1 Timothy

1 Timutiu

Na kawunga-na. 1 Welingu lai Paulu, pa-pahurungu lai Karitu Jehu, nundjuja na hupu luna i Ala na ma-pamàna-nda, dàngu i Jehu Karitu na ngia pa-monungu-nda, 2 lai Timutiu na ana lànga-tàkanggu la pawai. Na pa-namungu, na mila eti, na peku welingu lai Ala, na Ama, dàngu welingu lai Karitu Jehu, na Mirinda, màtawa ka lai njumuja. Na rukuda da ngguru kabàli. 3 Hama tuna na pa-pamanda-nggunggau ba kulaku la Makandoni, undàdiku kadiru la Epihu kau panaundja hawiangu, ka àmbu ningu pa-papeka hauda, 4 ka àmbu da-nggumangu pangerangu manda palingu dàngu ndalaru dedi manda ningu kandjupungu, ma-patumbu pa-palumungu wàngu, hi nda djia ningu biaja la paliija na andana i Ala la pawai. 5 Na pawuku-na na panaungu duna, djiaja na mbuhangu na ma-welingu la eti jahangu, dàngu la eti pa-tandangu na mahàmu, dàngu la pawai na manda kapelu. 6 Nindja hawiangu da ma-dundjaku-ndja jiada, hi da-pambeli-ngu la kareuku manda lingu. 7 Ka ngguru ukuta ba wàda, hi nda pi bia-danjai na papeka-da dàngu na pa-palànga-tàkada. 8 Pi-mandanja na uku ba mahàmu-maja, mili ka ma-ràkangu la ukuja njuna ba tawànja, 9 ba dàngu pindanja jiana, hi tuja na uku, ba nda tunggu tau tàndjiaja, tàka tau manda ningu hidangu-ja, dàngu da manda pa-tingingu, da manda lumunja i Ala, dàngu da tau ndjala, da ma-kadjari dàngu da manda patembi, da ma-pameti amada inada, dàngu da tau pameti tau, 10 da tau ndjuraku, da ma-pajorangu la hamada, da ma-batangu tau, da tau kambàliku, da mahara kabàli dàngu mbuu ndàbana na ma-pahilitu welingu la pa-pekangu na ma-padeningu, 11 nundjuja na lü mànangu, na mapeka-ja na rihina i Ala na ma-màndjaku meha, na pa-pangerangu-ka. Na pa-namungu-na i Ala lai Paulu. 12 Ku-pamalangu-manja Njuna na mambàda pa-àtalu-ka, na i Karitu Jehu, na Mirinda, ma-tuturu-ja na ma-wànangga, ba na-pakata-ngganja jiana na pa-lumungu. 13 Làti duku ba tau pa-lapingu-ka, ba kukeha-nja dàngu ba ku-panjàku-ja na kabungguru; ba tuna pa-manàwarungu-kaka, nadu ba dàngu nda pingunggu ba tunggu nu, rukuna ba nda kupawai. 14 Tàka ma-bundungu dirà matiki-jaka na pa-namungu-na na Mirinda, ba na-pakariangu pawai dàngu mbuhangu lai Karitu Jehu. 15 Malànga-tàka-maja na pulungu jiana, dàngu ràka pa-kataku hàla-maja, i Karitu Jehu ba mbàda mainaka la pinu tana la pa-pamàna-nja na tau ndjala; la padua-da njuda djiaka njungga-maka mangia ngaba. 16 Ba tuna djiaja jiana-maika hi kiri pa-manàwaru-ka, ka peku pa-mangilu-nangga njungga paraïna i Karitu la pa-pa-ngitangu hàlaja na lerangu etina, la patu wàngga ngerangu la mapawai-ka lai Njuna ngeru, pàngala wàdanja na luri pa-lupangu. 17 Lai Njuna na manda pa-dirangu pahangandji-na, na manda molungu dàngu na panda ngita, na na Ala kamehangu, lai Njunaja na tembi dàngu na wotungu lundu nu-nu. Ami-ngu. 18 Nuja na paràndi-nggunggau, ananggu Timutiu, nundjuha da lii wunangu da pambàda wunangu àmangu la rukumu njumu, mata ka djia-hawa nuda da pa-kawana-mu la pa-pabera, nu na pabera mahàmu, ba dàngu màndungu-na na pawaimu dàngu ba dàngu hàmuna na eti pa-tandangu-mu. 19 Ba mbàda dundjaku-danjaka nu, hi na-molungu-maa na pawaida hawiangu. 20 La padua-da njuda nimbundja i Ihikandaru dàngu i Himiniu da pambàda pakata-nggu lai kambàliku ka papeka-ndja la panda pa-lapingu.

1 Timutiu 2

Na pa-paràha-na lai Timutiu. 1 La mangilu dehi hi ku-panaungu kai wàngu pakarai dàngu pa-hamajangu, kai pa-mandangu, kai pa-malangungu ndumana na tauka, 2 ndumada da hangandji, dàngu da pa-tangara, ka peku pekuna, ka peku màndjaku-na na lurinda, ba talumu-nja i Ala dàngu ba na-panggepingu na hurinda la ngga-nggàra. 3 Nadu ba nunaja duna na mahàmu dàngu na pa-orangu la hanggana i Ala na ma-pamàna-nda. 4 Ka na-mànangu mbuu ndàbana na tauka, dàngu ka lupa natàka-nja na pinja na ma-tubangu ba wàna. 5 Nadu i Ala ba mbulungua-na, hamanai ba mbulungua-na na malii padua-ndja i Ala dàngu na tau, na i Karitu Jehu na angunda patau, 6 na mambàda pa-djàmangu wikina la pa-pahàla wànja na tauka. Djia-majaka na pa-hakahiingu la rehina. 7 Lumuna nuna-duka hi tuka njungga matanggu bobaru dàngu pa-pahurungu — lànga-tàka-manggunja, nda kambàliku anggurja — la papeka-nja na tau hangàdangu ka peku pawaida ka peku pidanja na ma-tubangu. Na huri na ma-ràkangu. 8 Nu, màtawa da tau mini la hau pangia hau pangia ka da-hamajangu bàdi wànggu, ba dàngu pa-ndemangu-da lima ma-matua dàngu nda ningu makaraü-da dàngu pa-lumungu-da. 9 Djia-mbuja da tau kawini màtawa ka dawotu paki ma-ràkangu, dàngu pinguda pa-makia, dangu paeti-da, nda djia biaja la pa-kalipa lunggi djàka ndia la papaki marara, ndia ana hida, ndiai paki mambana wilina. 10 Tàka màtawa ka djiaja na parama mahàmu, hama tuna na ma-ràkangu la kawini na ma-pangitangu-ja na lumu-nanja i Ala. 11 Na kawini màtawa ka na-papekangu dàngu kahàna-na ba dàngu karàdaku-na la ngga-nggàra. 12 Tàka nda kupulia-nja na kawini la pa-papekangu dàngu la pangia ditangu leina, tàka màtawa ka na-kahànangu bàdi. 13 Maa ba i Andangu-du na pa-padika mangilungu hi mangupa i Hawa. 14 Nda djiaaja i Andangu na pa-panjonga, tàka na kawini duna na pa-panjonga hi kiri pangga-nanja na lii pawulu. 15 Ba tuna djiangu-mai njuna ba pa-pamànangu-ja ba na-paanangu, mili ka na-padaingu njuna la pawai, dàngu la mbuhangu dàngu la ma-matua, ba dàngu paeti-na.

1 Timutiu 3

Na rukuna na ama bokulu dàngu na ndiakingu la kabungguru. 1 Malànga-tàka-maja na pulungu jiana: Djàka ningu keha ka ama bokulu-ka mawàna, tanggu mahàmu-ma pawuku-na. 2 Na ama bokulu àmbu ningu njurana bàdi, haàtua papaha-na, tau ma-pawàla pa-ngàdangu-na, tau paeti-ja, tau pingu hurija, manggepi arijaa, mapingu pa-pekangu tauja, 3 àmbu tau kàli maüku la wai angguru-ja, àmbu tau mbana etija, tàka tau màdjangu-ja bàdi, nda tau kàli pa-lumungu-ja, nda tau mangàbangu àmahu-ja bàdi, 4 tau mapingu pajàpa hàmuja na kuru umana, na ngia pa-tangara-da da anana ba dàngu pa-nggepingu hurina la ngga-nggàra. 5 Nadu djàka nda napingu-ma pajàpa hàmuja na kuru umana, nggiki hama anggaraa-nanjaka na kabungguru-na i Ala? 6 Àmbu tau bidi tama-duja, ka àmbi na-padjangga wikina, ka àmbu na-ngalangu wai ngerana hama tuna i kambàliku. 7 Naora-manjai bàdi paraï tau la hambeli, ka àmbu napulu-nja tau hi nakàna la hiruna i kambàliku. 8 Tuda numbu da ndiakingu la kabungguru, màtawa ka da-panggepingu da hurida, àmbu da-kahanga lama, àmbu na-panjàku-ha wai angguru, àmbu da-kehangu banda akatu. 9 Màtawa ka damangga-nja na ma-tandjiku, nu na pawai, ba dàngu jahangu-na na eti pa-tandangu-na. 10 Njudambu pa-kamangu pàkuha bàdi. Hala djàka nda ni-f. ngudu njurada, djia-jaka ka dakata-nja na palumu-da. 11 Hamanai da papaha-da na-panggepingu-mai bàdi na hurida, àmbu da-pulungu tau, tau pa-nandjarungu-ha bàdi, tau pa-monungu-ha bàdi la ngga-nggàra. 12 Da ndiakingu haàtua papaha-da bàdi, tau mapingu pajàpa hàmuha da anana, hamanai na kuru uma-naka. 13 Nadu da tau da mambàda kata hàmunja na palumu-da, ba ngalangu-danja pa-ngiangu mangia ngaba hi kalongga nda ukuja na etida la papeka-ja na pulungu rukuna ba dawaija i Karitu Jehu. Djàka nggikina bàdi la kabungguru i Timutiu. 14 Jiana ba ku-tulihu-nggaunja, monungu-nggunja paluu mai lai njumu. 15 Tàka djàka ku-endapu-kai, pi-munjaka djàka nggikina bàdi la umana i Ala, na na kabungguru-na i Ala na maluri, ba kambaniru-na dàngu ba latana na ma-tubangu-ja. 16 Papingu-majaka ba ma-tandjiku nda ukuja ba lumunja i Ala: Na pa-pa-djilikungu la tolu, pa-pakawana-jaka lai Ngahu, nangita-jaka papalewa, pa-bobaru-jaka la tau hangàdangu, pawai-jaka la pinu tana, pa-padita-jaka hi na-ngiangu la ma-kabilaku.

1 Timutiu 4

Na ma-panjonga taï la lodu malamiri. 1 Tàka napeka pa-habolangu-majaka paraïna i Ngahu, la lodu malamiri ba ninjaka na ma-kanduli-nja na pawai, ba da-tundungu pa-papeka-da da wàndi akatu, wàndi ma-panjonga-ha, 2 ruku kapelu-da da ma-kareukungu ma-kambàliku, da pa-pa-dambakungu bàhi mbana da eti pa-tandangu-da, 3 da ma-hiringu la pa-pauma, dàngu da ma-paroputu la pangandja hawiangu da pangangu da pa-padika-na i Ala, làti ka danggepi wàndja pa-malangungu paral da tau mapawai dàngu da mapi-njaka na ma-tubangu. 4 Nadu mbuu ndàbada da pa-padika-na i Ala ba mahàmu hàla-maha dàngu ba nda ningu ndokua ràka pa-wàrungu, djàka nggepi wàndja pa-malangungu. 5 Mala ba pa-matua-duha rukuna na puluna i Ala dàngu hamajangu. Na linguna na lumungu na ma-tubangu. 6 Djàkau panamu-dundja nuda da angu dedi, djia hi ma-lumungu hàmu lai Karitu Jehu-kau, na mamàhi-ha da pulungu rukuna na pawai dàngu na pa-pekangu na mahàmu na pambàda tundumu. 7 Tàka uwàrundja bàdi da pangerangu da manda lingu hama tuna da pakàli pekada da kawini kaweda. U-pandàmangu-ma wikimu la palumu-nja i Ala. 8 Nadu na pa-ndàmangu tàda ihi la pa-parimbu ba hawutua linguna, tàka na lumunja i Ala malingu-ja la ngga-nggàra, ba maningu ràndingu-duja, na na luri, ka maninja nàhuja ka ma-nàmunja ngeru-jakai. 9 Ma lànga-tàkaja na pulungu jiana, dàngu ràka pa-kataku ndàba-maja. 10 Mala ba djiaja jiana-du hi kiri djàranda dàngu hi ta-pa-mukarungu, ba monu-du-ndanjaka i Ala na maluri na ma-pamàna ndàbanja na tau, ri-rihi na tau pawai. 11 Màtawa kau paràha-mandja dàngu kau papeka-mandja jiada-ka. Na panàru-nanja i Timutiu. 12 Àmbu djia ningudu tau ma-pamuda-kau rukuna ba bidi minikau, tàka màtawa kau pangita-ndja ngerangu da tau pawai la kareuku-mu, la hurimu, la mbuhangu-mu, la pawaimu, la jahangu-mu. 13 Ba ndedi kutàka, màtawa kau pa-mukarungu la pa-mbahangu huratu, la pa-panaungu, la pa-papekangu. 14 Àmbu majau-dunja na pa-wuangu-kau na maninja daa lai njumu, na pambàda wuangu-kau la lii wunangu ba talànga pa-dambakudanggau lima da ama bokulu. 15 Umaràna-mandja jiada, mata ka lai nu-mamunja na etimu, ka peku ngita ndàba-nanja tau na kabutuhu-mu. 16 Manggangu wikimu hamanai na pa-pekangu-mu, kau undu-ngu-ma lai nu. Nadu djàka tumamu nu ba pamara-munjaka wikimu hamanai da marongumbukau.

1 Timutiu 5

1 Àmbu tenda-dundja da ma-kaweda, tàka mata kau panau-ndja hama tuna na malangu ama; hamanai da bidi mini hama tuna na malangu angu paluhu, 2 da ma-kaweda kawini hama tuna na malangu ina, dàngu da bidi kawini hama tuna na malangu ana-wini, ba dàngu jahangu-mu la ngga-nggàra. Na rukuda da kawini meti lei. 3 Tembiha da kawini meti lei da malànga-tàka. 4 Tàka djàka ningu kawini meti lei maningu anangu djàka ndia maningu umbukungu, màtawa ka da-papeka mangilu-ngu pàku njuda la palumu-nja i Ala hanggangu la kuru uma wikida dàngu la patundja himbalu-da da inada da amada, ba jiana-duja na pa-orangu la hanggana i Ala. 5 Na kawini meti lei lànga-tàka, na ma-kalondangu, monu-ngu-nanja lai Ala ba dàngu torungu-na la hamajangu dàngu la pa-malangungu la rudungu la lodu. 6 Tàka na maluri wàngu eti biana, meti-nanjaka djiapa ka luri-nanjakai. 7 Na rukuda jiada uparàha-mbundja bàdi, ka àmbu ningu ndoku njurada. 8 Tàka djàka ningu manda anggaraa kalembi-na ka manaüa-manaka na tau la kuru umana, pahini-nanjaka na pawai, hi nda hama tungu biapa na akatu-na na manda pawai. Na rukuda da kawini meti lei da maningu tanggungu la kabungguru. 9 Àmbu tulihu-nja tamuna na kawini meti lei na mandedi toma nomu kambulu ndaungu; haàtua leina bàdi àmangu; 10 pa-wotungu-majai bàdi rukuda da paràma-na da mahàmu, ba na-radangu anana, ba nanggepi tau nàmu, ba nabaha-ndja wihida da tau matua, ba nandula-ha da ma-pàdangu majila, na ma-maràna patu mahàmu hangia-hangia. 11 Tàka da mandedi toma upàtuha. Nadu djàka da-tahiru-njaka i Karitu paraï pa-matarungu, itirungu bia-danja pa-pauma, 12 hi nanggàna-ha pandjala wàngu ba da-dundjaku-dunjaka na tuturu-da la mangilu. 13 Dàngui ba nda ningu paràma-da hi da-pandàmangu wikida la pa-nimbihu uma; dàngu nda mbulungu bia ba nda ningu paràma-da, tàka dakàli pa-pulungu, hi da-pakonggalungu ba dapanii-ja na nda ràka papanii wàngu. 14 Djia ba tuna nu da kawini meti lei da mandedi toma la rehi, da-pauma bàdi wànggu, ka ningu anada, dàngu ka da-anggaraa-ja na kuru umada, ka àmbu datuja na papulu wànanda papanda. 15 Ba ni-dundjaka hawiangu da mambàda pa-mbelingu la patundu-nja i kambàliku. 16 Djàka ninja na kawini na maningu kawini meti leingu la umana, màtawa ka nandula-ha ka àmbu na-pabuku-njai mambotu na kabungguru, mata na kabungguru ka peku ndula-nandja da kawini meti lei lànga-tàka. Na rukuda da ama bokulu; da panaungu hawiangu. 17 Da ama bokulu da mapingu pa-kapipi ràka patembi pa-ndongu-ha, ri-rihi da madjàra la pangàndi-ja na pulungu dàngu la pa-papekangu, 18 Maa ba nidunja la Huratu: àmbi tunja katanga ngora na hapi na ma-parina, ba wàna, hamanai: Na tau na maràma, ràka-mana djàka na-ngalangu wu-ndana, ba wàna. 19 Àmbu kataku-duja na pulu tau na ma-pandjala-ja na ama bokulu, hinggilu-na djàka madua-ha, djàka ndia madua haàtu-ha da ma-hakahii. 20 Tàka da mawunda mandjala, utenda-mandja la mbabu bàdi, ka da-mangàdatu wàngumbu da tau hawiangu. 21 Ku-paihi-manggau la hanggana i Ala dàngu la hanggana i Karitu Jehu dàngu la hanggada da papalewa papindi, kau pamàndu-mandja jiada dàngu nda mbotu hapapa-mu, ka àmbu ningu ngga-nggàra pa-patumbu-mu rukuna bau paora mehanja eti na haàtu. 22 Àmbu ningudu pa-manjamalu-mu la pa-padambaku-nja lima, àmbu ngerangu-du la ndjala haàtu; manggangu wikimu kau jahangu mànu. 23 Àmbu wai djua pàku pangunu-mu, tàka ungunungu-ki wai angguru hawutu bàdi rukuna na mbulimu dàngu rukuna na hidumu na makàli hawundalu. 24 Na ndjalada hawiangu na-habola memangu-ma hi kiri ma-ngilu-nandja la hangga ma-patandangu, tàka na ndjalana hawiangui na-malamiria-ndja. 25 Tuna numbu da parama da mahàmu ba da-habola memangu, tàka da manda tuda nu, nda djia peku-mbuda la pa-kawi ningu.

1 Timutiu 6

Na rukuda da tau ata. 1 Na tau ataka, màtawa ràka pa-wotungu-ha la ngga-nggàra ka wàdandja da mirida, ka àmbu nalapi wànja tau na ngarana i Ala dàngu na pa-pekangu. 2 Da tau da ma-miringu mapawai àmbu da-pahalimu-duha da mirida rukuna ba angu dediha, tàka màtawa ka manaüda la pa-manundu rukuna ba mapawai-ha dàngu ba pa-mbuha-ngu-ha, ma-maràna la patu mahàmu. Tuna numa bàdi bau pa-pekangu dàngu bau panaungu. Da ma-panjonga. 3 Djàka ningu ma-papekangu hau, na manda namatu-ha da pulungu da ma-padeningu, na da puluna na Mirinda i Jehu Karitu, hamanai na pa-pekangu karia-na na lumunja i Ala, 4 na tau tungu nu, wotu àngangu-nanja wikina, djiapa ka nda nggàra-kadu papina, dàngu mbingu-nanja la pa-pata-jaku dàngu la pa-palumungu kareuku djua, ma-patumbu makaraü, pa-hànggangu, pa-lapingu, pa-ngàdangu akatu, 5 pa-malara eti wàda da tau da ma-riwatu pa-ngàdangu-da, da ma-hiliru welingu la ma-tubangu, ba dakaka-ja, na lumunja i Ala pa-ngalangu wànguja ba wàdadu. Na rukuna na mangàbangu banda. 6 Danguma na pa-ngalangu ba lumunja i Ala, mili ka na-pa-kariangu eti màndjaku njuna. 7 Nadu na dedinda, ba nda ningu ndokua pangàndi-nda la pinu tana jiana, dàngu nda ningumbu paluhu ngàndinda. 8 Ba tuna djàka ningudu panganda dàngu pakinda, toma-mananja mata ka wàndaa. 9 Tàka na tau na ma-kehangu wulu, nggàna-nanja ma-pakamangu, dàngu hiru dàngu itirungu ma-kambànga, dàngu pamburi wàngu hangia-hangia, hi lupa na-hadàndjalu la pamohu la pa-molungu wàngu. 10 Nadu na amuna na ma-akatu-ka ba djiaja na mangàbangu àmahu. Rukuna ba djiaja nuna-maka na pa-namatu-da, hi lundu da-hiliru welingu la pawai hi na-kadjàka-ndja handuka hangia-hangia. Na panaungu-na lai Timutiu. 11 Tàka njumu dumu tauna i Ala, upalai-ndja bàdi nuda, kau kehanja na tàndji, na lumunja i Ala, na pawai, na mbuhangu, na torungu, dàngu na màdjangu eti. 12 U-parimbungu bàdi la parimbu na mahàmu ruku pawai, kau jàpaja na luri pa-lupangu, ba lumuna nunadu hi kiri paaunggau, dàngu hu pekaja na papeka na mahàmu la hangga hakahii dangu. 13 Ku-paràha-nggau la hanggana i Ala, na pingina na luri hi kiri lurina na maluri-ka, hamanai la hanggana i Karitu Jehu, na mambàda hakahii-nja na papeka na mahàmu la hanggana i Potiu Pilatu, 14 kau pamàndu-nja na pulungu jiana dàngu nda ningu iraku-mu djàka ndia njuramu hi lundu na-pawuwangu wikina i Miri Jehu Karitu, 15 na pa-pawuwa-na ngeru la rehina paraïna na Ma-maràmba meha na pingi màndjaku, na Hupu Ma-hangandji dàngu na Hupu Pa-miringu, 16 na ma-mehangu la panda ningu metingu, na ma-ngiangu ma-hambila panda lihingu, na pandedi ngita dàngu na panda peku ngita ndoku tau; lai Njunaja na wotungu dàngu na kodi màka na ma-padaingu. Amingu. Na papanii-nandja da mawulu. 17 Upaniindja da mawulu la pinu tana nàhu, ka àmbu da-kadjanggalu, ka àmbu da-monungu banda manda padaingu, tàka ka djiaaja i Ala na ma-pabundu-ndanja mbuu ndàbana ka peku paki-ndanja, 18 ka datu mahàmu, ka dawulu wàngu parama mahàmu, ka da-paweli etingu la pa-padaüngu anguda, mangu mehanggu ba nda wàda. 19 Nu ba da-kangutungu wikida banda ma-padaingu, lata ma-undungu, ndumana la lodu na ma-nàmunja, ka peku jàpa-danja na luri na malànga-tàka. Na hupu ndjàpuna. 20 Oi Timutiu, mangganja na pambàda pa-tanggungu-kau, kau kadjia-ha da kareuku àngana da manda matua dàngu da pa-palumu-na na pingu, pinguja ba wàda ànga. 21 Nindjaka hawiangu da mapeka-ja nuna, hi da-ndjàrangu welingu la pawai. Na pa-namungu-na i Ala mata ka lai njimi-jawa.