ANG BALAAN NGA BIBLIA


ANG LIBRO NI ESTER

KAPITULO 1


KARON nahanabu sa mga adlaw ni Asuero, (ini si Asuero nga naghari, kutub sa India tubtub sa Etiopia sa isa ka gatus kag duha ka pulo kag pito ka probinsya:)

2 Nga sa sadtong mga adlaw, sang si haring Asuero naglingkod sa trono sang iya ginharian, nga yara sa Susan sa palacio,

3 Sa ikatlong tuig sang iya paghari, naghimo sia sing sinalosalo sa tanan niya nga prinsipe kag iya mga alagad; ang gahum sang Persia kag Media, ang mga dungganon kag mga prinsipe sang mga probinsya, nga yara sa atubangan niya:

4 Sang nagpakita sia sang manggad sang iya mahimayaon nga ginharian kag sang kadungganan sang iya labihanon nga pagkahalangdon sa madamung adlaw, nga isa ka gatus kag kawaloan ka adlaw.

5 Kag sang natapus ining mga adlaw, ang hari naghimo sing sinalosalo sa bug-os nga katawohan nga yara sa Susan nga palacio, sa dalagku kag magamay, sing pito ka adlaw, sa luwang sang katamnan sang palacio sang hari;

6 Nga didto may mga pakabit nga maputi, berde, kag asul, nga nahigtan sing mga lubid nga lino nga mapino kag purpura sa mga singsing nga pilak kag sa mga haligi nga marmol: ang mga salaliayan bulawan kag pilak, nga napahamtang sa salog nga marmol nga mapula, kag asul, kag maputi, kag maitum.

7 Kag ginpainum nila sila sa mga suludlan nga bulawan, (ang mga suludlan nga nagakalainlain sa isa kag isa,) kag ang alak nga harianon bugana, sono sa masarangan sang hari.

8 Kag ang pag-inum sono sa kasogoan; walay bisan sin-o nga makapilit: kay amo ini ang gintangdo sang hari sa tanan nga mga opisyal sang iya balay, nga maghimo sila sono sa luyag sang tagsa ka tawo.

9 Si Vasti nga hara naghimo man sang sinalosalo nga sa mga babaye sa balay nga harianon nga iya ni haring Asuero.

10 ¶ Sa ikapitong adlaw, sang masadya tungud sa alak ang tagiposoon sang hari, nagsogo sia sa ila ni Mehuman, Bizta, Harbona, Bigta, kag Abagta, Zetar, kag Carcas, ang pito ka tulugyanan nga nag-alagad sa atubangan ni Asuero nga hari,

11 Sa pagdala kay Vasti nga hara sa atubangan sang hari nga may purungpurung nga harianon, sa pagpakita sa katawohan kag sa mga prinsipe sang iya kagayon: kay matahum sia nga tolokon.

12 Apang si hara Vasti nangindi sa pagkadto sa sogo sang hari paagi sa iya mga tulugyanan: busa ang hari nagsingkal sing tama, kag ang iya kaakig nagdabdab sa sulud niya.

13 ¶ Niyan ang hari nagsiling sa maalam nga mga lalaki, nga nakahibalo sang mga tion, (kay amo ini ang kinabatasan sang hari sa tanan nga nakahibalo sang kasogoan kag paghukom:

14 Kag ang madason sa iya amo sila ni Carsena, Setar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena, kag Memucan, ang pito ka prinsipe sang Persia kag Media, nga nakakita sang nawung sang hari, kag naglingkod nga nahauna sa ginharian;)

15 Ano bala ang himoon ta sa hara Vasti sono sa kasogoan, bangud nga wala sia magtuman sang sogo ni haring Asuero paagi sa mga tulugyanan?

16 Kag si Memucan nagsabat sa atubangan sang hari kag sang mga prinsipe, Si Vasti nga hara wala makasayup sa hari lamang, kondi man sa tanan nga prinsipe, kag sa tanan nga katawohan nga yara sa tanan nga probinsya ni haring Asuero.

17 Kay ini nga buhat sang hara magalapnag sa tanan nga babaye, sa bagay nga sila magatamay sang ila mga bana sa ila mga mata, kon masugid ini, Si haring Asuero nagsogo nga dalhon sa atubangan niya si hara Vasti, apang wala sia magkadto.

18 Sa sini nga adlaw ang mga babaye nga dungganon sang Persia kag Media nga nakabati sang buhat sang hara magasiling sang subong sa tanan nga prinsipe sang hari. Sa sini manginmay daku nga katamayan kag kasingkal.

19 Kon nahamut-an sang hari, maggowa ang sogo nga harianon gikan sa iya, kag isulat ini sa mga kasogoan sang mga Persiahanon kag sang mga Mediahanon, nga indi ini mabaylohan, Nga si Vasti indi na magkari sa atubangan ni haring Asuero; kag ihatag sang hari ang iya harianon nga pagkahimtang sa isa nga maayo pa sa iya.

20 Kag kon ang mando sang hari nga himoon niya mabantala sa bug-os gid niya nga ginharian, (kay ini daku,) ang tanan nga asawa magatahud sa ila mga bana, sa dalagku kag magamay.

21 Kag ang pinamolong nagpahamuut sa hari kag sa mga prinsipe; kag ang hari naghimo sono sa polong ni Memucan:

22 Kay nagpadala sia sing mga sulat sa tanan nga probinsya sang hari, sa tagsa ka probinsya sono sa pagsulat sini, kag sa tagsa ka katawohan sono sa ila hambal, nga ang tagsa ka lalaki maggahum sa iya kaugalingon nga balay, kag nga ini ibantala sono sa hambal sang tagsa ka katawohan.



KAPITULO 2

SA TAPUS sining mga butang, sang naglugpay ang kasingkal ni haring Asuero, nakadumdum sia kay Vasti, kag sang iya nahimo, kag sang ginmando batok sa iya.

2 Niyan nagsiling ang mga alagad sang hari nga nagaalagad sa iya, Magpangita sing linghud nga mga ulay nga matahum nga sa hari:

3 Kag ang hari magtangdo sing mga opisyal sa tanan nga probinsya sang iya ginharian, agud nga matipon nila sing tingub ang tanan nga linghud nga ulay nga matahum sa Susan nga palacio, sa balay sang mga babaye, sa pag-atipan ni Hegai nga tulugyanan sang hari, nga manugbantay sang mga babaye; kag ihatag sa ila ang ila mga butang sa pagpaninlo:

4 Kag ang dalaga nga nagapahamuut sa hari manginhara sa tal-us ni Vasti. Kag ang butang nagpahamuut sa hari; kag ginhimo niya ang subong sini.

5 ¶ Karon sa Susan nga palacio may isa ka Judio, nga ginhingalanan si Mardoqueo, lalaking anak ni Jair, lalaking anak ni Simei, lalaking anak ni Cis, nga Benjaminhon;

6 Nga nadala gikan sa Jerusalem upud sa mga bihag nga gindala upud kay Jeconias nga hari sang Juda, nga gindala ni Nabucodonosor nga hari sang Babilonia.

7 Kag ginbatiti niya si Hadasa, nga amo si Ester, babaying anak sang iya tiyo: kay wala na sia sing amay ukon iloy, kag ang dalaga matahum kag maayoayo; sang napatay ang iya amay kag iloy, ginkuha sia ni Mardoqueo subong nga iya kaugalingon nga anak nga babaye.

8 ¶ Gani nahanabu, sang nabatian ang sogo sang hari kag ang iya mando, kag sang natipon sing tingub ang madamu nga mga dalaga sa Susan nga palacio, sa pagtatap ni Hegai, nga si Ester man gindala sa balay sang hari, sa pagtatap ni Hegai, nga manugbantay sang mga babaye.

9 Kag ang dalaga nagpahamuut sa iya, kag nakaagum sia sang pagkalolo niya; kag sa gilayon ginhatag niya sa iya ang iya mga butang sa pagpaninlo, pati sinang mga butang nga naigo sa iya, kag ang pito ka dalaga nga angay ihatag sa iya, gikan sa balay sang hari: kag ginhalin niya sia kag ang iya mga dalaga sa maayo gid nga duug sang balay sang mga babaye.

10 Si Ester wala magpakilala sang iya katawohan ukon sang iya himata: kay si Mardoqueo nagtugon sa iya nga indi niya pag-ipakilala ini.

11 Kag si Mardoqueo nagadayandayan adlawadlaw sa atubangan sang luwang sang balay sang mga babaye, sa paghibalo kon paano si Ester, kag kon ano ang himoon sa iya.

12 ¶ Karon sang pag-abut sang tion sang tagsa ka dalaga sa pagsulud kay haring Asuero, sa tapus nga nahimo sa iya ang sono sa kinaanaran sang mga babaye sa napulo kag duha ka bulan, (kay amo ini ang mga adlaw sa pagtuman sang ila mga pagpaninlo, nga anum ka bulan sa lana sang mirra, kag anum ka bulan sa mga pahumut, kag sa iban nga mga butang nga sa mga pagpaninlo sang mga babaye;)

13 Niyan sa sini nga bagay nagkadto ang tagsa ka dalaga sa hari; ang bisan ano nga naluyagan niya ginhatag sa iya sa pag-upud sa iya gikan sa balay sang mga babaye pakadto sa balay sang hari.

14 Nagkadto sia sa gab-i, kag sa aga nagbalik sia sa ikaduha nga balay sang mga babaye, sa pagtatap ni Saasgas, nga tulugyanan sang hari, nga nagbantay sang mga oloasawa: indi na sia magsulud sa hari, luwas ang hari mahamuut sa iya, kag tawgon sia sa ngalan.

15 ¶ Karon sang nag-abut ang tion ni Ester nga babaying anak ni Abihail nga tiyo ni Mardoqueo, nga nagkuha sa iya subong nga iya anak nga babaye, sa pagkadto sa pagsulud sa hari, wala sia magkinahanglan sing bisan ano kondi ang gintangdo ni Hegai nga tulugyanan sang hari, ang manugbantay sang mga babaye. Kag si Ester nakaagum sing kahamuut sa itololok sang tanan nga nakakita sa iya.

16 Gani gindala si Ester kay haring Asuero sa iya balay nga harianon sa ikapulo nga bulan, nga amo ang bulan nga Tebet, sa ikapito nga tuig sang iya paghari.

17 Kag ginhigugma sang hari si Ester labaw sa tanan nga babaye, kag nakaagum sia sing bugay kag kahamuut sa itololok niya labi pa sa tanan nga ulay; sa bagay nga ginpahamtang niya ang purungpurung nga harianon sa iya olo, kag ginhimo sia nga hara sa tal-us ni Vasti.

18 Niyan ang hari naghimo sing daku nga sinalosalo sa tanan niya nga prinsipe kag sa iya mga alagad, ang sinalosalo kay Ester; kag naghimo sia sing pahuway sa mga probinsya, kag naghatag sing mga regalo, sono sa masarangan sang hari.

19 Kag sang nagtipon sing tingub ang mga ulay sa ikaduha nga tion, niyan si Mardoqueo naglingkod sa gawang sang hari.

20 Si Ester wala pa makapakilala sang iya himata ukon sang iya katawohan; sono sa gintugon sa iya ni Mardoqueo: kay gintuman ni Ester ang ginsogo ni Mardoqueo kaangay sadto sang pagbatiti niya sa iya.

21 ¶ Sa sadto nga mga adlaw, sang si Mardoqueo nagalingkod sa gawang sang hari, duha sang mga tulugyanan sang hari, si Bigtan kag si Teres, gikan sa mga nagbantay sang ganhaan, nagsingkal kag nagtinguha sa pagpatay kay haring Asuero.

22 Kag ang butang nahibaloan ni Mardoqueo, nga nagpahayag sini kay Ester nga hara; kag si Ester nagsugid sini sa hari sa ngalan ni Mardoqueo.

23 Kag sang pag-usisa sang butang, nasapwan ini nga matuud; busa ginbitay sila nga duha sa kahoy: kag ginsulat ini sa libro sang mga maragtas sa atubangan sang hari.



KAPITULO 3

SA TAPUS sini nga mga butang gintib-ong ni haring Asuero si Haman nga lalaking anak ni Hamedata nga Agagnon, kag ginpasaka sia, kag ginpahamtang ang iya lingkoran labaw sa tanan nga prinsipe nga kaupud niya.

2 Kag ang tanan nga alagad sang hari, nga yara sa gawang sang hari, nagduko, kag nagtahud kay Haman: kay ang hari nagsogo sing subong nahanungud sa iya. Apang si Mardoqueo wala magduko, ukon magtahud sa iya.

3 Niyan ang mga alagad sang hari, nga yara sa gawang sang hari, nagsiling kay Mardoqueo, Ngaa bala nga nagalalis ka sa sogo sang hari?

4 Karon nahanabu, sang nagpamolong sila sa iya sa adlawadlaw, kag wala sia magpamati sa ila, nga ginsugiran nila si Haman, sa pagtan-aw kon ang ginahimo ni Mardoqueo magpadayon: kay nagsugid sia sa ila nga sia Judio.

5 Kag sang nakita ni Haman nga si Mardoqueo wala magduko, ukon magtahud sa iya, niyan si Haman napuno sing kasingkal.

6 Kag ginpakakubus niya ang pagpatay kay Mardoqueo lamang; kay ginpakilala nila sa iya ang katawohan ni Mardoqueo: busa si Haman nagtinguha sa paglaglag sang tanan nga Judio, ang katawohan ni Mardoqueo, nga yara sa bug-os nga ginharian ni Asuero.

7 ¶ Sa nahauna nga bulan, nga amo ang bulan nga Nisan, sa ikapulo kag duha nga tuig ni haring Asuero, ginholog nila ang Pur, nga amo ang pagpapalad, sa atubangan ni Haman adlawadlaw, kag bulanbulan, tubtub sa ikapulog duha nga bulan, nga amo ang bulan nga Adar.

8 ¶ Kag si Haman nagsiling kay haring Asuero, May katawohan nga nag-alaplaag kag naglapta sa katawohan sa tanan nga probinsya sang imo ginharian; kag ang ila mga kasogoan tuhay sa tanan nga katawohan; kag wala sila nagabantay sang mga kasogoan sang hari: busa indi kapuslanan sa hari nga pabay-an sila.

9 Kon mahamut-an sang hari, isulat nga laglagon sila: kag magabayad ako sing napulo ka libo ka talanton nga pilak sa mga kamut sang mga gintulinan sang hilikuton, sa pagdala sini sa bahandian nga mga duug sang hari.

10 Kag ginhukas sang hari ang iya singsing gikan sa iya kamut, kag ginhatag ini kay Haman nga lalaking anak ni Hamedata nga Agagnon, nga kaaway sang mga Judio.

11 Kag ang hari nagsiling kay Haman, Ang pilak ginahatag sa imo, ang katawohan man, sa paghimo sa ila sono sa ginapakamaayo mo.

12 Niyan gintawag ang mga escriba sang hari sa ikapulo kag tatlo nga adlaw sang nahaunang bulan, kag may nasulat sono sa tanan nga ginsogo ni Haman sa mga teniente sang hari, kag sa mga gobernador nga nagdumala sa tagsa ka probinsya, kag sa mga manugdumala sang tagsa ka katawohan sa tagsa ka probinsya sono sa sulat sini, kag sa tagsa ka katawohan sono sa ila hambal; ginsulat ini sa ngalan ni haring Asuero, kag ginpat-inan sang singsing sang hari.

13 Kag ginpadala ang mga sulat paagi sa mga manugkoreo sa tanan nga probinsya sang hari, sa paglaglag, sa pagpatay, kag sa pagpapas, sang tanan nga Judio, pamatan-on kag tigulang, mga kabataan nga magagmay kag mga kababayin-an, sa isa ka adlaw, sa ikapulo kag tatlo nga adlaw sang ikapulo kag duha nga bulan, nga amo ang bulan nga Adar, kag sa pag-ati sa ila subong nga inagaw.

14 Ang huwad sang sinulat nga ipanagtag nga mando sa tagsa ka probinsya nabantala sa tanan nga katawohan, nga maghanda sila sa sadto nga adlaw.

15 Ang mga manugkoreo naggowa sing dalidali tungud sa sogo sang hari, kag ang mando ginpagowa sa Susan nga palacio. Kag ang hari kag si Haman naglingkod sa pag-inum; apang ang siudad nga Susan nalisang.



KAPITULO 4

SANG nahibaloan ni Mardoqueo ang tanan nga nahimo, si Mardoqueo nagkusnit sang iya mga panapton, kag nagsuklub sing sako nga may abo, kag nagkadto sa tunga sang siudad, kag nagsinggit sa matonog kag mapait nga paghibi;

2 Kag nag-abut sia sa atubangan sang gawang sang hari: kay wala sing bisan sin-o nga makasulud sa gawang sang hari nga napanaptan sing panapton nga sako.

3 Kag sa tagsa ka probinsya, bisan diin nag-abut ang sogo sang hari kag ang iya mando, may daku nga lalaw sa mga Judio, kag puasa, kag hinibi, kag hinaya; kag madamu ang nagahigda sa panapton nga sako kag abo.

4 ¶ Gani nag-abut ang mga dalaga ni Ester kag ang iya mga tulugyanan kag nagsugid sini sa iya. Niyan ang hara nagkalisud sing lakas; kag nagpadala sia sing panapton sa pagsaput kay Mardoqueo, kag sa pagkuha sa iya sang iya panapton nga sako: apang wala sia magbaton sini.

5 Niyan si Ester nagpatawag kay Hatac, isa sang mga tulugyanan sang hari, nga iya gintangdo sa pag-atipan kay Ester, kag nagsogo sa iya sa pagsiling kay Mardoqueo, sa paghibalo kon ano ini, kag ngaa amo ini.

6 Gani si Hatac nagkadto kay Mardoqueo sa dalan sang siudad, nga yara sa atubangan sang gawang sang hari.

7 Kag si Mardoqueo nagsugid sa iya sang tanan nga nahanabu sa iya, kag sang kadamuon sang kuarta nga nasaad ni Haman nga ibayad sa bahandian nga mga duug sang hari tungud sa mga Judio, sa paglaglag sa ila.

8 Ginhatag man niya ang huwad sang sinulat sang mando nga ginpagowa sa Susan sa paglaglag sa ila, sa pagpakita sini kay Ester, kag sa pagsaysay sini sa iya, kag sa pagtugon sa iya nga magsulud sia sa hari, sa pagpakilooy sa iya, kag sa pagpangabay sa atubangan niya tungud sa iya katawohan.

9 Kag si Hatac nag-abut kag nagsugid kay Ester sang mga polong ni Mardoqueo.

10 ¶ Liwat si Ester nagpamolong kay Hatac, kag nagsogo sa iya sa pagsiling kay Mardoqueo;

11 Ang tanan nga alagad sang hari, kag ang katawohan sang mga probinsya sang hari, nakahibalo nga ang bisan sin-o nga lalaki ukon babaye nga magkadto sa hari sa nasulud nga luwang, nga wala pagtawga, may isa ka kasogoan sia nga patyon sia, luwas sa ila nga untayan sang hari sang cetro nga bulawan, agud nga magkabuhi sia: apang wala ako pagtawga sa pagsulud sa hari sini nga katloan ka adlaw.

12 Kag ginsugid nila kay Mardoqueo ang mga polong ni Ester.

13 Niyan si Mardoqueo nagsogo sa ila nga sabton si Ester, Indi ka maghunahuna nga makaluwas ka sa balay sang hari, labi pa sa tanan nga mga Judio.

14 Kay kon maghipus ka sing bug-os sini nga tion, niyan magaabut ang pagtabang kag pagluwas sa mga Judio gikan sa iban nga duug; apang ikaw kag ang panimalay sang imo amay mawala: kag sin-o bala ang nakahibalo nga ayhan nag-abut ka sa ginharian sa tion nga subong sini?

15 ¶ Niyan si Ester nagsogo sa ila nga balikan sining sabat si Mardoqueo,

16 Lakat, tipona sing tingub ang tanan nga Judio nga yara sa Susan, kag puasa kamo tungud sa akon, kag indi magkaon ukon mag-inum sa tatlo ka adlaw, sa gab-i ukon sa adlaw: ako man kag ang akon mga kadalagahan magapuasa sa amo nga bagay; kag magakadto ako sa pagsulud sa hari, bisan indi sono sa kasogoan: kag kon mawala ako, mawala ako.

17 Gani si Mardoqueo naglakat, kag naghimo sono sa tanan nga nasogo sa iya ni Ester.



KAPITULO5

KARON nahanabu sa ikatlo nga adlaw, nga si Ester nagsuklub sang iya panapton nga harianon, kag nagtindug sa nasulud nga luwang sang balay sang hari, sa atubang sang balay sang hari: kag ang hari naglingkod sa iya trono nga harianon sa balay nga harianon, sa atubang sang gawang sang balay.

2 Kag sang nakita sang hari si Ester nga hara nga nagatindug sa luwang, nakapahamuut sia sa iya itololok: kag gin-untay sang hari kay Ester ang cetro nga bulawan nga yara sa iya kamut. Gani si Ester nagpalapit kag nagtandug sang ukbung sang cetro.

3 Niyan ang hari nagsiling sa iya, Ano bala ang buut mo, hara Ester? kag ano bala ang imo pangabay? ihatag ini sa imo, bisan sa katunga sang ginharian.

4 Kag si Ester nagsabat, Kon maayo sa hari, ang hari kag si Haman magkadto sa sini nga adlaw sa bankite nga naaman ko sa iya.

5 Niyan ang hari nagsiling, Padalia si Haman, agud nga mahimo niya sono sa ginsiling ni Ester. Gani ang hari kag si Haman nag-abut sa bankite nga naaman ni Ester.

6 ¶ Kag ang hari nagsiling kay Ester sa bankite sang alak, Ano bala ang imo pakilooy? kag itugut ini sa imo: kag ano bala ang imo pangayo? bisan pa sa katunga sang ginharian, himoon ini.

7 Niyan nagsabat si Ester, kag nagsiling, Ang akon pakilooy kag ang akon pangayo amo ini;

8 Kon nakapahamuut ako sa itololok sang hari, kag kon nahamut-an sang hari ang pagtugut sang akon pakilooy, kag paghimo sang akon pangayo, ang hari kag si Haman magkadto sa bankite nga amanon ko sa ila, kag himoon ko buwas sono sa nasiling sang hari.

9 ¶ Niyan naggowa si Haman sadto nga adlaw nga malipayon kag may kasadya sa tagiposoon: apang sang nakita ni Haman si Mardoqueo sa gawang sang hari, nga wala sia magtindug, ukon maggiho tungud sa iya, napuno sia sing kasingkal batok kay Mardoqueo.

10 Wala sing sapayan si Haman nagpugung sang iya kaugalingon: kag sang nagpauli sia, ginpasogoan niya kag ginpakari ang iya mga abyan, kag si Zeres nga iya asawa.

11 Kag ginsugid ni Haman sa ila ang himaya sang iya mga manggad, kag ang kadamuon sang iya mga anak, kag ang tanan nga butang diin ginpataas sia sang hari, kag kon paano nga ginpasaka sia niya labaw sa mga prinsipe kag mga alagad sang hari.

12 Labut pa si Haman nagsiling, Hoo, si Ester nga hara wala sing tawo nga ginpaupud sa hari sa bankite nga iya naaman kondi ako lamang; kag buwas man gin-agda niya ako upud sa hari.

13 Apang ini tanan wala sing pulus sa akon, sa gihapon nga makita ko si Mardoqueo nga Judio nga nagalingkod sa gawang sang hari.

14 ¶ Niyan si Zeres nga iya asawa kag ang tanan niya nga abyan nagsiling sa iya, Magpahimo sing bitayan nga kalim-an ka maniko ang kataas, kag buwas magpamolong ka sa hari nga bitayon dira si Mardoqueo: niyan sulud ka sing malipayon upud sa hari sa bankite. Kag ang butang nagpahamuut kay Haman; kag nagpahimo sia sing bitayan.



KAPITULO 6

SA sadto nga gab-i indi makatolog ang hari, kag nagsogo sia nga dalhon ang libro sang mga sinulat nga mga maragtas; kag ginbasa sila sa atubangan sang hari.

2 Kag nasapwan ini nga nasulat, nga si Mardoqueo nakasugid nahanungud kay Bigtan kag kay Teres, duha ka tulugyanan sang hari, mga manugbantay sang ganhaan, nga nagtinguha sa pagpatay kay haring Asuero.

3 Kag ang hari nagsiling, Ano bala nga kadungganan kag katahuran ang nahimo kay Mardoqueo tungud sini? Niyan ang mga alagad sang hari nga nag-alagad sa iya nagsiling, Wala gid sing nahimo tungud sa iya.

4 ¶ Kag nagsiling ang hari, Sin-o bala ang yara sa luwang? Karon si Haman nagsulud sa nagowa nga luwang sang balay sang hari, sa pagpamolong sa hari sa pagbitay kay Mardoqueo sa bitayan nga naaman niya tungud sa iya.

5 Kag ang mga alagad sang hari nagsiling sa iya, Yari karon, si Haman nagatindug sa luwang. Kag ang hari nagsiling, Pasudla sia.

6 Gani si Haman nagsulud. Kag ang hari nagsiling sa iya, Ano bala ang himoon sa tawo nga nahamut-an sang hari sa pagpadungug? Karon si Haman nagpaminsar sa iya tagiposoon, Sa kay sin-o bala nahamuut ang hari sa pagpadungug labaw sa akon?

7 Kag si Haman nagsabat sa hari, Sa tawo nga ang hari nahamuut sa pagpadungug,

8 Ipakuha ang panapton nga harianon, nga nasuklub sang hari, kag ang kabayo nga nasakyan sang hari, kag ang purungpurung nga harianon nga nahamtang sa iya olo:

9 Kag ining panapton kag ang kabayo itugyan sa kamut sang isa sing labi gid kadungganon sang mga prinsipe sang hari, agud nga masukluban nila sini ang tawo nga ginakahamut-an sang hari sa pagpadungug, kag pasakyon sia sa kabayo paagi sa dalan sang siudad, kag ibantala sa una niya, Amo ini ang himoon sa tawo nga nahamut-an sang hari sa pagpadungug.

10 Niyan ang hari nagsiling kay Haman, Dalidali ka, kag kuhaa ang panapton kag ang kabayo, subong sang nasiling mo, kag himoon ang amo gid kay Mardoqueo nga Judio, nga nagalingkod sa gawang sang hari: wala sing makulang sang tanan nga napamolong mo.

11 Niyan ginkuha ni Haman ang panapton kag ang kabayo, kag ginsukluban si Mardoqueo, kag ginpasakay sia paagi sa dalan sang siudad, kag ginbantala sa una niya, Amo ini ang himoon sa tawo nga ginakahamut-an sang hari sa pagpadungug.

12 ¶ Kag si Mardoqueo nagbalik sa gawang sang hari. Apang si Haman nagdalidali sa iya balay nga nagakalisud, kag natabonan ang iya olo.

13 Kag si Haman nagsugid kay Zeres nga iya asawa kag sa tanan niya nga abyan sang tagsa ka butang nga nahanabu sa iya. Niyan nagsiling sa iya ang iya maalam nga mga tawo kag si Zeres nga iya asawa, Kon si Mardoqueo gikan sa kaliwat sang mga Judio, nga sa atubangan niya nagsugud ka sa pagkapukan, dili ka makalandas batok sa iya, kondi mapukan nga mas-a sa atubangan niya.

14 Kag samtang nagahambal pa sila sa iya, nag-abut ang mga tulugyanan sang hari, kag nagdalidali sa pagdala kay Haman sa bankite nga naaman ni Ester.



KAPITULO 7

GANI ang hari kag si Haman nagkadto sa bankite upud kay Ester nga hara.

2 Kag ang hari nagsiling liwat kay Ester sa ikaduha nga adlaw sa bankite sang alak, Ano bala ang imo pakilooy, hara Ester? kag itugut ini sa imo: kag ano bala ang imo pangabay? kag himoon ini, bisan sa katunga sang ginharian.

3 Niyan si Ester nga hara nagsabat kag nagsiling, Kon nakapahamuut ako sa imo itololok, O hari, kag kon nahamut-an ini sang hari, ihatag sa akon ang akon kabuhi sa akon pakilooy, kag ang akon katawohan sa akon pangabay:

4 Kay ginbaligya kami, ako kag ang akon katawohan, nga laglagon, patyon, kag walaon. Apang kon nabaligya kami nga ulipon nga mga lalaki kag ulipon nga mga babaye, naghipus ako kuntani, bisan ang kaaway indi mapaanggid sa kasamaran sang hari.

5 ¶ Niyan nagsabat kag nagsiling si haring Asuero kay Ester nga hara, Sin-o bala sia, kag diin bala sia, nga nagapangahas sa iya tagiposoon sa paghimo sing subong?

6 Kag si Ester nagsiling, Ang kasumpung kag ang kaaway amo ining Haman nga malaut. Niyan si Haman hinadlukan sa atubangan sang hari kag sang hara.

7 ¶ Kag ang hari nga nagatindug gikan sa bankite sang alak sa iya kasingkal nagkadto sa katamnan sang palacio: kag nagtindug si Haman sa pagpangabay tungud sa iya kabuhi kay Ester nga hara; kay nakita niya nga may gintapat nga malaut batok sa iya ang hari.

8 Niyan ang hari nagbalik gikan sa katamnan sang palacio pakadto sa duug sang bankite sang alak; kag si Haman napukan sa salaliayan diin yara si Ester. Niyan nagsiling ang hari, Buut bala niya luguson pa ang hara sa akon atubangan sa sulud sang balay? Sa paggowa sang polong sa baba sang hari, gintabonan nila ang nawung ni Haman.

9 Kag si Harbona, nga isa sang mga tulugyanan, nagsiling sa atubangan sang hari, Yari karon man, nagatindug sa balay ni Haman ang bitayan nga kalim-an ka maniko kataas, nga ginpahimo ni Haman tungud kay Mardoqueo, nga nagpamolong sing maayo tungud sa hari. Niyan ang hari nagsiling, Bitaya sia dira.

10 Gani ginbitay nila si Haman sa bitayan nga gin-aman niya kay Mardoqueo. Niyan nalugpayan ang kasingkal sang hari.



KAPITULO 8

SA amo nga adlaw si haring Asuero naghatag sang balay ni Haman nga kaaway sang mga Judio kay Ester nga hara. Kag si Mardoqueo nagkadto sa atubangan sang hari; kay si Ester nagsugid kon ano niya sia.

2 Kag ang hari naghukas sang iya singsing, nga iya ginkuha kay Haman, kag ginhatag ini kay Mardoqueo. Kag ginpagahum ni Ester si Mardoqueo sa balay ni Haman.

3 ¶ Kag si Ester nagpamolong pa liwat sa atubangan sang hari, kag naghapa sia sa iya tiilan, kag nagpakilooy sa iya nga may mga luha sa pagkuha sang kalainan ni Haman nga Agagnon, kag sang iya padugi nga ginpadugi niya batok sa mga Judio.

4 Niyan ang hari nag-untay kay Ester sang cetro nga bulawan. Gani si Ester nagbangon, kag nagtindug sa atubangan sang hari,

5 Kag nagsiling, Kon nahamut-an sang hari, kag kon nakapahamuut ako sa iya itololok, kag ang butang matarung sa atubangan sang hari, kag nahamut-an ako sa iya mga mata, isulat sa pagbaylo sang mga sulat nga ginpadugi ni Haman nga lalaking anak ni Hamedata nga Agagnon, nga ginsulat niya sa paglaglag sang mga Judio nga yara sa tanan nga probinsya sang hari:

6 Kay paano bala ang pagkabatas ko sa pagtan-aw sang malaut nga magaabut sa akon katawohan? ukon paano bala ang pagkabatas ko sa pagtan-aw sang kalaglagan sang akon mga himata?

7 ¶ Niyan si haring Asuero nagsiling kay Ester nga hara kag kay Mardoqueo nga Judio, Yari karon, nahatag ko kay Ester ang balay ni Haman, kag ginbitay nila sia sa bitayan, bangud nga nag-untay sia sang iya kamut batok sa mga Judio.

8 Isulat man ninyo tungud sa mga Judio, sono sa luyag ninyo, sa ngalan sang hari, kag pat-inan ini sang singsing sang hari: kay ang sulat nga ginsulat sa ngalan sang hari, kag ginpat-inan sang singsing sang hari, indi mabaylohan sang tawo.

9 Niyan sa sadtong tion gintawag ang mga escriba sang hari sa ikatlo nga bulan, nga amo ang bulan nga Sivan, sa ikaduha ka pulo kag tatlo nga adlaw sini; kag ginsulat ini sono sa tanan nga ginsogo ni Mardoqueo sa mga Judio, kag sa mga teniente, kag sa mga proconsul kag sa mga manugdumala sang mga probinsya nga kutub sa India tubtub sa Etiopia, isa ka gatus kag duha ka pulo kag pito ka probinsya, sa tagsa ka probinsya sono sa iya pagsulat, kag sa tagsa ka katawohan sono sa ila hambal, kag sa mga Judio sono sa ila pagsulat, kag sono sa ila hambal.

10 Kag nagsulat sia sa ngalan ni haring Asuero, kag ginpat-inan ini sang singsing sang hari, kag ginpadala ang mga sulat paagi sa mga manugkoreo nga nagapangabayo, kag sa mga manugsakay sang mga mula, sang mga camelyo, kag sang lamharon nga mga dromedario:

11 Nga sa sini ang hari nagtugut sa mga Judio nga yara sa tagsa ka siudad sa pagtipon sa ila kaugalingon sing tingub, kag sa pag-apin sang ila mga kabuhi, sa paglaglag, sa pagpatay, kag sa pagpapas sang tanan nga gahum sang katawohan kag sang probinsya nga maggubat sa ila, pati sang ila mga magamay kag kababayin-an, kag sa pag-ati sa ila subong nga inagaw,

12 Sa isa ka adlaw sa tanan nga mga probinsya ni haring Asuero, nga amo, sa ikapulo kag tatlo nga adlaw sang bulan nga ikapulo kag duha, nga amo ang bulan nga Adar.

13 Ang hinuwad sang sinulat nga ipanagtag nga mando sa tagsa ka probinsya nabantala sa tanan nga katawohan, kag nga ang mga Judio maghanda batok sadto nga adlaw sa pagtimalus sa ila mga kaaway.

14 Gani ang mga manugkoreo nga nagsakay sa mga mula kag mga camelyo naglakat, nga ginapadalidali kag ginapadasig paagi sa sogo sang hari. Kag ang mando ginpagowa sa Susan nga palacio.

15 ¶ Kag si Mardoqueo naggowa gikan sa atubangan sang hari sa panapton nga harianon nga asul kag puti, kag may daku nga purungpurung nga bulawan, kag may panapton nga lino nga mapino kag purpura: kag ang siudad nga Susan nagsinadya kag nagkalipay.

16 Ang mga Judio may kapawa, kag kasadya, kag kalipay, kag kadungganan.

17 Kag sa tagsa ka probinsya, kag sa tagsa ka siudad, bisan diin nag-abut ang sogo sang hari kag ang iya mando, ang mga Judio may kasadya kag kalipay, may sinalosalo kag maayo nga adlaw. Kag madamu sa mga katawohan sang duta nangin-Judio; kay ang kahadluk sa mga Judio naholog sa ila.



KAPITULO 9

KARON sa bulan nga ikapulog duha, nga amo ang bulan nga Adar, sa ikapulog tatlo nga adlaw sang amo, sang naghilapit ang pagpatuman sang sogo sang hari kag sang iya mando, sa adlaw nga ang mga kaaway sang mga Judio naglaum sa paggahum sa ila, (apang ini nagsuli nga ang mga Judio naggahum sa mga nagdumut sa ila;)

2 Ang mga Judio nagtingub sa ila mga siudad sa bug-os sang tanan nga probinsya ni haring Asuero, sa pagdakup sang mga nagtinguha sa paghalit sa ila: kag wala sing tawo nga sarang makasumpung sa ila; kay ang kahadluk sa ila nag-abut sa tanan nga katawohan.

3 Kag ang tanan nga manugdumala sang mga probinsya, kag ang mga teniente, kag ang mga proconsul, kag ang mga opisyal sang hari, nagbulig sa mga Judio; bangud nga ang kahadluk kay Mardoqueo nag-abut sa ila.

4 Kay si Mardoqueo daku sa balay sang hari, kag ang iya kabantugan naglapnag sa kabug-osan sang tanan nga probinsya: kay ining tawo nga si Mardoqueo nag-amat-amat sa pagdaku.

5 Sa amo ang mga Judio nagpatay sang tanan nilang mga kaaway sa labo sang espada, kag pagpamatay, kag pagpanglaglag, kag naghimo sang buut nila himoon sa mga nagdumut sa ila.

6 Kag sa Susan nga palacio nagpatay kag naglaglag ang mga Judio sing lima ka gatus ka tawo.

7 Kag si Parsandata, kag si Dalfon, kag si Aspata,

8 Kag si Porata, kag si Adalia, kag si Aridata,

9 Kag si Parmasta, kag si Arisai, kag si Aridai, kag si Vaizata,

10 Ang napulo ka anak nga lalaki ni Haman nga anak nga lalaki ni Hamedata, nga kaaway sang mga Judio, ginpatay nila; apang wala sila maghilabut sa inagaw.

11 Sa sadto nga adlaw ang kadamuon sinang mga ginpatay sa Susan nga palacio gindala sa atubangan sang hari.

12 ¶ Kag ang hari nagsiling kay Ester nga hara, Ginpatay kag ginlaglag sang mga Judio ang lima ka gatus ka tawo sa Susan nga palacio, kag ang napulo ka anak nga lalaki ni Haman; ano niyan ang ila nahimo sa iban nga mga probinsya sang hari? karon ano bala ang imo pakilooy? kag itugut ini sa imo: ukon ano bala ang imo pangabay pa? kag ini himoon.

13 Niyan nagsiling si Ester, Kon ini nagapahamuut sa hari, itugut man sa mga Judio nga yara sa Susan sa paghimo buwas sono sa mando sini nga adlaw, kag ipabitay ang napulo ka anak nga lalaki ni Haman sa bitayan.

14 Kag nagsogo ang hari nga himoon ini sing subung: kag ginpagowa sa Susan ang mando; kag ginbitay nila ang napulo ka anak nga lalaki ni Haman.

15 Kay ang mga Judio nga yara sa Susan nagtipon sila sing tingub sa ikapulo kag apat nga adlaw man sang bulan nga Adar, kag nagpatay sang tatlo ka gatus ka tawo sa Susan; apang wala sila maghilabut sa inagaw.

16 Apang ang iban nga mga Judio nga yara sa mga probinsya sang hari nagtipon sila sing tingub, kag nag-apin sang ila mga kabuhi, kag nakapahuway sa ila mga kaaway, kag nagpatay sa ila mga kaaway sing kapitoan kag lima ka libo, apang wala sila maghilabut sa inagaw,

17 Sa ikapulo kag tatlo nga adlaw sang bulan nga Adar; kag sa ikapulo kag apat nga adlaw nagpahuway sila, kag naghimo sini nga adlaw sang sinalosalo kag kasadya.

18 Apang ang mga Judio nga yara sa Susan nagtipon sing tingub sa ikapulo kag tatlo nga adlaw sini, kag sa ikapulo kag apat sini; kag sa ikapulo kag lima nga adlaw nagpahuway sila, kag naghimo sini nga adlaw sang sinalosalo kag kasadya.

19 Busa ang mga Judio sang mga minoro, nga nagapuyo sa mga banwa nga wala sing kuta, naghimo sang ikapulo kag apat nga adlaw sang bulan nga Adar nga adlaw sang kasadya kag sinalosalo, kag maayo nga adlaw, kag pagpadalhanay sing mga pahat.

20 ¶ Kag si Mardoqueo nagsulat sining mga butang, kag nagpadala sing mga sulat sa tanan nga mga Judio nga yara sa tanan nga probinsya ni haring Asuero, malapit kag malayo,

21 Sa pagpalig-on sini sa tunga nila, nga magbantay sila tuigtuig sang ikapulo kag apat nga adlaw sang bulan nga Adar, kag sang ikapulo kag lima nga adlaw sang amo,

22 Subung nga mga adlaw diin ang mga Judio nakapahuway sa ila mga kaaway, kag ang bulan nga nabaylo sa ila gikan sa kasubu pa kasadya, kag gikan sa paglalaw pakadto sa maayo nga adlaw: agud nga himoon nila sila nga mga adlaw sang sinalosalo kag kasadya, kag pagpadalhanay sing mga pahat, kag mga regalo sa mga imol.

23 Kag ang mga Judio nagpangako sa paghimo sono sa nasugdan nila, kag sono sa nasulat sa ila ni Mardoqueo;

24 Kay si Haman nga lalaking anak ni Hamedata, nga Agagnon, ang kaaway sang tanan nga mga Judio, nagpadugi batok sa mga Judio sa paglaglag sa ila, kag nagholog sing Pur, nga amo ang pagpapalad, sa pagpapas sa ila, kag sa paglaglag sa ila;

25 Apang sang nag-abut si Ester sa atubangan sang hari, nagsogo sia paagi sa mga sulat nga ang iya malaut nga padugi, nga iya napadugi batok sa mga Judio, magpanumbalik sa iya kaugalingon nga olo, kag nga sia kag ang iya mga lalaking anak bitayon sa bitayan.

26 Busa gintawag nila ini nga mga adlaw nga Purim sono sa ngalan nga Pur. Busa bangud sang tanan nga polong sini nga sulat, kag sinang ila nakita nahanungud sini nga butang, kag sang nahanabu sa ila,

27 Ang mga Judio nagtangdo, kag nagpangako sa ila, kag sa ila kaliwat, kag sa tanan nga nagsimpon sa ila, agud nga indi mag-untat nga pagbantayan nila sa tagsa ka tuig ini nga duha ka adlaw sono sa ila sinulat, kag sono sa ila pinat-ud nga tion;

28 Kag nga ini nga mga adlaw pagdumdumon kag pagbantayan sing bug-os gid sa tagsa ka kaliwatan, sa tagsa ka panimalay, sa tagsa ka probinsya, kag sa tagsa ka siudad; kag nga ini nga mga adlaw sang Purim indi mag-untat sa mga Judio, ukon mawala ang handumanan nila sa ila kaliwat.

29 Niyan si Ester nga hara, ang babaying anak ni Abihail, kag si Mardoqueo nga Judio, nagsulat sa bug-os nga pagbulut-an, sa pagpalig-on sini nga ikaduha nga sulat sang Purim.

30 Kag nagpadala sia sing mga sulat sa tanan nga mga Judio, sa isa ka gatus kag duha ka pulo kag pito ka probinsya sang ginharian ni Asuero, sa mga polong sa paghidait kag sa kamatooran,

31 Sa pagpalig-on sini nga mga adlaw sang Purim sa ila pinat-ud nga mga tion, sono sa nasogo sa ila ni Mardoqueo nga Judio kag ni Ester nga hara, kag sono sa napatuk nila nga sa ila kag sa ila kaliwat, nahanungud sa mga pagpuasa kag sa ila paghaya.

32 Kag ang sogo ni Ester nagpalig-on sini nga mga butang sang Purim; kag ginsulat ini sa libro.



KAPITULO 10

KAG si haring Asuero nagpabuhis sang duta, kag sang mga pulo sang dagat.

2 Kag ang tanan nga binuhatan sang iya gahum kag sang iya kusug, kag ang kasaysayan sang pagkadaku ni Mardoqueo, diin ginpauswag sia sang hari, wala bala sila masulat sa libro sang mga maragtas sang mga hari sang Media kag Persia?

3 Kay si Mardoqueo nga Judio madason kay haring Asuero, kag daku sia sa mga Judio, kag nahamut-an sang kadam-an sang iya mga kauturan, nga nagahimulat sia sang kaayohan sang iya katawohan, kag nagapamolong sing paghidait sa tanan niyang kaliwat.


AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE