1 THESSALONIANS


1

1 Natarimai sikontu sari'battangku, iamintu jama'ah niaka ri Tesalonika, a'jaria Umma'Na Allata'ala Manggea siagang Batara Isa Almasi: Ikambe, iamintu Paulus, Silas, siagang Timotius, ma'minasa ngasengki' nuporo nisare ngaseng barakka' siagang salewangang ri Allata'ala. 2 Tuli appala' sukkuruki ikambe mae ri Allata'ala passabakkang ikau ngaseng. Punna appala' doang ikambe mae ri Allata'ala Manggeta tuli mangngu'rangiki' ri kau ngaseng, siagang tuli kipappala' doangang ngaseng tongko. Kiu'rangi antekamma nupa'nyatanamo lalang ri panggaukannu, ma'nassanu tappa' mae ri Almasi; kammayatompa antekamma batenu mangngamaseang ri parannu tau, sa'genna nulayanimo ke'nanga; kammayatompa pole antekamma jarre'na panrannuannu mae ri Batarata Isa Almasi. 4 Naassengi ikambe, angkanaya Nakamaseang ngasengko Allata'ala, siagang le'ba' mako Napile nampa Nasa'lakko a'jari umma'Na. 5 Nasaba' teai lalang kana-kana bawang batena ikambe ampabattui anne Kabara' Bajika, mingka lalang koasaNai siagang lalang RohNa Allata'ala, siagang lanri matappa'na ikambe ri katojenganna anjo Kabara' Bajika. Ri wattunna nia' ikambe ri tangnga-tangnganu, nuassemmi antekamma batena attallasa' ikambe untu' kabajikannu. 6 Nucontoimi katallassanna ikambe siagang Batara. Manna teai sipato' pa'risi'na katallassannu, mingka nutarima tonji siagang rannu pa'mai'nu anjo kabara' napabattua ikambe mae ri kau ngaseng. Anjo karannuanga RohNa Allata'ala assareko. 7 Lalang kammana minjo nu'jari contomo mae ri sikontu Umma' Karisteng niaka ri Makedonia siagang Akhaya. 8 Nasaba' tassiara'mi birittaNa Allata'ala appakkaramula battu ri kau ngaseng sa'genna mange ri butta Makedonia siagang Akhaya. Ba'lalo tena nasikammaja anjo bawang; nasaba' anjo katappakkannu mae ri Allata'ala tassiara'mi ri kere-keremae, sa'genna tenamo apa-apa parallu napau ikambe. 9 Nacarita ngasemmi taua antekamma batenu antarimai ikambe pirangalloang, ri wattunna battu ikambe mae ri kau. Nacaritami ke'nanga antekamma batenu ambokoi sikamma barhalaya nunampa battu mae ri Allata'ala mattallasaka siagang tenaya ruanna untu' anynyomba mae ri Ia. 10 Nacarita tommi ke'nanga antekamma batenu anrannuangi kabattuanNa Ana'Na Allata'ala battu ri suruga, iamintu Isa, le'baka nipattallasa' poleang ammotere' battu ri kamateanga ri Allata'ala. Ia tomminjo Isa ampasalamakki' battu ri pangngalarroiNa Allata'ala labattua sallang.



2

1 Sikamma sari'battangku! Kalennu ngasemmi angngassengi angkanaya tena nasia-sia kabattuanna ikambe mae ri kau ngaseng. 2 Nuassengi angkanaya ri tenanapa nabattu ikambe mange ri kau ngaseng ri Tesalonika, le'ba'mi ikambe nisessa siagang nihina ri Filipi. Mingka manna najai tau ammusui ikambe, le'ba'mi nisare kabaraniang ikambe ri Allata'alata untu' ambirittakangi mae ri kau ngaseng Kabara' Baji' battua ri Ia. 3 Ia pakkio'na ikambe mae ri kau ngaseng teai pakkio' sala; kammayatompa teai saba' akkala' sala yareka ero' annipu. 4 Teai kammaya anjo! Tena na'bicara ikambe lanri ero'na napakasannang nyawana taua, passangalinna lanri ero'na ikambe ampakasannangi atinNa Allata'ala, angngassengai atinna ikambe. Nasaba' Iami assarei pangngellai ikambe untu' ampa'la'bangi anjo Kabara' Bajika. 5 Nasaba' kalennu angngassengi angkanaya tale'bakai ikambe a'baji'-baji' ri bawa lanri nia' ero' kangoang taccokkona ikambe. Allata'ala a'jari sa'bi ri anne passalaka! 6 Teai todong lanri ero'na ikambe nipalece ri taua, baji' nabattu ri kau yareka battu ri tau maraenga. Sikontutojenna salaku tunisuroNa Almasi, akkullei ikambe annuntu' apa-apa mae ri kau. 7 Mingka napakatunami kalenna ikambe ri wattunna nia' ri tangnga-tangnganu, sanrapang se're amma' amparakai ana'-ana'na. 8 Lanri kikarimangnginnu, kiero'mo assareangko tena naanjo Kabara' Baji' battua ri Allata'ala bawang, passangalinna katallassanna pole ikambe. Lanri teai sipato' kikarimangnginnu. 9 Tantu nuu'rangi ngasengiji antekamma terasa'na usaha siagang barjuang ikambe. Allo bangngi anjama ikambe sollanna tena manna sitau ri kau nisusai ri kambe, ri wattunna napa'la'bang ikambe anjo Kabara' Baji' battua ri Allata'ala mae ri kau. 10 Matangkasaki, tojengi, siagang tena callanna katallassanna ikambe mae ri kau ngaseng, ikau matappakamo mae ri Almasi. Ikau ngasemmi siagang Allata'ala, a'jari sa'bina ikambe. 11 Nuassemmi angkanaya kipare' mako sanrapang ana'-ana' kalenna ikambe. 12 Kipakainga' mako, kipamajuko, siagang kikellai tojengko attallasa' situru' ero'Na Allata'ala, sa'genna nupakasannang atinNa. Nasaba' le'ba' mako Nakio' Allata'ala untu' a'jari umma'Na lalang ri Lino BeruNa siagang lalang ri kalompoanNa. 13 Nia' pole maraengannaya a'jari saba' natuli appala' sukkuru' ikambe mae ri Allata'ala. Iamintu, angkanaya ri wattunna napabattu ikambe anjo biritta battua ri Allata'ala, nupilangngeri siagang nutarimai anjo birittaya, teai salaku biritta battu ri rupataua, passangalinna salaku biritta battu ri Allata'ala. KalenNa Allata'ala anggaukangi anjo jama-jamanga lalang ri kalennu, ia matappaka mae ri Almasi. 14 Sikamma sari'battangku, apa nukasiaka ri tallasa'nu, le'ba' tommi nakasia' sikamma jama'aNa Allata'ala ri butta Yudea, a'jaria taunNa Isa Almasi. Nukasiaki passessaya battu ri julu bansanu tonji, sangkamma nakasiaka sikamma Jama'aNa Allata'ala ri butta Yudea battu ri tu Yahudia. 15 Iaminjo ke'nanga ambunoi Batara Isa siagang na'bi-na'bia, kammayatompa assessai ikambe. Namusu ngasengi rupataua, nanicallamo ke'nanga ri Allata'ala. 16 Ba'lalo nahalang-halangimi ikambe untu' ambirittakangi mae ri bansa-bansa maraenga anjo biritta akkullea ampasalamaki ke'nanga. Lanri kammana, anjo tu Yahudia pila' tuli natambaimi dosa-dosana, sa'genna a'jari sukku'mo jaina dosana ke'nanga. Nakala'busanna, kamma-kamma anne nitujumi ke'nanga ri pangngalarroiNa Allata'ala. 17 Mingka sikamma sari'battangku, baku' anynya'la'na ikambe battu ri kau ngaseng — sisa'la' ri mata mingka tena ri pa'mai' — pila' nakku'mi ikambe mae ri kau ngaseng. Nakiattojeng-tojemmo usaha untu' angngagang ngasengko assibuntulu' poleang! 18 Usaha maki' ero' battu angkunjungiko; na inakke Paulus, la'bima' ri sikalia ancobai, mingka tuli nihalangia' ri Billisika. 19 Tojeng-tojengi angkanaya ikau ngasemmi panrannuanna siagang karannuanna ikambe. Nasaba' punna battu sallang Batara Isa, nakiandallekang ri Ia, ikau ngasemmi nakalompoang nyawana ikambe! 20 Namemang, ikau ngasemmi nakalompoang nyawana ikambe siagang nakarannuanga nyawana ikambe!



3

1 Kala'busanna tanatahangami nakku'na ikambe. Lanri kammana appikkiri' maki' angkana bajikangang ammantang maki' ri Atena, 2 nanisuro riolo sari'battanta Timotius battu mae ri kau: Anne Timotius, iami palayanNa Allata'ala, assiaganga ikambe anjama untu' ambirittakangi Kabara' Bajika, iamintu ri passala'na Almasi. Kisuromi Timotius battu mae ri kau ngaseng, sollanna napakajarrekko siagang napamajuko nupila' tappa' mae ri Almasi. 3 Sollanna tenanniakka manna sitau battu ri kau ammono'boko passabakkang sikamma anne kasessanta ngaseng. Kalennumi angngassengi, angkanaya anjo sikamma passessaya antama' memang tongi lalang ri ero' rancanaNa Allata'ala untu' ikatte. 4 Ri wattunna assiagangija ikambe siagang ikau ngaseng, le'ba' memammi kipau la'bi riolo mae ri kau ngaseng angkanaya lanikasiaki sessaya. Na ma'nassa kajariang tojemmi anjo kipakkanaya; kalennu ngasemmi angngassengi anjo kammaya. 5 Lanri kammana minjo nakusuromo Timotius battu mae ri kau ngaseng, sollanna akkulle kuasseng antekamma kamajuanna katappakkannu, nasaba' teai sipato' ero'na kuasseng. Bata-batai nyawaku, gassingka naso'riko Billisi' sa'genna a'jari sia-sia ngaseng kaposoanna ikambe. 6 Kamma-kamma anne nia'mi ammotere' Timotius; siagang napabattumi ri kambe kabara' nakarannuanga ikambe, iamintu ri passala'na katappakkannu mae ri Almasi siagang passikamaseannu. Napabattumi ri kambe angkanaya tuli nuu'rangi baji'na ngaseng ikambe lalang ri pa'mai'nu ngaseng. Siagang angkanaya ero' ngasengko angngagangi ikambe assicini', sangkamma todong ikambe sanna' todong ero'na ikambe angngagang ngasengko assicini'. 7 Iaminjo saba'na, sikamma sari'battangku ngaseng, nailalang sikontu kasusaanna siagang kasessanna ikambe, anggappa maki' panynyaleori lanri biritta battua ri kau ngaseng. Tappa'nu ngasemmi mae ri Almasi ampakalompoi pa'mai'na ikambe; 8 sa'genna kamma-kamma anne attallasa' tojeng-tojemmi nakasia' ikambe, assala' tuli majarrekko, asse're mae ri Batara. 9 Teai sipato' lompona kasukkuranna ikambe mae ri Allata'ala lanri sikontu karannuang nagappaya ikambe ri dallekanNa Allata'ala passabakkang ikau ngaseng. 10 Allo bangngi maki' appala' doang tojeng-tojeng, sollanna nakiakkulle assicini' siagang ikau ngaseng, nakkulle ikambe ampa'gannaki apa-apa kakuranganga ri katappakkannu. 11 Naporo KalenNa Allata'ala Manggeta, kammayatompa Batarata Isa, allappari oloanna ikambe sollanta akkulle assicini'! 12 Poro pila' Napasikama'-kamaseang ngasengko Batara, kammayatompa napila' nukamaseang todong sikontu rupataua, sa'genna pila' katambang pangngamaseannu, sangkamma pangngamaseanna ikambe mae ri kau. 13 Lanri kammana, akkullemi Napakajarre' Batara pa'mai'nu, sa'gennu matangkasa' siagang tena callannu ri dallekanNa Allata'ala Manggeta, punna battu poleang sallang Batara Isa a'rurung siagang sikontu taunNa ngaseng.



4

1 Lanri kammana, sikamma sari'battangku, paralluko angngalle conto battu ri kambe, antekamma batenu musti attallasa' sollanna nupakasannang pa'mai'Na Allata'ala. Memang kamma-kamma anne sangkammami anjo katallassannu. Mingka kamma-kamma anne lalang koasaNa Batara Isa, napala' tojeng-tojengi ikambe siagang kisekeki ngasengko sollannu pila' appattujuang pole ilalang ri anjo passalaka! 2 Nasaba' nuassemmi anjo pitunju'-pitunju' le'bakamo kipassareang mae ri kau ngaseng lalang koasaNa Batara Isa. 3 Iaminne Nakaerokia Allata'ala: Nikellaiko sollannu matangkasa' lalang tallasa'nu, untu' KalenNa siagang nupakabella kalennu battu ri a'gau' bawanga. 4 Sikontu bura'ne-bura'ne niaka ri kau parallui naasseng antekamma carana attallasa' siagang bainenna siagang matangkasa' na baji', napakasannang atinNa Allata'ala siagang rupataua. 5 Teako turuki hawa napasunu mae ri bainennu sangkamma nagaukanga tau kapere' tenaya naassengi Allata'ala. 6 Ri anne passalaka, tea' laloko niakki appanggaukang sala yareka annipu mae ri sari'battanna. Pirangalloang le'ba'mi napau sitojeng-tojenna ikambe mae ri kau ngaseng angkanaya laNahukkungi Batara sikontu tau anggaukangai kasalang kammaya anjo. 7 Nakiokki' Allata'ala, teai sollanta a'gau' bawang lalang ri katallassanta, passangalinna sollanta attallasa' mappakasannang mae ri atinNa Allata'ala. 8 Lanri kammana, inai-nai taeroka antarimai anne pangngajaranga, teai rupataua tanatarimaya, passangalinna Allata'ala ampassareangai Roh matangkasa'Na mae ri kau ngaseng. 9 Tenamo naparallu ikambe antulisiki mae ri kau ri passala' antekamma batenu musti angkamaseangi sikamma sari'battang julu tappa'nu. Le'ba' mako niajara' ri Allata'ala sollannu massing sikamaseang. 10 Na anjo passalaka le'ba'mi nupappicinikang mae ri sikamma sari'battang julu tappatta ri sikontu butta Makedonia. Jari, sari'battangku ngaseng, napala' tojeng-tojengi ikambe mae ri kau ngaseng, sollannu pila' a'jari la'bi baji' lalang ri katallassannu. 11 Usahako sollanna nupakasannang tallasa'nu, siagang teako pantama'-tamakki kalennu ri urusanna tau maraenga. Paralluko anjama, nanuboya lanukatallassanga, sangkamma le'baka naparentakang ikambe mae ri kau ngaseng ri pirangalloang. 12 Punna kamma ngaseng anjo batenu attallasa', tenamo nulatanjeng mae ri tau maraenga untu' katallassannu; siagang lanianggara' tommako ri tau tenayapa natappa' mae ri Almasi. 13 Sikamma sari'battangku; kikellaiko sollanna nuasseng antekamma sitojenna ri passala'na tau mateamo; sollanna tena nasi'na pa'mai'nu sangkamma tau maraenga, tenaya panrannuanna. 14 Tappa' maki' angkanaya le'ba'mi mate Isa Nattallasa' poleang ammotere'. Iaminjo saba'na nakitappa' tommo angkanaya laNapattallasa' poleangi Allata'ala sikontu tau matea lalang KalenNa Isa, iamintu sikontu tau tappaka mae ri Ia, sollanna attallasa' tommo ke'nanga lalang ri Ia. 15 Untu' anjo passalaka, iaminne pangngajara'Na Batara, eroka napabattu ikambe mae ri kau ngaseng: Punna battu sallang Isa, ikatte tau attallasaka ija talanipilumbayai tau la'bi rioloa mate. 16 Punna sallang naung KalenNa Isa battu ri suruga, lakkio' lompoi malaeka' lompoa siagang lanipasa'rai tarompe'Na Allata'ala untu' a'jari pammatei. Nampa nipabangung la'bi riolo tu Karistenga. 17 Le'baki anjo, ikatte tau attallasaka ija anjo wattua lanipasiangka' ngasengki' siagang ke'nanga antama' ri rammanga untu' mange assibuntulu' siagang Batara. Nampa lammantang maki' siagang Batara sa'genna satunggu-tungguna. 18 Lanri kammana anjo, paralluko massing sipakajarre' ri tappa'nu lalang ri anne kana-kana kammaya.



5

1 Sikamma sari'battangku; tena naparallu natulisi' ikambe angkana ringngapanna wattu sitojennaya nalakajariang anjo passalaka ngaseng. 2 Nasaba' baji'mi nuassenna ngaseng angkanaya anjo Allo kabattuanNa Batara lasanrapangi palukka' battua ri wattunna bangngi. 3 Punna nakana taua, “Amang ngasenji siagang sannang ngasenji,” iaminjo wattua nati'ring natuju ke'nanga kapanrakang na tena manna sitau akkulle ta'lappasa'. Tena nanisanna-sannai nakajariang anjo passalaka; sanrapangi pa'risi'na se'rea baine ri wattunna lanalassukang ana'na. 4 Mingka ikau ngaseng, teaiko tau lalanga ri kasassanganga attallasa', sa'gennu a'jari ta'bangka punna kajariang anjo passalaka, sanrapang tau nibattui ri palukka'. 5 Ikau ngaseng, tau lalangko ri singaraka attallasa'; antamakko ri golongang allo masingaraka. Ikatte teaiki' tau lalanga ri kasassanganga attallasa', yareka teaiki' tau antamaya ri golongang bangngi masassanga. 6 Lanri kammana, takkulleaki' attinro sangkamma tau maraenga. Paralluki' a'jaga-jaga siagang parallui singara' pikkiranta. 7 Ri wattu bangngia attinroi taua, kammayatompa ri wattu bangngia todong na'jari nasa'ring taua inung-inungang. 8 Mingka ikatte anne tau lalangki' ri singaraka, antamaya ri golongang allo masingaraka; lanri kammana parallui a'jari singara' pikkiranta. Paralluki' tuli tappa' mae ri Batara, tuli mangngamaseang ri paranta tau, kammayatompa tuli majarre' panrannuanta mae ri Allata'ala, eroka ampasalamakki'. Iaminjo sanjatata untu' alla'langi kalenta siagang angngewai kaja'dallanga. 9 Napileki' Allata'ala teai sollanta Natuju pangngalarroiNa, passangalinna sollanna akkulle nigappa kasalamakkanga tete ri Batarata Isa Almasi. 10 Matemi Isa untu' ikatte, sollanna punna battu poleang sallang — baji' nanittallasa' ija, yareka nakimatemo — akkulleki' attallasa' sipa'rurungang siagang Ia. 11 Lanri kammana, paralluko massing sipakamaju siagang massing sipakajarre' ri tappa'nu, sangkamma nugaukangamo ri kamma-kammaya anne. 12 Sikamma sari'battangku; kipala' tojeng-tojengi mae ri kau ngaseng, sollanna nupakala'biri' tau niaka anjama-jama ri tangnga-tangnganu; iamintu sikamma tau le'baka Napile Batara untu' ampimpingko siagang ampakaingakko. 13 Pakala'biriki ke'nanga sibaji'-baji'na. Kamaseangi ke'nanga, lanri nuu'ranginna jama-jamang nagaukanga ke'nanga. Tuli assiamakko massing para ikau lalang ri katallassannu. 14 Kipala' tongi mae ri kau ngaseng sari'battang, sollanna nupakainga' siagang kana-kana baji' tau tenaya naero' anjama lalang ri katallassanna. Pakalompoi pa'mai'na tau la'ba pa'maika; tulungi tau tenaya pakkullena, siagang sa'barakko mae ri yangasenna taua. 15 Jagai sollanna tena nanubalasa' kaja'dallanga siagang kaja'dallang. Usahako tuli a'gau' baji' mae ri massing para ikau, kammayatompa mae ri yangasenna taua. 16 Paralluko tuli marannu; 17 tuli appala' doangko mae ri Allata'ala. 18 Lalang yangasenna katallassannu paralluko tuli appala' sukkuru'; nasaba' iaminjo Nakaerokanga Allata'ala mae ri kau salaku tau ampakase'reai katallassanna siagang Isa Almasi. 19 Teako jallakkangi RohNa Allata'ala. 20 Teako cini' tunai biritta-biritta napabattua RohNa Allata'ala. 21 Yangaseng-ngasenna parallui nuparessa baji'; ia bajika parallui nuturuki. 22 Pakabellai kalennu battu ri sangka' rupaya kaja'dallang. 23 Poro KalenNa Allata'ala, assareaki' kasalewangang, ampa'jariko tau attojeng-tojenga attallasa' untu' Allata'ala bawang. Poro Allata'ala anjagai sikontu batangkalennu, baji' roh, nyawa, yareka tubunu; sa'genna tena callannu sallang ri wattunna battu poleang Batarata Isa Almasi. 24 Allata'ala, Ia le'baka angkio' ngasengko, langgaukangi anjo sikammaya mae ri kau, lanri tena lanreNa mae ri kau ngaseng. 25 Sari'battangku ngaseng, pappala' doangangi ikambe! 26 Massing sibarisallangko para ikau ngaseng, assiamakko nusikarimangngi salaku tu Karisteng. 27 Tete ri koasaNa Batara, kupala' tojeng-tojengi ri kau ngaseng sollanna nubaca anne suraka ri dallekanna sikontu sari'battang julu tappatta. 28 Poro Nabarakkaki ngasengko Batarata Isa Almasi. Sallangku, Paulus



AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE