ANG BALAAN NGA BIBLIA

ANG LIBRO NI

JOB

KAPITULO 1

MAY isa ka tawo sa duta sang Uz, nga ginhingalanan Job; kag yadto nga tawo himpit kag matarung, kag isa nga nagkahadluk sa Dios, kag naglikaw sa malaut.

2 Kag may natawo sa iya nga pito ka anak nga lalaki kag tatlo ka anak nga babaye.

3 Ang iya pagkabutang man pito ka libo ka carnero, kag tatlo ka libo ka camelyo, kag lima ka gatus ka pares nga baka, kag lima ka gatus ka asno nga babaye, kag tama kadaku nga panimalay; sa bagay nga ini nga tawo amo ang labi gid ka daku sa tanan nga mga tawo sang sidlangan.

4 Kag ang iya mga anak nga lalaki nagkadto kag naghiwat sing sinalosalo sa ila mga balay, ang tagsatagsa sa iya adlaw; kag ginpakadtoan nila kag ginpatawag ang ila tatlo ka utud nga babaye sa pagkaon kag pag-inum upud sa ila.

5 Kag sang natapus na ang mga adlaw sang ila sinalosalo, si Job nagpadala kag nagpakabalaan sa ila, kag nagbangon sing aga pa, kag nagdolot sing mga halad nga sinonog sono sa kadamuon nila tanan: kay si Job nagsiling, Ayhan nakasala ang akon mga anak nga lalaki, kag nagpakamalaut sang Dios sa ila mga tagiposoon. Amo ini ang ginhimo ni Job sing dalayon.

6 ś Karon may isa ka adlaw sang nag-abut ang mga anak nga lalaki sang Dios sa pag-atubang sa atubangan sang GINOO, kag si Satanas man nag-abut sa tunga nila.

7 Kag ang GINOO nagsiling kay Satanas, Diin ka bala maghalin? Niyan nagsabat si Satanas sa GINOO, kag nagsiling, Gikan sa paglibutlibut sa duta, kag sa paglakatlakat sa sini.

8 Kag ang GINOO nagsiling kay Satanas, Natalupangdan mo bala ang akon alagad nga si Job, nga wala sing kaangay sa iya sa duta, tawo nga himpit kag matarung, isa nga nagakahadluk sa Dios, kag nagalikaw sa malaut?

9 Niyan nagsabat si Satanas sa GINOO, kag nagsiling, Nahadluk bala si Job sa Dios sa wala sing pulus?

10 Wala mo bala sia pagkudali palibut, kag ang palibut sang iya balay, kag ang palibut sang tanan nga iya sa tagsa ka luyo? ginpakamaayo mo ang kinabudlayan sang iya mga kamut, kag ang iya pagkabutang nagdugang sa duta.

11 Apang untaya karon ang imo kamut, kag tanduga ang tanan nga iya, kag pagapakamalauton ka niya sa imo nawung.

12 Kag ang GINOO nagsiling kay Satanas, Yari karon, ang tanan nga iya yara sa imo gahum; lamang dili mo pag-untayon ang imo kamut sa iya kaugalingon. Gani si Satanas naghalin sa atubangan sang GINOO.

13 ś Kag may adlaw sang nagakinaon kag nagaininum sing alak ang iya mga anak nga lalaki kag ang iya mga anak nga babaye sa balay sang ila utud nga lalaki nga kamagulangan:

14 Kag may nag-abut nga manugbalita kay Job, kag nagsiling, Ginaarado ang mga baka, kag ang mga asno nagahalab sa luyo nila:

15 Kag gindamhagan sila sang mga Sabeanhon, kag gin-agaw sila; hoo, ginpatay nila ang mga alagad sa sulab sang espada; kag ako gid lamang ang nakapalagyo sa pagsugid sa imo.

16 Sang nagahambal pa sia, may nag-abut man nga isa, kag nagsiling, Ang kalayo sang Dios naholog gikan sa langit, kag nagsonog sang mga carnero, kag sang mga alagad, kag nagpapas sa ila; kag ako gid lamang ang nakapalagyo sa pagsugid sa imo.

17 Sang nagahambal pa sia, may nag-abut naman nga isa, kag nagsiling, Ang mga Caldeanhon naghimo sing tatlo ka guban, kag nagdamhag sa mga camelyo, kag nag-agaw sa ila, hoo, kag nagpatay sang mga alagad sa sulab sang espada; kag ako gid lamang ang nakapalagyo sa pagsugid sa imo.

18 Sang nagahambal pa sia, may nag-abut naman nga isa, kag nagsiling, Ang imo mga anak nga lalaki kag ang imo mga anak nga babaye nagakinaon kag nagaininum sang alak sa balay sang ila lalaking utud nga kamagulangan:

19 Kag, yari karon, may nag-abut nga isa ka mabaskug nga hangin gikan sa kamingawan, kag naghuyup sang apat ka pamusud sang balay, kag nagtupa ini sa pamatan-on nga mga lalaki, kag napatay sila; kag ako gid lamang ang nakapalagyo sa pagsugid sa imo.

20 Niyan si Job nagtindug, kag nagkusnit sang iya kunup, kag nagkiskis sang iya olo, kag naghapa sa duta, kag nagsimba,

21 Kag nagsiling, Hubo ako nga naggowa sa taguangkan sang akon iloy, kag hubo ako magabalik dira: ang GINOO naghatag, kag ang GINOO nagkuha; pakamaayohon ang ngalan sang GINOO.

22 Sa sini tanan wala makasala si Job, ukon nagpabangud sa Dios sing binuang.

KAPITULO 2

SA LIWAT may adlaw sang nag-abut ang mga anak nga lalaki sang Dios sa pag-atubang sa atubangan sang GINOO, kag si Satanas nag-abut man sa tunga nila sa pag-atubang sa atubangan sang GINOO.

2 Kag ang GINOO nagsiling kay Satanas, Diin ka bala maghalin? Kag si Satanas nagsabat sa GINOO, kag nagsiling, Gikan sa paglibutlibut sa duta, kag sa paglakatlakat sa sini.

3 Kag ang GINOO nagsiling kay Satanas, Natalupangdan mo bala ang akon alagad nga si Job, nga wala na sing kaangay sa iya sa duta, tawo nga himpit kag matarung, isa nga nagakahadluk sa Dios, kag nagalikaw sa malaut? kag ginahuptan pa niya sing malig-on ang iya pagkatarung, bisan pa gintandug mo ako batok sa iya, sa paglaglag sa iya sa wala sing kabangdanan.

4 Kag si Satanas nagsabat sa GINOO, kag nagsiling, Panit sa panit, hoo, ang tanan nga iya sang tawo ihatag niya tungud sa iya kabuhi.

5 Apang untaya karon ang imo kamut, kag tanduga ang iya tul-an kag ang iya unud, kag pagapakamalauton ka niya sa imo nawung.

6 Kag ang GINOO nagsiling kay Satanas, Yari karon, sia yara sa imo kamut; lamang andami ang iya kabuhi.

7 ś Gani naghalin si Satanas sa atubangan sang GINOO, kag ginsakit si Job sing tama nga hubag kutub sa dapadapa sang iya tiil tubtub sa iya alimpudwan.

8 Kag nagkuha sia sing bika nga inugkalot niya; kag naglingkod sia sa mga abo.

9 ś Niyan nagsiling sa iya ang iya asawa, Ginahuptan pa bala nimo ang imo pagkatarung? pakamalauta ang Dios, kag panginmatay.

10 Apang sia nagsiling sa iya, Nagapamolong ka subong sang pagpamolong sang isa sang mga babaye nga buangbuang. Ano? batonon bala naton ang maayo sa kamut sang Dios, kag indi naton pagbatonon ang malaut? Sa sini tanan wala makasala si Job sa iya mga bibig.

11 ś Karon sang nakabati ang tatlo ka abyan ni Job sini tanan nga malaut nga nag-abut sa iya, nag-abut ang tagsa sa ila gikan sa iya kaugalingon nga duug; si Elifaz nga Temanhon, kag si Bildad nga Suhanon, kag si Sofar nga Naamanhon: kay nagkasugut sila sa pagkadto sa pagpangalisud sa iya kag sa paglipay sa iya.

12 Kag sang ginhayaw nila ang ila mga mata sa malayo, kag wala nila sia makilala, nagbayaw sila sang ila mga tingug, kag naghibi; kag ang tagsatagsa sa ila nagkusnit sang iya kunup, kag nagsabwag sing yab-ok sa ila mga olo nayon sa langit.

13 Gani naglingkod sila sa duta upud sa iya sing pito ka adlaw kag pito ka gab-i, kag wala sing bisan sin-o sa ila nga nagpamolong sing isa ka polong sa iya: kay nakita nila nga ang iya kalisud tama kadaku.

KAPITULO 3

SA TAPUS sini gintikab ni Job ang iya baba, kag ginpakamalaut ang iya adlaw.

2 Kag si Job nagpamolong, kag nagsiling,

3 Mawala ang adlaw nga akon ginpakatawohan, kag ang kagab-ihon nga ginsiling ini, May lalaki nga bata nga ginpanamkon.

4 Yadto nga adlaw magmanginkadudulman; ang Dios indi magsapak sini gikan sa ibabaw, ukon ang kapawa magsilak sa sini.

5 Magdagta sini ang kadudulman kag ang landong sang kamatayon; magholon sa sini ang isa ka panganud; magpakugmat sini ang pagkaitum sang adlaw.

6 Nahanungud sadtong gab-i, dakpon ini sang kadudulman; dili ini magtingub sa mga adlaw sang tuig, dili ini pag-ilakip sa kadamuon sang mga bulan.

7 Yari karon, magmingaw yadtong gab-i, dili mag-abut sa sini ang malipayon nga tingug.

8 Magpakamalaut sila sini nga nagapakamalaut sing adlaw, sila nga handa nga magbayaw sang ila paglalaw.

9 Magdulum ang mga bitoon sang kasisidmon sini; papangitaa ini sing kapawa, apang wala; kag dili pagpatan-awa sang pagpamanagbanag sang kaagahon:

10 Bangud nga wala ini nagtakup sang mga ganhaan sang taguangkan sang akon iloy, ukon nagtago sing kalisud gikan sa akon mga mata.

11 Ngaa bala nga wala ako mapatay kutub sa taguangkan? ngaa bala nga wala ako mabugtoan sang ginhawa sang naggowa ako sa tiyan?

12 Ngaa bala nga ginbaton ako sang mga tuhud? ukon ngaa bala sang mga soso nga nagsoso ako?

13 Kay karon nakahigda na ako kuntani kag naglinong, nakatolog na ako kuntani: niyan nakapahuway na ako,

14 Kaupud sang mga hari kag mga manuglaygay sang duta, nga nagpatindug sa ila sing mga duug nga mamingaw;

15 Ukon kaupud sa mga prinsipe nga may bulawan, nga nagpuno sang ila mga balay sing pilak:

16 Ukon kasubong sang natago nga nahar-as wala ako kuntani; subong sang mga lapsag nga wala makakita sing kapawa.

17 Didto ang mga malauton nagauntat sa pagtublag; kag didto ang mga lapyo nagapahuway.

18 Didto ang mga binilanggo nagapahuway sing tingub; indi sila makabati sang tingug sang manugpigus.

19 Yadto didto ang magamay kag ang dalagku; kag ang alagad hilway sa iya agalon.

20 Ngaa bala ang kapawa ginahatag sa iya nga yara sa kasakit, kag ang kabuhi sa napaitan sa kalag;

21 Nga nagahandum sang kamatayon, apang wala ini mag-abut; kag nagakutkut tungud sini labi pa sa mga natago nga mga bahandi;

22 Nga nagakalipay sing lakas, kag nagakasadya, kon makita nila ang lulubngan?

23 Ngaa bala ang kapawa ginhatag sa tawo nga ang iya dalan nalipdan, kag nga ginkudalan sang Dios?

24 Kay ang akon panghayhay nagaabut sa wala pa ako makakaon, kag ang akon mga pag-ugayong ginbobo kaangay sang mga tubig.

25 Kay ang butang nga ginkahadlukan ko sing daku nag-abut sa akon, kag inang ginkahangaw-an ko nagkari sa akon.

26 Wala ako sa seguridad sadto anay, kag wala ako sing kapahuwayan, kag wala ako kalinongan; apang ang kagamo nag-abut.

KAPITULO 3

NIYAN nagsabat si Elifaz nga Temanhon kag nagsiling,

2 Kon kami magpangahas sa pagpakighambal sa imo, malisdan ka bala? apang sin-o bala ang makapugung sang iya kaugalingon sa pagpamolong?

3 Yari karon, ikaw nakatudlo sa madamu, kag nakapabaskug ka sang maluya nga mga kamut.

4 Ang imo mga polong nakapapag-on sa iya nga nagakapukan, kag ginpabakud mo ang maluya nga mga tuhud.

5 Apang karon ini nag-abut sa imo, kag ginapunaw ka; ini nagatandug sa imo, kag nagakatublag ka.

6 Indi bala ini ang imo kahadluk, ang imo pagsalig, ang imo paglaum, kag ang pagkatarung sang imo mga dalanon?

7 Panumduma, ginaampo ko sa imo, sin-o bala ang nawala, nga inocente? ukon diin bala ang mga matarung ginapapas?

8 Sono sa nakita ko, sila nga nagaarado sing kasal-anan, kag nagasab-ug sing kalautan, nagaani sang amo.

9 Paagi sa pusnga sang Dios nagakawala sila, kag paagi sa ginhawa sang iya ilong ginapapas sila.

10 Ang ngurub sang leon, kag ang tingug sang mabangis nga leon, kag ang mga ngipon sang lamharon nga mga leon, naboong.

11 Ang tigulang nga leon nagakawala tungud sa kakulang sing tulukbon, kag ang mga totoy sang leon nga makusug nag-aplaag.

12 Karon ang isa ka butang gindala sa akon sing tago, kag diotay lang sini ang nabaton sang akon dulunggan.

13 Sa mga panghunahuna gikan sa mga palanan-awon sang kagab-ihon, sang nag-abut ang hamook nga katologon sa mga tawo,

14 Nag-abut sa akon ang kahadluk, kag ang palangurug, nga nagpakurug sang tanan ko nga mga tul-an.

15 Niyan isa ka espiritu naglabay sa akon nawung; nagpalanindug ang balahibo sang akon lawas:

16 Nagdolog ini, apang indi ako makakilala sang iya dagway: isa ka imahen yara sa atubangan sang akon mga mata, may katinong, kag nabatian ko ang isa ka tingug, nga nagasiling,

17 Magalabi pa bala katarung sa Dios ang tawong mamalatyon? magalabi pa bala kaputli ang tawo sa iya magbubuhat?

18 Yari karon, wala sia magbutang sing pagsalig sa iya mga alagad; kag ang iya mga anghel ginpabangdan niya sing kabuangan:

19 Daw ano pa gid sila nga nagapuyo sa mga balay nga lunang, nga ang iya sadsaran yara sa yab-ok, nga ginapigsa sa atubangan sang sipit?

20 Ginalaglag sila kutub sa kaagahon tubtub sa kagab-ihon: nagakawala sila sing dayon nga wala sing bisan sin-o nga nagasapak sini.

21 Indi bala madula ang ila pagkahalangdon nga yara sa ila? mapatay sila, nga wala sing kaalam.

KAPITULO 5

PANAWAG karon, kon may yara nga magasabat sa imo; kag sa kay sin-o bala sang mga santo magadangup ka?

2 Kay ang kaakig nagapatay sa buangbuang nga tawo, kag ang kaimon nagapatay sa kulangkulang.

3 Nakita ko ang buangbuang nga nagapanggamut: apang sa gilayon ginpakamalaut ko ang iya puluy-an.

4 Ang iya mga anak malayo sa kalig-onan, kag ginaipit sila sa gawang, kag wala sing bisan sin-o nga magaluwas sa ila.

5 Ang ila alanyon ginakaon sang ginagutum, kag ginakuha ini bisan gikan sa mga tunuk, kag ang buyong nagatulon sang ila pagkabutang.

6 Bisan pa ang kapipit-an wala nagagowa gikan sa yab-ok, ukon ang kagamo nagatubo sa duta;

7 Apang ang tawo natawo sa kagamo, subong sang mga alipalok nga nagalupad paibabaw.

8 Ako iya magadangup sa Dios, kag sa Dios itugyan ko ang akon kahimtangan:

9 Nga nagahimo sing mga butang nga dalagku kag dimatungkad; makatilingala nga mga butang nga dili maisip:

10 Nga nagahatag sing ulan sa duta, kag nagapadala sing mga tubig sa mga latagon:

11 Sa pagpataas sang mga kubus; agud nga inang mga nagalalaw bayawon sa kalig-onan.

12 Ginabungkag niya ang mga padugi sang mga malalang, sa bagay nga ang ila mga kamut indi makatigayon sang ila buluhaton.

13 Ang mga maalam ginadakup niya sa ila kaugalingon nga pagkalalang: kag ang laygay sang mga tiko ginapatibusok.

14 Nagasugata sila sing kadudulman sa adlawon, kag nagapangapkap sa kaudtohon subong sang sa kagab-ihon.

15 Apang ginaluwas niya ang imol gikan sa espada, gikan sa ila baba, kag gikan sa kamut sang gamhanan.

16 Gani ang imol may paglaum, kag ang kalautan nagatakup sang iya baba.

17 Yari karon, malipayon ang tawo nga ginasabdong sang Dios: busa dili pagtamaya ang disiplina sang Makaako:

18 Kay nagasakit sia, kag nagabugkos: sia nagapilas, kag ang iya mga kamut nagabolong.

19 Luwason ka niya sa anum ka kalisdanan: hoo, sa pito wala sing malaut nga magtandug sa imo.

20 Sa tiggulutum tubson ka niya sa kamatayon: kag sa inaway sa gahum sang espada.

21 Lipdan ka gikan sa bunal sang dila: kag dili ka mahadluk sang kalaglagan kon mag-abut ini.

22 Sa kalaglagan kag sa tiggulutum magakadlaw ka: kag dili ka mahadluk sa kasapatan sang duta.

23 Kay manginkadampig ka sa mga bato sang latagon: kag ang kasapatan sang latagon magapakighidait sa imo.

24 Kag makilala mo nga ang imo tabernakulo yara sa kalinong; kag duawon mo ang imo puluy-an, kag indi makasala.

25 Makilal-an mo man nga ang imo kaliwat mangindaku, kag ang imo inanak manginsubong sang hilamon sang duta.

26 Magakadto ka sa imo lulubngan sa bug-os nga panuigon, kaangay sang linaylay sang uyas nga ginapasulud sa iya panag-on.

27 Yari karon, ini nausisa namon, gani amo ini; pamatii ini, kag kilalahon mo ini sa imo kaayohan.

KAPITULO 6

APANG si Job nagsabat kag nagsiling,

2 O kuntani nga gintimbang ang akon kalisud, kag ang akon kalalat-an ginbutang sing tingub sa timbangan!

3 Kay karon mabug-at pa ini sa balas sang dagat: busa ang akon mga polong ginalamon.

4 Kay ang mga baslay sang Makaako yari sa sulud nakon, ang dalit sini ginainum sang akon espiritu: ang mga kakugmat sang Dios nagapaagisud sila batok sa akon.

5 Nagahirihiri bala ang talonon nga asno kon sia may hilamon? ukon nagaima bala ang baka sa iya kumpay?

6 Makaon bala ang matab-ang nga wala maasini? ukon may lalim bala sa puti sang itlog?

7 Ang mga butang nga gindumili sang akon kalag nga tandugon, sila subong sang kalan-on nga nagapasubo sa akon.

8 O kabay pa nga maagum ko ang akon pangabay; kag nga ang Dios magtugut sa akon sang butang nga akon ginahandum!

9 Nga mahamuut ang Dios sa paglaglag sa akon; nga pagbuhian niya ang iya kamut, kag magtapus sa akon!

10 Niyan manginkalipay ko pa; hoo, magapadayon ako sa kasubo: dili sia magpaiway; kay wala ako magtago sang mga polong sang Balaan nga Isa.

11 Ano bala ang akon kusug, nga maglaum ako? kag ano bala ang akon katapusan, nga magpalawig ako sang akon kabuhi?

12 Ang akon kusug kusug bala sang mga bato? ukon ang akon unud saway bala?

13 Indi bala nga ang akon kabulig yara sa akon kaugalingon? kag ang kaalam ginpapalayo bala sa akon?

14 Sa iya nga nasakitan dapat pakitaan sing kalooy sang iya abyan; apang sia nagabiya sang kahadluk sang Makaako.

15 Ang akon mga kauturan nagmalimbongon subong sang sapa, kag subong sang ililigan sang mga sapa sila nagaalagi;

16 Nga maitum tungud sang hielo, kag sa diin ang nieve natago:

17 Sa tion nga mag-init sila, nagakadula sila: kon ini mainit, matunaw sila sa ila duug.

18 Ang mga banas sang ila dalanon nagalipas; nagapakadto sila sa wala, kag nagakalawala.

19 Ang mga guban sang Tema naglantaw, ang mga kabon sang Sheba naghulat sa ila.

20 Naligban sila bangud nga nakalaum sila; nag-abut sila didto, kag nagkalahuy-an.

21 Kay karon wala kamo sing pulus; nakakita kamo sang akon pagkalaglag, kag kamo nahadluk.

22 Nagsiling bala ako, Dalhan ako? ukon, Hatagi ako sing balus gikan sa inyo pagkabutang?

23 Ukon, Luwasa ako sa kamut sang kaaway? ukon, Tubsa ako sa kamut sang gamhanan?

24 Tudloi ako, kag magahipus ako: kag pahangpa ako sa diin nakasayup ako.

25 Daw ano kakusug sang mga polong nga matadlong! apang ano bala ang ginasabdong sang inyo pagpakigpuyas?

26 Nagahunahuna kamo bala sa pagsabdong sang mga polong, kag sang mga hambal sang isa nga walay paglaum, nga ini sila subong sang hangin?

27 Hoo, kamo nagapigus sang mga ilo sa amay, kag nagakutkut kamo sang boho tungud sa inyo abyan.

28 Busa karon magkahamuut, tolok sa akon; kay ini maathag sa inyo kon magbutig ako.

29 Balik, ginaampo ko sa inyo, dili ini magmanginsala; hoo, balik liwat, ang akon pagkamatarung yara sa sini.

30 May kalautan bala sa akon dila? indi bala makapangilala sang malaut nga mga butang ang akon idilimdim?

KAPITULO 7

WALA bala sing tinangdo nga tion sa tawo sa duta? indi bala ang iya man mga adlaw kaangay sang mga adlaw sang sinoholan?

2 Subong sang alagad nga nagahandum sing hanuut sang landong, kag subong sang sinoholan nga nagapangita sang sohol sang iya pagpangabudlay:

3 Sa amo ginpaangkon ako sing mga bulan nga walay kapuslanan, kag makatalaka nga mga kagab-ihon ginpat-ud sa akon.

4 Kon maghigda ako, nagasiling ako, San-o bala ako magabangon, kag ang kagab-ihon matapus? kag puno ako sang pagbulubaliskad tubtub sa pamanagbanag sang adlaw.

5 Ang akon unud napanaptan sing mga ulud kag mga kugan nga yab-ok; ang akon panit pilaspilason, kag nanginmakaluluod.

6 Ang akon mga adlaw madasig pa sa lansadera sang manughabol, kag ginahinguyang nga wala sing paglaum.

7 O dumduma nga ang akon kabuhi hangin: ang akon mata indi na makakita sing kaayohan.

8 Ang mata sang nagtan-aw sa akon indi na makakita sa akon: ang imo mga mata nagatolok sa akon, kag wala na ako.

9 Subong sang panganud nga nagakapanas kag nagakawala: sa amo ang nagapanaug sa lulubngan indi na magsaka.

10 Indi na sia magbalik sa iya balay, kag ang iya duug indi na makakilala sa iya.

11 Busa indi ako magpugung sang akon baba; magapamolong ako sa kangitngitan sang akon espiritu; magayamo ako sa kapaitan sang akon kalag.

12 Dagat bala ako, ukon balyena, nga ginapabantayan mo ako?

13 Kon magsiling ako, Lipayon ako sang akon higdaan, ang akon hiligdaan magapahaganhagan sang akon kasakit;

14 Niyan ginapahadluk mo ako paagi sa mga damgo, kag ginapakugmat ako paagi sa mga palanan-awon:

15 Sa bagay nga ang akon kalag nagapili sang pagkuga, kag sang kamatayon labi pa sang akon kabuhi.

16 Ginakangil-aran ko ini; indi ako buut magkabuhi sa gihapon: pabaya-i ako; kay ang akon mga adlaw walay kapuslanan.

17 Ano bala ang tawo, nga pakadakuon mo sia? kag nga ipatuhoy mo ang imo tagiposoon sa iya?

18 Kag nga duawon mo sia agaaga, kag tilawan sia tiontion?

19 Tubtub bala san-o nga indi ka magtaliwan sa akon, ukon pabay-an mo ako tubtub nga matolon ko ang akon laway?

20 Nakasala ako; ano bala ang himoon ko sa imo, O ikaw nga manugtipig sang mga tawo? ngaa bala nga ginbutang mo ako nga iligoon sa atubang mo, sa bagay nga nanginlulan ako sa akon kaugalingon?

21 Kag ngaa bala nga wala mo ginapatawad ang akon paglalis, kag ginakuha ang akon kasal-anan? kay karon magatolog ako sa yab-ok; kag ikaw magapangita sa akon sa kaagahon, apang wala na ako.

KAPITULO 8

NIYAN si Bildad nga Suhanhon nagsabat, kag nagsiling,

2 Tubtub bala san-o magapamolong ka sining mga butang? kag tubtub bala san-o ang mga polong sang imo baba manginkaangay sa mabaskug nga hangin?

3 Ginapatiko bala sang Dios ang paghukom? ukon ginapatiko bala sang Makaako ang katarungan?

4 Kon ang imo mga anak nakasala batok sa iya, kag ginpapahilayo niya sila bangud sang ila paglalis;

5 Kon ikaw magpangita sa Dios sa gilayon, kag mag-ampo ka sa Makaako;

6 Kon ikaw putli kag matarung; sa pagkamatuud karon magapulaw sia sa imo, kag magapauswag sang puluy-an sang imo pagkamatarung.

7 Bisan ang imo pagpamuno diotay, apang ang imo kaolihian magadugang sing daku.

8 Kay pakiana ka, ginaampo ko sa imo, nahanungud sa una nga panuigon, kag magtalupangud ka sang nausisaan sang ila mga kaamayan:

9 (Kay kahapon lamang kita, kag wala sing nahibaloan, bangud nga ang aton mga adlaw sa duta landong:)

10 Indi bala sila magtudlo sa imo, kag magsugid sa imo, kag magmitlang sing mga polong gikan sa ila tagiposoon?

11 Makatubo bala ang tabun-ak sa wala sing lunang? makatubo bala ang tigbaw sa wala sing tubig?

12 Samtang nga hilaw pa ini, kag wala matapas, nagakalaya sia una sa bisan ano nga tanum.

13 Amo ini ang mga banas sang tanan nga nagakalipat sa Dios; kag ang paglaum sang salimpapaw mawala:

14 Nga ang iya paglaum mabugto, kag ang iya pagsalig mangin lawa sang damang.

15 Magasandig sia sa iya balay, apang indi ini magtindug: magakapyot sia sing malig-on sa sini, apang indi ini magapadayon.

16 Malagtum sia sa dayag sang adlaw, kag ang iya mga salingsing nagalapnag sa iya katamnan.

17 Ang iya mga gamut nagapangabud sa tinumpok, kag makakita sa duug sang mga bato.

18 Kon laglagon niya sia sa iya duug, niyan ini magapanghiwala sa iya, nga nagasiling, Wala ako makakita sa imo.

19 Yari karon, amo ini ang kalipay sang iya dalanon, kag gikan sa duta magatubo ang iban.

20 Yari karon, ang Dios indi magsikway sa tawo nga himpit, kag indi sia magbulig sa mga manughimo sing malaut:

21 Tubtub nga pun-on niya ang imo baba sing kinadlaw, kag ang imo mga bibig sing sinadya.

22 Sila nga nagadumut sa imo panaptan sing kahuluy-an; kag ang puluy-an sang malauton mawala.

KAPITULO 9

NIYAN si Job nagsabat kag nagsiling,

2 Sa pagkamatuud nahibaloan ko nga amo ini: apang paano bala nga magmatarung ang tawo sa Dios?

3 Kon sia magpakigsuay sa iya, indi sia makasabat sa iya sing isa sa isa ka libo.

4 Sia maalam sa tagiposoon, kag gamhanan sa kusug: sin-o bala ang nagpatig-a sang iya kaugalingon batok sa iya, kag nag-uswag?

5 Sia nga nagahalin sang mga bukid, kag sila wala makahibalo: sia nga nagabaliskad sa ila sa iya kaakig.

6 Sia nga nagauyog sang duta gikan sa iya duug, kag ang mga haligi sini nagatay-og.

7 Sia nga nagasogo sang adlaw, kag wala ini nagasubang; kag nagaselyo sang mga bitoon.

8 Sia lamang ang nagahumlad sang mga langit, kag nagalatay sa kabaluran sang dagat.

9 Sia nga nagahimo sang Arcturus, Orion, kag Pleiades, kag sang mga hulut sang bagatnan.

10 Sia nga nagahimo sing mga butang nga dalagku nga indi matungkad; hoo, kag mga katanhagaan nga indi maisip.

11 Yari karon, nagalabay sia sa akon, kag wala ko makita sia: nagaagi man sia, apang wala ako makatalupangud sa iya.

12 Yari karon, sia nagakuha, sin-o bala ang makapugung sa iya? sin-o bala ang magasiling sa iya, Ano bala ang ginahimo mo?

13 Kon ang Dios indi magbawi sang iya kaakig, ang mga manugbulig nga bugalon nagaduko sa idalum niya.

14 Daw ano pa gid bala kakubus ang pagsabat ko sa iya, kag ang pagpili sang akon mga polong sa pag-apin sang akon kasuayon sa iya?

15 Sa iya, bisan ako matarung, walay sapayan indi ako magsabat, kondi magaampo ako sa akon hukom.

16 Kon nakapanawag ako, kag sia nakasabat sa akon; walay sapayan indi ako magpati nga nagpamati sia sa akon tingug.

17 Kay ginabali niya ako sang unus, kag ginapadamu ang akon mga pilas sa wala sing kabangdanan.

18 Indi niya ako pagtugutan nga makaginhawa ako, kondi ginapuno niya ako sing kapaitan.

19 Kon magpamolong ako sang kusug, yari karon, makusug sia: kag kon nahanungud sa paghukom, sin-o bala ang magapat-ud sa akon sing tion sa pagpangatarungan.

20 Kon pakamatarungon ko ang akon kaugalingon, ang akon baba magatagudili sa akon: kon magsiling ako, himpit ako, pamatud-an man sini ako nga balingag.

21 Bisan ako himpit, walay sapayan wala ako makakilala sang akon kalag: tamayon ko ang akon kabuhi.

22 Isa ini ka butang, busa nagsiling ako sini, Ginalaglag niya ang himpit kag ang malauton.

23 Kon ang bunal nagapatay sing hinali, magakadlaw sia sa pagtilaw sang inocente.

24 Ang duta ginahatag sa kamut sang malauton: ginatabonan niya ang mga nawung sang mga hukom sini, kon indi, diin bala, kag sin-o sia?

25 Karon ang akon mga adlaw madasig pa sa manugkoreo: nagapalagyo sila, wala sila sing nakita nga kaayohan.

26 Nagtaliwan sila subong sang mga sakayan nga madasig: subong sang aguila nga nagasanggit sing madasig sa dalagiton.

27 Kon magsiling ako, Kalimtan ko ang akon yamo, huklason ko ang akon kabug-atan, kag lipayon ko ang akon kaugalingon:

28 Nahadluk ako sa tanan nakon nga mga kasubo, nahibaloan ko nga indi mo ako pagkabigon nga inocente.

29 Kon malaut ako, ngaa bala niyan nga nagapangabudlay ako sa wala sing pulus?

30 Kon magpanghugas ako sang tubig sang nieve, kag magpaninlo gid sang akon mga kamut;

31 Walay sapayan itagbong mo ako sa kalog, kag ang akon kaugalingon nga mga panapton magakangil-ad sa akon.

32 Kay indi sia tawo, subong sa akon, nga magsabat ako sa iya, kag magkadto kami sing tingub sa hulukmanan.

33 Kag wala sing manugpatunga sa tunga namon, nga magbutang sa amon nga duha sang iya kamut.

34 Magpapalayo sia sang iya bilogon sa akon, kag dili magpahadluk sa akon ang iya kakugmat:

35 Niyan magapamolong ako, kag indi mahadluk sa iya; apang indi ini amo ang akon kahimtangan.

KAPITULO 10

ANG akon kalag ginatak-an sang akon kabuhi; pagustohan ko ang akon pagyamo; magapamolong ako sa kapaitan sang akon kalag.

2 Magasiling ako sa Dios, Dili ako pagtagudilii; pakitai ako ngaa nagapakigbais ka sa akon.

3 Maayo bala sa imo nga magpigus ka, nga magtamay ka sa binuhatan sang imo mga kamut, kag magsilak sa laygay sang malauton?

4 May mga mata ka bala nga unud? ukon makakita ka bala subong sang pagkakita sang tawo?

5 Ang imo mga adlaw subong bala sang mga adlaw sang tawo? ang imo mga tuig subong bala sang mga adlaw sang tawo,

6 Nga nagapakiana ka sang akon kalautan, kag nagausisa sang akon sala?

7 Nahibaloan mo nga indi ako malauton; kag walay sin-o nga makaluwas sa imo kamut.

8 Ang imo mga kamut naghimo sa akon kag nagdihon sa akon sing tingub palibut; apang ikaw nagalaglag sa akon.

9 Dumduma, ginapakilooy ko sa imo, nga ikaw naghimo sa akon subong sang lunang; kag pabalikon mo bala ako sa yab-ok?

10 Wala mo bala ako pag-ibobo subong sang gatas, kag ginpabilog ako kaangay sang keso?

11 Ginsaputan mo ako sing panit kag unud, kag gintaudtaud mo ako sing mga tul-an kag mga lanitlanit.

12 Ginhatagan mo ako sing kabuhi kag kahamuut, kag ang imo pagduaw nagtipig sang akon espiritu.

13 Kag ining mga butang gintago mo sa imo tagiposoon: nakahibalo ako nga ini yara sa imo.

14 Kon makasala ako, niyan ginatandaan mo ako, kag indi mo ako paghilwayon sa akon kalautan.

15 Kon malaut ako, kailo sa akon; kag kon matarung ako, walay sapayan indi ako magbayaw sang akon olo. Puno ako sing pagsaligmato; busa tan-awa ang akon kapipit-an;

16 Kay ini nagadugang. Ginaayam mo ako subong sang mabangis nga leon: kag liwat nagapakita ka sang imo kaugalingon nga makatilingala sa akon.

17 Ginabag-o mo ang imo mga saksi batok sa akon, kag ginadugangan ang imo kaalipungut sa akon; mga pagbaylobaylo kag pag-inaway batok sa akon.

18 Ngaa bala niyan nga ginpagowa mo ako sa taguangkan? O nabugto na kuntani ang ginhawa ko, kag wala sing mata nga nakakita sa akon!

19 Nanginsubong ako kuntani nga daw wala ako nanginsubong; gindala ako kuntani gikan sa taguangkan pakadto sa lulubngan.

20 Indi bala pila lamang ang akon mga adlaw? busa untat na, kag pabayai ako, agud nga makakalipay ako sing diotay,

21 Sa wala pa ako magkadto diin indi na ako magbalik, sa duta sang kadudulman kag sang landong sang kamatayon;

22 Ang duta sang kadudulman, subong sang kadudulman gid; kag sang landong sang kamatayon, nga wala sing bisan ano nga kahusayan, kag diin ang kapawa subong sang kadudulman.

KAPITULO 11

NIYAN si Zofar nga Naamanhon nagsabat, kag nagsiling,

2 Indi bala dapat pagsabton ang kadam-an sang mga polong? kag dapat pakamatarungon bala ang tawo nga palahambal?

3 Dapat bala magapahipus sang mga tawo ang imo mga butig? kag kon mag-uligyat ka, wala bala sing tawo nga magapakahuya sa imo?

4 Kay nagsiling ka, Ang akon doktrina putli, kag matinlo ako sa imo mga mata.

5 Apang, O kabay nga ang Dios magpamolong, kag magtikab sang iya mga bibig batok sa imo;

6 Kag nga sia magpakita sa imo sang mga tinago sang kaalam, nga sila pilo sa sinang yara! Busa kilalaha nga ang Dios nagasukut sa imo sing kubus sa nagakaigo sang imo kalautan.

7 Makasapu ka bala sang Dios paagi sa pag-usisa? makasapu ka bala sang Makaako tubtub sa kahimpitan?

8 Mataas ini subong sang langit; ano bala ang mahimo mo? madalum pa sa impierno; ano bala ang mahibaloan mo?

9 Ang iya takus malaba pa sa duta, kag masangkad pa sa dagat.

10 Kon sia mag-utud, kag magtakup, ukon magtipon, niyan sin-o bala ang makapugung sa iya?

11 Kay nakilala niya ang mga tawo nga walay pulus: makita niya ang kalautan man; busa indi bala niya pagsapakon ini?

12 Kay ang tawo nga walay pulus buut nga magmaalam, bisan pa ang tawo natawo subong sang tinday sang asna nga talonon.

13 Kon mag-aman ka sang imo tagiposoon, kag iuntay ang imo mga kamut nayon sa iya;

14 Kon ang kasal-anan yara sa imo kamut, isikway ini, kag dili pagpapuy-a sa imo mga tabernakulo ang kalautan.

15 Kay niyan mahangad mo ang imo nawung nga walay dagta; hoo, manginmalig-on ka, kag indi mahadluk:

16 Bangud malipatan mo ang imo kalisdanan, kag madumduman ini subong sang mga tubig nga nagaligad:

17 Kag ang imo kabuhi manginmasanag pa sang sa kaodtohon; ikaw magasilak, ikaw manginsubong sang kaagahon.

18 Kag manginmapag-on ka, bangud nga may paglaum; hoo, magakutkut ka sa palibut mo, kag magapahuway ka sa kalig-on.

19 Magahigda ka man, kag walay magapahadluk sa imo; hoo, madamu ang magapangayo sing kahamuut sa imo.

20 Apang ang mga mata sang malaut magadulum, kag indi sila makapalagyo, kag ang ila paglaum manginsubong sang pagkabugto sang ginhawa.

KAPITULO 12

KAG si Job nagsabat kag nagsiling,

2 Sa walay duhaduha kamo gid ang katawohan, kag ang kaalam mapatay upud sa inyo.

3 Apang may paghangup ako subong sa inyo; indi ako kubus sa inyo: hoo, sin-o bala ang wala makahibalo sang amo nga butang subong sini sa ila?

4 Subong ako sa isa nga ululigyaton sang iya isigkatawo, nga nagapanawag sa Dios, kag sia nagasabat sa iya: ang matarung nga tawo nga himpit ginakadlawan nga ginayagota.

5 Sia nga daw madalin-as ang iya mga tiil subong sang sulo nga gintamay sa hunahuna niya nga yara sa katawhayan.

6 Ang mga tabernakulo sang mga buyong nagauswag, kag ang mga nagapaakig sa Dios malig-on; nga sa ila kamut ang Dios nagadala sing bugana.

7 Apang pamangkota karon ang kasapatan, kag sila magatudlo sa imo; kag ang kapispisan sang kahanginan, kag magasugid sila sa imo:

8 Ukon hambala ang duta, kag ini magatudlo sa imo: kag ang kaisdaan sang dagat magasaysay sa imo.

9 Sin-o bala ang wala makahibalo sa sini tanan nga ang kamut sang GINOO naghikot sini?

10 Sa iya kamut yara ang kalag sang tagsa ka buhi nga butang, kag ang ginhawa sang bug-os nga tawohanon.

11 Wala bala ang dulunggan nagatilaw sang mga polong? kag ang baba nagadimdim sang iya kalan-on?

12 Sa tigulang yara ang kaalam; kag sa kalawigon sang mga adlaw ang paghangup.

13 Sa iya yara ang kaalam kag kusug, may laygay sia kag paghangup.

14 Yari karon, nagalumpag sia, kag indi ini mapatindug liwat: nagabukut sia sang tawo, kag wala sing pagbukas.

15 Yari karon, ginapunggan niya ang mga tubig, kag magamala sila: ginapadala man niya sila, kag ginasalakay nila ang duta.

16 Sa iya yara ang kusug kag kaalam: ang nalimbongan kag ang manuglimbong iya.

17 Ginadala niya nga nahublasan ang mga manuglaygay, kag ang mga hukom ginahimo niya nga mga buangbuang.

18 Ginahubad niya ang gapus sang mga hari, kag ginawagkusan ang ila mga balikawang sang wagkus.

19 Ginadala niya nga nahublasan ang mga prinsipe, kag ginapukan ang mga gamhanan.

20 Ginakuha niya ang hambal sang masaligan, kag ginakuha ang paghangup sang mga tigulang.

21 Sia nagaula sing paghikay sa mga prinsipe, kag nagapaluya sang kusug sang mga gamhanan.

22 Ginabuksan niya ang madalum nga mga butang gikan sa kadudulman, kag ginadala sa kapawa ang landong sang kamatayon.

23 Ginapadamu niya ang mga pungsud, kag ginalaglag sila: ginapadaku niya ang mga pungsud, kag ginapakitid sila liwat.

24 Ginakuha niya ang tagiposoon sang mga puno sang katawohan sang duta, kag ginapadalangdalang sila sa kamingawan nga walay dalan.

25 Nagapangapkap sila sa kadulum sa walay kapawa, kag ginapadulingduling niya sila kaangay sang hobog nga tawo.

KAPITULO 13

YARI KARON, ang akon mata nakakita sini tanan, ang akon idulungug nakabati kag nakahangup sini.

2 Ang inyo nahibaloan, ang amo akon nahibaloan man: indi ako kubus sa inyo.

3 Sa pagkamatuud buut ako magpakighambal sa Makaako, kag nagahandum ako nga mag-apin sang akon kasuayon sa Dios.

4 Apang kamo mga manugpahito sang mga kabutigan, tanan kamo mga manugbolong nga walay pulus.

5 O kabay pa kuntani nga maghipus kamo sing bug-os! kag ini manginkaalam ninyo.

6 Pamati karon sa akon pag-apin sang akon kasuayon, kag magpamati sa mga pagpangatarungan sang akon mga bibig.

7 Magapamolong bala kamo sing malaut tungud sa Dios? kag magahambal bala sing malimbongon tungud sa iya?

8 Magapasulabi bala kamo tungud sa iya? magapakigsuay bala kamo imbis nga ang Dios?

9 Maayo bala nga usisaon niya kamo? ukon subong sang isa ka tawo nga nagayagota sa iban, magayagota bala kamo sa iya?

10 Sa pagkamatuud magasabdong sia sa inyo, kon sa tago nagapasulabi kamo sang mga tawo.

11 Indi bala magpahadluk sa inyo ang iya pagkahalangdon? kag indi bala ang iya kakugmat mag-abut sa inyo?

12 Ang inyo mga handumanan kaangay sang mga abo, ang inyo mga lawas kaangay sang mga lawas nga lunang.

13 Hipus kamo, pabay-i ako, agud nga makapamolong ako, kag paabuta sa akon ang maabut.

14 Ngaa bala nga kuhaon ko ang akon unud sa akon mga ngipon, kag ibutang ang akon kabuhi sa akon kamut?

15 Bisan patyon niya ako, walay sapayan magasalig ako sa iya: apang apinan ko ang akon mga dalanon sa atubangan niya.

16 Sia man mangin-akon kaluwasan: kay ang salimpapaw indi makaatubang sa atubangan niya.

17 Pamatii sing hanuut ang akon hambal, kag ang akon panaysayon sa inyo mga idulungug.

18 Yari karon, ginpahamtang ko sing pasonod ang akon kasuayon; nakahibalo ako nga pakatarungon ako.

19 Sin-o bala ang magapakigsuay sa akon? kay karon, kon maghipus ako, mabugtoan ako sang ginhawa.

20 Lamang dili paghimoa ang duha ka butang sa akon: niyan indi ako magpanago gikan sa imo.

21 Ipahilayo sa akon ang imo kamut: kag indi ako pagpahadluka sang imo kakugmat.

22 Niyan panawag ka, kag ako magasabat: ukon pahambala ako, kag sabton mo ako.

23 Ano bala kadamu ang akon mga kalautan kag mga sala? pakilalaha ako sang akon mga paglalis kag sang akon sala.

24 Ngaa bala ginatago mo ang imo nawung, kag ginaisip mo ako nga imo kaaway?

25 Kumuson mo bala ang dahon nga ginapalid? kag lagson mo bala ang mamala nga ginalaban?

26 Kay nagasulat ka sing mapait nga mga butang batok sa akon, kag ginapapanubli mo ako sang mga kalautan sang akon pagkapamatan-on.

27 Ginabutang mo man sa mga pandug ang akon mga tiil, kag ginapanilagan sing maid-id ang tanan ko nga banas; nagabutang ka sang balhag sa mga tikud sang akon mga tiil.

28 Kag sia, subong nga isa ka gabuk nga butang, nagakamudmud, subong sang panapton nga inut-ut sang sipit.

KAPITULO 14

ANG tawo nga natawo sa babaye halip-ot sing mga adlaw, kag puno sang kagamo.

2 Nagagowa sia kaangay sang bulak, kag ginakutul: nagapalagyo man sia subong sang landong, kag wala nagapadayon.

3 Kag ginamuklat mo bala ang imo mga mata sa isa nga subong, kag ginadala mo bala ako sa hukmanan upud sa imo?

4 Sin-o bala ang makakuha sing matinlo nga butang gikan sa dimatinlo? walay isa.

5 Sa ginatan-aw nga ang iya mga adlaw natapat na, ang kadamuon sang iya mga binulan yara sa imo, ikaw nagpat-ud sang iya mga dulunan nga indi sia makalakbang;

6 Talikod sa iya, agud nga makapahuway sia, tubtub nga, subong sang sinoholan, matapus niya ang iya inadlaw.

7 Kay sa kahoy may paglaum, kon pudlon ini, nga magapanalingsing sia liwat, kag nga ang iya lumbay indi mag-untat.

8 Bisan ang iya gamut maggulang sa duta, kag ang iya puno mapatay sa duta;

9 Apang tungud sa alisbong sang tubig magapanalingsing sia, kag magapananga subong sang tanum.

10 Apang ang tawo nagakapatay, kag nagakawala: hoo, ang tawo nagakabugtoan sang ginhawa, kag diin na bala sia?

11 Subong sang mga tubig nga nagakahubas gikan sa dagat, kag ang anaw nagaiban kag nagamala:

12 Sa amo ang tawo nagahigda, kag wala na nagabangon: tubtub nga wala na ang mga langit, indi sila magmata, ukon mapukaw sa ila katologon.

13 O kabay pa kuntani nga tagoon mo ako sa lulubngan, nga matago mo ako kuntani, tubtub nga magtaliwan ang imo kasingkal, nga tangdoan mo ako kuntani sing pinat-ud nga tion, kag madumduman ako!

14 Kon ang tawo mapatay, mabuhi pa bala sia liwat? sa tanan nga mga adlaw sang akon tinangdo nga tion magahulat ako, tubtub nga ang akon pagbaylo mag-abut.

15 Magapanawag ka, kag ako magasabat sa imo: magahandum ka sa buhat sang imo mga kamut.

16 Kay karon ginaisip mo ang akon mga tikang: wala ka bala nagabantay sang akon sala?

17 Naselyohan sa sulud sang puyo ang akon paglalis, kag ginabugkosan mo ang akon kalautan.

18 Kag sa pagkamatuud ang bukid nga nagakapukan nagakawala, kag ang dakung bato ginakuha sa iya duug.

19 Ang mga tubig nagatais sang mga bato: ikaw nagaanud sang mga butang nga nagatubo gikan sa yab-ok sang duta; kag ginalaglag mo ang paglaum sang tawo.

20 Nagalandas ka batok sa iya sa gihapon, kag sia nagataliwan: ginabaylohan mo ang iya nawung, kag ginapapalayo sia.

21 Ang iya mga anak nga lalaki nagadungganon, kag sia wala makahibalo sini; kag ginapaubus sila, apang wala sia makahantup sini nahanungud sa ila.

22 Apang ang iya unud sa iya may kasakit, kag ang iya kalag sa sulud niya magakalisud.

KAPITULO 15

NIYAN nagsabat si Elifaz nga Temanhon, kag nagsiling,

2 Maghambal bala ang maalam nga tawo sang ihibalo nga walay pulus, kag magpuno bala sang iya tiyan sang sidlangan nga hangin?

3 Magpangatarungan bala sia sa hambal nga dimapuslanon? ukon sa mga paghambal nga indi sia makahimo sang maayo?

4 Hoo, ginawala mo ang kahadluk, kag nagapugung sa pagpangamuyo sa atubangan sang Dios.

5 Kay ang imo baba nagahambal sang imo kalautan, kag ginapili mo ang dila sang malalang.

6 Ang imo kaugalingon nga baba nagatagudili sa imo, kag indi ako: hoo, ang imo kaugalingon nga mga bibig nagapamatuud batok sa imo.

7 Ikaw bala ang nahauna nga tawo nga natawo? ukon nahuman ka bala sing una sang sa kabakoloran?

8 Nabatian mo bala ang tinago sang Dios? kag ginahawiran mo bala nga sa imo kaugalingon ang kaalam?

9 Ano bala ang nahibaloan mo, nga wala namon mahibaloi? ano bala ang nahangpan mo, nga wala sa amon?

10 Upud sa amon yara ang mga ubanon kag tigulang gid nga mga tawo, labi pa katigulang sa imo amay.

11 Tama pa bala kadiotay tungud sa imo ang mga paglipay sang Dios? may yara pa bala nga butang nga tinago sa imo?

12 Ngaa bala nga ginadaldal ka sang imo tagiposoon? kag ano bala ang ginapamisokan sang imo mga mata,

13 Nga nagaliso ka sang imo espiritu batok sa Dios, kag nagapagowa sing mga polong sa imo baba?

14 Ano bala ang tawo, nga magmatinlo sia? kag sia nga natawo sa babaye, nga magmatarung sia?

15 Yari karon, wala sia nagabutang sang pagsalig sa iya mga santo; hoo, ang mga langit indi matinlo sa iya itololok.

16 Daw ano pa gid ka makangilil-ad kag kahigko ang tawo, nga nagainum sang kalautan kaangay sang tubig?

17 Ipakita ko sa imo, pamati ka sa akon; kag ang nakita ko isaysay ko;

18 Nga nasugid sang mga maalam nga lalaki gikan sa ila mga kaamayan, kag wala maghinago sini:

19 Nga sa ila lamang ginhatag ang duta, kag wala sing dumuloong nga nag-agi sa tunga nila.

20 Ang malaut nga tawo nagakasakit sa tanan niya nga adlaw, kag ang kadamuon sang mga tuig nahinago sa manugpigos.

21 Ang makakulugmat nga tonog yara sa iya mga idulungug: sa kauswagan magaabut sa iya ang manuglaglag.

22 Wala sia nagatoo nga magabalik sia gikan sa kadudulman, kag ginahulat sia sing espada.

23 Sia nagadalangdalang tungud sang kalan-on, nga nagasiling, Diin bala ini? sia nakahibalo nga malapit na ang adlaw sang kadudulman.

24 Ang kagamo kag kasakit magapahadluk sa iya; magalandas sila batok sa iya, subong sang hari nga handa sa inaway.

25 Kay ginauntay niya ang iya kamut batok sa Dios, kag ginapakalig-on ang iya kaugalingon batok sa Makaako.

26 Sia nagadasmag sa iya, sa iya liog, sa madamul nga mga buklud sang iya mga kalasag:

27 Bangud nga ginaputus niya ang iya nawung sang iya katambok, kag nagasuput sing sapay sa iya mga balikawang.

28 Kag nagapuyo sia sa mga siudad nga mamingaw, kag sa mga kabalayan nga wala ginapuy-i sing tawo, nga handa na nga mangin mga tinumpok.

29 Indi sia magmanggaranon, kag indi magpadayon ang iya pagkabutang, kag indi sia magpalawig sang pagkahimpit sini sa duta.

30 Indi sia magagowa sa kadudulman; ang dabdab magalaya sang iya mga sanga, kag paagi sa ginhawa sang iya baba magataliwan sia.

31 Sia nga gindayaan dili magsalig sa kadayawan: kay ang kadayawan mangin-iya tumbas.

32 Matuman ini sa wala pa ang iya tion, kag ang iya sanga indi manginmadabung.

33 Pulakon niya ang iya ubas nga hilaw subong sang balagon, kag magapulak sang iya bulak subong sang olivo.

34 Kay ang katilingban sang mga salimpapaw manginmamingaw, kag ang kalayo magapapas sang mga tabernakulo sang paghamham.

35 Sila nagapanamkon sing kalainan, kag nagaanak sing kadayawan, kag ang ila tiyan nagaaman sing limbong.

KAPITULO 16

NIYAN si Job nagsabat kag nagsiling,

2 Nakabati ako sing madamu nga amo nga mga butang: kailo nga mga manuglipay kamo tanan.

3 May katapusan bala ang mga polong nga walay pulus? ukon ano bala ang nagapaisug sa imo nga nagasabat ka?

4 Ako man makapamolong subong sang ginahimo ninyo: kon ang inyo kalag yari sa duug sang akon kalag, ako makasugponsugpon sing mga polong batok sa inyo, kag makalungolungo sang akon olo sa inyo.

5 Apang magapalig-on ako kunta sa inyo sang akon baba, kag ang pagtikab sang akon mga bibig makapakanay sang inyo kalisud.

6 Bisan nagapamolong ako, ang akon kalisud wala maghaganhagan: kag bisan magpaumud ako, ano bala ang nagpahaganhagan sa akon?

7 Apang karon ginpalapyo niya ako: ginpamingaw mo ang tanan nga kaupdanan nakon.

8 Kag ginpuno mo ako sing mga kunutkunut, nga saksi batok sa akon: kag ang akon kaniwangon nga nagatindug batok sa akon nagapamatuud sa akon nawung.

9 Ginakusnit niya ako sa iya kasingkal, nga ginadumtan ako: nagapabagrut sia sang iya mga ngipon batok sa akon; ang akon kaaway nagapatalum sa akon sang iya mga mata.

10 Nagnganga sila sa akon sang ila baba; gintampa nila ako sing makahuluya sa pisngi; nag-ulugyon sila batok sa akon.

11 Ang Dios nagtugyan sa akon sa didiosnon, kag nagtugyan sa akon sa mga kamut sang malauton.

12 Matawhay ako sadto anay, apang ginboong niya ako: ginkaptan man niya ako sa akon liog, kag gin-yugyug ako nga nagbuluagas, kag ginbutang ako nga iya iligoon.

13 Ang iya mga manugpana nagalikup sa akon sa palibut, ginapihak niya ang akon mga reinda, kag wala nagpaiway; ang akon apdo ginapaagay niya sa duta.

14 Ginaguba niya ako sa bulho kag bulho, ginadalaganan niya ako kaangay sang higante.

15 Ako nagtahi sing panapton nga sako sa akon panit, kag gindagtaan ang akon sungay sa yab-ok.

16 Ang akon nawung nadagtaan sa paghibi, kag sa akon mga ilalakub yara ang landong sang kamatayon;

17 Indi kay may bisan ano nga inhustisya sa akon mga kamut: labut pa ang akon pangamuyo putli.

18 O duta, dili mo pagtabonan ang akon dugo, kag dili paghatagi sing duug ang akon pagtuaw.

19 Labut pa karon, yari karon, ang akon saksi yara sa langit, kag ang akon pagpamatuud yara sa hitaas.

20 Ang akon mga abyan nagayubit sa akon: apang ang akon mata nagaula sing mga luha sa Dios.

21 O nga may isa nga magpangatarungan kuntani sang tawo sa Dios, subong sang tawo nga nagapangatarungan sang iya isigkatawo!

22 Kon mag-abut ang pila ka tuig, niyan magalakat ako sa dalanon sa diin indi na ako magbalik.

KAPITULO 17

ANG akon ginhawa mabaho, ang akon mga adlaw napalong, ang mga lulubngan handa sa akon.

2 Wala bala ako ginalibutan sang mga manug-uligyat? kag wala bala ang akon mata nagapabilin sa ila pagpaakig?

3 Hatag karon, magpangalig-on ka tungud sa akon; sin-o bala dira ang makigdagpi sing mga kamut sa akon?

4 Kay ginlipdan mo ang ila tagiposoon sa paghangup: busa indi mo sila pagapataason.

5 Sia nga nagapamolong sing pagdayawdayaw sa iya mga abyan, ang mga mata sang iya mga anak magadulum.

6 Nahimo niya ako nga hulubaton man sang katawohan; kag sang una ako subong sang tambor.

7 Ang akon mata man nagpalanulum tungud sa kasubo, kag ang akon tanan nga mga bahin subong sang landong.

8 Ang matarung nga mga tawo matingala sini, kag ang inocente magapaisug sang iya kaugalingon batok sa salimpapaw.

9 Ang matarung man magapadayon sa iya dalanon, kag ang may matinlo nga mga kamut magakusug pa kag magakusug pa.

10 Apang nahanungud sa inyo tanan, balik kamo, kag kari karon: kay indi ako makakita sing maalam nga tawo sa tunga ninyo.

11 Nagliligad na ang akon mga adlaw, ang akon mga katuyoan ginlaglag na, bisan ang mga hunahuna sang akon tagiposoon.

12 Ginabaylohan nila ang gab-i sing adlaw: ang kapawa malip-ot bangud sang kadudulman.

13 Kon maghulat ako, ang lulubngan among akon balay: nahimos ko ang akon higdaan sa kadudulman.

14 Nakasiling ako sa kaduluntan, Ikaw amay ko: sa ulud, Ikaw iloy ko, kag akon utud nga babaye.

15 Kag diin bala karon ang akon paglaum? nahanungud sa akon paglaum, sin-o bala ang makakita sini?

16 Sila magapanaug sa mga pintal sang boho, kon ang aton kapahuwayan sing tingub yara sa yab-ok.

KAPITULO 18

NIYAN si Bildad nga Suhanon nagsabat, kag nagsiling,

2 Tubtub san-o pa bala butangan ninyo sang katapusan ang mga polong? patugsilingi, kag ugaling magahambal kami.

3 Ngaa bala nga ginakabig kami subong sang mga sapat, kag ginaisip nga malaut sa inyo itololok?

4 Sia nagagisi sang iya kaugalingon sa iya kaakig: bayaan bala ang duta tungud sa imo? kag halinon bala gikan sa iya duug ang dakung bato?

5 Hoo, ang kapawa sang malauton palongon, kag ang igpat sang iya kalayo indi magsidlak.

6 Ang kapawa manginmadulum sa iya tabernakulo, kag palongon ang iya kandila upud sa iya.

7 Ang mga tikang sang iya kusug pakitiron, kag ang iya kaugalingon nga laygay magaholog sa iya.

8 Kay nasihod sia paagi sang iya kaugalingon nga mga tiil, kag nagalakat sia sa siod.

9 Ang tiglapak magadakup sa iya sa tikod, kag ang buyong magalandas batok sa iya.

10 Ang siod natago tungud sa iya sa duta, kag ang tiglapak tungud sa iya sa dalan.

11 Ang mga kakugmat magapahadluk sa iya sa tagsa ka luyo, kag magadusu sa iya sa iya mga tiil.

12 Ang iya kusug madula tungud sang gutum, kag handa sa iya kilid ang kalaglagan.

13 Lamonon sini ang kusug sang iya panit: bisan ang panganay sang kamatayon magalamon sang iya kusug.

14 Gabuton ang iya ginasaligan gikan sa iya tabernakulo, kag dalhon sia sini sa hari sang mga kakugmat.

15 Ini magapuyo sa iya tabernakulo, bangud nga indi ini iya: ang azufre laptahon sa iya puluy-an.

16 Ang iya mga gamut magamala sa idalum, kag sa ibabaw ang iya mga sanga utdon.

17 Ang iya handumanan mawala gikan sa duta, kag sia manginwala sing ngalan sa dalan.

18 Pagatabogon sia gikan sa kapawa pa kadudulman, kag lagson pagowa sa kalibutan.

19 Manginwala sia sing anak nga lalaki ukon hinablus nga lalaki sa tunga sang iya katawohan, ukon bisan ano nga mabilin sa iya mga puluy-an.

20 Sila nga mga nagasonod sa iya matingala sa iya adlaw, subong nga ginhadlukan ang mga nag-una.

21 Sa pagkamatuud subong sini ang mga puluy-an sang mga malauton, kag amo ini ang duug sang wala makakilala sa Dios.

KAPITULO 19

NIYAN si Job nagsabat kag nagsiling,

2 Tubtub bala san-o ang pagsakit ninyo sang akon kalag, kag pagboong sa akon paagi sa mga polong?

3 Ginsabdong ninyo ako sini nga makapulo: wala kamo mahuya nga ginapakaiban ninyo ang inyo kaugalingon sa akon.

4 Kag bisan matuud nakasayup ako, ang akon sayup nagapabilin sa akon.

5 Kon sa pagkamatuud magapakadaku kamo batok sa akon, kag isumbung batok sa akon ang akon kahuluy-an:

6 Kilalaha karon nga ang Dios nagpabaliskad sa akon, kag naglikup sa akon sang iya pukot.

7 Yari karon, nagatuaw ako bangud sang sayup, apang wala ako pagpamatii: nagatuaw ako sing matonog, apang wala sing paghukom.

8 Gindingdingan niya ang akon dalan agud nga indi ako makaagi, kag ginbutangan niya sing kadudulman sa akon mga banas.

9 Ginhublasan niya ako sang akon himaya, kag ginkuha ang purungpurung sa akon olo.

10 Ginlaglag niya ako sa tagsa ka luyo, kag wala na ako: kag ang akon paglaum gingabut niya subong sang kahoy.

11 Ginpadabdab man niya ang iya kasingkal batok sa akon, kag ginaisip niya ako sa iya subong nga isa sang iya mga kaaway.

12 Ang iya mga hangaway nag-abut sing tingub, kag nagapabakud sang ila dalanon batok sa akon, kag nagapahamtang sing kampo sa palibut sang akon tabernakulo.

13 Ginpapalayo niya sa akon ang akon mga utud, kag ang akon mga kilala nahamulag sa akon sing bug-os.

14 Ang akon mga kahimataan nagbiliya, kag ang akon mahirup nga mga abyan nagkalipat sa akon.

15 Ang mga nagapuyo sa akon balay, kag ang akon mga alagad nga babaye, nagakabig sa akon nga dumuloong: sumalayo ako sa ila itololok.

16 Gintawag ko ang akon alagad, kag wala sia nagsabat sa akon; nagpakilooy ako sa iya sa akon baba.

17 Ang akon gininhawa indi kilala sa akon asawa, bisan pa ako nagpakilooy tungud sa mga anak sang akon kaugalingon nga lawas.

18 Hoo, ang lamharon nga mga kabataan nagtamay sa akon; nagtindug ako, kag nagpamolong sila batok sa akon.

19 Ang tanan ko nga mahirup nga abyan nangil-ad sa akon: kag sila nga ginhigugma ko nagbatok sa akon.

20 Ang akon tul-an nagatapik sa akon panit kag sa akon unud, kag nakapalagyo ako sa panit sang akon mga ngipon.

21 Kaawai ako, kaawai ako, O kamo nga akon mga abyan; kay ang kamut sang Dios nagtandug sa akon.

22 Ngaa bala ginahingabut ninyo ako subong sang Dios, kag wala mabusug kamo sa akon unud?

23 O kabay kuntani nga ang akon mga polong nasulat karon! O kabay kuntani nga nabalhag sila sa libro!

24 Nga sa inugsulat nga salsalon kag sa tingga ginsinsil sila sa dakung bato sing dayon!

25 Kay nakahibalo ako nga ang akon manunubus nagakabuhi, kag nga sia magatindug sa duta sa olihing adlaw:

26 Kag bisan pa sa tapus malaglag sang akon mga ulud sa panit ining lawas, walay sapayan sa akon unud makita ko ang Dios:

27 Nga akon gid makita, kag ang akon kaugalingon nga mga mata magatan-aw, kag indi ang iban; bisan pa ang akon reinda nagakaupud sa sulud nakon.

28 Apang dapat kamo magsiling, Ngaa bala nga ginahingabut sia naton, sa ginatan-aw nga ang gamut sang butang yara sa akon?

29 Magkahadluk kamo sang espada: kay ang kasingkal nagadala sang mga pagsilot sang espada, agud nga makakilala kamo nga may paghukom.

KAPITULO 20

NIYAN si Zofar nga Naamanhon nagsabat, kag nagsiling,

2 Busa ang akon mga hunahuna nagapasabat sa akon, kag bangud sini nagadali ako.

3 Nabatian ko ang sabat sa sabdong nakon, kag ang espiritu sang akon paghangup nagapasabat sa akon.

4 Wala ka bala makahibalo sini gikan sa dumaan, kutub sang ginbutang ang tawo sa duta,

5 Nga ang pagdaug sang malauton malip-ot, kag ang kalipay sang salimpapaw sa malip-ot lamang nga tion?

6 Bisan ang iya kadungganan maglambut tubtub sa mga langit, kag ang iya olo maglambut tubtub sa mga panganud;

7 Walay sapayan mawala sia sing dayon kaangay sang iya kaugalingon nga ipot: sila nga nakakita sa iya magasiling, Diin bala sia?

8 Magalupad sia subong sang damgo, kag indi na makita: hoo, lagson sia subong sang palanan-awon sang kagab-ihon.

9 Ang mata man nga nakakita sa iya indi na gid makakita sa iya; kag ang iya duug indi na magatan-aw sa iya.

10 Ang iya mga anak magatinguha sa pagpahamuut sang imol, kag ang iya mga kamut magauli sang ila mga pagkabutang.

11 Ang iya mga tul-an puno sang sala sang iya pagkapamatan-on, nga magahigda upud sa iya sa yab-ok.

12 Bisan ang pagkamalaut matam-is sa iya baba, bisan tagoon niya ini sa idalum sang iya dila;

13 Bisan nagapadayon sia sa sini, kag indi magbiya sini; kondi huptan pa niya ini sa iya baba:

14 Walay sapayan ang iya pagkaon sa iya kasudlan nabalhin, apdo ini sang mga man-ug nga dalitan sa sulud niya.

15 Ginhalunhon niya ang mga manggad, kag isuka niya sila liwat: ang Dios magapagowa sa ila gikan sa iya tiyan.

16 Suyupon niya ang dalit sang mga man-ug nga dalitan: magapatay sa iya ang dila sang man-ug nga dalitan.

17 Indi sia makakita sang mga suba, sang mga baha, sang mga sapa sang dugus kag mantekilya.

18 Iuli niya inang iya pinangabudlayan, kag indi maghalunhon sini: sono sa iya pagkabutang amo man ang iuli, kag indi sia magkalipay sa sini.

19 Kay ginpigus kag ginbayaan niya ang imol; bangud nga nagkuha sia sing palugus sang balay nga wala niya ginpatindug;

20 Sa pagkamatuud indi sia makabatyag sing kalinong sa iya tiyan, indi sia makahawid sing bisan ano sinang iya ginhandum.

21 Wala gid sing nabilin sa iya kalan-on; busa wala sing tawo nga magapangita sang iya mga pagkabutang.

22 Sa kabug-osan sang iya kadagaya manginsa kapiotan sia: ang tagsa ka kamut sang malaut magaabut sa iya.

23 Kon buut na sia magpuno sang iya tiyan, ang Dios magapatupa sang alipungut sang iya kasingkal sa iya, kag paulanon ini sa iya samtang nagakaon sia.

24 Magapalagyo sia sa hinganiban nga salsalon, kag ang pana nga asero magalapus sa iya.

25 Ginagabut ini, kag nagagowa sa lawas; hoo, ang nagaidlap nga espada nagagowa gikan sa iya apdo: ang mga kakugmat yara sa iya.

26 Ang bug-os nga kadudulman tagoon sa iya mga tinago nga mga duug: kalayo nga wala paghuypa magalamon sa iya; magapalain ini sang nabilin sa iya tabernakulo.

27 Ang langit magapahayag sang iya kalautan; kag ang duta magatindug batok sa iya.

28 Ang patubas sang iya balay magataliwan, kag ang iya mga pagkabutang anuron sa adlaw sang iya kasingkal.

29 Amo ini ang bahin sang malaut nga tawo gikan sa Dios, kag ang panublion nga gintangdo sa iya sang Dios.

KAPITULO 21

APANG si Job nagsabat kag nagsiling,

2 Pamatii sing makugihon ang akon hambal, kag ini mangin-inyo mga paglipay.

3 Batasa ako nga makapamolong ako; kag sa tapus nga ako makapamolong, padayon kamo sa pag-uligyat.

4 Nahanungud sa akon, ang akon yamo sa tawo bala? kag kon ini amo, ngaa bala nga indi ang akon espiritu matublag?

5 Tandai ako, kag magkatingala, kag itabon ang inyo kamut sa baba ninyo.

6 Bisan kon makadumdum ako ginahadlukan ako, kag ang pagkurug nagadakup sang akon unud.

7 Ngaa bala nagakabuhi ang malauton, nagatigulang, hoo, nagaisganan sa gahum?

8 Ang ila kaliwat malig-on upud sa ila sa ila itololok, kag ang ila inanak sa atubangan sang ila mga mata.

9 Ang ila mga balay hilway sa kahadluk, kag ang bilogon sang Dios wala sa ila.

10 Ang ila baka nga lalaki nagabuad, kag wala nagauntat; ang ila baka nagabata, kag wala ginahar-asi.

11 Ginapadala nila ang ila mga magamay kaangay sang panong, kag ang ila mga anak nagasinaut.

12 Nagapatonog sila sang pandareta kag sang arpa, kag nagasinadya sa tonog sang organ.

13 Ginahinguyang nila ang ila mga adlaw sa kauswagan, kag sa malip-ot nga tion nagapanaug sila sa lulubngan.

14 Busa sila nagasiling sa Dios, Halin ka sa amon; kay wala kami nagahandum sang pagkilala sang imo mga dalanon.

15 Ano bala ang Makaako, nga mag-alagad kami sa iya? kag ano bala ang mapulus namon, kon magpangamuyo kami sa iya?

16 Yari karon, ang ila kaayohan wala sa ila kamut: ang laygay sang malauton malayo sa akon.

17 Daw ano kasunsun nga ang kandila sang malauton ginapalong! kag daw ano kasunsun nga ang ila kalaglagan nagaabut sa ila! ang Dios nagapanagtag sing mga kasubo sa iya kaakig.

18 Sila subong sang ginalaban sa hangin, kag subong sang labhang nga ginapalid sang unus.

19 Ang Dios nagatigana sang iya kalautan tungud sa iya mga anak: sia magabalus sa iya, kag makilala niya ini.

20 Ang iya mga mata makakita sang iya pagkalaglag, kag sia magainum sang kasingkal sang Makaako.

21 Kay ano bala nga kalipay ang maangkon niya sa iya balay sa olihi niya, kon utdan ang kadamuon sang iya mga binulan?

22 May bisan sin-o bala nga magatudlo sa Dios sing ihibalo? sa ginatan-aw nga nagahukom sia sadtong mga mataas?

23 Ang isa mapatay sa iya bug-os nga kusug, nga matawhay kag malinong sing bug-os.

24 Ang iya mga soso puno sang gatas, kag ang iya mga tul-an homog sa utok.

25 Kag ang isa mapatay sa kapaitan sang iya kalag, kag wala gid makakaon nga may kalipay.

26 Magahigda sila sing alangay sa yab-ok, kag ang mga ulud magaputus sa ila.

27 Yari karon, nahibaloan ko ang inyo mga hunahuna, kag ang mga pahito nga inyo ginapainoino sing sayup batok sa akon.

28 Kay nagasiling kamo, Diin bala ang balay sang prinsipe? kag diin bala ang mga puluy-an sang malauton?

29 Wala bala kamo magpamangkot sa mga nagaalagi sa dalanon? kag wala bala kamo makahibalo sang ila mga pagpamatuud,

30 Nga ang malaut ginatigana sa adlaw sang kalaglagan? pagadol-ong sila sa adlaw sang kasingkal.

31 Sin-o bala ang magapahayag sang iya dalanon sa iya nawung? kag sin-o bala ang magabayad sa iya sang iya nahimo?

32 Apang dalhon sia sa lulubngan, kag magapabilin sa lulubngan.

33 Ang mga puga sang nalupyakan manginmatam-is sa iya, kag ang tagsa ka tawo magasonod sa iya, subong nga may mga dimaisip nga una sa iya.

34 Paano bala niyan nga ginalipay ninyo ako sa walay pulus, sa ginatan-aw sa inyo mga sabat nabilin lamang ang kabutigan.

KAPITULO 22

NIYAN si Elifaz nga Temanhon nagsabat kag nagsiling,

2 Manginmapuslanon bala ang tawo sa Dios, subong nga ang tawo nga maalam manginmapuslanon sa iya kaugalingon?

3 Kalahamut-an bala sa Makaako nga ikaw matarung? ukon daug bala ini sa iya, nga ginahimpit mo ang imo mga dalanon?

4 Sabdongon ka bala niya bangud sang kahadluk sa imo? magaupud bala sia sa imo sa hukmanan?

5 Indi bala daku ang imo pagkamalaut? kag wala bala sing katapusan ang imo mga kalautan?

6 Kay ikaw nakakuha sing mga inugpalig-on sa imo utud sa walay ano, kag ginhublasan ang mga hubo sang ila mga panapton.

7 Wala ka makahatag sa mga lapyo sing tubig nga ilimnon, kag ginpunggan mo ang tinapay gikan sa gutum.

8 Apang nahanungud sa tawo nga gamhanan, iya sadto ang duta; kag ang tawo nga dungganon nagpuyo sa sini.

9 Ginpalakat mo nga walay dala ang balo nga mga babaye, kag ang mga butkon sang mga ilo sa amay ginbali.

10 Busa ang mga siod yara sa palibut mo, kag ang hinali nga kahadluk nagatublag sa imo;

11 Ukon ang kadudulman, agud nga indi ka makakita; kag ang bugana nga mga tubig nagatabon sa imo.

12 Wala bala ang Dios sa kahitaasan sang langit? kag toloka ang kataason sang mga bitoon, daw ano kataas sa ila!

13 Kag ikaw nagasiling, Paano bala ang pagkahibalo sang Dios? makahukom bala sia lapus sa madulum nga panganud?

14 Ang madamul nga mga panganud lipon sa iya, sa bagay nga indi sia makakita; kag nagalakat sia sa arco sang langit.

15 Gintandaan mo bala ang dumaan nga dalan nga ginlaktan sang malaut nga mga tawo?

16 Sila nga ginpapas sa wala pa ang ila tion, nga ang ila sadsaran nalapawan sang anaw:

17 Nga nagsiling sa Dios, Halin ka sa amon: kag ano bala ang mahimo sang Makaako tungud sa ila?

18 Walay sapayan ginpuno niya ang ila mga balay sang mga maayong butang: apang ang laygay sang malauton malayo sa akon.

19 Ang matarung makakita sini, kag nagakalipay: kag ang inocente nagakadlaw sa ila nga nagayagota.

20 Sanglit ang amon pagkabutang wala napanas, apang ang nabilin sa ila ginapapas sang kalayo.

21 Pangilala ka karon sa iya, kag maglinong: sa sini magaabut sa imo ang kaayohan.

22 Batona, ginaampo ko sa imo, ang kasogoan gikan sa iya baba, kag hupti ang iya mga polong sa imo tagiposoon.

23 Kon magbalik ka sa Makaako, pagapatindugon ka, ipahilayo mo ang kasal-anan gikan sa imo mga tabernakulo.

24 Niyan magatipon ka sang bulawan subong sang yab-ok, kag sang bulawan sang Ofir subong sang mga bato sang mga sapa.

25 Hoo, ang Makaako mangin-imo kaapin, kag ikaw magaangkon sing bugana nga pilak.

26 Kay niyan magakalipay ka sa Makaako, kag magabayaw sang imo nawung sa Dios.

27 Magapangamuyo ka sa iya, kag sia magapamati sa imo, kag ikaw magabayad sang imo mga saad.

28 Magamando ka man sing butang, kag lig-onon ini sa imo: kag ang kapawa magabanaag sa imo mga dalanon.

29 Kon paubson ang mga tawo, niyan ikaw magasiling, May pagbayaw; kag luwason niya ang mapainubuson nga tawo.

30 Luwason niya ang isla sang inocente: kag ini ginaluwas paagi sa pagkaputli sang imo mga kamut.

KAPITULO 23

NIYAN si Job nagsabat kag nagsiling,

2 Bisan karon nga adlaw ang akon yamo mapait: ang bunal sa akon mabug-at pa sa akon pag-ugayong.

3 O kabay kuntani nga mahibaloan ko kon diin ko sia makita! nga makakadto ako kuntani sa iya lingkoran!

4 Ipahamtang ko kuntani sing paagisud sa atubangan niya ang akon pagkahimtang, kag pun-on ang akon baba sing mga katarungan.

5 Mahibaloan ko kuntani ang mga polong nga isabat niya sa akon, kag mahangpan ang isiling niya sa akon.

6 Magapakigsuay bala sia batok sa akon sa pagkadaku sang iya gahum? Indi; kondi magahatag sia sing kusug sa akon.

7 Didto ang matarung makapakigbais sa iya; sa amo maluwas ako sing dayon gikan sa akon hukom.

8 Yari karon, nagapadulong ako sa atubang, apang wala sia didto; kag nagapadulong sa likod, apang indi ko mahantupan sia:

9 Sa wala, sa diin nagapanghikot sia, apang indi ko makita sia: nagapanago sia sa too, agud nga indi ko makita sia:

10 Apang nahibaloan niya ang dalanon nga ginaagihan ko: kon matilawan niya ako, magagowa ako subong sang bulawan.

11 Ang akon tiil nagasonod gid sa iya mga tikang, ginbantayan ko ang iya dalanon, kag wala maglipas.

12 Kag wala ako mag-isol sa sogo sang iya mga bibig; ginpakamahal ko ang mga polong sang iya baba labi pa sa akon kinahanglanon nga kalan-on.

13 Apang isa sia sing hunahuna, kag sin-o bala ang makapaliso sa iya? kag ang ginahandum sang iya kalag, ina gid ang ginahimo niya.

14 Kay ginahimo niya ang butang nga natangdo sa akon: kag madamu sang amo nga butang yara sa iya.

15 Busa ginalisang ako sa iya atubangan: kon magpatugsiling ako, nahadluk ako sa iya.

16 Kay ang Dios nagapahumok sang akon kasingkasing, kag ang Makaako nagatublag sa akon:

17 Bangud nga wala ako mapatay sa wala pa ang kadulum, kag wala niya gintabonan ang kadulum gikan sa akon nawung.

KAPITULO 24

NGAA bala, sa nahibaloan nga ang mga tion wala mahinago sa Makaako, nga sila nga wala makakilala sa iya nakakita sang iya mga adlaw?

2 May yara nga nagahalin sang mga mohon; nagakuha sila sing palugus sang mga panong, kag nagakaon sini.

3 Ginatabog nila ang asno sang ilo sa amay, ginakuha nila nga inugpalig-on ang baka sang balong babaye.

4 Ginapalipas nila sa dalan ang may kinawad-on: ang imol sang duta nagapanago sila tanan.

5 Yari karon, subong sang mga asno nga talonon sa desierto, nagakadto sila sa ila buluhaton; nga nagabangon sing aga pa tungud sa tulukbon: ang kamingawan nagahatag sing kalan-on tungud sa ila kag sa ila kabataan.

6 Nagaani sila ang tagsatagsa sang iya uyas sa latagon: kag ginatipon nila ang patubas nga ubas sang malauton.

7 Ginapapuyo nila ang hubo sing walay panapton, agud nga wala sila sing inugtabon sa tugnaw.

8 Nabasa sila sang mga ulan sang mga bukid, kag nagahakus sang dakung bato tungud nga wala sing pasilongan.

9 Sila nagaagaw sang ilo sa amay gikan sa dughan, kag nagakuha sing inugpalig-on gikan sa imol.

10 Nagapalagaw sila sa iya nga hubo nga wala sing panapton, kag nagakuha sila sang linaylay gikan sa nagutum;

11 Nga nagalana sa sulud sang ila mga dingding, kag nagalinas sang ila mga linasan sang ubas, kag nagaantus sing kauhaw.

12 Ang mga tawo nagaugayong gikan sa gowa sang siudad, kag ang kalag sang pilason nagasinggit: apang ang Dios wala nagpabangud sa ila sang kabuangan.

13 Ini sila amo ang mga gikan sa nagasumpung batok sa kapawa; wala sila makakilala sang mga dalanon sini, ukon nagapabilin sa mga banas sini.

14 Ang manugpatay nga nagabangon sa pamanagbanag nagapatay sang imol kag sang may kinawad-on, kag sa kagab-ihon subong sia sang makawat.

15 Ang mata man sang makihilahion nagahulat sang kasisidmon, nga nagasiling, Wala sing mata nga makakita sa akon: kag nagahinago sang iya nawung.

16 Sa kadudulman nagaguhab sila sa mga balay, nga ila gintandaan sa adlawon: wala sila makakilala sang kapawa.

17 Kay ang kaagahon sa ila subong sang landong sang kamatayon: kon may makakilala sa ila, sila yara sa mga kakugmat sang landong sang kamatayon.

18 Sia madasig subong sang mga tubig; ang ila bahin pinapakamalaut sa duta: wala sia nagatolok sang dalanon sang mga ulubasan.

19 Ang tigmala kag init nagapahubas sang mga tubig sang nieve: amo man ang ginahimo sang lulubngan sa ila nga nakasala.

20 Ang taguangkan malimot sa iya; ang ulud magakaon sing matam-is sa iya; indi na sia pagdumdumon; kag ang pagkamalaut balion subong sang kahoy.

21 Ginatratar niya sing malaut ang baw-as nga wala nagadala: kag wala nagahimo sing maayo sa balo nga babaye.

22 Ginabuyok man niya ang gamhanan sa iya gahum: nagabangon sia, kag wala sing tawo nga makahibalo sing pat-ud sang iya kabuhi.

23 Bisan igahatag sa iya nga manginmalig-on, nga sa sini nagasandig sia; walay sapayan ang iya mga mata yara sa mga dalanon nila.

24 Ginabayaw sila sa malip-ot nga tion, apang wala na sila kag ginapaubus sila; ginakuha sila sa dalanon subong sang tanan nga iban, kag ginautud sila subong sang mga ukbung sang mga pusu sang mais.

25 Kag kon indi amo ini karon, sin-o bala ang magahambal nga butigon ako, kag magapakawala sing pulus sang akon hambal?

KAPITULO 25

NIYAN nagsabat si Bildad nga Suhanon, kag nagsiling,

2 Ang pagdumalahan kag ang kahadluk yara sa iya, sia nagahimo sing paghidait sa iya mataas nga mga duug.

3 Maisipan bala ang iya mga kasoldadosan? kag sa kay sin-o bala wala nagabanaag ang iya kapawa?

4 Paano bala niyan nga ang tawo pakamatarungon sa atubangan sang Dios? ukon paano bala manginmatinlo ang natawo sang babaye?

5 Yari karon, bisan ang bulan, wala ini nagasiga; hoo, ang mga bitoon indi putli sa iya itololok.

6 Daw ano pa gid bala kakubus ang tawo, nga ulud? kag ang anak sang tawo, nga ulud?

KAPITULO 26

APANG si Job nagsabat kag nagsiling,

2 Paano mo bala ginbuligan sia nga wala sing gahum? paano mo bala ginaluwas ang butkon nga wala sing kusug?

3 Paano mo bala ginlaygayan sia nga wala sing kaalam? kag paano mo bala ginpahayag sing bugana ang butang subong nga amo gid?

4 Kay sin-o ka bala naghambal sing mga polong? kag kay sin-o bala nga espiritu ang naggowa sa imo?

5 Ang patay nga mga butang gindihon gikan sa idalum sang mga tubig, kag ang mga pumuluyo sini.

6 Ang impierno hubo sa atubangan niya, kag ang kalaglagan wala sing tabon.

7 Ginauntay niya ang aminhan sa ibabaw sang walay unud nga duug, kag ginabitay ang duta sa ibabaw sang wala.

8 Ginabagtong niya ang mga tubig sa sulud sang iya madamul nga mga panganud; kag ang panganud indi mabusdik sa idalum nila.

9 Ginabungbungan niya ang kadaygan sang iya trono, kag sa ibabaw sini ginahumlad ang iya panganud.

10 Ginalikupan niya sing mga dulunan ang mga tubig, tubtub nga wala na ang kaagahon kag kagab-ihon.

11 Ang mga haligi sang langit nagakurug kag naorongan sa iya pagsabdong.

12 Ginapahawa niya ang dagat sa iya gahum, kag paagi sa iya paghangup ginapalapsan niya ang bugalon.

13 Paagi sa iya espiritu ginpunihan niya ang mga langit; ang iya kamut nagdihon sang man-ug nga tikotiko.

14 Yari karon, ini sila mga bahin sang iya mga dalanon: apang daw ano bala ka diotay nga bahin ang mabatian nahanungud sa iya? apang ang daguub sang iya gahum sin-o bala ang makahangup?

KAPITULO 27

LABUT PA si Job nagpadayon sang iya palaanggiran, kag nagsiling,

2 Sa nagakabuhi ang Dios, nga nagdumili sa akon nga paghukman; kag ang Makaako, nga nagpapait sang akon kalag;

3 Tubtub nga ang akon gininhawa yari sa akon, kag ang espiritu sang Dios yari sa akon ilong;

4 Ang akon mga bibig indi magapamolong sing malaut, kag ang akon dila indi magabungat sing limbong.

5 Ang Dios magdumili nga magpakamatarung ako sa inyo: tubtub nga mapatay ako indi ko pag-isikway gikan sa akon ang akon pagkatadlong.

6 Ang akon pagkamatarung kaptan ko sing malig-on, kag indi ko ini pagbuhian: ang akon tagiposoon indi magsabdong sa akon tubtub nagakabuhi ako.

7 Magmanginsubong sang malauton ang akon kaaway, kag subong sang dimatarung ang nagasumpung sa akon.

8 Kay ano bala ang paglaum sang salimpapaw, bisan may nadaug sia, kon kuhaon sang Dios ang iya kalag?

9 Magapamati bala ang Dios sang iya pagtuaw kon ang kagamo mag-abut sa iya?

10 Magapangalipay bala sia sa Makaako? magapanawag bala sia sa Dios sing dayon?

11 Ako magatudlo sa inyo paagi sa kamut sang Dios: indi ko pag-ilikum inang yara sa Makaako.

12 Yari karon, kamo gid tanan nakakita sini; ngaa bala niyan nga nanginwala kamo sing pulus nga mas-a?

13 Ini amo ang bahin sang tawo nga malaut sa Dios, kag ang panublion sang mga manugpigus, nga batonon nila sa Makaako.

14 Kon ang iya mga anak magbuad, ini tungud sa espada: kag ang iya inanak indi mabusug sang tinapay.

15 Inang mga mabilin gikan sa iya ilubung sa kamatayon: kag ang iya mga balo nga babaye indi magpanalabiton.

16 Bisan magtipon sia sing pilak subong sang yab-ok, kag mag-aman sing panapton subong sang daga;

17 Maaman niya ini, apang isuklub ini sang matarung, kag ang inocente magabahinbahin sang pilak.

18 Ginapatindug niya ang iya balay subong sang sipit, kag subong sang payagpayag nga ginahimo sang manugbantay.

19 Ang manggaranon nga tawo magahigda, apang indi sia pag-ilubung: ginamuklat niya ang iya mga mata, kag wala na sia.

20 Ang mga kakugmat nagakapyot sa iya kaangay sang mga tubig, ang unus nagakawat sa iya sa kagab-ihon.

21 Ginapalid sia sang sidlangan nga hangin, kag nagataliwan sia: kag subong sang unus ginapahabog sia paggowa sa iya duug.

22 Kay ang Dios magapagamo sa iya, kag indi magpasaylo: buut sia kuntani magpalagyo gikan sa iya kamut.

23 Ang mga tawo magapamalakpak sang ila mga kamut sa iya, kag pahishisan sia pagowa sa iya duug.

KAPITULO 28

SA PAGKAMATUUD may gingikanan ang pilak, kag may duug sa bulawan nga ila ginaulayan sini.

2 Ang salsalon ginakuha gikan sa duta, kag ang tumbaga ginatunaw gikan sa bato.

3 Ginabutangan niya sing katapusan ang kadudulman, kag ginausisa ang tanan nga pagkahimpit: ang mga bato sang kadudulman, kag ang landong sang kamatayon.

4 Ang anaw nagabobo sa pumuluyo; bisan ang mga tubig nalimtan sang tiil: sila nagmala, sila nagpalayo sa mga tawo.

5 Nahanungud sa duta, nagagowa sa sini ang kalan-on: kag sa idalum ginabaliskad ini subong sang kalayo.

6 Ang mga bato sini duug sang mga safiro: kag may yab-ok ini nga bulawan.

7 May banas nga wala mahibaloi sang pispis, kag ang mata sang buitre wala makakita sini:

8 Wala ini matapaki sang mga totoy sang leon, ukon maagihan ini sang leon nga mabangis.

9 Ginabutang niya ang iya kamut sa dakung bato; ginabaliskad niya sa mga gamut ang kabukiran.

10 Nagakutkut sia sang mga suba sa mga dakung bato; kag ang iya mata nagatan-aw sang tagsa ka bilidhon nga butang.

11 Ginapunggan niya ang mga anaw nga indi sila magtubud; kag ang butang nga natago ginapagowa niya sa kapawa.

12 Apang diin bala makita ang kaalam? kag diin bala ang duug sang paghangup?

13 Ang bili sini wala mahibaloi sang tawo; kag indi makita sa duug sang mga nagakabuhi.

14 Ang kadadalman nagasiling, Wala ini sa akon: kag ang dagat nagasiling, Indi ini upud sa akon.

15 Indi ini maagum tungud sa bulawan, kag ang bili sini indi matimbangan sing pilak.

16 Indi ini mapabilihan sa bulawan sang Ofir, sa bilidhon nga onice, ukon sa safiro.

17 Indi makatupong sini ang bulawan kag ang kristal: kag indi mabaylo ini sa mga alahas nga bulawan nga ulay.

18 Indi masambit ang banawog, ukon mga mutya: kay ang bili sang kaalam labaw pa sa mga rubi.

19 Indi makatupong sini ang topacio sang Etiopia, kag indi ini mapabilihan sa puro nga bulawan.

20 Niyan diin bala nagagikan ang kaalam? kag diin bala ang duug sang paghangup?

21 Sa ginatan-aw nga nalipdan ini sa mga mata sang tanan nga nagakabuhi, kag natago gikan sa kapispisan sang kahanginan.

22 Ang kalaglagan kag ang kamatayon nagasiling, Nakabati kami sa amon mga idulungug sing kabantugan sini.

23 Ang Dios nakahangup sang dalan sini, kag nahibaloan niya ang duug sini.

24 Kay nagatolok sia sa mga ukbung sang duta, kag nagatan-aw sa idalum sang bug-os nga langit;

25 Sa paghatag sing kabug-at sa mga hangin; kag nagatimbang sia sang mga tubig paagi sa talaksan.

26 Sang paghimo niya sing mando sa ulan, kag dalan sa kilat sang daguub:

27 Niyan nakita niya ini, kag ginpahayag ini; gin-aman niya ini, hoo, kag gin-usisa ini.

28 Kag sa tawo nagsiling sia, Yari karon, ang kahadluk sa Ginoo, ina amo ang kaalam; kag ang pagtalikod sa malaut amo ang paghangup.

KAPITULO 29

LABUT PA si Job nagpadayon sang iya palaanggiran, kag nagsiling,

2 O kuntani nga subong ako sang sa mga bulan nga nagligad, subong sang sa mga adlaw nga ang Dios nagtipig sa akon;

3 Sang nagbanaag ang iya kandila sa akon olo, kag sang nag-agi ako sa kadudulman paagi sa iya kapawa;

4 Subong sang ako sa mga adlaw sang akon pagkapamatan-on, sang yara sa akon tabernakulo ang likum sang Dios;

5 Sang nag-upud pa sa akon ang Makaako, sang ang akon mga anak yara sa palibut nakon;

6 Sang ginligos ko ang akon mga tikang sing mantekilya, kag ang dakung bato nag-ula sa akon sing mga suba nga lana;

7 Sang naggowa ako sa gawang sa siudad, sang nag-aman ako sang akon lingkoran sa dalan!

8 Ang mga pamatan-on nga lalaki nakakita sa akon, kag nagpanago sila: kag ang mga tigulang nagbangon, kag nagtindug.

9 Ang mga prinsipe nag-untat sa pagpamolong, kag nagtabon sang ila kamut sa ila baba.

10 Ang mga dungganon naghipus, kag ang ila dila nagtapik sa ila ngalagngag.

11 Sang nakabati sa akon ang idulungug, niyan nagpakamaayo ini sa akon; kag sang nakakita sa akon ang mata, nagsaksi ini sa akon:

12 Bangud nga ginluwas ko ang imol nga nagsinggit, kag ang ilo sa amay, kag sia nga wala sing nagbulig sa iya.

13 Ang pagpakamaayo sang buut na mawala nag-abut sa akon: kag ginpaamba ko sa kalipay ang tagiposoon sang balo nga babaye.

14 Nagsuklub ako sing pagkamatarung, kag ginpanaptan ako sini: ang akon paghukom subong sang kunup kag sang diadema.

15 Ako mga mata sa bulag, kag mga tiil ako sa piang.

16 Amay ako sa imol: kag gin-usisa ko ang kasuayon nga wala ko makilala.

17 Kag ginboong ko ang mga apipingig sang malaut, kag gin-agaw ko ang tinukub sa iya mga ngipon.

18 Niyan nagsiling ako, Mapatay ako sa akon pugad, kag pabuaron ko ang akon mga adlaw subong sang balas.

19 Ang akon gamut nagapangalapkap sa mga tubig, kag ang ton-og nagaholon sa bug-os nga gab-i sa akon sanga.

20 Ang akon himaya lab-as sa akon, kag ang akon pana ginabag-o sa akon kamut.

21 Ginpamatian ako sang mga tawo, kag ginhulat, kag naghipus sa akon laygay.

22 Sa tapus ang akon mga polong wala na sila maghambal; kag ang akon hambal nagtolo sa ila.

23 Kag ginhulat nila ako subong sa ulan; kag ginnganga nila sing daku ang ila baba subong nga sa naolihi nga ulan.

24 Kon nagkadlaw ako sa ila, wala sila nagpati sini; kag ang kasanag sang akon nawung wala nila mapasubo.

25 Ginpili ko ang dalanon nila, kag naglingkod subong nga puno, kag nagpuyo subong nga hari sa kasoldadosan, subong sang isa nga nagalipay sang mga nagalalaw.

KAPITULO 30

APANG karon sila nga mga bataon pa sa akon nagayaguta sa akon, nga ang ila mga kaamayan ginhikayan ko sa pagbutang upud sa mga ido sang akon panong.

2 Hoo, ano bala ang pulus sang kusug sang ila mga kamut sa akon, nga ang katigulangon nawala?

3 Kay sa kinawad-on kag kagutum sila nagasilahanon; nga nagapalagyo sa kamingawan sa tion anay nga mamingaw kag nahapay.

4 Sila nga nagagabut sang mga dalupang sa mga puongpuong, kag sang mga gamut sang enebro nga sa ila kalan-on.

5 Ginsobol sila gikan sa mga tawo, (sa olihi nila nagsilinggit sila subong sang sa olihi sang makawat;)

6 Sa pagpuyo sa mga litik sang mga nalupyakan, sa mga lungib sang duta, kag sa mga dakung bato.

7 Sa mga puongpuong nag-ima sila; sa idalum sang katunukan nagatipon sila sing tingub.

8 Mga anak sila sang mga buangbuang, hoo, mga anak sang mga tawo nga kubus: kailo pa sila sang sa duta.

9 Kag karon ako nanginkalantahon nila, hoo, ako ila hulubaton.

10 Ginakangil-aran nila ako, nagapalayo sila sa akon, kag wala nagapaiway sa pagdupla sa akon nawung.

11 Bangud nga gintugakan niya ang akon banting, kag ginsakit ako, ginpahalogan man nila ang busal sa atubangan nakon.

12 Sa akon too nagatindug ang mga pamatan-on; ginatiklod palayo nila ang akon mga tiil, kag ginapahamtang nila batok sa akon ang mga dalanon sang ila kalaglagan.

13 Ginasamad nila ang akon banas, ginapalala nila ang akon kalalat-an, wala sila sing kabulig.

14 Nagkari sila sa akon subong sang masangkad nga bulwang sang mga tubig: sa kalaglagan nagaligid sila sa akon.

15 Ang mga kakugmat nagaliso pakadto sa akon: ginalagas nila ang akon kalag subong sang hangin: kag ang akon kaayohan nagataliwan subong sang panganud.

16 Kag karon ang akon kalag naula sa akon; ang mga adlaw sang kapipit-an nagdakup sa akon.

17 Ang akon mga tul-an ginasuntok sa sulud nakon sa kagab-ihon nga panag-on: kag ang akon mga lutalutahan wala nagapahuway.

18 Paagi sa dakung kusug sang akon balatian ang akon panapton ginbaylohan: nagabugkos ini sa akon subong sang li-ab sang akon bayo.

19 Ginpilak niya ako sa lunang, kag nanginkaangay ako sang yab-ok kag mga abo.

20 Nagatuaw ako sa imo, kag wala mo ako pagpamatii: nagatindug ako, kag wala ka nagasapak sa akon.

21 Sa akon nanginmapintas ka: sa imo makusug nga kamut ginasumpung mo ako.

22 Ginabayaw mo ako sa hangin; ginapasakay mo ako sa sini, kag ginatunaw mo ako.

23 Kay nahibaloan ko nga dalhon mo ako sa kamatayon, kag sa balay nga natangdo tungud sa tanan nga buhi.

24 Apang indi niya pag-untayon ang iya kamut sa lulubngan, bisan pa nagatuaw sila sa iya kalaglagan.

25 Wala bala ako maghibi tungud sa iya nga yara sa kalisud? wala bala magkasubo ang akon kalag tungud sa imol?

26 Sang nagpangita ako sang kaayohan, niyan nag-abut ang malaut sa akon: kag sang naghulat ako sang kapawa, may nag-abut nga kadudulman.

27 Ang akon kasudlan nagbulukal, kag wala nagpahuway: ang mga adlaw sang kapipit-an nag-abut sa akon.

28 Naglakat ako nga nagalalaw nga walay adlaw: nagtindug ako, kag nagtuaw ako sa katilingban.

29 Utud ako sa mga dragon, kag kaupud sa mga bukaw.

30 Ang akon panit maitum, kag ang akon mga tul-an ginasonog sang init.

31 Ang akon arpa man nagbaylo sa paglalaw, kag ang akon organ sa tingug sang mga nagahibi.

KAPITULO 31

NAGPAKIGKATIPAN ako sa akon mga mata; ngaa bala niyan maghunahuna ako sa dalaga.

2 Kay ano bala ang yara nga bahin halin sa Dios nga gikan sa ibabaw? kag ano bala nga panublion halin sa Makaako nga gikan sa hitaas?

3 Indi bala kalaglagan sa malaut? kag isa ka pinasahi nga silot sa mga manugbuhat sing kalautan?

4 Wala bala niya ginatan-aw ang akon mga dalanon, kag ginaisip ang tanan kong tikang?

5 Kon naglakat ako nga may kadayawan, ukon kon ang akon tiil nagdalidali sa limbong;

6 Ipatimbang ako sa nagakaangay nga timbangan, agud nga mahibaloan sang Dios ang akon pagkatadlong.

7 Kon ang akon tikang nakalipas sa dalanon, kag ang akon tagiposoon nagsonod sa akon mga mata, kag kon ang bisan anong dagta nagtapik sa akon mga kamut;

8 Niyan magsab-ug ako, kag iban ang magkaon; hoo, ipagabut ang akon inanak.

9 Kon ang akon tagiposoon gindayaan sang babaye, ukon kon nakapanilag ako sa ganhaan sang akon isigkatawo;

10 Niyan pagalinga ang akon asawa sa iban, kag ang iban payauba sa iya.

11 Kay ini makangilil-ad nga krimen; hoo, kalautan ini nga silotan sang mga hukom.

12 Kay ini kalayo nga nagaupud tubtub sa kalaglagan, kag magagabut sang tanan kong patubas.

13 Kon gintamay ko ang katarungan sang akon alagad nga lalaki ukon sang akon alagad nga babaye, sang nagsuay sila sa akon;

14 Ano bala niyan ang akon himoon kon ang Dios magtindug? kag kon magduaw sia, ano bala ang akon isabat sa iya?

15 Indi bala sia nga naghimo sa akon sa taguangkan naghimo sa iya? kag wala bala ang isa nagdihon sa aton sa taguangkan?

16 Kon ginpunggan ko ang imol sa ila handum, ukon ginpadulum ang mga mata sang balong babaye;

17 Ukon nakakaon sang akon hungit nga ako lamang, kag wala makakaon sini ang ilo sa amay;

18 (Kay kutub sa akon pagkapamatan-on nagtubo sia upud sa akon, subong nga upud sa amay, kag kutub sa taguangkan sang akon iloy gintuytuyan ko sia;)

19 Kon makakita ako sing bisan sin-o nga nawala tungud sa kakulang sing panapton, ukon nga ang bisan sin-o nga imol nga walay tabon;

20 Kon ang iya mga balikawang wala magpakamaayo sa akon, kag kon wala sia mapainiti sang bulbul sang akon mga carnero;

21 Kon ginbayaw ko batok sa ilo sa amay ang akon kamut, sang nakita ko ang akon bulig sa gawang:

22 Niyan ang akon butkon popoon sa akon luwagluwag, kag ang akon butkon balion gikan sa tul-an.

23 Kay ang kalaglagan gikan sa Dios kakugmat sa akon, kag sa kabangdanan sang iya pagkataas indi ako makabatas.

24 Kon nahimo ko ang bulawan nga akon paglaum, ukon nakasiling sa ulay nga bulawan, Ikaw amo ang akon salaligan;

25 Kon nagkalipay ako bangud nga daku ang akon manggad, kag bangud nga ang akon kamut nakaagum sing madamu;

26 Kon nagtolok ako sang adlaw sang nagsidlak ini, ukon sang bulan nga nagalakat sa kasilaw;

27 Kag ang akon tagiposoon ginhaylo sa tago, ukon ang akon baba naghaluk sang akon kamut:

28 Ini man kalautan nga silotan sang hukom: kay ginpanghiwala ko kuntani ang Dios nga yara sa ibabaw.

29 Kon nagkalipay ako sa kalaglagan sang nagdumut sa akon, ukon nagpataas sang akon kaugalingon sang nasapwan sia sang malaut:

30 Wala ko man pagtuguti ang akon baba sa pagpakasala paagi sa paghandum nga sa iya kalag sing pagpakamalaut.

31 Kon ang mga tawo sang akon tabernakulo wala nagsiling, O kuntani nga nakuha ta ang iya unud! indi kita macontento.

32 Ang dumuloong wala magdayon sa dalan: kondi ginbuksan ko ang akon mga ganhaan sa manlalakat.

33 Kon gintabonan ko ang akon mga paglalis subong kay Adam, sa pagtago sang akon kalautan sa akon sabak:

34 Nagkahadluk bala ako sa dakung kadam-an, ukon nagpakugmat bala sa akon ang pagtamay sang mga panimalay, sa bagay nga naghipus ako, kag wala maggowa sa ganhaan?

35 O kabay pa kuntani nga may isa nga magpamati sa akon! yari karon, ang akon handum, nga magsabat kuntani ang Makaako sa akon, kag nga ang akon kasumpung nakasulat sang libro.

36 Sa pagkamatuud pas-anon ko ini sa akon abaga, kag ihigot ko ini sa akon subong nga purungpurung.

37 Isaysay ko sa iya ang kadamuon sang akon mga tikang; subong nga prinsipe magapalapit ako sa iya.

38 Kon ang akon duta magsinggit batok sa akon, ukon nga subong man ang mga idas sini magyamo;

39 Kon nakakaon ako sang mga bunga sini sa walay kuarta, ukon ginpadulaan sang ila kabuhi ang mga tag-iya sini:

40 Magtubo ang mga sapinit sa baylo sang trigo, kag gamhon sa baylo sang sebada. Ang mga polong ni Job natapus.

KAPITULO 32

GANI ining tatlo ka tawo nag-untat sa pagsabat kay Job, bangud nga sia matarung sa iya kaugalingon nga mga mata.

2 Niyan nagdabdab ang kasingkal ni Elihu nga anak nga lalaki ni Baraquel nga Buzhanon, gikan sa himata ni Ram: nagdabdab ang iya kasingkal batok kay Job, bangud nga ginpakamatarung niya ang iya kaugalingon sang sa Dios.

3 Nagdabdab man ang iya kasingkal batok sa iya tatlo ka abyan, bangud nga wala sila makakita sing sabat, kag walay sapayan nagtagudili kay Job.

4 Karon si Elihu naghulat tubtub nga si Job nakapamolong, bangud nga sila magulang pa sa iya.

5 Sang nakita ni Elihu nga walay sabat sa baba sining tatlo ka tawo, niyan ang iya kasingkal nagdabdab.

6 Kag si Elihu nga anak nga lalaki ni Baraquel nga Buzhanon nagsabat kag nagsiling, Ako bataon, kag kamo tama ka tigulang; busa nahadluk ako, kag wala magpangahas sa pagpahayag sa inyo sang akon kaisipan.

7 Ako nagsiling, Ang mga adlaw dapat magpamolong, kag ang kadamuon sang mga tuig dapat magtudlo sing kaalam.

8 Apang may espiritu sa tawo: kag ang pagbugna sang Makaako nagahatag sa ila sing paghangup.

9 Ang kadalagkuan nga mga tawo indi maalam sa gihapon: ukon ang mga tigulang ang nakahangup sing paghukom.

10 Busa nagsiling ako, Pamati sa akon; ako man magapahayag sang akon kaisipan.

11 Yari karon, naghulat ako sang inyo mga polong; nagpamati ako sa inyo mga panghimatarung, samtang nagpangita kamo sang inyo isiling.

12 Hoo, nagpamati ako sa inyo, kag, yari karon, wala gid sing isa sa inyo nga nakabuyok kay Job, ukon may nakasabat sang iya mga polong:

13 Basi kamo magsiling, Kami nakakita sing kaalam: ang Dios nagasakit sa iya, indi ang tawo.

14 Karon wala niya pag-itumud ang iya mga polong batok sa akon: kag indi ako magsabat sa iya sa inyo mga hambal.

15 Naorongan sila, wala na sila magsabat: naghipus sila.

16 Sang nakahulat ako, (kay wala sila magpamolong, kondi nagpahimonong sila, kag wala na magsabat;)

17 Ako nagsiling, Ako man magasabat sa akon bahin, ako man magapahayag sang akon kaisipan.

18 Kay puno ako sing butang, ang espiritu sa sulud nakon nagapilit sa akon.

19 Yari karon, ang akon tiyan subong sang alak nga wala sing sulungawan; ini handa nga mabusdik kaangay sang mga suludlan nga bag-o.

20 Magapamolong ako, agud nga maumpawan ako: magatikab ako sang akon mga bibig kag magasabat.

21 Indi ako magpasulabi, ginaampo ko sa inyo, sa bisan sin-ong tawo, ukon maghatag sing madinayawdayawon nga mga ngalan sa bisan kay sin-ong tawo.

22 Kay indi ako makahibalo maghatag sing madinayawdayawon nga mga ngalan; nga sa paghimo sini ang akon magbubuhat magakuha sa akon sa madali.

KAPITULO 33

BUSA, Job, ginaampo ko sa imo, pamatii ang akon mga hambal, kag dungga ang akon tanan nga polong.

2 Yari karon, nakatikab na ako karon sang akon baba, ang akon dila nagpamolong sa akon baba.

3 Ang akon mga polong magagikan sa pagkatadlong sang akon tagiposoon: kag ang akon mga bibig magapamolong sing ihibalo sing maathag.

4 Ang Espiritu sang Dios naghimo sa akon, kag ang ginhawa sang Makaako nagahatag sa akon sing kabuhi.

5 Kon makasarang ka nga magsabat sa akon, paagisura ang imo mga polong sa atubangan nakon, tindug ka.

6 Yari karon, ako sono sa ginpangayo nimo nga sa tal-us sang Dios: ako man ginhimo gikan sa daga.

7 Yari karon, ang akon kakugmat indi magpahadluk sa imo, kag ang akon kamut indi magpabug-at sa imo.

8 Sa pagkamatuud nakapamolong ka sa akon idulungug, kag nakabati ako sang tingug sang imo mga polong, nga nagasiling,

9 Matinlo ako nga walay paglalis, inocente ako; kag walay kalautan sa akon.

10 Yari karon, nagapangita sia sing mga kabangdanan batok sa akon, ginaisip niya ako nga kaaway niya,

11 Ginapandugan niya ang akon mga tiil, ginatandaan niya ang tanan kong banas.

12 Yari karon, sa sini indi ka matarung: sabton ko ikaw, nga ang Dios labi pa kadaku sa tawo.

13 Ngaa bala nga nagasumpung ka sa iya? kay wala sia nagahatag sing husay sang bisan ano sang mga butang niya?

14 Kay ang Dios nagapamolong sing makaisa, hoo makaduha, apang ang tawo wala nagahantup sini.

15 Sa damgo, sa palanan-awon sang kagab-ihon, kon mag-abut sa mga tawo ang hamook nga katologon, sa mga katologon sa higdaan;

16 Niyan ginabuksan niya ang mga idulungug sang mga tawo, kag ginaselyohan ang pagtudlo sa ila,

17 Agud nga ang tawo mapaisol niya sa iya katuyoan, kag matago ang bugal gikan sa tawo.

18 Ginapunggan niya ang iya kalag gikan sa boho, kag ang iya kabuhi gikan sa pagkawala sa espada.

19 Ginasilotan man sia sing kasakit sa iya higdaan, kag ang kadam-an sang iya mga tul-an sing dakung kasakit:

20 Sa bagay nga ang iya kabuhi nagakangil-ad sang kalan-on, kag ang iya kalag sang manamit nga pagkaon.

21 Ang iya unud nagahagas, sa bagay nga indi ini makita; kag ang iya mga tul-an nga indi makita nagalutaw.

22 Hoo, ang iya kalag nagapalapit sa lulubngan, kag ang iya kabuhi sa mga manuglaglag.

23 Kon may isa ka manugbalita upud sa iya, isa ka manugpatpat, isa sa isa ka libo, sa pagpakita sa tawo sang iya pagkatadlong:

24 Niyan sia maloloy-on sa iya, kag nagasiling, Luwasa sia gikan sa pagpanaug sa boho: nakakita ako sing gawad.

25 Ang iya unud manginlinghud pa sang sa iya sang bata: magabalik sia sa mga adlaw sang iya pagkapamatan-on:

26 Magapangamuyo sia sa Dios, kag mahamuut sia sa iya: kag sia magatan-aw sa iya nawung nga may kalipay: kay sia magauli sa tawo sang iya pagkamatarung.

27 Sia nagatolok sa mga tawo, kag kon ang bisan sin-o magsiling, Nakasala ako, kag ginpatiko inang matarung, kag wala ko mapusli ini;

28 Sia magaluwas sang iya kalag gikan sa pagpanaug sa boho, kag ang iya kabuhi makakita sang kapawa.

29 Yari karon, ini tanan nga butang ginapanghikot sang Dios sing masunsun sa tawo,

30 Sa pagpabalik sang iya kalag gikan sa boho, agud nga masanagan sia sang kapawa sang mga buhi.

31 Tandai sing maayo, O Job, pamatii ako: hipus ka, kag magapamolong ako.

32 Kon may inugsiling ka, sabta ako: pamolong, kay buut ako magpakamatarung sa imo.

33 Kon wala, pamati ka sa akon: hipus ka, kag tudloan ko ikaw sing kaalam.

KAPITULO 34

LABUT PA si Elihu nagsabat kag nagsiling,

2 Pamati sa akon mga polong, O kamo nga mga tawo nga maalam; kag magdungug sa akon, kamo nga may ihibalo.

3 Kay ang dulunggan nagatilaw sang mga polong, subong nga ang baba nagatilaw sang pagkaon.

4 Magpili kita nga sa aton sing katarungan: kilalahon naton sa tunga naton kon ano ang maayo.

5 Kay si Job nagsiling, Matarung ako: kag ang Dios nagkuha sang akon kinamatarung.

6 Dapat bala ako magbutig batok sa akon kinamatarung? ang akon pilas indi mapaayo, bisan nga ako wala sing paglalis.

7 Sin-o bala ang tawo nga kaangay kay Job, nga nagainum sang yubit kaangay sang tubig?

8 Nga nagapakig-upud sa mga manughikot sang kalautan, kag nagalakat upud sa mga tawo nga malauton?

9 Kay nagsiling sia, Wala sing pulus sa tawo nga magkalipay sia sa Dios.

10 Busa pamati sa akon, kamo nga mga tawo nga may paghangup: malayo sa Dios, nga maghimo sia sing pagkamalaut; kag sa Makaako, nga maghimo sia sing kalautan.

11 Kay ang buhat sang tawo bayaran niya sa iya, kag magapasapu sa tagsa ka tawo sono sa iya mga dalanon.

12 Hoo, sa pagkamatuud ang Dios indi maghimo sing pagkamalaut, kag ang Makaako indi magpatiko sang paghukom.

13 Sin-o bala ang nagtulin sa iya sa ibabaw sang duta? ukon sin-o bala ang nagpahamtang sing mahusay sang bug-os nga kalibutan?

14 Kon ginatuhoy niya ang iya tagiposoon sa tawo, kon ginatipon niya sa iya kaugalingon ang iya espiritu kag ang iya ginhawa;

15 Ang tanan nga unud mawala sing tingub, kag ang tawo magabalik liwat sa yab-ok.

16 Kon karon ikaw may paghangup, pamatii ini: pamatii ang tingug sang akon mga polong.

17 Magagahum bala bisan sia nga nagadumut sang katarungan? kag tagudilian mo bala ang labing matarung?

18 Nagakaigo bala nga isiling sa hari, Malaut ka? kag sa mga prinsipe, Kamo didiosnon?

19 Daw ano pa ayhan sa wala nagapasulabi sang mga prinsipe, ukon sa wala nagapasulabi sang manggaranon sa imol? kay sila tanan buhat sang iya mga kamut.

20 Sa hinali mapatay sila, kag sa tungang gab-i ang mga tawo gamohon, kag magataliwan: kag ang gamhanan kuhaon sa wala sing kamut.

21 Kay ang iya mga mata yara sa mga dalanon sang tawo, kag makita niya ang tanan niya nga tikang.

22 Wala sing kadudulman, ukon sing landong sang kamatayon, diin makapanago ang mga manughikot sang kalautan.

23 Kay indi sia magpabug-at sa tawo sing labi pa sang sa matarung; sa bagay nga magapangatarungan sia sa Dios.

24 Sia magapamoong sang gamhanan nga mga tawo sa indi maisip, kag ibutang ang iban sa tal-us nila.

25 Busa sia nakasayud sang mga binuhatan nila, kag ginabaliskad niya sila sa kagab-ihon, sa bagay nga ginalaglag sila.

26 Ginabunal niya sila subong sang malaut nga mga tawo sa dayag nga itololok sang iban;

27 Bangud nga nagtalikod sila sa iya, kag indi buut magsapak sa bisan ano sang iya mga dalanon:

28 Sa bagay nga ginapalambut nila sa iya ang pagtuaw sang imol, kag nabatian niya ang pagtuaw sang napiotan.

29 Kon nagahatag sia sing kalinong, sin-o bala niyan ang makapagamo? kag kon lipdan niya ang iya nawung, sin-o bala niyan ang makakita sa iya? kon ini himoon batok sa pungsud, ukon batok sa tawo lamang:

30 Agud nga ang salimpapaw indi maggahum, agud nga wala sing may magsiod sa katawohan.

31 Sa pagkamatuud ini nagakaigo nga isiling sa Dios, Nag-antus ako sing silot, indi na ako magpakasala:

32 Tudloi ako sinang indi ko makita: kon nakahimo ako sing kalautan, indi na ako maghimo sini?

33 Manginsono bala ini sa imo buut? sia magabalus sini, bisan ikaw magdumili, ukon ikaw magpili; kag indi ako: busa ipamolong ang imo nahibaloan.

34 Ang mga tawo nga may paghangup magsugid sa akon, kag ang maalam nga tawo magpamati sa akon.

35 Si Job nagpamolong nga wala sing ihibalo, kag ang iya mga polong wala sing kaalam.

36 Ang akon handum nga si Job tilawan tubtub sa katapusan bangud sang iya mga pagsabat tungud sa mga tawo nga malaut.

37 Kay sa iya sala nagadugang sia sing pagbato, nagapamalakpak sia sang iya mga kamut sa tunga namon, kag nagapadamu sang iya mga polong batok sa Dios.

KAPITULO 35

LABUT PA si Elihu nagpamolong, kag nagsiling,

2 Nagahunahuna ka bala sini nga matarung, nga nagsiling ka, Ang akon pagkamatarung labi pa sa iya sang Dios?

3 Kay nagsiling ka, Ano bala ang kapuslanan sini sa imo? kag, Ano bala ang mapulus ko kon tinloan ako sa akon sala?

4 Magasabat ako sa imo, kag sang imo mga kaupdanan upud sa imo.

5 Tolok sa mga langit, kag tan-awa; kag toloka ang mga panganud nga mataas pa sa imo.

6 Kon magpakasala ka, ano bala ang ginahimo mo batok sa iya? ukon kon ang imo mga paglalis magdamu, ano bala ang ginahimo mo sa iya?

7 Kon matarung ka, ano bala ang ginahatag mo sa iya? ukon ano bala ang ginabaton niya gikan sa imo kamut?

8 Ang imo pagkamalaut makasamad sa tawo nga subong sa imo; kag ang imo pagkamatarung mapuslan sang anak sang tawo.

9 Bangud sang kadamuon sang mga pagpigus nagapatuaw sila sang mga pinigus: nagatuaw sila bangud sang butkon sang gamhanan.

10 Apang wala sing bisan sin-o nga nagasiling, Diin bala ang Dios nga akon magbubuhat, nga nagahatag sing mga ambahanon sa kagab-ihon;

11 Nga nagatudlo sa aton labi pa sa mga sapat sang duta, kag nagapaalam sa aton labi pa sa kapispisan sang langit?

12 Didto nagatuaw sila, apang wala sing nagasabat, bangud sang bugal sang mga tawo nga malaut.

13 Sa pagkamatuud ang Dios indi magapamati sing kadayawan, kag ang Makaako indi magasapak sini.

14 Bisan pa nagasiling ka nga indi mo sia makita, walay sapayan ang paghukom yara sa unhan niya; busa magsalig ka sa iya.

15 Apang karon, bangud nga indi pa ini amo, sia nagduaw sa iya kaakig; walay sapayan wala niya mahibaloi ang kalala sini:

16 Busa si Job nagabuka sang iya baba sa wala sing pulus; nagapadamu sia sing mga polong sa wala sing ihibalo.

KAPITULO 36

SI ELIHU nagpadayon man, kag nagsiling,

2 Pabayai ako sing diotay, kag pahayagan ko ikaw nga may isiling pa ako tungud sa Dios.

3 Magakuha ako sang akon ihibalo gikan sa malayo, kag ipahanungud ko ang pagkamatarung sa akon Magbubuhat.

4 Kay sa pagkamatuud ang akon mga polong indi binutig: sia nga himpit sa ihibalo nagaupud sa imo.

5 Yari karon, ang Dios gamhanan, kag wala nagahikay sa bisan kay sin-o; gamhanan sia sa kusug kag kaalam.

6 Sia wala nagatipig sang kabuhi sang malauton: kondi nagahatag sang katarungan sa imol.

7 Wala niya ginapabulag ang iya mga mata sa matarung: kondi yara sila sa trono upud sa mga hari; hoo, ginapalig-on niya sila sa gihapon, kag ginabayaw sila.

8 Kag kon magapus sila sa mga grilyos, kag mahigot sa mga lubid sang kapipit-an;

9 Niyan ginapakitaan niya sila sang ila binuhatan, kag sang ila mga paglalis nga sila naglabaw.

10 Ginabuksan man niya ang ila idulungug sa disiplina, kag nagasogo nga magtalikod sila sa kalautan.

11 Kon magtuman sila kag mag-alagad sa iya, magakabuhi sila sang ila mga adlaw sa kauswagan, kag sang ila mga tuig sa mga kalipayan.

12 Apang kon indi sila magtuman, mawala sila paagi sa espada, kag mapatay sila nga wala sing ihibalo.

13 Apang ang mga salimpapaw sa tagiposoon nagatumpi sing kasingkal: wala sila nagatuaw kon ginagapus niya sila.

14 Nagakamatay sila sa pagkapamatan-on, kag ang ila kabuhi upud sa mga dimatinlo.

15 Ginaluwas niya ang imol sa iya kapipit-an, kag nagabukas sang ila mga idulungug sa pagpigus.

16 Subong man ginsaylo ka niya kuntani pagowa sa kasisit-an pakadto sa masangkad nga duug, diin walay kakitid; kag inang ibutang kuntani sa imo latok manginpuno sang katambok.

17 Apang ikaw nagbaton sang paghukom sang malauton: ang paghukom kag ang katarungan nagadakup sa imo.

18 Bangud nga may kasingkal, mag-andam agud nga indi sia maglaglag sa imo paagi sa iya hampak: niyan ang dakung gawad indi magaluwas sa imo.

19 Magapakamahal sia bala sang imo manggad? indi, indi sang bulawan, ukon sang tanan nga mga kusug sang kabakuran.

20 Dili paghanduma ang kagab-ihon, nga ang katawohan nagakautud sa ila duug.

21 Andam, indi pagsapaka ang kalautan: kay ini ginpili mo sang sa kapipit-an.

22 Yari karon, ang Dios nagabayaw paagi sa iya gahum: sin-o bala ang nagatudlo kaangay sa iya?

23 Sin-o bala ang nagtulin sa iya sang iya dalanon? ukon sin-o bala ang makasiling, Naghimo ka sing kalautan?

24 Dumduma nga padakuon mo ang iya buhat, nga ginatan-aw sang mga tawo.

25 Ang tagsa ka tawo makakita sini; ang tawo makalantaw sini sa malayo.

26 Yari karon, ang Dios daku, kag wala kita makakilala sa iya, kag ang kadamuon sang iya mga tinuig dimatungkad.

27 Kay ginahimo niya nga magagmay ang mga tinolo sang tubig: sila nagabobo sang ulan sono sa alisngaw sini:

28 Nga ginaula sang mga panganud, kag ginapatupa sing bugana sa tawo.

29 May bisan sin-o bala man nga makahangup sang mga paghumlad sang mga panganud, ukon sang kagahud sang iya tabernakulo?

30 Yari karon, ginapalapta niya ang iya kapawa sa ibabaw sini, kag ginatabonan ang naidalum sang dagat.

31 Kay paagi sa ila ginahukman niya ang katawohan; nagahatag sia sing kalan-on nga bugana.

32 Ginatabonan niya sing mga panganud ang kapawa; kag ginasogo ini nga indi magsilak bangud sang panganud nga nagapatunga.

33 Ang kagahud sini nagapahayag nahanungud sini, ang kahayupan man nahanungud sang alisngaw.

KAPITULO 37

SA SINI man nagakurug ang akon tagiposoon, kag naghalin gikan sa iya duug.

2 Pamatii sing maayo ang gahud sang iya tingug, kag ang tonog nga nagagowa sa iya baba.

3 Ginapagowa niya ini sa idalum sang bug-os nga langit, kag ang iya kilat tubtub sa mga ukbung sang duta.

4 Sa olihi sini nagangurub ang isa ka tingug: nagadaguub sia sa tingug sang iya pagkahalangdon; kag indi niya sila pagapunggan kon mabatian ang iya tingug.

5 Sa iya tingug nagadaguub ang Dios sing makatilingala; sia nagahimo sing dalagku nga mga butang, nga indi naton mahangpan.

6 Kay sa nieve nagasiling sia, Tupa ka sa duta; subong man sa talithi, kag sa madamul nga ulan sang iya kusug.

7 Ginaselyohan niya ang kamut sang tagsa ka tawo; agud nga ang tanan nga tawo makahibalo sang iya buhat.

8 Niyan ang mga sapat nagasulud sa mga lungib, kag nagapabilin sa ila mga hukmongan.

9 Gikan sa bagatnan nagagowa ang buhawi: kag ang tugnaw gikan sa aminhan.

10 Paagi sa ginhawa sang Dios ginahatag ang hielo: kag ang kasangkad sang mga tubig ginahugpong.

11 Paagi sa pagbutang man sang tubig ginapalapyo niya ang madamul nga gal-um: ginapalapnag niya ang iya panganud nga masanag:

12 Kag ginapalibut ini sang iya mga pagtuytuy: agud nga maghimo sila sang bisan ano nga ginasogo niya sa ila sa kadaygan sang kalibutan sa duta.

13 Ginapaabut niya ini, kon ini tungud sa pagbadlong, ukon tungud sa iya duta, ukon sa kalooy.

14 Pamatii ini, O Job: pahimonong ka, kag patugsilingi ang makatilingala nga mga binuhatan sang Dios.

15 Nakahibalo ka bala kon san-o ang Dios nagbutang sa ila, kag nagpasilak sang kasanag sang iya panganud?

16 Nakahibalo ka bala sang pagpanimbang sang mga panganud, ang makatilingala nga mga binuhatan niya nga himpit sa ihibalo?

17 Kon paano bala nga ang imo mga panapton mainit, kon sia magpatinong sang duta paagi sang bagatnan nga hangin?

18 Nakahumlad ka bala upud sa iya sang kahawaan, nga mabakud, kag subong sang salaming nga tinunaw?

19 Tudloi kami sang isiling namon sa iya; kay indi kami makapaagisud sang amon hambal bangud sang kadudulman.

20 Isugid bala sa iya nga magpamolong ako? kon ang tawo magpamolong, sa pagkamatuud lamonon sia.

21 Kag karon ang mga tawo indi makakita sang masilaw nga kapawa nga yara sa mga panganud: apang ang hangin nagaagi, kag nagatinlo sa ila.

22 Ang maayo nga panahon nagagikan sa aminhan: ang Dios may iya sang makakulugmat nga pagkaharianon.

23 Nahanungud sa Makaako, indi kita makatungkad sa iya: lakas gid sia sa gahum, kag sa paghukom, kag sa bugana nga katarungan: indi sia magsakit.

24 Busa nagakahadluk sa iya ang mga tawo: wala sia nagapasulabi sa bisan kay sin-o nga maalam sa tagiposoon.

KAPITULO 2

NIYAN ang GINOO nagsabat kay Job gikan sa buhawi, kag nagsiling,

2 Sin-o bala ining nagapadulum sang laygay sa mga polong nga wala sing ihibalo?

3 Wagkusi karon ang imo hawak kaangay sang lalaki; kay ako magapamangkot sa imo, kag sabton mo ako.

4 Diin ka bala sang ako nagpasad sang mga sadsaran sang duta? ipahayag, kon may paghangup ka.

5 Sin-o bala ang nagpat-ud sang mga takus sini, kon nakahibalo ka? ukon sin-o bala ang nag-untay sa ibabaw sini sang latid?

6 Sa ibabaw sang ano bala matakud ang mga sadsaran sini? ukon sin-o bala ang nagpasad sang bato nga pamag-ang sini;

7 Sang nag-ambahan sing tingub ang kaagahon nga kabitoonan, kag naghinugyaw tungud sa kalipay ang tanan nga mga anak nga lalaki sang Dios?

8 Ukon sin-o bala ang nagtakup sang dagat sing mga ganhaan, sang nagsagawak ini, subong nga daw naggowa sa taguangkan?

9 Sang paghimo ko sang panganud nga panapton sini, kag sang pitipit nga kadudulman nga putus nga lampin nga sa sini,

10 Kag gin-aman tungud sini ang natangdo ko nga duug, kag ginbutangan sing mga pintal kag mga ganhaan,

11 Kag nagsiling, Tubtub diri magalambut ka, apang indi na maglakbang: kag diri magadolog ang bugalon mong mga balud?

12 Nagsogo ka bala sang kaagahon kutub sang imo mga adlaw; kag ginpakilala mo ang pamanagbanag sang iya duug;

13 Agud nga maghugakum ini sang kaukbungan sang duta, agud nga ang malauton matuk-ap gikan sini?

14 Nagalibut ini subong sang daga sa inugpat-in; kag nagatindug sila subong sang panapton.

15 Kag sa malauton ginadumili ang ila kapawa, kag ang butkon nga mataas balion.

16 Nakasulud ka bala sa mga tuburan sang dagat? ukon nakalakat ka bala sa pag-usisa sang kadadalman?

17 Nabuksan bala sa imo ang mga gawang sang kamatayon? ukon nakakita ka bala sang mga ganhaan sang landong sang kamatayon?

18 Nakahantup ka bala sang mga kasangkaron sang duta? ipahayag kon nakahibalo ka sini tanan.

19 Diin bala ang dalan nga ginapuy-an sang kapawa? kag nahanungud sang kadudulman, diin bala ang iya duug,

20 Agud nga madul-ong mo ini sa iya dulunan, kag agud nga mahibaloan mo ang mga banas pakadto sa iya balay?

21 Nakahibalo ka bala sini, bangud nga natawo ka na sadto? ukon bangud nga daku bala ang kadamuon sang imo mga adlaw?

22 Nakasulud ka bala sa mga bahandi sang nieve? ukon nakakita ka bala sang mga bahandi sang ulan nga hielo,

23 Nga gintigana ko sa tion sang kagamo, sa adlaw sang inaway kag pag-awayan?

24 Sa ano bala nga paagi nga mapihak ang kasanag, nga nagapalapnag sang sidlangan nga hangin sa duta?

25 Sin-o bala ang nagkurit sing iligan tungud sa pag-awas sang mga tubig, ukon sing alagyan nga sa kilat sang daguub;

26 Sa pagpaulan sa duta, kon diin walay tawo; sa kamingawan, kon diin walay tawo;

27 Sa pagbusug sang duta nga mamingaw kag nahapay; kag sa pagpatubo sang gutuk sang linghod nga tanum?

28 May amay bala ang ulan? ukon sin-o bala ang nag-anak sang mga tinolo sang ton-og?

29 Gikan kay sin-o bala nga taguangkan naggowa ang hielo? kag ang maputi nga hielo sang langit, sin-o bala ang nag-anak sini?

30 Ang mga tubig natago subong nga paagi sa bato, kag ang kadaygan sang kadadalman nahielo.

31 Makahigot ka bala sang matam-is nga mga influencia sang Pleiades, ukon makahubad sang mga higot sang Orion?

32 Makapagowa ka bala sang Mazzaroth sa iya panag-on? ukon makatuytuy ka bala sang Arcturus pati sang iya mga lalaking anak?

33 Nahibaloan mo bala ang mga pagsolondan sang langit? sarang mo bala matukud ang pagbulut-an sini sa duta?

34 Makabayaw ka bala sang imo tingug sa mga panganud, agud nga ang buganang mga tubig magtabon sa imo?

35 Makapadala ka bala sing mga kilat, agud nga magkadto sila, kag magsiling sa imo, Yari kami?

36 Sin-o bala ang nagbutang sing kaalam sa nasulud nga mga bahin? ukon sin-o bala ang naghatag sing paghangup sa tagiposoon?

37 Sin-o bala ang makaisip sang mga panganud sa kaalam? ukon sin-o bala ang makapugung sang mga suludlan sang langit,

38 Kon ang yab-ok nagatig-a, kag ang mga puga magtapikay?

39 Magapangayam ka bala sang tulukbon nga sa leon? ukon makabusug ka bala sang kagutm sang totoy nga mga leon,

40 Kon magluko sila sa ila mga lungib, kag magpabilin sa ila palanagoan sa pagpuut?

41 Sin-o bala ang nagaaman sa uwak sang iya pagkaon? kon ang iya mga piso nagatuaw sa Dios, nagadalangdalang sila tungud sa pagkakulang sing kalan-on.

KAPITULO 39

NAKAHIBALO ka bala sang tion kon san-o ang mga kanding nga talonon sang dakung bato nagabata? ukon makatanda ka bala kon san-o ang mga usa nagabata?

2 Makaisip ka bala sang mga bulan sang ila pagdala? ukon makahibalo ka bala sang tion kon magbata sila?

3 Nagabarikutut sila, nagabun-ag sila sang ila mga tinday, ginapagowa nila ang ila mga kasakit.

4 Ang ila mga tinday maayo gid, nagatubo sila sa uyas; nagalakat sila, kag wala nagabalik sa ila.

5 Sin-o bala ang nagapahilway sang asno nga talonon? ukon sin-o bala ang naghubad sang mga gapus sang asno nga talonon?

6 Nga ang iya puluy-an ginhimo ko nga kamingawan, kag ang bakyas nga duta nga iya puluy-an.

7 Ginayagota niya ang kadam-an sang siudad, kag wala sia nagasapak sa singgit sang nagasakay.

8 Ang talaytay sang mga bukid amo ang iya halalban, kag nagapangita sia sang tagsa ka malagtum nga butang.

9 Buut bala ang unicorn mag-alagad sa imo, ukon magpabilin bala sia sa imo pasungan?

10 Makatakud ka bala sang unicorn sa iya higot sa idas? ukon mapakaras bala sia sa mga nalupyakan sa olihi nimo?

11 Magasalig ka bala sa iya, bangud nga daku ang iya kusug? ukon itugyan mo bala sa iya ang imo buluhaton?

12 Magasalig ka bala sa iya, nga dalhon niya pauli ang imo binhi, kag magatipon sini sa imo tambobo?

13 Naghatag ka bala sang matahum nga mga pakpak sa mga paboreal? ukon sang mga pakpak kag mga balahibo sa ostrich?

14 Nga nagabiya sa duta sang iya mga itlog, kag ginapainit sila sa yab-ok,

15 Kag nagakalipat nga ang tiil makapusa sa ila, ukon nga ang sapat nga talonon makabuka sa ila.

16 Sia dimasinapakon sa iya mga piso, subong nga sila daw indi iya: ang iya pagpangabudlay wala sing pulus sa wala sing kahadluk;

17 Bangud nga ginkuhaan sia sang Dios sang kaalam, kag wala sia niya paghatagi sing paghangup.

18 Sa tion nga magtindug sia sing mataas, ginayagota niya ang kabayo kag ang iya manugsakay.

19 Nakahatag ka bala sa kabayo sang kusug? nasaputan mo bala ang iya liog sang daguub?

20 Mapahadluk mo bala sia subong sang tibakla? ang himaya sang mga boho sang iya ilong makakulugmat.

21 Nagapangahig sia sa nalupyakan, kag nagakalipay sa iya kusug: nagapadayon sia sa pagsugata sang mga tawo nga lupit sa hinganiban.

22 Ginayagota niya ang kahadluk, kag wala mahangawa; kag wala nagatalikud sa espada.

23 Ang baslayan nagakano batok sa iya, ang nagaidlab nga bangkaw kag taming.

24 Ginahalunhon niya ang duta sa kabangis kag kasingkal: kag wala sia nagapati nga ini tonog sang budyong.

25 Sia nagasiling sa tunga sang mga budyong, Ha, ha; kag ginapanimahoan niya ang inaway sa malayo, ang pagdaguub sang mga kapitan, kag ang sininggit.

26 Nagalupad bala ang banog paagi sa imo kaalam, kag nagahumlad sang iya mga pakpak nayon sa bagatnan?

27 Tungud bala sa imo sogo nga ang aguila nagapaibabaw, kag nagahimo sang iya pugad sa mataas?

28 Sia nagapuyo kag nagaholon sa dakung bato, sa kinataliwisan sang dakung bato, kag sang pamakud.

29 Kutub didto nagapuut sia sang dalagiton, kag ang iya mga mata nagapanilag sa malayo gid.

30 Ang iya mga piso man nagasuyup sang dugo: kag kon diin ang mga pinatay, didto sia.

KAPITULO 40

LABUT PA ang GINOO nagsabat kay Job, kag nagsiling,

2 Ang nagapakigsuay sa Makaako magatudlo bala sa iya? ang nagasabdong sa Dios, magsabat sia sini.

3 ś Niyan si Job nagsabat sa GINOO, kag nagsiling,

4 Yari karon, ako talamayon; ano bala ang akon isabat sa imo? tabonan ko ang akon baba sang akon kamut.

5 Sa makaisa nakapamolong ako; apang indi ako magsabat: hoo, sa makaduha; apang indi na ako magpadayon.

6 ś Niyan ang GINOO nagsabat kay Job gikan sa buhawi, kag nagsiling,

7 Wagkusi karon ang imo hawak kaangay sang lalaki: ako magapamangkot sa imo, kag pahayagan mo ako.

8 Walaon mo man bala ang akon paghukom? tagudilian mo bala ako, agud nga mapakamatarung ka?

9 May butkon ka bala kaangay sang Dios? ukon sarang ka bala makadaguub sa tingug kaangay sa iya?

10 Pamuni ka karon sing pagkahalangdon kag sing pagkatalahoron; kag panaput ka sing himaya kag katahum.

11 Ibobo ang kaalipungut sang imo kasingkal: kag toloka ang tagsatagsa nga bugalon, kag paubsa sia.

12 Toloka ang tagsatagsa nga bugalon, kag panuboa sia; kag linasa ang malauton diin yara sila.

13 Tagoa sila sing tingub sa yab-ok; kag bugkosi ang ila mga nawung sa tago.

14 Niyan ako man magatuad sa imo nga ang imo gid kaugalingon nga too nga kamut makaluwas sa imo.

15 ś Yari karon, ang behemot, nga ginhimo ko upud sa imo; nagahalab sia sing hilamon subong sang baka.

16 Yari karon, ang iya kusug yara sa iya mga balikawang, kag ang iya puersa yara sa pusud sang iya tiyan.

17 Ginahulag niya ang iya ikog subong sang cedro: ang mga lanitlanit sang iya mga lagak nagadilinawodawo.

18 Ang iya mga tul-an subong sang mabakud nga mga binilog nga saway; ang iya mga tul-an kaangay sang mga bara nga salsalon.

19 Sia ang puno sang mga dalanon sang Dios: sia nga naghimo sa iya sarang makapatupa sang iya espada sa iya.

20 Sa pagkamatuud ang kabukiran nagapatubas sa iya sing kalan-on, diin ang tanan nga kasapatan sang latagon nagahampang.

21 Nagaluko sia sa idalum sang mga kahoy nga mahandong, sa palanagoan sang tabun-ak, kag mga katunggan.

22 Ang mga kahoy nga mahandong nagatabon sa iya sang ila landong; ang mga sause sang sapa nagalibut sa iya.

23 Yari karon, nagaubus sia inum sang suba, kag wala nagadali: nagasalig sia nga masuyup niya ang Jordan sa iya baba.

24 Ginakuha niya ini sang iya mga mata: ang iya ilong nagatuhog sang mga siod.

KAPITULO 41

MAKUHA mo bala ang leviatan sang taga? ukon ang iya dila sang pisi nga ginatuntun mo?

2 Sarang ka bala makabutang sang taga sa iya ilong? ukon makapalapus ka bala sing tunuk sa iya sulang?

3 Magapangayo bala sia sing madamung pagpakilooy sa imo? magapamolong bala sia sa imo sing mga polong nga mahomok?

4 Magapakigkatipan bala sia sa imo? kuhaon mo bala sia nga alagad sa gihapon?

5 Magahampang ka bala sa iya subong sang pispis? ukon higtan mo bala sia nga sa imo kadalagahan?

6 Magakinaon bala ang mga kaupdanan sa iya? pahatpahaton bala nila sia sa mga komersyante?

7 Makapadulut ka bala sa iya panit sing mga salsalon nga mga salait? ukon sa iya olo sing mga sibat sa isda?

8 Kapti sia, dumduma ang inaway, dili ka na maghimo sang amo.

9 Yari karon, ang paglaum nga sa iya walay pulus: indi bala mapukan ang isa sa pagkakita lamang sa iya?

10 Wala sing tama kabangis nga mangahas sa pagtublag sa iya: sin-o bala niyan ang makatindug sa atubangan nakon?

11 Sin-o bala ang nag-una sa akon, agud nga bayaran ko sia? ang bisan ano nga yara sa idalum sang bug-os nga langit akon.

12 Ako indi maghipus nahanungud sang iya mga bahin, ukon sang iya gahum, ukon sang iya matahum nga bayhon.

13 Sin-o bala ang makapahayag sang dagway sang iya panapton? ukon sin-o bala ang makapalapit sa iya nga may doble nga busal nga sa iya?

14 Sin-o bala ang makabukas sang mga ganhaan sang iya nawung? ang iya mga ngipon makakulugmat sa palibut.

15 Ang iya mga himbis amo ang iya bugal, nga nagaduutay subong nga napat-inan sing hugut.

16 Ang isa malapit gid sa isa, nga ang hangin indi makaagi sa tunga nila.

17 Nagatambihay sila, nagatapikay sila, sa bagay nga indi sila mapabulag.

18 Paagi sa iya mga pagpangatsi nagasilak ang kapawa, kag ang iya mga mata kaangay sang mga ilalakub sang kaagahon.

19 Gikan sa iya baba nagagowa ang nagadabdab nga mga sulo, kag ang mga igpat sang kalayo nagakirab.

20 Gikan sa mga boho sang iya ilong nagagowa ang aso, subong sang gikan sa nagaindakal nga kolon ukon kawa.

21 Ang iya ginhawa nagapadabdab sang mga baga, kag gikan sa iya baba nagagowa ang dabdab.

22 Sa iya liog nagapuyo ang kusug, kag ang kasubo nahimo nga kalipay sa atubangan niya.

23 Ang mga bahin sang iya unud nagatalapik: malig-on sila; indi sila mationg.

24 Ang iya tagiposoon malig-on subong sang bato; hoo, matig-a subong sang naidalum nga bato sang galingan.

25 Kon magtukhayaw sia, ang mga gamhanan nagakahadluk: bangud sang mga pagpilas sang ila kaugalingon nagatinlo sila sang ila kaugalingon.

26 Ang espada niya nga nagalabo sa iya indi makadulut: ang bangkaw, ang sumbiling, ukon ang limbutong.

27 Ginakabig niya ang salsalon subong sang dagami, kag ang saway subong sang gabok nga kahoy.

28 Ang baslay indi makapapalagyo sa iya: ang mga bato sa labyog nagakahimo nga mga ginalaban sa iya.

29 Ang mga sumbiling ginakabig nga daw ginalaban: nagakadlaw sia sa uyuguyug sang sumbiling.

30 Ang mga matalum nga mga bato yara sa idalum niya: nagalapta sia sang mga mataliwis nga mga butang sa ibabaw sang lunang.

31 Ginapabukal niya ang kadadalman kaangay sang kolon: ginahimo niya ang dagat kaangay sang kolon sang ihalaplas.

32 Ginapahining niya ang banas sa olihi niya; ang isa magahunahuna nga ang kadadalman maputi.

33 Sa duta wala sing kaangay sa iya, nga ginhimo nga wala sing kahadluk.

34 Ginatolok niya ang tanan nga mga butang nga mataas: hari sia sa tanan nga mga anak sang bugal.

KAPITULO 42

NIYAN si Job nagsabat sa GINOO, kag nagsiling,

2 Nakahibalo ako nga mahimo mo ang tanan nga butang, kag nga wala sing panghunahuna nga matago sa imo.

3 Sin-o bala ang walay ihibalo nga nagalikum sing laygay? busa namitlang ko ang wala ko mahangpi; mga butang nga tama ka makatilingala sa akon, nga wala ko mahibaloi.

4 Pamatii, ginaampo ko sa imo, kag magapamolong ako: magapamangkot ako sa imo, kag pahayagan mo ako.

5 Nakabati ako nahanungud sa imo paagi sa palamatin-an sang idulungug: apang karon ang akon mata nagatan-aw sa imo.

6 Busa nagakangil-ad ako sa akon kaugalingon, kag nagahinulsul sa yab-ok kag mga abo.

7 ś Kag sa tapus nga nakapamolong ang GINOO sining mga polong kay Job, ang GINOO nagsiling kay Elifaz nga Temanhon, Ang akon kasingkal nagadabdab batok sa imo, kag batok sa imo duha ka abyan: kay wala kamo makapamolong nahanungud sa akon sang butang nga matarung, subong sa akon alagad nga si Job.

8 Busa karon kuha kamo nga sa inyo sing pito ka tinday nga baka nga lalaki kag pito ka carnero nga lalaki, kag magkadto sa akon alagad nga si Job, kag magdolot nga sa inyo sing halad nga sinonog; kag ang akon alagad nga si Job magapangamuyo tungud sa inyo: kay sia batonon ko: agud nga indi ako maghisayo sa inyo sono sa inyo kabuangon, kay wala kamo makapamolong nahanungud sa akon sang butang nga matarung, subong sang akon alagad nga si Job.

9 Gani si Elifaz nga Temanhon kag si Bildad nga Suhanon kag si Zofar nga Naamanhon naglakat, kag naghimo sono sa ginsogo sang GINOO sa ila: kag ang GINOO nagbaton kay Job.

10 Kag ginbaylohan sang GINOO ang kabihagan ni Job, sang nagpangamuyo sia tungud sa iya mga abyan: labut pa ang GINOO naghatag sing pilo sang kadamuon sang iya sang una.

11 Niyan nagkadto didto sa iya ang tanan niya nga mga utud nga lalaki, kag ang tanan niya nga mga utud nga babaye, kag tanan sila nga kilala niya sang una, kag nagkaon sing kalan-on upud sa iya sa balay niya: kag nagkalisud sila sa iya, kag naglipay sa iya nahanungud sang tanan nga malaut nga gindala sang GINOO sa iya: ang tagsa ka tawo man naghatag sa iya sing isa ka bilog nga kuarta, kag ang tagsatagsa sing isa ka aritos nga bulawan.

12 Gani ginpakamaayo sang GINOO ang kaolihian ni Job labi pa sang iya pamuno: kay sia may napulo kag apat ka libo ka carnero, kag anum ka libo ka camelyo, kag isa ka libo ka pares nga baka, kag isa ka libo ka asno nga babaye.

13 Sia man may pito ka anak nga lalaki kag tatlo ka anak nga babaye.

14 Kag iya ginhingadlan ang ngalan sang nahauna, si Jemima; kag ang ngalan sang ikaduha, si Kezia; kag ang ngalan sang ikatlo, si Keren-hapuc.

15 Kag sa bug-os nga duta wala sing nakita nga mga babaye nga subong kaayoayo sang babaye nga mga anak ni Job: kag ginhatagan sila sang ila amay sing panublion sa tunga sang ila mga utud nga lalaki.

16 Sa tapus sini nagkabuhi si Job sing isa ka gatus kag kap-atan ka tuig, kag nakakita sang iya mga lalaking anak, kag sang iya mga lalaking apo, apat ka kaliwatan.

17 Gani si Job napatay, nga tigulang kag puno sing mga adlaw.

AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE