuba saang' kisich.” 35 Nto mii yoo, kōōrwookyi bichoo kumwoochinē kule, “Kāābkōōnyoo! Māchāktōōs ōrōōtootē kiyēē ōmāchē ōyēchi bichu. 36 Ām kēnyiisyēk chēē ng'ēri choo kookukeeyta, kōchō :ake nyēē /kikēēkuurēē Teewuuta nyēē kiyey keey kule inee ku chiito ake nyēē wōō. Kuroob inee :biiko chēē kimāchē kuyitē bokolwookik ang'wan. Nteenee, /keebakach /ankiisereet biikyii tukul ankung'etee yoo :ng'aleekyii. 37 Yooto subak, kookeer :Yuuta nyēbo Kalilaaya ām bēsyōōsyēkaab kāāyiitiisyēēt nyēē wōō nyoo kibo biiko. Kiroob :nkinee biiko chēē chaang', nteenee /kiiwaang'ta inee /ankiisereet biikyii. 38 Kunyoo, ām ng'ālyoontooni, āmwoowook kule obakaakte rubiichu bo Yēēsu kubēēchi keey. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu yēē ākoo chōōnēē :kiyēē mwooyē :bichu wōlēē mii :biiko, ku māyēyē kiy. 39 Nto yēē ākoo chōōnēē wōlēē miitē :Yēyiin, -mōōmuuchē kut okerekte bichu, nteenee, imuuchē bōōyiinēē ku ōmiitē ōbooryēē Yēyiin.” Kiyis :ng'aleechaa kāāsōōtēywēēkaab bichooto. 40 Ām yooto, /kēēkuur lēbkēēyichoo kuba kō /ankeebas. Nto mii yoo, /kēēmwoochi bakusaanee keey ku matakung'alaalaatee kaayneetaab Yēēsu. Ām yooto, /keebakaakta kubēēchi keey. 41 King'ēētyēē :lēbkēēyichoo yooto kibo kōōkwoonooto nyēē ng'ērēkootiin, kuuyu ki ng'ālyoo :nyoo nyēbo koonyit miisin kuchamta icheek :Yēyiin kule koonyaliil ām kaayneetaab Yēēsu. 42 Kitas taay :lēbkēēyichoo ku tēē yēē tēē :bēsyōōsyēk kōōnēētiisyē ānkwoomtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch ām biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin āk mbo kung'eetee kō āk kō kumwooyootē kule Kāārārookiintēēt :Yēēsu nyoo ki mākōōyook :Yēyiin.

Yēyuutēk 6

1 Ām bēsyōōsyēchooto yu kimii kuwōōyiitu :laatitaab biikaab Yēyiin, kuwookuut :Yuutayeek chēē king'āloolē kuutiitaab Kirikiik āk choo king'āloolē kuutiitaab Iburannyaa. Kiwookuut, kuuyu /kikēēsāsē chēēbyōōsōōk chēē ki musuuk chēē kibo kuutiitaab Kirikiik ām wōlēē /kikēēmiitē /kēēbchēwuntooy āmiik. 2 Yooto, kōōruruuch :lēbkēēyichoo ki taman āk āyēēng' bichooto tukul ānkumwooy kule, “Mēēbērē ng'ālyoo nyēbo man, yoo kakeebakaakte kyaamte ng'ālyoontēētaab Yēyiin ānkēēswēē ng'aleekaab āmit kityō. 3 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, okwey biiko tisab chēē tooku man kule /kiikiinyiityi Tāmirmiryēētaab Yēyiin ānkung'oomēch. +Mākēēwēēkyi bichooto kuwuulyēē ng'aleechuutēchu. 4 Nto acheek, +mākēēwuulyēē saayeet ankyaamte ng'ālyoontēētaab Yēyiin.” 5 King'ērēkyi :biiko tukul kāāsōōtēywēēchooto. Ām yooto, /keekwey Siteefaan. Ki chii :Siteefaan nyēē kiikoosēē keey Yēyiin miisin anku /kikiinyiityi Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Alak chēē /kikeekwey āk Siteefaan ku: Filibō, Brokoroon, Nikanoor, Timoon, Barmeena ākoo Nikolaawo nyēē kibo kiriinkēētaab Antyookya nyēē kikiikuweech keey kusaay Yēyiin kuu yoo kiyēyē :Yuutayeek. 6 Ām yooto, /kēēkwērchi bichoo lēbkēēyik. Kisoochi :lēbkēēyik bichooto ānkutiinyēē āwunnyēk. 7 Yooto, kuyesta :ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Kitas taay :laatitaab biikaab Yēyiin kuwōōyiit ām Yēērusālēēm, ankuchamta :bēēliikaab kōrōsēēk wōlēē wōō Yēēsu. 8 Kiibēruuroot :Siteefaan ānkiboonto kāāmuukēywēēk chēē chaang'. Kiyey :chiichoo ng'al chēbo kwong'uut ānkōōboor tukuuk chēē /kiilātē ām wōlēē mii :biiko. 9 Yooto, kukwiil :Yuutayeek alake Siteefaan. Kikuurē keey bichoo kule “Biikaab kōōtaab saayeet chēē /kiikiityaakta.” Ki Yuutayeek :bichu chēbo kōōrēētaab Kurēēn āk Alekisaantrya āk mbo yēēmōōsyēkaab Kiliikya āk Eesya. Ām yooto, kutoow :bichoo kukwiil keey āk Siteefaan. 10 Nteenee, kimēēmuuchē :bichoo koomuukta ng'oomnānēētaab Siteefaan āk mbo Tāmirmiryēēt nyēē kiikoochinē kāāmuukēywēēk ām wōlēē king'ālooltooy. 11 Ām yooto, kooyiil :bichoo kikwiilsē biiko chuut kuutuweek sukung'eet kuchamta kule kiikukas kung'āloolēē :Siteefaan Muusa āk Yēyiin nyēē miyaat. 12 Kiiwuruur :bichooto biiko chuut kunam wōlēē mii booyik āk kāānēētikaab kiruutēk. Ām yooto, /keenam Siteefaan /ānkēēkwēryoot ākoy kōōk, 13 anku /bākēēmōlōlchi ng'al chēē manaayey. Kimwooy :bichooto kule, “-Mākustēē :chiichi kung'āloolēē Kōōtaab Yēyiin nyēē miyaat āk mbo nkicheek kiruutēk. 14 Kookeekas kumwooyē kule makooburyeet :chiichi /kēēbērē Yēēsu nyēbo Naasareet kōyi bo Yēyiin ankuweech ātēbuutēk choo kirōōbwēēch :Muusa.” 15 Kiirōōtoot :kōōkwoonoo tukul Siteefaan. Ām yooto, kukas kule kerkeey :eernyii āk nyēbo malayikeet.

Yēyuutēk 7

1 Nto mii yoo, kuteebee :Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō Siteefaan kule, “Man :ng'aleechu /kēēmwooyē kurubta keey āk inyiing'?” 2 Ām yooto, kukēt :Siteefaan kule, “Mbo araaba āk mbo baaba. Ōyēbchi yiit baa kiyēē āmiitē wāāmwoowook. “Kichōōnchi :Yēyiin nyoo tōrōōr baaba Abraam, yoo kitākumiitē Mesobotaamya kutākutoombo wokuminyē Araan. 3 Kimwoochi :Yēyiin Abraam kule, ‘Ibakaakte kōōrēēng'uung' āk biikuuk 'ānkiiwē kōōrēēt nyēē +māābooruung'.’ 4 Kunyoo, kung'eetee :Abraam kōōrēētaab Kaltayeek ānkuwuuchi kiriinkēētaab Araan. Yu kāwokume :kwaan, kung'eetee :Abraam kiriinkoonoo bo Araan ānkōōwuuw :Yēyiin kuchō kōōrooniitēnyi ōminyē :akweek. 5 Mēēbērē kirōōbchi :Yēyiin Abraam kiy mbo akeenke ām kōōrooniitēnyi kule kuyēk nyeenyii ānkoo mbo kētiin nyēbo mbar. Nteenee, kikuurtoochi :Yēyiin Abraam āk biikyii chēē makookeer inee kule mākuyēk nyeeng'waa :kōōroonooto ānkoo kut kimānāānyōōr :Abraam leekwa yooto. 6 Kimwoochi :Yēyiin Abraam kule, ‘Makuba :biikaab mooyēēng'uung' bākuminyoot kōōrēētaab biiko alak ānku mābākuyēkunoot mbo subak motwoor ām wōlooto. +/Makiinyaliil ām kēnyiisyēk chēē yitē bokolwookik ang'wan. 7 +Māāng'woonchi biiko chēē kayey biikuuk kuyēk motwoor anku makukwaanee kōōroonooto anku bākukutung'woo ām yuutēyu.’ 8 “Nto mii yoo, kōōkoochi :Yēyiin Abraam kiirootyeetaab kāāmurootāniisyēēt. Yooto kunyōōr Abraam wērinyii Isaka. /Kiimuraatan wēēroo kutinyē bēsyōōsyēk sisiit kuchakee /kākēēsich. Nto mii yoo, chākunyōōr :Isaka Yāākōbō. Kichākusich :nkinee Yāākōbō mbo kuuko taman āk āyēēng'. 9 Kiituuyiityi :mbo kuuko chuut Yōōsēēf moo. Ām yooto, kwaalta Yōōsēēf. Kyooltoochi kōōrēētaab Miisir wokuyēk motwooriin. Nteenee, kiyēētyēēchi :Yēyiin Yōōsēēf 10 ām wuuyin ake tukul nyēē kinyōōr ām wōlooto. Kiikoochi mbo subak ng'oomnānēēt ankuyey Faraawo, bāytooyiintēētaab Miisir, kung'ērēkyi Yōōsēēf sukōōkoochi kuyēk bāytooyiintēēt nyēē mining' nyēbo kōōroonooto, ānkōōyyoonkyi kiy ake tukul ām kanyii. 11 “Nto mii yoo nanyuun, kuchō :kēmēwuut Miisir kumukuul nyēē wōō miisin ākoy mbo kwoochi kōōrēētaab Kanaan. Kilal :kēmēwuunoo biiko nyēē -/mākyoomu. Kimāmii wōlēē kiimuuchē kunyoorta mbo kuuko kiyēē kaam. 12 Yu kāwokukas :Yāākōbō kule kimiitē :āmiik Miisir kōōyookto mbo kuuko kuba wōlooto nyēbo taay. 13 Ām baanta nyēbo āyēēng', kōōboorchi keey :Yōōsēēf murēchuutēchu. Yooto, kōōnkēt :Faraawo biikaab mbo Yōōsēēf. 14 Yu kāākuyēyākiis :ng'aleechu, kōōyookto :Yōōsēēf /bākēēkuurchi kwaan āk biikaab kōōng'waa tukul. Kiyitē :kayaa tukul biiko tāmānwookik tisab āk muut. 15 Ām yooto, kuwo :Yāākōbō āk mbo kuuko Miisir. Kiminy :icheek wōlooto ākoy kubēk :tukul. 16 /Kikeeketita bōōrwēkwaa ām lētuunoo ānku /bākiitōōr wōlēē bo kochonkeet nyēē kikiikusimkwaalee :Abraam wērikaab Āmōōr ām Syēkēm ām beesaanik laatit nyēē kikāsyiin. 17 “Yu kimii kuriiku :bēsyōōsyēk kootyiich :Yēyiin kuu yoo kikiikukuurtoochi Abraam, kuchaang'iit :biikyoo miisin ām Miisir. 18 Ām yooto, kubāytooyiis :chiito ake nyēē kimēēnkētē kiy ake tukul kurubta keey ākoo Yōōsēēf. 19 Kyoowēsyi :bāytooyiintoonoo biikyoo ankoonyaliil mbo kuuko. Kimāchē kule kumētooy :biiko lēēkōōk chēē /kātākiibuutu sukubēk. 20 “/Kikēēsichē Muusa ām bēsyōōsyēchooto ānkiibēruuroot ām wōlēē mii :Yēyiin. /Kikēēbāwunēē kōōng'waa kō ām ārook sōmōk. 21 Yu /kabakiichuuw kuchō saang' /kēēmāchē /kēēmēto, kunam :chēēbtaab Faraawo Muusa ankuyey kuyēk lekwenyii. 22 /Kikiineet Muusa ng'oomnān ake tukul ām Miisir kuyem. Kikōrōōm :Muusa ām wōlēē king'ālooltooy āk wōlēē kiyēytooy yiisyēēnyii. 23 “Yu kiboonto :Muusa kēnyiisyēk artam koosoot kuruutoochi biikyii bo Isirāyēēl. 24 Ām yooto, kukas chiinyii ake nyēē kimii kōōnyāliilē :chiito ake nyēē kyoobu Miisir. Kuwo :Muusa bakeenke ānkusār chiinyii. Kibakach :Muusa chiichoo kibo Miisir. 25 Kiisōōtē :Muusa kule tōōs kiimuuchē kōōnkēt :biikwaa kule kimii :Yēyiin sukuyēyiisyēē inee kootyaakta icheek, nteenee kimēēnkētē :biikyii. 26 Yu kāyyēēkunēē, kukas :Muusa biikaab Isirāyēēl alak āyēēng' chēē kimii kuboortōōs. Kusyeem :Muusa kule kōōwōōyo bichoo. Kimwoochi kule, ‘Murēchu, nto yu koo-am keey nkoosyur ānkōōbooyē mooyēēt akeenke!’ 27 Nteenee, kiwunukto :chiito nyēē kikiikulālchi nyiin Muusa ānkumwoochi kule, ‘Ng'oo nyēē kōkōōning' kāāmuukēywēēkaab bāytooyiisyēēt āk chēbo kētiisyēēt siimwoowēēch kuu nyooto? 28 Imāchē ibakachaa kuu wōloo 'kwēēbākāktooy lang'at chiichoo kō bo Miisir?’ 29 Yu kakas :Muusa ng'aleechaa, kumwēy. Kimwēchi kōōrēētaab Miityaan. Kiibuur wōlooto kut kunyōōr wērikyii āyēēng'. 30 “Yu kāwokukeeyta :kēnyiisyēk artamu, kuchōōnchi :Malayikeetaab Yēyiin Muusa ām surkwēēnēēt yēē kimii kōōrikitiitē :maata ām sōntiit ake. Kilēēkitēē :yooto lekemeetaab Sinaay. 31 Nto bērē kukas :Muusa kiyooto, kwaam mēt. Nto bērē kōōnookyi kule kukas nyēē karaam, kukas kuutiitaab Yēyiin nyēē kimii kukuursē. 32 Kimwooyē :kuutiinaa kule, ‘Anii :Yēyiintēētaab mbo kuukoong', Yēyiintēētaab Abraam, Isaka ākoo Yāākōbō.’ Kibootan :Muusa ām muyātēēt nyēē kinyōōr kut manaamach takukas yooto subak. 33 Ām yooto, kumwoochi :Yēyiin Muusa kule, ‘Irēēku kwēyōōnik, kuuyu imiitē iyyoong'ēē yēē miitē :Yēyiin. 34 Kaakas kubooyiit man wōlēē /kēēmii /kiitiing'tooy biikyuu ām Miisir. Kaakas mbo wōlēē mii kōōtēēytooy. Kunyoo, kāārēku :anii chaatyaakte. Kunyi, āyooktiing' kule iwē ākoy Miisir.’ 35 “Ki Muusa nyiitēnyi :nyooto /kikēētāyē /kēēmwoochi kule, ‘Ng'oo nyēē kākōōning' kāāmuukēywēēkaab bāytooyiisyēēt āk chēbo kētiisyēēt?’ Inee mbo subak nyooto kiiyooktooy :Yēyiin wokubayta ānkusār biikaab Isirāyēēl. Kiwo :Muusa Miisir kukwēryootē :Malayikeetaab Yēyiin nyoo kichōōnchinē ām yoo kibo sōntiinoo. 36 Kikwēryoon :Muusa bichoo kung'ēētyēē Miisir. Kiyey ng'al chēbo kwong'uut ām wōlooto ām yēē kibo Tōōliilēēt nyēē Arraa āk mbo ām kēnyiisyēk artam choo kimii :biikyoo kōōr nyēē surkwēēn. 37 Ki Muusa :nyiitēnyi nyoo kimwoochinē biikaab Isirāyēēl kule, ‘Mākōōyookwook :Yēyiin ng'ālooltooyiintēēt nyēē wuu anii kuchōōnēē wōlēē miitē :biikwook.’ 38 “Kiboonto keey :Muusa āk biikyoo ām wōlooto bo kōōr nyēē surkwēēn. Kiboonto keey mbo kuuko ākoo mbo Malayikeetaab Yēyiin nyoo king'āloolchinē inee ām yoo kibo lekemeetaab Sinaay. Kinyōōr yooto :Muusa ng'al chēbo soboon chēē kirōōbwēēch. 39 Nteenee, kimāmāchē :mbo kuuko kukāsyi Muusa, ankutay mbo kurub ng'aleekyii. Kiwēēkyi kāāsōōtēywēēkwaa kurub ātēbuutēkwaa kuu wōloo kiibuurtooy ām Miisir, 40 ānkumwoochi Aroon kule, ‘Iyēwēēch tukuuk chēē wuu Yēyiin chēē sukōōntōōwēēch. Nto chiichi /kēēbērē Muusa nyoo kiing'ēētēēnēēch Miisir ku -mākiinkētē kiyēē kookuyeyakay ām wōlēē miitē.’ 41 Yooto yēē sukuyey :bichooto kiito nyēē kerkeey mooyta. Kiyibu tukuuk chēē /kibākēēsooytooy ānkuyēyē sookwoonuutēk kukoonyitēē kiyēē kiyēyē :āwunnyēkwaa. 42 Yooto, kōōtuukyi :Yēyiin batay ankubakaakta icheek kukutunkyinē asiista, araaweet ākoo kookeelik. Yityiintōōs :yuutēyu āk yoo /kikeesir ām kitaabuutaab ng'ālooltooyik kule, ‘Lēyyē, biikaab Isirāyēēl! Ara kyōōbēēlwoo kōrōsēēk ām kēnyiisyēk artam ōmiitē kōōr nyēē surkwēēn? 43 Acha! Kyookalab kēryēētaab Mōlōk āk kitōōntōyēētaab kookeelyeetaab Raafan nyoo ōkuurē kule yēyiintēēng'woong', kiito nyoo kyōōyēyē kule sōōkutunkyinē. Kunyoo, +maakwetaak bōōtēbunēē kōōrēēt ake nyēē bōōkēēytēē Bābulōōn.’ 44 “Kiboonto mbo :kuuko Kēryēētaab Yēyiin ām wōlooto bo surkwēēn. Kikiyey :Muusa kēryoonoo kuu wōlēē kimwooytoochi :Yēyiin āk wōlēē kikiikōōboorchinto. 45 Yu kābākunyōōr mbo :kuuko kēryoonoo, kukwaanta kōōntōōchinē :Yooswaa. Kikwaanta kēryoonooto yu kibākunāmē teng'eekaab biiko choo kikwētē :Yēyiin ām taayeetaab mbo kuuko. Kiibuur kēryoonoo kuu nyooto ākoy bēsyōōsyēk choo kichākubāytooyiisyē :Tāwuti 46 nyoo king'ērēkyi :Yēyiin. Kimwooy :Tāwuti kule mākuyēytoochi :inee Yēyiintēētaab Yāākōbō wōlēē mākuminy. 47 Nteenee, ki Sōlōmōōn nyēē kichākutēēkyi Yēyiin Kōōto. 48 Ānkoo ku wuu nyooto, ku mēēbērē minyē :Yēyiin koorin chēē tēēchē :biiko. Kuu yoo mwooyē :ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin kule, 49 ‘Mwooyē :Yēyiin kule: Ābāytooyiisyoowunēē barak ānkāātyichē ng'wēny. Kunyoo, kō nyēē wuu nee nyēē ōmāchē ōtēēkwoo? Nto ānō wōlēē ōmwooyē kule āmuunyēē? 50 Mā āwunyuu nyēē kiyēyē tukuuchu tukul?’ 51 “Kunyoo, ii, wuuyēch sōō mētēwookwook nyēē tyaa nyēē -mōōkāsē ng'al! Ōwuuyē mbo kuukoong'! Akweek chu ōkwiilē Tāmirmiryēētaab Yēyiin kwaak. 52 Mii :ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin nyēē mānāāwus :mbo kuukoong'? Kibakach mbo choo king'ōōrē kule mākuchō :Chii nyēē Churtaat. Ānkoo mbo raat kuu nyiitēnyi koochaamte ankoobakach :akweek Nyooto Churtaat. 53 Akweek choo kyōōnyōōru kiruutēkaab Yēyiin kubununēē malayikaanikyii, āmēēbērē ōrubē!” 54 Yu kabakukas :bichoo ng'aleechaa kimwoochinē :Siteefaan, kunyēērchi ankunyiy mooriik nyēē kāng'woonchi. 55 /Kiinyiityi Siteefaan Tāmirmiryēētaab Yēyiin ankukas barak. Kukas lēbkēēyyēētaab Yēyiin ankukas mbo subak Yēēsu nyēē kimii ku kēēyyoong'ēē āwutaab taay nyēbo Yēyiin. 56 Kumwooy :Siteefaan kule, “Okas baa, kaakuyaatakay :wōliin bo barak. Miitē :Chiitaab Barak ku kēēyyoong'ēē āwutaab taay nyēbo Yēyiin.” 57 Ām yooto, kuker :bichoo yiitiikwaa ku katay ng'aleekaab Siteefaan ānkubōlchi barak miisin. Yooto bakeenke, kutuchinē bichooto tukul Siteefaan 58 /ānkiichuutoot kuwo kiriinkoonooto saang' ānkutoow :bichoo kuwiiree Siteefaan rwoontōōk. Kiirēēk :bichoo kāāliikoonikwaa ānku bākōōtōōrchi āybēēryoontēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Sāwulō kuriib. 59 Kuwiirēē :bichoo Siteefaan rwoontōōk, kusooyē :Siteefaan. Kimwooyē ām saayeet kule, “Mokoryoontēēt Yēēsu, itaach tāmirmiryēēnyuu.” 60 Ām yooto subak, kukutuny ānkubōlchi barak kule, “Mokoryoontēēt, -'meenaamte bichu ng'ōōkisi!” Yu keewaany ng'aleechaa, kung'et.

Yēyuutēk 8

1 Kichamta :Sāwulō meetaab Siteefaan. Ām bēsyoonooto, /kēēwus biikaab Yēyiin ām Yēērusālēēm nyēē -/mākyoomu. Kisērētyi :biiko chēē chaang' yēēmēētaab Yuuteeya āk nyēbo Samaryaa. Nteenee, kiwokung'ētunēē :lēbkēēyik Yēērusālēēm. 2 Kimuy Siteefaan :biiko alake chēē kikoonyitē Yēyiin. Kiriiree :bichoo Siteefaan miisin. 3 Kung'eetee yooto kutoow :Sāwulō kwaaraanta biikaab Yēyiin. Kiwēētootēē kō ake tukul kunāmootē murēnik āk chēēbyōōsōōk ānku wokukērtooy kō. 4 Kyaamtaatee :bichoo kisērēētōōs ng'ālyoontēētaab Yēyiin wōlto ake tukul wōloo kiba. 5 Kiwo :nkinee Filibō ākoy Samaryaa ankuwokwaamtee wōlooto lōkōōywēk chēē rubtooy keey āk Kāārārookiintēēt. 6 Yu kāwokukas :biiko ng'aleek chēē kyoom :Filibō āk tukuuk chēē /kiilātē chēē kiyey, kuyēbchi yiit ām kēēlto nyēē karaam. 7 /Kikiibēbēēto tāmirmirook chēē miyootēch kung'ēētyēē biiko wōlēē wōō. Kiwookyinē barak kung'ēētyēē bichoo. /Kikiisoob mbo chēē kisōnkōchootiin ākoo mbo chēē king'wooltōōs. 8 Kunyoo, king'ērēēk :biiko ām kiriinkoonooto kumukuul. 9 Kimii :kibsookēyoontēēt ake kiriinkoonooto nyēē /kikēēkuurēē Simōōni. Kicham kuyey ntāsimuutēkyii ām bēsyōōsyēk chēē kikiikukeeyta. Kiyey :chiichoo kuu nyooto kut kikiikoolat :biiko miisin ām Samaryaa. King'āsē keey kule inee ku chii nyēē wōō miisin. 10 Kunyoo, kiiywēyē :biiko tukul chiichi kunam wōlēē mii :chēē wōōyēch ām komostaab bāytooyiisyēēt āk mbo chēē minkēēch. Kiyēbchi yiit kāroomin ānkumwooyē kule, “Boonto :chiichi kāāmuukēywēēk kukwaanee wōlēē mii :Yēyiin.” 11 /Kikēērubootē chiichooto, kuuyu kikiikuyey ng'al chēbo kwong'uut kunyil areet chēē chaang' ām ntāsimuutēkyii. 12 Nteenee, yu kābākōōyēnchi :bichooto ng'aleekaab Filibō, yu kā-ām lōkōōywēk chēē kāroomēch chēē rubtooy keey āk bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin āk chēbo Yēēsu Kiriistō, /kiibatisan. /Kikiibatisan bichoo tukul kunam wōlēē miitē booyik āk chēēbyōōsōōk. 13 Kiiyēnchi :nkinee Simōōni Yēēsu /ankiibatisan. Ām yooto, kurub :Simōōni Filibō ām wōlto ake tukul wōlēē kiwo. Kiimuuy miisin :tukuuk chēē kikas kuyēyāktōōs. 14 Yu kabakukas :lēbkēēyik ām Yēērusālēēm kule kaakuchamta :biikaab Samaryaa ng'ālyoontēētaab Yēyiin, kōōyookto Bētērō ākoo Yoowaana kuba wōlooto. 15 Yu kabakuyit :icheek, kusoochi kule kunyōōr bichoo Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Kisaay kuu nyooto, 16 kuuyu kitākutoombo kut kurārākyi bichooto :Tāmirmiryēētaab Yēyiin. /Kikiikiibatisan baateey ām kaayneetaab Mokoryoontēēt Yēēsu. 17 Kitiinyēē :Bētērō āk Yoowaana bichoo āwunnyēkwaa. Yooto, kunyōōr :bichooto Tāmirmiryēēt. 18 Nto yu kāwokukas :Simōōni kule kinyōōru :biiko Tāmirmiryēēt yoo kātiinyēē :lēbkēēyichoo āwunnyēk, kumwoochi lēbkēēyichoo kule, 19 “+Māākwēwook beesaanik, yoo kōōkōōnoo kāāmuukēywēēchu sukung'eet yoo kāātiinyēē :nkanii chii ake tukul āwunnyēkyuu, kunyōōr Tāmirmiryēētaab Yēyiin.” 20 Kukētyi :Bētērō :chiichooto kule, “Imukus āk beesaanichaakuuk, kuuyu 'isōōtē kule tōōs imuuchē /kyaalee rōōbtooywēētaab Yēyiin beesaan. 21 -Meeyemaat iyey yiisyooni, kuuyu māchurtootiin :kāāsōōtēywēēkuuk ām wōlēē mii :Yēyiin. 22 Kunyi, iweekse ām miyootyooni 'ankiisaay Yēyiin. Imuuchē kunyōōwuung' :Yēyiin kaat ām kāāsōōtēywēēk chēē wuu choo iboontē ām mēting'uung'. 23 Āmwooyē subak kuu nyooto, kuuyu ākāsē tuuyintaab moo nyēē iboontē anku kiikoolaambuuchiing' :choolwookātēēt.” 24 Kumwooy :Simōōni kule, “Lēyyē, ānkōōsoowoo sukung'eet māyēyākiis :ng'aleechaa kōōmwooyē ām wōlēē āmiitē.” 25 Yu kāwokōōrwookyi :Bētērō āk Yoowaana biiko kwoomchinē ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām kiriinkēētaab Samaryaa, kooyeey Yēērusālēēm. Kumii kōōyēēyē kaa, kwaamtaatee lōkōōywēchu kāroomēch soong'wēk chēē chaang' ām yēēmēētaab Samaryaa. 26 Nto mii yoo, kumwoochi :malayikeet ake Filibō kule, “Iwē komostaab sōōy kut inyōōru kēēlto nyēē baraay ām wōloo bo surkwēēnēēt. Rēktēē :kēēlooto Yēērusālēēm ākoy kiriinkēētaab Kaasa.” 27 Kunam :Filibō baanta ānkuwo, nto kēchinē kēēloo baraay, kukas yooto chiito ake nyēbo kōōrēētaab Etoobya. Ki chii :chiichi nyēē wōō ām kōōrēēng'waa nyēē /kiikoosēē keey. Kiiyyoonkyinē komosta nyēē kibo beesaanik chēbo cheebyoosyeet ake nyēē kibāytooy kōōroonooto. /Kikēēkuurēē cheebyoosyaanaa Kantaake. Kichōōnēē :chiichoo Yēērusālēēm wokusooyē Yēyiin. 28 Kumii kēēltaab too kōōyēēyē kaa, kung'aany kitaabuutaab ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin Isaaya. Kisuman kitaabuunaa kumii kēēbuur wōlēē bo kōrōkōchēēt āriit. 29 Ām yooto, kumwoochi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin Filibō kule, “Inookyi baa kōrōkōchooniin mii :chiichiin.” 30 Kulabat :Filibō ākoy yooto. Nto bērē kuyēbchi yiit, kukas chiichoo kumii kusumānē lōkōōywēk chēbo kitaabuutaab Isaaya. Kuteebee :Filibō chiichoo kule, “Imiitē man ikāsē kiyēē āmu :lōkōōywēchoo?” 31 Kukēt :chiichoo kule, “Āmuuchē akas kule nee yēē māmii :chii nyēē kēēbāng'boong'woo?” Kutas taay kumwoochi Filibō kule, “Ānkiichōō baa, ōō, murooni, ānku chēēbuurēē yu.” 32 Kimiitē :chiichooto kusumānē siruutēk chēē kimwooyē kule, “/Kikēēkwēryoot kuu kēēchiir ākoy yēē /bākēētilē, kuu kuuchoo nyēē -mēēyitē yēē /kēētilchinē sabureekyii, mēēbērē king'aany kuutiinyii. 33 /Kikeemoonta /ānkēētāchi mbo manta. Māmii :chii nyēē tākōōmuuchē mbo kung'alaalee biikaab mooyēēnyii, kuuyu /kikiinēm soboonnyii ām kōōrooni.” 34 Ām yooto, kumwoochi :chiichooto kibo Etoobya Filibō kule, “Murooni, mwoowoo baanyii, mii kung'āloolēē keey :ng'ālooltooyiintooni nto mii kung'āloolēē chiito ake?” 35 Kutoowunēē :Filibō siruutēchooto ānkwoomchi chiichooto lōkōōywēk chēē kāroomēch chēē rubtooy keey āk Yēēsu. 36 Kumii :tukwaay kubēētii ām kēēltaab too, kuyit yēē kimii :bēēko alake. Ām yooto, kumwoochi :chiichooto Filibō kule, “Kas baa, inyiing', nto yu bēēko :chu. Kērēktoo anii :nee -/makiibatisanaa?” 38 Yooto bakeenke, kōōyyoong'to :chiichooto kōrōkōchoonoo kimii kubēētēē. Nto mii yoo, kurēk :tukwaay ānkurēkto āyno ankoobatisan :Filibō. 39 Yu kābākuloong'unēē āyno, kusar :Tāmirmiryēētaab Yēyiin Filibō areet akeenke ānkuwēēto. Manaawokukas :chiichoo Filibō subak, nteenee kitas taay āk baannyii ām ng'erekweek. 40 /Kibākēēkāsyi Filibō kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Asooto. Kiwēēsyētootēē kiriinkōōsyēk tukul ām yēēmoonoo kwoomtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch ākoy wokuyit kiriinkēētaab Kayisareeya.

Yēyuutēk 9

1 Kitākumii :Sāwulō kwoorēētānē kumāchē koonyokoorte ankubakach rubiikaab Yēēsu. Kuwo ākoy kaab Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō 2 ankuteebee kōōkoochi bārōōnōōk chēē /kikēēsirchi kāāyyoong'ikaab kooriikaab saayeet ām Tamaasko. Kimāchē bārōōnōōchoo nyēē sukuchāmchi kunam chii ake tukul nyēē kiikurub kēēltaab Yēēsu, anku murēn nto koorko. Kimāchē kunam bichoo ānkukwēryoot Yēērusālēēm. 3 Yu kariikta Tamaasko, koowech :lēbkēēyyēēt ake nyēē kichōōnēē barak ankoolaambuuch Sāwulō. 4 Kōōryookyi keey ng'wēny. Kumii ng'wēny, kukas kuutiit ake kukuuru kule, “Sāwulō, wē, Sāwulō, 'kēē-āmchoo nee?” 5 Kuketita :Sāwulō kule, “Inyiing' ku ng'oo, ōō, mokoryoontēēt?” /Kēēmwoochi kule, “Anii ku Yēēsu nyooto imiitē ibārē. 6 Kunyi, ng'eet ānkiiwē ākoy wōliin bo kiriinkēēt. +/Mābākiibooruung' kiyēē maweeyey.” 7 Kiboontootē keey :Sāwulō biiko alak ām baanaa. Kinam kuut baateey bichoo :kiyēē kiyeyakay. Kikāsē :bichoo baateey /kēēkuuru ng'aleechaa, āmēēbērē kiinkētē kule kikwoonēē wōlēē mii :ng'oo ānkimwooyē nee. 8 Ām yooto, kung'eet :Sāwulō. Nto bērē kung'aany koonyek, ku mākāstooy. /Keenamaat āwut /ānkiirēētoot ākoy Tamaasko. 9 Kiibuur wōlooto bēsyōōsyēk sōmōk nyēē mākāstooy :koonyek. Kimā-āmē kiy ake tukul, āmēēbērē mbo kiyyēē tukuuk alak tukul. 10 Kimii :rubiintēēt ake nyēbo Yēēsu wōlooto bo Tamaasko nyēē /kikēēkuurēē Ananiiya. Kukuurchi :Mokoryoontēēt ām ng'oong'uutyēēt kule, “Ananiiya!” Kōōyēn kule, “Wōōy, Mokoryoontēēt!” 11 Kumwoochi :Mokoryoontēēt kule, “Iwē ākoy kaytaab chiito ake nyēē /kēēkuurēē Yuuta ām yēē bo kēēloo /kēēkuurē kule ‘Nyēē Rootaat.’ Yoo keeyit kayaata, iteeb chiito ake nyēē /kēēkuurēē Sāwulō nyoo bo Taarso. Miitē :chiichi kusooyē ām wōlooto. 12 Kāāboorchi ām ng'oong'uutyēēt kule mii kuchōōnii :chiito ake nyēē /kēēkuurēē Ananiiya nyēē mii wokutiinyēē inee āwunnyēkyii sukukasta subak.” 13 Kukēt :Ananiiya kule, “Mokoryoontēēt! Nto yu kyaakas ng'aleek chēē chaang' chēē rubtooy keey āk chiichi. Kyaakas mbo tāng'āng'uutēk chēē kiikuyibchi :chiichi biikuuk ām Yēērusālēēm. 14 Kwēēkoochi :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch kāāmuukēywēēk kuchō wōli chakunam chii ake tukul nyēē kiikōōyēnuung' ām wōliitēnyi bo Tamaasko.” 15 Nteenee, kimwoochi :Mokoryoontēēt Ananiiya kule, “Iwē ankuweeyey kuu wōloo āmwooytoowuung'. Kāākuyēk :chiichi kēēlnyuu nyēē /kaakeekwey kuyityinē :lōkōōywēk biiko chēbo kōōrōōsyēk alak āk mbo nkicheek bāytooyikwaa āk biikaab Isirāyēēl. 16 +Māāboorchi :anii kule makutang'any miisin, kuuyu makwaamtaat lōkōōywēk kurubta keey ākoo anii.” 17 Nto mii yoo, kuwo :Ananiiya ānkuwokōōwut kōyooto. Kitiinyēē Sāwulō āwunnyēkyii. Kutiinyēē kuu nyooto, kumwoochinē kule, “Araaba Sāwulō, kāākōōyookwoo :Mokoryoontēēt Yēēsu nyoo kichōōnchiing' imiitē kēēltaab too ichōōnii wōliitēnyi. Kēēyookwoo sukung'eet ikaste kuu kwaak /ānkiinyiituung' Tāmirmiryēētaab Yēyiin.” 18 Ām areet akeenke, kōōsuuwunēē :tukuuk alake koonyekaab Sāwulō chēē wuu kebeemberik. Ām yooto, kukasta :Sāwulō. King'eet /ankiibatisan, 19 nto mii yoo, /kiikoochi āmiik kwoomiis. Yu kāākwoomiis kubēk, kukēt keey :nkuruukyii. Kiibuurto keey :Sāwulō rubiik chuut ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri ām Tamaasko. 20 Yooto bakeenke, kutoow kwaamtaat lōkōōywēk ām kooriikaab saayeet. Kimwoochinootē biiko yooto tukul kule, “Lekwetaab Yēyiin :Yēēsu.” 21 Kiilat :biiko tukul chēē kikas ng'aleechaa /ankeeteebee keey kule, “So! Ma chiichi nyoo kiing'ēētēē wōōrōōryēēt Yēērusālēēm kōōng'ēētyinē biiko choo kikiikōōyēnchi Yēēsu. Mēēbērē kāchōōnii wōli sichakunam bichoo sukukwēr kurātootiin ākoy wōlēē mii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch?” 22 Kitāsyi keey :ng'oomnānēētaab Sāwulō ām wōlēē kyoomuntooy ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Kimwoochinē Yuutayeek chēē kiminyē Tamaasko ām kēēlto nyēē yemaat kule Kāārārookiintēēt :Yēēsu nyēē chōōnēē wōlēē mii :Yēyiin. Māmii wōlēē kiwālunto :icheek. 23 Yu kabakukeeyta bēsyōōsyēk chēē chaang', kōōruruuch keey :Yuutayeek ankubakusat wōlēē makubakakta Sāwulō. 24 Nteenee, kiinkēt :Sāwulō kiyēē kimii :bichooto kuchōbē. Kiriibsē :bichoo bēēt āk kwēēmooy kukāsē ōrōōtunwēēk tukul chēbo kiriinkoonooto. Kimāchē kule nto kas wōlēē mākuchuwunēē :Sāwulō sukung'eet /keenam /ankeebakach. 25 Nto mii bēsyēēt ake kwēēmooy, kunam :biikyii Sāwulō ānkōōyokooytēē koong'taab mētēw nyēē kibo tuuytaab kiriinkoonoo. /Kikiiyokooyto kumii mōōnti. 26 Yu kāwokuyit :Sāwulō Yēērusālēēm, kusyeem kule kōōyoomo keey ākoo rubiikaab Yēēsu. Nteenee, kinyōkōriitu :rubiik inee. Manaachamta kule kikiikuyēk :Sāwulō rubiintēēt ake kubooyiit man. 27 Kinam :Barnaaba Sāwulō ānkukwēryoot ākoy wōlēē kimiitē :lēbkēēyik. Kirārchi :Barnaaba lēbkēēyichoo wōlēē kikasta :Sāwulō Mokoryoontēēt kumii kēēltaab too kuwēētii Tamaasko. Kimwooy mbo subak kule king'āloolchi :Mokoryoontēēt Sāwulō. Kiiboorchi wōlēē kyoomtoochintooy :Sāwulō biiko lōkōōywēk ām Tamaasko kuyēyiisyēē kaayneetaab Yēēsu nyēē kimanyokoor. 28 Kunyoo, kōōbuurto keey :Sāwulō lēbkēēyichoo kubēēsyētootē tukul nyēē kimēēng'ōōyēnē keey. Kiwēēsyētootēē Yēērusālēēm kwoomtootē lōkōōywēk ām nkuruuk tukul kuyēyiisyēē kaayneetaab Mokoryoontēēt. 29 Ām yooto, kukwiil keey :Sāwulō āk Yuutayeek chēē king'āloolē kuutiitaab Kirikiik. Kimii kutitirchinē :bichoo kuchōbē kule kubakach Sāwulō. 30 Yu kēēnkēt :rubiik chuut kuu nyooto, kuwaayta Sāwulō kurēkto Kayisareeya ānkumwoochi kuwo ākoy Taarso. 31 Kunyoo, kikoolyoon kisich :biikaab Yēyiin tukul chēbo Yuuteeya, chēbo Kalilaaya āk chēbo Samaryaa. Kumii :icheek kōōywēyē Yēyiin, kumii kukiiltōōs. Kitāsyi keey kuchoong'ēkiitu, kuuyu kiyēētyēēchinē icheek :Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 32 Kiwēēsyētootēē :Bētērō wōlooto tukul. Ām ruutooyto nyooto kiyēyootē, koomuuch chākunyōōryo āk biikaab Yēyiin chēē kiminyē kiriinkēētaab Luuta. 33 Kinyoorta wōlooto chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Ayineeya. Kisōnkōchoot :chiichi nyēē kikiikuru kitiintiri kēnyiisyēk sisiit. 34 Ām yooto, kukuur :Bētērō chiichoo kule, “Ayineeya, kāākōōsoobiing' :Yēēsu Kiriistō. Kunyoo, ing'eet ankiiriiny tukuukuuk.” Kung'eet :Ayineeya areet akeenke. 35 Kikas Ayineeya :biiko chēē chaang' chēbo Luuta āk chēbo Sārōōn ankuweech keey kōōyēnchi Mokoryoontēēt. 36 Kimii :rubiintēēt ake nyēē ki cheebyoosya nyēē kibo kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Yooba. /Kikēēkuurēē cheebyoosyaanaa Cheeboon (Nto ām kuutiitaab Kirikiik /kēēkuurē kule Toorkaas.) Kilēēl :moo cheebyoosyaani ānkiyēētyēēchinē mbo biich chēē bānoon. 37 Nto mii yoo, kumnyaan :cheebyoosyaanaa kut kumēēchi keey. /Kikiiwuun bōōrnyii anku /bākiitōōr kisēēnkēēt ake nyēē kimiitē nyiin barak. 38 Kilēēkityiin :kiriinkoonoo bo Luuta āk nyoo kibo Yooba. Kunyoo, yu kabakukas :rubiik chuut kule mii :Bētērō Luuta, /kiiyookto biiko alak āyēēng'. Yu kayit :bichoo wōlooto, kumwoochi Bētērō kule, “Boontēēt, /kēēmākyiing' wōliin areet akeenke.” 39 Kuwēēto keey :Bētērō bichooto ākoy wōlooto. Yu kabakuyit, /kēēkwēryoot Bētērō kuwo wōloo kibo kisēēnkoonoo kibo barak. Kiiruruukyi keey :chēēbyōōsōōk chēē chaang' Bētērō chēē ki musuuk chēē kimii kuriirēē Cheeboon. Kiiboorchinē :chēēbyōōsōōchoo Bētērō sirook chēē chaang' chēē kinābē :Cheeboon yoo kitākusobē. 40 Kumwoochi :Bētērō chēēbyōōsōōchoo kuba saang'. Nto mii yoo, kukutuny ankusaay. Yu keewaany saayeet, kuwēēchi muusyoontēēt ānkulēēnchi, “Cheeboon, ng'eet baa, ōō, chēē!” Ām yooto, kung'aany :Cheeboon koonyek. Nto bērē kukasta, kukas Bētērō. Yooto, kōōbuur ng'wēny. 41 Kunam :Bētērō cheebyoosyaanaa āwut ānkuyēētyēēchi kōōyyo. Nto mii yoo, kukuur :Bētērō biikaab Yēyiin āk chēēbyōōsōōchoo ki musuuk ānkōōboorchi cheebyoosyaanaa kukāākusob. 42 /Kikeekasee ng'ālyoontooni kiriinkoonooto bo Yooba kumukuul. Kunyoo, kiiyēnchi :biiko chēē chaang' Mokoryoontēēt. 43 Kiibuurto keey :Bētērō ām Yooba chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Simōōni nyēē ki kuutiin nyēbo mwēēnik.

Yēyuutēk 10

1 Kimii :chiito ake kiriinkēētaab Kayisareeya nyēē /kikēēkuurēē Koorneelyaas. Ki kāāntōōyiintēētaab lukēētaab booryēēt :chiichi nyēbo lukēēt nyēē /kikēēkuurē kule Itaalya. 2 Kikiikōōnēmchi keey Yēyiin kuchurta :Koorneelyaas āk biikaab kanyii tukul. Kiikooytooy tukuuk ām mooyēēt nyēē lēēl, kōōkoochinē Yuutayeek choo kiyēmē /kēēyēētyēēchi. Kisooyē Yēyiin kibtaman. 3 Nto mii bēsyēēt ake, yēē ki asiistaab sokool nyēbo bēēt, kuchōōnchi :ng'oong'uutyēēt Koorneelyaas mēt. Kikas malayikeet ake nyēē kichōōnchi ānkukuur kule, “Koorneelyaas!” 4 Kiirōōtoot :Koorneelyaas malayikaanaa nyēē kāmuy, nto mii yoo, kōōyēn kule, “Kiy nee, ōō, mokoryoontēēt?” Kukētyi :malayikaanaa kule, “Kookuchamta :Yēyiin wōlēē isooytooy āk wōlēē imiitē iyēētyēēchinē bānoonik ām tukuuk choo ikoochinē. 5 Kunyi, iyooktē biiko kuba ākoy Yooba bākukwēryoon chiito ake nyēē /kēēkuurēē Simōōni nyēē /kēēkuurēē ām kaayneet ake kule Bētērō. 6 Mii kaab chiito ake nyēē /kēēkuurēē Simōōni nyēē kuutiin ānkuyēytooy mwēēnik nyēē minyē yēē bo tabantaab araarayta.” 7 Yu kāwokuwēēchi keey :malayikaanaa kimii kung'āloolchinē Koorneelyaas, kukuur :Koorneelyaas motwoorikyii alak āyēēng' āk chiinyii ake nyēbo komostaab lukēēt. Kikiikunam :nkinee chiichi ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuchō āwut. 8 Yooto, kumwoochi bichooto kiy ake tukul nyēē kiyeyakay ānkōōyookto kuba Yooba. 9 Yu kāyyēēkunēē, ku makuyit asiistaab lo nyēbo bēēt, kikiikuriik kuyit :bichooto Yooba. Kimii yooto :Bētērō kuloong'tēē kibloong'toowuutēk kuwēētii kōōto kēsyēk wokusooyē. 10 Kyaam :kēmēwuut kut kulē :mooyēēt nto am kiy. Kutākumii /kēēyēyē āmiik, kuchō :ng'oong'uutyēēt ake mētinyii ānkubootyo :kāāsōōtēywēēk. 11 Yooto, kukas wōliin bo barak kuyootāktōōs /ānkiirēēk kiito ake nyēē tebees ku /kakeenamaan kotootook tukul ku ang'wan. 12 Kitinyē :kiyoo tyoong'iik tukul choo bēēsyētēē kērēēnkōōk ang'wan āk tyoong'iik tukul choo ichuutootēē keey ng'wēny āk mbo nkicheek tāriitēkaab barak. 13 Ām yooto, /kēēkuurchi Bētērō kule, “Bētērō, ibakach tyoong'iichoo ankii-am.” 14 Kukēt :Bētērō kule, “Mokoryoontēēt, kubooyiit man, acha. Ntēē manaa-am bēsyēēt ake kiy nto tukuuk chēē ma lubkoobēch.” 15 /Kēēmwoochi kule, “-Mēēkuur kiy ake tukul nyēē kiyēyē :Yēyiin kutililiit kule ma lubkoob.” 16 Kiyeyakay kuu nyooto areet sōmōk, nto mii yoo, /keesar kiyooto areet akeenke kooyeey barak. 17 Kumii :Bētērō tākōōlātē ām kiyēē kiibooru :ng'oong'uutyoonoo, kunyōōr :bichoo /kikiiyooku kaytaab chiichoo /kikēēkuurēē Simōōni. Kiiyyoong'iis yēē bo oreetaab tuuyta. 18 Kukuurso :bichoo. Yooto, kuteeb yoo kimii :chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Bētērō kayaata nto acha. 19 Kutākumiitē :Bētērō kōōsōōtyēēchinē kiyēē kichōōnchi, kumwoochi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule, “Simōōni, mii :biiko alake sōmōku kuchēēng'iing'. 20 Kunyoo, irēktē ng'wēny ām kōyi kēsyēk. -Mēētōmōch, nteenee iwēētē keey bichoo, kuuyu anii nyēē kāāyooku icheek.” 21 Yooto, kurēkto :Bētērō ānku wokumwoochi bichooto kule, “Anii nyooto ōmiitē ōchēēng'ē. Kunyi, ōmāchē āyēwook nee?” 22 Kukētyi :bichooto kule, “Kwēēyookwēēch :Koorneelyaas nyoo nyēē wōō nyēbo lukēētaab booryēēt. Chii :chiichoo nyēē churtaat ānkōōywēyē Yēyiin. Koonyitē :Yuutayeek tukul chiichi. Kōōchōōnchi :malayikeet ake ānkumwoochi kule iwē :inyiing' kanyii sukung'eet kukas kiyēē +meemwaay.” 23 Ām yooto, kutaach :Bētērō bichoo kuyēk tāyēēkyii. Yu kāyyēēkunēē, kuwēēto keey :Bētērō bichooto. Kitas :biikaab Yēyiin alake ām Yooba ankubeeta keey. 24 Nto mii bēsyēēt nyēē kiikēērē, kuyit :inee āk bichoo Kayisareeya. Kimii :Koorneelyaas kukānyiisyē ām kaa ānku kikiikukuur tilyōōnuutēk āk chōōrōōnuutēk choo kwoomchiintōōs tukul. 25 Yu kayit :Bētērō kayta, kuchō :Koorneelyaas chakutorooch. Kikutunyēē yēē bo kērēēnkōōkaab Bētērō ku kākoonyit. 26 Nteenee, kumwoochi :Bētērō kule, “Ng'eet, nto yu akerkeeye anii āk chii ake tukul.” 27 Kyaamaat :Bētērō āk Koorneelyaas lōkōōy kumii kubēētii tukwaay kō. Yu kayit kō, kunyōōr ku kāākōōruruuch keey :biiko chēē chaang'. 28 Ām yooto, kumwoochi :Bētērō bichooto kule, “Ābērē ōnkētē :akweek kule -/mākēēchāmu ām kiruutēkyoo kule kuyēmo :Yuutāyiintō āk biiko chēē ma Yuutayeek. Nteenee, kāākōōboorwoo :Yēyiin kule māyēmāktōōs ākuur chii ake tukul kule ma tiliil. 29 Kunyoo, yoo /kibākēēkuuro, āchōō nyēē mānāātōmōch. Kunyoo, ii, ikuurchoo nee?” 30 Kukētyi :Koorneelyaas Bētērō kule, “Kwāāmiitē āsooyē ām kanyuu ām bēsyōōsyēk ang'wan choo kookukeeyta ām āsiiswēk chēē wuu chuutēchu. Ku asiistaab sokool nyēbo bēēt. Ām areet akeenke, chākōōyyoong'ēē :chiito ake taayeenyuu nyēē kiboonto sirooy chēē kiilēkēchēēchtōōs. 31 Kikuuro :chiichoo kule, ‘Koorneelyaas, kaakukas :Yēyiin wōlēē isooytooy anku kaakukas wōlēē iyēētyēēchintooy choo bānoon. 32 Kunyoo, iyooktē biiko alak kuba Yooba bākukuur chiito ake nyēē /kēēkuurēē Simōōni, nto Bētērō ām kaayneet ake. Kōruutoochi :inee chiito ake nyēē /kēēkuurē kule Simōōni nyēē kuutē ānkuyēytooy mwēēnik. Kiminyē :chiichoo tabantaab araarayta.’ 33 Kunyoo, kwāāyooku /kēēkuuriing' areet akeenke. Kunyi, kaakukaramiit yu kēēchōō. Kēēmiitē :tukul yu ām taayeetaab Yēyiin kēēmāchē kēēyēbchi yiit kiy ake tukul nyēē kōōkumwoowuung' :Yēyiin kule i-āmwēēch.” 34 Ām yooto, kutoow :Bētērō kumwooy kule, “Kāānkēt ra kule ākoo -mēēnkwēlē :Yēyiin chii ake tukul. Māchāmē alak kusiir alak. 35 Nteenee, chāmē :Yēyiin biikaab yēēmēēt ake tukul choo iywēyē inee ānkuyēyē kiy nyēbo man. 36 Kiiyookyi :Yēyiin biikaab Isirāyēēl lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk kaalyeet kubununēē Yēēsu Kiriistō nyēē inee nyēē bāwu kiy ake tukul.” 37 Kitas taay :Bētērō kumwooy kule, “Ābērē ōnkētē kiyēē kiikuyeyakay ām kōōrēētaab Yuutayeek kutoowunēē Kalilaaya, yu kāwokoowaany :Yoowaana kwaamta ng'aleekaab kaabatisaneet. 38 Ābērē kyookas kule king'oobchi :Yēyiin Yēēsu nyēbo Naasareet Tāmirmiryēēnyii āk kāāmuukēywēēk. Kyōōnkēt, oob, kule kiwēēsyētootēē yēēmōōsyēk kuyēyootē tukuuk chēē kāroomēch. Kiityooktooy mbo chēē kikiikōōtiiny :Kibrōkōsyoontēēt. Kiyēyē chooto tukul, kuuyu kiboonto kāāmuukēy kukwaanee wōlēē mii :Yēyiin. 39 “Kikeekasee :acheek koonyekyoo kiy ake tukul nyēē kiyēyē :Yēēsu ām kōōrēētaab Yuutayeek āk mbo ām Yēērusālēēm. /Kikēēwuuytoochi Yēēsu kēētit /ankeebakach. 40 Nteenee, kiing'eetee :Yēyiin meet ām bēsyēētaab sōmōk kuchakee /kakeebakachee ankuyey kukas :biiko. 41 Mēēbērē kikas :biiko tukul, nteenee kikeekas :acheek choo kikiisimkukweyeech :Yēyiin choo kikyoomiisyootē ānkēēyyēēsyē tukul āk inee yooto kikiikung'eetee meet. 42 Kiikāloonwēēch kule kyoomchinootē biiko ānkiiboorchinootē kule inee nyooto kiikukwey :Yēyiin nyēē mākōōtiilchi ng'aleek choo sobtōōs āk choo kiikubēk. 43 Yēēsu nyiitēnyi nyooto ng'āloolēē :ng'ālooltooyikaab Yēyiin tukul, yoo mwooyē kule chii ake tukul nyoo kēēyēnchi ku +/mākēēnyōōchi kaat ām choolwookātēēnyii.” 44 Kutākumii :Bētērō kōōrwoochē, kōōsuuchi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin chii ake tukul nyēē kiyēbchi yiit ng'aleechaa. 45 Kutoow :bichoo kung'alaal kuutuweek chēē kimēēnkētē ānkōōkoostooy Yēyiin. Yu kakas :Yuutayeek choo kikwoontooy keey Bētērō chēē kikiikōōyēnchi Yēyiin kule /kikēēng'oobchi Tāmirmiryēētaab Yēyiin mbo biiko chēē ma Yuutayeek, koolat. Ām yooto, kumwoochi :Bētērō kule, 47 “Ara imuuchē :chii kukerekta bichu -/makiibatisanee bēēko? Ntēē kāākunyōōr :nkicheek Tāmirmiryēētaab Yēyiin kuu yoo kikēēnyōōru :acheek!” 48 Ām yooto, kumwooy :Bētērō kule /kiibatisan bichoo ām kaayneetaab Yēēsu Kiriistō. Yooto kusaaysaay :bichoo Bētērō kule tākōōbuurto keey icheek ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri.

Yēyuutēk 11

1 Nto mii yoo, kukas :lēbkēēyik āk biikaab Yēyiin ām yēēmēētaab Yuuteeya kumukuul kule kookutorooch mbo :biiko choo ma Yuutayeek ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 2 Kunyoo, yu keetooch :Bētērō kuwo Yēērusālēēm, kuwookuutyēē :Yuutayeek chēē kikiikōōyēnchi Yēyiin. 3 /Kikēēmwoochinē kule, “Bētērō, nto yu siiwē wōlēē miitootē :biich chēē mēēbērē Yuutayeek ānkuwēē-āmiisyē āk icheek?” 4 Kitoow :Bētērō ām yooto kurārchi bichooto kiy ake tukul ām kēēlto nyēē rootaat kuu wōlēē kiiwuunto. 5 Kimwooy kule, “Kyāāmiitē bēsyēēt ake āsooyē ām Yooba. Kutāāsooyē, kuchō :ng'oong'uutyēēt ake mētinyuu. Kyaakas kiito ake nyēē tebees nyēē /kikiirēēk kuchōōnēē barak ku /kakeenamaan kotootook tukul ku ang'wan. Kirēk :kiyooto ākoy yēē kyāāmiitē. 6 Nto bērē ārōōtootē kiitkēy, akas tyoong'iik choo /kēēbāyē, tyoong'iikaab wuuyēēt, choo ichuutēē keey ng'wēny āk tāriitēkaab barak. 7 Ām yooto, /kēēkuurwoo kule ‘Bētērō, ibakach tyoong'iichoo ankii-am.’ 8 Yooto, aketite kule, ‘Kubooyiit man, ii, Mokoryoontēēt, acha! Manaa-am bēsyēēt ake kiy nyēē ma lubkoob.’ 9 /Kēēkuurwoo subak ām barak kule, ‘-Mēēkuur kiy ake tukul nyēē kiyēyē :Yēyiin kutililiit kule ma lubkoob.’ 10 Kiyeyakay kuu nyiitēnyi areet sōmōk, nto mii yoo, /keesar kiyooto kooyeey barak. 11 “Ām yooto bakeenke, kukwa :biiko alake sōmōku chēē /kikiiyookunēē Kayisareeya ānku bākōōyyoong'ēē saang' ām kayta nyēē kyāāmiitē. 12 Kumwoowoo :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule ku -māātōmōch āwēētē keey bichooto. Kikeebeete keey mbo ng'eetaabiya lo chu kēēboontē keey ām yu. Kikeebe ākoy kaytaab chiichoo. 13 Kimwoowēēch :chiichooto wōlēē kikasta :inee malayikeet kuchōōnchinē ām kanyii ānkumwoochi kule, ‘Iyooktē biiko kuba ākoy Yooba wokukuur chiito ake nyēē /kēēkuurēē Simōōni, 14 nto kule Bētērō ām kaayneet ake. Mākuyibuung' :chiichoo lōkōōywēk chēē makooraraachiing' ankooraraach mbo nkicheek biiko tukul ām kang'uung'.’ ” 15 Kitas taay :Bētērō kumwooy kule, “Nto baanta nyooto kāātoowu ang'alaal, kōōsuuchi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin bichooto kuu wōloo kiisuuchintēēch nkacheek ām taay. 16 Yooto, asoot kiyēē kikiikumwoowēēch :Mokoryoontēēt kule, ‘Kiibātisāniisyēē :Yoowaana bēēko, nteenee +/makiibatisaneenaak akweek Tāmirmiryēētaab Yēyiin.’ 17 Kunyoo, ii, yēē ākoo kiimuuchē :Yēyiin kung'oobchi bichooto Tāmirmiryēēt kuu wōloo king'oobtēēch acheek yoo kikiiyēnchinē Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō, ii, ku anii ku ng'oo nyēē saasoot kule akwiil Yēyiin?” 18 Yu kabakukas :bichoo ām Yēērusālēēm ng'aleechaa, manaatakukwiil ng'ālyoo ake tukul. Kunyoo, kisilto Yēēsu kumwooyē kule, “Ākoo kāākōōkoochi :Yēyiin nkicheek biiko choo ma Yuutayeek bārooyinto nyēē imuuchē kuweeksee choolwookātēēng'waa sukunyōōr soboonto.” 19 Kibeetaat :biiko choo /kikiikiisereet kubo wusiisyēēt kurubta keey ākoo ng'aleekaab Siteefaan. Kiba ākoy Fōyinikē, Kubrō ākoo Antyookya. Kyoomchinootē lōkōōywēk Yuutayeek nkit. 20 King'ēētyo :alake chēē kibo Kubrō āk Kurēēn chēē kikiikukwa Antyookya kung'āloolchinē nkicheek biiko chēē king'āloolē kuutiitaab Kirikiik. Kyoomchinē nkicheek lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey Mokoryoontēēt Yēēsu. 21 Kiboonto :bichoo kāāmuukēywēēk kukwaanee wōlēē mii :Yēyiin. Ām yooto, kuweek :biiko chēē chaang' ānkōōyēnchi Yēēsu. 22 Kiyityi :ng'aleechaa biikaab Yēyiin ām Yēērusālēēm. Yooto, /kiiyookto Barnaaba kuwo ākoy Antyookya. 23 Yu kāwokuyit wōlooto, ankukas kiyēē kikiikuyey :Yēyiin ām kāāmuukēywēēkyii, kung'ērēkyi. Kiikiim bichooto tukul kōōbuurtooy Mokoryoontēēt ām mooyēēt akeenke. 24 Kilēēl :moo chiichi. Kiboonto :chiichoo Tāmirmiryēēt kuyem ānkōōkoosēē keey Yēyiin miisin. /Kikēēyis yooto biiko chēē chaang' kukwa komostaab Mokoryoontēēt. 25 Nto mii yoo, kuwo Barnaaba ākoy Taarso wokucheeng'aat Sāwulō. 26 Yu kāwokunyōōr Sāwulō kukwēryoot ākoy Antyookya. Kunyoo, ām kēnyiit akeenke, kiinēētē :Barnaaba āk Sāwulō biikaab Yēyiin chēē chaang'. Wōlēē /kikēēkuurē rubiik nyēbo taay kule “Biikaab Kiriistō” ku Antyookya. 27 Ām bēsyōōsyēchooto, kukwaanee :ng'ālooltooyikaab Yēyiin alake Yēērusālēēm kurēktooy Antyookya. 28 King'eet :akeenke ām ng'ālooltooyichoo nyēē /kikēēkuurē kule Akaabo. King'oor ām Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule mākuchō :kēmēwuut nyēē ng'waa miisin kōōrēētaab Rooma kumukuul. (Kichōōnii :kēmēwuuni yu kibāytooyiisyēē :Kilaawutiya.) 29 Kunyoo, kiisoot :rubiintēēt ake tukul kule kuyēētyēēchi mbo ng'eetaab kaamet ām Yuuteeya ām wōlēē kiimuuktooy. 30 Kiimuuch kuyey kuu nyooto. Kiiyooktooy tukuuk bākutēbunēē āwunnyēkaab booyik chēbo biikaab Yēyiin. Kiyibē :Barnaaba āk Sāwulō tukuuchooto.

Yēyuutēk 12

1 Nto mii yoo, kunam :Bāytooyiintēēt Ērōōtē biiko alak chēē kibo Yēyiin ankoonyaliil. 2 Kibakachee chōōkiit :Ērōōtē Yāākōbō nyoo ki ng'eetaab kaametiitaab Yoowaana. 3 Yu kāwokukas :Ērōōtē kule kiing'ereech :ng'ālyoontoonoo Yuutayeek, kutas taay ankunam nkinee Bētērō. Kiyēyāksēē :ng'ālyoontoonoo saakweet nyēē /kikyoomēē mukaatiit nyēē makuutunaat. 4 Yu /kabakeenam Bētērō, /keekerta kō. /Kikiikoochi bākuriib :lukēēt nyēbo biiko taman āk lo chēē kibēētootēē ang'wan ang'wan kubārchinē keey āsiiswēk. Kimāchē :Ērōōtē kule yoo kāākubēk :āsiiswēkaab Saakweetaab Keeytaayeet, +/mākēēkwēryoot Bētērō /bākiikuum kukāsē :biiko tukul. 5 /Kikiibuurto Bētērō kō, nteenee kimii :biikaab Yēyiin kusoochinē Bētērō nyēē ng'waa miisin. 6 Nto ām kwēēmowuut nyi kimāchē :Ērōōtē kule /sikēēkwēryoot Bētērō yoo kayyeech /subākiikuum, kimii :Bētērō ku kāru kwēēnuutaab biiko āyēēng' chēē kiriibsē. /Kikikeeratee Bētērō nyōrōōrōōnik āyēēng'. Kimii :alake chēē kiriibsē yēē kibo kurkeetaab tuuyta ām saang'. 7 Nyēē ma tyaa, kuchō :malayikeet ake areet akeenke ankulebkeyiit :kōyooto /kikikēērātyi Bētērō. Yooto, kooluchluuch :malayikaanaa Bētērō ānkumwoochi kule, “Ng'eet areet akeenke.” Ām yooto, kōōtyookiis :nyōrōōrōōnik ām āwunnyēkaab Bētērō. 8 Yu kābākōōtyookiis, kumwoochi :malayikeet Bētērō kule, “Rat keey ankiilaach kwēyōōnik.” Kurat keey. Kumwoochi subak :malayikeetkēy kule, “Nam sireeng'uung' nyoo iliiktēē keey ankiimoot ankiirubwaa.” Kuyey :Bētērō kuu nyooto. 9 Kirub :Bētērō malayikaanaa kut kuchuyta saang' ām wōloo /kikēērātyinē. Yooto tukul, kimēēnkētē :Bētērō kule kimii kuyēyāktōōs man kiyēē kimii :malayikeet kuyēyē. Kibērē tōōs kiy :nyoo nyēē kāchōōnchi mētinyii kuu kiirwoot. 10 Kikeeytee :tukwaay biiko chēbo taayta āk chēbo āyēēng' choo kimii kuriibsē. Yooto, kuyit :icheek yēē kibo oreet nyēbo karneet nyēē /kēēchuchinēē kiriinkēēt. Kuyaatakay :oraanaa nkityō. Kuchuyta :icheek. Kitas taay āk baanaa, nto ku manaayit wuy, kubot :malayikeet. 11 Ām yooto, kusēw :Bētērō ankumwaayee mooyēēnyii kule, “Kāāsēwu nyēē māmii :tōsōōsyo ake tukul kule ākoo kā Yēyiin nyēē kēēyooku malayikaani kule chakootyaaktaa ām rātiisyooni bo Ērōōtē āk mbo subak ām kiyēē kiisōōtē :Yuutayeek kule makuyeyakay ām wōlēē āmiitē.” 12 Yu kāwokōōnkēt :Bētērō kuu nyooto, kuwo kōōtaab cheebyoosyeet ake nyēē /kikēēkuurēē Maaryaa, kaametiitaab Yoowaana nyēē /kikēēkuurē ām kaayneet ake kule Māārkō. Kikiikōōruruukyi keey :biiko chēē chaang' kōyooto chēē kimii kusooyē. 13 Yooto kōōng'ēētiis :Bētērō ām oreet nyēē kibo tuuyta. Kukas :chēēbto ake nyēē ki motwooriin nyēē /kikēēkuurēē Roota. Yooto, kuwo ākoy oraanaa kibo tuuyta wokuyēbchi yiit kōōnkēt kule ara ki ng'oo :nyoo kimii kōōng'ēētiisyē. 14 Nto bērē kulē, ii, kōōnkēt kuutiitaab Bētērō. King'erech :chēēboo nyēē -/mākyoomu. Kilabat nyēē mānāāyootyi oreet ānku wokumwoochi chuut kule, “Nto yu Bētērō :nyi mii saang', ōō, lēyyē!” 15 Yu kāmwooy kuu nyooto, /kēēkētyi kule, “Kaakooraan :mētit, ēē, nto nee?” Koobinbiin :chēēbkēy. Kiyey kuu nyooto kut /kēēmwooy kule, “Ākoy ku malayikeetaab Bētērō :nyooto.” 16 Yooto tukul, kimii :Bētērō kutāsē taay kōōng'ēētiisyē ām yoo bo oreet. /Keeba /bakeeyaat kurkeet. Nto bērē /kēēlē, “Māku Bētērō :nyooto!” Kinam kuut biiko miisin. 17 Yooto, kumwechee :Bētērō biiko āwut kule kusiisyo, ānkurārchi wōlēē kiityaakta inee :Mokoryoontēēt. Kimwooy mbo subak kule, “Bōōmwoochi Yāākōbō ākoo mbo ng'eetaabiya alak ng'ālyoontooni.” Yu kāmwooy kuu nyooto, kuwo yēēt ake. 18 Yu kayyeech :kōōrēēt, kumuuyo miisin :biiko choo kiriibsē, yu kāwokukas kule māmii :Bētērō. Kuteebee keey kule, “Ara koyeyakay :nee ām wōlēē mii :chiichi?” 19 Yu kāwokukas :Ērōōtē ng'aleechaa, kōōkooyto kuutiit kule /keecheeng'aat Bētērō wōlēē mii. /Kikeecheeng'aat /ankeecheeng'aat /āmākēēnyōōru. Kuuyu /kimānāākēēnyōōr, kumwooy :Ērōōtē kule /kēēkwēryoot bichooto kiriibsē /bākiikuum /ankeebakach. Nto mii yoo, kung'eetee :Ērōōtē Yuuteeya ānkuwo ākoy Kayisareeya ānkōōbuur wōlooto. 20 Kikiikuchuunchuun :Ērōōtē āk biikaab Tiirō āk chēbo Sitōōn. Kuuyu kiikoosēē keey :kōōrōōsyēchooto kōōrēētaab Ērōōtē ām āmiik, /keekwey alamaalyeet nyēē kiruutoochi Ērōōtē. Kisimbākung'āloolchi chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Blaasto nyēē kiiyyoonkyinē kaytaab bāytooyiintoonoo. Kibākusoomē :bichoo bāytooyiintēēt Ērōōtē kule kuchō :kaalyeet. 21 Nto mii bēsyēēt nyēē /kikiikiitabaan, koolaach :Ērōōtē sirookyii chēbo bāytooyiisyēēt. Kumii kēēbuurēē ng'echereenyii bo bāytooyiisyēēt, kung'āloolchi biiko chēē kimii ku kēēruruukyi keey yooto. 22 Yu kang'alaal, kukuurchi :biiko barak kule, “Nto yu ng'āloolē kut wuu nyēē kāākuyēk Yēyiin, ōō, lēyyē!” 23 Kuuyu king'ērēkyi :Ērōōtē kiyēē kimwooy :biiko āmēēbērē kiiywey Yēyiin, kuchō :malayikeetaab Yēyiin areet akeenke ānkukwēr Ērōōtē kumilta! Kyaam :kuutyek kut kume. 24 Nteenee, kitas taay ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuwōōyiit ānkutisto. 25 Yu kāwokoowaany :Barnaaba āk Sāwulō yiisyēēng'waa, kung'ēētyēē Yēērusālēēm ankooyeey. Kibeeta Yoowaana nyoo /kikēēkuurē ām kaayneet ake kule Māārkō.

Yēyuutēk 13

1 Ām biikaab Yēyiin chēē kiminyē Antyookya, kimii chēē ki ng'ālooltooyik āk chēē ki kāānēētik. Bichooto ku chu: Barnaaba, Simiyōōn nyēē /kikēēkuurē ām kaayneet ake kule Kibtuuy, Lukiiyō nyēbo kōōrēētaab Kurēēn, Māānāyēēn nyoo kinērē ākoo Ērōōtē nyēē Mining', nto ake ku Sāwulō. 2 Nto mii bēsyēēt ake, kumii :bichooto tukul kusiltooy Yēyiin ānkukirē kwoomiis, kumwooy :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kubununēē ng'ālooltooyiintēēt ake kule, “Ōtāboonwoo Barnaaba āk Sāwulō kubooyiit yiisyēēt nyēē !kāākwēchi icheek.” 3 Kunyoo, kumii :bichoo kukirē kwoomiis ānkusooyē, kutiinyēē Barnaaba āk Sāwulō āwunnyēk ānkōōyookto. 4 Kiiyookto :Tāmirmiryēētaab Yēyiin bichuutēchu tukwaay. Kuba wōlēē /kikēēkuurēē Selewukiiya. Kibeetee mwēēnkēēt ām wōlooto ākoy kuyit Kubrō. 5 Yu kayit kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Salaami ām Kubrō, kwaamta ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām kooriikaab saayeet chēbo Yuutayeek. Kiboontootē keey Yoowaana nyoo kiyēētyēēchinootē icheek. 6 Kibeesyetaatee :icheek komosaata bo Kubrō tukul ākoy bākuyit yēēt ake yēē /kikēēkuurēē Bāāfō. Kinyoorta wōlooto chēēbsookēyoontēēt ake nyēē ki Yuutāyiin nyēē kiyey keey kule inee ku ng'ālooltooyiintēēt. /Kikēēkuurēē chiichoo Araab Yēēsu. 7 Kiyēētyēēchinē :chiichi bāytooyiintēētaab yēēmoonooto nyēē /kikēēkuurēē Sērkiiyō Bāwulō. Ki chii :bāytooyiintoonoo nyēē king'oom miisin. Kiiyookto /bākēēkuurchi Barnaaba āk Sāwulō, kuuyu kimāchē kule kuyēbchi yiit ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 8 /Kikēēkuurē chēēbsookēyoontoonoo ām kuutiitaab Kirikiik kule Eliima. Yooto, kukwiil :Eliima Barnaaba āk Sāwulō ankusyeem kumaas kāāsōōtēywēēkaab bāytooyiintoonoo simēēyēnchi ng'aleekwaa. 9 /Kikiinyiityi Sāwulō (nyoo /kikēēkuurē ām kaayneet ake kule Bāwulō) Tāmirmiryēētaab Yēyiin, ānkōōrōōtoot Eliima. 10 Ām yooto, kumwoochi kule, “Ibooyē :inyiing' Kibrōkōsyoontēēt! Iwuuyē buunyoo ām wōlēē mii :kiy ake tukul nyēbo manta! Ibērbēēriisyē anku kicham imoosē biiko. Ām nee yu 'kiicham i-ābuchē ng'ālyoontēētaab Yēyiin? 11 Makoorabaachiing' :kāāmuukēywēēkaab Yēyiin. +Meekor ānkiibuur ām āsiiswēk nyēē -mēēkāsē kiy mbo kisich.” Ām areet akeenke, kuker chiichoo :chēēbkēēruut āk mēēnānēēt. Kutorobēnoot kule nto nyōōr chii nyēē kanam āwut sukōōrēētoot. 12 Yooto, kōōyēnchi :bāytooyiintoonoo Yēyiin, yu kāwokukas kiyēē kiyeyakay ām wōlēē mii :chēēbsookēyoontēēt. Kiilat miisin ām kāāmuukēywēēk kurubta keey āk Mokoryoontēēt. 13 Nto mii yoo, kung'eetee :Bāwulō Bāāfō ām mwēēng' kuboontootē keey āk chōōrōōnuutēkyii. Kuba Beerka ām yēēmēētaab Bamfulyaa. Kibakaakta icheek :Yoowaana ankooyeey Yēērusālēēm. 14 Yu kāng'ēētyēē :icheek Beerka, kuba ākoy Antyookya ām yēēmēētaab Bisiitya. Nto mii yēē ki bēsyēētaab Sabaato, kōōwut :icheek kōōtaab saayeet nyēbo Yuutayeek /ānkiiboorchi yēē kēēbuurēē. 15 Ām yooto, /keesuman ng'aleek kukwaanee :kitaabuutaab kiruutēkaab Yēyiin āk kitaabuutaab ng'ālooltooyik. Nto mii yoo, kumwoochi :biiko chēē kiiyyoonkyinē kōyooto bo saayeet chiito ake wokuteebee Bāwulō āk Barnaaba, yoo tākuboonto ng'ālyoo nyēē māchē kumwoochi biiko nyēē kēēkiimēē. 16 Yooto, kung'eet :Bāwulō ānkōōtōrōōr āwut. Nto yityo, kumwoochi kule, “Biikyoo bo Isirāyēēl ākoo akweek choo ōkutunkyinē Yēyiin ānkoo -mōōwuuyē Yuutayeek, oyeb yiit. 17 Kikwey :Yēyiintēētaab Isirāyēēl mbo kuuko ankuyey kuyēk biich chēē wōōyēch ām bēsyōōsyēchoo kitākumii Miisir. Kikwēryoon :inee bichoo kung'ēētyēē Miisir ām kāāmuukēywēēkyii. 18 Kinam bichoo ām kēēlto nyēē karaam kumii wōloo kibo surkwēēnēēt ām kēnyiisyēk chēē kimāchē kuyitē artam. 19 Kiikarbuus :Yēyiin bōrōryōōsyēk tisab chēē kiminyē Kanaan ankung'eet kurōōbchi biikyii kōōroonooto. 20 Kiyib :ng'aleechaa tukul kēnyiisyēk chēē yitē bokolwookik ang'wan āk konom. Yu kāwokubēk :chooto, kukōōn :Yēyiin kubāytooyiis :kiirwookik chēē itiilē ng'aleek ām kōōk. Kibāytooyiis :choo ākoy bēsyēēt nyēē kichakookeer :ng'ālooltooyiintēēt Sāmwēēl. 21 Yooto, kumach :biiko bāytooyiintēēt nyeeng'waa. /Kikiikoochi bichooto Sāwulō araab Kiis nyēē kibāytooyiis ām kēnyiisyēk artam. Kichōōnēē :Sāwulō kōōtaab Beenchamiin. 22 Yu /kābākiinēm Sāwulō ām bāytooyiisyēēt, kuyey :Yēyiin kubāytooyiis :Tāwuti. King'alaalee :Yēyiin Tāwuti nyēē karaam kumwooyē kule, ‘Kaakwey Tāwuti araab Yeese, kuuyu chii nyēē chāmē :mooyēēnyuu. Makuyey kiy ake tukul kuu wōlēē āmāktooy.’ 23 Kiyey :Yēyiin kuchō Isirāyēēl :Kāārārookiintēēt Yēēsu nyēē bo kōōtaab chiichi kuu yoo kikiikukuurtoowēēch. 24 Kisimkwoomchi :Yoowaana biikaab Isirāyēēl kutēē yēē tēē, kumānāāchō :Yēēsu, kule kuweek :tukul ām miyootyēēt /ankiibatisan. 25 Nto kumiitē :Yoowaana kōōwoong'tooy yiisyēēnyii, kumwoochi biiko kule, ‘Ōsōōtē :akweek kule anii ku ng'oo? Ma :anii Kāārārookiintoonoo, nteenee, mākuchō :inee ām lētuunyuu. -Māāyēmē mbo ārēēkyi kwēyōōnik.’ ” 26 Kitas taay :Bāwulō kumwooy kule, “Mbo ng'eetaabiya, keseniisyekaab Abraam āk akweek choo ma Yuutayeek choo ōywēyē Yēyiin, acheek chēē /kōōkiiyookwēēch lōkōōywēk kule imuuchē /kiiraraacheech. 27 Manaachamta :biikaab Yēērusālēēm āk bāytooyikwaa kule ki Kāārārookiintēēt :Yēēsu. Nto mēēbērē mbo kiinkēt ng'aleek chēbo ng'ālooltooyikaab Yēyiin choo /kikēēsumānē ām bēsyō ake tukul nyēbo Sabaato. Ānkoo kiwuu nyooto, kiyey kuyityiin kuu wōloo kikiikung'oorta :ng'ālooltooyik yu kiitiilchinē :icheek Yēēsu meet. 28 Ānkoo kimāmii :lēēlis nyēē kiimuuchē kuyey /kiitiilchi Yēēsu meet, kimwoochinē :bichoo Bilaato kule kubakach Yēēsu. 29 Yu keewaany :icheek kuyeyee Yēēsu kiy ake tukul kuu wōloo kimwooytooy :siruutēk, /bākiirēēkunēē wōloo kibo kēētoo /kikēēwuuytoochinē ānku /bākiitōōr kochong'. 30 Nteenee, koong'eetee :Yēyiin Yēēsu meet. 31 Kikas :biiko ām bēsyōōsyēk chēē chaang' :choo kibēēsyētootē tukul kung'eetee Kalilaaya ākoy Yēērusālēēm. Bichooto chēē mii kwoomchinē biiko lōkōōywēk kurubta keey āk Yēēsu. 32 “Kiyēē kēēmiitē kyoomwook ku lōkōōywēk chēē kāroomēch kule kāākuyēwēēch acheek :Yēyiin kuu wōloo kikiikukuurtoochi mbo kuuko. Yu kāwokukōōn Yēēsu, kootyiich :yooto kuu wōloo /kikeesirta ām kitaabuutaab Tyēēnwookik kurkeetaab āyēēng' ām yoo mwooyē kule, ‘Inyiing' lekwenyuu. Kāāyēku :anii kōōn ra.’ 34 /Kikeesir subak kule makoong'eetee :Yēyiin Yēēsu meet nyēē -māwokununē. Kimwooy :Yēyiin kule, ‘+Maayey kuyityiin :ng'aleechaa /kiikoosēē keey choo kyāākuurtoochinē Tāwuti.’ 35 Kunyi, kimwooyē ām yēēt ake subak kule, ‘-'Mēē-āsyinē chiing'uung' nyoo churtaat kunun.’ 36 “Kunyoo, yu keewaany :Tāwuti kuyey kiyēē kimākyinē :Yēyiin ām bēsyōōsyēkyii, kume. Yooto /kēēmuchi wōloo /kikēēmuchi mbo kuukaanyii. Kinunchi :bōōrnyii wōlooto. 37 Nteenee, manun :bōōrtaab nyoo kiing'eetee :Yēyiin meet. 38 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, āmāchē āboorwook kule /kēēnyōōwook kaat ām choolwookātēēng'woong' kubununēē Yēēsu. Yoo kēēyēnchi :chii ake tukul Yēēsu kuyēk chii nyēē churtaat ng'ālyoo nyēē mēēmuuchāktōōs /keeyey kubununēē kiruutēkaab Muusa.” 40 Kitas taay :Bāwulō kumwooy kule, “Ōriib keey ām kiyēē kiikung'oor :ng'ālooltooyikaab Yēyiin sukung'eet māyēyākiis :ng'aleechaa ām wōlēē ōmiitē. /Kikēēmwooy kule, 41 ‘Okaste, baa, akweek, choo ōmōōntooyiisyē. Kookas ng'aleechu ankoolat, ānku +mōōbootyē, kuuyu -mōōchāmtooy kiyēē āyēyē ku tōōmiitē kōōrēēt, ānkoo /kākēērārwook.’ ” 42 Yu kimii :Bāwulō ākoo Barnaaba kung'ēētyēē yooto kibo kōōtaab saayeet, /kēēmwoochi kule, “Tookwaa bēsyēēt ake nyēbo Sabaato nyēē wuu nyiitēnyi nyoo chōōnii, sitābōō-āmwēēch ng'aleechu.” 43 Kumii kusērēētōōs :biiko kurōōtē, kurub mbo Bāwulō :Yuutayeek chēē chaang' āk alak chēē kima Yuutayeek chēē kikutunkyinē Yēyiin. Kiirwookyi :Bāwulō āk Barnaaba bichoo tukul ānkōōkiimchi kule kōōbuur kuu wōloo māktooy :Yēyiin ām chamateenyii nkit. 44 Yu kāwokuyit :bēsyoonoo kibo Sabaato nyoo kiikēērē, kōōruruuch keey :biiko chēē kimāchē kubo kiriinkēēt tukul ānku bākuyēbchi yiit ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 45 Yu kakas :Yuutayeek bichooto kichaang', kumēēchi :moo. Yooto, kung'alaalee nyēē miyaat kiyēē kimii :Bāwulō kumwooyē. 46 Ām yooto, kumwoochi :Bāwulō ākoo Barnaaba bichooto nyēē kākāng' kule, “Kiyēmāktōōs /simkēēmwoowook akweek ng'ālyoontēētaab Yēyiin kurook. Nteenee, kuuyu kootay :akweek āmōōchāmchinē keey soboontaab kibchuulyo, keeweech :acheek kāāsōōtēywēēkyoo kuba wōlēē mii :bichu ma Yuutayeek. 47 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kimwooy :Yēyiin kule, ‘Kaayeyiing' iyibchi biiko choo ma Yuutayeek lēbkēēyyēēt sukung'eet /kiimuuch /kiiraraach biiko ām komoswookik tukul chēbo kōōrēēt.’ ” 48 Nto bērē kukas :biiko choo kima Yuutayeek ng'aleechaa kibo Bāwulō, kung'ērēēk miisin. Kikoonyit ng'ālyoontēētaab Yēyiin ānkōōkoosēē keey Yēēsu :tukul choo /kikiikeekwey kunyōōr soboontaab kibchuulyo. 49 Kiisambaaktee :ng'ālyoontēētaab Yēyiin yēēmoonooto kumukuul. 50 Nteenee, kiiwuruur :Yuutayeek chēēbyōōsōōk chēē kitookunootiin chēē kikiikurub ng'aleekaab Yuutayeek ānkōōwuruur nkicheek booyik chēē kitookunootiin ām kiriinkoonoo. Kiyey :bichoo wōōrōōryēēt kuwusē Bāwulō ākoo Barnaaba sukung'eet /keekwetee yēēmoonooto. 51 Yooto, kōōbuukto :icheek tēērtit ām kērēēnkōōkwaa sukōōsōōtēē keey :bichoo. Nto mii yoo, kutākyi keey kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Ikoonnya. 52 Nteenee, king'ērēēk :rubiik /ānkiinyiityi Tāmirmiryēētaab Yēyiin.

Yēyuutēk 14

1 Nto mii yu kimii :Bāwulō āk Barnaaba Ikoonnya, kuba kōōtaab saayeet nyēbo Yuutayeek kuu wōloo kōyēytooy kwaak. Kyaamta ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām wōlooto nyēē kōrōōm miisin kut kōōyēnchi Yēyiin :Yuutayeek chēē chaang' āk mbo alak chēē kima Yuutayeek. 2 Nteenee, kōōwuruur :Yuutayeek choo kitay kuchamta Yēēsu biiko choo kima Yuutayeek kunyeeree mētēwook sukukwiil mbo ng'eetaabiya. 3 Kiito nyēē miitē, kōōwoonkyi :Bāwulō āk Barnaaba āsiiswēk chēē chaang' wōlooto kung'āloolēē Mokoryoontēēt nyēē kimānyōkōōrēch mbo kisich. Kiiboorunēē :Mokoryoontēēt kule kibo man :lōkōōywēchoo kurubta keey chamateenyii, yoo kiikoochinē kāāmuukēywēēk kuyeyee ng'al chēbo kwong'uut. 4 Kichuunchuunootiin :biikaab kiriinkoonoo. Kichoomtōōs :alake ākoo Yuutayeek, nto alak, kuchoomtōōs ākoo lēbkēēyik. 5 Nteenee, kung'eet :Yuutayeek ākoo choo kima Yuutayeek kunam wōlēē mii :biikwaa chēē wōōyēch ānkutoow kuchōb kule koonyaliil lēbkēēyik ankuwiiree rwoontōōk kule kubakach. 6 Yooto simkōōnkēt mbo :Bāwulō ng'aleechaa. Kumwēchi :icheek yēēmēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Lukawoonnya wōlēē kibo kiriinkōōsyēk chēē /kikēēkuurē kule Luustra āk Tēērbē āk mbo alak chēē kilēēkitēē yooto. 7 Kutas taay :icheek kwaamta lōkōōywēk chēē kāroomēch ām wōlooto. 8 Kimiitē :chiito ake kiriinkoonoo bo Luustra nyēē kikiikuchunkuut :kērēēnkōōk kung'eetee leekwaanti āmānāāwēēsyēt bēsyēēt ake. Kimii :chiichoo kukēēbuur ng'wēny 9 kuyēbchinē yiit wōlēē kimii kung'ālooltooy :Bāwulō. Yooto, kōōrōōtoot :Bāwulō chiichooto. Yu kēērōōtoot, kukas kule kiikoosēē keey :chiichoo Yēyiin nyēē kiyēmē /kiisoob. 10 Ām yooto, kumwoochi :Bāwulō chiichoo ām kuutiit nyēbo barak kule, “Ng'eet ānkiiyyoony.” Ām areet akeenke, kung'eet :chiichoo ānkutoow kuwēēsyētoot. 11 Yu kakas :biiko choo kikiiruruuch keey ng'aleechaa, kukuur ām kuutiing'waa bo Ikoonnya kumwooyē kule, “Nto yu kāākurārākyēēch ra āyiik ām eertaab biich.” 12 Kikuurēē :bichooto Barnaaba Sēēwus, kukuurēē Bāwulō Ēērmē, kuuyu ki inee nyēē ki ng'ālooliintēēt nyēē wōō. 13 Kimii :kōōto ake nyēē /kikēēsooyēē Sēēwus nyēē kilēēkitēē yēē kibo oreet nyēē iwutē kiriing'. Yooto kukwēryoon :bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē kiiyyoonkyinē kōyooto wuunōōk ānkuchōōnto mbo toobtōōk ākoy yēē kibo oreetaab kiriinkoonoo. Kimāchē :inee āk biiko chuut kule kuyēchi mbo Bāwulō kōrōsēēk. 14 Nteenee, yu kakas :lēbkēēyichoo tukwaay Barnaaba āk Bāwulō ng'aleechaa kukereer sirookwaa kōōboorunēē kule katay ng'aleechaa ānkulābātē wōlēē kikiiruruukyi keey :biiko ānkubōl kule, 15 “Murēchu! Ām nee yu sooyey ng'aleechu? Nto yu keekerkeeye acheek āk akweek. Kēēmiitē kēēyibwook lōkōōywēk chēē kāroomēch. Oweeksee ātēbuutēchu māyēētyēēchinē chii kiy ānkōōyēnchi Yēyiin nyoo soboot, nyoo kiyēyē barak āk ng'wēny āk mbo araarayta āk tukuuk tukul choo mii wōlto.” 16 Kitas taay :Bāwulō kumwoochi bichooto subak kule, “Ām bēsyōōsyēk choo kibo taay kyoosyi :Yēyiin kōōrōōtunwēēk kurub ātēbuutēkwaa. 17 Nteenee, tukuuk chēē kāroomēch choo kikōōnook :Yēyiin kōōbooru :yooto wōlēē wuu :inee. Kikōōnook roobta kuchōōnēē barak ānkuyēyē kubiityo :āmiik ām bēsyōōsyēk chēē kiikuchōbchi. Kōōnook āmiik chēē chaang' ānkuyēyook ong'erech.” 18 Ānkoo kut king'alaal nyēē tyaa, kiwuuy kukerekta :mbo Bāwulō bichoo, nteenee kisyeem kut koomuukta bichooto kumayey kōrōsēēk. 19 Nto mii yoo, kukwaanee :Yuutayeek alake Antyookya ākoo Ikoonnya. Kibakuweech :Yuutayeechaa biiko kōōyēnchi ng'aleekwaa. Yooto kuwiiree :bichooto Bāwulō rwoontōōk /ānkiing'irtiitoot kuwo kiriinkoonooto saang' kubērē tōōs kaakume. 20 Nteenee, kukwa :biikaab Yēyiin ānku bākōōruruukyi keey yooto kimii :Bāwulō kōōkwēnkwēēn. Kung'eet :Bāwulō ankooyeey ākoy kiriinkoonoo. Nto yu kāyyēēkunēē, kung'eetee yooto ākoo Barnaaba ānkutākyi keey Tēērbē. 21 Yu kabakuyit :icheek Tēērbē, kwaamta lōkōōywēk chēē kāroomēch ām wōlooto ānkunyōōr rubiik chēē chaang'. Nto mii yoo, kooyeey ākoy Luustra, Ikoonnya ākoo Antyookya. 22 Kiititiirootē biikaab Yēyiin kutēē yooto tukul sukutas taay kukiilchi ng'ālyoontēētaab manta. Kimwoochinootē biiko kule, “Ākoy kēēbuntēē kurook nyāliluutēk chēē chaang' sukung'eet kiiwut Kaab Yēyiin.” 23 Kitool :Bāwulō ākoo Barnaaba booyik ām wōlto ake tukul chēē kikiikuchamta ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Kikir kwoomiis ānkusoochi bichoo. Nto mii yoo, kōōyokoochi bichooto kuriib :Yēyiin nyoo kiikoosēē keey :bichooto. 24 Yu kābākumur :Bāwulō ākoo Barnaaba Bisiitya, kuyit Bamfulyaa. 25 Nto yu kaakoowaany kwaamta ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām Beerka, kurēkto ākoy Atalya. 26 Nto mii yoo, kubeetee mwēēnkēēt kung'eetee Atalya kooyeey Antyookya wōloo /kikiikiiyiilchi icheek ām chamateetaab Yēyiin kubo yiisyēēt nyooto kikiikoowaany. 27 Yu kabakuyit Antyookya, kōōruruuch biikaab Yēyiin kukwa yēēt akeenke. Yooto, kurārchi bichooto kiy ake tukul nyēē kikiikuyey :Yēyiin kubuntēē wōlēē mii :icheek āk mbo subak wōlēē /kikeeyaatita kēēlto kookaasee keey :biiko Yēyiin choo ma Yuutayeek. 28 Kiibuurto keey :Bāwulō āk Barnaaba rubiik ām bēsyōōsyēk chēē chaang'.

Yēyuutēk 15

1 Nto yēē kitākumiitē :Bāwulō ākoo Barnaaba Antyookya, kukwaanee :biiko alake Yuuteeya ankuba wōlooto. Kibakooneet :bichoo mbo ng'eetaabiya. Kimwooyē kule, “-/Mākiirāroochook, yoo -/mākiimurootānook kuu wōloo mwooytooy :kiruutēkaab Muusa.” 2 Kiyey :ng'ālyoontoonoo Bāwulō ākoo Barnaaba kuchuunchuun āk bichooto. Kikwiil keey :tukul. Nto mii yoo, /kēēmwooy kule kuwo :Bāwulō ākoo Barnaaba kuboonto keey āk mbo ng'eetaabiya alak ākoy Yēērusālēēm kule bākunyōōryo ākoo lēbkēēyik chuut āk booyik ām wōlooto kurubta keey āk ng'ālyoontooni. 3 Yooto, kōōyookto icheek :biikaab Yēyiin. Nto yu kimiitē :icheek kumurē Fōyinikē āk Samaryaa kumwoochi mbo ng'eetaabiya kule kiikuweek :biiko choo kima Yuutayeek. Kiing'ereech :lōkōōywēchoo mbo ng'eetaabiya miisin. 4 Yu kabakuyit mbo :Bāwulō Yēērusālēēm, kutorooch icheek :lēbkēēyik, booyik āk biikaab Yēyiin tukul. Kiiboorchi bichooto kiyēē kiikuyey :Yēyiin kubuntēē wōlēē mii :icheek. 5 Nteenee, king'ēētyo :biiko alake chēē kikiikuchamta Yēēsu chēē kyoobu Farisaayeek ānkumwooy kule, “Māchāktōōs /kiimuraatan biiko choo ma Yuutayeek ānkumākyinē mbo kooywey kiruutēkaab Muusa.” 6 Ām yooto, kōōtuuyo keey :lēbkēēyik ākoo booyik sukōōrwoochēē ng'ālyoontoonoo. 7 Yu kabakung'alaalee ām kōōyinto, kung'eet :Bētērō ānkumwooy kule, “Mbo ng'eetaabiya, ābērē ōnkēt kule kisimkutool :Yēyiin ām bēsyōōsyēk choo kiikukeeyta ām wōlēē ōmiitē :akweek kule makukas :biiko choo ma Yuutayeek lōkōōywēk chēē kāroomēch kubununēē wōlēē āmiitē :anii, ānkōōyēnchi. 8 Kiiboorunēē :Yēyiin nyoo inkētē wōlēē wuu :kāāsōōtēywēēkaab biiko kule kichāmē biiko choo ma Yuutayeek yoo kiikoochinē icheek Tāmirmiryēēt kuu yoo kikōōnēēch acheek. 9 Kuuyu kiikoosēē keey :bichoo Yēyiin, /kiitiliil. Kunyi, -mākēētēērchiintōōsii āk bichoo. 10 Kunyoo, ii, ām nee yu ōmāchē okwiil Yēyiin ōkoochinē mbo ng'eetaabiya kukalab māchōōkiit nyēē -mākiimuuchē :acheek keekalab, āmēēbērē kiimuuch mbo :kuuko. 11 Māwuu nyoo. /Kikiiraraacheech acheek, yu kāwokunyōōwēēch :Mokoryoontēēt Yēēsu kaat, ānkuwuu nyooto ām wōlēē miitē nkicheek.” 12 Kisiisyo :biiko tukul kule “much,” ānkuyēbchi yiit Barnaaba ākoo Bāwulō kōōbooru tukuuk chēē kitook chēē -/mākyoomu āk ng'aleek chēē /kiilātē chēē kikiikuyey :Yēyiin ām wōlēē mii :biiko choo ma Yuutayeek kubuntēē wōlēē mii :icheek. 13 Yu keewaany :bichoo kumwooy kuu nyooto, kumwooy :Yāākōbō kule, “Mbo ng'eetaabiya, ōyēbchi, baa, yiit. 14 Kāākurārwēēch :Simōōni wōlēē kichāmtooy :Yēyiin biiko choo ma Yuutayeek ām taay, yoo kichāmē bichooto kuyēk :nkicheek biikyii. 15 Mii :ng'aleekaab ng'ālooltooyik chēē ityiichē yuutēyu ām yoo /kikeesir kule, 16 ‘Yoo kāākubēk :ng'aleechu, +māāyēēwu ānku chāāyyoong'tē subak kōōtaab Tāwuti nyoo kikiikuluul. +Maateech subak wōloo kikiikuburyet kut ākētyi kōōbuur kuu yoo kiwuu, 17 sukung'eet kucheeng'aat :biiko choo kiikung'ēt Mokoryoontēēt āk choo ma Yuutayeek choo kyaakwey kule kuyēk cheechuu.’ Kiiboor :Yēyiin ng'aleechu 18 /kiinkētē ām kēnyiisyēk chēē chaang' choo kiikukeeyta.” 19 Kitas taay :Yāākōbō kumwooy kule, “Kaatiil :anii ām yooto kule -makeeyey :acheek kuwuuyiityi :ng'aleek biiko choo ma Yuutayeek choo mii kuyisu keey kukwoonii wōlēē mii :Yēyiin. 20 Yēē kātāwuu nyoo, okany kēēsirchi barweet kēēmwoochinē kule kutayee keey kwoomē āmit chēē ma lubkoobēch choo /kākēēsooytoochi tukuuk chēē /kēēkusē ankutayee keey martaayeet. Kutayee keey mbo subak kwoomē bany chēbo tyoong'in chēē /kākēēkul ankutayee keey kwoomē kiisēēnik. 21 Nteenee, yoo māchē :chii kuyēk Yuutāyiin, kōōnkētē kiyēē /kēēmākyinē kule kuyey, kuuyu /kiikeesumanaan kiruutēkaab Muusa ām kiriing' ake tukul ām bēsyōōsyēk choo kibo taay /ānkutākēēsumānē mbo lōkōōywēchoo ām kooriikaab saayeet ām bēsyēēt ake tukul nyēbo Sabaato.” 22 Nto mii yoo, kootiil :lēbkēēyik āk booyik kuboonto keey āk biikaab Yēyiin tukul, ankukwey biiko alak ām biikwaa chēē /sikiiyookto kubeeta keey Bāwulō āk Barnaaba Antyookya. /Kikeekwey Yuuta nyoo /kikēēkuurē ām kaayneet ake kule Barsaaba ākoo Siila. Kitookunootiin :bichoo ām wōlēē mii mbo ng'eetaabiya. 23 Kibeeta :bichuutēchu barwaani: Kiisubooyook :acheek lēbkēēyik ākoo booyik. Kēēmāchē kuyityi :lōkōōywēchu biiko choo ma Yuutayeek choo kiikuchamta Yēēsu choo mii Antyookya, Siirya ākoo Kiliikya. 24 Kookeekas kule kookukwa wōloo ōmiitē :biiko alake chēē mānāākēēchāmchi :acheek ankubakooyiimaak mētēwoy ām ng'al chēē kyoomwook. 25 Kunyoo, kookiisoot :acheek tukul kule keekwey biiko ānkiiyooku kukwa wōloo ōmiitē. Makukwaanta keey bichoo kēēchāmē, Barnaaba ākoo Bāwulō. 26 Kookuchamta :bichoo soboonwēkwaa kubo kaayneetaab Mokoryoontēēnyoo, Yēēsu Kiriistō. 27 Kunyi, kākiiyooku Yuuta ākoo Siila bākōōkiim ām kuutuweekwaa kiyēē kaakeesir. 28 Ko karaam ām wōlēē mii :Tāmirmiryēētaab Yēyiin āk mbo ām wōlēē kēēmiitē :nkacheek ku -/makiing'ireenaak nyikiisintaab kiruutēk chēē chaang'. Nteenee, 29 -mōō-āmē āmit chēē ma lubkoobēch choo /kēēsooytoochinē tukuuk chēē /kēēkusē. Otayee keey mbo ō-āmē bany chēbo tyoong'in chēē /kēēkulē. Otayee keey mbo subak ō-āmē kiisēēnik, ankootayee keey martaayeet. Kunyoo, karaam yoo kootayee keey tukuuchu. Chameetaab keey. 30 Yooto, /kiiyookto bichooto kuba. Kurēkto ākoy Antyookya. Kiiruruuch biikaab Yēyiin ām wōlooto ānkōōyokoochi barwaanaa. 31 /Keesuman. King'ērēkyi :bichooto ng'aleek chēē kyoomu :barwaanaa chēē kiikiimē biich. 32 Kimwooy :Yuuta ākoo Siila choo ki ng'ālooltooyikaab Yēyiin ng'aleek chēē chaang' chēē kiikiimēē mbo ng'eetaabiya kutitir. 33 Yu kābākōōbuur :bichoo /kikiiyooktooy wōlooto ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri, kōōyoomiis mbo :ng'eetaabiya. /Kikiibēruur kubeeta tāloosyēēt ākoy wōloo kimii :biiko choo kiiyooktooy icheek. 35 Kunyoo, kiibuur :Bāwulō ākoo Barnaaba Antyookya, kōōnēētē ānkwoomtooy ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām wōlooto kuboonto keey āk biiko alak chēē chaang'. 36 Yu kaakukeeyta :bēsyōōs, kumwoochi :Bāwulō Barnaaba kule, “Murooni, ikany, baa, yēē kēēruutoochi mbo ng'eetaabiya ām kiriinkōōsyēk tukul choo kiikyaamtaatee ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Māchāktōōs bakeekas wōlēē mii kōōbuurtooy :icheek.” 37 Kimāchē :Barnaaba kule kuwēēto Yoowaana nyoo /kikēēkuurē ām kaayneet ake kule Māārkō. 38 Nteenee, kiisoot :Bāwulō kule kimayemaat kubeeta Yoowaana, kuuyu kibakaakta icheek ām Bamfulyaa nyēē mēēbērē kitas taay āk icheek ām yiisyoonoo. 39 Kichuunchuun :Bāwulō āk Barnaaba nyēē kōrōōm kut kubchey keey. Kiwēēto :Barnaaba Māārkō ām mwēēnkēēt kutākyi keey Kubrō. 40 Nteenee, kikwey :Bāwulō Siila kule kuwēēto keey. Kisaay mbo :ng'eetaabiya kōōbēruur icheek :Yēyiin, nto mii yoo, kuba. 41 Kiwēēsyētootēē :Bāwulō Siirya ākoo Kiliikya kōōkiimootē biikaab Yēyiin.

Yēyuutēk 16

1 Nto mii yoo, kuyit :Bāwulō ākoo Siila Tēērbē ankukeeyta ākoy Luustra wōlēē kiminyē :rubiintēētaab Yēyiin nyēē /kikēēkuurē kule Tēmētēēwō, nyēē ki lekwetaab cheebyoosya nyēē ki Cheebyuutayaa. Kikiikōōyēnchi :cheebyoosyaani Yēēsu. Nto kwaaniitaab Tēmētēēwō ki Kirikiin. 2 King'āloolēē mbo :ng'eetaabiya Tēmētēēwō ām Luustra ākoo Ikoonnya nyēē karaam. 3 Yooto, kumach :Bāwulō kule kuwēēto keey Tēmētēēwō ām baannyii. Kunyoo, /kiimuraatan kubo Yuutayeek chēē kiminyē wōlooto, kuuyu kiinkētē :biiko tukul kule ki Kirikiin :kwaan. 4 Kumii icheek kubuntootēē kiriinkōōsyēk, kwoomtootē ng'aleek kutēē yooto tukul chēē kikiikootiil :lēbkēēyik āk booyik ām Yēērusālēēm kumāchē kule kooywey :biiko ng'aleechaata. 5 Kunyoo, kinyōōr :biikaab Yēyiin nkuruuk ām wōlooto bo kiriinkōōsyēchooto ankookaasee keey Yēēsu miisin. Kitāsyinē keey :laating'waa ām bēsyō ake tukul. 6 Kiwēēto keey :Bāwulō biikyii kuwēēsyētootēē yēēmēētaab Furuukya āk nyēbo Kalaatya, kuuyu kimānāāchāmchi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kwaamta ng'ālyoontēēt ām yēēmēētaab Eesya. 7 Nto yu kabakuyit yēē kibo kiyōōtēētaab Musiiya, kusyeem kule kuba yēēmēētaab Biituunnya, nteenee mānāāchāmchi :Tāmirmiryēētaab Yēēsu kuyey :icheek kuu nyooto. 8 Yooto, kukeeytee mbo :Bāwulō Musiiya ānkutākyi keey kiriinkēētaab Turoowa. 9 Yu kayit kwēēmooy, kuchōōnchi :ng'oong'uutyēēt ake Bāwulō. Kukas chiito ake nyēbo Maaketoonnya ku kēēyyo ānkumii kusoomē inee kule, “Bāwulō, ānkiichōō Maaketoonnya chēēyēētyēēchēēch.” 10 Yu kēēnkēt :Bāwulō ng'oong'uutyoonoo, keeyeyte keey areet akeenke keebe Maaketoonnya. Kiiwoonkyinē kule kāākukuurēēch :Yēyiin bākyoomchi bichoo lōkōōywēk chēē kāroomēch. 11 Yooto, kēēng'ēētyēē Turoowa ankeebeetee mwēēnkēēt ām araarayta ānkēētākyi keey Samooturaak. Nto yu kāyyēēkunēē, keeyit Neeyabooli. 12 Yu kākēēng'ēētyēē yooto, keebeetee kērēēnkōōk ākoy Filiibi, kiriing' nyēē kikiikunam :kōōrēētaab Rooma ankubayta. Ki kiriinkēēt nyēē wōō ām yēēmēētaab Maaketoonnya. Kikēēbēēnii wōlooto. 13 Nto mii yoo, yēē ki bēsyēētaab Sabaato, keechuyte keebe kiriinkēēt saang' ākoy yēē kibo āynēēt wōlēē kikeenyoorte yēē /kēēsooyēē. Kiibuur ng'wēny ānkēētoowu kyoomchi lōkōōy chēēbyōōsōōk alak chēē kikiiruruukyi keey yooto. 14 Ām chēēbyōōsōōchooto, kimii :ake nyēē /kikēēkuurēē Liitya. Kyooltootē :cheebyoosyaanaa sirooy chēē ki ārroonēch. Kibo cheebyoosyaanaa kiriinkēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Tyaatiira ānkikutunkyinē Yēyiin. Kung'oonkyi :Yēyiin cheebyoosyaanaa kōōyēnchi ng'aleekaab Bāwulō. 15 Yu /kabakiibatisan inee āk biikyii, kukuurēēch keebe kōōnyii. Kumwooy kule, “Yoo ōchāmē kule āyēnchinē :anii Mokoryoontēēt, okwaa, lēyyē, bākiibuurtē keey :tukul ām kōōnyuu.” Yooto, koomuukteech. 16 Nto mii bēsyēēt ake, yēē kikēēmiitē kēēbēētii yēē /kikēēsooyēē, kutuuyēēnēēch :chēēbto ake nyēē ki motwooriin nyēē kiboonto tāmirmiryēēt nyēē miyaat nyēē kiyēyē chēēbooto kung'ōōrso. King'ōōrsē :chēēbi sukuyibchinē biikyii choo kiyēchinē yiisyēēt beesaanik chēē chaang'. 17 Kiinoomootē :chēēboo Bāwulō āk acheek kukuurchinootē barak kumwooyē kule, “Bichuutēchu mii kumwoowook wōlēē +/makiiraraaktaak ku chēē yēchinē yiisyēēt Yēyiintēēt nyoo mii Barak.” 18 Kitas taay :chēēboo kumwaayaat kuu nyooto ām bēsyōōsyēk chēē chaang' kut kunyit Bāwulō :ng'aleekyii. Ām yooto, kuweech keey :Bāwulō ānkōōburyoong'to tāmirmiryoonoo kule, “Āmwoowuung' ām kaayneetaab Yēēsu Kiriistō kule ichuwunee chēēbi.” Ām areet akeenke, kuchuwunee :tāmirmiryoonoo chēēboo. 19 Yu kakas :biiko choo kiyēchinē :chēēboo yiisyēēt kule kāākubot :kēēlng'waa nyēē kwoomēē beesaanik, kunam Bāwulō āk Siila ānkukwēryoot ākoy kōōk wōlēē kimii :kiirwookik chēē ikuumu biich. 20 Yu /kākēēkwēryootyi kiirwookichoo bo kōōrēētaab Rooma /kēēmwoochi choo kule, “Yuutayeek :bichu! Mii kuyibu wōōrōōryēēt kiriinkēēnyoo. 21 Inēētē biikyoo kurub ātēbuutēk chēē māyēmē keey āk acheek choo kēēbooyē Rooma.” 22 Yu kāmwooy :chuut kuu nyooto, kōōrōōbēr :nkicheek biiko chēē kikiiruruukyi keey yooto. Ām yooto, kumwooy :kiirwookichoo kule, “Ōbuutēē sirook ānkōōbir!” 23 Yu /kāākēēbir /kēēlālchi, /kēēkwēryoot /bakeekerta kō. /Kikiikāloonchi riibiintēētaab kōyooto kule kuriibso kāroomin. 24 Kukāsē :nyoo ng'aleechaa, kunāmē mbo Bāwulō ānku wokukērtooy kisēēnkēēt nyēē kibo āriit /ankiikiichee kērēēnkōōkwaa musukook /ankeekwiiliilee musukoochoo nyōrōōrōōnik. 25 Nto yu makuyit kwēēmooy kwēēn, kumii :Bāwulō ākoo Siila kusooyē ānkutyēēnchinē Yēyiin kōōkoostooy, kimii :kibratiisyek chuut alake kuyēbchinē yiit. 26 Nto nyēē ma tyaa, kuchō :kibring'ring'yēēt ankooluchluuch kōōto ng'wēny kut kuyootākiis :ōrōōtunwēēk tukul kule “bōt.” Kōōtyookiis :nyōrōōrōōnik choo /kikikeeratee chii ake tukul. 27 Yooto, kukās :chiito nyoo kiriibsē. Nto bērē kukas kuyootootiin :ōrōōtunwēēk, kung'us chōōkiinyii kumāchē kule kubusuy keey kubērē tōōs kāākumwēy :kibratiisyek. 28 Nteenee, kubōlchi :Bāwulō kule, “So! Imāchē i-āmchi keey nee? Ntēē acheek chu kēēmiitē :tukul yu.” 29 Kumwooy :riibiintoonoo kule, “Ōkwēng'woo, baa, maata!” Kuteryekta ām bōōtoonik ānku wokōōbutyi kērēēnkōōkaab Bāwulō ākoo Siila. 30 Ām yooto, kuyoot :chiichooto mbo Bāwulō ānkumwoochi kule, “Murēchu, +maayey :anii kule nee /sikiiraraachaa?” 31 Yu kateeb kuu nyooto, /kēēkētyi kule, “Māchāktōōs iyēnchi Mokoryoontēēt Yēēsu. Yoo !keeyey kuu nyooto, +/makiiraraachiing' āk kang'uung' kumukuul.” 32 Ām yooto, /kyoomchi chiichooto ng'ālyoontēētaab Yēyiin āk mbo nkicheek biiko alak chēbo kanyii. 33 Ām kwēēmowuunooto, kunam icheek :chiichooto kiriibē ankubeeta keey ākoy kanyii ānku wokōōnyoochi mwoowōōk. Yooto /kiibatisan chiichooto āk biikaab kanyii tukul. 34 Kikwēryoot Bāwulō āk Siila kō ankubay. King'ērēēk :biikaab kanyii kutēē yēē tēē, kuuyu kikiikōōyēnchi Yēyiin. 35 Yu kayyeech :kōōrēēt, kōōyookto :kiirwookichoo bo Rooma biiko kuba kaab riibiintoonoo bo kibratiisyek. Nto yitē, kumwoochinē kule, “/Kākēēmwooy kule ityaakte bichoo.” 36 Yooto, kumwoochi :riibiintoonoo Bāwulō kule, “Kāākumwooy :kiirwookichoo kule /kiityaaktaak. Kunyoo, obeete tāloosyēēt.” 37 Nteenee, kumwoochi :Bāwulō bichoo /kikiiyooku kule, “Kōbirēēnēēch :kiirwookichoo wōlēē chaang' :biich /āmākiikuumwēēch, ānkēēyēku sinee :nkacheek biikaab Rooma. Kokerteech mbo subak kō. Kunyoo, ii, ām nee yu māchē :icheek kootyaakteeneech kibchamumu? -Mēēwuu nyoo mbo kisich! Bōōmwoochi icheek nkit kukwa bākōōyoomiisootēēch keechuyte.” 38 Kiba :bichoo ankubakumwaayta ng'aleechaa. Yu kakas :kiirwookichoo kule kibo :Bāwulō ākoo Siila kōōrēētaab Rooma, kunam kuut. 39 Yooto, kukwa ānku bākusoom nyooyeetaab kaat ām wōlēē mii :mbo Bāwulō. Nto mii yoo, kuyoot ānkōōyoomiisoot kung'ēētyēē kōyooto ankusaaysaay kule kung'ēētyēē :icheek kiriinkoonooto. 40 Yu /kābākēēyoot Bāwulō ākoo Siila, kuba ākoy kōōtaab cheebyoosyaanaa /kikēēkuurēē Liitya. Kinyoorta mbo ng'eetaabiya wōlooto. Kiititiir icheek, nto mii yoo, kubēēchi keey.

Yēyuutēk 17

1 Nto mii yoo, kuba :mbo Bāwulō ānkumur kiriinkēētaab Āmfibōōli āk nyēbo Aboloonnya ankubakuyit kiriinkēētaab Teesaloonika. Kimii wōlooto :kōōtaab saayeet nyēbo Yuutayeek. 2 Kuu wōloo kwōōyēytooy kwaak, kwoomchi Yuutayeek chēē kimii wōlooto ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Kiirwookyi biiko ām kōōtaab saayeet ām bēsyōōsyēkaab Sabaato sōmōk, kurubta keey āk siruutēkaab Yēyiin. 3 Kirārchi :Bāwulō biiko ng'aleek ānkōōboorchi kule kiyēmāktōōs kunyalil :Kāārārookiintēēt ankung'eetee meet. Kimwooy kule, “Yēēsu nyiitēnyi āmiitē ā-āmwook nyēē Kāārārookiintēēt nyoo kikēēkānyoonu.” 4 Kichāmchiin :biiko alake āk ng'aleekaab Bāwulō ānkuris icheek. Ki Kirikiik :bichoo wōlēē wōō chēē kiiywēyē Yēyiin ākoo chēēbyōōsōōy chēē chaang' chēē kitookunootiin. 5 Nteenee, kimēēchi :moo Yuutayeek. Kunyoo, bākōōruruukoot kāwōōtik ām wōlēē chaang' :biiko kuyey lukēēt, ānkutoow wōōrōōryēēt ām kiriinkoonooto. Kituyto :bichoo areet akeenke ākoy kaab chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Chaasoon bakucheeng'ee Bāwulō ākoo Siila wōlooto, sukukwēryoot ākoy wōlēē kikiiruruukyi keey :biiko. 6 Nto yu kimānāābākunyōōr, /keenam Chaasoon āk mbo ng'eetaabiya alak /ankiibarbaartaat ākoy taayeetaab biiko chēē wōōyēch chēbo kiriinkoonooto. Kibōlchi, kumwooyē kule, “Bichu kookukwa ākoy wōli ku chēē kōōkuyiboot chiwēnātēēt kōōrēēt kumukuul. 7 Yu kabakukwa wōli, kutaach :Chaasoon ānkutēbto ām kanyii. Kookuchwees :bichu mākuutēk tukul chēbo Kayisaar kumwooyē kule mii :bāytooyiintēēt ake :nkinee nyēē kālē /kēēkuurē kule Yēēsu.” 8 Yu kabakukas :biiko ākoo kāāntōōyikaab kiriinkoonoo kuu nyoo, kuchēy :taariiryeet. 9 Nto mii yoo, /kēēmwoochi Chaasoon āk alak kule kukwey beesaanik chēē kēēyyoonkyi /ankeebakaakta kuba. 10 Yu kāwokutuuyiit :kōōrēēt, kumwoochi mbo :ng'eetaabiya Bāwulō ākoo Siila kule kuba ākoy Bereeya. Kiyey kuu nyooto. Yu kimii :icheek wōlooto, kōōwut kōōtaab saayeet nyēbo Yuutayeek. 11 Kikāroomēch :ātēbuutēkaab Yuutayeekaab Bereeya kusiir chēbo Yuutayeekaab Teesaloonika. Kiityookootiin :moonikwaa kumāchē kule kuyēbchi yiit ng'ālyoontēēt. Kiirōōtootē siruutēk ām bēsyō ake tukul kukas kule ki man :kiyēē kimwooyē :Bāwulō. 12 Kiiyēnchi :Yuutayeek ku chaang'. Kiiyēnchi :Kirikiik chēē kitookunootiin chēē chaang', booyik āk chēēbyōōsōōk. 13 Nto yu kēēnkēt :Yuutayeek choo kimiitē Teesaloonika kule kimii :Bāwulō kwoomtooy ng'ālyoontēēt ām Bereeya, kuba :nkicheek ākoy wōlooto ānku bākōōwuruur biiko. 14 Yooto, kukwēryoot mbo :ng'eetaabiya Bāwulō kuwo komosta nyēē kibo tabantaab araarayta. Nteenee, kung'ētunēē :Siila ākoo Tēmētēēwō Bereeya. 15 Kiiyoomiisoot Bāwulō ākoy kiriinkēētaab Aten. Nto mii yoo, kooyeey āk ng'ālyoo nyēē kiyibchi Siila āk Tēmētēēwō kule kimāchāktōōs :icheek bākutuuyo āk Bāwulō bakeenke. 16 Nto kutākumiitē :Bāwulō kukānyiisyē ām Aten, kung'woonchi, yu kāwokukas kule kiboontootē :biikaab kiriinkoonooto tukuuk chēē chaang' chēē /kēēkutunkyinē /kēēsooyē. 17 Ām yooto, kōōrwookyi :Bāwulō Yuutayeek ām kōōtaab saayeet kunam wōlēē miitē :Kirikiik chēē kiiywēyē Yēyiin. Kiirwoochē mbo subak bēsyō ake tukul ām wōloo chaang' :biiko āk Kirikiik chēē kanyoorta wōlooto. 18 Kikwiil :biiko alake Bāwulō chēē kimwooyē kule ibēliisyē :ng'erekweek ām kōōrēēt tukul, ankukwiil mbo :alake chēē kimāwēēchwēēchāksē ām kōōrēēt. Kiteebee keey :alake kule, “Chākubirtoochinē ng'oo :nyi kuutiit, ēē?” Kimwooy :nkicheek alake ām yooto kule, “Nto yu wuu nyēē māchē kule kōōrērēēchēēch kule kēēkutunkyi kiy nyēē ma nyēēnyoo.” Kimwooy :bichooto kuu nyooto, kuuyu kimii :Bāwulō kwoomchinē biiko kurubta keey āk Yēēsu āk ng'eeteetaab meet. 19 Nto mii yoo, /kēēkwēryoot Bāwulō ākoy yēē kibo lekemeet ake nyēē /kikēēkuurēē Areeyobaako yēē kituuytōōs :kōōkwēēt. Ām yooto, /kiikuum /kēētēēbēē kule, “Mwoowēēch, baa, inēētē nee :ng'aleechu imwooyē? 20 Imiitē iyibwēēch ng'al chēē leelach kule keekas. Kunyoo, kēēmāchē kiinkēt kule ibooru nee.” 21 (Kiiwoonkyinē :biikaab Aten ākoo biiko alak āsiiswēkwaa kuyēbchinē yiit ng'al chēē leelach.) 22 Ām yooto, kōōyyo :Bāwulō ām yoo kibo kōōkwoonoo bo Areeyobaako ānkumwooy kule, “Lēyyē, biikaab Aten! Ānkētē sinee kule ām kēēlto ake tukul ōwuuyē biich chēē sooyē. 23 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kāānkāābērē āwēēsyētootēē wōlto ake tukul, ānyōōru tukuukwook chēē ōkutunkyinē. !Kaakas mbo yēēt ake yēē /kikeesir kule ‘Yēyiin nyēē -/mākiinkētē.’ Kunyi, kiyoo kyōōkutunkyinē āmēēbērē kyōōnkētē kule ki kiy nee, ku nyooto nyēē āmiitē wāā-āmwook.” 24 Kutas taay :Bāwulō kumwoochi kule, “Yēyiintēēt nyoo kiyēyē kōōrēēt āk kiy ake tukul nyoo mii āriit, ku Mokoryoontēētaab barak āk ng'wēny nyēē mēēbērē minyootē koorin chēē tēēkyinootē :biich. 25 Māmāchē kiy ake tukul nyēē imuuchē :biiko kōōkoochi, kuuyu inee nyēē ikoochinē chii ake tukul soboonto ākoo kiy ake tukul. 26 Kiyey :Yēyiin chiito akeenke kurook. Nto mii yoo, chākurōōbunēē keey :biiko mooyēētaab chiichoo sukung'eet kuminy kōōrēēt. Kisat mbo subak :Yēyiin bēsyōōsyēk chēē mākuminyēē :chiito kōōrēēt āk wōlēē mābākuminyoot. 27 Kiyey :Yēyiin kuu nyooto sukung'eet kutorobēnoot :biiko nto anyuun kunyōōr, ānkoo sinee mēēbērē kiilōōyiityi keey chii ake tukul ām acheek. 28 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu nto kimāmiitē :inee, nto -mākēētinyē soboonto. Kuu yoo kisirē :siriikwook alake kule, ‘Kēēyēku cheechii.’ 29 Kunyoo, kuuyu kēēbooyē Yēyiin, mēēbērē māchāktōōs kiisōōtē kule kerkeey :Yēyiin āk tukuuk chēē kiyēyiisyēē :biiko ng'oomnānēēt ānkung'ulunēē ta-aabuut nto feeteet nto rwaanteet. 30 Ām taay, kikiimiiny :Yēyiin mēt ām bēērbēēryo nyēē wuu nyoo, nteenee mwoochinē ra chii ake tukul kule māchāktōōs chii kuweeksee miyootyēēnyii. 31 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kiikuchōb :Yēyiin bēsyēēt nyēē ikuumunēē biich ām kēēlto nyēē rootaat kubununēē chii nyēē kiikutool. Kiikōōboorchinēē :Yēyiin biiko tukul ng'ālyoontoonoo, yoo kiing'eetee chiichooto meet.” 32 Yu kabakukas :bichoo ng'aleek chēbo ng'eeteetaab meet, kuroorichi :alake Bāwulō, nto alak kumwooy :choo kule, “Tēēchōō subak tāchēē-āmwēēch ng'aleechaa, ēē, wē.” 33 Ām yooto, kubakaakta :Bāwulō bichoo. 34 Nteenee, kikiilchi :alake Bāwulō ānkōōyēnchi ng'ālyoontēēt. Ām bichooto kiiyēnchinē, kimii :akeenke nyēē /kikēēkuurēē Tyoonsyō nyēē ki akeenke nyēē kibo kōōkwēētaab Areeyobaako ākoo mbo nkinee cheebyoosya nyēē /kikēēkuurēē Tamaari āk nkicheek biiko alak.

Yēyuutēk 18

1 Yu kāwokubēk :ng'aleechaa, kung'eetee :Bāwulō Aten ānkuwo Kōōriintō. 2 Kinyoorta wōlooto Yuutāyiintēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Akiila. Kibo :chiichi kōōrēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Bōōntō. Kitākuchōōnēē chiichooto kōōrēētaab Itaalya kuboontoonu keey cheebyoosyeenyii nyēē /kikēēkuurēē Brisiila. King'ēētyēē :bichoo Itaalya, kuuyu kimwooy :Kilaawutiya nyēē ki bāytooyiintēētaab wōlooto kule kung'ēētyēē :Yuutayeek tukul Rooma. 3 Nto kuuyu kiyēyēē :Bāwulō kēryōōsyēk mwēēnik, yiisyēēt nyēē kiyēyē :nkicheek, kuwo wokutēbto keey sukuyēyiisyē :tukul. 4 Kiwēētii :Bāwulō wokōōrwoochē āk biiko ām kōōtaab saayeet ām bēsyō ake tukul nyēbo Sabaato. Kisyēēmē :Bāwulō kule nto yis Yuutayeek āk Kirikiik. 5 Yooto, kuchōōnēē :Siila ākoo Tēmētēēwō Maaketoonnya. Ām yooto, kōōkiilchi keey :Bāwulō kwoomtooy ng'ālyoontēēt kumwoochinē Yuutayeek kule Yēēsu ku Kāārārookiintēēt nyoo /kikēēkānyoonu. 6 Nteenee, kikwiil :Yuutayeechaa Bāwulō ānkuchubsēēt. Nto mii yoo, kōōrēēk :Bāwulō kāāliikēēnyii ānkubirto kulēlēkyi keey :tēērtit bichooto kukatay ng'aleekwaa, ānkumwoochi kule, “Kwaamaak :korotiikwook nkityō. Ābēērē keey :anii. Kunyi, kung'eetee raat ānkuwo taay, +māāwēētii wōlēē mii :biiko choo ma Yuutayeek.” 7 Ām yooto, kung'eetee :Bāwulō kōyoo bo saayeet ānkuwo kayta ake nyēē kilēēkitēē yooto nyēbo chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Tiitō Yuustō nyēē kikutunkyinē Yēyiin. 8 Kimii :chiito ake nyēē kiiyyoonkyinē kōyooto bo saayeet nyēē /kikēēkuurēē Kiriisbō. Yooto kuchamta :chiichoo āk biikaab kanyii Yēēsu. Kiiyēnchi mbo nkicheek :biiko alake chēē kibo Kōōriintō Mokoryoontēēt /ankiibatisan. 9 Nto mii kwēēmowuut ake, kukuurchi :Yēyiin Bāwulō ām ng'oong'uutyēēt kule, “Bāwulō, -mēēmuy. Itas taay i-amte lōkōōywēk, 10 kuuyu kēēboontē keey :tukwaay nyēē māmii :chii nyēē makuyeyeeniing' kiy. Āboontē biikyuu chēē chaang' ām kiriinkooni.” 11 Kunyoo, kōōbuur :Bāwulō wōlooto ām kēnyiit akeenke āk ārook lo kōōnēētē biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 12 Yu kitākōōyyoonkyinē :chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Kāliiyō yēēmēētaab Akaaya, kōōyoomo keey :Yuutayeek ānkubooryēē Bāwulō ānkukwēryoot ākoy kōōk. 13 Yu /kakiiyiitita, kumwooy :bichooto kule, “Mii :chiichi kuwēēchē biiko kule kukutunkyi Yēyiin ām kēēlto nyēē mānāmē keey āk wōlēē mwooytooy :kiruutēkyoo.” 14 Nto baanta nyooto māchē kutwēk :Bāwulō, kumwoochi :Kāliiyō Yuutayeek kule, “Nto kōōng'unyng'uunkyinē :akweek ng'ālyoo nyēē miyaat nto nyēbo ng'ōōki nyēē /kakeeyey, nto kāāyēbchinē yiit. 15 Kwoonēēnook akweek keey :choo wōlēē +moosatite, kuuyu rubtooy keey :riirikwook āk ng'al, kooynōōk āk kiruutēkwook. -Māātiilē :anii ng'ālyoo ake tukul kurubta keey āk ng'aleek chēē wuu choo.” 16 Kunyoo, kukwet bichooto kuba saang'. 17 Ām yooto, kuwēēkyi keey :bichooto Sōōstēēn chiichoo kiiyyoonkyinē kōōtaab saayeet. /Kēēbir kukāsē :biiko ām kōōk, nteenee mānāāng'woonchi :ng'aleechaa Kāliiyō mbo kisich. 18 Kiibuur sinee :Bāwulō Kōōriintō bēsyōōs ku chaang'. Nto mii yoo, kubakaakta mbo ng'eetaabiya kumāchē kule kuwēētēē mwēēnkēēt kutākyi keey Siirya. Kiboonto keey Brisiila ākoo Akiila. Nto kumii yēēt ake yēē /kikēēkuurēē Keenkereeya kutākukānyē kuwo, /kēētilchi mētit, kuuyu kikiikuchubchi keey ng'ālyoo. 19 Yu /kābākēētilchi mētoo kubēk, kunam baanta. Nto yu kabakuyit :icheek wōlēē /kikēēkuurēē Ēfēēsō, kubakaakta :Bāwulō Brisiila ākoo Akiila. Kiwo ku inee keey ānkōōwut kōōtaab saayeet ānkutoow kōōrwooch āk Yuutayeek. 20 Kisaaysaay :bichooto Bāwulō kule tākōōbuurto keey tukul, nteenee kitāyiis. 21 Nto yu kimii kung'ēētēē yooto kumāchē kuwēēchi keey, kukuurtoochi kule, “Yoo kacham :Yēyiin ku +māāyēēwu.” Ām yooto, kung'eetee Ēfēēsō. 22 Yu kāwokuyit :Bāwulō Kayisareeya, kuwo wokoosubaay biikaab Yēyiin ām Yēērusālēēm. Nto mii yoo, kurēkto Antyookya. 23 Yu kāwokubēēni :Bāwulō wōlooto bēsyōōsyēk chēē ng'ēri, kung'eetee yooto ānkuwēēsyētootēē komoswookik chēē chaang' chēbo yēēmēētaab Kalaatya āk nyēbo Furuukya kōōtitiirootē biikaab Yēyiin kutēē yooto tukul. 24 Kimii :Yuutāyiintēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Ābōōlō nyēē kibo kiriinkēētaab Alekisaantrya. Kiwo :chiichoo Ēfēēsō. Ki chii nyēē ki kibsumannyaa ānkiboonto kiirnātēēt nyēē wōō miisin ām komostaab siruutēkaab Yēyiin. 25 /Kikiikiineet kunam kēēltaab Mokoryoontēēt. King'āloolēē :chiichoo Yēēsu ām mooyēēt akeenke ānkōōnēētē ām kēēlto nyēē karaam kurubta keey āk Yēēsu, nteenee, kiinkētē baateey kurubta keey āk kāābātisāniisyēētaab Yoowaana. 26 Kitoow :chiichooto kung'alaal ām kōōtaab saayeet nyēē kimanyokoor. Yu kāwokuyēbchi yiit :Brisiila āk Akiila ng'aleekaab Ābōōlō, kukuur kuwo kōōng'waa ānku bākurārchi ām kēēlto nyēē yemaat kurubta keey āk kēēltaab Yēyiin. 27 Yu kimāchē :Ābōōlō kuwo Akaaya, kōōkimkiim inee :mbo ng'eetaabiya /ānkēēsirchi biikaab Yēyiin chēē kimii yēēmēētaab Akaaya kule kutaach inee. Nto kuyitē, kuyēētyēēchi :Yēyiin kōōtitiir biiko choo kikiikōōyēnchi Yēēsu kubununēē chamateetaab Yēyiin. 28 Wuu nyooto, kuuyu kiibēl :inee kwiilateetaab Yuutayeek ām nkuruuk tukul kukāsē :biiko. Kōōboorunēē siruutēk kule Kāārārookiintēēt :Yēēsu nyoo kiikukuurtoowēēch :Yēyiin kule mākōōyook.

Yēyuutēk 19

1 Nto yu kitākumiitē :Ābōōlō Kōōriintō, kunam :Bāwulō baanta kumur kēēltaab rōōrōōk ākoy Ēfēēsō. Kiwokunyoorta wōlooto rubiik alak. 2 Ām yooto, kuteebee :inee bichooto kule, “Ara kyōōnyōōru Tāmirmiryēētaab Yēyiin, yu kābōōyēnchi, nto wuu nee?” /Kēēkētyi Bāwulō kule, “Acha, ntēē manaakeekas mbo kule ākoo mii :Tāmirmiryēētaab Yēyiin.” 3 Kuteebee subak :Bāwulō icheek kule, “Nto, ii, kāābātisāniisyēēt nyēē wuu nee nyēē kyōōnyōōru akweek?” /Kēēkētyi kule, “Kikēēnyōōru nyoo kibo Yoowaana.” 4 Ām yooto, kumwoochi :Bāwulō kule, “Ki bo :kāābātisāniisyēētaab Yoowaana kule kuweek :biiko. Kimwoochinē :Yoowaana biiko kule kōōyēnchi chiito nyēē ki mākuchō ām lētuunyii. Nto chiichooto king'āloolēē ku Yēēsu.” 5 Yu kakas :bichoo kuu nyooto, /kiibatisan bakeenke ām kaayneetaab Mokoryoontēēt Yēēsu. 6 Yu kātiinyēē :Bāwulō bichooto āwunnyēkyii, kōōsuuchi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Yooto, kung'alaal :alake kuutuweek chēē kimēēnkētē, ankwaamta :alake kiyēē kiiboorchi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin ām kuutiit nyēē kiinkētē. 7 Kimāchē kuyitē :laatitaab bichooto tukul taman āk āyēēng'. 8 Kiiwut :Bāwulō kōōtaab saayeet ām yooto ankwaamta lōkōōywēk nyēē kimanyokoor. Kyaamta lōkōōywēchoo ām ārook sōmōk kōōrwoochē āk biiko kumāchē kule nto yis kurubta keey āk wōlēē wuu :bāytooyiisyēētaab Yēyiin. 9 Nteenee, kiiyaam :biiko alake mētēwook ku māmāchē kōōyēnchiin. Kimwooy mbo ām taayeetaab biiko ng'al chēbo rōkōs kurubta keey āk “kēēltaab Yēēsu.” Kunyoo, kubakaakta :Bāwulō bichoo ānkuwēēto keey biiko choo kikiikuchamta Yēēsu. Kiirwookyinē biikaab Yēyiin ām bēsyō ake tukul ām kōōtaab kāānēētiisyēēt nyēē kiiyyoonkyinē :chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Turaano. 10 Kitas taay :inee kuu nyooto ām kēnyiisyēk āyēēng'. Kiyeyakay kuu nyooto kut koomuuch kukas :biiko tukul ng'ālyoontēētaab Yēyiin chēē kiminyē yēēmēētaab Eesya, kunam wōlēē mii :Yuutayeek ākoo Kirikiik. 11 Kiyey :Yēyiin tukuuk chēē /kiilātē chēē /manaakeekas bēsyēēt ake. Kiyey chooto kubuntēē wōlēē mii :Bāwulō. 12 /Kyāānkēēyib mbo ankoosyek āk sirook chēē kikiikutiiny :Bāwulō kuba wōlēē mii :biiko chēē kimnyoontōōs kusobtōōs ānkuchuwunēē :tāmirmirook chēē miyootēch. 13 Kimii :Yuutayeek alake chēē kibērē nto ibēbēēto tāmirmirook chēē miyootēch kung'ēētyēē biiko. Kisyēēmē kule nto yēyiisyēē kaayneetaab Mokoryoontēēt Yēēsu ām choo kikiikunam :tāmirmirook chēē miyootēch. Kiimuuchē kumwooy kule, “Āmwoowook ām kaayneetaab Yēēsu nyoo āmtootē :Bāwulō kule ochuwu!” 14 Biiko alak chēē kiyēyootē kuu nyooto ku wēērin tisab chēbo boontēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Sikeefa nyēē ki Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō. Yu kāmwoochi :bichooto tāmirmiryēēt nyēē miyaat kuu nyooto, 15 kukētyinē :tāmirmiryoonoo kule, “Ānkēt :anii Yēēsu ānkāānkētē ng'ālyoo kurubta keey āk Bāwulō, nto akweek ku ng'oo?” 16 Kutēryēkyi :chiito nyēē kiboonto tāmirmiryoonoo miyaat bichoo ankooluukset nyēē -/mākyoomu kut kunyulee ng'wēny. Kimwēy :bichooto kuba saang' kōōbēēnootē anku /kaakeesaksakanee sirook kule “tōng'.” 17 Yu kābākuyityi :ng'aleechaa Yuutayeek ākoo Kirikiik chēē kiminyē Ēfēēsō, kumuuyo :tukul. /Kikiikaasta kaayneetaab Mokoryoontēēt Yēēsu miisin. 18 Kikwa :biiko chēē chaang' choo kikiikuchamta Yēēsu ānkumwooy choolwookātēēng'waa. 19 Kukwa mbo :nkicheek alake chēē kiyēyootē mosoonkoyeenik ankubakubeel kitaabuunekwaa kukāsē :biiko. Nto bērē kōōyiit :bichooto tukuuk chēē kyooroon, kiyēmē kwaal tuuka bokolwookik āyēēng'. 20 Ām kēēliitēnyi kuchamta :biiko chēē chaang' Yēēsu. Kiisambaaktaat :ng'ālyoontēētaab Yēyiin ānkunyōōr nkuruuk. 21 Yu kāākuyēyākiis :ng'aleechu tukul, koosoot :Bāwulō kule kuwo Yēērusālēēm kimāchē kule kubuntēē Maaketoonnya āk Akaaya. Kimwooy kule, “Yoo kāābuur wōlooto kubēk, +māāruutē āwē Rooma nkinee.” 22 Ām yooto, kōōyookto biikyii chēē kiyēētyēēchinootē. Chooto ku Tēmētēēwō ākoo Eraasto. Kiiyookto bichooto kuba Maaketoonnya ānkung'ētunēē :inee yēēmēētaab Eesya ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri. 23 Kitoow keey :wōōrōōryēēt ām wōlooto bo Eesya nyēē ma mining' kurubta keey āk kēēltaab Yēēsu. 24 Kimii :kiitoong'iintēēt ake nyēbo karin nyēē /kikēēkuurēē Tēmētēēryō. Kiitoonyē :chiichi kiy nyēē kiikerkeeyee kōōtaab kiy nyēē wuu koorko nyēē /kikēēkutunkyinē. King'ulunēē kiyoo feeteet. /Kikēēkuurēē kiyooto Artemiis. Kiboor :biiko miisin chēē kiyēyē yiisyoonoo. 25 Ām yooto, kukuur :Tēmētēēryō bichooto āk alak chēē kiyēyē yiisyēēt nyēē wuu nyooto, ānkumwoochi tukul kule, “Murēchu, ōnkētē, oob, kule kēēboorē :acheek miisin ām yiisyooni. 26 Kookasee mbo, oob, koonyekwook āk yiitiik kule kookuweech :chiichi /kēēbērē Bāwulō biiko ku chaang' ām wōli bo Ēfēēsō nto mbo subak kōōkuyēyākiis :ng'aleechaa ām yēēmēētaab Eesya kumukuul. Mwooyē :chiichi kule ng'al chēbo bēērbēēryo /kēēkutunkyinootē tukuuk chēē yēyootē :biich ām āwunnyēkwaa. 27 Mii :miyootyēēt nyēē mākutook āmēēbērē baateey kule +/makeenyiil yiisyooninyoo, nteenee mbo subak ku makuchwees :biiko mbo kōōtaab Artemiis ānku mākubot :wōōyinto nyoo boonto. Inee nyoo /kēēkutunkyinē ām yēēmēētaab Eesya tukul āk kōōrēēt kumukuul.” 28 Yu kakas :bichooto ng'aleechaa, kunyēēr ānkubōl kumwooyē kule, “Wōō :Artemiis nyoo bo biikaab Ēfēēsō!” 29 Yooto, kuchēy :taariiryeet ām kiriinkēēt kumukuul. Kunam :biiko chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Kāyō ākoo ake nyēē /kikēēkuurēē Aristaarko chēē kibo tukwaay Maaketoonnya. Kiboontootē keey icheek āk Bāwulō ām baannyii. /Kikeesar bichooto ākoy yēēt ake yēē /kikēēkāsēē ārēērōōsyēk. 30 Kimach :Bāwulō kule kuwo wōlooto kimii :bichoo, nteenee kuket :rubiik. 31 Kiiyookyi Bāwulō kuut :chōōrōōnuutēkyii alake chēē ki biich chēē kiwōōyēch ām yēēmēēt kule ku māwo wōlooto. 32 Kichuunchuun :biiko tukul ām yooto. Kimwooyē :alake chu, kumwooyē :alake choo. Kimēēnkētē mbo :biiko wōlēē wōō kiyēē kibēēchinē wōlooto. 33 Ām yooto, kuwunukto :Yuutayeek Alekisaanta kuwo taay /ānkēēbōloobōlchi kule kung'alaal. Yooto, kumwechee biiko āwunnyēk kule kusiisyo sukung'eet kumwooy ām taayeetaab biiko ng'ālyoo nyēē tuuchēē ng'aleechaa. 34 Nto yu kābākōōnkēt :biiko kule ākoo ki Yuutāyiin :Alekisaanta, kōōchuulyo ām āsiiswēk āyēēng' kukuurchinē barak kumwooyē kule, “Wōō :Artemiis nyoo bo biikaab Ēfēēsō.” 35 Yooto, koosiis icheek :chiito nyēē wōō nyēbo kiriinkoonooto, nto mii yoo, kumwoochi kule, “Murēchu bo Ēfēēsō! -/Mākiinkētē ām kōōrēēt kumukuul kule kiriinkēētaab Ēfēēsō nyēē riibē kōōtaab Artemiis nyoo wōō āk mbo kitōōntōyēēnyii nyoo /kikiirārooku kuchōōnēē barak? 36 Kunyoo, kuuyu -/mākēētuuchē ng'aleechu bo man, ku māchāktōōs ōsiisyē āmōōsārchinē keey ām ng'al alak tukul. 37 Kōōkwēru bichu kukwa yu, āmēēbērē kang'alaalee Artemiis nyēē miyaat, nto mēēbērē mbo kābut kōōnyii. 38 Yēē ākoo boonto :Tēmētēēryō āk biikyii choo yēchinē inee yiisyēēt ng'ālyoo nyēē ng'woonchinē ām wōlēē mii :chii, kuyootootiin :kōōkwōōsyēk ānkumii :booyikaab yēēmēēt chēē wōōyēch. Imuuchē :icheek kuyib riirikwaa wōlooto. 39 Nto yēē kātākumii :ng'ālyoo nyēē kātōōmāchē tōōmwoowu, ku māchāktōōs /kiilyeb ām kōōk. 40 Kuu wōloo wuu kuu nyiitēnyi, kēēmiitē :acheek yēē mii :chii, kuuyu /kiimuuchē /kēēmwooy kule acheek chēē kākēēyibu wōōrōōryooni ām ng'aleechu kāyēyākiis. Māmii :wōlēē kēētuuktooy keey ām ng'aleechu.” 41 Ām yooto, koochecheey bichoo kubēēchi keey.

Yēyuutēk 20

1 Yu kikiikubēk :taariiryeet ām wōlooto, kōōyookto :Bāwulō /bākēēkuurchi rubiik. Nto yu kikiikōōkiim moonikwaa, kubirchi chameetaab keey ānkuwēēchi keey :inee Maaketoonnya. 2 Kiwēēsyētootēē komosaata kōōkiimootēē biiko ng'aleek chēē chaang'. Nto mii yoo, wokuyit yēēmēētaab Kiriki. 3 Kiibuur wōlooto kut koowaany ārook sōmōk. Kumii kuyēytooy keey :Bāwulō kumāchē kuwēētēē mwēēnkēēt ākoy Siirya, kusēw kule kikiikuyey :Yuutayeek ruurumuut kule /keebakach. Kunyoo, koosoot kule kooyeey kumur Maaketoonnya. 4 Kiwēēto keey chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Sobaatiro araab Biirō nyēbo kiriinkēētaab Bereeya. Kimii nkinee baanaa :ake nyēē /kikēēkuurēē Aristaarko āk Sēkuuntō chēē kibo :tukwaay Teesaloonika. Kimiitē :nkinee Kāyō nyēē kibo Tēērbē ākoo Tēmētēēwō. Kimii :nkinee Tukiikō ākoo Turōfiimō chēē kibo :tukwaay yēēmēētaab Eesya. 5 Kisimkoonto :bichooto, ankubakukanyeech Turoowa. 6 Yu kāākubēk :saakweet nyēē /kyoomēē mukaatiit nyēē makuutunaat, kēēng'ēētyēē :acheek Filiibi keebeetee mwēēnkēēt. Yu kakeeyta :bēsyōōsyēk muutu, kiiyoomē keey āk biiko chuut ām Turoowa ānkēēbēēnii wōlooto bēsyōōsyēk tisab. 7 Ām bēsyēētaab taayta nyēbo wiikiit, keekwaa tukul yēēt akeenke sikeebetes mukaatiit. Ām yooto, kwoomchi :Bāwulō biiko ng'ālyoontēēt. Kuuyu kimāchē sukuwo yu kāyyēēkunēē, kwoomchi biiko ng'ālyoontēēt ākoy kwēēmooy kwēēn. 8 Kilāytōōs :taariinek chēē chaang' ām kisēēnkēēt nyēē kimii barak wōli kikēētuuytōōsii. 9 Kimii :āybēēryoontēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Ēwutukō nyēē kimii kukēēbuur yēē kibo koong'taab mētēw. Kimii kunāmē āybēēryoontoonoo :rwoonik chēē nyikiisēch kumii :Bāwulō kutāsē taay kwoomu lōkōōywēk. Yu kikiikunam :rwoonik kutukul, kōōsuuwunēē kisēēnkēēt nyēē kibo sōmōk ānkukwēr ng'wēny kule “mbum.” Nto bērē kule /bakeenam, ku kaakume. 10 Yooto kurēkto :Bāwulō ankuwokwaamut chiichooto ānkumwoochi biiko kule, “-Mōōmuuyē, nto yu tākusoboot.” 11 Ām yooto, kooyeey :tukul kisēēnkoonoo kibo barak. Kubetes :Bāwulō mukaatiit ānkwoomiis ankutas taay kung'alaal kuyyeech. Nto yu kayyeech, kuwēēchi keey. 12 Yooto, kiimut āybēēryoontoonoo kuwo kaa kukāākusob. Kibāybāyiitu :bichooto miisin. 13 Nto mii yoo, keetas taay :acheek ākoy yēē kimii :mwēēnkēēt ankeebeetee kēētākyi keey wōlto ake wōlēē /kikēēkuurēē Aaso wōlēē kikēēmāchē subakeenyoorte Bāwulō sukulaany mwēēnkēēt ankeebeete. Kikiikuchōb :Bāwulō kuu nyooto, kuuyu kimāchē kuwēētēē kērēēnkōōk ākoy wōlooto. 14 Yu kāwokunyōōrchēēch :Bāwulō Aaso, keenam ankeebeete ākoy Mituleen. 15 Nto mii yu kāyyēēkunēē, kēēng'ēētyēē yooto ām mwēēnkēēt ankeebe ākoy Kiiyoos. Nto bēsyēēt nyēē kiikēērē, kyaay ākoy yēēt ake yēē /kikēēkuurēē Saamo. Nto yu kāyyēēkunēē subak, keeyit wōlēē /kikēēkuurē kule Milēētō. 16 Kikiikootiil :Bāwulō kule kukeeyta kumur Ēfēēsō simēēboot āsiiswēk ām yēēmēētaab Eesya. Kiisoot kuu nyooto, kuuyu kimii kusārtooy keey kumāchē kule yoo /kiimuuk, kuyit Yēērusālēēm yēē bēsyēētaab Bēēntēkōōst. 17 Kumii :Bāwulō Milēētō, kōōyookto /bākēēkuurchi booyikaab biikaab Yēyiin ām Ēfēēsō. 18 Yu kabakuyit :booyichooto, kumwoochi kule, “Ōnkētē wōlēē kyāābuurtooy āk akweek kuchakee kēēboontē keey bēsyēētaab taayta nyoo kyāāyitunēē yēēmēētaab Eesya. 19 Kyāāyibē keey ng'wēny ānkāāmuytooy āyēchinē Mokoryoontēēt yiisyēēt, ānkoo kyāāriirē kubo ruurumuunēk chēē kiyēwoo :Yuutayeek. 20 Ōnkētē mbo subak kule mēēbērē kyāāyēēyē lēt ku -māā-āmwook kiy nyēē mākuyēētyēēchook, ntēē kyāānēētē biiko tukul ām yēēt akeenke nto subak aneetaate ām koorin. 21 Kyāāboorchi Yuutayeek āk Kirikiik kule māchāktōōs :icheek kuweek ām choolwookātēēng'waa ānkuyēēlchi komostaab Yēyiin ankookaasee keey Mokoryoontēēt Yēēsu. 22 Ām yu raat, kāākukērchoo koong' :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule āwē Yēērusālēēm āmāānkētē kiyēē mawokuyeyakay ām wōlēē āmiitē, yoo kaayit wōlooto. 23 Ānkētē kityō kule ām kiriing' ake tukul mwoowoo :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule kānyoonwoo :rātiisyēēt āk nyāliluutēk. 24 Ānkoo kut kuwuu nyooto, ku buch :soboonnyuu ām wōlēē āmiitē, yoo āmuuchē baateey awaany labateetaab yiisyēēt nyoo kōōkukōōno :Mokoryoontēēt Yēēsu. Yiisyooni, ku ābooru lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo chamateetaab Yēyiin.” 25 Kitas taay :Bāwulō kumwooy kule, “Ānkētē mbo raat kule māmii :chii ām akweek choo kookeebeetaate tukul kyoomtootē lōkōōywēk kurubta keey āk bāytooyiisyēētaab Yēyiin, nyēē mawokukasa subak. 26 Kunyoo, āboorwook raat kule mariireenaa :chii ake tukul, yoo kēēboot soboonnyii. 27 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mēēbērē kyāāmuuny mbo bēsyēēt akeenke ku -māā-āmwook tukuuk tukul chēē māchē :Yēyiin kule oyey. 28 Ōriib keey ānkōōriib mbo nkicheek biiko choo kiikukwēchook :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule ōriibē. Akweek chēē ō-ākooy biikaab Yēyiin choo kiwālāng'unēē korotiikaab Lekwenyii. 29 Ānkētē kule yoo kāāwēēchi keey :anii, makukwa :suuyik chēē kōrōōmēch miisin chēē makusankatan kēēchiirēk nyēē māsooyēē. 30 Makoobetyeenyee keey :alake wōlēē ōmiitē :akweek ānkōōbotboot ng'aleekaab man sukung'eet kōōsōrto biiko kurub icheek. 31 Kunyoo, ōriib keey, wē, murēchu. Māchē mbo ōsōōtē kule ām kēnyiisyēk sōmōk choo kookukeeyta, kyāātāsē taay ānēētē chii ake tukul ām akweek bēēt āk kwēēmooy kut kutēwu :lōōkik. 32 “Kunyoo, kāātōōrook āwunnyēkaab Yēyiin āk mbo wōlēē mii :ng'ālyoontēēt nyēbo chamateenyii. Mākōōtitiirook :ng'ālyoontoonoo ānkōōbēruurook tukul choo kiikootabaan :inee ōyēku cheechii. 33 Manaamach mbo beesyaa nto sira nyēbo chii ake tukul. 34 Ōnkētē :akweek kubooyiit man kule kyāāyēyēē āwunnyēkyuu kiy ake tukul nyēē kyāāmāchē āk mbo chēē kimāchē :chōōrōōnuutēkyuu. 35 Ām kiy ake tukul nyēē kyāāyēyē, kyāāboorwook kule ām yiisyō nyēē kyāātitirchinē ām kēēliitēnyi, mākwēēch kēēyēētyēēchinē choo kuskusēch kiisōōtē ng'aleekaab Mokoryoontēēt Yēēsu choo kimwooyē kule, ‘Ibēruuroot :nyoo ikooytooy kusiir nyoo /kiikoochinē.’ ” 36 Yu keewaany :Bāwulō kumwooy ng'aleechu, kukutuny āk bichoo tukul ankusaay. 37 Yooto kumoot :icheek Bāwulō ānkuriirtōōs kutēē yooto tukul kubirchinē chameetaab keey. 38 Kiyēē king'woonchi bichooto miisin ku yu kimwooyē :Bāwulō kule mēēbērē tābākukāsē :icheek inee subak. Ām yooto, kōōyoomiis ākoy yēē kimii :mwēēnkēēt.

Yēyuutēk 21

1 Yu kikiikeebchey keey āk bichoo, keebe ankubakeelaany mwēēnkēēt ankeechuul ākoy Kōōs. Nto mii yu kāyyēēkunēē, keenam baanta ākoy Rōōtō. Yu kākēēng'ēētyēē yooto keeyit Bataara. 2 Kibakeenyoorte mwēēnkēēt wōlooto nyēē kimii wokwooytōōs kuwēētii Fōyinikē. Yooto, keelaany mwēēnkoonoo ankeebe. 3 Kikeebe, nto yu kābākēētoobēn Kubrō, kēēmur komostaab sōōy kēētākyi keey Siirya. Yooto, wokōōyyoong'ēē :mwēēnkēēt Tiirō, kuuyu kimāchāktōōs /kiinēm tērēkōōk chēē kimii mwēēnkoonooto. 4 Nto ku kākēēnyōōru biikaab Yēyiin ām wōlooto, kiibuurtē keey bēsyōōsyēk tisab. Kimwoochi :bichoo Bāwulō kubununēē Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule māwo Yēērusālēēm. 5 Yu kikiikubēk :bēsyōōsyēkyoo ām wōlooto, kēēng'ēētyē ankeetas taay āk baannyoo. Kitaseech :mbo ng'eetaabiya tukul kunam wōlēē mii :kooruukwaa ākoy wōlēē mii :lēēkōōk. Kikeebe ānku bākēēkutunyēē yēē bo sakaramteetaab araarayta ankeesaay. 6 Yu kāākēēbirchi keey chameetaab keey, kēēsērēētyē ankubakeelaany :acheek mwēēnkēētkēynyoo ankooyeey :chuut tukul kēēstoonikwaa. 7 Kikeetas :acheek nee taay āk baannyoo, kung'eetee Tiirō kut bakeeyit Tolemay. Kikiisubaay mbo ng'eetaabiya ām wōlooto ānkēēbēēnii bēsyēēt akeenke. 8 Nto yu kāyyēēkunēē, keenam baanta ākoy Kayisareeya. Kitaacheech :āmtooyiintēēt Filibō nyoo ki akeenke ām choo ki tisab choo /kikēēkwēyē ām Yēērusālēēm. 9 Kiboonto :chiichoo tibikyii ang'wan chēē kimanaaba koorin. King'āloolē ng'al chēē kiiboorchinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 10 Yu kābākēēbēēnii wōlooto bēsyōōsyēk chēē ma tyaa, kuchōōnēē Yuuteeya :ng'ālooltooyiintēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Akaabo. 11 Kuchō yēē kēēmiitē ankunam anweetaab suwe nyēbo Bāwulō ankuratee keey bakeenke āwunnyēk āk kērēēnkōōk ānkumwooy kule, “Mwooyē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule, ‘Makurat :Yuutayeekaab Yēērusālēēm chiitaab :anwaani ām kēēliitēnyi, nto mii yoo kiiyokoochi biiko choo ma Yuutayeek.’ ” 12 Kēēkāsē ng'aleechaa kibo chiichoo, keesaaysaay :acheek Bāwulō kēēboontē keey āk biiko chēē kimii yooto, kule ku māwo Yēērusālēēm. 13 Ām yooto, kukētwēēch :Bāwulō kule, “Ām nee yu ōriirēēnoo ānkōōyēyē mooyēēnyuu kunwaakan? Mēēbērē ayeytaat /keerata baateey, nteenee achamaat mbo kule āmēēchi Yēērusālēēm kubo kaayneetaab Mokoryoontēēt Yēēsu.” 14 Kuuyu kimēētākiimuuchē takeesaaysaay, kiitōrōōr āwunnyēkyoo ānkēēmwoowu kule, “Kuyeyakay kuu wōloo māktooy :Yēyiin.” 15 Yu kāwokubēk :ng'aleechu, keerat keey ankeebe Yēērusālēēm. 16 Kitaseech :rubiik alake ām Kayisareeya ānkukwērēēch ākoy kaytaab chiito nyēē /kikēēkuurēē Munāāsōōn wōlēē kikēēruuyē kwēēmowuunooto. Kibo :chiichi Kubrō anku inee akeenke ām choo kisimkōōyēnchi Yēēsu. 17 Nto yu kabakeeyit Yēērusālēēm, kutaacheech :mbo ng'eetaabiya ām ng'erekweek chēē chaang'. 18 Kikēēruuyē wōlooto, nto yu kāyyēēkunēē, bakeekas Yāākōbō. Kimii :booyik tukul wōlooto. 19 Yooto koosubaay :Bāwulō booyichoo ānkurārchi ng'ālyoo ake tukul nyēē kiikuyēchi :Yēēsu biiko choo ma Yuutayeek ām yiisyēēt nyēē kiyey :inee. 20 Yu kakas :bichooto ng'aleechaa, kookaasta Yēyiin. Nto mii yoo, kumwoochi :icheek Bāwulō kule, “Keekas, ōō, ng'eetaabiya, kule mii :Yuutayeek chēē yitē kisyēērōōk chēē mātēē :chu chēē kiikuchamta Yēēsu ānkutākukirē kiruutēkwaa nyēē kōrōōm miisin. 21 /Kōōkēēmwoochi kule 'kwēēnēētē Yuutayeek tukul choo kiikuburuch keey āk choo ma Yuutayeek kule kuweeksee ng'aleekaab Muusa ameemuraatan lēēkōōk amarub ātēbuutēkaab Yuutayeek. 22 +Makeeyey nee, kuuyu ākoy kukas :bichoo areet akeenke kule 'kēēchōō. 23 Kiito nyēē miitē, ku iyey kuu wōlēē +mākēēmwooytoowuung' :acheek. Kēēboontē biiko alak ang'wan chēē kiikōōtāboonchi keey Yēyiin āmēērāru buutēēk. 24 Iwēētē keey bichu ākoy Kōōtaab Yēyiin ānkuwēēwut :nkinyiing' saakwaanaa /kiitiliilēē keey ankiikweyte kiy ake tukul nyēē rubtooy keey āk saakwaanaa sukung'eet /kiirār mētēwookaab bichooto. Yoo 'keeyey kuu nyooto, mākōōnkētēē :chii ake tukul yooto kule māmii :manta ām tukuuk chēē /kōōkēēmwoochi kurubta keey āk kiyēē iyēyē, nteenee kule imiitē irubē ātēbuutēkyoo. 25 Nto kurubta keey āk choo ma Yuutayeek choo kiikuchamta Yēēsu, kōōkēēsirchi choo barweet kurubta keey āk kiyēē /kookiitiil kule kutayee keey :icheek kwoomē āmit chēē ma lubkoobēch choo /kākēēsooytoochi tukuuk chēē /kēēkusē. Kutayee keey mbo subak kwoomē bany chēbo tyoong'in chēē /kākēēkul ankutayee keey kwoomē kiisēēnik.” 26 Yu kāyyēēkunēē, kuwēēto keey :Bāwulō bichoo, nto yu kābākōōtiliil keey, kuba Kōōtaab Yēyiin. Kiiboor bēsyēēt nyēē bēkunēē :lābchinooyēētaab keey yēē /kēēbēēlchinēē chii ake tukul kōrōsēēk. 27 Yu kikiikuriik kubēk :bēsyōōsyēchoo tisabu, kukas :Yuutayeek alake chēē kibo yēēmēētaab Eesya kumii :Bāwulō Kōōtaab Yēyiin. Kiiwuruur :Yuutayeechaa biiko /ankeenam Bāwulō. 28 Yooto, kubōlchi :Yuutayeechaa kumwooyē kule, “Biikyoo bo Isirāyēēl, ānkōōyēētyēēchēēch! Chiichiitēnyi nyēē inēētootē biiko tukul ām wōlto ake tukul kung'āloolootēē biikyoo nyēē miyaat, ātēbuutēkyoo āk mbo Kōyiitēnyi. Mēēbērē mbo chooto baateey, kāākukwēr mbo Kirikiik kukwa biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin, ānkuchub mbo yuutēyu churtaat kutukul.” 29 (Kikisimkukas :icheek chiichoo kibo kōōrēētaab Ēfēēsō nyoo /kikēēkuurēē Turōfiimō kuboontootē keey Bāwulō ām kiriing'. Kibērē :icheek tōōs kikiikukwēryoot :Bāwulō chiichoo kuwo Kōōtaab Yēyiin.) 30 Kuchēyē :taariiryeet ām kiriinkēēt kumukuul, kulābātunēē :biiko komoswookik tukul chēbo kiriinkoonoo /ānkēēnāmē Bāwulō /ānkiichuutootē kung'eetee Kōyooto bo Yēyiin /ānkēēkērē ōrōōtunwēkaab biiwuut areet akeenke. 31 Kumii :bichoo kusyēēmē kule kubakach Bāwulō, kuyityinē :ng'aleechaa nyēē wōō nyēē kiiyyoonkyinē lukēēt nyēbo Rooma kule kiwōō :wōōrōōryēēt kiriinkēētaab Yēērusālēēm kumukuul. 32 Yooto kunāmē :kāāntōōyiintoonoo bo lukēēt areet akeenke biiko alak chēbo lukēēt chēē wōōyēch āk chēē minkēēch ānkulābātē tukul kurēktooy wōlooto kimii :wōōrōōryēēt. Nto kukāsē :bichoo kiyēyē wōōrōōryēēt chiichoo kiintōōchinē lukēēt āk biikyii alak chooto kibo lukēēt choo kiboontootē keey, kusiisyo ku mātākubirsēēt Bāwulō. 33 Kinam :kāāntōōyiintoonoo kibo lukēēt Bāwulō ankumwaayta /keeratee nyōrōōrōōnik āyēēng'. Nto mii yoo, kuteebee biiko kule, “Ng'oo :chiichi nto subak kayey nee?” 34 Kiwiir :bichoo ng'al. Kimwooyē :chuut chu, kumwooyē :alake alak. Kunyi, maneemuuch :kāāyyoong'iintoonoo kunyōōr ng'ālyoontēētaab manta. Kuuyu kibōltōōs :bichoo miisin, kumwooyē kule /kēēkwēryoot Bāwulō kuwo kiyēnkuutaab lukēētaab booryēēt. 35 Yu makuyit :Bāwulō yēē /kikēēloong'tēē, kukōrōmiit :wōōrōōryēēt miisin kut ku kalabaat :biikaab lukēēt. 36 Kibōlootē :biiko choo kirubootē Bāwulō kumwooyootē kule, “Owaang'te chiichi!” 37 Yu kikiikuriik kooyiitita :bichoo kibo lukēēt Bāwulō kiyēnkuung'waa, kumwoochi :Bāwulō kāāntōōyiintēētaab lukēēt kule, “Ara imuuchāktōōs āmwoowuung' ng'ālyoo?” Kuteebee :chiichooto Bāwulō kule, “Ing'āloolē kuutiitaab Kirikiik? 38 Ma inyiing' chiitaab Miisir nyoo kiwēēkyēēch keey ānkiintōōchi biiko kisyēērōōk ang'wan chēē rumiik kuba kōōr nyēē ki surkwēēn ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri choo kookukeeyta?” 39 Kukētyi :Bāwulō kule, “Anii ku Yuutāyiin nyēbo Taarso ām Kiliikya, chiitaab :kōōrēēt nyēē mābo kiriing' nyēē mātookunoot. Lēyyē, kany, baa, āng'āloolchi biiko.” 40 Yu /kākēēchāmchi, kōōyyoong'ēē kibloong'toowuutook ankumwechee biiko āwunnyēk kusiisyo. Yu kāsiisyo :bichoo, kumwoochi :Bāwulō Yuutayeek ām kuutiing'waa kule,

Yēyuutēk 22

1 “Mbo ng'eetaabiya, okas kiyēē āmwooyē nyēē āyēētē keey.” 2 Yu kakas :bichoo kung'āloolchinē icheek :Bāwulō ām kuutiitaab Iburaneek, kusiisyo. Yooto kumwooy :Bāwulō kule, 3 “Anii Yuutāyiin. /Kikēēsikyoo Taarso ām Kiliikya, nteenee kyāānērēē kiriinkooni bo Yēērusālēēm. Kiineetaa :Kāāmālyēl ātēbuutēkaab mbo kuuko, ānkyāākiilchi ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuu wōloo ōwuuyē :akweek bēsyōōsyēchu. 4 Kyāāwusē biiko chēē kirubē kēēltaab Yēēsu kut āmāchē ābākāchē. Kyāānāmootē murēnik āk kooruuk ānkāārātē ākērtooy kō. 5 Imuuchē mbo kōōboorwook :Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō āk booyikaab kōōk tukul kule man :ng'aleechu āmwoowook. Kikōōno mbo :kāāntōōyichoo bārōōnōōk āyibchi mbo ng'eetaab kaamet ām Tamaasko. Kunyoo, kyāāwē wōlooto āmāchē anam biiko sāākwēryoonu kukwa Yēērusālēēm /bākiing'woonchi. 6 “Yu kikiikuriik kuyit :asiista lo chēbo bēēt, ku kariik ayit Tamaasko, kuchō :lēbkēēyyēētaab Yēyiin ām barak ankoolaambuuchaa. 7 Āryookyi keey ng'wēny. Nto mii yoo, akas kuutiit nyēē kikuurwoo kule, ‘Sāwulō, wē, Sāwulō, 'kēē-āmchoo nee?’ 8 Ākētyi kule, ‘Inyiing' ng'oo, ōō, mokoryoontēēt?’ Kukētwoo kule, ‘Anii Yēēsu nyēbo Naasareet, nyooto imiitē ibārē.’ 9 Kikas :chōōrōōnuutēkyuu chēē kikēēboontootē keey lēbkēēyyēēt, āmēēbērē kiinkētē kiyēē /kikēēmiitē /kēēmwoowoo. 10 “Ām yooto, ateeb kule, ‘Ara ayey nee, ōō, mokoryoontēēt?’ Kuwālwoo kule, ‘Ng'eet ānkiiwē ākoy Tamaasko. +/Mākiibooruung' ām wōlooto kiyēē +maweeyey.’ 11 Kinama :chōōrōōnuutēchooto āwut ānkōōrēētootoo ākoy Tamaasko, kuuyu kikiikutoora lēbkēēyyoonoo koonyek akor. 12 “Yooto, kuchō :chiito ake ām wōlooto nyēē /kēēkuurēē Ananiiya chakukasa. Kirubē :chiichooto mākuutēkaab Yēyiin miisin ānkikoonyitē inee :Yuutayeek tukul chēē kimiitē wōlooto. 13 Kuchō :chiichoo ānku chākōōyyoong'ēēnoo komos ānkumwoowoo kule, ‘Ng'eetaabiya Sāwulō, ikaste!’ Akaste yooto bakeenke ankaakas inee. 14 “Nto mii yoo, kumwoowoo :chiichooto kule, ‘Kookukweyiing' :Yēyiintēētaab mbo kuuko kule 'inkēt kiyēē māchē :Yēyiin kuyey 'ankiikas Nyoo Karaam Kuchurta 'ankiikas mbo ng'aleek chēē kwoonēē kuutiinyii. 15 Inyiing' nyēē +māwēēmwoochi biiko tukul kiyēē !keekasee koonyekuuk āk yiitiikuuk. 16 Kunyoo, ii, tēēkānyē nee? Ng'eet /kiibatisaniing' ānkiibuuktē ng'ōōkiswookikuuk ām kaayneenyii.’ ” 17 Kitas taay :Bāwulō kumwooy kule, “Yu kawaayeey Yēērusālēēm, nto āmiitē āsooyē ām Kōōtaab Yēyiin, kuchō :ng'oong'uutyēēt ake mētinyuu. 18 Kyaakas Mokoryoontēēt kung'āloolwoo. Kimwoowoo kule, ‘Ng'eetee Yēērusālēēm areet akeenke, kuuyu mēēbērē makucham :bichu kiyēē imwooyē kurubta keey āk anii.’ 19 “Ām yooto, ākētyi kule, ‘Mokoryoontēēt, ntēē inkētē :bichuutēchu kule kyāāwēētootē :anii kung'eetee kōōtaab saayeet ake ākoy ake ābirootē biiko choo kiiyēnuung', ānkāārātē alak ākērtooy kō. 20 Nto mbo bēsyoonoo /kikēēbākāchē Siteefaan sāāyyoong'ēē :anii yooto āriibē sirookaab biiko choo kimii kurumiisyē ārōōbē icheek kule kikaraam :kiyēē kimii kuyēyē.’ 21 Yooto, kumwoowoo :Mokoryoontēēt kule, ‘+Māāyooktiing' lōōyin wōlēē mii :biiko choo ma Yuutayeek.’ ” 22 Kiyēbchi :biiko yiit Bāwulō, nto yu kāmwooy ng'aleechu, kubōloobōl :biikēy kumwooyē kule, “Obakach chiichi, māyēmāktōōs /tākēēkāsē.” 23 Kumiitē :bichoo tākubōltōōs ānkumētooy sirookwaa chēē kiiliiktēē keey ānkuwurē tēērtit, 24 kumwooy :kāāntōōyiintoonoo kibo lukēēt /kēēkwēryoot Bāwulō kuwo kiyēnkuutaab bichoo bo lukēēt. Kimwooy mbo subak kule /bakeebas /ānkiikuum sukung'eet /kiinkēt kule kiy nee nyēē kibōlchinē :biiko kurubta keey āk inee. 25 Yu kimiitē kiimukuunkēnē kule /sikeebas, kumwoochi :Bāwulō kāāyyoong'iintēēt ake nyēbo lukēēt nyēē kimii kēēyyo yooto kule, “So, bo man ām wōlēē ōmiitē :akweek /keebas chii nyēbo kōōrēētaab Rooma anku nyēē mbo /mānāākiinkēt kule boonto lēēlis nto buryo?” 26 Kukāsē :chiichoo kibo lukēēt kuu nyooto, kuwēētii anku wokumwoochinē nyēē wōō nyēbo lukēēt kule, “Imiitē wēēyēyē nee? Nto yu ākoo bo :chiichi kōōrēētaab Rooma!” 27 Ām yooto, kuwo :kāāntōōyiintoonoo bo lukēēt wōloo kimii :Bāwulō. Nto yitē, kuteebee kule, “Mwoowu, baa, kālē ibooyē kōōrēētaab Rooma?” Kulē :Bāwulō, “Ēē, ābooyē wōlooto.” 28 Nto mii yoo, kumwooy :kāāntōōyiintoonoo kibo lukēēt kule, “Ntēē kyaakweyte :anii beesaan chēē chaang' sāāyēku chiitaab Rooma.” Kumwooy :Bāwulō kule, “/Kikēēsichoo āyēku chiitaab Rooma.” 29 Kiichuchuuy keey areet akeenke :chēē kimāchē kule kōōkuum Bāwulō. Ām yooto, kunam kuut kāāntōōyiintoonoo, yu kēēnkēt kule ākoo kikiikuratee chii nyēbo kōōrēētaab Rooma nyōrōōrōōnik. 30 Nto yu yyēēkunēē, kimāchē :kāāntōōyiintoonoo bo lukēēt kōōnkēt kiyēē kiitēēchinē :Yuutayeek kurubta keey āk Bāwulō. Yooto, kootyaakta Bāwulō ānkōōruruuch bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kōōkwēēt tukul. Nto tēē yoo, /kēēkwēryoon Bāwulō kuchō taayeetaab kōōkwoonoo.

Yēyuutēk 23

1 Yooto, kōōrōōtoot :Bāwulō booyichooto ānkumwoochi kule, “Mbo ng'eetaabiya, ānkētē kule kyaayey :anii yiisyēēnyuu kuyitita kuu wōlēē māktooy :Yēyiin ākoy ku ra.” 2 Yu kāmwooy :Bāwulō kuu nyooto, kumwoochi :Ananiiya, Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō, biiko chēē kilēēkitēē Bāwulō kule, “Orabaach kuutiit.” 3 Yooto, kumwoochi :nkinee Bāwulō kule, “Makoorabaachiing' nkinyiing' :Yēyiin nyoo iyibē keey kule itiliil ām wōlēēb saang'. Itēbchēē yooto itiilchoo ng'al kurubta keey āk wōlēē wuu kiruutēkaab Yēyiin, nteenee imiitē i-iryēē kiruutēchoo, yoo imwooyē kule /kiirabaachaa.” 4 Kumwoochi :biiko chēē kimii yooto Bāwulō kule, “-Mēēmuyē mbo intosuur Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō nyēbo Yēyiin?” 5 Kukētyi :Bāwulō kule, “Mbo ng'eetaabiya, -māānkētē mbo kule ākoo ka Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō kuu yoo mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, ‘-Meeng'alaal ng'ālyoo nyēē miyaat ām wōlēē mii :bāytooyikaab biikwook.’ ” 6 Kiinkētē :Bāwulō kule kiiliinyootiin :bichoo. Ki Satukaayeek :alake, nto alak ku Farisaayeek. Ām yooto, kukuur ām kōōk kule, “Mbo ng'eetaabiya, anii Fārisooyiin ānkāāsālu Farisaayeek. Āmiitē raat yu /kiikuumwoo, kuuyu ātinyē mooyēēt kule ng'ēētyēē :biiko meet choo kiikubēk.” 7 Yu kāmwooy :Bāwulō kuu nyooto, kuchuunchuun :Farisaayeechaa āk Satukaayeek. Yooto mbo subak kubuntēē keey :kōōkwēēt. 8 (Mwooyē :Satukaayeek kule yoo kaakume :chiito ku kaakume kutukul. Nto subak, māmii :malayikaanik ākoo tāmirmirook. Nto Farisaayeek, kōōyēnchinē :choo kule mii :ng'aleechaa tukul.) 9 Kichēy :taariiryeet nyēē wōō kut kung'ēētyo :kāānēētikaab kiruutēk alake chēē ki Farisaayeek ānkukwiilso nyēē kōrōōm miisin. Kimwooy kule, “Nto yu ākoo māboonto :chiichi lēēlis. Inkētē :ng'oo, nto nyuun kāng'āloolchi inee :tāmirmiryēēt nto ku malayikeet.” 10 Kichuunchuun :biiko miisin kut kuyēk wōōrōōryēēt. Kinam kuut :ng'aleechaa nyēē wōō nyēbo lukēēt kule tōōs sānkātānē ra :biiko Bāwulō kule tōng'! Yu kakas :kāāntōōyiintoonoo bo lukēēt kuu nyoo, kōōyookto biikyii alak chēbo lukēēt kurēkto bākukēwētunēē bichoo Bāwulō ānkukwēryoot kuwo kiyēnkuung'waa. 11 Nto mii kwēēmooy, kōōnookyi :Mokoryoontēēt Bāwulō ānkulēēnchi, “Bāwulō, ikiil, -mēēmuy. Kuu yoo 'kwēē-āmchi biiko ām Yēērusālēēm kurubta keey āk anii, +maweeyey kuu nyooto ām Rooma.” 12 Nto mii bēsyēēt nyēē kiikēērē, kōōruruuch keey :Yuutayeek ankuyey ruurumuut. Kyaam muumeek kule mākoy kwaam nto kuyye kiy kut kukas kurook kule kaakume :Bāwulō. 13 Kikēēytēē artam :biiko chēē kiyēyē ruurumuunoo. 14 Kiba :bichooto ākoy wōlēē kimii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk booyikaab kōōk anku bākumwooy kule, “Kaakyaam :acheek muumeek nyēē -mākiiyēēyē lēt kule -mākyoomē āmnyoo ake tukul nto keeyyee kiy ake tukul ākoy kut keekas kule kaakeebakach Bāwulō. 15 Koong'eet :akweek āk booyikaab kōōk ōyookyi nyēē wōō nyēbo lukēēt kuutiit kule /kēēkwēryoon chiichi kuchō taayeeng'woong' ōmāchē kule tōōnyōōru ng'aleek chēē yēmootiin kurubta keey āk ng'aleekyii. Kēēyēytootiin :acheek keebakach chiichi kumanaayit yuutēyu!” 16 Nteenee, yu kāwokukas :wēritaab chēēbto nyēbo Bāwulō ruurumuunoo, kuwo ākoy kiyēnkuutaab lukēētaab booryēēt anku wokuchiilchi Bāwulō ng'aleechaa. 17 Kukuur :Bāwulō kāāyyoong'iintēēt ake nyēbo lukēēt ānkumwoochi kule, “Kwēryootē, baa, wēēri kuwo wōlēē mii :nyēē wōō nyēbo lukēēt. Ākāsē kule boonto ng'ālyoo nyēē māchē kule kumwoochi.” 18 Ām yooto, /kēēkwēryoot wēritkēy ākoy wōlēē mii :nyēē wōō nyēbo lukēēt. Yu kayit, kumwoochi :chiichoo kibo lukēēt nyiin kiwōō kule, “Kēēyookwoo :kibratyaantaanaa /kēēbērē Bāwulō kuut. Nto āyitē yēē kāmii, kusoomo kule amutu wēēri kuchō wōlēē imiitē, kuuyu boonto ng'ālyoo nyēē māchē kule kumwoowuung'.” 19 Yooto, kunam :nyēē wōō nyēbo lukēēt wēēroo āwut ānkuwēēto komos sukwaamee lōkōōy. Kiteebee kule, “'Kēēbērē nee?” 20 Kumwoochi :wēritkēy kule, “Kāākuchāmchiin :Yuutayeek kule ikwēryootē Bāwulō tuun /bākiiyyoong'tēē taayeetaab kōōkwēēt /sitākēēbēēr ng'aleek chēē yēmootiin kurubta keey āk inee. 21 Kunyi, ii, boontēēt, -mēē-āsyi keey bichoo, kuuyu mii :alake chēē kēēytēē artam chēē māchē kule kuwuny keey sukutuchi Bāwulō ankubakach. Kaakwaam :bichoo muumeek kule mākoy kwaam āmnyoo nto kuyye kiy mbo kisich, nteenee ākoy kukas kurook kule kaakubakach Bāwulō. Yēytooyootiin mbo kuu nyiitēnyi kumāchē kukas kuutiing'uung' ām ng'ālyoontoonoo māchē kusoomiing'.” 22 Yu keewaany :wēēroo ng'aleechaa, kumwoochi :nyēē wōō nyēbo lukēēt kule kuwēēchi keey, nteenee kiikāloonchi kule -māwokumwoochi chii ake tukul kule kāākumwoochi :inee ng'aleechaa. 23 Nto mii yoo, kukuur :nyēē wōō nyēbo lukēēt kāāyyoong'ikyii āyēēng' chēbo lukēēt ānkumwoochi kule, “Obchey lukēēt nyēbo biiko chēē yitē bokolwookik āyēēng' kuyeyta keey kuba Kayisareeya. Ankooyeyte nkinee lukēēt nyēē bēētēē faraasiinek nyēbo biiko chēē yitē tāmānwookik tisab āk lukēēt nyēbo ng'ōtwēēk nyēbo biiko chēē yitē bokolwookik āyēēng' kuba :tukul Kayisareeya kwēēmowuuni ku asiistaab sōmōk. 24 Ōyēytoochi nkinee Bāwulō faraasiinek cheechii chēē sukuwēētēē sukuyitita nyēē karaam wōlēē mii :bāytooyiintēētaab wōlooto, mokoryoontēēt Fēēliis.” 25 Kisirta :nyēē wōō nyēbo lukēēt barweet nyēē kibeeta bichooto. Kisir kule, 26 “Anii nyoo Kilaawutiya Lusiya. Kuyityiing' :barwaani inyiing' boontēēt nyēē wōō nyēē /kēēkoonyitē, Fēēliis. Subay. 27 “Āmāchē ābooruung' kule kinam :Yuutayeek chiichoo, nto yu kikiikuriik kubakach, āwē :anii āk biikyuu bo lukēēt anku bakiiraraach, kuuyu kyaakas kule ki chii nyēbo kōōrēētaab Rooma. 28 Kuuyu kyāāmāchē ānkēt kule ām nee sukōōtēēyiis :bichoo miisin kurubta keey āk chiichoo, ākwēryootē ākoy kōōkwēētaab booyikwaa. 29 Yooto ānkēt kule ākoo kirubtooy keey :riirikwaa āk ng'ālyoo nyēē nāmē keey āk kiruutēkwaa, nteenee ākoo kimāmii mbo :lēēlis nyēē kiyemaat nyēē kiyēyē inee /kiitiilchi kule /keebakach nto /keerat. 30 Yu /kābākēēmwoowoo kule /kēēmiitē /kēēyēchinē ruurumuut kule /keebakach, ākōōnu :anii areet akeenke kuchō wōlooto imiitē. Kyāāmwoochi biiko choo ing'unyng'uung'tōōs kubo inee kule kuyibuung' riirikwaa.” 31 Kikoonyit :lukoonoo bo booryēēt ng'aleekaab nyēē wōō. Kinam :Bāwulō kwēēmowuunooto ankubeeta ākoy wōlēē /kikēēkuurēē Antibaatri. 32 Yu kayyeech, /kēēmwoochi lukēēt nyoo kibo choo bo faraasiinek kule kutas taay āk Bāwulō. Yooto, kooyeey :chuut kiyēnkuung'waa. 33 Nto yu kabakuyit :choo Kayisareeya, kōōkoochi bāytooyiintoonoo kibo wōlooto barwaanaa ānkōōyokoochi nkinee Bāwulō āwunnyēkyii. 34 Kisuman :bāytooyiintoonoo barwaanaa ankuteeb kule, “Bo :Bāwulō yēēmēēt nkōnō?” Yu kakas kule ākoo kibo Kiliikya, 35 kumwoochi kule, “+Maakas ng'aleekuuk, yoo kaakuyit :biikuuk choo riirtōōs.” Nto mii yoo, kumwaayta :bāytooyiintoonoo /kēēkwēryoot Bāwulō /bākiimiiny kaab Ērōōtē /ānkēēriib.

Yēyuutēk 24

1 Nto mii yoo, yu kaakukeeyta :bēsyōōsyēk muutu kuchakee /kākēēkwēryoot Bāwulō, kuwo :Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō nyoo /kikēēkuurēē Ananiiya ākoy Kayisareeya. Kiwēēto keey booyik alak āk chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Tērtuulō nyēē kikōrōōm kung'alaal. Kiyib riirikwaa kuba wōlēē mii :bāytooyiintēētaab yēēmoonooto. 2 Yu /kābākēēkuur Bāwulō kuwo kō, kōōyyo :Tērtuulō ānkumwoochi Fēēliis riirikyii kurubta keey āk Bāwulō kule, “Boontēēt nyēbo koonyit, kōōkēēng'ērēkyi :acheek bāytooyiisyēēng'uung' nyēbo tāloosyēēt ām bēsyōōsyēk chēē chaang'. 'Kweeyey nyēē karaam simikas taay ankiiweechweech ng'aleek alak sukung'eet kutas taay :kōōrēēnyoo. 3 Boontēēt nyēē koonyitoot, Fēēliis, kēēchāmē wōlto ake tukul āk kēēlto ake tukul bāytooyiisyēēng'uung' ām ng'erekweek kuyitita. 4 Nteenee, ii, nyēē wōō, āsoomiing' kule -meechaas iyēbchinoowēēch yiit kiyēē kēēmāchē kēēmwoowuung' ām nwookinto. 5 “Boontēēt, mii :chiichi kuyibu nyalilta kōōrooni. Iwuruurootē Yuutayeek ām kōōrēēt kumukuul kuyey wōōrōōryēēt. Inee mbo nyēē intōōchinē biiko choo kiikusat keey ankurub nyoo bo Naasareet. 6 Kookusyeem mbo subak kunyeeree Kōōtaab Yēyiin. Kiyey :ng'ālyoontoonooto keenam. 8 Kunyi, yoo 'kēēkuumu nkit, +meekas kule ākoo man :kiyēē kēēmwooyē :acheek kurubta keey ākoo chiichi.” 9 Kiirōōbēr nkicheek :Yuutayeek kule ki man ng'aleechaa. 10 Nto yu kāwokumwoochi :bāytooyiintoonoo Bāwulō kule kung'alaal, kulē, “Ānkētē kule ām kēnyiisyēk chēē chaang' choo kookukeeyta, inyiing' nyēē kwēētiilchinē biiko ng'aleek ām yēēmooniitēnyi. Kunyoo, ang'erechaat amwaay ng'aleek chēē āyēētēē keey āmiitē taayeeng'uung'. 11 Kuu yoo imuuchē ibēēru, manaakeeyta :bēsyōōsyēk tamanu āk āyēēng' kuchakee kyāāwē :anii Yēērusālēēm wāākutunkyi Yēyiin. 12 Mānāānyōōrwoo mbo :murēchu iyyoong'tēēnoo kōōk ākwiilē keey āk chii ake tukul ām Kōōtaab Yēyiin nto, mbo āwuruurootē biiko ām kooriikaab saayeet nto, mbo ām wōlto ake tukul ām Yēērusālēēm. 13 Māmii mbo :kiyēē iboorunēē :murēchu kule man :ng'aleechu mwooyē :icheek kurubta keey āk anii. 14 “Ānkoo ku wuu nyooto, āchāmchiintōōsii kule ākutunkyinē Yēyiintēētaab mbo kuuko kuu chii nyēē rubē kēēlooto /kēēmwooyē kule machurtaat. Āyēnchinē kiy ake tukul nyoo chāmchiintōōs āk wōlēē wuu kitaabuutaab kiruutēk anku nyoo /kikeesir ām kitaabuutaab ng'ālooltooyik, 15 ānkāāboontēē Yēyiin mooyēēt kuu wōloo wuu :murēchuutēchu kule mākung'ēētyēē meet :biiko choo churtootiin ākoo choo bo ng'ōōki. 16 Kunyi, ātitirē kwaak āriibē keey ku -maayey ng'ālyoo nyēē -mēēng'ērēēchē Yēyiin āk biiko. 17 “Kikyaang'eetee Yēērusālēēm ānkāāminy saang' ām kēnyiisyēk chēē chaang'. Nto yityo, āchōō Yēērusālēēm āyibchi biikyuu chēē bānoon tukuuk chēē kāchāāyēētyēēchinēē ankuchaabeel kōrōsēēk. 18 Kyāātiliil kurubta keey āk saakweet yu kinyōōrwoo :murēchooto āyēyē ng'aleechaa ām biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin. Kimāāboontē keey biich chēē chaang' ām wōlooto, āmēēbērē mbo kyāāmiitē āyēyē wōōrōōr ake tukul. 19 Nteenee, kimii :Yuutayeek alake chēbo yēēmēētaab Eesya wōlooto. Yoo icheek chēē kimwooyē, kumāchāktōōs kumii taayeeng'uung' raat bākumwooy kiy nyēē boonto kurubta keey āk anii. 20 Nto yēē ma wuu nyoo, kumwooy :murēchuutēchu mii yuutēyu lēēlisto nyēē kinama, yoo kyāāmiitē taayeetaab booyikaab kōōk. 21 Tōōs kiito akeenke baateey nyēē miyaat nyēē kyaayey ku yoo kyāāmwooyē kule, ‘Kōōyyoong'tēēnoo, sōō, kōōk, kuuyu āboontēē mooyēēt kule ng'ēētyēē meet :biiko choo kiikubēk.’ ” 22 Nto mii yoo, kumwooy :Fēēliis nyoo inkētē kēēliitēnyēēb Yēēsu nyēē karaam kule, “Kāāyyoong'tē ng'aleechu ākoy kut kuchō Lusiya nyoo :inee nyēē wōō nyēbo lukēētaab booryēēt.” 23 Yooto, kumwoochi :Fēēliis kāāyyoong'iintēēt ake nyēbo lukēēt nyēē kimii yooto kule, “Riib Bāwulō āmēēbērē miisin. Bākookyinē bārooyinto kisich nyēē kakasee keey āk chōōrōōnuutēkyii /sikēēyibchinē mbo kiyēē māchē.” 24 Yu kakeeyta :bēsyōōsyēk chēē ng'ēri, kuchōōnto keey :Fēēliis cheebyoosyeenyii Turusiila nyēē ki Cheebyuutayaa ānkōōyookto /bākēēkuurchi Bāwulō kuchō yēē kimiitē :inee. Nto yitu :Bāwulō, kung'alaalee kule māchē kōōkoosēē keey :biiko Kāārārookiintēēt Yēēsu. Kiyēbchi yiit :Fēēliis ng'aleechaa. 25 Nto yu kāwokumwooy :Bāwulō kule māchāktōōs kuchurtootiin :biiko, kuriibē keey, anku +/mākiitiilchi ng'al ām bēsyēēt nyēē mākuchō, kumuy :Fēēliis. Ām yooto, kumwoochi Bāwulō kule, “Kutēēniit chooto ra, ēē, wē. Imuuchē iwēēchi keey ākoy bēsyēēt nyēē kaamach, +māākuuriing'.” 26 Kuyēyē :Fēēliis kuu nyooto, kimii kumāchē kule kuyibchi inee :Bāwulō chēēbkiisyoong'. Kunyoo, kiiyooktooy /bākēēkuurchinē Bāwulō kibtaman chākwoomēē lōkōōy. 27 Yu kakeeyta :kēnyiisyēk āyēēnku, kookeer :ake nyēē /kikēēkuurēē Bōrkiiyō Fēēstō bāytooyiisyēētaab yēēmoonoo. Nto kuuyu kimāchē :Fēēliis kule koong'ereech Yuutayeek kubakaakta Bāwulō ku rataat.

Yēyuutēk 25

1 Nto mii yoo, yu kakeeyta :bēsyōōsyēk sōmōku kuchakee ku kāchō :Fēēstō yēēmoonooto bo Yuuteeya, kung'eetee Kayisareeya ānkuwo Yēērusālēēm. 2 Kikwoonchi ām wōlooto :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk kāāntōōyikaab Yuutayeek anku bākumwoochi riirikwaa kurubta keey āk Bāwulō. Kimwoochi :icheek Fēēstō kule 3 kucham ng'aleekwaa ānkōōwu Bāwulō kuwo Yēērusālēēm. Kimwooy kuu nyooto, kuuyu kimii :icheek kuyēytooy keey kule bakuwuny keey sukutuchi Bāwulō ām kēēltaab too ankubakach. 4 Ām yooto, kukētyi :Fēēstō kule, “Rataat :Bāwulō ām Kayisareeya ānkāāmiitē :anii āwēētii wōlooto ām lēēkitō. 5 Yēē ākoo mii :ng'ālyoo nyēē miyaat nyēē kiikuyey, ōmwoochi biikwook alak kukwa wōlooto bākumwooy riirikwaa kurubta keey āk inee.” 6 Yu kāākōōbuurto keey :Fēēstō āk bichooto ām bēsyōōsyēk sisiit nto taman ām Yēērusālēēm, kurēkto ākoy Kayisareeya. Yu kāyyēēkunēē, kuyaat kōōkwēēt. Kimwooy kule /kēēkwēryoot Bāwulō kuwo kōōk /bākiiyyoong'tēē taayeenyii. 7 Yu /kakiiyiitita Bāwulō, kōōmuutmuut :Yuutayeek chēē kikiikukwaanee Yēērusālēēm ānkumwooy ng'al chēē chaang' chēē māmii :kiyēē kiiboorunēē :icheek kule kibo man. 8 Yooto, kutuuch keey :Bāwulō kule, “Manaayey kiy ake tukul nyēē miyaat nyēē māchāmē :kiruutēkaab Yuutayeek, nto ām Kōōtaab Yēyiin, nto mbo nyēē miyaat ām wōlēē mii Kayisaar.” 9 Kuuyu kimāchē :Fēēstō kule koong'ereech Yuutayeek, kuteebee Bāwulō kule, “Ara iyeytaat keey iwē Yēērusālēēm suwāāyyoong'tēēniing' kōōk ām wōlooto kurubta keey āk ng'aleechu?” 10 Kukētyi :Bāwulō kule, “Āmiitē :anii raat taayeetaab kōōkwēētaab biikaab Rooma yēē yēmāktōōs kule /kiikuumunēēnoo. Mānāāyēchi Yuutayeek kiy ake tukul nyēē miyaat kuu wōloo inkētitooy :nkinyiing'. 11 Nto yēē ākoo kāmii kiyēē miyaat nyēē kyaayey nyēē nyoolchoo /keebakachaa, ku mēēbērē anyokoor meet. Nto yēē ākoo mwooyē :Yuutayeechu ng'aleek chēē mātinyē manta kurubta keey āk anii, ku māmii :chii nyēē boonto kāāmuukēywēēk kōōyokoochoo icheek. Āmāchē /kiiyokoochoo Kayisaar.” 12 Yooto kōōrwooch :Fēēstō āk kiirwookikyii, nto mii yoo, kumwoochi Bāwulō kule, “'Keemwaay kule imāchē /kiiyokoochiing' Kayisaar. Kunyoo, +mēēwē wōlooto.” 13 Yu kabakukeeyta :bēsyōōsyēk chēē ng'ēri, kuwo :bāytooyiintēēt Akiriiba kuboonto keey cheebyoosyeet ake nyēē /kikēēkuurēē Bēērnikē bakoosubaay Fēēstō. 14 Nto kuuyu kibēēnnyēē wōlooto bēsyōōsyēk ku chaang', kwaam :Fēēstō lōkōōy āk bāytooyiintoonoo kurubta keey āk ng'aleekaab Bāwulō. Kimwoochi kule, “Miitē, naas, :chiito ake nyēē kibakaakta :Fēēliis ku rataat. 15 Yu kāwāāwē Yēērusālēēm, kukwoonchoo :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch āk booyik chēbo Yuutayeek anku bākumwoowoo ng'al chēē itēēyēē keey kurubta keey āk chiichi. Kimwoowoo mbo subak kule /kiitiilchi ng'al. 16 Yooto, āmwoochi bichoo kule ma ātēbuutēkaab biikaab Rooma /kiirēkēērto chii kuwo wōlto ake kumānāānyōōryo āk biiko chēē itēēyēē keey ām wōlēē mii :chiichoo, nto yoo mānāānyōōr :chiichooto bārooyinto nyēē kayeetee keey. 17 Nto yu kabakeekwaante keey ākoy wōli, manaakaay keey mbo kisich, nteenee kyāākuur kōōkwēēt kutuuyo ām bēsyēēt nyēē kiikēērē ankaamwaayte /kēēkwēryoon chiichoo kuchō kōōk. 18 Nto yu kāwokung'alaal :biiko choo kiyibu riirik, ku māmii mbo :ng'ālyoo nyēē kimwooy kule kiyey :chiichoo kuu wōlēē kyāāsōōtitooy. 19 Nteenee, kimwoowoo ng'al chēē kichuunchuunootiin kurubta keey āk wōlēē kisooytooy :icheek āk subak kurubta keey āk chii nyēē kiikume nyēē /kēēbērē Yēēsu nyēē kimwooy :Bāwulō kule soboot. 20 Kimāātinyē wōlēē +maakuuyte ng'aleechaa. Kunyoo, ateebee inee yoo chāmē /kēēkwēryoot kuwo Yēērusālēēm /bākiikuumunēē wōlooto kurubta keey āk ng'aleechaa. 21 Yu kāwokumwooy :Bāwulō kule /takeekanyee ng'aleechaa Kayisaar, amwaayte /tākēēriib ākoy /kēēkwēryoot kuwo wōlooto.” 22 Ām yooto, kukētyi :Akiriiba Fēēstō kule, “Āmāchē :anii āyēbchi yiit chiichi.” Kukētyi :Fēēstō kule, “+Mēēyēbchi yiit tuun.” 23 Nto mii yu kāyyēēkunēē, kootenteen :Akiriiba āk Bēērnikē kuboonto keey āk biiko alak chēē kiwōōyēch āk chēē kitookunootiin ām kiriinkoonooto. Kibākōōbuur :bichoo kōōk. Ām yooto, kōōyookto :Fēēstō kuut kule /kēēkwēryoon Bāwulō kuchō kōōk. 24 Yooto, kumwooy :Fēēstō kule, “Bāytooyiintēēt Akiriiba āk biiko tukul choo ōboontē keey, okas chiichi. Kōōkukwoonchoo :Yuutayeek ku tēē yēē tēē ām Yēērusālēēm āk mbo ām wōli bo Kayisareeya kubōlē kule māyēmāktōōs /tākēēkāsē kusoboot. 25 Nto ābērē ārōōtootē, ku māmii :kiy mbo nyēē kiikuyey :chiichi nyēē misyinē /keebakach. Nteenee, kuuyu kimāchē :chiichoo /kiiyyoong'tēē taayeetaab bāytooyiintēēt nyēē wōō amwaayte /kēēkwēryoot kuwo Rooma. 26 Nto ābērē ālē, ku māmii mbo kiy nyēē āmuuchē asir kurubta keey āk chiichi nyēē +/mākēēyibchi nyēē wōō. Kunyoo, ii, boontēēt, kāākwēru kuchō taayeeng'woong' akweek tukul nto miisin kuchō taayeeng'uung' inyiing', Akiriiba, sukung'eet yoo kātook :kiy ām wōlēē +/makeekuuyta, +māānyōōru kiyēē +maasir. 27 Kunyoo, kaayey kuu nyooto, kuuyu ākāsē kule ma karaam ām wōlēē ākāstooy /kēēkwēryoot chii nyēē rataat /āmākiiboor lēēluutyēēt nyēē boonto.”

Yēyuutēk 26

1 Nto mii yoo, kumwoochi :Akiriiba Bāwulō kule, “/Kāākēēyootuung' iyeet keey.” Ām yooto, kōōtōrōōr Bāwulō āwut, ānkumwooy kule, 2 “Bāytooyiintēēt Akiriiba, ang'erechaat ra āyyoong'ēē taayeeng'uung' āmwooyē ng'aleek chēē āyēētēē keey kurubta keey āk ng'al alak tukul choo mwooyē :Yuutayeek kurubta keey āk anii. 3 Karaam mbo, kuuyu inkētē :inyiing' nyēē karaam ātēbuutēkaab Yuutayeek āk mbo kiyēē kēēchuunchuunnyēē. Kunyoo, ii, boontēēt, āsooyiing' kule imuyte ānkiiyēbchi yiit kiyēē āmiitē wāāmwooyē. 4 “Inkēt :Yuutayeek tukul wōlēē kyāānērtooy ām kōōrēēnyuu wōlēē /kikēēsikyoo āk mbo ām Yēērusālēēm. 5 Kiikōōnkētoo ām bēsyōōsyēk chēē chaang' ānkōōmuuchē mbo kōōboor, yoo chāmē, kule kyāābooyē Farisaayeek choo kikōrōōmēch miisin ām riibsēētaab kiruutēk. 6 Neennyi /kākiiyyoong'tēēnoo kōōk /kiikuumwoo, kuuyu āboontēē mooyēēt kiyēē kikuurtoochi :Yēyiin mbo kuuko. 7 Kumii :Yuutayeek tukul kuyēyē yiisyēētaab Yēyiin bēēt āk kwēēmooy, kuboontēē mooyēēt kukas kule makuyeyakay kuu yoo /kikēēkuurtoochinē. Boontēēt nyēē wōō, ng'ālyoontooni /kēēboontēē mooyēēt nyēē kayey :Yuutayeek kōōyyoong'tēēnoo kōōk. 8 Kunyoo, ātēēbē kule ām nee yu simōōyēnchinē :akweek kule ing'ēētēē :Yēyiin meet chii nyēē kaakume? 9 “Kyaachamte :nkanii kule asyeem kēēlto ake tukul nyēē kiimuuchāktōōs akwiil Yēēsu nyēbo Naasareet. 10 Kyaayey kuu nyooto ām Yēērusālēēm. Ām kāāmuukēywēēk chēē kikōōno :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch, kyāānāmootē biikaab Yēēsu wōlēē wōō ānkāākērtooy kō. Nto yēē /kābākiitiilchi kule /keebakach, ku anii akeenke nyēē kyāāyib āwut barak āchāmchiintōōsii. 11 Kyāāwēēsyētootēē kooriikaab saayeet chēē chaang' āng'woonchinootē biiko ānkāāsyēēmē ākērchi koong' kutayee keey ng'aleekaab Yēēsu. Kyāākōrōmiitu miisin kut ā-āchinē mbo kiriinkōōsyēk chēbo saang' wāāwusē alak chēē kimii wōlooto. 12 “Nto mii bēsyēēt ake ām booniinēk chēē wuu chooto, kyāāmiitē āwēētii Tamaasko. Kikiikukōōno :bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch kāāmuukēywēēk kule anam bichu. 13 Nto ku makuriik kuyit āsiiswēkaab bēēt, ii, mokoryoontēēt, ku tāāmiitē kēēltaab too āwēētii, kuchōōnēē :lēbkēēyyēēt barak nyēē kiilēkēchēēchē kusiir asiista. Kiikweny yooto kyāāmiitē āk chōōrōōnuutēkyuu. 14 Kikiiryaakte keey tukul, nto mii yoo akas :anii /kēēkuuru ām kuutiinyuu kule, ‘Sāwulō, wē, Sāwulō, 'kēē-āmchoo nee? Nto yu 'kēēlityi keey ng'ot, yoo imiitē iwēēkyoo keey kuu nyooto.’ 15 “Yooto, ateeb kule, ‘Inyiing' ng'oo, ōō, mokoryoontēēt?’ /Kēēkētwoo kule, ‘Anii Yēēsu, nyooto imiitē ibārē. 16 Kunyi, ng'eet. Kāābooruung' keey saakweying' iyēku motwooriintēēnyuu ankiimwaaytaate kiyēē 'keekas kurubta keey āk anii āk mbo kiyēē +māābooruung'. 17 +Māāriibiing' yoo 'kēēnyōōru nyalilta ām wōlēē mii :biikuuk āk mbo ām wōlēē mii :choo ma Yuutayeek. Āmiitē wāāyooktiing' 18 ing'aanyaate mētēwookwaa 'ānkiiwēēkunēē wōlēē mii :mēēnānēēt kukwa wōlēē mii :lēbkēēyyēēt ankung'eetee :rātiisyēētaab Kibrōkōsyoontēēt kukwa wōlēē mii :Yēyiin. Yoo keekaaseenaa keey :bichoo, +māānyōōchi kaat ānkāāsātyi kōōbuur āk choo kyāātiliil.’ ” 19 Kitas taay :Bāwulō kumwooy kule, “Kunyoo, ii, bāytooyiintēēt Akiriiba, manaatay :anii āyēnchi ng'oong'uutyoonoo kichōōnēē barak. 20 Kyāā-āmchi kurook biiko chēē kimii Tamaasko kule kuwēēkiis ām choolwookātēēng'waa ankucham Yēyiin ānkōōboorunēē yēyuutēk kule kiikuweek. Nto yityo, chāā-āmchi nkicheek chēbo Yēērusālēēm āk chēbo Yuuteeya kumukuul āk mbo nkicheek choo kima Yuutayeek. 21 Ng'ālyoontoonooto nyēē kiyey Yuutayeechu kunama āmiitē biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin ankusyeem kule kubakachaa. 22 Nteenee, kiyēētyēēchinoonwoo :Yēyiin ākoy ku ra. Kunyoo, āmiitē raat ku kāāyyoony yuutēyu ā-āmchinē lōkōōywēchu biiko chēē minkēēch āk chēē wōōyēch. Mēēbērē āmiitē āmwooyē chēē kaatasee kusiir choo kimwooyē :ng'ālooltooyik āk Muusa kule makuyeyakay 23 kule makunyalil :Kāārārookiintēēt anku inee nyēē mākuyēk nyēbo taayta /kiing'eetee meet kōōboor lēbkēēyyēēt kurubta keey āk kaararaacheet ām wōlēē mii :Yuutayeek āk mbo choo ma Yuutayeek.” 24 Yu kāmwooy :Bāwulō ng'aleechaa, kunam kuut Fēēstō ānkulē, “Kāākubunuung' mēt, wē, Bāwulō! Kaakuyeyiing' :sumanaanaang'uung' kooraan :mētit.” 25 Kukētyi :Bāwulō kule, “Fēēstō, boontēēt nyēē wōō, mānāābunwoo :mēt mbo kisich. Kiyēē āmiitē āmwooyē ku kiy nyēē yemaat anku bo manta. 26 Inkētē mbo :nkinee bāytooyiintēēt kubooyiit man ng'aleechaa. Kunyoo, āmuuchē mbo āmwoochi nkinee nyēē māmii muyātēēt. Ānkētē mbo kule māmii :kiy mbo akeenke ām ng'aleechu nyēē -mēēnkētē :bāytooyiintēēt, kuuyu mēēbērē kiyēyāksēē :ng'aleechu wōlēē kiwunyaat.” 27 Ām yooto subak kuteeb :Bāwulō kule, “Bāytooyiintēēt Akiriiba, iyēnchiintōōsii :inyiing' āk ng'aleekaab ng'ālooltooyik? Ābērē iyēnchiintōōsii.” 28 Kukētyi :Akiriiba kule, “Lēēkit iweechaa āyēku chiitaab Kiriistō.” 29 Kuwālchi :Bāwulō kule, “Lēēkit, ēē, nto lōō, āsooyē Yēyiin kule māyēk inyiing' baateey :nyēē kaweek, nteenee chii ake tukul nyēē mii kuyēbchinē yiit kiyēē āmwooyē sookerkeyiitu anii, nteenee baateey kēētēērchiinē kubo nyōrōōrōōnichu.” 30 Kiiyyo :Akiriiba āk Fēēliis āk Bēērnikē ākoo mbo nkicheek choo kikiibuur tukul. 31 Kiba saang', nto yu kimii kwoomē lōkōōy ām wōlooto, kumwoochiin kule, “Ntēē māmii :chiichi kuyēyē ng'al chēē yēmāktōōs /keebakach, nto mbo kule /keekerta kō.” 32 Ām yooto, kumwoochi :Akiriiba Fēēstō kule, “Nto kāmānāāmwooy :chiichi kule /bākiiyyoong'tēē taayeetaab Kayisaar, nto /kaakiityaakta.”

Yēyuutēk 27

1 Nto mii yu /kikiikiitiil kule keebe kōōrēētaab Itaalya, /kiiyokoochi Bāwulō āk kibratiisyek alak chiito ake nyēē /kikēēkuurēē Yuulyō nyēē ki :inee nyēē wōō nyēbo lukēētaab Kayisaar. 2 Ām yooto, keelaany mwēēnkēēt nyēē kitākyinē keey Atiramiito nyēē kimii wokumurē kiriinkōōsyēk chēē kimii sakaramteet nyēbo yēēmēētaab Eesya. Kikēēboontootē keey Aristaarko, chiitaab Maaketoonnya nyēē kichōōnēē Teesaloonika. 3 Yu kāyyēēkunēē, keeyit Sitōōn. Yooto, kuyēchi :Yuulyō Bāwulō nyēē karaam kuchāmchi kuwo wōlēē mii :chōōrōōnuutēkyii /sikiikoochi kiy nyēē kāyēētyēēchinēē keey. 4 Kikēēng'ēētyēē yooto subak ankeenam baanta ām mwēēng', nto kuuyu kiwusē :yoomeet nyēē wōō, kēēyēēlchi komosta nyēē kiiyeelaat nyēbo Kubrō. 5 Nto yu kikiikeebeetee mwēēnkēēt kyaay keekeeyte Kiliikya ām Bamfulyaa, keeyit Muura, kiriinkēēt nyēē kimii yēēmēētaab Lukiiya. 6 Kinyoorta yooto :chiichoo kiwōō nyēbo lukēēt mwēēnkēēt ake nyēbo kiriinkēētaab Alekisaantrya nyēē kimii kuwēētii Itaalya. Yooto, kumwoowēēch kule keelaany mwēēnkoonoo. 7 Kikeebe muut ām bēsyōōsyēk chēē chaang'. Kikēēnyōōru wuuyinto, nto bākēēyitē yēē kilēēkitēē kiriinkēētaab Niitō. Nto kuuyu kitaayeeneech :wusōōnēēt takeetas taay āk kēēloo, keeweech keey ankeerub komosta nyēē kimāwusunēē :yoomeet nyēbo Kērēētē. Kēēng'oosng'oosyootēē yēēt ake yēē /kikēēkuurēē Salmoone. 8 Kikēēyēēlchi komostaab sakaramteetaab araarayta ām wuuyinto kut bakeeyit yēēt ake yēē /kikēēkuurēē “Sakaramteet nyēē Yimu,” nyēē kilēēkit kiriinkēētaab Laseeya. 9 Kikiikiiboot āsiiswēk chēē chaang' anku kikiikumiyatiit :baanta, kuuyu kikiikubēk :bēsyēēt nyēē /kēēkirē /kyoomiis. Ām yooto, kumwoochi :Bāwulō bichoo kule, 10 “Murēchu, nto yu ākāsē kule mii wokumiyātiitu :baani. Yoo katakeetas taay makunyeerakay :mwēēnkēēt ānkubootyo :tērēkōōkyoo alake ānkōōboot :alake mbo soboonng'waa.” 11 Nteenee, kichāmchiin :kāāyyoong'iintoonoo kibo lukēēt āk kiyēē kimwooy :chiitaab mwēēnkēēt āk nyēē wōō nyēē kiiyyoonkyinē mwēēnkēēt ankutay kiyēē kimwooy :Bāwulō. 12 Kuuyu kimāyēmāksē kōōbuur yooto bo sakaramtaanaa kut kukeeyta :yiiwootēēt, kookaykaay :biiko wōlēē wōō kule keetas taay. Kiboontēē mooyēēt kule kuyit Fōyinikis ānkōōmuunyēē yooto ākoy kukeeyta :yiiwootēēt. Ki sakaramteet nyēē karaam nyiitēnyi ām Kērēētē nyēē kikas murāt lēt nyēbo komostaab makentany āk murāt lēt nyēbo komostaab tō. 13 Nto mii yu kāwus :yoomeet muut nyēbo komostaab makentany, koosoot :icheek kule kaakoomuukta kiyēē kiisōōtē. Kunyoo, kootyaach mwēēnkēēt ankutas āk baanng'waa kōōng'oosng'oosyootē sakaramteetaab Kērēētē. 14 Nyēē ma tyaa, kuchō :wusōōnēēt nyēē nyikiis nyoo /kikēēkuurēē “Tō-koong'asiis” nyēē kiwusunēē Kērēētē. 15 Kunyoo, kikirkir mwēēnkēēt kut keechamte keey /keetwaareech. 16 Yu kābākēēmur komosta nyēē kimāmii wusōōnēēt nyēbo kōōr kisich nyēē kiikwēēn :bēy nyēē /kikēēkuurēē Kawuuta, keesyeem ām wuuyinto nyēē wōō kut kiichuutu mwēēnkēēt nyēē mining' kuchō āriit. 17 Yu /kikiikiichuut nyoo mining', /keerat mwēēnkoonoo kiwōō kuyaam kule “tetete.” Kuuyu kinyōkōriitu :bichoo kule imuuchē koonach :mwēēnkēēt ng'aayneet nyēbo sakaramteetaab Liibya koochuchuuy kiito ake nyēē kitoochē yoomeet. Kunyi, kibākookyi yoomeet kōōrēētoot mwēēnkēēt. 18 Kitas taay :wusōōnoonoo nyikiis kuwus. Nto mii yu kāyyēēkunēē, /kiinēm tērēkōōk alak ām mwēēng' /ānkēēmēto kule sukukuskusiit :mwēēnkēēt. 19 Nto bēsyēēt nyēē kiikēērē nyooto, /keewiirta mbo tukuuk subak chēē kibo mwēēnkēēt. 20 Kituuluunkēnoot :wōliin bo barak ām bēsyōōsyēk chēē chaang' nyēē /kimākēēkāsē asiista nto mbo kookeelik. Kitas taay yooto tukul :wusōōnēēt kwaawesiit, nto yityo, kubēk :moonikyoo kule ākoo -mēētākōōmuuchāktōōs /takiiraraacheech. 21 Yu kikiikōōbuur :bichoo ām bēsyōōsyēk chēē chaang' nyēē manaa-am kiy, kōōyyo :Bāwulō ānkulē, “Murēchu, nto kōōkāswoo yoo kāāmwoowook kule -mōōng'ēētyēē Kērēētē. Nto kooyey kuu nyooto, nto kāmā-āmook :kiy nto kāmōōbootē kiy. 22 Nteenee ām raat kuu nyi āmwoowook kule ōkich, kuuyu māmii :chii ām akweek nyēē makume, nteenee kiito baateey nyēē makuburyet ku mwēēnkooni. 23 Kōchōōnchoo :malayikeet ām kwēēmowuutaab lang'at. Kōchōōnēē :malayikaanaa wōlēē mii :Yēyiintēēnyuu nyoo āyēchinē yiisyēēt. Kōchākumwoowoo kule, 24 ‘Bāwulō, -mēēmuy. +/Mākiiyyoong'tēēniing' taayeetaab Kayisaar anku kāākumwooy :Yēyiin ām mooyēēnyii nyēē lēēl kule -mōōbēku āk biiko choo ōboontootē keey.’ 25 Kunyoo, ii, murēkyoo, ōkiilyē, kuuyu ākoosēē keey Yēyiin kule makuyeyakay kuu yoo kāākumwooytoowoo. 26 Nteenee, +/mākēēyibēēch ākoy kōōrēēt ake nyēē kiikwēēn :bēēko.” 27 Kitas taay :wusōōnēēt kutwaareech ām araaraytaab Atiriiya. Nto mii yu makuriich kwēēmooy kwēēn ām kwēēmowuutaab taman āk ang'wan ku keeyiimeech :wusōōnēēt, kusēw :biiko choo kimii mwēēng' kule kikiikuriik keeyit kōōrēēt. 28 Ām yooto, kuwiirta kiito ake nyēē nyikiis nyēē /kikiikēērātyi bōrōōwēēt kumāchē kukasee kule taku tyaa :bēēko. Nto bērē kulē, ku kitaku chaang' :bēēko. Kiyitē lōōyinto nyēbo kērēēnkōōk bokol akeenke āk tibtēm kuwo ng'wēny. Nyēē ma tyaa /kiiyokooyto subak bōrōōwoonoo. Nto bērē /kēēlē, kuyit lōōyinto nyēbo kērēēnkōōk tāmānwookik sokool kuwo ng'wēny. 29 Kikēēmuuyē kule imuuchē kuryaach :mwēēnkēēt rwoontōōk ām sakaramteet. Yooto, kiiyokooytē karnaak ang'wan /kiiyyoong'tēē mwēēnkēēt ankeesaay kule kuyyēēkyēēch. 30 Kisyeem :biiko choo kimii kōōrēētootē mwēēnkēēt kule kumwēy. Kinam mwēēnkoonoo kimining' nyoo kimii nyiin āriit ankuyey keey kule kimii kōōyokooytooy karnaak alak choo kiiyyoong'tēē mwēēnkēēt, nteenee ākoo kimāchē kule kumwēyēē kiyooto. 31 Nto mii yoo, kumwoochi :Bāwulō nyēē wōō nyēbo lukēēt āk biikyii bo lukēēt kule, “Yēē -mēēbuur :bichu wōlēēb mwēēnkooni, ku -mōōsobtōōsii.” 32 Ām yooto, kutil :bichoo bo lukēēt bōrōōk chēē /kikikēērātiisyēē kōōsuuyto :mwēēnkoonoo kimining'. 33 Nto yu mākōōrir :kōōrēēt, kumwoochi :Bāwulō biiko kule, “Ām bēsyōōsyēk chēē yitē taman āk ang'wan choo kookukeeyta, kwoobeetaatee kuut ānkōōrwootē kuut ama kiy ake tukul nyēē koo-am. 34 Kunyi, āmwoowook kule ō-āmiisyē. Māchāktōōs ō-āmiisyē sōōsobchē. Māmii :chii mbo akeenke ām akweek nyēē makume.” 35 Yu kēēwoong' :Bāwulō ng'aleechu, kunam mukaatiit ānkubirchi Yēyiin kōōnkōy ām taayeetaab bichooto. Nto mii yoo, kubetes ānkutoow kwaam. 36 Kikimkimiitu :bichoo ānkwoomiis nkicheek. 37 Kikēēyitē :tukul chēē kikēēmiitē mwēēng' biiko bokolwookik āyēēng' tāmānwookik tisab āk lo. 38 Yu kikiikwoomiis :bichooto tukul kut kubiyoong'iis, kumētyi nkoonuuk araaray sukukuskusiit :mwēēnkēēt. 39 Kuyyēēchē :kōōrēēt, maneemuuch :icheek kōōnkēt kōōrēēt nyēē kikas, nteenee kikas yēēt ake yēē kiiwulta keey :bēēko yēē kitinyē ng'aayneet yēē /kikiitiil kule bākōōyyoong'tēē mwēēnkēēt yoo makoomuuchakay. 40 Yooto, kootichtiich nyōrōōrōōnik chēē /kikiikeeratee karnaak choo /kiiyyoong'tēē mwēēnkēēt ankootyaach tukuuk chēē /kēēwēēchwēēchēē mwēēnkēēt. Nto mii yoo, kōōtōrōōr tukuuk chēē toochē yoomeet sukung'eet kuwusto :yoomeet mwēēnkēēt suwokōōyyoong'ēē sakaramteetaab araarayta. 41 Nteenee, koonach :mwēēnkēēt ng'aayneet nyēē kikiituulākoy ānkukiilchi yooto. Kikōōbchi :sēruutaab mwēēnkēēt ng'aaynaanaa kuyey :wusōōnēēt kwiiri :bēēko komostaab saaruuryeet. 42 Kichōb :biiko choo kibo lukēēt kule kubakach kibratiisyek sukung'eet ku mābir bēēko kule kumwēy. 43 Nteenee, kimāchē :nyēē wōō nyēbo lukēēt kule kōōsoob Bāwulō. Ām yooto, kuyeetee ku mayey kuu yoo kākāākuchōbto. Yooto, kumwoochi chēē kiimuuchē kubir bēēko kule koonto kubiroot bēēko ākoy taban. 44 Nto choo king'ēt, ku kimāchāktōōs :choo kubeetee keetiik choo kibētēkunēē keey mwēēnkēēt. Kiyit :biiko tukul taban ām kēēlwookichooto tukwaay nyēē manaa-am :kiy ake tukul.

Yēyuutēk 28

1 Nto mii yu kabakeeyit araarayta taban nyēē manaa-ameech :kiy, kēēbēēru kule /kēēkuurē kōōroonoo kikiikwēēn :bēēko kule Maalta. 2 Kitoroocheech :biikaab kōōroonoo ām kēēlto nyēē karaam ānkōōloowēēch maata. Kikaytit :kōōrēēt, kuuyu kikiikung'ootyēn :kōōrēēt. 3 Yooto, wokukweyaat :Bāwulō kweenik alak, nto yu kēēkoochi ma, kusiikunee :eereeneet ake kweenichaa ku kasyool :maata. Kichākunooynoochi keey āwutaab Bāwulō. 4 Yu kakas :biikaab kōōroonoo kuu nyooto, koosoot kule, “Ākoy ku rumiin :chiichi. Ānkoo kaakoomuuch kuchililee meet nyoo kātānyōōru ām araaray, tākurubē :manta nyēē mēēbērē makuchililee meet.” 5 Nteenee, kilelekta :Bāwulō eereeneet kōōsuuchi ma nyēē manaa-am inee :kiy. 6 Kiisōōtē :biiko kule makookwa :āwut nto kule makooryaakta keey ankume. Kikānyiis :bichooto kulōōyiit kumāchē kukas kiyēē makuyeyakay ām wōlēē mii :Bāwulō. Yu bērē kukas kule māmii :kiyēē kyaam Bāwulō kuweech kāāsōōtēywēēkwaa ānkulē, “Tōōs āyiintēēt :chiichi.” 7 Kimiitē :mbareet ake nyēē kiwōō yooto nyēē kibo chiito ām kōōroonooto nyēē /kikēēkuurēē Bubliiyō. Ki nyēē wōō :chiichooto nyēbo kōōroonooto. Kitaacheech :chiichoo kebe kanyii ānkōōbuurtēēch bēsyōōsyēk sōmōk ām mooyēēt nyēē lēēl kuriibēēch. 8 Kimnyoonē :kwaaniitaab chiichooto ānkimii kāru kitiintiri. Kilāyēē :maat ānkōōbuuntooy :mooyēēt. Ām yooto, kuwo :Bāwulō kō wokoorwaam ānkusoochi. Yu kaakusaay kubēk, kutiinyēē boontoonoo āwunnyēk. Yooto, kusob :boontoonooto. 9 Yu kāākuyēyākiis :ng'aleechaa, kukwaanaat :biiko ām kōōroonooto chēē kimnyoontōōs ānkōōsoob :Bāwulō. 10 /Kikēēkoonyitēēch miisin ām kēēlwookik chēē chaang'. Nto mii yu kikēēmāchē kēēng'ēētyēē yooto kēēbēēchi keey, kukōōnootēēch :bichoo tukun chēē chaang' chēē kikeebeete. 11 Nto yu kāwokubēk :ārook sōmōku, kēētoowu baanta subak. Kikeebeetee mwēēnkēēt ake nyēē kikiimuunyēē kōōroonooto kule kukeeyta :yiiwootēēt. Kibo :mwēēnkoonoo kiriinkēētaab Alekisaantrya. /Kikēēkuurē mwēēnkoonoo kule “Sarameek Kastoor āk Bolukis.” 12 Kikeebe kut keeyit yēēt ake yēē /kikēēkuurēē Sirakuusa. Kikiibuur yooto bēsyōōsyēk sōmōk. 13 Nto mii :bēsyēēt nyēē kiikēērē, kēēng'ēētyēē yooto ankeebe ākoy Rēkiyō. Nto subak bēsyēēt nyēē kirubē nyooto, kuwusunēē :yoomeet komostaab sōōy. Yu kāyyēēkunēē, keeyit kiriinkēētaab Bōtyōōli. 14 Kikeenyoorte wōlooto bo kiriinkoonoo mbo ng'eetaabiya alak chēē kitaacheech kiibuurtē keey ām bēsyōōsyēk tisab. Nto mii yoo nanyuun, kēētākyi keey Rooma. 15 Kikiikukas :mbo ng'eetaabiya ām wōlooto bo Rooma kule kikēēmiitē kēēkwoonii. Yooto kutōrōōkwēēch. Kikēēw :alake ākoy yēē /kēēkuurē kule Ābiiyō nto alak, kukwa :choo ānku bākukānyiis yēē bo “Kooriik sōmōk chēē /kiimuunyēē.” Nto bērē kukas :Bāwulō bichoo, kubirchi Yēyiin kōōnkōy. Ām yooto, kukich. 16 Nto yu kabakeeyit Rooma, /kēēchāmchi Bāwulō kōōbuur nkit āk riibiintēēt akeenke. 17 Yu kakeeyta :bēsyōōsyēk sōmōku ku kakeeyit Rooma, kukuur :Bāwulō kāāntōōyikaab Yuutayeek. Nto yu kikiikōōruruuch keey, kumwoochi :Bāwulō icheek kule, “Mbo ng'eetaabiya, mānāākōchōnkyi biikyoo nto mbo ātēbuutēkaab mbo kuuko. Nteenee /kikeenama ām Yēērusālēēm /ānkiiyokoochoo biikaab Rooma. 18 Kōōkuumwoo :bichoo ankumach kule kootyaaktaa, kuuyu kimāmii :lēēlis ake tukul nyēē kyaaleel nyēē kinyoolchoo /keebakachaa. 19 Nto yu kabakukwiil :Yuutayeek kule -/mākiityooktoo, akas kule kaykay /kiiyyoong'tēēnoo taayeetaab Kayisaar, ānkoo kimāmii :kiy nyēē miyaat nyēē chāāmwooyē kule kiyēwoo :biikyuu. 20 Ng'ālyoontooniitēnyi nyēē kayeya amach kule akasaak, ōō, booyichu. /Kakeerateenaa nyōrōōrōōnichu kubo nyoo ikēnēē keey :mooyēētaab Isirāyēēl kumukuul.” 21 Yooto, kukētyi :bichoo Bāwulō kule, “Nto yu mānāākēēnyōōru :acheek ng'ālyoo ake tukul nyēē chōōnēē Yuuteeya nyēē rubtooy keey āk inyiing'. Mānāāmwoowēēch :mbo ng'eetaabiya chēē kwoonēē wōlooto kiy ake tukul nyēē miyaat nyēē rubtooy keey āk inyiing'. 22 Nteenee, kēēmāchē keekas kule imwooyē nee :inyiing', kuuyu mii :biiko wōlēē wōō kung'āloolē nyēē miyaat kurubta keey āk bichēēb Kiriistō.” 23 Kunyoo, kikāsyiin :bichooto āk Bāwulō bēsyēēt nyēē mākutuuyo. Nto mii yoo, kōōruruukyi keey :biiko chēē chaang' bēsyoonoo wōlēē kitēbunēē :Bāwulō. Kiirwookyi :Bāwulō kwiimēn. Kiiboorchi ng'ālyoo kurubta keey āk bāytooyiisyēētaab kaab Yēyiin ānkuyēyiisyēē siruutēkaab Muusa āk chēbo ng'ālooltooyik kōōboorchinēē biiko kule ki Kāārārookiintēēt :Yēēsu. 24 Kichāmchiin :alake ām kiyēē kimwooyē :Bāwulō, nto alak kutāchiin. 25 Kichuunchuun :icheek ankumach kule kubēēchi keey. Nto ku mānāāng'ēētyo, kumwoochi :Bāwulō kule, “Kimwoochi :Tāmirmiryēētaab Yēyiin mbo kuukoong' manta, yoo kimwooyē kubununēē ng'ālooltooyiintēēt Isaaya kule, 26 ‘Iwē wōlēē mii :bichu ānkuwēēmwoochi kule: Yoo kōōyēbchi yiit, ēē, -mōōkāsē kiy, lēyyē. Nto yoo kookasee koonyek, ēē -mōōkāsē kiy kubooyiit man, lēyyē. 27 Kuuyu wuuyēch bichu :mētēwoy, ānkumoolootiin :yiitin, ēē, ānkunāmākiis koonyay, lēyyē. Nto kiimuuchē :koonyek kukasta, ēē, ānkuyootootiin :yiitiik, lēyyē, ānkōōnkēt :icheek, ēē, nto kiikuweek kuchama, lēyyē, saang'eet :anii, ēē, āsoob icheek, lēyyē.’ 28 “Kunyi, āmāchē āboorwook kule kookucham :Yēyiin kooraraach biiko choo ma Yuutayeek anku mākuyēbchi yiit :icheek ng'aleechaa.” 30 Kiibuur :Bāwulō wōlooto kēnyiisyēk āyēēng' chēē mukuulēch. Kitēbunēē kōōnyii nyēē /kikiibēsēēnchi. Kitoochē biiko tukul choo kāruutoon 31 ānkwoomchinē ng'ālyoontēēt nyēē māmuyē kurubta keey āk bāytooyiisyēētaab Yēyiin, ankooneet mbo kurubta keey āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō.

Rooma 1

1 Anii :nyoo Bāwulō nyoo āyēchinē Kāārārookiintēēt Yēēsu yiisyēēt. Kitoola :Yēyiin āyēku lēbkēēyiintēēt ankootabaanaa saa-amte lōkōōywēkyii chēē kāroomēch. 2 Kisimkukuurtoowēēch :Yēyiin ām siruutēkyii lōkōōywēchoo kubununēē ng'ālooltooyik. 3 Lōkōōywēchu ku choo rubtooy keey āk lekwenyii Yēēsu Kiriistō Mokoryoontēēnyoo nyoo /kikēēsich kuu chii ām kōōtaab bāytooyiintēēt Tāwuti. Nteenee /kikiiboor ām kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule Lekwetaab Yēyiin :inee yoo /kikiing'ēētēē meet. 5 Chāmēēch :Yēyiin kubununēē Kiriistō ānkuyēyēēch keeyey yiisyēētaab lēbkēēyik kyoomchinootē biiko choo ma Yuutayeek wōlēē wuu :inee. Kyoomchinē bichoo kule kōōyēnchi Yēyiin sukōōywēyē. 6 Kunyoo akweek :alake ām bichooto /kikeekwey kubooyiit Yēēsu Kiriistō. 7 Āsubooyook akweek tukul ām Rooma choo chāmook :Yēyiin ankiikootabaanaak ōyēku biikyii chēē tiliilēch. Kōōbēruurook :Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō ānkukōōnook kaalyeet. 8 Kiyēē +maamwaay kurook, ābirchinē Yēyiintēēnyuu kōōnkōy kubununēē Yēēsu Kiriistō kubo akweek tukul kuuyu /kēēmii /kyoomtooy ām kōōrōōsyēk chēē chaang' kule ōkoosēē keey Yēyiin miisin. 9 Kāsē :Yēyiin nyoo āyēchinē yiisyēēt ām mooyēēt akeenke ā-āmtooy lōkōōywēk kurubta keey āk lekwenyii 10 kule ātāsē taay bēsyēēt ake tukul āsoowook ākookoy. Āsooyē kucham :Yēyiin kung'oong'woo raat nyēbo lētuut kēēlto āchōō wōloo ōmiitē. 11 Ābērē nto akasaak sāāng'oobwook rōōbēywoontēēt ake nyēbo Tāmirmiryēēt sukōōtitiirook. 12 Kiyēē āmiitē āng'āloolēē ku wōlēē +mākiititiirtooy keey tukul ām wōlēē kiiyēnchintooy Yēyiin. 13 Mbo ng'eetaabiya, māchāktōōs ōnkēt kule kwāāchōboonu nyi kooy kule āruutoochook nteenee kwaakerektaat. Kwāāmāchē ātitiirook kuu yoo kyāātitiirē kōōrōōsyēk alak. 14 Mākyoo āyēchi biiko tukul yiisyēēt, yoo kā Kirikiik nto choo mā Kirikiik, yoo sumānootiin nto choo māsumānootiin 15 Kiyooto nyēē yēyoo amach miisin kule ā-āmwook nkakweek choo ōmiitē Rooma lōkōōywēk chēē kāroomēch. 16 -Māāmuyoot a-amte lōkōōywēk chēē kāroomēch kuuyu chooto ku kāāmuukēywēēkaab Yēyiin chēē yēyē /kiiraraach chii ake tukul nyoo kēēyēnchi kutoowunēē Yuutayeek nto mii yoo kookeer choo mā Yuutayeek. 17 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu iboorunēē :Yēyiin lōkōōywēchoo wōlēē māchāktōōs kuyeyta :biiko sukuchurta yoo keekaasee keey inee baateey. Kuu yoo /kikeesir kule “Nyōōru soboonto :chiito nyoo churtooy kukeekaasee keey Yēyiin.” 18 Kōōkōōboor :Yēyiin ng'wooninto kuchōōnēē barak kutākyinē biiko choo -mēēywēyē inee āk choo kibrōkōsiis choo kiikutubēē rōkōsng'waa ng'ālyoontēētaab manta. 19 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu inkēt :biiko wōlēē wuu :Yēyiin, kuuyu kisimkōōboorchi keey :inee icheek ām kēēli. 20 Kuchakee /kēēyēyē kōōrēēt, kiiboorunēē :Yēyiin kāāmuukēywēēkyii bo kibchuulyo tukuuk choo kiikuyey ānkōōboorunēē tukuuchooto wōlēē wuu :inee, ānkoo -/mākēēkāsēē inee koonyay āk nkicheek kāāmuukēywēēkyii. Kunyoo, māmii :wōlēē tuuktooy keey :chii. 21 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu ānkoo kiinkēt :icheek Yēyiin, mānēētōrōōr nto kubirchi mbo kōōnkōy, nteenee kiyēk buch :ng'oomnātēēng'waa ānkutubākiis :kāāsōōtēywēēkwaa ām bēērbēēryēēng'waa. 22 Yoo kiyibē keey kule ng'oomēch, kibērbēriitu. 23 Kikutunkyinē :bichoo tukuuk chēē /kēēkusē /kiiwuuytēē biiko nto tāriitēk, tyoong'iik choo bēēsyētē āk choo ichuutēē keey ng'wēny kusiir yoo kātākutunkyinē Yēyiin nyoo bo lēbkēēyyēēt ākookoy. 24 Kiyooto nyēē kiyey Yēyiin kwoosyi bichoo kōōbuurto muchastaab bōōrwoonikwaa sukuyēyē sikornateet ankunyeeree bōōrwoonikwaa. 25 Kōōkuchuunnyēē :bichoo manta nyēbo Yēyiin ānkuwēēkyi keey ng'wiiynaneet kukutunkyinē tukuuk chēē kiyēyē :Yēyiin yēē kātākutunkyinē Yēyiin nkit nyoo itōrōōroot ākookoy. Kuwuuyiit nyooto. 26 Kubo ng'aleechu tukul kookwaasta :Yēyiin bichoo kurub muchastaab bōōrwoonikwaa nyēē miyaat miisin. Kookubakaakta mbo :kooruuk saanikwaa ankoomut keey nkit. 27 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, kookutay :nkicheek murēnik kōōbuur kuu wōloo māchāktōōs :murēno kōōbuurtooy āk koorkēēnyii ankutoorta :muchas kumach murēnēēt ake. Kookusikoraat murēnik alak kut neennyi /kōōkiitiilchi kule +/mākiing'woonchi kurubta keey āk rōkōsoo. 28 Nto subak kuuyu manaacham :bichoo kurub ng'oomnānēētaab Yēyiin nyēbo man, kuchururchi icheek :Yēyiin kōōsōōtē kāāsōōtēywēēkaab rōkōs kuyēyē ng'al chēē māyēmāksē kuyēyē. 29 Kiikoolaambuuch bichu :miyootyēēt nyēē wōō kuu: choolwook, muchas āk rōkōs. Ituuyiityinē keey moon, rumiisyē, yēyootē wōōrōōryēēt, ibērbēēriisyē ānkunyēērootēē ng'al. Yēyootē seemseemnyeet, 30 kung'āloolootēē alak nyēē miyaat, kutāyē Yēyiin, āwēēsēch, āng'oonyēch ānkung'āsē keey. Sākāyootē kēēlwookik chēē kayeyee rōkōs, ānkukōchōnkyinē sikiikwaa. 31 Bērbērēch :bichu, /āmākiikoosēē keey, āmāchāmē chii, āmāriirēē chii. 32 Ānkoo kōōnkētē :icheek kule kiikumwooy :Yēyiin kule chii nyoo yēyē ng'al chēē wuu choo kunyoolchinē :meet, mēēbērē tāsē :icheek taay baateey kuyēyē ng'aleechu nteenee ikoostooy mbo alak choo yēyē ng'aleechaata.

Rooma 2

1 Māmiitē kiyēē tuuchēē keey :chii nyoo itiilchinē alak ng'al kuuyu, yoo yēyē kuu nyooto ām āsiiswēk alak tukul, miitē kōōruustooy keey nkit kuuyu yēyē :nkinee tukuuchooto itiilchinēē alak ng'al. 2 Kiinkētē kule yoo itiilchinē :Yēyiin chii ng'al ām tukuuk chēē wuu choo, kōōyyoong'unēē manta. 3 Ibērē tōōs :inyiing' +meechililee kiyēē mākōōtiilchi :Yēyiin biiko alak yoo 'kēētiilchi chiito ake ng'al ānkiitāsē taay :inyiing' iyēyē ng'aleechaata? 4 Nto, imōōntooy ntusātēēnyii nyoo wōō āk muytaayeenyii, ōō, āmēēnkētē kule kōōniing' bārooyinto :ntusātoonoo bo Yēyiin iweeksee choolwookātēēng'uung'? 5 Yoo iwuuyiitē mēting'uung' itāyē iweeksee choolwookātēēng'uung' mākuchoong'iityiing' :ng'aleek bēsyoonoo ing'woonchinē :Yēyiin biiko. 6 Mākōōtiilchi :Yēyiin chii ake tukul ng'al kurubta keey āk kiyēē kiikuyey. 7 Mākōōkoochi soboontaab kibchuulyo biiko choo tāsē taay kuyēyē tukuuk chēē kāroomēch, choo chēēng'ē lēbkēēyyēētaab Yēyiin ākoo koonyit ām taayeetaab Yēyiin ānkumāchē kunyōōr soboonooto bo kibchuulyo. 8 Nto choo chāmē kōōsōōtē keey nkit ānkutāyē ng'ālyoontēētaab manta ankurub kēēlwookikaab rōkōs, mākōōng'woonchi :Yēyiin miisin. 9 Makunyalil :chii ake tukul nyoo yēyē rōkōs /ānkiing'woonchi. Toowunēē :ng'aleechaa kurook Yuutayeek nto yityo kukēchi choo mā Yuutayeek. 10 Nteenee kutōrōriit :chii ake tukul nyoo yēyē tukuuk chēē kāroomēch ānkukoonyitākoy ānkunyōōr kaalyeet, kutoowunēē kurook Yuutayeek nto yityo kookeer choo ma Yuutayeek. 11 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu mākwēyē :Yēyiin biiko kule anum :nyi ku anum :nyoo. 12 Yoo kāchoolwookēn :chii nyoo mānēēnkēt kiyēē mwooyē :kiruutēkaab Yēyiin, +/makiiruusta ku -mēēnkētē kiruutēchoo. Nto yoo kāchoolwookēn :chii nyoo inkētē kiruutēk, +/makiiruusta kurubta keey āk kiruutēchooto. 13 Mēēbērē biiko choo kāsē kiyēē mwooyē :kiruutēk chēē /kiitiilchinē kule churtootiin ām taayeetaab Yēyiin, nteenee chēē /kiitiilchinē kule churtootiin ku choo rubē kiyēē mwooyē :kiruutēk. 14 -Mēēnkētē biiko choo ma Yuutayeek kiruutēkaab Yēyiin. Ānkoo wuu nyooto, yoo yēyē tukuuk chēē miitē kiruutēchoo, kōōbooru kule sirootiin :kiruutēk mētēwookwaa. Inkētē kiyēē karaam āk kiyēē miyaat. Mwooyē :kāāsōōtēywēēkwaa kule karaam :nyi nto miyaat :nyoo 16 bēsyoonoo bo tabanta yoo itiilchinē :Yēyiin biiko ng'aleekwaa choo wunyootiin kubununēē Yēēsu Kiriistō kuu wōloo mwooytooy :lōkōōywēchu ā-āmtooy. 17 Inyiing' Yuutāyiin nyēē ikēnēē keey kiruutēk, ānkiing'āsē keey kule inkētē Yēyiin. 18 'Inkētē kiyēē mākyiing' :Yēyiin kule iyēyē ānkiikāsēē kiruutēk kiyēē bo man nyēē māchāktōōs iyēyē. 19 'Isōōtē kule itinyē man kule inyiing' nyēē i-ārōōrchinē kēēlto biiko choo kōryootiin ānkiikoochinē mbo subak lēbkēēyyēēt biiko choo mii mēēnān. 20 Inēētē :inyiing' mbo subak choo -mēēnkētē kiy āk maanaayiisyek 'isōōtē kule 'inkētē ng'aleek tukul āk manta nyēbo kiruutēk. 21 Kunyoo, ii, yoo 'inēētē :inyiing' alak -'mēēnēētē keey nkinyiing'? Nto yoo imwoochinē biiko alak kule kutayee keey chōōrsēēt, kwaaming' :nee siichōōrsē :inyiing'? 22 'Imwooyē kule māchāktōōs kutayee keey :chii martaayeet, -'mēēmārtooy :inyiing'? 'Imōōntooy choo kutunkyinē tukuuk chēē /kēēkusē, -mēēchōōrsootēē :inyiing' wōlooto /kēēsooyēē tukuuchoo? 23 'Ing'āsē keey kule irubē kiruutēk, ara -'mēēntosuurē Yēyiin yoo i-iryēē kiruutēchoo? 24 /Kikeesir kule “/Kikiintosuur kaayneetaab Yēyiin ām wōlēē mii :biiko choo mā Yuutayeek kubo akweek.” 25 Karaam iwuuyē Yuutāyiin ānkiinkētē kiruutēk, yoo irubē kiruutēchooto. Nto yoo i-iryēē kiruutēchoo, ikerkeeye choo -mēēnkētē kiruutēchooto. 26 Nto yoo karub :choo ma Yuutayeek mākuutēkaab kiruutēk, kukāsē, oob, :Yēyiin bichoo ku cheechii? 27 Chii nyoo ma Yuutāyiin ānkuyēyē kiyēē mwooyē :kiruutēk, mākōōtiilchiing' ng'al yoo 'kēē-irii kiruutēk ānkoo inkētē :inyiing' kiruutēk chēē sirootiin. 28 -Mēēwuuyē Yuutāyiin nyēbo man kuuyu /kikēēsichiing' iwuuyē Yuutāyiin, nto kuuyu /kikeeyaatiteeniing' kāāmurootāniisyēētaab Yuutayeek. 29 Yuutāyiin nyēbo man ku nyoo boonto keey Yēyiin ām mooyēēnyii. Nyōōru :chiito kāāmurootāniisyēētaab man yoo kayey :Tāmirmiryēēt kuyēk chiitaab Yēyiin āmēēbērē yoo syēēmē kurub kiyēē mwooyē :kiruutēk choo sirootiin. Yēyiin :nyēē siltooy chiito nyēē wuu nyooto, mēēbērē biiko baateey.

Rooma 3

1 Mii :karaamat nee yoo iwuuyē Yuutāyiin, nto yēētyēēchinē nee :kāāmurootāniisyēētaab Yuutayeek? 2 Man, miitē :karaamateet ām keel ake tukul. Nyēbo taayta, /kikiitōōrchi Yuutayeek ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 3 Nto, ii, yoo -/mākiikoosēē keey bichu alak, ku wuu nee? Ara, ibooru :yooto kule -/mākiikoosēē keey Yēyiin? 4 Achicha! Māwuu nyoo. Churtaat :Yēyiin ākookoy ānkoo chāmē :chii ake tukul kung'wiiynānē, kuuyu mwooyē :siruutēk kule, “Sukung'eet ichurtaat ām ng'aleekuuk nyēē yoo 'kēētiilchi chii ng'al itinyē manta.” 5 Imuuchē :chii kumwooy kule, “Yēyē miyootyēēnyoo kutook :Yēyiin kule churtaat miisin. Yēē ākoo yēyē :yooto kōōng'woonchēēch :Yēyiin, ii, so, mēēbērē kaameech buch?” 6 Achicha, māwuu nyoo. Nto kiwuu nyooto, nto kiimuuchē kule nee kōōtiilchi :Yēyiin biiko ng'aleek ām kōōrēēt? 7 Imuuchē :chiito ake kumwooy kule, “Yoo ākoo yēyē :ng'wiiynaneenyuu kutook Yēyiin miisin kule tinyē manta ānkōōtōrōōrākoy :inee, ii, kubo nee /kēēmwooy kule āyēku anii kibng'ōōkisyoo?” 8 Imuuchē kumwooy yooto kule, “Keeyey rōkōs sukutook :kāroomnyēēt.” Mii :biiko alake chēē ng'āloolēēnoo nyēē miyaat chēē kōōkōōyinkyoo ng'aleechaa. Nteenee māchāktōōs bichu /kiiruusta, kuuyu misyinē. 9 Kunyoo +makeemwaay nee? Ara kēēkāroomēch :acheek Yuutayeek kusiir alak? Achicha! Kasimkeemwaay kule kiikuchoolwookēn :chii ake tukul, ānkā Yuutāyiin, ee, nto kāmā Yuutāyiin. 10 Mwooyē :siruutēk kule, “Māmii :chii mbo akeenke nyēē churtaat. 11 Māmii chii nyēē inkētē Yēyiin āmāmii mbo :akeenke nyēē chēēng'ē inee. 12 Kookutay :tukul Yēyiin, ānkuyēk buch. Māmii :chii mbo akeenke nyēē yēyē ng'al chēē kāroomēch.” 13 Mwooyē :siruutēk subak kule, “Kiyootākiis :kuutuweekwaa kuu mbēērōōs, kōōbērbēēriisyē :ng'ēlyēēbikwaa ānkuboonto kuutuway kuu ng'woonoob eereen.” 14 “Chubiisyē :kuutuweekwaa ānkung'woonēch.” 15 “Simkurumiisyē, 16 kunyēērootēē wōlēē bēētii 17 āmēēnkētē wōlēē chōōntooy :kaalyeet.” 18 “-Mēēywēyē :icheek Yēyiin mbo kisich.” 19 Kāākiinkēt kule kiy ake tukul nyoo /kikeesir ām kiruutēk, kunāmē keey āk chiito nyoo miitē ng'wēnyuutaab kiruutēchoo simatuuch keey :chii ake tukul ānkōōtiilchi :Yēyiin kōōrēēt tukul ng'aleek. 20 Kunyoo, māmii :chii nyēē churtaat ām wōlēē mii :Yēyiin yoo rubē kiruutēk. Nteenee kiruutēk :chēē isōōwēēch kule kāākēēchoolwookēn. 21 /Kākiiboorwēēch raat wōlēē imuuktooy kuchurtee :chii āmāmiitē :kiruutēkaab Muusa. /Kisimkeekasee ng'aleechu kiruutēkaab Muusa āk ng'ālooltooyikaab Yēyiin. 22 Chāmtooy :Yēyiin kule churtaat :chii ake tukul yoo ikoosēē keey Yēēsu Kiriistō. Māmii kule ng'oo :ng'oo 23 kuuyu choolwookēnoot :chii ake tukul nyēē -mēēmuuchē kuyityi churtaayeetaab Yēyiin. 24 Kiikuchameech :Yēyiin miisin sikeechurte kubununēē Kāārārookiintēēt Yēēsu nyoo kiwālāng'unēēnēēch soboonnyii kootyaakteech. 25 Kikōōn :Yēyiin Yēēsu /keeyeyee kōrōsēēk sukung'eet kōōchoomnyo biiko āk inee keey yoo keekaasee keey :chii kule kiwasta :Yēēsu korotiikyii kubo inee. Kiyey :Yēyiin kuu nyooto sukōōboorunēē kule tinyē man ām kiyēē kaakootiil ānkukāsyi biiko kiisayta kunyōōchi kaat ām choolwookātēēng'waa. 26 Kutook raat kule churtaat :Yēyiin, yoo itiilchinē chii kule churtaat, yoo keekaasee keey Yēēsu. 27 Ara, kēēng'āsyinē keey nee? Māmii :kiy mbo kisich. Kiimuuchē kēēng'āsē keey kubo kule kēērubē kiruutēk nto kule kēēyēyē ng'aleek alak? Buryo, kēēmāchē buch kule kiikoosēē keey Yēēsu. 28 Kiinkētē kule churtaat :chii kuuyu ikoosēē keey Yēēsu mēēbērē kuuyu rubē kiruutēk. 29 Ara bo :Yēyiin Yuutayeek nkityō, āmēēbērē bo nkicheek choo mā Yuutayeek? Bo :Yēyiin nkicheek choo mā Yuutayeek, 30 kuuyu akeenke :Yēyiin nkit ānku inee nyēē mākōōtiilchi Yuutayeek kule churtootiin yoo ikoosēē keey :icheek Yēēsu ānkōōtiilchi nkicheek choo mā Yuutayeek ām kēēlooto. 31 Ara yoo kakeeyey kuu nyooto kukākēēmētē kiruutēk, kuuyu kiikoosēē keey Kiriistō? Achicha! Māwuu nyoo, nteenee kēēmiitē kiibooru manta nyēbo kiruutēk.

Rooma 4

1 Ara +makeemwaay nee kurubta keey kiyēē kinyōōr :kuuko Abraam? 2 Nto kichurtaat :Abraam ām ng'aleek chēē kiyey nto kiboonto kiyēē king'āsēē keey, nteenee mēēbērē ām taayeetaab Yēyiin. 3 Mwooyē :siruutēk kule “Kiiyēnchi :Abraam kiyēē kimwooyē Yēyiin. Ām yooto nanyuun kuchamta :Yēyiin kule chii nyēē churtaat.” 4 Yoo kābirto :chii nkuruukyii mēēbērē /kēērōōbchinē kiyēē kāākuyēyiisyēē nteenee /kiikoochinē kuuyu yemaat /kiikoochi. 5 Yēyiin nyēē yēyē kuchurta :choo choolwookēnootiin. Māchāmtooy :inee kule churtaat chiito kuuyu yēyē kiy nteenee chāmtooy nyoo iyēnchinē inee. 6 Kiiboor mbo :Tāwuti kule ibēruuroot chiito, kuuyu chāmtooy :Yēyiin kule churtaat :chiichoo yoo iyēnchinē inee āmēēbērē ām kiyēē yēyē :chiichooto. 7 Mwooyē kule, “Ibēruurootiin :biiko choo /kōōkēēnyōōchi kaat ām miyootyēēt nyoo kōboonto /ānkēēmētoochi ng'ōōkisto nyoo kikiikuyey. 8 Ibēruuroot :chii nyoo kōōkōōbuuktoochi :Mokoryoontēēt ng'ōōkiswookikyii.” 9 Ara mākōōbēruur :Yēyiin Yuutayeek nkityō choo imurootānootiin āmēēbērē biiko choo ma Yuutayeek? Kātākēēmwooyē kule /kikeechamta Abraam kule churtaat kuuyu kiikoosēē keey Yēyiin. 10 /Kikēēchāmtooy āyu Abraam kule churtaat? Ara yoo kitākutoombo /kiimuraatan nto yoo /kikiikiimuraatan? Kubooyiit man ki yoo kitoombo /kiimuraatan. 11 /Kikiimuraatan baateey kuyēk kiy nyēē /kākiikiimēē churtaayeet nyoo kikiikusimkunyōōr kuuyu, kiikoosēē keey Yēyiin ku /manaakiimuraatan. Kunyoo, Abraam nyēē kwaaniitaab biiko tukul choo ikoosēē keey Yēyiin ānkoo choo /manaakiimuraatan sukung'eet /keechamta nkicheek kule churtootiin. 12 Inee mbo subak nyēē kwaaniitaab choo /kiimurootānē āmēēbērē /kiimurootānē baateey nteenee ikoosēē keey Yēyiin kuu wōloo kiyēytooy :kuuko Abraam ku /manaakiimuraatan. 13 Kikuurtoochi :Yēyiin Abraam āk muchōkōrōōnikyii kule mākurōōbchi kōōrēēt. Mēēbērē kikuurtoochinē ng'aleechaa kuuyu kirubē kiruutēk nteenee kikuurtoochi kuuyu kiikoosēē keey inee ku chii nyēē churtaat. 14 Nto /kēērōōbchinē kiy biiko kuuyu rubē kiruutēk, nto ki buch kookaasee keey Yēyiin ānku nto /kikiibootē kiyoo kiikukuurtoochi :Yēyiin bichoo. 15 Yēyē :kiruutēk kōōng'woonchi :Yēyiin biiko. Nto kimāmii :kiruutēk nto māmii kiyēē /kēēmwooyē kule kā-iri :chii kiruut. 16 Kuurtoochinē :Yēyiin chii nyoo ikoosēē keey inee kule mākōōbēruur kuuyu chāmē chiichoo, āmēēbērē kuuyu rubē kiruutēk. Kunyoo, nyōōru :biiko tukul choo lōkōkaab Abraam bēruroo, āmēēbērē choo miitē ng'wēnyuutaab kiruutēk baateey, nteenee ānkoo nkicheek choo ikoosēē keey Yēyiin kuu Abraam nyoo baaba :acheek tukul. 17 Yoo kimwoochinē :Yēyiin Abraam kule, “Kaayeyiing' iyēku kwaaniitaab bōrōryōōsyēk chēē chaang'” kiiyēnchi :Abraam ng'aleechaa ām taayeetaab Yēyiin nyoo ikoochinē soboonto choo kiikubēk ānkuyēyē tukuuk choo kimāmii kutook yoo kang'alaal. 18 Kiiyēnchi :Abraam ānkōōkēnēē keey Yēyiin ānkoo kiwuu nyēē kimēēmuuchāktōōs :kiyēē /kikēēkuurtoochinē. Yooto chākuyēk :inee kwaaniitaab bōrōryōōsyēk chēē chaang' kuu yoo kimwoochinē :Yēyiin kule, “Tēē chooto lēēkōōk chēē makukwaanee mooyēēng'uung'.” 19 Ānkoo kut kikiikuyoosiit nyēē kikiikubēk kuuyu, kimāchē kuriichē kēnyiisyēk bokol ankiikung'et :yyoot Saara, mānāānyēbēt :Abraam. Kitas taay kookaasee keey Yēyiin. 20 Nto yooto tukul, manaatay kōōyēnchi Yēyiin kurubta keey āk kiyēē kikiikukuurtoochi. Kititir :inee kookaasee keey Yēyiin ānkōōtōrōōr 21 kuchāmchiintōōs kule tinyē man :Yēyiin kāāmuukēywēēk kuyey kiyēē kiikukuurtoochi inee. 22 Ng'ālyoontooniitēnyi nyēē kiyey “kuchamta :Yēyiin Abraam kule chii nyēē churtaat.” 23 Ng'aleechu mwooyē kule “kuchamta :Yēyiin Abraam” mēēbērē /kikēēsirē kubo inee baateey 24 nteenee kikēēsirē kubo nkacheek choo makuchamteech :Yēyiin kule kēēchurtootiin kuuyu, kiikoosēē keey inee nyoo kiing'ēētēē Mokoryoontēēnyoo Yēēsu meet. 25 Yēēsu nyoo /kikiikooytooy kume kubo ng'ōōkiswookikyoo /ankiing'eetee meet sikeechurte ām taayeetaab Yēyiin.

Rooma 5

1 Kunyoo, kuu yoo /kookeechamteech kule kēēchurtootiin kubo kaakaaseetaab keey, /kōōkiichoomnyēēch āk Yēyiin kubununēē Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 2 Yēēsu :nyēē yēyēēch kuchameech :Yēyiin ām mooyēēnyii nkit kuuyu kiikoosēē keey inee. Kēēng'ērēkootiin kuuyu kiikēnēē keey kule +/mābākiitōrōōrēēch ānkiibuurtē keey Yēyiin. 3 Mēēbērē wuu nyooto baateey nteenee kēēng'ērēkootiin mbo subak kubo nyāliluutēk choo kēēnyōōru, kuuyu kiinkētē kule yēyēēch :nyāliluutēchoo kēēmuytoochi ng'al. 4 Yoo kēēmuytooy, kēētitirē. Yoo kēētitirē, kēēboontē kaamaang'taayeet 5 ānkēēboorē kuuyu, /kikēēkōōnēēch chamateetaab Yēyiin yoo /kikēēng'oobēēnēēch Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 6 Yoo kimākiimuuchē keey, kume :Kāārārookiintēēt ām bēsyēēt nyēē yemaat kubo acheek choo kimākēēchurtootiin. 7 Matyaa kuchāmtooy keey :chii kume kubo chii nyēē karaam nto sinee imuuchē :chii kuchamta keey kume kubo chii nyēē sikēn. 8 Nteenee kiiboorwēēch :Yēyiin kule chāmēēch, yoo kimēē :Kāārārookiintēēt kubo acheek, ānkoo kikēēchoolwookēnootiin. 9 Kunyoo, kuu yoo /kookeechamteech kule kēēchurtootiin kuuyu kiwasta :Yēēsu korotiikyii, makooraraacheech sōō :Yēyiin nyēē tyaa kubununēē lekwenyii ku -mēēng'woonchēēch! 10 Yoo kikēēwuuyē buunikaab Yēyiin, /kikiichoomnyēēch āk inee kubo meetaab lekwenyii. Kunyi, makooraraacheech sōō nyēē tyaa :Yēyiin kubununēē soboontaab lekwenyii! 11 Mēēbērē chuutēchu baateey nteenee kēēng'ērēkootiin mbo ām wōlēē mii :Yēyiin subak kubununēē Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō nyoo kiichoomnyēēch āk Yēyiin. 12 Kichōōnēē :ng'ōōkisto kōōrēēt chiito akeenke, ānkuyib :ng'ōōkisoo meet. Kunyi, kichōōnchi :meet biiko kuuyu kiikuchoolwookēn :tukul. 13 Kimii :ng'ōōkisto kōōrēēt ku /mānāākēēkoon kiruutēkaab Muusa. Nto kimāmii :kiruutēk nto -/mākiisōōtē kule kā-iri :chii kiruut. 14 Nto meet, kiinaam :nyoo chiito kuchakee Atam ākoy Muusa ānkoo mbo chēē mānāāchoolwookēn kuu wōloo kiyēytooy :Atam. Kerkeey :Atam nyoo ki mākuchō. 15 Nteenee makerkeey rōōbēywoontēētaab Kiriistō āk :ng'ōōkistaab Atam. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu yoo ākoo chiito akeenke :nyēē kiisākyi chuut tukul /keekenta /ānkiitiilchi meet, kicham sōō :Yēyiin nyēē tyaa biiko chēē chaang' ānkurōōbchi kiy kubununēē chamateetaab chiito akeenke, nto nyooto ku Yēēsu Kiriistō! 16 Nto subak makerkeey :kiyēē rōōbu :Yēyiin āk kiyēē kiyib :ng'ōōkistaab chiichoo akeenke, kuuyu kiyey :ng'ōōkisoo akeenke /kiitiilchi biiko ng'aleek /ankiiruusta. Nteenee kiyey rōōbēywoontēētaab Yēyiin /keechamta biiko chēē chaang' kule churtootiin ānkoo kichoolwookēn miisin. 17 Yoo kiimuuchē :ng'ōōkistaab chiito akeenke koonaamta biiko tukul meet, ii, ku tyaa soboonto nyēē mākunyōōr :biiko tukul choo rōōbchinē :Yēyiin churtaayeet ām chamateenyii nyēē wōō kubununēē chiito akeenke, nto nyooto ku Yēēsu Kiriistō! 18 Kunyoo, kuu yoo kiyēyē :ng'ōōkistaab chiito akeenke /kiiruusta biiko tukul, kuyēyē :nkinee chiito akeenke nyēē churtaat /keechamta biiko tukul kule churtootiin ānkunyōōr soboonto. 19 Yoo kitāyē :chiito akeenke kukāsyi Yēyiin, kuyey :yooto kuchoolwookēn :biiko chēē chaang'. Ām kēēlto nyēē wuu nyoo, yoo kikāsyinē :chiito akeenke Yēyiin, kuyey :yooto /keechamta biiko chēē chaang' kule churtootiin. 20 Yoo /kikēēkōōnu kiruutēk, kuwōōyiit :choolwookātēētaab biiko. Nteenee yoo kāwōōyiit :choolwookātēēt, kutāsyinē keey :nkinee chamateetaab Yēyiin kuwōōyiitu miisin. 21 Kuu yoo kiiluumē biich :ng'ōōkisto ānkuyibu meet, kōōluumē biich :chamateetaab Yēyiin ānkuyēyē /keechurta sikēēnyōōru soboontaab kibchuulyo kubununēē Yēēsu Kiriistō Mokoryoontēēnyoo.

Rooma 6

1 Kunyoo, keeyey nee? Ara +makeetas taay sōō kēēchoolwookēn sukutāsyi keey :chamateet nyoo boontēēnēēch :Yēyiin? 2 Achicha, māwuu nyoo mbo kisich. Mēēkubāwēēch :ng'ōōkisto, kunyi ara imuuchāktōōs kule nee keetas taay kēēchoolwookēnē? 3 -Mōōnkētē :akweek sōō nee kule kikēēbēku āk Kiriistō Yēēsu yoo /kikiibātisānēēch kēēyēku akeenke āk inee? 4 Kunyi, kikēēbēku /ankeemuyeech āk Kiriistō yoo /kikiibātisānēēch sukung'eet kuu yoo /kikiing'ēētēē Yēēsu meet ām kāāmuukēywēēkaab Yēyiin, kēēnyōōru :nkacheek soboonto nyēē lēēl. 5 Yoo kiikēēnoomnyē āk Kiriistō ām meenyii, kubo man kule kiikēēnoomnyē āk inee yoo /kikiing'ēētēē meet. 6 Kiinkētē kule /kikēēkwērtoochi soboonwēkyoo choo kibo ng'ōōkisto murtooywoontēēt āk Kāārārookiintēēt sukung'eet -mēētinyē :soboonwēchoo kāāmuukēy alak tukul nyēē imuuchē kuyēyēēch kēēyēku motwoorikaab ng'ōōkisto. 7 Mēētākubāwu :ng'ōōkisto :biiko choo kiikubēk. 8 Kikēēbēku āk Kāārārookiintēēt, kunyi kēēchāmchiintōōsii kule kēēsobchootiin kuu yoo soboot :inee. 9 Kiinkētē kule /kikiing'eetee Kāārārookiintēēt meet, āmēētākumēē subak, kunyi mēēkubāwu :meet inee. 10 Yoo kimēē :Kāārārookiintēēt, kiiwaang'ta kāāmuukēywēēkaab ng'ōōkisto kutukul ānkuminyē raat kukoonyitē Yēyiin. 11 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, māchāktōōs ōyib keey :nkakweek kule /kiikiiwaang'ta kāāmuukēywēēkaab ng'ōōkiswookikwook ānkōōminyē ōkoonyitē Yēyiin kubununēē Kāārārookiintēēt Yēēsu. 12 Kunyoo, -mookany kubayta :ng'ōōkis bōōrwoonikwook choo bēku sukutoortaak :muchas ōyēyē tukuuk chēbo rōkōs. 13 -Mōōchāmchi komosta ake tukul nyēbo bōōrwoonikwook kuyey ng'ōōkis, nteenee ō-āsyi keey kubaytaak :Yēyiin kuuyu, /kikeeweekeenaak meet ōnyōōru soboonto. Ōyēyiisyēē komosta ake tukul nyēbo bōōrwoonikwook kuyēyē tukuuk chēē churtootiin. 14 Māmāchāktōōs kubaytaak :ng'ōōkis, kuuyu -mōōmiitē ng'wēnyuutaab kiruutēk, nteenee ōmiitē ng'wēnyuutaab chamateetaab Yēyiin. 15 Ara nee nanyuun? Keetas taay sōō kēēyēyē ng'ōōkis, kuuyu -mākēēmiitē ng'wēnyuutaab kiruutēk nto, kuuyu kēēmiitē āriitaab chamateetaab Yēyiin? Achicha! 16 'Inkēt, oob, kule yoo 'keecham iyēku motwooriintēētaab chii, ku māchāktōōs irubē kiyēē mwooyē :chiichooto? Yoo 'keecham kubāwuung' :ng'ōōkisto inyōōru meet. Nteenee yoo 'keecham iywey Yēyiin, +/makeechamtiing' kule ichurtaat. 17 /Kēēbirchinē raat Yēyiin kōōnkōy, kuuyu ānkoo kikiikuyeyaak :ng'ōōkis ōyēku motwoor, kyoocham ām mooyēēt akeenke kiyēē /kikiineetaak. 18 /Kiikiityaakteenaak ng'ōōkis ankookubaytaak :churtaayeet. 19 Āmwooyē kuu wōlēē kāstooy :biiko, kuuyu ōkuskusēch ām soboontaab Kiriistō. Kuu yoo kyōō-āsyinē komosta ake tukul nyēbo bōōrwoonikwook kubayta :ng'ala chēē mātiliilēch āk mbo rōkōs nyoo tāsē taay kuwōōyiitu, kumākyook raat ō-āsyi komoswookichoo kubayta :ng'aleekaab churtaayeet āk tiliilinto. 20 Yoo kitākubāytook :ng'ōōkis, kimābāytook :churtaayeet. 21 Ara, kāroomnyo nee nyēē kiyibwook :ng'aleechaa kyōōyēyē choo ōchōlchinē raat? Yibu :ng'aleechaa meet. 22 Nteenee kuuyu /kookiityaaktaak ra ōng'ēētyēē bāwunātēētaab ng'ōōkis ankookubaytaak :Yēyiin, ōnyōōru tiliilinto, nto tēē yoo ōnyōōru soboontaab kibchuulyo. 23 Kunyoo, kiyēē yibu :ng'ōōkis ku meet nto kiyēē rōōbu :Yēyiin ku soboontaab kibchuulyo kubununēē Kāārārookiintēēt Yēēsu Mokoryoontēēnyoo.

Rooma 7

1 Mbo ng'eetaabiya, -mōōnkētē kule bāwu :kiruutēk chii baateey yoo tākuminyē kōōrēēt? (Āmiitē āng'āloolēē ām yu choo inkētē kiruutēkaab Muusa) 2 Mwooyē :kiruutēk kule māchāktōōs :koorko nyoo imutaat kunoomnyo āk saanteenyii yoo tākuminyē kōōrēēt. Nteenee yoo kame :saanteet, meetakurataat. 3 Yoo tākusoboot :saanteet ankubeeran :koorkoonoo āk chiito ake, ku kāākuchoonchooyēn. Nto yoo kame :saanteenyii, ku kaakootyaak koomut :chiito ake, nto yooto mēēbērē kāchoonchooyēn. 4 Mbo ng'eetaabiya, ām kēēlto nyēē wuu nyooto /kikiityaaktaak ām kiruutēkaab Muusa, yoo kimēē :Yēēsu, sōōbooyiitu nyooto /kiikiing'ēētēē meet ānkōōyēyē kiyēē itōrōōrē Yēyiin. 5 Yoo kitākubāytēēch :ātēbuutēkyoo choo bo choolwook kiiwuruurē :kiruutēk muchastaab bōōrwoonikyoo kuyēyē ng'aleek chēē yibu meet. 6 Nto raat /kookiityaakteeneech kiruutēchoo, kuuyu kōōkēēbēku kēēng'ēētyēē kiyoo kirātēēch sikēēyēchi Yēyiin yiisyēēt ām kēēlto nyēē lēēl nyēbo Tāmirmiryēēt āmēēbērē ām kēēlto nyoo kibo kēny yoo kikēērubē kiruutēk choo sirootiin. 7 Ara nee nanyuun, miyootēch :kiruutēk? Achicha, māwuu nyoo mbo kisich. Nto kimā kiruutēk, nto mānāānkēt kule choolwook ku kiy nee. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu nto kimāmwooyē kiruutēchoo kule, “-Mēēchōrōkyi kiitaab chii” nto kimānāānkēt kule chōrōkyinooyēēt ku nee. 8 Kiruutēchuutēchu chēē kiyey kunyākyi ng'ōōkis :bārooyinto nyēē kiilaambuucheenaa āyēēlchi muchas ake tukul nyēē miyaat. Nto yoo māmii :kiruutēk, ku māboonto :ng'ōōkis kāāmuukēy. 9 Kyāāminyē kēny ku mānāānkēt kiruutēk, nto yu /kābākēēkōōn kiruutēk, kōōsuuchoo :ng'ōōkis, 10 nto yooto akerkeyiitu nyēē kyaameey. Kyāābēēru kiruutēchooto /kikēēmākyinē kuyib soboonto kuyib meet. 11 Kinyākyi ng'ōōkis :bārooyinto nyēbo kiruutēchoo sukutēwēchoo, nto yooto kubara :ng'ōōkis. 12 Kunyi, tiliilēch :kiruutēk, churtootiin ānku kāroomēch. 13 Ara kibakachaa :kiruutēchooto kāroomēch? Achicha. Kiyibwoo :ng'ōōkis meet kubununēē kiyēē karaam /sikiinkēt kule ng'ōōkis ku ng'ōōkis. Kuuyu kiyēyiisyēē :ng'ōōkis kiruutyēēt nyoo karaam, kutook kule miyaat :ng'ōōkisto nyēē -/mākyoomu. 14 Kwoonēē :kiruutēk wōlēē mii :Yēyiin nteenee yoo taarataat ām ātēbuutēkyuu choo kibo kēny arataat ām ng'ōōkisto. 15 Kunyi, -māānkētē kiyēē āmiitē āyēyē, kuuyu kiyēē ābērē nto ayey, -māāmuuchē kut ayey, nto kiyoo -māāmāchē, āyēyē nyooto. 16 Nto yoo kaayey kiyēē -māāmāchē, āchāmchiintōōsii kule kāroomēch :kiruutēk. 17 Kuu wōloo wuunto, kimēētāku :anii nyēē āmiitē āyēyē kiy nyēē miyaat, nteenee ng'ōōkisto nyoo bāwoo :nyēē miitē kuyēyē. 18 Ānkētē kule yoo taarataat ām ātēbuutēkyuu choo kibo kēny, -māāmuuchē ayey kiy nyēē karaam, kuuyu ābērē nto ayey kiyēē karaam, nteenee -māāmuuchē ayey. 19 Kiyēē āyēyē ku mā nyoo karaam nyoo āmāchē ayey, nto mbo tukuuk chēbo rōkōs choo -māāmāchē ayey, ātāsē taay āyēyē. 20 Nto yoo āyēyē kiyēē -māāmāchē ayey, mēētāku :anii nyēē āyēyē, nteenee ng'ōōkisto nyoo bāwoo nyēē yēyē ng'aleechu. 21 Kunyi, manta :nyi: Yoo āmāchē ayey kiyēē karaam, kuchōōnchoo :rōkōs bakeenke. 22 Ām kāāsōōtēywēēkyuu, āng'ērēkyinē kiruutēkaab Yēyiin, 23 nteenee ākāsē kuyēyiisyē :kāāmuukēywēēk alake ām bōōrnyuu kubooryēē kāāsōōtēywēēkyuu. Yēyoo :yooto aratakse ām choolwookātēēt nyoo mii kuyēyiisyēē bōōrnyuu. 24 Kunyoo, yoo kaarub kāāsōōtēywēēkyuu, kubāwoo :kiruutēkaab Yēyiin, nto yoo kaarub ātēbuutēchu miyootēch chu āyēyē, kubāwoo :ng'ōōkisto. Ābotoot sōō nyēē tyaa! Ng'oo :nyēē sukooraraacheenaa soboonoo yibu meet? Ābirchinē Yēyiin kōōnkōy kubo Yēēsu Kiriistō Mokoryoontēēnyoo.

Rooma 8

1 Nto ra, mēēkumii :chii nyēē bo Kāārārookiintēēt Yēēsu nyēē /tākiiruustooy. 2 Kookootyaaktaak akweek āk anii :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kung'eetee wōlēē mii :ng'ōōkisto nyoo kibāytēēch ānkuyibu meet. Kunyoo, kyōōnyōōru soboonto nyēē lēēl kubununēē Kāārārookiintēēt Yēēsu. 3 Kimēēmuuchē :kiruutēkaab Muusa kukōōn soboonto, kuuyu kiikuskuus :ng'ōōkisto nyoo kibāwēēch. Nteenee kiyey :Yēyiin nyooto, yu kēēyook lekwenyii kuu chii kuchō kōōroonēēb ng'ōōkisto. /Kikeeyeyee Yēēsu kōrōsēēk sukōōsyēēnto ng'ōōkisto kutukul. 4 Kiyey kuu nyooto sikiimuuch keeyey man kuu wōlēē māktooy :kiruutēkaab Muusa kātikoo kakeerub Tāmirmiryēētaab Yēyiin amakeerub ātēbuutēkaab choolwook. 5 Nto biiko choo tākurubē ātēbuutēk chēbo choolwook kubāwu :ātēbuutēchooto kāāsōōtēywēēkwaa. Nto choo rubē Tāmirmiryēēt kubāwu :Tāmirmiryēēt kāāsōōtēywēēkwaa. 6 Chiito nyoo bāwu :choolwookātēēt kāāsōōtēywēēkyii, kunyōōr meet, nto chiito nyoo bāwu :Tāmirmiryēēt kāāsōōtēywēēkyii, kunyōōru :nyoo soboonto āk kaalyeet. 7 Kunyi yoo bāwu :ng'ōōkisto kāāsōōtēywēēkaab chiito, ku buunyoontēētaab Yēyiin :chiichoo. Māchāmchiintōōs :chiichoo ākoo kiyēē māchē :Yēyiin nto man -mēēmuuchē. 8 Kunyoo, -mēēng'ērēēchē Yēyiin :biiko choo bāwu :ng'ōōkis. 9 Nto akweek mābāwook :ng'ōōkis nteenee bāwook :Tāmirmiryēētaab Yēyiin, yoo ōboontē Tāmirmiryoonoo. Nto yoo mātinyē :chii ām akweek Tāmirmiryēētaab Kiriistō, mā bo :nyoo Kiriistō. 10 Ānkoo makume :bōōrto kubo ng'ōōkisto, yoo ōboontē :Kiriistō ām soboonwēkwook, kusobtōōs :tāmirmirookwook kubo churtaayeet. 11 Nto yoo ōtinyē Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyoo kiing'ēētēē Yēēsu meet, mākōōkoochi bōōrwoonikwook soboonto nyēē lēēl kubununēē Tāmirmiryēēnyii nyoo ōboontē. 12 Kunyi, ii, mbo ng'eetaabiya, mii :ng'ālyoo nyēē māchāktōōs keeyey. Mēēbērē sōō kule keerub :ātēbuutēkyoo chēbo ng'ōōkis, 13 kuuyu yoo rubē :chii ātēbuutēchoo, makume. Nto yoo kāyēētyēēchook :Tāmirmiryēēt obakaakte kiyēē miyaat nyoo kicham oyey, ōsobtōōsii. 14 Nto biiko choo intōōchinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin, ku lōkōkaab Yēyiin :choo. 15 Mēēbērē kyōōnyōōru Tāmirmiryēēt nyēē kiyeyaak subak ōyēku motwoor ānkōōmuuyē, nteenee kyōōnyōōru nyēē kiyeyaak ōyēku lōkōkaab Yēyiin. Tāmirmiryoonoo nyēē yēyēēch kēēkuur Yēyiin kule “Baaba.” 16 Chāmchiintōōs :Tāmirmiryēētaab Yēyiin āk nyēēnyoo kule kēēyēku man lōkōkaab Yēyiin. 17 Nto yoo kēēbooyē Yēyiin, kēēyēmtooy āk Kiriistō tukuuk choo boonto Baaba. Yoo kakeenyalil kuu Kiriistō, +mākēēnyōōru wōōyinto kuu inee. 18 Ābērē -/mākiimuuchē /kiikerkeeyee nyalilta nyi kēēmiitē kēēnyōōru ām bēsyōōsyēchu wōōyinto nyoo +mābākēēnyōōru. 19 Mii kukānyē :kiy ake tukul ām kōōrēēt bēsyēēt nyēē māchē kuyey :Yēyiin kutook lōkōkyii. 20 /Kikiitaankooy kiy ake tukul ām kōōrēēt āmēēbērē kule kicham kōōbuur kuu nyooto, nteenee kuuyu kimāchē :Yēyiin. /Tākiikēnēē keey kule 21 +/makiityaaktee kiy ake tukul kāāmuukēywēēkaab meet, ānku mākunyōōru wōōyintaab lōkōkaab Yēyiin. 22 Kiinkētē kule miitē kung'woonchinē kiy ake tukul nyoo miitē kōōrēēt kuchakee kēny ākoy kura kuu yoo ng'woonchinē :cheebyoosya nyoo sichē :leekwa. 23 Māwuu nyoo baateey, nteenee mii kung'woonchēēch nkacheek ām āriit, choo kēēbooyē taayta /kēēkōōnēēch Tāmirmiryēēt, yoo kēēmiitē kēēkānyoonu miisin /keeyeyeech kēēyēku lōkōkaab Yēyiin kutukul /ānkēēkōōnēēch bōōrwoonik chēē leelach. 24 Yoo /kiikiiraraacheech, kikiikēnēē keey ng'ālyoontoonoo. Nto yoo ikēnēē keey :chii kiyēē kāsē mēēbērē mii kōōkēnēē keey kiy mbo kisich. Ātēēbē kule ii, ikēnēē keey :ng'oo kiyēē boonto? 25 Nteenee yoo kiikēnēē keey kiyēē -mākēētinyē, kēēkānyoonu ām muytaayeet. 26 Yēētyēēchēēch :nkinee Tāmirmiryēēt yoo kēētinyē kuskuusyēēt. -Mākiinkētē wōlēē kēēmāktooy keesaayte Yēyiin nteenee ng'ālooltoowēēch :Tāmirmiryēēt kōōtēēyēē keey miisin nyēē māmii :wōlēē +makeemwaayte. 27 Nto Yēyiin nyoo isyoochē moonikyoo, kōōnkētē kiyēē isōōtē :Tāmirmiryēēt, kuuyu ng'ālooltoochinē :Tāmirmiryēēt biikaab Yēyiin kurubta keey āk kiyēē māchē :Yēyiin. 28 Kiinkētē kule ām kiy ake tukul, yēyē :Yēyiin ng'aleek chēē kāroomēch ām wōlēē mii :choo chāmē inee ankiikukwey :inee kubo kiyēē māchēē. 29 Nto choo kisimkōōnkēt :Yēyiin, kiikootabaan kukerkeyiitu lekwenyii sukōōntōōchi :lakwanaatanyii mbo ng'eetaab kaamet chēē chaang'. 30 Nto chooto kisimkootabaan, kukuur nkicheek chooto. Nto chooto kikuurē, kuyey kuchurta, nto chooto kiyēyē kuchurta, kōōtōrōōr subak. 31 Ara, kēēmwooyē nee nanyuun? Yoo nyēēnyoo Yēyiin, mākōōbēlēēch :ng'oo? 32 Yoo kirātēē moo lekwenyii kukōōn kubo acheek, ii, kōōmuuchē kule nee ku mākōōnēēch kiy ake tukul ām chamateenyii? 33 Ng'oo :nyēē imuuchē kootiil kule miyootēch :biiko choo kiikukwey :Yēyiin? Yēyiin nkityōōniin nyēē itiilē kule churtaat :chiito. 34 Kunyoo, ii, ng'oo nee :nyēē imuuchē kooruusteech? Māmii :chii, kuuyu kime :Kāārārookiintēēt Yēēsu, nto subak /kiing'eetee meet ānkutēbunēē raat āwutaab taay nyēbo Yēyiin ānkung'ālooltoowēēch. 35 Ara, mii :chii nyēē imuuchē koobetyeenyeeneech chamateet nyēē boontēēnēēch :Kiriistō? Yoo kākēēnyāliilchē nto yoo kākēēnyōōru wuuyinwēēk nto ku wusiisyēēt nto kāchō :kēmēy nto kakeebe kibchuraat nto yoo kēēmiitē yēē miyaat nto yoo kāchō :mnyaat, -mēēbētyēēnyēēnēēch wōlēē mii Kiriistō mbo kisich! 36 Mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Kēēbooyē meet kwiimēn kubo inyiing' keekerkeeye kēēchiir chēē māchē /bakeetil.” 37 Ānkoo kumii :tukuuchoo tukul, kēēbiirtooyiisyē :acheek kukeeyta kubununēē inee nyoo kichāmēēch acheek. 38 Ānkētē kubooyiit man kule yoo ka meet nto kā soboon, nto ku malayikaan nto tāmirmirook chēē miyootēch, nto tukuuk chēbo ra nto choo bo bēsyōōsyēk choo kwoonii nto ku kāāmuukēy alak tukul, 39 yoo kā kiy nyēē mii barak nto nyēē mii ng'wēny nto kā kiy ake tukul ām choo kiyēyē :Yēyiin, ku -mēēmuuchē :tukuuchoo tukul koobetyeenyeeneech wōlēē miitē :chamateetaab Yēyiin kubununēē Kāārārookiintēēt Yēēsu nyoo Mokoryoontēēnyoo.

Rooma 9

1 Āmāchē amwaay chēbo man ām kāāmuukēywēēkaab Kiriistō nyēē -māābērbēēriisyē. Āchāmchiintōōsii āk kiyēē āsōōtē ānkōōnkētē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin 2 kule ātinyē ng'wooninto nyēē wōō miisin ankookooyiimaa mēt nyēē wuu nyēē mābēku :ng'wooninoo 3 kuuyu /manaakiiraraach mbo ng'eetaabiya, biikyuu bo Isirāyēēl. Ābērē nto kiimuuchāktōōs kuyēētyēēchi icheek nto /kabakiiruustaa anii /ankiitabaaneenaa wōlēē mii :Kiriistō. 4 Icheek chēē kiyey :Yēyiin kuyēk lōkōkyii, icheek chēē kiikoochi :Yēyiin lēbkēēyyēēnyii, kuyēchiin kiirootyeet āk icheek, kōōkoochi kiruutēk āk ntāsimuutēkaab Kōōtaab Yēyiin ānkukuurtoochi icheek kule kōōbēruur. 5 Inkētē :icheek kiyēē kiyēchi :Yēyiin mbo kuukaanyii, ānku kōyiitēnyi nyēē chōōnēē :Kāārārookiintēēt nyoo inee :Yēyiintēētaab tukul. Kusilākoy ākookoy, kuwuuyiit nyooto. 6 Mēēbērē kikusta :Yēyiin ām kiyoo kikuurtoochinē icheek kuuyu mēēbērē biikaab Yēyiin :tukul choo kwoonēē kōyēēb Isirāyēēl. 7 Ānkoo kukwoonēē :Yuutayeek kōōtaab Abraam mēēbērē lōkōkyii :tukul chēbo man. Mwooyē :siruutēk kule, “+/Mākiiyiitēē lōkōkuuk kubununēē Isaka.” 8 Ibooru :yooto kule mēēbērē biiko choo kwoonēē siintaaryeetaab Abraam :chēē lōkōkaab Yēyiin, nteenee choo iyēnchinē kiyēē kiikukuurtoochi :Yēyiin :chēē /kiiyiitē kuu lōkōkaab Abraam chēbo man. 9 Kikuurto :Yēyiin kule: “+Māāyēēwu ām bēsyēēt nyēē wuu nyi kēnyiinoo, nto yooto kuboonto :Saara wēēriit.” 10 Yēyē :Yēyiin kiyēē chamaat :mooyēēnyii. Kikwey kiyēētyēēchi Saara. Kiyey wōlēē kimāktooy ām wōlēē mii :lōkōkaab Rabeeka choo kitinyē kwaan akeenke nto nyooto ku kuuko Isaka. 11 Kimwoochi :Yēyiin Rabeeka kutoombo kusich lōkōkyii ānkitoombo kuyey kiy nyēē karaam nto ku nyēē miyaat kule, “Makubayta :nyēē mining' nyēē wōō.” Kunyi, kiiyyoong'unēē :kwēyiisyēētaab Yēyiin wōlēē kimāktooy :inee, mēēbērē kiyēē kiyey :lōkōchoo. 13 Kuu yoo /kikeesir kule, “Kyaacham Yāākōbō ankaatay Esaaw.” 14 Ara +/makeemwaay nee? Machurtaat :Yēyiin? Achicha, māwuu nyoo mbo kisich. 15 Kimwoochi :Yēyiin Muusa kule: “+Maariiree choo āmāchē ariiree.” 16 Kunyi, riirēē :Yēyiin biiko choo chāmē āmēēbērē kule kuuyu kaam :bichoo booryēēt kumāchē kiy. 17 Kimwoochi :Yēyiin bāytooyiintēētaab Miisir kule, “Kyāāyibuung' ākoy yu sāāboorunēē kāāmuukēywēēkyuu wōlēē imiitē sukung'eet /kyaamtaat kaayneenyuu ām kōōrēēt kumukuul.” 18 Kunyoo riirēē :Yēyiin chii nyoo māchē kule kuriiree ānkōōyoomē mēt chiito nyoo māchē kooyaam. 19 Imuuchē kuteebeenaa :akeenke ām akweek kule, “Ām nee naas sukubērē :Yēyiin kakusta :chii? Ara, ng'oo nyēē imuuchē kukerekta Yēyiin kuyey kiyēē māchē?” 20 Inyiing' ku ng'oo nyēē imuuchē ikētyi Yēyiin ng'ālyoo? -Mēēmuuchē :kiy nyēē /kikēēyēyē kuteebee chiito nyoo kiyēyē kule “Ntēē siiyeyaa kuu nyi?” 21 Imuuchē :chiito nyoo yēyē tērēēnik kuyēyiisyēē mēnēēt akeenke kookaas tērēēnik alak miisin, kuyey alak chēē mā kāroorānēch. 22 Ānkoo kiimuuchē :Yēyiin kōōboor kāāmuukēywēēkyii kōōng'woonchi biiko choo kiikuchoolwookēn choo nyoolchinē /kiikarbuus, kimuytoochi :Yēyiin bichooto. 23 Kiyey kuu nyooto sukoomuuch kōōboorwēēch wōōyinnyii acheek choo kikootabaaneech kēēyēku cheechii ānkēēnyōōru chamateenyii, ānkēēwuuyē Yuutayeek, ee, nto -mākēēwuuyē Yuutayeek. 25 Mwooyē :Yēyiin ām siruutēkaab Oseeya kule: “+Māākuur bichoo ko ma cheechuu kule, ‘biikyuu,’ ānkāākuur choo kōmāāchāmē kule ‘biikyuu choo āchāmē.’ ” 26 Ānkumwooyē :siruutēchoo bo Oseeya subak kule “Wōloo /kikēēmwoochinēē kule, ‘-Mōōwuuyē biikyuu’ +/mākēēkuurēē ām yooto kule ‘Lōkōkaab Yēyiin nyoo tōrōōr.’ ” 27 Mwooyē :siruutēkaab Isaaya kurubta keey āk Isirāyēēl kule: “Ānkoo makuchaang'iit :Isirāyēēliik kwooyēēch āk ng'aayneet ām araarayta, +/makiiraraach chēē ng'ēri, kuuyu 28 makooruusta :Yēyiin biiko ām kōōrēēt areet akeenke.” 29 Kerkeey yoo kimwooyē :Isaaya yoo kibo taay kule “Nto kimānāābākooktoowēēch :Yēyiin nyoo iyyoonkyinē lukōōsyēk tukul keseniisyek, nto kikērkēyiitu biikaab Sotooma āk chēbo Komoora chēē /kikiikarbuus.” 30 Ara, +makeemwaay nee? /Kookeechamta kule churtootiin biiko choo ma Yuutayeek kuuyu kiikoosēē keey Mokoryoontēēt, ānkoo kimanaacheeng' churtaayeet. 31 Nteenee māchurtootiin :Yuutayeek choo kichēēng'ē /keechamta kule churtootiin kurubē kiruutēk. 32 Kiy nee nyēē kibur? Kibur nyi manaakookaasee keey Kāārārookiintēēt nteenee kimoong'tēē keey kiyēē yēyē :icheek. Kiinach “rwaantaanaa ināchē biich” 33 kuu yoo /kikeesir kule “Okas baa, kyāākoochi rwaa nyēē kāānākuut wōliin bo Saayoon ānku rwaanteet nyēē miltooy biiko, nteenee chiito nyoo keekaasee keey inee, mēēbērē /makeetay.”

Rooma 10

1 Mbo ng'eetaabiya, kiyēē māchē :mooyēēnyuu āk kiyēē āsooyē Yēyiin kubo Yuutayeek ku akas kule /kakiiraraach. 2 Ānkētē kule boontēē Yēyiin mooyēēt miisin nteenee moosootiin ām wōlēē inkētitooy Yēyiin. 3 Kuuyu mākāsē :bichoo kēēlto nyoo yēyēē :Yēyiin chiito kuchurta ankiikusyeem kunyōōr churtaayeet ām kēēlwookikwaa nkit, manaacham kurub kēēltaab Yēyiin nyoo yēyē chiito kuchurta. 4 Kichakoowaang'ta :Kāārārookiintēēt kiruutēkaab Muusa sukuchurta :chii ake tukul nyoo iyēnchinē inee. 5 Kimwooy :Muusa kurubta keey churtaayeet nyēē chōōnēē wōlēē miitē :kiruutēk kule, “Chiito nyēē kābēng'tēē kiruutēk, ku mākuminyēē kiruutēchoo.” 6 Kēēmwooyē nee kurubta keey churtaayeet nyoo nyōōru :chiito nyoo ikoosēē keey Kāārārookiintēēt? Mēērook /kēēmwooy kule, “Mākuwo :ng'oo Barak?” (sukoomut Kāārārookiintēēt kuchō ng'wēny,) 7 nto /kēēmwooy kule, “Mākuwo :ng'oo kāābkwoombiich?” (sukoong'eetee Kāārārookiintēēt meet.) 8 Ara, māchāktōōs /kēēmwooy nee? /Kēēmwooyē kule, “Iboontē keey ng'ālyoontēēt ānkumiitē kuut āk mēting'uung'.” Nyooto ku ng'ālyoontēēt nyoo kyoomtooy kule māchāksē /kiikaasee keey Kāārārookiintēēt. 9 Yoo imwoowunēē kuutiing'uung' kule “Mokoryoontēēnyuu :Yēēsu,” ānkiiyēnchinēē mooyēēng'uung' kule kiing'eetee :Yēyiin meet, +/makiiraraachiing' 10 kuuyu, +/makeechamtiing' kule ichurtaat yoo 'kēēyēnchinēē mooyēēng'uung', /ankiiraraachiing' yoo imwoowunēē kuutiing'uung' kiyēē 'iyēnchinē. 11 Mwooyē :siruutēk kule, “Māchōlē :chii nyoo ikoosēē keey Kāārārookiintēēt.” 12 Māmiitē :tēērchinooyēēt kule ng'oo :ng'oo yēē kā Yuutāyiin nto nyoo mā Yuutāyiin. Bo biiko tukul :Mokoryoontēēt ānkōōbēruurē tukul kuyem choo riirchinē inee, 13 kuuyu mwooyē :siruutēk kule “+/Makiiraraach chii ake tukul nyoo riirchinē Mokoryoontēēt.” 14 Ara ii, imuuchē kule nee :icheek kuriirchi inee yoo mānāākōōyēnchi? Imuuchē kule nee kōōyēnchi inee yoo manaakas ng'aleek kurubta keey ākoo inee? Nto imuuchē kukasee nee ng'aleek yoo māmii :chii nyēē kā-āmchi? 15 Ānkōōmuuchē :biiko kwaamtaat kule nee yoo mēēbērē /kākiiyookto bakwaamta? Mwooyē :siruutēk kule “Kāroomēch sōō nyēē tyaa kērēēnkōōy chēbo biiko choo yibu lōkōōy chēē kāroomēch!” 16 Nteenee mānēēyēnchi :biiko tukul lōkōōywēchooto kāroomēch. Mwooyē :Isaaya kule “Mokoryoontēēt, ng'oo nyēē kiiyēnchi lōkōōywēkyoo?” 17 Māchāksē /kyaamta lōkōōywēkaab Kāārārookiintēēt sukukas biiko, kunyi māchāktōōs :biiko kuyēbchi yiit ng'aleechaata sukōōyēnchi. 18 Nteenee ātēēbē kule, ii, ara manaakas :biikaab Isirāyēēl lōkōōywēchu? Kubooyiit man, mwooyē :siruutēk kule: “Kiikukas /kyoomtootēē ng'aleechaa komoswookik tukul chēbo ng'wēnyuuni ankookuyit kōōrēēt kumukuul.” 19 Ātēēbē subak kule “So kimānāākōōnkēt :bichēēb Isirāyēēl ng'aleechu?” Kimwooy Muusa kule: “+Maayey kumēēchook :moo ām wōlēē mii biiko choo mā Yuutayeek. +Maayeyaak ōnyēēru kubununēē choo -mēēnkētē ng'al.” 20 Mwooyē mbo subak :Isaaya kukāng'unoot kule “Kinyōōrwoo :choo mēēbērē kicheeng'aataa, ānkāāboorchi keey choo mēēbērē kiteebaataa.” 21 Nto kurubta keey āk Isirāyēēliik kumwooyē kule, “Ākuurē icheek kwaak ānkoo ku biich chēē -mēēywēyoo ānku cheemakwiiliis.”

Rooma 11

1 Kunyoo ātēēbē kule: Ara kitay :Yēyiin biikyii nkit? Achicha! Anii Isirāyēēliintēēt nyēbo kōōtaab Abraam ānkāābooyē areetaab Beenchamiin. 2 Mātāyē :Yēyiin biikyii chēē kisimkukwey. -Mōōnkētē :akweek siruutēk ām yoo kiriirchinē :Eliiya Yēyiin kung'āloolē biikaab Isirāyēēl nyēē miyaat? 3 Kimwooy kule, “Mokoryoontēēt, kiikubakach :bichu ng'ālooltooyikuuk ankooburyeet kisariinekuuk choo /kēēbēēlēē kōrōsēēk. Kwāāng'ētu :anii nkit ānkumii kusyēēmē kule kubakachaa nkanii.” 4 Kikētyi nee :Yēyiin Eliiya? Kimwoochi kule, “Kwaatuuch biikyuu chēē yitē kisyēērōōk tisab choo mānāākutunkyi Baal nyoo kuurē :biiko alake kule yēyiintēēng'waa.” 5 Kunyi, ānkoo kura, mii :biikaab Isirāyēēl chēē /kiikiituuch chēē kiikukwey :Yēyiin ām chamateenyii. 6 Yu kikwēyē :Yēyiin bichoo ām chamateenyii, ku kiy :nyoo nyēē kirōōbēē :Yēyiin icheek buch, mēēbērē kituwēnēē kubo kiyēē kiyey. Nto /kikēētuwēnēē, nto mēēbērē ki rōōbēywoo. 7 Kunyi, mānāānyōōr :biikaab Isirāyēēl kiyēē kichēēng'ē. Chēē kinyōōr churtaayeet ku choo kikwēyootiin, nto chuut alak /keeyey kukōryo 8 kuu yoo mwooyē :siruutēk kule: “Kiyey :Yēyiin kuyoomcho :mētēwoy. Tinyē koonyek āmākāstēē, kutinyē yiitiik āmākāsē ng'al ākoy kura.” 9 Mwooyē :nkinee Tāwuti kule: “Irooko /keetech /ankeenam ām sookwoonuutēchookwaa. Irooko kōōbutiis /ānkiing'woonchi. 10 Irook kutubākiis :koonyekwaa simakas kiy ānkōōkuuykuuyoot ākookoy.” 11 Ātēēbēēnook subak kule, ii, ara /kikiinach Isirāyēēliik kumilta keey nyēē mēētābākusyoong'u? Achicha! Nteenee kuuyu kiikuyey lēēluut :bichoo, ku /makiiraraach biiko choo mā Yuutayeek sukuchōlyo :Yuutayeek. 12 Yoo kilēēlē :Yuutayeek, kunyōōr :kōōrēēt kumukuul bērur, nto yoo /kikiibēruurē choo mā Yuutayeek kubununēē lēēluutyēētaab Yuutayeek, ku tyaa nanyuun bērur nyēē mākunyōōr, yoo kāyis keey. 13 Āmiitē āng'āloolwook akweek choo ma Yuutayeek. /Kiikeeyeya āyēku lēbkēēyiintēētaab choo ma Yuutayeek. Kunyi, ābirchinē Yēyiin kōōnkōy kubo yiisyoonootonyuu, 14 kuuyu ātinyēē mooyēēt kule nto āsōōwu biikyuu choo Yuutayeek kuchōlyo, sukung'eet /kiiraraach alak kereeryaa. 15 Yoo kitāyiisyē :icheek, /kiichoomnyo kōōrēēt āk Yēyiin. Nto yoo kāchāmiis :icheek, kukērkēyiitu nee? Kērkēyiitu yoo /kakiing'eetee meet biiko. 16 Yoo /kikiitāboonchi mbo kuuko Yēyiin, kōōtāboonootiin :nkicheek keseniisyek. Yoo /kākiitāboonchi tiikiitēk Yēyiin, kōōtāboonootiin :nkicheek sokonaak. 17 Man, /kikeebetech sokonaak alak chēbo musēytuuniit /ānkēērōōbtook akweek kēētooto ānkoo kyōō-ābu kēētitaab wōōk. Neennyi ōmiitē ōchuutē ānyiinyēēt nyēē chōōnēē tiikiitēkaab kēētooto. 18 Ānkoo /kikeebetekta sokonaachaa, mēērook ōmōōntooy. Māchē ōnkētē kule mābiitēēnook akweek :tiikiitēk, nteenee akweek chēē ōbiitēē tiikiitēk. 19 Ōmuuchē omwaay kule, “/Kikēēbētēktooy sokonaak chuut /sikiikeereeneech.” 20 Man, /kikeebetekta kuuyu kimēēkoosēē keey Kāārārookiintēēt. Nteenee /kikeechamaak kuuyu kyōōkoosēē keey inee. Kunyoo, -mōōyib keey barak nteenee māchāktōōs ōriibē keey, 21 kuuyu yoo -kimēēmuuchē :Yēyiin kootuuch sokonaak choo kibiititooy :kēētit, ii, /bakeemwa nee akweek choo /kikēērōōbtook, mābētēktook nkakweek? 22 Kunyi, ōrōōtootē wōlēē kirurto Yēyiin :moo āk kōrōōmātēēt nyēē boonto. Kōrōōm ām wōlēē miitē :biiko choo kiikuchuunnyēē ng'aleekyii nteenee ruroot :moo ām wōlēē ōmiitē :akweek kātikoo baateey ōtāsē taay ōkoosēē keey inee. Nto buch, +/makeebetektaak nkakweek. 23 Nto nkicheek Yuutayeek yoo kātēbi kut kutay ng'aleekwaa ānkōōyēnchi Yēyiin +/mākēēkētyi yoo /kākēēbētēchēē, kuuyu tinyē :Yēyiin kāāmuukēywēēk kukētyi yooto. 24 Ara yoo kichāmē :Yēyiin kutaachaak :akweek choo ma Yuutayeek, ii, ku mātoochē areet akeenke Yuutayeek kuuyu /kisimkiitāboonchi inee? 25 Mbo ng'eetaabiya, māmāchē ōsōōtē kule ōkāroomēch kusiir Yuutayeek. Kunyi āmwoowook ng'ālyoontooni /kikiiboorwoo. /Kikeeyey kuyoomcho :mētēwookaab Yuutayeek alak kut /kokiiraraach biiko choo mā Yuutayeek ku tēē wōlēē kikisatita :Yēyiin 26 Ām yooto +/makiiraraach biikaab Isirāyēēl kutēē yēē tēē, kuu yoo /kikeesir kule, “Mākuchōōnēē :Kāārārookiintēēt Saayoon, ankuyey matakutay :kōōtaab Yāākōbō Yēyiin. 27 +Maayey kiirootyaaniitēnyi āk icheek yoo āwuuntoochinē ng'ōōkiswookikwaa.” 28 Buun :Yuutayeek ām wōlēē miitē :lōkōōywēk chēē kāroomēch. Nto kuuyu kitay :icheek lōkōōywēchoo, /kēēkōōnook akweek. Nteenee tākuchāmē :Yēyiin bichoo, kuuyu kisimkukwey mbo kuukaanyii. 29 Māwēēchē :Yēyiin kāāsōōtēywēēkyii kurubta keey kiyēē kirōōbchi biiko āk kiyēē kikuurchi kuyey. 30 Kimōōkoosēē keey :akweek Yēyiin nteenee yoo kitāyē :Yuutayeek, ōnyōōru :akweek kiisaynyii. 31 Kuu yoo kimōōyēnchinē :akweek ku mēēbērē iyēnchinē :icheek Kiriistō. Nto kuu yoo kōōnyōōru :akweek kiisaytaab Yēyiin, mākunyōōr :nkicheek bichooto kiisayaata. 32 Kuuyu tāyē :biiko tukul Yēyiin, kōōmuuchē kuriiree biiko tukul kwooyēēchiin. 33 Lēyyē, wōō Yēyiin! Tyaa sōō :bērurnyii āk kiirnātēēnyii. Inkētē ng'al nyēē tyaa! Wōō sōō nyēē tyaa :kiyēē kiikusat! Māmii :chii nyēē imuuchē kut kōōnkēt kēēlwookikyii! 34 “Ng'oo :nyēē kiikōōnkēt kiyēē isōōtē :Yēyiin? Nto ng'oo :nyēē kiikōōrwookyi Yēyiin?” 35 “Ng'oo :nyēē kiikōōkoochi Yēyiin kiy sukumāchē kuyookyi :Yēyiin?” 36 Kiyēyē :Yēyiin kiy ake tukul nyoo miitē kōōrēēt, ānkukwoonēē :tukuuk tukul wōlēē miitē :inee, anku cheechii :tukuuchooto. Kunyoo, kutōrōriit :Yēyiin ākookoy. Kuwuuyiit nyooto!

Rooma 12

1 Kunyi, ii, mbo ng'eetaabiya, kuuyu kiriireenaak :Yēyiin, āsooyook kule otabaan keey /keeyeyeenaak kōrōsēēk ōsobchootiin, ōtiliilēch ānkōōng'ērēēchē Yēyiin. Yooto, ōmiitē ōyēchinē Yēyiin yiisyēēt ām kēēlto nyēbo manta. 2 Matoorub tukuuk chēbo soboontaab kōōrooni, nteenee oweech keey ankoosoot tukuuk chēē leelach. Yoo kooyey kuu nyooto, +mōōnkēt ānkōōbēēru kiyēē māchē :Yēyiin, kiyēē karaam, kiyēē chamtaat āk kiyēē churtaat. 3 Kuu yoo ōnkētē :akweek kule kiyeya anii :Yēyiin ām chamateenyii āyēchi yiisyēēnyii, āmwoochinē chii ake tukul ām akweek kule -mēēyib keey barak kukeeytee wōlēē itēēnē, nteenee ikāsē keey kuu wōloo iwuuyē. Kikōōkoochi :Yēyiin chii ake tukul ām akweek yiisyēēt nyēē ōyēchinē ōkoosēē keey inee. 4 Kuu yoo boonto :bōōrtaab chiito komoswookik chēē chaang' ānkuyēyē :komosta ake tukul yiisyēēnyii, 5 kēēwuuyē :acheek biikaab Kiriistō nyooto. Ānkoo kēēchoong'ēch, kēēwuuyē :tukul kiito akeenke ām Kiriistō kēēyēētyēēchinē keey. 6 Boonto :chii rōōbēywoontēēt nyēē teer ām wōlēē miitē :ake kurubta keey āk bērur nyēē kiikurōōbwēēch :Yēyiin. Yoo /kikēērōōbchi ake kuyēk ng'ālooltooyiin, ku māchāktōōs kuyēyiisyēē kurubta keey āk kiyēē iyēnchinē. 7 Nto yoo /kikēērōōbchi kule kuyēētyēēchinē biiko, ku māchāktōōs kuyēētyēēchi, nto yoo /kikēērōōbchi kooneet biiko, kōōnēētiis. 8 Nto yoo /kikēērōōbchi kōōtitiirootē biiko, kōōtitiiriis. Nto yoo /kikēērōōbchi kuyēētyēēchinēē biiko beesaanik, kōōkoochi ām mooyēēt nyēē lēēl. Nto yoo /kikēērōōbchi kōōntōōchi biiko, ku māchāktōōs kōōnēmchi keey yiisyoonoo. Nto yoo /kikēērōōbchi kuriiree alak, ku māchāktōōs kuyey ām ng'erekweek. 9 -Mōōyēyē keey kule ōchoomtōōsii āmēēbērē wuu nyooto. Māchāktōōs ōchāmē keey ām mooyēēt akeenke. Otayee keey kiyēē bo rōkōs nteenee ōkiilchi kiyēē bo man. 10 Ōchoomtōōsii kuu biiko choo tuubcho ānkōōkoonyitē biiko alak kusiir wōloo ōkoonyititooy keey nkityō. 11 Ōyēchinē Mokoryoontēēt yiisyēēt ām mooyēēt akeenke nyēē -mōōchoostōōsii ānkōōnēmchinē keey Yēyiin. 12 Ōng'ērēchē, kuuyu ōkēnēē keey Mokoryoontēēt. Ōmuytoochinē yoo kākwoonchook :nyāliluutēk ankootas taay ōsooyē Yēyiin. 13 Ō-āmchiintōōsii āk biikaab Yēyiin kiy ake tukul nyēē māchē, ānkutoochē tāyēēk nyēē karaam. 14 Yoo kāwusook :chii, osaay Yēyiin kōōbēruur chiichooto, āmōōchub. 15 Ōng'ērēēkiisyē āk choo ng'ērēchē, ānkōōriiryē āk choo riirtōōs. 16 Ōminyē ām kaalyeet āmōōng'āsē keey, nteenee ōchāmē ōtēbchēē āk mbo biiko choo bo ng'wēny āmōōyibē keey kule ōng'oomēch miisin. 17 Yoo kāyēwook :chiito ake ng'al chēē miyootēch, -mōōyēchi nkinee miyootyēēt, ānkōōriibē keey okas kule kooyey ng'al chēē chāmē :biiko tukul kule kāroomēch. 18 Nto yoo imuuchāksē, kurubta keey āk akweek, ōminy ām kaalyeet āk chii ake tukul. 19 Chōōrōōnuutēkyuu, yoo kāyēwook :chii ng'al chēē miyootēch, -mōōyookyinēē miyootyēēt, nteenee ōbākookyi Yēyiin kōōng'woonchi chiichooto, kuuyu mwooyē :Yēyiin ām siruutēk kule “Yēmāksē āyooku :anii, kunyoo, +maayey kuu nyooto.” 20 Nteenee “Yoo amaat :kēmēy chii nyoo wēchiing', ibay, nto yoo amaat :melel, ikoochi kiyēē kayye. Yoo 'keeyey kuu nyooto, makuchol kuu yoo kāmiitē āng'oong'tiinēk mēt.” 21 Kunyoo, -meekany kubiiring' miyootyēēt, nteenee ibiirtee miyootyēēt karaamateet.

Rooma 13

1 Māchāksē :chii ake tukul kōōywēyē choo bo kāāmuukēywēēk kuuyu māmii :kāāmuukēywoo nyēē kimāyēyē :Yēyiin. Kāāmuukēywēēk alak tukul choo miitē kōōrēēt ku chēē kikōōnu :Yēyiin. 2 Nto chii ake tukul nyoo kwiilē kāāmuukēywēēk choo miitē kōōrēēt kumiitē :nyoo kukwiilē kiyēē kiikootiil :Yēyiin ānku mākōōtiilchi :Yēyiin nyooto ng'aleek. 3 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu -mēēng'woonchinē :bāytooyik chii nyoo yēyē kiyēē karaam, nteenee ing'woonchinē nyoo yēyē kiyēē miyaat. Yoo imāchē simēēmuyēē biiko choo boonto kāāmuukēywēēk, ku māchāksē iyēyē ng'al chēbo man nto yooto, mākusiltiing'. 4 Yēchinē :bichoo Yēyiin yiisyēēt kuyēwuung' nyēē karaam. Nto yoo 'keeyey ng'al chēē miyootēch ku māchāktōōs imuyē, kuuyu boonto kāāmuukēywēēk kōōng'woonchiing'. Yēchinē :icheek Yēyiin yiisyēēt nyēbo man sukōōng'woonchinē chii nyoo yēyē ng'al chēē miyootēch. 5 Kunyoo, māchāktōōs kēērubē kiyēē mākwēēch :choo bo kāāmuukēywēēk āmēēbērē sōō baateey kuuyu imuuchē /kiing'woonchēēch nteenee kuuyu kiinkētē kule karaam kēēyēyē kuu nyooto. 6 Kiyooto mbo subak nyēē yēyook ōkwēchinē syuuruut choo bo kāāmuukēywēēk, kuuyu yēchinē Yēyiin yiisyēēt. Wuulyēē :bichoo yiisyēētaab bāytooyiisyēēt. 7 Yoo boonto :chii ām akweek bēsēntaab ake, kuyookyi. Yoo syuuruut, kukweyta, nto yoo syuuruut nyēbo tukuuk chēē boonto chii, kukweyta nkinee. Ōkoonyitē chii ake tukul nyoo māchāktōōs /kēēkoonyit, ānkōōywēyē nyoo māchāktōōs /kiiywēyē. 8 -Moocham bēsēntaab chii ake tukul, nteenee ocham baateey bēsēntaab chamateet. Ōchoomtōōsii, kuuyu chii ake tukul nyoo chāmē chiito ake kuyēyē kiyēē mwooyē :kiruutēk. 9 Okas baa kiruutēk: “-Meemarte,” “-mēērumiisyē,” “-mēēchōōrsē,” “-mēēchōrōkyi kaab chii” āk kiruutēk alak tukul chēē miitē. 10 Yoo ichāmē laatyeeng'uung', -mēē-āroontooy; kunyi ityiichē :chamateet kiyēē māchē :kiruutēk. 11 Ōyēyē ng'aleechaa ōnkētē wōlēē wuu :bēsyōōsyēchu, kuuyu kaakuyit :bēsyēēt nyēē ōsēwunēē rwoonik. Kaakuriik kuyityiin /kiiraraacheech nyēē mēēku tēē yoo kikiiyēnchinē Kiriistō. 12 Mii wokubēku :kwēēmowuut ānkumii wokuyitu :bēētuut. Kunyi keesatee keey tukuuk choo bo mēēnānēēt ankiiluumee keey lēbkēēyyēēt. 13 Okany kēēminyē soboonto nyēē chuulaat kuu wōloo wuunto :bēētuut. Otayee keey sookwoonuut choo ō-āmē kut bōōkēēytēē āk mbo bōōkitēēt, martaayeet āk sikornateet. -Mōōwookuutōōsii nto ōtuuyiityinē keey moon. 14 Nteenee, ōluumē keey Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō āmōōyēnchi muchastaab ātēbuutēkwook bo ng'ōōkis.

Rooma 14

1 Yoo ōkāsē kule kuskus :chiito ake ām kāāyēnchinooyēēt, otaach, amookwiil wōlēē isōōtitooy. 2 Mii :choo mākāsē yēēt kiy yoo kaam āmnyoo ake tukul, ānku mii :choo kuskusēch ām kāāyēnchinooyēēt chēē āmē nkwoontēēt nyēē tuuy baateey. 3 Māmāchāktōōs :chii nyoo āmē āmnyoo ake tukul kumōōntooy nyoo mā-āmē āmiichoo tukul, āmāmāchāktōōs mbo kōōtiilchi :nkinee nyoo mā-āmē āmiichoo tukul nyiin ng'al kuuyu kookucham :Yēyiin nyooto. 4 Inyiing' ku ng'oo siitiilchi chiitaab chiito ake ng'al. Mokoryoontēētaab chiichoo :nyēē itiilē kule kēēsuuyto nto kule kābiirtooyiis :chiichooto. Nteenee biirtooyiisyē kuuyu boonto :Mokoryoontēēt kāāmuukēywēēk kuyey chiichoo kubiirtooyiis. 5 Kāsē :chiito ake bēsyēēt ake kule wōō kusiir ake, nto ām chiito ake, ku kerkeey :bēsyōōsyēk tukul. Kunyi, māchāktōōs :chii kurubē wōlēē wuu :kāāsōōtēywēēkyii. 6 Chiito nyoo kālē wōō :bēsyēēt ake kusiir ake, kuyēyē kuu nyooto kubo Mokoryoontēēt. Nto nkinee nyoo āmē āmnyoo ake tukul kwoomē kubo Mokoryoontēēt kuuyu yoo yēyē kuu nyooto kubirchinē Yēyiin kōōnkōy. Nto nyoo mā-āmē āmiichoo tukul ku kayey kuu nyooto kubo Mokoryoontēēt kubirchinē Yēyiin kōōnkōy. 7 Māmii :chii ām acheek nyēē sobē kubo inee keey, nto kumēē kubo inee keey. 8 Yoo kēēsobtōōsii, kēēsobtōōsii kubo Mokoryoontēēt, nto yoo kākēēbēku, kēēbēku kubo Mokoryoontēēt. Kunyoo, yoo kākēēsobchē nto yoo kākēēbēku, tākēēbooyē Mokoryoontēēt. 9 Kime :Kāārārookiintēēt ankung'eetee meet sukuyēk Mokoryoontēētaab choo kiikubēk āk choo sobtōōs. 10 Ara, ii, ām nee yu iruustooy ng'eetaabiya ake? Nto imōōntoochinē nee ng'eetaabiya ake? -'Mēēnkētē kule +/mābākiiyyoong'tēēnēēch tukul taayeetaab Yēyiin /ānkiitiilwēēch ng'aleek. 11 Kimwooyē :Yēyiin kule “Kubooyiit man, mākukutung'woo :chii ake tukul ānku mākumwooy :chii ake tukul kule anii Yēyiin.” 12 Kunyoo, mākumwooy keey :chii ake tukul ām acheek ām taayeetaab Yēyiin. 13 Māchāktōōs nanyuun keetayee keey kiiruustooy alak. Yoo kātākēēyēyē kuu nyoo, keekas kule kamakeeyey kiy nyēē imuuchē koonach tuubchēēnyoo nto kuyey kuchoolwookēn. 14 Kuu yoo kiikōōboorwoo anii :Mokoryoontēēt Yēēsu, ānkētē kubooyiit man kule māmii :āmnyoo ake tukul nyēē mātiliil. Nteenee yoo kāsē :chii kule mātiliil :kiy ku mātiliil :kiyoo ām chiichooto. 15 Nto yoo ākoo mākārāmchinē ng'eetaab koomēt :wōlēē i-āmtooy āmiik, ku mēēbērē imiitē ibooru chamateet. -Meekany iwaang'te ng'eetaab koomēt kubo wōlēē i-āmtooy āmit nyoo inee :nyēē kimēēchinē :Kāārārookiintēēt. 16 -Mookany /kiimiyaat kiyēē ōbērē :akweek karaam. 17 Mārubtooy keey :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin āk āmit chēē /kyoomē nto tukuuk chēē /kēēyyēē nteenee rubtooy keey āk churtaayeet, kaalyeet āk ng'erekweek ām Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 18 Wuu nyooto, kuuyu chii ake tukul nyoo yēchinē Kiriistō yiisyēēt ām kēēli kōōng'ērēēchē Yēyiin ānkuchāmtooy nkicheek :biiko. 19 Kunyoo, lēyyē, okany keesyeem wōlēē kiimuuktooy keeyey kiyēē yibu kaalyeet ānkuyēyēēch kiititiir keey. 20 -Mēēboot yiisyēētaab Yēyiin kubo baateey kiyēē i-āmē. Tiliilēch :āmiik tukul, nteenee makaraam kwaam :chii āmnyoo nyēē imuuchē kuyey ake /kiinach. 21 Makaraam i-am bēēny nto iyyee may nto iyey kiy ake tukul nyēē imuuchē kuyey ng'eetaab koomēt /kiinach. 22 Kunyi, yoo mii wōlēē isōōtitooy tukuuchoo, ikany kung'ētunēēniing' inyiing' āk Yēyiin. Ibēruuroot :chiito nyoo inkētē kule karaam :kiyēē miitē kuyēyē. 23 Nto chiito nyoo āmē āmnyoo kōōsōōtē kule mēērook kwaam, ku kaakooruusta keey nkit, kuuyu āmē āmnyoontoonoo kōōsōōtē kule makaraam. Kiy ake tukul nyoo /kēēyēyē /kiisōōtē kule makaraam, ku ng'ōōkis :kiyoo.

Rooma 15

1 Māchāktōōs acheek choo kēēkichootiin kēēmuytoochinē biiko choo kuskusēch, māmāchāktōōs kiing'ērēēchēē keey nkit. 2 Māchāktōōs kiing'ērēēchē :acheek tukul biiko alak sukukich :nkicheek. 3 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mēēbērē kiing'ērēēchē keey :Kiriistō nkit nteenee kuu wōloo /kikeesirta kule: “Kwaaramat :anii ng'aleek tukul choo miyootēch choo kiwiiruung' :biiko.” 4 /Kikēēsirē siruutēk tukul chēbo kēny kooneeteech ānkuyēētyēēchēēch kēēmuytoochi ānkōōtitiirēēch, yoo kiikēnēē keey Yēyiin. 5 Lēyyē, Yēyiin :nyēē yēyē biich /kēēmuytoochinē ng'al ānkēēkimkimiitu. Kunyi, āsoomē inee kule kukōōnook mooyēēt nyēē kōōnoomnyē, yoo ōrubē Yēēsu Kiriistō, 6 sōōtōrōōr ām mooyēēt akeenke Yēyiintēēt nyoo inee ku kwaaniitaab Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō. 7 Ōchoomtōōsii kuu yoo kichamaak :Kiriistō sukutōrōriit :Yēyiintēēt. 8 Āmwoowook kule kichō :Kiriistō kuu Yuutāyiin kōōboor kule man :kiyēē kikuurtoochinē :Yēyiin mbo kuuko, 9 ānku mākusilto :biiko choo ma Yuutayeek Yēyiin bēsyēēt ake kubo riirikyii. Kuu yoo /kikeesir kule, “Kunyi, +māāsiltiing' kēēboontē keey biiko choo ma Yuutayeek. +Māātyēēn tyēēnwookik āsilēēniing'.” 10 Mwooyē mbo subak kule “Ong'erech :akweek choo ma Yuutayeek āk biikyii.” 11 Tāsē taay kumwooyē kule “Ōtōrōōr Yēyiin :akweek tukul choo ma Yuutayeek, ānkōōsil Yēyiin :biiko tukul.” 12 Mwooyē subak :Isaaya kule “Mākutook :chii nyēē chōōnēē kōōtaab Yeese. Nyooto nyēē machakubayta kōōrōōsyēk ānku inee nyēē mākōōkēnēē keey :biiko tukul.” 13 Lēyyē, kukōōnook :Yēyiin nyoo kiikēnēē keey ng'erekweek kuyem āk kaalyeet yoo ōtāsē taay ōkoosēē keey inee, sukung'eet ōkēnēē keey inee miisin kubununēē kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 14 Mbo ng'eetaabiya, ānkētē kubooyiit man kule ōkāroomēch :akweek, ōnkētē ng'aleekaab Yēyiin ānkōōyēmootiin kōōnēētē :ake ake. 15 Mii :wōlēē kaaryaachaak ām barwaani āsōōtwook ng'aleek alak, kuuyu kitoola :Yēyiin 16 āyēchinē inee yiisyēēt sāāyibchi biiko choo mā Yuutayeek Kāārārookiintēēt Yēēsu. Māchāktōōs a-amte lōkōōywēkaab Yēyiin /sikiitabaan biiko choo ma Yuutayeek kuyēk kōrōsēēk chēē chāmē :Yēyiin chēē kikōōtiliil :Tāmirmiryēēnyii. 17 Kunyi ang'erechaat ām Kāārārookiintēēt Yēēsu kubo yiisyēēnyuu bo Yēyiin. 18 Māmii :kiyēē +maang'asee keey nteenee baateey kiyēē kiikoowaang'ta :Kiriistō kubununēēnoo, yoo kiyēyē biiko choo mā Yuutayeek kooywey Yēyiin ām kiyēē kyāāmwoochi ānkāāyēchi. 19 Kyaayey kuu nyooto kubununēē kāāmuukēywēēkaab tukuuk chēbo kwong'uut āk chēbo Tāmirmiryēētaab Yēyiin saa-amtaate lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo Kiriistō kuchurta, kuchakee Yēērusālēēm ākoy Iluriko. 20 Kyāāwuulyoonunēē ā-āmchinē lōkōōywēk chēē kāroomēch biiko choo kimānāāyityi :ng'ālyoontoonoo kumāāmāchē awaang'te kōōto nyēē kisisinē :chiito ake. 21 Nteenee wuu yoo /kikeesir kule, “Makukas :choo /kimānāākēēmwoochi ānku mākōōnkēt :choo kimanaakasee yiitiikwaa.” 22 Kiyiitēnyi nyēē kōkērēktoo kwaak ku -māāchōō wōlēē ōmiitē. 23 Nteenee kuuyu -mēēkumiitē :wōlēē tāāmuuchē āyēyiisyēē ām yēēmōōsyēchu āk subak kuu yoo kwaamach nyi kooy kule akasaak, kwāāchōb kule āruutoochook, 24 yoo āmiitē chāāwēētii Sibaannya. +Māchāāruutoochook yoo ākēēytooy sōōyēētyēēchoo ām baannyuu kukāākiibuurtē keey kisich. 25 Nto raat, āmiitē āwēētii Yēērusālēēm suwāāyēētyēēchi biikaab Yēyiin ām wōlooto. 26 King'ērēkootiin :biikaab Maaketoonnya āk chēbo Akaaya kōōkoochi beesaanik biikaab Yēyiin choo bānoon ām Yēērusālēēm. 27 Kiyey kuu nyooto kung'ērēchootiin ānkimāchāktōōs kuyēchi kuu nyooto kuuyu yoo nyōōru :biiko choo ma Yuutayeek bērurtaab Yēyiin kubununēē Yuutayeek, kumāchāksē kuyēētyēēchinēē :nkicheek choo ma Yuutayeek chuut tukuuk choo boonto. 28 Kunyoo, yoo kaayey kuu nyooto, ankaakas kule kōōkunyōōr beesaanichu, +māāwē Sibaannya ānkāāruutoochook yoo chāāmurē wōlooto. 29 Ānkētē kule yoo kaayitu wōloo ōmiitē, +māāyibwook bērurtaab Kiriistō tukul. 30 Nteenee, ii, mbo ng'eetaabiya āsoomook ōsoowoo Yēyiin sikyaam booryēēt :tukul ām Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō āk chamateetaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 31 Ōsoowoo kule /kēēsārunēēnoo Yuutayeek choo mānēēyēnchi Yēyiin ām Yuuteeya. Ōsoowoo subak kule makucham :biikaab Yēyiin ām Yēērusālēēm kiyēē +māāyibchi. 32 Yoo kāyēyākiis :ng'aleechaa, āmuuchē āchōō wōloo ōmiitē ām ng'erekweek, nto yoo kachamta :Yēyiin, /ankiibaybaayaa kēēboontē keey akweek. 33 Ōnyōōru :akweek tukul kaalyeet nyēē chōōnēē wōlēē miitē :Yēyiin. Kuwuuyiit nyooto.

Rooma 16

1 Āboorwook cheebiya Fiibi nyēē toorētiintēētaab biikaab Yēyiin ām Keenkereeya. 2 Yoo kayit, otaach ām chamateetaab Mokoryoontēēt ām kēēlto nyēē yēmāksē /keetaakta chii nyēbo Yēyiin ānkōōyēētyēēchi ām keel ake tukul nyēē māchē. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu kōōkuyēētyēēchi miisin biiko wōlēē wōō ānkōōkuyēētyēēchoo nkanii. 3 Ōtookwēēswoo Brisiila ānkōōsuboowoo Akiila choo kēēyēyē yiisyēētaab Kāārārookiintēēt Yēēsu :tukul. 4 Kyaasanta :bichoo soboonwēkwaa kubo anii. Ābirchinē :anii Yēyiin kōōnkōy kubo bichoo āmēēbērē :anii nkit nteenee birchinē mbo :nkicheek biikaab Yēyiin tukul choo ma Yuutayeek. 5 Osubaay nkicheek biikaab Yēyiin choo tuuytōōs kang'waa ānkōōsuboowoo nkinee Bāyniitō nyoo choorweenyuu nyoo āchāmē. Inee nyēbo taayta kōōyēnchi Kiriistō ām yēēmēētaab Eesya. 6 Ōtookwēēswoo Maaryaa nyoo kyaam booryēēt nyēē wōō miisin kubo akweek 7 ānkōōsuboowoo tilyōōnuutēkyuu Āntirōniikō ākoo Yuunnya choo /kiikēērātēēch tukul. Icheek chēē tookunootiin ām lēbkēēyik ānkisimkōōyēnchi :icheek Kiriistō kumānāāyēnchi :anii. 8 Ōsuboowoo Ambilyaato nyoo āchāmē ām Mokoryoontēēt. 9 Ōsuboowoo Urbaano nyoo kēēyēētyēēchinē keey tukul ām yiisyēētaab Kiriistō ankoosubaay nkinee choorweenyuu Sutaaku nyoo āchāmē. 10 Osubaay nkinee Ābēēlē nyoo /kikeetyem miisin /ankeechamta ām Kiriistō ankoosubaay nkicheek biikaab kaab Āriistōbuulō. 11 Ōsuboowoo tilyeenyuu Ērōōtyōōn ankoosubaay nkicheek biikaab kaab Naarkiis choo kiikuchamta Mokoryoontēēt. 12 Otaakwees Turufeena ākoo Turufoosa choo yēyē yiisyēētaab Mokoryoontēēt miisin ankootaakwees nkinee Bēērsi choorwaanaa kiikuyēchinoon Mokoryoontēēt yiisyēēt miisin. 13 Osubaay Ruufō muroonoo tookunoot ām biikaab Mokoryoontēēt ānkōōtookwēēsē nkinee kaamet nyoo kicham kuyibo nkanii kuu wērinyii. 14 Osubaay mbo Āsuunkiriitō, Filēkōōn, Ēērmē, Baatrooba, Eerma āk tuubchōōsyēk tukul choo boonto keey. 15 Osubaay Filolooko, Yuulya, Nereeya kuboonto keey cheebkaamet ākoo Oluumba āk biikaab Yēyiin tukul choo boonto keey. 16 Otorooch keey nyēē ōng'ērēkyinē keey. Isubooyook ānkōōtookwēēsook :biikaab Kiriistō ām yēēmōōsyēk tukul. 17 !Kāāmwoowook, lēyyē akweek mbo ng'eetaabiya, ōrōōtootē bichoo bchēyootē biich ānkukērēktooy kēēltaab kaakaaseeng'woong', bichoo kwiilootē kāānēētēywēēk choo kyōōnyōōru. Osatee keey bichoo. 18 Biiko choo yēyē kuu nyooto mēēbērē yēchinē yiisyēēt Mokoryoontēēnyoo Kiriistō, nteenee bo muchasng'waa :kiyooto yēyootē. Ng'āloolē ng'al chēē kāroomēch ānku ānyinyēch kōōbērbēērē kāāsōōtēywēēkaab biiko choo -mēēnkētē ng'āl chēē tēē. 19 Ang'erechaat, kuuyu kiikukas :biiko tukul wōlēē kyōōrubtooy lōkōōywēchoo kāroomēch. Kunyi, āmāchē ōboontē kiirnān kurubta keey kiyēē karaam ānkōōbēērē keey kiyēē miyaat. 20 Mākōōturbuub :Yēyiin nyoo bāwu kaalyeet Kibrōkōsyoontēēt ankootartaar :akweek. Kōōbēruurook :Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō. 21 Isubooyook :Tēmētēēwō muroonoo kēēyēyiisyēē tukwaay, ānkōōsubooyook :nkicheek tilyōōnuutēkyuu mbo Lukiiyō, Chaasoon ākoo Sosibaatiro. 22 Nto anii Tērtiiyō nyi kāāsirē barwaani bo Bāwulō āsubooyook :nkanii ām Mokoryoontēēt. 23 Isubooyook :nkinee Kāyō nyoo ābuurtooy keey ānkēētuuytōōsii kanyii :biikaab Yēyiin tukul. Isubooyook :nkinee Eraasto kōnōriintēētaab kiriinkēēt, ānkōōsubooyook :nkinee ng'eetaabiya Kwaarto. 25 Okany kiikaaste Yēyiin nyoo inee :nyēē imuuchē kuyeyaak ōkiilchē ām lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo Yēēsu Kiriistō choo ā-āmtooy. Kiwunyootiin lōkōōywēchooto ām kēnyiisyēk chēē chaang' choo kiikukeeyta. Nteenee /kōōkiiboor ra 26 kubununēē siruutēkaab ng'ālooltooyik. Kimwooy :Yēyiin nyoo bo ākookoy kule /kōōkiiboorchi lōkōōywēchu biiko tukul sukookaasee keey inee ānkukoonyit. 27 Kutōrōriit ākookoy kubununēē Yēēsu Kiriistō :Yēyiintēēt nyoo inee nkit nyēē ng'oom kuchurta! Kuwuuyiit nyooto.

1 Kōōriintō 1

1 Anii nyoo Bāwulō nyoo kitōōloo :Yēyiin ām chamateenyii āyēku lēbkēēyiintēētaab Kāārārookiintēēt Yēēsu. Kēēboontē keey āk ng'eetaabiya Sōōstēēn. 2 Kiisubooyook akweek biikaab Yēyiin chēbo kiriinkēētaab Kōōriintō choo /kikiitabaanaak kubununēē Kāārārookiintēēt Yēēsu ōbooyiitu Yēyiin. /Kēēmākwook kule ōtililiitu āk nkicheek biikyii tukul choo miitē wōlto ake tukul choo ikēnēē keey Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō nyoo Mokoryoontēēng'waa nkicheek. 3 Lēyyē, kōōbēruurook :Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō ānkukōōnook kaalyeet. 4 Ābirchinē Yēyiin kōōnkōy kibtaman, kuuyu kichamaak ānkukōōnook tukuuk chēē chaang' kubununēē Kāārārookiintēēt Yēēsu. 5 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu kyōōboor ām inee kuyem ām keel ake tukul kuu wōlēē ōng'ālooltooy, āk mbo ām ng'oomnānēēt tukul. 6 Wuu nyooto, kuuyu kyoonam ng'aleek choo kikiiboorwook kurubta keey āk Kāārārookiintēēt anku kiikukiilchook :ng'aleechaa kutukul. 7 Kunyoo, manookuste rōōbēywoontēēt ake tukul nyoo kōōnu :Tāmirmiryēēt yoo ōmiitē ōkānyoonu miisin bēsyēēt nyoo iyēēwunēē Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 8 Mākōōtitiirook ākoy tabanta nyēē -mōōtinyē miyootyo ake tukul ām bēsyoonoo mākōōtiilchi :Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō ng'aleek biiko. 9 Yēyiin ku Yēyiin nyēē /kiinyālē. Kiikukuurook ō-āmchiinē āk lekwenyii Yēēsu Kiriistō nyoo Mokoryoontēēnyoo. 10 Mbo ng'eetaabiya, ākāloonwook ām kaayneetaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō kule ōkāsyiintōōsii :tukul. Yoo kooyey kuu nyooto, ku mēēbērē +mōōchuunchuunnyē nteenee, māchāktōōs ōbuurē ām kēēlto nyēē churtaat nyēē kyōōkāsyiinē ām kāāsōōtēywēēkwook. 11 Mbo ng'eetaabiya, kurubta keey āk ng'aleek chēē kwaakasee biiko alak kukwaanee kōōtaab Kilōōwē, tookunoot kule !kyoobchey keey. 12 Kiyēē āmiitē āmwooyē ku kule: mwooyē :ake kule, “Ārubē :anii ng'aleekaab Bāwulō” kumwooyē :ake kule, “Ārubē :anii chēbo Ābōōlō” nto ake kulē :nyoo “Ārubē chēbo Bētērō.” Nto ake kumwooyē nyoo :nkinee kule, “Ārubē chēbo Kiriistō.” 13 So! Ara bcheyaat :Kiriistō? Ara Bāwulō nyoo /kikēēkwērtoochinē wōlēē bo murtooywoontēēt kubo akweek? Nto /kikikiibatisanaak ām kaayneetaab Bāwulō, ōō? 14 Ang'erechaat, kuuyu mēēbērē kyaabatisan chii ake tukul ām akweek, nteenee chēē kyaabatisan baateey ku Kiriisbō āk Kāyō. 15 Kunyoo, māmii :chii nyēē imuuchē kumwooy kule /kikiibatisanaak sōōyēku rubiikyuu. 16 Man sinee, kyaabatisan nkicheek biikaab kaab Siteefaana, nteenee yoo ābērē akas ku māmii subak :chii nyēē kyaabatisan. 17 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mēēbērē kiiyookwoo :Kāārārookiintēēt chaabatisan biiko. Nteenee kiiyookwoo kule chaa-amte lōkōōywēk chēē kāroomēch āmēēbērē ām kāāmuukēywēēkaab ng'oomnānēētaab chii buch. Kiyey kuu nyooto simāāboot ng'aleekaab kāāmuukēywēēkaab meetaab :Kāārārookiintēēt ām murtooywoontēēt. 18 Yoo /kākyoomchi biiko choo mii kubootōōs ng'ālyoo kurubta keey āk murtooywoontēēt, kukāsē yēēt ku bēērbēēryo. Nteenee yoo /kākyoomwēēch acheek choo /kēēmiitē /kiirāroochēēch, ku kēēkāsē yēēt ku kāāmuukēywēēkaab Yēyiintēēt. 19 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “+Māāboot ng'oomnānēētaab choo ng'oomēch ānkāāsātyi komos kiirnātēētaab choo bērē tinyē kiirnātēēt.” 20 Āntō :chēē ng'oomēch? Āntō :kibsumaniisyek? Āntō :chēē tinyē kiirnātēētaab kwiilateet? Okany āmwoowook kiikumwooy :Yēyiin kule bēērbēēryo :ng'oomnān nyoo bo kōōrēēt. 21 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kiyey :Yēyiin ām kiirnātēēnyii simēēnkēt inee :biiko kubo kule ng'oomēch :icheek. Nteenee kiitiil :Yēyiin kule kooraraach biiko choo iyēnchinē inee. Kiiraraach kubununēē lōkōōywēk choo mwooyē :biiko alake kule bo bēērbēēryo. Lōkōōywēchooto choo kyoomtooy :acheek. 22 Bērē :Yuutayeek nto /kiiboorchinē ng'al chēē /kiilātē, nto choo ma Yuutayeek kubērē :choo nto /kiiboorchinēē keel nyēbo ng'oomnān sukuchāmchiin. 23 Nteenee, kyoomtooy :acheek kule kimēēchi :Yēēsu murtooywoontēēt, ng'ālyoo nyēē iyiimē Yuutayeek mētēwoy ānkuwuu nyēē bēērbēēryo ām wōlēē miitē :choo ma Yuutayeek. 24 Nteenee, inkētē :choo kiikooraraach :Yēyiin kule Kiriistō :nyēē ibooru kāāmuukēywēēk āk kiirnātēētaab Yēyiin, anku Yuutayeek nto choo ma Yuutayeek. 25 Ānkoo mwooyē :biiko alake kule bēērbēēryo :ng'aleekaab Yēyiin kubiirē :ng'aleechaa ng'oomnānēētaab biiko. Nto yoo /kēēbērē kuskusēch :ng'aleekaab Yēyiin, ku nyikiisēch kusiir nkuruukaab biiko. 26 Mbo ng'eetaabiya, ōsōōtyēēchi wōloo kyōōwuuyē yoo /kikiirāroochook. Mēēbērē kyoochaang' :chēē kyōōng'oomēch ām wōlēē kāstooy :biiko āmēēbērē kyōōtookunootiin mbo subak :wōlēē wōō. Kimākwoonēē :chēē chaang' ām akweek kooriik choo bo bāytooyiisyēēt. 27 Kiiraraach :Yēyiin biiko choo /kiisōōtē kule bērbērēch ām kōōrooni, sukōōntosuur choo kuurē keey kule ng'oomēch. Kiiraraach choo kuskusēch sukōōntosuur nkicheek choo kuurē keey kule bo nkuruuk. 28 Kiiraraach choo bo ng'wēny choo mōōntooy :biiko alake ām kōōrooni kule buch. Kiyey kuu nyooto sukuyēk buch :kāāsōōtēywēēkaab biiko choo yibē keey ām kōōrēēt kule bo barak miisin. 29 Ibooru :yuutēyu kule māmii :chii nyēē imuuchē kung'as keey ām taayeetaab Yēyiin. 30 Nteenee, kiikuyeyaak :Yēyiin ōbooyiitu Kāārārookiintēēt Yēēsu nyoo kiyēk kiirnātēēnyoo kuchōōnēē wōlēē mii :Yēyiin. Yēyēēch :kiirnātoonoo keechurte ām taayeetaab Yēyiin, kēēyēku cheechii, kēētililiitu, ankootyaakteech. 31 Kunyoo, kookootyiich yoo mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Nyoo māchē kung'as keey, kung'as keey kubo Yēyiin.”

1 Kōōriintō 2

1 Mbo ng'eetaabiya, yoo kyāāchōōnii wōloo ōmiitē sichāā-āmwook lōkōōywēk chēē rubtooy keey āk manta nyēbo Yēyiin, kyāāchōō mbonō kuu chii nyēē kōrōōm kung'alaal, ānkimāāyibē keey kule āng'oom. 2 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kyaatiil āwuulyēē baateey ng'aleekaab Yēēsu Kiriistō āk chēbo murtooywoontēēt. 3 Kyāānkāāchōōnii wōlēē ōmiitē kimātinyē nkur ānkyāāmuyoot ānkāābōōtānē. 4 Yooto āmwooyē ānkāā-āmu lōkōōywēk, ku mēēbērē kyāāyēyiisyēē ng'oomnānēēnyuu nto kule kyāāsooysooyiisyē, nteenee, kyāāboorunēē yēyuutēk wōlēē wuu :kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin 5 sukung'eet mēēbērē mākutiiyēē keey :kaakaaseeng'woong' wōlēē mii kiirnātēētaab biiko. Nteenee, kōōyyoong'unēē kāāmuukēywēēkaab Yēyiin. 6 Kēēng'āloolē :acheek lōkōōy chēbo kiirnān ām wōlēē mii :choo kichootiin. Mēēbērē, sōō, kiirnātēēt nyēbo biikaab kōōrooni nto nyēbo bāytooyikaab bēsyōōsyēchu choo mii bākubootōōs, 7 nteenee kēēng'āloolēē kāāsōōtēywēēkaab Yēyiin choo kiiyēēlootiin. Kiiyēēlootiin :kāāsōōtēywēēchoo ku /mānāākēētoow kōōrēēt, nteenee /kōōkēēng'oong'wēēch raat sukōōtōrōōrēēch. 8 Māmii :chii ām kāāntōōyikaab kōōrooni nyēē kiinkētē kiirnātoonēēb Yēyiin. Nto kiinkētē, nto kimākwērtoochinē murtooywoontēēt Mokoryoontēēt nyoo bo lēbkēēyyēēt. 9 Nteenee kiyēyākiis :ng'aleechu kurubta keey āk kiyēē mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Māmii :koong' nyēē kiikukas, māmii :yiit nyēē kiikukas, lēyyē, māmii :mēt nyēē kinam ng'aleek choo kiikuchōbchi :Yēyiin bichoo chāmē inee, lēyyē.” 10 Nteenee, kōōkōōboorwēēch acheek :Yēyiin ām Tāmirmiryēēnyii ng'aleechaata kiiyēēlootiin. Isyoochē :Tāmirmiryēēt kiy ake tukul ānkoo ku tukuuk chēbo Yēyiin chēē iyēēlootiin nyēē tyaa. 11 Māmii :chii ake tukul nyēē inkētē wōlēē wuu :kāāsōōtēywēēkaab ake nteenee nyēē inkētē ku tāmirmiryēētaab chiichooto. Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, māmii :chii ake tukul nyēē inkētē wōlēē wuu :Yēyiin nteenee Tāmirmiryēēnyii nkit nyēē inkētē. 12 Mēēbērē tāmirmiryēētaab kōōrooni nyēē kōkēēnyōōru, nteenee Tāmirmiryēēt nyi kōōkēēnyōōru kuchōōnēē wōlēē miitē :Yēyiin sukung'eet kiinkēt kiyēē kiikukōōnēēch :inee ām chamateenyii. 13 Ng'aleechuutēchu kēēmwooyē mēēbērē chēē inēētēēch :biiko alake ām ng'oomnānēēng'waa nteenee ng'al chēē inēētēēch :Tāmirmiryēēt kōōbooru ng'aleekaab manta ām wōlēē mii :choo boonto Tāmirmiryēēt. 14 Chiito nyoo mātinyē Tāmirmiryēēt ku māchāmchiintōōs āk tukuuk choo kwoonēē wōlēē mii :Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Kāsē ng'aleechaa wuu nyēē bo bēērbēēryo āmēēbērē mākōōnkēt kiyēē mwooyē, kuuyu Tāmirmiryēēt :nyēē yēyē /sikiinkēt. 15 Imuuchē :chiito nyoo boonto Tāmirmiryēētaab Yēyiin kōōrōōtoot ānkōōnkēt wōlēē wuu :kiy ake tukul. Nteenee, -mēēmuuchē :chii nyēē mātinyē Tāmirmiryēēt kōōrōōtoot ānkōōnkēt wōlēē wuu :chiichooto, 16 kuu yoo mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Ng'oo :nyēē inkētē wōlēē wuu :kāāsōōtēywēēkaab Yēyiin? Ng'oo :nyēē imuuchē kōōrwookyi inee?” Nteenee, kēētinyē :acheek kāāsōōtēywēēkaab Kiriistō.

1 Kōōriintō 3

1 Mbo ng'eetaabiya, mēēbērē kyāāng'āloolwook kuu biich chēē kyoonam soboontaab Tāmirmiryēēt, nteenee, kyāāng'āloolwook kuu biich chēē kicham soboontaab kōōrooni chēē mānāākich ām Kāārārookiintēēt. 2 Kiyēē kyaabayeenaak ku chēēko āmēēbērē āmit chēē wuuyēch, kuuyu kimanooyem o-am chooto. Kubooyiit man, manooyem, 3 kuuyu, tōōbooyē ātēbuutēkaab kōōrooni. Yoo tōōtuuyiityinē keey moon ānkōōwookuutōōsii, ku tōōrubē ātēbuutēkaab kōōrooni ānku tōōrubē kuu biich chēē -mēēnkētē kiy kurubta keey āk Yēyiin. 4 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu yoo kāmwooy :chii kule, “Ārubē ng'aleekaab Bāwulō” nto ake kumwooy :nyoo kule, “Ārubē chēbo Ābōōlō,” ōyēku biich chēē -mēēnkētē kiy kurubta keey āk Yēyiin. 5 Kāālē, ii, ng'oo :Ābōōlō ānku ng'oo :Bāwulō? Biich :bichu chēē yēchinē Yēyiin yiisyēēt. Icheek :chēē kiyeyaak sōōyēnchi Kāārārookiintēēt kuu yoo kikiikuchōbchi :Mokoryoontēēt chii yiisyēēnyii. 6 Kyaachaan kēbuswoontēēt nto Ābōōlō, kōōbisēē :nyoo bēēko nteenee, Yēyiin :nyēē kiyey kubiit. 7 Kunyoo, mā kiy :chii nyoo choonsē nto ku nyoo ibisiisyē nteenee nyēbo :ng'aleek tukul ku Yēyiin :nyoo yēyē kubiit. 8 Kerkeey :chiito nyoo choonsē āk nyoo ibisiisyē ānku /mākēētuwēn chii kurubta keey āk wōlēē kayeyta yiisyēēnyii. 9 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kēēyēchiintōōsii yiisyēēt āk Yēyiin, ōwuuyē :akweek mbareenikaab Yēyiin. Ōwuuyē :akweek mbo subak kōōtaab Yēyiin. 10 Kiyēētyēēchoo :Yēyiin āyēku tēēkiin nyēbo kiirnātēētaab barak ānkāāsisin yēē +/makeeteech kōōto. Kunyi, miitē raat :biiko alake kutēēchē yooto kōōto. Nteenee, māchāktōōs :chii ake tukul kuriib keey ām wōlēē tēēktooy kōyoo. 11 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu Yēēsu Kiriistō ku yēē /kikēēsisin /sikeeteech kōōto. Kunyoo, māmii :chii nyēē imuuchē kooburyeet yooto ankookeeree nyeenyii. 12 Mākulē :alake kuteechee kōyoo tuukuuk chēē wuuyēch chēbo āliisyēēt nyēbo barak miisin nto alak kuteechee tukuuk chēē ng'āsng'ās chēbo āliisyēēt nyēbo ng'wēny. 13 Mākutook ām bēsyēētaab tabanta :wōlēē kiyeyta :chii yiisyēēnyii, kuuyu mākubēēr :bēsyoonooto itiilchinēē Yēyiin biiko ng'aleek. Mākuchō :maat nyēē mākōōboor wōlēē wuunto :yiisyēētaab chii ake tukul. 14 Yoo kāchō :mayaa ānkuwokung'ēt :kiyēē kiikuteech :chii ku +/mākēētuwēn. 15 Nto yoo kalay kubēk, ku mākubot :kiyoo /kātākēētuwēnēē nteenee, +/makiiraraach ku kaakuchililee maat. 16 -Mōōnkētē :akweek kule akweek kōōtaab Yēyiin wōlēē minyē :Tāmirmiryēēnyii? 17 Yoo kanyeeree :chii kōyoo, ku makwaaraanta :Yēyiin chiichooto, kuuyu tiliil :kōōnyii ānku akweek kōōtaab Yēyiin. 18 -Mōōkwērtē keey! Yoo isōōtē :chii ām akweek kule boonto kiirnān, kuuyu āyēēchēē keey ātēbuutēkaab kōōrooni, ku māchāktōōs kurook kutayee keey kiirnān nyēbo kōōrooni sukung'eet kunyōōr kiirnātēētaab Yēyiin. 19 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kiyoo yibē :biiko ām kōōrooni kule bo kiirnātēēt ku buch ām wōlēē miitē :Yēyiin. Kuu yoo mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Tēchē :Yēyiin choo boonto kiirnān ām ng'oomnānēēng'waa.” 20 /Kikeesir mbo subak kule, “Inkētē :Yēyiin kule buch :kāāsōōtēywēēkaab choo ng'oomēch.” 21 Kunyoo, mang'asee keey :chii kiyēē yēyē :biiko. Chēēkwook :tukuuk tukul, 22 yēē kā Bāwulō nto ku Ābōōlō nto ku Bētērō ku nyēēng'woong'. Nto yēē kā kōōrēēt, nto ku soboon nto meet, ku chēēkwook :tukul. Yēē kā raat nto ku bēsyōōsyēk choo kwoonii, ku chēēkwook :tukul. 23 Ōbooyē :akweek Kāārārookiintēēt anku bo :nkinee Kāārārookiintēēt Yēyiin.

1 Kōōriintō 4

1 Kunyoo, māchāktōōs :biiko kuyibēēch acheek kule kēēyēku motwoorikaab Kāārārookiintēēt ānku choo kiikōōtōōrchi ng'aleekaab Yēyiin choo kiiyēēlootiin. 2 Māchāktōōs :biiko choo /kōōkiitōōrchi ng'al, ku biich chēē /kiikoosēē keey. 3 -Māāsōōtē :anii kule kiy nyēē wōō yoo akweek nto biiko alak chēē kēēyyoong'tēēnoo kōōk ānkōōtiilchoo ng'al. -Māātiilchinē keey :anii nkityōōniin ng'al. 4 Ānkoo āsōōtē kule manaayey kiy nyēē miyaat, mēēbērē ibooru :yooto kule -maaleelaat, nteenee Mokoryoontēēt nkityōōniin :nyēē inkētē yoo aleelaat. 5 Kunyi, -mēētiilchi :chii chiito ake ng'al ākoy :bēsyēēt nyoo iyēēwunēē :Mokoryoontēēt. Inee nyēē +māchākung'oong' kiyēē kikiker :mēēnānēēt ānku mākusyoor wōlēē wuu :kāāsōōtēywēēkaab biiko. Yooto mākunyōōr :chii bērurnyii ām wōlēē mii :Yēyiin. 6 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, kyāāyēyiisyēē ng'aleechu ām wōlēē āmiitē āk wōlēē mii :nkinee Ābōōlō kubo akweek sukung'eet okaseeneech acheek kurubta keey āk yoo mwooyē kule, “-Mēēsiirtēē kiyēē /kiikiitiil.” Kunyi, mang'asee keey :chii chiito ake kusiir ake. 7 Ng'oo :nyēē mwooyē kule karaam :chiito ake kusiir ake? Mēēbērē /kikēēkōōniing' tukuuchoo iboontē? Nto yoo ākoo /kikēēkōōniing', ii, kwaaming' :nee siing'as keey wuu nyēē /kimākēēkōōniing' tukuuchooto? 8 Ōbērē kyōōnyōōru kiyēē kiimuuchāktōōs /kēēnyōōr, ee. Nto ōbērē kyōōmokornoon, ee, ānkōōbērē kyōōyēku bāytooyik kutoombo acheek, ee. Nto kikyōōyēku man bāytooyik, nto kēēbāytooyiisyē :tukul. 9 Kurubta keey āk wōlēē kāstēēch :biiko, keekerkeeye :acheek lēbkēēyik biiko choo rātootiin choo /kiikiitiilchi meet. Kikiibaartaateech kukaseech :malayikaanik āk biiko. 10 Kēēbērbērēch :acheek kubo Kāārārookiintēēt nto akweek ōng'oomēch ām Kāārārookiintēēt. Kēēkuskusēch sinee :acheek nto akweek ōtinyē nkuruuk. /Kēēkoonyitook akweek nteenee -/mākēēkoonyitēēch acheek. 11 Kuchakee lēt yoo ākoy raat kuu nyiitēnyi, kēēmiitē tākēēbēētēē kuut ānkwoomēēch :melelta ānkiiloochē sirooy chēē kibsānkātiin. /Kēēmiitē /kiinyāliilēēch ām kēēlto nyēē miyaat miisin āmēēkēētinyē kēēstoon. 12 Kyoomē booryēēt miisin kēēyēyiisyēē āwunnyēkyoo, nto yoo /kākēēchubēēch, kēēsooyē Yēyiin kōōbēruur nyoo kāchubēēch, nto yoo /kākēēwusēēch, kēēmuytoochinē. 13 Nto yoo /kākiinchuruurēēch kēēkētu ām kēēlto nyēbo muut. Kōōkēēyēku :acheek kāābsikoonwēētaab biikaab kōōrooni. 14 -Māāmiitē āntosuurook, yoo āsirwook ng'aleechu, nteenee āmiitē āsoowook kuu lōkōkyuu choo āchāmē. 15 Ānkoo ōmuuchē ōnyōōru kāānēētik chēē chaang' miisin chēē inēētook kurubta keey āk Kāārārookiintēēt, -mōōboontē mbo kōōn ku chaang'. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kyāā-āmwook lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk Kāārārookiintēēt Yēēsu ānkyāāyēku kōōn ām yooto. 16 Kunyi, āmwoowook kule oyey kuu wōlēē āyēytooy :anii. 17 Kiyoo :nyēē kiyeya āyookwook Tēmētēēwō nyoo kiikuyēk lekwenyuu nyēē āchāmē ānku inee :nyēē /kiikoosēē keey ām Mokoryoontēēt. Mātāchākōōsōōtwook wōlēē wuu :soboonnyuu ām Kāārārookiintēēt Yēēsu nyēē rubē keey āk kiyēē ānēētē biikaab Yēyiin ām wōlto ake tukul. 18 Kookung'as keey :alake ām akweek nyēē wuu nyēē kyōōbērē tōōs kimāāmuuchē :anii āchōō wōloo ōmiitē. 19 Nteenee, yoo kacham :Mokoryoontēēt āmiitē wāāchōōnii wōlooto ām lēēkitō, si nto yityo, mēēbērē +māābēēru baateey wōlēē mii :icheek kung'āstooy keey, nteenee, ku +maakas wōlēē tēē :kāāmuukēywēēkwaa. 20 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mēēbērē bo :Bāytooyiisyēētaab Kaab Yēyiin ng'al baateey, nteenee bo kāāmuukēy. 21 Kunyoo, ii, ōchāmē nkōnō, āyibwook ng'wooninto, nto āchōōntē chamateet āk tāmirmiryēēt nyēē intusoot?

1 Kōōriintō 5

1 Ākāsē kule wōō :martaayeet ām wōlēē ōmiitē ānku miyaat martaayaanaa miisin kusiir mbo nyoo yēyē :choo -mēēnkētē Yēyiin. Kālē miitē mbo :chiito nyēē imuuchē koomut koorkēētaab kwaan. 2 Ānkutōōng'āsē keey? Kātāng'woonchook :ng'ālyoontoonoo ankookwet chii nyēē kiyēyē ng'ālyoo nyēē wuu nyoo. 3 Ānkoo sinee -mākēēboontē keey ām yēēt akeenke, nteenee, kēēboontē keey ām Tāmirmiryēēt. Kāātiilchi kēny ng'al chiichoo kōyēyē ng'aleechaa kuu nyēē kōkēēboontē keey. 4 Yoo kōōruruukyi keey yēēt akeenke ānkāātinyē keey āk akweek ām Tāmirmiryēēt, ānkumiitē :nkicheek kāāmuukēywēēkaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu, ku māchāktōōs ām kaayneetaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu ōyokooytē chiichoo kāyēyē ng'aleechaa kuwo wōlēē mii :Kibrōkōsyoontēēt sukung'eet /kiing'woonchi bōōrnyii nyoo yēyē ng'ōōkisto /ankiiraraach tāmirmiryēēnyii ām bēsyēēt nyoo itiilē :Mokoryoontēēt ng'aleek. 6 Ma karaam yoo ōng'āsē keey. -Mōōnkētē :akweek kule tistooy mbo :miyootyo nyēē mining' kut koolaambuuch biiko tukul? 7 Otayee keey miyootyoonoo bo kēny sōōminy ām soboonto nyēē lēēl nyoo kyōōnyōōru kuuyu kime Kāārārookiintēēt kubo acheek. Inee ku mēēnkitaab kōrōsēēk nyēbo Saakweetaab Keeytaayeet. 8 Kunyoo, okany kyaam saakwaani ām kēēlto nyēē tiliil āk manta kusiir yoo kātākyoomē ām kēēlwookichoo kibo kēny choo bo miyootyo āk rōkōs. 9 Yoo kyāāsirwook barweenyuu, kyāāmwoowook kule osatee keey bichoo kicham martaayeet. 10 Mēēbērē kyāāmiitē āmwooyē biiko choo mānēēnkēt Yēyiin choo mārtootē nto ku choo chēēmooyēētiis, chōōriik nto mbo choo kutunkyinē tukuuk choo /kēēkusē. Nto kyāāmwoowook kuu nyooto nto kimākwook kule ong'eetee kōōrēēt kutukul. 11 Nteenee kiyēē āmiitē āmwooyē ku kule osatee keey wōlēē mii :alake choo kuurē keey kule icheek ku mbo ng'eetaabiya, nteenee mārtooy nto ku chēēmooyēētiis nto kukutunkyinē tukuuk choo /kēēkusē nto choo ng'āloolootēē biich nyēē miyaat nto ku kibōōkitiis nto ku chōōr. -Mōō-āmchiinē mbo āmit āk biich chēē wuu choo. 12 Māyēētyēēchinē kiy yoo kā-ālē ātiilchi ng'al biiko choo mēēbērē kookunam ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Yēyiin nyēē mākōōtiilchi choo. Nteenee māchāktōōs akweek ōtiilchi biiko choo mwooyē kule bo Yēyiin, kuu yoo mwooyē :siruutēk kule “Ōnēmtē chiito nyoo tinyē rōkōsto.”

1 Kōōriintō 6

1 Nto ām akweek, yoo kāchuunchuun :chii āk ake, ku māmāchāktōōs kuyibchi ng'aleechaa biiko choo -mēēnkētē Yēyiin kōōwōōyook. Nteenee, māchāktōōs kuyibchinē biiko choo bo Yēyiin sukuchuul ng'aleechaa. 2 -Mōōnkēt kule biikaab Yēyiin :chēē mākōōtiilchi bēsyēēt ake biikaab kōōrooni ng'al? Yoo +mōōtiilchi biikaab kōōrooni ng'al, ku biirook otiil ng'al chēē mā bo laat chēē wuu chuutēchu? 3 -Mōōnkētē kule +mākiitiilchi :acheek malayikaanik ng'al? Kubooyiit man kiimuuchē kiitiilchi ng'al tukuuk choo mā bo laat choo bo kōōrooni. 4 Kunyoo, yoo kātook :ng'ala chēē wuu chooto, ii, ara ōyibchinē biiko choo mākāsē :biikaab Yēyiin nyēē karaam sukuchuulē ng'aleechaa? 5 Āmwooyē kuu nyooto, āchuurook. Ōmāchē ōmwoowu kule māmii :chii mbo akeenke ām akweek nyēē boonto kiirnātēēt nyēē imuuchē kōōwōōyo biikaab Yēyiin chēē kāmākāsyiin? 6 Nteenee wēētii :ng'eetaabiya ake ānkuwokōōyyoong'tēē nyiin ake kōōk kōōkoochi biiko choo mā bo Yēyiin kōōwōōyo mbo ng'eetaabiya. 7 Yoo kākwēryoot :chii ām akweek choo ōbooyē Yēyiin ake kuwo kōōk, ku kāākōōboor keey kēny kule kāmōōmuuchē kiy. Kaykay /kēēyēwook akweek nyēē miyaat nto /keechooreenaak tukuukwook. 8 Nteenee, ōchōōrē keey :akweek nkityōōniin, nto ōyēchinē keey nyēē miyaat ānkōōtuubchē. 9 -Mōōnkētē kule -mēēwutē :kibrōkōsiis Kaab Yēyiin? -Mookany /kiiberbeeraak. -Mēēwutē Kaab Yēyiin murēnik āk kooruuk choo kicham kurubootē keey, biiko choo kutunkyinē tukuuk choo /kēēkusē, choo mārtooy nto choo sikōrē murēnik chuut, 10 choo sāsunootēē alak tukuukwaa, chēēmooyēētiisyēk, kibōōkitiisyēk, choo intosuurē alak nto chōōriik. 11 Kyōōwuuyē :nkakweek chooto, nteenee /kiikiiwuunook ōtililiitu, /ankeechamta kule ōchurtootiin ām kaayneetaab Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō āk Tāmirmiryēētaab Yēyiintēēnyoo. 12 Imuuchē :chii ām akweek kumwooy kule, “Ntēē /kēēchāmwoo ayey kiy ake tukul.” Nteenee āmwoowook kule ma karaam :kiy ake tukul. /Kēēchāmwoo kiy ake tukul, nteenee māmāchāktōōs ā-āsyi keey kubaytaa :tukuuchooto. 13 Nto imuuchē :chii kumwooy kule, “Bo :āmiik mooyēēt ānku bo :mooyēēt āmiik. Mākōōboot :Yēyiin tukuuchoo tukwaay.” Kāāmwoowook, mēēbērē /kikeeyey bōōrtaab chii kubooyiit :ng'al chēbo martaayeet. Nteenee, /kikeeyey kubooyiit :Mokoryoontēēt ānku mākuriibē :Mokoryoontēēt bōōrto. 14 Kiing'eetee :Yēyiin bōōrtaab Mokoryoontēēt meet, anku makoong'eetee bōōrwoonikyoo nkacheek meet ām kāāmuukēywēēkyii. 15 -Mōōnkētē kule bo :bōōrwoonikwook Kiriistō? Imuuchē kule nee kunoomnyo kiyēē bo Kiriistō āk koor chēē chēēmurēniis? 16 Nto -mōōnkēt kule chiito nyoo kātuuyo āk koorko nyoo chēēmurēnnyoo, ku kāākunoomnyo āk koorkoonoo kuyēk kiito akeenke? Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Mākuyēk :bichoo tukwaay kiito akeenke.” 17 Nto chiito nyoo kēēnoomnyo keey āk Mokoryoontēēt mākuyēk :tukwaay kiito akeenke ām Tāmirmiryēēt. 18 Lēyyē, osatee keey ng'aleekaab martaayeet. Choolwookātēēt ake tukul nyoo yēyē :chiito kumii bōōrnyii saang', nteenee chiito nyoo choolwookēnē kubo ng'aleekaab martaayeet ku kaakunyeernyeeree bōōrnyii. 19 Nto -mōōnkētē kule bōōrtaab chiitaab Yēyiin ku kōōtaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin? Yēyiin nyēē kikōōnook Tāmirmiryoonoo miitē bōōrwoonikwook. Mēēbērē ōbooyē keey nkit, 20 nteenee /kikēēwālāng'unēēnook kiy nyēē bichiiy. Kunyoo, ōyēyiisyēē bōōrwoonikwook nyēē karaam /sikēēkoonyitē Yēyiin.

1 Kōōriintō 7

1 Nto kurubta keey āk ng'aleek choo kyōōsirwoo, karaam kumātiiny :chii koorko. 2 Nteenee kuuyu wōō :martaayeet kōōrēēt, ku māchāktōōs kuboonto :murēno koorkēēnyii ānkuboonto :koorko saanteenyii. 3 Māchāktōōs :saanteet kuchāmchiintōōs āk wōlēē māktooy :koorkēēnyii. Nto nkinee koorkēēt kumāchāktōōs kuchāmchiin āk wōlēē māktooy :saanteet. 4 Mābāwu :koorkēēt bōōrnyii nkit nteenee bāwu saanteenyii. Nto nkinee saanteet mābāwu bōōrnyii nkit, nteenee bāwu :koorkēēnyii. 5 Matay :chii chii nteenee ākoy yoo kōōkāsyiinē :tukwaay ām bārooyinto nyēē kisich ōnēmchi keey saayeet. Nto mii yoo, otas taay ōbuur kuu wōlēē wuu :biich chēē kiikoomut keey. Oyey kuu nyooto sukung'eet -mōō-āsyi keey kukentaak :Kibrōkōsyoontēēt, yoo -mōōmuuchē ōriib keey. 6 -Māāmiitē āmwoowook kule māchāktōōs :chii kōōmutiis, nteenee āmwooyē kule yoo kacham :chii kōōmutiis, kuyey kuu nyooto. 7 Ābērē nto kiwuu :biiko tukul wōlēē āwuuyē :anii. Nteenee, tinyē :chii ake tukul rōōbēywoontēēnyii kuchōōnēē wōlēē miitē :Yēyiin. Boonto :ake rōōbēywoontēēt nyēē teer ām wōlēē mii nyēbo ake. 8 Nto kurubta keey āk choo kimēēkuboonto koor nto choo musuuk, āmwooyē kule karaam kōōbuur :chii kuu anii, kumacheeng' :booyoo koorko amacheeng' :koorko saannyaa. 9 Nteenee yoo -mēēmuuchē kut kuriib keey, ku karaam kōōmutiis nto /kiimut kusiir yēē kātātōōrtooy :muchas. 10 Nto kurubta keey āk biikaab Yēyiin choo kēēsyootiin, āmwoowook (āmēēbērē, sōō, kule anii nyēē āmwooyē, nteenee Mokoryoontēēt) kule māmāchāktōōs :koorko kubakaakta keey āk saanteenyii. 11 Nto yoo kātēbi kut kubakaakta keey ku māmākyiintōōs /bākiimut koorkoonoo subak. Nto yoo māwuu nyoo, /kiichoomnyo āk saanteenyii ānkōōbuurchiin kuu kēny. Māmākyinē mbo nkinee saanteet kukwet koorkēēnyii. 12 Nto chuut alak, āmwooyē (anii nyooto āmwooyē, mēēbērē Mokoryoontēēt) kule yoo boonto :chiitaab Yēyiin koorkēēnyii nyēē mānēēyēnchi Yēyiin, ānkuchāmē :koorkoonoo kule kuming'to keey āk inee, ku māmākyinē kule kukwet. 13 Nto subak yoo boonto :cheebiya ake tukul saanteet nyēē mānēēyēnchi Yēyiin ānkuchāmē :saantaanaa kule kutēbto keey koorkēēnyii, ku māmāchāktōōs :koorkoonoo kubakaakta saanteenyii. 14 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu /kiikiitiliil saantaanaa mānēēyēnchi Yēyiin kubununēē wōlēē mii :koorkēēnyii nyoo kiikōōyēnchi Yēyiin, anku /kiikiitiliil koorkēēt nyoo mānēēyēnchi Yēyiin kubununēē wōlēē mii :saanteenyii nyoo kiikōōyēnchi Yēyiin. Nto kimāwuu nyooto, nto kimātiliilēch :lōkōkwook, nteenee kuuyu wuu nyooto ku tiliilēch. 15 Nteenee yoo kakwet :chii nyoo mānēēyēnchi Yēyiin koorkēēnyii, kootyaakaat :koorkoonoo kuwēēchi keey. Nto yoo māchē :koorko nyoo mānēēyēnchi Yēyiin kule kubakaakta saanteenyii, /kēēchāmchi kuwēēchi keey. Mārātē koorko nto murēn :nyoo kiikōōyēnchi Yēyiin :ng'ala chēē wuu chooto, kuuyu kiikukuurēēch :Yēyiin kēēminy ām kaalyeet. 16 Inkētēē nee :inyiing' koorko nyoo 'kiiyēnchi Yēyiin yoo 'imuuchē iyey saanteeng'uung' /kiiraraach, nto acha? Nto, inkētēē nee :inyiing' saannyaa nyoo 'kiiyēnchi Yēyiin yoo 'imuuchē iyey /kiiraraach koorkēēng'uung', nto acha? 17 Māchāktōōs kurubē :chii kāāburnyii kuu wōloo kikiikuchōbtoochi :Mokoryoontēēt kukuurē :Yēyiin. Mākuutyēēt :nyiitēnyi nyēē ātōōrchinē biikaab Yēyiin tukul. 18 Yoo kikuurē :Yēyiin chii koomuraatanaat, kuuyu kibo Yuutayeek :inee, ku māmāchāktōōs kusyeem kuyēk chii nyēē /manaakiimuraatan. Nto yoo kimeemuraatanaat :chii yu kikuurē Yēyiin, kuuyu kimābo Yuutayeek :inee, ku māmākyinē kule /kiimuraatan. 19 Yoo imuraatanaat :chii nto ku meemuraatanaat, ku māmii yēēt kiy. Nteenee ng'ālyoo nyēē mākyiintōōs, ku /kēēriib mākuutēkaab Yēyiin. 20 Māchāktōōs :chii kōōbuur kuu wōloo kiwuunto kukuurē :Yēyiin. 21 Yoo /kikēēkuuring' iwuuyē motwooriin, -meekany kooyiimiing' mēt yooto, nteenee yoo 'kēēnyōōru bārooyinto /kiityaaktiing', iyēyiisyēē nyooto. 22 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu /kikiityaakta chiito nyoo ki motwooriin kukuurē :Yēyiin sukubooyiit Mokoryoontēēt. Nto yoo kibāwu keey :chii kukuurē :Yēyiin, kiikuyēk :chiichoo motwooriintēētaab Kiriistō. 23 /Kikyaaleenaak kiy nyēē bichiiy. Kunyoo, -mookany ōyēku motwoorikaab biiko. 24 Mbo ng'eetaabiya, ōbuur āk Yēyiin ānku māchāktōōs :chii ake tukul kutas taay kōōbuur kuu wōloo kiibuurtooy /kēēkuurē. 25 Nto kurubta keey āk choo mākēēsyootiin, -māātinyē mākuutyēētaab Mokoryoontēēt nyēē nāmē keey āk icheek. Nteenee ātiilē kuu chii nyēē /kiikoosēē keey ām bērurto nyēē kikōōno Mokoryoontēēt. 26 Kubo wuuyinto nyēē miitē, kuu nyiitēnyi āsōōtē kule karaam -/mākiimutiis. 27 Yoo boonto :chii koorkēēt, kōōbuurto; nto yoo māboonto, macheeng'. 28 Yoo kēēmutiis :chii, mēēbērē kāchoolwookēn, nto nyoo /kakiimut, mēēbērē kāchoolwookēn :nkinee. Nteenee, mākunyōōr nyoo kēēmutiis nyāliluutēk chēē chaang' ām ming'ātēēnyii, ānkāāmāchē :anii asateenaak nyāliluutēchooto. 29 Mbo ng'eetaabiya, kiyēē āmiitē ābooru ām yuutēyu ku nyi: lēēkit :mēēyintaab kōōrēēt. Kunyi, māchāktōōs :murēnik choo kiikōōmutiis māswēē kēēsyēēt? 30 Nto choo mii kuriirtōōs ku māchāktōōs kōōbuurē kuu nyēē mātinyē ng'woonin. Nto choo mii kung'ērēchē ku māchāktōōs kōōbuurē kuu nyēē māng'ērēkootiin. Nto choo āliisyē, kōōbuur kuu nyēē ma cheekwaa :tukuuchoo kā-ālē. 31 Nto choo yēyiisyēē tukuukaab kōōrooni ku māchāktōōs kōōbuur wuu nyēē māng'ērēkyinē tukuuchoo. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mii wokubotē :kōōrooni ām lēēkitō. 32 Āmāchē ōbuur nyēē māmii :kiyēē iyiimook mētēwoy. Āmē mēt chiito nyoo mānēēmutiis :wōlēē mākuriibto ng'aleekaab Mokoryoontēēt kuu wōlēē makoong'ereekta Mokoryoontēēt. 33 Nto chiito nyoo kiikōōmutiis, kōōsōōtē :nyoo wōlēē wuu :ming'ātēēnyii, kuu kule makoong'ereech koorkēēnyii ām kēēlto nkōnō. 34 Yooto mākubchēyākiis :kāāsōōtēywēēkyii. Nto ārung'oonyoontēēt nto ku koorko nyoo mēēkuboonto saannyaa, kōōsōōtē :nyoo kurubta keey āk ng'aleekaab Mokoryoontēēt. Kiito nyēē māchē kule kuyey ku kōōnēmchi keey Mokoryoontēēt kutukul. Nto koorko nyoo imutaat, kōōsōōtē :nyoo kurubta keey āk ming'ātēēnyii kuu wōlēē makoong'ereekta saanteenyii. 35 Āmiitē āmwooyē ng'ālyoontooni sukuyēētyēēchook āmēēbērē kule kaakiichaak. Āmāchē kule ōbuur ām kēēlto nyēē rootaat ānkāāmāchē mbo subak kule ōnēmchi keey Yēyiin kutukul. 36 Yoo isōōtē :booyoo kule māmii kuyēchinē chēēbnyii nyēē kōōkōōnnyoo nyēē karaam ānkōōkunyiisyo :chēēboo nyēē mii wokukēēytēē bēsyōōsyēk chēē nyoolunēē /kiimutee ānkōōsōōtē :chiichoo kule irook chēēboo /kiimut, kōōrook :boontoonoo kumakta chēēbnyii kuu wōloo māktooy. Māmii kiy nyēē miyaat yoo kayey :boontoonoo kuu nyooto. Kumakta :inee chēēbnyii /kiimut. 37 Nteenee yoo kāākōōrwooch :boontoonoo kusat ng'aleechaa kuchōbākiis ām mooyēēnyii āmāmii :kiy nyēē iyiimē ānkōōmuuchē kumuytoochi ām mooyēēnyii, ankootiil kōōbuur :kōōkoonoo nyēē mēēbērē /kiimutē, kumii :boontoonoo kuyēyē nyēē karaam. 38 Kunyoo, boontēēt nyoo kamakta chēēbnyii /kiimut, ku kayey nyēē karaam, nto nyoo kamamakta chēēbnyii /kiimut, ku kayey :nyoo nyēē karaam miisin. 39 Māchāktōōs :koorko kutāsē taay kōōbuurtooy keey saanteenyii yoo tākusoboot :saanteet. Nteenee yoo kame :saanteet, ku /kēēchāmchinē koomut keey āk chiito ake tukul nyoo kacham :inee, kātikoo kiikōōyēnchi :chiichooto Mokoryoontēēt. 40 Nteenee ibēruuroot :koorkoonoo yoo /kamakiimut subak, ām wōlēē ākāstooy :anii. Āmwooyē ng'aleechu, āsōōtē kule ātinyē :nkanii Tāmirmiryēētaab Yēyiin.

1 Kōōriintō 8

1 Kany, baa, āmwoowook ng'ālyoo kurubta keey banyeechaa /kēēsooytoochinē tukuuk choo /kēēkusē. Kubooyiit man, kiinkētē :tukul kule kēēboontē kiirnātēēt kurubta keey āk tukuuchoo. Nteenee chiito nyēē kāsē kule boonto kiirnātēēt, kung'āsē keey, nto nyoo chāmē biiko alak, kōōtitiirē :nyoo chuut. 2 Nto chiito nyoo yibē keey kule inkētē kiito ake, ku -mēēnkētē kiyoo kuu wōloo kātāmāchāktōōs kōōnkētito. 3 Nteenee, chiito nyoo chāmē Yēyiin, kuchāmtooy :Yēyiin kule nyeenyii. 4 Kunyi, kurubta keey āk banyeechaa /kēēsooytoochinē tukuuk chēē /kēēkusē, āmwooyē kule mā kiy :tukuuchoo ām kōōrēēt. Māmii :Yēyiintēēt ake, nteenee akeenke :Yēyiin nkit! 5 Ānkoo chaang' :tukuuk barak nto wōlēēb ng'wēny chēē kutunkyinē :biiko alake kule yēyiintēēng'waa nto mokorēēnikwaa, 6 kiinkētē :acheek kule akeenke :Yēyiin. Nyooto ku Baaba nyoo kitoowu kiy ake tukul ānkēēminyē sikēēkoonyitē inee. Akeenke :Mokoryoontēēt. Nyooto ku Yēēsu Kiriistō nyoo kitoowunēē keey :kiy ake tukul ānkukōōnēēch soboonto. 7 Mēēbērē inkētē :biiko tukul ng'aleechēēb manta. Tākumiitē :biikaab Yēyiin alake kōōsōōtē kule yoo kaam bany chēē /kakeesaayta tākubērē tōōs bo tukuuchoo /kēēkusē. Nto kuuyu iyēnchinē :bichooto ām kēēlto nyēē kuskus, kōōsōōtē kule tōōs ng'ōōkis yoo kaam banyeechaata. 8 Yoo kakyaam āmit, nto kamakyaam, mēēbērē yēyēēch kēēlēēkityi Yēyiin. 9 Ōriib keey! Ānkoo ōtyookootiin o-am banyeechaa, -mookany kuyēk :yooto kāānākuut /sikiiboot biiko choo mānāākich :kaakaaseeng'waa. 10 Yoo mii :chiito nyēē kuskus :kaakaaseenyii kukāsook ō-āmē :akweek choo ōng'oomēch banyeechaa /kākēēsooytooy ōmiitē, oob, ō-āsānē kwaam :nkinee banyeechaata? 11 Kunyoo, mākubot :ng'eetaabiya nyiitēnyi kimēēchinē Kāārārookiintēēt, ku kēēsākyi :ng'oomnānooning'woong'. 12 Yoo kōōchoolwookēnchi mbo ng'eetaab koomēt ām kēēli, ānkōōmiitē ōsuusyoonē kāāyēnchinooyēēng'waa nyoo kuskus, ku kōōchoolwookēnchi Kiriistō. 13 Kunyi, yoo ākoo yēyē :kiyēē ā-āmē mbo ng'eetaabiya kubootyo, ku kāmēētāwāā-āmē bēēny subak sukung'eet -mataayey ng'eetaabiya kōōsuuchi ng'ōōkis.

1 Kōōriintō 9

1 Maatyaaktaat :anii? Ma anii lēbkēēyiin? Kyaakas Yēēsu Mokoryoontēēnyoo ānku akweek chēē kyōōtooku kubo booryēēt nyēē kyaa-am āyēchinē Mokoryoontēēt yiisyēēt. 2 Mānāākoochi biiko tukul lēbkēēyyēēt, nteenee, kubooyiit man, kyāākōōnook akweek. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu wōlēē ōrubtooy :akweek Mokoryoontēēt, kōōbooru man kule anii lēbkēēyiintēēng'woong'. 3 Ng'aleechu āmiitē wāāmwoowook chēē +māāyēētēē keey yoo kakwiilaataa :biiko alake. 4 Kēētinyē man /kēēkōōnēēch āmiik nto kiyēē kēēyyēē kubo yiisyēēt nyēē kēēyēyē. 5 Ātinyē man amut koorko nyēē kiikōōyēnchi Yēyiin ānkēēbēētooy keey tukwaay kuu wōlēē yēytooy :lēbkēēyik alake, wōlēē yēytooy mbo :ng'eetaab kaametiitaab Mokoryoontēēt āk mbo nkinee wōlēē yēytooy :Bētērō. 6 Nto anii āk Barnaaba baateey chēē kēēyēmāktōōsii kēēyēyiisyē sikēēnyōōru kiyēē kyoomē? 7 Ara, mii :chii nyēbo lukēēt nyēē imuuchē kukwēchi keey nkit beesaanikaab yiisyēēt? Nto kumii mbo :chii nyēē choonē āmit, ama-am āmiichoo? Nto mii :chii nyēē imuuchē kuriib tany āmāluusyo, ōō? 8 Mēēbērē āmiitē āmwooyē ng'aleechu ākāsunēē komosta nyēbo biich buch, nteenee mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kuu nyooto. 9 Siraat ām kiruutēk choo kiikoochinē :Yēyiin Muusa kule, “-/Mākēērātē yēēyto kuutiit yoo yēyiisyē.” Māmiitē :Yēyiin kung'āloolēē yēēyto baateey ām yuutēyu, nteenee mii kung'āloolēēnēēch nkacheek. 10 Man /kikeesir ng'ālyoontoonoo kubo acheek, kuuyu yoo miitē :chiito kutēbēnē mōkōōnkēētaab yeeyiik nto kumii kuwōōrsē, kuyēyē kuu nyooto /sikēēkwēchi chēēbkiisyoong'. 11 Ara yoo kākēēkōōnook tukuuk chēbo soboontaab Tāmirmiryēēt, ku nyikisyook yoo kōōkōōnēēch kiy nyēē kākēēyēētyēēchinēē keey? 12 Nto yoo ākoo tinyē :alake manta kunyōōr chēēbkiisyoong' ām wōlēē ōmiitē, ku māmāchāktōōs miisin kēēnyōōru :nkacheek? Nteenee, mēēbērē kikēēyēyiisyēē manta nyooto, yēē kitāwuu nyooto, kikeemuyte kiy ake tukul kusiir yoo kātākēēkērēktooy biiko kukas lōkōōywēk chēē kāroomēch choo rubtooy keey āk Kiriistō. 13 Ōnkētē, oob, kule nyōōrtooy :biiko choo yēyiisyē Kōōtaab Yēyiin āmiik wōlooto? Nto -mōōnkētē kule āmē :choo bēēlē kōrōsēēk ām yoo bo kisariitaab kōrōsēēk kereeryaanteetaab tukuuchooto bēēlē, ōō? 14 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, kiikumwooy :nkinee Mokoryoontēēt kule māchāktōōs :biiko choo āmtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch /kēēkwēchinē kiy kuchōōnēē wōlēē mii :yiisyoonoo. 15 Mēēbērē kwāāyēyiisyēē :anii manta nyooto āmāmiitē āsirwook ng'aleechu kule sōōkōōnoo kiy nyēē wuu nyoo. Ākāykooyē ameey kusiir kubuutēēnoo :chii kiyi āntumēērēē. 16 Yoo ā-āmtooy lōkōōywēk chēē kāroomēch ku mēēbērē āng'āsē keey, kuuyu /kēēmākyoo kule a-amte. Āmiitē sōō nyēē miyaat nyēē tyaa yoo kamaa-amte lōkōōywēchu kāroomēch? 17 Nto kyāānēmu keey a-amte, nto yēmāksē /kēētuwēnoo. Nteenee kuuyu /kiikiitōōrwoo yiisyooni, ku māchāktōōs a-amte lōkōōywēchu kāroomēch. 18 Kiyooto /kēētuwēnēēnoo ku kule yoo ā-āmtooy lōkōōywēk, ku +maa-amte buch nyēē mēēbērē āyoochē kiy kubo kiyēē āmiitē ā-āmtooy. 19 Ānkoo ābāwu keey nyēē mēēbērē ābooyē chii ake tukul, āchāmē āyēku motwooriin nyēbo chii ake tukul sukung'eet aweech biiko chēē chaang' kucham Kiriistō. 20 Yoo āyēyiisyē āk Yuutayeek, ābuurē kuu wōlēē ibuurtooy :icheek sāāyisu. Ānkoo -māāmiitē ng'wēnyuutaab kiruutēkaab Muusa, ābuurē āk Yuutayeechaa mii ng'wēnyuutaab kiruutēk kuu nyēē āmiitē :nkanii ng'wēnyuutaab kiruutēchooto, sāāyisu icheek. 21 Nto ām wōlēē miitē :choo mā Yuutayeek, ābuurē :nkanii wuu nyēē -māāwuuyē Yuutāyiin sāāyisu icheek. Ānkoo wuu nyooto, tāāboontē kiruutēkaab Yēyiin, kuuyu bāwoo :Kiriistō. 22 Nto ām wōlēē miitē :choo kuskusēch, āyibē keey :nkanii kule akuskus sukung'eet āyisu. Kunyoo, kwaayey keey akerkeyiitu bichoo alak tukul si nto anyuun āsāru mbo biiko kereeryaa. 23 Āyēyē ng'aleechu tukul kubo lōkōōywēk chēē kāroomēch nto anyuun ānyōōru :nkanii bērurooto. 24 Māchāktōōs ōnkēt kule ing'wēēnē keey :biiko ām labateet nteenee ām bichooto, chiito akeenke baateey nyoo kēēntōōchi nyēē +/mākēētuwēn. Kunyoo, māchāktōōs ōlābātē ōtinyēē mooyēēt kule +/mākēētuwēnook. 25 Chii ake tukul nyoo māchē kubiirso ām ārēērēēt, māchāktōōs kuchōb keey nyēē kōrōōm miisin. Yēyē kuu nyooto sukung'eet /kēētuwēnēē loong'eetaab labateet nyēē -mēēbuurē kulōōyiit. Nteenee kēēyēyē acheek sikēēnyōōru tuwēnto nyēbo kibchuulyo. 26 Kunyi, -māāmiitē :anii ālābātē kuu chii nyēē -mēēnkētē kiyēē lābātyinē āmāāmiitē ābirtooy nkuruukyuu buch. 27 Nteenee, āmiitē ākoomānē keey miisin si nto yoo ā-āmchinē alak lōkōōywēk, mēēbērē +maakuste kiyoo +/mākēētuwēnēēnoo.

1 Kōōriintō 10

1 Mbo ng'eetaabiya, āmāchē āsōōtwook kiyēē kiyeyakay ām wōlēē mii :mbo kuuko yoo kirubē Muusa. Kiriib icheek :boolteet 2 Yooto kwooyē :icheek tōōliiloonoo ānkuriibootē :booltaanaa /kikiibatisan kuyēk icheek tukul rubiikaab Muusa. 3 Kyaam :icheek tukul āmnyoontēētaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin 4 ānkuyyēē bēēkaab Tāmirmiryoonoo chēē kikwoonēē rwaanteetaab Tāmirmiryoonooto nyoo kiboontootē keey. Nto rwaantaanaata ku Kiriistō. 5 Ānkoo ku wuu nyooto, mānāāng'ērēkyi :Yēyiin wōlēē kiibuurtooy :bichoo wōlēē wōō siikāsē kibēkyinoot :bichoo surkwēēnēēt. 6 Kunyoo, kiyēyākiis ng'aleechaa tukul sikēēkāsēē kule mēērook kiisōōtē ng'al chēē miyootēch, kuu yoo kiisōōtē :bichoo. 7 -Mōōyēku biich chēē kyoocham ōkusē tukuuk chēē sōōkutunkyinē kuu yoo kiwuu :bichooto alake, kuuyu mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Kyaam :biiko saakweet nyēē /kēēkutunkyinēē tukuuk chēē /kēēkusē, nto mii yoo kwaam tyēēnto ānkuyēyē rōkōs.” 8 -Mōōkānyē kēēmārtooy kuu yoo kiyēyē :alake ām bichoo sukubēku bēsyēēt akeenke :chēē kiyitē kisyēērōōk tibtēm āk sōmōk. 9 Māmāchāktōōs /kēētyēmē Mokoryoontēēt kuu wōloo kiyeyta :alake ām bichoo sukung'eet kubakach icheek :ēērēēnōōk. 10 -Mōōng'unyng'uunyē kuu yoo kiyēyē :alake sukubākāchē icheek kutukul :malayikeet nyoo āroontooy biich. 11 Kiyēyāksē tukuuchoo ām wōlēē mii :bichoo sikēēkāsēē. /Kikēēsirwēēch sukung'eet kēēriibēē keey, kuuyu kēēminyē kōōrēēt ām bēsyōōsyēk chēē kaakuriik :tabanta. 12 Kunyoo, yoo ōbērē ōtitiirootiin ku māchāktōōs ōriibē keey -/makeekentaak? 13 Tyēmuutyēēt ake tukul nyēē chōōnchook ku nyoo nāmē chii ake tukul. Ōmuuchē omaang'tee keey Yēyiin kuuyu mēēbērē makwaastaak /keetyemaak kukeeytee tyēmiisyēēt nyēē ōmuuchē. Nto yoo /kakeetyemaak, ku mākōōboorwook kēēlto nyēē soochuntee ānkubōōkich. 14 Kunyoo, ii, chōōrōōnuutēkyuu chēē āchāmē, osatee keey ōkutunkyinē tukuuk chēē /kēēkusē. 15 Āmiitē āng'āloolwook akweek biich chēē ōsēwunootiin, kunyoo, ōrōōtootē :akweek kiyēē āmwooyē. 16 Yoo 'kēēyyēēwunēē terekyeet nyoo kēēbirchinēē Yēyiin kōōnkōy, kēēmiitē yooto kēēyēmtooy korotiikaab Kāārārookiintēēt. Nto yoo kēēbētēsē mukaatiit, kēēyēmtooy bōōrtaab Kāārārookiintēēt. 17 Kuu yoo akeenke :mukaatiinaa, kēēwuuyē akeenke, ānkoo kēēchoong'ēch, kuuyu kyoomē mukaatiinaata akeenke. 18 Okas, baa, akweek biikaab Isirāyēēl. Yēmtooy, oob, :biiko choo bēēlē kōrōsēēk āk kiyēē /kēēbēēlē ām kisariitaab kōrōsēēk, yoo āmiisyē? 19 Ara yoo āmwooyē kuu nyooto, āmiitē ābooru kule kōrōsēēchoo /kēēyēchinē kiyoo kēēkusē ku kiy, nto kiy :kiyooto /kēēkusē? 20 Achicha! Mā wuu nyoo. Kōrōsēēk tukul choo yēyē :biiko choo mānēēyēnchi Yēyiin, ku yēchinē :choo tāmirmirook chēē miyootēch āmēēbērē yēchinē Yēyiin. -Māāmākyook akweek ōyēmtooy kiy āk tāmirmiroy. 21 Mēēmuuchāktōōs ōyyēēwunēē terekyeetaab Mokoryoontēēt āk nyēbo tāmirmirook chēē miyootēch. Mēēmuuchāktōōs ō-āmē saakweetaab Mokoryoontēēt ānkōō-āmē subak saakweetaab tāmirmirook chēē miyootēch. 22 Ara, yoo ōmiitē ōyēyē kuu nyooto ōmiitē ōwuruurē Mokoryoontēēt kootuuyiit moo? Ōbērē ōboontē kāāmuukēywēēk kusiir Mokoryoontēēt? 23 Imuuchē :chii ām akweek kumwooy kule, “/Kēēchāmwēēch kiy ake tukul.” Nteenee āmwoowook kule ma karaam :kiy ake tukul āmēētitiirē biich :kiy ake tukul. 24 -Mēēchēēnkyinootē keey nkit karaamat, nteenee ichēēnkyinootē alak. 25 Ō-āmē kiy ake tukul nyoo koo-alee wōlēē /kyoolēē bany, amookany kwaamaak mēt kule ara /kākēēsooytoochi tukuuk chēē /kēēkusē nto acha, 26 kuuyu mwooyē :siruutēk kule “Bo Yēyiin :kōōrēēt āk tukuuk chēē mii kōōrēēt.” 27 Yoo kākuurook :chii nyēē mānēēyēnchi Kāārārookiintēēt kule bōō-āmiisyē ām kanyii ānkōōmāchē kule obe, obe. O-am kiy ake tukul nyoo kākōōnook amookany kwaamaak mēt kule ara /kēēchāmwook o-am. 28 Nteenee, yoo /kākēēmwooy kule /kākēēsooytoochi āmiichu tukuuk chēē /kēēkusē, mēērook o-am kubo chiichooto kāmwoowook, kuuyu yoo koo-am āmiichoo kōōsōōtē :biiko kule miyaat. 29 Ma akweek :chēē ōsōōtē kule miyaat, nteenee chiichooto :nyēē imuuchē koosoot kuu nyooto. Ōmuuchē ōmwoowu kule, “Imuuchē kule nee :wōlēē isōōtitooy :chiito ake kukerektaa anii nyi atyaakaat? 30 Yoo ākoo āmiitē ā-āmiisyē ābirchinē Yēyiin kōōnkōy, ii, kwaam :nee sukung'alaaleenaa :chii kule kyaayey nyēē miyaat kubo kule kaa-am āmit ābirchinē Yēyiin kōōnkōy?” 31 Kookas, yoo ō-āmē nto yoo kooyyee kiy, nto yoo ōyēyē kiy ake tukul, ku māchāktōōs ōyēyē ōkoonyitē Yēyiin. 32 -Mooyey kut kōōsuuchi :chii ng'ōōkis ānku Yuutayeek, choo mā Yuutayeek nto ku biikaab Yēyiin. 33 Ōyēyē kuu wōloo āyēytooy :anii. Āsyēēmē ang'ereech chii ake tukul ām kēēlto ake tukul. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu -māāmiitē āchēēnkyinootē keey :anii nkit karaamat nteenee āchēēnkyinootē biiko chēē chaang', /sikiiraraach.

1 Kōōriintō 11

1 Māchāktōōs orub wōlēē āwuuyē :anii kuu wōloo ārubtooy :anii wōlēē wuu :Kiriistō. 2 Āsiltook miisin, kuuyu ōsōōtoo ām kiy ake tukul ānkōōriibē kāānēētēywēēk kuu yoo kyāānēētook. 3 Āmāchē ōnkēt kule bāwu :murēnēēt koorkēēt, kubāwu :Kiriistō murēnēēt. Nto nyēē bāwu Kiriistō ku Yēyiin. 4 Yoo kēēyēēn :murēno ake tukul ām acheek mētinyii yoo sooyē nto yoo ng'ālooltoochinē Yēyiin, kōōbooru kule mākoonyitē :murēnoonoo Kiriistō. 5 Nto nkinee koorko ake tukul nyoo mēēbērē kēēyēēn mētinyii yoo sooyē nto yoo ng'ālooltoochinē Yēyiin, mākoonyitē saanteenyii. Kerkeey yooto wuu nyēē kēērār mētinyii kōōntosuur saanteet. 6 Yoo mēēbērē kēēyēēn :koorko mētinyii kōōboor koonyit ām wōlēē miitē :saanteenyii ku kaykay kōōrār. Nto subak, kuuyu ng'ālyoo nyēē mā bo koonyit ām wōlēē mii :saanteet yoo kēērār :koorko mētinyii, ku māchāktōōs kōōyēēnē. 7 Yoo kēēyēēn :murēno mētinyii, ku mēēbērē kēēboor koonyit ām wōlēē mii :Kiriistō. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu /kikeeyey murēnēēt kiikerkeeyee Yēyiin ānkukoonyitē Yēyiin. Nto koorkēēt, kukoonyitē :nyoo saanteenyii. 8 Mēēbērē kiyēwunēē :Yēyiin murēnēēt koorkēēt, nteenee kiyēwunēē koorkēēt murēnēēt, 9 āmēēbērē /kikēēyēyē murēnēēt kubo koorkēēt, nteenee /kikēēyēyē koorkēēt kubo murēnēēt. 10 Nto kubo malayikaanik, ku māchāktōōs :koorko kōōyēēnē mētinyii sukōōboor kule miitē ng'wēnyuutaab saanteenyii. 11 Ānkoo wuu nyoo, kukoonyitē :koorkēēt saanteet ānkukoonyitē :nkinee saanteet koorkēēt, yoo iyēnchinē Mokoryoontēēt. 12 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kichōōnēē :koorkēēt wōlēē miitē :murēnēēt ānkusichē :koorko murēn. Kunyoo, chōōnēē :koorko nto :murēno wōlēē mii :Yēyiin. 13 Kunyi, okas :akweek nkit. Ara karaam ām akweek yoo sooyē :koorko āmēēyēēnoot :mētinyii? 14 Ara, inēētook :wōlēē /kikeeyeyta biiko kule ma karaam :murēno kutinyē buut chēē kōōyēch? 15 Nteenee yoo boonto :koorko buut chēē chaang' ku karaam, kuuyu /kikiikoochi buutēēchooto chaang' kut sukōōyēēnē mētinyii. 16 Yoo māchē :chii ake tukul kule kukwiil ng'aleechu, ku -mākēēboontē :acheek ng'al chēē wuu choo āmāboonto :nkicheek biikaab Yēyiin ām wōlto ake tukul. 17 -Māāmiitē āsilook ām ng'aleechu āmāchē āmwoowook, kuuyu kiyēē ōmiitē ōyēyē ām tuuyōōsyēkwook ku kiyēē miyaat yoo kātōōyēyē nyēē karaam. 18 Ng'ālyoo nyēbo taay, kosiila yiit kule yoo ōtuuytōōsii ōkutunkyinē Yēyiin, -mōōkāsyiintōōsii ankotaacham kule tōōs wuu nyooto. 19 Āchāmē kule imuuchē ku karaam yoo kōōchuunchuunnyē, ānkoo ku miyaat, sukutook kule mbo ng'oo ām akweek chēē churtootiin ām wōlēē miitē :Yēyiin. 20 Yoo kyōōtuuytōōsii ōbērē ōmiitē ō-āmē āmiikaab Mokoryoontēēt nteenee mēēbērē bo Mokoryoontēēt :āmiichoo, 21 kuuyu yoo ō-āmē, kutāsē :chii taay simkwoomē āmiikyii amakany chuut. Nto yooto makubeetee :alake kuut, ku mākubōōkit :alake. 22 Yoo kātōōyēyē kuu nyooto, ku kata karaam kwoomiisyē :chii ām kanyii kurook. Yoo ōtukuulchinē keey āmit kuu nyooto ōmiitē ōntosuurē biikaab Yēyiin ānkōōsāsē choo mātinyē kiy. Kunyoo, ii, ālēēnchook nee? +Māāsilook kubo kiyi? Achicha! Mēēmuuchāksē mbo kisich! 23 Kyāā-āmwook kiyēē kiirēkēērwoo :Mokoryoontēēt kule: Ām kwēēmowuunoo /kikēēchoomtooy Mokoryoontēēt Yēēsu, kinam mukaatiit, 24 nto yu kikiikubirchi Yēyiin kōōnkōy, kubetes ānkumwooy kule, “Bōōrnyuu :nyi nyēē /kākēēkōōn kubo akweek. O-am sōōsōōtēēnoo.” 25 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, yu kābākwoomiis kubēk, kunam terekyeet nyēē kimii :tifaayiik ānkumwooy kule, “Kiirootyeet :nyi nyēē lēēl kubununēē korotiikyuu. Yoo ōyyēē kuu nyooto, ōmiitē ōsōōtēēnoo.” 26 Yoo ō-āmē mukaatiini nto yoo ōyyēē tifaayiichu, ōmiitē ōbāroostooy subak meetaab Mokoryoontēēt ākoy bēsyēēt nyēē iyēēwunēē. 27 Kunyi, chii ake tukul nyoo āmē mukaatiini nto nyoo yyēē tifaayiichu ām kēēlto nyēē ma karaam, ku makunam :ng'aleek kule kāākuchoolwookēn kuuyu -mēērōōtootē kiyēē ibooru :bōōrto āk korotiikaab Mokoryoontēēt. 28 Māchāktōōs kōōrōōtootē keey :chii kurook nto āmē mukaatiit nto ku yyēē tifaayiik. 29 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu chii ake tukul nyoo āmē mukaatiit nto kayye tifaayiik kumānēēnkēt kiyēē ibooru :bōōrtaab Mokoryoontēēt, kumii kwoomē kōōtiilchinē keey ng'al. 30 Kiyooto nyēē yēyē alak ām akweek kukuskusiitu ānkōōmnyoontōōsii. Kōōkubēk mbo :alake ām akweek. 31 Nteenee, yoo kākiirōōtootē keey ku mēēbērē +/mākiitiilchēēch ng'al. 32 Nto yoo kēētiilchēēch :Mokoryoontēēt ng'aleek, /kēēmiitē /kēēchuulēēch sukung'eet ku -/makiiruusteech āk choo mānēēyēnchi Yēyiin. 33 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, yoo ōmāchē o-am āmiikaab Mokoryoontēēt ku māchāktōōs ōkānyē keey. 34 Yoo āmē chii :kēmēy, ku māchāktōōs simkwoomiisyē ām kanyii kurook, /simākiitiilchook ng'al yoo kōōtuuyē. Kunyi, kurubta keey āk ng'aleek alak chēē kātāāboontē, machaasat choo yoo kāāchōō.

1 Kōōriintō 12

1 Mbo ng'eetaabiya, kurubta keey āk tukuuk choo rōōbchinē biich :Tāmirmiryēētaab Yēyiin, -māāmāchē ōbuur nyēē -mōōnkētē nyēē karaam. 2 Ōnkētē kule yoo kitākutoombo ōyēnchi Yēyiin, /kikiikēētēwēchook ōyēēlchi tukuuchooto /kēēkusē chēē māng'āloolē. 3 Kunyi, āmwoowook kule māmii :chii nyēē ng'āloolē ām Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyēē mwooyē kule, “Kuchubākoy :Yēēsu.” Āmāmii :chii nyēē imuuchē kumwooy kule, “Mokoryoontēēt :Yēēsu” yoo kāmēēboorchi :Tāmirmiryēēt. 4 Mii :rōōbēywēēk chēē makerkeey chēbo Tāmirmiryēētaab Yēyiin, nteenee Tāmirmiryoonoo ku akeenke. 5 Mii :yiisyōōnuutēk chēē makerkeey chēbo Mokoryoontēēt, nteenee :Mokoryoontoonoo ku akeenke. 6 Mii :ng'ala chēē /kiilātē chēē makerkeey, nteenee Yēyiin nyoo yēyiisyēē chiito ake tukul ku akeenke. 7 Iboorunēē keey :Tāmirmiryēēt wōlēē mii :chii /sikēēyēētyēēchinēē biiko tukul. 8 Ng'oonkyinē :Tāmirmiryooniitēnyi akeenke chii wōlēē yēytooy. Ng'oonkyinē :Tāmirmiryoonoo mbo subak chii kōōnkēt wōlēē wuu :ng'aleek chēē wunyootiin, 9 kung'oonkyi mbo subak ake kunyōōr kāāyēnchinooyēēt nyēbo kwong'uut. Nto ake, kōōkoochi :Tāmirmiryoonooto kāāmuukēywēēk chēē isoobsēē. 10 Nto ake kōōkoochi nyoo kāāmuukēywēēk chēē yēyēē ng'al chēē /kiilātē, nto wōlēē mii :ake kuyey nyoo kung'ālooltoochinē Yēyiin. Nto nkinee ake, kōōkoochi kāāmuukēywēēk chēē inkētēē kule tāmirmiryēēt nkōnō :nkōnō. Kōōkoochi ake kung'alaal ām ng'ēlyēēbik chēē tēērchiintōōs, ankuyey ake kōōboor kiyēē ibooru :ng'aleechaata kāmwooyē :nyiin. 11 Akeenke kityō Tāmirmiryēēt nyi kōōnu kāāmuukēy chēē /kēēyēyēē ng'aleechaata tukul ānkōōkoochinē chii ake tukul kāāmuukēywēēchoo kuu wōlēē māktooy. 12 Bōōrtaab chiito ku kiy akeenke ānkoo sinee /kikiinoomnyo komoswookik chēē chaang' sukuyēk bōōriitēnyi. Ānkoo ku chaang' :komoswookichoo kuyēyē :chooto bōōrto akeenke. Wuu nyooto mbo ām wōlēē miitē :Kiriistō. 13 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kiibatisaneech tukul :Tāmirmiryēēt akeenke kēēyēku bōōrto akeenke, ānku chii nyēē Yuutāyiin nto nyēē mā Yuutāyiin nto ku chii nyēē motwooriin nto ku nyēē bāwu keey. /Kikēēkōōnēēch keeyyee :acheek tukul Tāmirmiryēēt akeenke. 14 /Kimākēēyēyēē bōōrto kiito akeenke nteenee, /kikeeyeyee komoswookik chēē chaang'. 15 Ānkoo kāmwooy :kereenkeet kule, “-Māābooyē bōōrto, kuuyu -māāmuuchē ayey kiyēē yēyē :āwut” ku tāku bo bōōrto. 16 Ānkoo kāmwooy :yiitit kulē, “-Māābooyē bōōrto, kuuyu -māāmuuchē ayey kiyēē yēyē :koong'ta” ku tāku bo bōōrto. 17 Nto ki koong'ta :bōōrto tukul, ii, nto /kikēēyēbchinēē nee yiit ng'aleek? Nto, ki yiitit :bōōrto tukul, ii, nto /kikēēng'uutēē nee? 18 Kubooyiit man, kiikuchōb :Yēyiin komoswookik tukul ām bōōrto kuu wōlēē kimāktooy kōōbuurto :ake tukul. 19 Nto ki komoswookichoo tukul ku kiy akeenke, ii, nto kiyēku nee :bōōrto? 20 Kuu wōloo wuu, chaang' :komoswookik, nto bōōrto ku akeenke. 21 -Mēēmuuchē :koong'ta kumwoochi āwunnyēk kule, “-Māāmāchook,” āmēēmuuchē :mētit kumwoochi kērēēnkōōk kule “-Māāmāchook.” 22 Nteenee komoswookikaab bōōrto choo wuu nyēē kuskusēch ku chooto chēē māchāktōōs miisin. 23 Nto komoswookik choo /kēēmōōntooy ku māchāktōōs kēēyibē chooto kubooyiit barak miisin. Nto subak, komoswookik chēbo bōōrto choo bērē :biiko mātooku ku chooto chēē māchāktōōs kēēriibē miisin, 24 nteenee māmāchē :choo tooku kēēriibē miisin. Yēyiin nkityōōniin nyēē kiinoomtōōs komoswookichoo bo bōōrto ānkiikukoonyit komoswookik choo mātooku. 25 Kunyoo, māmāchāktōōs kubchēyē keey :komoswookikaab bōōrto nteenee māchāktōōs kuyēētyēēchinē keey. 26 Yoo nyālilē :komosta akeenke, kunyālilootiin :nkicheek komoswookik chuut alake. Nto yoo koonyitoot :komosta akeenke, kukoonyitootiin :nkicheek komoswookik chuut alake. 27 Kunyoo, akweek bōōrtaab Kiriistō ānkōōbooyē :tukul inee. 28 Nto ām biikaab Yēyiin, ku kiikutool :Yēyiin kurook lēbkēēyik, nto mii yoo, kutool ng'ālooltooyik, kutool kāānēētik nto yityo, kutool choo yēyē ng'al chēē /kiilātē ākoo choo boonto kāāmuukēywēēk chēē isoobsēē, choo imuuchē kuyēētyēēchi alak, choo boonto kāāmuukēywēēk kōōntōōchi chuut, āk choo ng'āloolē ām ng'ēlyēēbik chēē tēērchiintōōs. 29 Ara kēēyēku :tukul lēbkēēyik? Nto kēēyēku :tukul ng'ālooltooyik? Nto kēēyēku :tukul kāānēētik? Nto kēēyēyē :tukul ng'al chēē /kiilātē? 30 Nto kēēboontē :tukul kāāmuukēy chēē kiisoobsēē? Nto kēēng'ālooltēē :tukul ng'ēlyēēbik? Nto kiimuuchē :tukul kiibooru kiyēē ng'ālooltooy :bichooto? 31 Ocheeng' rōōbēywēēkaab Tāmirmiryēēt chēē wōōyēch, ānkāāmāchē āboorwook kēēlto nyēē karaam miisin.

1 Kōōriintō 13

1 Ānkoo kaang'alaal ām ng'ēlyēēbik chēbo biich nto chēbo malayikaan, āmēēbērē ātinyē chamateet, āmiitē ābōloobōlē buch. 2 Nto yoo ātinyē rōōbēywoontēēt nyēē āng'ālooltoochinēē Yēyiin ānkāānkētē kiy ake tukul āk choo wunyootiin nto ātinyē kāāyēnchinooyēēt nyēē imuuchē kōōwuuy kōōrēēt, āmāātinyē chamateet, ku buch. 3 Yoo kāākoochi biiko choo bānoon tukuukyuu tukul nto mbo yoo kāākooytē keey /bakeebeela, āmāātinyē chamateet, māmii :kiyēē ānyōōru. 4 Yoo tinyē :chii chamateet, ku tinyē muytaayeet. Nto yoo tinyē :chii chamateet, ku lēēl :moo āmātinyē tuuyin bo moo, āmāng'āsē keey, 5 ama-awees, mātinyē sooynān, māsimkunyēēru āmānāmtooy ng'al mukuulēy. 6 Māng'ērēkyinē :chii nyoo boonto chamateet tukuuk chēbo rōkōs, nteenee ng'ērēkyinē choo bo manta. 7 Yoo tinyē :chii chamateet kulukuyē ng'al, kōōkoosēē keey ānkōōkēnēē keey Kiriistō ākookoy ānkumuytooy. 8 Māng'ētē :chamateet. Nteenee makuyit bēsyēēt nyēē mēētākung'ālooltoochinē :biiko Yēyiin, āmēētākung'ālooltēē :biiko ng'ēlyēēbik, /āmēētākēēng'oonkyinē chii ng'al. 9 -/Mākēēng'oong'wēēch ng'aleek kuchurta āmākēēng'ālooltoochinē Yēyiin kuchurta. 10 Nteenee, yoo kayit :bēsyēēt nyēē /kēēyēyēē kiy ake tukul kuchurta ku mākubootyo :ng'aleek choo māchurtootiin. 11 Yoo kitāāmining' kyāāng'āloolē ānkāāsōōtē ng'al chēbo leekwaanti. Nto yu kāwāāwōōyiitu abakaakte ng'aleek choo kibo leekwaanti. 12 Kēēmiitē kēēkāsē raat ng'al kumēēymēēyootiin, nteenee +mabakeekas ām bēsyoonoo kuchurta. Kiinkētē raat kereeryaa, nteenee +mābākiinkēt ām bēsyoonoo kuchurta kuu wōloo inkētitēēch :Yēyiin kuchurta. 13 Okany keetas taay kiikoosēē keey Yēyiin ānkiikēnēē keey ankookany kēēchāmē chii ake tukul. Nto nyēē bichiiy ām ng'aleechu tukul ku nyiitēnyi mwooyē kule “kēēchāmē chii ake tukul.”

1 Kōōriintō 14

1 Ōnēmchi keey chamateet ankoocheeng' rōōbēywēēkaab Tāmirmiryēēt ānku miisin nyēbo kule ōng'ālooltoochi Yēyiin. 2 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu chii ake tukul nyoo ng'āloolē ām ng'ēlyēēbik, ku māmii kung'āloolchinē biiko, nteenee miitē kung'āloolchinē Yēyiin. Māmii :chii nyēē imuuchē kōōnkēt kiyēē miitē :chiichooto kumwooyē. Yoo ng'āloolē kuu nyooto, kumii kung'āloolēē ng'al chēē wunyootiin kubununēē tāmirmiryēēnyii. 3 Nteenee, chii ake tukul nyoo ng'ālooltoochinē Yēyiin, kung'āloolchinē biiko sukōōtitiir kōōkāmkoom ānkusooysooyē. 4 Nto chiito nyoo ng'āloolē ām ng'ēlyēēbik, kumiitē :nyoo kōōtitiirē keey nkit. Nto nyoo ng'ālooltoochinē Yēyiin kumiitē :nyoo kōōtitiirē biikaab Yēyiin. 5 Ābērē nto ong'alaal :akweek tukul ām ng'ēlyēēbik, nteenee, āmāchē miisin kule nto ōng'ālooltoochi :tukul Yēyiin. Karaam yoo kāng'ālooltoochi :chiito Yēyiin kusiir yoo kang'alaal ām ng'ēlyēēbichoo ākoy baateey yoo kēēboor kiyēē kāng'āloolēē ām ng'ēlyēēbichooto sukōōtitiir :ng'aleechaa biikaab Yēyiin. 6 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, yoo kāāchōō wōloo ōmiitē, ankaang'alaal ām ng'ēlyēēbik ku māmii :kāroomnyo ākoy baateey yoo āng'oong'wook kiy nto ayeyaak ōnkēt kiyēē wunyaat, nto āng'ālooltoochinē Yēyiin nto aneetaak. 7 Ānkoo mbo tukuuk chēē wuu kuurēruunēk nto ku bukantiinek, -mēēmuuchē :chii kōōnkēt kule tyēēn nee nyēē mii /kēētyēēnē, yoo /kāmākiiboorchi wōlēē /kiiyēntooy. 8 Nto subak, yoo kāmāchēy :aryeembuut nyēē karaam, sukukasakay kukuurē biikaab lukēēt, ku -mēēmuuchē :chii kuwo booryēēt. 9 Kunyoo, wuu nyooto ām wōlēē ōmiitē :akweek. Yoo koong'alaal ng'al chēē mākāsāktōōs kōōmuuchē kule nee kōōnkēt :biiko kiyēē ōmiitē ōmwooyē. Mākuyibē :yoomeet ng'aleekwook. 10 Tookunoot kule mii :kuutuweek chēē chaang' kōōrēēt kumukuul, ānku yoo /kakeeng'alaal, kumii :kiyēē ibooru. 11 Nto yoo ākoo -māāmuuchē kut ānkēt kiyēē mwooyē :chiito ake, āyēku soboyiin ām wōlēē mii :chiichooto kāng'āloolē ānku soboyiin :nkinee ām wōlēē āmiitē. 12 Wuu nyooto ām wōlēē ōmiitē :nkakweek. Kuu yoo ōchēēng'ē rōōbēywēēkaab Tāmirmiryēēt, ku māchāktōōs ōchēēng'ē choo ititiirē biikaab Yēyiin. 13 Kunyi, kurubta keey āk ng'ālyoontooni, māchāktōōs kusooyē :chiito nyoo ng'āloolēē ng'ēlyēēbik kule koomuuch kōōboor kiyēē mwooyē. 14 Yoo āsooyēē ng'ēlyēēbik ku tāmirmiryēēnyuu :nyēē sooyē nto yooto tukul māmii :mētinyuu kuyēyē kiy. 15 Kunyoo, ara +māāyēyē nee? +Māāsooyē āyēyiisyēē tāmirmiryēēt ānku +māāsooyē mbo subak āyēyiisyēē mētit. +Māātyēēnē āyēyiisyēē tāmirmiryēēt ānku +māātyēēnē mbo subak āyēyiisyēē mētit 16 Yoo siltooy :chii Yēyiin ām tāmirmiryēēt nkit, mākumwooy kule nee :chiito ake nyēē chōōnēē saang' kule, “Kuwuuyiit nyooto,” yoo -mēēnkētē :chiichooto kiyēē /kēēmiitē /kēēmwooyē? 17 Imuuchē kumiitē kubirchinē Yēyiin kōōnkōy ām kēēlto nyēē karaam, nteenee -mēēmuuchē kōōtitiir chiito nyiin ake. 18 Ābirchinē Yēyiin kōōnkōy, kuuyu āng'āloolē ām ng'ēlyēēbik kusiir akweek tukul. 19 Nteenee, yoo kēētinyē keey biikaab Kiriistō kēēkutunkyinē Yēyiin, ākāykooyē amwaay ng'aleek muut chēē kāsāktōōs kusiir ang'alaal ng'al chēē mā tēē chu ām ng'ēlyēēbichoo. 20 Mbo ng'eetaabiya, obakaakte ōsōōtē ng'al ām keel nyēbo leekwaanti. Nto kurubta keey āk ng'al chēbo rōkōs, ku māchāktōōs ōbuurē kuu lēēkōōy choo -mēēnkētē rōkōs. Nteenee, ōsōōtē ng'al kuu biich chēē wōōyēch. 21 Mwooyē :Yēyiin ām siruutēk kule, “+Māāng'āloolchi bichu kubununēē biiko chēē ng'āloolē ām kuutuweek alak āk kubununēē biiko choo sobooy. Ānkoo kuwuu nyooto, mēēbērē mākukāswoo.” 22 Yoo ng'āloolē :chii ng'ēlyēēbik kōōboorchinē kiito ake biiko choo mānēēyēnchi ng'ālyoontēētaab Yēyiin āmēēbērē choo kiikōōyēnchi. Nto yoo /kēēng'ālooltoochinē Yēyiin, kubo :yooto choo kiikōōyēnchi Yēyiin, āmēēbērē choo mānēēyēnchi. 23 Kunyi, yoo kōōtuuyēēchi yēēt akeenke ankoong'alaal ām ng'ēlyēēbik ankukwa :biikaab saang' nto ku choo mānēēyēnchi Yēyiin, māmwooyē kule kāākubunwook :mētēwoy? 24 Nteenee yoo kāchō :chii nyoo mānēēyēnchi Yēyiin nto chiitaab saang', yoo mii kung'ālooltoochinē :biiko Yēyiin, makukasee ng'aleechaa tukul kule boonto miyootyēēt. Nto yooto, kucham kule choolwookēnoot. 25 Ām yooto, mākutook :tukuuk chēē kiwung'ta keey ām mooyēēnyii. Kunyoo, mākōōryookyi keey ng'wēny ku kākutunkyi Yēyiin kumwooyē kule, “Lēyyē, mii :Yēyiin kwēēnuung'woong'.” 26 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, ara +maamwaay nee? Yoo kōōyēmē yēēt akeenke, ku māchāktōōs kutinyē :chii ake tukul kiyēē yibchinē biiko. Imuuchē kutyēēnē :ake, kōōnēētiisyē :ake, kuboonto :ake ng'oong'uutyēēt, kung'āloolē ake ām ng'ēlyēēbik nto ake kōōboor kiyēē ng'āloolēē :nyiin. Yoo ōtinyē tukuuchoo tukul, ku māchāktōōs ōyēyiisyēē ōtitiirēē biikaab Yēyiin. 27 Yoo kang'alaalee :chii ng'ēlyēēbik ku māchāktōōs ku biiko āyēēng' kut ku sōmōk, nto yooto mākung'āloolē :bichoo kurōōbu keey ānku māchāktōōs kumii :chii nyēē ibooru ng'aleechaa. 28 Nto yoo māmii :chii nyēē kēēboor, ku māchāktōōs kusiis :nyoo kāmii kung'āloolē ām ng'ēlyēēbik sukung'āloolchinē keey nkit āk Yēyiin. 29 Ōkānyē kung'āloolē :ng'ālooltooyik āyēēnku nto ku sōmōk kōōrōōtootē :chuut kiyēē /kēēmwooyē. 30 Nto yoo kānyōōr :chii ake ng'oong'uutyēēt nyēē kēēbuurchi keey ng'wēny, ku māchāktōōs kusiis :chiito nyoo kābo taay nyoo kāmii kung'āloolē. 31 Māchāktōōs kurōōbunēē keey :ng'ālooltooyik akeenke akeenke /sikiineet :chii ake tukul kukich. 32 Inkētē ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin ām tāmirmiryēēnyii āsiiswēk chēē yēmootiin kung'alaalee, 33 kuuyu māmāchē :Yēyiin taariiryeet, nteenee māchē kēētēbtē kaalyeet. Kuu wōloo wuu ām wōlēē miitē :biikaab Yēyiin tukul, 34 ku māchāktōōs kusiistōōs :kooruuk yoo /kēēmiitē tuuyēēt. -/Mākēēmākyinē kung'āloolē, nteenee māchāktōōs kōōywēyiisyē kuu yoo mwooyē :kiruutēk. 35 Nto yēē ākoo māchē kōōnkēt ng'ālyoo, ku māchāktōōs bākutēēbēē saanikwaa ām kēēstoon, kuuyu ma karaam kuyey kuu nyooto yoo /kēēmiitē tuuyēēt ake tukul nyēbo biikaab Yēyiin. 36 Ōmāchē osoot kule kichōōnēē :ng'ālyoontēētaab Yēyiin wōlēē ōmiitē :akweek? Nto akweek nkit chēē /kikyoomwook, ōō? 37 Yoo isōōtē :chii kule inee nyēē ng'ālooltooyiintēētaab :Yēyiin nto kōōnkētē ng'aleekaab Tāmirmiryēēt, ku māchāktōōs kōōnkēt kule kiyēē āmiitē āsirwook ku mākuutyēētaab Mokoryoontēēt. 38 Chiito nyoo mākoonyitē mākuutyooni, ku māchāktōōs -/mākēēkoonyit nkinee. 39 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, ōchēēng'ē ōng'ālooltoochinē Yēyiin, amooyeetee chii kung'alaalee ng'ēlyēēbik. 40 Nteenee māchāktōōs /kēēyēyē kiy ake tukul ām kēēlto nyēē yemaat ankurootaat.

1 Kōōriintō 15

1 Mbo ng'eetaabiya, āmāchē āsōōtwook kiy kurubta keey āk lōkōōywēk chēē kāroomēch choo kyāā-āmwook. Lōkōōywēchooto ku choo !kyōōnyōōru ānku chooto mbo raat chēē ōyyoong'unēē. 2 Ōrāroochootiin kubo lōkōōywēchu kāroomēch yoo kōōkiilchi ng'ālyoontēēt nyoo kyāā-āmu. Nteenee, yoo mā wuu nyooto, ku kyōōyēnchi nyēbo buch. 3 Kyāā-āmwook ng'aleechu bichiiyēch chu /kikiirēkēērwoo nkanii kule: Kime :Kāārārookiintēēt kubo ng'ōōkiswookikyoo kurubta keey āk wōlēē mwooytooy :siruutēk. 4 /Kikeemuy /ankiing'eetee meet ām bēsyēētaab sōmōk kuu wōloo mwooytooy :siruutēk 5 āk mbo subak kule chākōōboorchi keey Bētērō, nto mii yoo, kōōboorchi keey mbo subak rubiik tukul taman āk āyēēng'. 6 Nto yu kāākuyityo, chākōōboorchi keey mbo ng'eetaabiya bokolwookik muut ām yēēt akeenke. Tākusobchootiin :bichooto alake chēē chaang' ānkoo kiikubēk :alake. 7 Nto mii yoo subak, chākōōboorchi keey Yāākōbō, nto yityo kōōboorchi keey lēbkēēyik chuut alak, 8 nto ām lētuunoo chākōōboorwoo keey nkanii āwuuyē leekwa nyēē /kikiiroor. 9 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu anii nyēē ābooyē ng'wēny miisin ām lēbkēēyik amaayemaat /kēēkuuroo kule lēbkēēyiin kuuyu kyāāwusē biikaab Yēyiin. 10 Nteenee, ām chamateetaab Yēyiin āwuuyē wōlēē āwuuyē. Mānāāwēētēē keey :chamateenyii ām wōlēē āmiitē. Wuu nyooto kuuyu kyaa-am booryēēt nyēē kōrōōm miisin kusiir ake tukul ām lēbkēēyichoo, āmēēbērē ki anii, nteenee ki kāāmuukēywēēkaab Yēyiin :chēē kyoomē booryoonooto kubununēēnoo. 11 Yoo ki anii nyēē kyāā-āmwook lōkōōywēchu, nto ku lēbkēēyik chuut alak, māmii yoo :kiy, nteenee ng'aleek chu chēē kyoomu ānku ng'aleechuutēchu chēē kyōōyēnchi. 12 Nto yoo kyoomu kule king'eetee :Kiriistō meet, ii, kōōmuuchē kule nee :biiko alake ām akweek kumwooy kule -/mākiing'ēētēē biiko meet? 13 Nto yoo ākoo -/mākiing'ēētēē biiko meet, mā ākoo manaang'eetee :Kiriistō meet. 14 Nto yoo manaang'eetee :Kiriistō meet, ku buch :kiyēē kēēmiitē acheek kyoomu ānku buch mbo :nkinee kiyēē kyōōyēnchi. 15 Nto kiwuu nyooto, nto kēēyēku ng'wiik ām wōlēē mii :Yēyiin kuuyu kyoomtooy kule kiing'eetee Yēyiin Kiriistō meet. Nteenee yoo mēēbērē /kiing'ēētēē meet chēē kiikubēk ku mēēbērē kiikung'eetee :Kiriistō meet. 16 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu yoo ākoo -/mākiing'ēētēē meet chii nyēē kiikume ku mēēbērē /kiikiing'eetee Kiriistō meet. 17 Nto yoo ākoo /manaakiing'eetee Kiriistō meet, ku taku buch :kiyēē kyōōyēnchi /āmānāākēēnyōōwook kaat ām choolwookātēēng'woong'. 18 Nto nkicheek choo kibēk ku kiikōōyēnchi Kiriistō, ku kiikubootyo :choo. 19 Yoo ākoo kiibuurē kiikēnēē keey Kiriistō kubo soboontaab kōōrooni nkityō kuyēmē /keeriireeneech kusiir biiko alak tukul. 20 Nteenee, kubooyiit man, /kiikiing'eetee Kiriistō meet. Inee nyēbo taayta /kiing'eetee meet ānkōōkuyootyi kēēlto choo kiikubēk. 21 Kuu yoo kichōōnchi :meet kōōrooni kubununēē chii, kuchōōnchi nkinee :ng'eeteetaab meet kubununēē chii. 22 Kuu yoo bēku :biiko tukul kubo Atam, +/mākiing'ēētēē biiko tukul meet kubo Kiriistō. 23 /Kikiing'eetee Kiriistō meet ām taayta sukuyaat kēēlto, nto yoo kēēyēēw kōōyyiin, +/makiing'eetee meet biiko tukul choo cheechii. 24 Nto miitē yoo nanyuun, kuyit :tabanta ām yoo iyokoochinēē :Kiriistō Baaba Yēyiin bāytooyiisyēēt yu /kabakiiserweet bāytooyik alak tukul, biiko alak tukul chēbo kāāmuukēywēēk ākoo mokorēēnik alak tukul. 25 Kunyi, tākubāytooyiisyē :Kiriistō ākoy kut koowaang'ta :Yēyiin buunikyii tukul. 26 Buunyoontēēt nyēbo lētuut /kiiserweet ku meet. 27 Wuu nyooto kuuyu +/mākiitōōrchi kiy ake tukul. Tookunoot kule yoo /kēēmwooyē kule +/mākiitōōrchi “kiy ake tukul,” kōōbooru kule mēēbērē nāmē keey :yooto āk Yēyiin kuuyu inee nyēē kiitōōrchinē Kiriistō kiy ake tukul. 28 Yoo kaakuyey kuu nyooto, +/mākiitōōrchi Leekweet nyoo kiitōōrchinē inee kiy ake tukul, sukubayta :Yēyiin kiy ake tukul kutukul. 29 Ara, kēēmwooyē nee kurubta keey āk choo /kiibātisānē kuyēētyēēchi choo kiikubēk? Yoo /kēēmwooyē kule -/mākiing'ēētēē chii meet, ii, kubo :nee naas /kiibātisānē biiko kuyēētyēēchi choo kiikubēk? 30 Nto kurubta keey āk acheek, ātēēbē kule, ii, ām nee sikyoosāntooy keey kibtaman? 31 Kubooyiit man, āmiitē meet ām bēsyō ake tukul. Mbo ng'eetaabiya, man :yooto kuu yoo āng'ērēchēēnook kuuyu ōkoosēē keey :Kāārārookiintēēt Yēēsu Mokoryoontēēnyoo. 32 Nto kimāākēnēē keey tuwēntaab Barak, nto kyāāwuulyēē bichoo wuu tyoong'in ām Ēfēēsō? Nto yoo ākoo -/mākiing'ēētēē chii meet, “Okany kyoomchi keey āmit ānkēēyyēēsyē, kuuyu +mākēēbēku tuun.” 33 Lēyyē, -mookany /keemaasaak. Yoo koonaam keey biiko choo miyootēch :ātēbuutēkwaa ku mākōōbootook. 34 Ōsēwu kuu wōloo māchāktōōs ōtēbtooy ankootayee keey choolwookātēēt. Wuu nyooto kuuyu miitē akweek :alake chēē -mōōnkētē Yēyiin. Āmwooyē ng'aleechu sōōchōlyē. 35 Nteenee imuuchē kuteeb :chii kule, “Imuuchāktōōs /kiing'eetee meet kule nee choo kiikubēk? Ng'ēētitooy bōōrto nyēē wuu nee?” 36 Ōwuuyē nee, ēē? -Mōōnkētē kule yoo /kakeechaan kēbuswoontēēt, kununē sukubiit? 37 Yoo 'keechaan kēbuswoontēētaab nkoonuuk nto ku nyēbo kiy ake tukul ku makerkeey kiyēē +meekes ākoo kiyēē 'kiichoonē. 38 Yēyiin nkit nyēē yēyē kēbuswoo ake tukul kubiit ku wōloo māktooy :inee ankung'ul ām kēēlto nyēē teer ām wōlēē mii ake. 39 Makerkeey :tukuuk tukul. Boonto :chiito bōōrto nyēē tēērchiintōōs āk nyēbo tyoonyto. Teer :nkinee nyēbo tariiteet ankuteer mbo :nkinee nyēbo burburyoontēēt. 40 Miitē mbo :nkicheek tukuuk chēbo wōliin bo barak āk chēbo wōlēēb ng'weny. Lēbkēēyēch :choo bo barak ām kēēlto nyeeng'waa, nto chēbo ng'wēny, ku kāroomēch :choo ām kēēlto nyeeng'waa. 41 Lebkeey :asiista ām kēēlto nyeenyii, anku lebkeey :nkinee araaweet ām kēēlto nyeenyii, nto nkicheek kookeelik lēbkēēyēch ām kēēlto nyeeng'waa. Nteenee teer :lēbkēēyyēētaab kookeelyeet ake ām wōlēē mii :ake. 42 Wuu nyooto nkinee ām wōlēē +/makiing'eetita choo kiikubēk. Nunē :bōōrto nyoo /kēēmuyē, nto bōōrto nyoo /kiing'ēētēē meet kōōbuurē :nyoo kibchuulyo. 43 Yoo /kēēmuyē bōōrto, ku kiy buch. Nto yoo /kiing'ēētēē meet ku kiy :kiyoo nyēbo kwong'uut. /Kēēmuyē ku kiy nyēē ma bo laat, nto yoo /kiing'ēētēē meet kutinyē kāāmuukēywēēk. 44 /Kēēmuyē ku bōōr buch, nto yoo /kiing'ēētē meet, ku bōōr nyēē lēēl nyēbo tāmirmiryēēt. Kuu yoo miitē :bōōrtaab kōōrooni, kumiitē :nkinee bōōrtaab tāmirmiryēēt. 45 Mwooyē :siruutēk kurubta keey Atam nyēē ki chiito nyēbo taay kule, “Kunyōōr :chiichoo soboonto.” Nto Atam nyēbo lētuut ku kōōnu :nyoo soboontaab tāmirmiryēēt. 46 Kisimkutook :bōōrtaab kōōrooni kurook, nto mii yoo chākutook :bōōrtaab tāmirmiryēēt. 47 /Kikeeyey chiito nyēbo taayta kuchōōnēē teng'yaanteet, nto chiito nyēbo lētuut kuchōōnēē :nyoo Barak. 48 Kuu wōlēē kiwuunto :chiichoo bo ng'wēny, ku wuu chooto :nkicheek choo bo wōlēēb ng'wēnyuuni. Nto wōlēē wuunto :chiichoo bo Barak, ku wuu chooto :nkicheek choo bo Barak. 49 Nto kuu yoo keekerkeeye āk chiichoo bo wōlēēb ng'wēny, ku +makeekerkeyiitu āk nkinee chiito nyoo kichōōnēē Barak. 50 Āmwoowook akweek, mbo ng'eetaabiya, kule -mēēwutē :chii Kaab Yēyiin āk bōōrnyii kuu wōloo wuu. Bēku bōōrwēchu kēēboontē, āmēēbērē imuuchāktōōs /keeyey kōōbuur ākookoy. 51 Okany, baa, āmwoowook kiy nyēē /kikiiyeel ānkōōyēbchi yiit: -Mākēēbēku :acheek tukul, nteenee +/makeeweecheech 52 areet akeenke bēsyēēt nyoo /kēēkuutē aryeembuut. Yoo /kēēkuutē aryeembuut kung'ēētōōs :choo kiikubēk /ānkēēkōōnēēch nkacheek bōōrwoonik chēē leelach. 53 Māchāktōōs kuyeyakay kuu nyooto sukuweek :bōōrwoonikyoo chu bēku kuyēk chēē mābēku. 54 Yoo kaakuyeyakay kuu nyooto, mākuyityiin :siruutēchu mwooyē kule, “/Kikiisyēēnto meet kutukul.” 55 Mākuyityiin subak :siruutēchu mwooyē kule, “Wōōy, wē, meet nyoo mēēkutinyē biirtooyiisyō; wōōy, wē, meet nyoo mēēkutinyē ng'woonēēt!” 56 Ibēlēē biich :meet ng'ōōkisto, ānkunyōōrtooy :ng'ōōkisto nkuruuk wōlēē mii :kiruutēk. 57 Kēēbirchinē sōō Yēyiin kōōnkōy nyēē tyaa! Inee nyēē yēyēēch kēēbiirtooyiisyē ām Yēēsu Kiriistō Mokoryoontēēnyoo. 58 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya choo āchāmē, ōtitir ānkōōkimkimiitu. Ōnēmchinē keey ākookoy yiisyēētaab Mokoryoontēēt ām mooyēēt akeenke kuuyu ōnkētē kule -māwēētii buch :yiisyēēng'woong' nyoo ōyēchinē Mokoryoontēēt.

1 Kōōriintō 16

1 Kurubta keey āk beesaanik choo /kiiruruuchē kubo biikaab Yēyiin, āmwoowook kule oyey kuu wōloo kyāāmwooytoochinē biikaab yēēmēētaab Kalaatya. 2 Ām bēsyēētaab taayta nyēbo wiikiit ake tukul, māchāktōōs :chii ake tukul ām akweek kusātyinē komos beesaanik kereeryaa chēē nyōōru /subakeekonor chooto. Nto yoo kāāchōō, ku māmāchāktōōs kule /kiiruruuch beesaanik alak tukul. 3 Nto mii yoo kawaayitu, +mookwey :akweek biiko chēē mākuyibchi beesaanik biikaab Yēyiin ām Yēērusālēēm. +Māāsirchi bichoo ng'aleek chēē /subākiinkētēēnook ām wōlooto. 4 Nto yēē ākoo yēmāktōōs āwē :nkanii ku +makeebeete keey āk icheek. 5 Yoo kāwāāruutoochi Maaketoonnya, +māāwēēsyētoonu wōlēē ōmiitē kuuyu ākoy āwē Maaketoonnya. 6 Inkētē :ng'oo, nto anyuun bākēētēbtē keey kisich nto mbo ākoy kubēk :yiiwootēēt sukung'eet ōyēētyēēchinootoo ām baannyuu. 7 -Māāmāchē kule akasaak baateey ankaakeeyte. Ābērē nto ābuurtē keey āk akweek, yoo kacham :Mokoryoontēēt, 8 nteenee, +māābēēnii Ēfēēsō ākoy yēē bēsyēētaab Bēēntēkōōst, 9 kuuyu kaakuyaatakay :kēēlto ām wōlēē āmiitē ayey yiisyēēnyuu kuchutito ānkoo miitē :biiko chēē chaang' chēē mii kukwiiloo. 10 Yoo kāchō :Tēmētēēwō wōloo, ku māchāktōōs otaach nyēē karaam, kuuyu mii kuyēyē yiisyēētaab Mokoryoontēēt kuu wōloo āmiitē :anii āyēytooy. 11 Kunyoo, māmāchāktōōs kutay inee :chii ake tukul. Nto yoo wēētii, ku māchāktōōs ōyoomiis ām bāybooyyēēt, sukōōyēēw wōlēē āmiitē. Āmiitē ākānyoonu inee kuchōōnto keey mbo ng'eetaabiya. 12 Nto kurubta keey āk ng'eetaabiya, Ābōōlō, ku kikyāāmwoochi nyoo kuchōōnto keey mbo ng'eetaabiya alak wōloo ōmiitē. Kāmāmāchē :inee kule kuchō, nteenee mākuchō yoo kānyōōr bārooyinto. 13 Ōriib keey ānkōōtitir ām kāāyēnchinooyēēt. Ōkimkimiitu ānkōōnyōōru nkuruuk. 14 Ōyēyē kiy ake tukul ām chamateet. 15 Maanii ōnkētē kule ki kaytaab Siteefaan nyēē /kisimkeeweech kunam ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām Akaaya ānkiikōōnēmchi keey kuyēchi biikaab Yēyiin yiisyēēt. Kunyoo, ākiimook akweek mbo ng'eetaabiya kule 16 orub ng'aleekaab biiko chēē wuu chuutēchu āk mbo chēbo biiko alak tukul chēē yēyiisyē āk bichooto. 17 Kyaang'erech akas kule kiyit :Siteefaan, Fortunaato ākoo Akayiiko kuuyu yoo kikyoomē lōkōōy āk icheek ku kerkeey nyēē kyoomē lōkōōy āk akweek. 18 Kweebaybaayaa kuu wōloo kwēēbāybooytook. Māchāktōōs /kēēkoonyitē biiko chēē wuu chooto. 19 Isubooyook :mbo ng'eetaabiya chēbo yēēmēētaab Eesya. Isubooyook miisin :nkinee Akiila ākoo Brisiila ām kaayneetaab Mokoryoontēēt. Isubooyook :nkicheek biikaab Yēyiin choo tuuytōōs kayaata. 20 Isubooyook :nkicheek mbo ng'eetaabiya ām wōli, ānkōōtōrōōchē keey nyēē ōng'ērēkyinē keey. 21 Āsirwook :anii Bāwulō kāāsubooyiisyooni ām āwunyuu nkit. 22 Kuchubākoy chiito ake tukul ām akweek nyoo māchāmē Yēyiin. Ānkiichōō, wē, Mokoryoontēēt. 23 Kōōbēruurook :Mokoryoontēēt Yēēsu. 24 Āchāmook sōō nyēē tyaa kuuyu kēēbooyē :tukul Kāārārookiintēēt Yēēsu.

2 Kōōriintō 1

1 Anii nyoo Bāwulō nyēē kitoola :Yēyiin āyēku lēbkēēyiintēētaab Kāārārookiintēēt Yēēsu ānkāāboontē keey ng'eetaabiya Tēmētēēwō. Kiisubooyook :akweek biikaab Yēyiin ām kiriinkēētaab Kōōriintō ōboontē keey āk biikaab Yēyiin tukul chēbo yēēmēētaab Akaaya kumukuul. 2 Lēyyē, kōōbēruurook :Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō ānkukōōnook kaalyeet. 3 Kusilākoy :Yēyiin nyoo kwaaniitaab Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō. Yēyiin ku Baaba nyēē riirēē biich ānkusooysooyē biich ām kēēlwookik tukul. 4 Sooysooyēēch :Yēyiin ām nyāliluutēk alak tukul sikeesaaysaay :nkacheek choo boonto nyalil ake tukul kuu wōloo kisooysooytēēch :inee. 5 Kuu yoo kēēnyāliiltōōsii :acheek miisin ām nyāliluutēkaab Kiriistō, /kēēsooysooyēēch miisin kubununēē Kiriistō. 6 Yoo kākēēnyāliilchē :acheek, ku kākēēnyāliilchē kule /sikeesaaysaayaak /ankiiraraachaak. Yoo /kakeesaaysaayeech acheek ku kubo kule +/mākēēyēētyēēchook sōōmuytoochi nyāliluutēchooto kikēēnyōōru :nkacheek. 7 Kiimoong'tēēnook keey miisin kuuyu kiinkētē kule kuu yoo ōnyāliltōōsii :akweek kuu acheek, ku sooysooyook :Yēyiin kuu wōloo sooysooytēēch acheek. 8 Mbo ng'eetaabiya, ābērē karaam ōnkēt :nkakweek wusiisyēēt nyēē kiikēēnyōōru ām yēēmēētaab Eesya. /Kikiikiicheech miisin kubiir kāāmuukēywēēkyoo. Kikiisōōtē kule kiikēēbēku. 9 Kubooyiit man, kikiikeekasee moonikyoo kule /kikiikiitiilchēēch meet. Nteenee, kiyēyākiis :ng'aleechu simātākiikēnēē keey :acheek nkit, nteenee kiikēnēē keey Yēyiin nyoo ing'ēētēē biich meet. 10 Nyoo kiirāroochēēnēēch meet, makooraraacheech subak. Kiikēnēē keey inee kule tāsē taay kōōrāroochēēch, 11 nto yooto tukul ōmiitē :akweek ōsoowēēch. Mākubirchi :biiko wōlēē wōō Yēyiin yooto kōōnkōy kubo acheek ām bērurto nyēē kōōkēēnyōōru ku /kākēēkētunēē soowuutēkwaa. 12 Ng'ālyoontēēt :nyi nyēē kēēng'ērēchēē. Mwoowēēch :kāāsōōtēywēēkyoo kule kikiibuur kāāburto nyēē tiliil ānku bo man. Kimākēērubē kiirnātēētaab kōōrooni, nteenee kikeerub kāāmuukēywēēkaab Yēyiin, ākoo miisin yoo kikiibuurtooy keey akweek. 13 Kēēsirwook baateey ng'aleek chēē ōmuuchē ōnkēt kiyēē ibooru yoo koosuman. Kunyi, āboontēē mooyēēt kule +mōōnkēt kuchurta, 14 kuu yoo kōsimōnkētēēch kereeryaa, kule +moong'erecheeneech acheek kuu yoo +makeeng'erecheenaak :nkacheek bēsyoonoo itiilchinēē :Mokoryoontēēt Yēēsu ng'aleek. 15 Nto kuuyu kwāātinyēē man ng'ālyoontooni, āchōb keey kule āruutoochook akweek kurook sukuyēētyēēchook :ruutooynyuu kunyil āyēēng'. 16 Kōkwāāchōb kule āruutoochook akweek yoo āwēētii Maaketoonnya, nto yoo āyēēwu, atyikaanwaak subak sōōyoomiisoo yoo āwēētii Yuuteeya. 17 Ara, kyāākuskuusyi keey ng'aleechu yu kyāāchōbē? Nto āchōbē :anii ng'aleek cheechuu kuu biikaab kōōrooni, ōō, sāāruumē kule, “Ēē, wuu nyooto” ānkāāmiitē āmwooyē subak kule, “Acha, mā wuu nyoo”? 18 Nteenee kuu yoo māwēēchwēēchē :Yēyiin kāāsōōtēywēēkyii, kiyēē kikēēmwoowook ku mēēbērē kiiruumē baateey kule “Ēē” nto kule “Acha.” 19 Nto kurubta keey āk Lekwetaab Yēyiin Yēēsu Kiriistō nyoo kyāā-āmu :anii kēēboontē keey Siila āk Tēmētēēwō lōkōōywēkyii, mēēbērē iruumē :inee kule “Ēē” nto ku “Acha” nteenee inee nyoo mwooyē kule “Ēē” anku manta nyooto. 20 Ānkoo ku tyaa :tukuuk chēē kiikukuurto :Yēyiin, kuyityiintōōs :tukul kubununēē Kiriistō. Kunyoo, kiikoostooy :acheek Yēyiin kubo Kiriistō kēēmwooyē kule, “Kuwuuyiit nyooto.” 21 Yēyiin nkit nyēē king'oobēēch ānkuyēyēēch acheek āk akweek kēēkich ām Kiriistō. 22 Kiikung'ōōtyēēch :Yēyiin tisyēēt sukōōnkētēēnēēch kule kēēyēku cheechii anking'aabeeneech Tāmirmiryēēnyii kōōboorunēē tukuuk chēē mākukōōnēēch. 23 Inkētē mbo :Yēyiin kule yu simāāchōō wōloo bo Kōōriintō, ku kimāāmāchē akubeenaak ng'aleek. 24 -Mākēēmāchē kēēbāwook kutukul ām wōlēē ōyēnchintooy Kiriistō. Nteenee kēēyēyiisyē tukul kubo ng'erekweekwook kuuyu ōkiiltōōsii yoo ōyēnchinē Kiriistō.

2 Kōōriintō 2

1 Kunyoo kwaasoot kule māmāchāktōōs tāāruutoochook sitākung'woonchook. 2 Yoo kāāng'woonchook ku ng'oo subak nyēē makoong'ereechaa yēē ma akweek choo kāāng'woonchook? 3 Kyaasirwaak kuu nyooto si yoo kāāchōō, mayeya :biiko choo kātēēng'ērēēchoo ānyēēru. Āboontēēnook man akweek kule +mākēēng'ērēēkiis :tukul kubo ng'erekweekyuu. 4 Kyāāsirwook āriirē ankaanereekaat kukāng'woonchoo :mooyēēt. Mēēbērē kyāāyēyē kuu nyooto saayeyaak ōnērēēkiisyē, nteenee kyāāmāchē ōnkēt chamateenyuu nyēē nyikiis nyēē āboontēēnook. 5 Yoo kiikuyib :chii ng'woonin ku mēēbērē kiikōōng'woonchoo anii miisin, nteenee kiikōōng'woonchook nkakweek sinee. -Māāmāchē akaykaay miisin. 6 Kiikuyem chiichooto ng'aleek chēē kiitiilchi :biiko chēē chaang'. 7 Kunyi, māchāktōōs ra ōnyōōchi kaat ānkōōkiim simame :mooyēēnyii yoo kanereech miisin. 8 Āsoomook kule ocham ra chiichooto. 9 Kyāāsirwook āmāchē ānkēt yoo ōmuuchē ōmuytoochi tyēmiisyēēt ānkōōrubē kiy ake tukul nyēē kyāāmwooyē. 10 Yoo kōōnyōōchi chii kaat, ānyōōchinē :nkanii kaat. Nto kiyēē kāānyōōchi kaat (yoo kāmii :kiy nyēē māchē /kēēnyōōchi kaat) ku kāānyōōchi kaat ām taayeetaab Kiriistō kubo akweek. Kyaayey kuu nyooto 11 simeeberbeereech :Kibrōkōsyoontēēt kuuyu kiinkētē chōbuutēkyii. 12 Nto mii yu kawaayit Turoowa kule saa-amte lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk Kāārārookiintēēt akas kule kikiikuyootwoo :Mokoryoontēēt kēēlto. 13 Nteenee, kimakaalyanaat :mētit, kuuyu -kimaanyoorte ng'eetaabiya Tiitō wōlooto. Kunyi, kyāābirchi biiko chameetaab keey ānkāāwē Maaketoonnya. 14 Nteenee, kusilākoy :Yēyiin nyoo kiikubiirtoowēēch Kibrōkōsyoontēēt kubununēē Kāārārookiintēēt. Yēyiisyēēnēēch :Yēyiin sikiibaraaste ng'erekweek chēē boonto :chiito nyoo inkētē inee. Yityinē :ng'erekweechaa komoswookik tukul kuu kiy nyēē boong'u nyēē anyiny. 15 Keekerkeeye ām taayeetaab :Yēyiin kiy nyēē boong'u nyēē anyiny yoo kiiboorchinē ng'aleekaab Kiriistō biiko choo /kēēmiitē /kiirāroochē āk choo mii bākubootōōs. 16 Ām wōlēē mii :choo mii bākubootōōs, ibooru :kiyi boong'u meet. Nto ām wōlēē mii alake, kōōbooru soboonto. Ara, ng'oo nyēē yemaat kwaamtaat lōkōōywēchu kāroomēch? 17 -Mākēēchēēng'ēē :acheek ng'ālyoontēētaab Yēyiin beesaan kuu wōloo yēytooy biiko chēē chaang'. Nteenee kuuyu Yēyiin nyēē kiiyookwēēch, kēēmwooyē ng'aleekaab manta chēē kwoonēē wōlēē mii :Kiriistō kutook kukāsē :Yēyiin.

2 Kōōriintō 3

1 Yoo kēēmwooyē kuu nyooto ku mēēbērē kēēmiitē kēēsilē keey āmākēēmāchē barwa ake tukul nyēē ibooru wōlēē kēēwuuyē nyēē /kikēēsirwook akweek nto nyēē kyoosir kuu wōloo māktooy :biiko alake. 2 Ōwuuyē :akweek barweet nyēēnyoo nyēē siraat ām moonikwook ānkusumānē :chii ake tukul ānkōōnkēt. 3 Ōmiitē ōbooru kule ōwuuyē barweetaab Kiriistō. Boorātēēt :nyooto nyēbo yiisyēēnyoo nyēē mēēbērē /kikeesiree kalaamu, nteenee /kikeesiree Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyoo soboot. Mēēbērē /kikēēsirchi rwoontōōy, nteenee /kikēēsirchi moonikaab biiko. 4 Kēēmwooyē kuu nyooto, kuuyu kēētinyē man ām taayeetaab Yēyiin kubununēē Kiriistō kule wuu nyooto. 5 Māmii kiy nyēē kēēboontē nyēē yēyēēch keemwaay kule kēēyēmē keeyey yiisyooni. Kiyēē kēēboontē kuchōōnēē wōlēē mii :Yēyiin, 6 anku inee nyēē kiikuyeyeech kēēyēchinē yiisyēēt ām kiirootyeet nyēē lēēl. Mārubtooy keey :kiirootyaanaa lēēl āk kiruutēk choo sirootiin, nteenee rubtooy keey āk tāmirmiryēēt. Yibu :kiruutēchoo sirootiin meet, kuyibu :Tāmirmiryēēt soboonto. 7 /Kikēēng'ōōtyi kiruutēkaab Yēyiin rwaanteet ānkutook :lēbkēēyyēētaab Yēyiin yooto /kākēēkōōn kiruutēchoo. Ānkoo kimii kumēēymēēyootē :lēbkēēyyoonoo kimii tokochtaab Muusa, kitākōōkwēnyē nyēē kimēēmuuchē :biikaab Isirāyēēl kut kukas koonyekaab Muusa kulōōyiit. Nto yēē ākoo kichōōnto :yiisyēētaab kiruutēk nyoo kiyibu meet lēbkēēyyēēt, ii, 8 /bakeemwa nee nanyuun lēbkēēyyēēt nyoo chōōntooy :yiisyēētaab Tāmirmiryēēt? 9 Yoo ākoo boonto lēbkēēyyēēt :yiisyēēt nyoo iruustēē biiko, ku tyaa sōō :lēbkēēyyēēt nyēbo yiisyēēt nyoo yēyē biiko kuchurta! 10 Kiyēē /kikēēbērē boonto lēbkēēyyēēt, ku mēēkutinyē raat lēbkēēyyēēt, yoo /kakiikerkeeyee lēbkēēyyoonoo wōō. 11 Nto yoo ākoo kichōōnto lēbkēēyyēēt :kiyoo kimii kukēēytooy, ii, /bakeemwa nee nanyuun lēbkēēyyēēt nyoo ibuurē? 12 Kunyi, kuuyu kiikēnēē keey lēbkēēyyoonoo, kēēkāng'unootiin. 13 -Makeekerkeeye Muusa nyoo kikērē koonyekyii simakas :Isirāyēēliik inee yu kimii kukēēytooy :lēbkēēyyēēt. 14 Nteenee kiwuuyēkiitu biikaab Isirāyēēl :mētēwoy ākoy kura. Tākumii :kiy nyēē kērē koonyekwaa yu /kēēmiitē /kēēsumānē kiirootyeet nyoo bo kēny. -/Mākiinēmu kiyoo ākoy baateey ām kāāmuukēywēēkaab Kiriistō /sikiinēm. 15 Ānkoo mbo kura yoo /kēēmiitē /kēēsumānē kitaabuutaab siruutēkaab Muusa, ku tākukērootiin koonyekaab biiko. 16 Nteenee, yoo kātēbi :chii kut kuweech kāāsōōtēywēēkyii ankucham Mokoryoontēēt, ku +/mākiinēm kiyooto kiker koonyekyii. 17 Kunyi, Mokoryoontēēt ku Tāmirmiryēēt. Nto wōloo miitē :Tāmirmiryēētaab Mokoryoontēēt kootyaaktaat :chii. 18 Kēēkāsē :acheek tukul choo mākērootiin :koonyekyoo lēbkēēyyēētaab Mokoryoontēēt, ānkoo kēēkāsē kumeeymeeyaat. /Kēēmiitē /kēēwēēchwēēchēēch keekerkeyiitu Mokoryoontēēt kēēboontē lēbkēēyinto nyēē tāsē taay ākookoy ānku nyēē chōōnēē wōlēē miitē :Mokoryoontēēt nyoo inee ku Tāmirmiryēēt.

2 Kōōriintō 4

1 Kēēboontē yiisyooni, kuuyu riirēēnēēch Yēyiin. Kunyoo, mābēku :moonikyoo. 2 Kookeesatee keey ng'aleekaab kāāntosuurāt choo wunyē :biiko. Kookeetay kāābērbēēriisyēēt āmākēēkwoonykwoonyē ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Nteenee, yu kābākiibooru ng'ālyoontēētaab manta kutook, keecham kōōtiilwēēch :chii ake tukul ng'aleek ām taayeetaab Yēyiin. 3 Ānkoo iyēēnootiin :lōkōōywēchuchoo kāroomēch, kōōyēēnootiin ām wōlēē mii :biiko choo mii bākubootōōs. 4 Kiikookoor :Kēniintēēt nyēē bāwu kōōrooni bichoo mānēēyēnchi ng'ālyoontēēt simakas lēbkēēyyēētaab lōkōōywēchooto kāroomēch choo ibooru lēbkēēyyēētaab Kiriistō. Inee nyooto iboorunēē keey :Yēyiin. 5 -Mākēēmiitē kyoomu keey :acheek, nteenee kyoomtooy kule Mokoryoontēēt :Kāārārookiintēēt Yēēsu ānkēēyēku :acheek motwoorikwook kubo inee. 6 Yēyiin nyooto kimwooyē kule, “Kubot :mēēnānēēt, ānkuchō :lēbkēēyyēēt” ku nyooto nyēē kiikoochi lēbkēēyyēēt kookweny kāāsōōtēywēkyoo sikēēnyōōru lēbkēēyyēēt yu kabakeekas Kiriistō kōōbooru wōōyintaab Yēyiin. 7 Nteenee kiikoochi :Yēyiin lēbkēēyyoonoo bo kwong'uut tērēēnik sukōōboor keey kule kikwoonēē kāāmuukēywēēk wōlēē mii :Yēyiin, mēēbērē wōlēē kēēmiitē :acheek. 8 /Kokiikiicheeneech komoswookik tukul, nteenee -/mākēēruurumēēch. Kubotwēēch tonkoy, nteenee mābēku :moonikyoo. 9 /Kōōkēēwusēēch, nteenee /manaakeebakaakteech. /Kēēbirēēch /keemilteech, nteenee /mānāākiimukuusēēch. 10 /Kiinyāliilēēch ām wōlēē kakeebe kuu Yēēsu sukung'eet kōōboorunēē keey :soboonnyii wōlēē kēēmiitē. 11 /Kēēmiitē /kiiyokoochēēch meet acheek chu kēēsobchootiin kubo Yēēsu, sukung'eet kōōboorunēē keey wōlēē kiwuu :soboonnyii bōōrwoonikyoo chu bēku. 12 Kunyoo, kānyēēch acheek :meet ānkōōnyōōru :akweek soboonto. 13 /Kikeesir kule, “Kyāāyēnchi Yēyiin ankuwaang'alaal.” Ām mooyēēt nyēē wuu nyooto, kiiyēnchinē :nkacheek Yēyiin ānkyoomtooy lōkōōywēkyii, 14 kuuyu kiinkētē kule nyooto kiing'ēētēē Mokoryoontēēt Yēēsu meet ku nyooto mbo subak nyēē makoong'eeteeneech nkacheek meet āk Yēēsu ankoomuteech āk akweek keebe taayeenyii. 15 Bo :ng'aleechu tukul karaamateeng'woong', /sikēēbirchi Yēyiin kōōnkōy /ānkiitōrōōr kubo biiko chēē chaang' miisin choo kōōkunyōōr soboonto nyēē lēēl. 16 Kunyoo, mābēku :moonikyoo. Ānkoo sinee /kēēmiitē /kēēnyēērēē bōōrwēk, /kēēmiitē /kiilēēliitēēnēēch kisich ām āriit bēsyō ake tukul. 17 Miitē kuyibwēēch :nyāliluutēkyoo chu kuskusēch chēē kēēboontē ām bēsyōōs chēē ng'ēri bērurtaab kibchuulyo nyēē wōō kukēēytēē nyāliluutēchoo tukul. 18 Kunyi, mēēbērē kēēmiitē kiimoong'tēē keey kiyēē /kēēkāsē, nteenee kiimoong'tēē keey kiyēē -/mākēēkāsē. Kiyēē /kēēkāsē ku mā bo kibchuulyo, nto nyoo -/mākēēkāsē kubo :nyoo kibchuulyo.

2 Kōōriintō 5

1 Kiinkētē kule yoo /kakiiburyeet kēryōōnikyoo ām kōōrooni, mākukōōnēēch :Yēyiin kooriik chēē leelach. Kimātēēchē :chii kooriichoo bo kibchuulyo ām wōliin bo Barak. 2 Kutākēēminyē bōōrwoonichuchoo kēēmiitē kiisiilē, ānkwoomchēēch :yēēmootēēt /kiiluumeeneech bōōrto nyēē lēēl nyēbo wōliin bo Barak. 3 Yoo /kaakiiluumeech, -/mākēēnyōōrwēēch kibchuraat. 4 Yoo tākēēmiitē kēryōōnikyoo, kiisiilē ānkunyikisyēēch :ng'ala, kuuyu -mākēēmāchē /kēēbuutēēch, nteenee kēēmāchē /kiiluumeeneech bōōrwoonikyoo choo bo Barak sukoolaambuuch :soboontaab kibchuulyo bōōrwoonichooto bēku. 5 Kunyoo, Yēyiin nyēē kiyēyēēch kubo soboonoo bo kibchuulyo ānkisimkukōōnēēch Tāmirmiryēēt kuyēk kiy nyēē kēēboorunēē kiyēē +mākēēnyōōru. 6 Kunyi, kēētitirootiin ākookoy ānkiinkētē kule yoo tākēēboontē bōōrwoonichuchoo, ku -mākēēmiitē kanyoo wōlēē miitē :Mokoryoontēēt. 7 Kiibuurē kiimoong'tēē keey Yēyiin, mēēbērē kiyēē kēēkāsē. 8 Kēētitirootiin ānkiikāykooyē keesatee keey bōōrto ām kōōrooni ānkubākiibuurtē keey Mokoryoontēēt. 9 Kunyi, kookiisoot kiing'ereech Mokoryoontēēt yoo tākēēmiitē bōōrwoonikyoo ām kōōrooni nto ku yoo kakeebe Barak. 10 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu ākoy /kēēkwēryootēēch tukul taayeetaab Kiriistō /ānkiikuumwēēch sukunyōōr :chii ake tukul kiyēē mākunyōōr kubo kiyēē kiyēyē ām kōōrooni yēē kamiyaat :kiyooto nto karaam. 11 Kuuyu kiinkēt kule makootiilweech :Mokoryoontēēt ng'aleek, kiiywēyē inee ānkēēyisu biiko. Inkētē :Yēyiin wōlēē kēēwuuyē :acheek ānkāābērē ōnkētē :nkakweek wōlēē kēēwuuyē. 12 Mēēbērē kēēmiitē kiikoostoochook keey, nteenee kēēmiitē kēēkōōnook bārooyinto ōng'ērēchēēnēēch sōōmwoochi wōlēē wuunto ng'aleek bichoo tākung'āsēē keey kiyēē /kēēkāsē yēē kātāng'āsēē keey kiyēē miitē moonikwaa. 13 Yoo kēēwuulyēē yiisyēētaab Yēyiin, ānkōōsōōtē :alake kule kābunwēēch mētēwoy, kubo yiisyoonoo Yēyiin. Nto yoo kēēkāstooy nyēē karaam, kēēyēyē kuu nyooto kubo akweek. 14 Kērchēēch koong' :chamateetaab Kiriistō kēēyēyē yiisyēētaab Yēyiin, kuuyu kēēchāmchiintōōsii kule kime :chiito akeenke kubo biiko tukul, kunyoo kerkeey nyēē kikēēbēku :acheek tukul. 15 Kime kubo biiko tukul si nto yityo, mēēbērē mākuminyē :choo sobchootiin kubo icheek keey, nteenee māchāksē kuminyē kubo nyoo kimēē kubo icheek /ankiing'eetee meet. 16 Kunyi, kuchakee raat kuwo taay, -mēēkēēkāsunēē chii komosta nyoo bo kōōrēēt. Ānkoo kikēēkāsunēē sinee Yēēsu yoo kibo taay kēēlooto, mēētākēēkāsunēē kēēlooto subak. 17 Kunyoo, yoo bo :chii Kiriistō ku /kiikiiluluut kuyēk chii nyēē lēēl. Kiikukeeyta :ng'aleek chēē yōōsēch ānkutoow :chēē leelach. 18 Kwoonēē :ng'aleechu tukul wōlēē miitē :Yēyiin nyoo kiichoomnyēēch āk inee keey kubununēē Kiriistō. Kiikukōōnēēch yiisyēēt kiichoomtōōsii biiko āk inee 19 kyoomtooy kule kiichoomnyo :Yēyiin āk kōōrēēt kubununēē Kiriistō simēēyiit :ng'ōōkiswookik chēē kiikuyey :biiko. Kunyoo, kōōkukōōnēēch kuut kule kiichoomtōōsii biiko āk inee. 20 Kiiyooktēēch :Yēyiin sukung'ālooltēēnēēch ng'aleekaab Kiriistō. Kunyoo, kēēmwooyē kubo Kiriistō kule māchāktōōs /kiichoomnyo biiko āk Yēyiin. 21 Kiyey :Yēyiin Kiriistō nyēē kimātinyē ng'ōōkis ake tukul kōōwut wōlēē mii ng'ōōkiswookikyoo, si nto yityo +makeechurte kutukul kubununēē Kiriistō.

2 Kōōriintō 6

1 Kuu yoo kēēyēyiisyē āk Yēyiin, kēēmwoowook kule -mookany kuwo buch :chamateetaab Yēyiin nyoo kyōōnyōōru. 2 Mwooyē :Yēyiin kule “Kyāākāsuung' ām bēsyēētaab chamtaayeet, ānkāāsāruung' ām bēsyēētaab kaararaacheet.” Āmwoowook kule raat bēsyōōnooto chāmtooy :Yēyiin biiko ānku raat yēē /kiirāroochē biiko. 3 -Mākēēkērēktooy chii kuchamta :Yēyiin /simākēēng'āloolēē nyēē miyaat yiisyēēnyoo. 4 Nteenee, kiibooru kwaak ām keel ake tukul kule kēēyēku biich chēē kēēyēchinē Yēyiin yiisyēēt. Kēēlwookichooto ku chu: Kēēmuytooy miisin, kēēnyāliiltōōsii, nyikisyēēch :ng'aleek, /ānkiikiichēēch. 5 /Kēēbirēēch /ānkēērātēēch ānkēēnyōōru wōōrōōryēēt āk yiisyēēt nyēē nyikiis, āmākēēruuytōōsii ānkēēbēētēē kuut. 6 Kēētiliilēch ānkēēsēwunootiin, kēēmuytooy ng'al ānkēēboontē moon chēē leelach. Kēēyēyē yiisyēēt ām kēēlto nyēē tiliil āk chamateet nyēbo man. 7 Kēēyēyē yiisyoonoo subak ām ng'aleek chēbo man, ām kāāmuukēywēēkaab Yēyiin, ānkēētinyē kariikaab booryēēt chēbo churtaayeet ām āwunnyēk tukwaay. 8 Kēēyēyē yiisyooni yoo /kakiikaasteech ākoo yoo /kamakiikaasteech, yoo /kākēēmwooy ng'aleek chēē miyootēch nto chēē kāroomēch. Kēēyēyiisyē ām kēēlto nyēē churtaat nteenee /kēēmwooyē kule kēēyēku kiblembechiisyek. 9 Kēētookunootiin, nteenee /kēēmōōntēēch. Kēēmiitē meet, nteenee kēēsobchootiin. /Kiityōōlēēch, nteenee -/mākēēbākāchēēch. 10 Kēēnērēēkootiin, nteenee kēēng'ērēkootiin ākookoy. Kēēyēku bānoon nteenee kēēyēyē /kiibēruur biiko chēē chaang'. -/Mākēētinyē kiy, nteenee kēētinyē kiy ake tukul. 11 Lēyyē, biikaab Kōōriintō, kāākēēng'āloolwook ām mooyēēt akeenke ānkāākēēng'oong'wook wōlēē wuu :kāāsōōtēywēēkyoo. 12 -Mākēēmāchē keewunyeenaak :chamateenyoo, nteenee ōwunyēēnēēch :akweek nyēēng'woong'. 13 Āng'āloolwook kuu lōkōkyuu, kunyi okany kiikoor tukul, ochameech :nkakweek kuu yoo kēēchāmook :acheek. 14 Biikyoo, -mookany /kiinoomnyook āk biiko choo mānēēyēnchi ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu mānoomtōōs :churtaayeet āk rōkōsto āmānoomtōōs :lēbkēēyyēēt āk mēēnānēēt. 15 Māchoomtōōs :Kiriistō āk Kibrōkōsyoontēēt, āmānoomtōōs :chii nyēē kiikōōyēnchi ng'ālyoontēēt āk nyoo mānēēyēnchi. 16 Mākāsyiintōōs :kōōtaab Yēyiin āk tukuuk chēē /kēēkusē. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu acheek kōōtaab Yēyiin nyoo soboot, kuu yoo mwooyē :Yēyiin kule, “+Māāming'tē keey bichoo ānkēēbēēsyētootē :tukul. +Māāyēku Yēyiintēēng'waa anku mākuyēk :icheek biikyuu.” 17 “Kunyoo mwooyē :Yēyiin kule: Osatee keey bichoo amoonam kiy ake tukul nyēē mā tiliil. Ām yooto, +maataachaak.” 18 “Mwooyē subak :Yēyiin nyoo bāwu kiy ake tukul kule: +Māāyēku kōōn ānku +mōōyēku :akweek lōkōkyuu.”

2 Kōōriintō 7

1 Chōōrōōnuutēkyuu, kuu yoo /kōkēēkuurtoowēēch tukuuchu ku māchāktōōs kiitiliil keey ām wōlēē mii :kiy ake tukul nyoo nyēērēē bōōrto āk tāmirmiryēētaab chii. Nto yooto, okany kyaam booryēēt kēēmāchē kule kēēyēku biich chēē churtootiin kutukul ānkiiywēyē Yēyiin. 2 Lēyyē, ochameech subak. -Mākēēyēchi chii ake tukul ng'ālyoo nyēē miyaat amakeenyeeree ātēbuutēkaab chii ake tukul āmākēēsāsunēē chii ake tukul kiy. 3 Mēēbērē kāāmāchē aruustaak. Kisimāmwoowook :anii kule āchāmook miisin nyēē yoo kābo meet kēēbēku tukul, nto yoo kābo soboon kēēsobtōōsii tukul. 4 Ākoosēēnook keey ānkāāng'ērēkēēnook. Ānkoo kēēnyālilootiin nyēē tyaa, ātitiroot miisin ankaang'erechaat. 5 Yoo kikēēyitu Maaketoonnya, mānāākēēnyōōru mbo bārooyin nyēē kākiimuunyēē. /Kikiinyāliilēēch kibtaman /kēēwusēēnēēch saang' nto ām āriit kēēboontē muyātēēt. 6 Nteenee yu kāwokuchō :Tiitō, kusaaysaayeech :Yēyiin nyoo sooysooyē choo boonto nyalilta. 7 Mēēbērē /kikeesaaysaayeech sōō baateey kuuyu kichō :Tiitō, nteenee kuuyu /kikiikeesaaysaay inee ām akweek. Kimwoowēēch :Tiitō kule ōmuyootiin ānkōōmāchē miisin kule nto okasaa, ānkumwoowēēch subak wōlēē ōmāktooy kule nto kēēnoomnyē āk anii. Kunyoo ang'erechaat miisin kusiir kwaak. 8 Ānkoo kiyeyaak :barweenyuu ōmuuyē, ābērē manaayey kiy nyēē miyaat. Nteenee kuuyu kyaakas kule king'woonchook :barwaanaa ām āsiiswēk chēē ng'ēri, āsōōtē kule kyaayey kiy nyēē miyaat sinee. 9 Ang'erechaat raat āmēēbērē kuuyu kinamaak :muyātēēt, nteenee kuuyu kiyeyaak :muyātoonoo oweekse. Kunyi, kinamaak :muyātēēt kuu wōloo kimāktooy :Yēyiin, āmāmii :kiyēē miyaat nyēē kikeeyeyeenaak. 10 Yoo kanam chii :muyātēēt ku keeywey Yēyiin, kuyēyē :yooto kuweek :chiito, nto yooto +/makiiraraach chiichooto āmāmii :kiy nyēē miyaat nyēē kookuyeyakay. Nto yoo kāmuy kubo kule karub ātēbuutēkaab kōōrooni, kuyibu :yooto meet. 11 Okas baa mbo kiyēē kōōkuyibwook :muyātooni bo kule kooywey Yēyiin: Kookuyeyaak ōsēwu ānkōōtiliil keey. Kookuyeyaak ōnyēērchi chii nyoo kiikuyey rōkōs ānkōōmuuyē kubo kiyēē kiikuyeyakay. Kookuyeyaak ōbuur miisin ōmāchē kiyēē bo manta ānkōōmāchē miisin ochuul ng'ālyoontooni, ānkōōng'woonchi chiito nyoo kiikuyey rōkōs. Kuuyu kyooyey ng'aleechu tukul churtootiin, kōōbooru kule kyoochuurte. 12 Kunyi, yoo kyāāsirwook, mēēbērē baateey kyāāsirē kubo chiichēē kiikuyey ng'al chēē miyootēch nto mbo kubo nyoo /kiikēēyēchi ng'al chēē miyootēch, nteenee kyāāsirē kule sookas :akweek ām taayeetaab Yēyiin kule kyōōnēmchēēch keey kuyem. 13 Ititiirēēch acheek :ng'aleechaa tukul. Kiito ake nyēē miitē kurubta keey āk wōlēē kōōkēētitirtē, ku kookeeng'erech miisin keekas kule kobaybay :Tiitō kuuyu kyooyey kukaalyan :mētinyii. 14 Kikyāāng'āsyi keey Tiitō kurubta keey āk akweek, nteenee mēēbērē kyōōntosuuroo. Kuu yoo ki man :kiy ake tukul nyoo kikēēmwoowook, kōōkubooyiit man :ng'aseenyuu bo keey kubo Tiitō. 15 Kunyi, chāmook :Tiitō miisin yoo keesoot kule kyōōkāsyi :tukul ng'aleechaa ankootaach inee ām muyātēēt āk bōōtoonik. 16 Ang'erechaat akas kule āmuuchē amaang'teenaak keey kuchurta.

2 Kōōriintō 8

1 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, kēēmāchē ōnkētē wōlēē tēē :bērurto nyēē kinyōōr :biikaab Yēyiin ām yēēmēētaab Maaketoonnya. 2 Ānkoo /kikeetyem /kiinyāliilē bichoo, king'ērēkootiin. Ānkoo ki bānoon :bichoo, kileelach moonikwaa nyēē kiikooytooy mbo beesaanik chēē chaang' miisin. 3 Kāāmwoowook kule kiinēmu :bichoo beesaanik chēē chaang' chēē kiimuuchē nto miisin kukeeytee chēē kiimuuchē. Māmii :chii nyēē kikērchinē koong' kōōnēmu beesaanichaa. 4 Kisaayeech kule nto nyōōr bārooyinto nyēē kayeyee :nkicheek yiisyooni /kiikoochinē beesaanik biikaab Yēyiin ām Yēērusālēēm. 5 Kiyey :bichoo kiy nyēē wōō nyēē kimākiisōōtyinē :acheek. Kiinēmchi keey :bichoo Mokoryoontēēt kurook, nto mii yoo, kōōnēmchēēch keey nkacheek kootyiich kiyēē māchē :Yēyiin. 6 Kunyi kēēmwoochi Tiitō nyoo kisimkutoowu kāāruruukiisyēēng'woong' kuyēētyēēchook owaang'te yiisyooni karaam bo chamateet. 7 Ōyēyē nyēē karaam tukuuk sōō ku tyaa: ōyēnchinē Yēyiin miisin, ōng'āloolē nyēē karaam, ōboontē kiirnātēēt, ōnēmchinē keey Yēyiin miisin, ānkōōchāmtēēch. Kunyi kurubta keey ng'aleechaa, ku māchāksē ōnēmchinē keey yiisyooni bo chamateet. 8 -Māāmiitē ākērchook koong', nteenee āmāchē atyem ānkēt wōlēē wuu :chamateeng'woong' yoo /kākiikuykuuchiin āk wōlēē chāmtooy :alake. 9 Ōnkētē wōlēē wuu :chamateetaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. Ānkoo kitinyē :inee tukuuk kuyem, kucham kuyēk banan kubo akweek sukuyeyaak ōnyōōru tukuuk kuyem kubununēē bananta nyooto kinyōōru. 10 Wōlēē ākāstooy ng'ālyoontooni ām wōlēē ōmiitē :akweek kumiitē kule: Kaykay owaang'te yiisyēēt nyoo kwōōtoowu kēnyiitkoonye, kuuyu kwōōbooyē :akweek taay osoot kule ōkooytē tukuuchoo ānkwōōbooyē mbo taay subak oyey kuu nyooto. 11 Kunyi, otas taay ām yiisyoonoo sukuyityiin :wōlēē kyōōmāktooy kule oyeyte āk yoo koowaang'te yiisyoonoo kurubta keey āk wōlēē ōmuuktooy. 12 Yoo chāmē :chii kōōkoochi Yēyiin tukuukyii, kukāsē :Yēyiin kiyēē kēēkooyto kurubta keey āk kiyēē boonto :chiichooto mēēbērē kiyēē māboonto. 13 Wōlēē kēēmāktooy :acheek mēēbērē kule /kiityaakta alak ānkoo kānyikisyook akweek :ng'aleek, nteenee wōlēē kēēmāktooy ku kule kwooyēēch :biiko tukul. 14 Yoo ōboontē :akweek tukuuk chēē chaang' kuu nyiitēnyi, ōyēētyēēchinē chuut, nto bēsyēēt nyoo boonto :nkicheek tukuuk chēē chaang', kuyēētyēēchook nkakweek. Yooto mākwooyēēch :kiy ake tukul 15 kuu yoo /kikeesir kule: “Biiko choo kiiruruuch chēē chaang' mēēbērē kikēēytēē chēē kimāchē, nto choo kiiruruuch chēē ng'ēri mēēbērē kirārchi.” 16 Ābirchinē Yēyiin kōōnkōy nyoo kiikoochi Tiitō mooyēēt nyēē wuu nyeenyuu ām wōlēē ōmiitē :akweek. 17 Mēēbērē kicham baateey :Tiitō kiyēē kikēēmwoochi, nteenee miitē kuchōōnii wōloo ōmiitē ām ng'erekweek anku kacham :inee nkityōōniin. 18 Kēēmiitē kiiyooku kuchōōnto keey ng'eetaabiya ake nyēē siltooy :biikaab Yēyiin tukul kubo wōlēē yēytooy :inee yiisyēēnyii nyoo bo āmtooyiisyēētaab lōkōōywēk chēē kāroomēch. 19 Nto miisin kikwey inee :biikaab Yēyiin kule sikeebeete keey acheek sikēēriibē tukuuk chēē /kiiruruuchē. Kēēyēyē yiisyooni sikēēkoonyitēē Mokoryoontēēt ānkiiboorunēē muchasta nyēē kēēboontē kēēyēētyēēchi biiko. 20 Kēēmāchē keetayee keey kēēyēyē kiyēē imuuchē kuyey kōōng'unyng'uunyiis :biiko ām wōlēē kēēriibtooy kiyi /kēērōōbu. 21 Kyoomē booryēēt kēēyēyē kiyēē bo man āmēēbērē ām taayeetaab Mokoryoontēēt baateey nteenee mbo ām taayeetaab biiko. 22 Kēēmiitē kiiyooku ng'eetaabiya ake kuchōōnto keey mbo Tiitō. Kiikōōboorwēēch keey :ng'eetaabiyaanaata ām kēēlwookik chēē chaang' kule boontēē mooyēēt yiisyooni ānku raat miisin, kuuyu imoong'tēēnook keey :inee kuyem. 23 Tiitō ku choorweenyuu ānkēēyēchiintōōsii :tukwaay yiisyēēt ām wōlēē ōmiitē :akweek. Nto mbo ng'eetaabiya alak ku kikwey :biikaab Yēyiin kukwa ku biiko chēē koonyitē Kiriistō. 24 Kunyoo, ōng'ērēkyi bichoo, sukukas :biikaab Yēyiin tukul chamateeng'woong' ānkōōnkēt kule kikēētinyē man yoo kikēēsilook :acheek.

2 Kōōriintō 9

1 Ābērē māmāchāktōōs asirwaak miisin kurubta keey āk yiisyoonoo bo kāānēmchinooyēētaab biikaab Yēyiin. 2 Ānkētē sinee kule ōboontēē mooyēēt miisin ōyēētyēēchi biiko alak. Ng'ālyoo :nyoo nyēē kwāāng'āsyinē keey biikaab yēēmēētaab Maaketoonnya āmwoochinē kule kuchakee kēnyiitkoonye ōchōbootiin :akweek ām yēēmēētaab Akaaya ōnēmu tukuuk ānkōōkooytooy. Kuuyu ōchēbchēbēch, kōōkuchēbchēbiitu :nkicheek biiko wōlēē wōō. 3 Nteenee, āmiitē āyooku mbo ng'eetaabiya simāwo buch :kiyēē āng'āsēē keey kubo akweek kurubta keey āk yiisyooni, nteenee sōōchōbāksē kuu yoo kyāāmwooyē kule +mōōchōbāksē. 4 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu yoo kāāchōōntē keey chiito ake tukul nyēbo Maaketoonnya ānkēēnyōōrwook kumānōōchōb keey, +mākēēchōlyē, nteenee makunamaak akweek :cholateet nyēē wōō miisin kusiir acheek. 5 Kunyoo, kwaakas kule kaykay asaaysaay mbo ng'eetaabiya simkuruutoochook bakoowaang'ta chōbiisyēēt kurubta keey āk tukuuk chēē /kiikooytooy choo kikyōōkuurtē ām mooyēēt nyēē lēēl. Yoo kooyey kuu nyooto, ku makuroot kuyēk kiy nyēē +/mākiikooyto ām mooyēēt nyēē lēēl āmēēbērē nyoo /kākēēkōōn ām mooyēēt nyēē tuuy. 6 Māchāktōōs ōrōōtootē ng'ālyoontooni: Chii nyoo kāyis kēbuswēēk chēē ng'ēri makukes āmiik chēē ng'ērinēch. Nto nyoo kāyis kēbuswēēk chēē chaang', makukes āmiik chēē chaang'. 7 Māchāksē :chii ake tukul kōōnēmu kiyēē kaakoosootee :mooyēēnyii kule kukōōn. Māmāchāktōōs kukōōnu kukame :moo nto ku /kākēēkērchi koong' kuuyu chāmē :Yēyiin chii nyoo kōōnu kiy ām ng'erekweek. 8 Nto subak, ibēruurook :Yēyiin miisin kusiir yēē ōmāchē sōōtinyē tukuuk tukul. Mākukōōnook kiy ake tukul nyēē ōmākyinē keey ām keel ake tukul āk mbo chēē chaang' sōōtoorētiisyēē ām kāroomnyo ake tukul, 9 kuu yoo /kikeesir kule, “Kiiseer tukuukyii ānkōōkoochinoot bānoonik. Churtaat :inee ākookoy.” 10 Nto Yēyiin nyoo ikoochinē biiko kēbuswēēk kuchaanta ānkōōkoochi mbo subak kiyēē āmē, ku nyooto nyēē mākukōōnook nkakweek kēbuswēēk sookes chēē chaang' kubununēē churtaayeeng'woong'. 11 Makuyeyaak :Yēyiin ōboor ām keel ake tukul sōōnēmu chēē chaang' ām mooyēēt nyēē lēēl. Yoo kākēēyibchi :acheek biiko choo māchē /kēēyēētyēēchi tukuuk choo kōōrōōbu, mākubirchi :bichoo Yēyiin kōōnkōy. 12 Nto yiisyooni ōmiitē ōyēyē ku mēēbērē ōmiitē ōyēētyēēchinē biikaab Yēyiin choo māboonto kiy baateey, nteenee yibu mbo subak /kēēbirchi Yēyiin kōōnkōy kunyil chēē chaang'. 13 Makookaasta :biiko Yēyiin, kuuyu kōōkōōboor :yiisyēēng'woong' kule ōyēnchinē lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo Kiriistō ākoo subak ōrubē lōkōōywēchooto. Makookaasta Yēyiin subak ām wōlēē ōnēmuntooy tukuukwook ām mooyēēt nyēē lēēl ānkōōbchēchiintōōsii āk icheek āk mbo chii ake tukul. 14 Kunyoo, mākusoowook kwaak ām mooyēēt akeenke kubo bērurtaab Yēyiin nyēē wōō miisin nyēē kyōōnyōōru. 15 Kunyoo, okany kēēbirchi Yēyiin kōōnkōy kubo rōōbēywoontēēnyii nyēē mā tēē nyi.

2 Kōōriintō 10

1 Mwooyē :biiko alake kule āwuuyē :anii tala yoo kēēboontē keey akweek, nto yoo -mākēēboontē keey, ākōrōōm. Nteenee kuuyu kēērubē Kiriistō nyoo kaalya ānku sikēn āsoomook :anii, Bāwulō, 2 kule yoo kāāchōō mēēbērē chōōyēyoo ākōrōōmchook kuu wōloo ākōrōōmchintooy biiko alak choo bērē tōōs kēērubē :acheek ātēbuutēkaab kōōrooni. 3 Kuuyu ānkoo kēēminyē kōōrooni, -mākyoomēē keey booryēēt kuu yoo āmēē keey :biikaab kōōrooni. 4 Kariikaab booryēēt chēē kēēyēyiisyēē :acheek ku makerkeey āk chēē yēyiisyēē :biikaab kōōrooni. Nteenee, kēēyēyiisyēē chēbo Yēyiin chēē tinyē kāāmuukēywēēk kooserweet kiriinkōōsyēk choo nyikiisēch chēbo Buunyoontēēt. Kiisērwēētē :acheek kwiilateet ake tukul 5 āk ng'aseetaab keey ake tukul nyēē māchē kule kukwiilē kiirnātēētaab Yēyiin ānkēēbunyē kāāsōōtēywēēk tukul sukubayta :Kiriistō. 6 Yoo koochamte Yēyiin kuchurta, +mākēēchōb keey kiing'woonchi choolwookiin ake tukul. 7 Murēchu, māchē ōkāsē ng'aleek ku wōlēē wuu. Yoo inkētē :chii kubooyiit man kule bo Kiriistō kumāchāktōōs tākōōnkēt kule kēēbooyē :nkacheek Kiriistō kuu wōloo wuunto :inee 8 Tōōs āmuuchē ang'asee keey kisich kāāmuukēywēēkyoo, nteenee Mokoryoontēēt nyēē kikōōnu kule sikiititiirēēnook āmēēbērē kule sikiiserweeteenaak. Māmii :chii nyēē mākōōmuuyoo 9 simaamuuch āburyoong'took ām bārōōnōōkyuu. 10 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu mwooyē :biiko alake kule, “Siru :chiichoo ng'al chēē nyikiisēch ānku kōrōōmēch, nteenee yoo inee nkit nyēē ng'āloolē ku chii nyēē ma bo laat āmāyisē biich :ng'aleekyii.” 11 Māchāktōōs kōōnkēt :chiito nyoo isōōtē kuu nyooto kule kiyēē kēēmwooyē :acheek ām bārōōnōōkyoo yoo -mākēēlēēkitēch ku wuu nyooto :wōlēē kēēwuuyē yoo kēēboontē keey icheek. 12 -Mākēēmāchē kii-āyēēchēē keey alak choo siltooy keey. Yoo kēē-āyēēchēē keey :chii chii, nto yoo keekerkeeyee keey :chii chii, ku mātinyē ng'oomnān. 13 Nteenee -mākēēmāchē :acheek keeng'as keey kukeeytee yēē /kiikyoorōōrwēēch, nteenee mākung'ētēē :ng'aseetaab keey nyēēnyoo kiyēē kiikuchōbwēēch :Yēyiin kule keeyey yiisyēēt nyēē yityook akweek. 14 Kuuyu ki acheek chēbo taay kēēyibwook lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo Kiriistō ku mēēbērē kēēmiitē kiiwutēē keey ng'aleechu buch. 15 Nto subak -mākēēng'āsē keey kukeeyta kubo yiisyēēt nyēē yēyē :biiko alake. Kiyēē kēēmāchē keekas ku kule yoo ōtāsē taay miisin ōkichē ōyēnchinē Kiriistō ku makubarayiit miisin :bārooyinto nyēē kēēyēyiisyēē ām wōlēē ōmiitē 16 sukung'eet kyaamtaate lōkōōywēk chēē kāroomēch kyoochi yēēmōōsyēk chuut alak. -Māāmāchē keeng'asee keey yiisyō nyēē kiikuyey :chiito ake ām kōōrēēt ake. 17 Nteenee, ii, lēyyē, chiito nyoo ng'āsē keey, ku māchāksē kung'āsēē keey kiyēē koyey :Mokoryoontēēt. 18 /Mākēēchāmtooy chii nyoo silē keey nkityō kule karaam. Nteenee chiito nyēē kēēchāmtooy ku nyoo silē :Mokoryoontēēt kule karaam.

2 Kōōriintō 11

1 Ābērē nto ōmuytoochoo ānkoo mbo yoo wuu nyēē kaaberberiitu, nteenee, ānkētē kule ōmiitē ōyēyē ku nyooto mbo raat. 2 Kookuyeya :Yēyiin kumēēchoo :moo ām akweek. Okerkeeye tyēē ārung'oonyoo nyēē kyāāmākyi saanteet nto saantaanaa ku Kiriistō. 3 Nteenee āmuyoot kuuyu kuu yoo kiibērbēērē :eereeneet Aawa kukenta ām kēēlto nyēbo ng'oomng'ook, kōōmuuchāktōōs /kēētēwēchook nkakweek otay kēēlng'woong' nyoo ko karaam āk mbo kēēlto nyēē tiliil nyoo kyōōnēmchi keey Kiriistō. 4 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu yoo kāchō :chiito ake wōlēē ōmiitē ānkwoomwook kurubta keey āk chiito ake nyēē kerkeey āk Yēēsu āmēēbērē Yēēsu nyoo kyoomtooy :acheek, nto, mbo yoo kōōnyōōru tāmirmiryēēt nyēē tēērchiintōōs āk nyoo kyōōnyōōru, nto yoo kōōnyōōru lōkōōywēk chēē makerkeey choo kyōōyēnchinē, ku wuu nyēē ōchāmchiintōōsii. 5 Nteenee āsōōtē kule -māābooyē ng'wēny ām choo yibē keey barak miisin kule icheek ku lēbkēēyik. 6 -Māāmuuchē akerkeeye ng'ālooliin nyēē /kikiineet wōlēē /kēēng'ālooltooy, nteenee ātinyē kiirnātēēt. Ābērē kwookas :akweek kiirnātoonoo kuchurta ām kiy ake tukul nyoo kookeeyey :acheek. 7 Ara, ki ng'ālyoo nyēbo ng'ōōkis ayib keey :anii ng'wēny sāāloong'wook yoo kyāā-āmwook lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo Yēyiin /āmākēēkwēwoo kiy? 8 Wuu nyēē kyāāsāsu biikaab Yēyiin alak kuuyu kiyēētyēēchoo :icheek saamuuch ā-āmwook lōkōōywēk. 9 Nto yoo kikēēboontē keey āk akweek, ānkubotwoo :kiy kimāānyālē chii ake tukul kuuyu kikōōnoo :mbo ng'eetaabiya choo kikwoonēē Maaketoonnya kiyēē kyāāmāchē. Kwāāriib keey kule nto -māākoochi chii ake tukul ām akweek nyikiisinto ām keel ake tukul ānku +māātāsē taay āyēyē kuu nyooto. 10 Kubooyiit man, kuu yoo mii :manta nyēbo Kiriistō mooyēēnyuu, ku māmii :chii mbo akeenke ām yēēmēētaab Akaaya nyēē imuuchē kukwiila yoo āng'āsēē keey kule +/mākēēkwēwoo kiy. 11 Ām nee saayey kuu nyooto? Ara, kuuyu -māāchāmook? Inkētē :Yēyiin kule āchāmook. 12 +Maatas taay ayey kiyēē āmiitē āyēyē sāāchōōlchi bēy biiko choo māchē kule nto nyōōr bārooyinto nyēē kā-āyēēchēēnēēch keey ām tukuuk choo intumēērēē :icheek. 13 Mā lēbkēēyik :bichoo chēbo man. Tinyē ng'wiiynaneet kurubta keey āk yiisyēēng'waa, ānkuyēyē keey wuu nyēē icheek lēbkēēyikaab Kiriistō. 14 Māmii :tōsōōsyo ām ng'ālyoontoonoo kuuyu yēyē keey :nkinee Kibrōkōsyoontēēt wuu nyēē inee nyēē yibu lēbkēēyyēēt. 15 Kunyi, mēēbērē ng'ālyoo nyēbo kwong'uut yoo kayey keey :biiko choo yēchinē Kibrōkōsyoontēēt yiisyēēt kuyēk chēē yēyē yiisyēēt nyēbo churtaayeet. /Mabakiiruusta bichoo kurubta keey āk wōlēē kiwuu :ātēbuutēkwaa. 16 Āmwoowook subak kule māyibo :chii kule aberber. Nto yoo mii :chii nyēē isōōtē kule aberber :anii, ku māchāksē kutaacha kuu wōloo /kēētooktooy nyoo berber nto anyuun ang'as keey mbo kisich. 17 Yoo āng'āloolē āng'āsē keey kuu nyi, -māāng'āloolē kuu wōloo kātāng'ālooltooy :Mokoryoontēēt nteenee, āng'āloolē kuu chii nyēē berber. 18 Kuu yoo ng'āsē keey :biiko chēē chaang' kuu wōloo ng'āstooy keey :biikaab kōōrooni, kany ang'as keey :nkanii kuu nyooto. 19 Kyoocham ōkāsyinē choo bērbērēch kuuyu ōng'oomēch miisin. 20 Nto kubooyiit man, ōkāsyinē mbo choo yēyook ōyēku motwoor, choo sāsunēēnook tukuukwook, choo lātwook, choo yibē keey barak nto mbo choo chuurook. 21 Āmuyoot amwaay kule ākoo kikēēkuskusēch kēēyēwook kuu nyoo. Nto kiyēē ng'āsēē keey :bichoo, ākoo āng'āloolē :anii wuu nyēē aberber, kany ang'asee keey :nkanii nyooto. 22 Iburaneek :icheek? Ntēē āwuuyē :nkanii nyooto. Isirāyēēliik :icheek? Ntēē āwuuyē :nkanii nyooto. Bo kōōtaab Abraam? Ntēē ābooyē :nkanii. 23 Yēchinē :icheek Kiriistō yiisyēēt? Ntēē āyēchinē :nkanii kusiir icheek. (Āng'āloolē kuu nyēē kāākubunwoo keey mēt.) Kwaa-am :anii booryēēt kusiir icheek. /Kiikeerataanwaa kibtaman kusiir icheek, kikēēbiroonwoo kusiir icheek, ankyaakasaanu meet kibtaman kusiir icheek. 24 Kiikōōtyōōloo :Yuutayeek kunyil muut kirōkōōnikaab ānōōk chēē /kikeesach chēē yitē artam /kiinēm akeenke. 25 /Kiikēēmōōrēēnoo syaariit kunyil sōmōk /ankeewiireenaa mbo bēsyēēt ake rwoontōōk. Kyāāwēētēē mwēēnkōōsyēk sōmōk kunyēērāktōōs ām araarayta, ābuurēē yēēt ake araaray kuyyeech ākoy wokwiimēn. 26 Āwēēsyētootē ākookoy. Kyāāmiitē nyēē miyaat ām wōlēē mii :āynōōsyēk, sāsiik, biikaab kōōrēēnyuu āk choo mā Yuutayeek. Kyāāmiitē subak nyēē miyaat ām kiriinkōōsyēk āk saang'taab kiriinkōōsyēk āk mbo ām wōlēē mii :araarayta āk mbo biiko choo kuurē keey kule mbo ng'eetaabiya. 27 Kyāāyēyiisyē miisin ā-āmē booryēēt ānkimāārwēē ām bēsyōōsyēk alak. Kyaakas ng'woonintaab kēmēwuut āk melelta ankyaarukuutaanu keey. Kyaama :kāytiityēēt kibtaman ānkimāāboontē sireet. 28 Nto kusiisyi kiy ake tukul, āmoo mēt miisin yoo kaasoot biikaab Yēyiin ām kiriinkōōsyēk tukul. 29 Yoo miitē :chiito nyēē kuskus, ākāsyinē kiisayta, nto yoo /kakeeyey chii kubot, kung'woonchoo mooyēēt. 30 Nto yoo māchāksē ang'as keey, ku māchāktōōs ang'asee keey tukuuk choo ibooru kuskuusyēēnyuu. 31 Inkētē :Yēyiin nyoo kwaaniitaab Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō nyoo tōrōōr ākookoy kule -māāng'wiiynānē. 32 Kimii :chiito ake ng'wēnyuutaab bāytooyiintēēt Areeta nyēē kiiyyoong'to kiriinkēētaab Tamaasko. Kimwooy :chiichoo kule /kēēriib kiriinkoonoo /sikeenama, 33 nteenee /kikiiyokooytēēnoo koong'taab mētēw nyēbo tōōtēētaab kiriinkoonoo āmiitē kērēb. Yooto achililee āwunnyēkyii.

2 Kōōriintō 12

1 Māchāksē atas taay ang'as keey ānkoo mākōōnu kiy. Nteenee, +maatas taay ang'alaalee ng'oong'uutēk āk tukuuk chēē kiikōōboorwoo :Mokoryoontēēt. 2 Ānkētē chiitaab Kiriistō nyēē /kikeesar kiwo barak kēnyiisyēk taman āk ang'wan choo kiikukeeyta. Yoo kitākumii bōōrnyii nto kimāmii, ku -māānkētē, nteenee inkētē :Yēyiin. 3 Ānkētē kule kiwo Barak wōlēē kiikuyeyta Yēyiin. Yoo kitākumii bōōrnyii nto kimāmii, ku -māānkētē, nteenee inkētē :Yēyiin. Kikas ng'al chēē -/mākyoomu chēē /mākēēchāmchinē chii kutwech. 5 Āmāchē āng'āsēē keey chii nyēē wuu nyoo. -Māāmāchē āng'āsēē keey nkit, nteenee āng'āsēē keey baateey kuskuusyēēnyuu. 6 Ānkoo kāālē ang'as keey ku mēēbērē aberber, kuuyu āmiitē yooto āmwooyē manta. Nteenee ātāyēē keey sukung'eet -meesoot :chii kule akaraam :anii kusiir wōlēē wuu kiyēē āyēyē āk nyēē āmwooyē. 7 Bo kwong'uut :ng'oong'uutēchoo. Kunyi, /kikiikoochi kateet bōōrnyuu kubununēē Kibrōkōsyoontēēt nyēē sukulumēēnoo -maang'as keey. 8 Kyaasaaysaay Mokoryoontēēt kunyil sōmōk kule kōōnēmtoowoo kiyi. 9 Nteenee, kumwoowoo kule, “Yēmiing' :chamateenyuu kuuyu churtooy :kāāmuukēywēēkyuu ām wōlēē mii :kuskuusyēēt.” Kunyoo, +maang'as keey miisin ām ng'erekweek kurubta keey āk kuskuusyēēnyuu sukōōbuurunēē :kāāmuukēywēēkaab Kiriistō wōlēē āmiitē. 10 Kiyooto nyēē yēyoo ang'erech ām kuskuusyēēt, ng'al chēē ng'woonēch, wuuyinwēēk, wusiisyēēt, āk nyalil ake tukul kubo Kiriistō. Kunyi, yoo akuskus, ākichoot. 11 Aberber yoo āsilē keey, nteenee akweek :chēē kyōōtōōrchoo, kuuyu akweek :chēē kātōōsiloo. -Māābooyē :anii ng'wēny ām lēbkēēyichu wōōyēch, ānkoo māāwōō :anii. 12 Kyāāyēwook ām muytaayeet nyēē nyikiis miisin tukuuk chēē ibooru kule anii lēbkēēyiintēēt nyēbo man. Kiyēyākiis :tukuuk chēbo kwong'uut chēē imuuchāktōōs baateey kiyēyākiis ām kāāmuukēywēēkaab Yēyiin. 13 Kiy nee nyēē kinyōōr :biikaab Yēyiin chuut alake nyēē mānōōnyōōru :akweek, yēē ma baateey kule mānāāyibwook nyikiisinto. Ōnyōōwoo kaat ām lēēluutyoonoo. 14 Nto raat kuunyi, āchōboot āruutoochook nyēbo sōmōk āmēēbērē +maayey kunyikisyook kuuyu kiyēē āmāchē ku mā tukuukwook nteenee āmāchook akweek. Mākōnōrchinē :lēēkōōy sikiikwaa kiy, nteenee sikiik :chēē kōnōrchinē lēēkōōk. 15 Kunyi ang'erechaat miisin āyēyiisyēē tukuukyuu tukul chēē āboontē kubo akweek kut ābootyook keey ām nkuruukyuu. Ara, yoo āchāmook :anii kutukul, ōchāmoo kisich baateey? 16 Ōmuuchē ocham kule kimaayey kunyikisyook :kiy, nteenee imuuchē kumwooy :chii kule kyāāyēku :anii ng'oomng'ook ankaaberbeeraak. 17 Ātēēbē kule, ii, kyāālātu ng'oo āyēyiisyēē biiko choo kyāāyooku kukwa wōloo ōmiitē? 18 Kyaasaaysaay Tiitō kuchō wōloo ōmiitē ānkāākoochi kuchōōnto keey ng'eetaabiya ake. Ara kiilātwook :Tiitō? Nto -māāyēyē :anii āk Tiitō yiisyēēt nyēē kerkeey ānkēēminyē :tukwaay ām kēēlto nyēē kerkeey, ōō? 19 Ābērē kwōōsōōtē ku tēē yooto tukul kule yoo kēēmwooyē kuu nyooto, kēēmiitē kēēyēētē keey ām wōlēē ōmiitē. Lēyyē, kōkēēng'āloolē ām kāāmuukēywēēkaab Yēyiin kuu biich chēē kiikunam Kiriistō. Mbo ng'eetaabiya, nto kiy ake tukul nyoo kēēyēyē, kēēyēyē kule kiititiirook. 20 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu āmuyoot akas kule yoo āchōōnii āmuuchē ānyōōrwook -mōōmiitē ōbuurē kuu wōlēē āmāktooy, ānkōōmuuchē okasaa ku -māāwuuyē wōloo ōmāktooy. Āmoo mēt kule ōmuuchē ōwookuutōōsii, ōtuuyiityinē keey moon, ōnyēērchinē keey, ōyēētēē keey tukuuk, ōnchuruurē keey, ōyēyootē seemseemnyeet, ō-āwēsyinē keey ānkyōōchuunchuunnyē. 21 Āmuyoot mbo kule yoo kāāchōō subak mākuyibwoo :Yēyiin ām taayeeng'woong' āchōō ng'wēny, anku +māānērēēkyi biiko chēē chaang' choo kisimkuchoolwookēn amanaaweek kutililiitu, kutayee keey martaayeet āk sikornateet.

2 Kōōriintō 13

1 Ruutooynyuu nyiitēnyi nyēbo sōmōk ām wōlēē ōmiitē. “Yoo kāchāmchiin :biiko āyēēnku nto ku sōmōk kiy /kēēchāmchi ng'aleekwaa.” 2 Miitē :ng'ālyoo nyēē kisimataayeenaak yoo kyāāruutoochook baanta nyēbo āyēēng'. Kunyoo, tāākētyinē keey ng'ālyoontoonooto ku -mākēēboontē keey. Āmwoowook kule yoo kāāyēēwu -māāsooyēē chii ake tukul ānku nyoo kichoolwookēnoot, ēē, nto ku nyoo kōtākuchoolwookēnē. 3 Yooto yēē +mookas kule āyēyiisyēē kāāmuukēywēēkaab Kiriistō. -Mēēkuskuusyook keey :inee, nteenee yēyiisyē kāāmuukēywēēkyii. 4 Āmwooyē kuu nyooto sāāboorwook kule ānkoo /kikēēkwērtoochi murtooywoontēēt ām kēēlto nyēbo kuskuusyo, kuminyē ām kāāmuukēywēēkaab Yēyiin. Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, kēēkuskusēch :nkacheek, nteenee +mākēēyēyiisyēē kāāmuukēywēēkaab Yēyiin ām wōlēē ōmiitē. 5 Kunyoo, ōrōōtootē keey ankootyemte keey sookas yoo ōtinyē manta. Nto yoo kookas kule -mōōtinyē Yēēsu Kiriistō ku kōōsuuytē ām kiyēē kōōtyēmchinē keey. 6 Ātinyē mooyēēt kule +mookas kule mānāākiisuuytē :acheek ām tyēmiisyēēnyoo. 7 Kēēsooyē Yēyiin kule -mooyey kiy nyēē miyaat. Mā sōō kule kēēmāchē kule /sikeesileech, nteenee kēēmāchē kule oyey :akweek kiyēē bo man ānkoo sinee wuu nyēē kōōkiisuuytē :acheek. 8 Mēēmuuchāksē kēēyēyē kiy nyēē kwiilē :manta, nteenee kēērubē manta baateey. 9 Kēēng'ērēkootiin ām kuskuusyēēnyoo kātikoo baateey yoo kwōōkich akweek. Kēēsooyē acheek kule ochurte. 10 Ng'ālyoontoonooto :nyēē yēyoo asir ng'aleechu ku -māāmiitē wōlēē ōmiitē, si nto yoo āchōōnii ku -māchāākōrōmchook ām kāāmuukēywēēk choo kikōōnoo :Mokoryoontēēt. /Kiikēēkōōno kāāmuukēywēēchoo ātitiirēēnook, mēēbērē aserweeteenaak. 11 Ng'ālyoo nyēbo lētuut, ii, mbo ng'eetaabiya ku ālēēnchook chameetaab keey. Okas kule koochurte. Ōrōōtoot kiyēē kāāmwoowook. Ōkoolyoontōōsii āmōōkoochi kāāsōōtēywēēk kusāch. Yoo kōōbuur kuu nyooto, +mōōbuurtē keey Yēyiintēētaab chamateet āk kaalyeet. 12 Ōtōrōōchē keey nyēē ōng'ērēkyinē keey. Isubooyook :biikaab Yēyiin tukul ām wōli. 13 Lēyyē, ōnyōōru :akweek tukul bērurtaab Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō, chamateetaab Yēyiin āk sinēntaab Tāmirmiryēēnyii.

Kalaatya 1

1 Anii lēbkēēyiintēēt Bāwulō :nyoo āmwoowook kule mēēbērē kiyēyoo :biich buch nto mbo chii ake tukul āyēku lēbkēēyiintēēt, nteenee nyēē kiyēyoo ku Yēēsu Kiriistō āk Baaba Yēyiin nyoo kiing'ēētēē Yēēsu meet. 2 Āsubooyook akweek biikaab Yēyiin chēbo yēēmēētaab Kalaatya kēēboontē keey ākoo mbo ng'eetaabiya tukul. 3 Lēyyē, kōōbēruurook :Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō ānkukōōnook kaalyeet. 4 Kuu yoo ōnkētē, kiikooyto :Yēēsu soboonnyii kubo ng'ōōkiswookikyoo. Kiyey kuu nyooto sukung'eet kuwēēkunēēnēēch wōlēē mii :kāāsōōtēywēēk chēbo rōkōs choo bo biiko choo kēēboontē keey. /Kikeeyey kuu nyooto kurubta keey āk wōlēē māktooy :Yēyiin nyoo Baaba. 5 Lēyyē, kutōrōriit :Yēyiin ākookoy. Kuwuuyiit nyooto! 6 Ng'ētē :mooyēēt yēē kaakas wōlēē kyootayte Yēyiin areet akeenke nyoo kikuurook ōminy ām chamateenyii nkit ānkunyōōwook kaat ānkōōwēēkyi keey kāānēētuutēk alak 7 chēē mā kāroomēch. Kāākōōboor keey man kule mii :biiko chēē mii kōōbootook mētēwoy kumāchē kutub lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk Kiriistō. 8 Okany āmwoowook, ānkoo kā-āmwook :chii ām acheek nto ku malayikeet nyēē kā-ām lōkōōywēk chēē teer āk choo kikyoomwook, ku nyoolchinē :nyoo /bākēētōōrchi wōlēē bo maataab kibchuulyo. 9 Kuu yoo kikiikēēmwoowook, okany tāāmwoowook subak: Yoo mii kwoomwook :chii ake tukul lōkōōy chēbo kaararaacheet chēē teer āk choo kikyoomwook :acheek, ku nyoolchinē :chiichoo /bākēētōōrchi wōlēē bo maataab kibchuulyo. 10 Yoo āmiitē āmwooyē kuu nyooto, āmiitē āng'ērēēchē biiko? Acha, āmiitē āmāchē ang'ereech Yēyiin. Nto kyāābērē taang'ereech biiko, nto mēēbērē āyēmāktōōsii tāāyēchi Kiriistō yiisyēēt. 11 Mbo ng'eetaabiya, āmwoowook kule lōkōōywēchoo kāroomēch kyāā-āmwook ku mēēbērē chēē kwoonēē wōlēē mii :biich buch. 12 Mēēbērē kyāākāsēē biich nto mbo kule kiineetaa :chii. Nteenee, king'oong'woo :Yēēsu Kiriistō. 13 Ābērē kyookas wōlēē kyāāwuuyē :anii yoo kitāārubē miisin wōlēē wuu :ātēbuutēkaab Yuutayeek. Kyookas wōlēē kyāāwustooy biikaab Yēyiin nyēē kōrōōm miisin ānkāāsyēēmē wōlēē kyāāmuuktooy awaang'te bichooto kutukul. 14 Kikyāāriib :anii miisin kiruutēkaab :mbo kuuko kusiir wōlēē kiriibtooy :Yuutayeek chuut alake chēbo bintanyuu. 15 Nteenee kootiil :Yēyiin kung'oong'woo ānkēt wōlēē wuu :lekwenyii. Kubooyiit man, kikiisimkutoola tāāmiitē mooyēētaab moomo sukukuuro kubo chamateenyii nkit ā-āmchinootē biiko choo mā Yuutayeek lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk Yēēsu Kiriistō. Yooto kuyēyāktōōs :ng'aleechaa, ku mēēbērē kiineetaa :chii. 17 Mēēbērē mbo kyāāwē Yēērusālēēm kule wāātēēbunēē choo kisimkuyēk lēbkēēyik, nteenee kyaachuul bakeenke ākoy surkwēēnēētaab Areebya, nto yityo, ayeey Tamaasko. 18 Nto mii yoo, yu kāwokubēk :kēnyiisyēk sōmōku kuchakee kākuuro :Yēyiin, atooch ākoy Yēērusālēēm waa-amee Bētērō lōkōōy. Kikiibuurtē keey Bētērō bēsyōōsyēk taman āk muut. 19 Kyaakas nkinee Yāākōbō nyoo tuubcho āk Mokoryoontēēt anku lēbkēēyichooto āyēēng' baateey chēē kyaakas. 20 Āmwoowook ām taayeetaab Yēyiin kule man :kiyēē āmiitē āsirwook. -Māāng'wiiynānē. 21 Yu kāwokubēk :bēsyōōsyēchoo ām Yēērusālēēm, ayeey ākoy yēēmēētaab Siirya ākoo nyēbo Kiliikya. 22 Kimanaakasa :biikaab Kiriistō chēbo Yuuteeya. 23 Kiyityinē baateey ku lōkōōy /kēēmwooyē kule, “Mii ra kwoomtootē ng'ālyoontēētaab Yēyiin :chiitkiinye kiwusootēēch nyoo kimāchē kule kōōboot ng'ālyoontoonoo kutukul.” 24 Kisilto :bichoo Yēyiin kubo kiyēē kiyeyakay ām wōlēē āmiitē.

Kalaatya 2

1 Nto yu kakeeyta :kēnyiisyēk tamanu āk ang'wan, ayeey Yēērusālēēm. Ām baaniitēnyi, kyāāboontootē keey Barnaaba. Kyāāwēētē keey nkinee Tiitō. 2 Kyāāwē kuuyu king'oong'woo :Yēyiin kule āwē. Āmiitē wōlooto, kyāāboorchinē biikaab Yēyiin chēē kitookunootiin ām wōlooto lōkōōywēk chēē kāroomēch choo ā-āmchinootē biiko choo mā Yuutayeek. Kyaayey kuu nyooto simāwo buch :yiisyēēnyuu. 3 Ānkoo kimeemuraatanaat :Tiitō nyoo kyāāboontootē keey nyi ki Kirikiintēēt, /mānāākēēkērchi koong' kule /kiimuraatan /sikēēchāmchi kuyēk chiitaab Kiriistō kuchurta. 4 Ānkoo kiwuu nyooto, kimii :biiko alake chēē kikiikuyey keey kule kiikōōyēnchi Yēēsu ānkurisēēch chēē kimāchē kule /kiimuraatan Tiitō. Kikiikusāb :bichoo bakuyooteech ām tankasta nyēē kiikēēnyōōru ām wōlēē mii :Kāārārookiintēēt Yēēsu sukung'eet kuyeyeech kēēyēku motwoor subak. 5 Nteenee mēēbērē kikyoosyi keey bichoo mbo kisich. Kikeeyey kuu nyooto sōōtēbtē :akweek ng'ālyoontēētaab manta. 6 Nto kurubta keey bichoo tookunootiin, mānāātāsyi :icheek kiy ām kiyēē ānēētē :anii. Ānkoo ku tookunootiin :icheek, māmii yēēt :kiy, kuuyu mākāsunēē :Yēyiin kāroomnyēētaab chii wōlēēb saang'. 7 Kikas :bichoo kule /kikēēkōōno kāāmuukēywēēk ā-āmchinootē biiko choo mā Yuutayeek lōkōōywēk chēē kāroomēch kuu yoo /kikiikoochinē Bētērō kāāmuukēywēēk kwoomchinoot Yuutayeek lōkōōywēk chēē kāroomēch. 8 Kiinkēt kule Yēyiin nyoo kiyēyē Bētērō kuyēk lēbkēēyiintēēt ām wōlēē mii :Yuutayeek, ku Yēyiin nyiitēnyi kiyēyoo nkanii āyēku lēbkēēyiintēēt ām wōlēē mii :biiko choo mā Yuutayeek. 9 Yu kāwokukas :Yāākōbō āk Bētērō kuboonto keey Yoowaana choo ki kāāntōōyikaab biikaab Yēyiin kule kiibēruur :Yēyiin yiisyēēnyuu, koosubaayaa anii āk Barnaaba ku kachamta kāānēētiisyēēnyoo. Kichāmchiin kule kyoomchi :acheek lōkōōywēk biiko choo mā Yuutayeek, nto icheek kwoomchi choo Yuutayeek. 10 Kiyēē kimwoowēēch ku kule kiisōōtē biikaab Yēyiin choo bānoon ām Yēērusālēēm, ng'ālyoo nyēē kyāāchōboot miisin ayey. 11 Kimii :yēē kiruutoochi :Bētērō Antyookya, nto ābērē akas kimachuulaat. Yooto asoot kule ākoy akwiil kukāsē biiko. 12 Kuyitu :Bētērō, kyoomchiintōōs āmiik āk biiko choo mā Yuutayeek. Nto yu kabakuyit :biiko alake chēē kikwoonēē wōlēē mii :Yāākōbō, kusatee keey :Bētērō wōlēē mii :biiko choo mā Yuutayeek, kuuyu kiiywēyē choo mwooyē kule mā bo Yēyiin :chii kuchurta, yoo /manaakiimuraatan. 13 Kirub :nkicheek Yuutayeek alake Bētērō ām ātēbuutēchoochii ānkuchut :nkinee Barnaaba ng'aleechaata. 14 Nto ābērē akas :anii kule kimāmiitē kuyēyē :bichoo kurubta keey āk wōlēē wuu :manta nyēbo lōkōōywēk chēē kāroomēch, āmwoochi Bētērō kukāsē :biiko tukul kule, “Murooni, nto yu imiitē :inyiing' ikērchinē koong' biiko choo ma Yuutayeek kurub kiruutēkaab Yuutayeek, āmēēbuurē :inyiing' nyoo Yuutāyiin kuu wōloo ibuurtooy :Yuutayeek. 15 “Ānkoo kēēyēku :acheek Yuutayeek ām yyootēēt amakeekerkeeye biiko alak choo -mēēnkētē kiruutēkaab Yēyiin, 16 kiinkēt kule -/mākiitiilchinē chii ake tukul kule churtaat ām taayeetaab Yēyiin kubo kule rubē :chiichoo kiruutēk. Nteenee, kiitiilchinē kule churtaat kuuyu iyēnchinē Yēēsu nyoo Kāārārookiintēēnyoo. Kiyooto nyēē yēyēēch :acheek Yuutayeek kiikaasee keey Kāārārookiintēēt Yēēsu sukung'eet /kiitiilwēēch kule /kēēchurtootiin ām taayeetaab Yēyiin kuuyu kiikoosēē keey Yēēsu āmēēbērē kubo kule kēērubē kiruutēk. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu -/mākiitiilchinē chii kule churtaat kubo kule kēērubē kiruutēk. 17 Kuuyu kiikōōtiilwēēch :Yēyiin kule kēēchurtootiin ām Kāārārookiintēēt āmēēbērē kule kēēchurtootiin kuuyu kēērubē kiruutēk, kumwooyē :Yuutayeek alake kule /kāākēēchoolwookēn. Ara ibooru sōō :yooto kule yēyēēch :Kāārārookiintēēt kēēchoolwookēn? Achicha! Mā wuu nyoo mbo kisich. 18 Nteenee āchoolwookēnoot man, yoo kaacham subak kule /kiirāroochē chii kubo kule bēng'tēē kiruutēk. 19 Kikiikōōtiinyoo nkanii :ng'aleekaab kiruutēk nteenee /kiikiityaakteenaa wōlēē mii kiruutēchoo, sāāminy kubo Yēyiin. 20 Kuu yoo kimēē :Kiriistō kuwuu nyēē kyaameey :nkanii kuu nyooto. Mēētākuwuu :soboonnyuu yoo kibo taay, nteenee āboontē ra Kiriistō ām soboonnyuu. Soboonto nyēē āminyē ku soboonto nyēē ākoosēē keey Lekwetaab Yēyiin. Kichama :lakwani kut kōōkooyto soboonnyii kubo anii. 21 Irāroochēēch :Yēyiin kubo chamateenyii nkit āmēēbērē kuuyu kēērubē kiruutēk. Kiy :nyoo nyēē -māābākooktooy. Nto ki man kule /kiitiilchinē chii kule churtaat kuuyu rubē kiruutēk ākoo kime, sōō, :Kiriistō nyēbo buch?”

Kalaatya 3

1 Ōbērbērēch :Kalaatyeek sōō nyēē tyaa! Keewarwaaraak :ng'oo, ēē? So! Ntēē /kikiiboorwook kutook kiyēē kibur sukumēēchi :Yēēsu murtooywoontēēt. 2 Lēyyē, ānkōōmwoowoo ng'ālyoontooni: kyōōnyōōru Tāmirmiryēētaab Yēyiin kuuyu kyoorub kiruutēkaab Yuutayeek, ēē, nto, kuuyu kyōōyēnchi kiyēē /kikyoomwook? 3 Ōbērbērēch nyēē -/mākyoomu. Ara, yu kyōōtoowunēē onam Tāmirmiryēētaab Yēyiin, nto yityo, neennyi ōmāchē kule boowaang'tee ōrubē kāāsōōtēywēēkaab biiko buch! 4 Ōmāchē ōmwoowoo kule kyōōnyāliilchē kubo tukuuk chēē tēē choo nyēbo buch? Kubooyiit man, kimābo buch. 5 Kikōōnook :Yēyiin Tāmirmiryēēnyii ankuyey tukuuk chēē /kiilātē ām wōlēē ōmiitē kubo kule kyōōyēnchi kiyēē /kikyoomwook. Mēēbērē kikōōnook kubo kule kyoorub wōlēē wuu :kiruutēkaab Yuutayeek. 6 Okasee baa Abraam nyoo kiiyēnchi Yēyiin. Yooto nanyuun kuchamta :Yēyiin Abraam kule ākoo ki chii nyēē churtaat. 7 Kunyi, māchāktōōs ōnkēt kule biiko choo iyēnchinē Yēyiin kuu Abraam ku biikaab Yēyiin :choo kuchurta. 8 Kisimkōōboor :siruutēkaab Yēyiin kule mākōōtiilchi :Yēyiin biiko choo ma Yuutayeek kule mākuyēk biich chēē churtootiin yoo kāākōōyēnchi inee. /Kikiiboorunēē yooto yoo kimwoochinē :Yēyiin Abraam kule “Mākōōbēruurākiis :biiko tukul chēē mii kōōrēēt kubununēē inyiing'.” 9 Kunyoo, kōōbēruurākiis :biiko tukul choo iyēnchinē Yēyiin kuu yoo kiiyēnchinē :Abraam. 10 Nteenee chubootiin :biiko tukul choo swēē kiruutēk. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Chuboot :chii ake tukul nyoo mātāsē taay kuyēyē tukuuk tukul kuu yoo /kikēēsirchi kitaabuutaab kiruutēk.” 11 Nteenee kubooyiit man, māmii :chii nyēē chāmtooy :Yēyiin kule churtaat kubo kule rubē kiruutēk. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu mwooyē :siruutēk kule, “Nyōōru soboonto :chiito nyoo churtooy kukeekaasee keey Yēyiin.” 12 Yoo rubē :chii kiruutēk ku māmāchāksē :nyoo kōōkoosēē keey Yēyiin. Nteenee chiito nyēē kāswēē kiruutēchoo, ku mākōōtiiny nyoo :kiruutēk ākookoy. 13 Kiwālāng'wēēch :Kiriistō kēēng'ēētyēē chubiisyēētaab kiruutēk, yoo kichubāktōōs :inee kubo acheek. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu mwooyē :siruutēk kule, “Kuchubākoy :chii nyoo /kākiikārtootyi keet.” 14 Yoo kiwālāng'wēēch :Kāārārookiintēēt Yēēsu /kiibēruur nkicheek biiko choo ma Yuutayeek kuu yoo /kikiibēruurē Abraam ām taay. /Kikeeyey kuu nyooto sikēēnyōōru Tāmirmiryēēt nyoo kikuurtoowēēch :Yēyiin yoo kiikoosēē keey inee. 15 Mbo ng'eetaabiya, okany, baa, āboorunēēnook ng'aleechu wōlēē kēētēbtooy kwaak: Yoo kāākuyēchiin :biiko āyēēnku kiirootyeet ām kiyēē kāākukāsyiin, ānkōōtiinkyi āwunnyēk ku māmii :chii nyēē imuuchē kwiiri. Kerkeey :yooto āk ng'aleechu. 16 Kikuurtoochi :Yēyiin Abraam kiy āk kesennyaanteenyii. Mēēbērē mwooyē :siruutēk kule keseniisyekyii ku wuu nyēē ibooru :yooto kule biiko chēē chaang'. Acha, nteenee ng'āloolēē chiito akeenke yoo mwooyē kule “kesennyaanteet” nto chiichooto ku Kiriistō. 17 Kiyēē āmiitē ābooru ku nyi: Kiyey :Yēyiin kiirootyeet āk Abraam. Kunyoo, -mēēmuuchē :kiruutēk choo /kibākēēyēyē ām kēnyiisyēk bokolwookik ang'wan āk sosom lētuunoo kuweechweech kiirootyaanaa. Kunyi, -mēēmuuchē kutilta :kiruutēkaab Muusa kiyēē kiikukuurtoowēēch :Yēyiin. 18 Nto yoo kānyōōr :chii rōōbēywoontēēt kubo yu karub kiruutēk, nto mēēbērē /kiikoochinē kubo yu /kikēēkuurtoochi. Nteenee, kiikoochi :Yēyiin Abraam rōōbēywoontoonoo buch, kuuyu kikiikukuurtoochi. 19 Kibo nee naas :kiruutēk? Okany āmwoowook. /Kikēētās kiruutēk kuuyu choolwookēnē :biiko. Kimāchāktōōs kule kōōbuur :kiruutēchoo ākoy yoo kāākutook :kesennyaantaanaa kibo Abraam nyoo king'āloolēē :Yēyiin. Kiyey :Yēyiin kiruutēchoo ānkōōkoochi ng'ālooltooyiintēēt kubununēē malayikaanik. 20 Boonto :ng'ālooltooyiintō kubo kwaak komoswookik āyēēng' chēē iyyoonkyinē. Nteenee akeenke :Yēyiin. 21 Ara kimii :Yēyiin kukwiilē keey nkit ām tukuuk chēē kikuurtoochi biiko yoo kikōōnu kiruutēk? Acha, māwuu nyoo mbo kisich! Nto /kikēēkōōnu kiruutēk sukukōōn soboontaab kibchuulyo, nto kiimuuchē :chiito kutililiit kuchurta ām wōlēē mii :Yēyiin kubo kiruutēk. 22 Nteenee, iboorwēēch :siruutēk kule rātootiin biiko tukul ām choolwookātēēt. Kunyoo, mākōōkoochi :Yēyiin biiko choo ikoosēē keey Yēēsu Kiriistō kiyoo kiikukuurtoochi. 23 Kitākēērātootiin :tukul ām kiruutēk ānkuriibēēch :kiruutēchoo ākoy kuchō :Yēēsu nyoo kiikoosēē keey. 24 /Kikēēkōōnēēch kiruutēchoo kuriibootēēch sikēēyityi Yēēsu /sikiitiilwēēch kule kēēchurtootiin kubo kule kiikoosēē keey inee. 25 Kunyoo, yu kookiikaasee keey Kiriistō kōmēētākuriibootēēch :kiruutēk. 26 Kyōōyēku :tukul lōkōkaab Yēyiin kuuyu, ōkoosēē keey Kāārārookiintēēt Yēēsu. 27 Yu /kabakiibatisanaak ōbooyiitu Kiriistō, olaach ānkōōnoomyē āk inee. 28 Mātinyē kule ng'oo :ng'oo. Yoo ka Yuutayeek nto ku choo ma Yuutayeek nto choo motwoor āk choo mā motwoor, nto nyēē murēn nto nyēē koorko, ku māmii :tēērchinooyēēt nyēē miitē. Ōmiitē :tukul akeenke ām Yēēsu Kiriistō. 29 Kuu yoo ōbooyē Kiriistō, ōyēku lōkōkaab Abraam ānkunyoolu /kēērōōbwook bērurto nyoo kikuurtoochinē :Yēyiin Abraam.

Kalaatya 4

1 Okany āboorunēēnook kiyi: Yoo tāku mining' :leekwa, ku kerkeey āk motwooriin. Ānkoo ku cheechii :tukuukaab kwaan, mēēbērē tinyē kāāmuukēywēēk ām wōlēē mii :tukuuchoo. 2 Tākumii :inee āwunnyēkaab tilyōōnuutēk āk chēē iyyoonkyinē tukuuchooto ākoy yēē /kākiikoochinēē kāāmuukēywēēk kubayta tukuuchoo, ānku bēsyēēt nyooto nyēē kiikukwey :kwaan. 3 Yoo kitākōōtiinyēēch :ātēbuutēkaab kōōrooni kikeekerkeeye lēēkōōy choo -mēēnkētē kiy. 4 Nto yu kayit :bēsyēēt nyēē yemaat, kukōōn :Yēyiin lekwenyii nyēē kisichē :koorko kumii ng'wēnyuutaab kiruutēkaab Muusa. 5 Kichakootyaakteech choo kēēmiitē ng'wēnyuutaab kiruutēk sukung'eet kēēyēku lōkōkaab :Baaba Yēyiin kutukul. 6 Kuu yoo kēēyēku lōkōkaab Yēyiin, kiiyook :Yēyiin Tāmirmiryēētaab lekwenyii chākōōwutēēch. Tāmirmiryoonooto ku nyoo kuursē kule “Baaba.” 7 Kunyoo, -mēētākēēyēku motwoor tukul nteenee kēēyēku lōkōkaab Yēyiin. Kunyi, kuuyu kēēbooyē Yēyiin, ku mākukōōnēēch kiy ake tukul nyoo bo lōkōkyii. 8 Yoo kitākutoombo ōnkēt Yēyiin, kyōōbēng'tēē tukuuk chēē māyēmāksē /kēēkutunkyinē. 9 Nto raat yu kōōnkēt Yēyiin, nto kuuyu kōōkōōnkētook :inee, ām nee yu ōmāchē subak ōyēēchi tukuuchoo mā bo laat choo māyēētyēēchook kiy? Ōmāchē subak tākōōbootook :tukuuchoo? 10 Ōmiitē baateey ōswēē ōriibē bēsyōōsyēk chēē wōōyēch, nto ārook ākoo kēnyiisyēk. 11 Āmuyoot ām wōlēē ōmiitē ōbuurtooy nyēē ābērē akas kwāābootyook nkuruukyuu. 12 Mbo ng'eetaabiya, āsoomook kule ōtēbii kuu anii, kuuyu kyāābuur :anii kuu akweek. Māmii sinee :lēēlis nyēē kyōōyēwoo. 13 Kuu yoo ōnkētē :nkakweek kule kiyēē kiyeya sāā-āmwook lōkōōywēk chēē kāroomēch ām taay ku kuuyu kimakaraam :bōōrnyuu. 14 Kiimuuchē kuyeyaak :bōōrto nyoo kyāāmnyoonē /keetyemaak ochweesaa nto otayaa. Nteenee, kyootaachaa wuu nyēē kyāāyēku malayikeetaab Yēyiin, nyēē wuu nyēē ki :anii Kāārārookiintēēt Yēēsu bakeenke. 15 So! Kookwaamaak :nee ra? Kyooyeyee nee bērurto nyoo kyōōnyōōru yu kibo taay? Āmwoowook kubooyiit man kule kikyoochamaa nyēē nto kiimuuchāktōōs, nto kyōōlōōtu koonyekwook ānkōōkōōnoo akastee. 16 Kunyoo, ii, ara kwāāyēku :anii buunyoo ām wōlēē ōmiitē kuuyu kwāāmwoowook manta? 17 Mii :bichoo mākwook orub kiruutēk kusyēēmē kule kusaaysaayaak ōchāmchi ng'aleekwaa, nteenee mēēbērē kubo ng'al chēē kāroomēch. Māchē :bichoo kusateenaak wōlēē āmiitē :anii sukung'eet oroob :akweek icheek. 18 Karaam yoo kēēnēmchi keey :chii ām akweek ng'ālyoo kātikoo baateey kubo ng'aleek chēē kāroomēch. Ōyēyē kuu nyooto ākookoy āmēēbērē baateey yoo kēēboontē keey. 19 Biikyuu chēē āchāmē, kuu yoo āmē cheebyoosya :moo yoo mākusich, kumii kung'woonchoo :nkanii kuu nyooto ākoy kut akas kule kōōkich ām Kāārārookiintēēt. 20 Ābērē nto kākēēboontē keey, sāārēēkunēē mukuulēyto yoo āng'āloolwook, kuuyu āmoo mēt :ng'aleekwook. 21 Kāālē akweek choo ōmāchē ōtēbii ng'wēnyuutaab kiruutēk, ii, -mōōnkētē kiyēē mwooyē :siruutēkaab Muusa? 22 Siraat kule kiboonto :Abraam wērikyii āyēēng'. Kisichē wēēroo ake :koorko nyēē motwooriin, nto ake kisichē nyoo :koorkēētaab kayta. 23 /Kikēēsich wēēroo kibo koorko nyēē motwooriin kurubta keey āk kāāsōōtēywēēkaab biiko buch. Nto nyoo kibo koorkēētaab kayta ku /kikēēsich nyoo kurubta keey āk kiyēē kikuurto :Yēyiin. 24 /Kikiiwuuytēē kooruuchoo ng'al. Kerkeey :kooruuchoo āk kiirootiisyek āyēēng'. Kiirootyeet nyoo kibo taayta nyoo /kikēētoowunēē Tulwēētaab Sinaay ku kerkeey :nyoo āk Akaar. Kwoonēē nyooto :lēēkōōy chēē motwoor. 25 /Kikiiwuuytēē Akaar Tulwoonoo bo Sinaay ām kōōrēētaab Araabuuk /ānkiiwuuytēē nyooto kiriinkēētaab Yēērusālēēm nyi bo raat nyoo motwoor :biikyii ām kiruutēk. 26 Nteenee kerkeey :Yēērusālēēm nyoo bo Barak āk koorkēētaab kayta nyoo mā motwoor :biikyii. Nyooto ku moomo. 27 Mwooyē :siruutēk kule: “Ing'erech, wē, :koorko nyēē sōōn nyoo mānēēsich leekwa, lēyyē. Ichirirēn miisin, nyoo maneekas ng'woonin nyēbo leekwa, lēyyē. Tyaa :lēēkōōy chēē mākunyōōr :koorko nyēē ki sōōn kubiir nyoo ibuurtooy keey murēn, lēyyē.” 28 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, ōwuuyē :akweek Isaka wēēroo bo koorkēētaab kayta, kuuyu /kikēēsichook kurubta keey āk kiyēē kikuurto :Yēyiin. 29 Kuu wōloo kiwuu :ng'aleek ām taay, kuwuu nyooto mbo raat. Ng'ēētē :wēēriit nyoo /kikēēsich kurubta keey āk kāāsōōtēywēēkaab biiko buch kuwus nyoo /kikēēsich ām kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēēt. 30 Nteenee, mwooyē nee :siruutēkaab Yēyiin kurubta keey yuutēyu? Mwooyē kule, “Ikwet koorkoonoo motwooriin kung'eet ām kayi kuboonto keey wēēroonyii. Mēēbērē makuyemta :wēēroo bo koorkoonoo kiyēē māchāktōōs /kēērōōbchi wēritaab koorkēētaab kayta.” 31 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya, ma acheek lōkōkaab koorko motwooriin, nteenee kēēbooyē koorkēētaab kayta.

Kalaatya 5

1 Yoo kiityooktook :Kiriistō, kimāchē kule simātākōōtiinyook :kiruutēk. Kunyi, ōkiilchi, amookany /kiiwutēēnook subak māchōōkiitaab motwoornātēēt. 2 Ōyēbchi yiit ng'aleekyuu. Āmwoowook :anii Bāwulō kule yoo kookany /kiimuraatanaak kule sukuchamtaak :Yēyiin, mēēbērē mākuyēētyēēchook kiy :meetaab Kāārārookiintēēt mbo kisich. 3 Nto subak āmwoochinē chii ake tukul nyoo chāmtooy keey /kiimuraatan kule māchāktōōs kuriib kiruutyēētaab Yuutayeek kumukuul. 4 Nto akweek choo ōbērē kuchamaak :Yēyiin kule ōchurtootiin kubo kule ōrubē kiruutēkaab Yuutayeek, ku kyōō-irii tilyaanateet ām wōlēē mii :Kiriistō. Kyoochuchuuyee keey chamateet nyēē kiirāroochēēnook :Yēyiin. 5 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu kiikēnēē keey :acheek kubununēē Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule kēēchurtootiin, kuuyu kiikoosēē keey Kāārārookiintēēt. 6 Yoo /kakiimuraatan chii nto yēē /kamakiimuraatan, ku māmii yēēt :kiy ām wōlēē mii :Kāārārookiintēēt Yēēsu. Nteenee kiy nyēē bichiiy ku kookaasee keey Kāārārookiintēēt ānkuboonto chamateet. 7 Kyōōmiitē ōlābātē nyēē karaam. So, ng'oo subak :nyēē king'emaak ku -moochamte ng'ālyoontēētaab manta? 8 Māchōōnēē :ng'ēmiisyēēt nyēē wuu nyoo wōlēē mii :Yēyiin nyoo kikuurook ōyēku lōkōkyii. 9 Yēyē :muumaryaanto nyēē kisich mayyeek tukul kukuut. Kunyi, imuuchē :ng'ālyoo nyēē mining' kuweechaak nkakweek tukul. 10 Ātinyē man ām Mokoryoontēēt kule mēēbērē +moosoot ām kēēlto ake. +/Mākiing'woonchi chiito nyoo kēēbotbootook, ānkoo ku ng'oo :chiichoo. 11 Mbo ng'eetaabiya, nto kitāāmiitē ānēētook kule ākoy /kiimuraatan :chii sukuyēk chiitaab Yēyiin, nto mēēbērē /tākēēwusoo. Nto kiwuu nyooto, nto māmii :wōōrōōryo yoo kaaneet meetaab Yēēsu ām murtooywoontēēt. 12 Ābērē nto bakuchwenta keey :bichoo mii kōōyiimook mētēwoy. 13 Nto kurubta keey āk akweek, ii, mbo ng'eetaabiya, ōkuurootiin mātōōmiitē ng'wēnyuutaab kiruutēk, nteenee, mayeyaak :yooto ō-āsyi keey kubaytaak :muchastaab bōōrwoonikwook. Ōyēētyēēchinē keey ām chamateet. 14 Iyumē kiruutēk tukul :kiruutyoonoo mwooyē kule, “Icham laatyeeng'uung' kuu wōloo ichāmtooy keey.” 15 Osaan ōloong'tēē keey āmōō-āmē keey nkoosyur, kuuyu ōmuuchē owaang'te keey. 16 Āmwoowook nanyuun kule ōbēēsyētēē Tāmirmiryēēt simāyityiin :kiyēē yibu :muchastaab bōōrwoonikwook. 17 Kwiilē keey :muchastaab bōōrwoonik āk Tāmirmiryēēt. Nto kubo muchastaab bōōrwoonikwook, -mōōmāchē orub Tāmirmiryēēt, nteenee mwoowook :Tāmirmiryēēt kule -moorub tukuuchoo miyootēch, simooyey kiyēē māchē :moonikwook. 18 Kunyoo, yoo kēēntōōwook :Tāmirmiryēēt, mēēbērē tōōmiitē ng'wēnyuutaab kiruutēk. 19 Tookunootiin :yēyuutēkaab chii nyēē muchāsiin. Ng'aleechooto ku martaayeet, soboonto nyēē mā tiliil, sikornateet, 20 yoo /kēēkutunkyinē tukuuk chēē /kēēkusē, ng'aleekaab sookēyēēk, wēchēētaab keey, wookuutyēēt, yoo mēēchinē ake :moo kubo kiyēē boonto :ake, nyēērunātēēt, sooynānēēt, bcheyeetaab keey, kaankweleet, 21 tuuyintaab moo, bōōkitēēt, yoo /kyoomē sookwoonuut kut /bākiikēēytēē, āk alak chēē kerkeey āk chooto. Lēyyē, āmwoowook kule ōriib keey kuu yoo kyāāmwoowook kule mānyōōru ātēbto ām Kaab Yēyiin :choo karub ng'aleechu. 22 Nteenee, kiyēē yibu :Tāmirmiryēēt ku chamateet, ng'erekweek, kaalyeet, muytaayeet, ntusātēēt, karaamateet, kaakaaseetaab keey, 23 yibēētaab keey ng'wēny āk riibēētaab keey. Māmii :kiruutyo ake tukul nyēē kwiilē ng'aleechu. 24 Kiikubakaakta :biikaab Kāārārookiintēēt Yēēsu muchastaab bōōrwoonikwaa āk tukuuk chēē miyootēch chēē māchē :moonikwaa. 25 Kuu yoo kōōkukōōnēēch :Tāmirmiryēēt soboonto nyēē lēēl, okany kēēbēēsyētēē Tāmirmiryoonoo. 26 Kunyoo, -mōōkānyē kēēng'āsē keey āmākēēchiwēnootē biiko alak nto kiituuyiityinē keey moon.

Kalaatya 6

1 Mbo ng'eetaabiya, yoo kayey :chii ng'ōōki, ōyisu muut :choo ōkichootiin ām Tāmirmiryēēt ānkōōriibē keey, kuuyu imuuchē /keetyemaak nkakweek. 2 Ōyēētyēēchinē keey yoo kānyikisyook :ng'ala. Yoo !kooyey kuu nyooto, +mootyiich kiyēē mwooyē :mākuutēkaab Kiriistō. 3 Yoo isōōtē :chii kule inee ku anum āmēēbērē wuu nyooto, ku kikwērto keey :nyoo. 4 Māchāktōōs :chii ake tukul kōōrōōtootē ātēbuutēkyii. Yooto, makung'as keey kubo kiyēē kiikuyey āmēēbērē kule kēēkuykuuyēē keey kiyēē kiikuyey :chiito ake. 5 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu kālābē :chii nyalilnyii nkit. 6 Nteenee biich alak tukul choo /kēēmiitē /kiinēētē ng'ālyoontēētaab Yēyiin, ku māchāktōōs kuyēmtooy tukuuk chēē boonto āk kāānēētikwaa. 7 -Mookany /kiiberbeeraak. Māmii :chii nyēē imuuchē kuchiiranee kiyēē kiikootiil :Yēyiin. Kiyēē choonē :chii kukēsē kiyooto. 8 Nyoo choonē kurubta keey muchasnyii, makukes :nyoo meet kubo muchasaa. Nto nyoo choonē kurubta keey Tāmirmiryēēt, makukes :nyoo soboontaab kibchuulyo kubununēē Tāmirmiryoonoo. 9 -Mookany kēēchoosyē kēēyēyē chēē kāroomēch, kuuyu yoo kayit :āsiiswēk chēē kiikuchōb :Yēyiin, mākutuwēnēēch, yoo kāmākēēnyēbēt. 10 Kunyoo, kuu yoo tākēēboontē bārooyinto, okany kēēyēyē tukuuk chēē kāroomēch ām wōlēē mii :biiko tukul, nteenee miisin ām wōlēē mii :choo kiikōōyēnchi Yēyiin. 11 Okas wōlēē āmiitē āsirtoowook :anii nkit ām siruutēk chēē wōōyēch. 12 Biiko choo māchē kule kōōboorunēē wōlēēb saang' kule kāroomēch :chēē mii kukērchook koong' kule /kiimuraatanaak. Kiyēē burē baateey sukuyey kuu nyooto, ku kule, /simākēēwus kubo murtooywoontēētaab Kiriistō. 13 Āmwooyē “baateey” kuuyu māriibē :bichooto /kiimurootānē kiruutēk tukul, nteenee māchē kule /kiimuraatanaak sukung'eet kung'as keey kubo kule /kaakiimuraatanaak. 14 Lēyyē, mākoy ang'asee keey kiito ake, nteenee āng'āsēē keey murtooywoontēētaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. Nto kubo maanaa bo Yēēsu ām murtooywoontēēt ku kimēētāku kiy :bichoo rubē soboontaab kōōrooni ām wōlēē āmiitē ānku kimēētāāyēku :nkanii kiy ām wōlēē mii :bichooto. 15 Māyēētyēēchinē yēēt kiy yēē /kakiimuraatan chii nto yēē /kamakiimuraatan. Kiito nyēē bichiiy ku kunyōōr :chiito soboonto nyēē lēēl. 16 Lēyyē, kōōkoochi :Yēyiin kaalyeet biiko tukul choo rubē ng'aleechu ānkōōbēruur. Biikaab Yēyiin chēbo man :bichooto. 17 Kuchakee raat kuwo taay -mookany takukwiilaataa :chii, kuuyu āboontē bēēruutook ām bōōrnyuu chēē kyāānyōōru kubo Yēēsu. 18 Mbo ng'eetaabiya, kōōbēruurook :Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. Kuwuuyiit nyooto.

Ēfēēsō 1

1 Anii :nyoo Bāwulō nyēē kitoola :Yēyiin āyēku lēbkēēyiintēētaab Kāārārookiintēēt Yēēsu. Āsirwook lōkōōywēchu akweek biikaab Yēyiin chēbo kiriinkēētaab Ēfēēsō choo kyōōyēnchi Kāārārookiintēēt Yēēsu. 2 Lēyyē, kōōbēruurook :Baaba Yēyiin ānkōōnyōōru kaalyeet ām wōlēē miitē :inee āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō. 3 Kusilākoy :Yēyiin nyoo kwaaniitaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. Kukōōnēēch :Yēyiin bērur ake tukul nyēbo soboontaab Tāmirmiryēēt kubununēē Kiriistō. 4 Kisimkutooleech :Yēyiin /kumānāākēētoow kōōrēēt kubununēē :Kāārārookiintēēt sukung'eet kēētililiitu nyēē -mākēētinyē miyootyo ake tukul ām taayeenyii. 5 Kisimkootiil :Yēyiin ām chamateenyii kule kēēyēku lōkōkyii kubununēē Kāārārookiintēēt Yēēsu. Kiyey yooto kuu wōlēē kimāktooy nkityōōniin. 6 Okany kiitōrōōr Yēyiin kubo bēruroo wōō nyoo kiikurōōbwēēch kubununēē lekwenyii nyoo chāmē :inee. 7 Kiikuwālāng'wēēch :Kāārārookiintēēt ām korotiikyii choo kiwasta, nto yooto ku /kōōkēēnyōōwēēch kaat ām choolwookātēēnyoo. Chāmēēch sōō :Yēyiin nyēē tyaa! 8 Ām chamataani wōō, kiiboorwēēch chōbēēnyii nyēē kiiyeelaat. Kirōōbwēēch kiirnātēēnyii ankuyeyeech kiinkēt kiyēē kimāchē kuyey kubununēē Kiriistō. Kiitiil kuyey kuu nyooto kuuyu kikas :inee nkityōōniin kule kikaraam. 10 Kiito nyēē kiikuchōb :Yēyiin ku kule Kiriistō nyēē mākuyis ānkōōyyoonkyi tukuuk tukul chēē mii barak āk ng'wēny yoo kāyityiin :bēsyōōsyēk chēē yēmootiin. 11 /Kisimkeekweyeech ām Kiriistō kēēbooyiitu Yēyiin nyoo ityiichē tukuuk tukul kurubta keey āk wōlēē kikiikusatita āk wōlēē kimāktooy. 12 Kunyoo, māchāktōōs :acheek choo kisimkiikēnēē keey :Kāārārookiintēēt, kēēsiltooy Yēyiin kubo wōōyinnyii. 13 /Kikeetaseenaak nkakweek biikaab Yēyiin, yoo kyōōyēnchinē ng'ālyoontēētaab manta nyoo irāroochē biich. Yu kābōōyēnchi Kiriistō /kēēkōōnook Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyoo /kikiikēēkuurtoowook kuu yoo yēyē :chii tany yiitiik, /sikiinkētēēnook kule ōyēku cheechii. 14 Yu /kikēērōōbwēēch Tāmirmiryēēt, ki kereeryaanteet :nyooto nyēbo nyoo +mākēēnyōōru ām bēsyēēt nyoo /kiityooktēēch acheek choo kēēbooyē Yēyiin. Kēēsiltē Yēyiin kubo wōōyinnyii. 15 Kyaakas kule ōkoosēē keey miisin Mokoryoontēēt Yēēsu ānkōōchāmē biikaab Yēyiin. 16 Kunyi, kimāākustooy ābirchinē Yēyiin kōōnkōy yoo āsoowook. 17 Āsooyē kibtaman Baaba Yēyiin nyoo boonto lēbkēēyyēēt ānku kwaaniitaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō kule kukōōnook kiirnātēēt ānkung'oong'wook ōnkēt wōlēē wuu :Yēyiin. 18 Āsooyē subak kule kusēw :mētēwookwook sōōnkēt kule ōkēnēē keey miisin kiyoo kiikukuurtoowook :Yēyiin kule sukurōōbwook āk mbo kule sookas wōlēē tēē :bērurto nyoo kyōōnyōōru :akweek āk biikaab Yēyiin tukul. 19 Āsooyē mbo subak ōnkēt wōlēē tēē :nyikiisinto nyēbo kāāmuukēywēēk chēē mii kuyēyiisyēē :Yēyiin ām wōlēē kēēmiitē :acheek choo kiikiiyēnchi inee nyēē māmii :kiyēē /kiiwuuytēē. 20 Kiyēyiisyēē :Yēyiin kāāmuukēywēēchooto, yoo kiing'ēētēē Kiriistō meet ankuyey wokutēbunēē āwunyii bo taay ām Barak kubāytooyiis :tukwaay. 21 Bāytooy :Kiriistō chii ake tukul nyēē bāytooyiin ām barak, biiko tukul choo bo kāāmuukēywēēk āk mokorēēnik tukul. Inee nyēbo kāāmuukēywēēk chēē wōōyēch miisin kusiir alak ām kōōrooni āk mbo ām kōōrēēt nyoo mākuchō. 22 Kiikōōkoochi :Yēyiin Kiriistō kubayta kiy ake tukul ankuyey inee kuyēk kāāyyoong'iintēētaab biikaab Yēyiin. 23 Biikaab Yēyiin ku bōōrtaab Kiriistō. Inee nyēē yēyē bōōroo kuchurta ānku inee nyēē yēyē kiy ake tukul kuchurta ām wōlto ake tukul.

Ēfēēsō 2

1 Ām taay, kikyōōbēku ōsobchootiin kubo ng'ōōkisto nyēē kyōōboontē, 2 yoo kitōōrubē ātēbuutēk chēē nāmē keey āk soboontaab kōōrooni āk mbo chēbo bāytooyiintēētaab tāmirmirook chēē miyootēch ām wōliin bo barak. Bāytooyiintoonoo :nyi mii kuyēyiisyēē choo mākāsyinē Yēyiin. 3 Kikeekerkeeye :nkacheek tukul āk bichooto. Kitoorteech :muchastaab bōōrwoonikyoo ānku kikēērubē miisin kāāsōōtēywēēkaab tukuuk chēē miyootēch. Kuu wōlēē wuu :biiko alake, kinyoolchēēch nkacheek kēēnyōōru ng'wooninto nyēē /kimākiing'woonchi bichooto. 4 Nteenee kuuyu chāmēēch :Yēyiin miisin ānkuriirēēnēēch kuyitita, 5 kukōōnēēch soboonto nyēē lēēl ām Kiriistō. Ānkoo sinee kikiikēēbootyē kubo ng'ōōkisto nyēē kikēēboontē, kooraraacheech ām chamateenyii. 6 Kiikoong'eeteeneech :Yēyiin meet āk Kāārārookiintēēt Yēēsu ānkōōyoomēēch āk inee sikēēbāytooyiisyē :tukul ām barak 7 sukōōboorunēē yooto ām bēsyōōsyēk choo kwoonii kule chāmēēch miisin nyēē māmii :kiyēē /kiiwuuytēē. Kiiboorwēēch chamataanaa kubununēē Kiriistō. 8 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu Yēyiin nkityō nyēē kiyēyook /kiiraraachaak kubununēē chamateenyii, yoo kyōōkoosēē keey inee. Mēēbērē kyōōbirtoochi nkur nteenee kiy :nyoo nyēē kirōōbu :Yēyiin. 9 Kunyi, mang'as keey :chii kule /kikiiraraach, kuuyu mēēbērē kibirtoochi kiyoo nkur. 10 Kiyeyeech :Yēyiin, ānkumāchē kēēyēyē tukuuk chēē kāroomēch choo kisimkuchōbwēēch kubununēē Kāārārookiintēēt Yēēsu. 11 Ōnkēt kule -mōōyēku Yuutayeek :akweek ām yyootēēt. Kuurook choo /kiimurootānē kule “chēē -/mākiimurootānē” (ng'ālyoo nyēē /kēēyēyēē āwuun buch.) 12 Okas kule kimānōōnkēt Kiriistō ām yoo kibo taay, ānkimōōnkētē bērurtaab Isirāyēēl ānkōōyēku sobooy ām wōlēē mii :kiyoo kiikukuurtoochi :Yēyiin biikyii. Kikyōōminy kōōrooni nyēē māmii :kiyēē tōōkēnēē keey āmōōnkētē Yēyiin. 13 Nto raat, /kōōkēēkwērwook akweek choo kyōōlōōyēch ām wōlēē mii :Kāārārookiintēēt Yēēsu ōlēēkityi Yēyiin kubununēē korotiikaab Kiriistō. 14 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu inee nkityōōniin nyēē kiyibchi Yuutayeek āk choo ma Yuutayeek kaalyeet, ānkiikōōtuuyo bōrōryōōsyēchooto tukwaay kuyēk kiito akeenke. Kiikubut tōōtēēt nyoo kiyibu buunyoonātēēt. 15 Yu sukuyeyakay kuu nyooto kiikooyto :Kāārārookiintēēt soboonnyii sukoowaang'tee kiruutyēētaab Yuutayeek āk mbo mākuutēkaab kiruutyoonoo. Kiyey yooto kiito akeenke kuyēwunēē wōlēē mii :bōrōryōōsyēchooto āyēēnku ānkunoomnyo āk inee nkit. Kiyib kaalyaanaa ām kēēlooto. 16 Yu kāwokumēēchi :Kāārārookiintēēt murtooywoontēēt, koowaang'ta yooto buunyoonātēēt ānkōōchoomnyo bichoo kuyēk kiito akeenke sukōōtōrōōr :tukul Yēyiin. 17 Kichō :Kāārārookiintoonoo sukuyibwook kaalyeet, akweek choo ma Yuutayeek choo kyōōlōōyēch ām wōlēē mii :Yēyiin ānkuyibchi nkicheek kaalyeet Yuutayeek choo kilēēkitēē. 18 Kunyoo, inee nyēē yēyē :bōrōryōōsyēchuutēchu tukwaay kuyityi Baaba Yēyiin ām Tāmirmiryēēt akeenke. 19 Kunyi, -mātōōyēku sobooy :akweek choo ma Yuutayeek. /Kikēētāsyook biikaab Yēyiin ānkēēbooyē :tukul kayta akeenke nyēbo Yēyiin. 20 Okerkeeye kō nyēē /kikeeteech yēē bo tiiyēywoontēētaab ng'aleekaab lēbkēēyik āk ng'ālooltooyik kuboonto keey Kāārārookiintēēt Yēēsu nyēē tolochta. 21 Kiriistō nyēē tiiyē keetiik tukul chēbo kōōto kut kuwōōyiit kuyēk kō bo Yēyiin. 22 /Kēēmiitē /kēētēēktook nkakweek ām Kiriistō ōyēku kōōto wōlēē sukuminyē :Yēyiin ām Tāmirmiryēēt.

Ēfēēsō 3

1 Ām ng'aleechaata tukul, ākutunkyinē :anii Bāwulō Yēyiin. Āmiitē kāābrātiisyēēt kuuyu kyāā-āmwook akweek choo ma Yuutayeek lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk Kāārārookiintēēt Yēēsu. 2 Kyookas kule king'oobwoo :Yēyiin ā-āmwook lōkōōywēchu kāroomēch bo chamateenyii. 3 King'oong'woo lōkōōywēchoo kiiyēēlootiin. Yoo koosuman ng'aleechu kāāsirwook ām nwookinto, +mōōnkēt tukuuk choo kiiyēēlootiin choo ānkētē :anii kurubta keey āk Kāārārookiintēēt. 5 Ng'ālyoo :nyoo nyēē /kimānāākiiboorchi biiko bēsyēēt ake kuu yoo kāākōōboorchi :Yēyiin lēbkēēyikyii chēē /kiitāboonchi āk ng'ālooltooyikyii kubununēē Tāmirmiryēēt. 6 Ng'ālyoontoonoo kiiyeelaat ku kule mākurōōbchi :Yēyiin biiko choo ma Yuutayeek kiy kuu yoo kirōōbchinē choo Yuutayeek. Kāākunoomnyo :icheek tukul kuyēk kiito akeenke ānku mākunyōōr kiyoo kiikukuurtoochi :Yēyiin biiko kubununēē lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo Kāārārookiintēēt Yēēsu. 7 Kikōōno :Yēyiin ayey yiisyooni bo āmtooyiisyēētaab lōkōōywēchoo kāroomēch kurubta keey āk bērurnyii nyēē kirōōbwoo ām kāāmuukēywēēkyii. 8 Ānkoo ābooyē ng'wēny sinee miisin ām biikaab Yēyiin tukul, /kikēērōōbwoo kiyoo kule ā-āmchi biiko choo ma Yuutayeek lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey āk bāytit nyēē ma tēē nyi nyēē boonto :Kāārārookiintēēt. 9 Māchāktōōs āboorchi chii ake tukul ng'aleechaa kiiyēēlootiin kuchakee /kikeeyey kōōrēēt. Kiiyeel :Yēyiin nyoo kiyēyē kiy ake tukul chōbēēnyii ākoy bēsyēēt nyēē 10 kēēboorchi bāytooyik āk choo bo kāāmuukēywēēk ām kōōrēēt barak kiirnātēēnyii nyēē tinyē komoswookik chēē tēērchiintōōs. Kimāchē :Yēyiin kōōboorunēē biikyii. 11 Kikiikuchōb :Yēyiin ng'aleechaa kumanaayey kōōrēēt kuboonto keey Kāārārookiintēēt Yēēsu Mokoryoontēēnyoo. 12 Yoo kiikoosēē keey Kāārārookiintooni, kiityookootiin kubo inee kēēyityi Yēyiin nyēē māmii :tōsōōsyo ake tukul. 13 Kunyoo, āmwoowook kule -mookany kubēk :moonikwook ām kiyēē ānyālilēē kubo akweek, kuuyu kiyēyākiis :ng'aleechaa /sikēēyibwook lēbkēēyyēēt. 14 Ām ng'aleechaa tukul, ākutunkyinē Baaba Yēyiin 15 nyoo kiyootunēē keey :biikyii tukul choo mii Barak āk ng'wēny. 16 Wōō :Yēyiin, lēyyē! Kōōtitiirēēnook kāāmuukēywēēkyii kubununēē Tāmirmiryēēnyii nyoo mii āriing'woong'. 17 Āsooyē kule ōtēbtooy :akweek Kāārārookiintēēt ākookoy choo ōkoosēē keey inee. Kuchutitēēnook :chamateet 18 soomuuch :akweek ākoo biikaab Yēyiin tukul ōnkēt kule chāmēēch :Kāārārookiintēēt miisin ānku tēē :chamataanaa wōli āk wōliin, 19 ānkōōnkēt mbo subak kule kēēytēē :chamataani wōlēē kēēkāstooy. /Kiinyiitwook chamataanaa bo Yēyiin kuyem. 20 Kutōrōriit :Yēyiin nyoo kōōnu kukeeytee chēē kākēēsoom nto mbo chēē kiisōōtyinē kurubta keey āk kāāmuukēywēēkyii choo mii kuyēyē yiisyēēt ām wōlēē kēēmiitē. 21 Kutōrōriit :Yēyiin kēnyiis āk kēnyiis ām biikyii kubo Kāārārookiintēēt Yēēsu. Kuwuuyiit nyooto.

Ēfēēsō 4

1 Āmwoowook :anii nyoo arataat kubo yiisyēētaab Mokoryoontēēt kule ōbuur ām soboonto nyēē chuulaat nyoo kikuurchook :Yēyiin. 2 Ōyibē keey ng'wēny kutukul ānkōōntustōōsii. Ōmuytoochinē ng'al ānkōōchoomtōōsii. 3 Osyeem wōlēē ōmuuktooy okas kule kōōriib noomnyēēt nyoo kōōnu :Tāmirmiryēēt āk kaalyeet nyēē ituuyook. 4 Akeenke bōōrnyoo anku akeenke :nkinee Tāmirmiryēēt kuu yoo /kikēēkuurchēēch kiikēnēē keey kiito akeenke. 5 Akeenke :Mokoryoontēēt, akeenke :manta, ku akeenke :kaabatisaneet. 6 Akeenke :Yēyiin nyoo kwaaniitaab biiko tukul. Bāytooy tukul, yēyiisyēē tukul, ānkumiitē tukul. 7 Kirōōbchi :Kāārārookiintēēt chii ake tukul ām acheek yiisyēēt kurubta keey āk wōlēē wuu :chii. 8 Kiyooto nyēē mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule: “Yoo kiwēētii barak, kuwēēto kibratiisyek ānkurōōbchi biiko tukuuk.” 9 Ibooru nee :ng'aleechu: “Kiwēētii barak?” Ibooru kule kirēk kurook wōlēēb ng'wēny. 10 Nyooto kirēku, ku inee mbo subak :nyoo kiwēētii barak kut wokoong'irta sukoolaambuuch wōlto tukul ām kōōrēēt. 11 Inee :nyooto kirōōbchinē biiko alak kuyēk lēbkēēyik, kuyēk :alake ng'ālooltooyik, kuyēk :alake chēē āmtootē lōkōōywēk chēē kāroomēch, kuyēk :alake ākiikaab biikaab Yēyiin nto alak kuyēk kāānēētik. 12 Kiyey kuu nyooto sukuchōb :bichoo biikaab Yēyiin kuyey yiisyēēt kōōtitiir bōōrtaab Kiriistō 13 ākoy kēēnoomnyē :tukul ām kiyēē kēēchāmtooy ānkiinkēt Lekwetaab Yēyiin kuchurta. Yooto kēēkich ankeechurte kutukul ām Kiriistō. 14 Yooto, mēēbērē tākēēng'ārng'ārēch ām ng'ālyoontēēt /āmākēēwēēchwēēchēēch kēēyēēlchi komosta nyi nto nyiin kubo wusōōnēētaab kāānēētiisyēēt ake tukul nyēbo biich chēē ng'oomōōt chēē ibērbēērē biich ānkukēntooy biich. 15 Nteenee, okany kēēkich ām tukuuk tukul keekerkeyiitu Kāārārookiintēēt nyoo kāāyyoong'iintēēnyoo, kēēmwooyē ng'al chēbo manta ām chamateet. 16 Inee :nyēē yēyē kunoomnyo :komoswookikaab bōōrto kuyēk kiito akeenke kutoorētē keey :tukul. Yoo kayey :komoswookichoo ake tukul yiisyēēnyii, kunērē :bōōrtaab Kāārārookiintēēt tukul ām chamateet. 17 Ōrōōtootē ng'ālyoontooni: āmwoowook ām kāāmuukēywēēkaab Mokoryoontēēt kule -mōōminy kuu wōloo ming'tooy :biiko choo -mēēnkētē Yēyiin choo tinyē kāāsōōtēywēēk chēē māyēētyēēchinē kiy. 18 Miitē :bichoo mēēnān ām wōlēē isōōtitooy /ankikiitabaanee wōlēē mii :soboonto nyoo kōōnu :Yēyiin. -Mēēnkētē :icheek kiy kuuyu kiyoomcho :mētēwoy. 19 Kimēētākusobchootiin :mētēwookwaa. Kiikwoosyi keey sikornateet ānkōōwutootēē keey kuyēyē ng'al alak tukul chēē mā tiliilēch. 20 Māwuu nyooto :mākuutēkaab Kiriistō nyoo /kikiineetaak. 21 Miitē :manta wōlēē mii :Yēēsu ānkōōnkētē :akweek inee. /Kiikiineetaak 22 otayee keey wōlēē miitē :ātēbuutēchoo kibo taay choo kitōōrchook :muchas. Kimiitē :ātēbuutēchooto wokwooroontook. 23 /Kiikiineetaak mbo subak oweeksee :kāāsōōtēywēēchoo kibo taay ankoorub kēēltaab Tāmirmiryēēt, 24 ankoonam ātēbuutēk chēē leelach. /Kikeeyeyaak okerkeyiitu Yēyiin ōkārāmiitu kuchurta ānkōōtililiitu kurubta keey āk manta. 25 Kunyi, otay bēērbēēryēēt ānkōōmwoochinē chii ake tukul ng'al chēbo manta. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu kēēbooyē :tukul bōōrto akeenke. 26 -Mookany kōōsākyook :nyēērunātēēng'woong' kut ōchoolwookēn āmānyēēr chii kwiimēn. 27 -Mōōkoochi Kibrōkōsyoontēēt bārooyinto mbo kisich. 28 -Mātākuchōōrso :chii nyoo kō chōōriin, nteenee māchāktōōs kuyēyēē :āwunnyēkyii yiisyō nyēē yēētyēēchinē biich sukunyōōr kiy nyēē sukubchēchiin āk choo nyālilootiin. 29 -Mōōng'āloolē ng'al chēbo āwēēsyo. Ōng'āloolē ng'al chēē ititiirē biiko alak yoo kābotyi :kiy, sukung'eet kōōbēruurākiis :choo yēbchinē yiit. 30 -Mooyey kunyēēr :Tāmirmiryēēt nyoo kikōōnook :Yēyiin /sikiinkētēēnook kule ōyēku cheechii, ng'ālyoo nyēē ibooru kule mii :bēsyēēt nyēē makooraraachaak :inee kutukul. 31 -Mookany kung'woonchook :ng'ala. Otayee keey siirmōōyoontiit. -Mōōnyēēru, āmōōyēyē wōōrōōr, āmōōng'ōōmē keey. Ōmētē ng'al alak tukul chēē miyootēch. 32 Ōtānkāsē kityō, ōriirēē alak, ānkōōnyōōchinē keey kaat kuu yoo kiikunyōōwook :Yēyiin kaat kubununēē Kāārārookiintēēt.

Ēfēēsō 5

1 Āmwoowook kule ōtēbchēē kuu wōloo wuunto :Yēyiin, kuuyu ōyēku lōkōkyii chēē chāmootiin, 2 ānkōōminyē nyēē ōchoomtōōsii kuu yoo kichameech :Kāārārookiintēēt. Kichameech :Yēyiin kut kōōkooyto soboonnyii kubo acheek kuu kiy nyēē boong'u nyēē anyiny nyēē /kakeebeelee kōrōsēēk /kēēbēēlchinē Yēyiin. 3 Māmāchāktōōs kutookunēēnook :ng'ala chēē rubtooy keey āk martaayeet nto kurub kēēlwookik alak chēē mā tiliilēch nto mbo kuyeyaat mooyēētyoontiit. Ng'al :choo chēē mā kāroomēch ām wōlēē miitē :biikaab Yēyiin choo tiliilēch. 4 Nto mbo subak, māmāchāktōōs /kēēng'āloolē ng'al chēē miyootēch, ng'al chēbo bēērbēēryo nto /kēēyēyē chiiran nyēē ma karaam. Nteenee kiyēē māchāktōōs ku /kēēbirchinē Yēyiin kōōnkōy. 5 Ōtinyēē man ng'aleechu: -Mēēmuuchē :mārtooyiintō, nto ku chii nyēē mā tiliil nto ku nyēē chēēmooyēētyoo kunyōōr ātēbto ām bāytooyiisyēētaab Kiriistō āk nyēbo Yēyiin. Mooyēētyoontiit ku kēēlto ake nyēē kutunkyinēē :biiko tukuuk alak yoo kātākutunkyinē Yēyiin. 6 -Mookany kooberbeereenaak :chii ng'al chēē māmii yēēt :kiy. Yēyē :ng'aleechaa kunyēēr :Yēyiin ānkōōng'woonchi biiko choo -mēēywēyē inee. 7 Kunyoo, otayee keey biich chēē wuu choo. 8 Kyōōmiitē mēēnān yu kibo taay, nteenee !kōōnyōōru lēbkēēyyēēt ām Mokoryoontēēt. Ōminy kuu lōkōkaab lēbkēēyyēēt, 9 kuuyu lēbkēēyyēēt :nyēē yibu boorātēēt ake tukul nyēbo karaamateet, churtaayeet, āk manta. 10 Osyeem okas kiyēē ing'ērēēchē Mokoryoontēēt. 11 -Mōōwutēē keey ng'al chēbo mēēnān nyēē mākōōnu kiy, nteenee ōsyooru kuruuyo saang'. 12 Bo muyāt /keetwech ng'ālyoo nyēē yēyēē kibchamumu :biiko choo mākāsyinē Yēyiin. 13 Nteenee kiy ake tukul nyoo keekweny :lēbkēēyyēēt kutooku, 14 kuuyu lēbkēēyyēēt nyēē yēyē kiy ake tukul kutook. Ng'ālyoontoonoo nyēē yēyē /kēēmwooy kule, “Ng'eet, wē, chēēbrwooniin, ankiing'eetee meet! Yooto, mākōōluuchiing' :Kiriistō.” 15 Ōriib keey miisin ām wōlēē ōming'tooy. -Mōōminyē ām kēēlto nyēē berber, nteenee ōng'oomēkiitu. 16 Ōyēyiisyēē bārooyin ake tukul kuyem, kuuyu tinyē :bēsyōōsyēchu rōkōs. 17 Kunyoo, -mōōkwērtē keey, nteenee ōnkēt kiyēē māchē :Mokoryoontēēt. 18 Otayee keey bōōkitēēt, āroontook. Yēē kātāwuu nyooto, okany /kiinyiitwook Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 19 Yooto, +mōō-āmchinēē keey lōkōōywēk chēē kāroomēch tyēēnwookik choo ōtyēēnē ōsiltooy Yēyiin. Ōtyēēnchinē Mokoryoontēēt ām mooyēēt akeenke 20 ānkōōbirchinē Baaba Yēyiin kōōnkōy ākookoy kubo kiy ake tukul ām kaayneetaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 21 Ōywēyē keey ām kaayweyateetaab Kiriistō. 22 Māchāktōōs kōōywēyē :kooruuk saanikwaa kuu wōloo iywēytooy Kiriistō. 23 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu saanteet :nyēē bāwu koorkēēt kuu yoo bāwu :Kiriistō biikaab Yēyiin choo icheek ku bōōrnyii ānku inee :nyēē kiirāroochē. 24 Kuu wōloo iywēytooy :biikaab Yēyiin Kiriistō, māchāktōōs kōōywēyē :kooruuk saanikwaa ām keel ake tukul. 25 Nto akweek murēnik, ku māchāktōōs ōchāmē kooruukwook kuu yoo chāmē :Kāārārookiintēēt biikaab Yēyiin kut kōōkooyto soboonnyii kubo bichooto, 26 sukung'eet kutililiitu :bichoo /kukāākiiwuunēē bēēko kubununēē ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 27 Kiikooyto soboonooto sukuyēchi keey biikaab Yēyiin chēē boonto lēbkēēyyēēt, chēē mātinyē tisya āmāmoosootiin nto kutinyē miyootyo ake tukul. Nteenee māchāktōōs kutililiitu āmā lēēlis. 28 Ām kēēlto nyēē wuu nyiitēnyi, māchāktōōs :murēno ake tukul kuchāmē koorkēēnyii kuu wōloo chāmtooy keey. Chii ake tukul nyoo chāmē koorkēēnyii ku kaakucham keey nkit. 29 Māmii :chii bēsyēēt ake nyēē kiikutay keey nkit, nteenee kiito nyēē miitē, ku kubāyē bōōrnyii ānkuriibē kuu wōloo yēytooy :Kiriistō ām wōlēē mii :biikaab Yēyiin. 30 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu acheek :chēē kēēyēyē bōōrtaab Kiriistō. 31 Kuu yoo /kikeesir kule, “Kunyoo, kiyooto nyēē yēyē :chii kubakaakta kwaan āk kaamet ankoomut koorkēēnyii ānkunoomcho :tukwaay kuyēk kiito akeenke.” 32 Mii :manta nyēē wōō miisin nyēē iyeelaat nyēē ibooru :siruutēchu ānkung'āloolēē Kiriistō āk biikaab Yēyiin. 33 Kunyoo, māchāktōōs :nkinee chii ām akweek kuchāmē koorkēēnyii kuu wōloo chāmtooy keey. Māchāktōōs mbo :nkinee koorko kukoonyitē saanteenyii.

Ēfēēsō 6

1 Nto akweek lēēkōōk, māchāktōōs ōywēyē sikiikwook, kuuyu ng'ālyoo :nyoo nyēē mākwook :Yēyiin. 2 Mwooyē :siruutēk kule, “Ikoonyit kōōn āk koomēt.” Kiruutyēēt :nyiitēnyi nyēbo taay nyēē tinyē tuwēnto, kuuyu kitas taay :Yēyiin kumwooyē kule, 3 “Siiminy nyēē karaam ām kōōrēēt ākoy kāāliloon.” 4 Nto akweek mbo kwaaniitaab lēēkōōk, māmāchāktōōs ōwusē lōkōkwook, nteenee ōnēētē ātēbuutēk chēē rubtooy keey āk Mokoryoontēēt. 5 Nto akweek motwoorik, māchāktōōs ōkāsyinē mokorēēnikaab wōlēēb ng'wēny. Ōywēyē ām mooyēēt akeenke kuu wōloo ōywēytooy Kiriistō. 6 -Mōōywēyē sōō baateey kule sukuchamaak yoo kakasaak, nteenee ōywēyē kuu wōloo ōywēytooy Kiriistō, ōyēyē ām moonikwook kiyēē māchē :Yēyiin. 7 Ōyēyiisyē ām mooyēēt akeenke kuu nyēē ōmiitē ōyēchinē Yēyiin yiisyoonoo āmēēbērē kule ōmiitē ōyēchinē biiko. 8 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu ōnkētē kule mākutuwēn :Yēyiin chii ake tukul ām kāroomnyo ake tukul nyēē kayey ānku motwooriin :chiichoo, ee, nto ku nyēē bāwu keey. 9 Nto nkakweek mokorēēnik, māchāktōōs ōnāmē motwoorikwook ām kēēlto nyēē karaam. -Mōōlyōōlchinē kuuyu ōnkētē kule nyoo Mokoryoontēēng'waa icheek ku Mokoryoontēēng'woong' nkakweek :nyooto ānku inee :nyoo miitē Barak. Māchāmē :inee chiito ake kusiir ake. 10 Ng'ālyoontēēt nyēē āwoong'tēē ku kule, ōnyōōru nkuruuk kukwoonēē wōloo mii :Yēyiin nyoo boonto kāāmuukēywēēk. 11 Onam kariikaab booryēēt chēbo Yēyiin sukung'eet oyeetee keey ām wōlēē mii kēntooyiisyēētaab Kibrōkōsyoontēēt. 12 Mā bo :booryoonoo kule /kiitaata koroti. Nteenee kēēmiitē kēēbooryēē bāytooyik, kāāntōōyik alak chēbo kāāmuukēywēēk, kāāyyoong'ikaab kōōroonēēb mēēnān āk nkuruukaab tāmirmirook chēē miyootēch ām kōōrēēt barak. 13 Kunyoo, onam kariikaab booryēēt bo Yēyiin kuyem, sukung'eet ōyēētu ām yoo yitu :bēsyoonoo chōōnii bo rōkōs, si nto yoo !kōō-āmu booryēēt, ku māchāksē tōōtitirootiin. 14 Ōchōb keey ōyēku biich chēē ōmwooyē ng'al chēbo man, kuu yoo rātē keey :chii nyēbo lukēēt yoo māchē kuwo booryēēt. Oluumee keey churtaayeet sōōriibēē keey kuu yoo iluumēē keey :chii karneet wōlēēb teket yoo wēētii booryo. 15 Oluumee keey mbo lōkōōywēk chēē kāroomēch choo yibu kaalyeet sukung'eet ōyyoong'unēē yooto kuu yoo iluumēē keey :chii kwēyōōn kērēēnkōōy. 16 Nto subak, onam kaakaaseet kuyēk :nyooto loong'eet nyēē ōyēētēē keey ām kootyēk tukul choo bo ng'woonēēt choo mwooku :Kibrōkōsyoontēēt kuu yoo yēētēē keey :chii loong'eet ām booryo. 17 Ōriibē mētēwookwook sōōsōōtē kurubta keey wōlēē kiiraraaktaak :Kāārārookiintēēt kuu yoo iloochē :chii nyēbo lukēēt kuutwēēt sukukērēktēē mētinyii. Onam ng'ālyoontēētaab Yēyiin sōō-āmēē booryēēt kuu yoo nāmē :chii chōōkiit yoo wēētii booryo. 18 Ōyēyē ng'aleechu tukul ōsooyē Yēyiin kuyēētyēēchook. Ōsooyē kibtaman ām Tāmirmiryēēt. Ām ng'ālyoontooni ku māchāktōōs ōchōbē keey -mookany kubēk :moonik. Ōsoochinē biikaab Yēyiin tukul ākookoy. 19 Ōsoowoo nkanii ānyōōru ng'aleek chēē āmwooyē saamuuch ābooru nyēē māmii :muyāt kiyēē iyeelaat kurubta keey āk lōkōōywēk chēē kāroomēch. 20 Arataat :anii, kuuyu āwuuyē kāāyookiin nyēē ā-āmtooy lōkōōywēchoo kāroomēch. Osaay kule āmwoowu ng'aleechaa nyēē māmii :muyāt kuu wōloo māchāktōōs amwaayte. 21 Āmiitē āyooku Tukiikō kuchō wōlēē ōmiitē. Ng'eetaabiya nyēē chamaat :inee ānku nyēē /kiikoosēē keey kubo yiisyēētaab Mokoryoontēēt. Mākumwoowook lōkōōywēk tukul chēē rubtooy keey āk anii sōōnkēt :nkakweek wōlēē āwuuyē :anii āk kiyēē āyēyē ānkumwoowook wōlēē kēēwuuyē :acheek tukul ānkōōtitiirook. 23 Ōtēbtē :akweek mbo ng'eetaabiya kaalyeet. Kuyēētyēēchook :Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō sōōchāmē keey, ānkōōkoosēē keey inee. 24 Kōōbēruurākiis :biiko tukul choo chāmē Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō ām chamateet nyēē mābēku.

Filiibi 1

1 Anii :nyoo Bāwulō, āboontē keey Tēmētēēwō kēēyēchinē Kāārārookiintēēt Yēēsu yiisyēēt. Āsirwook biikaab Yēēsu Kiriistō ām Filiibi ākoo kāāntōōyik āk toorētik. 2 Kōōbēruurook :Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō ōnyōōru kaalyeet. 3 Yoo āsōōtook, ābirchinē ākookoy Yēyiintēēnyuu kōōnkōy. 4 Yoo āsoowook akweek tukul, āsooyē ām ng'erekweek, 5 kuuyu kikēēyēētyēēchinoonu keey ām yiisyēētaab lōkōōywēk chēē kāroomēch kuchakee bēsyoonoo kyōōnyōōru ng'aleechu ākoy ku ra. 6 Āchāmtooy kule makutas taay :Yēyiin kōōtitiirook nyoo kitoowu yiisyēēt nyēē karaam ām wōlēē ōmiitē. Yēyē kuu nyooto ākoy yoo /kaakiiwaang'ta ām bēsyoonoo itiilchinē :Yēēsu Kiriistō ng'aleek. 7 Misyoo āsōōtook kuu nyooto, kuuyu ōboontēēnoo mooyēēt. Mēēkuuyo yoo arataat ām nyōrōōrōōnik nto yoo āyēētē keey ānkāā-āmtooy lōkōōywēk chēē kāroomēch, kēēyēmtooy :tukul āk akweek bērurtaab Yēyiin. 8 Inkēt :Yēyiin kule āmchoo anii :yēēmootēēt akweek tukul ām chamateetaab Yēēsu Kiriistō. 9 Āsoowook kule kuner :chamateeng'woong' miisin ōnyōōru kiirnātēētaab Yēyiin ānkōōrōōtootē ng'aleek kāroomin 10 soomuuch okwey kiyēē karaam, ānkōōtililiitu āmōōboontē lēēlis bēsyoonoo itiilchinē :Kiriistō ng'aleek. 11 Āsoowook ōyēyē ākookoy tukuuk chēē churtootiin kubununēē :Yēēsu Kiriistō /sikiitōrōōr /ankiikaasta Yēyiin. 12 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, āmāchē āmwoowook kule kiyēē kiyeyakay ām wōlēē āmiitē kōōkuyēētyēēchi kutas taay :lōkōōywēk chēē kāroomēch. 13 Inkētē mbo raat :riibiik tukul chēbo kaytaab bāytooyiintēētaab Rooma āk biiko alak tukul kule arataat :anii kuuyu āyēchinē Kiriistō yiisyēēt. 14 Kookuyey rātiisyēēnyuu kunyōōr mooyēēt :mbo ng'eetaabiya chēē chaang' ām Mokoryoontēēt kwaamta lōkōōywēkaab Yēyiin nyēē kōrōōm miisin āmēēywēyē. 15 Man sinee mii :biiko alake chēē āmu lōkōōywēchoo bo Kiriistō ām tuuyintaab moo ānkukwiiloo, nteenee mii :alake chēē āmu lōkōōywēchoo ām mooyēēt nyēē karaam. 16 Yēyē :icheek ng'aleechu kubo chamateet kuuyu inkētē kule kikwērwoo :Yēyiin wōli saayeet lōkōōywēkyii. 17 Māng'āloolēē Kiriistō ām mooyēēt nyēē lēēl :bichooto kābo taay, nteenee ng'āloolēē kubo tuuyintaab moo. Isōōtē kule nto /kēētāsyi /kēēwuso yoo tāāmiitē wōlēēb kāābrātiisyō. 18 Nteenee mā :kiy! Ang'erechaat kule /kyoomtooy Kiriistō ām keel ake tukul. Yoo āmtooy :alake kōōsōōtē nyēē miyaat, kwoomtooy :alake kōōsōōtē nyēē karaam. Ātāsē taay āng'ērēchē 19 ānkētē kule +/makiityaaktaa /ānkēēsārwoo, kuu yoo ōsoowoo ānkuyēētyēēchoo :Tāmirmiryēētaab Yēēsu Kiriistō. 20 Ākēnēē keey ng'ālyoontooni: mākoy /kiimuuyoo. Nteenee +māākiil raawuut kuu kwaak sāātōrōōrē Kiriistō ām wōlēē ābuurtooy yoo tāāsoboot nto yoo kaameey. 21 Sobēēng'waanii ku Kiriistō, nto yoo /kākēēbēk ku karaam. 22 Yoo tāāsoboot āyēchinē Kiriistō yiisyēēt nyēē karaam, nteenee -māānkētē kiyēē +maakwey. 23 Kanama :ng'aleechu tukwaay. Ābērē nto āwēēchi keey wāābuurtēē keey Kiriistō, kiy nyēē karaam miisin, 24 nteenee kaykay ām wōlēē ōmiitē :akweek yoo āsoboot :anii. 25 Ānkētē miisin kule +māābuur kōōrooni āk akweek tukul sāāyēētyēēchook ōng'ērēchē ānkōōkiilchē ām kaakaaseeng'woong' 26 soong'erech ām Yēēsu Kiriistō kubo anii yoo +mākēēboontē keey subak. 27 Māchāksē kityō ōbuurē kuu yoo mwooyē :lōkōōywēkaab Kiriistō, si yoo kachaakasaak nto kamachaakasaak, +māānkēt kule ōkiilchinē kiy akeenke, ānkōōwuulyēē :tukul lōkōōywēkaab Kiriistō 28 āmōōmuyēē buunikwook. Yoo kakas :kwiilōōtichoo wōlēē ōyēnchintooy Yēyiin, mākōōboor :yooto kule kōōkubootyo ānkōōboor kule makooraraachaak akweek :Yēyiin nkit. 29 Mēēbērē /kiikēēchāmwook sōō kule okaasee keey baateey Kiriistō, nteenee /kiikēēchāmwook /kiinyāliilook kubo inee. 30 Ōmiitē :nkakweek ō-āmē booryoonoo kyōōkāsē ā-āmē :anii ānkutāā-āmē ku ra.

Filiibi 2

1 Ara, /kiikiimē keey ām Kiriistō? Ara, /kiititiirē keey ām chamateenyii? Ara, /kēēsinēnē ām Tāmirmiryēētaab Yēyiin? Ara, /kēēriirēē keey ānkēēkāsyinē keey kiisayta? 2 Yoo wuu nyooto, ong'ereechaa miisin ōkāsyiintōōsii, ōchoomtōōsii, ānkōōyēku akeenke ām moonikwook āk kāāsōōtēywēēkwook. 3 -Mōōmākyinē keey tukuuk nkit, nto ōkāsē keey buch, nteenee ōyibē keey ng'wēny ānkōōsōōtyēēchinē kule kāroomēch :alake kusiir akweek. 4 -Mōōkāsē baateey kiyēē ōmāchē :akweek nkit, nteenee ōkāsē :nkinee kiyēē māchē :biiko alake. 5 Māchāktōōs ōkāsē kiy kuu wōloo kāstooy :Kāārārookiintēēt Yēēsu. 6 Ki Yēyiin :inee, āmēēbērē kiisoot kule kisāsu kāāmuukēywēēchoo sukukerkeyiit Yēyiin. 7 Nteenee kibakaakta kāāmuukēywēēchooto, ankucham kuyēk chii nyēē motwooriin. 8 Nto yu ki chii, kiyibē keey ng'wēny kukoonyitē Yēyiin ākoy kume ānkumēēchi mbo murtooywoontēēt. 9 Kunyi, kiitōrōōr :Yēyiin Yēēsu miisin ānkōōkoochi kaayneet nyēē wōō miisin kubiir kaayna ake tukul. 10 Kunyoo, mākukutuny :chii ake tukul nyoo mii barak, nyoo mii ng'wēny āk nyoo mii ng'wēnyuutaab kōōrēēt kukoonyitē kaayneetaab Yēēsu 11 ānkumwooyē :ng'elyebta ake tukul kule Yēēsu Kiriistō :Mokoryoontēēt, /sikiitōrōōr Baaba Yēyiin. 12 Lēyyē, chōōrōōnuutēkyuu, kuu yoo kwōōkoonyitoo kwaak kēēboontē keey ānkōōkoonyitoo mbo miisin raat yoo -mākēēboontē keey, ōywēyiisyē miisin ānkōōyēyē tukuuk chēē ibooru kule /kookiiraraachaak. 13 Ōnkētē kule imuuchē :Yēyiin kuyēētyēēchook ōmāchē oyey kiyēē māchē :inee ānkōōyēyē kiyooto. 14 Ōyēyē kiy ake tukul nyēē -mōōriirēē keey nto ōkwiilē keey 15 sōōbēērē keey ānkōōtililiitu kuu lōkōkaab Yēyiin chēē mātinyē leles ām kōōrooni bo chukurāt āk biich chēē choolwookēnootiin. Ōluuwu ām kōōrooni kuu kookeelik 16 ānkōō-āmu lōkōōywēkaab soboonto. Yoo kooyey kuu nyooto, āng'ērēchē bēsyoonoo itiilchinē :Yēēsu Kiriistō ng'aleek, kuuyu mānāāwo buch :yiisyoonoo kyāāwuulyēē. 17 Ānkoo +/makiitaata korotiikyuu kuu kōrōsēēk, kuuyu kyāāyēētyēēchook ōyēnchi Yēēsu, +maang'erech ānku +makeeng'erech :tukul āk akweek miisin. 18 Kunyoo nanyuun, māchāktōōs :nkakweek ong'erech āk anii. 19 Āmoong'tēē keey Mokoryoontēēt Yēēsu kule +māāyooku Tēmētēēwō lēēkitō kuchō wōloo ōmiitē saang'erech yoo /kāchākyoomwoo lōkōōywēkwook. 20 +Māāboontē :chiito ake nyēē kāswook ng'aleekwook kuu inee. 21 Riibē :biiko alake ng'aleekwaa baateey, āmēēbērē ng'aleek chēē māchē :Yēēsu Kiriistō. 22 Ōnkētē :akweek mbo wōlēē kiikōōboorunto keey :Tēmētēēwō nkityō, kuuyu kēēyēyiisyē :acheek tukwaay āk inee kuu leekwa āk kwaan kubo yiisyēētaab lōkōōywēkaab Yēyiin. 23 Kunyoo, āsōōtē +māāyooku kuchō wōloo ōmiitē yoo kaakas wōlēē wuunto ng'aleek ām wōlēē āmiitē. 24 Ākoosēē keey Mokoryoontēēt kule +māāchōō :nkanii wōloo ōmiitē lēēkitō. 25 Kyōōyooku ng'eetaabiya Ebafurotiito wōlēē āmiitē sukuyēētyēēchoo. Kōōkēēwuulyēē lōkōōywēk chēē kāroomēch kyoomē booryēēt tukwaay. Nteenee, kwaasoot kule karaam ākētu wōloo ōmiitē, 26 kuuyu kōōkwoomchi inee :yēēmootēēt kubērē nto kasaak akweek tukul ānkung'woonchinē, kuuyu kyōōkāsē kule kikiikumnyaan :inee. 27 Manta kimnyoonē, ankitame. Nteenee kiriiree :Yēyiin inee kumame. Mēēbērē inee baateey, nteenee kiriireenaa nkanii simātāsyi :meenyii ng'wooninto nyēē āboontē. 28 Anii miisin nyēē kwāāmāchē kule kuchō wōlooto soong'erech subak yoo kookas inee, nto yooto mēēbērē tāāsōōtē miisin. 29 Otaach ām ng'erekweek tukul kuu ng'eetaabiya ām Mokoryoontēēt. Ōkoonyitē miisin biiko chēē wuu chutēchu, 30 kuuyu kyaalta keey nyēē kitāmēē kubo yiisyēētaab Kiriistō, nto yooto kuyēētyēēchoo ng'ālyoo nyēē -kimōōmuuchē :akweek kut ōyēētyēēchoo.

Filiibi 3

1 Lēyyē mbo ng'eetaabiya, āmwooyē kule ōng'ērēchē ām Mokoryoontēēt. -Māāyiimē keey yoo ākētyinē keey ng'aleechu kikyāāsirwook, kuuyu mākuriibook :ng'aleechaata. 2 Ōriibēē keey buunichoo bo Yēyiin, bichoo yēyootē ng'al chēbo miyootyēēt, bichoo tilootē bōōrwoon bo biich. 3 Acheek chēē /kikiimuraataneech nyēbo man, kuuyu kēēkutunkyinē :acheek Yēyiin ām Tāmirmiryēēnyii ānkiimoong'tēē keey Kāārārookiintēēt Yēēsu āmēēbērē ng'al chēē kēēyēyē nkit. 4 Āboontē sinee :nkanii ng'ālyoo ām kiyoo ng'āsēē keey :bichoo alake. Yoo mii :chii nyēē mwooyē kule imoong'tēē keey tukuuk chēē yēyē :biich buch, āboontē :anii ng'ālyoo nyēē siirē chooto. 5 /Kikiimuraatanaa āboontē bēsyōōsyēk sisiit /ānkikēēsicho kuu Isirāyēēliin nyēbo kōōtaab Beenchamiin, Iburooniintēēt mētit. Kyāāriibē :anii kiruutēkaab Muusa kuu :Fārisooyiintēēt, 6 ānkyāākōrōōm miisin nyēē kyāāwus biikaab Yēyiin. Kyāāriibē kiruutēchoo nyēē kimāālēēlē. 7 Nteenee tukuuchoo tukul kyāāyiitē :anii kule kikāroomēch, āyiitē choo raat kule buch ām kiyēē kiikuyēwoo :Kāārārookiintēēt. 8 Ng'ālyoo nyēē karaam miisin kukeeytee kiyēē isōōtē :bichoo ku ānkēt Kāārārookiintēēt Yēēsu Mokoryoontēēnyuu. Kyāāmētē kiy ake tukul kubo inee. Ākāsē tukuuchu tukul kule buch sāānkēt Kāārārookiintēēt. 9 Nto yooto ānoomchi keey inee miisin. -Maachurtaat ām taayeetaab Yēyiin, yoo ārubē kiruutēkaab Muusa, nteenee achurtaat kuuyu kyaakaasee keey Kāārārookiintēēt. Yēyiin nkit :nyēē yēyē chiito kuchurta yoo keekaasee keey :chiichooto inee. 10 Kiyēē āmāchē baateey ku kule ānkēt Kāārārookiintēēt āk kāāmuukēywēēk choo /kikiing'ēētēē inee meet. Āmāchē akerkeyiitu inee nyoo /kikiinyaliil kut /keebakach 11 si nto anyuun /kiing'eeteenaa nkanii meet. 12 -Māāmwooyē kule kwāāwoong'u nto kwāābuntoochi tabantaab churtaayeet, nteenee tāākiilē keey kule ayey kiyoo kitōōlchoo :Kāārārookiintēēt Yēēsu. 13 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, -māāsōōtē kule kwaanam. Āyēyē kiy akeenke baateey: āwuutyēē kiy ake tukul nyēē mii lētuunyuu ānkāātitirē āyityi kiyēē mii taayeenyuu. 14 Kunyoo, ālābātē ātākyinē keey kiyēē āmāchē ānyōōru nyoo mākutuwēnēēnoo :Yēyiin kubununēē :Kāārārookiintēēt Yēēsu. 15 Māchāktōōs :acheek tukul choo kēēkiilchootiin kēēboontē kāāsōōtēywēēk chēē kerkeey chuutēchu. Nto yoo ōboontē :akweek alake kāāsōōtēywēēk chēē makerkeey, mākōōboorwook :Yēyiin. 16 Kiito nyēē miitē, okany keetas taay kiibuurtē lēbkēēyyoonoo kikēēnyōōru. 17 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, ōkāsē bichoo yēyē kuu wōloo āyēytooy :anii ankoorub :nkakweek ōyēyē kuu nyooto. 18 Kisimāmwoowook areet chēē chaang' ānkutāāmwoowook nyēē āriirē kule kwiilē :biiko chēē chaang' ng'aleekaab meetaab Kāārārookiintēēt ām murtooywoontēēt. 19 Makung'etee :bichoo botēēt. Intōōytēē :bichooto moonikwaa ānkōōntumēērtōōs ām kiy nyēē kātāmuuyēē ānkōōsōōtē baateey tukuuk chēbo kōōrooni. 20 Nteenee kēēbooyē :acheek Barak ānkēēmiitē kēēkānyē miisin Kāārārookiintēēt kuchōōnēē Barak nyoo Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 21 Mākuyēyiisyēē kāāmuukēywēēkyii choo bāwunēē kiy ake tukul kuweech bōōrwēkyoo chu bo ng'wēny kukerkeyiit bōōrnyii nyēbo lēbkēēyyēēt.

Filiibi 4

1 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya choo āchāmook, ōkiilchi Mokoryoontēēt kuu nyooto. Āmchoo akweek :yēēmootēēt miisin ankang'erechaat sōō ku tyaa āntumēērēēnook. 2 Lēyyē, āsooyiing' inyiing' Ewootya ākoo Suntiike kule ōkāsyiinē ām Mokoryoontēēt. 3 Nto inyiing', chiinyuu Siisiko, iyēētyēēchi kukāsyiin :chēēbyōōsōōchu kikyaam booryēēt tukul kubo lōkōōywēk chēē kāroomēch āk anii kēēboontē keey Kēlēmēēnt ākoo biikyuu choo kikēēyēyiisyē tukul choo mii :kooynōōkwaa kitaabuutaab soboonto. 4 Lēyyē, ōng'ērēchēē Mokoryoontēēt ākookoy. Āmwooyē subak kule ōng'ērēchē! 5 Okany kukas :biiko tukul ntusātēēng'woong'. Mii :Mokoryoontēēt kuchōōnii ām lēēkitō. 6 -Mōōsōōtyēēchinē kiy ōmuytōōsii, nteenee ōsooyē Yēyiintēēt kiito ake tukul nyēē -mōōboontē, nto yoo ōsoomē, ōbirchinē inee kōōnkōy ākookoy. 7 Nto yooto kuriibwook :kaalyeetaab Yēyiintēēt kāāsōōtēywēēkwook ām Kāārārookiintēēt Yēēsu. Wōō :kaalyaanaa miisin nyēē māyityinē :kāāsōōtēywēēkaab biiko. 8 Lēyyē mbo ng'eetaabiya, ōsōōtyēēchinē tukuuchu: ng'aleekaab manta, tukuuk chēē /kēēkoonyitē, chēē chuulootiin, chēē tiliilēch, chēē kāroorānēch, chēē /kēēng'ērēkyinē, chēē kāroomēch āk chēē /kiikoostooy. 9 Ōyēyiisyēē tukuuk choo kyōōnēētēē keey wōlēē āmiitē choo kyāāmwoowook nto choo kyōōkāsē āyēyē. Nto yooto +mōōboontē keey Yēyiintēētaab kaalyeet. 10 Tyaa, sōō, ng'erekweek chēē āboontē ām Mokoryoontēēt, kuuyu kwōōkōōnoo tukuuk subak ānkoo kikiikukeeyta :bēsyōōsyēk chēē chaang'. Ānkētē sinee kule kimōōboontē bārooyinto, ānkoo kyōōmāchē ōyēētyēēchoo. 11 -Māāmwooyē, sōō, ng'aleechu āmāchē kiy. Kyaaneet keey ābiyoonyē ām chēē āboontē. 12 Kyāānkēt wōlēē wuu yoo -māāboontē kiy āk yoo āboontē tukuuk chēē chaang'. Kyaaneet keey ātēbchēē wuu nyēē ābiyoong'oot yoo āmiitē wōlto ake tukul ānku yoo /kakeebaya nto ku yoo āmoo :kēmēwuut nto ku āboontē chēē chaang' nto ku chēē ng'ēri. 13 Āboontē nkuruuk amuytee kiy ake tukul ām kāāmuukēywēēk chēē kōōnoo :Kāārārookiintēēt. 14 Kikaramiit mbo sinee ōyēētyēēchoo ām nyāliluutēkyuu. 15 Ōnkēt :akweek biikaab Filiibi kule yoo kyōōkāsē nyēbo taay lōkōōywēk chēē kāroomēch yoo kyāāng'ēētēē yēēmēētaab Maaketoonnya, kimāmii :biikaab Yēyiin ām yēēmōōsyēk alak chēē kiyēētyēēchoo, nteenee akweek nkit. 16 Yoo kyāāmiitē Teesaloonika, kyōōyēētyēēchoo areet āyēēng' yoo kimāāboontē kiy. 17 Mēēbērē āmāchē, sōō, kule /kēēkōōno kiy, nteenee kiyēē āmāchē ku nyēē +/mākēētuwēnēēnook. 18 Nteenee, kyāānyōōru kiyēē āmāchē ānku wōō mbo miisin. Āboontē kiy ake tukul, kuuyu kōōkuyibwoo :Ebafurotiito tukuuchoo kyōōrōōbwoo. Kerkeey :tukuuchoo kōrōsēēk chēē ānyinyēch chēē /kākēēbēēlchi Yēyiin chēē chāmē :inee ānkōōng'ērēēchē. 19 Mākukōōnook :Yēyiintēēnyuu kubununēē Yēēsu Kiriistō kiyēē -mōōboontē, kuuyu inee nyēē bo bāytit nyēē wōō. 20 Kutōrōriit :Yēyiintēēnyoo nyoo Baaba ākookoy. Kuwuuyiit nyooto. 21 Ōsuboowoo chii ake tukul nyēbo Yēēsu Kiriistō. Isubooyook :mbo tuubchōōsyēk chu kēēboontē keey. 22 Isubooyook :biikaab Yēyiin tukul chēē mii wōli, nto miisin choo ibuurēē kaab bāytooyiintēētaab Rooma. 23 Kōōbēruurook :Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō ām tāmirmiryēēt.

Kolosaay 1

1 Anii nyoo Bāwulō nyoo kitōōloo :Yēyiin āyēku lēbkēēyiintēētaab Kāārārookiintēēt Yēēsu ānkāāboontē keey ng'eetaabiya Tēmētēēwō. 2 Āsubooyook akweek biikaab Yēyiin ām Kolosaay choo ōtiliilēch ānkōōkoosēē keey Kiriistō ānkēētuubchē ām inee. Kōōbēruurook :Baaba Yēyiin ānkukōōnook kaalyeet. 3 Kēēbirchinē Yēyiin kōōnkōy kwaak nyoo kwaaniitaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō yoo kēēsoowook. 4 Kēēng'ērēkootiin kuuyu /kōkēēmwoowēēch kule ōkoosēē keey miisin Kāārārookiintēēt Yēēsu ānkōōchāmē biikaab Yēyiin tukul, 5 kuuyu mii :kiy nyēē /kiikiitōōrwook ām Kāāb Yēyiin nyēē ōkēnēē keey. Kisimokasee ng'ālyoontooni wōlēē bo lōkōōywēkaab manta nto chooto ku lōkōōywēk chēē kāroomēch 6 choo /kikyoomwook. Kuu yoo kookuyem :lōkōōywēchu kāroomēch kōōrēēt tukul ānkōōkuyibchi biiko bērur, kōōkuyibwook nkakweek bērur kuchakee bēsyoonoo kyōōkāsē ānkōōnkēt kule chāmook :Yēyiin man. 7 Kyōōkāsēē lōkōōywēchooto Ebafura chiinyoo nyoo kēēchāmē nyoo kēēyēyiisyē tukul. Māwēēchwēēchē :inee kāāsōōtēywēēkyii kuyēyē yiisyēētaab Kiriistō kubo akweek. 8 Inee mbo subak nyēē kyoomwēēch acheek wōlēē ōmiitē ōchāmtooy keey ām Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 9 Kunyi, kuchakee bēsyoonoo kikēēkāsē kuu nyooto, kēēsoowook ākookoy kule okas kiyēē mākwook :Yēyiin kuchurta, ānkōōnyōōru kiirnātēēt nyēē wōō nyēbo Tāmirmiryēēt. 10 Yoo kaakuyeyakay kuu nyooto, +mōōbuur ām ātēbuutēk chēē mākwook :Mokoryoontēēt ankoong'ereech inee ām keel ake tukul, ōyēyē ng'aleek chēē kāroomēch ānkōōtāsē taay ōnkētē Yēyiin miisin. 11 Kēēsooyē kule +mōōkiilchē ām kāāmuukēywēēkyii tukul kutēē yēē tēē sōōmuytooy ānkōōlukuyē ng'al ām ng'erekweek 12 ōbirchinē Baaba kōōnkōy nyoo kiyēyook ōnoomnyē āk biikaab Yēyiin alak oyemte :tukul lēbkēēyyēētaab Kaab Yēyiin. 13 Kiikōōnēmunēēnēēch :Yēyiin kāāmuukēywēēkaab mēēnānēēt ānkōōwuuchēēch bāytooyiisyēētaab lekwenyii nyoo chāmē. 14 Lekwenyii nyiitēnyi nyoo kiyēyē /kiityaakteech /ānkēēnyōōwēēch kaat ām ng'ōōkiswookikyoo. 15 Inee nyēē kiiboorunēē keey :Yēyiin nyoo -/mākēēkāsē. Kisimkutook :inee /kumanaakeeyey kōōrēēt, 16 kuuyu /kikeeyey kubununēē inee :kiy ake tukul nyoo miitē barak āk nyoo miitē ng'wēny, choo /kēēkāsē āk choo -/mākēēkāsē, bāytooyik āk mokorēēnik, choo bāytooyiisyē ām kōōrēēt barak āk choo bo kāāmuukēywēēk. /Kikeeyey tukuuk tukul kubununēē inee /ānkikēēyēyē kubo inee. 17 Kimii :inee /kumanaakeeyey kiy ake tukul ānkutāsē taay :tukuuchooto tukul ām kāāmuukēywēēkyii. 18 Kunyi, biikaab Yēyiin kutēē yēē tēē ku bōōrnyii ānku inee :mētit. Inee nyēē kitoowunēē keey :kiy ake tukul ānku bo taay kung'eetee meet sukubāwu kiy ake tukul. 19 Kicham :Yēyiin kukerkeyiit :Kiriistō āk inee ām keel ake tukul. 20 Kimāchē :Yēyiin kōōchoomnyo kiy ake tukul āk inee ām Kiriistō, anku tukuuk chēē miitē ng'wēny nto ku chēē miitē barak. Kiyib kaalyeet kubununēē korotiikaab Kiriistō choo kiwāstēē keey yoo kibo murtooywoontēēt. 21 Kyōōlōōyēch ām wōlēē miitē :Yēyiin ānkyōōwuuyē buunikyii, kuuyu kyōōyēyē ng'aleek chēē miyootēch. 22 Nteenee kwōōchoomnyē ra āk Yēyiin kubununēē meetaab Kāārārookiintēēt sukung'eet obe wōlēē miitē :Yēyiin ōtiliilēch nyēē -mōōtinyē tisya, āmāmii :chii nyēē mwooyē kule ōtinyē miyootyo. 23 Yoo sōōyityi yooto ku yoo koomuyte ānkōōtōōnōōn nyēē -/mākēētwooyook ōkoosēē keey Kiriistō amamaasaak :chii osatee keey kiyoo ōkēnēē keey kubununēē lōkōōywēk chēē kāroomēch. Lōkōōywēchooto /kikyoomwook ku choo /kiikyoomchinē biiko tukul ām kōōrēēt ānku lōkōōywēchooto chēē kwāāyēkunēē :anii Bāwulō motwooriin. 24 Ang'erechaat raat, ānkoo ānyālilē kubo akweek, ānkāākālābē nyāliluutēk choo kiituuchē :Kāārārookiintēēt. Ānyālilchinē biikaab Yēyiin choo bōōrtaab Kiriistō. 25 Āyēchinē :anii biikyii yiisyēēt, kuuyu kitoola :Yēyiin ā-āmwook kuyityiin :ng'ālyoontēēnyii nyoo 26 kiiyeelaat binuut āk binuut choo kiikukeeyta, nteenee /kōōkiiboorchi ra biikyii. 27 Kichōb :Yēyiin kule kōōboorchi biiko tukul wōōyintaab ng'ālyoontoonoo kiiyeelaat. Ng'ālyoontoonooto ku nyi: Miitē :Kiriistō āriinyoo ānkiikēnēē keey bērurtaab Kaab Yēyiin kubununēē inee. 28 Kiriistō nyooto :nyiitēnyi kyoomtooy :acheek ānkiirwookyinē biiko kiinēētē chii ake tukul ām kiirnātēēt tukul sikiimut taayeetaab Yēyiin kuchurtaat ām Kiriistō. 29 Kiyiitēnyi nyēē āmiitē ā-āmchinē booryēēt ānkāābirtoochinē keey ām nkuruuk chēē yēētyēēchinēēnoo :Yēyiin.

Kolosaay 2

1 Āmāchē ōnkēt kule āmiitē āyilē kubo akweek ākoo choo minyē kiriinkēētaab Laawotikeeya, āk tukul choo manaakasa. 2 Āyēyē kuu nyooto sāātitiir biiko kunoomnyo ām chamateet sukukiilcho miisin kōōnkēt kāroomin Kiriistō nyoo kōōkung'oong' :Yēyiin. 3 Kiriistō :nyēē ng'oong'u tukuuk choo kāroomēch tukul choo kiiyēēlootiin chēbo kiirnātēētaab Yēyiin. 4 Āmwoowook ng'aleechu simeeberbeereenaak :chii ng'aleeb kwiilat chēē bērē :chii kāroomēch ākoo buryo. 5 Ānkoo -māāmiitē wōloo ōmiitē ku tākēēboontē keey ām Tāmirmiryēēt, ankaang'erechaat akas wōlēē ōbuurtooy ām kēēlto nyēē karaam ōyēnchinē Kiriistō nyēē māmoosook :kiy. 6 Kunyi, kuuyu kyōōyēnchi :Kāārārookiintēēt Yēēsu nyoo Mokoryoontēēng'woong', otas taay ōbuurtooy inee. 7 Ōkwērtoochi inee tiikiitēk sōōkich kāroomin. Ōkoosēē keey inee nkit kuu wōloo /kiikiinēētitook ānkōōbirchinē Yēyiin kōōnkōy kibtaman. 8 Ōriib keey nyēē -mōō-āsyi keey kwaasantaak :alake ōrātākiisyē kubununēē kāānēētuut alak chēē māyēētyēēchinē kiy āk kāābērbēēriisyēēt nyēē rubtooy keey āk ātēbuut chēbo biiko buch ānkōōyyoong'unēē wōlēē wuu :ātēbuutēkaab kōōrooni, kusiir chēbo soboontaab Kiriistō. 9 Kiiboorunēē keey :Yēyiin Kiriistō kutukul 10 ānkōōtinyē :akweek Yēyiin kutukul ām Kiriistō nyoo inee nyēē bāwu kiy ake tukul. 11 Yoo kyōōwēēksēē ng'ōōkiswookikwook /kikiimuraatanaak ōbooyiitu Kiriistō ām kāāmurootāniisyēēt nyēē makerkeey āk nyoo yēyē :biiko. /Kikiimuraatanaak ām Kiriistō, 12 yoo /kikiibātisānook. /Kikeemuyaak āk Kiriistō /ankiing'eeteenaak meet āk inee, kuuyu kyookaasee keey kāāmuukēywēēkaab Yēyiin nyoo kiing'ēētēē inee meet. 13 Yoo kikiikubaraak :ng'ōōkisto nyoo kyōōboontē ānkyōōminyēē ng'ōōkisoo, kukōōnook :Yēyiin soboonto kuu yoo kiikoochinē Kiriistō. Kinyōōwēēch kaat acheek tukul :Yēyiin ām ng'ōōkiswookikyoo 14 yu kiibuuktoowēēch kiyēē kikiikōōtiilwēēch :kiruutēk ānkiinēmtoowēēch ng'aleechaa ānkukwērtoochi murtooywoontoonoo. 15 Kiikubut choo bāytooyiisyē ām kōōrēēt barak āk choo bo kāāmuukēywēēk ankoobaarta icheek ankoowaang'tee yoo bo murtooywoontēēt. 16 Kunyi, -mēētiilchook :chii ng'al kukōōnook kiruut kubo āmit nto kiyēē ōyyēē nto kubo sookwoonuutēkaab saayeet, nto chēbo yoo kālēēl :araawa nto ku bēsyēētaab Sabaato. 17 Ki kitōōntōyōōs :kiruutēchoo chēbo ng'aleek chēē kimii bākukwoonii. Nto ng'ālyoontēēt nyēbo man kumiitē wōlēē mii :Kiriistō. 18 Kicham :biiko alake kuyēyē keey kuu nyēē yibē keey ng'wēny ānkukutunkyinē malayikaanik. -Mookany kukerektaak :bichooto -/mākēētuwēnook. Mwooyē :bichoo kule nyōōru ng'oong'uutēk, nto kubooyiit man itoomē ng'al chēē manaakas. Boonto :bichoo ng'aseetaab keey nyēē mā tēē nyi kōōsōōtē baateey kāāsōōtēywēēk choo isōōtē :biiko choo māyēētyēēchinē chii kiy. 19 Kiikoobetyeenyee keey :chii nyēē wuu nyoo wōlēē miitē :Kiriistō nyoo inee ku mētit nto acheek ku bōōrnyii nyēē tākēēnoomtōōsii āk inee kuu yoo inoomtōōs bōōrto :yiinook āk mēliilook, kēēnēērtōōsii ānkēēnyōōru nkuruuk kukwaanee wōlēē miitē :Yēyiin. 20 Kyōōbēku /ankiikiityaakteenaak ātēbuutēkaab kōōrooni kuu yoo kimēē :Kiriistō. Ām nee yu tōōrubē kiruutēkaab kōōrooni 21 chēē mwooyē kule: -moonam nyi, -moo-am nyi nto -mōōtiiny nyi? 22 Kāānēētuutēkaab biiko buch :kiruutēchoo tukul, nto āmiik /kikēēyēyē choo kule /sikyoomē ānkuyēyiisyēē :bōōrto. 23 Tooku :kiruutēchu sinee wuu nyēē bo ng'oomnān ānku māchāksē /kiinēmchinē keey miisin, /ānkēēyēyē keey nyēē wuu nyēē /kēēyibē keey ng'wēny ānkuwuuyiityinē bōōrto, nteenee māyēētyēēchinē :kiruutēchu chiito kuriibēē keey muchastaab bōōrto.

Kolosaay 3

1 Kunyi, kuuyu kyōōwut soboonto nyēē lēēl kuu yoo kiyey :Kiriistō, ōchēēng'ē kiyēē miitē Kaab Yēyiin wōloo miitē :inee kukēēbuurunēē āwutaab taay nyēbo Yēyiin. 2 Māchāktōōs ōsōōtē tukuukaab Kaab Yēyiin āmōōwoonkyi kāāsōōtēywēēkwook tukuuk choo rubtooy keey āk soboontaab kōōrooni. 3 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu kiikubēk :soboonwēkwook choo kibo kēny ānkukōnōrootiin :soboonwēkwook choo leelach kuboonto keey Kiriistō ām wōlēē miitē :Yēyiin. 4 Soboonng'woong' tukul ku Kiriistō. Yoo kēēyēēw ām lēbkēēyyēētaab Yēyiin makeekerkeyiitu inee. 5 Kunyi, māchāktōōs ōtub kiy ake tukul nyoo rubtooy keey āk soboontaab kōōrooni kuu: Martaayeet, soboonto nyēē mā tiliil, muchas nyēbo bōōrwoonikwook, āk kāāsōōtēy chēē miyootēch. Otayee keey nkinee sooynānēēt, kuuyu yēyē :nyoo chii kookaasee keey tukuuk chēē boonto yoo kātēēkoosēē keey Yēyiin. 6 Mākōōng'woonchi :Yēyiin biiko choo yēyē ng'aleechaa. 7 Kyōōwuuyē :nkakweek nyooto yoo kitōōrubē ng'aleekaab soboontaab kōōrooni. 8 Nto raat, osatee keey tukuuchoo. -Mōōnyēērchinē keey āmōō-āwēsyinē keey. -Mōōkāwōōtēnchinē keey, āmōōng'āloolēē keey nyēē miyaat, āmōōwiirunootē ng'al chēbo rōkōs. 9 -Mōōbērbēērootē keey, kuuyu kyōōmētē kāāburng'woong' nyoo ki bo taay āk ātēbuutēkyii 10 ankyoonam soboonto nyēē lēēl. Miitē :Yēyiin kōōlēēliitē kāāsōōtēywēēkwook okerkeyiitu inee. 11 Mēēkutinyē ra kule ng'oo :ng'oo, yoo nyēē mā Yuutāyiin nto kā Yuutāyiin, nyēē imuraatanaat nto nyēē meemuraatanaat, soboyiin nto boontāyiin, nyēē motwooriin nto nyēē bāwu keey. Nteenee kiy ake tukul ku Kiriistō ānkuminyē āriitaab chii ake tukul. 12 Kunyoo, kuuyu kookukweyaak :Yēyiin ōyēku cheechii chēē ōtiliilēch chēē chāmook, māchāktōōs ōriirēē alak, ōlēēliityinē keey moon, ōyibē keey ng'wēny, ōtālāyiitu, ānkōōlukuyē ng'al. 13 Ōmuytoochinē keey ānkōōnyōōchinē keey kaat ām ng'ālyoo ake tukul nyēē kōōkuyēchi chiito :ake ake. Ōnyōōchinē keey kaat, kuu yoo kinyōōwook :Mokoryoontēēt nkakweek kaat. 14 Nto ng'ālyoontēēt nyēē wōō miisin ku chamateet nyoo inoomtōōs :biiko kuyēk akeenke kuchurta. 15 Okany kubāw :kaalyeetaab Kiriistō kāāsōōtēywēēkwook, kuuyu /kikēēkuurook ōyēku kiito akeenke ām kaalyaanaa ōbirchinē ākookoy Yēyiin kōōnkōy. 16 Ōtēbtē ng'ālyoontēētaab Yēyiin miisin. Ōnēētiisyē, ānkōōyisu keey ām kiirnātēēt tukul. Ōsiltooy Yēyiin ōbirchinē inee kōōnkōy ām tyēēnwookik chēē makerkeey ākoo ām tyēēnwookik chēē ōnyōōrunēē Tāmirmiryēēt. 17 Nto yoo ōmwooyē ng'ālyoo nto yoo ōyēyē kiy, māchāktōōs ōmwooyē ānkōōyēyē ām kaayneetaab Mokoryoontēēt Yēēsu ānkōōbirchinē Baaba Yēyiin kōōnkōy kubununēē inee. 18 Ōywēyē :akweek kooruuk saanikwook, kuuyu kēēlto nyooto nyēē mākwook :Mokoryoontēēt. 19 Nto nkakweek murēnik ku mākwook ōchāmē kooruukwook nyēē -mōōwusē. 20 Nto akweek lēēkōōk māchāktōōs ōywēyē sikiikwook ām keel ake tukul. Yoo ōyēyē kuu nyooto, ōng'ērēēchē Mokoryoontēēt. 21 Nto nkakweek sikiik -mōōwusē lōkōkwook, kuuyu yoo kooyey kuu nyooto kōōbānoonē keey :lōkōchoo. 22 Nto akweek motwoorik, māchāktōōs ōkāsyinē mokorēēnikwook ām kōōrooni ām keel ake tukul. -Mōōyēyē kuu nyooto baateey yoo kāsook soong'ereech icheek, nteenee ōyēyē ām mooyēēt akeenke, kuu yoo ōkoonyitē Mokoryoontēēt. 23 Yoo ōyēyē kiito ake, ōyēyē ām mooyēēt akeenke, kuuyu nyēē ōmiitē ōyēchinē yiisyoonoo ku Mokoryoontēēt mēēbērē biiko. 24 Māchāktōōs ōnkēt kule mākurōōbwook :Mokoryoontēēt kiy nyēē mākutuwēnēēnook. Mokoryoontēēt Kiriistō nyiitēnyi ōmiitē ōyēchinē yiisyooni. 25 Chii ake tukul nyoo yēyē kiy nyēē miyaat, +/mākēēyēchi nyēē wuu nyooto. Māchāmē :Yēyiin chiito ake kusiir ake.

Kolosaay 4

1 Āmwoowook nkakweek mokorēēnik kule ōyēchinē motwoorikwook man ām kēēlto nyēē yemaat ānku māchāktōōs ōnkētē kule ōboontē :nkakweek Mokoryoontēēt nyēēng'woong' ām Barak. 2 Ōnēmchi keey soowuutēk ōriibē keey ākookoy ōbirchinē Yēyiin kōōnkōy. 3 Ōsoowēēch nkacheek kuyootwēēch :Yēyiin kēēlto sikyaamte ng'ālyoontēētaab Kiriistō nyoo /kiikēēng'oong'wēēch. Ng'ālyoontoonooto nyiitēnyi kiyey /keerata anii. 4 Osaay kule a-amte ām kēēlto nyēē kāsē :biiko nyēē karaam. 5 Ōriib keey ām wōlēē ōbuurtooy ām wōlēē mii biiko choo -mēēnkētē Yēyiin. Ōyēyiisyēē nyēē karaam bārooyin ake tukul nyoo kōōnyōōru. 6 Yoo ōng'āloolchinē bichoo, māchāktōōs ōng'āloolē ām kēēlto nyēē karaam nyēē ibāybooyē, ānkōōwālchinē tēēbuutēkwaa nyēē karaam. 7 Māchākumwoowook :Tukiikō ng'ālyoo ake tukul kurubta keey āk anii. Inee ku ng'eetaabiya nyēē chamaat nyēē yēyē yiisyēēnyii ām mooyēēt akeenke ānkēēyēyē yiisyēēt :tukwaay ām Kiriistō. 8 Āmiitē āyooku chākōōboorwook wōlēē wuu :ng'aleek ām wōlēē kēēmiitē :acheek ānkōōkiimook. 9 Mākuchōōnto keey ng'eetaabiya Ōnēēsimō nyoo akeenke ām akweek. Kiikoosēē keey murooniitēnyi ānkēēchāmē. +Mābākumwoowook :murēchooto kiy ake tukul nyēē miitē kuyēyāksē ām wōli. 10 Isubooyook :Aristaarko nyoo kēērātootiin :tukwaay ānkōōsubooyook :nkinee Māārkō nyoo tilyeetaab Barnaaba. Ābērē kyōōnyōōru kuut kule yoo kāchō :inee otorooch. 11 Isubooyook mbo :nkinee muroonoo kēēkuurē Yēēsu nto Yuustō ām kaayneet ake. Icheek Yuutayeek baateey chēē kēēboontootē keey kēēyēyē yiisyēētaab Yēyiin ānkōōkōōwoong'woo ng'ēēlēēt. 12 Isubooyook :nkinee Ebafura nyoo nyēēng'woong' ānku motwooriintēētaab Kiriistō. Āmē booryēēt kwaak kusoowook nto anyuun ōkiilchē ām kiyēē mākwook :Yēyiin, ānkōōkich. 13 Āchāmchiintōōsii āk booryēēt nyēē miitē kwoomē :inee kubo akweek āk mbo wōlēē mii :biikaab kiriinkēētaab Laawotikeeya āk nyēbo Iyerabooli. 14 Isubooyook mbo :nkinee kāānyooyiintēēt Luuka nyoo kēēchāmē āk nkinee Teema. 15 Ōsuboowoo mbo ng'eetaabiya choo bo Laawotikeeya ānkōōsuboowoo nkinee cheebiya Niimfa āk biikaab Yēyiin choo tuuytōōs kōōnyii. 16 Yoo /kāākēēsumānwook lōkōōywēchu, māchāktōōs okas kule /kākēēsumānchi nkicheek biikaab Yēyiin chēbo Laawotikeeya ankoosuman :nkakweek barweet ake nyēē kyāāsirchinē bichooto. 17 Ōmwoochi Arkiibo kule māchāktōōs koowaany yiisyēētaab Mokoryoontēēt nyoo /kikiitōōrchi. 18 Ng'ālyoontēēt nyi āmiitē wāā-āmiisēēnook, ku nyēē āsirē :anii Bāwulō nkityō ām āwunyuu. Lēyyē, -mōōwuutyēē kule arataat. Ōtēbtē kaalyeetaab Yēyiin.

1 Teesaloonika 1

1 Anii :nyoo Bāwulō kēēboontē keey Siila ākoo Tēmētēēwō. Āsirwook biikaab Yēyiin ām Teesaloonika choo ōbooyē Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō. Lēyyē, kōōbēruurook :Yēyiin ānkōōnyōōru kaalyeet. 2 Kēēbirchinē Yēyiin kōōnkōy ākookoy kubo akweek tukul yoo kēēsoowook, 3 kuuyu kiisōōtook ām yiisyēēt nyoo ōyēyē ōkoosēē keey inee ānkōōboontē chamateet. Kēēbirchinē Yēyiin Baaba kōōnkōy subak, kuuyu ōmuytoochinē ōkēnēē keey :Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 4 Mbo ng'eetaabiya, kiinkētē kule kiikukweyaak :Yēyiin nyoo chāmook ōyēku cheechii, 5 kuuyu yoo kikyoomwook lōkōōywēk chēē kāroomēch mēēbērē ki ng'al buch, nteenee kibo kāāmuukēy kuboonto keey Tāmirmiryēētaab Yēyiin soochamte :akweek manta. Ōnkētē :akweek mbo wōlēē kikiibuurtooy :acheek yooto kikēēboontē keey. 6 Kyoocham ōyēchi Yēyiin yiisyēēt kuu :acheek. Kyootaach lōkōōywēchoo ām ng'erekweekaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin ānkoo kiyeyaak /kēēwusook. 7 Ām yooto nanyuun kyōōyēku kāānēētēy ām wōlēē mii :biiko tukul choo iyēnchinē Kāārārookiintēēt chēbo yēēmēētaab Maaketoonnya ākoo Akaaya. 8 Mēēbērē kiyit :lōkōōywēkwook choo bo Mokoryoontēēt yēēmēētaab Maaketoonnya ākoo Akaaya baateey, nteenee kikas :kōōrēēt tukul wōlēē ōkoosēē keey Yēyiin. Kunyoo, māmii mbo :kiy nyēē tākumāchāktōōs keemwaay. 9 Ng'āloolēē :bichooto tukul wōlēē kyoochamte ng'aleekyoo, āk wōlēē kyooweeksee tukuuchoo kyōōkutunkyinē ankoorub Yēyiintēēt nyoo soboot nyooto bo manta. 10 Nto yooto ōkēnē lekwenyii kōōyēēwunēē barak, nyooto ku Yēēsu nyoo kiing'ēētēē :Yēyiin meet. Inee nyoo mākōōrāroochēēch /simākiing'woonchēēch.

1 Teesaloonika 2

1 Mbo ng'eetaabiya, ōnkētē :akweek kule kiyēyākiis :ng'aleek chēē kāroomēch miisin yoo kikēēruutoochook acheek. 2 Ōnkētē wōlēē /kisimkēēwustēēch /ānkiintosuurtēēch ām kiriinkēētaab Filiibi. Ānkoo /kikeekwiileech miisin, kikōōnēēch :Yēyiin nkuruuk kēēmwoowook lōkōōywēkyii chēē kāroomēch. 3 Okas kule kimākyoomtooy ng'al chēbo ng'wiiynan nto kikiisōōtē ng'al chēē mā kāroomēch nto kikēēbērē kule kēēkēnwook. 4 Kichamteech :Yēyiin ānkōōtōōrwēēch :lōkōōywēchu kāroomēch. Kunyi, mēēbērē kyoomtooy lōkōōywēchu kule sikiing'ereech biiko, nteenee kyoomtooy kule sikiing'ereech Yēyiin nyoo tyēmē kāāsōōtēywēēkyoo. 5 Ōnkētē :akweek kuchurta kule mēēbērē kikeekwaante :acheek ng'aleek chēē kikiilēblēēbook nto kikeekwaante ng'al chēē iyēēlē kimooyēētyoonti nyēē kēēboontē. Nāmwēēch mbo :Yēyiin sira ām ng'aleechu. 6 Manaakeesyeem kule nto kēēnyōōru okaasteech :akweek nto ku chii ake tukul, 7 ānkoo kiyemaat kēēnyikiisyook :acheek kuu lēbkēēyikaab Kiriistō. Nteenee yooto kēēboontē keey akweek kikēēyēku sikēn ām wōlēē ōmiitē kuu yoo ibuurtooy keey :cheebyoosya nyēē sikēn lōkōkyii kuriibē. 8 Kikēēmāchē miisin kiibuurtē keey āk akweek nyēē mēēbērē kikēēkōōnook lōkōōywēkaab Yēyiin baateey, nteenee kikiiboorwook ng'aleek chēē rubtooy keey āk soboonwēkyoo, kuuyu kikeechamaak miisin. 9 Mbo ng'eetaabiya, maanii ōnkētē wōlēē kikeeyeyte yiisyēēt āk wōlēē kikyoomtooy booryēēt! Yooto kikēēyēyiisyē bēēt āk kwēēmooy. Kikēēyēyē kuu nyooto simākiinyikiisyook yoo kikyoomwook lōkōōywēchoo bo Yēyiin. 10 Yoo kikēēboontē keey akweek choo ōyēnchinē Kiriistō kyookas ankikas :nkinee Yēyiin kule acheek biich chēē kēēchurtootiin, chēbo man, āmākēēboontē lēēlis. 11 Ōnkētē mbo kule kikēēyibook :acheek kuu wōloo yibtooy :booyoo lōkōkyii. 12 Kikiititiirook keesaaysaayaak ankeetas taay kēēmwoowook ōyēyē ng'aleek chēē ing'ērēēchē Yēyiin nyoo kuurook bōōbuur tukul oyemte bāytooyiisyēēnyii ākoo wōōyinnyii. 13 Kēēbirchinē Yēyiin subak kōōnkōy ākookoy, kuuyu yoo kikēēyibwook lōkōōywēkaab Yēyiin okas ankoocham ng'aleechaata, mēēbērē kuu lōkōōy chēbo chii buch, nteenee kuu chēbo Yēyiin. Man, yēyiisyēē :ng'ālyoontoonooto akweek choo ōyēnchinē Kiriistō. 14 Kyōōnyōōru :akweek, mbo ng'eetaabiya, ng'aleek chēē kerkeey ākoo choo kinyōōru :biikaab Yēyiin choo mii Yuuteeya choo rubē Yēēsu Kiriistō. Kiinyaliilaak :biikwook kuu yoo kiinyāliilē icheek :Yuutayeek 15 choo kibākāchē Mokoryoontēēt Yēēsu ākoo ng'ālooltooyikaab Yēyiin ankukweteech acheek. -Mēēng'ērēēchē :bichoo Yēyiin ānkuyōng'ōōsēch :bichoo ām wōlēē mii :biiko tukul. 16 Kisyeem mbo kule nto kerekteech ku -mākyoomchi lōkōōywēk biiko choo mā Yuutayeek, lōkōōy chēē kimakuyey /kiiraraach bichoo. Nteenee mii kutāsyinē :Yuutayeechaa ng'ōōkiswookik alak ām chooto boonto. Kunyoo, kōōkōōng'woonchi icheek :Yēyiin ng'aleek. 17 Mbo ng'eetaabiya, kikeenereech miisin yooto kikēēbākooktooy keey kisich. Nteenee ānkoo kikēēlōōyiityiinē kikiisōōtook ākookoy. Kaakwaameech :yēēmootēēt miisin keekasaak subak. 18 Kiyooto nyēē kiyeyeech keemach kiiyēēwu wōloo ōmiitē. Kyāāmāchē :anii Bāwulō nto āyēēwu wook chēē siirē akeenke, nteenee kikerekteech :Kibrōkōsyoontēēt. 19 Mbo ng'oo :chēē kiikēnēē keey :acheek, ānku ng'oo :chēē kēēng'ērēchēē, nto ku ng'oo :chēē kēēng'āsēē keey yoo +/mākēētuwēnēēch ām taayeetaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu bēsyōōnoo iyēēwu? Ma akweek? 20 Kubooyiit man, akweek chēē kēēng'āsēē keey ānkēēng'ērēēchēē.

1 Teesaloonika 3

1 Yu kakeekas kule kimākiimuuchē takeemuyte subak, kikiisoot tākēēng'ētunē kiriinkēētaab Aten 2 ānkiiyooku ng'eetaabiya Tēmētēēwō nyoo kēēyēchinē :tukul yiisyēēt Yēyiintēēt kyoomtooy lōkōōywēkaab Kiriistō. Kikiiyooku chākōōtitiirook ānkōōkiimook okaasee keey Kiriistō 3 sukung'eet mēēbērē +/mākiinyēbēēt chii ām akweek kubo wusiisyooni. Ōnkētē :akweek kule māchāktōōs kēēbuntēē wusiisyēēt. 4 Maanii, yooto kēēboontē keey kisimkēēmwoowook kule +/mākēēwusēēch. Kunyi, kōōkuyēyākiis kuu nyooto, kuu yoo ōnkētē. 5 Kiyooto :nyēē kiyeya āyooku Tēmētēēwō. Kimāāmuuchē taamuyte subak. Kunyoo, āyooku inee chakukas yoo tōōkoosēē keey Kiriistō. Kyāāmuy akas ām kēēlto ake kityemaak :Kēniintēēt sukubooyiit buch :yiisyoonoo kikēēyēyē. 6 Kōōkōōyēēw :Tēmētēēwō wōli kēēmiitē kuchōōnēē wōloo ōmiitē, ānkōōkuyibwēēch lōkōōywēk chēē kāroomēch kurubta keey kaakaaseeng'woong' āk choomnyēēt nyēē ōboontē. Kōōkumwoowēēch kule ōsōōtyēēch ākookoy nyēē karaam ānkōōmāchē nto okaseech kuu yoo kēēmāchē :nkacheek bērē nto keekasaak. 7 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, kōkēētitir yu /kākyoomwēēch wōlēē wuu kaakaaseeng'woong' ām Kiriistō ānkoo /kiinyāliilēēch /ānkēēwusēēch. 8 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu yoo kōōkiilchi :akweek Mokoryoontēēt kēēng'ērēchē :acheek 9 nyēē māmiitē wōlēē +mākēēbirtoochi Yēyiintēēnyoo kōōnkōy. Kēēng'ērēkootiin miisin ām taayeenyii kubo akweek. 10 Kēēsooyē inee ākookoy bēēt āk kwēēmooy kule nto keekasaak sikiititiirook ānkēēkōōnook kiyēē -mātōōboontē kurubta keey ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 11 Lēyyē, kēēsooyē Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēnyoo Yēēsu kuyootwēēch kēēlto keekwaa bakeekasaak subak. 12 Lēyyē, kuyey :Mokoryoontēēt kuwōōyiit :choomnyēēt nyoo ōboontē āk chamateet nyoo ōboontēē chii ake tukul, kukerkeyiit nyoo kēēboontēēnook :acheek. 13 Kōōtitiir :Yēyiin kāāsōōtēywēēkwook soochurte ānkōōtililiitu ām taayeetaab Baaba Yēyiin bēsyōōnoo chōōntooy keey :Mokoryoontēēnyoo Yēēsu biikyii tukul.

1 Teesaloonika 4

1 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, ng'ālyoo ake subak :nyi: ābērē kiikiineetaak wōlēē /kiibuurtooy /sikiing'ereech Yēyiintēēt ānku wuu nyooto wōlēē ōbuurtooy. Kunyi, nanyuun kiikāloonē kēēmwoowook ām kaayneetaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu kule, otas taay oyey kuu nyooto miisin. 2 Ōnkētē ng'aleek choo kikiiboorwook :acheek kubununēē kāāmuukēywēēkaab Mokoryoontēēt Yēēsu. 3 Mākyook :Yēyiin kule ōtililiitu ānku -mōōmārtootē. 4 Māchāktōōs kōōnkētē :murēno ake tukul ām akweek wōlēē yibtooy koorkēēnyii ām kēēlto nyēē tiliil ānku bo koonyit, 5 mēēbērē ām keel nyēbo muchas kuu bichoo -mēēnkētē Yēyiin. 6 Ām ng'ālyoo nyēē wuu nyiitēnyi, māmāchāksē kumii :chii nyēē imuuchē kukustoochi ng'eetaab kaamet nto kwoolāk. Kisimkēēmwoowook ng'aleechu ankisimkiitaayeenaak kule mākōōng'woonchi :Yēyiin biiko choo yēyē rōkōsiitēnyi. 7 Kimākuurēēch: Yēyiin kule subākēēmārtootē, nteenee māchē kule kiibuur kāāburto nyēē tiliil. 8 Kunyoo nanyuun lēyyē, yoo ōtāyē kāānēētēywēēchu mēēbērē kootay chii, nteenee ku kootay Yēyiin nyoo kōōnook Tāmirmiryēēnyii. 9 Nto nanyuun ng'ālyoo kurubta keey āk chamateetaab mbo ng'eetaabiya, māmāchāktōōs kēēsirwook kiy, kuuyu kiikooneetaak :Yēyiin ōchoomtōōsii. 10 Ānkyōōbuur :nkakweek kuu nyooto ōchāmē mbo ng'eetaabiya tukul choo mii yēēmēētaab Maaketoonnya. Kunyoo, lēyyē, mbo ng'eetaabiya, kēēsoomook kule ōchoomtōōsii miisin. 11 Okas kule ōbuurē ām kaalyeet, ānkōōyēyē yiisyēēng'woong' nkit ānkōō-āmē kiyēē kōōbirtēē nkuruukwook kuu yooto kisimkēēmwoowook. 12 Mākukoonyitook mbo :biiko choo mēēbērē iyēnchinē Mokoryoontēēnyoo āmāmii :kiy nyēē botwook, yoo kōōbuur kuu nyiitēnyi. 13 Lēyyē mbo ng'eetaabiya, kēēmāchē ōnkēt manta kurubta keey ākoo biiko choo kiikubēk simōōmēēsyē kuu biiko choo māboonto kiyēē ikēnēē keey. 14 Kēēchāmtooy kule kiikume :Yēēsu ankung'eetee meet. Kunyoo, kēēchāmtooy kule makoong'eetee :Yēyiin meet biiko choo kiikubēk kuu yoo kiing'ēētēē Yēēsu. 15 Kāānēētēywēēkaab Mokoryoontēēt :chu chēē kēēmwoowook: Acheek choo kēēsobchootiin ām bēsyōōnoo chōōnii :Mokoryoontēēt mēēbērē +makiintooy ām choo kiikubēk. 16 Mākuwookyi :malayikeet nyēē wōō barak /ankeekuut aryeembuutaab Yēyiin. Yooto nanyuun mākuchōōnēē :Mokoryoontēēt Kaab Yēyiin. Mākung'ēētyo kurook :biikaab Kiriistō choo kiikubēk, kusobcho. 17 Nto kāākuyityo, +/mākiiruruuchēēch acheek choo tākēēsobchootiin kēētuuyē āk bichooto keebe wōliin mii :boolteet kēēyēmē āk Mokoryoontēēt ām barak. Kuchakee yooto nanyuun +mākēēboontē keey Mokoryoontēēt ākookoy. 18 Kunyoo, ii, lēyyē, ōtitiirēē keey ng'aleechu.

1 Teesaloonika 5

1 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, māmāchāktōōs kēēsirwook kurubta keey bēsyēēt nyēē mākuchōōnēē :Mokoryoontēēt, kuuyu ōnkētē :nkakweek kule mākumuung'u :Mokoryoontēēt kuu chōōriin nyoo chōōnii kwēēmooy. 3 Yoo mākumwooy :biiko kule kaalya :ng'ala /ānkēēriibootiin, ku yooto yēē /makiiburyeetee bichoo. Mākumuunkyi bichoo :ng'aleechaa kuu ng'woonin nyoo nyōōru :koorko nyoo māchē kōōtuusyē. Māchililē :chii. 4 Nteenee -mōōmiitē :akweek mbo ng'eetaabiya mēēnān nyēē imuuchē kunyōōrwook :bēsyōōnoo ku -mōōchōbootiin. 5 Ōbooyē :akweek tukul lēbkēēyyēēt ānkōōbooyē bēētuut. -Mākēēbooyē kwēēmowuut āmākēēbooyē mēēnānēēt. 6 Kunyoo nanyuun, māmāchāksē kēēruuyē kuu biiko alak, nteenee māchāksē kēēsēwunootiin ānkēēriibē keey, 7 kuuyu kwēēmooy yēē ruuytōōs :biiko, ānku kwēēmooy yēē bōōkiitōōs :biiko. 8 Nteenee kēēbooyē :acheek bēētuut, kunyi māchāksē kēēriibē keey. Māchāktōōs kiilaach kaakaaseet āk chamateet kuu kariikaab booryēēt choo /kiilookyinē teket, ankiilaach nkinee kāākēnēēt nyēbo kaararaacheet kuu kuutwēētaab booryēēt nyoo /kiilookyinē mētit. 9 Manaakweyeech :Yēyiin kule sukōōng'woonchēēch, nteenee māchē kule sukooraraacheech kubununēē :Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō, 10 nyoo kime kubo acheek kule subākēēminy āk inee ānku yoo tākēēsobtōōsii, ee, nto ku kiikēēbēku. 11 Kunyoo, māchāktōōs ōtitiirē keey ānkōōsooysooyē keey kuu yoo ōmiitē ōyēyē kuunyiitēnyi. 12 Lēyyē mbo ng'eetaabiya, kēēsoomook ōkoonyit bichoo kiikukwey :Yēyiin choo āmē booryēēt kōōntōōwook ānkōōtitiirook ām Mokoryoontēēt. 13 Ōkoonyitē bichoo miisin ānkōōchāmē ām yiisyēēt nyēē yēyē. Nto ām wōlēē ōmiitē :akweek nkit, ōbuurtē kaalyeet. 14 Kiikāloonook akweek mbo ng'eetaabiya kule ōkiim choo burēn kuyēyiis, ōtitiir choo nyōkōōrēch, ōyēētyēēchi choo kuskusēch, ānkōōmuytoochinē chii ake tukul. 15 Okas kule māmii :chii nyēē kākētyi ake miyootyēēt, nteenee ōsyēēmē ākookoy ōyēyē nyēē karaam ām wōlēē ōmiitē :akweek keey āk wōlēē mii :biiko tukul. 16 Ōng'ērēchē ākookoy, 17 ōsooyē āsiiswēk tukul, 18 ōbirchinē Yēyiin kōōnkōy ām yēēt ake tukul. Ng'ālyoo :nyi nyēē mākyook :Yēyiin ōyēyē ām Kāārārookiintēēt Yēēsu. 19 -Mōōmiis Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 20 -Mōōchuur ng'aleekaab ng'ālooltooyik. 21 Ōrōōtootē tukuuk tukul, ānkōōnāmē choo kāroomēch, 22 ankootayee keey kiy ake tukul nyēbo rōkōs. 23 Kuyeyaak :Yēyiin nkityō nyoo kōōnu kaalyeet ōtililiitu ām keel ake tukul. Kuriibākoy :tāmirmiryēēng'woong', soboonng'woong', āk bōōrwoonikwook nyēē māmii :lēēlis ākoy yoo iyēēwu :Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 24 Nyoo kuurook makuyey kuu nyooto, kuuyu inee nyēē /kiikoosēē keey. 25 Lēyyē mbo ng'eetaabiya, ōsoomwēēch acheek. 26 Ōsuboowoo mbo ng'eetaabiya alak tukul nyēē ōng'ērēkyinē. 27 Kāāmwoowook ām kāāmuukēywēēkaab Mokoryoontēēt kule ōsumānchi barwaani mbo ng'eetaabiya tukul. 28 Kōōbēruurook :Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō.

2 Teesaloonika 1

1 Anii :nyoo Bāwulō kēēboontē keey Siila ākoo Tēmētēēwō. Āsirwook biikaab Yēyiin ām Teesaloonika choo ōbooyē Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō. 2 Lēyyē, kōōbēruurook :Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō ānkōōnyōōru kaalyeet. 3 Lēyyē mbo ng'eetaabiya, māchāksē kēēbirchinē Yēyiin kōōnkōy ām āsiiswēk tukul kubo akweek, kuuyu kōōtāsē taay ōkoosēē keey Kiriistō miisin ānkōōchāmtōōsii tukul. 4 Kiyooto nyēē kēēkāsē keey :acheek ām wōloo mii :biikaab Yēyiin alake kubo akweek. Kēēng'āsē keey kubo kēēlto nyēē ōtāsē taay ōmuytooy ānkōōkoosēē keey Kiriistō ām ng'wooninto tukul nyoo /kēēwusook nyoo ōmiitē ōnyōōru. 5 Ibooru :ng'aleechaa kule man kiyēē itiilē :Yēyiin, yoo itiilwook :inee ōyēmāksē ōwut bāytooyiisyēēnyii nyoo ōmiitē ōnyālilchinē. 6 Makuyey :Yēyiin kiyēē bo manta yoo keenyaliil bichoo inyāliilook, 7 ānku mākōōmuung'wook akweek choo ōnyālilē āk mbo nkacheek. Mākuyēyākiis :ng'aleechaa yoo tookunēē :Yēēsu barak kuboonto keey malayikaanikyii choo boonto kāāmuukēywēēk 8 ām maat nyēē irikitiitē chākōōng'woonchi biiko choo -mēēnkētē Yēyiin āk choo -mēēyēnchinē lōkōōywēkaab Mokoryoontēēt Yēēsu. 9 Mākunyōōr :bichoo ng'wooninto nyēbo kibchuulyo, anku +/makeesatee bichoo wōlēē mii :Mokoryoontēēt āk wōloo mii :wōōyintaab kāāmuukēywēēkyii, 10 yoo chōōnii :Mokoryoontēēt chākunyōōru koonyit ām wōlēē mii :biikyii kōōkoostooy :biiko tukul choo ikoosēē keey inee. +Mōōyēmē :nkakweek āk bichooto, kuuyu kyoocham lōkōōywēk choo kikēēmwoowook. 11 Kiyiitēnyi :nyēē yēyēēch kēēsoowook ākookoy, sukuyēētyēēchook :Yēyiintēēnyoo ōbuur kuu wōloo māktooy :inee ānkōōyēyē kiyoo ōkāsē kule karaam. Kēēsoowook subak kule kukōōnook kāāmuukēywēēk chēē ōmuuchē ōyēchinēē yiisyēēnyii ōkoosēē keey inee. 12 Yooto nanyuun +/makiikaasta kaayneetaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu ām kiyēē ōyēchinē /ankiikaastaak nkakweek. Yēyāktōōs :ng'aleechaa tukul, kuuyu chāmook :Yēyiintēēnyoo āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō.

2 Teesaloonika 2

1 Mbo ng'eetaabiya, kēēmāchē kiiboorwook kiy kurubta keey āk chōōnēētaab Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō āk yoo /kiiruruukyēēch inee. Kēēsoomook kule 2 -mōōbootyē ām kāāsōōtēywēēkwook, nto ōmuuyē yoo /kēēmwooyē kule kaakuyit :bēsyēētaab Mokoryoontēēt, ānkoo kimwooyē kuu nyoo :ng'ālooltooyiintēēt ake nto biiko alak nto ku /kiikēēmwooy kule kikeesir :acheek ng'aleechu ām barweet ake. 3 -Mookany kooberbeeraak :chiito ake ām keel ake tukul. Makuyit mbonō :bēsyōōnoo ākoy yoo kaakutay Yēēsu :biikyii alake ānkutook :choolwookiintoonoo +/mākiimukuusēē maataab kibchuulyo. 4 Kwiilē :choolwookiintoonoo kiy ake tukul nyoo kutunkyinē :biiko āk kiy ake tukul nyoo kāsē :biiko kule bo Yēyiin sukoomuuch kōōwut :inee Kōōtaab Yēyiin ānkuyib keey barak kule inee ku Yēyiin. 5 -Mōōsōōtē :akweek, sōō nee, mbo yoo kyāāmwoowook :anii ng'aleechu tukul kēēboontē keey? 6 Nto yu ōnkētē :akweek chiichoo ikooyē choolwookiintoonoo sukutook :inee ām bēsyōōsyēk cheechii. 7 Mii kuunyi kuyēyē :kāāmuukēywēēkaab choolwookātēēt yiisyō nyēē wunyaat, nteenee makutas taay :chiichoo kookaay yiisyoonoo ākoy /kiinēm. 8 Yooto nanyuun ku mākutook :choolwookiintoonoo anku makubiir :Mokoryoontēēt Yēēsu chiichooto ām muuyēēt nyēē chōōnēē kuutiinyii. Makookarbuusee :Yēēsu chiichooto kāāmuukēywēēkyii. 9 Mākuchōōnto :choolwookiintoonoo kāāmuukēywēēkaab Kibrōkōsyoontēēt ankuchakooberbeer biiko kuyēyē ng'aleek chēē chaang' chēbo kwong'uut. 10 Yēyiisyēē ng'ālyoo ake tukul nyēbo kibrōkōsyoonti kōōbērbēērē biiko choo mākubootyo. Mākubootyo :bichoo, kuuyu kitay :icheek kucham ng'ālyoontēētaab manta /sikiiraraach. 11 Kunyi, makuyey :Yēyiin icheek kōōyēnchi ng'wiiynan /sikēētēwēch, 12 /ankiiruusta tukul choo king'ērēkyi ng'al chēbo rōkōsto āmānāākōōyēnchi ng'aleekaab manta. 13 Nto akweek, ii, mbo ng'eetaabiya choo chāmook :Mokoryoontēēt, māchāktōōs kēēbirchi Yēyiin kōōnkōy ākookoy kubo akweek. Wuu nyooto, kuuyu kikweyaak :Yēyiintēēt ōyēku chēbo taayta /kiiraraachaak. Kiitabaanaak :kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēēt ōyēku cheechii, yoo kyōōkoosēē keey ng'ālyoontēētaab manta. 14 Kikuurook :Yēyiin kubununēē lōkōōywēk chēē kāroomēch choo kikyoomwook sikeekerkeyiitu Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō ām lēbkēēyyēētaab Barak. 15 Kunyoo, lēyyē, mbo ng'eetaabiya, oyeet keey ānkōōkiilchi kāānēētēywēēchoo kikyoomwook ānkēēsirwook. 16 Kichameech :Baaba Yēyiin ankuyeyeech kēēbāybāyiitu ākookoy kiikēnēē keey kiyēē karaam. Lēyyē, kōōtitiirook :Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō nkityōōniin āk Baaba Yēyiin ānkōōkiimook ōyēyē ānkōōmwooyē kiyēē karaam.

2 Teesaloonika 3

1 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, ng'ālyoo ake subak :nyi: ōsoowēēch kutas taay :ng'ālyoontēētaab Mokoryoontēēt koosambaakta areet akeenke ānkunyōōr koonyit, kuu wōloo kiwuu ām wōloo ōmiitē :akweek. 2 Ōsooyē subak kusārwēēch :Yēyiin ām wōlēē mii :biich chēē āwēēsēch ānku miyootēch, kuuyu mēēbērē :biiko tukul chēē iyēnchinē manta. 3 Nteenee Mokoryoontēēt nyēē /kiikoosēē keey. Mākōōtitiirook ānkuriibook ām wōlēē mii :Kibrōkōsyoontēēt. 4 Kiinkētē ām Mokoryoontēēt kule ōyēyē kiyēē kēēmwoowook ānkōōtāsē taay ōyēyē kuu nyooto. 5 Lēyyē, kōōrēētootyook :Mokoryoontēēt chamateetaab Yēyiin ānkōōbuur ām muytaayeetaab Kiriistō. 6 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, ām kaayneetaab Mokoryoontēēt Yēēsu, kēēmwoowook kule osatee keey ng'eetaabiya ake tukul nyēē burēn, nyēē mārubē kāānēētēywēēchoo kōkēēmwoowook. 7 Ōnkētē :akweek kule māchāktōōs ōmuustēēch acheek choo kimākēēyēku burēn yoo kikēēboontē keey. 8 -Mākyoomē āmnyoo nyēbo chii yoo mānāākēēkwēchi kiy, nteenee kikēēyēyiisyē bēēt āk kwēēmooy miisin simakiiyiim chii ake tukul ām akweek. 9 Ānkoo sinee kiyemaat kēēnyōōru kiy, kikeeyey kuu nyooto sikiineetaak orub kiyēē kēēyēyē. 10 Yooto kēēboontē keey akweek kikēēmwoowook mbo kule, “Chii nyoo māmāchē kuyēyiis, -mookany kwoomiis.” 11 Kēēmwooyē kuu nyooto, kuuyu kēēkāsē kule burēn :biiko alake ām akweek. Māyēyē kiy, nteenee kwoonykwoonyootē biiko ām kiyēē yēyē. 12 Ām kāāmuukēywēēkaab Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō kēēmwoochinē bichu kule kōōbuurē nyēē karaam ānkuyēyiisyē sukunyōōr kiyēē āmē. 13 Nto akweek, mbo ng'eetaabiya, -mōōchoosyē ōyēyē ng'al chēē kāroomēch. 14 Yoo mākoonyitē :chii lōkōōywēchu kēēsirwook, ku māchāktōōs ōnkēt chiichoo āmōōbuurtē keey sukumuy :inee nkit. 15 -Mōōyib chiichooto kuu buunyoo, nteenee ōyisu kuu tuubchēēt. 16 Kunyoo nanyuun, kukōōnook :Yēyiin kaalyeet ākookoy ām keel ake tukul, kuuyu inee nkit nyēē kōōnu kaalyeet. Ōbuur :akweek tukul āk Yēyiin. 17 Āsirwook :anii Bāwulō kāāsubooyiisyooni ām āwunyuu nkit. Wuu nyiitēnyi :wōlēē ātiinkyinē :anii āwut barwa ake tukul. 18 Kōōbēruurook tukul :Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō.

1 Tēmētēēwō 1

1 Anii nyoo Bāwulō lēbkēēyiintēētaab Yēēsu Kiriistō kuu wōloo kitōōltooy :Yēyiin nyoo Kāārārookiintēēnyoo kubununēē Yēēsu Kiriistō nyoo kiinyālē. 2 Āsiruung', Tēmētēēwō nyoo āchāmiing' nyoo kyāāyēētyēēchiing' inyōōru manta. Kōōbēruuriing' :Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. Kuriireeniing' 'ānkiinyōōru kaalyeet. 3 Kuu yoo kyāāmwoowuung', yoo kyāāmiitē āwēētii Maaketoonnya, māchāktōōs ibuur wōlooto bo Ēfēēsō sukung'eet imwoochi biiko alak kusaanee keey kōōnēētē tukuuk chēē mā bo man. 4 Nto mbo kusaan kurāru tyoonkōōchoy chēē mā bo man ankusaan mbo subak kutētu kooynōōy chēbo Yuutayeek chēbo kēny, kuuyu yibu :ng'aleechaa kwiilateet āk wookuutyēēt, yoo /kātākēēyēchinē Yēyiin yiisyēēt ām manta. 5 Yoo kēēmiitē kēēyisu biiko, kēēmākyinē kunyōōr chamateet kubununēē moo nyēē lēēl, ankuyey kiyēē inkētē kule bo man ankookaasee keey Yēyiin. 6 Kiikuchuunnyēē :alake kookaasee keey Yēyiin ānkuyēēlchi ng'aleek chēē mā bo man ānku chēē buch. 7 Māchē :bichoo kuyēk kāānēētikaab kiruutēk. Nteenee, -mēēnkētē kiyēē ng'āloolēē :bichoo nto mbo kiyēē titirchinē kurārchinē biiko alak. 8 Kiinkētē kule kāroomēch :kiruutēk, yoo kāyēyiisyēē :chiito ām kēēlto nyēē karaam 9 ānkōōnkētē kule mēēbērē /kikēēyēyē kiruutēk kubo biich chēē churtootiin, nteenee /kikēēyēyē kubo biiko chēē mā churtootiin āk choo māchāmē /keebayta. Bo mbo subak :kiruutēk biiko choo -mēēywēyē Yēyiin, choo choolwookēnootiin, choo mā tiliilēch āk choo āwēēsēch. Bo mbo subak :kiruutēk biiko choo rumē sikiikwaa āk choo bākākiisyootē, 10 choo mārtooy, choo sikōrē keey, āk choo chōōrē biiko. Bo mbo choo ibērbēēriisyē āk choo mōlōlchinē biich ng'al āk kiy ake tukul nyoo mārubtooy keey kāānēētuutēkaab Yēyiin. 11 Miitē kāānēētuutēchoo wōlēē bo lōkōōywēk chēē kāroomēch choo /kikiitōōrwoo kule a-amte. Kikwoonēē :lōkōōywēchoo kāroomēch Yēyiin nyoo boonto lēbkēēyyēēt ānkōōtōrōōroot. 12 Ābirchinē Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō kōōnkōy nyoo kikōōno kāāmuukēywēēk, kuuyu kikasa kule anii chii nyēē /kiikoosēēnoo keey ankutoola āyēchi yiisyēēnyii, 13 ānkoo sinee kyāāng'āloolēē inee nyēē miyaat ānkāāwusootē biikyii ānkāākāwōōtēnootē. Yooto kuriireenaa, kuuyu kyāāyēyootē ng'al chēē kimāānkētē kumāāyēnchinē inee. 14 Kinyōōwoo :Mokoryoontēēnyoo kaat, kuuyu kichāmoo miisin, ānkoo kimaayemaat :anii. Kiyeya acham inee ānkāākoosēē keey. 15 Ng'ālyoontēēt nyēē māchāktōōs /kiikoosēē keey amakany :chii kwaam mēt ku nyi: Kichōōnii :Kāārārookiintēēt Yēēsu ng'wēny chākōōrāroochē biiko choo kiikuchoolwookēn, ānku anii :akeenke ām bichooto nyēē kyāāchoolwookēnoot nyēē -/mākyoomu! 16 Nteenee /kikeeriireenaa anii nyoo kyāāchoolwookēnoot miisin ām biiko tukul choo kiikuchoolwookēnchi inee sukung'eet kōōboorunēē :Yēēsu Kiriistō yooto muytaayeenyii tukul. Yoo imuuchāktōōs /kiiraraachaa anii ānkāānyōōru soboontaab kibchuulyo, kōōmuuchāktōōs /kiiraraach nkicheek biiko alak. 17 Kunyoo, kusilākoy ānkukoonyitākoy :Yēyiin nyoo bāytooyiisyē kēnyiis āk kēnyiis, ānku nyoo mākāsāksē. Kuwuuyiit nyooto. 18 Wērinyuu, Tēmētēēwō, ārwookuung' kurubta keey ng'aleek choo kiikumwoowuung' :ng'ālooltooyik. Yoo irubē ng'aleechaa, mākuyēētyēēchiing' sii-am booryēēt nyēē karaam 19 ankiitas taay ikoosēē keey Yēyiin ankiiyey kiyēē inkētē kule karaam. Kiikutay :biiko alake kuyey kuu nyooto ānkiikubootyo. 20 Alak ām bichooto kiikuyey kuu nyooto ku Umenaayo ākoo Alekisaanta. Kwāāyokooytē bichooto kuba āwunnyēkaab Kibrōkōsyoontēēt subakukasee keey kule māmāchāktōōs kung'āloolē Yēyiin nyēē miyaat.

1 Tēmētēēwō 2

1 Ng'ālyoontēēt nyēē bichiiy miisin ku āmwoowuung' kule imwoochinē kusōōchinē keey. Nto subak kusooyē Yēyiin kuriiree icheek ānkubirchinē kōōnkōy kubo biiko tukul. 2 Māchāktōōs /kēēsoochi bāytooyik āk kāāntōōyik sikēēming'iisyē ām kaalyeet āk tāloosyēēt ānkiinēmchi keey Yēyiin ānkēēminy ām ming'ātēēt nyēē /kēēkoonyitēēch. 3 Yoo kakeeyey kuu nyooto, ku karaam ānkōōng'ērēēchē Yēyiin nyoo Kāārārookiintēēnyoo 4 nyēē māchē kule /kiiraraach biiko tukul ānkōōnkēt ng'ālyoontēētaab manta. 5 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu Yēyiintēēt ku akeenke nkit, ānkumii subak :chiito akeenke nkit nyēē ichoomnyēēch āk Yēyiin. Nto nyooto ku Yēēsu Kiriistō. 6 Kiikooyto :Yēēsu soboonnyii sukuwālāng'unēē biiko tukul. Kiyityiin :ng'ālyoontooni ām āsiiswēk chēē yēmootiin. 7 Kunyi, /kikeekweya anii a-amte ng'aleechaa kuu lēbkēēyiintēēt. Kiyēē āmwooyē ku man āmēēbērē bo ng'wiiynan. Ānēētē biiko chēē ma Yuutayeek ākoosēē keey Yēyiin ānkāāmwooyē ng'al chēbo man. 8 Mākyiintōōs :murēnik ām yēēt ake tukul kōōtōrōōrē āwunnyēkwaa chēē tiliilēch ānkusooyē Yēyiin nyēē kāmēēkunyēērchinē keey āmēēkuwookuutōōs. 9 Mākyiintōōs :kooruuk kōōloochē keey nyēē karaam. Kōōloochē sirook chēbo koonyit ānkuboonto ātēbuutēk chēē kāroomēch. Māmāchāktōōs kōōlēētē buutēēk ām kēēlto ake nyēē māchē kule /sikēēchōrōkyinē. Māmāchāktōōs mbo subak kōōloochē chobosaak, tukuukaab kaat āk sirooy chēē ālē beesaan chēē chaang'. 10 Nteenee, māchāktōōs kuboonto ātēbuutēk chēē kāroomēch chēē mākyiintōōs kuyēyē :kooruuk choo kiikōōnēmchi keey Yēyiin. 11 Māchāktōōs kōōnēētē keey :koorko ake tukul ng'aleek ām kēēlto nyēē intusoot ānkōōywēyiisyē. 12 -Māāchāmchinē koorko kuyēk kāānēētiintēētaab ng'ālyoontēētaab Yēyiin nto mbo kule kubayta saanteenyii. Māchāktōōs kusiisyinē keey. 13 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu Atam nyēē kisimkuyey :Yēyiin kurook, nto mii yoo, chakuyey Aawa. 14 Nto mbo subak, mēēbērē ki Atam nyēē /kikeekenta, nteenee ki koorkēēt nyēē /kikeekenta kut kuyey ng'ōōkisto. 15 Māchāktōōs :koorko ake tukul kuriibē kōōnyii āk lōkōkyii ām kēēlto nyēē karaam. Yoo kamuyta ankookaasee keey Yēyiin ānkutinyē chamateet ānkutiliil ānkuriibē keey, ku mākutēbto soboontaab kibchuulyo ākookoy.

1 Tēmētēēwō 3

1 Mii yu naas :ng'ālyoo nyēē māchē /kiiyyoong'unēē. Yoo kacheeng' :chii kōōntōōchi biikaab Yēyiin, ku kāākukwēchi keey yiisyō nyēbo koonyit. 2 Kunyi, māchāktōōs :kāāntōōyiintoonoo ku chii nyēē mātinyē lēēlis. Māchāktōōs mbo subak ku chii nyēbo koorko akeenke. Māchāktōōs ku chii nyēē toomōōn, ku chii nyēē riibē keey, nyēē koonyitoot ānku ruroot :moo ānku chii nyēē imuuchē kōōnēētiis. 3 Māmāchāktōōs ku chii nyēē kibōōkityoo āmā kāwōōtyoo. Nteenee māchāktōōs ku chii nyēē tala āmāwookuutyēē chii, āmēēbērē mbo chii nyēē tōōrtooy :moo kumach beesaan. 4 Māchāktōōs subak ku chii nyēē inkēt kuriib kanyii nyēē karaam. Māchāktōōs kukas kule iywēyē inee :lōkōkyii ām koonyitēēt tukul. 5 Yoo -mēēmuuchē :chii kuriib biikaab kanyii nyēē karaam, ii, kōōmuuchē kule nee kuriib biikaab Yēyiin kutēē yēē tēē? 6 Māmāchāktōōs /kēēkwēyē chii nyēē mānāākich ām ng'ālyoontēētaab Yēyiin kule kōōntōōchi chuut. Yoo /kakeekwey chii nyēē wuu nyooto, kōōmuuchē koontumeer. Yooto +/mākiitiilchi ng'aleek kuu choo /kiikiitiilchinē Kibrōkōsyoontēēt. 7 Māchāktōōs kāāntōōyiintoonoo mbo subak ku chii nyēē tinyē kaayneet nyēē karaam ām wōlēē mii :yēēmēēt, sukung'eet mēēbērē mākunyōōr :Kibrōkōsyoontēēt bārooyinto nyēē katechee sukōōwutēē mastiinyii. 8 Māchāktōōs :nkicheek toorētikaab biikaab Yēyiin ku biich chēē koonyitootiin chēē māwēēchwēēchē ng'al, āmā kibōōkitiis, āmēēbērē biich chēē tōōrtooy :mooni kumach beesaan. 9 Māchāktōōs kukiilchi ām mooyēēt akeenke ng'ālyoontēētaab manta nyoo /kiikēēng'oong'wēēch ānkuyēyē kiyēē inkētē kule bo man. 10 Nto kutoombo kut /kēēkwēyē kuyēk toorētikaab Yēyiin, kumāchāktōōs /keetyemta. Nto yēē /kaakeekas kule mātinyē ng'ālyoo, /kēēchāmchi kuyēk toorētik. 11 Māchāktōōs :nkicheek kooruuk chēē toorētik ku biich chēē koonyitootiin, chēē māyēyootē seemseem. Māchāktōōs ku koor chēē toomōōn /ānkiikoosēē keey ām kiy ake tukul. 12 Māchāktōōs :chii ām toorētichoo ku chii nyēbo koorko akeenke ānku chii nyēē riibē lōkōkyii āk kanyii tukul ām kēēlto nyēē karaam. 13 Chii ake tukul nyoo kāākuyēyiis nyēē karaam ku mākōōloong' keey ām komostaab ng'ālyoontēētaab Yēyiin ānkukich ām manta nyēbo Kāārārookiintēēt Yēēsu. 14 Ānkoo sinee āboontēē mooyēēt kule āmiitē wāāchōōnii wōloo imiitē, āsiruung' ng'aleechu sukung'eet 15 yoo kaakaay keey ām wōli, ku 'kēēnkēt wōlēē māchāktōōs kōōbuurto :biiko ām kaytaab Yēyiin. Bichooto ku choo kikwey :Yēyiin nyoo soboot kuyēk cheechii. Taraanyeet :bichoo bo kaytaab Yēyiin ānku tolochtaab manta. 16 Ng'ālyoo nyēbo man kule wōō :kiyēē kiikung'oong'wēēch Yēyiin: /Kikēēsich inee kuu chii ake tukul, kiiboor :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule kichurtaat. Kikas :nkicheek malayikaanik. /Kikyaamtaat inee ām kōōrōōtunwo. /Kikiiyēnchi ām kōōrēēt, /ānkēēyib kuwo barak wōlēē mii :lēbkēēyyēēt.

1 Tēmētēēwō 4

1 Ibooru :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kutook kule ām bēsyōōsyēk choo kwoonii, mākuchuunnyēē :biiko ng'ālyoontēētaab manta ankurub ng'aleekaab biiko choo yēyē :tāmirmirook chēē miyootēch kutēwēchākiis. 2 Ibērbēēriisyē :bichoo āmēēkōōnkētē ng'ālyoontēēt nyēbo man āk nyēē ma bo man. 3 Yēētēē :bichoo biiko kōōmutiis. Mwoochinē mbo subak kule kutayee keey kwoomē āmiik alak ānkoo kiyēyē :Yēyiin āmiichoo kule kutaach :biikyii choo inkētē manta ankwaam kubirchinē inee kōōnkōy. 4 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu karaam :kiy ake tukul nyoo kiyēyē :Yēyiin. Māmāchāktōōs /kēētāyē kiy mbo akeenke yoo /kakeetaach /kēēbirchinē Yēyiin kōōnkōy, 5 kuuyu yēyē :ng'ālyoontēētaab Yēyiin āk saayeet kutililiit :kiy ake tukul nyēē kiyēyē Yēyiin. 6 Yoo 'kēēboorchi mbo ng'eetaabiya ng'aleechu, ku 'keeyey yiisyēētaab Kāārārookiintēēt Yēēsu ām kēēlto nyēē karaam. 'Kēētitirēē ng'ālyoontēētaab manta nyoo /kikiineetiing' nyoo irubē. 7 Itay tyoonkōōchoy chēbo bēērbēēryo chēē mārubtooy keey āk Yēyiin. Māchē ichōbāksē ākookoy inēētē keey ibuurē kuu wōlēē māktooy :Yēyiin. 8 Yoo 'keeneet bōōrng'uung', mākuyēētyēēchiing' ām kōōrooni, nto yoo 'keeneet keey ibuurē kuu wōloo māktooy :Yēyiin, mākuyēētyēēchiing' ām soboontaab kōōrooni ākoo nyēbo kōōrēēt nyoo mākuchō. 9 Kiikoosēē keey Yēyiin nyoo soboot. Inee Kāārārookiintēēt, nteenee chēē irāroochē ku biiko choo iyēnchinē inee. Māchāktōōs /kēētiiyēē ng'aleechaa mēt ānkuyēmāktōōs /kēēchāmē kutukul. Kiyooto nyēē kēēmiitē kēēng'ētiichinē keey. 11 Ng'aleechaa chēē māchāktōōs 'ikiimē yoo 'inēētiisyē. 12 -Meekany kumoontiing' :biiko kuuyu tēēmining'. Nteenee inyiing' :nyēē māchāktōōs kukāsēēniing' :biiko tukul choo kiikōōyēnchi ng'ālyoontēēt, wōlēē ing'ālooltooy āk wōlēē itēbtooy, wōlēē ichāmtooy biiko, wōlēē 'iyēnchintooy Yēyiin, āk tiliilinto nyēē iboontē. 13 Iyēyiisyēē bārooyinto nyoo mii ku manaayitu, isumānchinēē biiko ng'ālyoontēēt, i-āmchinēē ānkiinēētēē. 14 -Meechwees kāāmuukēywēēchoo kirōōbuung' :Yēyiin kubununēē kiyēē kimwooy ng'ālooltooyiintēēt ake yoo kitiinyēēniing' :kāāntōōyikaab biikaab Yēyiin āwunnyēk. 15 Iyēyē tukuuchoo kibtaman ānkiinēmchinē keey kutukul sukung'eet kukas :chii ake tukul wōlēē imiitē itāstooy taay. 16 Māchāktōōs irōōtootē soboonng'uung' āk ng'aleek chēē 'inēētē. Imuytoochi tukuuchoo kuuyu, yoo 'keeyey kuu nyooto, +mēētēbtē :inyiing' āk biiko choo 'inēētē soboontaab kibchuulyo.

1 Tēmētēēwō 5

1 -Mēēryōōnkyinē booyoo yoo imiitē irwookyinē, nteenee ing'āloolchinē kuu yoo ing'āloolchinē kōōn. Inam nkicheek āybēēriik kuu mbo ng'eetaab koomēt. 2 Nto chēēbyōōsōōk, inam ake tukul kuu nyēē koomēt. Nto tiibiik, inam nkicheek choo kuu nyēē mbo chēēbkoomēt ānkiirwookyinē ām kēēlto nyēē tiliil. 3 Māchāktōōs iriib chēēbyōōsōōk choo musuuk choo tēbchēē nkit. 4 Nteenee yoo boonto :cheebyoosya nyēē musuk lēēkōōy nto muchōkōrōōn, ku māchāktōōs :lōkōchoo kooywey Yēyiin ānkuriib sikiikwaa nto kuukaanyii nto kōōkōōnyii. Yoo kaakuyey kuu nyooto, kumii kuyooku kiyēē /kikēēyēchinē icheek, ng'ālyoo nyēē chāmē Yēyiin. 5 Koorko nto cheebyoosya nyēē kiikung'ēt ām yoo nkit ku musuk, ku mēēkumii :chii nyēē tākōōnyālē, nteenee Yēyiin nkit. Sooyē bēēt āk kwēēmooy kuriirchinē Yēyiin kuyēētyēēchi. 6 Nteenee koorko nyēē musuk nyēē kicham tukuuk chēbo leles, ku kiikume :nyoo kusobē. 7 Māchāktōōs imwoochi nkicheek biiko ng'aleechu, sukung'eet ku māmii :chii nyēē makuriirtee :bichoo. 8 Chii ake tukul nyoo māyēētyēēchinē tilyōōnuutēkyii ānku miisin biikyii choo lēēkitēch ām tilyaanateet, ku kāākutāchiin āk ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Miyaat :chiichoo kusiir mbo chiito nyoo mēēbērē kiikōōyēnchi ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 9 Yoo /sikeesirta cheebyoosya nyēē musuk ku māchāktōōs ku kiikukeeytee kēnyiisyēk tāmānwookik lo. Nto subak, māchāktōōs ku cheebyoosya nyēē mānāāwo kōōto ake, 10 ānku subak cheebyoosya nyēē kitookunoot ām yēyuutēk chēē kāroomēch kuu bāyiisyēētaab lēēkōōk, ku nyēē ruroot :moo ānkuchāmē kuyēētyēēchinē mbo ng'eetaabiya alak ām yiisyō ake tukul mbo yoo kakwa :nyāliluutēk. Kunyoo, māchāktōōs kōōnēmchinē keey kuyēyē tukuuk chēē kāroomēch. 11 Māmāchāktōōs /kēēsirtooy chēēbyōōsōōk choo musuuk choo tāku mureroos. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu yoo kabiirta chōrōkyinooyēētaab murēnēēt kāānēmchinooyēēt nyēē boontēē Kiriistō, kumach kule /kiimut. 12 Ām yooto, kōōsākyi keey /kiitiilchi ng'al, kuuyu kookubar kiyēē kiikukuurtoochi :icheek Yēyiin kule mākuyēchi. 13 Nto subak kicham :mureroosyechaa kōōlumootēē koorin kōōbootootē āsiiswēkwaa. Mēēbērē mbo wuu nyooto baateey, ntēē yēyootē mbo subak seemseemnyeet kōōwutootēē keey ng'al chēē ma cheekwaa kung'āloolootē ng'al chēē māyēmāksē /kēēmwooyē. 14 Kunyoo, āmwoochinē kooruuk choo musuuk choo tāku mureroos kule kucheeng' saanik, kunyōōr lēēkōōk ānkuriib kooriikwaa āmā-āsyi keey Buunyoontēēt kung'alaaleeneech nyēē miyaat. 15 Kookuweech keey kēny :alake kuba wōlēē mii :Buunyoontēēt ankubakurub ng'aleekyii. 16 Nteenee, yēē mii :cheebyoosya nyēē kiikuchamta Yēyiin ānkuboonto ām kōōnyii chēēbyōōsōōy chēē musuuk, ku māchāktōōs kuyēētyēēchinē ām kēēlto ake tukul āmēēbērē kule kubākookyi nyikiisinoo biikaab Yēyiin alak. Yoo kaakuyey kuu nyooto, mākuyēētyēēchi :biikaab Yēyiin musukuunēk chuut choo minyē nkityō. 17 Māchāktōōs /kēēkoonyitē /ānkēēyēētyēēchinē booyikaab biikaab Yēyiin choo intōōyē nyēē karaam, kut kumir choo āmtooy ng'ālyoontēēt ānkōōnēētē. 18 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mwooyē :siruutēk kule, “-/Mākēērātē yēēyto kuutiit yoo yēyiisyē.” 19 Māmāchāktōōs simiyēnchinē ng'ālyoo nyēē /kākēēmwooy /kēēng'āloolēē booyik nyēē miyaat, nteenee ākoy baateey yoo kāākumwooy :biiko chēē yitē āyēēng' nto sōmōk kule wuu nyooto. 20 Yoo kāchoolwookēn :kāāntōōyik, 'iburyoong'tooy kukāsē :biiko, sukung'eet kōōywēyē :chuut alake. 21 Kunyoo, ii, Tēmētēēwō, āmwoowuung' ām taayeetaab Yēyiin āk nyēbo Kāārārookiintēēt Yēēsu āk mbo ām taayeetaab malayikaanik choo kwēyootiin, kule irub ng'aleechaa nyēē -mēēkwēyē chii. Māmāchāktōōs ichāmē biiko alak kusiir alak. 22 -Mēēsāmsāmānē keey yoo itiinyēē chii āwunnyēk itōōlē kuyēyē yiisyēētaab Yēyiin, ameekany kunaming' :ng'ōōkistaab biiko alak. Ibuur itiliil. 23 -Mēēyyēē bēēko baateey, nteenee māchē imōōsē tifaayiik tisich ām bōōrtaab moo nyoo iyiimsētiing' btaman. 24 Mēēmuuchāktōōs kut kōōyēēlākiis :ng'ōōkiswookikaab biiko alak. /Simkēēkāsē bakeenke ku /mānāābākiitiilchinē ng'al. Nto chēbo alak, kōōyēēlootiin ākoy bēsyoonoo +/mākiitiilchi ng'al. 25 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, simkutooku :kāroomnyēētaab yēyuutēkaab biiko alak, āmāwunyāktōōs mbo :choo kātēēyēēlootiin.

1 Tēmētēēwō 6

1 Māchāktōōs :biiko choo motwoorik kōōywēyē mokorēēnikwaa sukung'eet -/mākēēng'āloolēē Yēyiin nyēē miyaat āk mbo kāānēētēywēēkyoo. 2 Māmāchāktōōs :motwoorik choo kiikōōyēnchi :mokorēēnikwaa Yēyiin kōōywēyē mokorēēnik chooto kisich, kuuyu mbo ng'eetaabiya. Nteenee, māchāktōōs kuyēyē yiisyēēng'waa kutook, kuuyu chēē yēētyēēchinē :yiisyōōnuutēchoo ku choo kiikōōyēnchi ng'ālyoontēēt ānku choo /kēēchāmē. Ng'aleek chooto chēē māchāktōōs 'inēētē ānkii-āmchinē biiko. 3 Yoo keeneet :chii ng'aleek chēē mēēbērē chāmchiintōōs āk kāānēētēywēēkaab man choo bo Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō, āk mbo yoo keeneet kiyēē mēēbērē yēyē biiko kuyēēlchi Yēyiin, 4 ku kiikoolaambuuch nyoo :ng'aseetaab keey āmēēnkētē kiy. Kicham :chii nyēē wuu nyoo kwiilateet āk wookuutyēēt. Yibu :ng'aleechaa kōōtuuyiityi keey :biich moon. Kuwookuut, kung'alaalaatee keey nyēē miyaat, kōōsōōtyēēchinē alak nyēē miyaat, 5 ānkuchuunchuuntōōs :mētēwookaab biiko kubo kāāsōōtēywēēk chēē miyootēch chēē boonto. Bichuutēchu chēē /kiikēēbuutēē ng'ālyoontēētaab manta ānkōōsōōtē kule tōōs yoo kasyeem :chii kurub kēēltaab Yēyiin ku kēēlto :nyooto nyēē yēyē chii kunyōōr bāytit ām kōōrooni. 6 Nteenee, yoo kēēnēmchi keey :chii yiisyēētaab Yēyiin, āmēētuuyiityinē ake moo, ku kāākunyōōr bāytit nyēē wōō miisin ām kaab Yēyiin. 7 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mēēbērē /kikēēsiktēēch kiy, āmēēbērē mbo +makeebeete kiy kōōyyiin kākēēbēku. 8 Nteenee, yoo kēēnyōōru kiyēē kyoomē āk kiyēē kiiloochē, kuyēmēēch :chooto. 9 Nto biiko choo bērē nto cheeng' tukuuk sukumokornoon, kutōōrchinē :ng'aleechaa tyēmiisyēēt ankutech. Tōōrchinē :ng'aleechaa kuyey tukuuk chēē chaang' chēbo bēērbēēryo āk mbo muchastaab tukuuk chēē iwoong'tooy biich. Tōōrtooy :ng'aleechaa biiko kubootyo ānkubēk. 10 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu miyootyēēt wōlēē wōō kutoowunēē keey muchastaab beesaan. Biiko choo loosyootē kumāchē beesaanik ku kiikuchuunnyēē ng'ālyoontēētaab Yēyiin ānkuyibchi keey ng'woonin nyēē -/mākyoomu. 11 Nto inyiing' nyoo ibooyē Yēyiin, māchāktōōs isatee keey wōlēē mii :ng'aleechaa ankiirub soboonto nyēē churtaat, inēmchi keey Yēyiin ankiikaasee keey inee, ichāmē biiko alak, imuytoochinē ng'al ānkiitālāyiitu. 12 I-am booryēēt nyēē karaam nto nyooto kubo ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Inkēt kule kikuuring' :Yēyiin inyōōru soboontaab kibchuulyo. Kunyi, 'ikiilchi soboonoo 'kiichāmchiintōōsii kukāsē :biiko chēē chaang'. 13 Ām taayeetaab Yēyiin nyoo ikoochinē kiy ake tukul soboonto, āk mbo ām taayeetaab Yēēsu Kiriistō, nyoo kichāmchiin ām taayeetaab Bōōntyō Bilaato kule inee ku Kāārārookiintēēt, āmwoowuung' kule 14 ikiilchi ng'ālyoontēētaab Yēyiin. -Meekany inyōōru tisya nto mbo kule /keeng'alaaleeniing' nyēē miyaat. Iriib kuu nyooto ākoy bēsyēēt nyoo kāchōōnēē :Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 15 Mākukwēryoon inee :Yēyiin ām bēsyēēnyii nyēē kiikōōtōōrto. Itōrōōroot :Yēyiin ānku inee nkityō :bāytooyiintēēt nyēē māmiitē ake. Inee bāytooyiintēētaab bāytooyik ānku mokoryoontēētaab mokorēēnik. 16 Yēyiin nkityō :nyēē māmēē ākookoy, ānkuminyē ām lēbkēēyyēēt nyēē mākāsāksē. Māmii :chii nyēē kiikukas Yēyiin nto mbo nyēē imuuchē kukas. Lēyyē, kukoonyitākoy :Yēyiin ānkubāytooyiis ākookoy. Kuwuuyiit nyooto. 17 Imwoochi choo boonto bāytit ām kōōrooni kule māng'āsē keey āmātiiyēē mēt tukuuchoo. Tukuuk :tukuuchoo chēē -/mākiinkētē batay nto moo. Nteenee kiyēē māchē kuyēyē ku kutiiyēē Yēyiin mēt nyoo kōōnēēch kiy ake tukul kuyem, ānku yēyēēch :tukuuchoo keeng'erech. 18 Imwoochi bichoo kuyey ng'aleek chēē kāroomēch, kuboorē ām tukuuk chēē kāroomēch chēē yēyē, ānkubāybāyiitu, ānkuchāmē mbo kuyēmtooy tukuuk āk biiko alak. 19 Yoo kayey kuu nyooto, ku kāākuyēytoochi keey bāytit nyēē tiiyēē keey ām kōōrēēt nyoo chōōnii, sukung'eet kukiilchi soboonoo nyēbo manta. 20 Tēmētēēwō, kāāmwoowuung' kule -meekuste iyey ng'aleechaa tukul choo kiikōōtōōruung' :Yēyiin. Isatee keey kwiilateet nto wookuutyēēt nyēbo bēērbēēryo ām wōlēē mii :biiko choo ng'āsē keey kule boonto kiirnātēēt, nteenee mā kiirnāt nyēbo man. 21 Yēyē keey kule ng'oomēch, nteenee kiikuchuunnyēē ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Kunyoo, ii, wēnyoo, kōōbēruurook :Yēyiin.

2 Tēmētēēwō 1

1 Anii nyoo Bāwulō lēbkēēyiintēēt nyoo āyēchinē Kāārārookiintēēt Yēēsu yiisyēēt. Āyēyē yiisyoonoo kuuyu kitoola :Yēyiin. Kiiyookwoo sichāā-āmchi biiko kurubta keey āk soboontaab kibchuulyo nyoo kikuurtoowēēch kubununēē Yēēsu Kiriistō. 2 Āsiruung' inyiing' wērinyuu Tēmētēēwō nyoo āchāmē miisin. Kōōbēruuriing' :Baaba Yēyiin āk Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. Kuriireeniing' ānkukōōning' kaalyeet. 3 Ākutunkyinē Yēyiin kuu wōloo kiyēytooy mbo :kuuko. Āyēyē kiyēē ānkētē kule karaam. Kuuyu āsōōtiing' ākookoy, āsoowuung' bēēt āk kwēēmooy ānkāābirchinē Yēyiin kōōnkōy. 4 Yoo kaasoot wōlēē 'kiiriirte bēsyoonoo kyāābākooktiing', kwoomchoo :yēēmootēēt kule nto akasiing' saang'erech. 5 Ānkētē kule 'ikoosēē keey Yēyiin miisin. Kiikoosēē keey :kōōkōōng' Lōys Yēyiin āk koomēt Yuuniis, wōlēē ānkētitooy imiitē nkinyiing' iyēyē kuu nyooto. 6 Kunyi, kurubta keey āk yooto āsōōtuung' kule ikany kōōmwo keey :kāāmuukēywēēk choo kirōōbuung' :Yēyiin yoo kyāātiinyēēniing' āwunnyēkyuu. 7 Mēēbērē kikōōnēēch :Yēyiin Tāmirmiryēēt kule sikēēmuuytōōsii, nteenee kikōōnēēch kule sikēēnyōōru nkuruuk, chamateet āk chōbātēēt. 8 Kunyoo, -meekany kunaming' muyātēēt yēē +meeng'alaalee Mokoryoontēēnyoo nto yēē isōōtoo anii nyoo /kiikeerata kubo inee. Nteenee, ikany kēēnyāliilchē :tukwaay kubo lōkōōywēk chēē kāroomēch ām kāāmuukēywēēkaab Yēyiin. 9 -Mēēwuutyēē kule Yēyiin nyoo kiikooraraacheech ānkiikukuurēēch kēēyēku biikyii. Mēēbērē kiyey kuu nyooto kubo kiy ake tukul nyēē kiikeeyey, nteenee kubo wōlēē māktooy inee nkit ām mooyēēnyii āk mbo subak kubo chamateenyii nkityō. Kisimkuchameech :Yēyiin ku /mānāākēētoow kōōrēēt 10 ānkōōboorwēēch chamataanaa ām chōōnēētaab Kāārārookiintēēnyoo Yēēsu Kiriistō. Kiikōōsyēēntoowēēch :Kiriistō meet ānkwoorōōrwēēch kēēlto nyēbo soboontaab kibchuulyo kubununēē lōkōōywēk chēē kāroomēch. 11 Kunyoo, kookutoola :Yēyiin a-amtaate lōkōōywēchu. Kookutoola subak āyēku lēbkēēyiintēēt ānkāānēētootē ng'ālyoontēētaab manta. 12 Kiyooto nyēē /kiinyāliilchoo kuu nyiitēnyi. Ānkoo kut kuwuu nyooto, mēēbērē āmuyoot, kuuyu ānkētē chiichēē kyāāyēnchi ānkāātinyēē man kule imuuchē kuriib kiyēē kiikōōtōōrwoo ākoy bēsyoonoo iyēēwunēē. 13 Tēmētēēwō, 'inēētē biiko kuu wōloo kyāānēētitooy :anii, 'ānkiikoosēē keey Kāārārookiintēēt Yēēsu 'ānkiichāmē kuu wōloo kyāāyēytooy. 14 Iriib ng'aleechaa kāroomēch chēē /kiikiitōōruung'. Kuyēētyēēchiing' :Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyoo minyook. 15 Ābērē 'inkētē kule kookubakaaktaa :chii ake tukul nyēbo yēēmēētaab Eesya kuboonto keey nyoo /kēēkuurēē Fukēēlō āk Erimokeen. 16 Nteenee, ii, lēyyē, kuriiree :Yēyiin kaab Ōnēsifōōrō, kuuyu inee nyēē kichakoobaybaayaa ānkōōtitiiroo btaman. Mēēbērē kimuyoot chakukasa arataat. 17 Yu kāwokuyit Rooma, koomuuch kucheeng'aateenaa wōlto ake tukul ākoy kut wokunyōōrwoo. 18 Lēyyē, kuriiree :Mokoryoontēēt Ōnēsifōōrō ām bēsyoonoo itiilchinē biiko ng'al. Ābērē 'inkētē kubooyiit man kule kiyēētyēēchoo anii :Ōnēsifōōrō ām kēēlwookik chēē chaang' yoo kyāāmiitē Ēfēēsō.

2 Tēmētēēwō 2

1 Wēnyoo, Tēmētēēwō, 'ikiil, kuuyu 'inkētē kule chāmiing' ānkutiiyiing' :Kāārārookiintēēt Yēēsu. 2 Nto tukuuk choo 'kiikāsē ā-āmu ām taayeetaab biiko chēē chaang' itōōrchi choo biiko chēē /kiikoosēē keey ānku chēē imuuchē kooneet biiko alak. 3 Imuytoochi nyāliluutēk āk acheek kuu chii nyēē āmē booryēēt nyēē karaam kubo Kāārārookiintēēt Yēēsu. 4 Yoo kēēwutēē keey :chii nyēbo lukēēt ng'aleekaab biikaab yēēmēēt, mēēbērē makoong'ereech nyēē wōō nyēbo lukēēt. 5 Nto subak, -/mākēētuwēnēē chii loong'eet nyēbo labateet yoo kāākubiirso, yēē mēēbērē kakarub kiruutēkaab kaang'weeneet. 6 Kāābātiin nyēē āmē booryēētaab kāābātiisyēēt nyēē māchāktōōs /simkiikoochinē āmiikyii chēbo yiisyēēt. 7 Tēmētēēwō, 'isootee keey kiyēē āmwooyē, kuuyu makuyeying' :Mokoryoontēēt inkēt ng'aleechu tukul. 8 Māchāktōōs inamte mēt kule king'eetee meet :Yēēsu Kiriistō nyoo kichōōnēē kōōtaab Tāwuti. Kuuyu ā-āmtootē lōkōōywēchu kāroomēch 9 kaanyalil kut /kēērātoo wuu nyēē kaanyeeree ng'al. Nteenee, mēēmuuchāktōōs /keerat ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 10 Kunyoo, āmuytoochinē kiy ake tukul kubo choo kiikukwey :Yēyiin, nto anyuun kooraraach nkicheek :Yēēsu Kiriistō sukunyōōr lēbkēēyyēētaab kibchuulyo. 11 Ng'ālyoo :nyoo nyēē /kēētiiyēē keey, kuuyu, “Yoo kākēēbēku āk Kiriistō +mābākēēminy āk inee. 12 Nto yoo kākēēmuytoochi, +mābākēēbāytooyiisyē āk inee. Nto yoo kakeetay, +mawokutayeech :nkinee. 13 Ānkoo -/mākiikoosēē keey biiko, ku /kiikoosēē keey inee, kuuyu -mēēmuuchē kutay keey.” 14 Māchāktōōs 'isōōtyinē biiko ng'aleechaata. Imwoochi ām taayeetaab Yēyiin kule mākwiilē keey ām ng'al. Māmii :kiy mbo kisich nyēē yēētyēēchinē kwiilataanaa, nteenee nyēērēē kāāsōōtēywēēkaab biiko choo yēbchinē yiit. 15 Isyeem wōlēē 'imuuktooy iyey yiisyēēng'uung' ām kēēlto nyēē karaam nyēē chāmtooy :Yēyiin. Kutook kule iwuuyē wōōtwookiin nyēē mātinyē muyāt ānku nyēē nāmē ng'ālyoontēētaab manta ām kēēlto nyēē churtaat. 16 Itayee keey imwooyootē ng'al chēē mārubtooy keey āk ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu, biiko choo iwutootēē keey ng'al chēē wuu choo, mākutāsē :choo taay kulōōyēkiitu miisin ām wōlēē mii :Yēyiin. 17 Makwaamaat :kāānēētiisyēētaab bichoo biiko kuu yoo āmootē :kisēērkēēchēēt kereenkaab chii. Alak ām bichooto ku Umenaayo ākoo Filēētō 18 chēē kichuunnyēē ng'ālyoontēētaab manta. Mwooyē :bichuutēchu kule kiyeyakay kēny :ng'eeteetaab meet kunyēērootēē kāāyēnchinooyēētaab biiko alak. 19 Ānkoo kut kuwuu nyooto, tākōōyyoong'oot :tiiyēywoontēētaab Yēyiin ānkēēkāsēē siruutēchu mwooyē kule, “Inkētē :Yēyiin biiko chēē cheechii.” Nto “Chii ake tukul nyēē chāmtooy Mokoryoontēēt ku māchāktōōs kuweeksee miyootyēēt.” 20 Ām kōōto ake tukul nyēē wōō miitē :tērēkōōk chēē /kikeeyeyee ta-aabuut āk chēbo feetaanik. Miitē mbo subak chēbo keetiik āk chēbo mēnēēt. /Kēēyēyiisyēē tērēkōōk choo bo barak miisin /kēēbāyēē tāyēēk, nto choo bo ng'wēny miisin ku /kēēkōnōrēē choo tukuuk chēē ma bo koonyitēēt. 21 Kunyi, yoo kēētiliilēē keey :chii ake tukul wōlēē mii :tukuuchoo miyootēch mākuyēk terekyeet nyēbo koonyitēēt nyēē imuuchē :chiitaab kōōto kuyēyiisyēē kubo yiisyō ake tukul nyēē karaam kurubta keey wōlēē kichōbto. 22 Tēmētēēwō, satee keey muchastaab āybēēr nyoo bo miyootyo ankiirub kēēlto nyoo karaam kuchurta nyēbo kaakaaseet, nyēbo chamateet ākoo kaalyeet. Iyey kuu nyooto ākoo mbo biiko choo sooyē Yēyiin ām moonik chēē tiliilēch. 23 Itayee keey kwiilateet nyēbo bēērbēēryo āk solwoonti. 'Inkētē kule yibu :ng'aleechaa wookuut. 24 Māmākyinē motwooriin nyoo yēyē yiisyēētaab mokoryoontēēt kule kuyēyē wookuut. Nteenee, māchāktōōs kutālāyiitu ām wōlēē mii :chii ake tukul, kōōnēētiisyē nyēē karaam ānkumuytooy. 25 Nto yēē mii :biiko chēē kwiilē inee, ku māchāktōōs kuyisu bichoo muut ānkutinyēē mooyēēt kule imuuchē kōōkoochi nkicheek :Yēyiin mooyēēt kuweek sukōōnkēt manta. 26 Yooto, kōōmuuchē :icheek kusēw sukuchililee mastiitaab Kibrōkōsyoontēēt nyoo kiikunam sukuyey kiyēē kimāchē :inee.

2 Tēmētēēwō 3

1 Irōōtootē ng'ālyoontooni: Mākumiyātiitu :bēsyōōsyēk choo bo tabanta. 2 Mākusooynān :biiko, makucham beesaan, makukas keey ānkumēēnnyo. Mākuchubiisyootē, āmēēywēyē sikiikwaa, āmātiny kumwooy kōōnkōy ām kiy. Mākuyēk biich chēē mā tiliilēch ām taayeetaab Yēyiin, 3 āmātinyē chamateet. Māriirēē biich, ānkumōlōlchinootē biich ng'al, āmāriibē keey. Mākukāwōōtēnē, ānkuchāmē kuyēyē ng'al chēē miyootēch. 4 Mākuchoomtooy chuut, ānkutuchinootē ng'al. Mākuyibē keey kule inkētē kiy ake tukul. Mākuyēk biich chēē kicham lelesta, āmēēbērē chāmē Yēyiin. 5 Mākuyēyē keey kule bo Yēyiin, nteenee kutāyē kāāmuukēywēēkyii. Isatee keey bichooto. 6 Mii :alake ām bichoo chēē bēētootē kēēstoonikaab biich ānkubākōōbērbēērē koor chēē kuskusēch chēē kiikunyikisyi :ng'ōōkiswookik ānkutōōrtooy :muchas nyēbo kiy ake tukul. 7 /Kiinēētē kooruuchoo ākookoy, nteenee -mēēmuuchē kut kōōnkēt :icheek kutukul ng'ālyoontēētaab manta. 8 Kwiilē :bichoo ng'ālyoontēētaab manta kuu yoo kikwiilē :Yaane āk Yaambure Muusa. Biich :bichu chēē kiikutoonkōōyiis ānkiikubootyo ām manta. 9 Nteenee, māyitē wuy :bichoo, kuuyu makukas :chii ake tukul bēērbēēryēēt nyēē boonto kuu wōloo /kikēēkāstooy chēbo Yaane āk Yaambure. 10 Tēmētēēwō, ābērē 'inkētē kurubta keey āk kāānēētēywēēkyuu, wōlēē ābuurtooy, kiyēē ānēmchinē keey ayey āk wōlēē āmoong'toochinē keey Yēyiin. Inkētē mbo subak kule -māsimānyēēru ānkāāboontē chamateet āk muytaayeet. 11 Inkētē mbo subak wusiisyēēt nyēē kyāānyōōru āk nyāliluutēkyuu, yoo kyāāmiitē Antyookya, Ikoonnya āk Luustra. Kyāāmuytoochi wusiisyēēt. Ānkoo kuwuu nyooto, kisārwoo :Mokoryoontēēt ām tukuuchoo tukul. 12 Nto kubooyiit man, +/mākēēwus chii ake tukul nyēē kēēnēmchi keey kurub Yēēsu Kiriistō. 13 Nto biiko choo choolwookēnootiin, choo ibērbēēriisyootē, mākumiyātyi choo miisin. Mākōōbērbēēriisyootē /ānkiibērbēērootē nkicheek. 14 Nteenee, kurubta keey āk inyiing', ii, Tēmētēēwō, itāsē taay irubē kiyoo /kiikiineetiing' 'ankiichamte, kuuyu 'inkētē biiko chēē kiinēētiing' 15 āk mbo subak wōlēē 'kiinkētitē siruutēkaab Yēyiin kuchakee leekwaanti. Imuuchē :siruutēchoo kuyeyiing' inyōōru kiirnātēēt /ankiiraraachiing', yoo keekaasee keey Kāārārookiintēēt Yēēsu. 16 Kwoonēē :siruutēchoo tukul wōlēē mii :Yēyiin. Kāroomēch :siruutēchooto, yoo /kiinēētiisyēē /ānkiiburyoong'tēē biiko /kēēchuulē /ānkiiboorchinē biiko kukārāmiitu kuchurta. 17 /Kēēyēyē kuu nyooto sukung'eet kuchōbākoy :chiitaab Yēyiin kutukul kubo yiisyō ake tukul nyēē karaam.

2 Tēmētēēwō 4

1 'Isōōtyēēchi kule māchākōōyēēw :Yēēsu sukutoow bāytooyiisyēēnyii. Kunyi, ām taayeetaab Yēyiin āk nyēbo Kāārārookiintēēt Yēēsu nyoo māchākōōtiilchi ng'al biiko choo sobtōōs āk choo kiikubēk, āmwoowuung' kule, 2 i-āmtooy ng'ālyoontēēt ākookoy ānkoo ku wuuyēch :ng'ala nto nyumnyumēch. Imuytoochinē yoo 'inēētē biiko ng'ālyoontēētaab Yēyiin, ichuulē, iburyoong'tooy ānkiikiimē. 3 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mākuchō :bēsyēēt nyēē mēēkōōmuuchē :biiko kut takucham kiyēē inēētē :siruutēk chēbo man. Nteenee, makurub :bichoo kiyēē māchē :mētēwookwaa. Mākōōruruukoot kāānēētikwaa ku chaang' chēē mākōōnēētē icheek kiyēē kicham kuyēbchinē yiit. 4 Makoomiiny mēt ku makas ng'ālyoontēētaab manta ānkuwēēkyi keey tyoonkōōchoy chēē mā bo man. 5 Nto inyiing', āmwoowuung' kule 'ikiil ām kēēlwookik tukul. Imuytoochinē nyāliluutēk chēē 'kēēnyōōru. Iyēyē yiisyēēt nyēē /kēēmākyinē āmtooyiin kule kuyēyē. Iyey yiisyēēng'uung' tukul nyoo māchāktōōs kule iyēyē. 6 Āmwoowuung' kuu nyooto kuuyu mii wokuyitu :bēsyēēt nyēē /kēēmiitē /bākiikooytoo /keeyeyeenaa kōrōsēēk. Kaakuyit :bēsyēēt nyēē āng'ēētēē kōōrooni. 7 Kwaa-am booryēēt nyēē karaam. Kwaawaany labateenyuu ānkwāākiilchi manta. 8 Kunyoo, mii kukānyoonwoo :kiito ake nyēē +/mākēētuwēnēēnoo. Nto kiyooto ku tuwēnēētaab churtaayeet. Tuwēnoonooto ku nyēē mākukōōno :Mokoryoontēēt nyoo churtaat nyoo itiilchinē biich ng'al ām bēsyoonoo iyēēwunēē. Āmēēbērē anii nkit nyēē mii chākutuwēnoo, nteenee chākutuwēnē :biiko tukul choo mii kōōkēnoonu chōōnēēnyii. 9 Isyeem wōlēē 'imuuktooy kut ichōō areet akeenke wōli āmiitē. 10 Kookubakaaktaa :Teema, kuuyu kikicham tukuuk chēbo kōōrooni ānkuwēēchi keey ākoy Teesaloonika. Kōōkuwo :nkinee Kērēsēēn ākoy Kalaatya. Nto Tiitō ku kōōkuwo :nkinee nyoo ākoy Taalmatyaa. 11 Kwāāng'ētu nkit āk Luuka. Yoo ichōōnii, ichōōntē keey Māārkō, kuuyu chii :inee nyēē imuuchē kuyēētyēēchoo ām yiisyooninyuu. 12 Kāāyooktē Tukiikō kuwo ākoy Ēfēēsō. 13 Kunyoo, yoo ichōōnii iyibwoo kāāliikēēnyuu, nyoo kyāābākookyinē kaab muroonoo /kēēbērē Kaarbo ām wōloo bo Turoowa. Iyibwoo mbo nkicheek kitaabuunekyuu, nteenee miisin choo bo mwēēnik. 14 Kookwaaraantaa :Alekisaanta nyēē -/mākyoomu, ēē, wē, chiichoo kiitoong'iin nyēbo karin. Mākuyookyi :Mokoryoontēēt ām kiyēē kookuyey. 15 Kunyi, iriib keey :nkinyiing' ām wōlēē mii :chiichoo, kuuyu kikwiil ng'aleekyoo ām nkuruuk. 16 Yoo kyāāyēētē keey nyēbo taay, kumwēyēēnoo :chii ake tukul nyēē māmii mbo :chiito akeenke nyēē kichākusārwoo. Lēyyē, āsooyē Yēyiin kunyōōchi bichooto kaat. 17 Ānkoo kut kiwuu nyooto, kichō :Mokoryoontēēt ānkōōtitiiroo sukung'eet /kiimuuch /kyaamta ng'ālyoontēēt kuchurta kubuntēēnoo anii, nto anyuun kukas nkicheek :biiko choo mā Yuutayeek. Nteenee, /kikiiraraacheenaa kuutiitaab kimakeetyeet. 18 Makooraraacheenaa :Yēyiin wōlēē mii :rōkōs ake tukul ānkōōrēētoonwoo nyēē karaam ākoy chāāwut kanyii ām barak. Lēyyē, kutōrōriit :Yēyiin ākookoy. Ku wuuyiit nyooto. 19 Isuboowoo Brisiila āk boontēēnyii Akiila āk nkicheek biikaab kaytaab boontēēt Ōnēsifōōrō. 20 King'ētunēē :Eraasto Kōōriintō, nteenee kyāābākooku Turōfiimō kumnyaanaat ām Milēētō. 21 Kunyoo, isyeem wōlēē 'imuuktooy iyitu wōli ku mānāāng'ootyēn :kōōrēēt. Isubooyiing' :Ēbuulō āk Buutē āk Liinuus ākoo Kilaawutiya āk mbo nkicheek mbo ng'eetaabiya alak tukul. 22 Kuriib :Yēyiin tāmirmiryēēng'uung'. Kōōbēruuriing' :Yēyiin.

Tiitō 1

1 Anii nyoo Bāwulō nyoo āyēchinē Yēyiin yiisyēēt. Kitoola :Yēēsu Kiriistō āyēku lēbkēēyiintēēnyii ānkōōyooktoo āyēētyēēchi biiko choo kiikukwey :Yēyiin kōōyēnchi inee ānkōōnkēt manta kurubta keey kiyēē mākwēēch :Yēyiin. 2 Āyēyē yiisyooni ākēnēē keey soboontaab kibchuulyo. /Kumānāākēētoow kōōrēēt, kimwooy :Yēyiin nyoo mātinyē lembech kule mākukōōnēēch soboonēēb kibchuulyo. 3 Yu kāyityiin :bēsyōōsyēk, kung'oong'wēēch :Yēyiin nyoo Kāārārookiintēēnyoo ng'ālyoontēēnyii ankutoola anii kule a-amtaate lōkōōywēchu kāroomēch. 4 Asiruung' inyiing', Tiitō, nyoo iwuuyē lekwenyuu nyēbo man, kuuyu kiikoosēē keey :tukwaay Yēyiin. Kōōbēruuriing' :Baaba Yēyiin āk Kāārārookiintēēnyoo Yēēsu Kiriistō ānkukōōning' kaalyeet. 5 Kiyēē kiyeya sāābākookyiing' Kērēētē ku kule, kyāāmāchē kule siirōōtootē yiisyōōnuutēk choo kimanaakiiwaang'te. Nto subak kyāāmāchē kule siitoolaate booyikaab biikaab Yēyiin ām kiriing' ake tukul kuu yoo kyāāmwoowuung'. 6 Māchāktōōs boontēēt nyēbo biikaab Yēyiin ku chii nyēē mātinyē lēēlis ānku chii nyēē tinyē koorkēēt akeenke. Māchāktōōs ku kiikunam :lōkōkyii ng'ālyoontēētaab Yēyiin ānku lēēkōōy chēē mā kāwōōt āmātinyē kēwēynātēēt. 7 Māchāktōōs :kāāntōōyiintō ku chii nyēē mātinyē lēēlis, kuuyu iyyoonkyinē yiisyēētaab Yēyiin. Māmāchāktōōs kung'āsē keey nto ku kibsiirmōōyoo. Māmāchāktōōs mbo ku chii nyēē kibōōkityoo nto ku chii nyēē kicham wōōrōōryēēt nto chēēmooyēētyoo. 8 Nteenee, māchāktōōs ku chii nyēē ruroot :moo ānku nyēē kicham kuyēyē ng'al chēē kāroomēch. Māchāktōōs subak ku chii nyēē chōboot, nyēē chuulaat, nyēē tiliil ānkuriibē keey. 9 Māchāktōōs kuriibē miisin kāānēētēywēēk chēbo man kuu wōloo /kikiineetita sukung'eet kōōtitiir biiko alak ām kāānēētēywēēchoo ānkōōburyoong'tooy biiko choo kwiilē ng'aleechaa. 10 Āmwooyē kuu nyooto, kuuyu mii :biiko chēē chaang' chēē cheemakwiiliis. Biich :bichu chēē bōloobōlootē baateey, ānkōōbootootē biich mētēwoy. Nteenee chēē yēyootē ng'aleechu miisin ku choo isōōtē kule ākoy /kiimuraatan chii sukuchamta :Yēyiin. 11 Ikērē koong' bichoo, kuuyu mii kōōbootootē koorin kumukuul kōōnēētootē tukuuk chēē māyēmāktōōs kule /kiinēētē. Nteenee tōōrtooy :muchas kuyeyaat kuu nyooto. 12 Kimwooy mbo :wōōrkooyoontēēng'waa akeenke kule, “Kiblembechiis ākookoy :biikaab Kērēētē ānku biich chēbo rōkōs, burēn ānku chēēmooyēētiis.” 13 Man :ng'ālyoontoonoo. Kunyoo, iburyoong'tooy bichooto sukung'eet kurub ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām kēēlto nyēē karaam 14 amarub tukuuk chēē inēētē :Yuutayeek alake nto kiruutēkaab biich buch. Kiikuchuunnyēē :bichu ng'ālyoontēētaab manta. 15 Tiliil :kiy ake tukul ām wōlēē mii biiko choo /kiikiitiliil. Nto choo mā tiliilēch āmēēyēnchinē, ku māmii :kiy nyēē tiliil ām wōlēē mii :choo. Kubooyiit man, kikwoonykwoonyākiis :mētēwookwaa nyēē -mēēnkētē kiyēē karaam āk nyēē miyaat. 16 Yēyē keey :bichoo kule inkētē Yēyiin, nteenee ibooru :ātēbuutēkwaa kule -mēēnkētē. Biich :bichoo chēē kiikumiyātiitu ānku kāwōōt nyēē māyēmootiin mbo kuyey kiy ake tukul nyēē karaam.

Tiitō 2

1 Nto inyiing', Tiitō, ku māchāktōōs 'inēētē kurubta keey āk kāānēētēywēēkaab man. 2 Māchāktōōs :booyik kuriibē keey ānkuyēk booy chēē koonyitootiin ānku chōbootiin, chēē ikoosēē keey :Yēyiin kuyitita ānkuboonto chamateet āk muytaayeet. 3 Inēētē nkicheek chēēbyōōsōōk kōōbuur kuu wōlēē māchāktōōs kōōbuurtooy :choo bo Yēyiin. Kutayee keey seemseemnyeet ankutayee keey bōōkitēēt. Nto kiyēē māchāktōōs kuyēyē ku nyi: Kōōnēētē kooruuk choo tāku minkēēch kule kuchāmē saanikwaa āk lōkōkwaa. 5 Makooneet :chēēbyōōsōōchoo kooruuchoo kuriibē keey ānkuyēk koor chēē churtootiin, kuyēyē kāroomin yiisyōōnuutēkwaa ām kēēstoon ānkuyēk koor chēē kāroomēch :mooni. Māchāktōōs kōōywēyē saanikwaa sukung'eet ku -/makeenyeeree ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 6 Inēētē nkicheek āybēēriik kuriibē keey. 7 Nto inyiing' nkit, iyey kiy ake tukul nyēē karaam sukukaseeniing' :biiko chuut. Yoo inēētē biiko ku māchāktōōs inēētiisyē ām kēēlto nyēē churtaat ānku chōboot. 8 Yoo i-āmu lōkōōy, māchāktōōs kubo man, sukung'eet māmii :kiyēē iyyoong'unēē :chii kumāchē kukwiiling'. Nto yoo māchē :chii kukwiiling', ku mākōōsuuyto :nyoo nkityō, kuuyu māmii :kiy nyēē miyaat nyēē imuuchē kumwooy kurubta keey āk acheek. 9 Māchāktōōs kōōywēyē :motwoorik mokorēēnikwaa ānkuyēyē kiy ake tukul nyēē ing'ērēēchē mokorēēnichoo āmāmāchāktōōs kukētyinē mokorēēnikwaa ng'ālyoo 10 āmāchōōrēē tukuukwaa. Nteenee māchāktōōs kōōboorchinē mokorēēnikwaa kule kāroomēch :icheek /ānkiikoosēē keey ām kiy ake tukul nyēē imuuchē kuyey kāānēētiisyēētaab Kāārārookiintēēnyoo Yēyiin kung'ērēkyi :biiko. 11 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu kōōkōōboor :Yēyiin kule chāmē chii ake tukul. /Kiirāroochē chii nyoo ikoosēē keey Yēyiin. 12 Yēyēēch :chamateetaab Yēyiin keetay tukuuk choo mā bo Yēyiin āk mbo tukuuk choo bo kōōrooni, ānkēēminy nyēē kēēriibē keey, nyēē churtaat ānku nyēē rubtooy keey āk wōlēē māktooy :Yēyiin. 13 Kiikōōbēruurēēch :Yēyiin kule yoo tākēēminyē kōōrooni ku kiikēnēē keey bēsyēēt nyoo iyēēwunēē :Kāārārookiintēēt Yēēsu Kiriistō. Yooto yēē +makeekas lēbkēēyyēētaab Mokoryoontēēt Yēyiin nyoo wōō. 14 'Inkēt kule kiikooyto :Yēēsu soboonnyii sukuwālāng'unēēnēēch wōlēē mii :rōkōsto tukul sukung'eet kōōtiliilēēch kēēyēku cheechii :acheek choo kēēmāchē miisin kēēyēyē tukuuk chēē kāroomēch. 15 Kunyoo, 'inēētē ng'aleechaa kaamwaay ititiirē chuut ānkiiyisu ām kāāmuukēywēēkaab Yēyiin nyēē mēēbērē makumoontiing' :chii.

Tiitō 3

1 Māchāktōōs isōōwu biikaab Yēyiin kōōywēyē bāytooyik āk kāāntōōyik ānkuyēytooyootiin kuyēyē kiy ake tukul nyēē karaam. 2 Māchāktōōs mbo subak ku māng'āloolootēē biiko alak nyēē miyaat āmāwookuutyēē. Māchāktōōs kutālāyiitu ām wōlēē mii :chii ake tukul ānkuyibē keey ng'wēny. 3 Kany ābooruung', kikēēkōryootiin :nkacheek bēsyēēt ake ānkēēyēyē kēwēynātēēt. Kikiikēētēwēchāksē ankiikoolaambuucheech :tukuuk tukul chēbo leles āk tuuyintaab moo. /Kikiikeetayeech ānkikēētāyē :nkacheek biiko alak. 4 Nteenee, yu kāwokōōboorwēēch :Yēyiin kāroomnyēēnyii āk wōlēē chāmtooy biiko, yooto kooraraacheech. 5 Kiiraraacheech āmēēbērē sōō kule kuuyu kikēēyēyē tukuuk chēē churtootiin, nteenee kubo riirikyii chēē kiriireeneech. /Kikiitiliilēēch yoo /kikēēsichēēch subak ānkēēnyōōru soboonto nyēē lēēl kubununēē Tāmirmiryēētaab Yēyiin 6 nyoo /kikēēroonkyēēch ām choong'into kubununēē Yēēsu Kāārārookiintēēnyoo. 7 Kiyey kuu nyooto sukung'eet keechurte ām taayeenyii kubo chamateet nyēē boontēēnēēch ām riirikyii /ānkēērōōbwēēch soboontaab kibchuulyo nyoo kiikēnēē keey. 8 Ng'ālyoo :nyooto nyēē /kiikoosēē keey. Māchāktōōs ikas kule kēēnkēt :biiko ng'aleechu kāroomin sukung'eet kunyōōr mooyēēt :choo iyēnchinē Yēyiin kuchōb āsiiswēkwaa kuyēyē tukuuk chēē kāroomēch. Yoo kayey :biiko ng'aleechaata, mākukārāmchi. 9 Nteenee itayee keey kwiilateet nyēē berber, ankiitayee keey mbo subak itētu kooynōōy chēbo Yuutayeek chēbo kēny, itayee keey wookuutyēēt āk kwiilateet nyēē rubtooy keey kiruutēkaab Yuutayeek, kuuyu māyibwook kiy ānku bo buch. 10 'Irwookyinē chiito nyēē yibu bcheyateet nyēbo taayta, nto mii yoo, 'irwookyi subak, nto yēē mākāsē, itayee keey. 11 Māchāktōōs 'inkēt kule kwaanykwaanyaat :chiichoo ānkōōbooru mbo :ng'ōōkisto nyēē boonto kule machurtaat. 12 Yoo kāāyooku Arteema nto Tukiikō, isāru keey areet akeenke ākoy Nikōbōōli. Kaasoot kule wāāmuunyēē wōlooto ām yiiwootēēt nyi chōōnii. 13 Iyey wōlēē 'imuuktooy iyoomiis Seena nyoo tinyē kiirnātēētaab kiruutēk. Iyēētyēēchi nkinee Ābōōlō ām kēēltaab too ankiikas kule kānyōōr kiy ake tukul nyēē māchē. 14 Māchāktōōs kōōnkēt :biikyoo kōōnēmchi keey kuyēyē tukuuk chēē kāroomēch, sukung'eet kunyōōru kiyēē māchē ām bēsyō ake tukul, āmēēbērē kule kuyēku burēn. 15 Isubooyiing' :chii ake tukul nyēē kiibuurtooy keey ām wōli. Kunyoo, isubaay :nkinyiing' biiko choo chāmēēch ānkōōkoosēē keey Yēyiin kuu acheek. Kōōbēruurook Yēyiin akweek tukul.

Filēmōōn 1

Iburaneek 1

1 King'āloolchinē :Yēyiin kēny mbo kuuko areet chēē chaang' ām kēēlwookik chēē chaang' kubununēē ng'ālooltooyikyii, 2 nteenee ām bēsyōōsyēchu bo lēt king'āloolwēēch kubununēē lekwenyii nyēē kiikurōōbchi kiy ake tukul. Lakwanaata nyēē kiyēyēē :inee kōōrēēt barak āk ng'wēny. 3 Kēēkāsēē lakwanaa wōōyintaab Yēyiin. Inee nyooto kerkeey Yēyiin bakeenke ānkubāwu kōōrēēt barak āk ng'wēny ām kāāmuukēywēēkaab ng'ālyoontēēnyii. Yu kāwokume sukōōtiliil biiko ām choolwookātēēng'waa, kuwēēchi keey barak wokutēbunēē āwutaab taay nyēbo Yēyiin nyoo bāwu kiy ake tukul. 4 /Kikeeyey lakwanaa kunyōōr wōōyinto kusiir malayikaanik. /Kēēkuurē inee kule Lekwetaab Yēyiin ānkuboonto kaayneet nyēē wōō kusiir kaayna ake tukul nyēbo malayikaanik. 5 Ara, malayikeet nkōnō nyēē kiikumwoochi :Yēyiin kule, “Inyiing' lekwenyuu! Kāāyēku ra kōōn.”? Mānāāmwooy yēēt ake :Yēyiin kurubta keey malayikeet kule, “+Māāyēku kwaan ānkuyēk lekwenyuu.” 6 Nto subak yu kēēyook :Yēyiin lekwenyii kibooreet kuchō kōōrooni, kimwooy kurubta keey lakwanaa kule, “Kukutunkyi :malayikaanik tukul inee.” 7 Kurubta keey āk malayikaanik /kikēēmwooy kule, “Kiyey :Yēyiin malayikaanikyii kukerkeyiitu yoomat, motwoorik chēē kerkeey āloolātēētaab maat.” 8 Nto kurubta keey āk Lekwetaab Yēyiin /kikēēmwooy kule, “Ōō, Yēyiin, mākōōbuur bāytooyiisyēēng'uung' ākookoy! Ibāytēē biikuuk ng'ālyoontēētaab manta. 9 Ichāmē ng'ālyoo nyēbo man ānkiiwēchē kiy nyēbo rōkōs. Kunyi, ii, Yēyiin, kiikung'aabing' :Yēyiintēēng'uung' ānkukōōning' ng'erekweek kubiir choo ōboontē keey.” 10 /Kikēēmwooy subak kule, “Ām taayta, 'kiiyey :inyiing', Mokoryoontēēt, kōōrēēt kumukuul, ankiiyeyee āwunnyēkuuk kiy ake tukul ām barak. 11 Mākubootyo :tukuuchoo tukul, nteenee +mēēng'ētu :inyiing'. Makuyoosiit :barak āk ng'wēny kuu sirooy. 12 +Mee-aruny :inyiing' tukuuchoo kuu sirook anku +/mākēēwēēchwēēchē kuu sirooy chēē /kiiloochē, nteenee mākoy iweechakse :inyiing', āmēēyōōsiitu ākookoy.” 13 Ara malayikeet nkōnō nyēē kiikumwoochi :Yēyiin kule, “Itēbunēē yēēb āwunyuu bo taay ākoy bēsyēēt nyēē +māāsyēēntēē buunikuuk.”? 14 Malayikaanik :nee nanyuun? Icheek ku tāmirmirook tukul choo yēchinē Yēyiin yiisyēēt ānkōōyooktooy :Yēyiin bākuyēētyēēchi biiko choo +/makiiraraach.

Iburaneek 2

1 Kunyi, māchāktōōs kēēkiilchi miisin ng'ālyoontooni kiikeekas, simakiichabaayte. 2 Bo man :kiruutēkaab Yēyiin choo /kikēēmwoowu kubununēē malayikaanik nyēē yoo kameeywey :chiito, mākunyōōr ng'wooninto nyēē misyinē. 3 Ara, ii, kēēchililtooy ānō, yoo kāmākēēyēbchi yiit ng'ālyoontooni wōō bo kaararaacheet? Kisimkwoom :Mokoryoontēēt ng'ālyoontooni ānku chākōōrōōbērwēēch :choo kikāsē kule kibo man. 4 Kiiboor mbo subak :Yēyiin kule man :ng'ālyoontoonoo kubununēē tukuuk chēbo kwong'uut chēē teer ānkōōkoochi biiko rōōbēywēēkaab :Tāmirmiryēēnyii kuu wōloo māktooy :inee. 5 Manaayey :Yēyiin malayikaanik kubayta kōōrēēt nyoo chōōnii nyi kēēng'āloolēē. 6 Mii ām siruutēk :yēē mwoochinē :chiito ake Yēyiin kule, “Ara, nee :chii siisōōtē :inyiing'? Nee naas :chii siiriibē :inyiing'? 7 'Kiiyey chii kumining'iit bēsyōōs chēē ng'ēri ām malayikaanik. Nteenee 'kiisoot ikoochi wōōyinto āk koonyit, 8 ankiiyey kubayta tukuuk tukul.” Yoo /kēēmwooyē kule “kubayta tukuuk tukul,” māmii :kiy nyēē mābāytooy. -Mākēēkāsē raat kubāytooy :biikaab Yēyiin tukuuk tukul, 9 nteenee kēēkāsē Yēēsu nyēē /kikeeyey kumining'iit bēsyōōs chēē ng'ēri ām malayikaanik ku /kāākiikoochi wōōyinto āk koonyit, kuuyu kime kubo biiko tukul ām chamateetaab Yēyiin. 10 Kiyey :Yēyiin kiy ake tukul ānkuriibē. Kunyi, kimisyi kunyalil :Yēēsu sukuyeyakay :kiyēē kichōb :Yēyiin, ānkōōrēētoot lōkōkaab Yēyiin chēē chaang' bākunyōōr :nkicheek wōōyinto. Kunyoo, Yēēsu nyēē intōōchinē biiko /kiiraraach. 11 Kubo kwaan akeenke :Yēēsu nyoo itiliilē biiko āk choo /kākiitiliil. Neennyi nanyuun, māmuyē :Yēēsu kukuur bichoo kule mbo ng'eetaabiya, 12 mwoochinē kule, “+Maang'alaaleeniing' ām wōlēē mii :mbo ng'eetaabiya! +Māāsiltiing' ām taayeetaab bichoo kēēruruuch keey tukul.” 13 Mwooyē subak kule, “+Māākoosēē keey inee.” Ānkumwooyē subak kule, “Āboontē keey ām yu lēēkōōk chēē kōōkukōōno :Yēyiin.” 14 Kiyēk :nkinee Yēēsu chii kukerkeyiit :lōkōchooto sukung'eet kōōbēlēē meenyii Buunyoontoonoo boonto kāāmuukēywēēkaab meet 15 ankootyaakta biiko choo kōrātootiin kwaak ām muyātēēt kubo meet. 16 Kubooyiit man, kimāmāchāktōōs chakootyaakta :Yēēsu malayikaanik, nteenee kichākōōtyooktooy biiko choo kwoonēē kōōtaab Abraam. 17 Kunyi, kimāchāktōōs /keeyey inee kuu mbo ng'eetaab kaamet ām keel ake tukul, sukuyēk bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō nyēē riirēē biiko /ānkiikoosēē keey ām yiisyēētaab Yēyiin. /Kikeebakach /sikēēnyōōchi kaat biiko tukul ām choolwookātēēng'waa. 18 Imuuchē raat kuyēētyēēchi biiko choo /kakeetyem, kuuyu /kikeetyem nkinee /ankiinyaliil.

Iburaneek 3

1 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, choo kikuurook :Yēyiin ankootabaanaak ōyēku cheechii! Ōsōōtyēēchi baa kiyēē /kiibooru yoo /kēēmwooyē kule kichākuyēk Lēbkēēyiintēēt :Yēēsu ānkuyēk Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō. 2 Kikoonyit :inee Yēyiin nyoo kitōōlē kuyēchi yiisyooni, kuu yoo kikoonyitē :Muusa kuyēyiis ām wōlēē mii :biikaab Yēyiin. 3 /Kēēkoonyitē chiito nyoo kitēēchē kōōto kusiir kōōto nkit. Ām kēēlto nyēē wuu nyooto /kēēkoonyitē Yēēsu kusiir Muusa. 4 Tēēchē :biiko koorin alak tukul, nto Yēyiin kuyēyē tukuuk tukul. 5 Kikoonyitē :Muusa yiisyēēnyii tukul kuu motwooriin ām wōlēē mii :biikaab Yēyiin ānkiimuutyoonu ng'aleek chēē kimākōōboor :Yēyiin ām kēnyiisyēk choo kimii bākukwoonii. 6 Nteenee koonyitoot :Yēēsu kuu kibooreetyeetaab Yēyiin kōōyyoonkyinē kaytaab Yēyiin. Kēēbooyē :acheek kayaata, kātikoo kēētāsē taay kēēkiilchinē ānkēēng'ērēkyinē kiyoo kiikēnēē keey. 7 Ōnkēt :akweek kule mwooyē :Yēyiin kubununēē Tāmirmiryēēnyii kule, “Yoo kookas ra kiyēē āmwoowook, 8 -mooyaam mētēwoy kuu yoo kiyēyē :bichoo kikwiiloo ām bēsyōōsyēkaab tyēmiisyēēt ām kōōroonoo ki surkwēēn. 9 Kiiyiimaa :mbo kuukoong' ānkukōchōnkyoo, ānkoo kikiikukas ng'aleekaab kwong'uut choo kyāāyēchinē icheek ām kēnyiisyēk artam. 10 Kunyi, kyāānyēērchi bichoo ankaamwaay kule, ‘Bootyootiin ākookoy ankiikutay kurub mākuutēkyuu.’ 11 Kyāāmwoochi bichoo ng'ālyoo nyēē ng'waa miisin. Kyāālēēnchi, ‘Mākoy kukwa kanyuu bākiimuuny :tukul.’ ” 12 Kunyi, ii, mbo ng'eetaabiya, ōriib keey simōōchoolwookēn ōchuunnyēē Yēyiin nyoo soboot amatookaasee keey. 13 Kōōtitiirē :chii chiito ake ākookoy, yoo tāku bēēt :kōōro, simaberberiit :chii ām akweek kubo choolwookātēēt ankooyaam mētinyii. 14 Yoo kakeetas taay kiikoosēē keey Yēyiin ākoy bēsyēētaab lētuut kuu yoo kikēētoowu, +/mābākēēbchēwēēch kiyēē kinyōōr :Kiriistō. 15 Kuu yoo /kātākēēmwooyē kule, “Yoo kookas ra kiyēē āmwoowook, -mooyaam mētēwoy kuu yoo kiyēyē :bichoo kikwiiloo.” 16 Mbo ng'oo :chēē kikas kiyēē kimwooy :Yēyiin ankukwiil? Ara, ma icheek :tukul choo kiing'ēētēē :Muusa kōōrēētaab Miisir? 17 Ng'oo chooto kinyēērchi :Yēyiin kēnyiisyēk artam? Mā bichoo kikiikuchoolwookēn, choo kibēkyinē kōōroonoo ki surkwēēn? 18 Yoo kimwoochinē :Yēyiin bichoo ng'ālyoo nyēē ng'waa, kimwooy kule, “Mākoy kukwa kanyuu bākiimuuny :tukul.” Ki mbo ng'oo :choo king'āloolēē :Yēyiin? King'āloolēē bichoo kikōchōnkyinē inee. 19 Kēēkāsē ām yuutēyu nanyuun kule mānāānyōōr :bichoo kāāmuung'taab Yēyiin, kuuyu mēēbērē kiikoosēē keey inee.

Iburaneek 4

1 Okany kēēriib keey, sukunyōōr :chii ake tukul kiyoo tākukuurtoowēēch :Yēyiin kule +makeebe kanyii bākiimuuny tukul. 2 Kookeekas lōkōōywēk chēē kāroomēch kuu yooto kikāsē :bichooto. Mānāāyēētyēēchi :lōkōōywēchoo bichoo kuuyu mānāākōōyēnchi ng'aleechaata kikāsē. 3 Kēēbēētii :acheek kaab Yēyiin choo kiikoosēē keey inee bākiimuuny tukul. Wuu yoo kimwooyē :inee kule, “Kyāāmwoochi bichoo ng'ālyoo nyēē ng'waa miisin. Kyāālēēnchi, ‘Mākoy kukwa kanyuu bākiimuuny :tukul.’ ” Kimwoowu :Yēyiin ng'aleechu ānkoo kichōboot :kāāmuung'ooto kuchakee keewaany :inee kuyey kōōrēēt. 4 Ām siruutēk, mii :yēē mwooyē kurubta keey ākoo bēsyēētaab tisab kule, “Ām bēsyēētaab tisab kōōmuuny :Yēyiin, kuuyu kikiikoowaany yiisyēēnyii.” 5 Nto subak kuu yoo kātākēēmwooyē: “Mākoy kukwa bākiimuuny :tukul.” 6 Mānāābākōōmuuny āk Yēyiin :biiko choo kibo taay choo kikas lōkōōywēk chēē kāroomēch, kuuyu mānāākōōyēnchi lōkōōywēchooto. Nteenee mii :alake chēē /kēēchāmchinē bākōōmuuny āk Yēyiin. 7 Kiikusātyi :Yēyiin bichu bēsyēēt bākōōmuuny āk inee nto bēsyoonooto ku raat. King'āloolē :Yēyiin kubununēē :Tāwuti kukaakukeeyta :kēnyiisyēk chēē chaang' kuchakee katay :bichoo bākōōmuuny āk Yēyiin. Kimwooy ng'aleechu /kātākēēmwoowook kule, “Yoo kookas ra kiyēē āmwoowook -mooyaam mētēwoy.” 8 Nto kikiiyiitita :Yooswaa biiko wōloo kibākōōmuunyēē āk Yēyiin, nto mēēbērē king'āloolēē :Yēyiin bēsyēēt ake subak nyēbo kāāmuung'to. 9 Kunyi, tākumii :bēsyoonoo bo kāāmuung'to kubo biikaab Yēyiin. 10 Chiito nyoo imuunyē āk Yēyiin ku kiikōōmuunyēē :nkinee yiisyōōnuutēk kuu yoo kiimuunyēē :Yēyiin yiisyōōnuutēkyii. 11 Okany nanyuun keeyey kuu wōlēē kiimuuktooy sikēēnyōōru kāāmuung'taab Yēyiin ameechabaayta :chii ake tukul kurub kōchōōng'nātēētaab chuut. 12 Boonto kāāmuukēywēēk :kiyēē mwooyē :Yēyiin ānkuyēyiisyē ākookoy. Ng'atiib :ng'ālyoontoonoo bo Yēyiin miisin kubiir rōōtwo nyoo litaat :wook tukwaay. Chutitooy :ng'ālyoontoonoo ākoy koowēēt āriit, ānkōōbooru tēērchinooyēētaab kiyēē māchē :mooyēēt āk kiyēē māchē :Tāmirmiryēēt. Iboorchinē biiko yoo karaam nto ku miyaat :kiyēē māchē :icheek kuyey āk kāāsōōtēywēēkwaa. 13 Māmiitē :kiy nyēē imuuchē :chii kuwunyee Yēyiin. Ng'aanyaat :chii ake tukul ānkumiitē kibchuraat ām taayeetaab Yēyiin nyoo makootiilweech ng'aleek. 14 Okany nanyuun kēēkiilchi ng'aleechaa kiiyēnchinē, kuuyu kēēboontē Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō nyēē kiikuwo Barak wōloo mii :Yēyiin. Nyooto ku Yēēsu Lekwetaab Yēyiin. 15 Riirēē :Bēēliintoonoo wōō bo kōrōsēēk kuskuusyēēnyoo, kuuyu /kikeetyem inee ām keel ake tukul kuu nkacheek ānkoo mēēbērē kikiikuchoolwookēn. 16 Kunyi, okany keebe nyēē -mākēēmuytōōsii keeyit wōloo bāytooy :Yēyiin sukuyēētyēēchēēch ām kiisayta ākoo chamateenyii yoo kēēmāchē /kēēyēētyēēchēēch.

Iburaneek 5

1 /Kēēkwēyē bēēliintēētaab kōrōsēēk ake tukul nyēē wōō ām wōlēē mii :biiko /ankeetool kuyēchi Yēyiin yiisyēēt kubo bichooto. Ikoochinē tukuuk Yēyiin ānkubēēlē kōrōsēēk kōōwuunto choolwookātēēt nyoo kiikuyey :biiko. 2 Imuuchē :inee kuyib muutyo biiko choo /kēēmoosē ānkukustooy, kuuyu kuskus :inee. 3 Kiyooto nyēē māchāktōōs kuyey kōrōsēēk kubo ng'ōōkiswookik cheechii kuboonto keey āk ng'ōōkiswookik choo kiikuyey :biiko alake. 4 Māmii :chii nyēē tōōlchinē keey kuyēk bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō. Yēyiin nkityō nyēē kuurē chiito kuyēk bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō kuu Aroon. 5 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, mānāātōōlchi keey :Yēēsu yiisyoonoo bo koonyit kuyēk bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō. Nteenee Yēyiin nyēē kimwoochi kule, “Iyēku lekwenyuu. Kāāyēku ra kōōn.” 6 Kimwooyē subak ām yēēt ake kule, “+Mēēyēku bēēliintēētaab kōrōsēēk ākookoy, ikerkeeye Mēlkisētēēk.” 7 Kumii :Yēēsu kōōrēēt kisooyē kukuurchinē barak ānkuriirchinē Yēyiin, nyēē kiimuuchē kooraraachee inee meet. Kikāsyi :Yēyiin, kuuyu kiyibē keey ng'wēny :Yēēsu anku kiikōōnēmchi keey Yēyiin. 8 Ānkoo ki Lekwetaab Yēyiin :Yēēsu, kiineet keey kukoonyit kwaan kubuntēē nyāliluutēk. 9 Yu keewaany :Yēēsu yiisyēēt nyoo kichōbchinē :Kwaan, /kikeetool kuyēk bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō kukerkeyiit Mēlkisētēēk sukōōkoochi soboontaab kibchuulyo biiko choo ikoosēē keey inee. 11 Kēēbērē nto keemwaay chēē chaang' kurubta keey āk ng'aleechuutēchu, nteenee wuuy kuuyu ōyēku biich chēē -mōōkāsē ng'al areet akeenke. 12 Māchāktōōs ku kwoomuuch oneet biiko alak kuunyi, nteenee tōōmiitē ōmāchē /kiineetaak subak kāānēētēywēēkaab taayta chēbo ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Yēē kātōō-āmē āmiikaab biiko chēē wōōyēch, ōmāchē /kiikuuyeenaak chēēko. 13 Chii nyoo lwēē chēēko tāku leekwa nyēē -mēēnkēt kiyēē karaam āk nyēē miyaat. 14 Biiko choo kiikooneet keey ām kāāsōōtēywēēkwaa kōōnkēt kiyēē karaam āk nyēē miyaat :chēē imuuchē kwaam āmiikaab biiko chēē wōōyēch.

Iburaneek 6

1 Okany keetas taay nanyuun kēēkich ānkēēsātyi komos kāānēētēywēēkaab taayta chēbo lōkōōywēkaab Kiriistō. Māmāchāktōōs subak kēēchubtē toloochichu bo kāānēētiisyēēt kule keeweeksee miyootyēēt nyoo kwēryootēēch wōlēē mii :meet, āmāmāchāktōōs kiineet subak chii kookaasee keey Yēyiin. 2 Mēērook kēēkētyi keey mbo subak kiineet chii wōlēē /kiibātisāntooy biiko ākoo wōlēē /kiikoochintooy āwunnyēk, ng'eeteetaab meet āk ng'woonintaab kibchuulyo. 3 Nteenee, kēētāsē taay āk kāānēētēywēēk alak yoo kāchāmwēēch :Yēyiin. 4 Yoo kisimkōōnkēt :biiko lēbkēēyyēētaab Kiriistō, ankiikuchamcham rōōbēywoontēētaab Barak, kunyōōr Tāmirmiryēētaab Yēyiin, kuchamcham kāroomnyēētaab ng'ālyoontēētaab Yēyiin, ankukas wōlēē wuu kāāmuukēywēēkaab kōōrēēt nyēē lēēl nyoo chōōnii, ankutay Kiriistō subak, ku mēēmuuchāktōōs kuweeksee miyootyēēt subak, kuuyu yoo katay :bichooto Yēēsu, ku kerkeey nyēē kākwērtoochi Lekwetaab Yēyiin subak murtooywoontēēt ankuyey /kiinchuruur. 7 Kerkeey :biikaab Yēyiin mbareet. Ibēruurē :Yēyiin mbareet nyoo rōōbēnchinē ankuyey āmiik chēē yēētyēēchinē biiko choo choonē. 8 Nteenee mbareet nyoo kābiityēē :kātooy āk wuuyo ku buch :nyoo ānkumiitē wokuchubē :Yēyiin ānku +/mākiimukuusēē maat ām bēsyēētaab tabanta. 9 Lēyyē chōōrōōnuutēkyuu, ānkoo kakeeng'alaal kuu nyiitēnyi, kiinkētē kule ōyēyē :akweek ng'aleek chēē kāroomēch, kuuyu kiiraraachaak kuchurta. 10 Churtaat :Yēyiin yoo itiilchinē chii ng'al. Māwuutyēē yiisyēēng'woong' nto ku chamateet nyoo kyōōboorchi inee ōyēētyēēchinē biikyii ānkōōtāsē taay ōyēētyēēchinē bichoo. 11 /Kēēmākyook akweek tukul o-am booryēēt ōyēyē kuu nyooto ākoy bēsyēētaab tabanta sōōkich ām kiyoo ōkēnēē keey. 12 -Mākēēmākyook ōyēku burēn, nteenee kēēmāchē orub biiko choo ikoosēē keey Yēyiin miisin ānkumuytoochinē sukunyōōr kiyēē kiikukuurtoochi :Yēyiin. 13 Yoo kimāchē :Yēyiin kōōtitiir kiyēē kikuurtoochinē Abraam, kiiwaal keey nkit kule makuyey kiyooto, kuuyu kimāmii :chii nyēē kiwōō kubiir inee. 14 Kiiwaal keey kule, “+Māābēruuriing' inyōōru muchōkōrōōnik chēē chaang'.” 15 Kikānyiis :Abraam kumuytooy, ānkinyōōr kiyoo /kikēēkuurtoochinē. 16 Yoo iwoolchinē keey :chii kiito ake kukuurē chii nyēē wōō kubiir inee nto yooto kuchāmē :biiko ng'aleechaata. 17 Kuuyu kimāchē :Yēyiin kōōboorchi kāroomin biiko choo kimākunyōōr kiyēē kikuurtooy kule -mēēmuuchē kuweek ām kiyēē kiikukuurto, kōōwoolchi keey ng'aleechaata. 18 Kunyi, kiyey :Yēyiin tukuuk āyēēng'. Kiiwoolchi keey ng'aleek, ānkukuurto kōōbooru kule mākoy kuweechweech kiyēē kāākumwooy āmēēbērbēēriisyē. Kiyey kuu nyooto kōōtitiirēēch acheek miisin choo kiikēēmwēchi inee kukerekteech sikēēkōōbchi kiyoo kiikēnēē keey. 19 Ititiirēēch :kiyoo kiikēnēē keey kuu bōrōōwēēt nyēē wuuy miisin nyēē kakeerat nyēē karaam ām Kitōōkiitaab Kōōtaab Yēyiin ām Barak. 20 Kiwo :Yēēsu Kitōōkiinoo kōōntōōwēēch kubuntēē sireet nyēē /kikeeng'aree kōyoo sukusoom Yēyiin kunyōōwēēch kaat ām ng'ōōkiswookikyoo. Kunyoo nanyuun kiikuyēk :Yēēsu bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō nyēēnyoo nyēbo ākookoy kuu Mēlkisētēēk.

Iburaneek 7

1 Ki bāytooyiintēētaab kiriinkēētaab Sālēēm :chiichi /kēēkuurēē Mēlkisētēēk ānki bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēbo Yēyiin nyoo tōrōōr miisin. Yoo kichōōnēē :Abraam booryēēt nyoo kiibēlēē bāytooyik, kituuyēē :Mēlkisētēēk ānkōōbēruur inee. 2 Kiikoochi :Abraam chiichoo ng'ooluutyēēt akeenke ām taman nyēbo tukuuk choo kibāru. Ibooru :kaaynaani bo Mēlkisētēēk kule “Bāytooyiintēētaab manta.” Ibooru :ng'ālyoontooni bo Sālēēm kule tāloosyēēt. Kunyi boonto :Mēlkisētēēk kaayneet ake subak nyēē /kēēbērē “bāytooyiintēētaab tāloosyēēt.” 3 Māmii :yēē ibooru kwaaniitaab Mēlkisētēēk nto ku kaamet āmāmiitē mbo :yēē ibooru areenyii, nto ku bēsyēēt nyēē /kikēēsichēē nto nyēē kimēē. Bēēliintēētaab kōrōsēēk :inee nyēbo ākookoy kuu Lekwetaab :Yēyiin. 4 Ōsōōtyi baa :akweek wōōyinto nyoo kiboonto :Mēlkisētēēk. Kiikoochi inee :kuuko Abraam ng'ooluutyēēt akeenke ām taman nyēbo tukuukyii tukul choo kinyōōrtooy booryēēt. 5 Kimākyinē :kiruutēkaab Muusa kuyibchinē :biiko kōōtaab Laawi choo bēēliikaab kōrōsēēk ng'ooluutyēēt akeenke ām taman ām tukuuk chēē kiboonto. Kinyōōrunēē :kōyoo bo Laawi tukuuchoo mbo ng'eetaab kaamet ānkoo kibo :icheek tukul Abraam. 6 Ānkoo kimāchōōnēē :Mēlkisētēēk kaab Laawi, kikwēchi :Abraam ng'ooluutyēēt akeenke ām taman nyēbo tukuuchoo kiboonto. Kiibēruur :bēēliintoonoo bo kōrōsēēk Abraam nyoo kikuurtoochinē :Yēyiin bērur. 7 Chiito kwaak nyoo ibēruurē ake ku wōō :nyooto kubiir nyoo /kākiibēruurē. 8 Kiiruruuchē :bēēliikaab kōrōsēēk bo kaab Laawi choo bēku ng'ooluutyēēt akeenke ām taman nyēbo tukuuk chēē kiboonto :biiko. Nteenee /kēēmwoowēēch kule soboot Mēlkisētēēk ākookoy. 9 Imuuchē :ake kumwooy mbo kule kiikooyto :nkinee kōōtaab Laawi ng'ooluutyēēt akeenke ām taman bēsyoonoo kubuntēē Abraam, 10 kuuyu yoo kituuytōōs :Abraam ākoo Mēlkisētēēk kitākumii :Laawi mooyēētaab kuukaanyii Abraam. 11 Kiiyyoonkyinē :bēēliikaab kōrōsēēk chēbo kaab Laawi kiruutēkaab Muusa. Nto /kikēēyēyē biiko kuchurta kubununēē bēēlsēētaab kōrōsēēk kurubta keey kiruutēkaab Muusa, nto kimāmāchāktōōs kuchō :Yēēsu nyoo ki bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē teer kuu Mēlkisētēēk. Nto kiimuuchē kuyem bēēliintēētaab kōrōsēēk ake kuu Aroon nyoo kichōōnēē :kōōtaab Laawi. 12 Kunyi, yoo /kakeeweech kōōto nyēē māchāktōōs kukwoonēē bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch, kumāchāktōōs /kiikeer nkicheek kiruutēk. 13 Nteenee, kimāchōōnēē :Yēēsu nyooto /kēēng'āloolēē kōōtaab Laawi. Ām kōōto nyēē kichōōnēē :Yēēsu, māmii :chii nyēē kiikuyēk bēēliintēētaab kōrōsēēk. 14 Tookunoot kule /kikēēsichē Mokoryoontēēnyoo kuchōōnēē kōōtaab Yuuta, āmāmii :yēē mwooyē :kiruutēkaab Muusa kule imuuchē kukwaanee :bēēliikaab kōrōsēēk kōyi. 15 Kōōkutook ra :bēēliintēētaab kōrōsēēk ake nyēē kerkeey Mēlkisētēēk. 16 Yoo /kikēēyēyē Yēēsu kuyēk bēēliintēētaab kōrōsēēk, mēēbērē /kikeerub kiruutyēēt nyoo mwoowu kōōto nyēē māchāktōōs kukwoonēē :bēēliikaab kōrōsēēk. Nteenee /kikēēyēyē kuyēk bēēliintēētaab kōrōsēēk kurubta keey kāāmuukēywēēkaab soboonto nyēē mēēmuuchāksē /kiimukuus, 17 kuu yoo mwooyē :siruutēk kule, “+Mēēyēku bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēbo ākookoy, ikerkeeye Mēlkisētēēk.” 18 Kimēēmuuchē :kiruutēkaab Muusa kuyey chii kuchurta. Kunyi, /kikēēsātyi kiruutēchoo komos, kuuyu kikuskusēch ānki buch. Nto raat kiikēnēē keey kiy nyēē karaam nyēē tākyēēch wōlēē mii :Yēyiin kusiir kiruutēkaab Muusa. 20 Yoo kiyēku :Yēēsu bēēliintēētaab kōrōsēēk, kiititiir :Yēyiin ām yoo kiiwoolē keey. Nto yoo kiyēku :bichoo alake bēēliikaab kōrōsēēk, māmii :chii nyēē kiiwaal keey. 21 Kiyēk :Yēēsu bēēliintēētaab kōrōsēēk yoo kimwoochinē :Yēyiin inee kule, “Kaawaal keey āmēēbērē +maaweech kāāsōōtēywēēkyuu: inyiing' bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēbo ākookoy.” 22 Kunyi, siirē :kiirootyeet nyēē lēēl kiirootyaanaa kibo kēny, anku Yēēsu nyēē ititiirē kiirootyaani lēēl. 23 Kichaang' :bēēliichoo kibo kōōtaab Laawi nyēē yoo kame :ake amatas taay āk yiisyēēt, /kiikeeree :ake. 24 Nteenee, kuuyu soboot :Yēēsu ākookoy, mākoy /kiikeer inee ām yiisyēēnyii. 25 Kunyoo, imuuchē nanyuun :Yēēsu kooraraach biiko kuchurta choo kwoonii wōlēē mii :Yēyiin kubuntēē inee, kuuyu soboot :inee ākookoy ānkusoochinē bichooto. 26 Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō :Yēēsu nyēē imuukwēēch kiyēē kēēmāchē. Tiliil :inee nyēē mātinyē ng'ōōki. /Kiikeesatee wōloo mii :kibng'ōōkisiisyēk /ānkikiitōrōōr ākoy kuyit wōlēē mii :Yēyiin. 27 Makerkeey :inee ākoo bēēliikaab kōrōsēēk chuut alak choo wōōyēch choo kibēēlē kōrōsēēk ākookoy, kubo ng'ōōkiswookikwaa kurook, nto yityo kooruub chēbo biiko. Nteenee, kiikooyto keey :Yēēsu areet akeenke baateey kume, /sikēēnyōōchi kaat biiko ām ng'ōōkiswookikwaa. 28 Kurubta keey āk kiruutēkaab Muusa /kikēētōōlē biiko choo kimāchurtootiin kuyēk bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch. Ānkoo kimii :kiruutēchoo, kiiwaal keey :Yēyiin kutool lekwenyii kuyēk Bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē Wōō ankuchurtaat :inee ākookoy.

Iburaneek 8

1 Ng'ālyoontēēt tukul nyēē kākēēmāchē keeng'alaalee ku kule kēēboontē bēēliintoonooto wōō bo kōrōsēēk nyēē mii kēēbuurēē āwutaab taay yoo bāytooyiisyēē :Yēyiin ām Barak. 2 Yēchinē :inee Yēyiin yiisyēēt ām Kitōōkiitaab Kōōtaab Yēyiin ām Barak nyoo kiyēyē :Yēyiin āmēēbērē biiko. 3 /Kēētōōlē bēēliikaab kōrōsēēk chēē wōōyēch tukul kōōkoochinē tukuuk Yēyiin ānkubēēlē kōrōsēēk. Kunyi, māchāktōōs kuboonto :bēēliintooni bo kōrōsēēk kiyēē mākōōkoochi Yēyiin. 4 Nto kimii :bēēliintooni kōōrēēt, nto mēēbērē ki bēēliintēētaab kōrōsēēk, kuuyu mii :bēēliikaab kōrōsēēk chēē ikoochinē Yēyiin tukuuk kuu wōloo mwooytooy :kiruutēk. 5 Yēyēē :bēēliichoo yiisyēēt Kōōtaab Yēyiin nyoo mii wōlēēb ng'wēny kōōwuuytēē nyoo mii Barak. Yoo kimāchē :Muusa kuteech kēryēētaab Yēyiin, kimwoochi :Yēyiin inee kule, “Māchāktōōs itēēchē kiy ake tukul kuu yoo /kikiibooruung' ām lekem barak.” 6 /Kiikiikoochi Yēēsu yiisyēētaab Yēyiin nyēē karaam kusiir nyoo kibo bēēliichoo. Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, karaam :kiirootyeet nyooto kiyēyē :Yēēsu kusiir kiirootyeet nyoo kibo kēny ānkurwoowunēē :kiirootyaanaa lēēl tukuuk chēē kāroomēch chēē siirē tukuuk alak choo /kikēēkuurtooy. 7 Nto kimāmii :kiy nyēē miyaat ām kiirootyeet nyoo kibo taay, nto /kimākēēyēyē nyoo bo āyēēng'. 8 Mii :yēē /kikeesir yoo kikāsē :Yēyiin choolwookātēēt nyēē kiboonto :biiko kule, “Mwooyē :Yēyiin kule, ‘Mii :bēsyēēt kuchōōnii yēē +maayey kiirootyeet nyēē lēēl āk biikaab Isirāyēēl āk biikaab kōōtaab Yuuta. 9 Mēēbērē makuyeyta keey :kiirootyaanaa āk nyoo kyāāyēyē āk mbo kuukaanyii ām bēsyōōnoo kyāārēētootēē icheek āwut kung'ēētyēē kōōrēētaab Miisir, kuuyu kimākoonyitē :bichoo kiirootyeet nyoo kyāāyēyē āk icheek. Kunyi, kyaa-aste bichoo.’ 10 Mwooyē :Yēyiin subak kule, ‘Kiirootyeet :nyi nyēē +maayey āk biikaab Isirāyēēl ām bēsyōōsyēk choo kwoonii: +Māākoochi mākuutēkyuu mētēwookwaa ānkāāsirchi moonikwaa. +Māāyēku Yēyiintēēng'waa ānku mākuyēk :icheek biikyuu. 11 Māmii :chii ām icheek nyēē makuteebee laatyeenyii nto ng'eetaab kaamet kule, ‘Inkēt Yēyiin!’ kuuyu mākōōnkētoo :biiko tukul kung'eetee nyēē mining' ākoy nyēē wōō. 12 +Māānyōōchi kaat choolwookātēēng'waa āmēēbērē +maasoot subak ng'ōōkiswookikwaa.’ ” 13 Yoo kimwooyē :Yēyiin kule “lēēl” kiirootyaani ku kiikuyey kuyoosiit :nyoo kibo taay. Nto kiy ake tukul nyoo yoosiitu kumii wokubotē.

Iburaneek 9

1 Ām kiirootyeet nyoo kibo taay kimii :Kōōtaab Yēyiin nyēē kiyemaat ām kōōrooni ānkimii :kiruutēk chēē kiiboorchinē biiko wōlēē yēytooy yiisyēētaab Yēyiin. 2 /Kikēēng'ārēē :sireet Kōyoo bo Yēyiin. /Kikēēkuurēē Yaama wōloo /kiiywēyē ānkimiitē yooto :taariit, āk meeseet nyēē /kikiikoochinē mukaatiinek choo /kiitāboonchinē Yēyiin. 3 Nto :Kitōōkiit wōloo king'ārē :siraanaa, /kikēēkuurēē wōloo /kiiywēyē miisin. 4 Kimii wōlooto :kisariitaab kōrōsēēk nyēē /kikeeyeyee ta-aabuut nyēē /kēēbēēlēē tukuuk chēē ānyinyēch ākoo mwēēnkēētaab kiirootyeet nyēē /kikeemaalee ta-aabuut. Kiboonto :mwēēnkoonoo tērēētaab ta-aabuut nyēē kimii :āmiichoo bo maana, kirōktaab Aroon nyēē kilēēlēē :toobtōōk, āk rwoontōōk āyēēng' chēē tēbēlyēlēch choo /kikēēsirchi kiruutēk. 5 Kimii :malayikaanik chēē /kikeekus chēē /kikiiwuuytēē kule miitē :Yēyiin yooto. Kikiikubuuyēē :malayikaanichaa kebebaakwaa kēbuuchēētaab mwēēnkoonoo /kikēēnyōōrtooy kiisayta. Neennyi, mēērook kiibooru raat ng'aleek tukul kuchurta kurubta keey tukuuchoo. 6 Ki yoo /kakeetet tukuuchoo kuu nyooto, kubēētii bēsyō ake tukul :bēēliikaab kōrōsēēk Yaama ām Kōyoo kuyēyē yiisyēēng'waa. 7 Nteenee ki bēēliintēētaab kōrōsēēk nyoo kiwōō nkit :nyēē kiwēētii Kitōōkiinoo ānku areet akeenke baateey ām kēnyiit. Kimāwēētii yooto kumāyib kiisēēnik sukōōkoochi Yēyiin kubo ng'ōōkiswookikyii ākoo choo kiikuyey :biiko āmēēnkētē. 8 Inēētēēnēēch :Tāmirmiryēētaab Yēyiin ng'aleechu kule yoo tākumii :Kōyoo bo Yēyiin ng'wēny, -mēēmuuchē :biiko kōōwut Kitōōkiinoo. 9 Iboorwēēch :ng'aleechu raat kule -mēēmuuchē kōōwuunto kāāsōōtēywēēkaab choolwookātēēt :tukuuk chēē /kikiikoochinē Yēyiin āk kōrōsēēk choo /kikēēbēēlē. 10 Rubtooy keey :kiruutēchoo āmiisyēēt, yyēēsyēēt āk ntāsimuut chēē /kiiwuunootē keey. /Kikēēyēyiisyēē kiruutēchoo baateey ākoy bēsyēēt nyēē ki makuyey :Yēyiin kiirootyeet nyēē lēēl. 11 Neennyi, kiikuchō :Kiriistō kuu bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō nyēbo tukuuk chēē kāroomēch chēē kōōkēēnyōōru. Kiiwut :inee Kōyoo bo Yēyiin nyoo bo Barak nyēē kimāyēyēē :biiko āwunnyēk nyēē churtaat miisin kusiir nyoo bo kōōrooni. 12 Yoo kiiwutē :Kiriistō Kitōōkiit ām Kōōtaab Yēyiin ām Barak, mānāāwēēto kiisēēnikaab kwēyiiy nto wuunōōy, nteenee kiwēēto korotiik cheechii areet akeenke baateey sukuwālāng'wēēch ākookoy. 13 Ki yoo /kākēēyisēē biiko choo boonto lēēluutēk kiisēēnikaab kwēyiiyēk āk kiiruuk nto areekaab mōōyēēk, /kikiisōōtē kule /kāākiitiliil. 14 Nteenee bo kwong'uut :yiisyēētaab Kiriistō kusiir ntāsimuut choo bo kēny. Kiinēm keey ām Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyoo bo ākookoy kuyēk kōrōsyoo nyēē churtaat ām wōlēē mii :Yēyiin. Kicham :kāāsōōtēywēēkyoo bo ng'ōōkiswookik kōōrēētootyēēch meet, nteenee /kōōkiiwuunēē keey ra korotiikyii sikēēyēchi Yēyiin nyoo soboot yiisyēēt. 15 Kiyey :Yēyiin kiirootyeet nyēē lēēl yoo kimēē :Kiriistō /sikēēnyōōchi biiko kaat ām ng'ōōkiswookikwaa chēē kiyēyē kumii ng'wēnyuutaab :kiirootyaanaa yoos. Kiyey :inee kuu nyooto sukunyōōr :biiko choo kikuurē :Yēyiin bērurtaab kibchuulyo nyoo kikuurtoochinē. 16 Yoo kasir :chii kiirootyeet kukuurtoochinē biiko alak tukuukyii yoo makume, -mēēmuuchē :bichoo kunyōōr tukuuchoo ākoy yoo /kākiiboor kule kiikume :chiichooto. 17 Boonto kāāmuukēywēēk :kiirootyaanaa yoo kaakume :chiito, āmēēbērē yoo tākusoboot. 18 Kunyi, /kikēēyēyiisyēē kiisēēnik yoo sukuyityiin :mbo kiirootyeet nyoo kibo taay. 19 Yu kikiikumwoochi :Muusa biiko tukul kiruutēk tukul, kunam kōrōsyoontēēt nyēē /kikeenaankuyee ankeet nyēē arraa ankooluumta kiisēēnikaab wuunōōk āk bēēko ānkuyisēē kitaabuutaab kiruutēk āk biiko tukul 20 kumwooyē kule, “Kiisēēnik :chu chēē kiyēyē kuyityiin :kiirootyeet nyēē mwooyē :Yēyiin kule orub.” 21 Kiyisēē :Muusa subak kiisēēnik kēryēētaab Yēyiin āk tukuuk tukul choo /kēēyēyiisyēē ām wōlooto. 22 Mwoowēēch :kiruutēk kule /kēēyēyiisyēē kiisēēnik sukutililiitu :tukuuk chēē chaang' ānkumwoowēēch kule yoo māmii :kiisēēnik ku māmii :nyooyeetaab kaat. 23 /Kikiitiliilēē Kōōtaab Yēyiin nyēbo kōōrooni kiisēēnik nyēē kiwuuytēē Kōōtaab Yēyiin nyoo miitē Barak, nto Kōyoo bo Barak /kikiitiliilēē korotiikaab Kiriistō, kiy nyēē karaam miisin kusiir nyoo bo kōōrooni. 24 Mānēēwut :Kiriistō Kitōōkiinoo bo Yēyiin nyoo kiyēyē :biiko /ānkiiwuuytēē Kōyoo bo man, nteenee kiwo :inee wōlēē mii Yēyiin /sikēēsoowēēch. 25 Mānēēwut :Kiriistō Barak kōōkooytē keey areet chēē chaang' kuu yoo kiiwutē :bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō Kitōōkiinoo bo kōōrooni ām kēnyiit ake tukul kuboontootē kiisēēnikaab tyoong'in. 26 Nto kiwuu nyooto, nto kinyālilē :Kiriistō areet chēē chaang' kuchakee yoo /kikēēyēyēē kōōrēēt. Nteenee yu kikiikuriik :bēsyōōsyēk kuyityi tabanta kōōnēm keey :Kiriistō areet akeenke ānkubēk kuyēk kōrōsēēk sukōōmukuus kāāmuukēywēēkaab ng'ōōkisto. 27 Māchāktōōs kume :chiito meet akeenke, nto kāākuyityo kōōtiilchi :Yēyiintēēt ng'aleekyii. 28 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto kichamta keey :Kāārārookiintēēt kume meet akeenke sukōōnēm ng'ōōkiswookikaab biiko chēē chaang'. Mākōōyēēw :Kāārārookiintēēt āmēēbērē chākōōnēmu subak ng'ōōkiswookikaab biiko, nteenee chōōnii chākōōrāroochē biiko kumukuul choo ikēnēē keey inee.

Iburaneek 10

1 /Kikiiwuuytēē kiruutēkaab Muusa tukuuk chēē kāroomēch chēē kimii kukwoonii, nteenee kimāboonto tukuuchooto kāroomēch. Kunyi, kimēēmuuchē :kiruutēchooto āk kōrōsēēkwaa chēē /kikēēbēēlē kwaak ām kēnyiit ake tukul kuyey biiko kuchurta choo kikwoonii kukutunkyinē Yēyiin. 2 Nto kiiwuuntoochinē :kōrōsēēchoo bichoo ng'ōōkiswookikwaa kuchurta, nto kiikōōyyo :bēēlsēētaab kōrōsēēk, kuuyu kiikōōwuunto ng'ōōkiswookik kutukul ām kāāsōōtēywēēkwaa. 3 Kiisōōtyinē buch :bēēlsoonoo bo kōrōsēēk biiko ng'ōōkisng'waa ām kēnyiit ake tukul, 4 kuuyu kimēēmuuchē kōōwuunto :kiisēēnikaab wuunōōy āk chēbo kwēyiiyēk ng'ōōkiswookik. 5 Kunyi, yooto kichōōnii :Yēēsu kōōrooni, kimwoochi Yēyiintēēt kule, “Kimēēmāchē bēēlsēētaab kōrōsēēk āk tukuuk chēē /kēēkōōniing'; nteenee kichōbwoo bōōrto. 6 -Mēēng'ērēkyinē tyoong'in choo /kēēbēēlēē kisariin, nto bēēlsēētaab kōrōsēēk kubo ng'ōōkiswookik. 7 Kunyoo kyaamwaay kule, ‘Āmiitē yu, ōō, Yēyiin. Kāāchōō :anii saayey kiy ake tukul nyoo imāchē ayey, kuu yooto siraat kurubta keey anii ām kitaabuung'uung'.’ ” 8 Kinyooyee kumwooy kule, “Kimēēmāchē bēēlsēētaab kōrōsēēk āk tukuuk chēē /kēēkōōniing' āk tyoong'in choo /kēēbēēlēē kisariin, nto bēēlsēētaab kōrōsēēk kubo ng'ōōkiswookik, āmēēng'ērēēchiing' :tukuuchooto.” (/Kikēēyēyē kōrōsēēchu kurubta keey āk wōlēē wuu :kiruutēk.) 9 Nto mii yoo, kumwooy kule, “Āmiitē yu, ōō, Yēyiin. Kāāchōō :anii saayey kiy ake tukul nyoo imāchē ayey.” Kunyoo, kiinēm :Yēyiin kiirootyeet nyoo kibo taay ankookeeree kiirootyeet nyēē lēēl. 10 /Kikiitiliilēēch kuuyu kiyey :Yēēsu Kiriistō kuu wōloo kimāktooy :Yēyiin ānkōōkooytē keey kuyēk kōrōsēēk chēbo areet akeenke baateey. 11 Yēyē :bēēliikaab kōrōsēēk chēbo Yuutayeek yiisyēēt bēsyō ake tukul ānkubēēlē kōrōsēēchooto areet chēē chaang'. Nteenee mēēmuuchāktōōs kōōnēm :bēēlsooni bo kōrōsēēk ng'ōōkiswookik. 12 Nteenee, yoo kiikooytooy keey :Yēēsu bēēliintēēnyoo bo kōrōsēēk areet akeenke baateey, kiwokōōbuurēē āwutaab taay nyēbo Yēyiin. 13 Mii wōlooto raat kukānyiisyē ākoy bēsyēēt nyēē +/mākiisyēēntēē buunikyii. 14 Yoo kichāmtooy keey :Yēēsu, kuyey kuchurta :biiko ākookoy choo mii kōōtiliilē :Yēyiin. 15 Chāmchiintōōs :nkinee Tāmirmiryēētaab Yēyiin āk ng'aleechaa kumwooyē kurook kule, 16 “Mwooyē :Yēyiin kule kiirootyeet :nyi nyēē +maayey āk bichoo ām bēsyōōsyēk choo mii kukwoonii. +Māākoochi mākuutēkyuu mētēwookwaa ānkāāsirchi moonikwaa.” 17 Nto mii yoo, kumwooy kule, “Mākoy asoot ng'ōōkisng'waa nto mbo choolwookātēēng'waa.” 18 Yoo /kākēēnyōōwēēch nanyuun kaat, mēēbērē tākumāchāktōōs subak kumii :bēēlsēētaab kōrōsēēk. 19 Neennyi, lēyyē mbo ng'eetaabiya, -mākēēmuytōōsii keebe Kitōōkiitaab Kōōtaab Yēyiin ām Barak, kuuyu kiwasta :Yēēsu korotiikyii kubo acheek. 20 Kiyootwēēch :inee kēēlto nyēē lēēl nyēē irēētootēēch wōlēē mii :Yēyiin kēēbuntēē sireet nyoo kikiiyeel Kitōōkiitaab Kōōtaab Yēyiin. Kēēli lēēl ku Yēēsu nyoo soboot. 21 Kēēboontē bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō nyēē iyyoonkyinē Kōyoo bo Yēyiin ām Barak. 22 Kunyi, okany keekwaa kēēlēēkityi Yēyiin āk kāāsōōtēywēēk chēbo manta kiikoosēē keey inee miisin nyēē -mākēēmuytōōsii. /Kikēēyisēēnēēch korotiikaab Yēēsu, sukutililiitu :kāāsōōtēywēēkyoo chēē kiboonto miyootyēēt /ānkikiiwuunēēnēēch bēēko chēē tiliilēch. 23 Māchāktōōs kēēkiilchi miisin kiyēē kēēmwooyē kule kiikēnēē keey, kuuyu Yēyiin nyoo /kiikoosēē keey nyēē kikuurtooy kiyooto. 24 Okany keekas wōlēē kiimuuktooy kiititiir keey kēēchāmē biiko ankeeyey ng'aleek chēē kāroomēch. 25 -Mookany keebakaakte ātēbto nyoo kēētuuytōōsii kuu yoo kibakaakta :alake. Okany kiikiimē keey miisin, kuuyu ōkāsē kule miitē kulēēkitiitu :bēsyēētaab tabanta. 26 Nto yoo kāākēēnyōōru ng'ālyoontēētaab manta ānkēētāsē taay kēēkwētyinē kēēyēyē ng'ōōkiswookik, māmii nanyuun :kiy nyēē /kiiwuuntoowunēēnēēch ng'ōōkiswookichoo. 27 Nteenee, kiibuurē kēēmuytōōsii kēēkānyoonu /kiiruusteeneech mayaa yong'oos nyoo makookarbuus buunikaab Yēyiin! 28 Ki yoo katay :chii kurub kiruutēkaab Muusa /kikēēbākāchē nyēē -/mākēēriirēē, yoo kāmwooy :biiko āyēēnku nto ku sōmōk kule kikāsē ng'aleechaa. 29 Mākung'woonchi nyēē tyaa :chiito nyoo kamoonta Lekwetaab Yēyiin ānkuchwēēsē korotiikaab kiirootyeenyii choo /kiitāboonē chiichooto kuyēk chiitaab Yēyiin! Makunyalil, sōō, kule nee :chiichoo inchuruurē Tāmirmiryēētaab chamateet! 30 Wuu nyooto kuuyu kiinkētē :acheek Yēyiin nyoo kimwooyē kule, “+Māāyooku ānkāāng'woonchi.” 31 Ng'woonchinē, sōō, nyēē tyaa chiito nyoo /kākiirēkēērchi āwunnyēkaab :Yēyiin nyoo soboot! 32 Osoot bēsyōōsyēchoo kibo taay yoo kyōōnyōōru lēbkēēyyēētaab Yēyiin. /Kikēēwusook nyēē kōrōōm, nteenee kyoomuyte. 33 Kimii mbo :bēsyōōsyēk alake chēē /kikēēmōrook /ānkēēwusook, nto ām bēsyōōsyēk alak kyōōyēētē mbo ng'eetaab koomēt choo /kikēēyēchinē ng'aleechaata. 34 Kyōōkāsyinē kiisayta biikaab Yēyiin alak choo /kakeerat, ānkyōōmuytoochinē ām ng'erekweek yoo /kikiinēmunēēnook tukuukwook, kuuyu kyōōnkētē kule ōboontē kiy nyēē mābēku anku karaam kusiir tukuuchooto. 35 Kunyoo, otas taay ōkoosēē keey Yēyiin nyoo mākutuwēnook miisin. 36 Māchāktōōs ōmuytoochinē ōyēyē kiyēē māchē :Yēyiin, sōōnyōōru kiyēē kikuurtoowook. 37 Kuu yooto mwooyē :siruutēk kule, “Mākuchō :nyooto mii kuchōōnii nyēē mā lōō miisin. -Mēēkooyē keey. 38 Nyōōru soboonto :chiito nyoo churtooy kukeekaasee keey Yēyiin. Nteenee yoo kēētuytuuy lēt ām wōlēē āmiitē, -māāng'ērēkyinē.” 39 Nto acheek -mākēēbooyē biiko choo ituytuuyē lēt ānkubootyootiin, nteenee, kēēbooyē choo ikoosēē keey Yēyiin /ankikiiraraach.

Iburaneek 11

1 Yoo kiikoosēē keey Yēyiin kuyēyāktōōs :kiyēē kiikēnēē keey ānkutooku :tukuuk chēē -/mākēēkāsē. 2 Kuuyu kiikoosēē keey :mbo kuuko Yēyiin, /kikēēsil bichooto. 3 Kuuyu kiikoosēē keey Yēyiin, kiinkēt kule yoo kimwooyē :Yēyiin ng'ālyoo, kiyeyakay :barak āk ng'wēny sukutook :tukuuk choo /kēēkāsē kung'eetee tukuuk chēē -/mākēēkāsē. 4 Kuuyu kiikoosēē keey :Ābēl Yēyiin, kiyēchi kōrōsēēk chēē kicham :Yēyiin kubiir choo kibo Kaayin. Yoo kichāmē :Yēyiin kōrōsēēchoo, kiibooru kule kichurtaat :Ābēl. Ānkoo kime :inee, tākung'āloolē :kaakaaseenyii. 5 Kuuyu kiikoosēē keey :Enok Yēyiin, /kikēēyib Barak kusoboot āmānāātākutookunēē wōli. Kutoombo /kēēyib Enok Barak /kikēēmwooy kule kikiikoong'ereech :inee Yēyiin. 6 Māmii :chii nyēē ing'ērēēchē :Yēyiin yoo -mēēkoosēē keey inee, kuuyu māchāktōōs kucham :chii nyoo lēēkityinē Yēyiin kule miitē :inee ākoo kule tuwēnē biiko choo chēēng'ē inee. 7 Kuuyu kiikoosēē keey :Noowa Yēyiin, kiteech mwēēnkēēt nyēē kiyey kusob :kanyii. Kikoonyit :inee kiyēē kimwoochinē :Yēyiin kurubta keey ākoo tukuuk choo /manaasimkeekas. Kiiboor :Noowa ām kēēli kule kiyemaat :kōōrēēt /kiikarbuus /ānkikēētuwēnēē inee churtaayeet, kiy nyēē nyōōru :biiko choo ikoosēē keey Yēyiin. 8 Kuuyu kiikoosēē keey :Abraam Yēyiin, kikoonyit yoo kimwoochinē inee :Yēyiin kuwo kōōrēēt nyēē kimākōōkoochi. Kiwuuchi kōōr nyēē kimēēnkētē. 9 Kiminy :inee kuu soboyiin kōōroonooto kikiikukuurtoochi :Yēyiin. Kiminyē kēryōōnik kuu mbo Isaka āk Yāākōbō choo /kikēēkuurtoochinē nkicheek kōōroonooto. 10 Kikānyoonu :Abraam kiriinkēēt nyēē kimākusisin :Yēyiin ankuteech. 11 Kuuyu kiikoosēē keey :Abraam Yēyiin, kiyey :Yēyiin inee kuyēk kwaaniitaab leekwa ānkoo yooto kikiikuyoosiit miisin āk Saara nyēē kikiikung'et :yyoot. Kiisoot :Abraam kule yemaat /kiikoosēē keey Yēyiin nyoo kikuurtoochinē inee leekweet. 12 Nto mii yoo, chākunyōōr :chiito akeenke nyēē kikiikuriich meet keseniisyek chēē chaang' miisin chēē tēē kookeelik ām barak nto ku tēē ng'aayneetaab sakaramteetaab araarayta nyēē -/mākiiyiitē. 13 Yoo kibēku :bichu tukul, kitākōōkoosēē keey Yēyiin. Kinyōōr mbonō kiyēē kikiikukuurto :Yēyiin, nteenee kitoobēnchi wōlēē lōō ankukanyaan ānkuchāmchiin kule ki sobooy :icheek ām kōōrēēt. 14 Yoo mwooyē :biiko ng'aleek chēē wuu chuutēchu kōōbooru kule mii kuchēēnkyinē keey kōōrēēt ake. 15 Nto kikiikōōsōōtyēēchi :bichoo kōōroonoo kikwoonēē, nto kikiikunyōōr :bārooyinto nyēē kiiyēēyēē. 16 Nteenee, kimāchē miisin :bichu kunyōōr kōōr nyēē karaaran miisin, nto nyooto ku kōōrēētaab Kaab Yēyiin. Kunyoo, ng'ērēchē :Yēyiin yoo kuurē :bichoo inee kule Yēyiintēēng'waa, kuuyu kiikuchōbchi bichooto kiriinkēēt ām Barak. 17 Kuuyu kiikoosēē keey :Abraam Yēyiin, kiikooyto wērinyii /keeyeyee kōrōsēēk yoo kityēmē :Yēyiin inee. Kicham :Abraam kōōkooyto wērinyii nyooto akeenke baateey /keeyeyee kōrōsēēk, 18 ānkoo kikiikukuurtochi :Yēyiin kule, “Isaka :nyēē mākutookunēē :keseniisyekuuk.” 19 Kiinkēt :Abraam kule imuuchē :Yēyiin koong'eetee biiko meet. Kunyi, /kikēēkētyi Isaka nyēē kitāmēē. 20 Kuuyu kiikoosēē keey :Isaka Yēyiin, kiibēruurchi :inee Yāākōbō āk Esaaw tukuuk choo kimii bākukwoonii. 21 Kuuyu kiikoosēē keey :Yāākōbō Yēyiin, kiibēruur wērikaab Yōōsēēf yooto kumēē. Kitiiyēē keey :Yāākōbō kirōknyii ankusaay Yēyiin. 22 Kuuyu kiikoosēē keey :Yōōsēēf Yēyiin, kimwooy yoo kimēē wōlēē kimakuchuyta :Isirāyēēliik yoo ng'ēētyēē Miisir ānkumwooy wōlēē /kimakeeyeyta koyikyii. 23 Kuuyu kiikoosēē keey :sikiikaab Muusa Yēyiin, kiwuny Muusa ārook sōmōk /kukākēēsich. Kikas :sikiichoo kule kikaraaran :wēēroo ānki mānyōkōōrēch kutay kiyēē kikiikumwoochi :bāytooyiintēēt biiko. 24 Kuuyu kiikoosēē keey :Muusa Yēyiin, yu kāwokuwōōyiit, kutay /kēēkuur kule ki wēritaab chēēbtaab bāytooyiintēētaab Miisir. 25 Kikwey :Muusa kunyalil āk biikaab Yēyiin kusiir ku ānyinkyi :ng'aleekaab ng'ōōkisto chēbo bēsyōōs chēē ng'ēri. 26 Kikas kule kikaykay /kēēwus kuu Kāārārookiintēēt, kuuyu kikānyoonu miisin kiyēē +/mākēētuwēnēē kusiir yoo kātānyōōru bāytit nyēbo Miisir. 27 Kuuyu kiikoosēē keey :Muusa Yēyiin, kibakaakta kōōrēētaab Miisir āmānāāmuyēē nyēērunātēētaab bāytooyiintēētaab Miisir. Kimuytoochi kuuyu wuu nyēē kikāsē Yēyiin nyoo -/mākēēkāsē. 28 Kuuyu kiikoosēē keey :Muusa Yēyiin, kyaam :Isirāyēēliik Saakweetaab Keeytaayeet ānkumwoochi :inee bichoo kuyisēē kiisēēnik kurkootik simabakach :malayikeetaab Yēyiin wēēriik kibōōrēētōōkaab Isirāyēēliik. 29 Kuuyu kiikoosēē keey :Isirāyēēliik Yēyiin, kyaay Tōōliilēēt nyēē Arraa nyēē kiyey :Yēyiin kuyaam :wōlooto kibēētēē :icheek. Nto yoo kibērē :Miisirik kule kwaay, kubakach :bēēko. 30 Kuuyu kiikoosēē keey :Isirāyēēliik Yēyiin, kiluulcho :tōōtōōsyēkaab kiriinkēētaab Yērikō yoo kimuutmuutu :Isirāyēēliik yooto bēsyōōsyēk tisab. 31 Kuuyu kiikoosēē keey :Raab koorkoonoo ki chēēmurēnnyoo Yēyiin ku kataach yōōtiikaab Isirāyēēliik, /manaakeebakach āk bichoo kikōchōnkyinē Yēyiin. 32 Ara, mataamwaay nee? Kāyēk nyēē māmii bārooyinto nyēē +maang'alaalee bichu: Kiityōōn, Baarak, Sāmsōōn, Cheefta, Tāwuti, Sāmwēēl ākoo ng'ālooltooyikaab Yēyiin. 33 Kuuyu kiikoosēē keey :bichoo Yēyiin, kibooryēē kōōrōōsyēk ānkōōbēliis, kiyey kiyēē churtaat ānkunyōōru kiyēē kikiikukuurtoochi :Yēyiin. Kiker :bichoo alake kuutuweekaab ng'ētuunyēk kuma-am icheek. 34 Kiimiis :alake maata nyēē kiyong'oos, ankuchililee :alake chōōkiinēk. Yoo kikuskusēch :bichoo alake, kunyōōr nkuruuk. Kikōrōmiitu :alake ām booryēēt ānkōōbēl lukēētaab booryēēt nyēbo kōōrēēt ake. 35 Kitorooch :kooruuk biikwaa choo kikiikubēk /ankikiing'eetee meet. Mii :alake chēē /kikēēwus ankitay /kiityaakta sukunyōōr soboonto nyēē karaam kusiir soboontaab kōōrooni yoo +/makiing'eetee meet. 36 /Kikiintosuur alak /ānkēēbir, /keerat alak ankeekerte kāābrātiisyō. 37 /Kikeebakachee alak rwoontōōk, /kikeemurmuree alak musumēēnōōsyēk, nto alak /keebakachee chōōkiinēk. Kiilaach mākātōōkaab waareek ānkōōlumootē, kubānānootē, /kēēwus /ankiinyaliilaat. 38 Kiming'ootē kuu biich sobooy ām kōōr nyēē surkwēēn āk lekemoos, kēbēnoon āk ng'wēēnoon. Kikāroomēch :icheek miisin kusiir biikaab kōōrooni. 39 /Kikēēsil bichoo kuuyu kiikoosēē keey Yēyiin, nteenee kimānāānyōōr kiyēē kikuurtoochi :Yēyiin, 40 kuuyu kiikuchōbwēēch :inee acheek tukul kiy nyēē karaam miisin: kimāchē kule kunyōōr :bichooto churtaayeet kēēboontē keey :acheek.

Iburaneek 12

1 Wuu nyēē kēēmiitē kēēlābātēē keeweet nyēē kēēmuutwēēch :bichoo chaang' kiikoosēē keey Yēyiin kukāsēēch. Kunyoo, okany kēēmētē kiy ake tukul nyēē rikirēēch ānkiitiliil keey ām ng'ōōkiswookik choo nooynooyēēch ānkēēmuytoochi keelabat. 2 Okany kēēchōbtē keey Yēēsu nyoo intōōwēēch kiikaasee keey Yēyiin. Tāsē taay :inee kōōtitiirēēch ākoy tabanta. Manaakoochuchuuyee keey kunyalil ām murtooywoontēēt, nteenee kimuytoochi kubo ng'erekweek chēē kimii kukānyoonu. Nto mii yoo, wokōōbuurēē āwutaab taay nyēbo Yēyiin kubāytooyiis :tukwaay. 3 Kimuytoochi :Yēēsu wēchēētaab kibng'ōōkisiis. Kunyi, ōsōōtyi baa inee, simōōchoosyē ānkubēkwook :mooni. 4 Ntēē mānōōbooryēē :akweek miyootyēētaab kōōrooni kut owaste korotiikwook. 5 Kyōōwuutyēē ng'aleek choo ititiirēēnook :Yēyiin kuu lōkōkyii kumwooyē kule, “Lēyyē, wērinyuu, -'meemoonte yoo yisuung' :Yēyiin, nto yoo chuuliing', -meekany kumeeyiing' :moo, 6 kuuyu chuulē :Yēyiin chii ake tukul nyoo chāmē, ānkuchusē chii tukul nyoo kuurē kule lekwenyii.” 7 Yoo /kēēchuulook ōmuytoochinē, kuuyu yibook :Yēyiin kuu lōkōkyii. Ara, miitē man :leekwa nyēē māchuulē :kwaan? 8 Yoo /kamakeechuulaak kuu yoo /kēēchuulē lēēkōōy, kōōbooru kule -mōōwuuyē lōkōkaab manta, nteenee ōwuuyē lēēkōōy choo bo saang'. 9 Kikēēboontē :tukul mbo baaba chēē kichuulēēch ānkikiiywēyē. Kunyi kiiywēyē, sōō, kule nee Baaba Yēyiin nyoo kēēnyōōrunēē soboonto? 10 Kichuulēēch :mbo baaba choo bo kōōrēēt ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri kuu wōlēē kikāstooy :icheek. Nto Yēyiin, kuchuulēēch :nyoo sikēētililiitu kuu inee. 11 Ng'woonchēēch yoo /kēēchuulēēch āmēēng'ērēēchēēch. Nteenee lētuunoo mākōōnkēt :biiko choo /kiikiineet wōlēē yēytooy tukuuk chēē churtootiin ānkunyōōr tankaseet. 12 Ōtitiir āwunnyēkwook choo kāākuchoosyo ankoochuul kuutung'ookwook choo kuskusēch. 13 Ōyēytoochi kēēlyēkwook kēēlto nyēē chuulaat, /simakiinach chii nyoo sōnkōchoot, yoo kātāwuu nyoo, /kiisoob. 14 Osyeem ōbuurtooy keey biiko tukul ām tāloosyēēt, ānkōōtililiitu kuuyu māmii :chii nyēē makukas Mokoryoontēēt yoo mā tiliil. 15 Ōriib kumakusta :chii chamateetaab :Yēyiintēēt. Okas kule mābiitē :keet nyēē ng'waa nyēē imuuchē kooyiimaak ankunyeeree biiko alak chēē chaang' ām ng'woonēēnyii. 16 Okas kule māmii :chii nyēē yēyē ng'aleekaab martaayeet, nto ku chii nyēē tāyē Yēyiin kuu Esaaw, nyoo kyaalta kāāmuukēywēēkyii bo kibooreet ām āmnyoo buch. 17 Ōnkētē kule /kikeetay ām lētuunoo yoo kimāchē kunyōōr bēruur ām wōlēē mii :kwaan. Kimēēmuuchē kuweech kāāsōōtēywēēkaab kwaan ānkoo kiriir kule /kiibēruur. 18 Manookwaa lekemeet bakeenke nyoo bo Sinaay nyoo kiirikitiitē, āmānōōkwoonchi mēēnānēēt nto tuuyinto nto wusōōnēēt, 19 chēyātēētaab aryeembuut āk kaaruumeetaab kuutiib chii. Yooto kabakukas :biiko kuutiinoo, kisooysooyiis /kumātākēēmwoochi ng'ālyoo ake, 20 kuuyu kimāmāchē takukas ng'aleechaa /kikēēmwooy kule yoo kātiiny mbo :tyoony lekemaanaa ku māchāktōōs /keewiiree rwoontōōk kut kume. 21 Kiyōng'ōōsyi Muusa :ng'aleechaa kut kumwooy kule, “Kāāmuy kut kaabootan!” 22 Nteenee kookwaa :akweek lekemeetaab Saayoon, kiriinkēētaab Yēyiin nyoo soboot, Yēērusālēēm :nyooto nyēbo Barak wōlēē mii :malayikaanik chēē chaang' miisin chēē ng'ērēchē. 23 Kookwaa nanyuun wōlēē mii :kibōōrēētōōk choo sirootiin kooynōōkwaa ām Kaab Yēyiin ankookwaa wōlēē mii :Yēyiin nyoo itiilchinē biiko tukul ng'aleek, āk wōlēē mii :tāmirmirookaab biiko chēē kāroomēch chēē /kikeeyey kuchurta. 24 Kookwaa wōlēē mii :Yēēsu nyoo kiyibu kiirootyeet nyēē lēēl ankookwaa wōlēē mii :korotiikyii chēē /kikēēyistooy chēē mwoowu ng'aleek chēē kāroomēch kubiir korotiik choo kibo Ābēl. 25 Ōriib keey nanyuun, amootay ōkāsyi Yēyiin nyoo ng'āloolwook. Yoo manaachilil :biiko choo kitay kukāsyi Yēyiin nyoo king'āloolchinē kuchōōnēē kōōrēēt, kēēchililē :acheek kule nee, yoo kakiichuchuuyee keey Yēyiin nyoo ng'āloolwēēch kuchōōnēē Barak? 26 Kikiisimsiim :kōōrēēt yooto ām kaaruumeetaab kuutiinyii, nto raat kiikukuurto kule, “+Maayey kōōrēēt kōōsimsiimākoy subak, anku +maayey nkinee wōliin bo barak kōōsimsiimākoy.” 27 Ng'ālyoontoonoo bo “subak” kōōbooru kule +/mākiinēm tukuuchoo /kēēyēyē chēē isimsiimāktōōs, sukung'ēt :tukuuk chēē mēēsimsiimāktōōs. 28 Kēēmiitē :acheek bākēēnyōōru kōōrēēnyoo nyēē mēēsimsiimāktōōs. Kunyi, okany kēēbirchi Yēyiin kōōnkōy ānkēēyēchi yiisyēēt nyēē /kēēchāmē ānkiiywēyē inee miisin, 29 kuuyu wuu :Yēyiintēēnyoo maata nyēē irikitiitē nyēē iwoonyē biich.

Iburaneek 13

1 Otas taay ōchoomtōōsii kuuyu ōtuubchē :akweek. 2 Lēyyē, ōtoochē biich chēē sobooy kuu tāyēēk. Mii :alake chēē kitaach malayikaanik āmēēnkētē. 3 Ōsōōtē biiko choo mii kāābrātiisyō nyēē wuu nyēē ōboontē keey. Ōsōōtyinē nkicheek choo nyāliiltōōs kuu wuu nyēē ōnyāliiltōōsii :tukul. 4 Māchāktōōs kukoonyit :chii ake tukul kēēsyēēt. Māchāktōōs subak kukoonyitē keey :saanteet ākoo koorkēēnyii kuuyu mākōōng'woonchi :Yēyiin biiko choo mārtootē āk choo sikoran. 5 Osatee keey muchastaab beesyaa ankooyemakse ām tukuuk chēē ōboontē kuuyu mwooyē :Yēyiin kule, “Mākoy abakaaktiing' āmāāwuntiing'.” 6 Kunyi kēēkimkimiitu ankeemwaay kule, “Yēyiin nyēē yēētyēēchoo, āmāāmuyēē kiyēē makuyeyeenaa :chii.” 7 Ōsōōtyēēchi kāāntōōyikwook choo kisimkwoomwook ng'aleekaab Yēyiin. Ōsōōtyi baa wōlēē kiming'tooy :bichoo ānkōōkoosēē keey Yēyiin kuu icheek. 8 Kimanaaweek :Yēēsu Kiriistō, āmāwēēchāktōōs, āmēēbērē makuweek ākookoy. 9 -Mookany kooberbeeraak :kāānēētuutēk alake chēē moosootiin. Karaam yoo kēētitiir :Yēyiin kāāsōōtēywēēkyoo ām chamateenyii āmēēbērē kule kākiititiir keey ām ntāsimuutēkaab āmit chēē māyēētyēēchinē biich. 10 Kiimuuchē :acheek kyoomiisyēē kisariitaab kōrōsēēk nyēē /kimākēēchāmchinē :bēēliikaab kōrōsēēk chēbo Yuutayeek kwoomiisyēē. 11 Yibē :bēēliintēētaab kōrōsēēk nyēē wōō Kitōōkiitaab Kōōtaab Yēyiin kiisēēnikaab tyoong'iik kubo ng'ōōkisto, nto yoo /kakeebar tyoong'iichooto, /bākēēbēēlēē kiriinkēēt saang'. 12 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, kimēēchi :Yēēsu kiriinkēēt saang' sukōōtiliilēē biiko korotiikyii. 13 Kunyoo nanyuun, okany keebe kiriinkēēt saang' wōloo /kikiinchuruurēē :Yēēsu ānkoo +/mākiinchuruurēēch nkacheek. 14 -Mākēēboontē kiriinkēēt nyēē ibuurē ām kōōrooni, nteenee kēēkānyē kiriinkēēt nyoo mākuchō. 15 Kunyoo, okany kiikoochinē ākookoy Yēyiin kōrōsēēkaab kaakaastaayeet kubuntēē Yēēsu kēēsiltooy kuu Mokoryoontēēnyoo. 16 Māchāktōōs okas kule ōyēyē ng'al chēē kāroomēch, ānkōōyēētyēēchinē keey, kuuyu kōrōsēēk chuutēchu :chēē ing'ērēēchē Yēyiintēēt. 17 Ōkoonyit kāāntōōyikwook ānkōōrubē kiyēē mwooyē. Riibook :icheek kōōnkētē kule +/makeeteebee ng'aleek kurubta keey āk riibsooni. Yoo kōōkoonyit kāāntōōyichoo, mākuyēyē yiisyōōnuutēkwaa ām ng'erekweek, nto yoo -mōōkoonyitē, kuwuuyiityinē :yiisyēēt āmēēbērē mākuyēētyēēchook kiy. 18 Ōsoowēēch. Kiinkētē kule -mākēēyēyē kiy nyēē miyaat ānkēēmāchē kiibuur ām keel ake tukul nyēē karaam. 19 Āsoomook akweek subak kule osaay Yēyiin, sāāyēēwu areet akeenke wōlēē ōmiitē. 20 Kukōōnook :Yēyiintēētaab tāloosyēēt kiy ake tukul nyēē karaam sooyey kiyēē māchē :inee. Yēyiintēēt nyoo kiing'ēētēē meet Mokoryoontēēnyoo Yēēsu nyoo ākiintēēt nyēē wōō nyēbo kēēchiirēk. /Kikeeyey kiirootyaanaa ibuurē ākookoy kubununēē korotiikaab Yēēsu. Kuyey :Yēyiin yiisyēēnyii ām wōlēē kēēmiitē kubununēē Yēēsu Kiriistō sikiing'ereech inee. Kutōrōriit :inee ākookoy! Kuwuuyiit nyooto. 22 Lēyyē mbo ng'eetaabiya, āsooyook ōmuytoochinē lōkōōywēchu ititiirē biich. Kaasirwaak baateey barwaani nwaach. 23 Āmāchē ōnkēt kule /kookiityaakta tuubchēēnyoo Tēmētēēwō ām kāābrātiisyō. Yoo kāsimkuchō, ku +makeekwaante keey bakeekasaak. 24 Ōsuboowēēch kāāntōōyikwook tukul ākoo biikaab Yēyiin tukul. Isubooyook :tuubchōōsyēk chēbo Itaalya. 25 Kōōbēruurook akweek tukul :Yēyiin.

Yāākōbō 1

1 Anii nyoo Yāākōbō. Āyēchinē Yēyiin āk Mokoryoontēēt Yēēsu Kiriistō yiisyēēt. Lēyyē, biikaab Yēyiin, āsubooyook akweek aroosyek taman āk āyēēng' choo kyōōsērētyinootē kōōrōōtunwo. 2 Mbo ng'eetaabiya, yoo kōōnyōōru tyēmuutēk chēē chaang', ōyib kuyēk ng'erekweek, 3 kuuyu ōnkētē kule yoo kōōbuntēē tyēmuutēchoo ōkoosēē keey Yēyiin, mākukich :muytaayeeng'woong'. 4 Yoo koomuyte, +mōōkiilchē nyēē mēēbērē +mōōkuskusiitu āmābotwook :kiy bēsyēēt ake. 5 Nto yoo kābotwook :kiirnān, osaay Yēyiin nyoo kōōnu buch āmābōlchinē biich ānku mākukōōnook. 6 Nto yoo soomē :chii kiy, kumāchē kusoomē ām mooyēēt akeenke nyēē māmii :kāāsōōtēywēēk alake. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu chiito nyoo boonto kāāsōōtēywēēk āyēēng', ku kerkeey āk keet nyēē isooyēnē :yoomeet. 7 Kunyoo, -meesoot :chii nyēē wuu nyoo kule nyōōru kiy kuchōōnēē wōlēē mii :Yēyiin. Kubooyiit man, 8 chii :chiichoo nyēē boonto kāāsōōtēywēēk āyēēng', bērē mākuwo kēēlto nyi nto nyi. 9 Māchāktōōs kung'erech :chiitaab Yēyiin nyoo mōōntooy :biiko choo mokorēēn ām kōōrooni, kuuyu kiikunyōōr ātēbto nyēbo barak ām Kiriistō. 10 Māchāktōōs kung'erech :chiito nyoo kōboonto bāytit ām kōōrooni, kuuyu /kookiichuchuuk. Kerkeey :chii nyēē bēng'tēē bāytit āk toobtōōy chēē lēēltōōs, nto nyēē ma tyaa, 11 yoo katoor :asiista, kusisyo ankurarach. Ām kēēlto nyēē wuu nyiitēnyi imuuchē kunyōōr chii :meet ku tākumii kuswēē ng'aleekaab bāytit. 12 Mii nyēē karaam :chiito nyoo kamuyta tyēmuutēk. Yoo kaakoomuukta tyēmuutēchoo, ku +/mākēētuwēnēē soboonto nyoo kikuurtoochinē :Yēyiin biiko choo chāmē inee. 13 Yoo /kakeetyem chii kuyey ng'ōōkisto, mēērook kumwooy kule Yēyiin nyēē kātōōrchi kuyey ng'aleechaa miyootēch. Mēēmuuchāktōōs kutyem Yēyiin :ng'ōōkis āmēēbērē tyēmē :Yēyiin chii kuyey ng'ōōkis. 14 Nteenee /kēētyēmē chii, yoo katoorta :muchasta nyēbo tukuuk chēbo rōkōs. 15 Yēē kāwokubayta :muchasnyii, kuyēk :nyooto ng'ōōki, nto yēē kāākuwōōyiit :ng'ōōkisto, kubākāchē chii. 16 Kunyoo, ii, mbo ng'eetaabiya choo āchāmē, -mookany /kēēlātwook. 17 Kiy ake tukul nyēē karaam nto nyēē churtaat ku nyēē mākurōōbchi :Yēyiin biiko kuchōōnēē Barak. Yēyiin nkit nyoo kiyēyē lēbkēēyōōsyēk nyēē kōōnu. Lebkeey :Yēyiin ākookoy nyēē māwēēchwēēchē keey. 18 Kiikusat :Yēyiin kukōōnēēch soboonto kubununēē ng'ālyoontēētaab manta sukung'eet kēēyēku :acheek lōkōkyii ām tukuuk tukul choo kiyēyē. 19 Mbo ng'eetaabiya choo āchāmē, okas ng'aleechu: Māchāktōōs kuyēbchinē yiit :chii ng'aleek ām kēēlto nyēē karaam āmāmāchāktōōs simkōōroonchinē ng'al āmāsimkunyēēru. 20 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu mākōōnu :nyēērunātēēt kiyoo churtaat nyoo mākyinē biich :Yēyiin. 21 Kunyoo, obakaakte ātēbuutēk alak tukul choo mā kāroomēch āk rōkōsto nyoo kiikoolaambuuch kōōrēēt, ankoocham ām mooyēēt akeenke ng'ālyoontēēt nyoo kyōōnyōōru nyēē imuuchē kooraraachaak. 22 -Mookas baateey ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Yoo kooyey kuu nyooto, ku ōmiitē ōbērbēērē keey. Nteenee kiito nyēē miitē, ku oyey kiyēē mwooyē :ng'ālyoontoonooto. 23 Chii ake tukul nyoo yēbchinē yiit ng'ālyoontēēt āmāyēyē kiyēē mwooyē :ng'ālyoontoonoo, ku kerkeey āk chii nyēē kāsēē eernyii kiiyēēt amanamta mēt. 24 Man, makukas keey wōlēē wuu, nteenee yoo kāākuwēēchi keey, kāmēētākōōnkētē kule kāwuu nee :eernyii. 25 Nteenee chiito nyēē koomānē mākuutyēēt nyoo churtaat nyoo ityooktooy biiko sukung'eet mēēbērē kāsē baateey ng'ālyoontēēt ānkuwuutyēē, nteenee yēyiisyēē ng'ālyoontoonoo, ku +/mākiibēruur chiichoo ām kiy ake tukul nyēē yēyē. 26 Chii ake tukul nyoo yibē keey kule rubē mākuutyēētaab Yēyiin āmēēbērē riibē kuutiinyii, ku kākwērto keey :nyoo ām kiyēē mwooyē ānku buch :wōlēē sooytooy ām taayeetaab Yēyiin. 27 Kēēlto nyēē tiliil kurubta keey āk wōlēē /kēēsooytooy ānku nyēē māchē :Yēyiin ku nyi: Māchē kule kēēriibē lēēkōōy choo bānoon āk musukuunēk ām nyalil ake tukul nyēē boonto. Māchāktōōs kootabaanee keey :chii wōlēē mii :miyootyēēt nyoo yēyē :biiko choo bo kōōrooni.

Yāākōbō 2

1 Mbo ng'eetaabiya, ām akweek choo kyōōyēnchi Mokoryoontēēt Yēēsu nyoo itōrōōroot, māmāchāktōōs ōkwēyē biiko kule anum :nyi ku anum :nyoo. 2 Keemwaay baa kule kakwa :biiko āyēēnku kōōto nyēē /kēēsooyēē. Tinyē :ake kimoornaakaab ta-aabuut ankoolaakaat nyēē karaaran. Nto nyiin ake, ku banan ānkōōloochē sirooy chēē sānkātiin. 3 Ām yooto, itaach nyoo keelaakaat ānkiimwoochi kule, “Boontēēt nyēbo koonyit, woong'nyi :ng'echereet chēētēbēē yu bo taay.” Nto nyiin kabanan, imwoochi nyoo kule, “Māmii :ng'echer. Iyyoony yoo, nto tēbēē ng'wēny ām kērēēnkōōkyuu.” 4 Yoo keeyey kuu nyooto, ku mēēbērē kweyateet :nyooto ām wōlēē ikāstooy biiko alak ām kēēlto nyēē miyaat? 5 Mbo ng'eetaabiya chēē āchāmē, okas baa ng'ālyoontooni: Kiikukwey :Yēyiin biiko choo bānoon ām kōōrooni ānkōōkoochi mokornoontiitaab Barak nyoo kiikukuurtoochi biiko choo chāmē :inee. 6 Lēyyē, yoo ōmiitē ōyēyē kuu nyooto ōnchuruurē chiichoo banan. Mēēbērē bichu mokorēēn :chu mii kutēbēēnook? Mēēbērē icheek chēē mii bākutōōrchook kōōk? 7 Nto mā icheek choo mii kung'āloolēē nyēē miyaat kaayneetaab Yēēsu Kiriistō nyoo ōbooyē? 8 Ōmiitē ōyēyē nyēē karaam, yoo ōriibē man kiruutyēēt nyoo wōō ām tukul nyoo mwooyē ām siruutēk kule, “Icham laatyeeng'uung' kuu wōloo ichāmtooy keey.” 9 Nto yoo ōchāmē baateey biiko choo tookunootiin, ōmiitē ōyēyē ng'ōōki ānkōō-iryēē kiruutyēēt. 10 Chii ake tukul nyoo kirē kiruutēk tukul, nto mii yoo, koochabaayta ām akeenke, ku kāākwiiri kiruutēk kumukuul. 11 Wuu nyooto, kuuyu Yēyiin nyoo kimwooyē kule, “-Meemarte,” tāku inee :nyooto kimwooyē kule, “-Mēērumiisyē.” Yoo mēēbērē 'keemarte, nteenee irumiisyē, ku 'kēē-irii kiruutyēēt. 12 Kunyoo, ōyēyē ng'aleek kuu biich chēē inkētē kule mākōōyyoong'tēē chii :Yēyiin kōōk ām mākuutyēēt nyoo ityooktooy biiko. 13 Yoo ōruustooy biiko alak nyēē -mōōriirēē, makooruustaak nkakweek :Yēyiin. Kunyoo, karaam /kēēriirēē chii kusiir /kiiruustooy. 14 Mbo ng'eetaabiya, kāroomnyo nee nyēē miitē yoo yēyē keey :chiito kule kiikōōyēnchi ng'ālyoontēētaab Yēyiin āmēēbērē iboorunēē yēyuutēk? Ara imuuchē kōōsoob inee :kāāyēnchinooyēēt nyēē wuu nyooto? 15 Keemwaay baa kule mātinyē :ng'eetaab koomēt nto ku chēēbkoomēt sira nto āmnyoo nyēē kaam. 16 Yoo kāmwoochi :chii ām akweek kule, “Weekaalyan ānkiibiyoony,” āmēēbērē kēēkoochi kiy, ku kāyēētyēēchi nee naas chiichooto? 17 Kerkeey :ng'ālyoontoonoo āk yoo iyēnchinē :chii baateey ng'ālyoontēētaab Yēyiin āmēēbērē yēyē kiy. Buch :kāāyēnchinooyēēt nyēē wuu nyooto. 18 Nteenee imuuchē kumwooy :chii kule, “Tinyē :chiito ake kāāyēnchinooyēēt, nto ake kutinyē yēyuutēk.” Kiyēē +māāwālchi chiichoo ku kule, “Mwoowoo, baa, imuuchāktōōs :chii kutinyē kāāyēnchinooyēēt āmā yēyuutēk? +Māāboorunēēniing' kāāyēnchinooyēēnyuu yēyuutēk. 19 Iyēnchinē :inyiing' oob kule akeenke :Yēyiin? Wuu nyooto! Nteenee, ii, ntēē chāmchiintōōs naas :tāmirmirook chēē miyootēch kuu nyooto ānku tākubōōtoontōōs ām muyātēēt. 20 Iberber, sōō, nyēē tyaa! Siinkēt āyu kule buch :kāāyēnchinooyēēt nyēē -/mākiiboorunēē yēyuutēk? 21 Kiiboorunēē :kuuko Abraam yēyuutēk kule churtaat ām taayeetaab Yēyiin yoo kichāmtooy wērinyii Isaka kule kume ām yoo kibo kisariitaab kōrōsēēk. 22 'Keekas, oob, kule kiiboorunēē kāāyēnchinooyēēt yēyuutēk? Kichurta :kāāyēnchinooyēēnyii ām kiyēē kiyey. 23 Kiyityiin yooto kuu yoo kimwooy :siruutēk kule, ‘Kiiyēnchi :Abraam Yēyiin. Yooto kumwooy :Yēyiin kule churtaat :Abraam kubununēē kāāyēnchinooyēēnyii.’ Kiyey :ng'ālyoontooni /kēēkuurēē Abraam ‘Choorweetaab Yēyiin.’ ” 24 Kookas, sōō, kule /kēēchāmē chii kule churtaat kubo kiyēē yēyē āmēēbērē baateey kule ām kiyēē iyēnchinē? 25 Kiwuu nyooto mbo ām wōlēē mii :koorkoonoo ki chēēmurēnnyoo nyoo /kikēēkuurēē Raab. Kichurta ām taayeetaab Yēyiin kubo kiyēē kiyey. Kiimuuch :koorkoonoo kutaach yōōtiik chēē ki Yuutayeek ankooyeel nto yityo, kumwoochi kubeetee kēēlto ake. 26 Kunyoo, kuu yoo meeyaat :bōōrto nyoo mātinyē soboonto ku meeyaat :nkinee kāāyēnchinooyēēt nyoo mātinyē yēyuutēk.

Yāākōbō 3

1 Mbo ng'eetaabiya, -moocheeng' :chēē chaang' ām akweek kule nto ōyēku kāānēētikaab ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Āmwooyē kuu nyooto kuuyu ōnkētē kule /kiikwēnyēēch miisin acheek choo kiinēētē ng'ālyoontēētaab Yēyiin, yoo /kiitiilchinē biiko ng'aleek. 2 Kiichiwiitē :tukul ng'al ku chaang'. Nto yēē -mēēchiwiitē :chii ām ng'alaaleet, ku churtaat :chiichoo ānkōōmuuchē kuriib soboonnyii tukul. 3 /Keemwa baa kule kēēboontē faraasiit. Yoo /kākiikoochi kiito ake kuutiit /ānkiitut kuweech keey :tyoonyoo. Yoo kaakeeyey kuu nyooto, ku kaakeebayte tyoonyoo tukul. 4 Kerkeey mbo subak āk mwēēnkōōsyēk chēē wōōyēch ām araarayta. Yoo irēētootē :yoomeet nyēē nyikiis, ku mii :kiy nyēē mining' miisin nyēē wēēchwēēchootēē :chiito nyoo yibē sukutākyinootē wōlēē kāmāchē kule kuwo. 5 Ām kēēlto nyēē wuu nyooto, kēēboontē ng'elyebta. Mining' miisin ānkung'āloolē ng'al chēē wōōyēch. Okas baa mbo subak kule imuuchē :maat nyēē mining' kubeel wōōkēēt nyēē tēē wōli āk wōliin! 6 Kōrōōm :ng'elyebta nkinee kuu maata. Ām bōōrtaab chiito kumukuul, ng'elyebta :nyēē kiwung'ta keey rōkōs nyēē -/mākyoomu. Nyēērēē :ng'elyebta chiito kutukul ānkōōwuruurē :Kibrōkōsyoontēēt. 7 Kiikuriiboon :biiko ānkutākuriibē tyoong'iik kunam wōlēē mii :tāriitēk alake, tyoong'iik choo ichuutēē keey ng'wēny āk alak choo mii wōloo bo araarayta. 8 Nteenee māmii :chii mbo akeenke nyēē kiikoomuuch kut kuriib ng'elyebta. Kibrōkōsyoo :ng'elyebta ānku wayway ānkuboonto ng'woonēēt nyēē kōrōōm miisin. 9 Kēēyēyiisyēē ng'elyebta kiikoostēē Mokoryoontēēt āk Baaba Yēyiin. Nto mii yoo subak, kēēyēyiisyēē ng'elyebiitēnyi kēēchubēē biiko choo kiyēyē :Yēyiin kookerkeeyee keey inee. 10 Kunyoo, kuutiini akeenke nyēē kēēsiltēē Yēyiin nto yityo subak kēēchubiisyēē. Mbo ng'eetaabiya, māmāchāktōōs kuyeyakay kuu nyooto. 11 Mēēmuuchāktōōs kukulkulunee :bēēko chēē kāroomēch āk chēē chāmu muunyeet yēē bo koong'ta akeenke. 12 Nto, mbo subak, ii, mbo ng'eetaabiya, -mēēmuuchē :lāmāywēēt kuyey mbuuniik, āmāyēyē :kōmōōlwēēt lamayeek. Kunyi, -mēēmuuchē kukulkulunee :bēēko chēē kāroomēch yēē bo koong'ta nyēbo bēēko chēē chāmu muunyeet. 13 Mii :chii ām akweek nyēē boonto kiirnātēēt ānkukāsē ng'al? Yoo miitē, ku māchāktōōs /kēēkāsēē kiirnātēēnyii kubununēē kiyēē yēyē ām ntusātēēt. 14 Nteenee, yoo kawung'ta keey :chii tuuyin bo moo āk sooynān nyēē ng'waa nyēbo muchas, ku māmākyinē kung'āsē keey ānkuyēyootē ng'wiiynaneet kukwiilē ng'ālyoontēētaab manta. 15 Bo :ng'aleek chēē wuu choo kōōrooni āmēēbērē kwoonēē kaab Yēyiin. Mārubtooy keey āk Tāmirmiryēētaab Yēyiin ānku bo Kibrōkōsyoontēēt. 16 Biiko choo tuuyēch :mooni ānku soyiik kubo muchas, ku chuunchuuntōōs ānkuyēyē ng'al chēē miyootēch chēē choong'ēch. 17 Nteenee tiliil :kiirnātēēt nyēē chōōnēē wōlēē mii :Yēyiin. Bo tāloosyo āk ntusātēēt. Kuyibē keey ng'wēny, kuriirēē biich ānkōōbooru tukuuk chēē kāroomēch chēē kwoonēē yēyuutēk. Mātinyē kweyateet āk lembech. 18 Yoo kachaan :biikaab kaalyeet churtaayeet, /mākēēnyōōr churtaayeet.

Yāākōbō 4

1 Kiy nee :nyi mii kōōwārook sōōwookuutyē ānkōōbooryē? Ng'aleekaab muchas chēē mii kōōyiimook mētēwoy kutōōrchook oyey kuu nyooto. 2 Ōbērē nto ōnyōōru kiy, āmōōnyōōru. Ōmāchē bāriisyō ānkōōtuuyiityi keey moon, āmōōmuuchē ōnyōōru. Oyeyaate wookuutyēēt ānkōōbooryootēē biich. -Mōōnyōōru tukuuchoo, kuuyu mēēbērē ōsooyē Yēyiin kukōōnook. 3 Ānkoo yoo kōōsoom, mēēbērē ōnyōōru, kuuyu ōsoomē ām kēēlto nyēē māyēmāktōōs, nyēē wuu kule sōōyēyiisyēē kubo leles. 4 Uusyō, wē, biich choo kyōōchuunnyēē Yēyiin. Yoo kēēchuutook :tukuukaab kōōrooni, +mōōtooytoochiinē āk Yēyiin. Chii ake tukul nyoo kakwey kuyēk choorweetaab kōōrooni, ku buunyoo :nyoo ām wōlēē mii :Yēyiin. 5 Ng'ālyoo nyēbo man yoo mwooyē :siruutēk kule, “Māchē :Yēyiin :tāmirmiryēēt nyoo kikōōnēēch kukoonyitē inee nkit.” 6 Kunyi, ititiirēēch miisin ām chamateenyii. Kiyooto nyēē mwooyē :siruutēk kule, “Kwiilē :Yēyiin choo ng'āsē keey, nteenee ititiirē choo yibē keey ng'wēny.” 7 Kunyoo, ii, biikyoo, ō-āsyi keey Yēyiin ankootay Kibrōkōsyoontēēt. Yoo kooyey kuu nyooto, mākumwēyēēnook :Kibrōkōsyoontoonoo. 8 Yoo kōōnookyi Yēyiin, ku mākōōnookyook :nkinee. Ōtiliil āwunnyēk :akweek choo kyōōchoolwookēn ānkōōlēēliit moonikwook :akweek choo kisāch :kāāsōōtēywēēk. 9 Ōriiryē ankoo-am mbuy ānkōōnchōōyiisyē. Yoo kātōōrooryēē, ōriiryē, nto yoo kātōōng'ērēchē, oluukse. 10 Yoo kōōyib keey ng'wēny ām taayeetaab Mokoryoontēēt, makoolaang'teenaak :inee. 11 Mbo ng'eetaabiya, -mōōng'āloolēē keey nyēē miyaat. Chii ake tukul nyoo kang'alaalee ng'eetaab kaamet nyēē miyaat nto kēētiilchi kule miyaat, ku kaakung'alaalee nyēē miyaat nkinee mākuutyēēt ankootiil kule miyootēch :mākuutēchoo. Nteenee yoo 'kēētiilchi kule miyootēch :mākuutēchoo, ku mēēbērē imiitē iyēyē kiyēē mwooyē :mākuutēchooto, nto yooto, imiitē iyēku kāātiiliin nyēbo ng'al. 12 Akeenke baateey :chiito nyēē kōōnu mākuutēk ānkōōtiilchinē biich ng'al. Nyooto ku Yēyiin ānku inee mbo subak :nyoo irāroochē biich nto kōōkārbuusē biich. Nto, ii, inyiing' ku ng'oo siitiilchi chiito ake kule miyaat? 13 Kunyoo, ii, biikyoo, ōyēbchi yiit, baa :akweek choo ōmwooyē kule, “ +Makeebe raat kiriinkēēt nyēē bērē, nto tuun +makeebe nyēē bērē. +Mābākiibuur wōlooto kēnyiit akeenke kēēyēyē yiisyōōnuutēkyoo bo mung'aareet ānkēēnyōōru beesaanik.” 14 Ām nee sōōsōōtē kuu nyooto? -Mōōnkētē wōlēē makuyyeekta :bēsyēētaab tuun. Okerkeeye chēēbkēēru nyēē ituung'u nto nyēē ma tyaa, kuseret. 15 Nteenee, māchāktōōs ōmwooyē kule, “Yoo kacham :Yēyiin, +mākēēminy ankeeyey kiyēē bērē nto nyēē bērē.” 16 Nteenee, yoo kātōōyēyē :akweek kuu nyooto, ong'as keey. Miyaat :ng'asaanaa bo keey kutukul. 17 Kunyoo, chii ake tukul nyēē inkētē kiyēē karaam nyēē māchāktōōs kule kuyey, āmēēbērē kule kayey, ku kāākuchoolwookēn.

Yāākōbō 5

1 Lēyyē, ōyēbchi baa yiit :akweek mokorēēnik. Ōriiryē ānkōōnchōōyiisyē, kuuyu mii wokuchōōnchook :ng'wooninto. 2 Mii wokubotē :mokornoontiinoong'woong' ānku makwaam :tooyiik sirookwook. 3 Makusal koroti :kariik choo ōboontē. Mākōōboor :salaanaa bo koroti miyootyēēt nyēē ōboontē ānku mākuchututēēnook ānkōōmirtiitook kuu maat. Bo nee tōōtukuulchi keey mokornoontiinoo ām bēsyōōsyēchēēb lēt? 4 Lēyyē, ōrōōtootē ng'aleechu: Miitē kuriirēēnook :tukuuk choo kyōōtāyē ōkwēchi biiko choo kiyēwook yiisyōōnuutēk ām mbareenikwook. Kōōkuyityi Yēyiin nyoo bāwu kiy ake tukul, :riirikaab kēsiik. 5 Kyōōminy kōōrooni ōchāmē tukuuk chēbo leles ānkyōōboor kuyem. Kyōōnēēryē ōlumlumiitu ōmiitē ōkānyoonu bēsyēēt nyēē /kēētilēēnook. 6 Kyooruuste biiko ankoobakach ānkoo kut kimātinyē lēēlis āmēēbērē mbo kikwiilook. 7 Lēyyē, mbo ng'eetaabiya, omuyte ākoy bēsyēēt nyēē iyēēwunēē :Mokoryoontēēt. Okasee mbo wōlēē kāng'tooy :kāābātiintēēt kurur mbareenyii. Muytoochinē kut kunyōōr roobtaab taayta āk nyēbo lētuut. 8 Mākwook nkakweek ōmuytoochinē ānkōōkiilchē, kuuyu kaakuriik kuyit :bēsyēēt nyēē iyēēwunēē :Mokoryoontēēt. 9 Mbo ng'eetaabiya, -mōōng'uunyānē keey /simākiitiilchook ng'al. Kaakuyit :kāātiiliintēēt kurkat. 10 Mbo ng'eetaabiya, ōsōōtēē ng'ālooltooyik choo king'alaal ām kaayneetaab Yēyiin. Okasee nyāliluutēk chēē kinyōōr āk muytaayeeng'waa. 11 Kiibēruurootiin :biich choo kimuyta. Ābērē kyookas muytaayeet nyēē kiboonto :Āyuubu āk kiyēē kichākuyēchi :Yēyiin ām lētuunoo. Lēyyē, riirēē biiko :Yēyiin miisin ām mooyēēt nyēē lēēl. 12 Mbo ng'eetaabiya, ng'ālyoo nyēē māchē ōrōōtootē ku nyi: -Mōōwoolē keey kule, “Kuu Yēyiin nto kule kwaama :teng'et” Yoo 'kēēchāmiisyē, ichāmiisyē, nto yoo 'kēētāyiisyē, itāyiisyē, /simakiiruustaak. 13 Yoo kānyōōr :chii ām akweek nyalil, ku māchāktōōs kusaay Yēyiin. Nto yoo ng'erekaat, kutyēēn kusilē Yēyiin. 14 Nto yēē kamnyaan, ku māchāktōōs kukuur booyikaab biikaab Yēyiin subākusoochi inee ankooyiilee mwaayta ām kaayneetaab Mokoryoontēēt. 15 Yoo /kēēsoochinē chii nyēē imnyoonē /kiikoosēē keey Yēyiin, mākōōsoob :Yēyiin chiichoo. Nto yoo kiikuchoolwookēn, +/mākēēnyōōchi kaat. 16 Kunyoo, ii, biikyoo, kumwoochi :chii ake miyootyēēt nyēē kiikuyey ānkōōsoochinē keey, sukung'eet /kiisoobook. Yoo kasaay :chii nyēē churtaat, kutinyē :soowuutēkyii kāāmuukēywēēk ānkunāmtoochinē. 17 Ki chii :Eliiya nyēē wuu acheek. Kisaay miisin kule kumārōōbēn. Yooto, kōōbuur :kōōrēēt kēnyiisyēk sōmōk āk ārook lo nyēē māmii :roob. 18 Nto mii yoo, kusaay subak kule kurōōbēn. Yooto, kurōōbēn :kōōrēēt ankuyey :āmiik miisin ām kōōrēēt. 19 Mbo ng'eetaabiya, yoo kāchuunnyēē :chii ām akweek wōlēē mii :manta, ku māchāktōōs /kēēyis. 20 Okas baa ng'ālyoontooni: chii ake tukul nyoo kāyisunēē chiito ake wōlēē mii :miyootyēēt, ku kāākōōsoob :chiichoo nyiin ankuyey /kēēnyōōchi kaat ām ng'ōōkiswookik chēē chaang'.

1 Bētērō 1

1 Anii :nyoo Bētērō, lēbkēēyiintēētaab Yēēsu Kiriistō. Āsirwook akweek choo kiikukweyaak :Yēyiin, bichoo sobooy choo kyōōsērētyi yēēmōōsyēkaab Bōōntō, Kalaatya, Kaabatookya, Eesya ākoo Biituunnya. 2 Kisimkucham :Baaba Yēyiin kule makukweyaak, ānkōōtiliilook :Tāmirmiryēēnyii kuyisēēnook korotiikaab Yēēsu Kiriistō sōōkoonyit Yēēsu. Kōōbēruurook :Yēyiin miisin ōnyōōru kaalyeet. 3 Kusilākoy Yēyiin kwaaniitaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō nyoo kiriireeneech miisin kuyeyeech /kēēsichēēch subak kēēnyōōru soboonto nyēē kiimoong'tēē keey, kuuyu kiing'eetee Yēēsu meet. 4 Kēēboontē bēruur ām Barak nyēē konoraat kubo acheek nyēē mābotē, nyēē mānunē, āmānyēērāktōōs. 5 Kuuyu kiikoosēē keey Yēyiin, riibēēnēēch :kāāmuukēywēēkyii ākoy bēsyēētaab tabanta yoo kāākiirāroochākiisyē kutukul. 6 Ong'erech kubo ng'aleechu ānkoo /kēēwusook nyēē tyaa bēsyōōsyēchu ām nyāliluutēk chēē makerkeey. 7 /Kēētyēmook /sikiinkēt kule ōkoosēē keey man Yēyiin. Kuu yoo /kiitiliilē ta-aabuut nyēē -mēēbuurē ākookoy ām maata, /kiitiliilēē kaakaaseeng'woong' nyāliluutēk sukōōbuur. Yoo /kakeeyeyaak kuu nyooto, +/makiikaastaak, /kiitōrōōrook, /ānkēēkoonyitook bēsyoonoo iyēēwu :Yēēsu. 8 Ōmiitē ōchāmē Yēyiin, ānkoo mēēbērē kyookas. Ānkoo mēēbērē ōkāsē inee raat, ōkoosēē keey inee ānkōōbuur ām ng'erekweek chēbo barak miisin chēē māmii mbo :ng'ala chēē /kiimuuchē /kēēmwoowunēē ng'erekweechaata. 9 Wuu nyooto, kuuyu bōōnyōōru tuwēnto nyēbo kaakaaseeng'woong' bēsyoonoo /bākiirāroochook kutukul. 10 King'oor :ng'ālooltooyikaab Yēyiin chēbo kēny wōlēē kimakooraraaktaak :inee ām chamateenyii. Kichēēng'sē :ng'ālooltooyichoo miisin ānkubilbiliis kōōnkēt ng'aleechuutēchu. 11 Kichēēng'ē kōōnkēt bēsyēēt nyēē kimākuchōōnēē :Kāārārookiintēēt āk wōlēē mākuwuuyiit :bēsyōōnooto. Kimwoochi :Tāmirmiryēētaab Kiriistō nyoo kimii āriing'waa kung'oor ng'wooninto nyēē kimākunyōōr :Kāārārookiintēēt āk wōlēē /kimākiitōrōōrto. 12 Kiiboorchi :Yēyiin ng'ālooltooyichoo kule kimāyēchinē keey :icheek yiisyoonoo, nteenee kiyēwook akweek. Ōnkētē ra ng'aleechu, kuuyu kyoomwook :biiko lōkōōywēk chēē kāroomēch kubununēē kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēēt nyoo kichōōnēē Barak. Ng'aleek :chu chēē bērē mbo :malayikaanik nto inkēt. 13 Kunyi, lēyyē, onamte mēt kiyoo kyookas. Ōriib keey ānkōōkēnēē keey kuchurta kiyēē +/mākiibēruurēēnook yoo kātook :Yēēsu Kiriistō. 14 Kuu yoo ōmāchē ōkāsyi ng'aleekaab Yēyiin, -mōōrubē tukuukaab :muchas choo kyōōboontē kumānōōnkēt inee. 15 Ōtililiitu ām kiy ake tukul nyēē ōyēyē, kuu yoo tiliil :Yēyiin nyoo kikuurook. 16 Mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Ōtililiitu, kuuyu ātiliil :anii.” 17 Kēēboontē Baaba nyoo -mēēnkwēlē chii ānkōōtiilchinē biiko tukul ng'aleek kurubta keey wōlēē kiikuyeyta. Kunyi, ōywēyē inee ānkōōminyē kuu biikyii chēē ōwuuyē sobooy ām kōōrooni. 18 Ōnkētē kule /kimākēēwālunēēnook tukuuk chēē wuu feetaanik nto ta-aabuun choo bootōōs, nteenee kiwālunēēnook :Kāārārookiintēēt korotiikyii chēē māmii kiyēē /kiiwuuytēē sōōng'ēētyēē ātēbuutēchoo kimābo laat choo kibo mbo kuukoong'. Yoo kiwāstooy :inee korotiikyii, kikerkeey mēēnkich nyēē tiliil ānku lubkoob. 20 /Kikiikeekwey Kāārārookiintoonoo /kumanaakeeyey kōōrēēt /ānkibākiiboor inee ām bēsyōōsyēchu bo tabanta kubo akweek. 21 Kiing'eetee :Yēyiin Kāārārookiintoonoo meet ānkōōtōrōōr sōōkoosēē keey Yēyiin ānkōōkēnēē keey kubuntēē inee. 22 Kunyoo, lēyyē, ōchoomtōōsii miisin ām mooyēēt akeenke, kuuyu kyōōkoonyit ng'ālyoontēētaab manta ānkyōōtiliil keey sōōnyōōru chamateet nyēbo man ām wōlēē mii tuubchōōsyēkwook. 23 /Kikēēsichook subak kubununēē ng'ālyoontēētaab Yēyiin nyēē yēyiisyē ākookoy. Kimāchōōnēē :sobooni lēēl kiy nyēē bēku, nteenee kichōōnēē kiy nyēē mābēku. 24 Mwooyē :siruutēk kule, “Kerkeey :biiko tukul suuswēk, ankukerkeey kāroorānnyēēng'waa toobtōōkaab suuswēk. Sistōōs :suuswēk, ānkung'ētōōs :toobtōōy, 25 nteenee māng'ētē :ng'ālyoontēētaab Yēyiin ākookoy.” Ng'ālyoontooniitēnyi nyoo /kikyoomwook.

1 Bētērō 2

1 Ōnēmunēē keey nanyuun miyootyo ake tukul, mātōōbērbēēriisyē, āmōōyēyē ng'al chēbo lembech, -mōōtuuyiityinē chii moo nto ōng'ōōmsē. 2 Ocheeng' chēēko chēē kāroomēch chēbo Tāmirmiryēētaab Yēyiin kuu lēēkōōy chēē māchē kurēēri, sōōnēēryē ām soboonto nyēē lēēl, 3 kuuyu kyoochamcham sikēnātēētaab Mokoryoontēēt. 4 Rwaa nyēē soboot nyēē tiiyēywoo :Mokoryoontoonoo. Kitay :biiko rwaantaanaa, nteenee kikwey :Yēyiin ankucham. Ōkwoonchi inee 5 ānkōōyēku rwoontōōk chēē sobchootiin chēē /kēētēēchēē kōōtaab Tāmirmiryēēt. Ōyēku bēēliikaab kōrōsēēk choo kiikusat :Yēyiin ōyēchinē kōrōsēēk ām Tāmirmiryēēnyii chēē chāmē :inee kubuntēē Yēēsu Kiriistō. 6 Mwooyē :siruutēk kule, “Lēyyē, okas, kyāāchubtē rwaanteet nyēē tiiyēywoo ām Saayoon. Rwaantaanaa ku chii nyēē kyaakwey ānkāāchāmē. -/Mākiintosuurē chiito nyoo keekaasee keey inee.” 7 Ōchāmē rwaantaanaa :akweek choo ōkoosēē keey Kāārārookiintēēt. Nteenee mwooyē ng'ālyoontēētaab Yēyiin ām choo -mēēkoosēē keey kule, “Rwaanteet nyoo kitāyē :biiko kutēēksēē :nyēē kōōkuyēk tiiyēywoontēēt.” 8 /Kikeesir subak kule, “Rwaanteet :nyiitēnyi nyēē ināchē biiko ānkuyēyē icheek kōōbutiis.” Ibooru :siruutēchu kule ibutōōs :biiko, yoo tāyē kookaasee keey ng'ālyoontēētaab Yēyiin ānku kēēlooto nyēē /kikeekwey. 9 Nteenee, biiko chēē kwēyootiin :akweek, bēēliikaab kōrōsēēk chēbo Bāytooyiintēēt, biiko chēē tiliilēch chēē kisat :Yēyiin ōyēku cheechii sookaaste inee nyoo kikuurook okwaanee mēēnānēēt obe lēbkēēyyēēnyii nyēbo kwong'uut. 10 Kimōōbooyē Yēyiin, nteenee ōbooyē raawuut. Kimāriirēēnook :Yēyiin, nteenee riirēēnook raawuut. 11 Lēyyē chōōrōōnuutēkyuu, kuuyu ōbooyē kōōrēēt ake, āmwoowook -moocham muchastaab kōōrooni nyēē māchē kōōbēlook. 12 Māchāktōōs ōtēbtooy keey ām kēēlto nyēē karaam biiko choo -mēēnkētē Yēyiin. Ām yooto, ānkoo kung'āloolēēnook nyēē miyaat, mākōōsōōtē tukuuk chēē kāroomēch choo ōyēyē ānku mākusilto Yēyiin bēsyoonoo māchākōōtiilchi biiko ng'aleek. 13 Ōkoonyitē biiko choo wōōyēch kubo Mokoryoontēēt. Ōkoonyitē bāytooyiintēēt nyoo /kikiikoochi kāāmuukēywēēk kubāytooyiis 14 āk kāāntōōyik choo iyooktooy :inee kōōng'woonchi choo iryēē kiruutēk ānkusilto choo kāroomēch. 15 Māchē :Yēyiin kule ōyēyē tukuuk chēē kāroomēch sukoosiis choo -mēēnkēt kiy. 16 Ōtyookootiin :akweek ām kiruutēk, nteenee, mayeyaak :yooto ōyēyē ng'al chēē miyootēch. Ōsōōtyēēchi kule ōyēchinē Yēyiin yiisyēēt. 17 Ōkoonyitē biiko tukul, ōchāmē biikaab Yēyiin choo ōboontē keey, ōywēyē Yēyiin ānkōōkoonyitē bāytooyiin. 18 Māchāktōōs akweek motwoorik ōkoonyitē mokorēēnikwook kuyem. -Mōōkoonyitē baateey choo sikēn ānku kāroomēch, nteenee ōkoonyitē nkicheek choo āwēēsēch. 19 Yoo kōōmuytoochi ng'woonin nyēē māmisyook, kōōbēruurook :Yēyiin, kuuyu ōsōōtē kiyoo mākwook. 20 Ara, ii, karaamat nee nyēē mii yoo ōmuytoochinē /kēēbirook ām kiyēē misyook kubo kiyēē miyaat nyēē kooyey? Nteenee yoo kōōmuytoochi ng'woonin ku kooyey ng'al chēbo man, mākōōbēruurook :Yēyiin. 21 Ng'aleek chēē wuu chuutēchu chēē kikuurchook :Yēyiin, kuuyu kinyalil :Yēēsu kubo akweek ānkiikubākookwook kāānēētēywoo, soorub :nkakweek kuu yooto kiyēytooy :inee. 22 “Mākoy kuyey ng'ōōkis, āmālātu biich.” 23 Ki yoo /kākēēkōchōnkyi, kimāyooku, nto yoo kāng'woonchi kiy, kimēēmuuyē biich, nteenee kiikēnēē keey Yēyiin nyoo itiilē ng'aleek chēbo manta. 24 Kiilookyi keey :Yēēsu ng'ōōkiswookikyoo /kēēkwērtoochi murtooywoontēēt, sikiimuuch kēētāyēē keey ng'ōōkisto ānkēēyēyē ng'aleekaab manta. /Kiikiisoobook kubununēē mwoowōōkyii. 25 Kyookerkeeye kēēchiirēk chēē kikiikubootyo, nteenee kōōkukētwook raat orub ākiintēēt nyēē riibook.

1 Bētērō 3

1 Māchāktōōs :nkakweek kooruuk ōkoonyitē saanikwook, si yoo maneekaasee keey :icheek ng'ālyoontēētaab Yēyiin, makuyey :ātēbuutēkwook choo kāroomēch kookaasee keey Yēyiin ānkoo -mōōng'āloolē kiy, 2 kuuyu makukas kule ōkoonyitootiin :akweek ānkōōywēyē Yēyiin. 3 -Mōōmoong'tēē keey tukuuk chēē yēyook kule ōkāroorāniitu, kuu yoo ōyēytooy buutēēkwook nto ku ōloochē sinkiliinēk nto sirook chēē kāroorān. 4 Nto cheebyoosya nyoo baybay ānkōōntusoot ku karaaran. Karaaranat nyēē wuu nyi nyēē mābēku ānkuchāmē :Yēyiin miisin. 5 Kiikāroorānē keey :kooruuk chēē tiliilēch choo kibo taay choo kiimoong'tēē keey Yēyiin ām kēēlto nyēē wuu nyooto. Kikoonyitē saanikwaa, 6 kuu yoo kikoonyitē :Saara Abraam ānkiikuurē kule mokoryoontēēnyii. Ōwuuyē :akweek tibikaab Saara, yoo ōyēyē ng'aleek chēē kāroomēch āmōōnyōkōriitu. 7 Nto akweek saanik, ōbuurtooy chēēbyōōsōōkwook ām kēēlto nyēē intusoot ānkōōkoonyitē kuu biich chēē ānyoosēch, kuuyu mākutuwēnook :Yēyiin tukwaay, murēn nto koorko, ōnyōōru soboonto nyēē lēēl. Ōyēyē kuu nyooto simakerekta :kiy soowuutēkwook. 8 Māchāktōōs nanyuun ōboontē :akweek tukul kāāsōōtēywēēk chēē kerkeey ānkōōkāsyinē keey kiisayta. Ōchoomtōōsii kuu biich chēē tuubcho, ōriirēē ake ānkōōyibē keey ng'wēny. 9 -Mooyaakte kiyēē miyaat kubo miyootyēēt nyēē /kākēēyēwook, āmōōnchuruuriisyē yoo /kākiinchuruurook. Nteenee ōsoomchinē bichooto yēwook nyēē miyaat bēruur, kuuyu mwoowook :Yēyiin kule ōyēyē kuu nyooto sōōnyōōru bēruur. 10 Mwooyē :siruutēk kule, “Chii nyoo māchē kōōbuurtooy ng'erekweek ankukas bēsyōōsyēk chēē kāroomēch, kukerekta ng'elyebnyii kung'alaal miyootyēēt āmā-āsyi kuutiinyii kumwooy bēērbēēryēēt. 11 Kuweeksee :chiichooto miyootyēēt, ānkuyēyē ng'al chēē kāroomēch. Kucheeng' :inee kaalyeet kuchēēng'ē nyēē kōrōōm. 12 Rubē koonyekaab Yēyiin choo churtootiin, ānkukāsyinē soowuutēkaab bichooto, nteenee ituukyinē batay choo yēyē rōkōs.” 13 Ara ng'oo nyēē ing'woonchinē chii nyēē yēyē ng'al chēē kāroomēch? 14 Yoo koonyalil kubo kiyēē karaam nyēē kooyey, ōnyōōru bēruur. -Mōōnyōkōriitu āmōōmuytōōsii. 15 Ōywēyē Kiriistō kuu Mokoryoontēēng'woong'. Māchāktōōs ōchōbootiin ākookoy, sōōmuuchē ōwālchi chii ake tukul nyēē kateebeenaak kurubta keey kiyēē ōkēnēē keey. 16 Nto yoo ōyēyē kuu nyooto, ōyibē keey ng'wēny ānkōōkoonyitiisyē. Ōbuurē nyēē chuulootiin :kāāsōōtēywēēkwook, sukuchōlyo :bichoo ng'āloolēēnook nyēē miyaat ām kiyēē karaam nyoo ōyēyē :akweek kuu biikaab Kiriistō. 17 Yoo chāmtooy :Yēyiin /kiinyaliilaak, kaykay yoo kooyey kiyēē karaam kusiir yoo kooyey nyēē miyaat. 18 Āmwooyē kuu nyooto kuuyu, ānkoo kichurtaat :Kāārārookiintēēt, kime kubo biiko chēē mā churtootiin, sukōōnkēt :bichoo Yēyiin. Kime :inee wook akeenke kubo ng'ōōkiswookikaab biiko tukul. /Kikeebakach bōōrnyii, nteenee /kiikiisoobēē tāmirmiryēēt 19 ānkuwokwoomchi lōkōōywēk tāmirmirook chēē rātootiin. 20 Ki tāmirmirook :chu choo kimānāākoonyit Yēyiin, yoo kimuytooy ām bēsyōōsyēchoo kitēēchē :Noowa mwēēnkēēt. /Kiikiiraraach biiko chēē ng'ēri chēē kimii mwēēnkoonoo kubununēē bēēko anki sisiit :bichooto baateey. 21 Kerkeey :bēēchoo bēēkaab kāābātisāniisyēēt, kuuyu /kiirāroochē biiko bēsyōōsyēchu kubununēē kaabatisaneet. -Mēēwuunē :kaabatisaneet sumtaab bōōrto nyēbo chii, nteenee mwoochinē Yēyiin :chiichoo kule kumāchē kuyey kiyēē inkētē kule churtaat kubununēē ng'eeteetaab meet nyēbo Yēēsu Kiriistō. 22 Kiikuwo :Yēēsu Kaab Yēyiin ānkumii āwutaab taay nyēbo Yēyiin kubāytooy malayikaanik tukul āk choo bāytooyiisyē āk choo bo kāāmuukēywēēk.

1 Bētērō 4

1 Kinyalil :Kāārārookiintēēt. Kunyoo, ōchōb keey :nkakweek ōnyālilchē, kuuyu chiito nyoo kanyalil ku kaakoowaang'ta ng'ōōkisto. 2 Mākōōbuurē :chiichoo ām soboonnyii tukul kuu wōloo māktooy Yēyiin, āmēētākurubē muchastaab biikaab kōōrooni. 3 Kyōōboot bēsyōōsyēk chēē chaang' miisin kēny ōyēyē kuu yoo yēyē :biiko choo -mēēnkētē Yēyiin. Yooto kyōōyēyē sikornateet, ōrubē muchas, ōbōōkitōōsii, ō-āmē sookwoonuut kut ōkēēytēē, ōyyēēsyēē miisin ānkōōkutunkyinē tukuuk buch. 4 Ilātē :bichoo, yoo -mōōchutē ng'ōōkisng'waa nyoo yēyē, nto yooto nanyuun kung'āloolēēnook nyēē miyaat. 5 Mākurār bēsēnuut :bichoo nkit ām wōlēē mii Yēyiin, nyoo mākōōtiilchi ng'aleek biiko choo sobchootiin āk choo kiikubēk. 6 Kiyey :ng'ālyoontooni /kyoomchinē biiko choo kiikubēk lōkōōywēk chēē kāroomēch sukoomuuch kunyōōr soboontaab tāmirmiryēēt ām wōlēē mii :Yēyiin ānkoo kikinyōōr :icheek meet kuu biiko tukul. 7 Kāākulēēkitiit :tabantaab kiy ake tukul. Māchāksē ōsōōtē nyēē karaam ānkōōriib keey nyēē ōmuuchē osaay. 8 Kiito nanyuun nyēē miitē, ōchoomnyē miisin, kuuyu yēyē :chamateet /kēēnyōōchi kaat biiko ām ng'ōōkiswookik chēē chaang'. 9 Ōbāybāyiitu ām wōlēē mii :chuut āmōōng'unyng'uunyē. 10 Kiikōōkoochi :Yēyiin chii ake tukul ām akweek rōōbēywoontēētaab Tāmirmiryēēnyii sōōyēētyēēchinē biiko alak. Kunyi, māchāktōōs ōyēyiisyēē rōōbēywēēchoo makerkeey ām kēēlto nyēē karaam. 11 Yoo ng'āloolē :chii, kumāchē kung'ālooltoochinē Yēyiin, nto nyoo yēētyēēchinē chuut, māchāktōōs kōōnkētē kule Yēyiin nyēē kōōnu kāāmuukēywēēk. Yoo /kakeeyey kuu nyooto, /kiikaasta Yēyiin ām tukuuk tukul kubununēē Yēēsu Kiriistō. Kutōrōriit :inee ānkubāytooyiis ākookoy. Kuwuuyiit nyooto. 12 Lēyyē chōōrōōnuutēkyuu, -mōōlātē yoo /kākiibuuntēēnook maataab nyāliluutēk /sikeetyemaak. -Mookas yooto kuu kiy nyēē lēēl nyēē kayeyakay ām wōlēē ōmiitē. 13 Nteenee ōng'ērēēkiisyē, kuuyu ōmiitē ōnyālilē ākoo Kāārārookiintēēt, sōōnyōōru ng'erekweek miisin bēsyōōnoo mākutook :wōōyinnyii. 14 Yoo /kākiinchuruurook, kuuyu ōkoosēē keey Kiriistō, ōnyōōru bērurto ōboontē keey Tāmirmiryēēt nyoo wōō nyoo bo Yēyiin. 15 Mēērook kung'woonchook kuu chii nyēē kārumiis, nto nyēē kāchōōrso, nto nyēē yēyē ng'al chēē miyootēch, nto mbo ku nyēē iwutēē keey ng'aleekaab biiko alak. 16 Nteenee, yoo kōōyōōtu kuuyu ōrubē Kiriistō, -mōōmuyēē, nteenee ōbirchi Yēyiin kōōnkōy, kuuyu ōbooyē Kiriistō. 17 Kaakuyit :bēsyēēt nyēē /mākiitiilchi biich ng'aleek ānku +/mākēētoowunēē biikaab Yēyiin. Ara, ii, yoo kātoowunēēnēēch keey, mākuwuuyiit nee ām wōlēē mii :biiko choo -mēēyēnchinē lōkōōywēk chēē kāroomēch choo kwoonēē wōlēē mii :Yēyiin? 18 Kuu yoo mwooyē :siruutēk kule, “Yoo wuuyiityinē biiko choo kāroomēch /kiiraraach, ku wuuyiityinē, sōō, kule nee biiko choo mā bo Yēyiin choo kibrōkōsiis?” 19 Kunyoo nanyuun, māchāktōōs biiko choo /kakiinyaliil kuu wōloo māktooy :Yēyiin, kukiilchi :icheek Yēyiintēēt nyoo /kiikoosēē keey ankutas taay kuyēyē ng'aleek chēē kāroomēch.

1 Bētērō 5

1 Lēyyē, booyikaab biikaab Yēyiin, anii akeenke ām akweek. Kyaakas wōlēē kinyalilta :Kāārārookiintēēt ānku +māānyōōru wōōyinto nyoo mākutook. Āmwoowook kule: 2 O-ake kēēchiirēk choo kiikukōōnook :Yēyiin. -Mōōriib kuuyu māchāktōōs kule ōriib, nteenee ōriibē nyēē ōchāmē kuu yoo māchē :Yēyiin. -Moomooroong'nan kubo beesaan, nteenee ōchāmē ōyēchinē Yēyiin yiisyēēt. 3 -Mōōruruunyē biiko choo /kikēēkōōnook ōriibē, nteenee ōbuurē nyēē karaam sukukāsēēnook :bichoo. 4 Nto yoo kāchō :Ākiintēēt nyoo wōō +/mākēētuwēnēēnook kiy nyēē wōō nyēē māmisē. 5 Māchāktōōs akweek āybēēriik ōkoonyitē booyik. Māchāktōōs :akweek tukul ōyibē keey ng'wēny, kuuyu mwooyē :siruutēkaab Yēyiin kule, “Mākāsyinē :Yēyiin nyoo ng'āsē keey, nteenee ibēruurē nyoo yibē keey ng'wēny.” 6 Ōyibē keey ng'wēny ām wōlēē mii :Yēyiin nyoo bo kāāmuukēywēēk tukul, sukōōtōrōōrook bēsyēēt nyēē māchē. 7 Ōbākookyi muyātēēng'woong' tukul Yēyiin, kuuyu riibook. 8 Ōriib keey ānkōōkāsu! Miitē :buunyoontēēng'woong' Kibrōkōsyoontēēt kuwooliinkēnootē kōōruumootē kuu ng'ētuny kuchēēng'ē chii nyēē keereem kubēk. 9 Ōkiilchinē ōkoosēē keey Yēyiin sookerekte buunyoontoonoo, kuuyu ōnkētē kule miitē mbo tuubchōōsyēkwook ām kōōrēēt tukul kubuntēē nyalilta nyēē wuu nyiitēnyi. 10 Yoo /kākiing'woonchook bēsyōōs chēē ng'ēri, mākōōtitiirook :Yēyiin nyoo chāmook ānku nyoo kiikukuurchook wōōyinnyii nyēbo ākookoy ām Kiriistō sōōkiil ānkōōkimkimiitu. 11 Kubāytooyiis :inee ākookoy. Kuwuuyiit nyooto. 12 Āsirwook ng'aleechu ng'ēri kubununēē āwunnyēkaab Siila, ng'eetaabiya nyēē ākoosēē keey. Kāāmāchē ātitiirook ānkāāmwoowook kule ōkiilchē ām chamateetaab Yēyiin nyēbo manta. 13 Isubooyook :biikaab Yēyiin ām Bābulōōn choo /kikeekwey kuu akweek ānkōōsubooyook :nkinee Māārkō nyēē wuu wērinyuu. 14 Otorooch keey :tukul ām chamateet. Ōbuurtē kaalyeet :tukul biikaab Kiriistō.

2 Bētērō 1

1 Anii Simōōni Bētērō nyoo āyēchinē Yēēsu Kiriistō yiisyēēt ānkāāyēku lēbkēēyiintēēnyii. Āsirwook akweek choo kyōōnyōōru manta nyēbo kwong'uut kuu acheek kubununēē churtaayeetaab Yēyiintēēnyoo āk Kāārārookiintēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 2 Kōōbēruurook :Yēyiin miisin ōnyōōru kaalyeet, yoo ōtāsē ōnkētē inee āk Yēēsu Mokoryoontēēnyoo. 3 Kikōōnēēch :Yēyiin kiy ake tukul ām kāāmuukēywēēkyii sikiibuur kuu yooto māchē :inee. Kiimuuchē kiibuur kuu nyooto, kuuyu kiinkētē inee nyoo kiikukweyeech ām wōōyinnyii āk karaamateenyii. 4 Ām ng'aleechaata, kiikukōōnēēch :Yēyiin tukuuk chēē kāroomēch miisin chēē kikuurtoowēēch, sikēēnyōōru soboontaab Tāmirmiryēēnyii ankeechililee rōkōstaab kōōrooni nyēē yibu :muchasta nyēē miyaat. 5 Kunyi, okas wōlēē ōmuuktooy kule yoo kōōkoosēē keey Yēyiin ōtāsyi ātēbuutēk chēē kāroomēch, nto yoo kooyey kuu nyooto, ōtāsyi kiirnātēēt, 6 nto ām kiirnātoonoo ōriibē keey, nto ām riiboonoo ōmuytooy, nto ām muytaayaanaa ōbuurē kuu wōloo māktooy :Yēyiin, 7 nto ām ātēboo ōntustōōsii kuu biich chēē tuubcho, nto yoo kooyey kuu nyooto, ōbuurē ām chamateetaab Yēyiin. 8 Yoo ōboontē ng'aleechu kuyem, ōyēchinē Yēyiin yiisyēēt nyēē karaam miisin ānkōōkimkimiitu ām kiirnātēētaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 9 Nteenee yoo -mōōboontē, ōkōryootiin āmōōnkētē kiyēē māchē :Yēyiin ānkyōōwuutyēē kule /kikiiwuuntoowook ng'ōōkiswookikwook. 10 Kunyoo, lēyyē, mbo ng'eetaabiya, osyeem wōlēē ōmuuktooy ōyēyē kiyēē ititiirē kule kiikukweyaak :Yēyiin ōyēku cheechii. Yoo kooyey kuu nyooto, -mōōbootōōsii, 11 anku +/makeetoroochaak ōwut Kaab Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō nyoo Kāārārookiintēēt wōlēē +mābōōminy ākookoy. 12 +Māāsōōtwook kwaak ng'aleechuutēchu, ānkoo kyōōnkēt sinee, ānkyōōkiilchi ng'ālyoontēētaab man nyoo kyōōnyōōru. 13 Ākāsē kule karaam āboorwook ng'aleechuutēchu, yoo tāāsobē, 14 kuuyu ānkētē kule āmiitē wāāmēē, kuu yoo kiiboorwoo :Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō. 15 +Maasyeem ām wōlēē āmuuktooy āboorwook ng'aleechuutēchu, sōōsōōtē ām bēsyōōsyēk tukul yoo kaameey. 16 Yoo kikēēmwoowook kule mākōōyēēw :Mokoryoontēēnyoo Yēēsu Kiriistō ām kāāmuukēywēēkaab Yēyiin, mānāākēēmwoowunēē tyoonkōōchoy chēbo ng'oomnān, nteenee kiikeekasee :acheek koonyekyoo wōōyinnyii. 17 Kiitōrōōr :Baaba Yēyiin inee ānkōōwōōyiit, yēē kimwooyē kule, “Inyiing' lekwenyuu nyēē āchāmē ānkāāng'ērēkyinē.” 18 Kikeekas :acheek kuutiini kuchōōnēē barak yoo kikēēboontē keey āk inee ām lekemaanaa iyweyaat. 19 Kunyoo, /kikiititiir ng'aleek choo kimwooyē :ng'ālooltooyikaab Yēyiin. Karaam miisin ōyēbchinē yiit ng'ālooltooyik, kuuyu kerkeey taariit nyoo lāyēē mēēnānēēt ākoy bēsyoonoo mākōōrir :kōōrēēt ānkutooku :kookeelyeetaab kōrrōōn kōōluuchook akweek. 20 Lēyyē, māchē ōnkētē kiito nyēē wōō. Nyooto ku nyi: -mēēnkētēē :chii kāāsōōtēywēēkyii kiyēē ibooru :ng'aleekaab ng'ālooltooyikaab Yēyiin ām siruutēk 21 kuuyu, kimāmwoowunēē :ng'ālooltooyichoo ng'aleekwaa mētēwookwaa nkit, nteenee kiiboorchinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin kumwoowu ng'aleekaab Yēyiin.

2 Bētērō 2

1 Kitook kēny :ng'ālooltooyik chēbo ng'wiiynan ām wōlēē mii :biikaab Yēyiin, nto ām kēēlto nyēē wuu nyooto mākutook :kāānēētik chēbo ng'wiiynaneet ām wōlēē ōmiitē. Mākuyib kuwoow kāānēētēywēēk chēē mā bo man chēē iburyēētē biich ankutay mbo Mokoryoontēēt nyoo kiwālāng'u icheek, nto ām yooto ku kāākuyibchi keey :kāānēētichoo buryeteet areet akeenke. 2 Makurub :biiko chēē chaang' ng'ōōkiswookikaab kāānēētichoo, anku makuyey kung'alaalee :biiko alake kēēltaab manta nyēē miyaat. 3 Ām mooroong'nateeng'waa makooberbeereenaak :kāānēētichu tyoonkōōchoy chēē /kiisōōtyēēchinē buch. Kiikuchōb keey ām bēsyōōsyēk chēē chaang' :nyēē makooruusta bichoo nto nyēē imukuusiisyē ku chōboot. 4 Manaasaayee :Yēyiin malayikaanik choo kiyēyē ng'ōōkisto, nteenee kiwiirchi kāābkwoombiich wōlēē rātootiin ām nyōrōōrōōnik ām wōlēē tuuy kukānyē bēsyēēt nyēē +/mābākiitiilchi ng'aleek. 5 Manaasaayee :Yēyiin kōōrēēt nyoo kibo kēny, nteenee kikōōn taambiliilyeetaab bēēko kuchō kōōroonoo kimiitē :biiko choo kimākoonyitē inee. Biiko baateey chēē kisār :Yēyiin ku Noowa nyoo kyoomu lōkōōywēkaab manta ākoo kanyii bo biiko tisab. 6 Kiimukuusēē :Yēyiin maata kiriinkoonikaab Sotooma āk Komoora sukuyēk :yooto kāānēētēywoo ām wōlēē mii :biiko choo mārubē ng'aleekaab Yēyiin. 7 Kisār :Yēyiin Lōōt, chii nyēē kichurtaat nyēē kiiyiimē :ng'aleekaab biich chēē ki sikoran chēē kimēēywēyē kiruutēk. 8 Kiming'iisyē :chiichoo kichurtaat āk bichooto ānkiikāsē kiyēē kiyēyē :bichoo bēēt āk kwēēmooy. Kiiyiimē :ng'ōōkistaab bichoo kāāsōōtēywēēk chēē churtootiin chēē kiboonto :chiichoo. 9 Kunyoo, inkēt :Yēyiin wōlēē sāruntooy biiko choo rubē inee kung'eetee nyāliluutēk ānkōōnkētē wōlēē riibtooy biiko choo miyootēch ākoy bēsyēēt nyoo /kiitiilchinēē biiko tukul ng'aleek. 10 Nto chēē +/mākiing'woonchi miisin ku choo rubē ng'aleekaab muchas nyēē miyaat ānkutāyē /keebayta. Kāng'unootiin ānku āwēēsēch :kāānēētichu bo ng'wiiynan āmānyōkōriitu kuchubē tāmirmirook chēbo kāāmuukēy. 11 Nto mbo malayikaanik choo boonto kāāmuukēy miisin kubiir kāānēētichoo ku māchubē tāmirmiroochoo ām taayeetaab Mokoryoontēēt. 12 Chubiisyē :bichu ām ng'al chēē -mēēnkētē. Kerkeey :icheek tyoong'in chēē yēyē tukuuk chēē -mēēnkēt, choo /kikeeyey /sikēēnāmē /ānkēēbākāchē. +/Mākiiboot bichu kuu tyoong'iichoo. 13 +/Mākiing'woonchi bichoo /kēēyookunēē ng'wooninto nyoo kiyēyē :icheek. Chāmē kuyēyē ng'aleekaab muchas nyoo miyaat bēēt. Sōōr :bichu nyēē yoo /kēēboonto keey ām kaabsaakwa, kōōntosuurē biich. 14 Kāsē :bichoo miisin kuyēyē ng'aleekaab martaayeet āmābiyoonyē kuyēyē ng'ōōkisto. Ibērbēērootē choo kuskus kuyēyē ng'al chēē miyootēch anku biich chēē kiikooneet keey miisin wōlēē mōōrōōng'nāntooy. +/Makiiruusta bichu. 15 Kiikubakaakta kēēlto nyēē chuulaat ānkiikubootyo. Kiikurub kēēltaab Balaam wēritaab Bēēyōōr nyoo kichāmē kunyōōru beesaan kubo kiyēē miyaat nyēē kiyēyē. 16 /Kikēētāchi ng'ōōkisnyii yoo king'āloolē :sikiryēēt kuu chii ānkōōyyoong'to bunmētyoontiitaab Balaam nyoo ki ng'ālooltooyiintēētaab Yēyiin. 17 Kerkeey :kāānēētichu bo ng'wiiynan mōkōōtōōsyēk choo kiikutēēnkyo, kerkeey boolik choo bārbārē :kibuybuyēēt. Kiikuchōbchi bichooto :Yēyiin wōlēē kikerakay :mēēnān. 18 Mwooyē ng'aleek cheekwaa chēbo ng'aseetaab keey ānku bērbērēch, ānkuyēyiisyēē ng'al chēbo muchas kōōchuutēē biiko choo kātākumwēyēē choo -mēēnkētē manta. 19 Kuurtoochinē :kāānēētichoo bichoo kule +/makiityaach, nteenee rātootiin :icheek ām ng'al chēbo rōkōs chēē yēyootē, kuuyu kiy ake tukul nyoo ibēlē chiito kubāwu :kiyooto chiichoo. 20 Yoo kāākumwēyēē :biiko ng'ōōkistaab kōōrooni, kuuyu inkētē Mokoryoontēēnyoo nyoo Kāārārookiintēēnyoo Yēēsu Kiriistō ānkumuutmuutyinē keey subak ng'ōōkisooto nyēē ibēlē icheek, kumii yēē miyaat miisin kusiir yoo kibo taay. 21 Kikaykay ām wōlēē mii :icheek nto kimānāākōōnkēt kēēltaab manta kusiir kōōnkēt nto yityo kumoosākiis kutay ng'ālyoontēētaab Yēyiin nyoo tiliil nyoo /kikiikoochinē icheek. 22 Ibooru :kiyēē yēyāktōōs ām wōlēē mii :bichoo kule bo man ng'ālyoontooni /kēēmwooyē kule, “Iyēēchinē :ng'ōōk kaang'uung'taakyii” nto “Wokōōmilmiilēē subak saakaatyeet :toorayeet nyoo /kākiiwuun.”

2 Bētērō 3

1 Lēyyē, chōōrōōnuutēkyuu, barweetaab āyēēng' :nyiitēnyi kwāāsirwook. Kwāāsirwook bārōōnōōchuutēchu tukwaay ātitiirook ōboontē kāāsōōtēywēēk chēē chuulootiin. 2 Āmāchē simōōwuutyēē ng'aleek choo kimwooyē :ng'ālooltooyikaab Yēyiin kēny ākoo mākuutyēētaab Mokoryoontēēt ānku Kāārārookiintēēt nyoo kikōōnook :lēbkēēyikwook. 3 Māchē ōnkētē kāroomin kule mākutook :biiko chēē kiikooluum :muchastaab bōōrwoonikwaa ām bēsyōōsyēk chēbo lētuut. Mākōōnchuruurook 4 ānkumwooy kule, “Kikiikukuurto, oob, kule mākōōyēēw? Ara mii ānō :inee naas? Nto kung'eetee bēsyōōsyēkaab mbo kuuko ākoy raat tākōōyyoong'oot :kiy ake tukul kuu yooto /kikēēyēyē kōōrēēt.” 5 Kikwētyi buch :bichoo kutāchiintōōs kule kimāyēyē :Yēyiin kēny barak āk ng'wēny kubununēē ng'ālyoontēēnyii. Kitookunēē :kōōrēēt bēēko /ānkikēēyēwunēē bēēko 6 /ānkikiimukuusēē kōōrēēt nyoo kibo taay bēēko ām bēsyoonoo kibo taambiliilyeet. 7 Yēyē :Yēyiin kōōbuur :barak āk ng'wēny ām ng'ālyoontoonootonyii ākoy bēsyēēt nyēē /kiimukuusēē maat yoo +/mākiitiilchi /ānkiimiis biiko choo mā bo Yēyiin. 8 Lēyyē, chōōrōōnuutēkyuu, -mōōwuutyēē kule -mēēsōōtē :Yēyiin kuu wōlēē isōōtitooy :biiko. Kerkeey :bēsyēēt akeenke āk kēnyiisyēk kisyeereet akeenke ām wōlēē mii :Yēyiin ānku kerkeey :kēnyiisyēk kisyeereet akeenke bēsyēēt akeenke. 9 Māyēyē :Yēyiin muut kiyēē kiikukuurto kuu yoo isōōtē :biiko alake. Muytoochook āmāmāchē kule kubot :chii, nteenee māchē biiko tukul kuweeksee ng'ōōkiswookikwaa. 10 Mākumuung' :bēsyēētaab Mokoryoontēēt kuu chōōriin. Mākubot :wōliin bo barak bēsyoonooto kubōlootē, ānku mākulāyo :kookeelik āk araaweet ānkumis :kōōrēēt kuboonto tukuukyii tukul. 11 Ara yoo +/mākiimukuus tukuuchu tukul, ii, ōmāchē ōyēyē nee? Māchāktōōs ōbuur ām tiliilinto ānkōōtāboonootiin ōbooyē Yēyiin, 12 ānkōōkānyē bēsyoonoo bo Yēyiin ōyēyē kulēēkitiit. +/Mākiimukuusēē maat bēsyoonooto wōliin bo barak ānku mākuchōlyo :kookeelik āk tukuuk alak tukul. 13 Nteenee kēēkānyē kiyēē kiikukuurto :Yēyiin: Barak nyēē lēēl āk kōōrēēt nyēē lēēl wōlēē mākumiitē :ng'aleekaab churtaayeet. 14 Kunyoo, lēyyē, chōōrōōnuutēkyuu, yoo ōmiitē ōkānyē bēsyoonooto, ōsyēēmē wōlēē ōmuuktooy ōyēyē ng'aleek chēē tiliilēch nyēē -mōōtinyē tisya, sukunyōōrwook :Mokoryoontēēt ōboontē kaalyeet. 15 Ōnkēt kule muytooy :Yēyiin, /sikiiraraach biiko. Kisirwook kuu nyooto nkinee :ng'eetaabiya Bāwulō nyoo kēēchāmē, kuyēyiisyēē kiirnātēēt nyoo kiikoochinē inee :Yēyiin. 16 Mwooyē :inee ng'aleek chēē wuu chuutēchu ām bārōōnōōkyii tukul. Miitē :ng'aleek alake bārōōnōōkyii chēē ma kuskus /keekas. Kwoonykwoonyē ng'aleekyii :biiko choo -mēēnkētē kiy ākoo choo -mēēnkētē kēēlto nyēē bēētii. Nyēērēē :bichu mbo siruutēkaab Yēyiin alak ānku makuyey :yooto kubootyo :icheek. 17 Lēyyē, akweek chōōrōōnuutēkyuu, kuuyu ōnkētē ng'aleechuutēchu, ōriib keey, si nto yityo mēēbērē makumasaak :ng'aleekaab biiko choo mārubē Yēyiin, āmōōsuuytēē komosaa karaam nyoo ōmiitē. 18 Otas taay ōtitiir keey ām chamateet āk kiirnātēētaab Mokoryoontēēnyoo nyoo Kāārārookiintēēnyoo Yēēsu Kiriistō. Kutōrōriit :inee kung'eetee ra ākookoy. Kuwuuyiit nyooto.

1 Yoowaana 1

1 Ng'ālyoontooni kyoomwook :acheek ku nyēē kimii ku /mānāākēētoow kōōrēēt. Kikeekasaanu Ng'ālyoontooni ām yiitiikyoo, ankeekasee mbo koonyekyoo, ānkiirōōtootē, ānku kiikēētiinyēē āwunnyēkyoo. Ng'ālyoontooni ku ng'ālyoontēētaab soboonto. 2 Kichō :Soboonto. Kiboonto keey :Soboonoo āk Baaba Yēyiin. Kōōkōōyookwēēch :Baaba Soboonooto. Kikeekas Soboonooto ānkēēng'āloolēē. Sobooniitēnyi bo kibchuulyo nyēē kyoomwook. 3 Kyoomwook nkakweek kiyēē kookeekas sukung'eet ōyēku nkakweek akeenke āk acheek kuu yoo kēēyēku :acheek akeenke āk Baaba ākoo Lekwenyii, Yēēsu Kiriistō. 4 Kēēsirwook sukung'eet yoo koorub ng'aleechu, kuyitita :ng'erekweekyoo. 5 Lōkōōywēk chēē kookeekas kukwaanee wōlēē mii :Yēēsu chu kēēmiitē kēēmwoowook ku kule lēbkēēyyēēt :Yēyiin. Māmii :mēēnān wōlēē mii :Yēyiin. 6 Yoo kēēyēyē keey kule kēēyēku kiito akeenke āk Yēyiin ānku tākēēbēēsyētootēē mēēnān, ku kēēmiitē kiibērbēēriisyē āmēēbērē kēērubē ng'aleekaab manta. 7 Nteenee, yoo kēēbēēsyētootēē lēbkēēyyēēt, kuu yoo mii :Yēyiin lēbkēēyyēēt, kēēyēku kiito akeenke, ānkōōwuuntoowēēch :korotiikaab Yēēsu ng'ōōki ake tukul. 8 Yoo yibē keey :chii kule māyēyē ng'ōōki ake tukul, kumiitē :nyoo kōōbērbēērē keey, anku manaanam ng'ālyoontēētaab manta. 9 Nto yoo kāchāmchiin :chii kule kiikuyey ng'ōōki, kunyōōchinē :Yēyiin kaat ānkōōtiliilē ām tukuuk tukul choo māchurtootiin, kuuyu churtaat :Yēyiin /ānkiikoosēē keey. 10 Nto yoo yibē keey :chii kule manaayey ng'ōōki ake tukul, kumiitē kumwooyē kule ng'wiin :Yēyiin, amanaanam ng'ālyoontēēnyii.

1 Yoowaana 2

1 Biikyuu choo āchāmē, āsirwook ng'aleechu simōōchoolwookēnē. Nto yoo kāchoolwookēn :chii ake tukul, kung'ālooltoowēēch :chiito ake nyēē ming'tooy keey Baaba. Nyooto ku Yēēsu Kiriistō nyoo churtaat. 2 Kiikooyto :Yēēsu soboonnyii sukoomuuch :Yēyiin kunyōōwēēch kaat ām choolwookātēēnyoo. Mēēbērē choolwookātēēnyoo acheek baateey, nteenee choolwookātēētaab chii ake tukul. 3 Yoo sikiinkēt man kule kēēbooyē Yēyiin, ku yoo kēērubē kiyēē mwooyē. 4 Chii nyoo mwooyē kule, “Ābooyē :anii Yēyiin,” āmēēbērē yēyē kiyēē mākyinē :Yēyiin ku ng'wiin :chiichoo, āmāboonto manta. 5 Nteenee, chii nyoo karub ng'ālyoontēētaab Yēyiin ku kaakucham :chiichoo Yēyiin kuchurta. Kēēliitēnyi nyēē iboorwēēch kule kēēyēku akeenke āk Yēyiin. 6 Chii ake tukul nyoo mwooyē kule kiikunoomcho āk Yēyiin ku māchāktōōs kōōbuurē kuu wōloo kiibuurtooy :Yēēsu. 7 Chōōrōōnuutēkyuu choo āchāmē, mākuutyēēt nyēē āmiitē āsirwook ku mēēbērē nyēē lēēl, nteenee bo :mākuutyooni kēny nyoo kyookasaanu. 8 Nteenee, mii :kiy nyēē lēēl ām mākuutyooni nyēē āmiitē wāāsirwook. Imuuchē kēēriib mākuutyooni kuu wōloo kiyēytooy :Yēēsu, kuuyu mii kubotē :mēēnānēēt ānkumii kutooku :lēbkēēyyēēt nyēbo man. 9 Chii ake tukul nyoo yibē keey kule minyēē lēbkēēyyēēt, ānkuwēchē ng'eetaab kaamet, tākuminyēē :nyoo mēēnān. 10 Nto nyoo chāmē ng'eetaab kaamet, kuminyēē :nyoo lēbkēēyyēēt, āmāyēyē biiko kootabaanee keey Yēyiin. 11 Nteenee, nyoo wēchē ng'eetaab kaamet, kumii :nyoo wōlēē mii :mēēnān, ānkuwēēsyētootē kibtuuy ma. -Mēēnkētē wōlēē wēētii, kuuyu kaker :mēēnānēēt koonyekyii. 12 Āsirwook akweek, lēēkōōk, kuuyu kōōkunyōōwook :Yēyiin kaat ām ng'ōōkiswookikwook kubununēē kaayneetaab Yēēsu. 13 Āsirwook akweek, booyik, kuuyu ōnkētē Yēēsu nyoo kimii ku /mānāākēētoow kōōrēēt. Āsirwook akweek, āybēēriik, kuuyu, kyōōsyēēntē Kibrōkōsyoontēēt. Kāāsirwook akweek, lēēkōōk, kuuyu ōnkētē Baaba. 14 Kāāsirwook akweek, booyik, kuuyu ōnkētē Yēēsu nyoo kimii ku /mānāākēētoow kōōrēēt. Kāāsirwook akweek, āybēēriik, kuuyu ōkichootiin, ankyoonam ng'ālyoontēētaab Yēyiin kuchō āwut, ānkyōōsyēēntē Kibrōkōsyoontēēt. 15 Biikyuu, -moocham tukuuk chēbo kōōrooni. Chii ake tukul nyoo yēētyinē keey tukuuchu, māchāmē :nyoo Baaba, 16 kuuyu mākwoonēē :tukuuchoo wōlēē mii :Baaba, nteenee kwoonēē :choo kōōrooni. Tukuuchoo ku chu: muchastaab bōōrto, kiyēē chōrōkyinē :koonyekuuk, ākoo kaseetaab keey ām tukuuk chēē boonto :chii. 17 Bēku :kōōrooni āk chōrōkyinooyēēt, nteenee, chii nyoo yēyē kuu wōloo māktooy :Yēyiin, kuboonto :nyoo soboontaab kibchuulyo ākookoy. 18 Biikyuu, asiista :nyi nyēbo lētuut. Ābērē kyookas kule mākuchō :Kwiiliintēētaab Kiriistō nyēē wōō. Mbo raat kuu nyiitēnyi, mii :biiko wōlēē wōō kukwiilē Kiriistō. Ng'ālyoontooniitēnyi nyēē kiinkētēē kule asiista :nyiitēnyi nyēbo lētuut. 19 Kiibetyeenyee keey :bichoo wōlēē kēēmiitē ānkubēēchi keey, nteenee, mēēbērē ākoo ki chēēchoo man :bichoo. Kuuyu, nto ki chēēchoo, nto mēēbērē kibākooktēēch ānkubēēchi keey. Nteenee, kiiboorwēēch :wōlēē kibeeta kule mēēbērē kimii mbo :akeenke ām bichooto nyēē ki nyēēnyoo. 20 Nto akweek, ku kiikung'aabeenaak :Yēēsu Tāmirmiryēēt, ānkōōboontē :akweek tukul kiirnātēēt. 21 Mēēbērē āmiitē āsirwook kuuyu -mōōnkētē manta, nteenee, āsirwook kuuyu ōnkētē, nto subak kuuyu māmii :ng'ālyoo nyēbo ng'wiiynan nyēē chōōnēē manta. 22 Ng'wiintēēt ku ng'oo? Ng'wiintēēt ku nyoo mwooyē kule mā Kāārārookiintēēt :Yēēsu nyoo kiiyooku :Yēyiin. Kwiiliintēētaab Kiriistō :nyoo nyēē tāyē Baaba āk Lekwenyii. 23 Chiito nyēē tāyē Leekweet ku kaakutay nkinee Kwaan. Nyoo chāmtooy Leekweet ku kaakuchamta nkinee Kwaan. 24 Māchāktōōs okas kule koonamte mēt kiyēē kyookasaanu kuchakee kēny. Yoo koonamte mēt kuu nyooto, +mōōtēbunēē komostaab Leekweet āk Baaba. 25 Soboontaab kibchuulyo :nyiitēnyi nyoo /kikēēkuurtoowēēch. 26 Āmiitē āsirwook ng'aleechu kurubta keey komostaab biiko choo mii kusyēēmē kule kukentaak. 27 Nto kurubta keey komosng'woong' akweek, kutēbunēē :Tāmirmiryoonoo king'oobēēnook :Yēēsu, sukung'eet -matookaasee keey biiko baateey kule kooneetaak. Inēētook :Tāmirmiryoonoo kurubta keey āk kiy ake tukul nyēē yēmāktōōs. Bo manta :nyoo, āmēēbērē bo ng'wiiynan. Kunyoo, orub kāānēētēywēēkaab Tāmirmiryēēt ānkōōbuurtē Yēēsu. 28 Kunyoo, ii, biikyuu, ōkiilchi Yēēsu, sukung'eet kēētinyē man nyēē mēēbērē kēēmuuytōōsii ām taayeenyii ām bēsyēēt nyoo chōōnēē. 29 Kuuyu ōnkētē kule churtaat :Yēēsu, ōnkēt naas kule chii ake tukul nyoo yēyē kiyēē churtaat ku bo :nyoo Yēyiin.

1 Yoowaana 3

1 Chāmēēch, sōō, :Yēyiin nyēē tyaa! Chāmēēch miisin kut /kēēkuurēēch kule lōkōkaab Yēyiin, ānkubooyiit man, kēēyēku cheechii. Kiito nyēē yēyē biiko alak simachameech ku kule māchāmē :icheek Yēēsu. 2 Chōōrōōnuutēkyuu choo āchāmē, kāākēēyēku lōkōkaab Yēyiin. Tākutoombo mbo kut kutook kule +mākēēyēku nee ām lētuunoo. Nteenee, kiinkētē kule yoo kēēyēēw :Yēēsu, +makeekerkeyiitu āk inee, kuuyu +makeekas inee kuu wōlēē wuu. 3 Chii ake tukul nyoo boontēē ng'ālyoontooni mooyēēt, kōōbuurē ām soboonto nyēē tiliil kuu wōloo wuunto :Yēēsu. 4 Chii ake tukul nyoo yēyē ng'ōōki, ku kāākwiiri :nyoo kiruutēkaab Yēyiin. Kubooyiit man, ng'ōōki ku yoo kā-iri :chiito kiruutēkaab Yēyiin. 5 Nteenee, ōnkētē kule kichō :Yēēsu sichākōōbuuktoowēēch ng'ōōkiswookikyoo, ānkōōnkētē mbo kule mātinyē :Yēēsu ng'ōōki ake tukul. 6 Chii ake tukul nyoo kiilchinē Yēēsu, māyēyē ng'ōōki. Chii ake tukul nyoo yēyē ng'ōōki, mākāsē āmēēnkētē :chiichoo wōlēē wuu :Yēēsu. 7 Biikyuu, -mookany /kiiberbeeraak. Chii nyoo yēyē kiyēē māchē :Yēyiin, ku churtaat :chiichoo kuu yoo churtaat :Yēēsu. 8 Nto chii nyoo yēyē ng'ōōki, ku bo :nyoo Kibrōkōsyoontēēt, kuuyu kiikuyeyaan :Kibrōkōsyoontoonoo ng'ōōki kuchakee kēny. Kiito nyēē kichōōnchinē :Lekwetaab Yēyiin ku chakooburyeet yiisyēētaab Kibrōkōsyoontēēt. 9 Māmii :chii nyēbo Yēyiin nyēē tāsē taay kuyēyē ng'ōōki, yēē ibuurtooy Tāmirmiryēētaab Yēyiin. -Mēēmuuchē kuyēyē ng'ōōki :chii nyēē bo Yēyiin. 10 Mii :ng'ālyoo yu nyēē /kiinkētēē kule lōkōkaab Yēyiin :chu, nto chuut kubo Kibrōkōsyoontēēt. Ng'ālyoontoonooto ku nyi: Chii ake tukul nyoo māyēyē kiyēē churtaat, ku mā bo :nyoo Yēyiin. Wuu mbo nyooto ām chii nyoo māchāmē ng'eetaab kaamet. 11 Lōkōōywēk :chu chēē kyookasaanu kuchakee kēny: Māchē kēēchoomtōōsii. 12 Māmāchāktōōs keekerkeyiitu ākoo Kaayin nyoo kibo Kibrōkōsyoontēēt nyoo kibārē ng'eetaab kaamet. Kibārchi nee ng'eetaab kaamet? Kibar, kuuyu kimiyootēch inee :ātēbuutēk cheechii, nteenee kichurtootiin chēbo nyiin. 13 Kunyi, ii, mbo ng'eetaabiya, -mōōlātē yoo kāwēchook :biiko ām kōōrooni. 14 Kiinkētē kule kookeekwaanee wōlēē mii :meet ankookeeyitu wōlēē mii :soboonto. Kiito nyēē kiinkētēē ku kule kēēchāmē mbo ng'eetaabiya. Chii ake tukul nyoo wēchē ng'eetaab kaam, tākumii :nyoo wōloo mii :meet. 15 Chii ake tukul nyoo wēchē ng'eetaab kaamet, ku miyaat :nyoo kuu rumiin. Ābērē ōnkētē kubooyiit man kule mātinyē :rumiin soboontaab kibchuulyo. 16 Kiyēē kōōnēēch kiinkēt wōlēē wuu :chamateet ku nyi: Kiikooyto :Yēēsu soboonnyii kubo acheek. Kunyoo, mākwēēch nkacheek kiikooytooy soboonwēkyoo kubo mbo ng'eetaabiya. 17 Yoo boonto :chii tukuukyii ānkukāsē kunyālilē :ng'eetaab kaamet āmāriirēē nyiin, ii, kōōmuuchē kule nee kuboonto :chiichoo chamateetaab Yēyiin? 18 Biikyuu, -mookany kiiyiilē kuutuweek buch kule kēēchoomtōōsii, nteenee māchāktōōs kiiboorunēē chamataanaa yēyuutēkaab manta. 19 Yoo kēēyēyē kuu nyooto, kiinkētēē yooto kule kēēbooyē manta. Yoo kāmwooy :kāāsōōtēywēēkyoo kule -mākēēboontē man, okany kēēyisu kāāsōōtēywēēchoo ām taayeetaab Yēyiin kēēmwooyē kule wōō :Yēyiin kusiir kāāsōōtēywēēkyoo ānkōōnkētē :inee kiy ake tukul nyēē kēēyēyē. 21 Chōōrōōnuutēkyuu, yoo kāmwooy :kāāsōōtēywēēkyoo kule kēēboontē man, +mākiiyyoong'iisyē taayeetaab Yēyiin nyēē māmii :muyātēēt, 22 ānkēēnyōōru kiy ake tukul nyoo kēēsoomē, kuuyu kēēchāmtooy mākuutēkyii ānkēēyēyē kiyēē ing'ērēēchē inee. 23 Mākuutyēētaab Yēyiin ku nyi: Māchāktōōs kēēchāmtooy kule Lekwetaab Yēyiin :Yēēsu ānku Kāārārookiintēēt, ānkumāchāktōōs kēēchoomtōōsii kuu yoo /kēēmwooytoowēēch. 24 Biiko choo chāmtooy mākuutēkaab Yēyiin chēē kiikunoomcho āk Yēyiin. Ng'ālyoontēēt nyēē kiinkētēē kule kēēyēku akeenke āk Yēyiin ku Tāmirmiryēēt nyoo kiikurōōbwēēch.

1 Yoowaana 4

1 Chōōrōōnuutēkyuu, -mōōchāmtooy ng'aleekaab chii ake tukul nyoo kāmwoowook kule boonto Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Nteenee, māchāktōōs ōrōōtootē bichoo sookas kule boonto :icheek man Tāmirmiryēētaab Yēyiin, kuuyu kookwaanaat :biiko chēē chaang' chēē yibē keey kule ng'ālooltooyikaab Yēyiin, ankookubeetaat kōōrōōtunwo. 2 Okany āboorwook wōlēē sōōnkētitooy biiko chēē boonto Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Chii ake tukul nyoo chāmtooy kule kichō :Yēēsu Kiriistō kōōrēēt kuu chii, kuboonto :chiichoo Tāmirmiryēētaab Yēyiin. 3 Nto chii ake tukul nyoo māchāmtooy ng'aleechaa kurubta keey āk Yēēsu, mā bo :chiichoo Yēyiin. Bo :chiito nyēē wuu nyiitēnyi nyoo kwiilē Kiriistō. Ābērē kyookas kule mākuchō :Kwiiliintēētaab Kiriistō, nteenee kōōkuchō mbo raat. 4 Biikyuu, ōbooyē :akweek Yēyiin. Kyoobiirte choo kwiilē Kāārārookiintēēt, kuuyu Tāmirmiryēētaab Yēyiin nyoo ōboontē :akweek ku wōō kusiir kāāyyoong'iintēētaab tāmirmirook choo miyootēch choo iwārē biiko ām kōōrooni. 5 Bo :kwiilōōtichoo kōōrooni. Kunyoo, ng'āloolootē ng'al chēē rubtooy keey āk soboontaab kōōrooni, ānkukāsyinē :biikaab kōōrooni. 6 Nto acheek, kēēbooyē Yēyiin, nto nyoo chāmē Yēyiin ku kāswēēch. Nteenee, nyoo mā bo Yēyiin, ku mākāswēēch. Kēēlooto nyēē kiinkētēē tāmirmiryēēt nyēbo manta ākoo nyēbo ng'wiiynaneet. 7 Chōōrōōnuutēkyuu, ōkānyē kēēchoomtōōsii, kuuyu toowunēē :chamateet wōlēē mii :Yēyiin. Chii ake tukul nyoo chāmē ake, ku bo :nyoo Yēyiin ānkōōnkētē Yēyiin. 8 Nto chii nyoo māchāmē ake, ku -mēēnkētē :nyoo wōlēē wuu :Yēyiin, kuuyu Yēyiin ku chamateet. 9 Kiiboorwēēch :Yēyiin chamateenyii ām kēēli: Kiimuuch kukōōn Lekwenyii akeenke baateey kuchō kōōrēēt sukung'eet kēēsobchē ām Lakwanaa. 10 Nto chamataanaa ku mēēbērē acheek chēē kikeecham Yēyiin, nteenee kule kichameech :Yēyiin kut kukōōn Lekwenyii kuu kōrōsyoontēēt, nto anyuun /kiimuuch /kēēnyōōwēēch kaat ām choolwookātēēnyoo. 11 Chōōrōōnuutēkyuu, kuuyu chāmēēch :Yēyiin miisin kuu nyooto, ku mākwēēch kēēchoomtōōsii :nkacheek. 12 Ānkoo māmii :chii nyēē kiikukas Yēyiin, nteenee yoo kēēchoomtōōsii kēēboontē keey Yēyiin anku makuchurta :chamateenyii ām wōlēē kēēmiitē. 13 Nyēē kiinkētēē kule kēēyēku akeenke āk Yēyiin ku Tāmirmiryēēnyii nyoo kiikukōōnēēch. 14 Kookeekasee koonyekyoo ānkiinkētē kubooyiit man kule kōōkukōōn :Baaba Lekwenyii chakooraraach kōōrēēt. 15 Yoo kachamta :chii kule Lekwetaab Yēyiin :Yēēsu, ku akeenke :chiichoo āk Yēyiin. 16 Kiinkētē :acheek chamateet nyēē boontēēnēēch :Yēyiin ānkiikoosēē keey chamataanaa. Chamateet :Yēyiin. Chii ake tukul nyoo kiilchinē chamateet, kiikunoomcho :nyoo āk Yēyiin. 17 Yoo kēēboontē chamateet ānkiibuurē kuu wōloo kiibuurtooy :Yēēsu ām kōōrēēt, ku kēēmiitē kiibooru chamateet nyēē churtaat. Yooto, +mākēēkāng'u ām bēsyoonoo /kiitiilchinē biiko ng'aleek. 18 Māmii :muyātēēt yēē mii :chamateet. Nteenee, kwētē :chamateet nyēē churtaat muyātēēt, kuuyu yoo kāmuyēē :chii /kiing'woonchi, kōōbooru :yooto kule manaachamta chamateetaab Yēyiin kuchurta. 19 Kēēboontē chamateet, kuuyu kisimkuchameech acheek :Yēyiin. 20 Yoo kāmwooy :chii kule chāmē Yēyiin, āmāchāmē ng'eetaab kaamet, ku ng'wiin :chiichoo. Chii nyoo māchāmē ng'eetaab kaamet nyoo kāsē, makucham kule nee Yēyiin nyoo manaakas? 21 Mākuutyēēt nyēē kikēēnyōōrunēē Yēyiin ku nyi: Māchāktōōs :chii nyoo chāmē Yēyiin kuchāmē nkinee ng'eetaab kaamet.

1 Yoowaana 5

1 Chii ake tukul nyoo chāmtooy kule Kāārārookiintēēt :Yēēsu, ku bo :chiichoo Yēyiin. Nto nyoo chāmē kwaaniitaab leekweet, kuchāmē mbo nkinee leekweet. 2 Kiinkētē kule kēēchāmē lōkōkaab Yēyiin yoo kēēchāmē Yēyiin ānkēērubē mākuutēkyii. 3 Kiyēē ibooru kule kēēchāmē Yēyiin ku kēēriib mākuutēkyii, āmānyikisyēēch :mākuutēkyii. 4 Wuu nyooto, kuuyu chii ake tukul nyoo bo Yēyiin ku biirtooy miyootyēēt nyēē mii kōōrooni. Yoo kakiikaasee keey Yēyiin, +mākiibēl kōōrēēt. 5 Ng'oo nyēē isyēēntooy kōōrēēt, ēē? Nyēē isyēēntooy kōōrēēt ku chiito nyoo chāmtooy kule Lekwetaab Yēyiin :Yēēsu. 6 Yu kichōōnii :Yēēsu Kiriistō kōōrēēt, kibununēē bēēko āk korotiik. Mēēbērē kibununēē bēēko baateey, nteenee kibununēē bēēko ākoo korotiik. Mwooyē :Tāmirmiryēēt ng'aleechu, anku manta :Tāmirmiryēēt. 7 Kubooyiit man, miitē :tukuuk sōmōku chēē iboorwēēch wōlēē wuu :Yēēsu. 8 Tukuuchooto sōmōk ku: Tāmirmiryēētaab Yēyiin, bēēchoo āk korotiichoo. Ibooru :tukuuchoo sōmōku kiito akeenke. 9 Yoo kēēchāmē kiyēē mwoowēēch :biiko, ii, ku +makeecham, sōō, nyēē tyaa kiyēē mwooyē :Yēyiin kurubta keey ākoo Lekwenyii. 10 Chii ake tukul nyoo chāmtooy Lekwetaab Yēyiin kōōnkētē man kule wuu nyooto. Nto chii nyoo māchāmtooy ng'aleechu, kumwooyē :chiichoo kule ng'wiin :Yēyiin, kuuyu mēēbērē kachamta kiyēē mwooyē :Yēyiin kurubta keey ākoo Lekwenyii. 11 Kunyoo, ng'ālyoontēēt :nyi nyēē kiikiiyēnchi kule man: Kiikukōōnēēch :Yēyiin soboontaab kibchuulyo. Kēēnyōōru soboonooto kubununēē Lekwenyii. 12 Chii nyoo boonto Lekwetaab Yēyiin ku tinyē soboontaab kibchuulyo. Nto nyoo māboonto ku mātinyē :nyoo soboonooto. 13 Āsirwook ng'aleechu akweek choo ōkoosēē keey Lekwetaab Yēyiin, sōōnkēt kule ōboontē soboontaab kibchuulyo. 14 Kēēboontēē mooyēēt kule yoo kēētēēbē kiyēē mākwēēch :Yēyiin, mākukāswēēch. 15 Yēē ākoo kiinkētē kule kāswēēch ām kiy ake tukul nyoo kakeesaay, kiinkētē ām yooto kule kēēnyōōru kiyēē kēētēēbēē. 16 Yoo ikāsē kuyēyē :ng'eetaab koomēt ng'ōōkisto nyēē mēēbērē makuyey kōōboot soboontaab kibchuulyo, isaay Yēyiin kunyōōchi nyiin kaat. Ām yooto, makuyey :Yēyiin kōōyēēchi chiichoo :soboonnyii. Mii :ng'ōōkisto nyēē yēyē chiito kōōboot soboontaab kibchuulyo. Mēēbērē kāāmwoowu kule isaay ām ng'ōōkisto nyēē wuu nyoo. 17 Miyaat :ng'ōōki ake tukul. Nteenee, mii :alake chēē māyēyē chii kōōboot soboontaab kibchuulyo. 18 Kiinkētē kule mēēbērē tāsē taay :chii nyēbo Yēyiin kuyēyē ng'ōōki. Riibē :Lekwetaab Yēyiin chiichoo nyēē mēēbērē makunam :Kibrōkōsyoontēēt. 19 Kiinkētē kule kēēbooyē :acheek Yēyiin. Nto Kibrōkōsyoontēēt, kiikunam :nyoo kōōrēēt kuchō āwut. 20 Kiinkētē mbo subak kule kiikuchō :Lekwetaab Yēyiin ankiikuyeyeech kiinkēt Yēyiintēēt nyoo bo manta. Kēēbooyē inee nyoo bo manta ānkēēbooyē Lekwenyii, Yēēsu Kiriistō. Yēēsu ku Yēyiin nyēbo manta anku inee nyēē kōōnu soboontaab kibchuulyo. 21 Biikyuu, kāāmwoowook, osaanee keey kiy ake tukul nyēē imuuchē kootaayeenaak wōlēē mii :Yēyiin.

2 Yoowaana 1

3 Yoowaana 1

Yuuta 1

Ng'oong'uutyēēt 1

1 Ng'oong'uutyēēt :nyi nyēē kiikoochi :Yēyiin Yēēsu Kiriistō kōōboorchi biikyii ng'aleek chēē māchāktōōs kuyēyākiis ām lēēkitō. Kiiyookto :Yēēsu malayikeenyii wokōōboorchi motwooriintēēnyii Yoowaana ng'aleechaata. 2 Mwooyē :Yoowaana kiyēē kikāsē, ng'ālyoontēētaab Yēyiin āk ng'aleek kurubta keey Yēēsu Kiriistō. 3 Ibēruuroot :chii nyoo kasuman ng'aleechu, ānkōōbēruurootiin :choo kāyēbchi yiit ānkukoonyit kiyēē siraat, kuuyu lēēkit kuyēyākiis :ng'aleechuutēchu. 4 Anii :nyoo Yoowaana. Āsubooyook akweek biikaab Yēyiin ām kiriinkōōsyēk tisab chēbo yēēmēētaab Eesya. Kōōbēruurook ānkukōōnook kaalyeet :nyoo miitē ānkimii ānku nyoo mākuchō kuboonto keey tāmirmirookyii tisabu choo miitē taayeetaab ng'echereetaab bāytooyiisyēēt nyēbo Yēyiin. 5 Kōōbēruurook ānkukōōnook kaalyeet :nkinee Yēēsu Kiriistō nyoo inee mwooytooyiintēēt nyēbo man, anku inee nyēbo taay /kiing'ēētēē meet ānku inee :nyēē bāwu bāytooyik ām kōōrēēt. Itōrōōroot :Yēēsu nyoo chāmēēch ankiwasta korotiikyii sukootyaakteeneech ng'ōōkiswookikyoo. 6 Kiitabaaneech :Yēēsu kēēyēchinē yiisyēēt Yēyiintēēnyii nyoo Kwaan ānkēēbāytooyiisyē āk inee. Kutōrōriit :inee nyoo boonto kāāmuukēywēēk ākookoy. Kuwuuyiit nyooto. 7 Okas baa, chōōntooy :inee boolik anku makukas :chii ake tukul ānkoo mbo choo kibārē inee. Yooto mākuriiryo :biikaab kōōrooni tukul. Kunyi, kuwuuyiit nyooto. 8 Mwooyē :Mokoryoontēēt Yēyiin nyoo mii, ānkimii ānku nyoo mākuchō ānkubāwu kiy ake tukul kule, “Anii Alfa āk Omeeka, ātoowu ānkāāwoonyē.” 9 Anii nyoo ng'eetaab koomēt Yoowaana nyoo kēēnyāliiltōōsii :tukul kubo yiisyēētaab Yēēsu. Kyāānyōōru :nkanii muytaayeet nyoo kōōnu :Yēēsu Kiriistō ānkēēboontē keey ām bāytooyiisyēēnyii. Kyaa-amte ng'ālyoontēētaab Yēyiin āk lōkōōywēkaab Yēēsu Kiriistō kuyeya āwē Baatmo kōōroonoo kiikwēēn :bēēko. 10 Kinama :Tāmirmiryēētaab Yēyiin ām bēsyēētaab Mokoryoontēēt, nto yooto, akas kuutiit nyēē kichēy ām lētuunyuu kuu aryeembuut 11 nyēē kimwooy kule, “Isir kiyēē ikāsē, ānkiiyookyi kitaabuunaa biikaab Yēyiin ām kiriinkōōsyēchu tisab: Ēfēēsō, Simirna, Bērkāmōōn, Tyaatiira, Saarti, Filateelfya ākoo Laawotikeeya.” 12 Yooto, aweech keey akas kule ki ng'oo :nyooto king'āloolwoo. Nto ābērē ālē, yu kaaweech keey, akas tukuuk tisab chēbo ta-aabuut choo /kiitōōrēē taariinek. 13 Ām kwēēnuutaab tukuuchooto, kimii :kiy nyēbo kwong'uut nyēē wuu chii nyēē kikiilaach sireet nyēē kooy nyēē kitiinyē ng'wēny, ānkimii :kiy nyēē wuu anwa nyēē kiboonto tōōntaab ta-aabuut nyēē /kikēēmurēē tekeenyii. 14 Kilēēl :mētit āk buutēēkaab chiichoo kuu chēēko nto kuwuu kibroonkoosyeet, ānkiirikitiitōōs :koonyekyii kuu maata. 15 Kiilēkēchēēchtōōs :kērēēnkōōkyii kuu syaabeet nyēē /kakiilalaany. Kiiruumē :kuutiinyii kuu bēēko chēē isuruurtooy. 16 Kikinamee āwunyii nyēbo taay kookeelik tisab ankichuwunee kuutiinyii :chōōkiit nyoo litaat wook tukwaay. Nto tokochnyii kiwuu asiista nyoo kēēluuw miisin. 17 Yu kaakas chiichoo, āryookyi keey taayeetaab kērēēnkōōkyii kuu nyēē kaameey. Nto yooto kutiinyēēnoo :chiichoo āwunyii nyēbo taay ānkumwoowoo kule, “-Mēēmuy, anii nyēbo taayta āk nyēbo lētuut. 18 Āsoboot :anii! Kikyaameey, nteenee ikas āsoboot ākookoy. Āboontē yootēywēēkaab meet āk kāābkwoombiich. 19 “Kunyi, isir nanyuun tukuuk choo keekas āk choo ikāsē raawuuni āk choo mākuyēyākiis ām lētuunoo. 20 Kiyēē ibooru :kookeelichaa ka tisab choo 'kēēkāsyinē āwunyuu nyēbo taay āk tukuuchoo /kikeeyeyee ta-aabuunek choo /kiitōōrēē taariinek ku nyi: Kookeelik tisab ku malayikaanikaab biikaab Yēyiin chēbo kiriinkōōsyēk tisab, nto tukuuchooto tisab choo /kiitōōrēē taariinek ku biikaab Yēyiin chēbo kiriinkōōsyēk tisab.

Ng'oong'uutyēēt 2

1 “Sirchi ng'aleechu malayikeetaab biikaab Yēyiin ām Ēfēēsō: Lōkōōy :chu chēbo chiichoo kanam kookeelichaa tisab ām āwunyii nyēbo taay ānkuwēēsyētēē tukuuchoo tisab choo /kiitōōrēē taariinek choo /kikeeyeyee ta-aabuunek. 2 “Ānkētē kiyēē kyooyey, yiisyēēng'woong' nyēē wuuy āk muytaayeeng'woong'. Ānkētē kule -mōōchāmē kibrōkōsiis. Kyootyem mbo bichoo kuurē keey kule lēbkēēyikaab Yēyiin āmēēbērē :icheek chooto, ankyookas kule kiblembechiis :bichooto. 3 Kyōōmuytoochi nyāliluutēk kubo kaayneenyuu āmānōōchoosyē. 4 Ānkoo kuwuu nyooto, ng'ālyoob kwek :nyi nyēē āboontēēnook: -Mōōchāmoo kuu yoo kyōōchāmoo taay. 5 Osoot baa wōlēē tēē :lōōyinto nyēē kyōōsuuytēē! Oweekse ankooyey ng'aleek choo kyōōyēyē taay. Yoo kamooweekse +māāchōōnchook ānkāānēmunēēnook kiyoo /kiitōōrēē taariit ām yoo miitē. 6 Nteenee ng'aleek :chu chēē kāroomēch ām wōlēē ōmiitē :akweek: ōwēchē ātēbuutēkaab bichoo /kēēkuurēē Nikolaayeek kuu yoo āwēchē :nkanii. 7 “Lēyyē, nyoo yēbē yiit kukas kiyēē mwoochinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin biikyii. +Māāchāmchi chiito nyoo kēēbēliis kwaam āmiikaab kēētitaab soboonto nyēē miitē Barak wōlēē kiikuyeyta Yēyiin. 8 “Sirchi ng'aleechu malayikeetaab biikaab Yēyiin ām Simirna: Lōkōōy :chu chēē kwoonēē wōlēē mii :chiichoo bo taayta ānku bo lēt, chiichoo kimēē ānkusob subak. 9 “Ānkētē wusiisyēēt nyēē kwōōnyōōru ānkāānkētē kule ōwuuyē bānoon, nteenee ōwuuyē mokorēēn! Ānkētē subak seemseemnyeet nyēē mwooyē :Yuutayeek choo kuurē keey kule biikaab Yēyiin. Mā :biikaab Yēyiin bichoo mbo kisich. Bo :bichoo Buunyoontēēt. 10 -Mōōmuuyē ām kiy ake tukul nyēē bōōnyāliilyēē. Kāāmwoowook, makukerta :Kibrōkōsyoontēēt akweek alak kāābrātiisyō kutyemaak anku +mōōyōōtu nyalilta ām bēsyōōsyēk taman. Okaaseenaa keey ānkoo /kakeebakachaak. +Māātuwēnēēnook :anii soboonto. 11 “Lēyyē, nyoo yēbē yiit kukas kiyēē mwoochinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin biikyii. Mānyōōru :chiito nyoo kēēbēliis ng'woonin mbo kisich ām meetaab āyēēng'. 12 “Sirchi ng'aleechu malayikeetaab biikaab Yēyiin ām Bērkāmōōn: Lōkōōy :chu chēē kwoonēē wōlēē mii :chiichoo boonto chōōkiinoo litaat wook tukwaay. 13 “Ānkētē wōlēē ōminyē, wōloo bāytooyiisyēē :Buunyoontēēt miisin. Ōmiitē ōkiilchoo anii. Manootayaa mbo ām bēsyōōsyēchoo kibo Antibaas āmtooyiintēēnyuu nyoo kiiyyoong'unēē manta nyoo /kikēēbākāchēē kiriinkēēng'woong' wōloo minyē :Buunyoontēēt. 14 Ānkoo kuwuu nyooto, ng'ālyoob kwek :nyi nyēē āboontēēnook: Mii :biich wōlooto ōmiitē chēē rubē kāānēētiisyēētaab Balaam nyoo kiinēētē Balak kwaasan Isirāyēēliik kuchoolwookēn ku kaam banyeek chēē /kēēsooytoochinē tukuuk chēē /kēēkusē ankuyey choolwookātēēt nyēē rubtooy keey martaayeet. 15 Nto subak ōboontē :akweek biiko alak chēē rubē kiyēē inēētē :Nikolaayeechaa. 16 Kunyi, oweekse, lēyyē! Nto buch, +māāchōōnchook ām lēēkitō ānkāābooryēē bichooto ām chōōkiit nyēē chōōnēē kuutiinyuu. 17 “Lēyyē, nyoo yēbē yiit kukas kiyēē mwoochinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin biikyii. +Māākoochi chiito nyoo kēēbēliis maana āmnyoontoonoo wunyaat. +Māākoochi chiichooto subak rwaa nyēē siirwoo nyēē siraat :kaayneet nyēē lēēl nyēē inkēt baateey :chiichooto nyōōru rwaantaanaata. 18 “Sirchi ng'aleechu malayikeetaab biikaab Yēyiin ām Tyaatiira: Lōkōōy :chu chēē kwoonēē wōlēē mii :Lekwetaab Yēyiin nyoo irikitiitōōs :koonyek kuu maata ānkōōlēkēchēēchtōōs :kērēēnkōōk kuu syaabeet nyēē karaaran. 19 “Ānkētē kiyēē ōyēyē, chamateeng'woong', kaakaaseeng'woong', yiisyēēng'woong' ākoo muytaayeeng'woong'. Ānkētē subak kule ōmiitē ōyēyē ng'aleechuutēchu miisin kusiir choo kyōōyēyē yoo kibo taay. 20 Ānkoo kuwuu nyooto, ng'ālyoob kwek :nyi nyēē āboontēēnook: Ōbāroochinē Cheesebeel, koorkoonoo kuurē keey kule ng'ālooltooyiin nyēbo Yēyiin, kwaasan biikyuu ām kāānēētiisyēēnyii kuyey choolwookātēēt nyēē rubtooy keey martaayeet ānkuchoolwookēn ku kaam āmiik chēē /kēēsooytoochinē tukuuk chēē /kēēkusē. 21 Kwāākoochi koorkoonoo bārooyinto nyēē kaweeksee ām choolwookātēētaab martaayeet, nteenee māchāmē kuweek. 22 Kunyi +māātōōrchi inee tiirbaani koomnyaan ankaayey bichoo mārtootē tukul kukāsākiis miisin, yoo kamaweeksee ng'aleechaa bo koorkoonoo. 23 +Maabakach subak lōkōkaab koorkoonooto. Yooto nanyuun yēē mākōōnkētēē :biikaab Yēyiin kule anii :nyēē ānkētē kāāsōōtēywēēkaab biiko tukul āk kiyēē māchē :bichooto. +Māākoochi chii ake tukul kiy kurubta keey ākoo kiyēē kiikuyey. 24 Nto akweek alak ām Tyaatiira, choo manoonam kāānēētēywēēchoo bo koorkoonoo, amanooneet keey kiyoo kuurē :alake kule ‘ng'aleek choo iyēēlootiin’ chēbo Kibrōkōsyoontēēt āmwoowook kule -māātōōrchook kiy ake kunyikisyook. 25 Nteenee, tōōkiilchi ng'aleek choo kyōōnyōōru ākoy wāāchōō. 26 “+Māākoochi chiito nyoo kēēbēliis ankuyey ng'aleekyuu ākoy tabanta kāāmuukēywēēk kubayta kōōrōōsyēk. 27 Kuu yoo /kikeesir kule, ‘Mākubāytooyiisyēē :inee kirōktaab karneet ānku mākuyyēyi biiko kuu tērēēn,’ mākunyōōr kāāmuukēywēēk kuu yoo kyāānyōōrunēē :anii Baaba. 28 +Māākoochi nkinee tobayaanteet. 29 “Lēyyē, nyoo yēbē yiit kukas kiyēē mwoochinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin biikyii.

Ng'oong'uutyēēt 3

1 “Sirchi ng'aleechu malayikeetaab biikaab Yēyiin ām Saarti: Lōkōōy :chu chēē kwoonēē wōlēē mii :nyoo nāmē Tāmirmirookaab Yēyiin tisab āk kookeelik tisab. “Ānkētē kiyēē ōyēyē. Ōtookunootiin kule ōsobchootiin, nteenee kyōōbēku. 2 Ōsēwu. Ochuul kiyēē tōōboontē kutoombo kubotē, kuuyu kwāānkēt kule ma churtaat :kiyēē ōyēyē ām taayeetaab Yēyiintēēnyuu. 3 Osoot nanyuun kiyēē kyōōnyōōru āk kiyēē kyookas. Ōkoonyit ng'aleechaa ankooweeksee miyootyēēt. Nto yoo kāmōōsēwu, +māāchōō kuu chōōriin āmēēbērē -mōōnkēt āsiiswēk chēē āchōōnchinēēnook. 4 Ōboontē biiko chēē ng'ēri ām Saarti chēē riibē ātēbuutēkwaa kumanam :lēēlis. +Māāwēēsyētitē keey bichoo, kukeelaach sirook chēē leelach, kuuyu yēmootiin kuyey kuu nyooto. 5 Chiito nyoo kēēbēliis, ku makoolaach sirook chēē leelach kuu chooto. -Māānēmunēē kaayneetaab chiichoo kitaabuutaab soboonto, nteenee +māābooru kaayneenyii ām taayeetaab Baaba āk malayikaanikyii. 6 “Lēyyē, nyoo yēbē yiit kukas kiyēē mwoochinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin biikyii. 7 “Sirchi ng'aleechu malayikeetaab biikaab Yēyiin ām Filateelfya: Lōkōōy :chu chēē kwoonēē wōlēē mii :chiichoo tiliil ānku bo man nyoo nāmē yootēywoontēētaab Tāwuti. Māmii :chii nyēē imuuchē kuker kiyēē yootē, āmāmii :chii nyēē imuuchē kuyaat kiyēē kērē. 8 “Ānkētē kiyēē ōyēyē. Ānkētē kule ōboontē kāāmuukēywēēk chēē ng'ēri ānkyōōriib ng'ālyoontēēnyuu, amanootayaa. Okas, kyāāyootwook ām taayeeng'woong' kurkeet nyēē -mēēmuuchē :chii kuker. 9 +Maayey kukwa taayeeng'woong' ānkukutung'wook :Yuutayeek choo bo Buunyoontēēt, choo kuurē keey kule biikaab Yēyiin āmēēbērē bo Yēyiin. Yooto nanyuun, mākōōnkēt :bichoo kule āchāmook :anii. 10 Kyoomuyte kuu yoo kyāāmwoowook. Kunyi, +maayeetaak :nkanii ām bēsyōōsyēkaab tang'any nyoo mākuchōōnchi kōōrēēt tukul kutyem biikaab kōōrēēt. 11 +Māāyēēwu areet akeenke. Ōriib kiyēē ōboontē nyēē karaam simēēnēmunēēnook :chii kiyēē +/mākēētuwēnēēnook. 12 +Maayey chiito nyoo kēēbēliis kuyēk tolochtaab kōōtaab Yēyiintēēnyuu, āmēēbērē makubakaakta subak :chiichoo kōyoo. +Māāsirchi chiichoo kaayneetaab Yēyiintēēnyuu āk kaayneetaab kiriinkēētaab Yēyiintēēnyuu, Yēērusālēēm nyēē lēēl nyēē mākurēkunēē barak wōlēē mii :Baaba. +Māāsirchi subak chiichoo kaayneenyuu nyēē lēēl. 13 “Lēyyē, nyoo yēbē yiit kukas kiyēē mwoochinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin biikyii. 14 “Sirchi ng'aleechu malayikeetaab biikaab Yēyiin ām Laawotikeeya: Lōkōōy :chu chēē kwoonēē wōlēē mii :chiichoo mwooyē kule wuu nyooto. Mwooytooyiintēēt :inee nyēbo manta nyēē /kiikoosēē keey ānku inee māsinēēt nyēbo kiy ake tukul nyēē kiyey :Yēyiin. 15 “Ānkētē kiyēē kyooyey. -Mōōkāytitēch āmōōlāyootiin. Ābērē nto ōkāytitēch nto ōlāyootiin. 16 Nteenee, kuuyu ōlēblēbēch, āmēēbērē ōlāyootiin nto ōkāytitēch, kaakuriik ang'utwaak ām kuutiinyuu. 17 Ōmwooyē :akweek kule, ‘Āyēku :anii mokoryoo āk kule kyāānyōōru bāytit āmēēbērē mii :kiy nyēē -māāboontē.’ Nteenee, -mōōkāsē :akweek kule kyooburyet, kyōōyēku biich chēē /kēēriirēē, ōwuuyē bānoon, ōkōryootiin ānkōōbēēsyētē kibchuraat. 18 Ārwookwook :anii nanyuun kule o-aleenaa anii ta-aabuut nyēē /kikiitiliilēē maat, sōōyēku mokorēēn. O-aleenaa sirook chēē leelach olaach kōōyēēnook simōōmuytōōsii kukoobeesyet kibchuraat. O-aleenaa saakityeek sooyiilee koonyek okaste. 19 Āburyoong'tooy ānkāāchuulē biiko choo āchāmē. Osyeem kāroomin oweeksee choolwookātēēng'woong'. 20 Anii :nyoo āmiitē kurkat ākuursē. Yoo kakas :chii kuutiinyuu ankootyaach keey, +māāwut soboonyii ānkēēminy :tukwaay. 21 +Māākoochi nyoo kēēbēliis kāāmuukēywēēk kōōbuurēē wōlēē ābāytooyiisyēē, kuu yoo kyāābēliisyē :anii ānkāābuurtē keey āk Baaba ām wōloo bāytooyiisyēē. 22 “Lēyyē, nyoo yēbē yiit kukas kiyēē mwoochinē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin biikyii.”

Ng'oong'uutyēēt 4

1 Nto mii yoo, ānyōōru :anii Yoowaana ng'oong'uutyēēt nyēē kyaakas kurkeet nyēē kiyaataat ām barak. Kichēy :kuut kuu aryeembuunaa kyāākāsē kung'āloolwoo. Kumwooyē kule, “Chōō wōli bo barak sāābooruung' tukuuk chēē mākuyēyākiis.” 2 Kinama bakeenke :Tāmirmiryēēt kuyibo barak, nto yooto, akas chiito ake nyēē kēēbuurēē ng'echereetaab bāytooyiisyēēt. 3 Kiikwēnyē :tokochtaab chiichoo kuu almaasiit nto ku wuu rwaa nyēē arraa nyēē karaaran. Kimii :cheebkaalaasyeet kēēmuut yooto kiibuurēē :chiichooto nyēē kikerkeey rwaa nyēē nyaliil nyēē ikwēnyē nyēē /kēēkuurēē simāriitiit. 4 Kikiimuut ng'echeraanaata wōō :ng'ēchērōōk alake tibtēmu āk ang'wan chēbo bāytooyiisyēēt, ānkikiibuurēē ng'ēchērōōchoo :booyik tibtēmu āk ang'wan. Kiiloochē :booyichoo sirook chēē leelach ānkōōloochē kuutwōōsyēkaab bāytooyiisyēēt chēē /kikeeyeyee ta-aabuunek. 5 Kiiwēchēē :yiileet ng'echeraanaa wōō ankooruum miisin. Kilāytōōs :nōmōryēēk tisabu ām taayeetaab ng'echeraanaa. Tāmirmirookaab Yēyiin tisab :chuutēchu. 6 Kimiitē :kiito ake taayeetaab ng'echeraanaa nyēē wuu araarayta nyēē kitankilil kuu kiiyēēt. Kikiimuut ng'echeraanaa wōō :tukuuk alake ang'wanu chēē sobchootiin ankinyiy :koonyek bōōrwoonikwaa. 7 Kerkeey :kiyoo akeenke ām tukuuchoo ng'ētunyto, nto nyēbo āyēēng' ku kerkeey wuunweet, nto nyēbo sōmōk ku kerkeey :tokochnyii nyēbo chiito, nto nyēbo ang'wan ku kerkeey :nyoo siirērēēt nyoo katereerta. 8 Kiboonto :tukuuchooto tukul kebebaak lo chēē kinyiy :koonyek komoswookik tukul. Kimāchoostōōs :tukuuchoo bēēt āk kwēēmooy kumwooyē kule, “Tiliil, tiliil, tiliil :Mokoryoontēēt Yēyiin nyoo bāwu kiy ake tukul, nyoo mii, ānkimii ānku nyoo mākuchō.” 9 Yoo tyēēnē :tukuuchoo kōōkoostooy, kukoonyitē ānkubirchinē kōōnkōy chiichoo bāytooyiisyē anku soboot ākookoy, 10 kōōryookyinē keey :booyichoo tibtēmu āk ang'wan taayeetaab chiichoo kēēbuurēē ng'echereetaab bāytooyiisyēēt, ānkukutunkyinē nyooto soboot ākookoy. Ikoochinē :booyichoo kuutwōōsyēkwaa taayeetaab ng'echeraanaa ānkumwooyē kule, 11 “Yēyiintēēnyoo, wē, Mokoryoontēēnyoo, Iyemaat /kiikaastiing' inyiing' nyoo iboontē kāāmuukēywēēk /ānkēēkoonyitiing', kuuyu kiyēyē kiy ake tukul. Kiikuyēyākiis :tukuuchoo tukul ānkusobtōōs kuu wōloo kimāktooy.”

Ng'oong'uutyēēt 5

1 Nto mii yoo, akas kitaabuut nyēē wuu makateet nyēē /kēētooyē nyēē /kikeesir wook tukwaay nyēē kimii āwutaab taay nyēbo chiichoo kiibuurēē ng'echeraanaa wōō. /Kikeemaalee kitaabuunaa tukuuk alak kunyil tisab. 2 Kyaakas malayikeet nyēbo kāāmuukēywēēk kukuurchinē barak kule, “Ng'oo nyēē yemaat kootyaach tukuuchoo /kikeemaalee kitaabuut, sukung'aany kitaabuunaata.” 3 Nteenee, māmii :chii barak nto kumii kōōrēēt nto kumii ng'wēnyuutaab kōōrēēt nyēē imuuchē kuyaat kitaabuunaa nto mbo kule kōōmuuchē kukas āriitaab kitaabuunaata. 4 Kyaariir ankaariir, kuuyu kimāmii :chii nyēē kiyemaat kuyaat nto kukas āriitaab kitaabuunaata. 5 Nto mii yoo, kumwoowoo :boontēēt akeenke ām booyichoo kule, “-Meeriir. Kāākōōbēliis :chiichoo kuu ng'ētuny nyoo bo kaab Yuuta nyoo itoorunēē tiikiityoontēētaab Tāwuti ānkuchōōnēē kōōnyii. Imuuchē :chiichooto kubōtōt tukuuchoo tisab choo /kikeemaalee kitaabuunaa ankuyaat kitaabuut.” 6 Nto mii yoo, akas Mēēnkit nyēē kiwuu nyēē /kakeebakach nyēē kēēyyoong'ēē yēē mii :ng'echeraanaa wōō kukāmuut :tukuuchoo ang'wanu āk booyichoo. Kiboonto :Mēēnkoo kuuynook tisab ākoo koonyek tisab. Tāmirmirookaab Yēyiin :chooto tisab chēē /kiikiiyooktooy kuba kōōrēēt kumukuul. 7 Kiwokōōnēmunēē :Mēēnkoo chiito nyoo kimii ng'echereetaab bāytooyiisyēēt kitaabuunaa kumii āwutaab taay nyēbo chiichooto. 8 Yu kayey kuu nyooto, kōōryookyi keey ng'wēny :tukuuchoo ang'wanu ākoo booyichoo tibtēm āk ang'wan ām taayeetaab Mēēnkoo. Kiboonto :chii ake tukul ām booyichoo bukantiit ākoo kibuumbōōk chēbo ta-aabuut chēē mii :tukuuk chēē kōōnu yyētiit nyēē boong'u nyēē anyiny, nto chooto ku soowuutēkaab biikaab Yēyiin. 9 Kityēēn tyēēnto nyēē lēēl nyēē mwooyē kule, “Iyemaat inēmu kitaabuunaa ānkiibōtōt tukuuchoo /kikeemaalee, kuuyu /kikeebakachiing' iwaste korotiikuuk sii-ālchi Yēyiin biiko kukwaanee kuutuweek tukul, aroosyek tukul, bōrōryōōsyēk tukul āk yēēmōōsyēk tukul. 10 Kiyey :inyiing' icheek kuyēk biiko chēē bāwu :Yēyiin ānkuyēk :icheek biiko chēē yēchinē Yēyiintēēnyoo yiisyēēt, ānku mākubāytooyiis ām kōōrēēt.” 11 Nto mii yoo, akas tyēēntaab malayikaanik chēē kiyitē kisyēērōōk chēē chaang' miisin chēē -/mākiimuuchē /kiiyiit. Kiimuut :malayikaanichaa ng'echeraanaa wōō āk tukuuchoo ang'wan āk booyichoo. 12 Kityēēnchi :malayikaanichaa barak kumwooyē kule, “Yemaat :Mēēnkoo /kikēēbākāchē /kēēsilto kubo kāāmuukēywēēk, bāytit, kiirnātēēt āk nkuruuk. /Kēēkoonyit, /kiitōrōōr /ankiikaasta!” 13 Yooto akas kiito ake tukul nyēē soboot ām barak, nyēē mii kōōrēēt, nyēē mii ng'wēnyuutaab kōōrēēt, āk nyēē mii araarayta kutyēēnē kule, “Kusilākoy ākookoy :chiichoo kēēbuurēē ng'echeraanaa wōō ānkusilākoy :nkinee Mēēnkoo. Koonyitootiin :icheek ānku wōōyēch ānkuboonto kāāmuukēywēēk kēnyiis āk kēnyiis!” 14 Nto yityo kumwooy :tukuuchoo ang'wanu kule, “Wuu nyooto.” Kōōryookyi keey :booyichoo ng'wēny ānkukutuny kusiltooy Yēyiin.

Ng'oong'uutyēēt 6

1 Nto mii yoo, akas Mēēnkoo kubōtōtē kiito nyēbo taayta ām choo ki tisab choo /kikēēmoolēē kitaabuunaa. Kyaakas kumwooyē :kiyoo akeenke ām tukuuchoo kisobchootiin ang'wan kutulē kuu yiileet kule, “Chōō!” 2 Kyaakaste, nto bērē ālē, akas faraasiit nyēē siirwoo! Kiboonto :chiito nyēē kēsēnē :faraasiinaa kiyaang'ta /ānkikiikoochi chiichooto kuutwēētaab bāytooyiisyēēt. Nto mii yoo, kōōbēliisyoot :chiichoo ām booryēēt. 3 Nto tēē yoo, kubōtōt :Mēēnkoo kiito nyēbo āyēēng' nyoo /kikēēmoolēē kitaabuunaa. Yooto akas, kumwooy :kiyoo soboot kibo āyēēng' kule, “Chōō!” 4 Yooto, kuchō :faraasiit ake nyēē ki arraa kuu koroti. /Kikiikoochi chiito nyēē kikēsēnē :faraasiinaa kāāmuukēywēēk kōōnēmunēē kōōrēēt tāloosyēēt, ankuyey biiko kubaraat keey. /Kikiikoochi chiichoo kibchoonchuryēēt nyēē wōō miisin. 5 Nto tēē yoo, kubōtōt :Mēēnkoo kiito nyēbo sōmōk nyoo /kikēēmoolēē kitaabuunaa. Yooto akas, kumwooy :kiyoo soboot bo sōmōk kule, “Chōō!” Akaste, nto bērē ālē, kumii taayeenyuu :faraasiit nyēē tuuy! Kiboonto :chiito nyoo kikēsēnē :faraasiinaa kiito nyoo /kii-āyēēkiisyēē ām āwunyii. 6 Nto mii yoo, akas kuutiit nyēē kichōōnēē wōloo mii :tukuuchoo ang'wanu, kumwooyē kule, “Mākwoolē :beesaanik chēbo yiisyēētaab bēsyēēt akeenke nkoonuuk mukutuutyēēt akeenke, ankwaal subak syāyiriik chēē inyiitē mukutuutook sōmōk. Nteenee, -mōōnyēērēē tifaayiik āk mwaayta!” 7 Nto tēē yoo, kubōtōt :Mēēnkoo kiito nyēbo ang'wan nyoo /kikēēmoolēē kitaabuunaa. Yooto akas kuutiitaab kiyoo soboot bo ang'wan kumwooy kule, “Chōō!” 8 Kyaakaste, ānkimii taayeenyuu :faraasiit nyēē āruus! /Kikēēkuurēē :chiito nyēē kikēsēnē :faraasiini Meet, ānkimii :Kāābkwoombiich lētuunyii. /Kikiikoochi bichoo kāāmuukēywēēk kubāw komosta akeenke ām komoswookik ang'wan choo bo kōōrēēt tukul kumukuul, sukung'eet kubakachee biiko kibchoonchuryēēt, kēmēwuut āk tānkuusyēēt, āk tyoong'iikaab wuuyēēt. 9 Nto tēē yoo, kubōtōt :Mēēnkoo kiito nyēbo muut nyoo /kikēēmoolēē kitaabuunaa. Yooto akas :tāmirmirookaab biiko ām ng'wēnyuutaab kisariitaab kōrōsēēk choo /kikēēbākāchē kuuyu kiinēmchi keey ng'ālyoontēētaab Yēyiin. 10 Kikuurchinē barak kule, “Lēyyē, wōōy, Mokoryoontēēnyoo nyoo tiliil ānku bo man, ara 'ibuurē ākoy āyu siitiilchi biikaab kōōrooni ng'aleek iyooku soboonwēkyoo?” 11 /Kikiikoochinoot bichooto sirook chēē leelach ānku kōōyēch. /Kikēēmwoochi bichooto tākōōmuuny kisich ākoy kuyityiin :laatitaab mbo ng'eetaab kaamet chēē kimāchē /sikeebakach choo yēyē yiisyēēt kuu nyoo kiyēyē :icheek. 12 Kyāākērēsyi kubōtōtē :Mēēnkoo kiito nyēbo lo nyoo /kikēēmoolēē kitaabuunaa. Kimii :kibring'ring'yēēt nyēē kōrōōm miisin. Kiweek :asiista kutuuyiit kuu sira nyēē tuuy. Kuweek :araaweet tukul kusalakay kuu koroti, 13 ankuwiir keey :kookeelik kuu mōkōyōōn chēē kāwus :yoomeet kuwiir kukwa ng'wēny. 14 Kibot :wōliin bo barak kuu muuyto nyēē ka-arunyakay, ankoonaata :lekemoosyek tukul ām yoo kōmii āk kōōrōōsyēk tukul choo kimuut :bēēkaab araarayta. 15 Nto mii yooto kiwuny keey :biiko tukul, wōlēē mii :bāytooyik, ee, biiko alak choo tookunootiin, kāāntōōyikaab lukōōsyēkaab booryēēt, mokorēēnik, biich chēbo kāāmuukēy alak, motwoorik tukul āk mbo biiko alak tukul. Kiwunyēē keey :bichoo kēbēnoonik āk wōlēē mii :rwoontōōkaab lekemoosyek. 16 Kikuurchinē :bichoo lekemoosyek āk rwoontōōk kule, “Ōluulchēēch ānkōōwunyēēch kumakaseech :koonyekaab chiichoo bāytooyiisyē, simēēng'woonchēēch :Mēēnkoo, 17 kuuyu kāākuyityiin :bēsyēēt nyēē ing'woonchinēē :icheek biiko ng'aleek. Ara, ng'oo nyēē imuuchē kuchilil?”

Ng'oong'uutyēēt 7

1 Yu kāākuyityo :yoo, akas malayikaanik ang'wan chēē kiiyyoong'sēē tābānwookik ang'wan chēbo kōōrēēt. Kiiyyoong'tooy :malayikaanichaa yoomat ake tukul nyēē wusunēē komoswookik ang'wan chēbo kōōrēēt. Kiyeyakay kuu nyooto sukōōyyo :yoomeet kumāwus kōōrēēt nto araarayta nto keet ake tukul. 2 Kyaakas subak malayikeet ake kuchōōnēē koong'asiis kuboontoonu ng'oocheet nyoo bo Yēyiin nyoo soboot. Kikuurchi barak :malayikaanaa malayikaanichaa ki ang'wan choo kikiikuchāmchi :Yēyiin kule kōōturbuub kōōrēēt ākoo araarayta, kumwoochi 3 kule, “Masimo-araante kōōrēēt, araarayta ākoo keetiik. Kukany ākoy /keeng'ooch tokoochikaab biiko choo yēchinē Yēyiintēēnyoo yiisyēēt.” 4 Yooto nanyuun akas /kēēmwoowoo laatitaab biiko chēē /kikeeng'ooch. /Kikeeng'ooch biiko 144,000 chēbo kō ake tukul nyēbo biikaab Isirāyēēl. 5 /Kikeeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Yuuta. /Kikeeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Rubēēn. /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Kaat. 6 /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Āsyēēr. /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Naftaali. /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Manaase. 7 /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Simiyōōn. /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Laawi. /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Isakaar. 8 /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Sābulōōn. /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Yōōsēēf. /Keeng'ooch biiko 12,000 chēbo kōōtaab Beenchamiin. 9 Yu kāākuyityo :yoo, akas biiko chēē chaang' chēē kimēēyiitāktōōs chēbo kōōr ake tukul, yēēm ake tukul, biich āk kuutuweek alak tukul. Kikiiyyoong'ēē :bichooto taay ām ng'echeraanaa bo bāytooyiisyēēt āk taayeetaab Mēēnkoo. Kikiilaach :bichoo sirook chēē leelach chēē kōōyēch ankikinam sokonaakaab sōōsik ām āwunnyēkwaa. 10 Kikuurchi :bichoo barak kumwooyē kule, “Kiiraraacheech :Yēyiintēēnyoo nyoo kēēbuurēē ng'echereetaab bāytooyiisyēēt āk Mēēnkoo.” 11 Kiiyyoong'iis :malayikaanik tukul kumuut ng'echeraanaa āk yoo mii :booyichoo āk tukuuchoo ang'wan sobchootiin. Kikubuy kuut :malayikaanichaa ām taayeetaab ng'echeraanaa kukutunkyinē Yēyiin, 12 kumwooyē kule, “Wuu nyooto. Kusilākoy :Yēyiintēēnyoo nyoo tōrōōr nyoo boonto kiirnātēēt. /Kēēbirchinē kōōnkōy /ānkēēkoonyitē nyoo boonto kāāmuukēywēēk āk nkuruuk kēnyiis āk kēnyiis. Kuwuuyiit nyooto!” 13 Kuteebeenaa :akeenke ām booyichoo kule, “Ng'oo :bichu keelaach siroochoo leelach ānku kōōyēch. Kwoonēē ānō :icheek?” 14 Āwālchi kule, “Inkētē :inyiing', ōō, boontēēt.” Kumwooy :boontoonoo kule, “Bichoo ku chēē kiikukwa kubununēē wusiisyoonoo wōō ānkōōkōōwuun sirookwaa kuleelakiitu ām korotiikaab Mēēnkoo. 15 Kunyi, kwēēyyoong'ēē :bichooto yoo bāytooyiisyēē :Yēyiin ānkuyēchinē Yēyiin yiisyēēt bēēt āk kwēēmooy ām yoo ibuurēē. Mākuming'to keey :bichooto Yēyiin ām yooto. 16 Mā-āmē bichooto subak :kēmēy, āmākoy kwaam :melelta, nto kubeel :asiis nto ku yoomat nyēē layaat, 17 kuuyu mākwookooy bichoo :Mēēnkoo kēēyyoong'ēē taayeetaab ng'echeraanaa. Mākōōrēētoot bichooto kuba wōlēē mii :mōkōōtōōsyēkaab bēēkaab soboon anku makumas :Yēyiin lōōkyoo ake tukul ām koonyekaab bichoo.”

Ng'oong'uutyēēt 8

1 Nto yu kābōtōt :Mēēnkoo kiito nyēbo tisab nyoo /kikēēmoolēē kitaabuunaa kusiis :wōliin bo barak ām kisiincheetaab asiista akeenke. 2 Ām yooto, akas malayikaanichaa tisab choo kiiyyoong'ēē taayeetaab Yēyiin /kiikoochinē aryeembuunek tisab. 3 Kichō :malayikeet ake nyēē kiboonto kibuumbeet ake nyēbo ta-aabuut ānkōōyyoong'ēē yoo bo kisariitaab kōrōsēēk. /Kikiikoochi malayikaanaa tukuuk chēē chaang' choo boong'u nyēē anyiny sukusiltēē Yēyiin kuboonto keey soowuutēkaab biikaab Yēyiin ām kisariitaab ta-aabuut nyoo mii taayeetaab ng'echereetaab bāytooyiisyēēt. 4 Kichiiltooy :yyētiitaab tukuuchoo boong'u nyēē anyiny kung'ēētēē āwutaab :malayikaanaa kuwēētii barak kuboonto keey soowuutēkaab biikaab Yēyiin. 5 Kiinēm :malayikaanaa kibuumbaanaa ankuram maata kuchōōnēē kisariit ānkōōsēērchi mayaa kōōrēēt. Yooto kutul :kōōrēēt, kooruum, koowech :yiileet, ānkuchō :kibring'ring'yēēt. 6 Nto mii yoo, kuyeyta :malayikaanichaa tisabu aryeembuunek kumāchē kukuut. 7 Kikuut :malayikeet nyēbo taayta aryeembuut nyeenyii kuchēy, nto yooto kuchō :kweyaanteet āk maata kōōtuuyootiin ākoo korotiik ānkuroonkyi keey kōōrēēt. Kilay :ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk nyēbo kōōrēēt, kulāyo :nkicheek keetiik chēē tēē chooto, ānkulāyo :suuswēk chēē nyāliilēch tukul. 8 Kukuut :malayikeet nyēbo āyēēng' aryeembuut nyeenyii. /Kikēēwiirchi araarayta kiito ake nyēē kiwuu lekemnyaa nyēē wōō nyēē kimiitē kulāyē. Kuweek :ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk nyēbo araarayaa kuyēk koroti. 9 Kubēk :ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk nyēbo tyoong'iik ankuling'ta :mwēēnkōōsyēk chēē tēē chooto chēē kimii araaray. 10 Kukuut :malayikeet nyēbo sōmōk aryeembuut nyeenyii. Kōōsuuwunēē barak :kookeelyeet nyēē wōō nyēē kilāyē kuu nōmōryoontēēt, ānkōōsuuchi ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk nyēbo āynōōsyēk ānkōōsuuchi mōkōōtōōsyēk. 11 /Kēēkuurēē kookeelyaanaa “Ng'woonin.” Kunyi, king'woonēkiitu :bēēko, ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk. Kibēk :biiko chēē chaang' ām kōōrēēt kubo bēēchoo. 12 Kukuut :malayikeetaab ang'wan aryeembuut nyeenyii. /Keeryaach ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk nyēbo asiista, /keeryaach nkinee ng'ooluutyēētaab araaweet nyēē tēē nyooto /ankeeryaach ng'ooluutyēētaab kookeelik nyēē tēē nyooto, sukutuuyēkiitu :ng'ooluutoochooto. Kimāmii :ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk nyēbo lēbkēēyyēēt ām bēsyēēt ānkimāmii :ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk nyēbo lēbkēēyyēēt ām kwēēmowuut. 13 Yu kaakaste, akas siirērēēt nyēē kitēērēērtooy ām kōōrēēt barak nyēē kiwoochē kule, “Ng'woonin, lēyyē, ng'woonin, ng'woonin! Tyaa, sōō, :ng'wooninto nyēē mākuchōōnchi biiko tukul chēē mii kōōrēēt, yoo kuutē :malayikaanik alake sōmōku aryeembuunek!”

Ng'oong'uutyēēt 9

1 Kukuut :malayikeet nyēbo muut aryeembuut nyeenyii, akas kookeelyeet nyēē kikiikōōsuuwunēē barak kuchō kōōrēēt. /Kikiikoochi kookeelyaanaa yootēywoontēētaab nkōriit nyoo māng'ētē. 2 Yu kayaat ng'ōmsiinoo, kuchiilta :yyētiit ām yēēto kuu yyētiit nyēē chiilunēē ma nyēē wōō miisin. Kituuyiit wōliin bo barak āk asiista ām yyētiinoo chōōnēē ng'ōmsiinoo. 3 Kitēērēērunēē :taalamik yyētiinoo kukwa kōōrēēt chēē /kikiikoochi nkuruuk chēē wuu chēbo kēnēyiisyēk. 4 /Kikēēmwoochi taalamichaa kumanyeeree suuswoo ake tukul nyēbo kōōrēēt, nto keet ake tukul, nteenee kunyeeree baateey biiko choo kimāboonto ng'oocheetaab Yēyiin ām tokoochikwaa. 5 /Kimākēēmākyinē :taalamichaa kubakach bichoo, nteenee kooluuch bichooto ām ārook muut. Nto ng'wooninto nyēē kinyōōru :bichoo ku wuu nyoo yoo kāmwook :kēnēyoontēēt chiito. 6 Makumach :biiko ām bēsyōōsyēchooto kule nto bēk, nteenee mābēku. Makucheeng' meet, nteenee mākumwēyēē icheek :meet. 7 Kikerkeey :taalamichaa faraasiinek chēē chōbootiin kubo booryēēt. Kiiloochē tukuuk chēē wuu kuutwōōsyēk chēē /kikeeyeyee ta-aabuut ankikerkeey :wōlēēb koonyek chēbo biiko. 8 Kukerkeey :buutēēkwaa chēbo koor, nto keelekwaa kukerkeey chēbo ng'ētunyto. 9 Kiwuu nyēē iyēēnootiin :tēkootikwaa ām karneet ānkibōlē :kebebaakwaa kuu kariinek chēē ichuutē :faraasiinek kulābātē kubēētii booryēēt. 10 Boonto :taalamichaa saaruuraak chēē mwookē biich kuu kēnēyiisyēk, nto ām saaruuraakwaa kuboonto nkuruuk chēē imuuchē kōōnyāliilē biiko ām ārook muut. 11 Boonto :taalamichaa bāytooyiintēēt nyēē malayikeetaab kāābkwoombiich. Kaayneetaab :malayikaanaa ām kuutiitaab Iburaneek ku Ābātōōn nto ām kuutiitaab Kirikiik ku Ābōōlyōōn nyēē ibooru kule kāāburyēētiintēēt. 12 Kaakukeeyta :ng'wooninto nyēbo taayta. Mii :alake āyēēnku chēē makukwa. 13 Kikuut :malayikeet nyēbo lo aryeembuut. Yooto, akas kuutiit nyēē kichōōnēē :kuuynook ang'wanu chēbo kisariinaa bo ta-aabuut nyoo mii taayeetaab Yēyiin, 14 kumwoochi malayikaanaa bo lo kule, “Ityaakte malayikaanichaa rātootiin ang'wan ām āynoonoo wōō bo Yuufraat.” 15 /Kikiityaakta malayikaanichaa ki ang'wan. /Kikiikēēchōb kubo kēnyiiniitēnyi, araawaaniitēnyi, bēsyooniitēnyi āk āsiiswēchuutēchu kubakach ām kōōrēēt kumukuul ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk nyēbo biiko. 16 /Kikēēmwoowoo kule rarwoosyek bokolwookik āyēēng' :biikaab booryēēt chēē kēsēnē :faraasiinek. 17 Ām ng'oong'uutyēēt nyēē kyāānyōōru kyaakas faraasiinechaa āk biiko chēē kakesen. Kiboonto kariichaa /kiiloochē ām teket, chēē ki ārroonēch kuu ma, chēē buusyēēnēch nto alak ku toolēēlyoonēch. Kikerkeey :mētēwookaab faraasiinechaa chēbo ng'ētuunyēk, nto kuutuweek kwoosu maat, yyētiit āk lēkēbēēt nyēē lāyē. 18 Kibakach biiko ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk ām kōōrēēt kumukuul :mēēyinwēchu kyoosunēē :kuutuweekaab faraasiinechaa sōmōk: maat, yyētiit ākoo lēkēboonoo kilayaat. 19 Mii :kāāmuukēywēēkaab faraasiinechaa wōloo bo kuutuweekwaa āk saaruuraakwaa, kuuyu kerkeey :saaruuraakwaa ēērēēnōōy chēbo mētēwoy chēē yēyiisyēē kutōōrēē biiko. 20 Nto biiko tukul choo king'ētunēē :mēēyinoo mānāāwēēchākiis. Kitas taay kukutunkyinē tāmirmirook chēē miyootēch āk tukuuk chēē kikiikuyeyee :icheek nkit ta-aabuun, feetaan, syaabaan, rwoontōōy āk keet, tukuuk buch, ōō, chēē mākāstooy nto kukāsē ng'al nto kubēēsyētē. 21 Manaaweeksee rōkōsng'waa :bichooto kirumē biiko nto kuyēyē sookēyēēkwaa, martaayeeng'waa nto ku chōōrsēēng'waa.

Ng'oong'uutyēēt 10

1 Nto mii yoo, akas malayikeet ake nyēbo kāāmuukēywēēk kuchōōnēē barak. /Kikiilaachee malayikaanaa boolteet /ankiilaambuuchee cheebkaalaasyeet mētinyii. Kikerkeey :koonyekyii asiista nto kērēēnkōōkyii kikerkeey tolooch chēbo ma. 2 Kikinamee āwunyii kitaabuut nyēē mining' nyēē kiyaataat. Kikiikuchubto kereenkeenyii nyēbo taay araarayta nto nyēbo lēt kootaar :nyoo kōōrēēt, 3 ānkōōsiil nyēē keeruum miisin kuu ng'ētunyto. Yu kēēsiil, kutul :yiilootik tisabu. 4 Kyāāmāchē āsiriisyē yooto kātul :yiilootichoo tisabu, nteenee akas kuutiit kuchōōnēē barak nyēē kimwooyē kule, “Iriib kiyēē mwooyē :yiilootichoo tisabu ameesir ng'aleechaata.” 5 Nto mii yoo nanyuun, kōōtōrōōr āwunyii nyēbo taay :malayikaanaa kiiyyoong'ēē araarayta ākoo kōōrēēt. 6 Koowaal keey :malayikaanaata ām taayeetaab Yēyiin nyoo ming'iisyē ākookoy, nyoo kiyēyē barak āk kiy ake tukul nyēē mii āriinyii, nyoo kiyēyē kōōrēēt āk tukuuk tukul choo mii āriinyii āk araarayta kuboonto keey āk kiy ake tukul nyēē mii āriinyii. Kimwooyē :malayikaanaa kule, “Mēētākiikooyē keey! 7 Nteenee yoo kuutē :malayikeetaab tisab aryeembuunyii, kōōwoong'tooy :Yēyiin kiyēē kiiyeelaat nyoo kikiikuchōb kuu yoo kiiboorchinē ng'ālooltooyikyii choo yēchinē inee yiisyēēt.” 8 Nto mii yoo, kung'āloolwoo subak kuchōōnēē barak :kuutiinoo kikyaakas kumwooyē kule, “Wē ānkiinēmu kitaabuunaa yaataat mii āwutaab malayikaanaa kēēyyoong'ēē araarayta āk kōōrēēt.” 9 Kyāāwē ankaateebee malayikaanaata kukōōno kitaabuunaa mining'. Kumwoowoo kule, “Nēmu ankii-am. Makoong'waaniit mooyēēng'uung', nteenee makwaanyinyiit ām kuutiing'uung' kuu kimnyeteet.” 10 Kyāānēmu kitaabuunaa mining' ām āwutaab malayikaanaa ankaa-am. Kyaanyinyiit ām kuut kuu kimnyeteet, nteenee yu kawaa-am, kung'waaniit :mooyēēnyuu. 11 Yooto /kēēmwoowoo kule, “Māchāktōōs subak ing'ālooltoochi Yēyiin lōkōōywēkyii ām wōlēē mii :biiko chēē chaang', kōōrōōsyēk, kuutuweek āk bāytooyik.”

Ng'oong'uutyēēt 11

1 /Kikēēkōōno tōōywoontēēt nyēē wuu keet nyēē /kiirookiisyēē /ānkēēmwoowoo kule, “Wē, ānkiirookē Kōōtaab Yēyiin ānkiirookēē nkinee kisariitaab kōrōsēēk, ankiiyiit nkicheek biiko choo sooyē ām wōlooto. 2 Nteenee, ibakaakte komosta nyoo bo saang'. -'Mēērookēē komosaata, kuuyu /kōōkiikoochi biiko choo -mēēnkētē Yēyiin. Makootartaar :bichoo Yēērusālēēm, kiriinkoonoo tiliil, ām ārook artam āk āyēēng'. 3 +Māākoochi ng'ālooltooyikyuu āyēēng' kāāmuukēywēēk kung'ālooltoowoo ām bēsyōōsyēk 1,260. Makoolaach :bichooto sirook chēē /kiiloochē kōōboor kule mēēsyē.” 4 Kikerkeey bichooto keetiikaab musēytuuniinēk āyēēng' ākoo tukuuk āyēēng' choo /kiitōōrēē taariinek chēē iyyoong'ēē taayeetaab Mokoryoontēētaab kōōrēēt. 5 Yoo kasyeem :chii kule kubar bichooto, mākwoosunēē :maat kuutuweekwaa kubaree buunichootokwaa. Wuu nyiitēnyi :wōlēē māchāktōōs /keebakakta chiito ake tukul nyoo māchē kubar bichoo. 6 Boonto :bichoo kāāmuukēywēēk kōōyyoong'to roobta kumārōōbēn yoo mii kung'ālooltoochinē Yēyiin, ānkuboonto kāāmuukēywēēk kuweech bēēko kuyēk koroti, kubar kōōrēēt ām mēēyinto ake tukul kuu wōloo māktooy :icheek nkit. 7 Yoo kaakoowaany nanyuun :ng'ālooltooyichoo kwoom lōkōōywēchoo, mākuchō :tyoony nyēē chōōnēē nkōriinoo māng'ētē ānkubooryēē bichooto. Mākōōbēliis :tyoonyoo, ankubakach bichoo. 8 Mākōōtulēēliis :ng'ālooltooyichoo ām kēēlto nyoo murē kiriinkoonoo wōō wōloo /kikēēkwērtoochinē Mokoryoontēēng'waa murtooywoontēēt. Kiikērkēēyēē :kiriinkoonoo Sotooma nto ku Miisir. 9 Ām bēsyōōsyēk sōmōk āk kisiincheet, mākukērēsyi muuswēchoo :biiko chēbo yēēmōōsyēk tukul, aroosyek, kuutuweek āk bōrōryōōsyēk, āmēēbērē /kēēchāmchinē /keemuy muuswēchoo. 10 Mākung'ērēkyi :biikaab kōōrēēt meetaab bichoo āyēēng'. Makwaam saakweet ānkutuwēn keey, kuuyu kikiikuyibchi :ng'ālooltooyichoo biikaab kōōrēēt mēēyinto nyēē ng'waa miisin. 11 Nteenee yu kaakukeeyta :bēsyōōsyēchoo sōmōku āk kisiincheet, kōōwut :muuyēētaab soboonto bichooto āyēēng' nyēē chōōnēē wōlēē mii :Yēyiin, nto yooto kōōyyoong'sēē :bichooto kērēēnkōōkwaa. Kumuuyo miisin :biiko tukul choo kimii kukāsē bichoo. 12 Nto yityo, kukas :ng'ālooltooyichoo kuut nyēē /kikēēkuurchi barak nyēē kichōōnēē Kaab Yēyiin nyēē kimwooyē kule, “Okwaa wōli.” Kuba :bichoo barak ām boolteet, kukāsē :buunikwaa kubēētii. 13 Yooto, kimii :kibring'ring'yēēt nyēē kikōrōōm miisin. Kimis :kiriinkēēt kereeryaanteet ake nyēē kiyitē ng'ooluutyēēt akeenke ām taman. Kibēk :biiko kisyēērōōk tisabu ām kibring'ring'yoonoo. Kimuuyo :biiko chēē king'ēt, ānkukoonyit Yēyiin nyoo bo barak. 14 Kāākung'ētito :mēēyinto nyēbo āyēēng'. Mākuchō nanyuun nyēbo sōmōk ām lēēkitō. 15 Yu kāākuyityo :yoo, kukuut :malayikeet nyēbo tisab aryeembuut nyeenyii /ānkēēbōl /kēēmwooyē ām barak kule, “Kāākuyēk :bāytooyiisyēētaab kōōrēēt bāytooyiisyēētaab Kāārārookiintēēt nyoo Mokoryoontēēnyoo ānku mākubāytooyiis kēnyiis āk kēnyiis.” 16 Yooto, kukubuy kuut :booyichoo tibtēmu āk ang'wan choo kēēbuurē ng'ēchērōōkaab bāytooyiisyēēt ām taayeetaab Yēyiin. Kusilto Yēyiin 17 kumwooyē kule, “Mokoryoontēēt Yēyiin, nyoo mii, ānkimii, nyēē bāwu kiy ake tukul, kēēbiruung' kōōnkōy, kuuyu 'keenamee āwut kāāmuukēywēēkuuk chēē nyikiisēch 'ānkēētoowu ibāytooyiisyē. 18 Kinyēēr :biikaab kōōrēēt. Neennyi +'mēēng'woonchi bichoo. Kaakuyit :bēsyēēt nyēē /kiitiilchinē ng'aleek biiko choo kiikubēk ānku /mākēētuwēn motwoorikuuk choo ng'ālooltooyikuuk. Kēētuwēn biikuuk choo iywēyiing' ānku mining', ee, nto ku wōō. /Kiimukuus choo imukuusē kōōrēēt.” 19 Kiyaataat :Kōōtaab Yēyiin ām Barak, nto ām Kōyootonyii, kitooku :mwēēnkēētaab kiirootyeenyii. Ām yooto, kimii kaawecheetaab yiileet, kaaruumeet, tulātēētaab kōōrēēt, kibring'ring'yēēt āk kweyaanteet.

Ng'oong'uutyēēt 12

1 Kitook :kiy ām barak nyēbo kwong'uut. Ki koorko nyēē /kikiilaachee asiista ānkimii :araaweet ng'wēnyuutaab kērēēnkōōkyii. Kikiilaach ām mētinyii kuutwēētaab bāytooyiisyēēt nyēbo kookeelik taman āk āyēēng'. 2 Kinyikiis :koorkoonooto. Yu mākusich, kuyey :ng'wooninto nyēē kiboonto kōōnchō. 3 Kitook subak :kiito ake nyēbo kwong'uut ām barak nyēē ki chēēsoosim nyēē arraa. Kiboonto mētēwook tisab āk kuuynook taman, ankikiilaach ām mētēwoochoochii kuutwōōsyēkaab bāytooyiisyēēt tisab. 4 Kiibuuchēē :tyoonyoo saaruuryeenyii kookeelik ng'ooluutyēēt akeenke ām sōmōk ām barak kōōsiriirchi kōōrēēt. Kiiyyoonyēē :chēēsoosim taayeetaab koorkoonoo kimāchē kusich, si yoo kāsich kwaam :tyoonyooto leekweet bakeenke. 5 Kisich :koorkoonoo wēēro, murēn nyēē makubayta kōōrēēt kumukuul ām kirōktaab karneet. /Kikeesar lakwanaa /ānkiimutyi Yēyiin ākoy yēē bāytooyiisyēē. 6 Mākumwēchi :koorkoonoo kōōr surkwēēn wōlēē kiikuchōbchi :Yēyiin. /Kikēēriib inee ām bēsyōōsyēk 1,260. 7 Nto mii yoo, kuchēy :booryēēt ām barak. Kibooryēē :Mikāyēēl āk malayikaanikyii chēēsoosim. Kuyēēt :nkinee chēēsoosim kuboonto keey malayikaanikyii, 8 nteenee, mēēbērē kikōrōōmēch :icheek miisin. Kunyi, kiiboot ātēbng'waa ām barak. 9 Yooto /kēēwunuk chēēsoosim kuchō ng'wēny. Inee eereenaanaa kibo kēny nyoo /kēēkuurēē Kibrōkōsyoontēēt ākoo Buunyoontēēt nyoo kikēntooy biiko tukul ām kōōrēēt. Kunyoo, /kikēēwunukunēē tyoonyoo barak kuboonto keey malayikaanikyii tukul kukwa kōōrēēt. 10 Nto mii yoo, akas kuutiit kuchōōnēē barak kubōl kule, “Kaakuyit nanyuun :soboontaab Kaab Yēyiin, kāāmuukēywēēkyii āk bāytooyiisyēēnyii ākoo kāāmuukēywēēkaab Kāārārookiintēēt. /Kāākēēwunuk kuchō ng'wēny :chiito nyoo king'āloolēē nyēē miyaat mbo ng'eetaabiya bēēt āk kwēēmooy ām taayeetaab Yēyiin. 11 Kiibēl chiichoo :mbo ng'eetaabiya ām kiisēēnikaab Mēēnkit āk ām manta nyēē kimwoowu :icheek ākoo subak kuuyu kikiikuchamta keey kubēk kubo ng'aleechaata. 12 Kunyoo, lēyyē, kung'erech :wōliin bo barak āk biiko choo minyē wōlooto! Tyaa mēēyinto, sōō, nyēē mākunyōōr :kiy ake tukul nyēē mii kōōrēēt āk araarayta, kuuyu kiikurēk :Kibrōkōsyoontēēt kuchō kōōrēēt. Nyēērunoot :inee miisin, kuuyu inkētē kule kāākung'ētyi :bēsyōōsyēk chēē ng'ēri.” 13 Yu kakas :chēēsoosim kule ākoo /kāākēēwunuk kuchō ng'wēny wōlēēb kōōrēēt, kutoow kukeeyanaat koorkoonoo kisichē wēēriit. 14 /Kikiikoochi koorkoonoo kebebaak āyēēng' chēē wuu chēbo siirērēēt nyēē wōō kuteereertee ākoy wōlēē /kikēēsātyi ām kōōr surkwēēn. /Kimākēēriib koorkoonooto ām wōlooto kēnyiisyēk sōmōk āk kisiincheet nyēē -mēēmuuchē kut kunyōōr inee :eereenaanaa. 15 Ām yooto, kuwās :eereenaanaa bēēko ām kuutiinyii kuyēk āynēēt sukutwaar koorkoonoo. 16 Nteenee kiyēētyēēchi koorkoonoo :kōōrēēt, kuuyu kiyaatakay :ng'wēnyuut kulukuy bēēchoo kiwāsunēē keey kuutiitaab tyoonyoo. 17 Kinyēērchi :chēēsoosim koorkoonoo, ānkuwokubooryootēē lōkōchooto alak chēbo koorkoonooto. Lōkōchooto alak ku choo kiriib mākuutēkaab Yēyiin ānkukoonyitē ng'aleekaab Yēēsu. 18 Nto mii yoo, kōōyyoong'ēē :chēēsoosim sakaramteetaab araarayta.

Ng'oong'uutyēēt 13

1 Yooto, akas tyoonyto kusyoorunēē keey araarayta. Kiboonto :tyoonyoo kuuynook taman āk mētēwook tisab. Kimii kuuynoochoo :kuutwōōsyēkaab bāytooyiisyēēt, /ānkikikēēsirchi mēt ake tukul ām mētēwoochoo kaayneet nyēbo rōkōsto. 2 Kikerkeey :tyoonyi kyāākāsē mēliil, nteenee kiboonto mukuunkook chēē kerkeey chēbo cheemakeetyeet ānkiboonto kuutiit nyēē kerkeey nyēbo ng'ētunyto. Kōōkoochi :chēēsoosim tyoonyoo kāāmuukēywēēkyii, bāytooyiisyēēnyii āk nkuruukyii tukul chēbo bāytooyiisyēēt. 3 Kiwuu nyēē /kikiikeebar :mētit ake nyēbo tyoonyoo, nteenee kikiikusob :mwaayeet. Kiilat :biikaab kōōrēēt tukul kubo ng'aleechaata ānkutoow kurub tyoonyooto. 4 Kikutunkyi :biiko chēēsoosim, kuuyu kikiikoochi tyoonyoo kāāmuukēywēēkyii. Kikutunkyi :biiko subak tyoonyto ankuteeb kule, “Ng'oo nyēē kiikērkēēyēē tyoonyoo? Ng'oo nyēē imuuchē kubooryēē?” 5 /Kikēēchāmchi tyoonyoo kung'āloolē nyēē ng'āsē keey ānkutāmārē mbo Yēyiin ānkiiyēyiisyēē kāāmuukēywēēkyii ām ārook artam āk āyēēng'. 6 Kiyaat :tyoonyoo kuutiinyii kutamar Yēyiin ankunyeeree kaayneenyii āk wōloo minyē āk biiko choo mii Kaab Yēyiin. 7 /Kikiikoochi kāāmuukēywēēk tyoonyoo kubooryēē biikaab Yēyiin ānkōōbēliis. /Kikiikoochi kāāmuukēywēēk ām yēēmēēt ake tukul, kōōrēēt, kuutiit āk bōrōryēēt ake tukul. 8 Mākukutunkyi tyoonyoo :biiko tukul choo minyē kōōrēēt, choo mēēbērē sirootiin :kooynōōkwaa kitaabuutaab soboonto, kitaabuunaa bo Mēēnkoo /kikeecham /keebar /kumanaakeeyey kōōrēēt. 9 Nyoo yēbē yiit kukas ng'aleechu: 10 Yoo /kākēēnāmē chii /ankeebeeta, ku +/makeenam /ankeebeeta. Yoo /kākēēbārēē chii chōōkiit, ku +/makeebaree chōōkiit. Yoo yēyāktōōs nanyuun :ng'aleechu ku māchāktōōs kumuytoochinē :biikaab Yēyiin ānkōōkoosēē keey inee. 11 Nto mii yoo, akas tyoonyto ake kuchuwunēē ng'wēnyuutaab kōōrēēt. Kiboonto kuuynook āyēēng' chēē kerkeey chēbo mēēnkich ānkiing'āloolē kuu chēēsoosim. 12 Kiyēyiisyēē kāāmuukēywēēkaab bāytooyiisyēēt choo kibo tyoonyto nyoo kibo taay ankuyey kukutunkyi :kōōrēēt āk biiko tukul tyoonyoo kibo taay nyoo kikiikusob :mwaayeenyii. 13 Kiyey :tyoonyi ng'al chēbo kwong'uut miisin. Kiitōōrunēē maata barak kuchō kōōrēēt kukāsē :biiko tukul. 14 Ām yooto, kooberbeer biiko ām ng'aleechaa bo kwong'uut, kuuyu /kikiikoochi inee kāāmuukēywēēk chēē kiyeyee ng'aleechaata kitāyēyē :tyoonyto nyoo kibo taay. Kimwoochi :tyoonyoo biikaab kōōrēēt tukul kuyey kiito nyēē /kēēkutunkyinēē tyoonyoo tākusoboot nyoo /kikiikōōtēnē ām kibchoonchuryēēt. 15 /Kikiikoochi kāāmuukēywēēk tyoonyoo kibo āyēēng' kōōbuusyi kiyoo /kikēēyēyē kuyēk tōōntaab tyoonyoo kibo taay, sukung'alaal :kiyooto, ankuyey /keebakach biiko tukul choo kimākutunkyinē kiyoo. 16 Kikērchi koong' subak :tyoonyoo biiko tukul /kiikoochi bēēruutook āwutaab taay nto ku tokochta. Kiyey kuu nyooto ām biiko tukul, ānku nyēē mining', ee, nto ku nyēē wōō, ee, chēē bānoon nto ku mokorēēn, chēē motwoorik nto chēē bāwu keey. 17 Kimāchē kule /keeyey kuu nyooto sukung'eet māmii :chii nyēē /kēēchāmchinē kwaal nto kwaalta kiy, yoo māboonto bēēruutyoonoo. Kimāchāktōōs ku kaayneetaab tyoonyoo :bēēruutyoonoo nto ku kāāyiitēēnyii. 18 Māchē :ng'aleechu kiirnātēēt. Chii ake tukul nyoo yēyiisyēē mētinyii, kōōyiit ānkōōnkēt kiyēē ibooru :kāāyiitēētaab tyoonyoo, kuuyu kaayneetaab chii :kāāyiitoonoo. Kāāyiitoonoo ku 666.

Ng'oong'uutyēēt 14

1 Nto mii yoo, akaste. Kyaakas kēēyyoong'ēē :Mēēnkit lekemeetaab Saayoon, kiboonto keey biiko 144,000 chēē /kikēēsirchi tokoochikwaa kaayneetaab Mēēnkoo āk nyēbo kwaan. 2 Kyaakas kuutiit nyēē kichōōnēē barak nyēē kiiruumē kuu bēēko chēē isuruurtooy. Kichēyē :kaaruumaanaa kuu yiilaat nyēē kōrōōm. Kiwuu :kuutiinaa kyāākāsē tyēēnto nyēbo bukantiinek chēē /kākēēbut. 3 Kityēēn :bichoo tyēēnto nyēē lēēl ām taayeetaab ng'echereetaab bāytooyiisyēēt āk yoo mii :tukuuchoo sobchootiin ang'wan āk booyichoo. Māmii :chii nyēē kiimuuchē kooneet keey tyēēni, nteenee bichoo 144,000 choo /kiikiiraraach ām kōōrēēt chēē kiineet keey. 4 Bichooto ku choo kisatee keey kuyēyootē martaayeet āk koor, kuuyu kiriib keey miisin kumanam :sumoo. Rubootē :bichoo Mēēnkoo. /Kikēēwālāng' bichoo kung'ēētyēē wōlēē mii :biiko tukul ām kōōrēēt ānku icheek chēbo taayta /kiiyokoochi Yēyiin nyoo boonto keey Mēēnkoo. 5 /Mānāākēēnyōōrchi bichoo ng'wiiynan, āmātinyē lēēlis. 6 Kyaakas malayikeet ake kutēērēērtooy ām kōōrēēt barak. Kiboonto :malayikaanaa lōkōōywēk chēē kāroomēch chēbo kibchuulyo chēē kimāchē kwoomchi biiko chēē minyē kōōrēēt kuyityi kōōr ake tukul, yēēm ake tukul, kuutuweek āk bōrōryōōsyēk tukul. 7 Kikuurchi barak kule, “Lēyyē, oywey Yēyiin ānkōōsiltē wōōyinnyii, kuuyu kaakuyit :bēsyēēt nyēē mākōōtiilchi biiko ng'aleek. Ōkutunkyi nyoo kiyēyē wōliin bo barak, kōōrēēt, araarayta āk bēēko alak tukul.” 8 Kurub :malayikeet nyēbo āyēēng' nyoo kābo taay ānkumwooy kule, “Lēyyē, kaakuburyet, kaakuburyet :Bābulōōn kiriinkoonoo wōō nyoo kiyey biiko ām kōōrōōsyēk tukul kubōōkiitōōs ām muchasnyii kuyēyē ng'al chēbo rōkōs.” 9 Kurub :malayikeetaab sōmōk chuut ānkukuurchi barak kule, “Chiito nyoo kākutunkyi tyoonyoo āk tōōnnyii, nto /kēēsirchi tokochnyii nto ku āwunyii bēēruutyēētaab tyoonyoo, 10 ku mākōōkuchkuuch :chiichoo ng'woonintaab Yēyiin nyoo kiikuroonkyi :inee kunyiy kikōōmbēēt nyēbo ng'wooninnyii nyēē ng'waa miisin. /Mākēētōōrchi chiichoo maat nyēē ng'āsyānē, kukāsē :malayikaanik chēē churtootiin āk Mēēnkit. 11 Mākukuululuu :yyētiit ākookoy nyēbo wōloo /kiing'woonchinēē icheek. Māmiitē :kāāmuung'o bēēt āk kwēēmooy ām wōlēē mii :bichoo kikutunkyinē tyoonyoo āk kitōōntōyēēnyii, nto ām wōlēē mii :chii ake tukul nyēē boonto bēēruutyoonoo bo kaayneetaab tyoonyoo.” 12 Māchāktōōs nanyuun kumuytooy :biikaab Yēyiin choo riibē mākuutēkyii, ānkōōbuur kōōkoosēē keey Yēēsu. 13 Nto mii yoo, akas kuut nyēē kikuur ām Barak kule, “Sir ng'aleechu: Ibēruurootiin :biiko choo bēkyinē yiisyēētaab Mokoryoontēēt kuchakee ra.” Kumwooy :Tāmirmiryēētaab Yēyiin ām yooto kule, “Ēē, mākōōmuung'iis ām yiisyēēng'waa ānku +/mākēētuwēn ām kiyēē kiikuyey.” 14 Kyaakaste, nto ābērē ālē, kimii taayeenyuu :boolteet nyēē lēēl, ānkiimii :kiy nyēē wuu chii booltaanaa. Kikiilaach :chiichoo kuutwēētaab bāytooyiisyēēt nyēē /kikeeyeyee ta-aabuut ānkuboonto ām āwunyii nkēsuut nyēē ng'atiib. 15 Ām yooto, kuchuwunee :malayikeet ake Kōōtaab Yēyiin ām Barak ānkukuurchi barak chiichoo kiibuurēē booltaanaa kule, “Kēsiisyēē nkēsuung'uung', kuuyu kaakuyit :bēsyēēt nyēē /kēēkēsiisyēē ankookuyem kōōrēēt /keekes.” 16 Yooto nanyuun kunam :chiichoo kimii boolteet nkēsuut ankukes kōōrēēt. 17 Kichuwunee :malayikeet ake Kōōtaab Yēyiin ām barak ānkiboonto :nkinee nkēsuut nyēē ng'atiib. 18 Kichō subak :nkinee malayikeet ake ām yēbo kisariitaab kōrōsēēk nyēē kiiyyoonkyinē maata, ānkukuurchi nyoo kiboonto nkēsuut nyēē ng'atiib kule, “Kēsiisyēē nkēsuung'uung'. Iruruuch musābiibuunēk ām kōōrēēt, kuuyu kōōkururyo :musābiibuunēchooto.” 19 Kināmchi :malayikaanaa nanyuun nkēsuut kōōrēēt, nto kāākuyityo :yoo, kutōōrchi musābiibuunēchoo yēē itārtoorēē :Yēyiin ām ng'woonin nyēē wōō miisin. 20 /Kikiitartaar musābiibuunēchoo ām saang'taab kiriinkoonooto. Kiilala :korotiik ām kiyooto chēē kirōōt ām kōōrēēt kiilomiitaanik bokolwookik sōmōk ankisuututaat nyēē kiiluumē sikiryēēt yoo keeweer.

Ng'oong'uutyēēt 15

1 Kyaakas tukuuk alak ām barak chēbo kwong'uut. Kimiitē wōlooto :malayikaanik tisabu chēē kiyibu mēēyinwēk tisab chēbo lētuut. Mēēyinwēkaab lētuut :chuutēchu chēē makukeree :Yēyiin ng'wooninnyii. 2 Kyaakas kiy nyēē wuu araarayta nyēē kitankilil kuu kiiyēēt ānkōōmirmiirē kuu ma. Kyaakas subak bichoo kiibēlē tyoonyoo āk kitōōntōyēēnyii ākoo kāāyiitēētaab kaayneenyii. Kikiiyyoong'iis komos ām yēbo araarayaa, kukanam bukantiinek chēē kēēkoochinē :Yēyiin. 3 Kityēēnē :bichoo tyēēntaab Muusa, motwooriintoonoo kibo Yēyiin āk tyēēntaab Mēēnkit. Kityēēnē kule, “Mokoryoontēēt Yēyiintēēnyoo nyoo bāwu kiy ake tukul, nyikiisēch ānku wōōyēch, sōō, kule nee tukuuk chēē iyēyē. Bāytooyiintēētaab biiko tukul, chuulootiin ānku bo man, sōō, kule nee kēēlwookikuuk. 4 Mokoryoontēēt, ng'oo raat :nyēē -mēēywēyiing', āmēētōrōōrē kaayneeng'uung'? Inyiing' :nkit nyēē tiliil. Makukwa :kōōrōōsyēk tukul bākukutung'uung', kuuyu kōōkutook kule churtootiin :yēyuutēkuuk.” 5 Yu kāākuyityo :yoo, akas kuyootāktōōs :Kitōōkiit ām Kōōtaab Yēyiin ām Barak 6 ankukwaanee :malayikaanichaa tisabu chēē kiyibu mēēyinwēk tisab. Kikiilaach :malayikaanichaa sirook chēē tiliilēch kut kōōlēkēchēēchtōōs /ānkikēēmurēē tēkootikwaa ānōōk chēē kiboonto tōōntaab ta-aabuut. 7 Kiikoochinoot :akeenke ām tukuuchoo kisobchootiin ang'wan malayikaanichaa tisab kibuumbōōk tisab choo /kikēēyēyēē ta-aabuut. Kikiikunyiy kibuumbōōchoo :ng'woonintaab Yēyiin nyoo soboot ākookoy. 8 Kinyiy Kōōtaab Yēyiin :chēēbkēēruut nyēē kichōōnēē lēbkēēyyēētaab Yēyiin āk kāāmuukēywēēkyii, āmāmii :chii nyēē kiimuuchē kōōwut Kōyooto ākoy kung'ētito :mēēyinwēchoo tisabu choo kiyibu :malayikaanichaa ki tisab.

Ng'oong'uutyēēt 16

1 Nto mii yoo, akas kuutiit nyēē wōō kuchōōnēē :Kōōtaab Yēyiin kumwoochinē malayikaanichaa tisab kule, “Oroobte keey bōōwāsyi kōōrēēt ng'woonintaab Yēyiin nyoo mii kibuumbōōchoo tisab.” 2 Kiwo :malayikeet nyēbo taayta ānkuwāsyi kōōrēēt tukuuk chēbo kibuumbeet nyeenyii. Yooto, kunam :mwoowōōk chēē yōng'ōōsēch ānku ng'woonēch biiko choo kiboonto bēēruutyēētaab tyoonyoo āk choo kikutunkyi kitōōntōyēētaab tyoonyoo. 3 Kuwāsyi :malayikeet nyēbo āyēēng' tukuuk chēbo kibuumbeet nyeenyii araarayta kuweek :bēēko kuu korotiikaab chii nyēē kame. Kime :tyoony ake tukul nyēē kimii araarayta. 4 Kuwāsyi :malayikeet nyēbo sōmōk tukuuk chēbo kibuumbeet nyeenyii āynōōsyēk āk koong'iikaab bēēko, kuweek kuyēk koroti. 5 Nto mii yoo, akas kumwooyē :malayikeet ake nyēē iyyoonkyinē bēēko kule, “Ōō, churtaat :inyiing' Yēyiin, nyoo imiitē ra, ānkiimiitē kēnyiis āk kēnyiis, 'keeyey man ām kāātiilēywēēchoo iyēyē. 6 Kuuyu kiikuwasta :bichoo korotiikaab biikuuk āk ng'ālooltooyikuuk, misyinē kuyye korotiik.” 7 Kyaakas kumwooy :kuutiit nyēē kichōōnēē kisariit kule, “Ōō, Mokoryoontēēt Yēyiintēēnyoo nyoo bāwu kiy ake tukul, bo man ānku chuulaat kiyēē 'itiilē.” 8 Kuwāsyi :malayikeet nyēbo ang'wan tukuuk chēbo kibuumbeet nyeenyii asiista /ānkēēchāmchi asiista kōōmēlēē biiko maat. 9 Kibeel biiko :mayaa ānkutoow :bichoo kuchub Yēyiin nyoo boonto kāāmuukēywēēk ām tāng'āng'uutēchu. Nteenee kitay :icheek kusoom nyooyeetaab kaat ānkōōtōrōōr Yēyiin. 10 Kuwāsyi :malayikeet nyēbo muut tukuuk chēbo kibuumbeet nyeenyii wōloo bāytooyiisyēē :tyoonyoo ankooluum :mēēnānēēt bāytooyiisyēēnyii. Kisus :biiko ng'ēlyēēbik ku kāng'woonchi, 11 ānkuchub Yēyiintēētaab barak kubo ng'wooninto āk mwoowōōk chēē kiboonto. Nteenee kitay :icheek kusoom nyooyeetaab kaat ām kiyēē kikiikuyey. 12 Kuwāsyi :malayikeet nyēbo lo tukuuk chēbo kibuumbeet nyeenyii āynoonoo wōō bo Yuufraat. Kiyaam :āynoonoo, kutook kēēlto nyēē /kikēēchōbchi bāytooyikaab koong'asiis. 13 Nto ām yooto, akas tāmirmirook alak sōmōk chēē miyootēch, chēē kikerkeey mōrōrōōchook. Kichōōnēē :tāmirmiryēēt ake kuutiitaab chēēsoosim, kuchōōnēē :ake kuutiitaab tyoonyoo nto ake kuchōōnēē kuutiitaab wōōrkooyoo nyēbo ng'wiiynan. 14 Tāmirmirook :choo chēē miyootēch chēē yēyē ng'al chēbo kwong'uut. Bēētii :tāmirmiroochoo wōlēē mii bāytooyikaab kōōrēēt tukul kumukuul, sukōōtuuyo bichoo ām booryēēt bēsyoonoo wōō bo Yēyiintēēt nyoo bāwu kiy ake tukul. 15 (Kimwooyē Yēēsu kule, “Ōyēbchi yiit, +māāmuung'u kuu chii chōōriin! Makung'erech :chii nyoo chōboot ānkuriibtooy keey sirookyii simāwēēsyētoot kibchuraat ām muyātēēt ām wōlēē mii biiko.”) 16 Nto mii yoo, kōōtuuyo :tāmirmiroochoo miyootēch bāytooyikaab kōōrēēt ām yēēt akeenke yēē /kēēkuurēē ām kuutiitaab Iburaneek kule Armaketoon. 17 Kuwāsyi :malayikeet nyēbo tisab tukuuk chēbo kibuumbeet nyeenyii kōōrēēt barak. Kitook :kuutiit nyēē wōō nyēē kichōōnēē yēē /kēēbāytooyiisyēē ām Kōōtaab Yēyiin nyēē kimwooyē kule, “Kāākuyityiin!” 18 Kimii nanyuun :kaawecheetaab yiileet, tulātēētaab kōōrēēt āk kibring'ring'yēētaab kōōrēēt nyēē miyaat miisin. Ki kibring'ring'yēēt :nyooto nyēē nyikiis miisin ām tukul nyēē manaayeyakay nyēē wuu nyooto bēsyēēt ake kuchakee /kakeeyey kōōrēēt! 19 Kibcheyakay :kiriinkoonoo wōō bo Bābulōōn kuyēk sākootik sōmōk, ankuburyet :kiriinkōōsyēk tukul ām kōōrēēt. Kiisoot :Yēyiin kiriinkoonoo ānkōōkoochi kikōōmbēēt nyēē kiinyiit nyēērunātēētaab ng'wooninnyii kōōkuchkuuch. 20 Kiling'ta :kōōrōōsyēk tukul choo kiikwēēn :bēēkaab araarayta, āmātooku :lekemoosyek tukul ām kōōrēēt. 21 Kiisuuchi biiko :kweyaanteet nyēē nyikiis nyēē yitē kiilōōnik konom. Kichub :biiko Yēyiin ām mēēyintaab kweyaantaanaa kitōōrchinē biiko, kuuyu ki :mēēyinto nyooto nyēē kimiyaat miisin.

Ng'oong'uutyēēt 17

1 Kichō :malayikeet ake ām choo ki tisab nyēē kiboonto kibuumbōōk tisab ānkumwoowoo kule, “Chōō +māābooruung' ng'wooninto nyēē mākunyōōr kiriinkoonoo wōō nyoo kerkeey koorkoonoo choonchooyēn nyoo lēēkitēē bēēko chēē chaang'. 2 Kimarta :bāytooyikaab kōōrēēt āk koorkoonooto ānkōōbōōkiit :ng'ōōkisnyii biiko ām kōōrēēt.” 3 Nto mii yoo, kukalabaa :malayikaanaa ām kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin ākoy kōōr surkwēēn. Ām wōlooto, kyaakas koorko nyēē kēēbuurēē tyoony nyēē arraa. /Kikēēsirchi tyoonyoo kooynōōk chēē kiker bōōrnyii chēē mōrē Yēyiin, ānkiboonto :tyoonyoo mētēwook tisab āk kuuynook taman. 4 Kikiilaach :koorkoonoo sirook chēē siimootyoonēch āk chēē ārroonēch. Kiilēkēchēēchtōōs :siroochoo ām ta-aabuunek āk rwoontōōk chēē kāroorānēch ākoo sanayeek chēē ālē beesaanik chēē chaang'. Kikinam :koorkoonoo kikōōmbēētaab ta-aabuut nyēē kinyiy :tukuuk chēē miyootēch chēbo rōkōstaab ng'ōōkisnyii. 5 /Kikēēsirchi tokochnyii kaayneet nyēē ibooru kiyēē iyeelaat: “Bābulōōn nyoo wōō, kaametiitaab koor chēē choonchooyēn āk rōkōstaab kōōrēēt.” 6 Kyaakas koorkoonoo kubōōkitoot ām korotiikaab biikaab Yēyiin, korotiikaab biiko choo kyoomu lōkōōy kurubta keey āk Yēēsu. Yu kaakas koorkoonoo, alat miisin. 7 Kimwooy :malayikaanaa kule, “So, nto yu 'ilātē? +Māābooruung' anii kiyēē iyeelaat nyēē rubtooy keey āk koorkoonoo āk tyoonyoo kēsēnootē inee, nyoo boonto mētēwook tisab āk kuuynook taman. 8 Kimii :tyoonyoo kēēkāsē āmēētākumii. Makuchuwunee nkōriit nyēē māng'ētē ānku +/mābākiimukuus. Makoolat :biikaab kōōrēēt choo mēēbērē sirootiin :kooynōōkwaa kitaabuutaab soboonto kuchakee /kakeeyey kōōrēēt, yoo kakas tyoonyoo, kuuyu kimii taay, mēēkumii ānku mākuchō. 9 “Māchē :ng'aleechu kiirnātēēt. Mētēwoochoo tisab ku lekemoosyek tisab chēē ibuurēē :koorkoonooto. 10 Nto subak ku bāytooyik tisab. Kiikukeeyta :muutu, miitē :akeenke kubāytooyiisyē, nto ake ku mānāāchō, nteenee yoo kāchō :nyooto mākubāytooyiis bēsyōōsyēk chēē ng'ēri. 11 Nto tyoonyoo kimiitē kēny āmēēkumiitē ra, ku bāytooyiintēētaab sisiit. Inee akeenke ām choo kibo taay tisab ānku +/mabakiikarbuus. 12 “Kuuynoochoo 'kēēkāsē taman, ku bāytooyik taman chēē mānāānyōōr wōlēē bāytooyiisyēē, nteenee +/mākiikoochi kāāmuukēywēēk kubāytooyiis āk tyoonyoo ām asiista akeenke baateey. 13 Kunoomnyo :bāytooyik kuyēk kiito akeenke, ānku mākōōkoochi kāāmuukēywēēkwaa tyoonyooto. 14 Mākubooryēē :bāytooyichu Mēēnkit, nteenee mākōōbēl icheek :Mēēnkit, kuuyu boonto :Mēēnkit kāāmuukēywēēk kubiir mokorēēnik alak tukul ānkubāwu bāytooyik alak tukul. Mākuboonto keey :Mēēnkit bichoo ikoosēē keey inee choo /kikeekwey /ānkiikēēkuur.” 15 Nto mii yoo, kumwoowoo :malayikaanaa kule, “Bēēchoo 'kēēkāsē, choo kēēbuurēē :koorkoonoo choonchooyēn, ku kōōrōōsyēk, lukōōsyēkaab biiko, yēēmōōsyēk āk kuutuweek. 16 Mākuwēch koorkoonoo choonchooyēn :tyoonyoo ākoo kuuynoochoo kēēkāsē taman. Mākōōnēmunēē inee kiy ake tukul ānkubuut kung'ēt kibchuraat. Makwaam bōōrtaab koorkoonoo ānku mākumukus ām maat. 17 “Makuyey :bāytooyichoo ng'aleechu, kuuyu kiikoochi :Yēyiin icheek koosoot kuyey kiyēē mākyinē :inee. Kunyi, mākuchāmchiin :tukul kōōkoochi tyoonyoo bāytooyiisyēēng'waa ākoy kuyityiin :ng'aleekaab Yēyiin. 18 Koorkoonoo 'kēēkāsē ku kiriinkēēt nyēē bāwu bāytooyikaab kōōrēēt kutukul.”

Ng'oong'uutyēēt 18

1 Yu kāākuyityo :yoo, akas malayikeet ake kurēkunēē barak. Kiboonto kāāmuukēywēēk chēē nyikiisēch miisin ānkiikwēnyē :lēbkēēyyēēnyii kōōrēēt. 2 Kiwookyi barak kule, “Kaakuburyet! Kaakuburyet Bābulōōn nyoo wōō! Kāākuyēk kaytaab tāmirmirook chēē miyootēch wōlēē imbākēē :tāmirmiryo ake tukul nyēē miyaat, wōlēē wooyētēē :tariiteet ake tukul nyēē mā lubkoob nyēē -mēēriiku :biiko. 3 Kibōōkit :biikaab kōōrōōsyēk tukul ām muchastaab kiriinkoonoo kuyēyē ng'al chēbo rōkōs ankutay Yēyiin. Kimarta :bāytooyikaab kōōrēēt āk kiriinkoonoo ānkumokornoonēē :cheemung'aariisyek ām ng'al chēbo leles chēē /kēēyēyē ām wōlooto.” 4 Nto mii yoo, akas kuutiit ake kuchōōnēē barak nyēē mwooyē kule, “Biikyuu, ōng'ēētyēē wōlooto, simooyemte rōkōstaab kiriinkoonoo, simōōnyōōru ng'wooninto nyēē mākunyōōr :kiriinkoonoo. 5 Kiikōōtuul keey :rōkōstaab kiriinkoonoo kut kiikuyit barak, āmānāāwuutyēē :Yēyiin miyootyēēt nyēē /kēēyēyē ām wōlooto. 6 Kunyalil :kiriinkoonoo kuu yoo kinyālilē :inee alak, /kēēkwēchi kunyil areet āyēēng' ām kiyēē kiikuyey, /ankeetankwar kunyil āyēēng' ng'wooninto ām kikōōmbēēnyii. 7 Kunyōōr :kiriinkoonoo nyalil āk lōōkik chēē tēē lelesta āk ng'aseetaab keey nyoo kiboonto. Kimwooyē ām mooyēēnyii kōōntumēērē kule, ‘Ābuurē kuu koorko nyēē bāytooyiin! -Māāyēku musuk, āmēēbērē +maariir bēsyēēt ake.’ 8 Kunyoo ām bēsyēēt akeenke buch makoomuukta :rōkōsnyii, meet, lōōkik āk kēmēwuut. Makwaam :maata, kuuyu bo kāāmuukēy :Mokoryoontēēt Yēyiin, nyoo itiilchinē kiriinkoonoo ng'aleek.” 9 Yoo kakas :bāytooyikaab kōōrēēt choo kitāyē Yēyiin āk choo king'ērēkyinē lelesta ām kiriinkoonoo yyētiit āk maat nyēē lāyēē kiriinkoonoo, mākuriiryo miisin. 10 Mākōōyyoong'ēē :bichoo wōlēē lōō ām yooto, kuuyu nyōkōōrēch ām ng'wooninto nyēē mii yooto. Mākuriiryo kule, “Ng'woonin! Ng'woonin! Wē, kiriinkooni wōō! Wōōy, wē, Bābulōōn, kiriinkoob kāāmuukēy! So, ām asiista akeenke baateey ku 'kēēmukus?” 11 Mākuriiryo :cheemung'aariisyekaab kōōrēēt kuriiree kiriinkoonoo, kuuyu māmii :chii subak nyēē mākwoolchi tukuuchookwaa 12 bo ta-aabuut, feetaan, rwoontōōk chēē kāroorānēch āk sanayeek choo ālē beesaan chēē chaang', sirook chēē siimootyoonēch chēē kāroorānēch, āk ankoosyek choo chābooyēch ānku ārroonēch, keetiik choo boong'u nyēē anyiny āk tukuuk tukul choo /kikeeyeyee keelekaab bēēlyoontēēt, āk choo /kikeeyeyee keetiik choo ālē beesaan chēē chaang', syaabaan, karnaak āk rwoontōōchoo ilēkēchēēchē choo /kēētēēksē, 13 ākoo tukuuk chēbo mutalasiiniit, tukuuk choo /kēētāsēē nkwēēk sukwoonyinyiitu, tukuuk alak chēē boong'u nyēē anyiny chēē /kēēkuurēē baanik āk maanemaaneek, tifaayiik āk mwaayta, busyeek āk nkoonuuk, boroobik āk kēēchiirēk, faraasiinek āk kōrōkōchōōnik ākoo mbo biiko. 14 Mākumwooyē :cheemung'aariisyechaa kule, “Kōōkubootyēēniing' tukuukaab leles choo kwēēmāchē kut ankookuteereerteeniing' :bāyting'uung' tukul āk wōōyinng'uung', āmākoy wēēnyōōru bēsyēēt ake.” 15 Mākōōyyoong'ēē wōlēē lōō cheemung'aariisyechaa ām kiriinkoonoo /kyooltooy tukuuk kunyōōru bāytit. Mākumuuyo kubo nyaliltaab kiriinkoonooto. Mākuriiryo ānkumēēsyo :bichoo, 16 kumwooyē kule, “Ng'woonin! Ng'woonin! Wē, kiriinkooni wōō! 'Kiilaach sira nyēē nusaat, siimaatyaa ānku arraa, nyēē ilēkēchēēchē ām ta-aabuut, rwoontōōy āk sanayeek chēē ālē beesaan chēē chaang'! 17 /Kaakiiburyeet bāytinoo kōtēē nyoo tukul ām asiista akeenke baateey!” Mākōōyyoong'ēē wōlēē lōō ām kiriinkoonoo :biiko choo iyyoonkyinē mwēēnkōōsyēk āk mbo biiko choo bēētēē ānkuyēyiisyē āk choo āliisyootē ām mwēēnkōōsyēk. 18 Yoo kakas yyētiit āk maata nyēē mii kiriinkoonooto, mākumwooy kule, “Mii :kiriinkēēt ake man nyēē wōō kubiir nyi?” 19 Mākuwāsyinē :bichoo tēērtit mētēwookwaa kōōboor kule riirtōōs kōōnchōōyē kule, “Ng'woonin! Ng'woonin! Wē, kiriinkooni wōō! Kiyēk mokorēēn :biiko tukul choo kiboonto mwēēnkōōsyēk ām araarayta ām bāytitaab kiriinkoonoo! /Kikiiburyeet ām asiista akeenke baateey! 20 Ong'erech, ōō, :malayikaanik ākoo biikaab Yēyiin! Ong'erech lēbkēēyik āk ng'ālooltooyikaab Yēyiin. Kakooruusta :Yēyiin kiriinkoonoo kurub kuu wōloo /kikēēyēytook.” 21 Yu kāākuyityo :yoo, kunam :malayikeet nyēē kiboonto kāāmuukēywēēk miisin rwaanteet nyēē wōō nyēē tēē rwaanteetaab ng'oosyō ānkuwiirchi araarayta ānkumwooy kule, “+/Mākiiryookuung' inyiing', kiriinkooni wōō bo Bābulōōn ām nkuruuk areet akeenke kuu rwaantaanaa nyēē mākoy /bakeekasing' bēsyēēt ake. 22 Mākoy /bākēēkāsyiing' bēsyēēt ake biiko chēē tyēēnē ānkōōbutē bukantiinek āk chēē kuutē kuurēruunēk āk aryeembuunek. Mākoy kutookunēēniing' subak :kiitoong'iintō ake tukul nto ku :biich chēē ng'oosyē. 23 Mākoy kulay :taari kulēbkēēchiing' bēsyēēt ake. Mākoy /bakyaam saakweetaab kāābkooyēēy ām wōlēē imiitē. Kitookunootiin :cheemung'aariisyekuuk ām kōōrēēt. Kiikutēwēchākiis :biiko tukul kubo ntōōyēēnikuuk. 24 /Kikēēnyōōrchiing' korotiikaab ng'ālooltooyik āk biikaab Yēyiin, āk chēbo biiko tukul choo /kikēēbākāchē ām kōōrēēt.”

Ng'oong'uutyēēt 19

1 Yu kakeeyta yoo, akas bōlāt nyēbo biich chēē chaang' kumwooyē kule, “Aleluuyya! Kāārārookiintēēt :Yēyiintēēnyoo, itōrōōroot ānku cheechii kāāmuukēywēēk. 2 Bo man ānku chuulaat :kiyēē itiilē. Kiikōōtiilchi ng'aleek koorkoonoo kichoonchooyēn nyoo kinyēērēē kōōrēēt ām rōkōsnyii bo martaayeet. /Kikiing'woonchi koorkoonoo, kuuyu kibakach :inee choo kiyēchinē Yēyiin yiisyēēt.” 3 Kibōl subak :bichoo kumwooyē kule, “Aleluuyya! Chiiltooy ākookoy :yyētiit ām kiriinkoonoo.” 4 Kiiryookyi keey ānkukutunkyi :booyichoo tibtēmu āk ang'wan ākoo tukuuchoo sobchootiin ang'wan Yēyiin nyoo kimii kēēbuurēē ng'echereetaab bāytooyiisyēēt. Kimwooy kule, “Ameen, aleluuyya.” 5 Nto mii yoo, kutook :kuut nyēē kichōōnēē yēbo ng'echeraanaa kimwooyē kule, “Ōsiltē Yēyiintēēnyoo, :akweek tukul choo ōywēyē ānkōōyēchinē yiisyēēnyii, ānkiimining', ee, nto iwōō.” 6 Yooto akas kiyēē wuu bōlāt nyēbo lukēētaab biiko nyēē kiiruumē kuu bēēko chēē isuruurtooy ānkiichēyē :kaaruumaanaa kuu yiilat nyēē kōrōōm kumwooyē kule, “Aleluuyya! Bāytooyiisyē :Mokoryoontēēt Yēyiintēēnyoo nyoo bāwu kiy ake tukul. 7 Okany keetankas ankeeng'erech ankiikaaste kuuyu kaakuyit :saakweetaab kāābkooyēēy nyēbo Mēēnkit, ānkāākuchōb keey :murereenyii. 8 /Kākiikoochi mureraanaa koolaach sirook chēē kāroorānēch, chēē leelach ānku tiliilēch.” Ibooru :siroochoo leelach yēyuutēk chēē churtootiin chēbo biikaab Yēyiin. 9 Ām yooto, kumwoowoo :malayikeet kule, “Sir ng'aleechu: Ibēruurootiin :biich choo /kākēēkuur kuba saakweetaab kāābkooyēēy nyēbo Mēēnkit.” Kutāsyi :malayikaanaa kumwooy kule, “Ng'aleekaab man :chu chēbo Yēyiin.” 10 Yu kāākuyityo :yoo, āryookyi keey taayeetaab kērēēnkōōkyii ākutunkyi. Nteenee kimwoowoo kule, “-Mēēkutung'woo! Anii āk inyiing' kēēyēchinē :tukwaay Yēyiin yiisyēēt āk mbo ng'eetaab koomēt choo kiikukiilchi lōkōōywēk kurubta keey Yēēsu. Kutunkyi Yēyiin nkit, kuuyu ng'āloolē baateey :ng'ālooltooyiintēēt lōkōōywēk kurubta keey Yēēsu.” 11 Kyaakas kuyaataat wōliin bo Barak kumii :faraasiit nyēē siirwoo nyēē kēsēnē chii. /Kēēkuurēē chiichooto ‘Manta nyēē /kiikoosēē keey.’ Yoo itiilē ng'aleek nto kuyēyē booryēēt, kuyēyē nyēbo churtaayeet. 12 Wuu :koonyekyii maat nyēē irikitiitē ānkimii :mētinyii kuutwōōsyēkaab bāytooyiisyēēt chēē chaang'. Boonto kaayneet nyēē /kikēēsirchi nyēē -mēēnkēt :chii, nteenee :inee nkit nyēē inkētē. 13 Kiilaach :inee sira nyēē kooy nyēē /kikiikiiluumta korotiik, nto kaayneenyii ku ‘Ng'ālyoontēētaab Yēyiin.’ 14 Kirub chiichoo :lukēētaab booryēēt nyēbo Barak. Kikiilaach :lukoonoo sirook chēē nusyootiin, leelach ānku tiliilēch ānkiikēsēnē :faraasiinek chēē siirwoonēch. 15 Kichuwunee kuutiinyii :chōōkiit nyēē ng'atiib nyēē mākuyēyiisyēē sukōōbēlēē biiko chēē -mēēywēyē Yēyiin. Mākōōng'woonchi bichoo ām kirōktaab bāytooyiisyēēt nyēbo karneet, ānku mākutum keey :korotiik kuu bēēkaab musābiibuunēk chēē /kakiitartaar kōōbooru nyēērunātēētaab Yēyiin nyoo bāwu kiy ake tukul. 16 /Kikeesir ām sireenyii ākoo kibēēsnyii kaaynaani: ‘Bāytooyiintēētaab bāytooyik ānku Mokoryoontēētaab mokorēēnik.’ 17 Kyaakas malayikeet nyēē kēēyyoong'ēē yēbo asiista ānkukuurē tāriitēk chēē kitēērēērtēē kōōrēēt barak kumwooyē kule, “Okwaa, ōruruuch keey kubo saakweetaab Yēyiin, 18 soo-am banyeekaab bāytooyik, kāāyyoong'ikaab lukōōsyēk āk biikaab nkuruuk āk faraasiinek kuboonto keey biikwaa choo kēsēnē. Okwaa o-am banyeekaab biiko tukul, chēē bāwu keey āk chēē mātwoor, chēē wōōyēch āk chēē minkēēch.” 19 Nto mii yoo, akas tyoonyoo bo rōkōs āk bāytooyikaab kōōrēēt kuboonto keey lukōōsyēkwaa bo booryēēt kukēēruruuch keey sukubooryēē chiichoo kēsēnē :faraasiinaa siirwoo āk lukēēnyii. 20 Nteenee, /kikeenam tyoonyoo, kuboonto keey wōōrkooyoontoonoo bo ng'wiiynan nyoo kiyēyē tukuuk chēbo kwong'uut ām kāāmuukēywēēkaab :tyoonyoo. Kiibērbēērēē :wōōrkooyoontoonoo ng'aleechuutēchu bo kwong'uut bichoo kiboonto bēēruutyēētaab tyoonyoo āk choo kikutunkyinē tōōnnyii. /Kikēēwunukyi tyoonyooto kuboonto keey āk wōōrkooyoontoonoo bo ng'wiiynan kusobchootiin tōōliilēētaab maat nyēē ng'āsyānē. 21 /Kikeebar lukōōsyēkwaa ām chōōkiinoo kichuwunēē :kuutiitaab chiichoo kikēsēnē :faraasiit. Yooto kyoomiis :tāriitēk tukul kut kulēēsān.

Ng'oong'uutyēēt 20

1 Yu kāākuyityo :yoo, akas malayikeet kuchōōnēē Barak kuboontoonu yootēywoontēēt nyēbo nkōriinoo māng'ētē ankikinam nyōrōōrēēt ām āwunnyēkyii. 2 Kinam :malayikaanaa chēēsoosim, eereenaanaa kibo kēny, Kibrōkōsyoontēēt āk Buunyoontēēt, ankurat kōōbuur kēnyiisyēk kisyeereet akeenke kurataat. 3 Kitōōrchi :malayikaanaa Kibrōkōsyoontēēt nkōriinoo māng'ētē. Kikerta wōlooto ankumaalta simēētākōōbērbēērē biiko ākoy kubēk :kēnyiisyēchoo kisyeereet akeenke. Yoo kaakukeeyta :yooto, +/makiityaakta Kibrōkōsyoontoonoo kuyēyiis nyēē ma tyaa. 4 Nto mii yoo, akas ng'ēchērōōkaab bāytooyiisyēēt āk biiko chēē kēēbuur ng'wēny ām ng'ēchērōōchoo, ankaakas /kiikoochinē kāāmuukēywēēk kootiil ng'aleek. Kaakas subak tāmirmirookaab bichoo /kikēēchwēntooy mētēwookwaa, kuuyu kiinēmchi keey Yēēsu āk ng'ālyoontēētaab Yēyiin. Kimānāākutunkyi :bichoo tyoonyoo nto ku tōōnnyii āmēēbērē kikiikunyōōr bēēruutyēētaab tyoonyooto ām tokoochikwaa nto ku āwunnyēkwaa. Kisobcho :bichoo subak ānkubāytooyiis āk Kiriistō kēnyiisyēk kisyeereet akeenke. 5 Ng'eeteetaab meet :nyi nyēbo taayta. (Mānāāsobcho subak :biiko chuut alake chēē kiikubēk ākoy kukeeyta :kēnyiisyēchoo kisyeereet akeenke.) 6 Ibēruurootiin :bichoo ānku tiliilēch, choo mākunyōōr ng'eetaani bo meet bo taayta. Mānyōōru icheek :meet nyoo bo āyēēng', nteenee mākuyēchinē :icheek Yēyiin āk Kiriistō yiisyēēt ānku mākubāytooyiis āk Kiriistō kēnyiisyēk kisyeereet akeenke. 7 Yoo kaakukeeyta :kēnyiisyēk kisyeereet akeenke, +/makiityaach Kibrōkōsyoontēēt kung'eetee komosnyii wōloo /kikēērātyinē. 8 Mawokooberbeeraat biikaab kōōrēēt ku tēē yēē tēē kuyityi Kōōku āk Mākōōku ānkōōruruuchoot biikaab booryēēt chēē tēē ng'aayneetaab sakaramteetaab araarayta. 9 Kikwaanee :lukōōsyēk kōōrēēt tukul kumukuul ānkōōmuut wōlēē minyē :biikaab Yēyiin ām kiriinkoonoo chāmē :Yēyiin. Nteenee kichō :maat ām barak ankulukuy lukōōsyēchoo. 10 Nto Kibrōkōsyoontēēt nyoo kiibērbēērē bichoo, /keenam nyoo /ānkēētōōrchi tōōliilēētaab maat nyēē ng'āsyānē. Wōlooto :wōloo /kikēētōōrchinē tyoonyoo āk wōōrkooyoontoonoo bo ng'wiiynan. Mākunyāliltōōs :bichoo kuu nyooto bēēt āk kwēēmooy ākookoy. 11 Nto mii yoo, akas ng'echereet nyēē lēēl ānku wōō nyēbo bāytooyiisyēēt āk chiito nyēē ibuurēē yooto. Kyaakas kōōrēēt āk barak kumwēy ām yooto, āmānāābākutook subak bēsyēēt ake. 12 Kyaakas biich chēē kikiikubēk, ānku chēē kiwōōyēch, ee, nto ku chēē minkēēch. Kimii :bichoo kēēyyoong'ēē taayeetaab ng'echereetaab bāytooyiisyēēt /ankikeeyaat kitaabuunek. /Kikeeyaat subak kitaabuutaab soboonto. /Kikiitiilchi bichooto kikiikubēk kurubta keey āk kiyēē kikiikuyey :chii, kurub kuu yooto kisirootiin ām kitaabuunechaa. 13 Kikōōn :araarayta biiko chēē kikiikubēkyi wōlooto. Kukōōn :nkinee Meet āk Kāābkwoombiich biiko chēē kiikubēk chēē kimii wōlooto. /Kikiitiilchi bichooto ng'aleek kurubta keey āk kiyēē kikiikuyey :chii. 14 Nto mii yoo, /keenam Meet āk Kāābkwoombiich /ānkēēwiirchi tōōliilēētaab maat. Mayi bo tōōliilēēt ku meetaab āyēēng'. 15 Chiito nyoo /kimānāākēēsirchi kitaabuunaa bo soboonto /kikēēwiirchi nyoo tōōliiloonoo bo maat.

Ng'oong'uutyēēt 21

1 Nto mii yoo, akas barakuut nyēē lēēl āk kōōrēēt nyēē lēēl, kuuyu kikiikumis :barak āk kōōrēēt nyoo kibo taay ānkiikubot :araarayta. 2 Kyaakas kiriinkēēt nyēē tiliil, kiriinkēētaab Yēērusālēēm nyēē lēēl, kurēkunēē Barak wōlēē mii :Yēyiin. Kirēku kuchōboot kuu mureryaa nyēē keelaach keey nyēē karaaran chākutuuyēē saanteenyii nyēē makoomut keey tukwaay. 3 Kyaakas kuutiit nyēē wōō nyēē kichōōnēē ng'echereetaab bāytooyiisyēēt nyēē /kikēēkuur kule, “Ming'tooy keey ra :Yēyiin biiko anku mākuboonto keey :inee bichooto. Mākuyēk cheechii :bichooto ānku mākōōbuurtooy keey :Yēyiintēēt nkityō bichooto. 4 Makumas :Yēyiin lōōkyoo ake tukul ām koonyekaab bichoo. Mēētākubēku :biiko, nto kuriirtōōs nto kumēēysē, nto kukāsē ng'woonin, kuuyu yooto ku kāākubot :ātēbtaab tukuuk choo kibo taay.” 5 Kimwooy :chiito nyoo kikiibuurēē ng'echereetaab bāytooyiisyēēt kule, “Āmiitē āyēyē kiy ake tukul kulēēliit,” ānkumwooy subak kule, “Sir ng'aleechu, kuuyu bo man, ānku ng'al chēē /kiikoosēē keey.” 6 Nto mii yoo, kumwoowoo :chiichoo kule, “Kāākuyityiin. Anii Alfa āk Omeeka, ātoowu ānkāāwoonyē. Chiito nyoo āmē :melelta, +māākoochi bēēko chēē mā-ālē chēē yyēē chēē kwoonēē koong'taab bēēkaab soboonto. 7 Mākunyōōr :chiito nyoo kēēbēliis tukuuchoo tukul ānku +māāyēku :anii Yēyiintēēnyii ānkuyēk :inee lekwenyuu. 8 Nteenee biiko choo nyēbētōōs nto ku choo -mēēkoosēēnoo keey, choo bo rōkōs, rumiik āk choo mārtootē, chēēbsookēyiisyēk āk choo kutunkyinē tukuuk buch, nto ku biich choo ng'wiiynānootē, +/mābākiiruruukyi bichoo tukul tōōliilēētaab maat nyēē ng'āsyānē. Meetaab āyēēng' :nyiitēnyi.” 9 Yu kāākuyityo :yoo, kuchō :malayikeet ake ām choo ki tisab choo kiboonto kibuumbōōk tisab chēē kinyiy :mēēyinwēk tisabu chēbo lētuut. Kimwoowoo kule, “Chōō, +māābooruung' murereet nyēē koorkēētaab Mēēnkit.” 10 Kikalabaa :malayikaanaa ām kāāmuukēywēēkaab Tāmirmiryēētaab Yēyiin ākoy lekemeet nyēē wōō anku kooy miisin. Kiiboorwoo kiriinkoonoo tiliil bo Yēērusālēēm, kurēkunēē Barak wōlēē mii :Yēyiin. 11 Kiikwēnyē :kiriinkoonoo ām lēbkēēyyēētaab Yēyiin. Kiwuu lēbkēēyyēēnyii nyoo bo rwoontōōk choo ilēkēchēēchtōōs ānkwoolē beesaan chēē chaang' ānkōōkwēnyē kuu kiiyēēt. 12 Kiboonto :kiriinkoonoo tōōtēēt nyēē wōō anku kooy miisin nyēē kiboonto kurkootik chēē bārooyēch taman āk āyēēng' āk malayikaanik taman āk āyēēng' chēē kimii yooto bo kurkootichooto. /Kikēēsirchi yooto bo kurkootichoo kooynōōk taman āk āyēēng' chēbo aroosyekaab biikaab Isirāyēēl. 13 Kimii :kurkootikaab tōōtēēt sōmōku komosta nyēbo koong'asiis, sōmōk komosta nyēbo tō, sōmōk komosta nyēbo sōōy āk sōmōk komostaab tinkeey. 14 /Kikēēsisinēē tōōtoonoo rwoontōōk taman āk āyēēng' /ānkikēēsirchi rwoontōōchoo kooynōōk taman āk āyēēng' chēbo lēbkēēyikaab Mēēnkit. 15 Kiboonto :malayikeet nyēē king'āloolwoo kirōktaab ta-aabuut nyēē /kikiirookēē kiriinkoonoo, kurkootikyii āk tōōtōōsyēkyii. 16 Kyooyēēch :komoswookik tukul chēbo kiriinkoonoo. Kiirookēē :malayikaanaa kirōkoo kiriinkoonoo. Ki kiilomiitaanik 2,400 ām kōōyinto āk chēē wuu chooto ām tēbēēsinto āk mbo laang'taayeetaab kiriinkoonoo. 17 Kii-āyēēch mbo :malayikaanaa tōōtēētaab kiriinkoonoo, nyēē kibuntooy kērēēnkōōk 60 choo /kakiikwaay. Kirub kuu yoo wuu :kiirnātēētaab kāārookiisyēēt nyoo yēyē :biiko. 18 /Kikeeteechee tōōtoonoo rwoontōōk chēē buusyēēnēch chēē ālē beesaan chēē chaang', nto kiriinkēēt /keeteechee nyoo ta-aabuut nyēē tiliil nyēē kiilēkēchēēchē kuu kiyēēt. 19 /Kikiikaraaran rwoontōōk chēē /kikiikēēsisinēē tōōtēētaab kiriinkoonoo ām rwoontōōk chēē tēērchiintōōs chēē ālē beesaan chēē chaang'. Sisinēēt nyēbo taayta /kikiikaasee rwoontōōchoo buusyēēnēch, nto nyēbo āyēēng' nyēē /kēēkuurē samaaw, nyēbo sōmōk nyēē /kēēkuurē kālkēētōōn, nyēbo ang'wan samaraat 20 nto nyēbo muut ku sārtōōniik, nyēbo lo ku ākiik, nyēbo tisab ku kiriisōliit, nyēbo sisiit bēriil, nyēbo sokool tobaas, nyēbo taman kirisoburaas, nyēbo taman āk akeenke yasiin, nyēbo taman āk āyēēng' āmētiisto. 21 /Kikeeyeyee kurkootichoo ki taman āk āyēēng' sanayeek chēē wōōyēch miisin. /Kikeeyeyee kurkeet ake tukul sanayaanteet akeenke baateey. /Kikeeteechee kēēltaab kiriinkoonoo ta-aabuut nyēē tiliil nyēē /kēēkāstēē kuu kiyēēt. 22 Manaakas Kōōtaab Yēyiin ām kiriinkoonoo, kuuyu minyē wōlooto :Mokoryoontēēt Yēyiin nyoo bāwu kiy ake tukul ākoo Mēēnkit. 23 Māmāchē :kiriinkoonoo kōōluuchi :asiista nto ku araaweet, kuuyu ikwēnyē :lēbkēēyyēētaab Yēyiin, anku taariinyii :Mēēnkit. 24 Mākubēēsyētēē :biiko lēbkēēyyoonoo ānku mākuyib :bāytooyikaab kōōrēēt bāytit kuwo wōlooto. 25 Mākuyootāktōōs :kurkootikaab kiriinkoonoo ām bēsyō ake tukul āmākoy /keeker, kuuyu māmii :kwēēmowuut wōlooto. 26 +/Mākēēyib wōōyinto āk bāytitaab kōōrōōsyēk kuwo kiriinkoonoo. 27 -Mēēwutē :kiy nyēē mā tiliil kiriinkoonoo, nto ku chii nyēbo rōkōs nto nyēbo ng'wiiynan. Biiko kityō choo /kikeesir kitaabuutaab soboonto nyēbo Mēēnkit chēē mākōōwut kiriinkoonoo.

Ng'oong'uutyēēt 22

1 Nto mii yoo, kōōboorwoo :malayikeet āynēētaab soboonto nyēē wuu kiiyēēt nyēē /kiimuuchē /keekastee ānkurōōtunēē :bēēchoo yoo bāytooyiisyēē :Yēyiin āk Mēēnkit, 2 ānkōōwēērē kēēlto nyēē baraay nyēbo kiriinkoonoo. Kibiitee :keetiikaab soboonto komoswookik tukwaay chēbo āynoonoo chēē yēyē āmiik taman āk āyēēng'. Kiyēyē :āmiichoo kuu yoo lēēlē araaweet, /ānkikiisoobēē sākēēkyii biiko. 3 Mākoy kutookunēē :chubiisyo wōlooto. Mākutookunēē kiriinkoonoo :yēē bāytooyiisyēē Yēyiin āk Mēēnkit ānku mākukutunkyinē :biikyii choo yēchinē yiisyēēt. 4 Makukas :bichoo Yēyiin wōlēēb koonyek, ānku +/mākēēsirchi kaayneenyii tokoochikwaa. 5 -Mēētāwokumii :kwēēmowuut wōlooto. -/Mākēēmāchē taariinek nto ku asiista, kuuyu :Mokoryoontēēt Yēyiin nkityō nyēē lēbkēēyyēēng'waa, ānku mākubāytooyiis :bichoo ākookoy. 6 Kimwoowoo :malayikeet kule, “Bo man :ng'aleechu /ānkiikoosēē keey. Mokoryoontēēt Yēyiin nyoo mwoochinē ng'ālooltooyikyii ng'aleek chēē mwooyē nyēē kiiyookwoo anii malayikeenyii chāāboorchi biikyii choo yēchinē yiisyēēt kiyēē makuyeyakay ām lēēkitō. 7 Mwooyē :Yēēsu kule ‘Ōyēbchi yiit! +Māāchōō ām lēēkitō. Ibēruurootiin :biiko choo rubē ng'oong'uutēchu ām kitaabuuni.’ ” 8 Anii :nyiitēnyi Yoowaana nyēē kyāākāsē ng'aleechu ām yiitiik āk koonyek. Yooto kawaakas ng'aleechaata, āryookyi keey taayeetaab kērēēnkōōkaab malayikaanaa kiiboorwoo ng'aleechaata ānkāākutunkyi. 9 Nteenee, kimwoowoo :malayikaanaa kule, “-Meeyey kuu nyoo! Āyēchinē yiisyēēt Yēyiin kuu inyiing' āk kuu mbo ng'eetaab koomēt, ng'ālooltooyik āk biiko tukul choo riibē ng'aleekaab kitaabuuni. Kutunkyi Yēyiin nkit!” 10 Nto mii yoo, kumwoowoo kule, “-Meewuny ng'oong'uutēk chēē mii kitaabuuni, kuuyu kaakuriik :bēsyōōsyēk chēē mākuyityiin :ng'aleechuutēchu. 11 Chii nyoo yēyē ng'al chēē miyootēch, kutas taay kuyēyē kuu nyooto, nto nyoo yēyē rōkōs, kutas taay kuyēyē kuu nyooto. Nto chiito nyoo yēyē ng'al chēē churtootiin, kutas taay kuyēyē ng'aleek chēē churtootiin, nto nyoo tiliil, kutas taay kuyēyē ng'aleek chēē tiliilēch. 12 Mwooyē :Yēēsu subak kule, ‘+Māāchōō areet akeenke! Āboontē tukuukyuu chēē +maakweyte. +Māākwēchi chii ake tukul kurubta keey kiyēē kiikuyey. 13 Anii Alfa āk Omeeka, anii nyēbo taayta āk lētuut, ātoowu ānkāāwoonyē.’ 14 Ibēruurootiin :biiko choo kēēwuun keey kuyēk churtootiin, kuuyu mākumisyi kwaam āmnyoontēētaab kēētitaab soboonto, ānku mākōōwut kiriinkoonoo kubuntēē kurkootichoo. 15 Ng'ētēē saang' :biiko chēbo rōkōs āk chēē yēyē sookēyēēk āk choo mārtootē, rumiik, āk choo kutunkyinē tukuuk buch āk alak choo chāmē ng'wiiynaneet ānkuyēyootē.” 16 Mwooyē :Yēēsu kule, “Kāāyooku :anii malayikeenyuu chākumwoowook akweek biikaab Yēyiin tukul ng'aleechu. Ātoorunēē tiikiityoontēētaab Tāwuti ānkāāchōōnēē kōōnyii ānkāāyēku tobayaanteet nyēē ikwēnyē miisin.” 17 Mwooyē :Tāmirmiryēētaab Yēyiin āk mureraanaa kule, “Chōō!” Kumwooy :chii ake tukul nyoo kāsē ng'aleechu kule “Chōō!” Nto nyoo āmē melelta, kuchō. Nto yoo māchē :chii, kōōmuuchē kunyōōr bēēkaab soboonto choo /kēērōōbtooy buch. 18 Ākētē :anii chii ake tukul nyoo kāsē ng'oong'uutēchu bo kitaabuuni: Lēyyē, chii nyoo kātāsyi ng'aleekyii ng'oong'uutēchu, mākutāsyi :Yēyiin inee ng'woonin ake tukul nyēē /kikeetwech ām kitaabuuni. 19 Nto chiito nyoo kēēnēmto ng'oong'uutyēēt ake tukul ām kitaabuuni, mākōōnēmunēē :Yēyiintēēt chiichoo tukuuk chēē kōōnu :kēētitaab soboonto, āk subak mākōōnēmunēē kiyēē kimākunyōōr ām kiriinkoonoo tiliil, chēē /kiikiiboor ām ng'oong'uutēchu bo kitaabuuni. 20 Mwooyē :chiichi kimwooyē ng'aleechu tukul kule, “Miitē kuu nyooto, +māāchōō areet akeenke.” Kuwuuyiit nyooto. Ichōō, ōō, Mokoryoontēēt Yēēsu. 21 Lēyyē, kōōbēruurook tukul :Mokoryoontēēt Yēēsu.