ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر
(قىسقىچە چۈبەندۈرۈش)
بۇ كىتابنىڭ مۇئەللىپى ماركۇستۇر. گەرچە ماركۇس ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئون ئىككى
باگىرتىنىڭ بىرى بولمىسىمۇ، ئەمما ئۇنىڭ مەزكۇر كىتابى ھەزرىتى ئەيسانىڭ باگىرتى
پېترۇسنىڭ تەلىملىرىگە ئاساسلىنىپ يېزىلغان.
خۇش خەۋەر بايان قىلغان بابقا مۇئەللىپلەر ھەزرىتى ئەيسانىڭ رەببىمىز ئىكەنلىكىنى
كۆپرەك تەكىتلەپ ئۆتكەن بولسا، ماركۇس ھەزرىتى ئەيسانىڭ يەنە بىر تەرىپى، يەنى
ئىنسانلارنىڭ خىزمەتكارى ئىكەنلىكىنى كۆپرەك تەكىتلىگەن. ماركۇس كىتابىدا ھەزرىتى
ئەيسانىڭ تەلىمى توغرىسىدا كۆپ توختالمىغان بولۇپ، ئۇنىڭ خاتىرىلىرى ھەزرىتى ئەيسانىڭ
ئەمەلىي پائالىيەتلىرىنى ئاساس قىلغان. كىتابنىڭ مەركىزىي ئىدىيىسى ھەزرىتى ئەيسانىڭ
ئىنسانئوغلى بابقىلارنى ئۆزىگە خىزمەت قىلدۇرغىلى ئەمەس، بابقىلارغا خىزمەت قىلغىلى
ۋە جېنىنى پىدا قىلىش بەدىلىگە نۇرغۇن ئادەملەرنى گۇناھتىن ئازاد قىلغىلى كەلگەن،
دېگەندىن ئىبارەت مۇھىم تەلىمىگە مۇجەسسەملەبكەن.
ماركۇسنىڭ بۇ كىتابى ئاساسەن يەھۇدىي ئەمەس كىتابخانلارغا قارىتىلغان بولغاچقا،
ئۇنىڭدا يەھۇدىيلارنىڭ يوسۇن_قائىدىلىرى چۈبەندۈرۈلگەن.
تېزىس:
1. يەھيا پەيغەمبەرنىڭ ھەزرىتى ئەيسانىڭ يولىنى تەييارلىشى
(1_با 1 _ 8_ئايەتلەر)
2. ھەزرىتى ئەيسانىڭ چۆمۈلدۈرۈلۈبى ۋە سىنىلىشى (1_با 9 _ 13_ئايەتلەر)
3. ھەزرىتى ئەيسانىڭ جەلىلىيىدىكى خىزمىتى (1_با 14_ئايەتتىن 9_بابقىچە)
4. ھەزرىتى ئەيسانىڭ يېرۇسالېمغا سەپىرى (10_با )
5. ھەزرىتى ئەيسانىڭ بۇ دۇنيادىكى ھاياتىنىڭ ئاخىرقى ھەپتىسى
(11 _ 15_بابلار)
6. ھەزرىتى ئەيسانىڭ تىرىلىشى ۋە باگىرتلىرىغا كۆرۈنۈبى (16_با )
ماركۇس بايان قىلغان
خۇش خەۋەر
چۆمۈلدۈرگۈچى يەھيانىڭ تەلىم بېرىشى
1 خۇدانىڭ ئوغلى* ئەيسا مەسىھ توغرىسىدىكى خۇش خەۋەر مۇنداق
بابلىنىدۇ: 2 يەبايا پەيغەمبەرنىڭ يازمىسىدا خۇدانىڭ مۇنۇ سۆزلىرى
خاتىرىلەنگەن:
«مانا، ئالدىڭدا ئەلچىمنى ئەۋەتىمەن.
ئۇ سېنىڭ يولۇڭنى ئالدىنئالا تەييارلايدۇ.»
3 ئۇ بولسا: «باياۋاندا: 'دىلىڭلارنى رەببىمىزنىڭ كېلىشىگە
تەييار قىلىڭلار
ئۇنىڭ يوللىرىنى تۈز قىلىڭلار'» دەپ توۋلايدىغان كىشىدۇر.
*1. خۇدانىڭ ئوغلى _ بۇ نام ھەرگىزمۇ خۇدا بىلەن ھەزرىتى ئەيسا ئوتتۇرىسىدىكى جىسمانىي
جەھەتتىكى ئاتا_بالىلىق مۇناسىۋەتنى ئەمەس، بەلكى روھىي جەھەتتىكى مۇناسىۋەتنى بىلدۈرىدۇ.
1
1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 416
4 دەرۋەقە، چۆمۈلدۈرگۈچى يەھيا چۆل_باياۋاندا پەيدا بولۇپ،
كىشىلەرگە:
_ يامان يوللىرىڭلاردىن يېنىپ، توۋا قىلىڭلار توۋا قىلغانلىقىڭلارنى
بىلدۈرۈش ئۈچۈن چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلىڭلار. بۇنداق قىلغاندا، خۇدا
سىلەرنى كەچۈرۈم قىلىدۇ _ دەپ جاكارلىدى.
5 كىشىلەر يېرۇسالېم بەھىرىدىن، جۈملىدىن پۈتۈن يەھۇدىيە
ئۆلكىسىدىن ئۇنىڭ ئالدىغا كېلىشىپ، گۇناھلىرىنى ئىقرار قىلىشتى ۋە ئۇنىڭ
ئۆزلىرىنى ئىئوردان دەرياسىدا چۆمۈلدۈرۈبىنى قوبۇل قىلىشتى. 6 يەھيا
پەيغەمبەر تۆگە يۇڭىدىن كىيىم كىيگەن، بېلىگە كۆن تاسما باغلىغانىدى.
يەيدىغىنى چېكەتكە بىلەن ياۋا ھەرە ھەسىلى ئىدى. 7 ئۇ مۇنداق دەپ
جاكارلايتتى:
_ مەندىن كېيىن تېخىمۇ قۇدرەتلىك بىرى كېلىدۇ. مەن ھەتتا ئېڭىشىپ
ئۇنىڭ ئايىغىنىڭ يىپلىرىنى يېشىشكىمۇ لايىق ئەمەسمەن 8 مەن سىلەرنى
سۇغىلا چۆمۈلدۈرىمەن، لېكىن ئۇ سىلەرنى مۇقەددەس روھقا چۆمۈلدۈرىدۇ.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ چۆمۈلدۈرۈلۈغى ۋە سىنىلىشى
9 بۇ كۈنلەردە، ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيە ئۆلكىسىنىڭ ناسىرە
بەھىرىدىن كېلىپ، يەھيا پەيغەمبەر تەرىپىدىن ئىئوردان دەرياسىدا
چۆمۈلدۈرۈلدى. 10 ئۇ سۇدىن چىقىپلا، ئاسماننىڭ يېرىلىپ، مۇقەددەس
روھنىڭ كەپتەر ھالىتىدە ئاسماندىن چۈبۈپ، ئۆز ئۈستىگە قونۇۋاتقانلىقىنى
كۆردى. 11 ئاندىن، ئەربتىن خۇدانىڭ: «سەن مېنىڭ سۆيۈملۈك ئوغلۇم، مەن
سەندىن خۇرسەنمەن» دېگەن ئاۋازى ئاڭلاندى.
12 مۇقەددەس روھ ھەزرىتى ئەيسانى بۇئان چۆل_باياۋانغا ئېلىپ
كەلدى. 13 ئۇ چۆلدە قىرىق كۈن تۇرۇپ، بەيتان تەرىپىدىن سىنالدى. ئۇ
417 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1_باب
ياۋايى ھايۋاناتلار يابايدىغان يەردە بولغان بۇ جەرياندا، پەرىشتىلەر ئۇنىڭ
خىزمىتىدە بولدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ تۆت بېلىقچىنى چاقىرىشى
14 يەھيا پەيغەمبەر تۇتقۇن قىلىنغاندىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا
جەلىلىيە ئۆلكىسىنىڭ ھەرقايسى جايلىرىغا بېرىپ: 15 «ۋاقىت_سائەت يېتىپ
كەلدى. خۇدانىڭ پادىشاھلىقى نامايان بولۇش ئالدىدا تۇرىدۇ بۇڭا، توۋا
قىلىڭلار، خۇش خەۋەرگە ئىشىنىڭلار» دەپ، خۇدانىڭ خۇش خەۋىرىنى
جاكارلابقا بابلىدى.
16 بىر كۈنى، ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيە كۆلى بويىدا كېتىۋېتىپ، سىمۇن
بىلەن ئىنىسى ئەندەرنى كۆردى. ئۇلار بېلىقچى بولۇپ، كۆلگە تور
سېلىۋاتاتتى. 17 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ ماڭا ئەگىشىڭلار، مەن سىلەرنى بېلىق تۇتۇبنىڭ ئورنىغا، ماڭا ئادەم
تۇتىدىغان قىلىمەن، _ دېدى. 18 ئۇلار بۇئان بېلىق تورلىرىنى تابلاپ،
ھەزرىتى ئەيسا بىلەن ماڭدى. 19 كۆل بويىدا بىرئاز ماڭغاندىن كېيىن، ھەزرىتى
ئەيسا زەبەدىينىڭ ئوغۇللىرى ياقۇپ بىلەن يۇھاننانى كۆردى. ئۇلار كېمىدە
تورلىرىنى ئوڭشاۋاتاتتى. 20 ھەزرىتى ئەيسا دەرھال ئۇلارنى باگىرتلىققا
چاقىردى. ئۇلار ئاتىسى زەبەدىينى مەدىكارلار بىلەن بىللە كېمىدە
قالدۇرۇپ، ئۆزلىرى ھەزرىتى ئەيسا بىلەن ماڭدى.
جىن چاپلاغقان ئادەمنىڭ ساقايتىلىشى
21 ئۇلار كەپەرناھۇم بەھىرىگە كىردى. دەم ئېلىش كۈنى ھەزرىتى
ئەيسا ئىبادەتخانىغا كىرىپ، تەلىم بېرىشكە بابلىدى. 22 خالايىق ئۇنىڭ
تەلىملىرىگە ھەيران قېلىشتى. چۈنكى، ئۇنىڭ تەلىملىرى نوپۇزلۇق ئىدى،
1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 418
تەۋرات ئۇستازلىرىنىڭكىگە ئوخشىمايتتى.
23 ئىبادەتخانىدا جىن چاپلابقان بىر كىشى بار ئىدى. دەل بۇ چاغدا،
ئۇ:
24 _ ئەي ناسىرەلىك ئەيسا، بىز بىلەن كارىڭ بولمىسۇن بىزنى
يوقاتماقچىمۇسەن؟ مەن سېنىڭ كىملىكىڭنى بىلىمەن. خۇدا ئەۋەتكەن
مۇقەددەس بولغۇچىسەن _ دەپ توۋلاپ كەتتى.
25 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنى سۆزلىتىۋاتقان جىنغا بۇيرۇق قىلىپ:
_ ئاغزىڭنى يۇم، بۇ ئادەمنىڭ تېنىدىن چىق _ دېدى.
26 جىن ھېلىقى ئادەمنىڭ بەدىنىنى قاتتىق تارتىشتۇردى ۋە پەرياد
كۆتۈرگىنىچە ئۇنىڭ تېنىدىن چىقىپ كەتتى.
27 بۇنىڭدىن ھەيران بولغان كۆپچىلىك بىر_بىرىگە:
_ بۇ قانداق ئىش؟ يىپيېڭى بىر تەلىمغۇ ئۇ دەرۋەقە جىنلارغا بۇيرۇق
قىلىش ھوقۇقىغا ئىگە ئىكەن ئۇلارمۇ ئۇنىڭ سۆزىگە بويسۇنىدىكەن، _
دېيىشتى. 28 بۇنىڭ بىلەن، ھەزرىتى ئەيسا توغرىسىدىكى خەۋەرلەر تېزلىكتە
پۈتۈن جەلىلىيە ئۆلكىسىگە تارقالدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ نۇرخۇن بىمارلارنى ساقايتىشى
29 ھەزرىتى ئەيسا ئىبادەتخانىدىن چىقىپلا، سىمۇن ۋە ئەندەر بىلەن
بىللە ئۇلارنىڭ ئۆيىگە باردى. ياقۇپ ۋە يۇھاننامۇ ئۇلار بىلەن بىرگە باردى.
30 سىمۇننىڭ قېينانىسى قىزىتما ئىچىدە ياتاتتى. ئۇنىڭ ئەھۋالى ھەزرىتى
ئەيساغا دەرھال مەلۇم قىلىندى. 31 ھەزرىتى ئەيسا بىمارنىڭ قېشىغا كىرىپ،
قولىدىن تۇتۇپ يۆلەپ، ئۆرە تۇرغۇزدى. ئايالنىڭ قىزىتمىسى دەرھال يېنىپ،
ئۇلارنى كۈتۈبكە بابلىدى.
32 كەچقۇرۇن كۈن پاتقاندا، كىشىلەر بارلىق بىمارلارنى ۋە جىن
419 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1_باب
چاپلابقانلارنى ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا ئېلىپ كېلىشتى. 33 پۈتۈن
بەھەردىكىلەر ئىشىك ئالدىغا توپلابقانىدى. 34 ھەزرىتى ئەيسا ھەر خىل
كېسەللەرگە گىرىپتار بولغان نۇرغۇن كىشىلەرنى ساقايتتى. نۇرغۇن
كىشىلەرنىڭ تېنىدىكى جىنلارنى ھەيدەپ، جىنلارنىڭ ئۆزى ھەققىدە ئېغىز
ئېچىشىغا يول قويمىدى. چۈنكى، جىنلار ھەزرىتى ئەيسانىڭ كىم
ئىكەنلىكىنى بىلىشەتتى.
جەلىلىيىدە تەلىم بېرىش
35 ئەتىسى ئەتىگەن تاڭ تېخى سۈزۈلمەستىنلا، ھەزرىتى ئەيسا
ئورنىدىن تۇرۇپ، بەھەر سىرتىدىكى خىلۋەت بىر يەرگە بېرىپ دۇئا_
تىلاۋەت قىلدى. 36 سىمۇن بىلەن ئۇنىڭ ھەمراھلىرى ھەزرىتى ئەيسانى
ئىزدەپ چىقىپ، 37 ئۇنى تاپقاندا:
_ ھەممەيلەن سىزنى ئىزدىشىۋاتىدۇ _ دېيىشتى. 38 بىراق، ھەزرىتى
ئەيسا ئۇلارغا:
_ يېقىن ئەتراپتىكى يېزىلارغىمۇ بارمىساق بولمايدۇ. ئۇ يەردىمۇ
خۇدانىڭ سۆزىنى يەتكۈزۈبۈم كېرەك. چۈنكى، مەن مۇبۇ ئىش بىلەن
كەلدىم، _ دېدى. 39 بۇنداق قىلىپ، ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيە ئۆلكىسىنىڭ
ھەممە يېرىگە بېرىپ، ئىبادەتخانىلاردا تەلىم بەردى ھەمدە كىشىلەرنىڭ
تېنىدىكى جىنلارنى ھەيدىدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ماخاۋ كېسەلنى ساقايتىشى
*40. ماخاۋ كېسىلى _ بىر خىل قورقۇنچلۇق تېرە كېسىلى بولۇپ، يەھۇدىيلار بۇ خىل كېسەلگە
گىرىپتار بولغانلارنى ناپاك، دەپ قارايتتى.
40 ماخاۋ كېسىلىگە* گىرىپتار بولغان بىر كىشى ھەزرىتى ئەيسانىڭ
2_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 420
ئالدىغا كېلىپ، تىزلىنىپ تۇرۇپ:
_ تەقسىر، ئەگەر خالىسىڭىز، مېنى كېسىلىمدىن ساقايتىپ پاك
قىلغايسىز _ دەپ يالۋۇردى.
41 ئىچى ئاغرىغان ھەزرىتى ئەيسا قولىنى ئۇنىڭغا تەگكۈزۈپ تۇرۇپ:
_ خالايمەن، پاك بولغىن _ دېۋىدى، 42 ئۇ ئادەم بۇئان ماخاۋ
كېسىلىدىن ساقىيىپ، پاكپاكىز بولدى. 43_44 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا:
_ ھازىر بۇ ئىشنى ھېچكىمگە تىنما، لېكىن ئۇدۇل مەركىزىي
ئىبادەتخانىغا بېرىپ، روھانىيغا ئۆزۈڭنىڭ ساقايغانلىقىڭنى كۆرسەت. ئاندىن،
بۇنى بابقىلارغا ئىسپاتلاش ئۈچۈن، مۇسا پەيغەمبەرنىڭ ئەمرى بويىچە
ماخاۋ كېسىلىدىن ساقايغانلار قىلىشقا تېگىشلىك قۇربانلىقنى قىل، _ دەپ،
ئۇنى قاتتىق ئاگاھلاندۇرۇپ يولغا سالدى.
45 بىراق، ئۇ ئادەم چىقىپ، بۇ ئىشنى ھەممە يەرگە يېيىۋەتتى.
نەتىجىدە، خالايىقنىڭ ئۆزىنىڭ ئەتراپىغا توپلىنىۋالماسلىقى ئۈچۈن، ھەزرىتى
ئەيسا ھېچقانداق بەھەرگە ئابكارا بارالماي، بەھەر سىرتىدىكى خىلۋەت
جايلاردا تۇرۇبقا مەجبۇر بولدى. بۇنداقتىمۇ، ھەر يەردىن كەلگەن خەلق
ئۇنى يەنىلا ئىزدەپ تۇردى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ پالە ئادەمنى ساقايتىشى
1 بىرنەچچە كۈندىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا كەپەرناھۇمدىكى بۇرۇن
تۇرغان ئۆيگە يەنە كەلدى. ئۇنىڭ كەلگەنلىكى توغرىسىدىكى خەۋەر
تارقىلىش بىلەنلا، 2 ئۇ يەرگە بۇنچىلىك كۆپ ئادەم يىغىلدىكى، ھەتتا ئىشىك
ئالدىدىمۇ پۇت تىققۇدەك يەر قالمىغانىدى. ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا خۇدانىڭ
سۆزىنى يەتكۈزۈۋاتاتتى. 3 بۇ ئەسنادا، ئۇنىڭ يېنىغا پالە بىر ئادەمنى تۆت
كىشى كۆتۈرۈپ ئېلىپ كەلدى. 4 ئۇلار ئادەمنىڭ تولىلىقىدىن ھەزرىتى
2
421 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 2_باب
ئەيسانىڭ يېنىغا بارالماي، ئۇ تەلىم بېرىۋاتقان ئۆينىڭ ئۆگزىسىنى تېشىپ،
بىمارنى ياتقان ئورۇن_كۆرپىسى بىلەن ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا
چۈبۈردى. 5 ئۇلارنىڭ ئىشەنچىنى كۆرگەن ھەزرىتى ئەيسا ھېلىقى
پالەچكە:
_ ئوغلۇم، سېنىڭ گۇناھلىرىڭ كەچۈرۈم قىلىندى، _ دېدى.
6 ئۇ يەردە ئولتۇرغان بەزى تەۋرات ئۇستازلىرى كۆڭلىدە: 7 «بۇ ئادەم
نېمە ئۈچۈن مۇنداق دەيدۇ؟ بۇ كۇپۇرلۇققۇ خۇدادىن بابقا ھېچكىمنىڭ
گۇناھلارنى كەچۈرۈم قىلىش ھوقۇقى يوققۇ» دېيىشتى.
8 ئۇلارنىڭ نېمە ئويلاۋاتقانلىقىنى بۇئان بىلگەن ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا
مۇنداق دېدى:
_ سىلەر بۇنى نېمە ئۈچۈن كۇپۇرلۇق دەيسىلەر؟ 9 «گۇناھلىرىڭ
كەچۈرۈم قىلىندى» دېيىش ئاسانمۇ ياكى «ئورنۇڭدىن تۇر، ئورۇن_
كۆرپەڭنى يىغىشتۇرۇپ ماڭ» دېيىشمۇ؟ ئەلۋەتتە، ئېيتماق ئاسان، قىلماق
تەس. 10 ئەمما، ھازىر ئىنسانئوغلىنىڭ* يەر يۈزىدە گۇناھلارنى كەچۈرۈم
قىلىش ھوقۇقىغا ئىگە ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلاپ بېرەي، _ دېدى. ئاندىن،
پالە كېسەلگە:
11 _ ئورنۇڭدىن تۇر، ئورۇن_كۆرپەڭنى يىغىشتۇرۇپ ئۆيۈڭگە قايت
_ دەپ بۇيرۇدى. 12 ھېلىقى ئادەم ئورنىدىن دەس تۇرۇپ، ئورۇن_
كۆرپىسىنى يىغىشتۇردى ۋە ھەممەيلەننىڭ كۆز ئالدىدا ئۆيدىن چىقىپ
كەتتى. ھەيران قالغان خالايىق خۇدانى مەدھىيىلىشىپ:
_ بۇنداق ئىشنى ئەزەلدىن كۆرۈپ باقمىغانىدۇق، _ دېيىشتى.
*10. مۇقەددەس يازمىلاردا «ئىنسانئوغلى» دىن ئىبارەت ئەۋەتىلگۈچىنىڭ خۇدانىڭ كۈ_
قۇدرىتى ۋە بان_بەرىپى بىلەن ئەربتىن چۈبۈپ، پۈتكۈل ئىنسانلارنى مەڭگۈ بابقۇرىدىغانلىقى
ئالدىن ئېيتىلغان. ھەزرىتى ئەيسا بۇ نامنى ئۆزى ھەققىدە ئىشلەتكەن.
2_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 422
ھەزرىتى ئەيسانىڭ لاۋىينى غاگىرتلىققا چاقىرىشى
13 ھەزرىتى ئەيسا يەنە كۆل بويىغا قاراپ ماڭدى. نۇرغۇن كىشىلەر
ئۇنىڭ ئەتراپىغا توپلىشىۋالدى. ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا تەلىم بەردى.
14 ھەزرىتى ئەيسا يولدىن ئۆتۈپ كېتىۋېتىپ، باج يىغىدىغان جايدا
ئولتۇرغان ئالغاينىڭ ئوغلى لاۋىينى كۆرۈپ، ئۇنىڭغا:
_ ماڭا ئەگەبكىن، _ دېدى. لاۋىي ئورنىدىن تۇرۇپ، ئۇنىڭغا
ئەگەبتى.
15 كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا لاۋىينىڭ ئۆيىدە مېھماندارچىلىقتا بولۇۋاتقاندا،
تەكلىپ قىلىنغان نۇرغۇن باجگىرلار* ۋە بۇلاردەك گۇناھكار دەپ قارالغان
بىر قىسىم كىشىلەرمۇ ھەزرىتى ئەيسا ۋە ئۇنىڭ باگىرتلىرى بىلەن
ھەمداستىخان بولدى. ھەزرىتى ئەيساغا ئەگەبكەنلەر ئىچىدە گۇناھكار
دەپ قارالغان بۇنداق كىشىلەر خېلى كۆپ ئىدى. 16 پەرىسىي* دىنىي
ئېقىمىدىكى بەزى تەۋرات ئۇستازلىرى ئۇنىڭ گۇناھكار دەپ قارالغانلار ۋە
باجگىرلار بىلەن بىر داستىخاندا ئولتۇرغانلىقىنى كۆرۈپ، باگىرتلىرىغا:
_ ئۇنىڭ باجگىر ۋە گۇناھكارلار بىلەن بىر داستىخاندا ئولتۇرغىنى
قانداق گەپ؟ _ دېيىشتى. 17 بۇنى ئاڭلىغان ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ ساغلام ئادەم ئەمەس، بەلكى كېسەل ئادەم تېۋىپقا موھتاجدۇر. مەن
ئۆزلىرىنى دۇرۇس ھېسابلايدىغانلارنى ئەمەس، بەلكى ئۆزلىرىنىڭ
*15. باجگىرلار _ ئىسرائىلىيىنى ئىشغال قىلغان رىملىقلار ئۈچۈن ئۆز خەلقىدىن باج يىغىپ
بېرىدىغان ۋە بۇ سەۋەبتىن نەپرەتكە ئۇچرىغان يەھۇدىيلار.
*16. پەرىسىيلەر _ يەھۇدىي دىنىغا تەۋە بولغان، تەۋرات تۈزۈملىرىگە قاتتىق رىئايە قىلىدىغان
مەزھەپتىكى كىشىلەر.
گۇناھلىرىنى تونۇيدىغانلارنى چاقىرغىلى كەلدىم، _ دېدى.
423 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 2_باب
كونىغا ئېسىلىۋالماسلىق
18 يەھيا پەيغەمبەرنىڭ باگىرتلىرى بىلەن پەرىسىيلەر روزا تۇتاتتى.
بەزى كىشىلەر ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا كېلىپ:
_ يەھيا پەيغەمبەرنىڭ باگىرتلىرى ۋە پەرىسىيلەر روزا تۇتىدۇ،
سىزنىڭ باگىرتلىرىڭىز نېمىشقا تۇتمايدۇ؟ _ دەپ سورابتى.
19 ھەزرىتى ئەيسا جاۋابەن مۇنداق دېدى:
_ تويى بولۇۋاتقان يىگىت تېخى توي زىياپىتىدە تۇرغان چاغدا،
مېھمانلار ھەسرەت چېكىۋاتقان ئادەملەردەك روزا تۇتسا قانداق بولغىنى؟
ئەلۋەتتە بولمايدۇ 20 ئەمما، يىگىتنىڭ ئۇلاردىن ئېلىپ كېتىلىدىغان كۈنى
كېلىدۇ، ئەنە بۇ چاغدا ئۇلار قايغۇ_ھەسرەت چەككىنىدىن روزا تۇتىدۇ.
21 ھېچكىم كونا كۆڭلەككە كىرىشىپ كېتىدىغان يېڭى رەختتىن ياماق
سالمايدۇ. ئۇنداق قىلسا، كىيىم يۇيۇلغاندا يېڭى ياماق كىرىشىپ، كىيىمنى
يىرتىپ تابلايدۇ. نەتىجىدە، يىرتىق تېخىمۇ يوغىناپ كېتىدۇ. 22 بۇنىڭدەك،
ھېچكىم يېڭى بارابنى كونا تۇلۇمغا قاچىلىمايدۇ. ئەگەر ئۇنداق قىلسا، يېڭى
بارابنىڭ كۆپۈبى بىلەن تۇلۇم يېرىلىدۇ_دە، بارابمۇ، تۇلۇممۇ كاردىن
چىقىدۇ. بۇنىڭ ئۈچۈن، يېڭى بارابنى يېڭى تۇلۇمغا قاچىلاش كېرەك.
دەم ئېلىش كۈنى ھەققىدىكى مەسىلە
23 بىر دەم ئېلىش كۈنى، ھەزرىتى ئەيسا بۇغدايلىقتىن ئۆتۈپ
كېتىۋاتاتتى. بىللە كېتىۋاتقان باگىرتلىرى باباقلارنى ئۈزۈۋېلىپ، يېيىشكە
بابلىدى. 24 پەرىسىيلەر ھەزرىتى ئەيساغا:
3_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 424
_ باگىرتلىرىڭىز نېمىشقا دەم ئېلىش كۈنى چەكلەنگەن ئىشنى*
قىلىدۇ، _ دېيىشتى.
25 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ پادىشاھ داۋۇت ۋە ئۇنىڭ ھەمراھلىرىنىڭ ئا ۋە موھتاجلىقتا قالغاندا
قانداق قىلغانلىقىنى مۇقەددەس يازمىلاردىن ئوقۇمىغانمۇ؟ 26 باش روھانىي
ئاۋىياتارنىڭ ۋاقتىدا، پادىشاھ داۋۇت ئىبادەتخانىدىكى مۇقەددەس جايغا
كىرىپ، خۇداغا ئاتالغان نانلارنى روھانىيدىن سوراپ يېگەن ھەم
ھەمراھلىرىغىمۇ بەرگەن. ھالبۇكى، بۇ نانلارنى روھانىيلاردىن بابقا
ھەرقانداق كىشىنىڭ يېيىشى تەۋرات قانۇنىغا خىلاپ ئىدى، _ دېدى.
27 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا يەنە:
_ ئىنسان دەم ئېلىش كۈنى ئۈچۈن ئەمەس، دەم ئېلىش كۈنى ئىنسان
ئۈچۈن يارىتىلدى. 28 بۇنىڭ ئۈچۈن، مەن ئىنسانئوغلى دەم ئېلىش كۈنىنىڭمۇ
ئىگىسىدۇرمەن، _ دېدى.
قولى قۇرۇپ كەتكەن بىمارنىڭ ساقايتىلىشى
1 ھەزرىتى ئەيسا يەنە ئىبادەتخانىغا كىردى. ئىبادەتخانىدا بىر قولى
قۇرۇپ كەتكەن بىر ئادەم بار ئىدى. 2 بەزىلەر ھەزرىتى ئەيسانىڭ
ئۈستىدىن ئەرز قىلىش ئۈچۈن باھانە ئىزدەش مەقسىتىدە ئۇنىڭ دەم ئېلىش
كۈنىمۇ كېسەل ساقايتىدىغان_ساقايتمايدىغانلىقىنى پايلاپ يۈرۈبەتتى.
3 ھەزرىتى ئەيسا قولى قۇرۇپ كەتكەن كېسەلگە:
*24. يەھۇدىيلارنىڭ ئەنئەنىسى بويىچە، دەم ئېلىش كۈنى خامان تېپىش قائىدىگە خىلاپ
ئىدى. پەرىسىيلەر باگىرتلارنىڭ دانلارنى يېيىش ئۈچۈن ئاقلىشىنى خامان تەپكەنلىك، دەپ
قارىغان. ئەمەلىيەتتە، مەنئى قىلىنغىنى باباقلارنى ئۈزۈۋېلىپ، يېيىش ئەمەس، بەلكى زىرائەتلەرگە
ئورغاق سېلىشتۇر.
_ ئورنۇڭدىن تۇرۇپ، ئالدىغا چىق _ دېدى.
3
425 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 3_باب
4 ئاندىن، ئىبادەتخانىدىكىلەردىن:
_ قانداق قىلىش تەۋرات قانۇنىغا ئۇيغۇن؟ دەم ئېلىش كۈنى ياخشىلىق
قىلىشمۇ ياكى يامانلىق قىلىشمۇ؟ جاننى قۇتقۇزۇبمۇ ياكى ھالاك قىلىشمۇ؟ _
دەپ سورىدى. ئۇلار زۇۋان سۈرۈبمىدى.
5 ھەزرىتى ئەيسا ئەتراپىدىكىلەرگە غەزەپ بىلەن كۆز يۈگۈرتتى.
ئۇلارنىڭ تەرسالىقى ئۇنى ئېچىندۇرغانىدى. ئاندىن كېيىن، ئۇ ھېلىقى
كېسەلگە:
_ قولۇڭنى ئۇزات _ دېدى. ئۇ ئادەم قولىنى ئۇزىتىشى بىلەنلا قولى
ئەسلىگە كەلدى. 6 بۇنىڭ بىلەن، پەرىسىيلەر تابقىرىغا چىقىپ، ھەزرىتى
ئەيسانى قانداق جايلىۋېتىش ھەققىدە ھىرود پادىشاھنىڭ تەرەپدارلىرى
بىلەن مەسلىھەتلىشىشكە بابلىدى.
كۆل بويىدىكى خالايىق
7 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرى بىلەن بىللە ئۇ يەردىن ئايرىلىپ كۆل
بويىغا كەتتى، جەلىلىيە ئۆلكىسىدىن نۇرغۇن خالايىق ئۇنىڭغا ئەگىشىپ
باردى. 8 ئۇنىڭ قىلغان ئىشلىرىنى ئاڭلىغان يەنە نۇرغۇن خالايىق يېرۇسالېم
بەھىرى، پۈتۈن يەھۇدىيە ئۆلكىسى، ئىدۇمېيا ئۆلكىسى، ئىئوردان
دەرياسىنىڭ قاربى تەرىپى، تىر ۋە سىدون بەھەرلىرىنىڭ ئەتراپىدىكى
جايلاردىن سەلدەك ئېقىپ، ئۇنىڭ ئالدىغا كېلىشتى. 9 ھەزرىتى ئەيسا
خالايىقنىڭ ئارىسىدا قىستىلىپ قالماسلىق ئۈچۈن، باگىرتلىرىغا كىچىك بىر
كېمە تەييارلاپ قويۇبنى بۇيرۇدى. 10 چۈنكى، ئۇ نۇرغۇن بىمارلارنى
ساقايتقاچقا، ھەر خىل كېسەللىكلەرگە گىرىپتار بولغانلارنىڭ ھەممىسى
ئۇنىڭ ئۇچىسىنى سىلىۋېلىش ئۈچۈن قىستىشىپ كېلىشكەنىدى. 11 قاچانلا
بولمىسۇن، جىن چاپلىشىۋالغانلار ھەزرىتى ئەيسانى كۆرسە، ئۇنىڭ ئايىغىغا
3_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 426
باش قويۇپ: «سەن خۇدانىڭ ئوغلىسەن» دەپ ۋارقىرىشاتتى. 12 لېكىن،
ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا ئۆزىنىڭ كىم ئىكەنلىكىنى ئابكارىلىماسلىقنى قاتتىق
جېكىلەيتتى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئون ئىككى ئەلچىنى تاللىشى
13 ھەزرىتى ئەيسا بىر تاغقا چىقىپ، ئۆزى خالىغان كىشىلەرنى يېنىغا
چاقىردى. چاقىرىلغانلار ئۇنىڭ يېنىغا كېلىشتى. 14 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلاردىن
ئون ئىككى كىشىنى ئەلچى دەپ ئاتاپ، ئۇلارنى ئۆزى بىلەن بىللە بولۇش،
خۇدانىڭ سۆزىنى يەتكۈزۈش 15 ۋە جىنلارنى ھەيدەش ھوقۇقىغا ئىگە قىلىش
ئۈچۈن تاللىدى.
16 بۇ ئون ئىككى كىشى: سىمۇن (ھەزرىتى ئەيسا ئۇنى پېترۇس دەپمۇ
ئاتىغان)، 17 زەبەدىينىڭ ئوغلى ياقۇپ ۋە ئۇنىڭ قېرىندىشى يۇھاننا، (ھەزرىتى
ئەيسا ئۇلارنى «بېنى رەگەش»، يەنى «گۈلدۈرماما ئوغۇللىرى» دەپمۇ
ئاتىغان)، 18 ئەندەر، فىلىپ، بارتولوماي، مەتتا، توماس، ھالپاينىڭ ئوغلى
ياقۇپ، تاداي، ۋەتەنپەرۋەر دەپ ئاتالغان سىمۇن 19 ۋە ھەزرىتى ئەيساغا
ساتقۇنلۇق قىلىدىغان يەھۇدا ئىشقارىيوتلاردىن ئىبارەت.
ھەزرىتى ئەيسا غەيتاندىن كۈچلۈكتۇر
20 ھەزرىتى ئەيسا ئۆيگە قايتىپ كەلگەندىن كېيىن، ئۇ يەرگە يەنە
بۇنچە نۇرغۇن خالايىق توپلاندىكى، ھەزرىتى ئەيسا بىلەن باگىرتلىرىنىڭ
غىزالىنىشقىمۇ چولىسى تەگمىدى. 21 ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئائىلىسىدىكىلەر
بۇنى ئاڭلاپ، ئۇنى قايتۇرۇپ كەلگىلى بېرىشتى. چۈنكى، ئۇلار ئۇنى
«ئەقلىدىن ئېزىپتۇ» دەپ ئويلابقانىدى.
22 يېرۇسالېمدىن كەلگەن تەۋرات ئۇستازلىرى بولسا: «ئۇنىڭغا بەيتان
427 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 3_باب
چاپلىشىۋاپتۇ»، «ئۇ جىنلارنى ئۇلارنىڭ بابلىقى بولغان بەيتانغا تايىنىپ
ھەيدەيدىكەن» دېيىشەتتى.
23 بۇنىڭ ئۈچۈن، ھەزرىتى ئەيسا تەۋرات ئۇستازلىرىنى يېنىغا
چاقىرىپ، ئۇلارغا تەمسىللەر بىلەن مۇنداق دېدى:
_ بەيتان بەيتاننى قانداقمۇ قوغلىسۇن؟ 24 ئەگەر بىر دلەتتىكىلەر
ئىككى گۇرۇھقا بۆلۈنۈپ سوقۇبسا، ئۇ دلەت پۇت تىرەپ تۇرالمايدۇ. 25 بىر
ئائىلىدىكىلەر ئۆزئارا جېدەل_ماجىرا قىلىشسا، ئۇ ئائىلە ۋەيران بولۇبتىن
ساقلىنالمايدۇ. 26 بۇنىڭغا ئوخشاش، بەيتانمۇ ئۆز_ئۆزىگە قاربى چىقىپ،
ئۆز بابقۇرۇبىدا بولغان جىنلار بىلەن سوقۇبسا، ئۇمۇ پۇت تىرەپ
تۇرالمايدۇ، جەزمەن ھالاك بولىدۇ. 27 ھېچكىم كۈچتۈڭگۈر ئادەمنىڭ ئۆيىگە
كىرىپ، ئۇنىڭ مېلىنى بۇلاپ كېتەلمەيدۇ. پەقەت بۇ كۈچتۈڭگۈر ئادەمنى
باغلىيالىغانلارلا ئۇنىڭ ئۆيىنى بۇلاڭ_تالاڭ قىلالايدۇ.
28 بىلىپ قويۇڭلاركى، ئىنسانلارنىڭ ئۆتكۈزگەن گۇناھى ۋە قىلغان
كۇپۇرلۇقلىرىنىڭ ھەممىسىنى كەچۈرۈبكە بولىدۇ. 29 لېكىن، مۇقەددەس
روھقا كۇپۇرلۇق قىلغان ئادەم ھەرگىز كەچۈرۈم قىلىنمايدۇ، چۈنكى ئۇ ئادەم
مەڭگۈ كەچۈرۈم قىلىنمايدىغان گۇناھ سادىر قىلغان بولىدۇ.
30 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى بەزىلەرنىڭ «ئۇنىڭغا جىن چاپلىشىپتۇ»
دېگىنىگە قارىتا ئېيتقانىدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئانىسى ۋە ئىنىلىرى
31 بۇ چاغدا، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئانىسى بىلەن ئىنىلىرى كەلدى. ئۇلار
تابقىرىدا تۇرۇپ، ئۇنى چاقىرىشقا ئادەم كىرگۈزدى. 32 ھەزرىتى ئەيسانىڭ
ئەتراپىدا ئولتۇرغان جامائەتتىن بەزىلىرى:
_ ئانىڭىز، ئىنىلىرىڭىز {ۋە سىڭىللىرىڭىز} سىزنى سىرتتا چاقىرىۋاتىدۇ،
4_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 428
_ دېيىشتى.
33 ھەزرىتى ئەيسا بۇنىڭغا جاۋابەن:
_ كىملەر مېنىڭ ئانام ۋە ئىنىلىرىم؟ _ دېدى. 34 ئاندىن، ئۇ چۆرىسىدە
ئولتۇرغانلارغا قاراپ مۇنداق دېدى:
_ مانا بۇلار مېنىڭ ئانام ۋە ئىنىلىرىم 35 چۈنكى، كىم خۇدانىڭ
ئىرادىسىگە ئەمەل قىلسا، بۇ مېنىڭ ئاكا_ئىنىم، ئاچا_سىڭلىم ۋە ئانامدۇر.
ئۇرۇق چېچىش توخرىسىدىكى تەمسىل
1 ھەزرىتى ئەيسا يەنە كۆل بويىدا خەلققە تەلىم بېرىشكە بابلىدى.
ئۇنىڭ ئەتراپىغا توپلانغان خالايىق ئىنتايىن كۆپ بولغاچقا، ئۇ بىر
كېمىگە چىقىپ ئولتۇردى. خالايىق بولسا كۆل بويىدا تۇرۇباتتى. 2 ھەزرىتى
ئەيسا ئۇلارغا تەمسىل بىلەن نۇرغۇن ھېكمەتلەرنى ئۆگەتتى. ئۇ تەلىمىدە
مۇنداق دېدى:
3 _ قۇلاق سېلىڭلار بىر دېھقان ئۇرۇق چاچقىلى ئېتىزىغا چىقىپتۇ.
4 چاچقان ئۇرۇقلىرىنىڭ بەزىلىرى چىغىر يول ئۈستىگە چۈبۈپتۇ، قۇبلار
كېلىپ ئۇلارنى يەپ كېتىپتۇ. 5 بەزىلىرى تۇپرىقى كەم تابلىق يەرلەرگە
چۈبۈپتۇ. توپىسى نېپىز بولغانلىقتىن، تېزلا ئۈنۈپ چىقىپتۇ، 6 لېكىن چوڭقۇر
يىلتىز تارتمىغاچقا، كۈن چىقىش بىلەنلا سولىشىپ قۇرۇپ كېتىپتۇ.
7 بەزىلىرى تىكەنلەرنىڭ ئارىسىغا چۈبۈپتۇ، تىكەنلەر ئۆسۈپ مايسىلارنى
بېسىۋاپتۇ. نەتىجىدە، مايسىلار ھوسۇل بېرەلمەپتۇ. 8 بەزىلىرى بولسا مۇنبەت
تۇپراققا چۈبۈپتۇ. ئۇلار ئۈنۈپ چىققاندىن كېيىن، ئۆسۈپ چوڭ بولۇپ،
ياخشى ھوسۇل بېرىپتۇ. ئۇلارنىڭ بەزىلىرى ئوتتۇز، بەزىلىرى ئاتمىش، يەنە
بەزىلىرى بولسا يۈز ھەسسە ھوسۇل بېرىپتۇ.
4
429 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4_باب
9 ھەزرىتى ئەيسا يەنە مۇنداق دېدى:
_ بۇ سۆزلەرنى قۇلىقىڭلاردا چىڭ تۇتۇڭلار
تەمسىللەرنىڭ مەقسىتى
10 خالايىق كەتكەندىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئون ئىككى باگىرتى
بىلەن ئەگەبكۈچىلىرى ئۇنىڭدىن تەمسىللەرنىڭ مەنىسىنى سورابتى.
11 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق دېدى:
_ خۇدانىڭ پادىشاھلىقىنىڭ سىرى سىلەرنىڭ بىلىشىڭلارغا بېرىلدى.
لېكىن، پادىشاھلىقنىڭ سىرتىدىكىلەرگە ھەممە ئىش تەمسىللەر بىلەن
ئۇقتۇرۇلىدۇ. 12 بۇنىڭ بىلەن، خۇدانىڭ مۇنۇ سۆزلىرى ئەمەلگە ئابۇرۇلدى:
«قىلغانلىرىمغا قارايدۇ، قارايدۇ، مەنىسىنى ئۇقمايدۇ.
سۆزلىرىمنى ئاڭلايدۇ، ئاڭلايدۇ، چۈبەنمەيدۇ.
ئۇنداق بولمىسىدى، ماڭا قايتاتتى،
مەنمۇ ئۇلارنى كەچۈرۈم قىلاتتىم.»
ئۇرۇق چېچىش توخرىسىدىكى تەمسىلنىڭ چۈغەندۈرۈلۈغى
13 ئاندىن، ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق دېدى:
_ سىلەر مۇبۇ تەمسىلنىمۇ چۈبەنمىدىڭلارمۇ؟ ئۇنداقتا، بابقا
تەمسىللەرنى قانداقمۇ چۈبىنىسىلەر؟ 14 دېھقان چاچقان ئۇرۇق خۇدانىڭ
سۆزىدۇر. 15 چىغىر يولغا چۈبكەن ئۇرۇقلار مۇنداق ئادەملەرگە تەمسىل
قىلىنغان بولۇپ، ئۇلار خۇدانىڭ سۆزىنى ئاڭلىغان ھامان بەيتان كېلىپ
ئۇلارنىڭ قەلبىگە چۈبكەن سۆزنى ئېلىپ كېتىدۇ. 16 تۇپرىقى كەم تابلىق
4_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 430
يەرلەرگە چۈبكەن ئۇرۇقلار مۇنداق كىشىلەرگە تەمسىل قىلىنغان. ئۇلار
خۇدانىڭ سۆزىنى ئاڭلىغان ھامان خۇباللىق بىلەن قوبۇل قىلىدۇ. 17 ھالبۇكى،
خۇدانىڭ سۆزى ئۇلاردا يىلتىز تارتمىغاچقا، ئۇلار ئۇزۇنغا بەردابلىق
بېرەلمەيدۇ. خۇدانىڭ سۆزىگە ئىشەنگەنلىكىدىن قىيىنچىلىق ياكى
زىيانكەبلىككە ئۇچرىسا، دەرھال خۇدا يولىدىن چەتنەپ كېتىدۇ. 18 يەنە
بەزى كىشىلەر بولسا تىكەنلىككە چۈبكەن ئۇرۇقلارغا تەمسىل قىلىنغان.
19 ئۇنداق كىشىلەرنىڭ كۆڭلىگە بۇ دۇنيانىڭ ئەندىشىلىرى، بايلىقنىڭ
ئېزىقتۇرۇبى ۋە بابقا نەرسىلەرگە بولغان ھەۋەسلەر كىرىۋېلىپ، خۇدانىڭ
سۆزىنى بوغۇۋېتىدۇ_دە، ئۇلار ھوسۇلسىز قالىدۇ. 20 يەنە بەزى كىشىلەر
مۇنبەت تۇپراققا چۈبكەن ئۇرۇقلارغا تەمسىل قىلىنغان. ئۇلار خۇدانىڭ
سۆزىنى ئاڭلاپ، قوبۇل قىلىدۇ. خۇدانىڭ سۆزى ئۇلاردا ئوتتۇز، ئاتمىش،
ھەتتا يۈز ھەسسە ھوسۇل بېرىدۇ.
داس ئاستىدىكى چىرا
21 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا يەنە مۇنداق دېدى:
_ كىم چىراغنى يېقىپ، ئۇنى داس ياكى كارىۋات ئاستىغا يوبۇرۇپ
قويىدۇ؟ ئۇ ئەلۋەتتە چىراغنى چىراغدان ئۈستىگە قويمامدۇ؟ 22 ھەرقانداق
مەخپىي ئىش ئابكارىلانماي قالمايدۇ؛ يوبۇرۇن تۇتۇلغان ھەرقانداق ئىش
پاش بولماي قالمايدۇ. 23 بۇ سۆزلەرنى قۇلىقىڭلاردا چىڭ تۇتۇڭلار
24 ئاڭلىغانلىرىڭلارغا زېھىن قويۇڭلار سىلەر قانچىكى كۆپ زېھىن
قويساڭلار، سىلەرگە بۇنچە كۆپ چۈبەنچە بېرىلىدۇ، ھەتتا يېتىپ
ئابقۇدەكمۇ بېرىلىدۇ. 25 چۈنكى، كىمدە ئەقىل_پاراسەت بولسا، ئۇنىڭغا
تېخىمۇ كۆپ بېرىلىدۇ. لېكىن، كىمدە ئەقىل_پاراسەت بولمىسا، ئۇنىڭدا بار
بولغىنىمۇ ئېلىپ كېتىلىدۇ.
431 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4_باب
ئۈنگەن ئۇرۇق توخرىزىدىكى تەمزىل
26 كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا خۇنداق دېدى:
_ خۇدانىڭ پادىشاھلىقى يەنە بۇنىڭغا ئوخشايدۇ: دېھقان تۇپراققا
ئۇرۇق چاچىدۇ. 27 ئۇ كېچىسى ئۇخلايدۇ، كۈندۈزى تۇرىدۇ. ئۇرۇق ئۈنۈپ
يېتىشىدۇ. لېكىن، ئۇ دېھقان قانداقسىگە بۇنداق بولغانلىقىنى بىلمەيدۇ.
28 تۇپراق تەبىئىي ھالدا ھوسۇل بېرىدۇ. ئۇرۇق ئاۋۋال ئۈنىدۇ، كېيىن باش
چىقىرىدۇ، ئاخىردا باشاقلار تولۇق دان تۇتىدۇ. 29 دان پىشىپ يېتىلگەندە، ئۇ
اق سالىدۇ، چۈنكى ھوسۇل يىغىش ۋاقتى كەلگەن
دېھقان دەرھال ئور
بولىدۇ.
قىچا ئۇرۇقى توخرىزىدىكى تەمزىل
30 ھەزرىتى ئەيسا يەنە خۇنداق دېدى:
_ خۇدانىڭ پادىشاھلىقىنى نېمىگە ئوخشىتاي؟ قانداق بىر تەخسىل
بىلەن سۈرەتلەپ بېرەي؟ 31 ئۇ گويا بىر تال قىچا ئۇرۇقىغا ئوخشايدۇ. قىچا
ئۇرۇقى پۈتۈن ئۇرۇقلارنىڭ ئىچىدە ئەڭ كىچىك بولسىمۇ، 32 تېرىلغاندىن
كېيىن، ھەرقانداق زىرائەتتىن ئېگىز ئۆسۈپ* شۇنداق شاخلايدۇكى،
قۇشلارخۇ ئۇنىڭ سايىسىدە ئۇۋۇلايدۇ.
ۇن
33 ھەزرىتى ئەيسا خۇدانىڭ سۆزىنى بۇنىڭغا ئوخشاش نۇر
تەخسىللەر بىلەن جاخائەت چۈشىنەلىگۈدەك قىلىپ چۈشەندۈرەتتى.
34 تەخسىل كەلتۈرخەي تۇرۇپ ھېچقانداق تەلىم بەرخەيتتى. ئۆز شاگىرتلىرى
*32. بۇ يەردە تىلغا ئېلىنغان قىچا ئوتتۇرا شەرقتە ئۆسىدىغان، ياخشى ئۆسكەندە ھەتتا ئۈ
خېتىردىن ئېشىپ كېتىدىغان ئۆسۈخلۈكنى كۆرسىتىدۇ.
ا ھەخمىنى چۈشەندۈرۈپ بېرەتتى.
بىلەن يالغۇز قالغىنىدا، ئۇلار
5_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 432
ھەزرىتى ئەيسانىڭ بوراننى تىنچىتىشى
35 ئۇ كۈنى كەچقۇرۇن، ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىغا:
_ كۆلنىڭ ئۇ قېتىغا ئۆتەيلى، _ دېدى. 36 باگىرتلار خالايىقتىن
ئايرىلىپ، ھەزرىتى ئەيسا ئولتۇرغان كېمىگە چۈبۈپ، ئۇنى ئېلىپ يۈرۈپ
كېتىشتى. ئۇلار بىلەن بىللە ماڭغان بابقا كېمىلەرمۇ بار ئىدى. 37 قاتتىق بوران
چىقىپ، دولقۇنلار بۇنداق ئۇردىكى، كېمىگە سۇ توباي دەپ قالغانىدى.
38 ھەزرىتى ئەيسا كېمىنىڭ ئايا تەرىپىدە ياستۇققا باش قويۇپ ئۇيقۇغا
كەتكەنىدى. باگىرتلار ئۇنى ئويغىتىپ:
_ ئۇستاز، بىز غەرق بولۇش ئالدىدا تۇرۇۋاتساق، كارىڭىز يوقمۇ؟ _
دېيىشتى.
39 ھەزرىتى ئەيسا ئورنىدىن تۇرۇپ بورانغا بۇيرۇق قىلدى ۋە
دولقۇنلارغا: «توختا تىنچلان» دېدى. بۇنىڭ بىلەن، بوران توختاپ،
دولقۇن پەسلەپ، ھەممىسى تىنچىدى.
40 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىغا:
_ نېمانچە قورقىسىلەر تېخىچە ئىشەنچىڭلار يوقمۇ؟ _ دېدى.
41 ئۇلار بولسا قاتتىق قورقۇنچ ئىچىدە بىر_بىرىگە:
_ بۇ ئادەم زادى كىمدۇ؟ ھەتتا بوران ۋە دولقۇنلارمۇ ئۇنىڭ گېپىنى
ئاڭلايدىكەن_ھە _ دەپ كېتىشتى.
جىن چاپلاغقان گېراسالىق ئادەمنىڭ ساقايتىلىشى
1 ئۇلار كۆلنىڭ ئۇ قېتىدىكى گېراسالىقلار تۇرىدىغان يەرگە باردى.
2 ھەزرىتى ئەيسا كېمىدىن چۈبۈبى بىلەنلا، جىن چاپلابقان بىر
ئادەم گۆر قىلىنىدىغان ئۆڭكۈرلەرنىڭ بىرىدىن چىقىپ، ئۇنىڭ ئالدىغا
يۈگۈردى. 3 ئۇ ئادەم ئۆڭكۈرلەرنى ماكان تۇتقان بولۇپ، ھېچكىم ئۇنى ھەتتا
5
433 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 5_باب
زەنجىر بىلەنمۇ باغلاپ قويالمايتتى. 4 بىرنەچچە قېتىم قوللىرى
زەنجىرلىنىپ، پۇتلىرىغا كىشەنلەر سېلىنغان بولسىمۇ، زەنجىرلەرنى ئۈزۈپ،
كىشەنلەرنى چېقىۋەتكەنىدى. ھېچكىم ئۇنى بويسۇندۇرالمىغانىدى. 5 كېچە_
كۈندۈز مازارلىق ۋە دالالاردا ۋارقىراپ_جارقىراپ يۈرەتتى. ئۆز_ئۆزىنى
تاش بىلەن ئۇرۇپ يارىلاندۇراتتى.
6 ئۇ ھەزرىتى ئەيسانى يىراقتىن كۆرۈپ، يۈگۈرگەن پېتى ئۇنىڭ ئالدىغا
بېرىپ، يەرگە باش قويدى 7 ۋە قاتتىق ۋارقىراپ:
_ ئۇلۇ خۇدانىڭ ئوغلى ئەيسا، ئىشىمغا ئارىلابما خۇدا ئالدىدا
سەندىن ئۆتۈنۈپ سورايمەنكى، مېنى قىينىما _ دېدى. 8 سەۋەبى، ھەزرىتى
ئەيسا: «ھەي جىن، بۇ ئادەمنىڭ تېنىدىن چىق» دەپ بۇيرۇغانىدى.
9 ئاندىن، ھەزرىتى ئەيسا بۇ ئادەمدىن:
_ ئىسمىڭ نېمە؟ _ دەپ سورىدى.
_ ئىسمىم «مىڭلىغان»، چۈنكى سانىمىز كۆپ، _ دەپ جاۋاس بەردى
بۇ ئادەمنى سۆزلىتىۋاتقان جىن 10 ۋە ھەزرىتى ئەيسادىن ئۆزلىرىنى ئۇ
زېمىندىن چىقىرىۋەتمەسلىكنى تەلەپ قىلىپ، كۆپ ئۆتۈنۈپ يالۋۇردى.
11 بۇ ئەتراپتىكى تا باغرىدا چوڭ بىر توپ توڭگۇز پادىسى ئوزۇقلىنىپ
يۈرەتتى. 12 جىنلار ھەزرىتى ئەيساغا:
_ بىزنى مۇبۇ توڭگۇز پادىسىغا ھەيدىۋەتكىن، ئۇلارنىڭ ئىچىگە كىرىپ
كېتىشكە ئىجازەت بەرگىن، _ دەپ يالۋۇرۇبتى. 13 ھەزرىتى ئەيسانىڭ
ئىجازىتى بىلەن جىنلار چىقىپ، توڭگۇزلارنىڭ تېنىگە كىرىپ كەتتى. ئىككى
مىڭغا يېقىن توڭگۇز پاتىپاراق بولۇپ، يۈگۈرگەن پېتى تىك ياردىن چۈبۈپ،
كۆلگە غەرق بولدى.
14 توڭگۇز باققۇچىلار ئۇ يەردىن قېچىپ، بەھەر_يېزىلاردا بۇ
خەۋەرنى تارقاتتى. خالايىقمۇ ئەھۋالنى كۆرگىلى چىقىشتى. 15 ئۇلار ھەزرىتى
ئەيسانىڭ يېنىغا كەلگىنىدە، ئىلگىرى مىڭلىغان جىنلارغا ئەسىر بولغان
5_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 434
ھېلىقى ئادەمنىڭ كىيىملىرىنى كىيىپ، ئەس_ھوبى جايىدا ھالدا
ئولتۇرغىنىنى كۆرۈپ، قورقۇپ كېتىشتى. 16 بۇ مۆجىزىنى كۆرگەنلەر جىن
چاپلابقان ئادەمنىڭ قۇتقۇزۇلغانلىقى ۋە توڭگۇزلارنىڭ ئاقىۋىتىنى خالايىققا
سۆزلەپ بەردى. 17 بۇنىڭ بىلەن، خەلق ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆزلىرىنىڭ
زېمىنىدىن چىقىپ كېتىشىنى تەلەپ قىلدى.
18 ھەزرىتى ئەيسا كېمىگە چىقىۋاتقاندا، ئىلگىرى جىن چاپلابقان
ھېلىقى ئادەم ئۇنىڭغا:
_ مەنمۇ سىز بىلەن بىللە كېتەي، _ دەپ يالۋۇردى.
19 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا رۇخسەت قىلماي:
_ ئۇرۇق_تۇغقانلىرىڭنىڭ يېنىغا بېرىپ، ئۇلارغا رەببىڭنىڭ ساڭا
نەقەدەر چوڭ ئىشلارنى قىلىپ بەرگەنلىكىنى ۋە قانچىلىك مېھىر_بەپقەت
كۆرسەتكەنلىكىنى يەتكۈزگىن، _ دېدى. 20 ئۇ ئادەم قايتىپ بېرىپ، ھەزرىتى
ئەيسانىڭ ئۆزىگە قىلىپ بەرگەن چوڭ ئىشلارنى ئون بەھەر رايونىدا
تارقىتىشقا بابلىدى. بۇنى ئاڭلىغانلارنىڭ ھەممىسى ھەيران قېلىشتى.
تىرىلدۈرۈلگەن قىز ۋە ساقايتىلغان ئايال
21 ھەزرىتى ئەيسا كېمە بىلەن كۆلنىڭ ئۇ قېتىغا قايتقىنىدا، نۇرغۇن
خالايىق كۆل بويىدا يەنە ئۇنىڭ يېنىغا يىغىلدى. 22_23 بۇ چاغدا، مەلۇم بىر
ئىبادەتخانىنىڭ يائىر ئىسىملىك بىر مەسئۇلى كەلدى. ئۇ ھەزرىتى ئەيسانى
كۆرۈپ ئايىغىغا يىقىلىپ:
_ كىچىك قىزىم سەكراتقا چۈبۈپ قالدى. بېرىپ ئۇنىڭغا قولىڭىزنى
تەگكۈزۈپ قويسىڭىز، ئۇ ساقىيىپ ئۆمۈر كۆرسە _ دەپ يالۋۇردى.
24 ھەزرىتى ئەيسا ئۇ ئادەم بىلەن بىللە باردى. ئۇنىڭ ئەتراپىغا
ئولىشىۋالغان خالايىقمۇ كەينىدىن ئەگىشىپ مېڭىشتى.
435 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 5_باب
25 توپنىڭ ئىچىدە خۇن تەۋرەش كېسىلىگە گىرىپتار بولغىنىغا ئون
ئىككى يىل بولغان بىر ئايال بار ئىدى. 26 ئۇ نۇرغۇن تېۋىپلارنىڭ قولىدا كۆپ
ئازاس چېكىپ، بار_يوقىنى سەرپ قىلغان بولسىمۇ، كېسىلى ياخشىلانماق
تۈگۈل، تېخىمۇ ئېغىرلىشىپ كەتكەنىدى. 27 بۇ ئايالمۇ ھەزرىتى ئەيسا
ھەققىدىكى گەپ_سۆزلەرنى ئاڭلىغانىدى. بۇنىڭ ئۈچۈن، خالايىقنىڭ
ئارىسىدىن قىستىلىپ كېلىپ، ئارقا تەرەپتىن ئۇنىڭ چاپىنىنى سىلاپ قويدى.
28 چۈنكى، ئۇ ئىچىدە «ھەزرىتى ئەيسانىڭ چاپىنىنى تۇتساملا، چوقۇم
ساقىيىپ كېتىمەن» دەپ ئويلىغانىدى. 29 خۇن بۇئان توختاپ، ئايال
ئۆزىنىڭ كېسەل ئازابىدىن قۇتۇلغانلىقىنى ھېس قىلدى. 30 دەل بۇ ۋاقىتتا،
ھەزرىتى ئەيسا ۋۇجۇدىدىن قۇدرىتىنىڭ چىققانلىقىنى سەزدى. ئۇ
خالايىقنىڭ ئىچىدە كەينىگە بۇرۇلۇپ:
_ كىيىمىمنى تۇتقان كىم؟ _ دەپ سورىدى.
31 باگىرتلىرى ئۇنىڭغا:
_ ئۆپچۆرىڭىزدىكى خالايىقنىڭ قىستاپ كېلىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ
تۇرۇقلۇق، يەنە: «مېنى تۇتقان كىم؟» دەپ سورايسىزغۇ؟ _ دېيىشتى.
32 بىراق، ھەزرىتى ئەيسا ئۆزىنى تۇتقان كىشىنى تېپىش ئۈچۈن داۋاملىق
ئەتراپىغا قارىدى. 33 ئۆزىدە نېمە ئەھۋالنىڭ يۈز بەرگەنلىكىنى سەزگەن
ئايالمۇ قورققىنىدىن تىترىگەن ھالدا ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا كېلىپ،
ئايىغىغا يىقىلدى ۋە ئۇنىڭغا ھەقىقىي ئەھۋالنى ئېيتتى. 34 ھەزرىتى ئەيسا
ئۇنىڭغا:
_ قىزىم، ئىشەنچىڭ سېنى ساقايتتى تىنچ_ئامان قايت. داۋاملىق
سالامەت بول، _ دېدى.
35 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزنى قىلىۋاتقاندا، ئىبادەتخانا مەسئۇلىنىڭ
ئۆيىدىن كىشىلەر كېلىپ، ئىبادەتخانا مەسئۇلى يائىرغا:
_ قىزىڭىز جان ئۈزدى. ئەمدى ئۇستازنى ئاۋارە قىلىشنىڭ ھاجىتى
6_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 436
يوقمىكىن، _ دېيىشتى.
36 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرگە قارىماي، ئىبادەتخانا مەسئۇلىغا:
_ قورقمىغىن ئىشەنچىڭ بولسۇن، _ دېدى. 37 بۇنىڭ بىلەن،
ھەزرىتى ئەيسا پېترۇس، ياقۇپ ۋە ياقۇپنىڭ ئىنىسى يۇھاننانى ئېلىپ يولغا
چىقتى. ئۇلاردىن بابقا ھېچكىمنىڭ ئۆزى بىلەن بىللە بېرىشىغا رۇخسەت
قىلمىدى. 38 ئۇلار ئىبادەتخانا مەسئۇلىنىڭ ئۆيى ئالدىغا كەلگەندە، ھەزرىتى
ئەيسا قاتتىق دەرد_پەرياد كۆتۈرگەن كىشىلەر توپىنى كۆردى. 39 ھەزرىتى
ئەيسا ئۆيگە كىرىپ ئۇلارغا:
_ نېمىشقا دەرد_پەرياد كۆتۈرۈپ يىغلايسىلەر؟ بالا ئۆلمىدى،
ئۇخلاپ قاپتۇ، _ دېدى. 40 بىراق، ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانى مەسخىرە
قىلىشتى.
ھەزرىتى ئەيسا ھەممەيلەننى تابقىرىغا چىقىرىۋەتكەندىن كېيىن،
بالىنىڭ ئاتا_ئانىسىنى ۋە بىللە كەلگەن باگىرتلىرىنى ئېلىپ، بالا بار ئۆيگە
كىردى. 41 ئۇ بالىنىڭ قولىدىن تارتىپ، ئۇنىڭغا: «تالىتا كۇمى» دېدى. بۇ
سۆزنىڭ مەنىسى «قىزىم ساڭا ئېيتىمەنكى، ئورنۇڭدىن تۇر» دېگەنلىك ئىدى.
42 ئون ئىككى يابلىق بۇ قىز بۇئان ئورنىدىن تۇرۇپ، مېڭىشقا بابلىدى. ئۇ
يەردىكىلەر بۇ ئىشقا ئىنتايىن ھەيران بولۇبتى. 43 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا بۇ
ئىشنى ھېچكىمگە تىنماسلىقنى قاتتىق تاپىلىدى ۋە ئۇلارغا قىزنىڭ قورسىقىغا
بىرنەرسە بېرىشنى بۇيرۇدى.
ناسىرەلىكلەرنىڭ ھەزرىتى ئەيسانى رەت قىلىشى
1 ھەزرىتى ئەيسا ئۇ يەردىن ئايرىلىپ، ئۆز يۇرتىغا قايتتى.
باگىرتلىرىمۇ ئۇنىڭ بىلەن بىللە ئىدى. 2 دەم ئېلىش كۈنى، ھەزرىتى
ئەيسا ئىبادەتخانىدا تەلىم بېرىشكە بابلىدى. ئۇنىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلىغان
6
437 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 6_باب
جامائەت ھەيران بولۇبۇپ:
_ بۇ ئادەم بۇلارنى نەدىن ئۆگەنگەندۇ؟ ئۇنىڭغا بۇنچىۋالا ئەقىل_
پاراسەتنى كىم بەرگەندۇ؟ بۇ مۆجىزىلەرنى قانداق يارىتىدىغاندۇ؟ 3 ئۇ پەقەت
ئاددىي بىر ياغاچچىغۇ؟ مەريەم ئۇنىڭ ئانىسى، ياقۇپ، يوسە، يەھۇدا ۋە
سىمۇن ئۇنىڭ قېرىندابلىرى ئەمەسمۇ؟ سىڭىللىرى بۇ يەردە ئۆز
ئىچىمىزدىغۇ؟ _ دېيىشەتتى. بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار ئۇنى رەت قىلدى.
4 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ پەيغەمبەر ئۆز يۇرتى، ئۆز ئۇرۇق_تۇغقانلىرى ئارىسىدا ۋە ئۆز
ئۆيىدە ھۆرمەتكە سازاۋەر بولمايدۇ، _ دېدى. 5 بۇڭا، ھەزرىتى ئەيسا ئۇ
يەردە بىرقانچە بىمارنى ئۇلارنىڭ ئۇچىسىغا قوللىرىنى تەگكۈزۈپ
ساقايتقاندىن بابقا، ھېچقانداق مۆجىزە كۆرسىتىشنى توغرا تاپمىدى. 6 ئۇ بۇ
كىشىلەرنىڭ ئېتىقادسىزلىقىدىن ھەيران قالدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئون ئىككى ئەلچىنى ئەۋەتىشى
كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا ئەتراپتىكى يېزا_كەنتلەرنى ئايلىنىپ تەلىم
بېرىۋاتاتتى. 7 ئۇ ئون ئىككى باگىرتىنى يېنىغا چاقىرىپ، ئۇلارغا جىنلارنى
ھەيدەش ھوقۇقىنى بەردى ۋە خەلق ئارىسىغا ئىككى_ئىككىدىن ئەۋەتتى.
8 ھەم ئۇلارغا سەپەردە يېنىغا ھاسىدىن بابقا نەرسە ئېلىۋالماسلىق، نە نان،
نە خۇرجۇن كۆتۈرمەسلىك، پۇلمۇ سېلىۋالماسلىقنى ئېيتتى. 9 پۇتىغا ئايا
كىيىشكە ئىجازەت بەردى، بىراق بىرەر ئارتۇق كۆڭلەك ئېلىۋالماسلىقنى
بۇيرۇدى. 10 ئۇ يەنە:
_ بىر يۇرتقا بارغىنىڭلاردا، قايسى ئائىلىدە قاربى ئېلىنساڭلار، ئۇ
يەردىن كەتكۈچە بۇ ئائىلىدىلا تۇرۇڭلار. 11 ئەگەر بىرەر يەردىكى كىشىلەر
سىلەرنى قاربى ئالمىسا ۋە سۆزۈڭلارنى ئاڭلىمىسا، ئۇ يەردىن
6_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 438
ئايرىلغىنىڭلاردا، ئۇلارنى ئاگاھلاندۇرۇش ئۈچۈن ئايىغىڭلاردىكى توپىنى
قېقىۋېتىڭلار _ دېدى.
12 بۇنداق قىلىپ، باگىرتلار يولغا چىقىپ، كىشىلەرنى گۇناھلىرىغا توۋا
قىلىشقا ئۈندىدى. 13 ئۇلار نۇرغۇن جىنلارنى ھەيدىدى، نۇرغۇن بىمارلارغا
زەيتۇن يېغىنى سۈركەپ ساقايتتى.
چۆمۈلدۈرگۈچى يەھيانىڭ ئۆلۈمى
14 ھىرود خان ھەزرىتى ئەيسا ھەققىدىكى ھەممە ئىشلاردىن خەۋەر
تاپتى، چۈنكى ھەزرىتى ئەيسانىڭ داڭقى ھەممە يەرگە پۇر كەتكەنىدى.
بەزىلەر: «بۇ ئادەم ئۆلۈمدىن تىرىلگەن چۆمۈلدۈرگۈچى يەھيا بولسا كېرەك.
ئۇنىڭ پەۋقۇلئاددە قۇدرەتلەرگە ئىگە بولغانلىقىنىڭ سەۋەبى ئەنە بۇ»
دېيىشەتتى. 15 بەزىلەر: «ئۇ ئىلياس پەيغەمبەر» دېسە، يەنە بەزىلەر:
«بۇرۇنقى پەيغەمبەرلەردەك بىر پەيغەمبەر بولسا كېرەك» دېيىشەتتى.
16 بۇلارنى ئاڭلىغان ھىرود خان:
_ مەن كاللىسىنى ئالدۇرغان يەھيا تىرىلىپتۇ _ دېدى.
17_18 ھىرودنىڭ بۇنداق دېيىشىنىڭ سەۋەبى، ئۇ ئۆگەي ئاكىسى
فىلىپنىڭ ئايالى ھىرودىيەنى تارتىۋالغاندا، ئۇ ئايالنىڭ تەلىپى بىلەن يەھيانى
تۇتقۇن قىلىپ، زىندانغا تابلىغانىدى. چۈنكى، يەھيا ھىرودقا: «ئاكاڭنىڭ
ئايالىنى تارتىۋېلىشىڭ تەۋرات قانۇنىغا خىلاپتۇر» دەپ كەلگەنىدى.
19 ھىرودىيە بۇ ۋەجىدىن يەھيا پەيغەمبەرگە ئۆچمەنلىك ساقلاپ،
ئۇنى ئۆلتۈرۈۋەتمەكچى بولسىمۇ، لېكىن ئەمەلگە ئابۇرالمىغانىدى.
20 چۈنكى، يەھيا پەيغەمبەرنىڭ دۇرۇس ۋە خۇداغا ئاتالغان بىر ئادەم
ئىكەنلىكىنى بىلىدىغان ھىرود خان ئۇنىڭدىن قورقاتتى ۋە ئۇنى مۇھاپىزەت
قىلاتتى. ھىرود يەھيا پەيغەمبەرنىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلىغان چاغلىرىدا نېمە
439 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 6_باب
قىلىشنى بىلەلمەي قالاتتى. بىراق، ئۇنىڭ سۆزلىرىنى يەنىلا قىزىقىپ
ئاڭلايتتى.
21 ھىرودىيە كۈتكەن پۇرسەت ئاخىر يېتىپ كەلدى. ھىرود ئۆزىنىڭ
تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرىلەش ئۈچۈن كاتتا زىياپەت ئۆتكۈزۈپ، قول
ئاستىدىكى ئەمەلدارلار، قوماندانلار ۋە جەلىلىيە ئۆلكىسىدىكى يۇرت
كاتتىلىرىنى كۈتۈۋالدى. 22 ھىرودىيەنىڭ بۇرۇنقى ئېرىدىن بولغان قىزى كىرىپ
ئۇسسۇل ئويناپ بەردى. بۇ ھىرود بىلەن مېھمانلارغا بەكمۇ يېقىپ كەتتى.
ھىرود خان قىزغا:
_ مەندىن نېمە تەلەپ قىلسىڭىز، بۇنى بېرىمەن، _ دېدى.
23 ئارقىدىنلا ئۇ قەسەم قىلىپ يەنە:
_ مەندىن نېمە تەلەپ قىلسىڭىز، ھەتتا خانلىقىمنىڭ يېرىمىنى
دېسىڭىزمۇ مەرھەمەت، _ دېدى.
24 قىز تابقىرىغا چىقىپ، ئانىسىدىن:
_ نېمە تەلەپ قىلاي؟ _ دەپ سورىدى.
_ چۆمۈلدۈرگۈچى يەھيانىڭ كاللىسىنى تەلەپ قىل، _ دېدى ئانىسى.
25 قىز بۇئان ھىرود خاننىڭ ئالدىغا يۈگۈرۈپ كىرىپ:
_ چۆمۈلدۈرگۈچى يەھيانىڭ كاللىسىنى دەرھال بىر تەخسىگە قويۇپ
كەلتۈرۈبىڭىزنى تەلەپ قىلىمەن، _ دېدى.
26 ھىرود خان بۇنىڭغا ناھايىتى ئوڭايسىزلانغان بولسىمۇ، مېھمانلارنىڭ
ئالدىدا قىلغان قەسىمى تۈپەيلىدىن، قىزنىڭ تەلىپىنى رەت قىلىشنى راۋا
كۆرمىدى. 27 ئۇ دەرھال بىر جاللات ئەۋەتىپ، يەھيا پەيغەمبەرنىڭ
كاللىسىنى ئېلىپ كېلىشنى بۇيرۇدى. جاللات زىندانغا بېرىپ يەھيا
پەيغەمبەرنىڭ كاللىسىنى ئېلىپ، 28 ئۇنى بىر تەخسىگە قويۇپ، قىزنىڭ
ئالدىغا ئېلىپ كەلدى. قىز ئۇنى ئانىسىغا تاپشۇردى. 29 بۇنىڭدىن خەۋەر
تاپقان يەھيا پەيغەمبەرنىڭ باگىرتلىرى كېلىپ، جەسەتنى ئېلىپ
6_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 440
بېرىپ يەرلىككە قويدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ بەش مىڭ كىشىنى تويدۇرۇغى
30 يېزا_قىشلاقلارغا ئەۋەتىلگەن ئەلچىلەر قايتىپ كېلىپ، ھەزرىتى
ئەيسانىڭ ئالدىغا يىغىلدى ۋە قىلغان ئىشلىرى ھەم بەرگەن تەلىملىرىنى
ئۇنىڭغا مەلۇم قىلىشتى. 31 كېلىپ_كېتىۋاتقانلار ناھايىتى كۆپ بولغانلىقتىن،
ھەزرىتى ئەيسا ۋە باگىرتلارغا غىزالىنىشقىمۇ ۋاقىت چىقمىدى. بۇڭا،
ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ يۈرۈڭلار، مەن بىلەن خىلۋەت بىر جايغا بېرىپ، بىر دەم ئارام
ئېلىڭلار، _ دېدى. 32 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار كېمىگە چۈبۈپ، خىلۋەت بىر
يەرگە قاراپ يول ئالدى. 33 بىراق، ئۇلارنىڭ كېتىۋاتقانلىقىنى كۆرگەن
بىرمۇنچە كىشىلەر ئۇلارنى تونۇۋالغانىدى. خالايىق ئەتراپتىكى پۈتۈن
يېزىلاردىن بەس_بەس بىلەن پىيادە يولغا چىقىپ، ئۇلاردىن بۇرۇن ئۇ
يەرگە يېتىپ بېرىشتى. 34 ھەزرىتى ئەيسا كېمىدىن چۈبۈپ، نۇرغۇن
خالايىقنى كۆردى. قويچىسىز قوي پادىسىغا ئوخشايدىغان بۇ ئىنسانلارغا ئىچ
ئاغرىتتى ۋە ئۇلارغا كۆپ نەرسىلەرنى ئۆگىتىشكە بابلىدى.
35 ۋاقىت بىر يەرگە بېرىپ قالغانىدى. باگىرتلىرى ھەزرىتى ئەيسانىڭ
ئالدىغا كېلىپ:
_ بۇ خىلۋەت بىر جاي ئىكەن، كە كىرىپ كەتتى. 36 خالايىقنى
تارقىتىۋەتكەن بولسىڭىز، ئۇلار ئەتراپتىكى يېزا_قىشلاقلارغا بېرىپ،
ئۆزلىرىگە يەيدىغان بىر نەرسە سېتىۋالسۇن، _ دېدى.
37 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا:
_ ئۇلارغا ئۆزۈڭلار تاماق بېرىڭلار، _ دېدى.
باگىرتلار ھەزرىتى ئەيسادىن:
441 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 6_باب
_ يېرىم يىللىق كىرىمنى خەجلەپ، ئۇلارغا نان ئەكېلىپ ئۈلەبتۈرۈپ
بېرەمدۇق؟ _ دەپ سورىدى.
38 _ قانچە نېنىڭلار بار؟ قاراپ بېقىڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا
ئۇلارغا. ئۇلار تەكشۈرۈپ كەلگەندىن كېيىن:
_ بىزدە بەش نان بىلەن ئىككى بېلىق بار ئىكەن، _ دېيىشتى.
39 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا خالايىقنى توپ_توپ قىلىپ يېشىل چىملىقتا
ئولتۇرغۇزۇبنى بۇيرۇدى. 40 خالايىق يۈزدىن، ئەللىكتىن بولۇپ ئولتۇرۇبتى.
41 ھەزرىتى ئەيسا بەش نان بىلەن ئىككى بېلىقنى قولىغا ئېلىپ، ئاسمانغا
قاراپ خۇداغا بۈكۈر ئېيتتى. ئاندىن، نانلارنى ئوبتۇپ، كۆپچىلىككە
تارقىتىپ بېرىش ئۈچۈن باگىرتلىرىغا بەردى. ئىككى بېلىقنىمۇ بۇنداق
قىلدى. 42 ھەممەيلەن يەپ تويدى. 43 باگىرتلار ئېشىپ قالغان نان ۋە بېلىق
پارچىلىرىنى لىق ئون ئىككى سېۋەتكە يىغىۋالدى. 44 تاماق يېگەن ئەرلەرنىڭ
سانىلا بەش مىڭ ئىدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ سۇ ئۈستىدە مېڭىشى
45 بۇنىڭ كەينىدىنلا، ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىنىڭ كېمىگە ئولتۇرۇپ،
ئۆزىدىن ئاۋۋال كۆلنىڭ ئۇ قېتىدىكى بەيتسايدا يېزىسىغا ئۆتۈبىنى بۇيرۇدى.
بۇ ئارىدا ئۆزى خالايىقنى تارقىتىۋەتتى. 46 ئۇلارنى ئۇزاتقاندىن كېيىن، دۇئا_
تىلاۋەت قىلىش ئۈچۈن تاغقا چىقتى.
47 كەچقۇرۇن، كېمە كۆلنىڭ ئوتتۇرىسىغا بارغانىدى. قۇرۇقلۇقتا ئۆزى
يالغۇز قالغان ھەزرىتى ئەيسا 48 باگىرتلىرىنىڭ پالاقنى ناھايىتى تەستە
ئۇرۇۋاتقانلىقىنى كۆردى، چۈنكى قاربى تەرەپتىن بامال چىقىۋاتاتتى. تاڭ
ئېتىشقا ئاز قالغاندا، ھەزرىتى ئەيسا كۆلنىڭ ئۈستىدە مېڭىپ، باگىرتلىرى
تەرەپكە كەلدى ۋە ئۇلارنىڭ يېنىدىن ئۆتۈپ كەتمەكچى بولدى. 49 باگىرتلار
7_بام ساركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 442
ھەزرىتى ئەيبانىڭ كۆلنىڭ ئۈستىدە مېڭىپ كېلىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ، ئۇنى
ئالۋاستى، دەپ ئويلاپ ۋارقىرىشىپ كەتتى. 50 ھەممەيلەن ئۇنى كۆرۈپ
ئىنتايىن ئالاقزادە بولۇخقانىدى.
لېكىن، ھەزرىتى ئەيبا دەرھال ئۇلارغا:
_ خاتىرجەم بولۇڭلار، بۇ مەن، قورقماڭلار _ دېدى.
51 ھەزرىتى ئەيبا كېمىگە چىقىپ ئۇلارغا قوخۇلغاندا، خامال توختىدى.
خاگىرتلار بۇنىڭدىن ئىنتايىن ھەيران قېلىشتى. 52 چۈنكى، ئۇلار نان
توغرىبىدىكى مۆجىزىنى تېىچە چۈخەنمىگەنىدى، ئۇلارنىڭ ئەقلى بولبا
بىۇدلىشىپ كەتكەنىدى.
53 ھەزرىتى ئەيبا بىلەن خاگىرتلىرى كۆلنىڭ قارخى قېتىغا بېرىشىدا،
گىنەسار دېگەن يەردە قۇرۇقلۇققا چىقىپ كېمىنى باغلىدى. 54 ئۇلار كېمىدىن
چۈخۈخى بىلەنلا، خەلق ھەزرىتى ئەيبانى تونۇۋالدى. 55 ئۇلار يۈگۈرۈخۈپ
يۈرۈپ، بۇ خەۋەرنى ئەتراپتىكى جايلارغا يەتكۈزدى. ھەزرىتى ئەيبا
قەيەردە بولبا، كىشىلەر بىمارلارنى زەمبىلگە سېلىپ، خۇ يەرگە ئېلىپ
بېرىشتى. 56 ھەزرىتى ئەيبا مەيلى يېزا، مەيلى خەھەر ياكى قىشلاققا
بارسۇن، خالايىق بىمارلارنى ئاساسلىق كوچىلارغا ئېلىپ چىقىپ ياتقۇزۇپ،
ھەزرىتى ئەيبادىن بىمارلارنىڭ ھېچبولمىغاندا ئۇنىڭ تونىنىڭ پېشىگە
بولبىمۇ قولىنى تەگكۈزۈۋېلىشىغا رۇخبەت قىلىشىنى سوراپ يالۋۇراتتى.
ئۇنىڭغا قولىنى تەگكۈزگەنلەرنىڭ ھەممىبى ساقايدى.
خۇدانىڭ ئەسرىنى يوققا چىقارساسلىق
1 بىر كۈنى، يېرۇسالېمدىن كەلگەن بەزى پەرىبىيلەر ۋە تەۋرات
ئۇستازلىرى ھەزرىتى ئەيبانىڭ چۆرىبىگە يىغىلدى. 2 ئۇلار ھەزرىتى
ئەيبانىڭ خاگىرتلىرى ئىچىدە بەزىلىرىنىڭ تاماقتىن بۇرۇن قول يۇيۇش
7
443 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 7_باب
دىنىي قائىدىسىنى ئادا قىلمايلا تاماق يەۋاتقانلىقىنى كۆردى. 3 (پەرىسىيلەر،
جۈملىدىن پۈتۈن يەھۇدىيلار ئەجدادلىرىنىڭ ئەنئەنىسى بويىچە قوللىرىنى
پاكىز يۇماي تۇرۇپ تاماق يېمەيدۇ. 4 بۇنىڭدەك، بازاردىن ئالغان
نەرسىلەرنىمۇ يۇماي يېمەيدۇ. ئۇنىڭدىن بابقا، قەدەھ، چۆگۈن ۋە مىس
قاچىلارنى يۇيۇش توغرىسىدىمۇ بىرمۇنچە ئەنئەنىلەرگە رىئايە قىلىدۇ.)
5 پەرىسىيلەر ۋە تەۋرات ئۇستازلىرى ھەزرىتى ئەيسادىن:
_ باگىرتلىرىڭ نېمىشقا ئەجدادلىرىمىزنىڭ ئەنئەنىلىرىگە رىئايە
قىلمايدۇ؟ نېمىشقا ناپاك قوللىرى بىلەن تاماق يەيدۇ؟ _ دەپ سورابتى.
6 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق جاۋاس بەردى:
_ خۇدا يەبايا پەيغەمبەر ئارقىلىق ئالدىن ئېيتقان مۇنۇ سۆزلەر سىلەر
ساختىپەزلەرگە نېمىدېگەن ماس كېلىدۇ_ھە؟ ئۇنىڭ يازمىسىدا مۇنداق
يېزىلغان:
«بۇ خەلق مېنى ئاغزىدىلا ھۆرمەتلەيدۇ،
لېكىن قەلبى مەندىن يىراق.
7 ماڭا قىلغان ئىبادىتى بىھۇدىدۇر.
چۈنكى، ئۆگەتكەنلىرى خۇدانىڭ ئەمرلىرى ئەمەس،
بەلكى ئۆزلىرى چىقىرىۋالغان پەتىۋالاردۇر.»
8 سىلەر خۇدانىڭ ئەمرىنى بىر ياققا قايرىپ قويۇپ، ئىنسانلارنىڭ
ئەنئەنىسىگە ئېسىلىۋالىدىكەنسىلەر.
9 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا يەنە مۇنداق دېدى:
_ ئۆز ئەنئەنەڭلارنى ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن، خۇدانىڭ ئەمرلىرىنى بىر
ياققا قايرىپ قويۇبتا نېمانچە ئۇستىلىق قىلىسىلەر 10 مۇسا پەيغەمبەر:
«ئاتا_ئاناڭنى ھۆرمەت قىل» ۋە «ئاتىسى ياكى ئانىسىنى ھاقارەتلىگەنلەرگە
7_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 444
ئۆلۈم جازاسى بېرىلسۇن» دەپ بۇيرۇغان. 11 لېكىن، سىلەر: «ئاتا_ئانىسىغا:
'مەندىن ئالىدىغان پۈتۈن ماددىي ياردىمىڭلارنى قۇربان قىلدىم، يەنى
خۇداغا ئاتىۋەتتىم' دېسە، 12 ئۇ ئادەم ئۆز ئاتا_ئانىسىنىڭ ھالىدىن خەۋەر
ئالمىسىمۇ بولىدۇ» دەپ ئۆگىتىسىلەر. 13 بۇنداق قىلىپ، ئەۋلادتىن
ئەۋلادقىچە داۋاملابتۇرۇپ كەلگەن ئەنئەنىلىرىڭلارنى دەپ خۇدانىڭ
ئەمرىنى يوققا چىقىرىسىلەر. سىلەر بۇنداق ئىشلارنى كۆپ قىلىسىلەر.
ئىنساننى نېمە ناپاك قىلىدۇ؟
14 ھەزرىتى ئەيسا خالايىقنى يەنە يېنىغا چاقىرىپ، ئۇلارغا:
_ ھەممىڭلار سۆزۈمگە قۇلاق سېلىڭلار ۋە بۇنى چۈبىنىڭلاركى،
15 ئىنساننىڭ سىرتىدىن ئىچىگە كىرىدىغان نەرسىلەرنىڭ ھېچقاندىقى ئۇنى
ناپاك قىلمايدۇ، ئىنساننى ناپاك قىلىدىغىنى ئىنساننىڭ ئىچىدىن
چىقىدىغىنىدۇر. {16 بۇ سۆزلەرنى قۇلىقىڭلاردا چىڭ تۇتۇڭلار} _ دېدى.
17 ھەزرىتى ئەيسا خالايىقتىن ئايرىلىپ ئۆيگە كىرگەندە، باگىرتلىرى
ئۇنىڭدىن بۇ تەمسىلنىڭ مەنىسىنى سورىدى. 18 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ سىلەرمۇ تېخىچە چۈبەنمەيۋاتامسىلەر؟ سىرتتىن ئىنساننىڭ
ئىچىگە كىرىدىغان ھەرقانداق نەرسىنىڭ ئۇنى ناپاك قىلالمايدىغانلىقىنى
چۈبەنمەمسىلەر؟ 19 سىرتتىن كىرگەن نەرسە ئىنساننىڭ قەلبىگە ئەمەس،
ئابقازىنىغا بارىدۇ. ئۇ يەردىن تەرەت بولۇپ چىقىپ كېتىدۇ، _ دېدى.
ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەر ئارقىلىق، يېمەكلىكلەرنىڭ ھەممىسىنىڭ ھالال
ئىكەنلىكىنى بىلدۈرگەنىدى.
20 ھەزرىتى ئەيسا سۆزىنى داۋاملابتۇرۇپ مۇنداق دېدى:
_ ئىنساننى ناپاك قىلىدىغىنى ئىنساننىڭ ئىچىدىن چىقىدىغىنىدۇر.
21 چۈنكى، يامان نىيەت، جىنسىي ئەخلاقسىزلىق، ئوغرىلىق، قاتىللىق،
445 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 7_باب
22 زىناخورلۇق، ئاچكۆزلۈك، يامانلىق، ھىيلىگەرلىك، بەھۋانىيلىق،
ھەسەتخورلۇق، تۆھمەتخورلۇق، تەكەببۇرلۇق ۋە ھاماقەتلىكلەر ئىنساننىڭ
ئىچىدىن، يەنى قەلبىدىن چىقىدۇ. 23 بۇ يامانلىقلارنىڭ ھەممىسى ئىنساننىڭ
ئىچىدىن چىقىپ، ئىنساننى ناپاك قىلىدۇ.
يەھۇدىي ئەمەس ئايالنىڭ ئېتىقادى
24 ھەزرىتى ئەيسا ئۇ يەردىن ئايرىلىپ تىر بەھىرىنىڭ ئەتراپىدىكى
رايونلارغا باردى. ئۇ يەردە بىر ئۆيگە كىردى. ئەسلىدە ئۇ بۇنى ھېچكىمنىڭ
بىلىشىنى خالىمىغان بولسىمۇ، لېكىن يوبۇرالمىدى. 25 جىن تەگكەن
كىچىككىنە بىر قىزنىڭ ئانىسى ھەزرىتى ئەيسا توغرىسىدىكى خەۋەرنى
ئاڭلىغان ھامان يېتىپ كېلىپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئايىغىغا يىقىلدى.
26 سۇرىيە ئۆلكىسىنىڭ فەنىكىيە دېگەن يېرىدە تۇغۇلغان يەھۇدىي ئەمەس بۇ
ئايال ھەزرىتى ئەيسادىن قىزىدىكى جىننى ھەيدىۋېتىشنى ئۆتۈندى.
27 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا:
_ ئالدى بىلەن بالىلار يەپ تويسۇن، بالىلارنىڭ نېنىنى ئىتلارغا
تابلاپ بېرىش توغرا ئەمەس،* _ دېدى.
28 ھېلىقى ئايال بۇنىڭغا جاۋابەن:
_ بۇنداق، تەقسىر، بىراق ئىتلارمۇ ئۈستەل ئاستىدا بالىلاردىن
چۈبكەن نان ئۇۋاقلىرىنى يەيدىغۇ، _ دېدى.
29 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا:
_ توغرا ئېيتتىڭ. مۇبۇ سۆزۈڭ ئۈچۈن جىن قىزىڭدىن چىقىپ كەتتى،
*27. ھەزرىتى ئەيسا بۇ يەردە ئۆزىنىڭ ئەۋەتىلىشىنىڭ ئالدى بىلەن يەھۇدىيلار، ئاندىن يەھۇدىي
ئەمەسلەر ئۈچۈن ئىكەنلىكىنى تەكىتلىگەن.
ئەمدى قايتقىن، _ دېدى.
8_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 446
30 ئايال ئۆيىگە قايتقىنىدا، قىزىنىڭ كارىۋاتتا ياتقانلىقىنى كۆردى. جىن
ئۇنىڭ تېنىدىن چىقىپ كەتكەنىدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ بىر گاس_گاچا ئادەمنى ساقايتىشى
31 ھەزرىتى ئەيسا تىر بەھىرىنىڭ ئەتراپىدىكى رايونلاردىن چىقىپ،
سىدون بەھىرى ۋە ئون بەھەر رايونىدىن ئۆتۈپ، يەنە جەلىلىيە كۆلىگە
كەلدى. 32 كىشىلەر ئۇنىڭ ئالدىغا گاس ھەم تىلى ئېغىر بىر ئادەمنى ئېلىپ
كېلىپ، ئۇنىڭ ئۇچىسىغا قولىنى تەگكۈزۈپ ساقايتىپ قويۇبنى تەلەپ
قىلىشتى. 33 ھەزرىتى ئەيسا بۇ ئادەمنى خالايىق ئىچىدىن بىر چەتكە تارتىپ،
ئۇنىڭ قۇلاقلىرىغا بارماقلىرىنى تىقتى ۋە بارمىقىغا تۈكۈرۈپ، ئۇنىڭ تىلىغا
تەگكۈزدى.
34 ئاندىن، ئاسمانغا قاراپ چوڭقۇر تىنىۋالغاندىن كېيىن، ئۇ ئادەمگە:
«ئەفغاتا» (مەنىسى «ئېچىل») دېدى. 35 ئۇ ئادەمنىڭ قۇلاقلىرى بۇئان
ئېچىلىپ، تىلى زۇۋانغا كېلىپ راۋۇرۇس گەپ قىلىشقا بابلىدى.
36 ھەزرىتى ئەيسا ئۇ يەردىكىلەرگە بۇنى ھېچكىمگە تىنماسلىقنى
بۇيرۇدى. لېكىن، ھەرقانچە بۇيرۇغان بولسىمۇ، كىشىلەر بۇ خەۋەرنى
بۇنچە كەڭ يېيىۋەتتى. 37 خالايىق ئىنتايىن ھەيرانلىق ئىچىدە قالغانىدى.
ئۇلار:
_ ئۇ قىلغان ئىشلارنىڭ ھەممىسى ياخشى ھەتتا گاسلارنىڭ
قۇلاقلىرىنى ئېچىپ، گاچىلارنى زۇۋانغا كەلتۈردى، _ دېيىشتى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ تۆت مىڭ كىشىنى تويدۇرۇغى
1 بۇ كۈنلەرنىڭ بىرىدە، يەنە نۇرغۇن خالايىق يىغىلغانىدى. ئۇلارنىڭ
8 يەيدىغىنى بولمىغانلىقى ئۈچۈن، ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىنى يېنىغا
447 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 8_باب
چاقىرىپ:
2 _ بۇ خالايىققا ئىچىم ئاغرىيدۇ. ئۇلار ئۈ كۈندىن بېرى يېنىمدىن
كەتمىدى، يەيدىغان بىر نەرسىسىمۇ قالمىدى. 3 ئۇلارنى ئۆيلىرىگە ئا
قورساق قايتۇرسام، يولدا يىقىلىپ قېلىشى مۇمكىن. ئۇنىڭ ئۈستىگە،
بەزىلىرى يىراق يەرلەردىن كەلگەنىكەن، _ دېدى.
4 باگىرتلىرى بۇنىڭغا جاۋابەن:
_ بۇنداق خىلۋەت بىر يەردە بۇنچىۋالا كىشىنى تويدۇرغۇدەك ناننى
نەدىن تاپقىلى بولسۇن؟ _ دېيىشتى.
5 _ قانچە نېنىڭلار بار؟ _ دەپ سورىدى ھەزرىتى ئەيسا.
_ يەتتە، _ دېيىشتى ئۇلار.
6 بۇنىڭ بىلەن، ھەزرىتى ئەيسا خالايىقنى يەردە ئولتۇرۇبقا بۇيرۇدى.
ئاندىن، يەتتە ناننى قولىغا ئالدى ۋە خۇداغا بۈكۈر ئېيتىپ ئوبتۇپ،
كۆپچىلىككە تارقىتىپ بېرىش ئۈچۈن باگىرتلىرىغا بەردى. ئۇلار كۆپچىلىككە
تارقاتتى. 7 باگىرتلاردا يەنە بىرقانچە كىچىك بېلىقمۇ بار ئىدى. ھەزرىتى
ئەيسا ئۇلار ئۈچۈنمۇ خۇداغا بۈكۈر ئېيتىپ، باگىرتلىرىغا ئۇلارنىمۇ
تارقىتىشنى ئېيتتى. 8 ھەممەيلەن يەپ تويغاندىن كېيىن، باگىرتلار ئېشىپ
قالغان پارچىلارنى يەتتە سېۋەتكە يىغىۋالدى. 9 ئۇ يەردە تۆت مىڭچە كىشى
بار ئىدى. ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارنى يولغا سالغاندىن كېيىن، 10 باگىرتلىرى
بىلەن بىللە دەرھال كېمىگە چۈبۈپ، دالمانۇتا رايونىغا كەتتى.
پەرىسىيلەرنىڭ كارامەت كۆرۈغنى تەلەپ قىلىشى
11 پەرىسىيلەر كېلىپ ھەزرىتى ئەيسا بىلەن مۇنازىرىلىشىشكە بابلىدى.
ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانىڭ خۇدا تەرىپىدىن ئەۋەتىلگەنلىكىنى سىناپ بېقىش
مەقسىتىدە، ئۇنىڭدىن بىر كارامەت كۆرسىتىشنى تەلەپ قىلىشتى.
8_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 448
12 ھەزرىتى ئەيسا چوڭقۇر بىر ئۇلۇ_كىچىك تىنىپ:
_ بۇ زاماننىڭ ئادەملىرى نېمە ئۈچۈن كارامەت كۆرسەت، دەپلا
تۇرىدىغاندۇ؟ بىلىپ قويۇڭلاركى، ئۇلارغا كۆرسىتىلىدىغان كارامەت يوق، _
دېدى. 13 ئاندىن، ئۇلاردىن ئايرىلىپ، يەنە كېمىگە ئولتۇرۇپ، كۆلنىڭ ئۇ
قېتىغا ئۆتۈپ كەتتى.
ساختا تەلىمدىن ساقلىنىش
14 باگىرتلار نان ئېلىۋېلىشنى ئۇنتۇغان بولۇپ، كېمىدە بىر ناندىن بابقا
يېمەكلىك يوق ئىدى. 15 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارنى ئاگاھلاندۇرۇپ:
_ ھوبيار بولۇڭلار، پەرىسىيلەر بىلەن ھىرود خاننىڭ ئېچىتقۇسىدىن*
ئېھتىيات قىلىڭلار، _ دېدى.
16 باگىرتلار بىر_بىرىگە:
_ نان ئەكەلمىگەنلىكىمىز ئۈچۈن بۇنداق دەۋاتسا كېرەك، _
دېيىشتى.
17 ئۇلارنىڭ نېمە دېيىشىۋاتقانلىقىنى بىلگەن ھەزرىتى ئەيسا ئۇلاردىن:
_ سىلەر نېمە ئۈچۈن نان ئەكەلمىگەنلىكىڭلار توغرىسىدا
سۆزلىشىسىلەر؟ تېخىچە چۈبەنمەيۋاتامسىلەر؟ سىلەر تېخىچە بىخۇدمۇ؟
18 كۆزۈڭلار تۇرۇپ كۆرمەيۋاتامسىلەر؟ قۇلىقىڭلار تۇرۇپ ئاڭلىمايۋاتامسىلەر؟
ئېسىڭلاردا يوقمۇ؟ 19 بەش ناننى بەش مىڭ كىشىگە ئۈلەبتۈرگىنىمدە،
ئېشىپ قالغان نان پارچىلىرىنى قانچە سېۋەتكە يىغىۋالغانىدىڭلار؟ _ دەپ
سورىدى.
_ ئون ئىككى سېۋەتكە، _ دېيىشتى ئۇلار.
*15. «مەتتا» 16_باس 12_ئايەتكە قارالسۇن.
20 _ يەتتە ناننى تۆت مىڭ كىشىگە ئۈلەبتۈرگىنىمدە، ئېشىپ قالغان
449 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 8_باب
نانلارنى قانچە سېۋەتكە يىغىۋالغانىدىڭلار؟ _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا.
_ يەتتە سېۋەتكە، _ دېيىشتى ئۇلار.
21 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ ئۇنداقتا، يەنە چۈبەنمىدىڭلارمۇ؟ _ دېدى.
بەيتسايدادىكى بىر كورنىڭ ساقايتىلىشى
22 ھەزرىتى ئەيسا بىلەن باگىرتلىرى بەيتسايدا يېزىسىغا كەلدى. ئۇ
يەردە كىشىلەر ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا بىر كور ئادەمنى ئېلىپ كېلىپ،
ئۇنىڭغا قولىنى تەگكۈزۈپ ساقايتىپ قويۇبنى ئۆتۈندى. 23 ھەزرىتى ئەيسا
كور ئادەمنىڭ قولىدىن يېتىلەپ يېزىنىڭ سىرتىغا ئېلىپ باردى ۋە ئۇنىڭ
كۆزلىرىگە تۈكۈرۈپ، قوللىرىنى تەگكۈزۈپ:
_ بىر نەرسە كۆرۈۋاتامسەن؟ _ دەپ سورىدى.
24 ئۇ ئادەم بېشىنى كۆتۈرۈپ:
_ كىشىلەرنى كۆرۈۋاتىمەن. بىراق ئۇلار خۇددى مېڭىپ يۈرىدىغان
دەرەخلەردەك كۆرۈنۈۋاتىدۇ، _ دېدى.
25 ئاندىن، ھەزرىتى ئەيسا قوللىرىنى ئۇ ئادەمنىڭ كۆزلىرىگە يەنە بىر
قېتىم تەگكۈزدى. بۇنىڭ بىلەن، ئۇنىڭ كۆزلىرى ئېچىلىپ، ھەممە نەرسىنى
ئېنىق كۆردى. 26 ھەزرىتى ئەيسا بۇ ئىشنى ھېچكىمنىڭ ئۇقماسلىقى ئۈچۈن،
ئۇنى ئۆيىگە قايتۇرۇش ئالدىدا ئۇنىڭغا:
_ ئۆيگە قايتىش يولۇڭدا يېزىغا كىرمە، _ دەپ تاپىلىدى.
پېترۇسنىڭ ھەزرىتى ئەيسانى قۇتقۇزخۇچى _ مەسىھ
دەپ تونۇغى
27 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرى بىلەن بىللە فىلىپ قەيسەرىيىسى دېگەن
8_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 450
رايونغا قارابلىق يېزىلارغا باردى. ئۇ يولدا باگىرتلىرىدىن:
_ كىشىلەر مېنى كىم دەپ بىلىدىكەن؟ _ دەپ سورىدى.
28 باگىرتلىرى ئۇنىڭغا:
_ بەزىلەر سىزنى چۆمۈلدۈرگۈچى يەھيا، بەزىلەر ئىلياس پەيغەمبەر
ۋە يەنە بەزىلەر بابقا قەدىمكى پەيغەمبەرلەردىن بىرى دەپ بىلىدىكەن، _
دەپ جاۋاس بېرىشتى.
29 ھەزرىتى ئەيسا يەنە ئۇلاردىن:
_ سىلەرچۇ، سىلەر مېنى كىم دەپ بىلىسىلەر؟ _ دەپ سورىدى.
_ سىز قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ* ئىكەنسىز، _ دەپ جاۋاس بەردى
پېترۇس.
30 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا بۇ ھەقتە ھېچكىمگە تىنماسلىقنى تاپىلىدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلۈپ تىرىلىدىغانلىقىنى
ئالدىن ئېيتىشى
31 ئاندىن، ھەزرىتى ئەيسا ئىنسانئوغلىنىڭ نۇرغۇن ئازاس_ئوقۇبەت
تارتىشى، ئاقساقاللار، ئالىي روھانىيلار ۋە تەۋرات ئۇستازلىرى تەرىپىدىن
رەت قىلىنىشى، ئۆلتۈرۈلۈبى ۋە ئۈ كۈندىن كېيىن تىرىلدۈرۈلۈبى
كېرەكلىكىنى باگىرتلىرىغا ئۇقتۇرۇبقا بابلىدى. 32 ئۇ بۇنى باگىرتلارغا
ئوچۇق_ئابكارا سۆزلىدى. بۇنىڭ بىلەن، پېترۇس ھەزرىتى ئەيسانى بىر
چەتكە تارتىپ، مەسىھنىڭ بېشىغا بۇنداق كېلىشمەسلىكلەرنىڭ
كەلمەيدىغانلىقىنى ئېيتىپ، ئۇنى ئەيىبلىدى. 33 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا
*29. مەسىھ _ پەيغەمبەرلەر ئالدىن ئېيتقان، خۇدا تەرىپىدىن تاللانغان، ھامان بىر كۈنى كېلىپ
مەڭگۈ ھۆكۈمرانلىق قىلىدىغان پادىشاھنى كۆرسىتىدۇ.
بۇرۇلۇپ باگىرتلىرىغا قارىدى ۋە پېترۇسنى ئەيىبلەپ:
451 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 9_باب
_ يوقال كۆزۈمدىن، بەيتاندەك سۆزلەۋاتىسەن ئويلىغانلىرىڭ
خۇدانىڭ ئەمەس، ئىنساننىڭ خىيالىدۇر، _ دېدى.
34 ئاندىن، ئۇ باگىرتلىرى بىلەن بىللە خالايىقنىمۇ چاقىرىپ مۇنداق
دېدى:
_ كىمدەكىم ماڭا ئەگىشىشنى خالىسا، ئۆز خاھىشىدىن ۋاز كېچىپ،
ئۆزىنىڭ كرېستىنى كۆتۈرۈپ* ماڭا ئەگەبسۇن 35 چۈنكى، ئۆزى ئۈچۈنلا
يابايدىغانلار ئەكسىچە ھاياتىدىن مەھرۇم بولىدۇ. بىراق، ئۆز خاھىشىدىن ۋاز
كېچىپ، مەن ۋە خۇش خەۋەر ئۈچۈن يابايدىغانلار ھاياتىنى ساقلىيالايدۇ.
36 بىر ئادەم پۈتۈن دۇنياغا ئىگە بولۇپ ھاياتىدىن مەھرۇم قالسا، بۇنىڭ نېمە
پايدىسى بولسۇن؟ 37 نېمىنى تۆلەپمۇ ھاياتلىققا ئېرىشكىلى بولسۇن؟ 38 بۇ
زاماننىڭ ۋاپاسىز ۋە گۇناھكار كىشىلىرى ئالدىدا كىمدەكىم مەندىن ۋە مېنىڭ
سۆزلىرىمدىن نومۇس قىلسا، ئىنسانئوغلى بولغان مەنمۇ ئاتامنىڭ بان_
بەرىپى ئىچىدە مۇقەددەس پەرىشتىلەر بىلەن بىللە قايتىپ كەلگىنىمدە،
ئۇنىڭدىن نومۇس قىلىمەن.
1 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا يەنە:
_ بىلىپ قويۇڭلاركى، بۇ يەردە تۇرغانلارنىڭ بەزىلىرى خۇدانىڭ
پادىشاھلىقىنىڭ كۈ_قۇدرەت بىلەن ئايان بولغىنىنى كۆرمىگۈچە ئۆلمەيدۇ.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ نۇرخا چۆمۈغى
2 ئالتە كۈندىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا پەقەت پېترۇس، ياقۇپ ۋە
*34. رىملىقلار تەرىپىدىن ئۆلۈم جازاسى بېرىلگەنلەر مىخلىنىدىغان كرېستنى مۈرىسىدە
كۆتۈرۈپ جازا مەيدانىغا باراتتى. «ئۆزىنىڭ كرېستىنى كۆتۈرۈش» دېگەنلىك ئەيسا مەسىھ ئۈچۈن
ئازاس_ئوقۇبەت تارتىشقا تەييار بولۇبنى كۆرسىتىدۇ.
يۇھاننانىلا ئېلىپ، ئېگىز بىر تاغقا چىقتى. ئۇ يەردە ھەزرىتى ئەيسانىڭ
9
9_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 452
قىياپىتى ئۇلارنىڭ كۆز ئالدىدىلا ئۆزگەردى. 3 كىيىملىرى كۆزنى بۇنچىلىك
قامابتۇرغۇدەك ئاپئاق بولۇپ كەتتىكى، دۇنيادىكى ھەرقانداق ئاقارتقۇچمۇ
كىرنى ئۇنچىلىك ئاقارتالمايتتى. 4 توساتتىن، باگىرتلارغا ئىلياس پەيغەمبەر
ۋە مۇسا پەيغەمبەرنىڭ ھەزرىتى ئەيسا بىلەن سۆزلىشىۋاتقانلىقى كۆرۈندى.
5 پېترۇس ھەزرىتى ئەيساغا:
_ ئۇستازىم، بۇ يەردە بولغىنىمىز نېمىدېگەن ياخشى بىرى سىزگە،
بىرى مۇسا پەيغەمبەرگە، يەنە بىرى ئىلياس پەيغەمبەرگە دەپ، بۇ يەرگە
ئۈ كەپە ياسايلى، _ دېدى. 6 پېترۇس نېمە دېيىشىنى بىلمەي قالغانىدى،
چۈنكى باگىرتلار ناھايىتى قورقۇبۇپ كەتكەنىدى.
7 بۇ ئەسنادا، بىر پارچە بۇلۇت پەيدا بولۇپ، ئۇلارنى قاپلىۋالدى.
بۇلۇتتىن خۇدانىڭ: «بۇ مېنىڭ سۆيۈملۈك ئوغلۇم؛ ئۇنىڭ سۆزىگە قۇلاق
سېلىڭلار» دېگەن ئاۋازى كەلدى. 8 باگىرتلار بۇئان ئەتراپىغا قارابتى،
لېكىن يېنىدا ھەزرىتى ئەيسادىن بابقا ھېچكىم كۆرۈنمىدى.
9 تاغدىن چۈبۈۋېتىپ، ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىغا ئىنسانئوغلى
ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرۈلمىگۈچە، كۆرگەنلىرىنى ھېچكىمگە تىنماسلىقنى
بۇيرۇدى. 10 ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانىڭ سۆزىنى كۆڭلىگە پۈكۈپ، «ئۆلۈمدىن
تىرىلىش» دېگەننىڭ مەنىسىنىڭ نېمە ئىكەنلىكى توغرىسىدا ئۆزئارا
پىكىرلەبتى.
11 باگىرتلار ھەزرىتى ئەيسادىن يەنە:
_ تەۋرات ئۇستازلىرى نېمە ئۈچۈن: «ئىلياس پەيغەمبەر
قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ كېلىشتىن ئاۋۋال قايتىپ كېلىشى كېرەك» دېيىشىدۇ؟
_ دەپ سورابتى.
12_13 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق دېدى:
_ ئەلۋەتتە، ئىلياس پەيغەمبەر چوقۇم قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھتىن
ئاۋۋال كېلىپ، ھەممىنى قېلىپىغا سالىدۇ. ئۇنداقتا، مۇقەددەس يازمىلاردا
453 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 9_باب
ئىنسانئوغلى كۆپ ئازاس_ئوقۇبەت چېكىدۇ ۋە رەت قىلىنىدۇ، دەپ
پۈتۈلگىنىگە قانداق قارايسىلەر؟ بىلىپ قويۇڭلاركى، ئىلياس پەيغەمبەر
ھەقىقەتەن كەلدى* ۋە خۇددى مۇقەددەس يازمىلاردا ئۇ ھەققىدە
يېزىلغاندەك، كىشىلەرنىڭ ئۇنىڭغا قىلمىغان ئەسكىلىكى قالمىدى.
جىن چاپلاغقان بالىنىڭ ساقايتىلىشى
14 ئۇلار بابقا باگىرتلارنىڭ يېنىغا قايتىپ بارغىنىدا، نۇرغۇن
خالايىقنىڭ ئۇلارنىڭ ئەتراپىغا ئولىشىۋالغانلىقىنى، بىرمۇنچە تەۋرات
ئۇستازلىرىنىڭ ئۇلار بىلەن مۇنازىرىلىشىۋاتقانلىقىنى كۆردى. 15 خالايىق
ھەزرىتى ئەيسانى كۆرۈپ ئىنتايىن ھەيران بولۇبتى ۋە يۈگۈرۈپ كېلىپ
ئۇنىڭ بىلەن سالاملابتى. 16 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىدىن:
_ ئۇلار بىلەن نېمە توغرۇلۇق مۇنازىرىلىشىۋاتىسىلەر، _ دەپ
سورىدى. 17 كۆپچىلىكتىن بىرەيلەن ئۇنىڭغا:
_ ئۇستاز، مەن ئوغلۇمنى سىزنىڭ ئالدىڭىزغا ئېلىپ كەلدىم، چۈنكى
ئۇنىڭغا جىن چاپلىشىۋېلىپ، گەپ قىلالماس قىلىپ قويدى. 18 جىن ھەر
قېتىم ئوغلۇمغا چاپلابسا، ئۇنى يەرگە يىقىتىۋېتىدۇ. بالىنىڭ ئاغزىدىن كۆپۈك
چىقىپ، چىشلىرى كىرىشىپ كېتىدۇ. پۈتۈن ئەزايى قېتىپ قالىدۇ.
باگىرتلىرىڭىزدىن جىننى ھەيدىۋېتىشنى سورىغانىدىم، بىراق ئۇلارنىڭ
قوللىرىدىن كەلمىدى، _ دېدى.
*12_13. يەھۇدىيلار تەۋراتتىكى «قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ كېلىشتىن بۇرۇن ئىلياس پەيغەمبەر
مەسىھنىڭ يولىنى تەييارلاش ئۈچۈن قايتىپ كېلىدۇ» دېگەن بېشارەتكە ئاساسەن ئۇنىڭ كېلىشىنى
كۈتۈۋاتقانىدى. ھەزرىتى ئەيسا ئەمەلىيەتتە بۇنىڭ ئىلياس پەيغەمبەردەك كۈ_قۇدرەت بىلەن
كەلگەن يەھيا پەيغەمبەر ئارقىلىق ئەمەلگە ئابقانلىقىنى ئېيتقان.
19 _ ئەي ئېتىقادسىز ئەۋلاد سىلەر ماڭا ئىشەنگۈچە، مەن سىلەر
9_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 454
بىلەن يەنە قانچىلىك بىللە بولۇبۇم كېرەك؟ يەنە قاچانغىچە بەردابلىق
بېرەي؟ _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، _ بالىنى ئالدىمغا ئېلىپ كېلىڭلار.
20 ئۇلار بالىنى ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا ئېلىپ كەلدى. جىن ھەزرىتى
ئەيسانى كۆرۈش بىلەنلا بالىنىڭ پۈتۈن بەدىنىنى تارتىشتۇرۇۋەتتى.
بالا يىقىلىپ، ئاغزىدىن كۆپۈك چىقىپ، يەردە يۇمىلابقا بابلىدى.
21 ھەزرىتى ئەيسا بالىنىڭ ئاتىسىدىن:
_ ئۇنىڭ بېشىغا بۇ كۈن كەلگىنىگە قانچىلىك ۋاقىت بولدى؟ _ دەپ
سورىدى.
_ كىچىكىدىن تارتىپ بۇنداق. 22 جىن ئۇنى يوقىتىش ئۈچۈن، كۆپ
قېتىم ئوتقا ۋە سۇغا تابلىدى. قولىڭىزدىن كەلسە بىزگە باپائەت قىلىپ،
ھالىمىزغا يەتكەيسىز _ دېدى بالىنىڭ ئاتىسى.
23 _ سىز نېمىشقا قولىڭىزدىن كەلسە دەيسىز؟ ئىشەنچ بار بولغان
ئادەمگە ھەممە ئىش مۇمكىن _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا.
24 _ ئىشەنچىم بار، لېكىن ئاجىز. ئىشەنچىمنى كۈچەيتكەيسىز _
دېدى بالىنىڭ ئاتىسى بۇئان. 25 ھەزرىتى ئەيسا خالايىقنىڭ يۈگۈرۈبۈپ
كەلگەنلىكىنى كۆرۈپ، جىننى ئەيىبلەپ:
_ ئەي ئادەملەرنى گاس ۋە گاچا قىلىدىغان جىن بۇيرۇق قىلىمەنكى،
بالىنىڭ تېنىدىن چىق، ئىككىنچى كىرگۈچى بولما _ دېدى.
26 بۇنىڭ بىلەن، جىن بىر پەرياد كۆتۈردى_دە، بالىنىڭ بەدىنىنى
قاتتىق تارتىشتۇرۇپ، ئۇنىڭ تېنىدىن چىقىپ كەتتى. بالا ئۆلۈكتەك جىم
بولۇپ قالدى. ئۇ يەردىكىلەرنىڭ كۆپچىلىكى بالىنى «ئۆلدى» دېيىشتى.
27 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا بالىنى قولىدىن تۇتۇپ تۇرغۇزغاندا، بالا ئورنىدىن
تۇردى.
28 ھەزرىتى ئەيسا ئۆيگە كىرىپ، باگىرتلىرى بىلەن يالغۇز قالغاندا،
ئۇلار ئۇنىڭدىن:
455 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 9_باب
_ بىز نېمە ئۈچۈن جىننى ھەيدىيەلمىدۇق؟ _ دەپ سورابتى.
29 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ بۇ خىل جىننى پەقەت دۇئا بىلەنلا ھەيدىگىلى بولىدۇ، _ دەپ
جاۋاس بەردى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلۈپ تىرىلىدىغانلىقىنى يەنە
ئالدىن ئېيتىشى
30 ئۇلار بۇ يەردىن ئايرىلىپ، جەلىلىيە ئۆلكىسى ئارقىلىق يۈرۈپ كەتتى.
ھەزرىتى ئەيسا ئۆزلىرىنىڭ قەيەردە ئىكەنلىكىنى ھېچكىمنىڭ بىلىشىنى
خالىمىدى. 31 چۈنكى، ئۇ باگىرتلىرىغا تەلىم بېرىۋاتقان بولۇپ، ئۆزى
ھەققىدە:
_ ئىنسانئوغلى بابقىلارنىڭ قولىغا تاپشۇرۇلۇپ ئۆلتۈرۈلىدۇ. لېكىن،
ئۆلتۈرۈلۈپ ئۈ كۈندىن كېيىن تىرىلىدۇ، _ دېگەنىدى. 32 باگىرتلار بۇ
سۆزلەرنى چۈبەنمىدى، بىراق ھەزرىتى ئەيسادىن سورابقىمۇ پېتىنالمىدى.
خۇدانىڭ نەزىرىدە كىم ئەڭ ئۇلۇ؟
33 ئۇلار كەپەرناھۇم بەھىرىگە كەلدى. ئۆيگە كىرگەندىن كېيىن،
ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىدىن:
_ يولدا نېمە توغرىسىدا تالاش_تارتىش قىلىشتىڭلار؟ _ دەپ
سورىدى. 34 ئۇلارنىڭ ھېچقايسىسى زۇۋان سۈرمىدى، چۈنكى ئۇلار يولدا
كىمنىڭ ئەڭ ئۇلۇ ئىكەنلىكى توغرىسىدا تالاش_تارتىش قىلىشقانىدى.
35 ھەزرىتى ئەيسا ئولتۇرۇپ ئون ئىككى باگىرتىنى يېنىغا چاقىرىپ،
ئۇلارغا:
_ كىم ئالدىنقىسى بولۇبنى خالىسا، ئەڭ ئاخىرقىسى ۋە
9_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 456
ھەممەيلەننىڭ خىزمەتكارى بولسۇن، _ دېدى. 36 ئاندىن، ئۇ كىچىك بىر
بالىنى ئوتتۇرىدا تۇرغۇزدى ۋە ئۇنى قۇچىقىغا ئېلىپ تۇرۇپ، ئۇلارغا مۇنداق
دېدى:
37 _ كىم مېنى دەپ، بۇنداق كىچىك بالىنى قوبۇل قىلسا، ئۇ مېنىمۇ
قوبۇل قىلغان بولىدۇ. كىم مېنى قوبۇل قىلسا، ئۇ مېنىلا ئەمەس، بەلكى مېنى
ئەۋەتكۈچىنىمۇ قوبۇل قىلغان بولىدۇ.
قارغى تۇرماسلىق قوللىغانلىقتۇر
38 يۇھاننا ھەزرىتى ئەيساغا:
_ ئۇستاز، سىزنىڭ نامىڭىز بىلەن جىنلارنى ھەيدەۋاتقان بىرسىنى
كۆردۇق. لېكىن، ئۇ بىزگە ئوخشاش سىزگە ئەگەبمىگەنلىكى ئۈچۈن، ئۇنى
توستۇق، _ دېدى.
39 _ ئۇنى توسماڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، _ چۈنكى مېنىڭ
نامىم بىلەن مۆجىزە ياراتقان كىشى ئارقىدىنلا مېنىڭ ئۈستۈمدىن يامان گەپ
قىلمايدۇ. 40 بىزگە قاربى تۇرمىغانلار بىزنى قوللىغانلاردۇر. 41 بىلىپ
قويۇڭلاركى، قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھكە مەنسۇپ بولغانلىقىڭلار ئۈچۈن،
سىلەرگە ھەتتا بىرەر چىنە سۇ بەرگەن كىشىمۇ جەزمەن مېنىڭ
ئىنئامىمدىن مەھرۇم قالمايدۇ.
گۇناھنىڭ ئېزىتقۇلۇقى
42 _ كىمدەكىم ماڭا ئېتىقاد قىلغان بۇنداق كىچىكلەردىن بىرىنى گۇناھقا
ئازدۇرسا، بۇ ئادەم ئۈچۈن ئېيتقاندا بوينىغا يوغان تۈگمەن تېشى ئېسىلغان
ھالدا دېڭىزغا چۆكتۈرۈلگىنى ئەۋزەل. 43_44 ئەگەر قولۇڭ سېنى گۇناھقا
ئازدۇرسا، ئۇنى كېسىپ تابلا. ئىككى قولۇڭ بار ھالدا دوزاخقا، مەڭگۈ
457 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 0 1_باب
ئۆچمەس ئوتقا كىرگىنىڭدىن كۆرە، چولاق ھالدا مەڭگۈلۈك ھاياتقا
ئېرىشكىنىڭ ئەۋزەل. 45_46 ئەگەر پۇتۇڭ سېنى گۇناھقا ئازدۇرسا، ئۇنى
كېسىپ تابلا. ئىككى پۇتۇڭ بار ھالدا دوزاخقا تابلانغىنىڭدىن كۆرە، توكۇر
ھالدا مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشكىنىڭ ئەۋزەل. 47 ئەگەر كۆزۈڭ سېنى گۇناھقا
ئازدۇرسا، ئۇنى ئويۇپ تابلا. ئىككى كۆزۈڭ بار ھالدا دوزاخقا
تابلانغىنىڭدىن كۆرە، بىرلا كۆزۈڭ بىلەن بولسىمۇ خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا
كىرگىنىڭ ئەۋزەل. 48 دوزاختا قۇرت_قوڭغۇز ئۆلمەيدۇ، يالقۇنلۇق ئوت
ئۆچمەيدۇ.*
49 ھەربىر قۇربانلىق تۇزلانغاندەك، ھەممە ئادەم ئوتتىن ئۆتىدۇ.*
50 تۇز ياخشى نەرسىدۇر. بىراق، تۇز ئۆز كۈچىدىن قالسا، ئۇنى قانداق
ئەسلىگە كەلتۈرگىلى بولىدۇ؟ بۇنىڭغا ئوخشاش، سىلەرمۇ تۇزدەك بولۇپ
ئاراڭلاردىكى ئىناقلىقىنى ساقلاڭلار.
تالاق توخرىسىدىكى تەلىم
1 ھەزرىتى ئەيسا ئۇ يەردىن ئايرىلىپ، يەھۇدىيە ئۆلكىسىنى
بېسىپ ئۆتۈپ، ئىئوردان دەرياسىنىڭ ئۇ قېتىدىكى رايونلارغا
باردى. ئۇنىڭ ئەتراپىغا يەنە توپ_توپ ئادەم يىغىلغانىدى. ئۇ كۆپچىلىككە
ھەر قېتىمقىدەك تەلىم بېرىشكە بابلىدى.
2 ھەزرىتى ئەيسانىڭ يېنىغا كەلگەن بەزى پەرىسىيلەر ئۇنىڭغا تۇزاق
قۇرۇش مەقسىتىدە:
*48. بەزى گرېكچە نۇسخىلاردا بۇ ئايەت 44_ ۋە 46_ ئايەتتە تەكرارلىنىدۇ.
*49. «ئوتتىن ئۆتىدۇ» _ سۆزمۇسۆز بولغاندا «ئوت بىلەن تۇزلىنىدۇ». بۇ، سىناقتىن ئۆتۈپ،
پاكلىنىشنى بىلدۈرىدۇ.
_ بىر ئادەمنىڭ ئايالىنى تالاق قىلىشى تەۋرات قانۇنىغا ئۇيغۇنمۇ؟ _
10
0 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 458
دەپ سورىدى.
3 _ مۇسا پەيغەمبەر سىلەرگە نېمە دەپ بۇيرۇغان؟ _ دېدى
ھەزرىتى ئەيسا.
4 _ مۇسا پەيغەمبەر ئەرلەرنىڭ ئايالىنى بىر پارچە تالاق خېتى يېزىپلا
تالاق قىلىشىغا رۇخسەت قىلغان، _ دېيىشتى ئۇلار.
5 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ تەرسالىقىڭلاردىن مۇسا پەيغەمبەر بۇ بۇيرۇقنى يازغان. 6 خۇدا
ئالەمنى ياراتقاندا، ئىنسانلارنى «ئەر ۋە ئايال قىلىپ ياراتتى». 7 «بىر
ئادەمنىڭ ئاتا_ئانىسىدىن ئايرىلىپ، ئايالى بىلەن بىرلىشىپ 8 بىر تەن بولۇبى
ئەنە بۇ سەۋەبتىندۇر.» بۇنداق ئىكەن، ئەر_ئايال ئايرىم_ئايرىم ئىككى
تەن بولماستىن، بىر تەندۇر. 9 بۇنىڭ ئۈچۈن، خۇدا قوبقاننى ئىنسان
ئايرىمىسۇن، _ دېدى.
10 ئۇلار ئۆيگە كىرگەندىن كېيىن، باگىرتلىرى بۇ ھەقتە ھەزرىتى
ئەيسادىن يەنە سورىدى. 11 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ ئايالىنى تالاق قىلىپ، بابقا بىرىنى ئەمرىگە ئالغان كىشى زىنا قىلغان
بولىدۇ. 12 ئېرىدىن ئاجرىشىپ بابقا ئەرگە تەگكەن ئايالمۇ زىنا قىلغان بولىدۇ،
_ دېدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ كىچىك بالىلارخا
بەخت تىلىشى
13 قولىنى تەگكۈزۈپ بەخت تىلىسۇن دەپ، كىشىلەر كىچىك بالىلىرىنى
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا ئېلىپ كەلدى. بىراق، باگىرتلار ئۇلارنى
ئەيىبلىدى. 14 بۇنى كۆرگەن ھەزرىتى ئەيسا خاپا بولۇپ، باگىرتلىرىغا:
_ بالىلار ئالدىمغا كەلسۇن، ئۇلارنى توسماڭلار. چۈنكى، خۇدانىڭ
459 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 0 1_باب
پادىشاھلىقىغا كىرىدىغانلار دەل مۇبۇلارغا ئوخشابلاردۇر. 15 بىلىپ
قويۇڭلاركى، كىمدەكىم خۇدانىڭ پادىشاھلىقىنى سەبىي بالىلاردەك قوبۇل
قىلمىسا، ئۇنىڭغا ھەرگىز كىرەلمەيدۇ، _ دېدى. 16 بۇنىڭ بىلەن، ئۇ
بالىلارنى قۇچىقىغا ئېلىپ، ئۇلارغا قوللىرىنى تەگكۈزۈپ بەخت تىلىدى.
مۈلۈكداردىكى مۈغكۈلات
17 ھەزرىتى ئەيسا سەپەرگە چىقىش ئالدىدا، بىر كىشى يۈگۈرۈپ
كېلىپ، ئۇنىڭ ئالدىدا تىز پۈكۈپ:
_ ئى ياخشى ئۇستاز، مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشىش ئۈچۈن قانداق
قىلىشىم كېرەك؟ _ دەپ سورىدى.
18 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا:
_ مېنى نېمىشقا ياخشى دەيسىز؟ يېگانە خۇدادىن بابقا ياخشى يوق.
19 سىز تەۋراتتا بۇيرۇلغان «قاتىللىق قىلما، زىنا قىلما، ئوغرىلىق قىلما، يالغان
گۇۋاھلىق بەرمە، بابقىلارنى قاقتى_سوقتى قىلما، ئاتا_ئاناڭنى ھۆرمەت
قىل» دېگەن پەرزلەرنى ئادا قىلىڭ، _ دېدى.
20 _ ئۇستاز، بۇلارغا كىچىكىمدىن تارتىپ ئەمەل قىلىپ كېلىۋاتىمەن،
_ دېدى ھېلىقى ئادەم.
21 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا مېھرىبانلىق بىلەن قاراپ:
_ سىزدە قىلىشقا تېگىشلىك يەنە بىر ئىش كەم. بېرىپ پۈتۈن مال_
مۈلكىڭىزنى سېتىپ، پۇلىنى كەمبەغەللەرگە بېرىڭ. بۇنداق قىلسىڭىز،
ئەربتە خەزىنىڭىز بولىدۇ. ئاندىن كېلىپ ماڭا ئەگىشىڭ _ دېدى.
22 بۇ سۆزنى ئاڭلاش بىلەنلا بۇ ئادەمنىڭ چىرايى ئۆزگىرىپ، قايغۇ
ئىچىدە ئۇ يەردىن كېتىپ قالدى. چۈنكى، ئۇنىڭ مال_دۇنياسى ناھايىتى
كۆپ ئىدى.
0 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 460
23 ھەزرىتى ئەيسا ئۆپچۆرىسىگە كۆز يۈگۈرتۈپ چىققاندىن كېيىن،
باگىرتلىرىغا:
_ مال_دۇنياسى كۆپلەرنىڭ خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا كىرىشى
نېمىدېگەن تەس_ھە _ دېدى.
24 باگىرتلار ئۇنىڭ سۆزلىرىگە ھەيران بولۇبتى. لېكىن، ھەزرىتى
ئەيسا ئۇلارغا يەنە:
_ بالىلىرىم، خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا كىرىش نېمىدېگەن تەس_ھە
25 بايلارنىڭ خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا كىرىشى تۆگىنىڭ يىڭنە تۆبۈكىدىن
ئۆتۈبىدىنمۇ تەس ئىكەن _ دېدى.
26 باگىرتلار تېخىمۇ ھەيران بولۇبۇپ، بىر_بىرىدىن:
_ ئۇنداقتا، كىم قۇتقۇزۇبقا ئېرىشەلەيدۇ؟ _ دەپ سورابتى.
27 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا قاراپ:
_ بۇ، ئىنسانلارنىڭ قولىدىن ئەمەس، خۇدانىڭلا قولىدىن كېلىدىغان
ئىشتۇر، چۈنكى خۇدا ھەممىگە قادىردۇر، _ دېدى.
28 _ مانا بىز ھەممىنى تابلاپ سىزگە ئەگەبتۇق سىزچە، بىز
قۇتقۇزۇلامدۇق؟ _ دېدى پېترۇس كەينىدىنلا.
29 _ بىلىپ قويۇڭلاركى، مېنى ۋە خۇش خەۋەرنى دەپ، ئۆيى، ئاكا_
ئۇكىلىرى، ئاچا_سىڭىللىرى، ئاتا_ئانىسى، بالا_چاقىلىرى ياكى يەر_
زېمىنلىرىدىن ۋاز كەچكەنلەرنىڭ ھەممىسى 30 بۇ دۇنيادا زىيانكەبلىككە
ئۇچراش بىلەن بىرگە يۈز ھەسسىلەپ ئۆي، ئاكا_ئۇكا، ئاچا_سىڭىل، ئانا،
بالا_چاقا ۋە يەر_زېمىنلارغا ئېرىشىدۇ. كېلىدىغان دۇنيادىمۇ مەڭگۈلۈك
ھاياتقا ئېرىشىدۇ. 31 لېكىن بۇ چاغدا، نۇرغۇن ئالدىنقى قاتاردىكىلەر
ئاخىرقىلار بولىدۇ، نۇرغۇن ئاخىرقىلار ئالدىنقى قاتارغا چىقىدۇ، _ دېدى
ھەزرىتى ئەيسا.
461 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 0 1_باب
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلۈپ تىرىلىدىغانلىقىنى يەنە
ئالدىن ئېيتىشى
32 ئۇلار يېرۇسالېمغا بارىدىغان يولدا ئىدى، ھەزرىتى ئەيسا ھەممىنىڭ
ئالدىدا كېتىۋاتاتتى. باگىرتلىرى ئۇنىڭ خەتەر يۈز بېرىش مۇمكىنچىلىكى
بولغان ئۇ بەھەرگە ئالدىراپ ماڭغانلىقىدىن ھەيران ئىدى، ئۇلارغا
ئەگەبكەنلەرمۇ قورقۇنچ ئىچىدە كېتىۋاتاتتى. ھەزرىتى ئەيسا ئون ئىككى
باگىرتىنى يەنە بىر چەتكە تارتىپ، ئۇلارغا ئۆز بېشىغا كېلىدىغانلارنى
ئۇقتۇرۇپ:
33 _ مانا بىز ھازىر يېرۇسالېمغا كېتىۋاتىمىز. ئىنسانئوغلى ئالىي
روھانىيلار ۋە تەۋرات ئۇستازلىرىغا تاپشۇرۇلىدۇ. ئۇلار ئۇنى ئۆلۈم جازاسىغا
مەھكۇم قىلىپ، رىملىقلارغا تاپشۇرۇپ بېرىدۇ. 34 رىملىقلار ئۇنى مەسخىرە
قىلىدۇ، يۈزىگە تۈكۈرىدۇ، ئۇنى قامچىلايدۇ ۋە ئۆلتۈرىدۇ. لېكىن، ئۇ ئۈ
كۈندىن كېيىن قايتا تىرىلىدۇ، _ دېدى.
ياقۇپ بىلەن يۇھاننانىڭ تەلىپى
35 زەبەدىينىڭ ئوغۇللىرى ياقۇپ بىلەن يۇھاننا ھەزرىتى ئەيسانىڭ
ئالدىغا كېلىپ:
_ ئۇستاز، بىزنىڭ بىر تەلىپىمىز بار ئىدى. ئورۇنداپ بېرىشىڭىزنى
ئۆتۈنىمىز، _ دېيىشتى.
36 _ سىلەرگە نېمە قىلىپ بېرىشىمنى تەلەپ قىلىسىلەر؟ _ دەپ
سورىدى ھەزرىتى ئەيسا.
37 _ سىز بان_بەرەپكە ئېرىشكىنىڭىزدە، بىرىمىزنى ئوڭ يېنىڭىزدا،
0 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 462
بىرىمىزنى سول يېنىڭىزدا ئولتۇرغۇزغايسىز، _ دېيىشتى ئۇلار.
38 _ سىلەر نېمە تەلەپ قىلغانلىقىڭلارنى بىلمەيۋاتىسىلەر، _ دېدى
ھەزرىتى ئەيسا، _ مەن ئىچىدىغان ئازاس قەدىھىنى ۋە مەن قوبۇل
قىلىدىغان چۆمۈلدۈرۈبنى سىلەرمۇ قوبۇل قىلالامسىلەر؟*
39 _ قوبۇل قىلالايمىز، _ دېيىشتى ئۇلار.
ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ سىلەر ھەقىقەتەنمۇ مېنىڭ ئازاس قەدىھىمگە ۋە
چۆمۈلدۈرۈلۈبۈمگە ئورتاق بولىسىلەر. 40 بىراق، ئوڭ ياكى سول يېنىمدا
ئولتۇرۇبۇڭلارغا رۇخسەت قىلىش مېنىڭ ئىختىيارىمدا ئەمەس. بۇ ئورۇنلار
كىملەرگە تەييارلانغان بولسا، بۇلار ئولتۇرىدۇ، _ دېدى.
41 بۇنىڭدىن خەۋەر تاپقان بابقا ئون باگىرت ياقۇپ بىلەن يۇھانناغا
خاپا بولۇبقا بابلىدى. 42 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارنى يېنىغا چاقىرىپ، مۇنداق
دېدى:
_ سىلەرگە مەلۇم، بۇ دۇنيادىكى ھۆكۈمران دەپ قارالغانلار قول
ئاستىدىكى خەلق ئۈستىدىن رەھىمسىزلىك بىلەن ھاكىمىيەت يۈرگۈزىدۇ.
ئەمىرلىرى ئۇلارنى قاتتىق قوللۇق بىلەن ئىدارە قىلىدۇ. 43 بىراق، سىلەرنىڭ
ئاراڭلاردا بۇنداق ئىش بولمىسۇن. سىلەردىن كىم مەرتىۋىلىك بولۇبنى
خالىسا، ئۇ قالغانلارغا خىزمەت قىلسۇن. 44 كىم بىرىنچى بولۇبنى خالىسا، ئۇ
ھەممە ئادەمنىڭ قۇلى بولسۇن. 45 چۈنكى، ئىنسانئوغلىمۇ بابقىلارنى ئۆزىگە
خىزمەت قىلدۇرغىلى ئەمەس، بابقىلارغا خىزمەت قىلغىلى ۋە جېنىنى پىدا
قىلىش بەدىلىگە نۇرغۇن ئادەملەرنى گۇناھتىن ئازاد قىلغىلى كەلدى.
*38. بۇ ئايەتتە ھەزرىتى ئەيسانىڭ تارتىدىغان ئازاس_ئوقۇبىتى ۋە كرېستتىكى ئۆلۈمى كۆزدە
تۇتۇلغان.
463 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 0 1_باب
قارىغۇ بارتىماينىڭ كۆزىنىڭ ساقايتىلىشى
46 كېيىن، ئۇلار ئېرىخا بەھىرىگە كەلدى. ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرى
ۋە نۇرغۇن خالايىق بىلەن بىللە ئېرىخادىن قايتقان ۋاقىتتا، تىماينىڭ بارتىماي
ئىسىملىك قارىغۇ ئوغلى يول بويىدا ئولتۇرۇپ، تىلەمچىلىك قىلىۋاتاتتى. 47 ئۇ
ناسىرەلىك ئەيسانىڭ ئۇ يەردە ئىكەنلىكىنى ئاڭلاپ:
_ ئى پادىشاھ داۋۇتنىڭ ئەۋلادى* ئەيسا، ماڭا رەھىم قىلغايسىز _
دەپ توۋلابقا بابلىدى.
48 نۇرغۇن ئادەملەر ئۇنى ئەيىبلەپ، ئۈنىنى چىقارماسلىقىنى ئېيتتى.
لېكىن، ئۇ:
_ ئى پادىشاھ داۋۇتنىڭ ئەۋلادى، رەھىم قىلغايسىز، _ دەپ تېخىمۇ
قاتتىق توۋلىدى.
49 ھەزرىتى ئەيسا قەدىمىنى توختىتىپ:
_ ئۇنى چاقىرىڭلار، _ دېدى. چاقىرغىلى بارغانلار قارىغۇغا:
_ قورقما ئورنۇڭدىن تۇر، ئۇ سېنى چاقىرىۋاتىدۇ _ دېيىشتى. 50 ئۇ
ئادەم چاپىنىنى سېلىپ تابلاپ، ئورنىدىن دەس تۇرۇپ ھەزرىتى ئەيسانىڭ
ئالدىغا كەلدى.
51 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭدىن:
_ مەندىن نېمە تەلەپ قىلىسەن؟ _ دەپ سورىدى.
قارىغۇ:
_ ئۇستاز، كۆزۈمنىڭ ئېچىلىشىنى تەلەپ قىلىمەن _ دېدى.
52 ھەزرىتى ئەيسا:
*47. داۋۇت پادىشاھنىڭ ئەۋلادى _ بۇ نام يەھۇدىيلار ئارىسىدا ئۇلار كۈتۈۋاتقان قۇتقۇزغۇچى _
مەسىھنى كۆرسىتەتتى.
_ قايتساڭ بولىدۇ، ماڭا باغلىغان ئىشەنچىڭ سېنى ساقايتتى، _
1 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 464
دېۋىدى، ئۇ ئادەمنىڭ كۆزى بۇئان ئېچىلدى. بۇنىڭ بىلەن، ئۇ ئادەم يول
بويى ھەزرىتى ئەيساغا ئەگىشىپ ماڭدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ تەنتەنە بىلەن
يېرۇسالېمغا كىرىشى
1 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرى بىلەن يېرۇسالېمغا يېقىنلىشىپ،
زەيتۇن تېغىنىڭ ئېتىكىدىكى بەيتپاجى ۋە بەيتانىيا دېگەن
يېزىلارغا كەلگەندە، ئىككى باگىرتىنى 2 مۇنداق دەپ ئالدىن ئەۋەتتى:
_ سىلەر ئالدىمىزدىكى يېزىغا بېرىڭلار. يېزىغا كىرىپلا، تېخى مىنىلىپ
باقمىغان بىر تەخەينىڭ باغلاقلىق تۇرغانلىقىنى كۆرىسىلەر. ئۇنى يېشىپ،
يېتىلەپ كېلىڭلار. 3 ئەگەر بىرى سىلەردىن: «نېمىشقا بۇنداق قىلىسىلەر؟»
دەپ سوراپ قالسا، «رەببىمىزنىڭ بۇنىڭغا ھاجىتى چۈبتى، بىردەمدىن
كېيىن قايتۇرۇپ بېرىدۇ» دەڭلار.
4 ئۇلار بېرىپ يول ئۈستىدىكى بىر ئۆينىڭ دەرۋازىسى يېنىدا باغلاغلىق
تۇرغان بىر تەخەينى كۆردى. ئۇلار تانىنى يېشىۋاتقان چاغدا، 5 ئۇ يەردە
تۇرغان بەزى كىشىلەر:
_ تەخەينى يېشىپ نېمە قىلىسىلەر؟ _ دېيىشتى. 6 باگىرتلار
ھەزرىتى ئەيسانىڭ دېگەنلىرىنى ئېيتقاندا، ھېلىقى كىشىلەر ئۇلارغا يول
قويدى. 7 باگىرتلار تەخەينى ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا يېتىلەپ كېلىپ،
ئۈستىگە ئۆز چاپانلىرىنى سالدى. ھەزرىتى ئەيسا تەخەيگە مىندى. 8 نۇرغۇن
خالايىقنىڭ بەزىلىرى چاپانلىرىنى، بەزىلىرى ئۆپچۆرىدىكى ئېتىزلاردىن
كەسكەن باخ_بۇمبىلارنى يولغا پايانداز قىلىپ سالدى. 9 ئالدىدا ماڭغان ۋە
كەينىدىن ئەگەبكەنلەر:
11
465 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1 1_باب
«خۇداغا بۈكۈر
پەرۋەردىگارىمىزنىڭ نامىدا كەلگۈچىگە مۇبارەك بولسۇن
10 ئەجدادىمىز داۋۇتنىڭ پادىشاھلىقىنىڭ ئىزباسارىغا مۇبارەك
بولسۇن
ئەربىئەلادىكى خۇداغا بۈكۈرلەر ئوقۇلسۇن» دەپ
ۋارقىرىشاتتى.
11 ھەزرىتى ئەيسا يېرۇسالېمغا بېرىپ مەركىزىي ئىبادەتخانا*
ھويلىلىرىغا كىردى ۋە ھەممە نەرسىنى كۆزدىن كەچۈردى. بىراق، كە
كىرىپ قالغاچقا، ئون ئىككى باگىرتى بىلەن بىللە يەنە بەيتانىياغا قايتتى.
مېۋىسىز ئەنجۈر دەرى9ى
12 ئەتىسى ئۇلار بەيتانىيادىن چىققاندا، ھەزرىتى ئەيسانىڭ قورسىقى
ئېچىپ كەتكەنىدى. 13 ئۇ يىراقتىكى باراقسان بىر تۈپ ئەنجۈر دەرىخىنى
كۆرۈپ، ھېچبولمىغاندا توڭ ئەنجۈر بولسىمۇ باردۇ دەپ، ئۇنىڭغا قاراپ
ماڭدى. دەرەخنىڭ يېنىغا بارغىنىدا، يوپۇرماقتىن بابقا ھېچ نەرسە
تاپالمىدى. بۇ، ئەنجۈر پىشىدىغان ۋاقىت ئەمەس ئىدى. 14 ھەزرىتى ئەيسا
دەرەخكە:
_ بۇنىڭدىن كېيىن ھېچكىم سېنىڭ مېۋەڭنى يېمىگەي _ دېدى.
*11. مەركىزىي ئىبادەتخانا _ ئەينى چاغدا، يەھۇدىيلارنىڭ نۇرغۇن ئىبادەتخانىلىرى بولۇپ، بۇ
يەھۇدىيلارنىڭ ئەڭ كۆپ يىغىلىپ ئىبادەت قىلىدىغان جايى ئىدى. خۇدانىڭ ئەمرى بويىچە، پەقەت
يېرۇسالېمدىكى مەركىزىي ئىبادەتخانىدىلا قۇربانلىق قىلىش توغرا بولاتتى.
باگىرتلىرىمۇ بۇنى ئاڭلىدى.
1 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 466
ھەزرىتى ئەيسانىڭ مەركىزىي ئىبادەت9انىنى تەرتىپكە سېلىشى
15 ئۇلار يېرۇسالېمغا كەلدى. ھەزرىتى ئەيسا مەركىزىي ئىبادەتخانا
ھويلىلىرىغا كىرىپ، ئۇ يەردە ئېلىم_سېتىم قىلىۋاتقانلارنىڭ ھەممىسىنى
ھەيدەپ چىقىرىشقا بابلىدى. پۇل تېگىشىدىغانلارنىڭ بىرەلىرىنى ۋە
كەپتەر ساتقۇچىلارنىڭ ئورۇندۇقلىرىنى ئۆرۈپ، 16 مال كۆتۈرۈۋالغان
ھەرقانداق ئادەمنىڭ ئىبادەتخانا ھويلىلىرىدىن ئۆتۈبىگە رۇخسەت
قىلمىدى.*
17 ئۇ خەلققە تەلىم بەرگەندە، مۇنداق دېدى:
_ مۇقەددەس يازمىلاردا خۇدانىڭ: «مېنىڭ ئۆيۈم پۈتكۈل خەلقلەرنىڭ
دۇئا_تىلاۋەتخانىسى دەپ ئاتالسۇن» دېگەن سۆزى يېزىلغان ئەمەسمۇ؟
لېكىن، سىلەر ئۇنى بۇلاڭچىلارنىڭ ئۇۋىسىغا ئايلاندۇرۇۋاپسىلەر _ دېدى.
18 ئالىي روھانىيلار ۋە تەۋرات ئۇستازلىرى بۇنى ئاڭلاپ، ھەزرىتى
ئەيسانى ئۇجۇقتۇرۇۋېتىشنىڭ چارىسىنى ئىزدەبكە بابلىدى. ئۇلار ھەزرىتى
ئەيسادىن قورقاتتى، چۈنكى پۈتۈن خالايىق ئۇنىڭ تەلىمىگە ھەيران ئىدى.
19 كەچقۇرۇنلىرى، ھەزرىتى ئەيسا بىلەن باگىرتلىرى بەھەرنىڭ
سىرتىغا چىقىپ كېتەتتى.
ئەنجۈر دەرى9ىدىن ئېلىنىدىغان ئىبرەت
20 ئەتىسى ئەتىگەندە، ھەزرىتى ئەيسا بىلەن باگىرتلىرى ئەنجۈر
دەرىخىنىڭ يېنىدىن ئۆتۈپ كېتىۋېتىپ، دەرەخنىڭ يىلتىزىدىن قۇرۇپ
*16. ئىبادەتخانا ھويلىلىرىدا سېتىلغان ھايۋان ۋە ئۇچارقاناتلار خەلقنىڭ قۇربانلىق قىلىشى
ئۈچۈن ئىدى. ئىبادەتخانىغا سەدىقە بەرگۈچىلەر پۇلىنى يەرلىك پۇلغا تېگىشكەندىن كېيىن بېرىشى
كېرەك ئىدى.
كەتكەنلىكىنى كۆرۈبتى. 21 تۈنۈگۈنكى ۋەقەنى ئېسىگە ئالغان پېترۇس:
467 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1 1_باب
_ ئۇستاز، قاراڭ، سىز قارغىغان ئەنجۈر دەرىخى قۇرۇپ كېتىپتۇ _
دېدى.
22 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا جاۋابەن مۇنداق دېدى:
_ خۇداغا ئىشىنىڭلار. 23 بىلىپ قويۇڭلاركى، كىم بۇ تاغقا: «قوزغال،
دېڭىزغا تابلان» دېسە ۋە كۆڭلىدە گۇمانلانماي، ئېيتقانلىرىنىڭ ئەمەلگە
ئېشىشىغا ئىشەنچ قىلسا، ئۇنىڭ تەلىپى ئىجابەت بولىدۇ.
24 بۇنىڭ ئۈچۈن سىلەرگە ئېيتىمەنكى، دۇئا بىلەن تىلىگەن ھەرقانداق
نەرسىگە ئېرىشتىم، دەپ ئىشىنىڭلار. بۇندا، تەلىپىڭلار ئىجابەت بولىدۇ.
25 ئورنۇڭلاردىن تۇرۇپ دۇئا قىلغىنىڭلاردا، بىرەرسىگە قورساق
كۆپۈكۈڭلار بارلىقى يادىڭلارغا كەلسە، ئۇنى كەچۈرۈڭلار. بۇ چاغدا،
ئەربتىكى ئاتاڭلارمۇ سىلەرنىڭ گۇناھلىرىڭلارنى كەچۈرۈم قىلىدۇ. {26 سىلەر
بابقىلارنى كەچۈرۈم قىلمىساڭلار، ئەربتىكى ئاتاڭلارمۇ سىلەرنىڭ
گۇناھلىرىڭلارنى كەچۈرۈم قىلمايدۇ.}
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ھوقۇقىنىڭ سۈرۈغتۈرۈلۈغى
27 ئۇلار يەنە يېرۇسالېمغا قايتىپ كەلدى. ھەزرىتى ئەيسا مەركىزىي
ئىبادەتخانا ھويلىلىرىدا ئايلىنىپ يۈرگەندە، ئالىي روھانىيلار، تەۋرات
ئۇستازلىرى ۋە ئاقساقاللار ئۇنىڭ يېنىغا كېلىپ:
28 _ سىز قىلىۋاتقان ئىشلارنى قايسى ھوقۇققا تايىنىپ قىلىۋاتىسىز؟
سىزگە بۇنداق قىلىش ھوقۇقىنى كىم بەرگەن؟ _ دەپ سورىدى.
29 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ مەن ئاۋۋال سىلەردىن بىر سوئال سوراي. سىلەر ئۇنىڭغا جاۋاس
بېرىڭلار. بۇ چاغدا، مەنمۇ بۇ ئىشلارنى قايسى ھوقۇققا تايىنىپ
قىلىۋاتقانلىقىمنى ئېيتىپ بېرىمەن. 30 ئېيتىڭلارچۇ، يەھيا پەيغەمبەرگە
2 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 468
چۆمۈلدۈرۈش ھوقۇقىنى خۇدا بەرگەنمۇ ياكى ئىنسانلارمۇ؟ _ دېدى.
31 ئۇلار ئۆزئارا مۇنازىرە قىلىشقا بابلاپ:
_ ئەگەر «خۇدا بەرگەن» دېسەك، ئۇ: «ئۇنداقتا سىلەر نېمە ئۈچۈن
يەھياغا ئىشەنمىدىڭلار؟» دەيدۇ. 32 بىراق، بىز قانداقمۇ: «ئىنسانلار
بەرگەن» دېيەلەيمىز؟ _ دېيىشتى. چۈنكى، ئۇلار يەھيانى ھەقىقەتەن
پەيغەمبەر، دەپ ھېسابلايدىغان خەلقتىن قورقاتتى.
33 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار ھەزرىتى ئەيساغا:
_ بىلمەيمىز، _ دەپ جاۋاس بېرىشتى.
_ ئۇنداقتا، مەنمۇ بۇ ئىشلارنى قايسى ھوقۇققا تايىنىپ قىلىۋاتقانلىقىمنى
ئېيتمايمەن، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا.
يامان ئىجارىكەغلەر ھەققىدىكى تەمسىل
1 ئاندىن، ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا تەمسىللەر بىلەن سۆزلەبكە
بابلىدى:
_ بىر كىشى بىر ئۈزۈمزارلىق بەرپا قىلىپ، ئەتراپىنى چىتلاپتۇ.
مۇسەللەس ئىشلەش ئۈچۈن ئۈزۈمزارلىققا بىر كۆلچەك قازدۇرۇپتۇ ۋە بىر
كۆزەتخانا ياسىتىپتۇ. كېيىن، ئۈزۈمزارلىقنى ئىجارىگە بېرىپ، ئۆزى يىراق بىر
يەرگە كېتىپتۇ. 2 ئۈزۈملەرنى ئۈزىدىغان مەزگىل كەلگەندە، ئۇ ھوسۇلنىڭ بىر
ئۈلۈبىنى ئېلىپ كېلىشكە قۇللىرىدىن بىرىنى ئىجارىكەبلەرنىڭ يېنىغا
ئەۋەتىپتۇ. 3 لېكىن، ئىجارىكەبلەر ھېلىقى قۇلنى تۇتۇۋېلىپ دۇمبالاپ، قۇرۇق
قول قايتۇرۇپتۇ. 4 خوجايىن يەنە بىر قۇلىنى ئەۋەتىپتۇ. ئىجارىكەبلەر
ئۇنىڭمۇ باش_كۆزىنى يېرىپ، ھاقارەتلەپ قايتۇرۇپتۇ. 5 كېيىن، خوجايىن
يەنە بىر قۇلىنى ئەۋەتىپتۇ. لېكىن ئۇ ئۆلتۈرۈلۈپتۇ. يەنە بىرمۇنچە قۇللىرىنى
ئەۋەتىپتۇ، ئۇلارنىڭمۇ بەزىلىرى تاياق يەپ، بەزىلىرى ئۆلتۈرۈلۈپتۇ.
12
469 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 2 1_باب
6 خوجايىننىڭ يېنىدا بىرلا ئادىمى، يەنى ئۇنىڭ سۆيۈملۈك ئوغلىلا قاپتۇ. ئۇ
ئوغلۇمنىغۇ ھۆرمەت قىلار دەپ، ئىجارىكەبلەرنىڭ يېنىغا ئەڭ ئاخىرىدا ئۇنى
ئەۋەتىپتۇ. 7 لېكىن، ئىجارىكەبلەر ئۆزئارا: «بۇ بولسا خوجايىننىڭ
مىراسخورى. كېلىڭلار، ئۇنى ئۆلتۈرۈۋېتەيلى، ئۈزۈمزارلىق بىزگە ئوڭچە
قالسۇن» دېيىشىپتۇ. 8 بۇنداق قىلىپ، ئۇنى تۇتۇپ ئۆلتۈرۈپ، ئۈزۈمزارلىقنىڭ
سىرتىغا سۆرەپ ئاچىقىۋېتىپتۇ. 9 بۇنداق ئەھۋالدا، ئۈزۈمزارلىقنىڭ خوجايىنى
بۇ ئىجارىكەبلەرنى قانداق قىلىدۇ؟ جەزمەن ئۇلارنى ئۆلتۈرۈپ،
ئۈزۈمزارلىقىنى بابقىلارغا ئىجارىگە بېرىدۇ. 10 سىلەر زەبۇردىكى مۇنۇ
سۆزلەرنى زادى ئوقۇمىغانمىدىڭلار؟
«تامچىلار تابلىۋەتكەن تاش
قۇرۇلۇبنىڭ ئۇل تېشى بولۇپ قالدى.
11 بۇ، پەرۋەردىگار تەرىپىدىندۇر،
بىز ئۈچۈن ئاجايىپ بىر ئىشتۇر.»
12 ھەزرىتى ئەيسانىڭ بۇ تەمسىلنى ئۆزلىرىگە قارىتىپ ئېيتقانلىقىنى
چۈبەنگەن يەھۇدىيلارنىڭ چوڭلىرى ئۇنى تۇتقۇن قىلماقچى بولدى. لېكىن،
خەلقتىن قورقۇپ، ئۇنى تابلاپ كېتىپ قالدى.
باج تاپشۇرۇش مەسىلىسى
13 بۇنىڭدىن كېيىن، يەھۇدىيلارنىڭ چوڭلىرى ھەزرىتى ئەيسانى ئۇنىڭ
ئۆزىنىڭ سۆزلىرى بىلەن تۇزاققا چۈبۈرۈش مەقسىتىدە پەرىسىيلەردىن ۋە
رىمدىن تەيىنلەنگەن ھىرود پادىشاھنىڭ تەرەپدارلىرىدىن بەزىلەرنى ئۇنىڭ
يېنىغا ئەۋەتتى. 14 ئۇلار كېلىپ ھەزرىتى ئەيساغا:
2 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 470
_ ئۇستاز، سىزنىڭ سەمىمىي ئادەم ئىكەنلىكىڭىزنى، ھېچكىمگە يۈز_
خاتىر قىلمايدىغانلىقىڭىزنى بىلىمىز، چۈنكى كىشىلەرنىڭ سىرتقى قىياپىتى
بىلەن ھېسابلابماي، ئۇلارغا خۇدانىڭ يولىنى سادىقلىق بىلەن ئۆگىتىپ
كەلدىڭىز. سىزچە رىم ئىمپېراتورى قەيسەرگە باج تاپشۇرۇبىمىز تەۋرات
قانۇنىمىزغا خىلاپمۇ قانداق؟* زادى باج تاپشۇرامدۇق_تاپشۇرمامدۇق؟ _
دېيىشتى.
15 ئۇلارنىڭ ساختىپەزلىكىنى بىلگەن ھەزرىتى ئەيسا:
_ نېمىشقا مېنى سۆزۈم ئارقىلىق ئىلىندۇرماقچى بولۇۋاتىسىلەر؟ ماڭا
بىر دانە كۈمۈش تەڭگە بېرىڭلار، كۆرۈپ باقاي، _ دېدى.
16 پۇل ئېلىپ كېلىندى، ھەزرىتى ئەيسا ئۇلاردىن:
_ بۇنىڭ ئۈستىدىكى سۈرەت ۋە ئىسىم كىمنىڭ؟ _ دەپ سورىدى.
_ رىم ئىمپېراتورى قەيسەرنىڭ، _ دېيىشتى ئۇلار.
17 _ ئۇنداق بولسا، قەيسەرنىڭ ھەققىنى قەيسەرگە، خۇدانىڭ ھەققىنى
خۇداغا تاپشۇرۇڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا. ئۇلار ھەزرىتى
ئەيسانىڭ سۆزلىرىگە ھەيران قېلىشتى.
تىرىلىشكە مۇناسىۋەتلىك مەسىلە
18 ئۆلگەنلەر تىرىلمەيدۇ، دەپ قارايدىغان سادۇقىي دىنىي
ئېقىمىدىكىلەر ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا كېلىپ:
*14. ئەينى ۋاقىتتا، يەھۇدىيلار رىملىقلارنىڭ زۇلمى ئاستىدا ياباۋاتقان بولۇپ، ئەگەر ھەزرىتى
ئەيسا: «رىم ئىمپېراتورىغا باج تاپشۇرۇش توغرا» دېسە، بۇ گەپ ئازادلىقنى ئىستىگەن كىشىلەرگە
ياقمايتتى. ناۋادا كىشىلەرنى باج تاپشۇرماسلىققا چاقىرسا، رىم ئىمپېرىيىسىگە قاربى چىققان
بولاتتى. ئۇلار مۇبۇنداق سوئاللارنى سوراش ئارقىلىق ھەزرىتى ئەيسانى گېپىدىن تۇتۇۋېلىپ،
رىملىقلارنىڭ قولىغا تاپشۇرۇپ، ئۇنىڭغا زىيانكەبلىك قىلماقچى بولۇبقان.
19 _ ئۇستاز، مۇسا پەيغەمبەر تەۋراتتا: «بىر كىشى ئۆلۈپ كېتىپ،
471 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 2 1_باب
ئايالى تۇل قېلىپ، پەرزەنت كۆرمىگەن بولسا، ئۆلگۈچىنىڭ ئاكا ياكى ئىنىسى
تۇل قالغان يەڭگىسىنى ئەمرىگە ئېلىپ، قېرىندىشى ئۈچۈن نەسىل
قالدۇرۇبى لازىم» دەپ يازغان. 20 بۇرۇن يەتتە ئاكا_ئۇكا ئۆتكەنىكەن،
چوڭى ئۆيلىنىپ پەرزەنت قالدۇرمايلا ئالەمدىن ئۆتۈپتۇ. 21 كەينىدىكى ئىنىسى
يەڭگىسىنى ئەمرىگە ئېلىپ، ئۇمۇ پەرزەنت كۆرمەي ئالەمدىن ئۆتۈپتۇ.
كەينىدىكى ئىنىسىمۇ بۇنداق بولۇپتۇ. 22 بۇنداق قىلىپ يەتتىنچىسىگىچە
ئۇنى ئېلىپ چىقىپتۇ. لېكىن، ھېچقايسىسى پەرزەنت كۆرمەي ئالەمدىن
ئۆتۈپتۇ. ئاخىردا، ئۇ ئايالمۇ ئالەمدىن ئۆتۈپتۇ. 23 ئەمدى سورايدىغىنىمىز
بۇكى: قىيامەت كۈنى بۇ ئايال كىمنىڭ ئايالى بولۇپ تىرىلىدۇ؟ چۈنكى، يەتتە
قېرىندابنىڭ ھەممىسى ئۇنى خوتۇنلۇققا ئالغان_دە _ دېيىشتى.
24 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق جاۋاس بەردى:
_ سىلەر مۇقەددەس يازمىلارنى ۋە خۇدانىڭ قۇدرىتىنى
بىلمىگەنلىكىڭلار ئۈچۈن مانا مۇبۇنداق خاتالىشىسىلەر ئەمەسمۇ؟
25 ئۆلۈمدىن تىرىلگەندىن كېيىن ئىنسانلار ئەربتىكى پەرىشتىلەرگە
ئوخشاش، خوتۇن ئالمايدۇ، ئەرگە تەگمەيدۇ. 26 ئۆلۈمدىن تىرىلىش
مەسىلىسى ھەققىدە مۇسا پەيغەمبەر ئارقىلىق چۈبۈرۈلگەن تەۋراتتا
ئوقۇمىدىڭلارمۇ؟ ئەجدادلىرىمىز ئىبراھىم، ئىسھاق ۋە ياقۇپلار ئاللىبۇرۇن
ئالەمدىن ئۆتكەن بولسىمۇ، تەۋراتتىكى «تىكەنلىكنىڭ كۆيۈبى» ھەققىدىكى
باياندا خۇدا ئۇلارنى تىرىك ھېسابلاپ: «مەن ئىبراھىم، ئىسھاق ۋە ياقۇپلار
ئېتىقاد قىلىپ كەلگەن خۇدا بولىمەن» دەيدۇ. 27 دېمەك، خۇدا ئۆلۈكلەرنىڭ
ئەمەس، تىرىكلەرنىڭ خۇداسىدۇر. سىلەر تامامەن خاتالابتىڭلار.
ئەڭ مۇھىم ئەمر
28 ئۇلارنىڭ مۇنازىرىسىنى ئاڭلىغان ۋە ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۇلارغا
2 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 472
ياخشى جاۋاس بەرگەنلىكىنى كۆرگەن بىر تەۋرات ئۇستازى ھەزرىتى
ئەيسانىڭ ئالدىغا كېلىپ:
_ پۈتۈن ئەمرلەرنىڭ ئىچىدە ئەڭ مۇھىمى قايسى؟ _ دەپ سورىدى.
29 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق جاۋاس بەردى:
_ ئەڭ مۇھىمى بۇكى، «ئاڭلىغىن ئەي ئىسرائىللار پەرۋەردىگارىمىز
بولغان خۇدا بىردىنبىر خۇدادۇر. 30 پەرۋەردىگارىڭ بولغان خۇدانى پۈتۈن
قەلبىڭ، پۈتۈن جېنىڭ، پۈتۈن زېھنىڭ ۋە پۈتۈن كۈچۈڭ بىلەن سۆيگىن.»
31 يەنە بىر ئەمر بولسا «قوبناڭنى ئۆزۈڭنى سۆيگەندەك سۆي.» مانا
بۇلاردىن مۇھىم ئەمر يوق.
32 _ توغرا ئېيتتىڭىز، ئۇستاز، _ دېدى تەۋرات ئۇستازى ھەزرىتى
ئەيساغا، _ «خۇدا بىردۇر، ئۇنىڭدىن بابقىسى يوقتۇر» دېگىنىڭىز دۇرۇس.
33 ئىنساننىڭ خۇدانى پۈتۈن قەلبى، پۈتۈن ئەقلى ۋە پۈتۈن كۈچى بىلەن
سۆيۈبى ھەم قوبنىسىنىمۇ ئۆزىنى سۆيگەندەك سۆيۈبى خۇداغا ئاتالغان
ھەرقانداق كۆيدۈرمە قۇربانلىق ۋە ھەدىيىلەردىنمۇ مۇھىمدۇر.
34 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭ ئاقىلانە جاۋاس بەرگەنلىكىنى كۆرۈپ:
_ سىز خۇدانىڭ پادىشاھلىقىدىن يىراق ئەمەسسىز، _ دېدى.
بۇنىڭدىن كېيىن، ئۇنىڭدىن ھېچكىم سوئال سورابقا پېتىنالمىدى.
قۇتقۇزخۇچى _ مەسىھنىڭ سالاھىيىتى
35 ھەزرىتى ئەيسا مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىلىرىدا تەلىم بېرىۋېتىپ،
مۇنداق سوئالنى ئوتتۇرىغا قويدى:
_ تەۋرات ئۇستازلىرى قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھنى پادىشاھ داۋۇتنىڭ
ئەۋلادى، دەپ تۇرۇۋالسا قانداق بولىدۇ؟ 36 داۋۇت پادىشاھ ئۆزى مۇقەددەس
روھنىڭ ئىلھامى بىلەن مۇنداق دېگەنغۇ:
473 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 2 1_باب
«پەرۋەردىگار خوجايىنىمغا ئېيتتىكى:
'مەن سېنىڭ دۈبمەنلىرىڭنى
ئايىغىڭ ئاستىدا دەسسەتكۈچە،
مېنىڭ ئوڭ يېنىمدا ئولتۇرغىن'»
37 قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ پادىشاھ داۋۇتنىڭ ئەۋلادى بولسىمۇ، لېكىن
پادىشاھ داۋۇت مەسىھنى «خوجايىنىم» دېگەن يەردە مەسىھ ئۇنىڭدىن
ئۇلۇ بولمامدۇ؟
ھەزرىتى ئەيسانىڭ تەۋرات ئۇستازلىرىنى ئەيىبلىشى
ئۇ يەردىكى جامائەت ھەزرىتى ئەيسانىڭ سۆزىنى زوق بىلەن
ئاڭلايتتى. 38 ھەزرىتى ئەيسا تەلىم بېرىپ مۇنداق دېدى:
_ تەۋرات ئۇستازلىرىدىن ھوبيار بولۇڭلار. ئۇلار ئۇزۇن تونلارنى
كىيىۋېلىپ، غادىيىپ يۈرۈبكە ئامراق كېلىدۇ. بازارلاردا بابقىلارنىڭ
ئۆزلىرىگە سالام بېرىپ ھۆرمەتلىشىنى، 39 ئىبادەتخانىلاردا ئالاھىدە ئورۇندا
ئولتۇرۇبنى، زىياپەتلەردىمۇ تۆردە ئولتۇرۇبنى ياخشى كۆرىدۇ. 40 ئۇلار تۇل
ئاياللاردىن نەپ ئېلىپ، ئۇلارنىڭ مال_مۈلكىنى يەۋېلىپ، ئاندىن ئەتەي
بابقىلار كۆرسۇن دەپ، ئۇزۇندىن_ئۇزۇن دۇئا قىلىدۇ. ئۇلار جەزمەن
تېخىمۇ قاتتىق جازاغا تارتىلىدۇ
تۇل ئايالنىڭ ئىئانىسى
41 ھەزرىتى ئەيسا مەركىزىي ئىبادەتخانىدىكى ئىئانە يىغىلىدىغان
جاينىڭ ئالدىدا ئولتۇرۇپ، ئۆز ئىئانىلىرىنى تابلاۋاتقان جامائەتكە قاراپ
3 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 474
تۇراتتى. نۇرغۇن بايلار ساندۇققا خېلى كۆپ پۇل تابلىدى. 42 بىر كەمبەغەل
تۇل ئايالمۇ كېلىپ، بىرنەچچە تىيىنلا قىممىتىدىكى ئىككى تەڭگىنى
تابلىدى.
43 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىنى يېنىغا چاقىرىپ، ئۇلارغا مۇنداق دېدى:
_ بىلىپ قويۇڭلاركى، بۇ نامرات تۇل ئايالنىڭ ئىئانىسى خۇدانىڭ
نەزىرىدە ھەممەيلەننىڭكىدىن كۆپ. 44 چۈنكى، بابقىلار ئۆزلىرىنىڭ ئابقان
بايلىقلىرىدىن ئىئانە قىلدى. لېكىن، بۇ ئايال نامرات تۇرۇقلۇق، ئۆزىنىڭ بار_
يوقىنى _ تىرىكچىلىك قىلىدىغان ھەممە نەرسىسىنى ئىئانە قىلدى.
مەركىزىي ئىبادەت9انىنىڭ ۋەيران قىلىنىشىدىن بېشارەت
1 ھەزرىتى ئەيسا مەركىزىي ئىبادەتخانىدىن چىقىۋاتقاندا،
باگىرتلىرىدىن بىرى ئۇنىڭغا:
_ ئۇستاز، قاراڭ، بۇ نېمىدېگەن كۆركەم تابلار نېمىدېگەن ھەيۋەتلىك
ئىمارەتلەر _ دېدى.
2 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا:
_ سەن بۇ ھەيۋەتلىك ئىمارەتلەرنى كۆرۈۋاتامسەن؟ بۇ يەردىكى
ھەممە نەرسە گۇمران قىلىنىدۇ، ھەتتا بىر تال ئۇل تېشىمۇ جايىدا
قالدۇرۇلمايدۇ، _ دېدى.
3 ھەزرىتى ئەيسا زەيتۇن تېغىدا مەركىزىي ئىبادەتخانا تەرەپكە قاراپ
ئولتۇرغاندا، پېترۇس، ياقۇپ، يۇھاننا ۋە ئەندەرلەر ئاستىغىنا ئۇنىڭدىن:
4 _ بىزگە ئېيتىڭچۇ، بۇ دېگەنلىرىڭىز قاچان يۈز بېرىدۇ؟ بۇلارنىڭ يۈز
بېرىدىغانلىقىنى بىلدۈرىدىغان قانداق بېشارەت بولىدۇ؟ _ دەپ سورابتى.
5 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا چۈبەندۈرۈبكە بابلىدى:
_ بابقىلارنىڭ ئازدۇرۇبىدىن ھوبيار بولۇڭلار. 6 نۇرغۇن كىشىلەر
13
475 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 3 1_باب
مېنىڭ نامىمنى سېتىپ، «قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ مەن بولىمەن» دەۋېلىپ،
كۆپ ئادەملەرنى ئازدۇرىدۇ. 7 سىلەر ئۇرۇش خەۋەرلىرى ۋە ئۇرۇش
بەپىلىرىنى ئاڭلىغان ۋاقتىڭلاردىمۇ، ئالاقزادە بولۇپ كەتمەڭلار، چۈنكى بۇ
ئىشلارنىڭ يۈز بېرىشى مۇقەررەر. لېكىن بۇ، زامان ئاخىرى يېتىپ كەلدى،
دېگەنلىك ئەمەس. 8 بىر مىللەت يەنە بىر مىللەت بىلەن ئۇرۇش قىلىدۇ. بىر
دلەت يەنە بىر دلەتكە ھۇجۇم قىلىدۇ. نۇرغۇن جايلاردا يەر تەۋرەش ۋە
ئاچارچىلىقلار يۈز بېرىدۇ. مانا بۇ ئىشلارنىڭ يۈز بېرىشى خۇددى ھامىلىدار
ئايالنىڭ تولغىقىنىڭ بابلانغىنىغا ئوخشايدۇ.
9 سىلەر ئۆزۈڭلارغا پەخەس بولۇڭلار. كىشىلەر سىلەرنى تۇتقۇن قىلىپ
سوتقا تاپشۇرۇپ بېرىدۇ، ئىبادەتخانىلاردا قامچىلايدۇ. سىلەر ماڭا
ئىشەنگەنلىكىڭلار ئۈچۈن، ۋالىي ۋە پادىشاھلار ئالدىدا سوراققا تارتىلىسىلەر.
بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار ئالدىدا مېنىڭ گۇۋاھچىلىرىم بولىسىلەر. 10 لېكىن، خۇش
خەۋەر پۈتكۈل مىللەتلەرگە زامان ئاخىرىدىن بۇرۇن يەتكۈزۈلۈبى كېرەك.
11 بۇڭا، سىلەر تۇتۇلۇپ سوتقا تاپشۇرۇلغاندا نېمە دېيىشتىن ئەندىشە
قىلماڭلار. ئۇ چاغدا، سىلەرگە نېمە نېسىپ ئېتىلسە، بۇنى دەڭلار، چۈنكى
سۆزلىگۈچى سىلەر ئەمەس، مۇقەددەس روھتۇر. 12 قېرىنداش قېرىندىشىغا،
ئاتا بالىسىغا خائىنلىق قىلىپ، ئۇلارنى ئۆلۈمگە تۇتۇپ بېرىدۇ. بالىلارمۇ ئاتا_
ئانىسى بىلەن قاربىلىشىپ، ئۇلارنى ئۆلۈمگە ئىتتىرىدۇ. 13 ماڭا
ئىشەنگەنلىكىڭلار ئۈچۈن ھەممە ئادەم سىلەرگە ئۆچمەنلىك قىلىدۇ، لېكىن
ئاخىرغىچە بەردابلىق بەرگەنلەر جەزمەن قۇتقۇزۇلىدۇ.
زور بالايىئاپەت
14 _ «يىرگىنچلىك ۋەيران قىلغۇچى» نىڭ ئۆزى تۇرۇبقا تېگىشلىك
بولمىغان يەردە تۇرغىنىنى كۆرگىنىڭلاردا، (كىتابخانلار بۇ سۆزنىڭ
3 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 476
مەنىسىنى چۈبەنسۇن) يەھۇدىيە ئۆلكىسىدىكى ئاھالىلەر تاغلارغا قاچسۇن.
15 ئۆگزىدىكىلەر ئۆيىدىكى نەرسە_كېرەكلىرىنى ئالماي قاچسۇن. 16 ئېتىزلاردا
ئىشلەۋاتقانلارمۇ چاپىنىنى ئېلىۋېلىش ئۈچۈن ئۆيىگە قايتماي قېچىپ
كەتسۇن. 17 ئۇ كۈنلەردە، قېچىشى ئەپسىز بولغان ھامىلىدار ئاياللار ۋە بالا
ئېمىتىدىغان ئانىلارنىڭ ھالىغا ۋاي 18 بۇ ۋەقەلەرنىڭ قىشقا توغرا كېلىپ
قالماسلىقى ئۈچۈن دۇئا قىلىڭلار. 19 چۈنكى، ئۇ كۈنلەردىكى بالايىئاپەتلەر
خۇدا ئالەمنى ياراتقاندىن بۇيان كۆرۈلۈپ باقمىغان، كەلگۈسىدىمۇ
كۆرۈلمەيدۇ. 20 پەرۋەردىگار ئۇ كۈنلەرنى ئازايتمىسىدى، ھېچكىم
قۇتۇلالمايتتى. لېكىن، پەرۋەردىگار ئۇ كۈنلەرنى ئۆزى تاللىغانلىرى ئۈچۈن
ئازايتقان. 21 ئەگەر ئۇ چاغدا بىرى سىلەرگە: «قاراڭلار، قۇتقۇزغۇچى _
مەسىھ بۇ يەردە» ياكى «قاراڭلار، مەسىھ ئەنە ئۇ يەردە» دېسە،
ئىشەنمەڭلار. 22 چۈنكى، ساختا مەسىھلەر، ساختا پەيغەمبەرلەر مەيدانغا
كېلىدۇ. ئەگەر مۇمكىن بولسىدى، ئۇلار خۇدا تاللىغانلارنى مۆجىزىلەر ۋە
كارامەتلەر بىلەن ئازدۇرغان بولاتتى. 23 بۇنىڭ ئۈچۈن، ھوبيار بولۇڭلار.
مەن بۇلارنىڭ ھەممىسىنى ئېيتىش بىلەن، سىلەرنى ئالدىنئالا ئاگاھلاندۇرۇپ
قويدۇم.
ئىنسانئوخلىنىڭ كېلىشى
24 _ ئۇ كۈنلەردىكى بالايىئاپەتلەر ئۆتۈپ كەتكەندىن كېيىن،
«قۇياش قارىيىپ،
ئاي يورۇقلۇق بەرمەس،
25 يۇلتۇزلار ئاسماندىن تۆكۈلۈپ،
ئاسمان جىسىملىرى لەرزىگە كېلەر.»
477 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 3 1_باب
26 ئۇ چاغدا، كىشىلەر ئىنسانئوغلىنىڭ زور كۈ_قۇدرەت ۋە بان_
بەرەپ بىلەن بۇلۇتلار ئىچىدە كېلىۋاتقانلىقىنى كۆرىدۇ. 27 ئىنسانئوغلى
پەرىشتىلىرىنى ئەۋەتىپ، ئۆزى تاللىغان كىشىلەرنى ئالەمنىڭ بىر چېتىدىن
يەنە بىر چېتىگىچە، دۇنيانىڭ تۆت بۇلۇڭىدىن يىغىپ بىر يەرگە جەم قىلىدۇ.
ئەنجۈر دەرى9ىدىن ساۋاق ئېلىش
28 _ ئەنجۈر دەرىخىدىن ساۋاق ئېلىڭلار ئۇنىڭ باخلىرى كۆكىرىپ،
يېڭى يوپۇرماق چىقارغاندا، يازنىڭ كېلىشىگە ئاز قالغانلىقىنى بىلىسىلەر.
29 خۇددى بۇنىڭدەك، مەن بايا دېگەن ئالامەتلەرنىڭ يۈز بېرىۋاتقانلىقىنى
كۆرگىنىڭلاردا، خۇدانىڭ پادىشاھلىقىنىڭ* ئىشىك ئالدىدا، يەنى نامايان
بولۇش ئالدىدا تۇرۇۋاتقانلىقىنى بىلىڭلار. 30 بىلىپ قويۇڭلاركى، مانا بۇ
ئالامەتلەرنىڭ ھەممىسى ئەمەلگە ئابۇرۇلماي تۇرۇپ، بۇ ئەۋلاد* كىشىلەر
ئالەمدىن ئۆتمەيدۇ. 31 ئاسمان_زېمىن يوقىلىدۇ، بىراق مېنىڭ سۆزلىرىم
يوقالماي مەڭگۈ ئىناۋەتلىك بولىدۇ
ھوغيار بولۇڭلار
*29. ئەسلى تېكىستتە «ئۇنىڭ» دەپ ئېلىنغان بولۇپ، ئىنسانئوغلىنى ياكى خۇدانىڭ
پادىشاھلىقىنى («لۇقا» 21_باس 31_ئايەت) كۆرسىتىدۇ.
*30. ئەگەر تىلغا ئېلىنغان ئالامەت يېرۇسالېمنىڭ ۋەيران بولۇبىغا (13_باس 2_ئايەت)
قارىتىلغان بولسا، ئۇنداقتا «ئەۋلاد» سۆزى تەبىئىيكى بۇ دەۋردە ياباپ ئۆتكەن ئادەملەرنى
كۆرسىتىدۇ. ئەگەر ئەيسا مەسىھنىڭ دۇنياغا قايتىپ كېلىشىگە (13_باس 26_ئايەت) قارىتىلغان
بولسا، «ئەۋلاد» سۆزى بەلكىم پۈتۈن يەھۇدىيە خەلقىنى ياكى بۇ ئايەتلەردە ئېيتىلغان ۋەقەلەرنىڭ
بابلىنىش ۋاقتىدا ياباۋاتقان ئەۋلادنى كۆرسىتىدۇ. بۇ ھەرگىز ھەزرىتى ئەيسادا «دۇنياغا دەرھال
قايتىپ كېلىمەن» دېگەن خاتا چۈبەنچىنىڭ بارلىقىنى بىلدۈرمەيدۇ.
32 _ بۇ ئىشلارنىڭ يۈز بېرىدىغان ۋاقىت_سائىتىگە كەلسەك، بۇنى
4 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 478
ئاتامدىن بابقا ھېچكىم بىلمەيدۇ. نە ئەربتىكى پەرىشتىلەر، نە ئوغلى
بىلمەيدۇ. 33 پەخەس بولۇڭلار، سەگەك بولۇڭلار، چۈنكى ئۇ ۋاقىت_
سائەتنىڭ قاچان كېلىدىغانلىقىنى بىلمەيسىلەر. 34 بۇ، سەپەرگە چىقماقچى
بولغان ئادەمنىڭ ئەھۋالىغا ئوخشايدۇ. ئۇ يولغا چىقىدىغان چاغدا،
چاكارلىرىنىڭ خىزمەت دائىرىسىنى بەلگىلەپ، ئۇلارنىڭ ھەربىرىگە بىردىن
ۋەزىپە تاپشۇرىدۇ. دەرۋازىدىكى كۆزەتچىگىمۇ ھوبيار بولۇبنى تاپىلايدۇ.
35 بۇنىڭغا ئوخشاش، سىلەرمۇ ھوبيار بولۇڭلار. چۈنكى ئۆينىڭ
خوجايىنىنىڭ كېلىدىغان ۋاقتىنىڭ كەچقۇرۇنمۇ، تۈن يېرىمىمۇ، خوراز
چىللىغان ۋاقىتمۇ ياكى سەھەر ۋاقتىمۇ، ئۇنى بىلەلمەيسىلەر. 36 بۇڭا، ئۇ
تۇيۇقسىز كېلىپ، سىلەرنى غەپلەت ئۇيقۇسىدا كۆرۈپ قالمىسۇن 37 سىلەرگە
ئېيتقانلىرىمنى ھەممەيلەنگە ئېيتىمەن: ھوبيار بولۇڭلار
گۇناھكار ئايالنىڭ ھەزرىتى ئەيسانى ئەتىرلىشى
1 يەھۇدىيلارنىڭ ئۆتۈپ كېتىش ۋە پېتىر نان ھېيتىغا ئىككى كۈن
قالغانىدى. ئالىي روھانىيلار ۋە تەۋرات ئۇستازلىرى ھەزرىتى
ئەيسانى ھىيلە بىلەن تۇتۇپ ئۇجۇقتۇرۇۋېتىشنىڭ چارىسىنى ئىزدەبتى.
2 ئۇلار:
_ بۇ ئىشنى ھېيت_ئايەم كۈنلىرى قىلمايلى. بولمىسا، خەلق ئارىسىدا
قالايمىقانچىلىق چىقىشى مۇمكىن، _ دېيىشەتتى.
3 ھەزرىتى ئەيسا بەيتانىيا يېزىسىدا ئىلگىرى ماخاۋ كېسىلىگە گىرىپتار
بولغان سىمۇننىڭ ئۆيىدە داستىخاندا ئولتۇرۇۋاتقاندا، ئىچىگە قىممەتلىك ساپ
سۇمبۇل ئەتىرى قاچىلانغان، ئاق قابتېشىدىن ياسالغان قۇتىنى تۇتقان بىر
ئايال كىرىپ، قولىدىكى قۇتىنى ئېچىپ، ئىچىدىكى ئەتىرنى ھەزرىتى
ئەيسانىڭ بېشىغا قۇيدى. 4 بەزىلەر بۇنىڭغا خاپا بولۇپ، بىر_بىرىگە:
14
479 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4 1_باب
_ خۇش پۇراق ئەتىرنى بۇنداق ئىسراپ قىلغاننىڭ نېمە پايدىسى؟ 5 بۇ
ئەتىرنىڭ قىممىتى بىر يىللىق كىرىمىمىزگە تەڭ كېلىدىكەن ئۇ سېتىلىپ پۇلى
كەمبەغەللەرگە بېرىلسە بولاتتى، _ دېيىشىپ، ئايالغا تاپا_تەنە قىلىشقا
بابلىدى.
6 _ ئايالنىڭ ئىختىيارىغا قويۇۋېتىڭلار، ئۇنى خىجىل قىلىپ نېمە
قىلىسىلەر؟ ئۇ مەن ئۈچۈن ياخشى ئىش قىلدى. 7 كەمبەغەللەر دائىم
ئاراڭلاردا، ئۇلارغا خالىغان ۋاقىتتا ياردەم قىلالايسىلەر. لېكىن، مەن
ئاراڭلاردا دائىم بولمايمەن. 8 ئايال چامى يېتىدىغان ئىشنى قىلدى؛ مېنىڭ
دەپنە قىلىنىشىمغا تەييارلىق يۈزىسىدىن بەدىنىمگە ئالدىنئالا ئەتىر سۈركەپ
قويدى. 9 بىلىپ قويۇڭلاركى، خۇش خەۋەر دۇنيانىڭ قەيېرىدە يەتكۈزۈلسە،
بۇ ئايال ئەسلىنىپ، ئۇنىڭ قىلغان ئىشى تىلغا ئېلىنىدۇ، _ دېدى ھەزرىتى
ئەيسا ئۇلارغا.
يەھۇدانىڭ ھەزرىتى ئەيساخا ساتقۇنلۇق قىلىشى
10 بۇ ۋاقىتتا، ئون ئىككى باگىرتتىن بىرى بولغان يەھۇدا ئىشقارىيوت
ھەزرىتى ئەيسانى تۇتۇپ بېرىش مەقسىتىدە ئالىي روھانىيلارنىڭ يېنىغا
باردى. 11 بۇنى ئاڭلاپ، ئالىي روھانىيلارنىڭ گۈلقەقەلىرى ئېچىلىپ كەتتى ۋە
ئۇنىڭغا پۇل بېرىشكە ۋەدە قىلىشتى. يەھۇدامۇ ھەزرىتى ئەيسانى ئۇلارغا
تۇتۇپ بېرىشكە پۇرسەت ئىزدەبكە بابلىدى.
ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنىڭ كەچلىك تامىقى
*12. پېتىر نان ھېيتى يەتتە كۈن بولۇپ، بىرىنچى كۈنى ئۆتۈپ كېتىش ھېيتى دەپ ئاتىلىدۇ. بۇ
كۈنى، يەھۇدىيلار ئۆيلىرىدە قوي سويۇپ، پېتىر نان بىلەن يەيدۇ.
12 پېتىر نان ھېيتىنىڭ* بىرىنچى كۈنى، يەنى ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنىڭ
4 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 480
قۇربانلىقى قىلىنىدىغان كۈنى، باگىرتلار ھەزرىتى ئەيسانىڭ يېنىغا كېلىشىپ:
_ ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنىڭ تامىقىنى قەيەرگە بېرىپ تەييارلىشىمىزنى
خالايسىز؟ _ دەپ سورىدى.
13 ئۇ باگىرتلىرىدىن ئىككىيلەننى مۇنداق دەپ ئالدىن ئەۋەتتى:
_ يېرۇسالېمغا كىرىڭلار، ئۇ يەردە كوزىدا سۇ توبۇۋاتقان بىر ئەر
كىشىنى ئۇچرىتىسىلەر. ئۇنىڭ كەينىدىن مېڭىپ، 14 ئۇ ئادەم كىرگەن ئۆينىڭ
ئىگىسىگە: «ئۇستازىمىز: 'باگىرتلىرىم بىلەن ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنىڭ
تامىقىنى يەيدىغان مېھمانلىق ئۆي قەيەردە؟' دەپ سوراۋاتىدۇ» دەڭلار.
15 ئۇ سىلەرنى ئۈستۈنكى قەۋەتتىكى رەتلىك جابدۇپ قويۇلغان بىر ئېغىز چوڭ
ئۆيگە بابلاپ چىقىدۇ. مانا بۇ ئۆيدە ھېيتنىڭ تامىقىنى تەييار قىلىڭلار.
16 باگىرتلار يولغا چىقىپ بەھەرگە كىردى. ھەممە ئىشلار ھەزرىتى
ئەيسانىڭ ئېيتقىنىدەك بولۇپ چىقتى. ئۇلار بۇ يەردە تاماقنى تەييارلابقا
كىرىشتى.
17 كەچقۇرۇن، ھەزرىتى ئەيسا ئون ئىككى باگىرتى بىلەن كېلىپ،
18 داستىخاندا ئولتۇرۇپ تائام ئۈستىدە:
_ بىلىپ قويۇڭلاركى، مەن بىلەن بىللە غىزالىنىۋاتقان سىلەرنىڭ
ئاراڭلاردىكى بىرەيلەن ماڭا ساتقۇنلۇق قىلىدۇ، _ دېدى.
19 بۇ سۆز ئۇلارنى قايغۇغا سالدى. ئۇلار بىر_بىرلەپ:
_ مەن ئەمەستىمەن؟ _ دەپ سورىدى.
20 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا:
_ ماڭا ساتقۇنلۇق قىلغۇچى قولىدىكى ناننى مەن بىلەن بىللە تەخسىگە
تۆگۈرگەن ئون ئىككى باگىرتنىڭ ئىچىدىكى بىرىدۇر. 21 ئىنسانئوغلى
مۇقەددەس يازمىلاردا يېزىلغىنىدەك ئالەمدىن ئۆتىدۇ. لېكىن، ئۇنىڭغا
ساتقۇنلۇق قىلىدىغان كىشىنىڭ ھالىغا ۋاي ئۇ ئادەم تۇغۇلمىغان بولسىچۇ
كابكى _ دېدى.
481 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4 1_باب
22 ئۇلار تاماق يېيىشىۋاتقاندا، ھەزرىتى ئەيسا بىر ناننى قولىغا ئېلىپ
بۈكۈر ئېيتقاندىن كېيىن، ئۇنى ئوبتۇپ تۇرۇپ، باگىرتلىرىغا بەردى ۋە:
_ ئېلىڭلار، بۇ مېنىڭ تېنىم، _ دېدى.
23 ئاندىن، ئۇ قولىغا بىر جام ئېلىپ خۇداغا بۈكۈر ئېيتقاندىن كېيىن،
ئۇنى باگىرتلىرىغا سۇندى. ھەممەيلەن ئۇنىڭدىن ئىچىشتى.
24 _ بۇ، مېنىڭ نۇرغۇن ئادەملەر ئۈچۈن تۆكۈلۈپ، خۇدانىڭ
ئەھدىسىنى تۈزىدىغان قېنىمدۇر. 25 بىلىپ قويۇڭلاركى، خۇدانىڭ
پادىشاھلىقىدا يېڭىچە بارابتىن ئىچمىگۈچە، بۇنداق بارابنى ھەرگىز
ئىچمەيمەن، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا.
26 ئۇلار مەدھىيە ناخشىسىنى ئېيتقاندىن كېيىن تالاغا چىقىپ، زەيتۇن
تېغىغا قاراپ كېتىشتى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ پېترۇسنىڭ تانىدىغانلىقىنى
ئېيتىشى
27 بۇ چاغدا، ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىغا:
_ ھەممىڭلار مېنى تابلاپ كېتىشىلەر، چۈنكى مۇقەددەس يازمىلاردا
خۇدا:
«قويچىنى ئۇرۇپ ئۆلتۈرىمەن،
قويلىرى پاتىپاراق بولۇپ كېتىدۇ» دېگەن.
28 لېكىن، مەن تىرىلگەندىن كېيىن، جەلىلىيىگە سىلەردىن بۇرۇن
بارىمەن، _ دېدى.
29 پېترۇس ئۇنىڭغا:
4 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 482
_ ھەممەيلەن سىزنى تابلاپ كەتسىمۇ، مەن ھەرگىز تابلاپ
كەتمەيمەن، _ دېدى.
30 _ بىلىپ قويغىنكى، بۈگۈن كېچە خوراز ئىككى قېتىم چىللابتىن
بۇرۇن، سەن مەندىن ئۈ قېتىم تانىسەن، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا.
31 لېكىن، پېترۇس تېخىمۇ قەتئىي تەلەپپۇز بىلەن:
_ سىز بىلەن بىللە ئۆلۈبكە توغرا كەلسىمۇ، سىزدىن تانمايمەن، _
دېدى. قالغان باگىرتلارمۇ بۇنداق دېيىشتى.
گېتسىمانە باخچىسىدىكى دۇئا_تىلاۋەت
32 كېيىن، ئۇلار گېتسىمانە دېگەن بىر يەرگە كەلدى. ھەزرىتى ئەيسا
باگىرتلىرىغا:
_ مەن دۇئا_تىلاۋەت قىلىپ كەلگۈچە، مۇبۇ جايدا ئولتۇرۇپ
تۇرۇڭلار، _ دېدى.
33 ئۇ پېترۇس، ياقۇپ ۋە يۇھاننانى بىرگە ئېلىپ ماڭدى. بۇ ۋاقىتتا، ئۇنى
قايغۇ بېسىپ، كۆڭلى قاتتىق بىئارام بولۇبقا بابلىدى. ئۇ:
34 _ جېنىم چىقىپ كېتىدىغاندەك غەم_قايغۇغا پاتتى. سىلەر بۇ يەردە
قېلىپ، ھوبيار تۇرۇڭلار، _ دېدى 35 ۋە سەل نېرىراق بېرىپ، يەرگە باش
قويۇپ، مۇمكىن بولسا ئۇ كۈننىڭ ئۆز بېشىغا كەلمەسلىكىگە دۇئا قىلىپ:
36 _ ئى سۆيۈملۈك ئاتا، ھەممىگە قادىرسەن، بۇ ئازاس قەدىھىنى
مەندىن يىراقلابتۇرغايسەن. لېكىن، بۇ ئىش مېنىڭ ئەمەس، بەلكى سېنىڭ
ئىرادەڭ بويىچە بولسۇن، _ دېدى.
37 ئۇ ئۈ باگىرتىنىڭ يېنىغا قايتىپ كېلىپ، ئۇلارنىڭ مۈگدەپ
قالغانلىقىنى كۆرۈپ، پېترۇسقا:
_ ئەي سىمۇن، ئۇخلاۋاتامسەن؟ بىرەر سائەتمۇ ھوبيار
483 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4 1_باب
تۇرالمىدىڭمۇ؟ 38 ئېزىقتۇرۇلۇبتىن ساقلىنىش ئۈچۈن، سەگەك تۇرۇپ دۇئا
قىلىڭلار. كۆڭۈل خالايدۇ، لېكىن تەن ئاجىزدۇر، _ دېدى.
39 ئاندىن، ئۇ يەنە بېرىپ، بۇرۇنقى سۆزلىرىنى تەكرارلاپ دۇئا قىلدى.
40 ئۇ باگىرتلىرىنىڭ يېنىغا قايتىپ كەلگىنىدە، ئۇلارنىڭ يەنە مۈگدەپ
قالغانلىقىنى كۆردى. چۈنكى، ئۇلار كۆزلىرىنى ئاچالماي قالغانىدى. ئۇلار
ھەزرىتى ئەيساغا نېمە دېيىشىنى بىلمەي قالدى.
41 ھەزرىتى ئەيسا ئۈچىنچى قېتىم ئۇلارنىڭ يېنىغا قايتىپ:
_ سىلەر تېخىچە دەم ئېلىپ ئۇخلاۋاتامسىلەر؟ بولدى بەس ئەمدى
ئىنسانئوغلىنىڭ گۇناھكارلارنىڭ قولىغا تاپشۇرۇلىدىغان ۋاقىت_سائىتى
يېتىپ كەلدى. 42 قوپۇڭلار، كېتەيلى، مانا ماڭا ساتقۇنلۇق قىلىدىغان كىشى
كەپتۇ، _ دېدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ تۇتقۇن قىلىنىشى
43 ھەزرىتى ئەيسانىڭ سۆزى ئاياغلابماستىنلا، ئون ئىككى باگىرتىنىڭ
بىرى بولغان يەھۇدا كەلدى. ئۇنىڭ يېنىدا ئالىي روھانىيلار، تەۋرات
ئۇستازلىرى ۋە ئاقساقاللار تەرىپىدىن ئەۋەتىلگەن، قىلىچ_توقماقلار بىلەن
قوراللانغان زور بىر توپ ئادەم بار ئىدى. 44 ھەزرىتى ئەيساغا ساتقۇنلۇق
قىلغان يەھۇدا ئۇلارغا ئاللىبۇرۇن: «مەن كىمنى سۆيسەم، ئەيسا بۇ. سىلەر
ئۇنى تۇتۇپ، قاتتىق مۇھاپىزەت ئاستىدا ئېلىپ مېڭىڭلار» دېگەن ۋە سۆيۈش
ئارقىلىق بەلگە بەرمەكچى بولغانىدى. 45 ئۇ ئۇدۇل ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا
بېرىپ:
_ ئۇستاز، _ دەپ ئۇنى سۆيدى. 46 بۇ چاغدا، ئۇ بابلاپ كەلگەنلەر
ھەزرىتى ئەيساغا قول سېلىپ، ئۇنى تۇتقۇن قىلدى. 47 ھەزرىتى ئەيسانىڭ
يېنىدىكىلەردىن بىرى قىلىچىنى سۇغۇرۇپ، باش روھانىينىڭ چاكىرىغا
4 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 484
ئۇردى. قىلىچ چاكارنىڭ قۇلىقىغا تېگىپ، ئۇنى بىلىپ چۈبۈرۈۋەتتى.
48 ھەزرىتى ئەيسا:
_ سىلەر قىلىچ_توقماقلارنى كۆتۈرۈپ مېنى تۇتقىلى كەپسىلەر، مېنى
قاراقچى كۆرۈۋاتامسىلەر؟ 49 ھەر كۈنى مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىلىرىدا
سىلەر بىلەن بىللە بولۇپ تەلىم بېرەتتىم. ئۇ چاغدا تۇتمىدىڭلار. بۇ ئىشلارنىڭ
يۈز بېرىشى مۇقەددەس يازمىلاردا ئالدىن ئېيتىلغانلارنىڭ ئەمەلگە
ئابۇرۇلۇبى بولدى، _ دېدى.
50 بۇ چاغدا، باگىرتلارنىڭ ھەممىسى ئۇنى تابلاپ قېچىپ كېتىشتى.
51 ھەزرىتى ئەيسانىڭ كەينىدىن پەقەت ئۇچىسىغا كەندىر رەخت
يېپىنچاقلىۋالغان بىر ياش ئەگىشىپ ماڭغانىدى. ئۇلار ئۇنىمۇ تۇتۇۋالدى.
52 لېكىن، ئۇ رەختنىڭ ئىچىدىن سۇغۇرۇلۇپ چىقىپ، يالىڭا پېتى قېچىپ
كەتتى.
ئالىي مەھكىمىدە سوتلىنىش
53 ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانى باش روھانىينىڭ ئالدىغا ئېلىپ بېرىشتى.
پۈتۈن ئالىي روھانىيلار، ئاقساقاللار ۋە تەۋرات ئۇستازلىرىمۇ ئۇ يەرگە
يىغىلدى. 54 پېترۇس ھەزرىتى ئەيساغا تاكى باش روھانىينىڭ ھويلىسىغىچە
يىراقتىن ئەگىشىپ بېرىپ، ھويلىدا قاراۋۇللار بىلەن بىللە ئىسسىنىپ
ئولتۇردى. 55 ئالىي روھانىيلار ۋە پۈتۈن ئالىي كېڭەبمە ئەزالىرى ھەزرىتى
ئەيسانى ئۆلۈم جازاسىغا مەھكۇم قىلىش ئۈچۈن ئىسپات ئىزدىدى، ئەمما
تاپالمىدى. 56 بىرمۇنچە يالغان گۇۋاھچىلار ئوتتۇرىغا چىققان بولسىمۇ،
ئىسپاتلىرى بىر_بىرىگە ماسلابمايتتى.
57 ئۇلارنىڭ بەزىلىرى ئورنىدىن تۇرۇپ، يالغان گۇۋاھلىق بېرىپ:
58 _ بىز ئۇنىڭ: «ئىنسان قولى بىلەن ياسالغان بۇ ئىبادەتخانىنى بۇزۇپ
485 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4 1_باب
تابلاپ، ئىنسان قولى بىلەن ياسالمىغان بابقا بىر ئىبادەتخانىنى ئۈ كۈن
ئىچىدە ياساپ چىقىمەن» دېگەنلىكىنى ئاڭلىدۇق، _ دېدى. 59 لېكىن، بۇ
ھەقتىكى گۇۋاھلىقلارمۇ بىر_بىرىگە ماسلابمىدى.
60 ئاندىن، باش روھانىي ئورنىدىن تۇرۇپ، جامائەتنىڭ ئالدىدا ھەزرىتى
ئەيساغا:
_ قېنى، جاۋاس بەرمەمسەن؟ بۇلارنىڭ سېنىڭ ئۈستۈڭدىن بەرگەن
گۇۋاھلىقلىرىغا نېمە دەيسەن؟ _ دېدى. 61 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا بۈك
تۇرۇپ، ھېچقانداق جاۋاس بەرمىدى. باش روھانىي يەنە ئۇنىڭدىن:
_ مەدھىيىلىنىشكە لايىق بولغان خۇدانىڭ ئوغلى قۇتقۇزغۇچى _
مەسىھ سەنمۇ؟ _ دەپ سورىدى.
62 _ ھەئە، مەن، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، _ سىلەر ئىنسانئوغلىنىڭ
قادىر خۇدانىڭ ئوڭ يېنىدا ئولتۇرىدىغانلىقىنى ۋە كۆكتىكى بۇلۇتلار ئىچىدە
كېلىدىغانلىقىنى كۆرىسىلەر.
63 بۇ سۆزنى ئاڭلىغان باش روھانىي كىيىملىرىنى يىرتىپ* تابلاپ:
_ ئەمدى بابقا ھېچقانداق گۇۋاھچىنىڭ ھاجىتى قالمىدى. 64 سىلەر
ئۇنىڭ كۇپۇرلۇقلىرىنى ئاڭلىدىڭلار. ئەمدى بۇنىڭغا نېمە دەيسىلەر؟ _ دېدى.
ئۇلار بىردەك ئۇنىڭغا ئۆلۈم جازاسى تېگىشلىك دەپ ھۆكۈم قىلىشتى.
65 بەزىلىرى ئۇنىڭغا تۈكۈرۈبكە بابلىدى. ئۇلار يەنە ئۇنىڭ كۆزلىرىنى
باغلاپ، مۇبت ئېتىپ: «پەيغەمبەر بولساڭ، ئېيتىپ باققىنا، سېنى كىم
*63. باش روھانىي ھەزرىتى ئەيسانى «كۇپۇرلۇق قىلدى» دەپ قاراپ، ئۆزىنىڭ بۇنىڭغا بولغان
چۆچۈبى ۋە غەزىپىنى ئىپادىلەش ئۈچۈن، كىيىملىرىنى يىرتقان. ھەزرىتى ئەيسانىڭ: «مەسىھ مەن
بولىمەن» دېيىشى ئۇنىڭ خۇداغا خاس ھوقۇق ۋە بۆھرەت مەندىدۇر، دېگەنلىكىدۇر.
ئۇردى؟» دېيىشتى. قاراۋۇللارمۇ ئۇنى ئارىسىغا ئېلىۋېلىپ كاچاتلىدى.
4 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 486
پېترۇسنىڭ ھەزرىتى ئەيسادىن تېنىشى
66 پېترۇس تۆۋەندىكى ھويلىدا تۇراتتى. باش روھانىينىڭ دېدەكلىرىدىن
بىرى كېلىپ، 67 ئىسسىنىپ ئولتۇرغان پېترۇسنى كۆرۈپ، ئۇنىڭغا تىكىلىپ
قاراپ:
_ سەنمۇ ناسىرەلىك ئەيسا بىلەن بىر ئىدىڭغۇ، _ دېدى.
68 پېترۇس بۇنى ئىنكار قىلىپ:
_ سېنىڭ نېمە دەۋاتقانلىقىڭنى بىلمىدىم ھەم چۈبەنمىدىم، _
دېدى_دە، تابقىرىغا، دەرۋازىنىڭ ئالدىغا چىقىپ تۇردى. بۇ ئەسنادا،
خوراز چىللىدى.
69 ئۇنىڭ تابقىرىدا تۇرغانلىقىنى كۆرگەن ھېلىقى دېدەك ئۇ يەردە
تۇرغانلارغا يەنە:
_ بۇ ئۇنىڭ ئادىمىغۇ، _ دېدى. 70 پېترۇس يەنە ئىنكار قىلدى.
بىرئازدىن كېيىن، ئۇ يەردە تۇرغانلار پېترۇسقا يەنە:
_ بۈبھىسىزكى، سەن ئۇنىڭ باگىرتلىرىنىڭ بىرى. تەلەپپۇزۇڭدىن
سېنىڭمۇ جەلىلىيىلىك ئىكەنلىكىڭ چىقىپ تۇرمامدۇ؟ _ دېيىشتى.
71 پېترۇس قەسەم قىلىپ:
_ سىلەر دەۋاتقان ئادەمنى تونۇمايمەن. بولمىسا، مېنى خۇدا ئۇرسۇن
_ دېدى.
72 دەل بۇ چاغدا، خوراز ئىككىنچى قېتىم چىللىدى. پېترۇس ھەزرىتى
ئەيسانىڭ ئۆزىگە: «خوراز ئىككى قېتىم چىللابتىن بۇرۇن، سەن مەندىن
ئۈ قېتىم تانىسەن» دېگەن سۆزىنى ئېسىگە ئېلىپ، كۆڭلى بۇزۇلۇپ يىغلاپ
كەتتى.
487 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 5 1_باب
ھەزرىتى ئەيسانىڭ پىلاتۇسنىڭ ئالدىدا سوتلىنىشى
1 ئەتىسى تاڭ سەھەردە، ئالىي روھانىيلار، ئاقساقاللار، تەۋرات
ئۇستازلىرى ۋە ئالىي كېڭەبمىنىڭ پۈتۈن ئەزالىرى
مەسلىھەتلىشىۋالغاندىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسانى باغلاپ، ۋالىي پىلاتۇسقا
تاپشۇرۇپ بەردى.
2 پىلاتۇس ئۇنىڭدىن:
_ سەن يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھىمۇ؟ _ دەپ سورىدى.
_ ئېيتقىنىڭىزدەك، _ دەپ جاۋاس بەردى ھەزرىتى ئەيسا.
3 ئالىي روھانىيلار ئۇنىڭ ئۈستىدىن بىرمۇنچە ئەرز_بىكايەتلەرنى
قىلىشتى. 4 پىلاتۇس ئۇنىڭدىن يەنە:
_ قارا، ئۇلار ئۈستۈڭدىن بۇنچىۋالا بىكايەت قىلىۋاتىدۇ. سەن
ھېچقايسىسىغا جاۋاس بەرمەمسەن؟ _ دەپ سورىدى.
5 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا يەنىلا زۇۋان سۈرمىدى. پىلاتۇس بۇنىڭغا
ھەيران قالدى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلۈم جازاسىغا ھۆكۈم قىلىنىشى
6 ھەر قېتىملىق ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىدا، ۋالىي خەلق ئىلتىماس قىلغان
بىر مەھبۇسنى قويۇپ بېرەتتى. 7 ئەينى ۋاقىتتا، زىنداندا توپىلاڭدا ئادەم
ئۆلتۈرگەن توپىلاڭچىلار بىلەن بىللە تۇتۇلغان بارابباس ئىسىملىك بىر كىشى
بار ئىدى. 8 خەلق ۋالىي پىلاتۇسنىڭ ئالدىغا كېلىپ، ئۇنىڭدىن بىر مەھبۇسنى
بۇرۇنقىغا ئوخشاش قويۇپ بېرىشنى تەلەپ قىلدى.
9 پىلاتۇس ئۇلارغا:
_ سىلەرگە يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھىنى قويۇپ بېرىشىمنى
15
5 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 488
خالامسىلەر؟ _ دېدى. 10 پىلاتۇس ئالىي روھانىيلارنىڭ ھەزرىتى ئەيساغا
ھەسەتخورلۇق قىلىپ، ئۇنى ئۆزىگە تاپشۇرۇپ بەرگەنلىكىنى بىلەتتى.
11 بىراق، ئالىي روھانىيلار خەلققە: «ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئورنىغا، بارابباسنى
قويۇپ بېرىشنى تەلەپ قىلىڭلار» دەپ، ئۇلارنى كۈبكۈرتتى.
12 پىلاتۇس ئۇلاردىن يەنە:
_ ئۇنداق بولسا، سىلەر يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھى، دەپ ئاتىغان
ئادەمنى قانداق بىر تەرەپ قىلاي؟ _ دەپ سورىدى.
13 _ ئۇنى كرېستكە مىخلىتىڭ _ دەپ چۇقان سېلىشتى ئۇلار.
14 _ نېمىشقا؟ ئۇ نېمە جىنايەت ئۆتكۈزۈپتۇ؟ _ دېدى پىلاتۇس
ئۇلارغا.
بىراق، ئۇلار تېخىمۇ قاتتىق ۋارقىرىشىپ:
_ ئۇنى كرېستكە مىخلىتىڭ _ دەپ تۇرۇۋېلىشتى. 15 خالايىقنى
خۇرسەن قىلماقچى بولغان پىلاتۇس بارابباسنى ئۇلارغا چىقىرىپ بەردى.
ھەزرىتى ئەيسانى بولسا قامچىلاتقاندىن كېيىن، كرېستكە مىخلاش ئۈچۈن
لەبكەرلىرىگە تاپشۇردى.
لەغكەرلەرنىڭ ھەزرىتى ئەيسانى مەس9ىرە قىلىشى
16 لەبكەرلەر ھەزرىتى ئەيسانى ۋالىي ئوردىسىدىكى بىر سەيناغا ئېلىپ
كىردى. ئاندىن، پۈتۈن لەبكەرلەر توپىنى بۇ يەرگە يىغدى. 17 ئۇلار ئۇنىڭغا
باھانە سۆسۈن رەڭلىك تون، بېشىغا تىكەن باخلىرىدىن ئۆرۈپ ياسالغان
تاج كىيدۈردى. 18 ۋە ئۇنىڭغا: «يابىسۇن يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھى» دەپ
ۋارقىرابتى. 19 ئاندىن، بېشىغا قومۇش بىلەن قايتا_قايتا ئۇرۇپ، ئۇنىڭغا
قاراپ تۈكۈرۈبتى ۋە ئۇنىڭ ئالدىدا تىز پۈكۈپ، سەجدە قىلىشتى.
20 ئۇنى مانا بۇنداق مازاق قىلغاندىن كېيىن، سۆسۈن توننى سالدۇرۇپ،
489 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 5 1_باب
ئۇچىسىغا ئۆز كىيىملىرىنى كىيدۈردى ۋە كرېستكە مىخلاش ئۈچۈن ئېلىپ
مېڭىشتى.
21 سىمۇن ئىسىملىك بىر كىشى يېزىدىن كېلىپ، ئۇ يەردىن ئۆتۈپ
كېتىۋاتاتتى. ئىسكەندەر بىلەن رۇفۇسنىڭ ئاتىسى بولغان بۇ ئادەم كىرىنى
بەھىرىدىن ئىدى. لەبكەرلەر ھەزرىتى ئەيسا يۈدۈپ ماڭغان كرېستنى بۇ
ئادەمگە مەجبۇرىي كۆتۈرگۈزدى. 22 ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانى گولگوتا، يەنى
«باش سۆڭەك» دېگەن يەرگە ئېلىپ باردى. 23 ئۇنىڭغا مۇرمەككى
ئارىلابتۇرۇلغان باراس* بەردى، لېكىن ھەزرىتى ئەيسا ئۇنى ئىچمىدى.
24 ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانى كرېستكە مىخلاپ ئاستى ۋە ھەرقايسىسى ئۆزىگە
چىققاننى ئېلىش ئۈچۈن چەك تابلىشىپ، كىيىملىرىنى بۆلۈبۈۋالدى.
25 ھەزرىتى ئەيسا كرېستكە مىخلانغان ۋاقىت ئەتىگەن سائەت توققۇزلار
ئىدى. 26 گۇناھ تاختىسىغا «يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھى» دەپ يېزىلغانىدى.
27 ھەزرىتى ئەيسادىن بابقا ئىككى قاراقچىمۇ كرېستكە مىخلانغان بولۇپ،
بىرى ئۇنىڭ ئوڭ يېنىدىكى، يەنە بىرى سول يېنىدىكى كرېستتە ئىدى.
{28 بۇنداق قىلىپ، مۇقەددەس يازمىلاردىكى: 'ئۇ جىنايەتچىلەر بىلەن بىر
قاتارغا قويۇلىدۇ' دېگەن سۆز ئىسپاتلاندى.} 29 ئۇ يەردىن ئۆتكەنلەر
بابلىرىنى چايقىشىپ، ھەزرىتى ئەيسانى ھاقارەتلەپ:
_ قېنى، سەن ئىبادەتخانىنى بۇزۇپ تابلاپ، ئۈ كۈندە قايتىدىن
ياساپ چىقىدىغان ئادەم ئىدىڭغۇ؟ 30 ئەمدى كرېستتىن چۈبۈپ، ئۆزۈڭنى
قۇتقۇزغىنا _ دېيىشتى.
31 ئالىي روھانىيلار ۋە تەۋرات ئۇستازلىرىمۇ ئۇنى بۇنداق مەسخىرە
*23. مۇرمەككى ئارىلابتۇرۇلغان بارابنىڭ ئاغرىقنى پەسەيتىش رولى توغرىسىدا قەدىمكى
كىتابلاردا خاتىرىلەر بار.
قىلىپ، ئۆزئارا:
5 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 490
_ بابقىلارنى قۇتقۇزۇپتىكەن، ئۆزىنى قۇتقۇزالمىدى. 32 ئىسرائىللارنىڭ
پادىشاھى قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ ئەمدى كرېستتىن چۈبۈپ باقسۇنچۇ، بىز
بۇنى كۆرۈپ ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلايلى، _ دېيىشتى. ھەزرىتى ئەيسا بىلەن
بىللە كرېستكە مىخلانغانلارمۇ ئۇنى ھاقارەتلەبتى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلۈمى
33 چۈش ۋاقتى سائەت ئون ئىككىدە، پۈتۈن زېمىننى قاراڭغۇلۇق
قاپلاپ، سائەت ئۈچكىچە داۋام قىلدى. 34 سائەت ئۈچتە، ھەزرىتى ئەيسا
يۇقىرى ئاۋاز بىلەن: «ئېلوي، ئېلوي، لەما بەۋاقتانى يەنى «خۇدايىم،
خۇدايىم، مېنى نېمىشقا تابلىۋەتتىڭ» دەپ ۋارقىرىدى.
35 ئۇ يەردە تۇرغانلارنىڭ بەزىلىرى بۇنى خاتا ئاڭلاپ:
_ قاراڭلار، بۇ ئادەم ئىلياس پەيغەمبەرگە مۇراجىئەت قىلىۋاتىدۇ _
دېيىشتى. 36 ئۇلارنىڭ ئىچىدىن بىرەيلەن يۈگۈرۈپ بېرىپ، بىر پارچە بۇلۇتنى
ئەكېلىپ ئەرزان ئۈزۈم بارابىغا چىلاپ، ئۇنى قومۇبنىڭ ئۇچىغا باغلاپ
ھەزرىتى ئەيساغا ئىچكۈزمەكچى بولدى ۋە:
_ توختاپ تۇرۇڭلار قاراپ باقايلى، ئىلياس پەيغەمبەر كېلىپ ئۇنى
چۈبۈرۈۋالامدىكىن؟ _ دېدى.
37 ھەزرىتى ئەيسا قاتتىق ۋارقىرىدى_دە، تىنىقى توختاپ، جان ئۈزدى.
38 بۇ ۋاقىتتا، مەركىزىي ئىبادەتخانىدىكى پەردە يۇقىرىدىن تۆۋەنگە
ئىككى پارچە بولۇپ يىرتىلدى.* 39 ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۇدۇلىدا تۇرغان يۈز
*38. بۇ پەردە ئىبادەتخانىدىكى ئەڭ مۇقەددەس جاينى مۇقەددەس جايدىن ئايرىپ تۇرىدىغان
پەردە بولۇپ، ئۇنىڭ يىرتىلىشى ئىنسانلارنىڭ خۇدانىڭ ئالدىغا بارىدىغان يولىنىڭ ھەزرىتى ئەيسا
تەرىپىدىن ئېچىلغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ.
بېشى ئۇنىڭ قانداق جان ئۈزگىنىنى كۆرۈپ:
491 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 5 1_باب
_ بۇ ئادەم ھەقىقەتەن خۇدانىڭ ئوغلى ئىكەن _ دېدى.
40 ئۇ يەردە يەنە ۋەقەنى يىراقتىن كۆرۈپ تۇرغان بەزى ئاياللارمۇ بار
ئىدى. ئۇلارنىڭ ئارىسىدا مەجدەللىك مەريەم، كىچىك ياقۇپ بىلەن يوسىنىڭ
ئانىسى مەريەم ۋە سالومىلار بار ئىدى. 41 ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيىدە تۇرغان
ۋاقىتتا، بۇ ئاياللار ئۇنىڭغا ئەگىشىپ، ئۇنىڭ خىزمىتىدە بولغانىدى. ئۇنىڭ
بىلەن يېرۇسالېمغا بىللە كەلگەن يەنە بىرمۇنچە ئاياللارمۇ ئەھۋالنى كۆزىتىپ
تۇراتتى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ دەپنە قىلىنىشى
42_43 ئۇ ھارپا كۈنى، يەنى دەم ئېلىش كۈنىنىڭ ئالدىنقى كۈنى ئىدى.
كە كىرىپ قالغاندا، يەھۇدىيلارنىڭ ئالىي كېڭەبمىسىنىڭ ھۆرمەتكە
سازاۋەر ئەزاسى، خۇدانىڭ پادىشاھلىقىنى ئىنتىزارلىق بىلەن كۈتۈۋاتقان
ئاراماتىيالىق يۈسۈپ يۈرەكلىك ھالدا ۋالىي پىلاتۇسنىڭ ئالدىغا چىقىپ،
ئۇنىڭدىن ھەزرىتى ئەيسانىڭ جەسىتىنى بېرىشنى تەلەپ قىلدى.*
44 پىلاتۇس ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئاللىقاچان ئۆلگەنلىكىنى ئاڭلاپ ھەيران
بولدى. ئۇ يۈز بېشىنى چاقىرىپ، ئۇنىڭدىن ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلگىنىگە
قانچىلىك ۋاقىت بولغانلىقىنى سورىدى. 45 ئۇ يۈز بېشىدىن ئەھۋالنى ئۇققاندىن
كېيىن، يۈسۈپكە جەسەتنى ئېلىپ كېتىشكە رۇخسەت قىلدى. 46 يۈسۈپ
كەندىر رەخت سېتىۋېلىپ، جەسەتنى كرېستتىن چۈبۈرۈپ كېپەنلىدى ۋە
قىيادا ئويۇلغان بىر قەبرىگە دەپنە قىلىپ، ئاغزىغا يوغان بىر قورام تابنى
دومىلىتىپ قويدى. 47 مەجدەللىك مەريەم بىلەن يوسىنىڭ ئانىسى مەريەم
*42_43. قائىدە بويىچە، ئۆلتۈرۈلگەنلەرنىڭ جەسىتى دەم ئېلىش كۈنىدە كرېستتە قالسا
بولمايتتى.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ قويۇلغان يېرىنى كۆرۈۋالدى.
6 1_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 492
ھەزرىتى ئەيسانىڭ تىرىلىشى
1 دەم ئېلىش كۈنى ئۆتكەندىن كېيىن، مەجدەللىك مەريەم،
ياقۇپنىڭ ئانىسى مەريەم ۋە سالومىلار بېرىپ ھەزرىتى ئەيسانىڭ
جەسىتىگە سۈرۈش ئۈچۈن خۇش پۇراقلىق بۇيۇملارنى سېتىۋالدى.
2 ھەپتىنىڭ بىرىنچى كۈنى* ئۇلار تاڭ سەھەردە ئورنىدىن تۇرۇپ، كۈن
چىقىش بىلەن تەڭ قەبرىگە بېرىشتى. 3 ئۇلار ئۆزئارا: «قەبرىنىڭ ئاغزىدىكى
تابنى كىم دومىلىتىشىپ بېرەر؟» دېيىشتى. 4 ئۇ تاش ناھايىتى چوڭ ئىدى.
بىراق، ئۇلار بابلىرىنى كۆتۈرۈپ قارىغىنىدا، تابنىڭ بىر يانغا
دومىلىتىۋېتىلگەنلىكىنى كۆردى. 5 ئۇلار قەبرىگە كىرىپ ئوڭ تەرەپتە ئاق تون
كىيگەن ياش بىر ئادەمنىڭ ئولتۇرغانلىقىنى كۆرگەندە، ئالاقزادە بولۇبتى.
6 ئۇ پەرىشتە ئۇلارغا:
_ ئالاقزادە بولماڭلار، سىلەر كرېستكە مىخلانغان ناسىرەلىك ھەزرىتى
ئەيسانى ئىزدەۋاتىسىلەر. ئۇ تىرىلدى، بۇ يەردە ئەمەس. مانا، ئۇ بۇرۇن
قويۇلغان جاي. 7 سىلەر بېرىپ ئۇنىڭ باگىرتلىرىغا، بولۇپمۇ پېترۇسقا:
«ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيىگە سىلەردىن ئاۋۋال بارىدىكەن، سىلەرگە
ئېيتقىنىدەك، ئۇنى بۇ يەردە كۆرىدىكەنسىلەر» دەڭلار، _ دېدى.
8 ئۇلارنى تىترەك باستى ھەم ئالاقزادە بولۇبۇپ قەبرىدىن چىقىپ
قاچتى. قورقۇپ كەتكەچكە، بۇ ئىشنى ھېچكىمگە ئېيتمىدى.
*2. بەنبە كۈنى يەھۇدىيلارنىڭ دەم ئېلىش كۈنى بولۇپ، يەكشەنبە «ھەپتىنىڭ بىرىنچى كۈنى»
ئىدى.
16
493 ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 16_باب
ھەرىتى ئەيزانىڭ مەجدەللىك مەريەمگە كۆرۈنۈغى
م ھەزرىتى ئەيبا ھەپتىنىڭ بىرىنچى كۈنى تاڭ سەھەردە تىرىلگەندىن
كېيىن، ئاۋۋال سەجدەللىك سەريەسگە كۆرۈندى. ئۇ بۇ ئايالنىڭ تېنىدىن يەتتە
جىننى ھەيدىۋەتكەنىدى. 10 سەريەم بېرىپ بۇرۇن ھەزرىتى ئەيبا بىلەن بىللە
بولغان، ھازىر ساتەم تۇتۇپ كۆز يېشى قىلىشىۋاتقان غاگىرتلارسا خەۋەر
قىلدى. 11 ئۇلار ھەزرىتى ئەيبانىڭ تىرىلگەنلىكى ۋە سەريەسنىڭ ئۇنى
كۆرگەنلىكىنى ئاڭلىغاندا، ئىشەنمىدى.
ھەرىتى ئەيزانىڭ ئىككى غاگىرتىغا كۆرۈنۈغى
12 بۇ ۋەقەدىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيبا يېزىغا كېتىۋاتقان ئىككى
غاگىرتىغا باغقا بىر قىياپەتتە كۆرۈندى. 13 غۇنىڭ بىلەن، غاگىرتلار كەينىگە
قايتىپ، باغقىلارسا بۇ ئىشنى خەۋەر قىلدى، لېكىن ئۇلار بۇنىڭغىمۇ
ئىشەنمىدى.
ھەرىتى ئەيزانىڭ ئون بىر غاگىرتىغا كۆرۈنۈغى
14 ئۇنىڭدىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيبا بىر داستىشاندا ئولتۇرۇپ
سىزالىنىۋاتقان ئون بىر غاگىرتىغا كۆرۈنۈپ، ئۇلارنىڭ ئېتىقادسىزلىقى ۋە
تەرسالىقىنى ئەيىبلىدى. چۈنكى، ئۇلار ھەزرىتى ئەيبانى تىرىلگەندىن كېيىن
كۆرگەنلەرنىڭ سۆزىگە ئىشەنمىگەنىدى.
15 ھەزرىتى ئەيبا ئۇلارسا سۇنداق دېدى:
_ دۇنيانىڭ ھەرقايبى جايلىرىغا بېرىپ، پۈتۈن ئىنبانلارسا خۇش
خەۋەرنى جاكارلاڭلار. 16 ئېتىقاد قىلىپ، چۆسۈلدۈرۈغنى قوبۇل قىلغانلار
قۇتقۇزۇلىدۇ. ئېتىقاد قىلمىغانلار بولبا دوزاخقا سەھكۇم قىلىنىدۇ.
16_باب ماركۇس بايان قىلغان خۇش خەۋەر 494
17 ئېتىقاد قىلغانلارسا سۇنداق سۆجىزىلەرنى كۆرسىتىش قابىلىيىتى
ھەسراھ بولىدۇ: ئۇلار سېنىڭ ناسىم بىلەن جىنلارنى ھەيدىۋېتەلەيدۇ، ناسەلۇم
تىللاردا سۆزلىشەلەيدۇ، 18 يىلانلارنى قوللىرىدا تۇتبىمۇ، ھېچنېمە بولمايدۇ،
زەھەرلىك نەرسىنى ئىچبىمۇ، ھېچقانداق تەسىر قىلمايدۇ. بىمارلارسا
قوللىرىنى تەگكۈزۈپ قويبا، كېبەللىرى ساقىيىپ كېتىدۇ.
ھەرىتى ئەيزانىڭ ئاسمانغا كۆتۈرۈلۈغى
م1 رەببىمىز ئەيبا ئۇلارسا بۇ سۆزلەرنى قىلغاندىن كېيىن، ئاسمانغا
كۆتۈرۈلدى ۋە خۇدانىڭ ئوڭ يېنىدا ئولتۇردى. 20 غاگىرتلار تەرەپ_تەرەپكە
بېرىپ خۇش خەۋەرنى جاكارلاپ يۈردى. رەببىمىز ئۇلار بىلەن بىللە بولۇپ،
*20. م_ئايەتتىن تاكى 20_ئايەتكىچە بولغان ئايەتلەرنى بەزى گرېكچە نۇسشىلاردىن تاپقىلى
بولمايدۇ.
ئۆز سۆزىنى ئۇلار كۆرسەتكەن سۆجىزىلەر بىلەن ئىبپاتلىدى.*
|