ACTS

TI AR-ARAMID DAGITI APOSTOL

ACTS

CAPITULO 1

1 Daydi immuna a suratco, O Teofilo, dagiti isuamin a a rinuggian ni Jesús nga inaramid ken insursuro,

2 Agingga idi aldaw a pannacaipangatona, idinto a babaen ti Espiritu Santo nabilinnan dagidi apostol a pinilina:

3 Cadacuada nagparang met a sibibiag idi calpasan ti panagsagabana gapu cadagiti adu a napudno nga pammanecnec, ket nakitada bayat ti uppat a pulo nga aldaw, ket kinasasaona ida cadagiti banag a maipapan iti pagarian ti Dios:

4 Ket, idi a nakitipon cadacuada, binilinna ida a dida coma pumampanaw idiay Jerusalem, no di ket urayenda pay ti cari ti Ama, nga, kunana, dacayo nangegyo caniac.

5 A ni Juan pudno a nangbautizar iti danum; ngem dacayo mabautizarancayto iti Espiritu Santo iti saan nga adu nga aldaw manipud ita.

6 Idi ngarud nga addada a naurnong, inintuudda kencuana, a cunkunada, Apo, itan ti panangbangonmo manen ti pagarian iti Israel?

7 Ket kinunana cadacuada, Saan a maibatang cadacayo ti panangammo cadagiti aldaw wenno cadagiti tiempo, nga intalimeng ti Ama iti pannacabalinna a bucbucod.

8 Ngem umawatcayto ti pannacabalin, inton umay cadacayo ti Espiritu Santo: ket dacayto ti sacsic sadi Jerusalem, ken iti isuamin a Judea, ken Samaria, ken agingga iti ungto ti daga.

9 Ket idi nasaona dagitoy a banag, cabayatan nga kitkitaenda, isu naipangato; ket inawat ti maysa nga ulep agingga iti dida makitan.

10 Ket idi a matmatmatanda a nalaing iti langit bayat ti ingangatona, adtoy, dua a lallaki ti nagtacder iti dennada a nacacawes ti puraw;

11 Isuda a nagcuna met, Lallaki a taga Galilea, apayapay agtatacdercayo a cumitkita iti langit? daytoy to met laeng nga Jesus, a naipangato sadi langit nanipud cadacayo, casta met umayto a cas ti pannacakitayo nga ipapanna sadi langit.

12 Idin nagsublida sadi Jerusalem manipud iti bantay a managan ti Caolivaan, nga asideg iti Jerusalem a cas ti caadayo ti pagnaen iti maysa nga aldaw a panaginana.

13 Ket idi nacastrecda, immulida iti salas, isu a naggianan da Pedro, ken Santiago, ken Juan, ken Andres, Felipe, ken Tomas, Bartolome, ken Mateo, ni Santiago anac ni Alphaeo, ken Simon Zelotes, ken ni Judas a cabsat ni Santiago.

14 Amin dagitoy nagmaymaysada a nagtuloy iti panagcarcararag ken panangibabaet, agraman cadagiti babbai, ken ni Maria nga ina ni Jesus, ken cadagiti cacabsatna a lallaki.

15 ś Ket cadagiti nga aldaw timmacder ni Pedro iti nagtengngaan dagiti ad-adalan, ket kunana, (dagidi tao a naurnong ket agsangagasut ket duapulo,)

16 Lallaki ken cacabsat, maipaay a matungpal ti surat, nga impadto ti Espiritu Santo iti ngiwat ni David a maipapan ken Judas, isu a nangidalan cadagiti nangtiliw ken Jesus.

17 Ta isu naibilang cadatayo, ket adda pasetna idi itoy a kinaministro.

18 Ta daytoy a tao gimmatang iti maysa a talon iti gunggona ti kinadakesna; ket idi natnag nga immuna ti ulona, bimtac a naguddua, ket naiwara dagiti amin a bagisna.

19 Ket naammoan daytoy dagiti amin nga agnaed idiay Jerusalem; iti casta a daydiay a talon napanaganan iti pagsasaoda, Aceldama, a ti cayatna a saoen, Ti talon ti dara.

20 Ta adda a naisurat iti libro dagiti Salmos, Maaramid coma a taltalipungawen ti paggiananna, ken awan coma ti tao nga agnaed sadiay: ken ti saadna alaen coma ti sabali.

21 Maiparbeng ngarud a cadagiti tattao a nakicadcaddua cadatayo iti amin nga aldaw a ni Apo Jesus simrec ken rimmuar a nakicuyog cadatayo,

22 A manipud idi pammautizar ni Juan, agingga iti aldaw a pannacaipangatona nanipud cadatayo, masapul nga maysa cadagitoy mainayon cadatayo nga agbalin a sacsi iti panagungarna.

23 Ket pinatacderda ti dua, ni Jose a managan Barsabas, a napanaganan ti Justus, ken ni Matias.

24 Ket nagcararagda, ket kinunada, Sica, Apo, nga ammom dagiti puspuso dagiti amin a tao, iparangmo no asino cadagitoy dua ti pinilim,

25 Nga umawat ti akem daytoy a kinaministro ken kinaapostol, isu a nacasalungasingan ni Judas, tapno mapan iti pacaicarianna.

26 Ket nagpipinnilida; ket napilida ni Matias; ket naibilang ngarud agraman cadagiti sangapulo ket maysa nga apostol.

CAPITULO 2

1 Ket idi nga madama ti aldaw ti Pentecostes, addada amin nga sangcamaysa a naurnong iti maysa a disso.

2 Ket iti apagdaricmat immay manipud langit ti maysa a daranudor a casla panagpuyupoy ti napigsa unay nga angin, ket pinunnona ti amin a balay nga ayanda nga agtutugaw.

3 Ket nagparang cadacuada dagiti casla dildila nga apuy, ket nagdisso iti tunggal maysa cadacuada.

4 Ket napnoda amin iti Espiritu Santo, ket rinuggianda ti nagsasao cadagiti sabsabali a pagsasao, a cas inted ti Espiritu cadacuada a pagsasao.

5 Ket addada nagnaed idi nga Judio idiay Jerusalem, nasingpetda a lallaki, a naggapuda cadagiti isuamin a nacion iti baba ti langit.

6 Ket idi nangngeg daytoy a daranudor, naggu-urnong dagiti adu a tao, ket nasnasdaawda, agsipud ta tunggal maysa a tao nangngegna ida nga agsasaoda iti bucodna a pagsasao.

7 Ket isuda amin nagmalmalangada ken nagsidsiddaawda, a cuncuna ti tunggal maysa, Adtoy, dagitoy nga agsasao saanda amin aya a taga Galilea?

8 Ket apay a mangngegmi a ti tunggal maysa cadacuada agsao iti sasao, a nacayanacanmi?

9 A taga Partia, ken taga Media, ken taga Elam, ken dacami nga agnaed idiay Mesopotamia, ken idiay Judea, ken Capadocia, idiay Ponto, ken idiay Asia,

10 Idiay Frigia, ken idiay Pamfilia, idiay Egipto, ken cadagiti disso ti Libia nga adda iti denna ti Cirene, ken dagiti gangannaet sadi Roma, dagiti Judio ken dagiti simmurot iti kinajudio,

11 Dagiti taga Creta ken Arabia, mangngegmi ida nga agsasao cadagiti saomi cadagiti nacascasdaaw nga aramid ti Dios.

12 Ket addada amin a nagmalmalanga, ken agduadua, a cunkunada iti maysa ken maysa, Ania ti caipapananna daytoy?

13 Ngem dagidi dadduma agrabrabacda a kinunada, Dagitoy a tattao napnoda iti baro nga arac.

14 ś Ngem ni Pedro, timmacder agraman cadagidi sangapulo ket maysa, inpigsana ti timecna, ket kunana cadacuada, Dacayo nga lallaki a taga Judea, ken dacayo

15 Ta dagitoy saanda a nabartec, a cas iti panangipagarupyo, ta horas a maicatlo pay laeng iti aldaw.

16 Ngem isu daytoy ti sinao ni mammadto a Joel;

17 Ket maaramidto cadagiti maud-udi nga aldaw, cuna ti Dios, Ibuyatconto ti Espirituc iti amin a lasag: ket dagiti annacyo a lallaki ken babbai agipadtodanto, ket dagiti babbaroyo makitadanto cadagiti parparmata, ket dagiti lallacayyo agtagainepdanto dagiti tagtagainep:

18 Ken cadagiti adipenco a lallaki ken babbai cadagita nga aldaw ibuyatconto ti Espirituc; ket agipadtodanto:

19 Ket iparangconto dagiti nacascasdaaw a banag iti

20 Ti init agbalinto a sipnget, ket ti bulan agbalinto a dara, casangoanan ti iyaay ti dackel ken naisingayan nga aldaw ti Apo:

21 Ket maaramidto, a siasinoman nga umawag iti nagan ti Apo maisalacanto.

22 O lallaki nga Israelitas, denggenyo dagitoy a sao; Ni Jesus a taga Nazaret, lalaki a pinanecnecan ti Dios cadacayo cadagiti pannacabalin ken nacascasdaaw ken cadagiti pagilasinan, nga inaramid ti Dios gapu kencuana iti nagtengngaanyo, a cas ammoyo met:

23 Isu, nayawat a mayalubog iti natudingan a panggep ken sigud a pannacaammo ti Dios, innalayo, ken babaen cadagiti ima a nadangkes inlansayo ken pinapatayyo:

24 Isu a pinagungar ti Dios, a nacalapsut cadagiti rigat ni patay: gapu ta saan a mabalin a tenglen ni patay.

25 Ta cuna ni David a maipapan kencuana, Agnanayon a nakitac ti Apo iti sangoanac, Ta adda iti macanawanco, tapno saanacto a magaraw:

26 Gapuna ti pusoc agragsac, ket agrag-o ti dilac; maysa pay ti lasagco aggianto ken inanama:

27 Gapu ta dicanto ipalubos nga agtaeng ti cararruac idiay impierno10, ket dicanto met ipalubos nga Ti Santom ket makitana ti panagrupsa.

28 Impacaammom caniac dagiti daldalan ti biag; punnoennacto iti ragsac gapu iti caaddam.

29 Lallaki a cacabsat, mabalinco a saoen cadacayo a siwawaya ti maipapan ken amatayo a David, isu a natay ken naitanem, ket ti tanemna adda cadatayo agingga ita nga aldaw.

30 Idinto ngarud a mammadto, ket si-aammo nga incari ti Dios kencuana agraman maysa a sapata, a cadagiti bunga iti tianna, cas mayannurot ti lasag, bangonennanto ni Cristo a pagtugawenna iti tronona;

31 Isu idinto a nakitana a sigud nagsao iti panagungar ni Cristo, a ti cararruana saan a nabati idiay impierno, ken ti lasagna saanna a nakita ti panagrupsa.

32 Daytoy a Jesus ket pinagungar iti Dios, isu nga masacsianmi amin.

33 Gapuna ngarud ta adda iti macanawan ti Dios nga naitan-oc, ken inawatna iti Ama ti cari ti Espiritu Santo, isu nga imbuyatna daytoy, nga ita makitayo ken mangngegyo.

34 Ta ni David saan nga immuli cadagiti langlangit: ngem isu met laeng kinunana, Ti APO kinunana ti Apoc, Agtugawca iti macanawanco,

35 Agingga iti mapagbalinco dagiti cabusormo a pagbatayam.

36 Ngarud ammoen coma nga awan duaduana iti amin a balay ti Israel, nga ti Dios inaramidna met laeng ni Jesus, nga inlansayo, isu nga Apo ken Cristo.

37 ś Ket idi mangngegda daytoy, natudoc ti pusoda, ket kinunada cada Pedro ken cadagidi dadduma nga apostol, Lallaki ken cacabsat, ania ti aramidenmi?

38 Ket ni Pedro kinunana cadacuada, Agbabawicayo, ken mabautizaran ti tunggal maysa cadacayo iti nagan ni Jesus Cristo a maipaay a gapu iti pannacaiccat dagiti basbasolyo, ket awatenyonto ti sagut ti Espiritu Santo.

39 Ta ti cari maipaay cadacayo, ken cadagiti annacyo, ken cadagiti isuamin nga adda iti adayu, ken isuamin nga ayabanto ti Apo a Diostayo.

40 Ket cadagiti sabsabali pay nga adu a sasao pinanecnecanna ken binagbagaanna ida, a kunkunana, Isalacanyo ti bagiyo itoy managdacdakes a caputotan.

41 ś Dagidi ngarud siraragsac nga immawat iti saona nabautizaranda: ket iti daydi nga aldaw nainayon cadacuada iti agtalloribu nga carcararrua.

42 Ket nagtultuloyda nga nagtalinaed iti sursuro dagidi apostol ken iti panagcacaddua, ken iti panagpipinnisi iti tinapay, ken cadagiti panagcarcararag.

43 Ket napabuteng dagiti amin a tao: ket dagidi apostol nagar-aramidda ti adu nga datdatlag ken pagilasinan.

44 Ket isuamin dagidi namati nagtitiponda, ket amin a cucua ti tunggal maysa ket cucuada amin;

45 Ket inlacoda dagiti cucuada ken gamengda, ket imburayda ida cadagiti isuamin, cas iti pacasapulan ti tunggal maysa.

46 Ket isuda, inaldaw-aldaw a nagsangcamaysa a nagtitimpuyogda idiay templo, ken pinispisida idi ti tinapay cadagiti balbalay, ket kinnanda ti pagtaraonda a siraragsac ken nagsangcamaysa a pusoda,

47 Nga intantan-ocda ti Dios, ket pinadayawan ida dagiti amin nga umili. Ket ti Apo inayonna iti iglesia ti inaldaw dagiti rebbengna nga maisalacan.

CAPITULO 3

1 Ket da Pedro ken Juan napanda idiay templo iti horas ti panagcararag, idi horas a maicasiam.

2 Ket maysa a tao a pilay nanipud pannacayanacna binagcatda, nga inaldaw nga icabilda iti ruangan ti templo a managan ti Napintas, tapno dumawat ti limos cadagiti sumrec iti templo;

3 Daytoy idi nakitana da Pedro ken Juan a sumsumrecda iti templo dinawatna nga limosanda.

4 Ket ni Pedro, minatmatanna isuna a cadduana ni Juan, ket kinunana, Kitaennacami.

5 Ket minatmatanna ida, nga ur-urayenna nga umawat ti uray ania nga aggapu cadacuada.

6 Ket ni Pedro kinunana, Pirac ken balitoc awan caniac; ngem ti adda caniac isu ti itdec kenca: Iti nagan ni Jesus Cristo a taga Nazaret tumacderca ken magnaca.

7 Ket iniggamanna iti imana a macanawan, ket pinatacderna: ket naigiddato a timmibker dagiti sacsacana ken lansalansana.

8 Ket limmagto a nagtacder, ken nagna, ket simrec a kimmuyog a napan iti templo, a magmagna, ken lumaglagto, ken daydayawenna ti Dios.

9 Ket dagiti amin nga umili nakitada a magmagna ken agdaydayaw iti Dios:

10 Ket nabigbigda nga isu daydi agtugtugaw a makilimlimos idiay ruangan a Napintas ti templo: ket napnoanda ti siddaaw ken malmalangada gapu iti naaramid kencuana.

11 Daydi pilay nga naagasan iniggamanna da Pedro ken Juan, ket amin dagiti umili nagtarayda a napan iti ruangan a managan Salomón, nga dackel unay iti siddaawda.

12 ś Ket idi nakita ni Pedro daytoy, nagsao cadagidi umili, O lallaki nga Israelitas, apayapay nga pagsiddaawanyo daytoy? wenno apayapay matmatandacami, a casla ket gapu iti pannacabalinmi wenno ti kinasantomi pinapagnami daytoy a tao?

13 Ti Dios da Abraham, ken Isaac, ken Jacob, ti Dios dagidi ammatayo, iniccanna ti dayag ni Anacna a Jesus; isu nga inyawatyo, ken tinallicudanyo iti sangoanan ni Pilato, idi pinanggepna nga palubosan.

14 Ngem tinallicudanyo daydi Santo ken Nalinteg, ket dinawatyo ti maysa a nacapatay a maited cadacayo;

15 Ket pinapatayyo ti Principe iti biag, isu a pinagungar ti Dios cadagiti natay; isu a masacsianmi.

16 Ket ti naganna gapu iti pammati ti naganna ket napatibker daytoy a tao, nga ita makitayo ken ammoyo: wen, ti pammati iti naganna isu ti nangted ti naan-anay a pannacaagas daytoy a tao iti sangoananyo amin.

17 Ket ita, cacabsat, ammoc nga agsipud iti dicayo pannacaammo inaramidyo daytoy, a cas iti inaramid met dagiti mangituray cadacayo.

18 Ngem dagidi a banbanag, cas ti impacaammo ti Dios idi damo babaen iti ngiwat dagiti amin a mammadto, a ni Cristo ket agsagabanto, tinungpalna.

19 ś Agbabawicayo ngarud, ket agbalbaliwcayo, tapno maiccat dagiti basbasolyo, iti casta umayto dagiti aldaw ti bang-ar nga aggapu iti sangoanan ti Apo;

20 Ken ibaonna ni Jesus Cristo, nga idi damo isu ti naicasaba cadacayo:

21 Isu a masapul a ti langit awatenna agingga cadagiti aldaw ti pannacaisubli dagiti amin a banbanag, nga insao ti Dios iti ngiwat dagiti sasanto a mammadtona manipud idi nangrugi iti lubong.

22 Ta ni Moises pudno a kinunana cadagiti amma, Maysa a mammadto ti Apo a Diosyo ibangonannacayto manipud cadagiti cacabsatyo, a caslanto caniac; isu denggenyonto cadagiti aniaman nga isaona cadacayo.

23 Ket maaramidto, nga amin a cararrua, a dinto dumngeg iti dayta a mammadto, madadaelto cadagiti umili.

24 Wen, ket amin a mammadto manipud ken Samuel ken dagiti simmaruno kencuana, ken aminda a nagsao, impacaammoda met dagitoy nga al-aldaw.

25 Dacayo dagiti annac dagiti mammadto, ken ti tulag nga inaramid ti Dios cadagiti ammatayo, a kunana ken Abraham, Ket babaen iti putotmo dagiti amin nga caputotan ditoy daga mabendicionnanto.

26 Cadacayo umuna ti Dios, iti calpasan ti panamagungarna ken Anacna a Jesus, imbaonna tapno bendicionnannacayo, babaen iti panangiccatna tunggal maysa cadacayo dagiti kinadakesyo.

CAPITULO 4

1 Ket idi madamada nga agsasao cadagiti umili, dagiti papadi, ken ti capitan ti templo, ken dagiti Saduceo, immayda a kellaat cadacuada,

2 A silulucsawda agsipud ta isursuroda dagiti umili, ken icascasabada ni Jesus ti panagungar dagiti natay.

3 Ket tiniliwda ida, ket impupocda ida agingga ti sumaganad nga aldaw: ta rumabii idin.

4 Ngem numan pay casta adu cadagiti nacangngeg ti sao namatida; ket ti bilang dagiti lallaki ket aglimariboda.

5 ś Ket naaramid iti sumaganad nga aldaw, a dagiti turayen, ken dagiti lallacay, ken dagiti escriba,

6 Ken da Anas padi a cangatoan, ni Caifas, ni Juan, ken ni Alejandro, ken amin dagiti cacabaggian ti cangatoan a padi, naggu-urnongda idiay Jerusalem.

7 Ket idi nga incabilda ida iti tengnga, inintuudda cadacuada, Ania a pannacabalin, wenno ania a nagan, iti panangaramidyo daytoy?

8 Idin ni Pedro, a napno iti Espiritu Santo, kinunana cadacuada, Agtuturay iti ili, ken lallacay iti Israel,

9 No ita mapalutpotcami ti naimbag nga naaramid iti maysa nga tao a masakit, ken no asino ti akin pannacabalin ti pannacaagas daytoy a tao;

10 Ammoenyo amin, ken dacayo amin nga umili iti Israel, nga iti nagan ni Jesus Cristo a taga Nazaret, isu nga inlansayo iti cruz, ket pinagungar ti Dios cadagiti natay, gapu kencuana daytoy a tao adda a sisasalun-at iti saclangyo.

11 Isu daytoy ti bato nga imbellengyo nga managaramid ti balay, isu ti nagbalin nga bato a pasuli.

12 Ket awan ti sabali a pacaisalacanan uray siasino: ta awan ti sabali a nagan iti babaen ti langit a naited cadagiti tao, a pacabalinantayo a maisalacan.

13 ś Itan idi nakitada ti tured da Pedro ken Juan, idinto nga ammoda nga awan adalda ken saanda a nasursuroan a tattao, nagsiddaawda; ket nailasinda ida, a nakicadcadduada ken Jesus.

14 Ket idinto a kitkitaenda di tao a naagasan a sitatacder iti sibayda, awan ti nabalinanda nga saoen a maicaniwas.

15 Ngem idi imbilinda cadacuada a rummuarda iti ruar ti pangocoman, nagsasaritada nga is-isuda,

16 A cunkunada, Anianto ti aramidentayo cadagitoy a tattao? pudno nga amin dagiti agnaed ditoy Jerusalem ket ammoda nga nagaramidda ti maysa nga agdinamag a datdatlag; ket daytoy ditayo mabalin a libaken.

17 Ngem tapno saanen nga maiwarnaken cadagiti umili, ballaagantayo daras ida, tapno dida makisao manipud ita iti uray siasino a tao iti daytoy a nagan.

18 Ket inayabanda ida, ket imbilinda nga dida mabalin ti agsaon wenno manursuron iti nagan ni Jesus.

19 Ngem da Pedro ken Juan simmungbat ken kinunada cadacuada, No nalinteg iti sangoanan ti Dios a denggendacayo a nangnangrona ngem iti Dios, ipatoyo man.

20 Ta saanmi a mabalin a saoen no di laeng saoenmi dagiti banbanag a nakitami ken nangegmi.

21 Ket idi nalpas ti pannacaballaagda ti nalallalo pay, pinalubosanda ida, ket awan nasaracanda a pangdusaan cadacuada, gapu cadagidi umili: ta amin a tattao dinaydayawda ti Dios gapu iti daydi a naaramid.

22 Ta daydi tao agtawen ti nasuroc nga uppat a pulo, nga isu idi ti nacaaramidan ti datdatlag a pannacaagas.

23 ś Ket idi a nawayawayaandan, napanda cadagiti cacadduada, ket sinaritada amin nga imbaga dagidi panguloen dagiti papadi ken dagiti lallacay cadacuada.

24 Ket idi nangngegda daytoy, nagmaymaysada a nangiturong ti timecda iti Dios, ket kinunada, Apo, sica ti Dios, a nangaramid ti langit, ken daga, ken ti taaw, ken ti amin nga adda cadacuada:

25 A gapu iti ngiwat ni adipenmo a David kinunam, Apayapay nga agpungtot dagiti Gentil, ken dagiti umili nagpanunotda cadagiti banag nga awan capapaayanda?

26 Dagiti ar-ari ti daga timmacderda, ket dagiti panguloen nagtitiponda a nagmaymaysa iti maicaniwas iti Apo, ken iti maicaniwas iti Cristona.

27 Ta pudno a bimmusorda ken ti nasantoan nga anacmo nga ni Jesus, isu a pinulotam, da Herod, ken ni Poncio Pilato, agraman dagiti Gentil, ken ti umili nga Israel, nagtitiponda nga nagsangcamaysa,

28 Tapno aramidenda ti aniaman nga tinudingan ti imam ken ti panggepmo idi nga maaramid.

29 Ket ita ngarud, Apo, kitaem dagiti panangam-amesda: ket ipaaymo cadagiti adipenmo, tapno amin coma a tured saoenda dagiti saom,

30 Babaen iti iyu-unnat ta imam dagiti panangagas; tapno dagiti pagilasinan ken nacascasdaaw maaramidda coma gapu iti nagan ni nasantoan nga anacmo a Jesus.

31 ś Ket idi nga nacapagcararagdan, nagkintayeg daydi disso nga nacaurnonganda amin; ket napnoda amin iti Espiritu Santo, ket insaoda iti sao ti Dios nga binuyugan iti kinatured.

32 Ket dagup dagidi namati nagmaymaysada iti puso ken iti cararrua: ket awan ti nagcuna a cucuana ti aniaman nga adda kencuana; no di ket isuamin dagiti sanicuada cucuada amin.

33 Ket babaen iti dackel a pannacabalin inted dagidi apostol ti pammanecnecda iti panagungar ni Apo Jesus: ket dackel a parabur ti adda cadacuada amin.

34 Ta awan cadacuada ti macurcurangan: ta amin dagidi agicut ti taltalon wenno balbalay ket inlacoda ida, ket inyegda dagiti naglacoanda,

35 Ket incabilda ida cadagiti sacaanan dagidi apostol: ket naaramid iti pannacaiwarasda a cas ti pacasapulan ti tunggal maysa.

36 Ket ni Jose, nga inawagan dagiti apostol ti Bernabe, (a no, maipatarus cayatna a saoen, Ti anac ti liwliwa,) maysa a Levita, a nayanac idiay pagilian ti Chipre,

37 Adda talonna, inlacona, ket inyegna ti naglacoanna, ken incabilna cadagiti sacaanan dagiti apostol.

CAPITULO 5

1 Ngem maysa a lalaki a managan Ananias, nga asawa ni Safira, inlacona ti maysa a sanicua,

2 Ket nangilemmeng iti paset ti naglacoan, nga kimmanunong met ni asawana, ket inyegna ti dadduma a naglacoanda, ket incabilna ti sacaanan dagidi apostol.

3 Ngem kinuna ni Pedro, Ananias, apayapay pinunno ni Satanas ta pusom a mangulbod iti Espiritu Santo, ken mangitidda ti naglacoan ti talon?

4 No di coma nalaco, di coma natda kenca, ket uray nalaco, saan aya nga adda iti biangmo? apay nga pinataudmo daytoy a banag ita pusom? Saanca a nagulbod cadagiti tao, no di ket iti Dios.

5 Ket ni Ananias idi mangegna dagitoy a sasao napasag, ket nagwayaway ti cararruana: ket dackel a buteng ti immay cadagiti amin a nacangeg cadagitoy.

6 Ket timmacder dagiti agtutubo, ket binungonda, ken binagcatda nga inruar, ket intanemda.

7 Ket idi cas tallo nga horas ti napalabes, ti asawana, a dina ammo ti naaramid, simrec met.

8 Ket ni Pedro kinunana kencuana, Ibagam caniac no inlacoyo ti talon iti castoy a pateg? Ket kinunana, Wen, casta a pateg.

9 Ngem ni Pedro kinunana kencuana, Casano aya a nagtulagcayo a mangsulisog iti Espiritu ti Apo? adtoy, dagiti sacsaca dagiti nangitabon ken asawam addadan iti ruangan, ket iruardacanto met.

10 Ket naigiddato a napasag iti sacaananna, ket nauyos ti cararruana: ket dagidi agtutubo simrecda, ket nasaracanda a natay, ket, binagcatda nga inruar, ken intanemda iti denna ni asawana.

11 Ket napalalo a panagbuteng iti immay ti amin nga iglesia, ken amin a nacangngeg cadagitoy a banbanag.

12 śBabaen dagiti ima dagidi apostol adu ti pagilasinan ken nacascasdaaw a naaramid iti umili; (ket amin naggigimongda a nagcaycaysa iti ruangan ni Salomon.

13 Ngem dadduma dida naitured ti nakigimong cadacuada: nupay casta dagiti umili indaydayawda ida.

14 Ket dagidi mammati iti Apo umaduda la nga umadu, adu unay a lallaki ken casta met dagiti babbai.)

15 Iti casta ket impanda dagiti masacsakit cadagiti daldalan, ket incabilda ida cadagiti pagiddaan ken cadagiti langcapi, ta inton lumabas ni Pedro bareng no ti anniniwanna linonganna ti dadduma cadacuada.

16 Ket aduda met nga immay a naggapu cadagiti il-ili a cabangibang ti Jerusalem, a nangnangyeg cadagiti masacsakit, ken cadagiti parparigaten dagiti espiritu a narugit: ket isuda amin naagasanda.

17 ś Ket timmacder ti panguloen dagiti papadi, ken dagidi amin a cadduana, (nga isu dagidi pasurot dagiti Saduceo,) a napnoda ti pungtot,

18 Ket tiniliwda dagidi apostol, ket impupocda ida iti pagbaludan ti pagilian.

19 Ngem ti maysa nga angel ti Apo linuctanna dagiti ruangan ti pagbaludan iti rabii, ket inruarna ida, ket kinunana,

20 Incayo, tumacdercayo ken ipalawagyo idiay templo cadagiti umili iti amin a sasao a maipapan itoy a biag.

21 Idi a nangngegda daytoy, simrecda ti bigat a nasapa idiay templo, ket nanursuroda. Ngem ti panguloen a padi immay, ken dagidi cadduana, inurnongda ti consejo, ken amin a panglacayen dagiti annac ti Israel, ket nangibaonda idiay pagbaludan tapno iyegda ida.

22 Ngem idi immay dagidi official, ket dida nasaracan ida idiay pagbaludan, nagsublida, ken impacaammoda,

23 A kunada, Ti pagbaludan pudno a nasaracanmi a siririkep iti nalagda unay, ken dagiti agbanbantay a sitatacder iti sangoanan dagiti ruangan: ngem itay linuctanmi, awan ti nasaracanmi a tao iti uneg.

24 Ket idi nangngeg ti panguloen dagiti papadi ken ti capitan ti templo dagitoy a sasao, agpangpangadduada iti maipapan no anianto ti pagbanaganna daytoy.

25 Ket immay ti maysa ket imbagana cadacuada, a kinuna, Adtoy, dagiti lallaki nga impupocyo iti pagbaludan addada a sitatacder idiay templo, ket sursuroanda dagiti umili.

26 Idin napan ti capitan agraman dagidi official, ket inyegna ida a saan a pinilit: ta nagbutengda cadagiti umili, di la ket ta mauborda.

27 Ket idi inyegda ida, insaclangda ida iti consejo: ket daydi panguloen dagiti papadi inintuudna cadacuada,

28 A kinuna, Saanmi nga imbilin iti nairut cadacayo a dicayo mangisuro iti daytoy a nagan? ket, adtoy, a pinunnoyo ti Jerusalem iti sursuroyo, ket cayatyo nga ipabasol cadacami ti dara daytoy a tao.

29 ś Ngem ni Pedro ken dagidi apostol simmungbatda ket kinunada, Masapul nga agtulnogcami a nangnangrona iti Dios ngem cadagiti tao.

30 Ti Dios dagidi ammatayo pinagungarna ni Jesus, isu a inapatayyo nga imbitinyo iti maysa a cayo.

31 Isu intan-oc ti Dios iti macanawanna a Principe ken Manangisalacan, tapno itdenna iti panagbabawi ti Israel, ken ti pannacapacawan dagiti basbasol.

32 Ket dacami ti macasacsi cadagitoy a banbanag; ken casta met ti Espiritu Santo, isu nga inted ti Dios cadagiti agtulnog kencuana.

33 ś Ngem isuda idi mangngegda daytoy, naiwa dagiti puspusoda, ket nagnunummoanda a papatayen ida.

34 Ngem timmacder ti maysa idiay consejo, Fariseo, a managan Gamaliel, a masirib iti linteg, a padayawan ti amin nga umili, imbilinna nga irruarda dagidi apostol iti apagbiit;

35 Ket kinunana cadacuada, O lallaki nga Israelitas, agalluadcayo iti incayo aramiden cadagitoy a tattao.

36 Casacbayan dagitoy nga al-aldaw ket timmacder ni Teodas, nagpalangguad nga isu ket naidumduma; ket dagiti nabilang a tattao, aguppat a gasut, nagtitiponda: isu napapatay; ken amin, dagidi nagtulnog kencuana, ket nawarawarada, ken awan iti nagbanaganda.

37 Iti calpasan daytoy a tao timmacder ni Judas a taga Galilea cadagidi aldaw ti panagpaibuis, ket adu ti tattao a simmurot kencuana: isu napucaw met; ken isuamin, amin nga immanamung kencuana, nawarawarada.

38 Ket ita kunak cadacayo, Dicayo biangan dagitoy a tattao, ket baybay-anyo ida: ta no itoy a panggep wenno daytoy nga aramid aggapu cadagiti tao, marbanto:

39 Ngem no aggapu iti Dios, diyo mabalin a rebbaen ida; di la ket ta rumsua a sumupringcayo iti Dios.

40 Ket isu inanamunganda: ket idi nga inayabanda dagiti apostol, iti calpasan ti pannacabaotda, imbilinda cadacuada a dida agsao iti nagan ni Jesus, ket pinalubusanda ida.

41 ś Pimmanawda ngarud iti sangoanan ti consejo, ket nagragragsacda agsipud ta naibilangda a maicari a nagsagaba ti nacababain a maigapu iti naganna.

42 Ket inaldaw-aldaw idiay templo, ken cadagiti balbalay, a dida namingga nga insursuro ken incascasaba ni Jesus Cristo.

CAPITULO 6

1 Ket cadagidi nga al-aldaw, idi nga umadun dagidi adalan, dagidi Griego ket nagtanabutobda a maicaniwas cadagidi Hebreo, ta dagidi baloda nga babbai ket saanda a maicancano iti panagbibingay nga inaldaw.

2 Ket dagidi sangapulo ket dua inurnongda ti gimong dagidi ad-adalan, ket kinunada, Saan a maiparbeng a baybay-anmi ti panangisuro iti sao ti Dios, tapno agservicami cadagiti lamisaan.

3 Ngarud, cacabsat, mangkitacayo cadacayo iti pito a lallaki nga naimbag iti damagda, a napnoda iti Espiritu Santo ken sirib, ket isuda ti isaadtayo itoy nga aramid.

4 Ngem dacami ket sangoenminto a cancanayon iti panagcararag, ken ti pannacaaywan iti sao.

5 ś Ket daytoy nga balacad ket inannugotanda amin: ket pinilida ni Esteban, lalaki a napno iti pammati ken ti Espiritu Santo, ni Felipe, ni Procoro, ni Nicanor, ni Timon, ni Parmenas, ken ni Nicolas nga napasurot a taga Antioquia:

6 Ket imparangda ida iti sangoanan dagiti apostol: ken nagcararagda, sa impatayda dagiti im-imada cadacuada.

7 Ket rimmangrang-ay ti sao ti Dios; ket ti bilang dagiti adalan napalalo nga immadu sadi Jerusalem; ket dackel a gimong ti papadi nagtulnogda met iti pammati.

8 Ket ni Esteban, a napno iti parabur ken pannacabalin, nagaramid dagiti nacacascasdaaw ken dagiti datdatlag cadagidi tattao.

9 ś Idin timmacder iti dadduma cadagiti camcameng dagiti sinagoga, managan sinagoga dagiti Libertino, ken dagiti taga Cirine, ken Alejandria, ken dagiti taga Cilicia ken Asia, a nakisuppiatda ken Esteban.

10 Ngem dida nabaelan idi ti sirib ken ti espiritu a panagsaona.

11 Idin nangbayadda cadagiti tattao, a nagcuna, Isuna ket nangegmi a nagsao cadagiti tabbaaw a maicaniwas ken Moises, ken maicaniwas iti Dios.

12 Ket riniribucda dagiti umili, ken dagiti lallacay, ken dagiti escriba, ket tiniliwda, ginuyodguyodda, ken impanda iti pangocoman,

13 Ket nagiparangda cadagiti naulbod nga sacsi, a nagcuna, Daytoy a tao ket saan nga umingga nga agsasao cadagiti sao a maisalungasing itoy nasantoan a disso, ken iti linteg:

14 Ta nangngegmi a kinunana, a daytoy Jesus a taga Nazaret rebbaennanto daytoy a disso, ket baliwannanto dagiti bilbilin nga impatawid cadatayo ni Moises.

15 Ket aminda nga nacatugaw ti pangocoman, minatmatanda isuna, ket nakitada daydi rupana a casla rupa ti maysa nga angel.

CAPITULO 7

1 Ket kinuna daydi cangatoan a padi, Casta nga agpayso dagitoy?

2 Ket simmungbat, Lallaki, cacabsat, ken amma, denggenyo; Ti Dios iti gloria nagparang ken amatayo nga Abraham, idi adda idiay Mesopotamia, idi saanpay nga nagnaed sadi Haran,

3 Ket kinunana kencuana, Pumanawca iti dagam, ken cadagiti cacabaggiam, ket umayca iti daga nga ipakitacto kenca.

4 Iti casta pimmanaw iti daga dagiti taga Caldea, ket nagnaed idiay Haran: ket manipud sadiay, idi natay ni amana, isu nayalis itoy a daga, a pagnanaedanyo ngarud ita.

5 Ket saanna nga iniccan ti tawid ditoy, saan, uray pagbatayan la coma ti saca: ngem incarina nga itednanto daytoy a daga kencuana, ken cadagiti putotna a sumuno kencuana, idi nga awan pay anacna.

6 Ket nagsao ti Dios ti castoy, Nga dagiti putotna agnaeddanto iti gangannaet a daga; ket tagaboendanto ida, ken parigatendanto ida nga nagdakes iti unos ti uppat a gasut a tawen.

7 Ngem ti nacion a pacatagabbuandanto ket ocomecto, kinuna ti Dios: ket calpasanna daytoy pumanawdanto, ket agservidanto caniac itoy a disso.

8 Ket intedna kencuana ti tulag ti pannacacugit: ket iti casta ni Abraham pinutotna ni Isaac, ken kinugitna iti maicawalo nga aldaw; ni Isaac pinutotna ni Jacob; ket ni Jacob pinutotna dagiti sangapulo ket dua a patriarca.

9 Ket dagiti patriarca, immay ti apalda, ket inlacoda ni Jose a napan Egipto: ngem ti Dios adda kencuana,

10 Ket inalawna cadagiti isuamin nga tutuocna, ket iniccanna ti saguday ken sirib iti sangoanan ni Faraon nga ari sadi Egipto; isu a nangisaad kencuana a gobernador ti Egipto ken ti isuamin a balayna.

11 Ket immay idi ti dackel a bisin iti amin nga Egipto ken iti Canaan, ken dackel a rigat: ket dagiti ammatayo dida nacasarac cadagiti pagtaraon.

12 Ngem idi nangngeg ni Jacob nga adda trigo sadi Egipto, imbaonna nga immuna dagidi ammatayo.

13 Ket iti maicaddua ni Jose impacaammona iti kinasiasinona cadagidi cacabsatna; ket dagiti cacabaggian ni Jose naipacaammo ken ni Faraon.

14 Ket nangibaon ni Jose, ket pinaalana ni amana a Jacob, ken isuamin a cacabaggianna, a pito pulo ket lima a tao.

15 Ket ni Jacob bimmaba sadi Egipto, ket natay, isu, ken dagidi ammatayo,

16 Ket nayalisda sadi Siquem, ket naicabilda iti tanem a ginatang ni Abraham iti pateg ti pirac cadagidi annac ni Hamor nga ama ni Siquem.

17 Ngem agsipud ta immasidegen ti aldaw ti cari, nga incari ti Dios ken Abraham, ti umili dimmackel ken immaduda sadi Egipto,

18 Agingga a timmaud ti sabali nga ari, nga saanna nga am-ammo ni Jose.

19 Daytoy ket inaramatna dagiti dakes a pamuspusan iti capuonantayo, ken pinarigatna dagiti ammatayo, tapno ibellengda dagiti tagibida, tapno dida agbiag.

20 Iti daydi a tiempo ket nayanac ni Moises, isuna ket nalibnos unay, ket nataraken idiay balay ni amana iti tallo a bulan:

21 Ngem idi a naibelleng, innala daydi babai nga anac ni Faraon, ket tinarakenna a cas anacna a lalaki.

22 Ket ni Moises nasursuroan iti amin nga kinasirib iti Egipto, ket mannacabalin idi cadagiti sasao ken dagiti aramidna.

23 Ngem idi uppat a pulo ti tawennan, immay iti pusona a sarungcaranna dagiti cacabsatna nga annac ti Israel.

24 Ket agsipud ta nakakita ti maysa cadacuada a napadpadakes, isu insalacanna, ket imbalesanna daydi napaldaangan, a pinatayna daydi taga Egipto:

25 Ket inpapanna a dagiti cacabsatna naawatanda a ti Dios itdennanto cadacuada ti pannacaisalacan gapu ti imana: ngem daytoy ket saanda a naawatan.

26 Ket idi sumuno nga aldaw nagparang cadacuada idi madamada nga agriringgor, ket pagcappiaenna coma manen ida, a kunana, Lallaki, agcacabsatcayo; apayapay agpipinnadakescayo iti maysa ken maysa?

27 Ngem daydi nangpadakes iti padana a tao ket induronna isuna, a kinunana, Asino ti nangicabil kenca a panguloen ken mangocom cadacami?

28 Cayatnac cadi met aya a papatayen, a cas iti panangpapataymo daydi Egipcio idi calman?

29 Idin nagtalaw ni Moses gapu iti daytoy a sao, ket napan a gangannaet iti daga ti Madian, a nangputotanna ti dua nga anac.

30 Ket idi nalpas ti uppat a pulo a tawen, nagparang kencuana idiay let-ang ti bantay Sinai ti angel ti Apo babaen ti gil-ayab ti apuy iti maysa a bassit a cayo.

31 Ket idi nakita ni Moises, nagsiddaaw daydi a buya: ket immasideg tapno matmatanna, ket ti timec iti Apo immay cadagiti pagdengngegna,

32 Kinunana, Siac ti Dios dagiti ammam, ti Dios ni Abraham, ken Dios ni Isaac, ken Dios ni Jacob. Idin nagpigerger ni Moises, ket dina naitured iti kimmita.

33 Ket kinuna kencuana ti Apo, Iccatem dagiti palloca dagiti sacsacam: ta ti disso a nagtacderam ket nasantoan nga daga.

34 Naimatangacon, naimatangacon ti pannacaparigat dagiti tattaoc nga adda sadi Egipto, ket nangegcon dagiti asugda, ken bimmabaac tapno isalacanco ida. Ket ita umayca, ibaoncanto sadi Egipto.

35 Daytoy met laeng Moises a dida inawat, a kunada, Asino ti nangicabil kenca a panguloen ken ocom? isu ti imbaon ti Dios a panguloen ken mannubbot babaen ti ima ti angel a nagparang kencuana idi bassit a cayo.

36 Daytoy a tao inruarna ida, idinto a nagaramid cadagiti nacascasdaaw ken pagilasinan idiay Egipto, ken idiay Nalabaga a taaw, ken idiay let-ang iti uppat a pulo a tawen.

37 ś Daytoy isu daydi Moises, a nagcuna cadagiti annac ti Israel, Maysa a mammadto ti Apo a Diosyo ibangonannacayto cadagiti cacabsatyo, a cas caniac; isu denggenyonto.

38 Daytoy isu, daydi adda iti gimong idiay let-ang a kinadcaddua ti angel a makisasao kencuana idiay bantay Sinai, ken agraman dagiti ammatayo: isu nga immawat cadagiti sao ti biag tapno itdenna cadatayo:

39 Isu a saan a kinayat a sinurot dagidi ammatayo, no di ket isu tinallicudanda, ket nagsubli dagiti pusoda sadi Egipto,

40 A cunkunada ken Aaron, Iyaramidannacami dagiti didios a mamangulo cadatayo: ta daytoy Moises, a nangiruar cadatayo idiay daga ti Egipto, ket ditayo ammon no ania ti naaramiden kencuana.

41 Ket nangaramidda ti sinan urbon a baca dagidi nga aldaw, ket indatonda iti didiosen, ket nagay-ayatanda dagidi aramid dagiti im-imada met laeng.

42 Ngem ti Dios timmallicud, ken binaybay-anna ida tapno agrucbabda iti bunggoy iti tangatang; cas adda a naisurat iti libro dagiti mammadto, O balay ti Israel, indatonandac aya cadagiti animal a napapatay ken datdaton iti uppat a pulo a tawen idiay let-ang?

43 Wen, binangonyo ti tabernaculo ni Moloch, casta met ti bituen ni didiosen a Refam, ladladawan nga inaramidyo tapno pagrucbabanyo ida: ket ipancayto iti labes ti Babilonia.

44 Dagiti ammatayo adda cadacuada ti tabernaculo ti pangpanecnec idiay let-ang, cas intudingna, ken sinaritana ken Moises, nga aramidenna coma a cas catulad ti nakitana.

45 Isu nga dagidi ammatayo nga immay agraman ni Jesus9 tinagicuada dagiti cucua dagidi Gentiles, a pinapanaw ti Dios iti sangoanan dagidi ammatayo, agingga cadagidi aldaw ni David;

46 Isu a nacasarac ti parabur iti sangoanan ti Dios, ket tinarigagayanna a sumapul ti tabernaculo a maipaay iti Dios ni Jacob.

47 Ket ni Salomon imbangonanna ti maysa a balay.

48 Nupay casta ti Cangatoan unay ket saan nga agnaed cadagiti templo nga inaramid dagiti im-ima; a cas cuna ti mammadto,

49 Ti langit isu ti tronoc, ket ti daga isu ti pagbatayan dagiti sacsacac: ania nga kita a balay ti bangonenyonto nga maipaay caniac? cuna ti Apo: wenno ania nga disso ti paginanaac?

50 Saan aya nga ti imac inaramidna amin dagitoy nga banbanag?

51 ś Dacayo a natangken a teltel ken saan a nacugit iti puso ken pagdengngeg, agnanayon a sukirenyo ti Espiritu Santo: no casano iti inaramid dagidi ammayo, castacayo met.

52 Asino cadagidi mammadto ti saan nga indadanes dagidi ammayo? ket pinatayda dagidi nangipacpacauna a nangipacaammo ti iyaay ti Nalinteg: isu ita a liniputanyo ken pinatayyo:

53 Dacayo a nangawat ti linteg babaen iti panangited dagiti angel, ket dicayo tinungpal.

54 ś Ket idi nangngegda dagitoy a banag, naiwa dagiti pusoda, ket nagngaretnget dagiti ngipenda kencuana.

55 Ngem isu, idinto a sipupunno iti Espiritu Santo, timmangad sadi langit, ket nakitana ti dayag ti Dios, ken ni Jesus nga agtatacder iti macanawan ti Dios,

56 Ket kunana, Adtoy, makitac dagiti langit nacalucat, ken ti Anac ti tao agtactacder iti macanawan ti Dios.

57 Idin nagariwawada ti napigsa, ket inappotda dagiti laplapayagda, ket dimmuclosda a nagsangcamaysa,

58 Ket inruarda iti ili, ken inuborda: ket dagiti sacsi incabilda dagiti pagan-anayda cadagiti sacsaca ti maysa nga agtutubo, a managan ti Saulo.

59 Ket inuborda ni Esteban, nga umaw-awag iti Dios, ken kunkunana, Apo Jesus, awatem toy espirituc.

60 Ket isu nagparintumeng, ken immawag iti napigsa a timec, Apo, dica ipabaclay daytoy a basol cadacuada. Ket idi nasaona daytoy, naturogen.

CAPITULO 8

1 Ket inanamungan ni Saulo iti ipapatayna. Ket cadagidi nga aldaw naaramid ti maysa a dakkel a pannacaidadanes a maibusor ti iglesia nga adda idi sadi Jerusalem; ket naiwarawarada amin cadagiti dagdaga ti Judea ken Samaria, malacsid dagidi apostol.

2 Ket dagiti lallaki a nasingpet intabonda ni Esteban, ket naaramid iti dackel a dung-aw a maigapu kencuana.

3 Ngem ni Saulo, pinarparigatna ti iglesia, ket simrec cadagiti tunggal balbalay, ket nagtiltiliw cadagiti lallaki ken babbai ket inpupocna ida iti pagbaludan.

4 Dagidi ngarud naiwarawara napanda cadagiti amin a luglugar nga incascasabada ti sao.

5 Ket simmalog ni Felipe iti ili nga Samaria, ket incasabana ni Cristo cadacuada.

6 Ket dagiti tattao nagmaymaysada a nangipangag dagiti banbanag a sasaoen ni Felipe, idi nangngegda ken nakitada dagiti datdatlag nga inaramidna.

7 Ta dagiti espiritu a narugit, ket agririawda iti napigsa, a rimmuarda cadagiti adu nga linugananda: ket adu dagiti saan a makagunay, ken pilay, a naagasan.

8 Ket adda idi iti dackel nga ragsac iti daydi nga ili.

9 Ngem nagnaed idiay nga ili ti maysa a tao, a managan Simon, a nagar-aramid idi ti salamangca, ket pinagsiddaawna dagiti tattao ti Samaria, a kunkunana nga isu ket maysa nga dackel a tao:

10 Isu a pinatida amin idi, nanipud iti cabassitan agingga iti cadackelan, a cunkunada, Daytoy a tao isu ti dackel a pannacabalin ti Dios.

11 Ket isu patienda idi, ta gapu cadagiti salsalamangcana pinagsiddaawna ida iti adu nga aldaw.

12 Ngem idi namatida ken Felipe a mangicascasaba idi ti naimbag a damag ti pagarian ti Dios, ken ti nagan ni Jesus Cristo, nabautizaranda, dagiti lallaki ken babbai.

13 Idin ni Simon namati met: ket nabautizaran, ket simmurot ken Felipe, ket nasdaawan, idi makitana dagiti datdatlag ken pagilasinan nga naar-aramid.

14 Ket idi dagidi apostol idiay Jerusalem nadamagda a ti Samaria inawatna ti sao ti Dios, imbaonda cadacuada da Pedro ken Juan:

15 Isuda, idi a simmalogda, ket incarcararaganda ida, tapno awatenda coma ti Espiritu Santo:

16 (Ta idi awan pay iti binabaanna iti uray siasino cadacuada: no di ket nabautizaranda laeng iti nagan ni Apo Jesus.)

17 Idin impatayda cadacuada dagiti im-imada, ket inawatda ti Espiritu Santo.

18 Ket agsipud ta nakita ni Simon a gapu iti panangipatay dagiti apostol cadagiti im-imada ket naited ti Espiritu Santo, ingay-atanna ida ti pirac,

19 A kunkunana, Itedyo met caniac daytoy a pannacabalin, tapno uray siasino a pangipatayac cadagiti im-imac, awatenna ti Espiritu Santo.

20 Ngem ni Pedro kinunana kencuana, Mapucaw coma ti piracmo a maicanunong kenca, ta pinanunotmo a ti sagut ti Dios ket mabayadan iti pirac.

21 Awan ti pannacabagim wenno gundawaymo itoy a banag: ta ti pusom saan a nalinteg iti imatang ti Dios.

22 Agbabawica ngarud daytoy a kinadakesmo, ket cumararagca iti Apo, barbareng dayta panunot ti pusom ket mapacawan kenca.

23 Ta makitac nga addaca iti apro ni kinapait, ken iti pannacabalud ti kinadakes.

24 Ket simmungbat ni Simon, kinunana, Idawdawatandac iti Apo, tapno awan coma cadagitoy nga banbanag a sinaoyo ti umay caniac.

25 Isuda ngarud, iti calpasan ti panangpanecnecda ken panangicascasabada iti sao ti Apo, nagsublida sadi Jerusalem, ket incascasabada ti evangelio cadagiti adu a purpuro dagiti taga Samaria.

26 Ket ti angel ti Apo kinasaona ni Felipe, a kunkunana, Tumacderca, ket inca iti abagatan idiay dalan a pagsalugan manipud Jerusalem agingga idiay Gaza, isu a let-ang.

27 Ket timmacder ket napan: ket, adtoy, maysa a tao a taga Etiopia, eunuco a dackel ti turayna babaen ken ni Candace a reina dagiti taga Etiopia, isu ti agaywan iti amin a gamengna, a napan nagdayaw sadi Jerusalem,

28 Ket agawiden isunan, nga situtugaw iti luganna a basbasaenna ti libro ni Isaias a mammadto.

29 Ket ti Espiritu kinunana ken Felipe, Umasidegca, ket makicuyogca iti daytoy a lugan.

30 Ket timmaray ni Felipe kencuana, ket nangngegna nga agbasbasa iti libro ni mammadto nga Isaias, ket kinunana, Maawatam ti basbasaem?

31 Ket kinunana kencuana, Casano ti pannacabalinco, no awan ti mangisuronto caniac? Ket kiniddawna ken Felipe a lumugan ken makicatugaw coma kencuana.

32 Ket ti paset ti surat a basbasaenna isu daytoy, Naipan a casla carnero iti pagpartian; ken casla urbon ti carnero nga agumel iti sangoanan ti mamukis kencuana, casta a dina linuctan ti ngiwatna:

33 Iti panagpacumbabana iniccatda iti calinteganna: ken asinonto ti mangipaduyacyac iti caputotanna? ta ti biagna ket maiccat ditoy daga.

34 Ket simmungbat ti eunuco ken Felipe, ket kinunana, Dawatec kenca, asino ti pangisaoan ni mammadto iti daytoy? isu met laeng, wenno adda sabali a tao?

35 Ket ni Felipe nagsao, ket idinto a rinuggianna manipud itoy a surat, incasabana kencuana ni Jesus.

36 Ket idi magmagnada iti dalan, dimtengda iti maysa a danum: ket kinuna ti eunuco, Kitaem, adtoy ti danum; ania ti macapawil caniac a mabautizaran?

37 Ket kinuna ni Felipe, No patiem iti amin a pusom, mabalinmo. Ket simmungbat ket kinunana, Patiec a ni Jesus Cristo isu ti Anac ti Dios.

38 Ket imbilinna a pagsardengenda ti lugan: ket immulogda a dua idi danum, da Felipe ken ti eunuco; ket binautizaranna isuna.

39 Ket idi simmang-atdan iti danum, ti Espiritu ti Apo inyadayona ni Felipe, ket daydi eunuco saanna a nakitan: ket nagtuloy iti dalanna a siraragsac.

40 Ngem ni Felipe nasaracan idiay Azoto: ket idi a lumablabas sadiay nangascasaba cadagiti amin nga il-ili, agingga iti nacagteng idiay Cesarea.

CAPITULO 9

1 Ket ni Saulo, nga agbibiag pay laeng cadagiti panangam-amesna ken panangpapatayna cadagiti adalan ti Apo, napan iti panguloen dagiti papadi,

2 Ket dimmawat kencuana ti sursurat a mapan sadi Damasco cadagiti sinagoga, tapno no adda masaracanna nga addada itoy a dalan, a lallaki man wenno babai, iyegna coma ida a sigagalut sadi Jerusalem.

3 Ket idi mapan, ken dandani macadanonen idiay Damasco: pagammoanen ta adda raniag ket isuna linacub ti maysa a lawag nanipud sadi langit:

4 Ket napasag iti daga, ket nangngegna ti maysa a timec a nagcuna kencuana, Saulo, Saulo, apayapay idadanesnac?

5 Ket kinunana, Asinoca, Apo? Ket ti Apo kinunana, Siac ni Jesus nga idandadanesmo: Narigat kenca iti cumogtar a maibusor cadagiti natirad.

6 Ket nagpigerger ken nagsidsiddaaw nga kinunana, Apo, ania ti cayatmo nga aramidec? Ket ti Apo kinunana kencuana, Tumacderca, ket sumrecca iti ili, ket maibaganto kenca ti rebbengmo nga aramiden.

7 Ket dagiti tao a nakicuyog kencuana nagsardengda a napaumel, ti timec nangegda, ngem awan ti tao a nakitada.

8 Ket ni Saulo timmacder iti daga; ket idi a linuctanna dagiti matana, saan nga nacakita a pulos: ket isu kinibinda, ken inserrecda idiay Damasco.

9 Ket nagtaeng bayat iti tallo nga aldaw a di nacakita, ket saan a nangan ken di met imminum.

10 ś Ket idiay Damasco adda idi maysa nga adalan, a managan Ananias; ket ti Apo kinunana kencuana iti parparmata, Ananias. Ket kinunana, Adtoyac, Apo.

11 Ket ti Apo kinunana kencuana, Tumacderca, ket inca iti dalan a managan ti Nalinteg, ket sapulem idiay balay ni Judas ti maysa nga agnagan ti Saulo, taga Tarso: ta, adtoy, isu agcarcararag,

12 Ket nakitana iti parparmata a sumsumrec ti maysa a lalaki nga agnagan Ananias, ken inpatayna kencuana dagiti imana, tapno macakita manen.

13 Ngem ni Ananias simmungbat, Apo, nangngegco cadagiti adu ti maipapan itoy a tao, nagadu a kinadakes ti inaramidna cadagiti sasantom idiay Jerusalem:

14 Ket uray ditoy adda palubos dagiti panguloen dagiti papadi a manggalut cadagiti isuamin nga umawag iti naganmo.

15 Ngem kinuna kencuana ti Apo, Incan: ta daytoy ti napili a baso a maipaay caniac, a mangipan iti naganco iti sangoanan dagiti Gentil, ken dagiti ar-ari, ken dagiti annac ti Israel:

16 Ta ipakitacto kencuana no casano ti caadu dagiti masapulna a sagabaen gapu iti naganco.

17 Ket napan ni Ananias, ket simrec iti balay; ket idi nga impatayna dagiti im-imana kencuana kinunana, Cabsat Saulo, ti Apo, ni Jesus, a nagparang kenca iti dalan nga nagnaam, imbaonnac, tapno macakitaca, ken tapno mapnoca iti Espiritu Santo.

18 Ket naigiddato a nagtinnag cadagiti matana ti cacasla sicsic: ket nacakitan, ken timmacder, ken nabautizaran.

19 Ket idi nacapanganen, pimmigsa isuna. Ket naggian ni Saulo iti sumagmamano nga aldaw a naicuyog cadagiti adalan nga adda idi idiay Damasco.

20 Ket dagus a cadagiti sinagoga incascasabana ni Cristo, nga isu ti Anac ti Dios.

21 Dagiti amin a nacangngeg kencuana nasdaawda, ket kunada; Saan nga daytoy daydi namarparigat cadagiti umawag itoy a nagan diay Jerusalem, ket dayta ti immayanna ditoy, tapno maipanna ida a sigagalut iti sangoanan dagiti panguloen dagiti papadi?

22 Ngem ni Saulo umadda la nga umadda ti pigsana, ket pagmalmalangaenna dagidi Judio nga agnaed idiay Damasco, nga impanecnecna a daytoy isu ni Cristo.

23 ś Ket idi napalabas dagiti adu nga aldaw, dagiti Judio nagtutulaganda a papatayen:

24 Ngem naawatan ni Saulo ti panagemda. Ket binantayanda dagiti ruangan ti aldaw ken rabii tapno isu mapapatayda.

25 Ngem innala dagiti adalanna iti rabii, ket inbabada isuna idiay bacud babaen iti maysa nga curibut.

26 Ket idi dimteng ni Saulo sadi Jerusalem, ginayagayna ti makitipon cadagiti adalan: ngem kinabutengda, ta dida patien nga isu maysa nga adalan.

27 Ngem innala ni Bernabe, ket inyegna cadagiti apostol, ket sinaritana cadacuada no casano ti pannacakitana iti Apo idiay dalan, ken nakisao kencuana, ken no casano ti panangascasabana a situtured idiay Damasco iti nagan ni Jesus.

28 Ket adda idi a makicuycuyog cadacuada a sumrec ken rummuar idiay Jerusalem.

29 A mangascasaba a situtured iti nagan ni Apo Jesus, ket makisupsupiat cadagiti Griego: ngem inagawaanda la ket idi a papatayen.

30 Idi naammoan dagiti cacabsat daytoy, kinuyogda a simmalog idiay Cesarea, sada imbaon idiay Tarso.

31 Iti casta ti iglesia naaddaan ti talna idi iti isuamin a Judea ken Galilea ken Samaria, ket napabilegda; ket magmagnada iti buteng iti Apo, ken babaen ti panangliwliwa ti Espiritu Santo, immaduda.

32 ś Ket naaramid, nga iti panagpagnapagna ni Pedro cadagiti isuamin nga disso, simmalog met a napan cadagiti sasanto nga agnaed idiay Lidda.

33 Ket nasaracanna idiay ti maysa a tao nga agnagan ti Eneas, walo a tawen nga naidaliten, ket masakit a saan a macagunay.

34 Ket kinuna kencuana ni Pedro, Eneas, ni Jesus Cristo agasannaca: tumacderca, ket ipacnim ti pagiddaam. Ket dagus a timmacder.

35 Ket dagiti amin nga agnaed sadi Lidda ken Sarona nakitada daydi naagasan, ket simmurotda iti Apo.

36 ś Ket adda idi sadi Joppe ti maysa a babai nga adalan nga agnagan Tabita, no maipatarus Dorcas: daytoy a babai ket adduan cadagiti naimbag nga ar-aramid ken limlimos nga inaramidna.

37 Ket napalabas cadagidi nga aldaw, nga isu nagsakit, ket natay: ket iti calpasan ti pannacadigosna, incabilda iti akinngato a siled.

38 Ket agsipud ta ti Lidda ket asideg ti Joppe, ken dagidi adalan nangngegda a ni Pedro adda sadiay, nangibaonda ti dua a tao, a nagdawat kencuana nga saan nga agbayag nga umay coma cadacuada.

39 Ket ni Pedro napan ken kimmuyog cadacuada. Ket idi a dimteng, isu impanda iti akinngato a siled: ket isu linicmut dagiti amin a babbai a balo nga agsangsangit, ket impakitada dagidi amin a cawes ken pagan-anay nga inar-aramid ni Dorcas, idi adda pay cadacuada.

40 Ngem ni Pedro pinarruarna amin ida, ket nagparintumeng, a nagcararag; ket idi a sinangona di bangcay kinunana, Tabita, tumacderca. Ket linuctanna dagiti matana: ket idi a makitana ni Pedro, bimmangon.

41 Ket iniggamanna ti imana, a binangonna, idin inayabanna dagiti sasanto ken dagidi babbai a balo, ket imparangna cadacuada a sibibiag.

42 Ket naipadamag daytoy iti isuamin a Joppe; ket adu dagiti namati iti Apo.

43 Ket napasamac, a nagbati ti adu nga aldaw idiay Joppe iti balay ti maysa a Simon nga cumucurti ti lalat.

CAPITULO 10

1 Adda idi ti maysa a lalaki idiay Cesarea nga agnagan Cornelio, maysa a centurion ti compania a managan Italiana compania,

2 Nasingpet, ket managbuteng iti Dios agraman ti amin a cabbalayna, isu a nagited cadagiti adu a limlimos iti umili, ken agcarcararag iti Dios a cancanayon.

3 Nakitana iti nalawag a parmata ti cas maicasiam nga horas ti aldaw ti maysa nga angel ti Dios a sumsumrec iti ayanna, ket kinunana kencuana, Cornelio.

4 Ket isu minatmatanna, ket sibubuteng, a nagcuna, Ania, Apo? Ket kinunana kencuana, Dagiti cararagmo ken dagiti limlimosmo nagpangatoda a nangipalagip iti sangoanan ti Dios.

5 Mangibaonca ngarud ita ti tattao idiay Joppe, ket paayabam ti maysa nga agnagan ti Simon, a napanaganan ti Pedro:

6 Aggigian daytoy iti balay ti maysa a Simon nga agcurcurti, a ti balayna adda iti igid ti baybay: isu ibagananto kenca ti rebbengmo nga aramiden.

7 Ket idi pimmanaw daydi angel a nakisao ken Cornelio, nangayab ti dua nga adipenna, ken maysa a matalec a soldado cadagiti tumultulong kencuana;

8 Ket idi a nasaritana amin cadacuada dagitoy nga banag, imbaonna ida sadi Joppe.

9 ś Ket iti sumuno nga aldaw, idi magmagnada, ket umasidegdan iti ili, ni Pedro immuli iti tuctoc ti balay a nagcararag iti nganngani maicanem nga horas:

10 Ket idi a naricnana ti dackel a bisin, cayatna coma ti mangan: ngem idi nga agsagsaganada, immay kencuana ti maysa a parparmata,

11 Ket nakitana iti langit a naglucat, ken bumabbaba kencuana ti maysa a damili, a casla maysa a dackel a lupot a nadait ti uppat a pingirna, naipababa iti daga:

12 Ket linaonna amin a kita dagiti nagsaca ti uppat nga animal ti daga, ken atap nga animal, ken agcarcarayam iti daga, ken dagiti tumatayab iti tangatang.

13 Ket immay ti maysa a timec kencuana, Tumacderca, Pedro; mangpartica, ken agsidaca.

14 Ngem ni Pedro kinunana, Saan, Apo; ta saannac pay a nagsida ti aniaman a narugit wenno ti di nadalus.

15 Ket ti timec kinunana manen kencuana iti maicaddua a daras, Ti dinalusan ti Dios, dica naganen a narugit.

16 Ket naaramid daytoy iti namitlo: ket idin daydi damili nagsubli manen a naawat sadi langit.

17 Ket idi nga agpangpangngaddua ni Pedro no ania ngata daydi parparmata a nakitana, adtoy, dagidi tao nga imbaon ni Cornelio naammoanda ti balay ni Simon, ket dimtengda iti sangoanan ti ruangan,

18 Ket immayabda, ken inintuudda no ni Simon, a napanaganan ti Pedro, adda nga agdagdagus idiay.

19 ś Idi panpanunoten ni Pedro di parmata, ti Espiritu kunana kencuana, Adtoy, tallo a tattao sapsapulendaca.

20 Tumacderca ngarud, ken sumalogca, a sumurot cadacuada, ken dica agduadua: ta siac inbaonco ida.

21 Ket napan ni Pedro cadagidi tao nga imbaon ni Cornelio kencuana; ket kinunana, Adtoy, siac dayta a sapsapulenyo: ania aya iti gapuna no apay nga immaycayo?

22 Ket kinunada, ni Cornelio a centurion, lalaki a nalinteg, ken managbutbuteng iti Dios, ken naimbag ti damagna iti amin a nacion dagiti Judio, nabagbagaan iti Dios gapu iti maysa a santo nga angel a paayabannaca iti balayna, tapno denggenna dagiti incanto sasaoen.

23 Ket pinastrecna ida iti uneg, ket pinagdagusna ida. Ket iti cabigatanna ni Pedro simmurot cadacuada, ken kinuyog met dagidi dadduma a cacabsat a taga Joppe.

24 Ket iti cabigatanna dimtengda idiay Cesarea. Ket ni Cornelio ur-urayenna ida, ken inurnongna dagiti cacabaggianna ken dagidi asideg a gagayyemna.

25 Ket idi sumrec ni Pedro, sinabet ni Cornelio, ket nagparintumeng iti sacaananna, ken nagrucbab isuna.

26 Ngem pinatacder ni Pedro, a kunkunana, Tumacderca; siac ket maysanac met la a tao.

27 Ket idi a makisasao kencuana, simrec, ket nasaracanna dagiti adu a naggu-urnong.

28 Ket kinunana cadacuada, Ammoyo a saan nga naincalintegan iti maysa a lalaki a Judio ti makitipon, wenno mapan iti sabali a nacion; ngem impakita caniac ti Dios nga awan coma ti tao a naganec ti narugit ken ti di nadalus.

29 Gapuna immayac a saan a nagsukir, apaman a naibaonnac: Damagec ngarud no ania ti gapuna nga pinaayabandac?

30 Ket kinuna ni Cornelio, Uppat nga aldawen ti napalabas ket nagay-ayunarac agingga iti daytoy met la nga oras; ket iti horas a maicasiam nagcararagac idiay balayco, ket, adtoy, maysa a lalaki nagtacder iti sangoanac a nagcawes ti macapurar,

31 Ket kinunana, Cornelio, naipangag ti cararagmo, ket dagiti limlimosmo nalagip iti imatang ti Dios .

32 Agbaonca ngarud idiay Joppe, ket paayabam ni Simon, a napanaganan ti Pedro; daytoy agdagus iti balay ni Simon nga agcurcurti iti igid ti baybay: isu, nga inton umay, makisaonto kenca.

33 Gapuna dagus a nagbaonac kenca; ket naimbag ti inaramidmo ta immayca. Ita ngarud addacami amin ditoy a sisasaclang iti sangoanan ti Dios, tapno denggenmi amin a banbanag nga imbilin kenca ti Apo.

34 ś Ket ni Pedro nagsao, ket kinunana, Kinapudnona a makitac a ti Dios saan a mangidumduma cadagiti tao:

35 Ngem uray ania a nacion dagiti agbuteng kencuana, ken agaramid ti kinalinteg, macaay-ayoda kencuana.

36 Ti sao nga inbaon ti Dios cadagiti annac ti Israel, ti panangicascasaba ti talna a maipuon ken Jesus Cristo: (isu ti Apo dagiti isuamin:)

37 Dayta a sao, kunak, ken ammoyo, a nagracurac iti amin a Judea, nangrugi idiay Galilea, idi calpasan ti pammautizar nga incascasaba ni Juan;

38 No casano ti panangpulot ti Dios ken Jesus a taga Nazaret iti Espiritu Santo ken ti pannacabalin: isu a namagpagna a nagar-aramid ti naimbag, ket inag-agasanna amin dagiti pinarparigat ti sairo; ta ti Dios adda idi kencuana.

39 Ket dacami dagiti sacsi cadagiti amin nga inar-aramidna iti daga dagiti Judio, ken idiay Jerusalem; isu a pinapatayda ken imbitinda iti cayo:

40 Isu pinagungar ti Dios iti maicatlo nga aldaw, ken imparangarangna iti napanayag;

41 Saan nga iti amin nga tattao, no di ket dagiti sacsi idi a pinili ti Dios, uray dacami, a nakipangan ken nakiinum kencuana calpasan ti panagungarna cadagiti natay.

42 Ket imbilinna cadacami a mangasabacami cadagiti tattao, ken mangsacsi nga isu ti dinutocan ti Dios nga Ocom dagiti nabiag ken natay.

43 Isu a patalgedan dagiti amin a mammadto, a gapu iti naganna siasinoman a mamati kencuana ket awatennanto ti pannacaiccat dagiti basbasolna.

44 ś Idi a sasaoen pay laeng ni Pedro dagitoy a sasao, ti Espiritu Santo bimmaba cadacuada cadagidi amin nga nagdengngeg ti sao.

45 Ket dagidi nacugit a namati nagsiddaawda la unay, dagidi immay a nakicuyog ken Pedro, gapu ta cadagiti met Gentil ket naiburay met cadacuada iti parabur ti Espiritu Santo.

46 Ta nangngegda ida nga agsasao cadagiti nadumaduma a pagsasao, ken intantan-ocda ti Dios. Idin simmungbat ni Pedro,

47 Mabalin ti siasinoman a tao ti manglapped iti danum, tapno dagitoy saanda a mabautizaran, dagitoy nga immawat iti Espiritu Santo a cas met cadatayo?

48 Ket binilinna ida a mabautizaranda iti nagan ti Apo. Idin kiniddawda kencuana nga agbati pay coma iti sumagmamano nga aldaw.

CHAPTER 11

1 Ket dagidi apostol ken dagidi cacabsat nga adda idiay Judea nangegda a dagiti Gentil inawatda met ti sao ti Dios.

2 Ket idi simmang-at ni Pedro sadi Jerusalem, dagidi nacugit ket nakisubangda kencuana,

3 A cunkunada, Napanca cadagiti tao a saan a nacugit, ket nakipanganca cadacuada.

4 Ngem ni Pedro rinuggianna a sinimpuon, ket impalawagna cadacuada iti naurnos, a kunana,

5 Addaac idi idiay ili ti Joppe nga agcarcararag: iti pannacaimayengco nakitac ti maysa a parparmata, Maysa nga damili a bumabbaba, a casla maysa idi a dackel a lupot, a naibaba nanipud langit cadagiti uppat a pingirna; ket immay agingga caniac:

6 Isu nga idi minatmatac, nalasinco, ket nakitac dagiti nagsaca ti uppat nga animal iti daga, ken an-animal nga atap, ken agcarcarayam, ken tumatayab ti tangatang.

7 Ket nangngegco ti maysa a timec a nagcuna caniac, Tumacderca, Pedro; pumartica ket agsidaca.

8 Ngem kinunac, Saan, Apo: ta uray caano awan pay ti narugit wenno di nadalus a simrec itoy ngiwatco.

9 Ngem ti timec simmungbat manen caniac manipud langit, Ti dinalusan ti Dios, dica naganen a narugit.

10 Ket daytoy naaramid a namitlo: ket naunosda amin a naipangato manen sadi langit.

11 Ket, adtoy, naigiddato nga nagtacder dagiti tallo a tattao nga immay iti sangoanan ti balay nga ayanco idi, a naibaon caniac nanipud Cesarea.

12 Ket ti Espiritu kunana a makicuyogac cadacuada, nga awan duadua. Ket immay pay ti innem a cacabsat a nanguyog caniac, ket simreccami iti balay di lalaki:

13 Ket sinaritana cadacami no casano ti pannacakitana iti angel idiay uneg ti balayna, a nagtacder ket kinunana kencuana, Mangibaonca dagiti tattao idiay Joppe, ket paayabam ni Simon, a napanaganan ti Pedro;

14 Isu saoennanto kenca dagiti sasao, tapno sica ken ti amin a balaymo maisalacanto.

15 Ket idi a rinuggiacon ti nagsao, ti Espiritu Santo bimmaba cadacuada, a cas met cadatayo idi damo.

16 Ket idin nalagipco daydi sao ti Apo, cas kinunana, Ni Juan kinapudnona a nangbautizar iti danum; ngem dacayo mabautizarancayto iti Espiritu Santo.

17 No ngarud ti Dios intedna ti sagut a cas capadpada ti intedna cadatayo, nga mamati ken Apo Jesus Cristo; asinoac cadi, a macabalin coma a mangpawil iti Dios?

18 Ket idi nangngegda dagitoy a banbanag, nagulimecda, ket intan-ocda ti Dios, a kunada, No casta ngarud ti Dios ket intedna met cadagiti Gentil ti panagbabawi a pacabiagan.

19 ś Dagiti ngarud naiwaraswaras gapu ti pannacaidadanes nga napataud gapu ken Esteban namagpagnada agingga idiay Fenicia, ken Chipre, ken Antioquia, a incascasabada ti sao cadagiti laeng Judio.

20 Ket dadduma cadacuada a lallaki a taga Chipre ken Cirene, nga, idi immayda idiay Antioquia, nagsaoda met cadagiti Griego, ket incascasabada ni Apo Jesus.

21 Ket ti ima ti Apo adda cadacuada: ket dackel a bilang dagiti namati, ken nagsubli iti Apo.

22 ś Ket dagitoy a damdamag ket naammoan ti iglesia idiay Jerusalem: ket imbaonda ni Bernabe, tapno mapan coma uray iti cas caadayuna idiay Antioquia.

23 Isu, nga idi nacagteng, ken nakitana ti parabur ti Dios, nagrag-o, ket binagbagaanna ida amin, tapno babaen ti natalged a puso agtalinaedda coma iti Apo.

24 Ta isu ket maysa nga lalaki a naimbag, ken napno iti Espiritu Santo ken ti pammati: ket adu nga tattao iti nainayon iti Apo.

25 Idin napan ni Bernabe idiay Tarso, tapno sapulenna ni Saulo:

26 Ket idi a nasaracanna, impanna idiay Antioquia. Ket calpasanna, iti bayat ti maysa a tawen ket nakitiponda iti iglesia, ken sinursuroanda dagiti adu a tattao. Ket dagiti adalan naawaganda idi iti Cristiano ket nangrugi daytoy idiay Antioquia.

27 ś Ket cadagidi nga al-aldaw immay dagiti mammadto nanipud Jerusalem inggana idiay Antioquia.

28 Ket timmacder ti maysa cadacuada a managan Agabo, ket impaca-ammona gapu iti Espiritu nga addanto maysa a dackel a bisin iti amin a lubong: isu a naaramid cadagidi aldaw ni Claudio Cesar.

29 Idin dagidi adalan, sagtunggal maysa a cas iti cabaelanna, pinanggepda iti mangipaw-it ti tulong cadagidi cacabsat nga agnaed idi sadi Judea:

30 Isu met ti inaramidda, ket impaw-itda cadagidi panglacayen babaen iti im-ima da Bernabe ken Saulo.

CAPITULO 12

1 Itan a tiempo ket ni ari Herodes inyunnatna dagiti imana tapno ranggasanna cadagiti dadduma iti iglesia.

2 Ket pinatayna ni Santiago a cabsat ni Juan babaen iti campilan.

3 Ket idi nakitana a naay-ayo dagidi Judio, intuloyna a tiniliw met ni Pedro. (Ket isu idi dagiti aldaw ti tinapay nga awan levadurana.)

4 Ket idi a natiliwna, impupocna iti pagbaludan, ket inyawatna iti uppat a sagpapat a soldado nga agbantay kencuana; a cayatna nga isaclang no malpas ti fiesta ti Ister cadagiti umili.

5 Ni Pedro ngarud ket adda a naipupoc iti pagbaludan: ngem ti iglesia kinararaganda iti Dios ti di agsarday a maipuon kencuana.

6 Ket idi alaen coman ni Herodes, daydi met laeng a rabii ni Pedro matmaturog a nagtengngaan dagiti dua a soldado, a dua ti cawarna: ket dagidi guardia addada iti sangoanan ti ruangan tapno bantayanda ti pagbaludan.

7 Ket, adtoy, ti angel ti Apo immay ti dennana, ket maysa a silaw linawaganna ti pagbaludan: ket tinugkicna ti bacrang ni Pedro, ken binangonna, a kunana, Tumacderca a daras. Ket dagidi cawarna nagtinnagda cadagidi imana.

8 Ket kinuna kencuana ti angel, Agbarikesca, ket igalutmo dagiti pallocam. Ket casta ti inaramidna. Ket kinunana kencuana, Agcawesca, ket surotennac.

9 Ket isu rimmuar, ken simmurot kencuana; ket dina impagarup a napudno daydi ar-aramiden ti angel; no di ket impapanna a nacakita ti maysa a parparmata.

10 Ket idi a nalabasanda ti umuna ken maicaddua nga agbanbantay, dimtengda iti ruangan a landoc nga agturong iti ili; a naglucat nga is-isu cadacuada: ket idi a rimmuarda, nagnada iti maysa a dalan; ket idin daydi angel simmina kencuana.

11 Ket ni Pedro idi a nabigbigna ti casasaadna, kinunana, Ita mapnecac a pudno, a ti Apo imbaonna ti angelna, ket insalacannac iti ima ni Herodes, ken iti amin nga inanamaen dagiti tattao a Judio.

12 Ket idi apaman a naawatanna, napan iti balay ni Maria nga ina ni Juan, a napanaganan ti Marcos: isu nga ayan dagiti adu a naurnong nga agcarcararag.

13 Ket ni Pedro tinuctocna ti ridaw iti ruangan, ket maysa a balasang immayna dinengeg, a managan Rode.

14 Ket idi a nailasinna ti timec ni Pedro, dina linuctan ti ruangan gapu ti ragsacna, no di ket timmaray idiay uneg, ket impadamagna a ni Pedro agtactacder iti sangoanan ti ruangan.

15 Kinunada kencuana, Mauyongca. Ket isu impanecnecna a casta ti pudno. Ngem kinunada, Isu ti angelna.

16 Ngem ni Pedro intuloyna ti nagtuctoc: ket idi linucatanda ti ruangan, nakitada, ket nagmalmalangada.

17 Ngem isu, idi a sininiasanna ida iti imana nga agulimecda, sinaona cadacuada no casano ti panangala kencuana ti Apo iti pagbaludan. Ket kinunana, Ipacaammoyo daytoy ken Santiago, ken cadagiti cacabsat. Ket pimmanaw, ket napan iti sabali a disso.

18 Idi a bimmigat, dackel a riri ti napataud cadagidi soldado, no ania ti naaramid ken Pedro.

19 Ket ni Herodes idi sinapulna, ket dina nasaracan, pinalutputna dagidi agbanbantay, ket pinaipanna ida ken patay. Ket simmalog nanipud Judea agingga iti Cesarea, ket nagnaed sadiay.

20 ś Ket ni Herodes silulucsaw unay cadagiti taga Tiro ken cadagiti taga Sidon: ngem nagtitimpuyogda a napan kencuana, ket idi a ginayyemda ni Blasto a mapagtalcan iti balay ti ari, dinawatda ti cappia; ta dagiti il-ilida mataraonanda cadagidi dagdaga ti ari.

21 Ket iti maysa nga aldaw a natudingan ni Herodes, nagcawes iti naarian a pagan-anay, ket timmugaw iti tronona, ket nagbitla cadacuada.

22 Ket dagiti umili indir-ida, a kunada, Daytoy timec ti maysa a dios, ket saan a tao.

23 Ket dagus nga kinabil ti angel ti Apo, gapu ta saanna nga inted ti Dios ti kinadayag: ket kinnan dagiti igges, ken natay isuna.

24 ś Ngem ti sao ti Apo ket rimmang-ay ken immadu.

25 Ket da Bernabe ken Saulo nagsublida nanipud Jerusalem, idi nalpasdan iti nacaibaonanda, ket incuyogda ni Juan, a napanaganan iti Marcos.

CAPITULO 13

1 Ket adda idi idiay iglesia sadi Antioquia dagiti mammadto ken dagiti mannursuro; da Bernabe, ken Simon a managan Niger, ken ni Lucio a taga Cirine, ken ni Manahen, a kinatagibian ni Herodes a tetrarca, ken ni Saulo.

2 Ket idi nga agdaydayawda iti Apo, ken agay-ayunarda, ti Espiritu Santo kunana, Ilasinyo da Bernabe ken Saulo a maipaay ti aramid a nangayabac caniada.

3 Ket idi nalpasda a nagayunar ken nagcararag, ken impatayda dagiti im-imada caniada, pinalubosanda ida.

4 ś Gapuna, idinto nga imbaon ida ti Espiritu Santo, simmalogda idiay Seleucia; ket nanipud idiay naglayagda a napan idiay Chipre.

5 Ket idi addada idiay Salamina, incascasabada ti sao ti Dios cadagidi sinagoga dagiti Judio: ket adda met ni Juan a tumultulong cadacuada.

6 Ket idi a nalasatda ti amin a puro agingga idiay Pafo, nasaracanda ti maysa a tao a managsalamangca, saan a pudno a mammadto, Judio, a managan Bar-jesus:

7 Isu caddua ti gobernador ti ili, ni Sergio Palo, lalaki a manakem; daytoy inayabanna da Bernabe ken Saulo, ket tinarigagayanna a denggen ti sao ti Dios.

8 Ngem ni Elimas a managsalamangca (ta castoy ti caipapanan ti naganna) sinupringna ida, ket sinapsapulna nga iyadayu di gobernador iti pammati.

9 Ngem ni Saulo, (a managan met ti Pablo,) a sipupunno iti Espiritu Santo, ket minatmatanna isuna,

10 Ket kinunana, O napno ti amin nga ulbod ken amin a kinadakes, anac ti diablo, cabusor iti amin nga kinalinteg, dicanto umingga nga mangilkillo cadagiti nalinteg a dalan ti Apo?

11 Ket ita, adtoy, ti ima ti Apo agdisso kenca, ket mabulseccanto, nga dicanto makita ti init iti sumagmamano nga aldaw. Ket naigiddato a kinullaapan ti sipnget; ket napan a nagar-aricap a nagsapsapul ti mangibin kencuana.

12 Idin daydi gobernador, idi nakitana ti naaramid, namati, a sisisiddaaw iti sursuro ti Apo.

13 Ket idi da Pablo ken dagiti cadduana naglayagda nanipud Pafo, dimtengda idiay Perge ti Pamfilia: ket ni Juan simmina cadacuada ket nagsubli idiay Jerusalem.

14 ś Ngem idi pimmanawda nanipud Perge, dimtengda idiay Antioquia ti Pisidia, ket simrecda iti sinagoga iti aldaw a panaginana, ket nagtugawda.

15 Ket calpasan ti pannacabasa ti linteg ken dagiti mammadto dagiti turayen ti sinagoga nangibaonda cadacuada, a kunada, Lallaki ken cacabsat, no adda cadacayo sao a pammagbaga cadagiti umili, agsaocayo.

16 Idin ni Pablo timmacder, ket idi a sininiasanna ida iti imana kunana, Lallaki nga Israelitas, ken dacayo nga agbuteng iti Dios, dumngegcayo.

17 Ti Dios daytoy ili nga Israel pinilina dagiti ammatayo, ket intan-ocna ti ili idi nagtaengda a gangannaet idiay daga ti Egipto, ket iti nabileg a tackiagna inruarna ida idiay.

18 Ket iti bayat ti aguppat nga pulo a tawen pinalubosanna ida cadagiti ug-ugalida idiay let-ang.

19 Ket idi a rinebbecna dagiti pito a nacion idiay daga ti Canaan, biningayna cadacuada nga impatawid ti daga.

20 Ket idi calpasan dagitoy iniccanna ida iti oc-ocom iti aguppat a gasut ket lima pulo a tawen, agingga ken Samuel a mammadto.

21 Ket calpasanna tinarigagayanda ti ari: ket inted ti Dios cadacuada ni Saul anac ni Kis, lalaki iti caputotan ni Benjamin, iti bayat ti uppat a pulo a tawen.

22 Ket idi nga iniccatna isuna, binangonna cadacuada ni David nga arida; nga iniccanna met ti pangpanecnec, a kinunana, Nasaracac ni David nga anac ni Jesse, tao nga sumurot iti pusoc, isu a mangaramidto iti isuamin nga pagayatac.

23 Iti caputotan daytoy a tao ti Dios a cas incarina imbangonanna ti Israel ti Manangisalacan, isu ni Jesus:

24 Isu nga incascasaba ni Juan nga inpacpacauna ti pammautizar ti panagbabawi iti isuamin nga umili ti Israel idi saan pay nga dimteng.

25 Ket idi madama ni Juan a turturposenna ti nacaibaonanna, kinunana, Asinoac iti panangipapanyo? Saan a siac daydi. Ngem, adtoy, umay sumaruno caniac ti maysa, a diac maicari a mangwarwar cadagiti sapatos dagiti sacsacana.

26 Lallaki ken cacabsat, annac ti caputotan ni Abraham, ken cadacayo nga agbuteng iti Dios, cadacayo iti pacaibaonan ti sao daytoy a pannacaisalacan.

27 Ta dagidi agnaed idiay Jerusalem, ken dagidi turayenda, gapu ta isu dida nailasin, ken dagiti timec dagiti mammadto nga mabasa iti tunggal aldaw a panaginana, tinungpalda iti panangdusada kencuana.

28 Numan pay awan ti nasaracanda a gapu tapno mapapatay, dinawatda latta ken Pilato nga mapapatay.

29 Ket idi a natungpal dagiti isuamin nga banag a naisuraten iti maipapan kencuana, isu imbabada idi cayo, ket incabilda iti tanem.

30 Ngem ti Dios pinagungarna isuna cadagiti natay:

31 Ket nakitada iti adu nga aldaw dagidi naicuyog kencuana a simmang-at nanipud Galilea agingga iti Jerusalem, nga isuda ita dagiti sacsina cadagiti umili.

32 Ket ipaca-ammomi cadacayo dagiti naimbag a damdamag, daydi cari a naaramid cadagidi ammatayo,

33 Ti Dios tinungpalna cadagiti annactayo, a pinagungarna manen ni Jesus; a cas met iti naisuraten iti maicaddua a salmo, Sica ti Anacco, pinutotca itoy nga aldaw.

34 Ket no maipapan iti panangpagungarna kencuana cadagiti natay, tapno uray caano saanen nga agrupsa, castoy ti kinunana, Itdecto cadacayo dagiti awan panagduduana a pananga-asi ken David.

35 Ta kunana met iti sabali a salmo, Dicanto ipalubos a Ti Santom mapadasna ti agrupsa.

36 Ta ni David, calpasan ti panagservina ti bucodna a tiempo babaen iti pagayatan ti Dios, naturog, ket naitipon cadagidi ammana, ket napadasna ti nagrupsa:

37 Ngem isu, daydi a pinagungar ti Dios, saanna nga napadasan ti nagrupsa.

38 ś Ammoenyo ngarud, lallaki ken cacabsat, a maipuon iti nagan daytoy a tao maicasaba cadacayo ti pannacapacawan dagiti basbasol:

39 Gapu kencuana dagiti amin nga mamati ket mapalinteg cadagiti isuamin a banbanag, a dicayo nacapalintegan babaen cadagiti linteg ni Moises.

40 Agalluadcayo ngarud, di la ket ta umay cadacayo, dagiti sinao dagiti mammadto;

41 Adtoy, dacayo a managuyaw, ket agsiddaawcayo, ket mapucawcayo: ta aramidec iti maysa nga aramid cadagiti aldawyo, aramid a diyo patien uray caanoman, uray pay maysa a tao ti mangipacaammo cadacayo.

42 Ket idi rimmuar dagiti Judio idiay sinagoga, dagiti Gentiles dinawatda nga dagitoy a sasao maicasaba coma cadacuada iti sumuno nga aldaw a panaginana.

43 Ket idi a nagsisina ti gimong, adu dagidi Judio ken dagidi nasingpet a napasurot simmurotda cada Pablo ken Barnabe: isuda, a nakisao cadacuada, ket binagbagaanda ida nga agtultuloyda iti parabur ti Dios.

44 ś Ket iti sumuno nga aldaw a panaginana immay ti nganngani amin nga umili a nagdengeg ti sao ti Dios.

45 Ngem dagiti Judio idi nakitada dagiti adu a tattao, napnoda iti imun, ket sinupringda dagiti banbanag a sinao ni Pablo, ket nakisinnuppiatda ken nagtabbaawda.

46 Ket da Pablo ken Bernabe sibibilegda, ket kinunada, Masapul a ti sao ti Dios maipalawag coma nga umun-una cadacayo: ngem iyantangay dicayo mangicancano, ipatoyo a dicayo maicari iti biag nga agnanayon, adtoy, incami ngarud cadagiti Gentil.

47 Ta casta ti imbilin cadacami ti Apo, kinunana, Incabilca a maysa a silaw dagiti Gentil, tapno sica ti pacaisalacanan agingga dagiti ungto ti daga.

48 Idi nangeg dagiti Gentil daytoy, nagragsacda, ket indaydayawda ti sao ti Dios: ket amin dagidi natudingan iti biag nga agnanayon namatida.

49 Ket ti sao ti Apo nagdinamag cadagiti isuamin a beddeng.

50 Ngem dagiti Judio sinulbogda dagidi natulnog ken naindayawan a babbai, ken dagidi panguloen ti ili, ket dinuroganda ida a mangidadanes cada Pablo ken Barnabe, ket pinagtalawda ida cadagiti beddengda.

51 Ngem pinampagda ti tapoc dagiti sacsacada a maibusor cadacuada, ket napanda idiay Iconio.

52 Ket dagidi adalan napnoda iti rag-o, ken iti Espiritu Santo.

CAPITULO 14

1 Ket napasamac idiay Iconio, a nagcuyogda a simrec iti sinagoga dagiti Judio, ket nagsaoda, ket iti nagbanaganna namati dagiti adu unay a Judio ken Griego.

2 Ngem dagidi Judio a di namati riniribucda dagiti Gentil, ket pinadakesda dagiti pampanunotda a bumusor cadagidi cacabsat.

3 Nagbayagda ngarud ti adu nga aldaw a nagsasao a sitatalgaed iti Apo, a nangpanecnec iti sao ti paraburna, nga impalubosna a dagiti im-imada inaramidda dagiti datdatlag ken pagsidsiddaawan.

4 Ngem nagcaddua dagiti tattao iti ili: ket dagiti dadduma nakitimpuyogda cadagidi Judio, ngem dagidi sabali nakitimpuyogda cadagiti apostol.

5 Ket idi a dumuclos coma dagidi Gentil, ken dagidi met Judio agraman dagiti panguloenda, a mangranggas cadacuada, ken mangubor cadacuada,

6 Nadlawda daytoy, ket napanda naglemmeng idiay Listra ken Derbe, ken cadagiti il-ili ti Licaonia, ken cadagiti dagdaga a cabangibang iti aglawlaw:

7 Ket idiay incascasabada ti evangelio.

8 ś Ket agtugtugaw idi ti maysa a tao idiay Listra, a nacapuy dagiti sacsacana, pilay nanipud idi nayanac, nga dipay pulos nagna uray caano:

9 Daytoy nangngegna ni Pablo nga agsasao: isu nga idi minatmatanna, ket idi makitana nga adda pammatina a maagasan,

10 Kinunana a nagpuccaw, Tumacderca nga nalinteg cadagiti sacsacam. Ket limmagto ket nagna.

11 Ket dagidi adu a tao idi nakitada ti inaramid ni Pablo, impigsada ti timecda, a nagcuna iti pagsasao idiay Licaonia, Dagiti dios bimmabada cadatayo a casla tattao.

12 Ket inawaganda ni Bernabe, ti Jupiter; ket ni Pablo, Mercurio, ta isu idi ti nangnangruna a agsasao.

13 Ket daydi padi ni Jupiter, adda idi iti sangoanan ti ili, nangyeg cadagiti toro ken balangat iti sangoanan dagiti ruangan, ket cayatna coma ti mangidaton agraman cadagiti adu a tao.

14 Ket idi dagiti apostol, da Bernabe ken Pablo, nangegda daytoy, pinigisda dagiti pagan-anayda, ket simmarangetda cadagiti tattao, a nagpucpuccawda,

15 Ket cunkunada, Lallaki, apayapay aramidenyo dagitoy? Tattao cami met a cas iti kinataoyo, ket incasabami cadacayo tapno manipud cadagitoy kinaubbaw a banag agsublicayo coma iti Dios a sibibiag, a nagaramid iti langit, ken daga, ken ti taaw, ken ti isuamin nga adda cadacuada:

16 Isu a cadagiti caputotan a limmabas impalubosna cadagiti amin a nacion a nagnada cadagiti daldalanda.

17 Nupay casta saanna a binaybay-an nga awan macasacsi kencuana, a nagaramid ti naimbag, ken iniccannatayo iti tudo manipud langit, ken nabunga a tiemtiempo, a pinunnona dagiti puspusotayo ti taraon ken ragsac.

18 Ket uray pay cadagitoy a sasao nagistayan dida nabalinan a pinasardeng dagidi adu a tao, iti panangigay-atda ti daton cadacuada.

19 ś Idin dimteng dagiti Judio a taga Antioquia ken Iconio, ket idi a sinulbogda dagiti adu a tao, inuborda ni Pablo, ket ginuyudguyodda nga inruar iti ili, nga impapanda nga isu ket natayen.

20 Ngem, idi nga linicmut dagidi adalan, timmacder, ket simrec iti ili: ket iti cabigatanna napan agraman ken Bernabe idiay Derbe.

21 Ket idi a naicascasabada ti evangelio iti daydi nga ili, ken nacaisursuroda cadagiti adu nga adalan, nagsublida idiay Listra, ken Iconio, ken Antioquia,

22 A pinatibkerda dagiti cararrua dagiti adalan, a binagbagaanda ida nga agtalinaedda iti pammati, ket kinunada a masapul a lasatentayo dagiti adu a rigrigat iti iseserrectayo iti pagarian ti Dios.

23 Ket iti calpasan ti panangtudingda cadagiti panglacayen a maipaay iti tunggal iglesia, ket iti calpasan iti panagcararagda a napacuyogan cadagiti panagayunar, intalecda ida iti Apo, isu nga pinatida.

24 Ket calpasanna iti ilalabasda idiay Pisidia, dimtengda sadiay Pampilia.

25 Ket iti calpasan ti panangicascasabada iti sao idiay Perge, simmalogda idiay Atalia:

26 Ket nanipud sadiay naglayagda a napan idiay Antioquia, isu a nacaidatonanda iti parabur ti Dios a maipaay iti aramid a tinurposda.

27 Ket idi a nacagtengda, ken naurnongda ti iglesia, sinaritada dagiti amin a banag nga inaramid ti Dios nga panangaramatna cadacuada, ken no casano ti pananglucatna ti ruangan ti pammati cadagiti Gentil.

28 Ket idiay nakipagnaedda iti nabayag a tiempo cadagidi adalan.

CAPITULO 15

1 Ket adda tattao a naggapu idiay Judea ket insuroda dagiti cacabsat, a kinunada, No dicayo pacugit a cas iti pagalagadan ni Moises, saanyo a mabalin ti maisalacan.

2 Idi napataud ti suppiat ken ringgor a napinget cada Pablo ken Bernabe ken cadagitoy, pinilida da Pablo ken Bernabe, ken dagiti dadduma cadacuada, tapno mapanda idiay Jerusalem cadagiti apostol ken cadagiti lallacay tapno maiyumanda daytoy a suppiat.

3 Idi ngarud nga napalubosan idan iti iglesia, limmabasda idiay Fenicia ken Samaria, a sinarsaritada ti panagbalbaliw dagiti Gentil: ken gapu iti daytoy rimsua iti dackel a ragsac cadagiti amin a cacabsat.

4 Ket idi dimtengda idiay Jerusalem, inawat ida iti iglesia, ken dagiti apostol ken dagiti lallacay, ket sinaritada dagiti amin a banbanag nga inaramid ti Dios babaen ti pannacaaramatda.

5 Ngem idin ket timmacder dagiti dadduma nga pasurot dagiti Fariseo a namati, a nagcuna, Masapul nga cugiten ida, ken ibilin cadacuada nga tungpalenda iti linteg ni Moises.

6 ś Ket naggu-urnong dagiti apostol ken dagiti lallacay tapno adalenda daytoy a banag.

7 Ket idi a nabangon ti dackel a suppiat, timmacder ni Pedro, ket kinunana cadacuada, Lallaki ken cacabsat, ammoyo a cadagiti napalabas nga aldaw ti Dios pinilina cadatayo, a dagiti Gentil denggenda iti ngiwatco ti sao ti evangelio, ken tapno mamatida.

8 Ket ti Dios, nga ammona dagiti puspuso, pinanecnecanna ida, nga intedna met cadacuada ti Espiritu Santo, a cas inaramidna met cadatayo;

9 Ket awan ti pacaidumdumaan nga inaramidna maipapan cadatayo ken cadacuada, ket ginugoranna dagiti puspusoda iti pammati.

10 Ita ngarud apayapay suutenyo ti Dios, nga icabilyo ti sangol ti teltel dagiti adalan, nga uray dagiti ammatayo ken uray datayo saantayo a nabalinan nga inawit?

11 Ngem patientayo nga gapu iti parabur ni Apo Jesus Cristo maisalacantayo, a cas met cadacuada.

12 ś Idin amin dagidi adu a tao nagulimecda, ket dinengegda ni Bernabe ken Pablo, a nangisarsarita idi cadagidi amin a datdatlag ken pagilasinan nga inaramid ti Dios cadagiti Gentil babaen ti pannacaaramatda.

13 ś Ket iti calpasan ti panagulimecda, ni Santiago simmungbat, a kunana, Lallaki a cacabsat, denggendac:

14 Ni Simon sinaritana no casano ti panangrugi ti Dios a nangsarungcar cadagiti Gentil, tapno mangala cadacuada ti tattao a maipaay iti naganna.

15 Ket mayannugot itoy dagiti sao dagiti mammadto; a cas iti naisurat,

16 Iti calpasan dagitoy agsubliacto, ket bangonecto manen ti tabernaculo ni David, nga adda a natuangen; ken bangonecto manen dagiti paderna a nadadael, ken patacderecto:

17 Tapno dagiti natda pay a tattao sapulenda ti Apo, ken amin dagiti Gentiles, nga naawagan iti naganco, cuna ti Apo, isu nga akin-aramid amin dagitoy.

18 Ammo ti Apo iti amin nga aramidna nanipud pay idi pangruggian iti lubong.

19 Gapuna iti panangipatoc ket, a ditayo coma riribuken idan, manipud cadagiti Gentil nga nagsubli iti Dios:

20 No di ket isurattayo cadacuada, nga umadayuda cadagiti daton a narugitan cadagiti didiosen, ken iti pannakicamalala, ken iti animal a nabeckel, ken iti dara.

21 Ta dagiti sursuro ni Moises nanipud cadagidi caputotan nga immun-una ket adda a maicascasaba iti tunggal ili, ket maibasada cadagiti sinagoga iti tunggal aldaw a panaginana.

22 Idin napanunot dagiti apostol ken dagiti lallacay, agraman ti amin nga iglesia, a mangpilida cadagiti lallaki nga ibaonda a mangcuyog cada Pablo ken Bernabe a mapan Antioquia; nga isu da Judas a napanaganan ti Barsabas, ken ni Silas, panguloen a lallaki cadagidi cacabsat:

23 Ket insuratda daytoy babaen ti pannacaaramatda; Dacami nga apostol ken panglacayen ken cacabsat cablaawanmi dagiti cacabsat a nagtaud cadagiti Gentil sadi Antioquia ken Siria ken Silicia:

24 Agsipud ta nangngegmi, a dagiti sumagmamano a tattao a naggapu cadacami pinaglagawdacayo cadagiti sasao, a riniribucda dagiti cararruayo, a kinunada, Masapulyo ti macugit, ken tungpalen ti linteg: isuda a dicam pulos binilin:

25 Napanunotmi ngarud a naimbag cadatayo, idi natiponcami a sangcamaysa, ti mangibaon cadacayo dagiti napili a lallaki nga mangcuyog cada ay-ayatenmi a Bernabe ken Pablo.

26 Lallaki nga insaldada dagiti biagda gapu iti nagan ni Apotayo a Jesus Cristo.

27 Imbaonmi ngarud da Judas ken Silas, a mangibaganto cadacayo gapu iti panangisaoda met laeng iti daytoy a banag.

28 Ta maipagarup a naimbag iti Espiritu Santo, ken cadacami, ti di mangipabaclay cadacayo iti dacdackel nga awit ngem cadagitoy casapulan a banbanag;

29 Isu nga adaywanyo dagiti banag a naidaton cadagiti didiosen, ken ti dara, ken ti animal a nabeckel, ken ti pannakicamalala: ket no agalluadcayto cadagitoy, naimbagto ti aramidenyo. Sapay coma ta naimbagcayo amin.

30 Idi nga naibaondan, simmalogda idiay Antioquia: ket idi nga inurnongda dagiti adu nga tattao, intedda iti surat:

31 Ket idi nga nabasadan, nagragsacda gapu iti pannacaliwliwada.

32 Ket ni Judas ken ni Silas, idinto a mammadtoda met, binagbagaanda dagidi cacabsat iti adu nga sasao, ken pinasinkedanda ida.

33 Ket idi napalabasdan ti sumagmamano nga aldaw, pinalubosan ida a sitatalna dagiti cacabsat tapno agsublida cadagiti apostol.

34 Ngem naay-ayo ni Silas nga agbati pay laeng idiay.

35 Ket da Pablo ken Bernabe nagnaedda idiay Antioqiua, a nangisursuroda ken incascasabada ti sao ti Apo, agraman met dagiti adu a sabsabali a tattao.

36 ś Ket idi nalabes ti sumagmamano nga aldaw ni Pablo kinunana ken Bernabe, Agsublita manen ket sarungcaranta dagiti cacabsat iti tunggal ili a nangicascasabaanta ti sao ti Apo, ken kitaen no casano ti casasaadda.

37 Ket ni Bernabe cayatna coma nga icuyogda met cadacuada ni Juan, a managan ti Marcos.

38 Ngem ni Pablo pinagarupna a saan a naimbag nga icuyogda, daydi simmina cadacuada nanipud idiay Pamfilia, ken saan a nakitulong cadacuada iti trabaho.

39 Ket napataud cadacuada ti dackel a suppiat, a nagsinada a dua: ket ni Bernabe innalana ni Marcos, ket naglayag a nagturong sadi Chipre;

40 Ngem ni Pablo pinilina ni Silas, ket nagluasda, nga intalec dagiti cacabsat ida babaen iti parabur ti Apo.

41 Ket napan a simrec iti Siria ken Cilicia, a pinatalgedanna dagiti iglesia.

CAPITULO 16

1 Ket immay idiay Derbe ken Listra: ket, adtoy, adda idiay ti maysa nga adalan, a managan Timoteo, anac ti maysa a babai, a Judia, a namati; ngem ti amana ket taga Grecia:

2 Isu naimbag ti damagna cadagiti cacabsat idiay Listra ken Iconio.

3 Daytoy kinayat ni Pablo a sumurot kencuana; ket idi nga innalana kinugitna gapu cadagidi Judio nga adda cadagidiay a disso: ta ammoda amin a ni amana ket taga Grecia.

4 Ket idi lumabasda cadagiti il-ili, imbagada dagiti allagaden tapno salimetmetanda, nga imbaga dagidi apostol ken dagidi lallacay nga adda idiay Jerusalem.

5 Iti casta dagiti iglesia napabilegda iti pammati, ket immadu ti bilangda nga inaldaw.

6 Ket limmabasda iti Frigia ken ti daga ti Galacia, ket pinaritan ida ti Espiritu Santo nga icascasabada ti sao idiay Asia,

7 Ket idi dimtengda idiay Misia, ginayagayda ti napan diay Bitinia: ngem ti Espiritu saanna ida a pinalubosan.

8 Ket linabasanda ti Misia ket napanda idiay Troas.

9 Ket maysa a parmata nagparang ken Pablo ti rabii; Adda nagtacder a lalaki a taga Macedonia, a nagdawat kencuana, a kinunana, Umayca ditoy Macedonia, ken tulungannacami.

10 Ket idi nakitana daydi parparmata, dagus nga inagawaanmi ti napan idiay Macedonia, nga mapneccami a ti Apo inayabannacami a mangicasaba ti evangelio cadacuada.

11 Idi ngarud aglayagcami manipud idiay Troas, nagtaruscami sadi Samotracta, ket iti sumuno nga aldaw idiay Neapolis;

12 Ket nanipud idiay napancami idiay Filipos, isu ti cangronaan nga ili iti daydiay a beddeng ti Macedonia, ken maysa a daga nga iturayanna: ket naggiancami iti daytoy nga ili iti sumagmamano nga aldaw.

13 Ket iti aldaw ti panaginana rimmuarcami iti ruar ti ili iti igid ti maysa a carayan, isu nga impapanmi nga disso a pagcararaganda; ket timmugawcami, ket kinasaomi dagidi babbai nga immay.

14 śKet ti maysa a babai managan Lidia, managlaco ti pagan-anay a lienzo, taga ili ti Tiatra, ken agdaydayaw ti Dios, dinengegnacami: a ti pusona linuctan ti Apo, tapno denggenna dagiti sasaoen ni Pablo.

15 Ket idi a nabautizaran, agraman dagiti cabbalayna, nagdawat cadacami, a kunkunana, No impatoyo a managtalecac iti Apo, sumreccayo iti balayco, ket agdaguscayo. Ket impapilitna cadacami.

16 ś Ket naaramid nga, idi mapmapancami iti disso a pagcararagan, sinabatnacami ti maysa a balasang nga adda espirituna a mammadles, nga it-itedna cadagiti appona ti adu a masapulanna iti panagpadpadlesna:

17 Daytoy idi a simmurot iti licudan ni Pablo ken cadacami, nagpuccaw, a kunkunana, Dagitoy a tattao adipen ida ti Dios a cangatoan unay, isuda a nangipacaammo cadatayo ti dalan ti pannacaisalacan.

18 Ket daytoy inaramidna iti adu nga aldaw. Ngem ni Pablo, naglucsaw, ket sinangona a kinuna idi espiritu, Ibilinco kenca iti nagan ni Jesus Cristo rummuarca kencuana. Ket rimmuar idi met la nga oras.

19 ś Ket idi nakita dagiti appona a rimmuaren daydi inanama ti pagsapulanda, tiniliwda da Pablo ken Silas, ken ginuyodda ida idiay plaza ken cadagiti agtuturay,

20 Ket impanda ida cadagiti mangocom, a kunada, Dagitoy a tattao, idinto a Judioda, riribukenda unay ti ilitayo,

21 Ken isuroda dagiti ug-ugali, a di naincalintegan cadacami nga awaten, ken aramiden, gapu ta taga Romacami.

22 Ket dagiti adu a tao nagmaymaysada a simmupring cadacuada: ket dagiti mangocom pinigisda dagiti pagan-anayda, ket binilinda a masaplitda.

23 Ket idi nasaplitdan ida iti adu, impupocda ida iti pagbaludan, ket binilinda ti agbanbantay iti pagbaludan nga aywananna unay ida:

24 Isu, nga idi a naawatna daytoy a bilin, inserrecna ida iti caunegan ti pagbaludan, ket incabilna dagiti sacsacada iti tul-ong.

25 ś Ngem iti tengnga ti rabii nagcarcararag da Pablo ken Silas, ken nagcancantada ti panangidaydayaw iti Dios: ket dagidi adda a balud nangngegda ida.

26 Ket pagammoanen ta immay iti maysa a dackel nga gingined, a dagiti pamunganayan ti pagbaludan nagpigergerda: ket naigiddato a naglucat dagiti isuamin a ruangan, ket nawarwar dagidi galgalutda amin.

27 Ket ti agbanbantay iti pagbaludan nacariing, ken idi makitana a silulucat dagiti ruangan ti pagbaludan, inasotna ti campilanna, ket nganngani papatayenna ti bagina, ta ipappapanna a nagtalawen dagidi balud.

28 Ngem ni Pablo nagickis ti napigsa a timec, kunana, Dica ranggasan ta bagim: ta addacami amin ditoy.

29 Ket dimmawat ti pagsilawan, ken timmaray iti uneg, nga agpigpigerger, a nagrucob cadagiti sacsaca da Pablo ken Silas.

30 Ket innalana ida iti ruar, ket kinunana, Sirs, ania ti rebbengco nga aramiden tapno maisalacanac?

31 Ket kinunada, Mamatica ken Apo Jesus Cristo, ket maisalacanca, sica ken ti balaymo.

32 Ket impalawagda kencuana ti sao ti Apo, ken cadagidi amin nga adda iti balayna.

33 Ket idi nga innalana ida iti daydi met la nga horas ti rabii, binuggoanna dagidi saplitda; ket dagusda nga nabautizaran, isu ken amin dagidi cabbalayna.

34 Ket impanna ida iti balayna, ket insangoanna ida ti canen, ket nagragrag-o, a namati iti Dios agraman ti amin a balayna.

35 Ket idi bimmigaten, dagidi mangocom imbaonda dagiti policia, a nagcuna, Palubusanyo dagidi tattao.

36 Ket daydi agaywan ti pagbaludan impacaammona dagitoy a sao ken Pablo, Dagiti mangocom nagbaonda tapno maluc-atancayo: ita ngarud rummuarcayo, ket incayo a sitatalna.

37 Ngem kinuna cadacuada ni Pablo, Sinaplitdacami iti saclang ti amin a tao nga awan pannacasalaysaymi, idinto nga umilicami ti Roma, ket inpupocdacami iti pagbaludan; ket ita parruarendacami ti nalimed? saan la ketdi; no di ket isuda ti umay ken mangirruar cadacami.

38 Ket dagidi policia imbagada cadagidi mangocom dagitoy a sao: ket nagbutengda, idi nangngegda nga umilida ti Roma.

39 Ket immayda ken nagpacpacaasida cadacuada, ket inruarda ida, ken dinawatda nga pumanawda iti ili.

40 Rimmuarda ngarud iti pagbaludan, ket simrecda iti balay ni Lidia: ket idi a nakitada dagiti cacabsat, liniwliwada ida, ket calpasanna pimmanawda.

CAPITULO 17

1 Ket idi a linabasanda ti Amfipolis ken Apolonia, dimtengda idiay Tesalonica, isu nga ayan ti sinagoga dagiti Judio:

2 Ket ni Pablo, a cas ugalina, simrec cadacuada, ket cadagiti tallo nga aldaw a panaginana nakisupsuppiat cadacuada maipapan cadagiti sursurat,

3 Nga impalawagna ken imparangarangna, a masapul nga agsagaba ni Cristo, ken agungar cadagiti natay; ket daytoy Jesus, isu nga incascasabac cadacayo, isu ti Cristo.

4 Ket dagiti dadduma cadacuada namatida, ket nakitiponda cada Pablo ken Silas; ken dagiti nasingpet a Griego a dackel ti bilangda, ken babbai a natan-oc saan a bassit met ti bilangda.

5 ś Ngem dagidi Judio a saan nga namati, idi nga nagimunda, nangalada cadagiti dakes a tattao cadagiti plaza, ket nangurnongda cadagiti tattao, ket riniribucda ti ili, ket idi a rinautda ti balay ni Jason, inagawaanda ida nga ipan coma cadagiti tattao.

6 Ket idi a dida nasaracan ida, ginuyodguyodda ni Jason ken dadduma a cacabsat iti sangoanan dagiti agturay ti ili, nga iyic-ickisda, Dagitoy a mangriribuc a balictadenda iti lubong immayda met ditoy;

7 Isuda a pinagdagus ni Jason: ket amin dagitoy agar-aramidda iti maisalungasing cadagiti bilbilin ni Cesar, a cunkunada nga adda sabali nga ari, nga isu ni Jesus.

8 Ket riniribucda ti umili ken dagidi agturay ti ili, iti pannacangngegda cadagitoy a banbanag.

9 Ket idi nacaalada ti fianza cada Jason, ken dagidi dadduma, pinalubosanda ida.

10 ś Ket dagus a dagidi cacabsat imbaonda da Pablo ken Silas iti rabii idiay Berea: ket idi nacagtengda idiay simrecda iti sinagoga dagiti Judio.

11 Dagitoy ket natactacnengda ngem dagiti adda idiay Tesalonica, ta inawatda ti sao a sisasagana unay ti nakemda, ken inaldaw a sinucsukimatda dagiti sursurat, no pudno met laeng dagitoy a banbanag.

12 Iti casta namati dagiti adu cadacuada; cadagiti babbai a natan-oc a taga Grecia, ken dagiti lallaki, saan a bassit.

13 Ngem idi a naammoan dagidi Judio sadi Tesalonica nga idiay pay Berea ket icascasaba ni Pablo ti sao ti Dios, napanda met idiay, ken riniribucda dagiti tattao.

14 Ket dagus nga imbaon dagidi cacabsat ni Pablo a cas mapan iti taaw: ngem da Silas ken Timoteo nagbatida pay laeng sadiay.

15 Ken dagidi nanguyog ken Pablo impanda idiay Atenas: ket nangipaawat iti bilin a mapan ken Silas ken Timoteo tapno umayda coma kencuana iti cadarasan a pamuspusan, isu ngarud a nagluasda.

16 śKet bayat ti panagur-uray ni Pablo cadacuada idiay Atenas, daydi espirituna maririboc, iti panagbuybuyana iti ili a naited a sipupunno cadagiti didiosen.

17 Gapuna nakisupsuppiat idiay sinagoga cadagidi Judio, ken cadagidi nasingpet a tattao, ken inaldaw a nakisuppiat cadagidi nacasarac kencuana iti plaza.

18 Ket dadduma met cadagiti filosofo nga Epicureo, ken Estoico, nakisupsuppiatda kencuana. Ket dagiti dadduma kinunada, Anianto ti saoen daytoy a salawasaw? ket dadduma kunada met, Casla maysa a manangicasaba cadagiti gangannaet a didiosen: ta incascasabana cadacuada ni Jesus, ken ti panagungar.

19 Ket isu innalada, ken impanda iti Areopago, a cunkunada, Mabalin nga ammoenmi no ania daytoy a baro a sursuro, nga inca sasaoen?

20 Ta iyegmo cadagiti lapayagmi dagiti banag nga saanmi pay a nangnangngeg: cayatmi ngarud nga ammoen no ania ti cayatna a saoen daytoy.

21 (Ket amin a taga Atenas ken dagiti gangannaet nga agnaed idiay ket awan ti sabali a sangsangoenda, no di la agsao, wenno agdengngeg iti baro a banag.)

22 ś Ket timmacder ni Pablo iti tengnga idiay turod a Mars, ket kinunana, Lallaki a taga Atenas, makitac nga iti isuamin a banbanag ket managindadayawcayo unay.

23 Ta iti ilalabasco, ket nakitac dagiti raraemenyo, nasaracac ti maysa nga altar nga naisurat daytoy, MAIPAAY TI DI AMMO A DIOS. Dayta ngarud diyo ammo a raraemenyo, isu ti ipadamagco cadacayo.

24 Ti Dios a nangaramid iti lubong ken dagiti amin a banbanag nga adda kencuana, idinto nga isu ti Apo ti langit ken daga, ket saan nga agnaed cadagiti templo nga inaramid dagiti im-ima;

25 Ket di met pagrucbaban babaen cadagiti im-ima dagiti tattao, a casla ket adda aniaman a pacasapulanna, idinto nga isu ti mangted cadagiti isuamin nga biag, ken anges, ken dagiti amin a banbanag;

26 Ket inaramidna iti maymaysa a dara iti amin nga pagpagilian dagiti tattao tapno agnaedda iti amin a rabaw iti daga, ket intudingna ti panagsasaganad dagiti tiempo, ken dagiti beddeng iti pagtaenganda;

27 Tapno sapulenda coma iti Dios, bareng no ti panagricricnada, isu ket masaracanda, uray pay no adda iti saan nga adayu iti tunggal maysa cadatayo:

28 Ta kencuana agbiagtayo, ken aggunaytayo, ket mataginayon ti kinataotayo; a cas met dagiti dadduma a dumadallotyo ket kinunada, Ta caputotannatayo met.

29 Idinto ngarud a caputotannatayo ti Dios, ditayo rebbeng a pagarupen a ti Dios umasping iti balitoc, wenno iti pirac, wenno iti bato, a kinitikitan nga parnuay ti laing ken ti isip ti tao.

30 Dagitoy ngarud nga tiemtiempo iti kinacuneng ket pinalabas ti Dios ida; ngem ita ibilinna cadagiti amin a tattao cadagiti isuamin a disso nga agbabawida:

31 Agsipud ta intudingna iti maysa nga aldaw, a panangocomnanto a sililinteg iti lubong gapu iti daydiay lalaki a tinudinganna; a pinanecnecanna a sitatalged cadagiti isuamin a tattao, a pinagungarna cadagiti natay.

32 ś Ket idi nangngegdan ti maipapan iti panagungar dagiti natay, dagidi dadduma ket kinatcatawaanda: ken dagidi sabsabali kinunada, Denggendacanto pay manen no iti maipapan daytoy.

33 Ket iti casta rimmuar ni Pablo iti nagtengngaanda.

34 Numan pay casta dagidi dadduma a tao nakitiponda kencuana, ken namatida: ket nairaman cadagitoy ni Dionisio nga Areopago, ken maysa a babbai a managan Damaris, ken dadduma pay cadacuada.

CAPITULO 18

1 Idi napalabas dagitoy a banbanag ni Pablo pimmanaw idiay Atenas, ket napan idiay Corinto;

2 Ket nasaracanna ti maysa a Judio a managan Aquila, nayanac idiay Ponto, casangsangpetna a naggapu idiay Italia, ken ni Priscilla nga asawana; (ta ni Claudio ket imbilinna nga isuamin dagiti Judio ket pumanawda idiay Roma:) ket napan cadacuada.

3 Ket agsipud ta capadpadana ida ti panggedan, nakidagus cadacuada, ket nagcatrabahoda: ta iti panggedanda ket agar-aramid cadagiti toltolda.

4 Ket nakisuppiat idiay sinagoga tunggal aldaw a panaginana, ket inallucoyna dagidi Judio ken Griego.

5 Ngem idi da Silas ken Timoteo ket simmangpetda a naggapu sadi Macedonia, caregget ti espiritu ni Pablo, nga ipanpanecnecna cadagidi Judio a ni Jesus ket isu iti Cristo.

6 Ket idi nagsisinnalungasingda, ken nagtabbaawda, pinampagna dagidi pagan-anayna, ket kinunana cadacuada, Ti darayo agdisso coma iti uloyo; Siac nadalusac: manipud ita ket mapanacon cadagiti Gentil.

7 ś Ket pimmanaw idiay, ken simrec iti balay ti maysa a tao, nga agnagan Justo, a managrucbab iti Dios, ket ti balayna naidenna a nalaing iti sinagoga.

8 Ket ni Crispo, a panguloen ti sinagoga, namati iti Apo ken iti amin a cabbalayna; ket adu cadagiti taga Corinto ti nagdengngeg namatida, ken nabautizaranda.

9 Ket cuna ti Apo ken Pablo iti rabii babaen ti parmata, Dica agbuteng, ngem agsaoca, ken dica agulimec:

10 Ta siac addaac kenca, ket awanto ti mangtignay a mangcabil kenca: ta adu dagiti tattaoc iti daytoy nga ili.

11 Ket nagtaeng sadiay iti macatawen ken innem a bulan, nga insursurona iti sao ti Dios cadacuada.

12 ś Ket idi agdama a gobernador ni Galion ti Acaya, dagidi Judio nagmaymaysada a nangriribuc ken Pablo, ket impanda iti sangoanan iti tugaw ti pangocoman,

13 A kinunada, Daytoy inuyotanna dagiti tao nga agdayaw iti Dios a maicaniwas iti linteg.

14 Ngem idi ngangani agsaon ni Pablo, ni Galion kinunana cadagidi Judio, No adda coma ranggas wenno babac a nadagsen, O dacayo a Judio, no dagitoy a banbanag iti adda anusancayto:

15 Ngem no panagsusuppiat laeng a maipapan cadagidi sao ken nagnagan, ken iti lintegyo, kitaenyo laeng; ta diac cayat ti mangocom cadagitoy a banag.

16 Ket pinagtalawna ida idiay tugaw ti pangocoman.

17 Ket amin dagiti Griego innalada ni Sostenes, a caturayan ti sinagoga, ket kinabilda iti sangoanan ti pangocoman. Ket saan nga incascaso ni Galion daytoy.

18 ś Ket calpasanna dagitoy ni Pablo nagtaeng pay laeng idiay ti adu nga aldaw, idin nagpacada cadagidi cacabsat, ket naglayag a napan idiay Siria, ket kinuyogda Priscilla ken Aquila; iti calpasan ti panangkiskisna iti ulona idiay Cencrea: ta adda carina.

19 Ket simmalogda idiay Efeso, ket pinanawanna ida sadiay: ket simrec isuna iti sinagoga, ket nagipalawag cadagiti Judio.

20 Ket idi a nagdawatda nga agbati pay coma iti nabaybayag pay nga tiempo, saan nga immanamong;

21 No di ket nagpacada cadacuada, a kinunana, Casapulan unay a mapanac idiay Jerusalem gapu itoy a fiesta: inton maminsan agsubliacto cadacayo, no pagayatan ti Dios. Ket naglayag nanipud idiay Efeso.

22 Ket idi a dimsaag idiay Cesarea, simmang-at, ket kinablaawanna ti iglesia, ket simmalog a napan idiay Antioquia.

23 Ket nagnaed idiay iti sumagmamano nga aldaw, ket pimmanaw, a pinagnana a nagsasaganad ti provincia ti Galacia ken ti Frigia, a pinatalgedanna dagiti isuamin nga adalan.

24 ś Ket ti maysa a Judio a managan Apolos, a nayanac sadi Alejandria, lalaki a nasursuroan, ken mannacaawat cadagiti sursurat, immay idiay Efeso.

25 Daytoy a tao naisuro iti dalan ti Apo; ket sirarayray iti espirituna, insasaona ken insursurona a sililinteg dagiti banbanag a maipapan ken ti Apo, nga ti laeng pammautizar ni Juan iti ammona.

26 Ket daytoy nangrugi a nagsao a situtured idiay sinagoga: ngem idi nangngeg da Priscilla ken Aquila, isu innalada, ket impalawagda kencuana iti dalan ti Dios iti naan-anay pay.

27 Ket idi cayatna ti umalis nga mapan idiay Acaya, dagidi cacabsat nagsuratda, cadagiti adalan nga isu ket awatenda coma: isu nga, idi simmangpeten idiay, adu ti naitulongna cadagiti namatin gapu iti parabur:

28 Ta inallucoyna nga sibibileg unay dagiti Judio, iti nalatac, nga impakitana gapu cadagiti sursurat a ni Jesus isu daydi Cristo.

CAPITULO 19

1 Ket naaramid, nga, idi adda ni Apollos idiay Corinto, limmabas ni Pablo cadagiti ig-igid ti baybay nga agpa-abagatan ket dimteng idiay Efeso: ket nasaracanna sadiay dagiti adalan nga dadduma,

2 Ket kinunana cadacuada, Inawatyo ti Espiritu Santo idi namaticayo? Ket kinunada kencuana, Dicami pay nangngegan uray sadino no adda Espiritu Santo.

3 Ket kinunana cadacuada, Ania ti nacabautizaranyo? Ket kunada, Ti pammautizar ni Juan.

4 Ket kinuna ni Pablo, ni Juan namautizar iti pammautizar ti panagbabawi, a kunkunana cadagiti umili, a mamatida coma iti daydiay umayto a sumaruno kencuana, cayatna a saoen, ni Cristo Jesus.

5 Ket idi nangngegda daytoy, nabautizaranda iti nagan ni Apo Jesus.

6 Ket ni Pablo idi nga imparabawna cadacuada dagiti im-imana, immay cadacuada ti Espiritu Santo; ket nagsaoda cadagiti nadumaduma a pagsasao, ket namadpadtoda.

7 Ket amin itoy a lallaki ket agsangapulo ket duada.

8 Ket simrec iti sinagoga, ket nagsao a situtured iti bayat ti tallo a bulan, nga nakisupsuppiat ken namagbaga iti maipapan cadagiti banbanag iti pagarian ti Dios.

9 Ngem dagidi dadduma nagpatangkenda, ken dida namati, ken inuy-uyawda ti dalan iti sangoanan dagiti adu a tao, idin immadayu cadacuada, ket insinana dagidi adalan, a nakisupsuppiat nga inaldaw idiay pagadalan ni Tirano.

10 Ket naaramid daytoy iti bayat ti dua a tawen; iti casta isuamin nga agnaed idiay Asia nangngegda ti sao ni Apo Jesus, dagiti Judio ken Griegos.

11 Ket nagar-aramid idi ti Dios cadagiti nacascasdaaw a datdatlag babaen cadagiti im-ima ni Pablo:

12 Iti casta no ipanda dagiti panyo wenno bidangda kencuana, dagiti sacsakitda agpucawda, ket dagiti dakes nga espiritu rummuar cadacuada.

13 ś Ngem sumagmamano cadagidi mamagpagna a Judio, babaglan, pinadasda nga inawagan ti nagan ni Apo Jesus cadagiti addaan dakes nga espiritu, a kunada, Bilinendaca gapu ken Jesus nga icascasaba ni Pablo.

14 Ket dagiti pito nga annac ti maysa a Sceva, maysa a Judio, ken turayen dagiti papadi, inaramidda daytoy.

15 Ngem daydi espiritu a dakes simmungbat ket kinunana, ni Jesus ammoc, ken ni Pablo ammoc; ngem siasinocayo?

16 Ket daydi tao nga ayan daydi espiritu a dakes limmagto iti rabawda, ken iniggananna ida, ket pinarucmana ida, gapuna timmarayda a lamolamo ken sisusugat.

17 Ket daytoy naammoan amin dagidi Judio ken casta met dagidi Griego nga agnaed idiay Efeso; ket nagbutengda amin, ket ti nagan ni Apo Jesus naitan-oc.

18 Ket adu met cadagidi namati ti immay, nga impudpudnoda, ken impakitada dagiti ar-aramidda.

19 Adu met cadagidi nagan-anito dagiti nangyeg cadagiti libroda, ket pinuoranda ida iti sangoananda amin: ket kinuntarda ti pategda, ket nasaracanda ti dagupna ket lima pulo a ribo a bagi ti pirac.

20 Iti casta rimmang-ay a sipipigsa unay ken nagballigi iti sao ti Apo.

21 ś Idi nalpasen dagitoy, pinanggep ni Pablo babaen ti espiritu, intono malabsanna ti Macedonia ken Acaya, a mapan idiay Jerusalem, a kunkunana, Inton malpas ti caaddac sadiay, masapulco met a kitaen ti Roma.

22 Ket imbaonna idiay Macedonia dagiti dua nga tumultulong kencuana, da Timoteo ken Erasto; ngem isu nagtaeng ti sumagmamano nga aldaw idiay Asia.

23 Ket cadagidi nga aldaw na-aramid ti saan a bassit nga riri maipapan iti dayta a dalan.

24 Ta maysa nga tao a managan Demetrio, agpanpanday ti pirac, nga nagar-aramid ti orna ni Diana, isu a nangnangted idi cadagidi managpanday ti saan a bassit a mateggedan;

25 Isuda nga inurnongna agraman amin cadagiti adda itoy a kita ti panggedan, ket kinunana, Sirs, ammoyo nga agtaud itoy nga pagsapulan ti kinabacnangtayo.

26 Ket makitayo ken mangngegyo, a saan laeng a ditoy Efeso, no di ket nganngani amin nga Asia, daytoy Pablo nanguy-uyot ket inyadayuna ti adu a tao, a kinunana a saan a dios, dagiti naaramid cadagiti ima:

27 Ket saan laeng nga adda peggad iti pannaca-iccatto ti pateg daytoy a pagsapulantayo; no di ket ti templo met ti dackel a didiosen a Diana maawanto ti pategna, ket mangruginto met a maracrac iti dayagna, isu nga daydayawen ti isuamin nga Asia ken ti lubong.

28 Idi nangngegda daytoy, napnoda ti pungtot, ket nagariwawada, a cunkunada, Dackel ni Diana dagiti taga Efeso.

29 Ket ti ili napno iti saan a pagkikinnaawatan: ket tiniliwda da Gayo ken Aristarco, taga Macedoniada, cacuyugan ni Pablo iti panamagpagnana, ket nagmaymaysada a dimmarup idiay pagpabuyaan,

30 Ket idi cayat coma ni Pablo ti sumrec iti uneg nga ayan dagiti tattao, dagidi adalan ket dida pinalubosan.

31 Ket dadduma cadagidi agturay ti Asia, nga gagayyemna, nangibaonda kencuana, a dinawatda nga di coma agparang idiay pagpabuyaan.

32 Dagiti dadduma ngarud iyic-ickisda ti maysa a banag, ket dagidi dadduma sabali met: ta daydi gimong ket saanda nga agsusurot; ken dagidi ad-adu saanda nga ammo no ania iti gapu ti nacaurnonganda.

32 Some therefore cried one thing, and some another: for the assembly was confused; and the more part knew not wherefore they were come together.

33 Ket innalada ni Alejandro iti tenga dagiti naggu-urnong, ket impasango dagiti Judio. Ket ni Alejandro simminias iti imana, ta cayatna coma nga ti calinteganna ket maipalawag cadagiti umili.

34 Ngem idi naammoanda nga isu ket maysa a Judio, nagmaymaysada a nangipucpuccaw iti nganngani dua nga horas, Dackel ni Diana dagiti taga Efeso.

35 Idi napagtalna daydi secretario ti ili dagiti adu a tattao, kinunana, Lallaki a taga Efeso, asino a tao ti di macaammo aya nga ti ili dagiti taga Efeso ket isu ti managdaydayaw ken ni dackel a didiosen a Diana, ken iti ladawan a nagtinnag a naggapu idiay Jupiter?

36 Ita ta makitayo daytoy a saan nga mabalin a salungasingen, rebbengyo ti agtalna, ken dicayo agaranid ti ginagarasugas.

37 Ta inyegyo dagitoy a tao, idinto a saanda a mannanacaw cadagiti templo, wenno nagsao iti tabbaaw iti didiosenyo.

38 No ngarud ni Demetrio, ken dagiti managpanday a cacadduana, ket adda pangipulonganda iti siasinoman, adda a silulucat dagiti pangocoman, ket adda met dagiti mangocom: agpipinnulong ngarud ti maysa ken maysa.

39 Ngem no adda sabali nga banbanag a sapulenyo, maocomto iti naincalintegan nga panagurnong.

40 Ta pudno nga agpeggadtayo a maipulong gapu iti riribuc iti daytoy nga aldaw, ta awan ti uray ania a mabalintayo a pagpambar itoy a panaggu-urnong.

41 Ket idi nasaona dagitoyen, pinagawidna dagidi naggu-urnong.

CAPITULO 20

1 Ket idi nagsardeng iti ringgor, inayaban ni Pablo dagidi adalan, ken inapungolna ida, ket pimmanaw a napan idiay Macedonia.

2 Ket idi a napagnana dagidiay a disso, ket binagbagaanna ida iti adu, napan idiay Grecia.

3 Ket naggian sadiay iti tallo a bulan. Ket dagidi Judio cayatda idi a liputan, idi dandanin aglayag a mapan idiay Siria, pinanunotna ti nagsubli a magna idiay Macedonia.

4 Ket kinuyogda agingga idiay Asia da Sopatro a taga Berea; ken dagidi taga Tesalonica, da Aristarco ken Segundo: ken ni Gayo a taga Derbe, ken ni Timoteo; ken ti taga Asia, da Tiquico ken Trofimo.

5 Dagitoy immunada ket inur-uraydacami idiay Troas.

6 Ket naglayagcami manipud Filipo idi napalabasen dagiti aldaw ti awan levadurana a tinapay, ket napancami cadacuada idiay Troas iti lima nga aldaw; isu a nagdagusanmi iti pito nga aldaw.

7 Ket iti umuna nga aldaw ti lawas, idi a natiptipon dagiti adalan tapno pisipisienda ti tinapay, ni Pablo kinasabaanna ida, ta sisasagana a pumanaw iti bigat; ket inyatiddugna ti panangascasabana agingga iti tenga ti rabii.

8 Ket adda adu a silsilaw iti akinngato a salas, nga nacaurnonganda.

9 Ket agtugtugaw iti tawa ti maysa a baro a managan Eutico, ket nacalibay iti nauneg: ket idi nga ni Pablo atiddag ti panangasabana, nailigsay ti turogna, ket natnag nanipud iti maicatlo a cadsaaran agingga iti baba, ket innalada a natay.

10 Ket immulog ni Pablo, ken inapungolna, ket inaracupna a kinuna, Dicayo maringgoran; ta ti biagna ket adda kencuana.

11 Ket idi nga immuli manen, pinisina ti tinapay, ket nangan, ken nagsao iti atiddag pay, aginggana iti bigat ti agsapa, ket calpasanna pimmanaw.

12 Ket inyawidda daydi baro nga sibibiag, ket naliwliwada ti saan a bassit.

13 ś Ngem immun-unacami a napan idiay viray, ken naglayagcami a napan idiay Assos, tapno iluganminto sadiay ni Pablo: ta casta iti imbagana, a kinaycayatna idi iti magmagna.

14 Ket idi sinabatnacami idiay Assos, inluganmi isuna, ket napancami idiay Mitilene.

15 Ket naglayagcami nanipud sadiay, dimtengcami iti sumuno nga aldaw iti sangoanan ti Chio; ket iti sumuno nga aldaw simmangladcami idiay Samos, ken nagsardengcami idiay Trogilio; iti sumaruno nga aldaw dimtengcami idiay Mileto.

16 Ta pinanggep ni Pablo nga aglayag a labsan ti Efeso, tapno di agtactac idiay Asia: agsipud ta sigaganat idi, ta no mabalin coma, addanto idiay Jerusalem iti aldaw ti Pentecostes.

17 ś Ket manipud idiay Mileto nangibaon sadi Efeso, ket pinaayabanna dagiti panglacayen ti iglesia.

18 Ket idi immayda kencuana, kinunana cadacuada, Dacayo met laeng ammoyo, nanipud idi immuna nga aldaw nga iseserrecco ditoy Asia, no casano ti pannaki-addac cadacayo iti amin nga aldaw,

19 A nagserservi iti Apo iti isuamin a kinapacumbaba ti nakem, ken iti adu a lulua, ken iti pannacasusuot, a napasamac caniac gapu cadagiti panangisicsicat dagiti Judio:

20 Ta awan ti aniaman a macapalaing a binaybay-ac nga impakita cadacayo, no di ket impaca-ammoc cadacayo, ket insuroc cadacayo iti sangoanan dagiti tattao, ken cadagiti balbalay,

21 A pinanecnecac cadagiti Judio, ken cadagiti met Griego, ti panagbabawi a maicanunong iti Dios, ken ti pammati a maicanunong ken Apotayo a Jesus Cristo.

22 Ket ita, adtoy, mapanac a naibalud iti espiritu idiay Jerusalem, nga diac ammo dagiti banbanag a maaramidto caniac idiay:

23 Isuna laeng a ti Espiritu Santo panecnecanna iti tunggal ili, a kunkunana nga dagiti pannacabalbalud ken tutuoc agtalinaedda caniac.

24 Ngem cadagitoy awan iti mangtignay caniac, ta diac ibilang ti biagco a napateg caniac, no la ketdi maturposco ti dalanco a siraragsac, ken ti annongen, nga inawatco ken Apo Jesus, tapno panecnecac ti evangelio ti parabur ti Dios.

25 Ket ita, adtoy, ammoc a dacayo amin, cadacayo a nangicascasabaac ti pagarian ti Dios, dicayto makitan ti rupac.

26 Gapuna ipanecnecco cadacayo itoy nga aldaw, nga awan pacatulawac maipuon iti dara dagiti amin a tao.

27 Ta saanco a binaybay-an ti panangipaca-ammo cadacayo iti amin a pammagbaga ti Dios.

28 ś Kitaenyo ngarud dagiti bagbagiyo, ken ti amin nga ipastoranyo, a nangicabilan ti Espiritu Santo cadacayo a manangaywan, tapno taraonanyo ti iglesia iti Dios, isu a ginatangna babaen iti darana.

29 Ta ammoc daytoy, nga iti calpasan ti ipapanawco ket sumrecto dagiti narawet a lobo iti nagtetengaanyo, a didanto lisian dagiti ipastoranyo.

30 Ket manipud cadacayo met laeng addanto tattao nga tumacder, nga agsao dagiti naballicog a banbanag, tapno guyugoyenda dagiti adalan a sumurot cadacuada.

31 Gapuna agsalucagcayo, ken laglagipenyo, nga iti bayat ti tallo a tawen ket saannac nga nagsardeng a namagbaga iti tunggal maysa cadacayo iti rabii ken aldaw a binuyogan cadagiti lulua.

32 Ket ita, cacabsat, italeccayo iti Dios, ken iti sao ti paraburna, isu a mannacabalin a mamatibker, ken mangted cadacayo ti tawid a mairaman cadagiti isuamin a napagsanto.

33 Saanco nga inaguman ti pirac iti uray siasino, wenno ti balitoc, wenno ti pagan-anay.

34 Wen, dacayo met laeng ammoyo, a dagitoy im-imac nagservida cadagiti nasapulco, ken dagiti nasapul dagiti naicuyog caniac.

35 Iti isuamin inpaca-ammoc cadacayo, nga iti castoy a panagtrabaho masapul a tulongan dagiti nacapuy, ket laglagipenyo dagiti sao ni Apo Jesus, nga kinunana, Nabenbendito ti mangted ngem ti umawat.

36 ś Ket idi nasaonan dagitoy, nagparintumeng, ket nagkikinnararagda amin.

37 Ket isuda amin nagsangitda ti nadagsen, ket inapungolda ti tengnged ni Pablo, ken inag-agcanda,

38 A nagladingitda a nangnangrona gapu cadagiti sasao a sinaona, a didanto makitan ti rupana. Ket kinuyogda inggana nadanonda idiay viray.

CAPITULO 21

1 Ket calpasanna, simminacami cadacuada, ket naglayagcami, napancami a nagtartarus idiay Coos, ket iti sumaganad nga aldaw idiay Rodas, ket nanipud sadiay napancam idiay Patara:

2 Ket nacasaraccami ti maysa a viray a lumabas a mapan idiay Fenicia, limmugancam, ken naglayagcami.

3 Ita ket idi nakitamin ti Chipre, pinanawanmi iti macatigid, ket naglayagcami a nagturong idiay Siria, ket dimsaagcami idiay Tiro: ta daydi viray ket indissaagna dagiti kinargana.

4 Ket nacasaraccami dagiti adalan, naggiancami idiay iti pito nga aldaw: isuda a nagcuna ken Pablo babaen ti Espiritu, a di coma sumang-at a mapan diay Jerusalem.

5 Ket idi napalabasmin dagidi nga al-aldaw, rimmuarcami ket nagnacami; ket isuda amin kinuyogdacami, agraman assawa nga babbai ken an-annac, agingga iti ruar ti ili: ket nagparintumengcami iti igid ti baybay, ken nagcararagcami.

6 Ket idin nagpipinnacadacami, limmugancami idi viray; ket nagawidda cadagiti balbalayda.

7 Ket idi a natungpal ti panaglayagmi nanipud Tiro, dimtengcami idiay Tolemaida, ket kinablaawanmi dagiti cacabsat, ken nakipaggiancami cadacuada iti maysa nga aldaw.

8 Ket iti cabigatanna dacami a cacaddua ni Pablo pimmanawcami, ket dimtengcami idiay Cesarea: ket simreccami idiay balay ni Felipe nga evangelista, isu a maysa cadagidi pito; ket nagdaguscami kencuana.

9 Ket daytoy a tao adda uppat nga annacna a babbalasang, birhenda, ken nagipadpadtoda.

10 Bayat ti panaggianmi idiay iti adu nga aldaw, maysa a mammadto a taga Judea immay, a managan Agabo.

11 Ket idi nga immay cadacami, innalana ti barikes ni Pablo, ket pinarautanna dagidi sacsacana ken im-imana, ken kinunana, Cuna ti Espiritu Santo, Castoyto ti panangparaut dagiti Judio idiay Jerusalem iti lalaki a makinbarikes itoy, ket iyawatdanto cadagiti im-ima dagiti Gentil.

12 Ket idi nangngegmi daytoy, dacami, ken dagidi met taga idiay a disso, dinawatmi a saan coma a mapan idiay Jerusalem .

13 Idin ni Pablo simmungbat, Ania ti gapuna nga agsangsangit ket pagpulcokenyo daytoy pusoc? ta saan laeng a sisasaganaac a maparautan, no di ket matay pay idiay Jerusalem a maipuon iti nagan ni Apo Jesus.

14 Ket agsipud ta dina cayat ti maallukoy, nagsardengcami, a cuncunami, Ti pagayatan ti Apo maaramid coma.

15 Ket calpasan dagitoy nga aldaw nagsaganacami, ket simmangatcami a mapan idiay Jerusalem.

16 Ket immay met a nakicuyog cadacami dagiti dadduma nga adalan nanipud Cesarea, nga incuyogda ti maysa a Manason a taga Chipre, nabayagen nga adalan, isu nga pagdagusanminto.

17 Ket idi dimtengcami idiay Jerusalem, dagidi cacabsat ket inawatdacami a siraragsac unay.

18 Ket ti sumuno nga aldaw simrec ni Pablo agraman cadacami a cumita ken Santiago; ket amin dagidi lallacay addada a sisasango.

19 Ket iti calpasan ti panangablaawna cadacuada, sinaritana a sinaggaysa isuamin dagiti banbanag nga inaramid ti Dios cadagiti Gentil babaen ti panagservina.

20 Ket idi nangngegda daytoy, intantan-ocda ti Dios, ket kinunada kencuana, Makitamon, cabsat, no mano a ribu dagiti adda a namati cadagiti Judio; ket isuda amin napingetda a mangsalimetmet ti linteg:

21 Ket nangegda a sasaoenda ti maipapan kenca, nga isurom dagiti amin a Judio nga adda cadagiti Gentil a pagtallicudanda ni Moises, a cunam cadacuada a dida cugiten dagiti annacda, ket dida suroten dagiti ug-ugali.

22 Ania ngarud ti maaramid? masapul ngarud dagiti caadduan nga aggu-urnongda: ta nalabit mangegdanto a dimtengca.

23 Aramidem ngarud daytoy nga ibagami kenca: Adda cadacami ti uppat a tao nga adda carida;

24 Alaem ngarud dagitoy, ket aggugorca agraman cadacuada, ket ibayadam ida cadagiti gastoda, tapno makiskisan dagiti ul-uloda: ken tapno maammoanda amin, a cadagiti nangegda a maipapan kenca, nga awan ti kinapudnona; no di ket magmagnaca a naurnos, ken sumursurotca met iti linteg.

25 Ngem ti maipapan cadagiti Gentil a namati, insuratmi nga impato nga dida aramiden ti uray ania cadagitoy, malacsid laeng nga adaywanda coma dagiti naidaton cadagiti didiosen, ken ti dara, ken ti nabeckel, ken ti pannakiabig.

26 Idin ni Pablo ket innalana dagidi nga tattao, ket iti sumuno nga aldaw calpasan iti panaggugorda simrecda idiay templo, tapno maipaca-ammona iti pannacatungpal dagiti al-aldaw iti panaggugor, agingga iti pannacaidaton ti sagut a maipaay iti tunggal maysa cadacuada.

27 Ket idin a dandani maturpos dagiti pito nga aldaw, dagiti Judio nga taga Asia, nakitada isuna idiay templo, ket riniribucda dagiti isuamin nga tattao, ket tiniliwda isuna,

28 Nga ipucpuccawda, Lallaki nga Israelitas, tumulongcayo: Daytoy ti tao, a manursuro cadagiti isuamin a disso cadagiti maisalungasing iti umili, iti linteg, ken itoy a disso: ken nangiserrec pay dagiti taga Grecia iti templo, ket tinulawanna daytoy santo a disso.

29 (Ta immuna a nakitada a nakicuyog kencuana idiay ili ni Trofimo a taga Efeso, isu a pagarupenda idi nga inserrec ni Pablo idiay templo.)

30 Ket ti amin a ili nariribuc, ket naggu-urnong dagiti umili: ket innalada ni Pablo, ket ginuyodguyodda nga inruar ti templo: ket calpasanna pinunitanda dagiti ruangan.

31 Ket idinto nga agawaanda a papatayen, dimteng ti damag iti coronel dagiti soldado, nga adda riribuc iti amin a Jerusalem.

32 Isu a dagus nga nangala cadagiti soldado ken cadagiti centurion, ket timmaray a simmalog cadacuada: ket idi nakitada daydi coronel ken dagiti soldado, insardengda ti nangabil ken Pablo.

33 Idin ket immasideg daydi coronel, ket isu tiniliwna, ket imbilinna nga maparautan coma iti dua nga cawar; ket inintuudna no siasino isuna, ken no ania ti inaramidna.

34 Ket dadduma maysa a banag ti iyic-ickisda, ket dagidi dadduma sabali met, cadagiti adu a tattao: ket idi dina maawatan ti pudno gapu iti ariwawa, imbilinna nga isu ket ipanda idiay castillo.

35 Ket idi dimteng cadagiti tucad ti agdan, naaramid nga, inawit dagiti soldado agsipud iti pungtot dagiti tattao.

36 Ta adu dagidi umili a simmurot kencuana, nga iyic-ickisda, Pagtalawenyo isuna.

37 Ket idi dandani maiserrec ni Pablo iti uneg ti castillo, kinunana idi coronel, Maipalubos nga agsaoac bassit kenca? Ket kinunana, Ammom ti sao ti Griego?

38 Saan a sica daydi taga Egipto, a cadagitay nalabes nga aldaw nangbangonca ti maysa nga iyaalsa, ket impanmo idiay let-ang dagiti uppat a ribu nga tattao a nacapapatay?

39 Ngem kinuna ni Pablo, Siac Judioac a taga Tarso, maysa a ili idiay Cilicia, umiliac ti saan a nanumo a ili: ket, dawatec kenca, nga ipalubosmo nga agsaoac cadagiti umili.

40 Ket idi nga impalubosna, ni Pablo nagtacder cadagiti tucad, sininiasanna babaen ti imana ti umili. Ket idi immay ti dackel a panagulimec, nagsao cadacuada iti pagsasao ti Hebreo, a kunkunana,

CAPITULO 22

1 Lallaki, cacabsat, ken amma, denggenyo ti calintegac nga ita ket saoec cadacayo.

2 (Ket idi mangegda a kinasaona ida iti pagsasao ti Hebreo, nagulimecda pay ngarud iti nacarcaro: ket kinunana,)

3 Pudno a maysaac nga Judio, a nayanac idiay Tarso, maysa a ili ti Cilicia, ngem dimmackelac itoy a ili a nasursuroan ken ni Gamaliel, cas iti naan-anay nga kinainget iti linteg dagidi ammatayo, a napnoan ti regta iti Dios, a cas cadacayo amin ita nga aldaw.

4 Ket indadanesco daytoy a dalan agingga ken patay, a rinepreppetco ken inyawatco cadagiti pagbaludan dagiti lallaki ken babbai.

5 Ket masacsiannac met ti cangatoan a padi, ken ti gimong dagiti amin a lallacay: isuda a nangawatac met ti sursurat a maipaay cadagiti cacabsat, ket napanac idiay Damasco, tapno iyegco ida nga adda sadiay a sirereppet a mapan Jerusalem, tapno madusada.

6 Ket naaramid, nga, idi magmagnaac, ken umasidegac idiay Damasco idi agtengnga ti aldaw, pagammoanen ta adda silnag nanipud sadi langit ti maysa a dackel a raniag ket linicmutnac.

7 Ket napasagac iti daga, ken nangngegco ti maysa a timec a kunana caniac, Saulo, Saulo, apayapay nga idadanesnac?

8 Ket simmungbatac, Asinoca, Apo? Ket kinunana caniac, Siac ni Jesus a taga Nazaret, nga idandadanesmo.

9 Ket dagidi adda a naicuyog caniac pudno a nakitada daydi lawag, ket nagbutengda; ngem dida nangngeg ti timec daydi nakisao caniac.

10 Ket kinunac, Anianto ti aramidec, Apo? Ket ti Apo kinunana caniac, Tumacderca, ket inca idiay Damasco; ket idiay maibaganto kenca amin dagiti naituding nga aramidem.

11 Ket idi diac macakita gapu iti dayag daydi a lawag, kinibindac dagidi adda nga naicuyog caniac, ket dimtengac idiay Damasco.

12 Ket maysa nga agnagan ti Ananias, lalaki a nasingpet a cas mayannurot iti linteg, ken naimbag ti damagna cadagiti isuamin a Judio nga agnaed sadiay,

13 Immay caniac, ket immasideg, ket kinunana caniac, Cabsat a Saulo, awatem ti pannacakitam. Ket idi met la nga horas timmangadac ket nakitac isuna.

14 Ket kinunana, Ti Dios dagiti ammatayo tinudingannaca, tapno ma-ammoam iti pagayatanna, ken nakitam dayta Nalinteg, ken nangegmo iti timec ti ngiwatna.

15 Ta sicanto ti sacsina cadagiti isuamin nga tattao babaen cadagiti nakitam ken nangngegmo.

16 Ket ita apayapay nga agtactacca? tumacderca, ken mabautizaranca, ket ugasam dagiti basbasolmo, nga aw-awagam iti nagan ti Apo.

17 Ket naaramid, nga, idi nagsubliac manen ditoy Jerusalem, uray pay idi agcarcararagac idiay templo, naimayeng dagiti panagkitac;

18 Ket isu nakitac a nagcuna caniac, Darasem; ken pardasam ti rummuar iti Jerusalem: ta didanto awaten ti pangpanecnecmo a maipapan caniac.

19 Ket kinunac, Apo, ammoda a pinaibaludco ken pinasaplitco dagiti namati kenca cadagiti amin nga sinagoga:

20 Ket idi maiparucpoc ti dara ni Esteban a matalec agingga ken patay, addaac met a sisasango, ket inanamongac ti ipapatayna, ken inaywanac idi dagiti pagan-anay dagiti namapatay kencuana.

21 Ket kinunana caniac, Pumanawca: ta ibaoncanto iti adayo a disso dagiti Gentil.

22 Ket dimngegda kencuana agingga itoy a sao, idin inpigsada dagiti timtimecda, a kunada, Ipanaw daytoy castoy a tao iti rabaw ti daga: ta saan nga rumbeng nga isu ket agbiag pay.

23 Ket idi agic-ickisda, imbacalda dagiti pagan-anayda, ken nagipurruacda ti tapoc iti tangatang,

24 Imbilin daydi coronel nga isu ket ipanda idiay castillo, a kinunana a palutputenda isuna babaen iti pannacasaplit; tapno maammoanna no ania ti gapuna a nagic-ickisda ti castoy a bumusor kencuana.

25 Ket idi parparautanda cadagiti taltali, ni Pablo kinunana idi centurion a sitatacder iti dennana, Maipalubos aya cadacayo ti mangsaplit ti maysa nga umili iti Roma, ken dipay naocom?

26 Ket idi nangngeg daydi centurion daytoy, napan ket inpaca-ammona idi coronel, a kunana, Alluadam ti inca aramiden: ta daytoy a tao ket umili iti Roma.

27 Ket immay di coronel, ket kinunana kencuana, Ibagam caniac, sica umilica cadi iti Roma? Ket kinunana, Wen.

28 Ket simmungbat di coronel, Nagun-odco babaen ti dackel nga gatad iti wayawayac. Ket ni Pablo simmungbat, Ngem siac siwayawayaac a nayanac.

29 Dagus ngarud nga immadayuda dagidi mangpalutpot a mangsaplit coma kencuana: ket uray pay di coronel nagbuteng met, idi na-ammoanna nga umili ti Roma, ken gapu iti panangparautna kencuana.

30 Ket iti sumuno nga aldaw, idi a cayatna a ma-ammoan ti pudno a gapu ti pangidaruman dagidi Judio kencuana, winarwaranna, ken pina-ayabanna dagiti panguloen dagiti papadi ken ti isuamin a consejo, ket imbabana ni Pablo, ket imparangna iti sangoananda.

CAPITULO 23

1 Ket ni Pablo, idi a minatmatanna a nalaing daydi consejo, kinunana, Lallaki ken cacabsat, siac nagbibiagac iti nadalus a conciencia iti sangoanan ti Dios agingga itoy nga aldaw.

2 Ket ni Ananias a cangatoan a padi binilinna dagidi nagtacder iti dennana ta cabilenda coma ti ngiwatna.

3 Idin kinunana ni Pablo kencuana, Ti Dios cabilennacanto, napapudaw a pader: ta agtugawca a mangocom caniac cas mayannurot iti linteg, ket ibilinmo a cabilendac a maisalungasing iti linteg?

4 Ket dagidi adda a sisasango kinunada, Pagsasaoam cadi ti cangatoan a padi ti Dios?

5 Ket ni Pablo kinunana, Diac impapan, cacabsat, nga isu ti cangatoan a padi: ta adda a naisurat, Dicanto pagsaoan ti dakes ti panguloen ti ilim.

6 Ket idi na-ammoan ni Pablo a ti dadduma cadacuada ket Saduceo, ket dagiti sabsabali Fariseoda, impuccawna iti consejo, Lallaki ken cacabsat, siac maysaac a Fariseo, anac ti Fariseo: maipapan iti pananginanama ken ti panagungar dagiti natay maocomac.

7 Ket idinto a nasaona daytoy, naaramid ti suppiat dagiti Fariseo ken dagiti Saduceo: ket ti gimong nabingay.

8 Ta dagiti Saduceo ket kunada nga awan iti panagungar, ken awan met ti angel, wenno espiritu: ngem dagidi Fariseo patienda dagitoy dua a banag.

9 Ket nabangon ti dackel nga susic: ket dadduma nga escriba a cappon dagiti Fariseo timmacderda, ken nakisuppiatda, a cunkunada, Awan ti dakes a masaracanmi itoy a tao: ket no kinasao ti espiritu wenno angel, ditay coma ngarud caringgor ti Dios?

10 Ket idi naaramid ti maysa a dackel a ringgor, daydi coronel, gapu ta amkenna a pisangpisangenda ni Pablo, inbilinna a bumaba dagiti soldado, ket alaenda a rabsuten ni Pablo iti nagtengngaanda, ket ipanda idiay uneg iti castillo.

11 Ket iti sumuno a rabii nagtacder iti dennana ti Apo, ket kinunana, Manginanamaca, Pablo: ta no casano ti panangsacsim ti maipapan caniac didiay Jerusalem, masapul a castanto met ti panagsacsim idiay Roma.

12 Ket idi bimmigaten, adda cadagiti Judio a nagsangcamaysa, ket nagsapatada babaen ti lunod, a cunkunada a didanto mangan wenno uminum agingga iti dida mapapatay ni Pablo.

13 Ket nasurocda nga uppat a pulo dagidi nagtutulag itoy a panangisicat.

14 Ket napanda cadagiti panguloen dagiti papadi ken lallacay, ket kinunada, Nagmaymaysacami iti babaen ti maysa a dackel a panaglunod, a saancami nga mangan a pulos agingga iti saanmi nga mapapatay ni Pablo.

15 Ita ngarud dacayo agraman ti consejo ket ibagayo iti coronel nga isu iyegna cadacayo ti cabigatanna, a casla cayatyo nga palutpoten pay a napudpudno ti maipapan kencuana: ket dacami, inton macaasideg, addacamto a sisasagana a mangpapatay kencuana.

16 Ngem daydi anac ti babai a cabsat ni Pablo nangngegna daydi sicatda, napan ket simrec idi castillo, ket imbagana ken Pablo.

17 Ket ni Pablo inayabanna daydi maysa cadagiti centurion, ket kinunana, Ipanmo daytoy bumaro ken coronel: ta adda bassit ibagana kencuana.

18 Gapuna innalana, ket impanna idi coronel, ket kinunana, Ni Pablo a balud inayabannac, ket nagdawat caniac nga iyegco kenca daytoy bumaro, ta adda banag nga ibagana kenca.

19 Ket di coronel kinibinna, ket idi a limmasinda, inintuudna kencuana iti nalimed, a sinaludsudna, Ania ti ibagam caniac?

20 Ket kinunana, Dagiti Judio nagnunumoanda a dawaten kenca nga inton bigat ibabam ni Pablo iti consejo, a casla adda napudpudno pay a palutpotenda a maipapan kencuana.

21 Dica ngarud tumuloc cadacuada: ta adda agsaneb kencuana a nasuroc nga uppat a pulo a tao, isuda a nangicari iti babaen ti maysa a lunod, a didanto mangan ken uminum agingga iti dida mapapatay isuna: ket ita agur-urayda, ken namnamaenda iti panagcarim.

22 Daydi coronel ngarud pinagawidna daydi bumaro, nga imbilinna kencuana, Kitaem ta dica ibaga ti uray asino nga tao dagitoy a banbanag nga imbagam caniac.

23 Ket immayab ti dua cadagiti centurion, ket kinunana, Mangisaganacayo ti dua gasut a soldado a mapan idiay Cesarea, ken pito pulo nga agcabalyo, ken dua gasut nga agtagipica, iti maicatlo nga horas ti rabii;

24 Ket isaganaanyo ida cadagiti an-animal, a pagsacayan ni Pablo, tapno ipanda nga awan iti peggadna ken Felix a gobernador.

25 Ket nagsurat ti maysa a surat a castoy ti wagasna:

26 Ni Claudio Lisias cablaawanna ni natan-oc unay a gobernador Felix.

27 Daytoy a tao tiniliw dagiti Judio, ket papatayenda coman: ngem inarayatco babaen cadagiti soldado, ket insalacanco, idi naammoac nga umili ti Roma.

28 Ket agsipud ta cayatco nga ammoen coma ti gapu a pangipulonganda kencuana, isu imbabac ken inyegco iti consejoda.

29 Ket nasaracac nga ipulongda isuna cadagiti ringgor a maipapan iti lintegda, ngem awan iti babacna a maicari iti pannacapapatay wenno pannacabalud.

30 Ket idi a naipacaammo caniac nga adda dagiti Judio nga naisagana a mangsaneb itoy a tao, dagus nga imbaonco kenca, ket inbilinco met cadagiti mangidarum nga isaoda iti saclangmo ti ipabasolda kencuana. Naimbag a panagpacada kenca.

31 Dagiti ngarud soldado, cas iti naibilin cadacuada, innalada ni Pablo, ket impanda iti rabii idiay Antipatris.

32 Ngem iti sumuno nga aldaw pinalubosanda dagiti nagcabalyo a nanguyog kencuana, ket nagsublida idi castillo:

33 Ket, idi dimtengda idiay Cesarea, ken intedda di surat iti gobernador, imparangda met ni Pablo iti sangoananna.

34 Ket idi nabasa ti gobernador di surat, inintuudna no ania ti provinciana. Ket idi maammoanna nga isuna ket taga Cilicia;

35 Denggencanto, kunana, intono macasangpet dagiti mangidarum kenca. Ket imbilinna nga maaywanan isuna idiay palacio ti pangocoman ni Herodes.

CHAPTER 24

1 Calpasan ti lima nga aldaw ni Ananias a cangatoan a padi simmalog agraman dagiti panglacayen, ken maysa a bumibitla a managan Tertulo, ket simmaclangda iti sangoanan di gobernador a maibusor ken Pablo.

2 Ket idi nga inayabanda, ni Tertulo rinuggianna nga impulong, a kunkunana, Iyantangay gapu kenca ket naragpatmi ti dackel a talna, ken cadagiti napateg nga inar-aramidmo itoy a nacion gapu dagiti tultulongmo,

3 Inawatmi nga cancanayon, iti isuamin a disso, natan-oc unay a Felix, iti nalaus a panagyaman.

4 Numan pay casta, tapno diac maca-alimuteng kenca iti mabayag, dawatec kenca nga denggennacami iti apagbiit cas iti kinaimbagmo.

5 Ta nasaracanmi daytoy a tao a maysa nga rukiroc, ken mamagbangon iti iyaalsa dagiti amin a Judio ti lubong, ket isu panguloen ti secta dagiti taga Nazaret:

6 Isu a nanggayagay a mangtulaw ti templo: ket tiniliwmi, ket kinayatmi nga ocomen coma cas iti lintegmi.

7 Ngem ni coronel Lisias bimmiang cadacami, ket babaen iti dackel a panagrabsut innala ken inpanawna isuna cadagiti im-imami,

8 Imbilinna dagidi mangidarum kencuana nga umayda kenca: isu a mabalinmonto a pangammoan inton sica met laeng ket mapalutpotmo cadagitoy amin nga banbanag, a pangipulonganmi kencuana.

9 Ket dagidi Judio nakitimpuyogda, a nangipanecnec a dagitoy a banag ket pudnoda.

10 Ket ni Pablo, idi nga sininiasan daydi gobernador tapno agsao, simmungbat, Agsipud ta ammoc a nanipud iti adu a tawenen ket sica iti ocom daytoy a nacion, ipalawagco ngarud a siraragsac iti calintegac:

11 Idinto a mabalinmo nga ammoen, a saan nga naglabas iti sangapulo ket dua nga aldaw nga simmang-atac idiay Jerusalem tapno mapanac agdaydayaw.

12 Ket didac nasaracan idiay templo a nakisuppiat iti uray siasino, wenno mangpaalsa cadagiti tao, uray cadagiti sinagoga, wenno idiay ili:

14 Ngem daytoy ipudnoc kenca, a mayalubog iti dalan a naganenda iti pangilkillo iti pammati, casta ti panagrucnoyco iti Dios dagidi ammami, a patiec amin dagiti banag nga adda a naisurat iti linteg ken cadagiti mammadto:

15 Nga adda inanamac iti Dios, a cas met laeng iti pananginanama dagitoy, nga addanto panagungar cadagiti natay, nalintegman wenno nakillo.

16 Ket siac gapu itoy, agnanayon met nga agawaac ti maysa a conciencia nga awan coma ti pacababalawanna iti maipapan iti Dios, ken cadagiti tao.

17 Ita idi calpasan ti adu nga tawtawen immayac a nangyeg cadagiti limlimos iti ilic, ken datdaton.

18 Idi madama nga ar-aramidec dagitoy nasaracandac dagiti Judio a naggapu idiay Asia a nagugoran idiay templo, nga awan ti adu a tao, wenno ariwawa.

19 Ket rebbengda coman ti nagparang ita iti saclangmo, ken mangipulong, no adda coma aniaman idi a pangipulonganda caniac.

20 Wenno dagitoy adda ditoy agsaoda coma, no nasaracanda caniac ti aniaman a dakes nga aramid, idi addaac iti sangoanan ti consejo,

21 No di ket gapu laeng iti daytoy maysa a sao, nga inyickisco a sitatacder iti nagtetengaanda, Gapu iti panagungar dagiti natay ti pangocomanyo caniac ita nga aldaw.

22 Idi nangeg ni Felix dagitoy, agsipud ta ammona a naan-anay dagiti banag a maipapan iti dalan, tinactacna ida, a kunkunana, Inton sumalog ni coronel Lisias, palutpotecto ti panggepyo.

23 Ket nangbilin ti maysa a centurion nga aywananna ni Pablo, ken iccanna ti wayawaya, a dina coma paritan iti uray siasino cadagiti gagayyemna nga agservi wenno

24 Ket calpasan dagiti sumagmamano nga aldaw, immay ni Felix agraman ken asawana a Drusila, a Judia, ket pina-ayabanna ni Pablo, ket dinengngegna kencuana ti maipapan iti pammati ken Cristo.

25 Ket idi nga nagpalpalawag iti maipapan iti kinalinteg, ken ti panagteppel, ken ti pannacaocom nga umay, nagpigerger ni Felix, ken kunana, Incan ita; ket inton adda pannacaipaayna a tiempo, paayabancanto.

26 Ket namnamaenna pay idi nga maiccan ti pirac iti biang ni Pablo, tapno palubosanna; gapuna masansan met nga pinaay-ayabanna, ken nakisarsarita kencuana.

27 Ngem idi nalabesen ti dua a tawen ni Porcio Festo immay a casucat ni Felix: ket ni Felix kinayatna a magamgaman ti parabur dagiti Judio, pinanawanna ni Pablo a sibabalud.

CAPITULO 25

1 Ita idi ni Festo ket immay idiay provincia, calpasan ti tallo nga aldaw simmang-at a naggapu diay Cesarea a mapan Jerusalem.

2 Ket ti panguloen dagidi papadi ken ti panguloen dagiti Judio imparangda ti darumda ken ni Pablo, ket nagpacpacaasida kencuana,

3 A dimmawatda ti tulong a macapadakes kencuana, tapno paipanna coma idiay Jerusalem, nga ur-urayenda a saneben ti dalan tapno papatayenda.

4 Ngem ni Festo insungbatna, a ni Pablo maaywanan coma idiay Cesarea, ken nganngani met agluasen idiay iti madaras.

5 Aramiden ngarud, kunana, dagiti macabalin cadacayo, tapno sumalogda a cadduac, ken idarumyo daytoy a tao, no adda kinadakesna a masaracan.

6 Ket idi nakipagnaed cadacuada iti saan a naglabes ti sangapulo nga aldaw, simmalog idiay Cesarea; ket iti sumuno nga aldaw nagtugaw iti pangocoman ket imbilinnna nga ipanda ni Pablo.

7 Ket idi immayen, linicmut dagidi Judio a simmalog nanipud Jerusalem, nga imbagada dagiti adu ken nadagsen a darum a macapadakes ken ni Pablo, ngem dida nabalin a pinanecnecan.

8 Idi madama nga impalawagna ti calinteganna kinunana, Uray maicaniwas iti linteg dagiti Judio, uray maicaniwas iti templo, wenno maicaniwas ken Cesar, awan ti nacabasolac a pulos.

9 Ngem ni Festo, agsipud ta cayatna a magamgaman ti parabur dagidi Judio, simmungbat ken Pablo, a kinunana, Cayatmo ti sumang-at idiay Jerusalem, ken maocom idiay iti sangoanac cadagitoy a banag?

10 Ngem ni Pablo kinunana, Sitatacderac iti sangoanan ti pangocoman ni Cesar, isu a rebbengco a pacaocoman: awan ti dakes nga inaramidco cadagiti Judio, a cas iti paga-ammom met unay.

11 No nacasalungasingac, wenno naca-aramidac ti aniaman a maicari ken patay, saannac nga agtuckiad a matay: ngem no awan ti kinapudnona dagitoy a banbanag a pangidarumanyo caniac, awan coma ti tao a mangiyawat caniac cadacuada. Iyumanco ngarud ken Cesar.

12 Idin ni Festo, idi nalpas nga naki-iyuman iti consejo, isu simmungbat, Agpaiyumanca ken Ceasar? ken Cesar mapancanto ngarud.

13 Calpasan ti sumagmamano nga aldaw ni ari Agripa ken ni Bernice immayda idiay Cesarea tapno cablaawanda ni Festo.

14 Ket idi naggianda sadiay iti adu nga aldaw, ni Festo imbagana iti ari ti maipanggep ken Pablo, a kinunana, Adda maysa a tao a balud a pinanawan ni Felix:

15 No ti maipapan kencuana, idi napanac idiay Jerusalem, ti panguloen dagiti papadi ken dagiti panglacayen dagiti Judio ket inyumanda caniac, a tinarigagayanda ti pannacadusana.

16 Sinungbatac ida, A saan nga ugali dagiti taga Roma nga iyawat ken patay ti siasinoman, no di ket umuna sangoenna dagiti mangidarum kencuana ti rupan rupa, ken maiccan ti wayawaya a mangsungbat a bucodna cadagiti pacaidarumanna.

17 Ngarud, idi immayda a nagcucuyog ditoy, diac nagtactac no di ket iti sumuno nga aldaw nagtugawac iti pangocoman, ket imbilinco nga iyegda di tao.

18 Ket idi adda a sisasango dagidi mangidarum, awan ti naipulongda a babac a cas iti dakes a banag nga inatapco:

19 Isuna laeng a ti nangidarumanda kencuana dagiti panagsusuppiatda iti maipapan iti pammatida, ken maipapan iti maysa nga Jesus, a natay, isu a pinasingkedan ni Pablo nga adda a sibibiag.

20 Ket idi nga agduaduaac iti panangsalaysay cadagiti cacastoy a ringgor, inintuudco no cayatna ti mapan idiay Jerusalem, ken maocom sadiay itoy a banbanag.

21 Ngem idi a nagpaiyuman ni Pablo tapno maibanag iti saclang ni Augusto, imbilinco nga aywananda agingga iti panangibaonco kencuana iti biang ni Cesar.

22 Ket ni Agripa kinunana ken Festo, Cayatco coma met a denggen dayta a tao. Inton bigat, insungbatna, isu mangngegmonto.

23 Gapuna iti cabigatanna, idi immay da Agripa, ken Bernice, agraman ti dackel a pammadayaw, simrecda idi pangocoman, a kinuyog dagiti coronel, ken dagiti panguloen ti ili, gapu iti panagbilin ni Festo naiyeg ni Pablo.

24 Ket ni Festo kinunana, Ari Agripa, ken dacayo amin nga sisasango cadacami, makitayo daytoy a tao, isu nga indarum caniac dagiti amin a Judio, idiay Jerusalem, ken ditoy met, nga ipucpuccawda a di rumbengen nga agbiag pay.

25 Ngem idi nasaracac nga awan ti inaramidna a maicari iti pannacapapatay, ket agsipud ta isu ket nagpaiyuman ken ni Augusto, inkeddengco ngarud nga isu maibaon kencuana.

26 Iti maipapan kencuana ket awan ti nalawag nga banag a mabalinco nga isurat iti apoc. Gapuna iparangco cadacayo, ken nangnangrona kenca, O ari Agripa, tapno, iti calpasan ti pannacapalutpotna, adda mabalinco nga isurat.

27 Ta pagarupec a saan a maiparbeng nga ibaon ti maysa a balud, ket saan met nga salaysayen dagiti babac a pacaidarumanna.

CAPITULO 26

1 Ket kinuna ni Agripa ken ni Pablo, Maipalubos kenca nga isaom ti calintegam. Idin ni Pablo intayagna ti imana, ket impalawagna ti calinteganna:

2 Maragsacanac, ari Agripa, gapu ta salaysayec kenca ita nga aldaw maipapan cadagiti isuamin a banbanag a nangidaruman caniac dagiti Judio.

3 Nangrona ta ammoc a sica ammom dagiti isuamin nga ug-ugali ken salsaludsud nga adda cadagiti Judio: gapuna dawatec kenca a denggennac nga si-aanus.

4 Ti panagbiagco ngarud nanipud kinaubingco, isu a pinalabasco iti tengnga dagiti cailiac nanipud idi damo sadi Jerusalem, ket ammo amin dagiti Judio;

5 Isuda am-ammodac nanipud idi damo, no cayatda a sacsian, a sinursurotco iti caingetan unay a gimong ti pammatimi ket nagbiagac nga Fariseo.

6 Ket ita agtacderac ken maocomac gapu iti pananginanama iti cari nga inaramid ti Dios cadagidi ammami:

7 Daytoy a cari cadagiti sangapulo ket dua a tribumi, nga agserservi a sireregta iti Dios iti aldaw ken rabii, nangnamnamada nga umay. Ket maipapan itoy a pananginanama, ari Agripa, indarumdac dagiti Judio .

8 Apayapay pagarupenyo a di mabalin a patien, a ti Dios pagungarenna dagiti natay?

9 Kinapudnona pinanunotco, nga aramidec coma dagiti adu nga banbanag a maicaniwas iti nagan ni Jesus a taga Nazaret.

10 Ket daytoy inaramidco idiay Jerusalem: ket impupocco cadagiti pagbaludan dagiti adu a sasanto, idi adda inawatco a pannacabalin cadagiti panguloen dagiti papadi; ket idi mapapatayda, intedco ti iya-anamongco a maicaniwas cadacuada.

11 Ket namin-adu nga dinusac ida cadagiti tunggal sinagoga, ken pinilitco ida nga agtabbaaw; ket sipupungtotac unay nga maibusor cadacuada, indadanesco ida agingga cadagiti gangannaet nga il-ili.

12 Idi mapmapanac idiay Damasco nga incuyogco ti palubos ken bilin dagiti panguloen dagiti papadi,

13 Iti tengnga ti aldaw, O ari, nakitac iti dalan ti maysa a lawag idiay langit, a naranraniag ngem iti init, isu a nanglicmut caniac ken cadagidi kimmuyog caniac.

14 Ket idi a napasagcami amin iti daga, nangngegco ti maysa a timec a nagcuna caniac, nagsao iti pagsasao ti Hebreo, Saulo, Saulo, apayapay idadanesnac? narigat kenca ti cumugtar a maibusor cadagiti natirad.

15 Ket kinunac, Asinoca, Apo? Ket kinunana, Siac ni Jesus nga idandadanesmo.

16 Ngem bumangonca, ket tumacderca babaen cadagiti sacsacam: ta gapu itoy a panggep nagparangac kenca, tapno icabilca a ministro ken macasacsi cadagiti banbanag a nakitam, ken cadagiti met banbanag a pagparangacto kenca;

17 Nga isalacancanto iti umili, ken cadagiti Gentil, a pangibaonac kenca,

18 Tapno lucatam dagiti matada, ken pagsubliem ida manipud sipnget agingga iti lawag, ken manipud iti pannacabalin ni Satanas agsublida iti Dios, tapno awatenda coma ti pannacapacawan dagiti basbasol, ken pannakipagtawid dagiti mapagsanto gapu iti pammati caniac.

19 Gapuna, O ari Agripa, saanac a simmukir iti nailangitan a sirmata:

20 No di ket impaca-ammoc nga immuna cadacuada idiay Damasco, ken idiay Jerusalem, ken iti isuamin a daga ti Judea, ken cadagiti Gentil, nga agbabawida coma ket agsublida iti Dios, ken agaramidda cadagiti ar-aramid a maitutop iti panagbabawi.

21 Gapu itoy dagiti Judio tiniliwdac idiay templo, ket ginayagaydac a papatayen.

22 Idi ngarud a naragpatco ti tulong ti Dios, nagtuloyac agingga itoy nga aldaw, a mangpanecnec cadagiti babassit ken dadackel, a saoec laeng dagidi banbanag a dagidi mammadto ken ni Moises insaoda a mapasamacto:

23 A ni Cristo masapul nga agtuoc, ket isu ti umuna nga agungar cadagiti natay, a mangipacaammo ti lawag iti umili, ken casta met cadagiti Gentil.

24 Ket idi agpalpalawag a casta ti calinteganna, ni Festo kunana iti napigsa a timec, Pablo, agmauyongca; ti adu a panagadalmo pagmauyongennaca.

25 Sinungbatanna, Saanac a mauyong, natan-oc unay a Festo; sasaoec laeng dagiti sao a pudno ken nanacman.

26 Ta ti ari ammona dagitoy a banbanag, isu met a casasaoc a sitatalged: ta siammoac nga awan cadagitoy a banag ti mailemmeng kencuana; ta daytoy saan a naaramid iti nalimed.

27 Ari Agripa, mamatica cadagiti mammadto? Ammoc a mamatica.

28 Idin ni Agripa kinunana ken Pablo, Dandani guyugoyennac nga agbalin a Cristiano.

29 Ket kinuna ni Pablo, Ipaay coma ti Dios, nga saan laeng a sica, no di ket isuamin coma nga agdengdengeg caniac ita, amin coma, agbalincayo coma a cas caniac, malacsid cadagitoy a cawcawar.

30 Idi nalpasna ti nagsao, timmacder ti ari, ken ti gobernador, ken ni Bernice, ken dagiti nakicatugaw cadacuada:

31 Ket idi a nacapanawdan, nagsao ti maysa ken maysa, a cunkunada, Daytoy a tao ket awan ti inaramidna a maicari iti patay wenno iti pannacabalud.

31 Ket idi a nacapanawdan, nagsao ti maysa ken maysa, a cunkunada, Daytoy a tao ket awan ti inaramidna a maicari iti patay wenno iti pannacabalud.

31 Ket idi a nacapanawdan, nagsao ti maysa ken maysa, a cunkunada, Daytoy a tao ket awan ti inaramidna a maicari iti patay wenno iti pannacabalud.

32 Ket ni Agripa kinunana ken Festo, Mabalin coma a mawayawayaan daytoy a tao, no di coma nagpaiyuman ken Cesar.

CAPITULO 27

1 Ket idi naipato nga aglayagcami a mapan idiay Italia, inyawatda ni Pablo agraman dadduma a balud iti maysa a centurion nga agnagan Julio, iti compania ni Augusto.

2 Ket limmugancami iti maysa a viray a taga Adrumeto, ken nagrubbuatcami, cayatna a saoen naglayagcami cadagiti disso iti igid ti Asia; ni Aristarco, maysa a Macedonio a taga Tesalonica, adda a cacuyogmi.

3 Ket iti sumuno nga aldaw simmangladcami idiay Sidon. Ket ni Julio tinamingna a naimbag ni Pablo, ket iniccanna ti wayawaya a mapan cadagiti gagayyemna tapno mapasalucag isuna.

4 Ket nagluascami nanipud sadiay, ket naglayagcami iti baba ti Chipre, gapu ta dagiti angin maisungatda.

5 Ket idi nalabasanmi ti baybay iti sangoanan ti Cilicia ken Pamfilia, simmangladcami idiay Mira, maysa nga ili ti Licia.

6 Ket nacasarac daydi centurion ti maysa a viray iti taga Alejandria nga aglayag a mapan idiay Italia; ket idiay inpalugannacami.

7 Ket naglayagcami a nabannayat iti adu nga aldaw, ket narigat ti pannacagtengmi iti sangoanan ti Gnido, agsipud ta dinacam palubosan di angin, naglayagcami ngarud iti baba ti Creta, iti batog ti Salmone;

8 Ket, idi saanmi pay a nalabsan, dimtengcami iti maysa a disso a managan Ti naimbag a sangsangladan; ket asideg idi iti ili a Lasea.

9 Ket idi napalabas ti adu nga aldaw, ken napeggaden ti panaglayag, ket gapu ta ti panagayunar nalabesen, ni Pablo binalacadanna ida,

10 Ket kinunana cadacuada, Sirs, makitac a ti panaglayag ket mangiyegto ti rigrigat ken adu a pagdacsan, saan laeng nga iti carga ken iti viray, no di ket cadagiti biagtayo pay.

11 Numan pay casta daydi centurion ad-adda a pinatina daydi apo ken ti makincua idi viray, ngem daydi sinao ni Pablo.

12 Ket agsipud ta daydi pagsangladan ket saan a nasayaat a pagdagusan iti tiempo ti lam-ec, ti caadduan ket imbalacadda nga agluasdan, bareng macasangladda idiay Fenix, ket agsardengda idiay iti tiempo ti lam-ec; isu a sangladan ti Creta, a sumango iti amianan a daya ken ti abagatan a daya.

13 Ket idi nagangin bassit ti abagatan, ket impapanda a nagun-oddan ti tartarigagayanda, ingngatoda dagiti ankla naglayagda ket nagpaigidda iti asideg ti Creta.

14 Ngem iti saan unay a nagbayag bimmaba manipud sadiay ti maysa a baggio, a managan Euroclidon.

15 Ket idi a naitayab di viray, ket saan a matngelan a sarangten ti angin, binaybay-anmi a sinonson ti angin.

16 Ket naglayag iti babaen ti bassit a puro a managan Clauda, ket adu a trabahomi iti nasapul di viray.

17 Ket idi nga ingngatoda, inaramidda dagiti pamuspusan, a pangparaut idi viray; ket, agsipud ta amakenda idi ti maisadsad iti cadaratan, imbabada dagiti layag, ket castada a nasonson iti angin.

18 Ket idi a busurennacami ti napigsa unay a baggio, iti sumuno a aldaw rinuggianda nga intappuac ti carga;

19 Ket iti maicatlo nga aldaw babaen dagiti im-imami iniccatmi dagiti aruaten ti viray.

20 Ket idi saan a nagparang ti init wenno dagiti bitbituen iti adu nga aldaw, ken nagtuloy ti napigsa nga angin, amin nga inanama a maisalacan cami coma ket pimmanaw.

21 Ket agsipud ta nabayagen a dida nangan timmacder ni Pablo iti nagtetengaanda, ket kinunana, Sirs, no dimngegcayo coma caniac, ket saancayo coma a naglayag nanipud Creta, naliclican coma daytoy a rigat ken pagdacsan.

22 Ngem ita balacadancayo a manginanamacayo: ta awanto ti mapucaw a biag cadatayo, no di laeng ti viray.

23 Ta itay rabii nagtacder ti dennac ti angel ti Dios, a makincucua caniac, ken pagserserviac,

24 A kunkunana, Dica agbuteng, Pablo; masapul a maisaclangca iti sangoanan ni Cesar: ket, adtoy, ti Dios impaayna ti biag cadagiti isuamin a nakipaglayag kenca.

25 Gapuna, sirs, manginanamacayo: ta siac mamatiac iti Dios, a maaramidto nga cas iti naisao caniac.

26 Numan pay casta masapul a maisadsadtayo pay iti maysa nga puro.

27 Ket idi immay ti maicasangapulo ket uppat a rabii, idi agsublisublicami idiay taaw nga Adriatico, iti asideg ti tenga ti rabii dagiti marinero impapanda nga addada nga umasideg iti maysa a daga;

28 Ket nagsondada, ket naammoanda a duapulo nga agpa ti caadalemna: ket idi madamdama bassit, nagsondada manen, ket naammoanda a sangapulo ket lima nga agpa.

29 Ket agsipud ta amkenda ti maisadsad cadagiti cadilian, imbabada iti cutit dagiti uppat nga ankla, a tartarigagayanda a bumigat.

30 Ket dagidi marinero idi gayagayenda ti agtalaw iti viray, nga imbabada ti bilog iti baybay, a pinagpambarda a cayatda nga ibaba dagiti ankla iti sangoanan,

31 Ni Pablo kinunana idi centurion ken cadagiti soldado, No dagitoy ket saanda nga agbati ditoy viray, saanda nga mabalin iti maisalacan.

32 Idin dagiti soldado pinugsatda dagidi tali ti bilog, ket binaybay-anda a natnagda.

33 Ket idi nangrugi a bimmigat, ni Pablo binagbagaanna ida amin tapno manganda, a kunana, Ita maicasangapulo ket uppat nga aldawen nga nagur-uray ken nagituredcayo ti bisin, nga awan pulos ti kinnanyo.

34 Gapuna dawatec cadacayo nga mangancayo: ta daytoy ket maipaay iti salun-atyo: ta awanto ti mapucaw uray maysa a booc ti ulo ti uray siasino cadacayo.

35 Ket idi naisaona daytoy, nangala ti tinapay, ket nagyaman iti Dios iti sangoananda amin: ket idi napisinan, rinuggianna ti nangan.

36 Idin isuda amin ket nagragsacda, ken nangalada met iti taraonda.

37 Ket ti dagupmi amin a tattao idi viray ket dua gasut pito pulo ket innem.

38 Ket idi napnecda a nangan, pinalag-ananda di viray, nga intappuacda di trigo idiay baybay.

39 Ket idi bimmigaten, saanda nga ammo ti daga: ngem nakitada idi ti maysa a sangladan nga adda cadaratanna, isu a nagnunumoanda, no mabalin coma, a pangisadsadanda idi viray.

40 Ket idi impangatoda dagidi ankla, binaybay-anda nga agpabaybay, ket winarwarda met dagidi galot dagidi timon, ket ingatoda iti layag ti unaan tapno mayangin, ket nagturongda iti igid ti baybay.

41 Ket idi nacagtengda iti maysa a disso a nagsabatan ti dua nga ayus di baybay, insadsadda ti viray; ket daydi sangona naisadsad nga nadaras, saan a nagaraw, ngem daydi cutit nawarawara idi gapu iti kinarungsot dagidi dalluyon.

42 Ket ti panggep dagidi soldado papatayenda dagidi balud, di la ket ta adda aglangoy cadacuada, ket macatalaw.

43 Ngem daydi centurion, agsipud ta cayatna nga isalacan ni Pablo, pinawilanna ti gandatda; ket imbilinna a dagiti macabalin nga aglangoy ket umunada a tumappuac ti baybay, ken mapanda iti daga.

44 Ket dagiti dadduma, nagpatawda cadagiti tabla, ket dagiti sabsabali nagpatawda cadagiti nadadael nga aruaten ti viray. Ket casta ti naaramid, a naisalacanda amin ken simmang-atda iti daga.

CAPITULO 28

1 Ket idi a nacasangladcamin, na-ammoanmi a daydi puro ket managan iti Melita.

2 Ket dagidi umili idiay impa-ayandacami ti naisangayan a naimbag nga nakem: ta nagpadarangda ti apuy, ken inawatdacami amin, agsipud iti tudo nga agtinnag idi, ken daydi pay lam-ecna.

3 Ket idi a nangurnong ni Pablo ti sangsanga a nagango, incabilna ida idi apuy, ket gapu iti pudot rimmuar ti maysa a carasaen, a kimmagat idi imina.

4 Ket idi makita dagidi umili daydi nagita a carasaen a nagbitin idi imana, kinunada iti maysa ken maysa, Saan a pagduaduaan a daytoy a tao ket mammapatay, isu, nga idinto a naispal iti baybay, ti pannacaibales dina palubusan nga agbiag.

5 Ngem inwagsacna daydi carasaen iti apuy, ket awan ti dakes a napasamac kencuana.

6 Ngem isuda ur-urayenda idi nga umbalto, wenno mapasag a kellaat a matay: ngem agsipud ta nagur-urayda ti nabayag, ken makitada nga awan ti dakes nga umay kencuana, nagbaliw ti isipda, ket kinunada nga isu ket maysa a dios.

7 Ket dagidi nga disdisso ket cucua daydi panguloen ti puro, nga agnagan Publio; isu nga nangawat cadacami, ket pinagdagusnacami iti tallo nga aldaw a si-aayat.

8 Ket calpasanna daytoy, daydi ama ni Publio adda iti pagiddaan a masakit cadagiti gorigor ken nadara a sicca: ket simrec ni Pablo a kimmita kencuana, ket nagcararag, ket impatayna dagiti im-imana kencuana, ket inagasanna.

9 Ket idi naaramid daytoy, dagidi sabsabali met, nga addaan sacsakit idiay a puro, immayda, ket naagasanda:

10 Isuda a nangpadayaw met cadacami cadagiti adu a pammadayaw; ket idi aglayagcami, incargada idi viray dagiti banbanag nga casapulanmi.

11 Ket idi nalabes ti tallo a bulan naglayagcami iti maysa a viray ti taga Alejandria, isu nga naggian idiay puro bayat ti calam-ecna, a nanaganan ti Castor ken Pollux.

12 Ket simmangladcami idiay Siracusa, ken naggiancami idiay iti tallo nga aldaw.

13 Manipud sadiay nanglicawcami, ket dimtengcami idiay Regio: ket idi nalabes ti maysa nga aldaw nagangin ti abagatan, ket nacagtengcami iti sumuno nga aldaw idiay Puteoli:

14 Isu a nacasaracanmi dagiti cacabsat, ket dinawatda nga agbaticami cadacuada iti pito nga aldaw: ket castoy ti ipapanmi idiay Roma.

15 Ket manipud sadiay, idi a dagiti cacabsat nadamagdacami, immayda a simmabet cadacami aginggana idiay plaza ni Appio, ken dagiti Tallo a taberna: ket idi makita ni Pablo ida, nagyaman iti Dios, ken napabileg unay.

16 Ket idi dimtengcami idiay Roma, inyawat ti centurion dagiti balud iti capitan: ngem naipalubos ken Pablo nga agwaywayas iti balay agraman maysa a soldado nga agaywan kencuana.

17 Ket calpasanna daytoy, idi napalabas ti tallo nga aldaw ni Pablo inayabanna dagiti panguloen dagiti Judio: ket idi addadan a nagtitipon, kinunana cadacuada, Lallaki ken cacabsat, idinto nga awan ti inaramidco a maisalungasing iti umili, wenno cadagiti ug-ugali dagidi ammatayo, nayawatac a balud nanipud idiay Jerusalem cadagiti im-ima dagiti taga Roma.

18 Isuda, nga idi pinalutputdac, cayatdac coma a wayawayaan, agsipud ta awan ti gapuna a madusaac iti ipapatay.

19 Ngem idi simmalungasing dagiti Judio, napilitac a nagpaiyuman ken Cesar; nga awan a pulos ti gapuna nga idarumco iti ilic.

20 Gapu itoy a banag ngarud inayabancayo, tapno kitaencayo, ket casaocayo: ta gapu iti inanama ti Israel addaac a nagalutan itoy a cawar.

21 Ket kinunada kencuana, Saancami nga nacaawat ti sursurat a naggapu idiay Judea a maipapan kenca, ket awan met cadagiti cacabsat ti immay a mangidarum wenno agsao ti dakes a maipapan kenca.

22 Ngem cayatmi a denggen kenca ti capanunotam: ta no maipapan iti daytoy a secta, ammomi a masupsuppiat cadagiti isuamin a disso.

23 Ket idi a tinudinganda ti maysa nga aldaw, immay kencuana iti adu idiay nagdagusanna; nga impalawagna cadacuada ken pinanecnecanna ti pagarian ti Dios, ket inallucoyna ida ti maipapan ken Jesus, nga inaramatna ti linteg ni Moises, ken dagiti mammadto, nanipud iti bigat agingga iti rumabii.

24 Ket dagiti dadduma pinatida dagidi saona, ngem adda met dagiti dadduma nga saanda a namati.

25 Ket idi saanda a nagsusurot, nagawidda, calpasan a nayebcas ni Pablo ti maysa a sao, Naimbag ti panagsao ti Espiritu Santo babaen ti mammadto nga Isaias cadagiti ammatayo,

26 A kinunana, Inca itoy nga ili, ket ibagam, Iti lapayag macangegcayto, ket dicayto maawatan; ket idinto a kitkitaenyo, ngem dicayto mailasin:

27 Ta ti puso daytoy nga ili ket dimmakes, ket dagiti lapayagda nabengbeng, ket inkidemda dagiti matada; di la ket ta makakitada cadagiti matada, ken macangegda cadagiti lapayagda, ken maca-awatda cadagiti puspusoda, ken agbabawida coma, ket agasac coma isuda.

28 Ammoenyo ngarud, a daytoy a panangisalacan ti Dios ket maipan cadagiti Gentil, ket isuda dumngegdanto.

29 Ket idi naisaona dagitoy a sasao, pimmanaw dagidi Judio, a nacaro ti panagsisinnuppiatda.

30 Ket ni Pablo nagtaeng bayat ti dua a tawen iti inabanganna a balay, isu a nangawatanna cadagiti isuamin a simmarungcar kencuana,

31 Ket incascasabana iti pagarian ti Dios, ken insursurona dagiti banbanag a maipapan ken Apo Jesus Cristo, a binuyogann iti amin a talged, ken awan ti tao nga nanglapped kencuana.