ANG BALAAN NGA BIBLIA

ANG NAHAUNANG SULAT NGA PANGKABUG-OSAN

NI PEDRO

KAPITULO 1

SI PEDRO, isa ka apostol ni Jesu-Cristo, sa mga dumoloong nga nag-alaplaag sa bug-os nga Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, kag Bitinia,

2 Nga pinili sono sa nahibaloan na sang Dios nga Amay, paagi sa pagpakabalaan sang Espiritu, nga sa pagtuman kag pangwisik sang dugo ni Jesu-Cristo: Ang bugay kag paghidait pagpaukaron sa inyo.

3 Bulahan ang Dios kag Amay sang aton Ginoong Jesu-Cristo, nga sono sa iya bugana nga kalooy ginpanganak kita liwat sa isa ka buhi nga paglaum paagi sa pagkabanhaw ni Jesu-Cristo gikan sa mga patay,

4 Sa isa ka panublion nga dimadinulunton, kag walay dagta, kag wala nagakawala, natigana sa langit tungud sa inyo,

5 Nga ginabantayan sang gahum sang Dios paagi sa pagtoo nga sa kaluwasan nga handa ipahayag sa katapusan nga tion.

6 Sa sini nagakalipay kamo sing daku, bisan karon sa isa ka dag-on, kon kinahanglan, nagakasubu kamo sa mga sarisari nga pagsulay:

7 Agud nga ang pagtilaw sang inyo pagtoo, nga labing hamili pa sa bulawan nga nagakawala, bisan pagtilawan ini sa kalayo, masapwan nga sa kadayawan kag kadungganan kag kahimayaan sa pagpahayag ni Jesu-Cristo:

8 Nga sa wala ninyo makita sia, ginahigugma ninyo sia; bisan karon wala ninyo sia makita, walay sapayan nagatoo kamo sa iya, nagakalipay kamo sa kalipay nga dimaasoy kag puno sang himaya:

9 Nga ginabaton ninyo ang katapusan sang inyo pagtoo, ang kaluwasan sang inyo mga kalag.

10 Nahanungud sa among kaluwasan ang mga manalagna nagpangita kag nag-usisa sing maukud, nga nagtagna nahanungud sa bugay nga magaabut sa inyo:

11 Nga ginausisa nila kon ano, ukon ano nga tion ang ginpahibalo sang Espiritu ni Cristo nga yara sa ila, sang ginapamatuud sini nga daan ang mga pag-antus ni Cristo, kag ang himaya nga magasonod.

12 Sa ila ginbugna, nga indi sa ila gid, kondi sa aton ginhikot nila ang mga butang, nga karon ginabalita sa inyo paagi sa ila nga nagwali sang ebanghelyo sa inyo paagi sa Balaan nga Espiritu nga ginpadala gikan sa langit; nga sa among mga butang ang mga anghel nagahandum sa pagtan-aw.

13 Busa wagkusi ninyo ang mga hawak sang inyo hunahuna, magbut-anan, kag maglaum sa katapusan tungud sa bugay nga dalhon sa inyo sa pagpahayag ni Jesu-Cristo;

14 Subong nga mga anak nga matinumanon, dili kamo magpauyon sa mga nahaunang kailigbon sa inyo pagkadimaalam:

15 Kondi subong nga sia nga nagtawag sa inyo balaan, magpakabalaan man kamo sa tanan nga paggawi;

16 Kay nasulat na, Magpakabalaan kamo; kay balaan ako.

17 Kag kon nagatawag kamo sa Amay, nga sa walay pinasulabi sa mga tawo nagahukom sono sa binuhatan sang tagsa ka tawo, maggawi kamo sa kahadluk sa tion sang inyo pagpanlugayaw diri:

18 Sanglit nakahibalo kamo nga wala kamo gintubus sang madinulunton nga mga butang, subong sang pilak kag bulawan, gikan sa walay pulus ninyo nga paggawi nga nabaton paagi sa tradisyon nga gikan sa inyo mga kaamayan;

19 Kondi sang hamiling dugo ni Cristo, subong sa isa ka cordero nga walay kasawayan kag walay dagta:

20 Sia sa pagkamatuud gintangdo sa wala pa ang pagpasad sang kalibutan, apang ginpahayag sa sining mga katapusan nga tion tungud sa inyo,

21 Nga paagi sa iya nagatoo kamo sa Dios, nga nagbanhaw sa iya gikan sa mga patay, kag naghatag sa iya sing himaya; agud nga ang inyo pagtoo kag paglaum manginsa Dios.

22 Sanglit gintinloan ninyo ang inyo mga kalag sa pagtuman sa kamatooran paagi sa Espiritu nga sa bunayag nga gugma sa mga kauturan, tatapa nga maghigugmaanay kamo ang isa kag isa sing hanoot nga may putli nga tagiposoon:

23 Nga natawo kamo liwat, indi sa madinulunton nga binhi, kondi sa dimadinulunton, paagi sa polong sang Dios, nga nagakabuhi kag nagapadayon sa walay katapusan.

24 Kay ang tanan nga unud subong sang hilamon, kag ang tanan nga himaya sang tawo subong sang bulak sang hilamon. Nagakalaya ang hilamon, kag nagakapulak ang bulak sini:

25 Apang ang polong sang Ginoo nagapadayon sa walay katapusan. Kag ini amo ang polong nga paagi sa ebanghelyo ginawali sa inyo.

KAPITULO 2

BUSA sa ginasikway ninyo ang tanan nga kalainan, kag tanan nga limbong, kag mga pagkasalimpapaw, kag mga kahisa, kag tanan nga malaut nga mga paghambal,

2 Subong sang mga bata nga bag-o natawo, handuma ang putli nga gatas sang polong, agud nga paagi sini magtubo kamo:

3 Kon natilawan ninyo nga ang Ginoo malolo.

4 Nga nagapalapit sa iya, subong sa isa ka bato nga buhi, nga ginsikway gid sang mga tawo, apang pinili sang Dios, kag hamili,

5 Kamo man, subong sang mga bato nga buhi, natukud nga isa ka espirituhanon nga balay, isa ka balaan nga pagkapari, sa pagdolot sing espirituhanon nga mga halad, nga nahamut-an sa Dios paagi kay Jesu-Cristo.

6 Busa nalakip man sa kasulatan, Yari karon, nagabutang ako sa Sion sang isa ka puno nga pamag-ang nga bato, pinili, hamili: kag ang nagatoo sa iya indi maligban.

7 Busa sa inyo nga nagatoo hamili sia: apang sa ila nga dimatinumanon, ang bato nga ginsikway sang mga manunukud, amo man ang ginhimo nga olo sang pamag-ang,

8 Kag isa ka bato nga nagapasandad, kag isa ka dakung bato sang kasaklaw, sa ila nga nagakasandad sa polong, sa pagkadimatinumanon nila: nga sa amo man pinanangdoan sila.

9 Apang kamo isa ka pinili nga kaliwatan, isa ka harianon nga pagkapari, isa ka balaan nga pungsud, isa ka pinasahi nga katawohan; agud nga igpahayag ninyo ang mga kadayawan niya nga nagtawag sa inyo gikan sa kadudulman pakadto sa iya kalatingalahan nga kapawa:

10 Nga sa nagligad nga tion indi katawohan, apang karon among katawohan sang Dios: nga wala makaagum sing kalooy, apang karon nakaagum sing kalooy.

11 Mga hinigugmang nalolotan, ginapakilooy ko sa inyo subong nga mga dumoloong kag mga umalagi, nga maglikaw kamo sa mga kailigbon nga unudnon, nga nagapakig-away batok sa kalag;

12 Nga nagagawi kamo sing bunayag sa tunga sang mga Gentil: agud nga, bisan ginahambalan kamo nila nga mga manughimo sang malaut, sila paagi sa inyo maayong buhat, nga ila makit-an, maghimaya sa Dios sa adlaw sang pagduaw.

13 Magpasakup kamo sa tagsa ka pagsolondan sang tawo tungud sa Ginoo: bisan sa hari, subong nga labing gamhanan;

14 Ukon sa mga gobernador, subong nga sa mga ginapadala niya sa pagsilot sang mga manughimo sang malaut, kag sa kadayawan nila nga nagahimo sing maayo.

15 Kay amo ini ang kabubut-on sang Dios, nga paagi sa paghimo sing maayo mapahipus ninyo ang pagkadimaalam sang buangbuang nga mga tawo:

16 Subong nga hilway, kag wala nagagamit sang inyo kahilwayan nga kunup sang pagkamalain, kondi subong nga mga alagad sang Dios.

17 Tahora ang tanan nga tawo. Higugmaa ang paghiliutud. Kahadluki ang Dios. Tahora ang hari.

18 Mga alagad, magpasakup kamo sa inyo mga agalon sa bug-os nga kahadluk; indi lamang sa mga maayo kag mga malolo, kondi man sa mga tiko.

19 Kay ini takus nga pasalamatan, kon ang tawo tungud sa konsiensya ayon sa Dios nagabatas sing kasubu, nga nagaantus sing disono sa katarungan.

20 Kay ano bala ang kahimayaan sini, kon magpailub kamo, kon ginasumbag kamo bangud sang inyo mga sayup? apang kon nagapailub kamo, kon kamo nagahimo sing maayo, kag nagaantus bangud sini, ini kalahamut-an sa Dios.

21 Kay sa sini gintawag kamo: kay si Cristo man nag-antus tungud sa aton, nga nagabilin sa aton sing solondan, agud nga pagsondon ninyo ang iya mga tikang:

22 Sia wala naghimo sing sala, kag wala sing nasapwan nga limbong sa iya baba:

23 Nga sang ginpasipalahan sia, wala sia magbalus sa pagpasipala; sang nag-antus sia, wala sia magpahog; kondi gintugyan niya ang iya kaugalingon sa iya nga nagahukom sing matarung:

24 Sia gid nagdala sang aton mga sala sa iya kaugalingon nga lawas sa kahoy, agud nga, sa mga patay na kita sa mga sala, dapat kita magkabuhi nga sa pagkamatarung: nga paagi sa iya mga labud gin-alayo kamo.

25 Kay subong kamo sang mga carnero nga nagtalalang; apang karon nagbalik sa Manugpahalab kag Obispo sang inyo mga kalag.

KAPITULO 3

SUBONG MAN, kamo nga mga asawa, magpasakup sa inyo kaugalingon nga mga bana; agud nga, kon may iban nga wala nagatuman sang polong, madaug sila sa walay polong paagi sa paggawi sang mga asawa;

2 Samtang sila nagatan-aw sang inyo putli nga paggawi nga naupdan sang kahadluk.

3 Nga ang inyo pagpamuni dili manginsa gowa sa pagpanalapid sang bohok, kag sa pagsuklub sang bulawan, ukon sa pagpanaput sang panapton;

4 Kondi manginsa tinago nga tawo sang tagiposoon, inang indi madinulunton, nga amo ang pagpamuni sang espiritu nga mapainubuson kag makighidaiton, nga bilidhon gid sa itololok sang Dios.

5 Kay subong man sini sang una ang balaan nga mga babaye man, nga nagsalig sa Dios, nagpamuni sang ila kaugalingon, nga nagapasakup sa ila kaugalingon nga mga bana:

6 Subong nga si Sara nagtuman kay Abraham, nga nagatawag sa iya nga ginoo: nga ang mga anak nga babaye niya amo kamo, kon nagahimo kamo sing maayo, kag wala kamo mahadluk sa bisan ano nga kakugmat.

7 Subong man, kamo nga mga bana, magpuyo upud sa ila sono sa ihibalo, nga nagahatag sing dungug sa asawa, subong nga maluya, kag subong nga masigkamanunubli kamo sang bugay sang kabuhi; agud nga indi masablagan ang inyo mga pangamuyo.

8 Sa katapusan, magmangin-isa kamo nga tanan sing panghunahuna, nga may pagkalooy sa isa kag isa, maghigugma subong sang mag-ulutud, magmainawaon, magmainayohon:

9 Dili magbalus sing malaut sa malaut, ukon pasipala sa pasipala: kondi sa baylo pagpakamaayo; nga nahibaloan nga sa sini gintawag kamo, agud nga magapanubli kamo sing pagpakamaayo.

10 Kay sia nga buut maghigugma sang kabuhi, kag magtan-aw sing mga adlaw nga maayo, punggan niya ang iya dila gikan sa kalautan, kag ang iya mga bibig agud nga indi sila maghambal sing limbong:

11 Maglikaw sia sa kalautan, kag maghimo sing maayo; magpangita sia sang paghidait, kag magsonod sini.

12 Kay ang mga mata sang Ginoo nagatamud sa mga matarung, kag ang iya mga dulunggan nabuksan sa ila mga pangamuyo: apang ang nawung sang Ginoo batok sa ila nga nagahimo sing malaut.

13 Kag sin-o sia bala nga magahalit sa inyo, kon mangin-somolonod kamo sinang maayo?

14 Apang kag kon mag-antus kamo tungud sa pagkamatarung, malipayon kamo: kag dili kamo mahadluk sa ila pagpamahog, kag dili kamo matublag;

15 Kondi pakabalaana sa inyo mga tagiposoon ang Ginoong Dios: kag maghanda gihapon sa paghatag sang sabat sa tagsa ka tawo nga magpamangkot sa inyo sang kabangdanan sang paglaum nga yara sa inyo nga may pagpaubus kag kahadluk:

16 Nga nagahuput sang isa ka maayong konsiensya; agud nga, bisan nagahambal sila sing malaut nahanungud sa inyo, subong nga mga manughimo sang malaut, mahuy-an sila nga nagasumbung sang indi matuud sang inyo maayong paggawi kay Cristo.

17 Kay labi nga maayo, kon kabubut-on sang Dios, nga mag-antus kamo tungud sa paghimo sing maayo, sang sa paghimo sing malaut.

18 Kay si Cristo man nag-antus tungud sa mga sala sing makaisa, ang matarung tungud sa mga dimatarung, agud nga madala niya kita sa Dios, nga ginpatay sa unud, apang ginbuhi paagi sa Espiritu:

19 Nga paagi sini man nagkadto sia kag nagwali sa mga espiritu sa bilanggoan;

20 Nga sang una dimatinumanon, sang sadto naghulat ang pagkamabinatason sang Dios sa mga adlaw ni Noe, samtang ginaaman ang arka, diin pila lamang, kon sayoron, walo ka kalag ang naluwas paagi sa tubig.

21 Ang kasubong nga palaanggiran sa sini amo ang bautismo nga nagaluwas man sa aton karon (indi nga nagakuha sang higko sang unud, kondi ang sabat sang isa ka maayong konsiensya ayon sa Dios,) paagi sa pagkabanhaw ni Jesu-Cristo:

22 Nga nagkadto sa langit, kag yara sa too sang Dios; nga ang mga anghel kag mga pagbulut-an kag mga kagamhanan napasakup sa iya.

KAPITULO 4

NIYAN sanglit nga nag-antus si Cristo sa unud tungud sa aton, magsangkap man kamo sa inyo kaugalingon sing amo nga panghunahuna: kay sia nga nakaantus sa unud nakauntat sa sala;

2 Agud nga indi na sia dapat magkabuhi sa unud sa nabilin nga tion niya sa mga kailigbon sang mga tawo, kondi sa kabubut-on sang Dios.

3 Kay ang nagtaliwan nga tion sang aton kabuhi tuman na sa paghimo sang kabubut-on sang mga Gentil, sang kita naglakat sa mga kaulag, mga kailigbon, kalakasan sang alak, mga magansal nga kinalipay, mga bankite, kag mga pagsimba sa mga diosdios nga makangilil-ad:

4 Nga sa sina natingala sila nga wala kamo nagaupud sa ila sa amo nga lakas nga pagpatuyang, nga nagahambal sing malaut nahanungud sa inyo:

5 Nga sila magahatag sing husay sa iya nga handa sa paghukom sa mga buhi kag sa mga patay.

6 Kay sa sining kabangdanan ginwali man ang ebanghelyo sa mga patay, agud nga mahukman sila sono sa mga tawo sa unud, apang magakabuhi sila sono sa Dios sa espiritu.

7 Apang ang katapusan sang tanan nga butang malapit na: busa magbut-anan kamo, kag magbantay sa pangamuyo.

8 Kag labaw sa tanan nga butang magmay mainit nga diosnon nga gugma kamo sa tunga ninyo: kay ang diosnon nga gugma magatabon sang kadam-an nga mga sala.

9 Magmasapopohon kamo ang isa sa isa nga walay pagkumud.

10 Ang tagsa ka tawo sono sa hiyas nga nabaton niya, maggamit sini sa isa kag isa, subong nga maayong mga tulugyanan sang sarisari nga bugay sang Dios.

11 Kon ang bisan sin-o nga tawo maghambal, maghambal subong sang mga oraculo sang Dios; kon ang bisan sin-o nga tawo mag-alagad, himoon ini subong sang ikasarang nga ginahatag sang Dios: agud nga sa tanan nga butang ang Dios mahimaya paagi kay Jesu-Cristo, nga sa iya ang himaya kag ang pagdumala sa gihapon kag sa walay katapusan. Amen.

12 Mga hinigugma, dili kamo matingala nahanungud sa kalayohon nga pagtilaw nga mahanabu sa pagtilaw sa inyo, subong nga daw kalatingalahan nga butang ang nahanabu sa inyo:

13 Apang magkalipay kamo, sa bagay nga mga umalambit kamo sang mga pag-antus ni Cristo; agud nga, kon ang iya himaya igapahayag, magakalipay man kamo sa lakas nga kalipay.

14 Kon ginapasipalahan kamo tungud sang ngalan ni Cristo, malipayon kamo; kay ang espiritu sang himaya kag sang Dios yara sa inyo: sa ila nga bahin sia ginahambal nga malaut, apang sa inyo nga bahin sia ginahimaya.

15 Apang walay bisan sin-o sa inyo nga mag-antus subong nga manugpatay, ukon subong nga makawat, ukon subong nga manughimo sang kalautan, ukon subong nga mahilabtanon sa mga butang sang iban.

16 Apang kon ang bisan sin-o nga tawo nagaantus subong nga isa ka Cristohanon, dili sia magkahuya; kondi paghimayaon niya ang Dios sa sining kabangdanan.

17 Kay ang tion nagaabut nga ang paghukom kinahanglan nga magsugud sa panimalay sang Dios: kag kon ini una magsugud sa aton, ano bala ang katapusan sang mga wala magtuman sang ebanghelyo sang Dios?

18 Kag kon ang matarung halus maluwas, diin bala magapahayag ang didiosnon kag ang makasasala?

19 Busa ang mga nagaantus sono sa kabubut-on sang Dios igpanugyan nila sa iya ang pagtipig sang ila mga kalag, nga nagahimo sila sing maayo, subong nga sa matutum nga Manunuga.

KAPITULO 5

ANG mga tigulang nga yara sa tunga ninyo ginalaygayan ko, nga ako man isa ka tigulang, kag saksi sang mga pag-antus ni Cristo, kag umalambit man sang himaya nga igapahayag:

2 Pahalba ang panong sang Dios sa tunga ninyo, nga nagatatap sini, indi sa pilit, kondi sa kinabubut-on; indi tungud sa mahigko nga ganansya, kondi sa may pagkahanda nga panghunahuna;

3 Kag indi subong nga nagapakaginoo sa katawohan sang Dios, kondi nga mga huwaran sa panong.

4 Kag kon magpahayag ang puno nga Manugpahalab, magabaton kamo sang purungpurung sang himaya nga wala pagkawala.

5 Subong man, kamo nga mga bataon, magpasakup sa mga tigulang. Hoo, tanan kamo magpasakup sa isa kag isa, kag magsuklub sing pagpaubus: kay ang Dios nagasumpung sang mga bugalon, kag nagahatag sing bugay sa mga mapainubuson.

6 Busa magpaubus kamo sang inyo kaugalingon sa idalum sang gamhanan nga kamut sang Dios, agud nga bayawon niya kamo sa nagakaigo nga tion:

7 Nga nagatugyan sang tanan ninyo nga pagkabalaka sa iya; kay sia nagakabalaka sa inyo.

8 Magbut-anan kamo, magmabinantayon; bangud ang inyo kasumpung nga yawa, subong sang isa ka nagangurob nga leon, nagaluyung, nagapangita kon sin-o ang iya matukub:

9 Sumpunga sia sing malig-on sa pagtoo, nga nakahibalo nga ang amo man nga mga kapipit-an nagakalatuman sa inyo kauturan nga yara sa kalibutan.

10 Apang ang Dios sang tanan nga bugay, nga nagtawag sa aton sa iya himaya nga walay katapusan paagi kay Cristo Jesus, sa tapus nga nakaantus kamo sa isa ka panag-on, magpahimpit sa inyo, magpalig-on, magpabaskug, magpabakud sa inyo.

11 Sa iya ang himaya kag ang pagdumala sa gihapon kag sa walay katapusan. Amen.

12 Paagi kay Silvano, nga isa ka matutum nga utud sa inyo, sa banta ko, nakasulat ako sing halip-ot, nga nagalaygay, kag nagapamatuud nga ini amo ang matuud nga bugay sang Dios nga sa diin kamo nagatindug.

13 Ang iglesia nga yara sa Babilonia, nga pinili kaupud ninyo, nagaabiabi sa inyo; kag subong man si Marcos nga akon anak.

14 Magtamyaway kamo ang isa kag isa nga may haluk sang diosnon nga gugma. Ang paghidait manginkaupud ninyo tanan nga yara kay Cristo Jesus. Amen.

AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE