ANG BALAAN NGA BIBLIA

ANG NAHAUNANG SULAT NI PABLO NGA APOSTOL KAY

TIMOTEO

KAPITULO 1

SI PABLO, isa ka apostol ni Jesu-Cristo paagi sa sogo sang Dios nga aton Manluluwas, kag ni Ginoong Jesu-Cristo, nga aton paglaum;

2 Kay Timoteo, akon kaugalingon nga anak sa pagtoo: Ang bugay, kalooy, kag paghidait, gikan sa Dios nga aton Amay kag kay Jesu-Cristo nga aton Ginoo.

3 Subong nga nagpangabay ako sa imo nga magpabilin pa sa Efeso, sang nagkadto ako sa Macedonia, agud nga matulinan mo ang iban nga dili sila magpanudlo sing tuhay nga doktrina,

4 Kag dili magsapak sa patopato nga mga sugilanon kag walay katapusan nga mga listahan sang kaliwatan, nga nagahikot sing mga pamangkot, sa baylo sang diosnon nga pagpalig-on nga yara sa pagtoo: amo ina ang himoa.

5 Karon ang katuyoan sang sogo amo ang diosnon nga gugma nga gikan sa tagiposoon nga putli, kag sa konsiensya nga maayo, kag sa pagtoo nga bunayag:

6 Nga ang iban nga naglipas sa ila sini nagtalang sa walay pulus nga kasuayon;

7 Nga nagahandum sa pagkamanunudlo sang kasogoan; sa indi sila makahangup bisan sang ginasiling nila, bisan sang mga butang nga ila ginapamatud-an.

8 Apang aton nahibaloan nga ang kasogoan maayo, kon gamiton ini sang tawo sing nagakaigo;

9 Nga nakahibalo sini, nga ang kasogoan wala paghimoa sa matarung nga tawo, kondi sa mga malinapason kag mga dimatinumanon, sa mga didiosnon kag mga makasasala, sa mga dibalaan kag mga dimatinahoron, sa mga manugpatay sang mga amay kag mga manugpatay sang mga iloy, sa mga manugpatay sing tawo,

10 Sa mga makihilawason, sa ila nga nagapakahigko sang ila kaugalingon sa kasubong nga mga lalaki, sa mga makawat sang mga tawo, sa mga butigon, sa mga nagasumpa sing binutig, kag kon may iban pa nga butang nga batok sa maayong doktrina;

11 Sono sa mahimayaon nga ebanghelyo sang Dios nga bulahan, nga gintugyan sa akon.

12 Kag nagapasalamat ako kay Cristo Jesus nga aton Ginoo, nga naghatag ikasarang sa akon, bangud nga ginkabig niya ako nga matutum, sa pagbutang sa akon sa pag-alagdan;

13 Nga anay manugpasipala, kag manughingabut, kag mahinaliton: apang nakaagum ako sing kalooy, kay ginhimo ko ini sa pagkadimatinoohon nga wala ako makahibalo.

14 Kag ang bugay sang aton Ginoo nagbugana sing lakas kaupud sang pagtoo kag paghigugma nga yara kay Cristo Jesus.

15 Matutum nga hambalanon ini, kag takus sang bug-os nga pagbaton, nga si Cristo Jesus nag-abut sa kalibutan sa pagluwas sang mga makasasala; nga sa ila ako ang nahauna.

16 Apang sa sining kabangdanan nakaagum ako sing kalooy, agud nga sa akon una si Jesu-Cristo makapahayag sang bug-os nga pagkamabinatason, nga huwaran sa ila nga magtoo sa iya sa tapus sini pa kabuhi nga walay katapusan.

17 Karon sa Hari nga walay katapusan, dimamalatyon, dimakita, ang isa lamang ka maalam nga Dios, ang kadungganan kag himaya sa gihapon kag sa walay katapusan. Amen.

18 Ining tulin ginatugyan ko sa imo, anak nga Timoteo, sono sa mga tinagna nahanungud sa imo, agud nga bangud sa ila magpakig-away ka sang maayong pagpakig-away;

19 Nga nagahuput sang pagtoo, kag maayong konsiensya; nga sang pagsikway sini sang iban nahanungud sa pagtoo, nagkalunud sila:

20 Nga sa ila amo si Himeneo kag si Alejandro; nga gintugyan ko kay Satanas, agud nga maton-an nila nga indi magpasipala.

KAPITULO 2

BUSA, nahauna sa tanan, nagalaygay ako nga ang mga pag-ampo, mga pangamuyo, mga pagpatunga, kag mga pagpasalamat himoon tungud sa tanan nga tawo;

2 Tungud sa mga hari, kag sa tanan nga yara sa kagamhanan; agud nga magkabuhi kita sing malinong kag makidaiton sa bug-os nga pagkadiosnon kag kabunayag.

3 Kay ini maayo kag kalahamut-an sa itololok sang Dios nga aton Manluluwas;

4 Nga buut nga ang tanan nga tawo maluwas, kag makadangat sa pagkilala sang kamatooran.

5 Kay may isa ka Dios, kag isa ka manugpatunga sa Dios kag sa mga tawo, ang tawo nga si Cristo Jesus;

6 Nga naghatag sang iya kaugalingon nga isa ka gawad tungud sa tanan, agud nga mapamatud-an sa nagakaigo nga tion.

7 Nga sa sini gintangdoan ako nga manugwali, kag apostol, (nagapamolong ako sang kamatooran kay Cristo, kag wala ako nagabutig;) manunudlo sang mga Gentil sa pagtoo kag kamatooran.

8 Busa buut ko nga ang mga lalaki magpangamuyo sa bisan diin, nga nagabayaw sing balaan nga mga kamut, sa walay kaakig kag pangduhaduha.

9 Sa amo man nga bagay, ang mga babaye magpamuni sing panapton nga maugdang, nga may kaligdong kag kabut-anan; indi nga may sinalapid nga bohok, ukon bulawan, ukon mga mutya, ukon panapton nga malahalon;

10 Kondi may mga buhat nga maayo (nga bagay sa mga babaye nga nagapakadiosnon.)

11 Ang babaye magtoon sa kahipus sa bug-os nga pagpasakup.

12 Apang wala ako nagatugut sa babaye nga magpanudlo, ukon mag-agaw sang gahum sa lalaki, kondi maghipus sia.

13 Kay si Adam gindihon sing una, ugaling si Eva.

14 Kag si Adam wala malimbongi, kondi ang babaye nga ginlimbongan amo ang naglalis.

15 Walay sapayan ang babaye maluwas sa pagpanganak, kon magpadayon sila sa pagtoo kag sa diosnon nga gugma kag pagkabalaan nga may kabut-anan.

KAPITULO 3

MATUUD ini nga hambalanon, Kon ang isa ka lalaki nagahandum sang pag-alagdan sang obispo, nagahandum sia sing maayong hilikoton.

2 Niyan ang obispo kinahanglan magdisalabdongon, bana sang isa ka asawa, mabinantayon, but-anan, may maayo nga batasan, mainakupon, sampaton sa pagpanudlo;

3 Indi mahuyugon sa alak, dimakiawayon, indi daluk sa mahigko nga ganansya; kondi mapailubon, dimabinangigon, indi mahamkonon;

4 Sia nagadumala sing maayo sang iya kaugalingon nga panimalay, nga ang iya mga anak nagapasakup nga may bug-os nga pagkatalahoron;

5 (Kay kon ang isa ka lalaki indi makahibalo magdumala sang iya kaugalingon nga panimalay, paano bala ang pag-atipan niya sang iglesia sang Dios?)

6 Indi sia bag-ohan, basi kon magpabugal sia kag maholog sa katagudilian sang yawa.

7 Labut pa kinahanglan nga may maayo sia nga pagpamatuud sang mga sa gowa; basi kon maholog sia sa kahuluy-an kag sa siod sang yawa.

8 Ang mga diacono subong man kinahanglan maminatud-on, diduha sing hinambalan, indi mahuyugon sa madamu nga alak, indi daluk sa mahigko nga ganansya;

9 Nga ginahuptan ang misterio sang pagtoo sa putli nga konsiensya.

10 Kag sila man pagtilawan anay; ugaling maggamit sila sa pag-alagdan sang diacono, kon sila disalawayon.

11 Subong man ang ila mga asawa kinahanglan maminatud-on, mga dimabinutangbutangon, but-anan, matutum sa tanan nga butang.

12 Ang mga diacono magmanginbana sang isa ka asawa, nga nagadumala sing maayo sang ila mga anak kag sang ila kaugalingon nga panimalay.

13 Kay sila nga nagagamit sang pag-alagdan sang diacono sing maayo nagahiagum sa ila kaugalingon sing pagkahalangdon, kag dakung kasidla sa pagtoo nga yara kay Cristo Jesus.

14 Ining mga butang ginasulat ko sa imo, nga nagalaum sa pagkari sa imo sa madali:

15 Apang kon magdugay ako, agud nga mahibaloan mo kon paano ang dapat paggawi sang imo kaugalingon sa panimalay sang Dios, nga amo ang iglesia sang buhi nga Dios, ang haligi kag pamakud sang kamatooran.

16 Kag sa walay pagbais daku ang misterio sang pagkadiosnon: ang Dios napahayag sa unud, ginpakamatarung sa Espiritu, nakita sang mga anghel, ginwali sa mga Gentil, gintoohan sa kalibutan, ginbayaw sa himaya.

KAPITULO 4

KARON ang Espiritu nagasiling sing hayag, nga sa olihi nga mga tion ang iban magatalikod sa pagtoo, nga nagatalupangud sa maginanyaton nga mga espiritu, kag sa mga doktrina sang mga yawa;

2 Nga nagahambal sang mga binutig sa pagkasalimpapaw; nga napaso ang ila konsiensya paagi sa mainit nga salsalon;

3 Nga nagadumili sang pagpangasawa, kag nagasogo sa paglihi sa mga kalan-on, nga gintuga sang Dios nga pagbatonon nga may pagpasalamat sang mga nagatoo kag nakakilala sang kamatooran.

4 Kay ang tagsa ka tinuga sang Dios maayo, kag walay bisan ano nga isikway, kon batonon nga may pagpasalamat:

5 Kay ginapakabalaan ini sang polong sang Dios kag pangamuyo.

6 Kon mapahanumdum mo ining mga butang sa mga kauturan, manginmaayo ka nga ministro ni Jesu-Cristo, nga ginsagud sa mga polong sang pagtoo kag sang maayong doktrina, nga imo nadangatan.

7 Apang isikway ang dibalaan kag walay pulus nga patopato nga mga sugilanon, hinonoo maghanas ka sa pagkadiosnon.

8 Kay ang paghanas nga lawasnon may diotay nga kapuslanan: apang ang pagkadiosnon kapuslanan sa tanan nga butang, nga may saad sang kabuhi nga sa karon, kag sa palaabuton.

9 Matutum ini nga hambalanon kag takus sang bug-os nga pagbaton.

10 Kay sa sining katuyoan nagapangabudlay kita kag nagabatas sang pagpakahuya, bangud kita nagasalig sa buhi nga Dios, nga amo ang Manluluwas sang tanan nga tawo, labi na gid sang mga nagatoo.

11 Isogo kag ipanudlo ining mga butang.

12 Dili pagpatamaya ang bisan sin-o sang imo pagkapamatan-on; kondi magmanginhuwaran ka sa mga tomoloo, sa polong, sa paggawi, sa diosnon nga gugma, sa espiritu, sa pagtoo, sa kaputli.

13 Tubtub nga ako mag-abut, mag-ukud ka sa pagbasa, sa pagpanglaygay, sa doktrina.

14 Dili pagpatumbayai ang hiyas nga yara sa imo, nga ginhatag sa imo paagi sa tagna, kaupud sang pagtakdung sang mga kamut sang mga tigulang.

15 Pamalandongi ining mga butang; ukuran mo sing bug-os sila; agud nga ang imo pag-uswag makita sang tanan.

16 Mag-andam ka sa imo kaugalingon, kag sa doktrina; magpadayon sa ila: kay sa paghimo sini maluwas mo ang imo kaugalingon, kag ang mga nagapamati sa imo.

KAPITULO 5

DILI pagsabdonga ang magulang pa sa imo, kondi laygayi sia subong nga amay; kag ang manghud pa sa imo nga mga lalaki subong nga mga utud;

2 Ang magulang pa sa imo nga mga babaye subong nga mga iloy; ang manghud pa sa imo nga mga babaye subong nga mga utud, sa bug-os nga kaputli.

3 Tahura ang balo nga mga babaye nga mga balo nga matuud.

4 Apang kon ang bisan sin-o nga balo nga babaye may mga kabataan ukon mga hinablos, paton-a sila sing una sang ila diosnon nga katungdanan ayon sa ila kaugalingon nga panimalay, kag sa pagbalus sa ila mga ginikanan: kay ini maayo kag kalahamut-an sa atubangan sang Dios.

5 Karon sia nga matuud gid nga balong babaye, kag pinatumbayaan, nagasalig sa Dios, kag nagapadayon sa mga pag-ampo kag mga pangamuyo sa gab-i kag adlaw.

6 Apang ang babaye nga nagapangabuhi sa patuyang patay na sa nagakabuhi pa sia.

7 Kag isogo ining mga butang, agud nga magdisalawayon sila.

8 Apang kon ang bisan sin-o wala nagasakdag sang mga tagaiya, kag labi na gid sang iya kaugalingon nga panimalay, napanghiwala niya ang pagtoo, kag malain pa sa dimatinoohon.

9 Walay listahon nga balong babaye nga kubus sa kan-uman ka tuig, nga asawa sang isa ka lalaki,

10 Nga napamatud-an sing maayo sa mga maayo nga buhat; kon nakabatiti sia sang mga anak, kon nakapadayon sia sang mga dumoloong, kon nakahugas sia sang mga tiil sang mga santo, kon nakatabang sia sang mga napiotan, kon nagpadayon sia sing maukud sa tagsa ka maayo nga buhat.

11 Apang ang mga bataon nga balong babaye dumilii: kay kon magmanginkalaw-ayan sila batok kay Cristo, sila magapamana;

12 Nga may katagudilian, kay ginsikway nila ang ila unang pagtoo.

13 Kag labut pa nagatoon sila sa paglandolando, nga nagapamalaybalay; kag indi lamang landolando, kondi mga babaan man kag mga mahilabtanon, nga nagapamolong sang mga butang nga indi nila dapat hambalon.

14 Gani buut ko nga ang mga bataon nga mga babaye magpamana, mag-anak, maggiya sang panimalay, indi maghatag sing kahigayonan sa kasumpung nga maghambal sing makahuluya.

15 Kay may mga iban na nga naglipas nga nagsonod kay Satanas.

16 Kon ang bisan sin-o nga lalaki ukon babaye nga nagatoo may mga balong babaye, ipasakdag sila sa ila, kag dili pagpabug-atan ang iglesia; agud nga masakdag sini ang mga matuud nga balong babaye.

17 Ang mga tigulang nga nagadumala sing maayo pag-isipon nga takus sa pilo nga kadungganan, labi na gid ang mga nagapangabudlay sa polong kag sa doktrina.

18 Kay ang kasulatan nagasiling, Dili mo pagbusalan ang baka nga nagalinas sang trigo. Kag, Ang mamumugon takus sang iya sohol.

19 Dili magbaton sing panumbung batok sa isa ka tigulang, luwas kon may duha ukon tatlo ka saksi.

20 Sila nga nagapakasala sabdonga sa atubangan sang tanan, agud nga ang iban man mahadluk.

21 Ginatulinan ko ikaw sa atubangan sang Dios, kag ni Ginoong Jesu-Cristo, kag sang mga anghel nga pinili, nga bantayan mo ining mga butang sa walay pinilian, nga wala nagahimo sing bisan ano sa pagpasulabi.

22 Dili ka magtakdung sing madagmit sang mga kamut sa bisan sin-o nga tawo, bisan magpakig-ambit sa mga sala sang iban nga mga tawo: tipigi ang imo kaugalingon sa kaputli.

23 Dili na mag-inum sing tubig, kondi maggamit sing diotay nga alak tungud sa imo tiyan kag sa imo masunsun nga mga balatian.

24 Ang mga sala sang iban nga mga tawo dayag sa karon, kag nagauluna sila sa paghukom; kag sa iban nga mga tawo sila igapadayag sa olihi.

25 Sa amo man ang maayo nga mga buhat sang iban dayag sa karon; kag ang mga indi amo indi malipdan.

KAPITULO 6

ANG tanan nga alagad nga sa idalum sang gota magbilang sang ila kaugalingon nga mga agalon nga takus sa bug-os nga kadungganan, agud nga indi mapasipalahan ang ngalan sang Dios kag ang iya doktrina.

2 Kag sila nga may mga agalon nga matinoohon, dili magtamay sa ila, bangud nga mga mag-ulutud sila; hinonoo mag-alagad sa ila, bangud sila matutum kag hinigugma, mga umalambit sang kaayohan. Itudlo kag ilaygay ining mga butang.

3 Kon bisan sin-o nagatudlo sing tuhay, kag wala nagasugut sa maayong mga polong, sa mga polong sang aton Ginoong Jesu-Cristo, kag sa doktrina nga sono sa pagkadiosnon;

4 Napahabok sia, nga walay nahibaloan bisan ano, kondi nagakaluyag sa mga pamangkot kag sa binanggianay nahanungud sa mga polong, nga nagapatubas sang kahisa, pagpinuyasay, mga pagbuyayaw, malaut nga mga pagpasibangud,

5 Mga sayup nga pagbinanggianay sang mga tawo nga dunut sing mga painoino, kag nawad-an sang kamatooran, nga nagahunahuna nga ang pagkatin-ad pagkadiosnon: pahilayo ka sa ila sini.

6 Apang ang pagkadiosnon nga may pagkacontento dakung kapuslanan.

7 Kay wala kita sing nadala sa sining kalibutan, kag masanag nga wala kita sing madala pa gowa.

8 Kag kon kita may kalan-on kag panapton, magcontento kita sini.

9 Apang ang mga buut magmanggaranon nagakaholog sa pagsulay kag sa siod, kag sa madamung kailigbon nga binuang kag makahalalit, nga nagatugdang sang mga tawo sa kalaglagan kag kadulaan.

10 Kay ang gugma sa kuarta amo ang gamut sang tanan nga kalautan: nga sang paghamkon sini sang iban, sila nagtalang gikan sa pagtoo, kag nagsuntok sang ila kaugalingon sang madamung kasubu.

11 Apang ikaw, O tawo sang Dios, palagyo ka sa sining mga butang; kag tinguhaa ang pagkamatarung, pagkadiosnon, pagtoo, gugma, pagpailub, pagpaubus.

12 Pakig-away sang maayong pag-away sang pagtoo, panguyat sa kabuhi nga walay katapusan, nga sa sini gintawag ka man, kag nagtuad ka sing maayo nga pagtuad sa atubangan sang madamung saksi.

13 Ginatulinan ko ikaw sa itololok sang Dios, nga nagabuhi sang tanan nga butang, kag sa atubangan ni Cristo Jesus, nga nagsaksi sing isa ka maayo nga pagtuad sa atubangan ni Poncio Pilato;

14 Nga paghuptan mo ining sogo sing walay dagta, nga disalabdongon, tubtub sa pagpahayag sang aton Ginoong Jesu-Cristo:

15 Nga sa iya mga tion magapahayag sia, nga amo ang bulahan kag ang lamang nga Makagagahum, ang Hari sang mga hari, kag Ginoo sang mga ginoo;

16 Nga amo lamang ang may pagkadimamalatyon, nga nagapuyo sa kapawa nga walay tawo nga makapalapit; nga walay tawo nga nakakita, ukon makakita: sa iya ang kadungganan kag kagamhanan nga walay katapusan. Amen.

17 Tulini ang mga manggaranon sa sining kalibutan, nga indi sila magmatinaastaason, ukon magsalig sa dimasaligan nga mga manggad, kondi sa buhi nga Dios, nga nagahatag sa aton sing bugana sang tanan nga butang nga pagkalipayan;

18 Nga maghimo sila sing maayo, nga magmanggaranon sila sa maayong mga buhat, handa sa pagpanagtag, mabinubut-on sa pagpaambit;

19 Nga nagatigana sa ila kaugalingon sing maayong sadsaran sa tion nga palaabuton, agud nga makapanguyat sila sa kabuhi nga walay katapusan.

20 O Timoteo, bantayi inang natugyan sa imo, nga nagalikaw sa dibalaan kag walay pulus nga mga pagwakal, kag mga pagsumpung sang siyensya nga sayup nga ginatawag:

21 Nga sang ginatuad ini sang iban, nagtalang sila nahanungud sa pagtoo. Ang bugay manginkaupud nimo. Amen.

� Ang nahauna sa kay Timoteo ginsulat gikan sa Laodicea, nga amo ang labing puno nga siudad sang Frigia Pacatiana.

AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE