يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر (قىسقىچە چۈبەندۈرۈش) بۇ كىتابنىڭ مۇئەللىپى بېلىقچى زەبەدىينىڭ ئوغلى يۇھاننادۇر. ئۇ پېترۇس ۋە ئۆز قېرىندىشى ياقۇپ بىلەن بىر قاتاردا ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئەڭ يېقىن باگىرتى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. ئۇ بۇ كىتابتا ئۆز ئىسمىنى ئىشلەتمەي، ئۆزىنى ھەزرىتى ئەيسانىڭ ياخشى كۆرىدىغان باگىرتى دەپ تىلغا ئالغان (13_با 23_ئايەت). مۇئەللىپ بۇ كىتابنى كىشىلەرنىڭ ھەزرىتى ئەيسانىڭ قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ ئىكەنلىكىگە ئىشىنىشى ھەم بۇ ئارقىلىق ئۇنىڭغا باغلىنىپ ھاياتلىققا ئېرىشىشى ئۈچۈن يازغان. مۇئەللىپ كىتابىنى ئەزەلدىن مەۋجۇت بولغان «كالام»، يەنى ئادەم تېنىدە ئىنسانلار ئارىسىغا كەلگەن ھەزرىتى ئەيسا ھەققىدىكى مەلۇماتتىن بابلىغان. ئۇ ھەزرىتى ئەيسانىڭ كۆرسەتكەن مۆجىزىلىرى ھەمدە ئۇنىڭ بۇ مۆجىزىلەر ئارقىلىق ھەقىقەتنى چۈبەندۈرگەنلىكىنى تەسۋىرلىگەن. ئۇ ھەزرىتى ئەيسانىڭ باگىرتلىرى بىلەن بىللە بولغان ئەڭ ئاخىرقى كەچلىك تامىقى ھەققىدە كۆپرەك مەلۇمات بەرگەندىن كېيىن، ئۇنىڭ ئۆلتۈرۈلۈبى ۋە تىرىلىشىنى خاتىرىلىگەن. مۇئەللىپ ھەزرىتى ئەيسا تىرىلگەندىن كېيىن ئۇنىڭ باگىرتلىرى بىلەن بولغان بىرقانچە قېتىملىق ئۇچرىشىشىنى تەسۋىرلەش بىلەن كىتابىنى تاماملىغان. بۇ كىتابتا مۇئەللىپ ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆزىنى «ھاياتلىق نېنى»، «ھاياتلىق سۈيى»، «دۇنيانىڭ نۇرى»، «ياخشى قويچى»، «يول، ھەقىقەت ۋە ھاياتلىق»، «ئۈزۈم تېلى» ۋە «ئىنسانلارنى ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرگۈچى ۋە ھاياتلىق بەرگۈچى» دەپ تىلغا ئالغانلىقىنى خاتىرىلەش بىلەن ھەزرىتى ئەيسانىڭ دەل ئىنسانلار موھتاج بولغان قۇتقۇزغۇچى ئىكەنلىكىنى كۆرسىتىپ بەرگەن. تېزىس: 1. كالام _ ھەزرىتى ئەيسادۇر (1_با 1 _ 18_ئايەتلەر) 2. يەھيا پەيغەمبەرنىڭ ھەزرىتى ئەيساغا گۇۋاھلىق بېرىشى (1_باس 19 _ 34_ئايەتلەر) 3. ھەزرىتى ئەيسانىڭ دەسلەپكى باگىرتلىرى (1_باس 35 _ 51_ئايەتلەر) 4. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالاھىدە يەتتە مۆجىزىسى (2 _ 11_بابلار) 5. ھەزرىتى ئەيسانىڭ بۇ دۇنيادىكى ھاياتىنىڭ ئاخىرقى ھەپتىسى (12 _ 19_بابلار) 6. ھەزرىتى ئەيسانىڭ تىرىلىشى ۋە باگىرتلىرىغا كۆرۈنۈبى (20_، 21_بابلار) يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر ھەزرىتى ئەيسا _ خۇدانىڭ كالامىدۇر 1 ھەممىدىن بۇرۇن «كالام»* مەۋجۇت ئىدى. ئۇ خۇدا بىلەن بىللە ئىدى ھەم ئۆزى خۇدا ئىدى. 2 ئۇ، ئالەم يارىتىلىشتىن بۇرۇنلا خۇدا بىلەن بىللە ئىدى. 3 ئۇ ئارقىلىق بارلىق مەۋجۇداتلار يارىتىلدى. ھېچقانداق مەۋجۇدات ئۇنىڭسىز يارىتىلغان ئەمەس. 4 «كالام» ھاياتلىقنىڭ مەنبەسى بولۇپ، بۇ ھاياتلىق ئىنسانلارغا نۇر ئېلىپ كەلدى. 5 نۇر قاراڭغۇلۇقنى يورۇتىدۇ. قاراڭغۇلۇق بولسا نۇرنى ھەرگىز بېسىپ چۈبەلىگەن ئەمەس. 6 ۋاقىت_سائىتى كەلگەندە، بىر ئادەم خۇدا تەرىپىدىن مەيدانغا كەلدى. ئۇنىڭ ئىسمى يەھيا ئىدى. 7 ئۇ ئىنسانلارنىڭ ئۆزى ئارقىلىق «ھەقىقىي نۇر» غا ئىشىنىشى ئۈچۈن، ئۇنىڭغا گۇۋاھلىق بېرىشكە كەلگەنىدى. 8 يەھيا پەيغەمبەر ئۆزى «ھەقىقىي نۇر» ئەمەس، ئۇ پەقەت «ھەقىقىي نۇر» غا *1. كالام _ «سۆز» دېگەن مەنىدە بولۇپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ بىر نامىدۇر. گۇۋاھلىق بەرگۈچىدۇر. 9 دۇنياغا كېلىدىغان بۇ «ھەقىقىي نۇر» پۈتكۈل 1 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 632 ئىنساننى يورۇتىدىغان نۇردۇر. 10 دۇنيا «كالام» ئارقىلىق يارىتىلغان بولسىمۇ، «كالام» بۇ دۇنياغا كەلگەندە، دۇنيا ئۇنى تونۇمىدى. 11 ئۇ ئۆز تۇپرىقىغا كەلگەن بولسىمۇ، بىراق ئۇنى ئۆز خەلقى قوبۇل قىلمىدى. 12 بۇنداقتىمۇ، ئۇ ئۆزىنى قوبۇل قىلىپ، ئۆزىگە ئېتىقاد قىلغانلارنىڭ ھەممىسىگە خۇدانىڭ پەرزەنتى بولۇش ھوقۇقىنى بەردى. 13 بۇ ھوقۇققا ئېرىشكەنلەر يا قاندىن، يا جىنسىي تەلەپتىن، يا ئىنسان خاھىشىدىن ئەمەس، بەلكى خۇدانىڭ ئىرادىسىدىن قايتا تۆرەلگەن بولىدۇ. 14 «كالام» ئىنسان بولدى ھەم ئارىمىزدا يابىدى. ئۇ مېھىر_بەپقەت ۋە ھەقىقەتكە تولغان بولۇپ، بىز ئۇنىڭ ئۇلۇغلۇقىنى، يەنى ئاتىمىز خۇدانىڭ بىردىنبىر يېگانە ئوغلىنىڭ ئۇلۇغلۇقىنى كۆردۇق. 15 يەھيا پەيغەمبەر ئۇنىڭغا گۇۋاھلىق بېرىپ، خالايىققا يۇقىرى ئاۋاز بىلەن مۇنداق دېدى: _ مەن سىلەرگە: «مەندىن كېيىن كەلگۈچى مەندىن ئۇلۇغدۇر، چۈنكى ئۇ مەن تۇغۇلۇبتىن بۇرۇنلا مەۋجۇت» دېگەنىدىمغۇ. ئۇ دەل مۇبۇ كىشىدۇر 16 ئۇنىڭ مېھىر_بەپقىتى چەكسىز بولغاچقا، ھەممىمىز ھەر دائىم بەخت ئۈستىگە بەختكە ئېرىشىپ كەلدۇق. 17 چۈنكى، تەۋرات قانۇنى مۇسا پەيغەمبەر ئارقىلىق يەتكۈزۈلگەن بولسا، خۇدانىڭ مېھىر_بەپقىتى ۋە ھەقىقىتى ئەيسا مەسىھ* ئارقىلىق يەتكۈزۈلدى. 18 خۇدانى ھېچكىم كۆرۈپ باققان ئەمەس. بىراق، ئۇنى ئاتىمىز خۇدانىڭ ھەمراھى ۋە يېگانە ئوغلى، *17. مەسىھ _ پەيغەمبەرلەر ئالدىن ئېيتقان، خۇدا تەرىپىدىن تاللانغان، ھامان بىر كۈنى كېلىپ مەڭگۈ ھۆكۈمرانلىق قىلىدىغان پادىشاھنى كۆرسىتىدۇ. بۇنداقلا ئۆزى خۇدا بولغان ئەيسا مەسىھ بىزگە بىلدۈردى. 633 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1_باب يەھيا پەيغەمبەرنىڭ سۆزى 19 يېرۇسالېمدىكى يەھۇدىي ئاقساقاللىرى خۇدانىڭ ئەۋەتىدىغان قۇتقۇزغۇچىسىنىڭ يەھيا پەيغەمبەر ياكى ئەمەسلىكىنى بىلىش ئۈچۈن، روھانىيلار بىلەن مەركىزىي ئىبادەتخانىدا ئىشلەيدىغان لاۋىيلارنى يەھيانىڭ ئالدىغا ئەۋەتتى. 20 يەھيا پەيغەمبەر ئىككىلەنمەستىن: _ مەن قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ ئەمەسمەن، _ دەپ ئېنىق جاۋاس بەردى. 21 ئۇلار ئۇنىڭدىن: _ ئۇنداقتا ئۆزۈڭ كىم بولىسەن؟ ئىلياس پەيغەمبەر بولامسەن؟ _ دەپ سورىدى. _ ياق مەن ئىلياس پەيغەمبەر ئەمەسمەن، _ دېدى ئۇ. _ ئەمىسە، مۇسا پەيغەمبەر ئالدىن ئېيتقان پەيغەمبەرمۇسەن؟ _ دەپ سورىدى ئۇلار. يەھيا پەيغەمبەر يەنە: _ ياق _ دەپ رەت قىلدى. 22 ئاخىردا، ئۇلار: _ ئۇنداقتا، سەن زادى كىم بولىسەن؟ بىزنى ئەۋەتكەنلەرگە ئېيتقۇدەك بىر جاۋاس بەرگىن. ئېيتقىنا. سەن قانداق ئادەمسەن؟ _ دەپ سورىدى. 23 يەھيا پەيغەمبەر مۇنداق جاۋاس بەردى: _ يەبايا پەيغەمبەر بۇرۇن ئېيتقان، خۇدا ئەۋەتىدىغان قۇتقۇزغۇچى كېلىشتىن ئىلگىرى چۆلدە، «رەببىمىزنىڭ كېلىشىگە تۈز يول تەييار قىلىڭلار» دەپ توۋلايدىغان كىشى مەندۇرمەن *24_25. پەرىسىيلەر _ يەھۇدىي دىنىغا تەۋە بولغان، تەۋرات تۈزۈملىرىگە قاتتىق رىئايە قىلىدىغان مەزھەپتىكى كىشىلەر. 24_25 يېرۇسالېمدىن ئەۋەتىلگەن بەزى پەرىسىيلەرمۇ* يەھيا 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 634 پەيغەمبەرنىڭ ئالدىغا كېلىپ، ئۇنىڭدىن: _ سەن يا قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ، يا ئىلياس ياكى مۇسا پەيغەمبەر ئالدىن ئېيتقان پەيغەمبەر بولمىساڭ، نېمىشقا كىشىلەرنى خۇدانىڭ يولىغا چاقىرىپ، سۇغا چۆمۈلدۈرىسەن؟* _ دەپ سورىدى. 26 يەھيا پەيغەمبەر ئۇلارغا مۇنداق دەپ جاۋاس بەردى: _ مەن كىشىلەرنى سۇغىلا چۆمۈلدۈرىمەن، لېكىن ئاراڭلاردا سىلەر تونۇمايدىغان بىرى بار. 27 ئۇ مەندىن كېيىن كەلگۈچى بولۇپ، مەن ھەتتا ئۇنىڭ ئايىغىنىڭ يىپلىرىنى يېشىشكىمۇ لايىق ئەمەسمەن 28 مانا بۇ ئىشلار ئىئوردان دەرياسىنىڭ بەرقىي قېتىدىكى بەيتانىيا دېگەن يېزىدا، يەنى يەھيا پەيغەمبەر كىشىلەرنى دەريادا چۆمۈلدۈرۈۋاتقان يەردە يۈز بەرگەنىدى. خۇدانىڭ قوزىسى 29 ئەتىسى، يەھيا پەيغەمبەر ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆزىگە قاراپ كېلىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ مۇنداق دېدى: _ مانا بۇ، پۈتكۈل دۇنيادىكى ئىنسانلارنىڭ گۇناھىدىن ئازاد قىلىنىشى ئۈچۈن ھازىرلانغان خۇدانىڭ قوزىسىدۇر 30 مەن سىلەرگە: «مەندىن كېيىن كەلگۈچى مەندىن ئۇلۇغدۇر، چۈنكى ئۇ مەن تۇغۇلۇبتىن بۇرۇنلا مەۋجۇت ئىدى» دېگەنىدىم. مانا بۇ دەل مەن تىلغا ئالغان ئابۇ كىشىدۇر 31 مەن بۇرۇن ئۇنىڭ كىملىكىنى بىلمىسەممۇ، بۇ قۇتقۇزغۇچى ئىسرائىللارغا ئايان بولسۇن دەپ، سىلەرنى سۇغا چۆمۈلدۈرگىلى كەلدىم. 32 يەھيا پەيغەمبەر *24_25. بۇ يەردە تىلغا ئېلىنغان چۆمۈلدۈرۈش كىشىلەرنىڭ ئۆز گۇناھلىرىغا توۋا قىلىپ، قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھنىڭ كېلىشىگە تەييارلىق كۆرۈبىدىن ئىبارەت مۇراسىمنى كۆرسىتىدۇ. يەنە گۇۋاھلىق بېرىپ مۇنداق دېدى: 635 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1_باب _ مەن خۇدانىڭ روھىنىڭ كەپتەر ھالىتىدە ئاسماندىن چۈبۈپ، ئۇنىڭ ئۈستىگە قونغانلىقىنى كۆردۈم. 33 مەن ئۇنىڭ قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ ئىكەنلىكىنى بىلمىگەنىدىم. بىراق، مېنى كىشىلەرنى سۇغا چۆمۈلدۈرۈبكە ئەۋەتكەن خۇدا ماڭا: «سەن خۇدانىڭ روھىنىڭ چۈبۈپ، بىرىنىڭ ئۈستىگە قونىدىغانلىقىنى كۆرىسەن. ئۇ، كىشىلەرنى خۇدانىڭ مۇقەددەس روھىغا چۆمۈلدۈرىدىغان قۇتقۇزغۇچىدۇر» دېگەنىدى. 34 ھازىر راستتىنلا بۇ ۋەقەنى ئۆز كۆزۈم بىلەن كۆرگەنلىكىم ئۈچۈن، ئۇنىڭ بەكسىز خۇدانىڭ ئوغلى* ئىكەنلىكىگە گۇۋاھلىق بېرىمەن ھەزرىتى ئەيسانىڭ دەسلەپكى غاگىرتلىرى 35 ئەتىسى، يەھيا پەيغەمبەر ئىككى باگىرتى بىلەن يەنە بۇ يەردە ئىدى. 36 ئۇ، ئۇ يەردىن ئۆتۈپ كېتىۋاتقان ھەزرىتى ئەيسانى كۆرۈپ: _ قاراڭلار خۇدانىڭ قۇربان قىلىنىدىغان قوزىسى _ دېدى. 37 بۇ سۆزنى ئاڭلىغان ئىككى باگىرت ھەزرىتى ئەيسانىڭ كەينىدىن مېڭىشتى. 38 ھەزرىتى ئەيسا كەينىگە بۇرۇلۇپ، ئەگىشىپ كېلىۋاتقانلاردىن: _ نېمىگە ھاجىتىڭلار چۈبۈپ قالدى؟ _ دەپ سورىدى. ئۇلار: _ راببونى (بۇ ئىبرانىيچە سۆز بولۇپ، «ئۇستاز» دېگەن مەنىدە)، قەيەردە تۇرىسىز؟ _ دېدى. 39 _ كېلىپ كۆرۈڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار بېرىپ ئۇنىڭ قەيەردە تۇرىدىغانلىقىنى كۆردى. بۇ، چۈبتىن كېيىن سائەت *34. خۇدانىڭ ئوغلى _ بۇ نام ھەرگىزمۇ خۇدا بىلەن ھەزرىتى ئەيسا ئوتتۇرىسىدىكى جىسمانىي جەھەتتىكى ئاتا_بالىلىق مۇناسىۋەتنى ئەمەس، بەلكى روھىي جەھەتتىكى مۇناسىۋەتنى بىلدۈرىدۇ. تۆتلەر بولغان ۋاقىت بولۇپ، ئۇلار ئۇ كۈننى ھەزرىتى ئەيسا بىلەن بىللە 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 636 ئۆتكۈزدى. 40 يەھيا پەيغەمبەرنىڭ سۆزىنى ئاڭلاپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ كەينىدىن ماڭغان ئىككى كىشىنىڭ بىرى سىمۇن پېترۇسنىڭ ئىنىسى ئەندەر ئىدى. 41 ئەندەر دەرھال ئۆز ئاكىسى سىمۇننى تېپىپ، ئۇنىڭغا: _ بىز «مەسىھ» نى تاپتۇق _ دېدى. («مەسىھ» ئىبرانىيچە سۆز بولۇپ، «خۇدا تەيىنلىگەن قۇتقۇزغۇچى» دېگەن مەنىدە.) 42 ئەندەر ئاكىسىنى ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا ئېلىپ باردى. ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا قاراپ: _ يۇھاننانىڭ ئوغلى سىمۇن، بۇنىڭدىن كېيىن سېنىڭ ئىسمىڭ «كىغاس» بولسۇن، _ دېدى. («كىغاس» گرېك تىلىدىكى «پېترۇس» دې- گەن سۆز بىلەن مەنىداش بولۇپ، «قورام تاش» دېگەن مەنىنى بىلدۈرىدۇ.) فىلىپ ۋە ناتانيەلنىڭ چاقىرتىلىشى 43 ئەتىسى، ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيە ئۆلكىسىگە بېرىشنى قارار قىلدى. ئۇ فىلىپنى تېپىپ، ئۇنىڭغا: _ ماڭا ئەگىشىپ ماڭ _ دېدى. 44 فىلىپ بەيتسايدالىق بولۇپ، ئەندەر بىلەن پېترۇسنىڭ يۇرتدىشى ئىدى. 45 فىلىپ ناتانيەلنى تېپىپ، ئۇنىڭغا: _ مۇسا پەيغەمبەر تەۋراتتا ئالدىن ئېيتقان، بابقا پەيغەمبەرلەرمۇ تىلغا ئالغان قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھنى تاپتۇق. ئۇ، يۈسۈپنىڭ ئوغلى ناسىرەلىك ئەيسا ئىكەن _ دېدى. 46 بىراق، ناتانيەل: _ ناسىرەلىكمۇ؟ ئابۇ كىچىك بىر بەھەردىن مۇنداق ياخشى ئىش 637 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1_باب چىقارمۇ؟ _ دېدى. _ كېلىپ كۆرۈپ باق _ دېدى فىلىپ. 47 ھەزرىتى ئەيسا ناتانيەلنىڭ ئۆزىنىڭ ئالدىغا كېلىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ، ئۇ توغرۇلۇق: _ مانا بۇ، ئىچىدە قىلچە ھىيلە_مىكرىسى يوق ھەقىقىي بىر ئىسرائىل _ دېدى. 48 _ مېنىڭ قانداق ئادەم ئىكەنلىكىمنى قەيەردىن بىلدىڭىز؟ _ دەپ سورىدى ناتانيەل ھەيران بولۇپ. ھەزرىتى ئەيسا: _ فىلىپ سېنى چاقىرىشتىن ئاۋۋال، سېنىڭ ئەنجۈر دەرىخىنىڭ تۈۋىدە ئولتۇرغانلىقىڭنى كۆرگەنىدىم، _ دەپ جاۋاس بەردى. 49 ناتانيەل ھەزرىتى ئەيسانىڭ بابقىلار كۆرەلمەيدىغان ئىشلارنى كۆرەلەيدىغانلىقىدىن ھەيران بولۇپ: _ ئۇستاز، سىز بەكسىزكى خۇدانىڭ ئوغلى، ئىسرائىللارنىڭ پادىشاھى ئىكەنسىز _ دەپ ئېتىراپ قىلدى. 50 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا مۇنداق دېدى: _ سېنى ئەنجۈر دەرىخىنىڭ تۈۋىدە كۆرگەنلىكىمنى ئېيتقانلىقىم ئۈچۈن ئىشىنىۋاتامسەن؟ بۇنىڭدىنمۇ چوڭ ئىشلارنى كۆرىسەن تېخى 51 ئاندىن، باگىرتلىرىغا يەنە: _ بىلىپ قويۇڭلاركى، سىلەر ئاسماننىڭ ئېچىلىپ، خۇدانىڭ پەرىشتىلىرىنىڭ ئىنسانئوغلىنىڭ* يېنىغا چۈبۈپ_چىقىپ يۈرىدىغانلىقىنى *51. مۇقەددەس يازمىلاردا «ئىنسانئوغلى» دىن ئىبارەت ئەۋەتىلگۈچىنىڭ خۇدانىڭ كۈ_ قۇدرىتى ۋە بان_بەرىپى بىلەن ئەربتىن چۈبۈپ، پۈتكۈل ئىنسانلارنى مەڭگۈ بابقۇرىدىغانلىقى ئالدىن ئېيتىلغان. ھەزرىتى ئەيسا بۇ نامنى ئۆزى ھەققىدە ئىشلەتكەن. كۆرىسىلەر _ دېدى. 2_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 638 كانا يېزىسىدىكى توي زىياپىتى 1 ئىككى كۈندىن كېيىن، جەلىلىيە ئۆلكىسىنىڭ كانا يېزىسىدا بىر توي بولدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئانىسى مەريەم ئۇ يەردە ئىدى. 2 ھەزرىتى ئەيسا ۋە ئۇنىڭ باگىرتلىرىمۇ تويغا تەكلىپ قىلىنغانىدى. 3 تويدا باراس تۈگەپ قالغاندا، مەريەم ھەزرىتى ئەيساغا: _ ئۇلارنىڭ بارابلىرى تۈگەپ قاپتۇ، _ دېدى. 4 _ ئانا، مېنى ئارىلابتۇرمىسىڭىز. مېنىڭ ۋاقتىم تېخى كەلمىدى، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 5 ئانىسى چاكارلارغا: _ ئۇ سىلەرگە نېمە قىل دېسە، بۇنى قىلىڭلار، _ دېدى. 6 ئۇ ئۆيدە يەھۇدىيلارنىڭ تازىلىنىش دىنىي قائىدىسىنى ئادا قىلىش ئۈچۈن ئىشلىتىلىدىغان، ھەربىرىگە سەككىز_توققۇز چېلەكتىن سۇ سىغىدىغان ئالتە تاش كۈپ قويۇلغانىدى. 7 ھەزرىتى ئەيسا چاكارلارغا: _ كۈپلەرگە سۇ تولدۇرۇڭلار، _ دېدى. ئۇلار كۈپلەرنى ئاغزىغىچە تولدۇرۇبتى. 8 ئاندىن، ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا يەنە: _ ئەمدى بۇنىڭدىن بىر چىنە ئېلىپ، زىياپەت بابقۇرغۇچىغا بېرىڭلار، _ دېدى. ئۇلار بەجا كەلتۈرۈبتى. 9 زىياپەت بابقۇرغۇچى سۇدىن ئۆزگەرگەن بارابنى تېتىپ كۆرۈپ، ئۇنىڭ قەيەردىن كەلتۈرۈلگەنلىكىنى بىلمىدى، ئەمما بۇنى سۇ توبۇغانلار بىلىشەتتى. بۇنىڭ بىلەن، زىياپەت بابقۇرغۇچى كۈيئوغۇلنى چاقىرىپ، 10 ئۇنىڭغا: 2 639 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 2_باب _ بۇ باراس بەك ياخشى ئىكەن بابقا ساھىبخانىلار ياخشى بارابنى توينىڭ بېشىدا قۇيىدۇ. مېھمانلار خېلى قانغۇچە ئىچكەندىن كېيىن، ناچىرىنى قۇيىدۇ. ئەجەس، سەن ئەڭ ياخشى بارابنى مۇبۇ چاغقىچە ساقلاپسەن _ دېدى. 11 بۇ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ دەسلەپكى مۆجىزىسى* بولۇپ، جەلىلىيىنىڭ كانا يېزىسىدا كۆرسىتىلگەنىدى. بۇنىڭ بىلەن، ھەزرىتى ئەيسا ئۆزىنىڭ ئۇلۇغلۇقىنى ئايان قىلدى. ئۇنىڭ باگىرتلىرى ئۇنى خۇدانىڭ ئەۋەتكەنلىكىگە ئىشەندى. 12 بۇ ئىشتىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا ئانىسى، ئىنىلىرى ۋە باگىرتلىرى بىلەن كەپەرناھۇم بەھىرىگە بېرىپ، ئۇ يەردە بىرنەچچە كۈن تۇردى. ئوقەتچىلەرنىڭ چوڭ ئىبادەت9انىدىن قوخلىنىشى 13 يەھۇدىيلارنىڭ ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىغا* ئاز قالغاندا، ھەزرىتى ئەيسا يېرۇسالېمغا باردى. 14 ئۇ، مەركىزىي ئىبادەتخانا* ھويلىلىرىدا قۇربانلىق *11. مۆجىزە _ گرېكچىدە «مۆجىزىلىك بەلگە» دېگەن مەنىدە بولۇپ، ھەزرىتى ئەيسا مۆجىزە ئارقىلىق ئۆزىنىڭ ھەقىقىي كىملىكىنى ئابكارىلىماقچى بولغان. *13. ئۆتۈپ كېتىش ھېيتى _ بۇ، يەھۇدىيلارنىڭ مۇسا پەيغەمبەرنىڭ يېتەكلىشى ئارقىلىق ئۆزلىرىنىڭ مىسىردىكى قۇللۇق ھاياتىدىن قۇتۇلغان كۈنىنى خاتىرىلەش ھېيتى بولۇپ، ئەينى ۋاقىتتا يەھۇدىي ئەرلەرنىڭ ھەممىسى يېرۇسالېمغا بېرىپ، مەركىزىي ئىبادەتخانىدا قۇربانلىق قىلىپ، بۇ ھېيتنى ئۆتكۈزۈبى كېرەك ئىدى. *14. مەركىزىي ئىبادەتخانا _ ئەينى چاغدا، يەھۇدىيلارنىڭ نۇرغۇن ئىبادەتخانىلىرى بولۇپ، بۇ يەھۇدىيلارنىڭ ئەڭ كۆپ يىغىلىپ ئىبادەت قىلىدىغان جايى ئىدى. خۇدانىڭ ئەمرى بويىچە، پەقەت يېرۇسالېمدىكى مەركىزىي ئىبادەتخانىدىلا قۇربانلىق قىلىش توغرا بولاتتى. ئۈچۈن ئىشلىتىلىدىغان كالا، قوي ۋە كەپتەر ساتقۇچىلارنى ھەم ئۇ يەردە 2_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 640 ئولتۇرۇپ پۇل تېگىشىدىغان كىشىلەرنى كۆرۈپ قالدى 15 ۋە تانىدىن قامچا ياساپ، ئۇلارنىڭ ھەممىسىنى قوي_كالىلىرى بىلەن قوبۇپ ئىبادەتخانىدىن ھەيدەپ چىقاردى. پۇل تېگىشىدىغانلارنىڭ بىرەلىرىنى ئۆرۈپ، پۇللىرىنى چېچىۋەتتى 16 ۋە كەپتەر ساتقۇچىلارغا: _ نەرسىلىرىڭنى بۇ پاك يەردىن كۆتۈرۈش، خۇدائاتامنىڭ ئۆيىنى بازارغا ئايلاندۇرۇبما _ دېدى. 17 بۇنى كۆرگەن باگىرتلىرى زەبۇردا يېزىلغان بۇ سۆزنى ئېسىگە ئېلىشتى: «ئى خۇدا سېنىڭ ئۆيۈڭ ئۈچۈن كۆرسەتكەن قىزغىن مۇھەببىتىم خۇددى كۆيۈۋاتقان ئوتنىڭ ئۆزىدۇر.» 18 يەھۇدىي ئاقساقاللىرى ھەزرىتى ئەيساغا: _ بۇنداق قىلىشقا نېمە ھوقۇقۇڭ بار؟ سېنى خۇدا ئەۋەتكەن بولسا، بۇنى ئىسپاتلاش ئۈچۈن بىزگە بىر كارامەت كۆرسىتىپ باقمامسەن، قېنى؟ _ دەپ سوئال قويدى. 19 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق جاۋاس بەردى: _ سىلەرگە كۆرسىتىدىغان كارامىتىم بۇكى، بۇ ئىبادەتخانىنى ۋەيران قىلساڭلار، ئۈ كۈن ئىچىدە ئۇنى يېڭىۋابتىن ياساپ چىقىمەن. 20 يەھۇدىيلار ھەزرىتى ئەيسانىڭ جاۋابىنى چۈبەنمەي: _ بۇ ئىبادەتخانىنىڭ ياسىلىشى ئۈچۈن ھازىرغىچە قىرىق ئالتە يىل كەتكەن تۇرسا، سەن ئۇنى قانداقسىگە ئۈ كۈندىلا ياساپ چىقالايسەن؟ _ دەپ ئۇنى مەسخىرە قىلىشتى. 21 ھالبۇكى، ھەزرىتى ئەيسا ئېيتقان «ئىبادەتخانا» ئۇنىڭ ئۆز تېنى ئىدى. 22 بۇڭا، ھەزرىتى ئەيسا ئۆلۈپ 641 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 3_باب ئۈچىنچى كۈنى تىرىلگەندىن كېيىن، باگىرتلىرى ئۇنىڭ بۇ سۆزىنى ئېسىگە ئالدى ۋە مۇقەددەس يازمىلاردا قۇتقۇزغۇچىنىڭ تىرىلىشى ھەققىدە يېزىلغان سۆزلەر ھەمدە ھەزرىتى ئەيسا ئېيتقان سۆزلەرنىڭ تېگىگە يېتىپ، ئېتىقادى تېخىمۇ كۈچەيدى. 23 ئۆتۈپ كېتىش ھېيتى جەريانىدا ھەزرىتى ئەيسانىڭ يېرۇسالېمدا كۆرسەتكەن كارامەت ۋە مۆجىزىلىرىنى كۆرگەن نۇرغۇن كىشىلەر ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلىشتى. 24 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا پۈتكۈل ئىنسانلارنىڭ قەلبىنى بىلگەچكە، ئۇلارغا ئىشەنمەيتتى. 25 ئىنسان تەبىئىتى ھەققىدە ھېچكىمنىڭ ئۇنىڭغا بىر نەرسە دەپ بېرىشىنىڭمۇ ھاجىتى يوق ئىدى. چۈنكى، ئۇ ئۆزى كىشىلەرنىڭ كۆڭلىدە نېمە بار ئىكەنلىكىنى بىلەتتى. قايتىدىن تۆرىلىش 1_2 يەھۇدىيلارنىڭ نىكودىم ئىسىملىك بىر كېڭەبمە كاتتىۋېشى بار ئىدى. پەرىسىيلەردىن بولغان بۇ ئادەم بىر كېچىسى ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا كېلىپ: _ تەقسىر، سىزنىڭ خۇدا ئەۋەتكەن بىر ئۇستاز ئىكەنلىكىڭىزنى بىلىمىز. چۈنكى، خۇدا بىلەن بىللە بولمىغان ئادەم سىز كۆرسەتكەن بۇ كارامەت ۋە مۆجىزىلەرنى قەتئىي كۆرسىتەلمەيدۇ، _ دېدى. 3 ھەزرىتى ئەيسا: _ بىلىپ قويۇڭكى، ھېچكىم قايتىدىن تۆرەلمىگۈچە، خۇدانىڭ پادىشاھلىقىنى كۆرەلمەيدۇ _ دېدى. 4 نىكودىم: _ يابىنىپ قالغان ئادەم قانداقمۇ قايتىدىن تۆرەلسۇن؟ ئانىسىنىڭ قورسىقىغا كىرىپ قايتا تۆرىلىشى مۇمكىنمۇ؟ _ دەپ سورىدى. 3 3_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 642 5 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق جاۋاس بەردى: _ بىلىپ قويۇڭكى، ھەم سۇدىن، ھەم خۇدانىڭ روھىدىن تۆرەلمىگۈچە، ھېچكىم خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا كىرەلمەيدۇ 6 ئاتا_ ئانىسىدىن تۆرەلگەنلەر جىسمانىي ھاياتلىققىلا ئىگە بولىدۇ. بىراق، خۇدانىڭ روھىدىن تۆرەلگەنلەر روھىي ھاياتلىققىمۇ ئىگە بولىدۇ. 7 سىزگە: «قايتىدىن تۆرىلىشىڭلار كېرەك» دېسەم، ھەيران بولماڭ. 8 بامال خالىغان يېرىدە چىقىدۇ، سىز ئۇنىڭ ئاۋازىنى ئاڭلايسىز، لېكىن قەيەردىن كېلىپ، قەيەرگە كېتىدىغانلىقىنى بىلەلمەيسىز. بۇنىڭغا ئوخشاش، خۇدانىڭ روھىنىڭ كىشىلەرگە قانداق قىلىپ ھاياتلىق ئاتا قىلىدىغانلىقىنىمۇ بىلەلمەيسىز. 9 نىكودىم ھەزرىتى ئەيسادىن: _ بۇ ئىش قانداقمۇ مۇمكىن بولار؟ _ دەپ سورىدى. 10 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا مۇنداق دېدى: _ سىز ئىسرائىللارنىڭ مۇھىم ئۇستازى تۇرۇقلۇق، بۇنىمۇ چۈبەنمەمسىز؟ 11 بىلىپ قويۇڭكى، بىز بىلىدىغىنىمىزنى ۋە كۆرگىنىمىزنى ئېيتساقمۇ، سىلەر يەنىلا بىزنىڭ گۇۋاھلىقىمىزنى قوبۇل قىلمايۋاتىسىلەر. 12 سىلەرگە بۇ دۇنيا توغرىسىدىكى ئىشلارنى ئېيتسام ئىشەنمىگەن يەردە، ئەرش توغرىسىدىكى ئىشلارنى ئېيتسام قانداقمۇ ئىشىنىسىلەر؟ 13 ھېچكىم ئەربتىكى ئىشلارنىڭ قانداق ئىكەنلىكىنى بىلمەيدۇ. چۈنكى، ھېچكىم ئەربتىن چۈبكەن ئەمەس. لېكىن، ئىنسانئوغلى بۇلارنى بىلىدۇ. چۈنكى، ئۇ ئەربتىن چۈبكەن. 14 تۇچتىن ياسالغان يىلان مۇسا پەيغەمبەر تەرىپىدىن چۆلدە ئۆلۈۋاتقانلارنىڭ قۇتۇلدۇرۇلۇبى ئۈچۈن لىمدا ئېگىز كۆتۈرۈلگىنىدەك، ئىنسانئوغلى بولغان مەنمۇ بۇنداق ئېگىز كۆتۈرۈلۈبۈم كېرەك. 15 بۇنداق بولغاندا، ماڭا ئېتىقاد قىلغانلارنىڭ ھەممىسى مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشەلەيدۇ. 16 چۈنكى خۇدا دۇنيادىكى ئىنسانلارنى بۇ قەدەر سۆيىدۇكى، ئۆزىنىڭ 643 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 3_باب بىردىنبىر يېگانە ئوغلىغا ئېتىقاد قىلغان ھەربىر كىشى ھالاك بولماي، مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشىشى ئۈچۈن، ئۇنى قۇربان بولۇبقا ئەۋەتىپ بەردى. 17 خۇدا ئوغلىنى دۇنيادىكى ئىنسانلارنى سوراققا تارتىشقا ئەمەس، بەلكى ئۇلارنى قۇتقۇزۇبقا ئەۋەتتى. 18 ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلغانلار سوراققا تارتىلمايدۇ. ئېتىقاد قىلمىغانلار بولسا ئاللىبۇرۇن سوراققا تارتىلغان بولىدۇ. چۈنكى، ئۇلار خۇدانىڭ يەككە_يېگانە ئوغلىغا ئېتىقاد قىلمىغانىدى. 19 ئۇلار دائىم يامانلىق قىلغاچقا، «ھەقىقىي نۇر» دۇنياغا كەلگەن بولسىمۇ، ئۇلار بۇ نۇرنى ئەمەس، زۇلمەتنى ياخشى كۆردى. بۇڭا، ئۇلار جازاغا تارتىلىدۇ. 20 كىمدەكىم يامانلىق قىلسا، نۇرغا ئۆ بولىدۇ ۋە قىلغان_ئەتكەنلىرىم ئابكارا بولۇپ قالمىسۇن دەپ، نۇردىن قاچىدۇ. 21 لېكىن، كىمدەكىم ھەقىقەت بويىچە ئىش قىلسا، ئىشلىرىمنى خۇداغا تايىنىپ قىلغانلىقىم مەلۇم بولسۇن دەپ، نۇرغا يېقىن كېلىدۇ. يەھيا پەيغەمبەرنىڭ گۇۋاھلىقى 22 بۇ ئىشتىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرى بىلەن يەھۇدىيە ئۆلكىسىگە باردى. ھەزرىتى ئەيسا ئۇلار بىلەن بىللە ئۇ يەردە بىر مەزگىل تۇرۇپ، كىشىلەرنى چۆمۈلدۈردى. 23 بۇ چاغدا، سالىم يېزىسىنىڭ يېنىدىكى ئاينون دېگەن يەردە يەھيا پەيغەمبەرمۇ كىشىلەرنى چۆمۈلدۈرۈۋاتاتتى. چۈنكى، ئۇ يەرنىڭ سۈيى مول ئىدى. كىشىلەر ئۇنىڭ ئالدىغا كېلىشىپ چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلىشاتتى. 24 بۇ، يەھيا پەيغەمبەر تېخى زىندانغا چۈبمىگەن ۋاقىت ئىدى. 25 يەھيا پەيغەمبەرنىڭ باگىرتلىرى بىر يەھۇدىي بىلەن تازىلىنىش دىنىي قائىدىسى توغرىسىدا تالىشىپ قالدى. 26 باگىرتلار يەھيا پەيغەمبەرنىڭ يېنىغا كېلىپ: _ ئۇستاز، ئۆتكەندە ئىئوردان دەرياسىنىڭ ئۇ قېتىدا سىز بىلەن بىرگە 3_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 644 بولغان، ئۆزىڭىز «بۇ ئادەم مەندىن ئۇلۇ» دەپ گۇۋاھلىق بەرگەن كىشى ھازىر بابقىلارنى چۆمۈلدۈرۈۋاتىدۇ. ئەمدى ھەممىسى بىزدىن قېچىپ، ئۇنىڭ يېنىغا كېتىۋاتىدۇ، _ دېدى. 27 يەھيا پەيغەمبەر مۇنداق جاۋاس بەردى: _ خۇدا بەرمىسە، ئىنسان ھېچنېمىگە ئېرىشەلمەيدۇ. 28 مەن سىلەرگە: «مەن قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ ئەمەس، پەقەت ئۇنىڭ ئالدىدا كەلگەن يول ھازىرلىغۇچى» دېگەن. بۇنىڭغا سىلەر ئۆزۈڭلارمۇ گۇۋاھلىق بېرەلەيسىلەر. 29 قىز چوقۇم ئۆزى بىلەن توي قىلىدىغان يىگىتكە مەنسۇپ بولىدۇ. قولداش بولسا يىگىتنىڭ تەييارلىقىنى قىلىپ، ئۇنىڭ كېلىشىنى كۈتىدۇ ھەم ئۇنىڭ ئاۋازىنى ئاڭلاپ خۇرسەن بولىدۇ. بۇنىڭغا ئوخشاش، مەنمۇ ھەزرىتى ئەيسانىڭ كېلىشىدىن خۇباللىنىپ، قىن_قىنىمغا پاتماي قالدىم. 30 ئەمدى ئۇنىڭ بۆھرىتى ئۆسۈبى، مېنىڭ بولسا تۆۋەنلىشى كېرەك. 31 ئۇ ئەربتىن كەلگۈچى بولۇپ، ھەممىدىن ئۈستۈندۇر. مەن بولسام بۇ دۇنيادىن كەلگۈچى، بۇڭا قىلىدىغان سۆزلىرىممۇ بۇ دۇنيادىكى ئىشلار بىلەنلا چەكلىنىدۇ. ئەربتىن كەلگۈچى ھەممىدىن ئۈستۈن بولۇپ، 32 ئۇ ئۆزىنىڭ ئەربتە كۆرگەن ۋە ئاڭلىغانلىرىغا گۇۋاھلىق بېرىدۇ. بىراق، ئۇنىڭ گۇۋاھلىقىغا ئىشىنىدىغانلار ناھايىتى ئاز بولىدۇ. 33 ھالبۇكى، ئۇنىڭ گۇۋاھلىقىغا ئىشىنىدىغانلار خۇدانىڭ ھەق ئىكەنلىكىگىمۇ گۇۋاھلىق بېرىدۇ. 34 خۇدا ئەۋەتكەن قۇتقۇزغۇچى خۇدانىڭ سۆزىنى سۆزلەيدۇ، چۈنكى خۇدا ئۆز روھىنى ئۇنىڭغا ئايىماستىن بېرىپ كەلمەكتە. 35 ئەربتىكى ئاتىمىز ئوغلىنى سۆيىدۇ ۋە ھەممە ئىشلارنى ئۇنىڭ قولىغا تاپشۇرغان. 36 خۇدانىڭ ئوغلىغا ئېتىقاد قىلغان كىشى مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشكەن بولىدۇ. لېكىن، ئۇنى رەت قىلغان كىشى مەڭگۈلۈك ھاياتتىن مەھرۇم قالىدۇ_دە، خۇدانىڭ غەزىپى مانا بۇنداقلاردىن مەڭگۈ نېرى بولمايدۇ. 645 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4_باب ھەزرىتى ئەيسا بىلەن سامارىيىلىك ئايال 1 ھەزرىتى ئەيسا يەھيا پەيغەمبەردىنمۇ كۆپ باگىرت قوبۇل قىلىپ، ئۇلارنى چۆمۈلدۈرۈۋېتىپتۇ دېگەن خەۋەر پەرىسىيلەرگە يەتتى. 2 (ئەمەلىيەتتە ھەزرىتى ئەيسا ئۆزى ئەمەس، باگىرتلىرى چۆمۈلدۈرەتتى.) 3 ئۇلارنىڭ خەۋەر تاپقىنىنى ئۇققان ھەزرىتى ئەيسا يەھۇدىيە ئۆلكىسىدىن چىقىپ يەنە جەلىلىيىگە كەتتى. 4 يول ئۈستىدە سامارىيە ئۆلكىسىدىن ئۆتۈبكە توغرا كەلدى. 5 بۇنىڭ بىلەن، ھەزرىتى ئەيسا سامارىيىنىڭ سىھار دېگەن يېزىسىغا كەلدى. سىھار بۇرۇنقى زاماندا ياقۇپ ئۆز ئوغلى يۈسۈپكە مىراس قىلغان يەرگە يېقىن بولۇپ، 6 «ياقۇپ قۇدۇقى» دېگەن قۇدۇقمۇ بۇ يەردە ئىدى. ھەزرىتى ئەيسا سەپەردە چارچىغانلىقى ئۈچۈن قۇدۇقنىڭ يېنىغا كېلىپ ئولتۇردى. بۇ چۈش ۋاقتى بولۇپ، 7_8 ھەزرىتى ئەيسانىڭ باگىرتلىرى يېمەكلىك سېتىۋېلىش ئۈچۈن، بەھەرگە كىرىپ كەتكەنىدى. بۇ چاغدا، سامارىيىلىك بىر ئايال سۇغا كەلدى. ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ ماڭا بىرئاز ئۇسسۇلۇق بەرگەيسىز، _ دېدى. 9 يەھۇدىيلارنىڭ سامارىيىلىكلەرنى كاپىر دەپ، ھەتتا ئۇلارنىڭ چىنە_ قاچىلىرىنىمۇ ئىشلەتمەيدىغانلىقىنى بىلىدىغان ئايال: _ ئۆزىڭىز يەھۇدىي تۇرۇپ، مەندەك سامارىيىلىك ئايالدىن قانداقلارچە سۇ تەلەپ قىلىپ قالدىڭىز؟ _ دەپ سورىدى. 10 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق جاۋاس بەردى: _ ئەگەر سىز خۇدانىڭ سوۋغىتىنىڭ نېمىلىكى ۋە سىزدىن ئۇسسۇلۇق سورىغان كىشىنىڭ كىم ئىكەنلىكىنى بىلسىڭىزىدى، ئۇنداقتا سىز ئۇنىڭدىن بۇنى تىلەيتتىڭىز_دە، ئۇمۇ سىزگە ھاياتلىق سۈيىنى بېرەتتى. 11 ئايال: 4 4_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 646 _ تەقسىر، قۇدۇق چوڭقۇر، ئۇنىڭ ئۈستىگە سۇ تارتىدىغان ئەسۋابلار يوق تۇرسا، ھاياتلىق سۈيىنى نەدىن تاپالايسىز؟ 12 بۇ قۇدۇقنى ئەجدادىمىز ياقۇپ كولىغان. ئۇنىڭدىن ئۆزى، ئوغۇللىرى ۋە مال_ۋارانلىرىمۇ سۇ ئىچكەن. ئەجەبا، سىز بۇ سۇدىنمۇ ياخشى سۇ بېرىمەن دەپ، ئۆزىڭىزنى ئەجدادىمىز ياقۇپتىن ئۇلۇ دېمەكچىمۇ؟ _ دەپ سورىدى. 13 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق دەپ جاۋاس بەردى: _ بۇ سۇنى ئىچكەنلەر يەنە ئۇسسايدۇ. 14 ئەمما، مەن بېرىدىغان سۇنى ئىچكەنلەر مەڭگۈ ئۇسسىمايدىغان بولىدۇ. مەن بېرىدىغان سۇ، ئىچكەن كىشىلەرنىڭ قەلبىدە ئېتىلىپ چىقىدىغان بىر بۇلاققا ئايلىنىپ، ئۇلارغا مەڭگۈلۈك ھاياتلىق بېرىدۇ. 15 _ تەقسىر، ماڭا بۇ سۇدىن بەرگەيسىز. بۇ سۇ بىلەن تەبنالىقىمنى قاندۇرۇپ، قۇدۇققا ئىككىنچى كەلمەيدىغان بولاي، _ دېدى ئايال. 16 ھەزرىتى ئەيسا: _ بېرىپ ئېرىڭىزنى بابلاپ كېلىڭ، _ دېدى. 17 _ ئېرىم يوق، _ دەپ جاۋاس بەردى ئايال. _ ئېرىم يوق دەپ، راستىنى ئېيتتىڭىز. 18 بەش ئەرگە تەگكەنىدىڭىز، ھازىر سىز بىلەن بىللە ياباۋاتقان ئادەم ئېرىڭىز بولمايدۇ. بۇنى توغرا ئېيتتىڭىز _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 19 _ تەقسىر، ئەمدى چۈبەندىم، سىز ئەسلىدە پەيغەمبەر ئىكەنسىز 20 بۇڭا ئېيتىپ بەرسىڭىز، ئەجدادلىرىمىز بۇ تاغدا ئىبادەت قىلىپ كەلگەن، لېكىن سىلەر يەھۇدىيلار نېمە ئۈچۈن «ئىبادەتنى يېرۇسالېمدا قىلىش كېرەك» دەپ چىڭ تۇرىسىلەر، _ دېدى ئايال. 21 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا مۇنداق دېدى: _ خانىم، سۆزلىرىمگە ئىشىنىڭ، بۇنداق بىر ۋاقىت كېلىدۇكى، خۇداغا ئىبادەت قىلىش ئۈچۈن، كىشىلەرنىڭ بۇ تاغقا ياكى يېرۇسالېمغا بېرىشىنىڭ 647 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4_باب ھاجىتى قالمايدۇ. 22 سىلەر سامارىيىلىكلەر خۇداغا ئىبادەت قىلغان بىلەن ئۇنى بىلمەيسىلەر. بىراق، بىز يەھۇدىيلار كىمگە ئىبادەت قىلغىنىمىزنى بىلىمىز. چۈنكى، قۇتقۇزۇلۇش يەھۇدىيلار ئارقىلىق دۇنياغا كېلىدۇ. 23 لېكىن بۇنداق بىر ۋاقىت كېلىدۇ، بۇنداقلا كېلىپ قالدىكى، كىشىلەر روھى بىلەن ۋە خۇدا ئابكارىلىغان ھەقىقەت بويىچە ئۇنىڭغا ئىبادەت قىلىدۇ. ئەربتىكى ئاتىمىز ئۆزىگە ئەنە بۇنداق ھەقىقىي ئىبادەت قىلغۇچىلارنى ئىزدىمەكتە. 24 خۇدا _ روھتۇر. ئۇنىڭغا ئىبادەت قىلغۇچىلار روھى بىلەن ۋە خۇدا ئابكارىلىغان ھەقىقەت بويىچە ئۇنىڭغا ئىبادەت قىلىشى كېرەك. 25 ئايال ھەزرىتى ئەيساغا: _ مەسىھنىڭ، يەنى قۇتقۇزغۇچىنىڭ كېلىدىغانلىقىنى بىلىمەن. ئۇ كەلگەندە، بىزگە ھەقىقەتنى تولۇق چۈبەندۈرۈپ بېرىدۇ، _ دېدى. 26 _ سىز بىلەن سۆزلىشىۋاتقان مەن، ئۇ بولىمەن _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 27 دەل بۇ چاغدا، ھەزرىتى ئەيسانىڭ باگىرتلىرى قايتىپ كەلدى. ئۇلار ئۇنىڭ بىر سامارىيىلىك ئايال بىلەن سۆزلىشىۋاتقانلىقىغا ھاڭ_تاڭ قېلىشتى، لېكىن، ھېچقايسىسى ھەزرىتى ئەيسادىن: «سىز ئۇنىڭدىن نېمە سورىماقچىسىز؟» ياكى «سىز نېمىشقا ئۇنىڭ بىلەن سۆزلىشىسىز؟» دەپمۇ سورىمىدى. 28 بۇنىڭ بىلەن، ئايال كوزىسىنى تابلاپ، بەھەرگە قايتىپ بېرىپ، كىشىلەرگە: 29 _ يۈرۈڭلار، ھاياتىمدا قىلغان ئىشلىرىمنىڭ ھەممىسىنى ماڭا ئېيتىپ بەرگەن ئادەمنى كۆرۈپ كېلىڭلار. ئەجەبا، قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ بۇمىدۇ؟ _ دېدى. 30 بۇنىڭ بىلەن، كىشىلەر بەھەردىن چىقىپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا كېلىشكە بابلىدى. 4_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 648 31 بۇ ۋاقىتنىڭ ئۆزىدە باگىرتلىرى ھەزرىتى ئەيساغا: _ ئۇستاز، ئازراق بىر نەرسە يەۋالسىڭىزچۇ؟ _ دەپ ئۆتۈنۈبتى. 32 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا: _ مېنىڭ سىلەر بىلمەيدىغان بىر يېمەكلىكىم بار، _ دېدى. 33 باگىرتلار بىر_بىرىگە: _ ئەجەبا، بىرى ئۇستازغا يېمەكلىك ئەكېلىپ بەرگەنمىدۇ؟ _ دېيىشتى. 34 _ مېنىڭ يېمەكلىكىم _ مېنى ئەۋەتكەن خۇدانىڭ ئىرادىسىنى ئەمەلگە ئابۇرۇش ۋە ئۇنىڭ ماڭا تاپشۇرغان ئىشىنى تاماملابتۇر، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 35 ھەزرىتى ئەيسا بەھەردىن كېلىۋاتقانلارنى كۆزدە تۇتۇپ سۆزىنى داۋاملابتۇرۇپ، باگىرتلىرىغا مۇنداق دېدى: _ سىلەر: «ھوسۇل يېغىشقا يەنە تۆت ئاي بار» دەيسىلەر. ئەمما سىلەرگە ئېيتىمەنكى، بېشىڭلارنى كۆتۈرۈپ ئېتىزلارغا قاراڭلار، زىرائەتلەر سارغىيىپ ئورۇبقا تەييار بولغاندەك، بۇ كىشىلەرمۇ ئېتىقاد قىلىشقا تەييار بولدى 36 خۇددى ھوسۇل يىغقۇچى ھەققىنى ئېلىۋاتقاندەك، بۇ كىشىلەرنى ماڭا ئېتىقاد قىلىشقا يېتەكلەۋاتقانلارمۇ خۇدادىن تېگىشلىك ئىنئام ئېلىۋاتىدۇ. ئۇلارنىڭ يىغقان ھوسۇلى بولسا مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشكەن كىشىلەردۇر. بۇنداق قىلىپ، «تېرىقچى» ۋە «ئورمىچى» تەڭ خۇباللىنىدۇ. 37 «بىرى تېرىيدۇ، يەنە بىرى يىغىدۇ» دېگەن تەمسىل توغرىدۇر. 38 مەن سىلەرنى ئۆزۈڭلار ئەمەس، بابقىلار ئەمگەك سىڭدۈرگەن بىر «ھوسۇل» نى يىغىشقا ئەۋەتتىم. بۇنىڭ ئۈچۈن، سىلەر تەييار بولغان بۇ «ھوسۇل» نى يىغقۇچىسىلەر. 39 سىھار يېزىسىدىكى نۇرغۇن سامارىيىلىكلەر ھېلىقى ئايالنىڭ: 649 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4_باب «ھاياتىمدا قىلغان ئىشلىرىمنىڭ ھەممىسىنى ماڭا ئېيتىپ بەردى» دېگەن سۆزىنى ئاڭلاپ، ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى. 40 بۇڭا، ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا كېلىپ، ئۇنىڭ ئۆزلىرى بىلەن بىللە تۇرۇبىنى تەلەپ قىلىشتى. بۇنىڭ بىلەن، ھەزرىتى ئەيسا ئۇ يەردە ئىككى كۈن تۇردى. 41 ئۇنىڭ تەلىمى ئارقىلىق تېخىمۇ كۆپ ئادەم ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلدى. 42 ئۇلار ئايالغا: _ بىزنىڭ ئېتىقاد قىلىشىمىز ئەمدى پەقەت سىزنىڭ سۆزلىرىڭىز سەۋەبىدىنلا ئەمەس، بەلكى ئۆزىمىزنىڭ ئاڭلىغانلىقىدىنمۇ بولدى. ئۇنىڭ ھەقىقەتەن دۇنيانىڭ قۇتقۇزغۇچىسى ئىكەنلىكىنى بىلدۇق _ دېيىشتى. بىر ئەمەلدارنىڭ ئوخلىنىڭ ساقايتىلىشى 43 ئىككى كۈندىن كېيىن ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيە ئۆلكىسىگە قاراپ يول ئالدى. 44 ئۇ ئۆزى بۇرۇن: «ھېچقانداق پەيغەمبەر ئۆز يۇرتىدا ھۆرمەتكە سازاۋەر بولمايدۇ» دېگەن. 45 جەلىلىيىگە كەلگىنىدە، جەلىلىيىلىكلەر ئۇنى قاربى ئېلىشتى، چۈنكى ئۇلارمۇ ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنى يېرۇسالېمدا ئۆتكۈزگەن ۋە ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۇ يەردە ياراتقان مۆجىزە ھەم كارامەتلىرىنى كۆرگەنىدى. 46 ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيە ئۆلكىسىدە تۇرغان ۋاقتىدا، كانا يېزىسىغا يەنە باردى. (ئۇ دەل بۇ يېزىدىكى بىر تويدا سۇنى بارابقا ئايلاندۇرغانىدى.) بۇ كۈنلەردە، كەپەرناھۇم بەھىرىدە ئوغلى كېسەل بولۇپ ياتقان بىر ئوردا ئەمەلدارى بار ئىدى. 47 ئۇ ھەزرىتى ئەيسانىڭ يەھۇدىيىدىن جەلىلىيىگە كەلگەنلىكىنى ئاڭلاپ، ئۇنىڭ ئالدىغا باردى ۋە: _ ئۆيۈمگە بېرىپ، سەكراتتا ياتقان ئوغلۇمنى ساقايتىپ بەرسىڭىز _ دەپ ئۆتۈندى. 5_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 650 48 بۇنىڭ بىلەن، ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ سىلەر جەلىلىيىلىكلەر مۆجىزە ۋە كارامەتلەرنى كۆرمىگۈچە، ماڭا ئېتىقاد قىلمايدىغان ئوخشايسىلەر _ دېدى. 49 ئوردا ئەمەلدارى ھەزرىتى ئەيساغا: _ ھەزرەتلىرى، بالام ئۆلمەستە بارغايسىز _ دېدى. 50 _ ئۆيىڭىزگە قايتىڭ، ئوغلىڭىز ھايات قالىدۇ _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. ھېلىقى ئادەم ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئېيتقان سۆزىگە ئىشىنىپ، ئۆيىگە قاراپ ماڭدى. 51 يولدا چاكارلىرى ئۇنىڭ ئالدىغا چىقىپ، ئوغلىنىڭ ھايات ھەم سالامەت ئىكەنلىكىنى ئۇقتۇردى. 52 ئەمەلدار ئۇلاردىن ئوغلىنىڭ قاچاندىن بابلاپ ياخشىلىنىشقا يۈزلەنگەنلىكىنى سورىغىنىدا، ئۇلار: _ تۈنۈگۈن چۈبتىن كېيىن سائەت بىردە قىزىتمىسى ياندى، _ دېيىشتى. 53 بالىنىڭ ئاتىسى بۇنىڭ دەل ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆزىگە: «ئوغلىڭىز ھايات قالىدۇ» دېگەن ۋاقىت ئىكەنلىكىنى ئېسىگە ئالدى. بۇنىڭ بىلەن، ئۇ ۋە پۈتۈن ئائىلىسىدىكىلەر ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلىشتى. 54 بۇ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ يەھۇدىيىدىن جەلىلىيىگە كېلىپ كۆرسەتكەن ئىككىنچى مۆجىزىسى ئىدى. كۆلچەك بويىدىكى پالەچنىڭ ساقايتىلىشى 1 بۇنىڭدىن ئۇزۇن ئۆتمەي، يەھۇدىيلارنىڭ بىر ھېيتى يېتىپ كەلدى. بۇڭا، ھەزرىتى ئەيسا يېرۇسالېمغا باردى. 2 يېرۇسالېمدىكى «قوي دەرۋازىسى» نىڭ يېنىدا ئىبرانىي تىلىدا «بەيتەستا» دەپ ئاتىلىدىغان بىر 5 651 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 5_باب كۆلچەك بولۇپ، ئۇنىڭ ئەتراپىدا بەش پېشايۋان بار ئىدى. 3 بۇ پېشايۋانلار ئاستىدا بىر توپ قارىغۇ، توكۇر ۋە پالەچلەر يېتىشاتتى. {ئۇلار يېتىپ كۆلچەكنىڭ سۈيىنىڭ چايقىلىشىنى كۈتەتتى. 4 چۈنكى، خۇدانىڭ بىر پەرىشتىسى تۇرۇپ_تۇرۇپ كۆلچەككە چۈبۈپ سۇنى چايقايدىكەن، سۇنىڭ چايقىلىشىدىن كېيىن كۆلچەككە بىرىنچى بولۇپ كىرگەن كىشى ھەرقانداق كېسەلدىن خالاس بولىدىكەن.} 5 ئۇ يەردە ئوتتۇز سەككىز يىل كېسەل تارتقان بىر بىمار بار ئىدى. 6 ھەزرىتى ئەيسا بۇ توكۇر ئادەمنى كۆردى ۋە ئۇنىڭ ئۇزۇندىن بېرى بۇ ئەھۋالدا ئىكەنلىكىنى بىلىپ، ئۇنىڭدىن: _ ساقىيىپ كېتىشنى خالامسەن؟ _ دەپ سورىدى. 7 بىمار مۇنداق جاۋاس بەردى: _ ھەزرەتلىرى، سۇ چايقالغاندا مېنى سۇغا چۈبۈرىدىغان ئادىمىم يوق. مەن چۈبەي دېگۈچە، بابقىلار مېنىڭ ئالدىمدا چۈبۈۋالىدۇ. 8 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ ئورنۇڭدىن تۇر، ئورۇن_كۆرپەڭنى يىغىشتۇرۇپ ماڭ _ دېدى. 9 ھېلىقى ئادەم بۇئان ساقىيىپ، ئورۇن_كۆرپىسىنى يىغىشتۇرۇپ مېڭىشقا بابلىدى. بۇ، يەھۇدىيلارنىڭ دەم ئېلىش كۈنى* ئىدى. 10 بۇڭا، بەزى يەھۇدىي ئاقساقاللىرى ساقايغان ئادەمگە: _ بۈگۈن دەم ئېلىش كۈنى تۇرسا، تەۋرات قانۇنىمىزدا دەم ئېلىش كۈنى ئىش قىلىش مەنئى قىلىنغانلىقىنى بىلىپ تۇرۇپ، يەنە ئورۇن_كۆرپەڭنى كۆتۈرۈپ يۈرىسەنغۇ _ دېدى. *9. دەم ئېلىش كۈنى _ بۇ، يەھۇدىيلارنىڭ ئىبادەت قىلىدىغان مۇقەددەس كۈنىنى كۆرسىتىدۇ. ئۇ كۈنى ئىشلەش قەتئىي مەنئى قىلىنغان. 11 لېكىن، بىمار ئۇلارغا مۇنداق جاۋاس بەردى: 5_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 652 _ مېنى ساقايتقان كىشى ماڭا: «ئورۇن_كۆرپەڭنى يىغىشتۇرۇپ ماڭ» دېگەن تۇرسا 12 _ ساڭا: «ئورۇن_كۆرپەڭنى يىغىشتۇرۇپ ماڭ» دېگەن زادى كىم ئىكەن ئۇ؟ _ دەپ سورابتى ئۇلار. 13 بىراق، ساقايغان ئادەم ھەزرىتى ئەيسانىڭ كىم ئىكەنلىكىنى بىلمەيتتى. ئۇ يەردە ئادەم كۆپ بولغانلىقتىن، ھەزرىتى ئەيسا ئۆزىنى دالدىغا ئېلىپ، ئاستىغىنا كېتىپ قالدى. 14 بۇ ئىشتىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا ھېلىقى ئادەمنى مەركىزىي ئىبادەتخانىدا كۆرۈپ: _ كېسىلىڭدىن ساقايدىڭ. ئەمدى گۇناھ سادىر قىلما، بېشىڭغا تېخىمۇ چوڭ بالا_قازا كېلىپ قالمىسۇن _ دېدى. 15 ھېلىقى ئادەم يەھۇدىي ئاقساقاللىرىنىڭ قېشىغا بېرىپ، ئۆزىنى ساقايتقان ھەزرىتى ئەيسا ئىكەنلىكىنى ئۇقتۇردى. 16 ھەزرىتى ئەيسا بۇ ئىشلارنى دەم ئېلىش كۈنى قىلغانلىقى ئۈچۈن، يەھۇدىي ئاقساقاللىرى ئۇنىڭغا زىيانكەبلىك قىلىشقا بابلىدى. 17 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا: _ خۇدائاتام تا ھازىرغىچە توختىماستىن ئىش قىلىپ كەلمەكتە، مەنمۇ بۇنداق قىلىشىم كېرەك _ دېدى. 18 بۇنداق قىلىپ، يەھۇدىي ئاقساقاللىرىنىڭ ئۇنى ئۆلتۈرۈش نىيىتى تېخىمۇ كۈچەيدى. چۈنكى، ئۇ دەم ئېلىش كۈنىنىڭ قائىدىسىنى بۇزۇپلا قالماستىن، خۇدانىڭ ئۆز ئاتىسى ئىكەنلىكىنى ئېيتىش بىلەن، ئۆزىنى خۇداغا تەڭ قىلغانىدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ھوقۇقى 19 ھەزرىتى ئەيسا بۇ بىكايەتلەرگە جاۋابەن يەھۇدىي ئاقساقاللىرىغا 653 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 5_باب مۇنداق دېدى: _ بىلىپ قويۇڭلاركى، ئوغلى ئۆزلۈكىدىن ھېچنېمە قىلالمايدۇ. پەقەت ئەربتىكى ئاتىسىنىڭ نېمە قىلىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ، ئاندىن بۇ ئىشنى قىلالايدۇ. ئاتىسى نېمە قىلسا، ئۇمۇ بۇنى قىلىدۇ. 20 چۈنكى، ئاتىسى ئۇنى سۆيىدۇ ۋە ئۆزىنىڭ قىلىدىغان بارلىق ئىشلىرىنى ئۇنىڭغا كۆرسىتىدۇ ھەم ئوغلى ئارقىلىق سىلەرنى ھەيران قالدۇرغۇدەك، تېخىمۇ زور ۋە ئۇلۇ ئىشلارنى ئايان قىلىدۇ. 21 ئۆلگەنلەرنى ئاتىسى قانداق تىرىلدۈرۈپ، ئۇلارغا ھاياتلىق ئاتا قىلغان بولسا، ئوغلىمۇ بۇنىڭغا ئوخشاش ئۆزى خالىغان كىشىلەرگە مەڭگۈلۈك ھايات ئاتا قىلىدۇ. 22 بۇنداقلا، ئاتىسى ھېچكىمنى سوراققا تارتمايدۇ، بەلكى ئوغلى تارتىدۇ. چۈنكى، سوراققا تارتىشنىڭ پۈتۈن ھوقۇقىنى ئوغلىغا بەرگەندۇر. 23 بۇنىڭدىن مەقسەت، ئىنسانلارنىڭ ئۆزىنى ھۆرمەتلىگىنىدەك، ئوغلىنىمۇ ھۆرمەتلىشى ئۈچۈندۇر. ئوغلىنى ھۆرمەتلىمىگەنلەر ئۇنى ئەۋەتكۈچى ئاتىسىنىمۇ ھۆرمەتلىمىگەنلەردىن بولىدۇ. 24 بىلىپ قويۇڭلاركى، سۆزۈمنى ئاڭلاپ، مېنى ئەۋەتكۈچىگە ئىشەنگەنلەر مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشكەن بولىدۇ. بۇنداق ئادەم سوراققا تارتىلمايدۇ، بۇنداقلا ئۆلۈمدىن ھاياتلىققا ئۆتكەن بولىدۇ. 25 بىلىپ قويۇڭلاركى، روھى ئۆلۈكلەرنىڭ خۇدانىڭ ئوغلىنىڭ ئاۋازىنى ئاڭلايدىغان ۋاقىت_سائىتى يېتىپ كەلمەكتە، بۇنداقلا كېلىپ قالدىكى، ئاڭلاپ ئىشەنگەنلەر ھاياتلىققا ئىگە بولىدۇ. 26 چۈنكى، ئاتىسى ئۆزى قانداق ھاياتلىق مەنبەسى بولسا، ئوغلىنىمۇ بۇنداق ھاياتلىق مەنبەسى قىلدى. 27 يەنە ئۇنىڭغا سوراق قىلىش ھوقۇقىنىمۇ بەردى، چۈنكى ئۇ ئىنسانئوغلىدۇر. 28 بۇنىڭغا ھەيران بولماڭلار. ئۆلگەنلەرنىڭ ھەممىسى مېنىڭ ئاۋازىمنى ئاڭلايدىغان ۋاقىت كېلىدۇ 29 ۋە ئۇلار يەرلىكلىرىدىن چىقىشىدۇ. ياخشىلىق قىلغانلار تىرىلىپ، مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشىدۇ، يامانلىق قىلغانلار تىرىلىپ سوراققا تارتىلىدۇ. 30 مەن ئۆزلۈكۈمدىن ھېچنېمە قىلالمايمەن، پەقەت 5_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 654 ئاتامنىڭ ئېيتقىنى بويىچە سوراق قىلىمەن. مېنىڭ ھۆكۈمۈم ئادىلدۇر. چۈنكى، مېنىڭ نىيىتىم مېنىڭ ئىرادەمنى ئەمەس، بەلكى مېنى ئەۋەتكۈچىنىڭ ئىرادىسىنى ئىشقا ئابۇرۇبتۇر. خۇدانىڭ ھەزرىتى ئەيساخا بەرگەن گۇۋاھلىقى 31 _ ئەگەر ئۆزۈم ئۈچۈن ئۆزۈم گۇۋاھلىق بەرسەم، گۇۋاھلىقىم بىكار بولىدۇ. 32 لېكىن، مەن ئۈچۈن گۇۋاھلىق بېرىدىغان بابقا بىرى بار. ئۇنىڭ ماڭا قىلىدىغان گۇۋاھلىقىنىڭ راستلىقىنى بىلىمەن. 33 يەھيا پەيغەمبەرگە ئادەم ئەۋەتكەن ئەمەسمىدىڭلار؟ ئۇ ھەقىقەتكە گۇۋاھلىق بەرگەن. 34 ئەمەلىيەتتە، ماڭا بىر ئىنساننىڭ گۇۋاھلىقى كېرەك ئەمەس. سىلەرنى يەھيا پەيغەمبەرنىڭ گۇۋاھلىقىغا ئىشىنىپ، قۇتقۇزۇلسۇن دەپ، بۇلارنى ئېيتىۋاتىمەن. 35 يەھيا پەيغەمبەر نۇر چېچىپ تۇرغان بىر چىراغقا ئوخشايدۇ. سىلەر ئۇنىڭ يورۇقلۇقىدىن ۋاقىتلىق بولسىمۇ بەھرىمەن بولۇبنى خالىدىڭلار. 36 لېكىن، يەھيا پەيغەمبەرنىڭ مەن ئۈچۈن بەرگەن گۇۋاھلىقىدىنمۇ چوڭ بىر گۇۋاھلىق بار. ئۇ بولسىمۇ مېنىڭ ياراتقان مۆجىزىلىرىم، يەنى ئاتام مېنىڭ ئورۇندىشىم ئۈچۈن ماڭا تاپشۇرغان ئىشلاردۇر. بۇلار ئاتامنىڭ مېنى ئەۋەتكەنلىكىگە گۇۋاھلىق بېرىدۇ. 37 مېنى ئەۋەتكەن ئاتام ئۆزىمۇ مەن ئۈچۈن گۇۋاھچىدۇر. سىلەر ھېچقاچان ئۇنىڭ ئاۋازىنى ئاڭلىمىدىڭلار، قىياپىتىنى كۆرمىدىڭلار. 38 ئۇنىڭ سۆزلىرى سىلەرنىڭ قەلبىڭلاردىن ئورۇن ئالمىدى، چۈنكى مېنى ئۇنىڭ ئەۋەتكىنىگە ئىشەنمىدىڭلار. 39 مۇقەددەس يازمىلارنى تەتقىق قىلىسىلەر، چۈنكى ئۇنىڭدىن مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئىگە بولۇبنىڭ يولىنى تاپالايمىز، دەپ قارايسىلەر. ئەجەبا، بۇ يازمىلار مېنى خۇدا ئەۋەتىدىغان قۇتقۇزغۇچى دەپ تونۇبتۇرغان 655 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 6_باب ئەمەسمۇ؟ 40 بۇنداق تۇرۇقلۇق، سىلەر يەنە مېنىڭ يېنىمغا كېلىپ، ھاياتلىققا ئېرىشىشنى خالىمايسىلەر. 41 مەن ئىنسانلارنىڭ ماختىشىنى ئىزدىمەيمەن. 42 لېكىن، مەن سىلەرنى بىلىمەن. قەلبىڭلاردا خۇداغا بولغان مۇھەببىتىڭلار يوق. 43 مەن ئاتامنىڭ نامى بىلەن كەلسەم، سىلەر مېنى قوبۇل قىلمايسىلەر. ھالبۇكى، بابقىلار ئۆز نامى بىلەن كەلسە، ئۇنى قوبۇل قىلىسىلەر. 44 سىلەر بىر_ بىرىڭلارنىڭ ماختىشىنى قوبۇل قىلىسىلەريۇ، يېگانە خۇدانىڭ ماختىشىغا ئىگە بولۇبقا تىرىشمايسىلەر. بۇ ھالدا ماڭا قانداقمۇ ئېتىقاد قىلالايسىلەر؟ 45 بىراق، مېنى ئۈستىمىزدىن ئاتامغا بىكايەت قىلىدۇ، دەپ ئويلىماڭلار. ئۈستۈڭلاردىن بىكايەت قىلىدىغان مەن ئەمەس، بەلكى سىلەر ئۈمىد باغلىغان مۇسا پەيغەمبەردۇر. 46 ئەگەر سىلەر راستتىن مۇسا پەيغەمبەرگە ئىشەنگەن بولساڭلار، ماڭىمۇ ئىشەنگەن بولاتتىڭلار. چۈنكى، مۇقەددەس يازمىلاردا مۇسا پەيغەمبەر مەن توغرۇلۇق يازغان. 47 لېكىن، ئۇنىڭ مۇقەددەس يازمىلاردا يازغان سۆزلىرىگە ئىشەنمىسەڭلار، مېنىڭ سۆزلىرىمگە قانداقمۇ ئىشىنىسىلەر؟ بەش مىڭ ئادەمنىڭ تويدۇرۇلۇغى 1 بىر مەزگىلدىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيە كۆلى (تىبېرىيە كۆلى دەپمۇ ئاتىلىدىغان كۆل) نىڭ ئۇ قېتىغا ئۆتتى. 2 زور بىر توپ خالايىق ئۇنىڭ كەينىدىن ئەگىشىپ ماڭدى، چۈنكى ئۇلار ئۇنىڭ كېسەللەرنى ساقايتقان مۆجىزىلىرىنى كۆرگەنىدى. 3 ھەزرىتى ئەيسا تاغقا چىقىپ، ئۇ يەردە باگىرتلىرى بىلەن بىللە ئولتۇردى. 4 بۇ، يەھۇدىيلارنىڭ ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىغا ئاز قالغان ۋاقىت ئىدى. 5 ھەزرىتى ئەيسا بېشىنى كۆتۈرۈپ، زور بىر توپ خالايىقنىڭ ئۆزىنىڭ ئالدىغا كېلىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ، فىلىپتىن: 6 6_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 656 _ بۇنچە كۆپ ئادەمنى تويدۇرغۇدەك ناننى نەدىن تاپىمىز؟ _ دەپ سورىدى. 6 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزنى ئۇنى سىناش ئۈچۈن ئېيتقانىدى. ئەمەلىيەتتە، قانداق قىلىشنى ئۆزى بىلەتتى. 7 فىلىپ جاۋابەن: _ ھەممەيلەننىڭ بىر بۇردىدىن نان يېيىشى ئۈچۈن، يېرىم يىللىق كىرىممۇ يەتمەيدۇ _ دېدى. 8 باگىرتلاردىن يەنە بىرى، يەنى سىمۇن پېترۇسنىڭ ئىنىسى ئەندەر ھەزرىتى ئەيساغا: 9 _ بۇ يەردە بىر كىچىك بالا بولۇپ، ئۇنىڭدا بەش ئارپا نان بىلەن ئىككى بېلىق بار. لېكىن، بۇنچىۋالا ئادەم ئۈچۈن بۇ نېمىگە يەتسۇن؟ _ دېدى. 10 _ كۆپچىلىكنى ئولتۇرغۇزۇڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. ئۇ يەر كەڭ كەتكەن چىمەنزارلىق ئىدى. خالايىقنىڭ ھەممىسى ئولتۇردى. ئۇ يەردىكى ئەرلەرنىڭ سانىلا بەش مىڭچە بار ئىدى. 11 ھەزرىتى ئەيسا نانلارنى قولىغا ئېلىپ، خۇداغا بۈكۈر ئېيتقاندىن كېيىن، ئولتۇرغانلارغا بۆلۈپ بەردى. بېلىقلارنىمۇ بۇنداق قىلدى. كۆپچىلىك خالىغانچە يېدى. 12 ھەممەيلەن يەپ تويغاندا، ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىغا: _ ئېشىپ قالغىنىنى يىغىڭلار، ھېچ نەرسە زايە بولمىسۇن، _ دېدى. 13 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار كۆپچىلىكنىڭ بەش ئارپا ناندىن يەپ ئېشىپ قالغىنىنى ئون ئىككى سېۋەتكە تولدۇرۇپ يىغىۋالدى. 14 خالايىق ھەزرىتى ئەيسانىڭ كۆرسەتكەن بۇ مۆجىزىسىنى كۆرۈپ: «دۇنياغا كېلىشىنى مۇسا پەيغەمبەر ئالدىن ئېيتقان پەيغەمبەر ھەقىقەتەن مۇبۇ ئىكەن» دېيىشتى. 15 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارنىڭ ئۆزىنى ئىسرائىللارنىڭ پادىشاھى بولۇبقا مەجبۇرلايدىغانلىقىنى بىلىپ، ئۇلاردىن ئايرىلىپ، قايتىدىن تاغقا تەنھا چىقىپ كەتتى. 657 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 6_باب ھەزرىتى ئەيسانىڭ سۇ ئۈستىدە مېڭىشى 16 كەچقۇرۇن، ھەزرىتى ئەيسانىڭ باگىرتلىرى كۆل بويىغا كېلىشتى. 17 گەرچە قاراڭغۇ چۈبۈپ كەتكەن بولسىمۇ، ھەزرىتى ئەيسا تېخىچە ئۇلارنىڭ يېنىغا كەلمىگەنىدى. بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار بىر كېمىگە ئولتۇرۇپ، كۆلنىڭ ئۇ قېتىدىكى كەپەرناھۇم بەھىرىگە قاراپ يول ئېلىشتى. 18 قاتتىق بوران چىقىپ، كۆلدە دولقۇن كۆتۈرۈلۈۋاتاتتى. 19 باگىرتلار پالاق ئۇرۇپ تۆت_بەش چاقىرىم يەرگىچە بارغاندىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسانىڭ كۆل ئۈستىدە مېڭىپ كېمىگە يېقىنلىشىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ قورقۇبۇپ كەتتى. 20 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا: _ قورقماڭلار، بۇ مەن _ دېدى. 21 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانى كېمىگە چىقىشقا ئۈندىدى. ئۇ كېمىگە چىققاندىن كېيىنلا، ئۇلار بارماقچى بولغان يېرىگە بېرىپ قالدى. ھەزرىتى ئەيسا _ روھىي ئوزۇقتۇر 22 ئىككىنچى كۈنى، كۆلنىڭ ئۇ قېتىدا قالغان خالايىق تۈنۈگۈنكى كۈندە ئۇ يەردە پەقەت بىرلا كېمىنىڭ بارلىقىنى، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆز باگىرتلىرى بىلەن بىللە ئۇ كېمىگە ئولتۇرمىغانلىقىنى، باگىرتلىرىنىڭ يالغۇز كەتكەنلىكىنى ئېسىگە ئالدى. 23 بىرنەچچە كېمە تىبېرىيە بەھىرىدىن ھەزرىتى ئەيسا دۇئا قىلىپ خالايىققا نان تارقىتىپ بەرگەن يەرگە يېقىن كېلىپ توختىدى. 24 ھەزرىتى ئەيسانىڭ ۋە باگىرتلىرىنىڭ ئۇ يەردە ئەمەسلىكىنى بىلگەن خالايىق ئۇ كېمىلەرگە ئولتۇرۇپ، كەپەرناھۇم بەھىرىگە ھەزرىتى ئەيسانى ئىزدىگىلى ماڭدى. 25 خالايىق ئۇنى كۆلنىڭ ئۇ قېتىدا تاپقاندىن كېيىن: _ ئۇستاز، بۇ يەرگە قاچان كەلدىڭىز؟ _ دەپ سورابتى. 6_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 658 26 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق جاۋاس بەردى: _ بىلىپ قويۇڭلاركى، سىلەر مېنى مۆجىزىلىرىمنى كۆرۈپ چۈبەنگەنلىكىڭلار ئۈچۈن ئەمەس، بەلكى نانلاردىن خالىغانچە يەپ تويغانلىقىڭلار ئۈچۈن ئىزدىدىڭلار. 27 بىراق، سىلەر بۇزۇلىدىغان ئوزۇقلۇق ئۈچۈن ئەمەس، بۇزۇلمايدىغان، مەڭگۈلۈك ھاياتلىق بېرىدىغان ئوزۇقلۇق ئۈچۈن جان تىكىپ ئىشلەڭلار بۇنى سىلەرگە ئىنسانئوغلى _ ئۆزۈم بېرىمەن، چۈنكى مېنىڭ بۇنداق قىلىشىمنى خۇدائاتام تەستىقلىغان. 28 ئۇلار: _ قانداق قىلغاندا خۇدانىڭ خىزمىتىدە بولالايمىز؟ _ دەپ سورابتى. 29 _ خۇدانىڭ خىزمىتى _ خۇدانىڭ ئەۋەتكىنىگە ئېتىقاد قىلىشتۇر، _ دەپ جاۋاس بەردى ھەزرىتى ئەيسا. 30 ئۇلار يەنە: _ سىز قانداق مۆجىزە يارىتىش بىلەن بىزنى ئۆزىڭىزگە ئىشەندۈرىسىز؟ بىزگە نېمە قىلىپ بەرمەكچىسىز؟ 31 ئەجدادلىرىمىز چۆلدە يۈرگەندە، «ماننا» دەپ ئاتالغان نان يېگەن. بۇ ھەقتە زەبۇردا: «ئۇ ئۇلارغا ئەربتىن چۈبۈرۈلگەن نان تەقدىم قىلدى» دېيىلگەن. سىز بىزگە نېمە تەقدىم قىلماقچىسىز؟ _ دېيىشتى. 32 بىراق، ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق دېدى: _ بىلىپ قويۇڭلاركى، ئەجدادلىرىڭلارغا ئاسماندىن چۈبكەن ناننى مۇسا پەيغەمبەر ئەمەس، بەلكى خۇدائاتام بەرگەن. مانا ھازىرمۇ سىلەرگە ئاسماندىن چۈبكەن ھەقىقىي ناننى خۇدائاتام بېرىۋاتىدۇ. 33 بۇ نان ئەربتىن چۈبكەندۇر ۋە پۈتۈن دۇنياغا ھاياتلىق بەرگۈچىدۇر. 34 _ تەقسىر، ھەمىشە بىزگە بۇنداق نان بېرىپ تۇرغايسىز _ دېيىشتى ئۇلار. 35 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق دېدى: 659 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 6_باب _ ھاياتلىق بېرىدىغان نان ئۆزۈمدۇرمەن مېنىڭ يېنىمغا كەلگەنلەر ھەرگىز ئا قالمايدۇ. ماڭا ئېتىقاد قىلغانلار ھېچقاچان ئۇسسىمايدۇ. 36 لېكىن سىلەرگە ئېيتقىنىمدەك، سىلەر مېنى كۆرگەن بولساڭلارمۇ، ماڭا ئېتىقاد قىلمايۋاتىسىلەر. 37 خۇدائاتام ماڭا تاپشۇرغانلارنىڭ ھەممىسى مېنىڭ يېنىمغا كېلىدۇ. مېنىڭ يېنىمغا كەلگەنلەرنى ھەرگىز تابلىۋەتمەيمەن. 38 چۈنكى، مەن ئۆز ئىرادەمنى ئەمەس، مېنى ئەۋەتكۈچىنىڭ ئىرادىسىنى ئەمەلگە ئابۇرۇش ئۈچۈن ئەربتىن چۈبتۈم. 39 مېنى ئەۋەتكۈچىنىڭ ئىرادىسى بولسا ئۇنىڭ ماڭا تاپشۇرغانلىرىدىن بىرىنىمۇ يوقاتماسلىقىم، بۇنداقلا قىيامەت كۈنى ئۇلارنىڭ ھەممىسىنى تىرىلدۈرۈپ، مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشتۈرۈبۈمدىن ئىبارەت. 40 چۈنكى، مېنىڭ ئاتامنىڭ ئىرادىسى ئوغلىنى، يەنى مېنى تونۇغان ۋە ماڭا ئېتىقاد قىلغانلارنىڭ ھەممىسىنى مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشتۈرۈبتۇر. مەن ئۇلارنى قىيامەت كۈنى تىرىلدۈرۈپ، مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشتۈرىمەن. 41 ھەزرىتى ئەيسا: «ئەربتىن چۈبكەن 'نان' ئۆزۈمدۇرمەن» دېگەنلىكى ئۈچۈن، يەھۇدىيلار ئۇنىڭغا نارازى بولۇپ غودۇڭشىشقا بابلىدى. 42 «بۇ يۈسۈپنىڭ ئوغلى ئەيسا ئەمەسمۇ؟ ئاتىسىنىمۇ، ئانىسىنىمۇ تونۇيدىغان تۇرساق، يەنە قانداقلارچە: 'ئەربتىن چۈبتۈم' دېيەلىسۇن؟» دېيىشەتتى ئۇلار. 43 _ ماڭا غودۇڭشىماڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، _ 44 مېنى ئەۋەتكەن خۇدائاتام ئۆزى كىشىلەرنىڭ قەلبىگە سالمىسا، ئۇلار مېنىڭ يېنىمغا كېلەلمەيدۇ. مېنىڭ يېنىمغا كەلگەن كىشىلەرنى قىيامەت كۈنى تىرىلدۈرىمەن. 45 پەيغەمبەرلەرنىڭ يازمىلىرىدا مۇنداق يېزىلغان: «ئۇلارنىڭ ھەممىسىگە خۇدا تەرىپىدىن تەلىم بېرىلىدۇ.» بۇڭا، ئاتامنىڭ تەلىمىنى ئاڭلىغان ۋە ئۇنىڭدىن ئۆگەنگەن كىشىلەر مېنىڭ يېنىمغا كېلىدۇ. 46 بۇ، ئاتامنى بىر كىشى كۆرگەن دېگەنلىك ئەمەس. ئاتامنى پەقەت ئۇنىڭ يېنىدىن 6_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 660 كەلگۈچى مەنلا كۆرگەن. 47 بىلىپ قويۇڭلاركى، ماڭا ئېتىقاد قىلغانلار مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئاللىقاچان ئېرىشكەن بولىدۇ. 48 ھاياتلىق بېرىدىغان «نان» ئۆزۈمدۇرمەن. 49 گەرچە ئەجدادلىرىڭلار چۆللەردە ماننا يېگەن بولسىمۇ، يەنىلا ئۆلدى. 50 لېكىن، ئەربتىن چۈبكەن بۇنداق بىر «نان» باركى، ئۇنى يېگەنلەر ئۆلمەيدۇ. 51 ئەربتىن چۈبكەن، «ھاياتلىق بېرىدىغان نان» ئۆزۈمدۇرمەن. كىمدەكىم بۇ «نان» دىن يېسە، مەڭگۈ يابايدۇ. بۇ «نان» مېنىڭ تېنىمدۇر. مەن دۇنيادىكى ئىنسانلار ھەقىقىي ھاياتقا ئىگە بولسۇن دەپ، ئۇنى ئاتىماقچى. 52 بۇ سۆز بىلەن ئۇلار خاپا بولۇبۇپ: _ بۇ ئادەم بىزنىڭ يېيىشىمىزگە ئۆز تېنىنى قانداق بېرەلەيدۇ؟ _ دېيىشىپ، تالاش_تارتىش قىلىشقا بابلىدى. 53 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق دېدى: _ بىلىپ قويۇڭلاركى، ئىنسانئوغلىنىڭ تېنىنى يېمىگۈچە ۋە قېنىنى ئىچمىگۈچە، سىلەردە مەڭگۈلۈك ھاياتلىق بولمايدۇ. 54 تېنىمنى يېگەن ۋە قېنىمنى ئىچكەن كىشى مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشكەن بولىدۇ. مەن ئۇ كىشىنى قىيامەت كۈنى تىرىلدۈرىمەن. 55 چۈنكى، تېنىم ھەقىقىي يېمەكلىك، قېنىم بولسا ھەقىقىي ئىچىملىكتۇر. 56 تېنىمنى يېگەن ۋە قېنىمنى ئىچكەن كىشى مەندە يابايدۇ. مەنمۇ ئۇنىڭدا يابايمەن. 57 ھاياتلىقنىڭ مەنبەسى بولغان ئاتام مېنى ئەۋەتتى. مەن ئۇنىڭ بار بولغانلىقىدىن يابايمەن. بۇنىڭغا ئوخشاش، مېنىڭ تېنىمنى يېگەن كىشىمۇ مېنىڭ بار بولغانلىقىمدىن يابايدۇ. 58 مانا بۇ ئەربتىن چۈبكەن «نان» دۇر. ئەجدادلىرىڭلار «ماننا» دەپ ئاتالغان ناننى يېگەن بولسىمۇ، ئۆلدى، بىراق بۇ ناننى يېگەنلەر بولسا مەڭگۈ يابايدۇ 59 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى كەپەرناھۇم بەھىرىدىكى ئىبادەتخانىدا تەلىم بەرگىنىدە ئېيتقانىدى. 661 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 6_باب 60 نۇرغۇن باگىرتلار بۇنى ئاڭلىغاندا: _ بۇ تەلىمنى ھەزىم قىلىش بەك تەس ئىكەن بۇنى كىم قوبۇل قىلالىسۇن؟ _ دېيىشتى. 61 باگىرتلىرىنىڭ غودۇڭشىغىنىنى بىلگەن ھەزرىتى ئەيسا: _ سۆزلىرىم چىشىڭلارغا تېگىۋاتامدۇ؟ 62 مۇبادا ئىنسانئوغلىنىڭ ئەسلى كەلگەن جايى _ ئاسمانغا كۆتۈرۈلۈۋاتقانلىقىنى كۆرسەڭلار، نېمە دەيسىلەر؟ 63 ئىنسانغا ھاياتلىق بەرگۈچى _ خۇدانىڭ روھىدۇر. بۇ ئىش ئىنساننىڭ قولىدىن كەلمەيدۇ. سىلەرگە ئېيتقان سۆزلىرىم خۇدانىڭ روھىدىن كەلگەن بولۇپ، ئۇ ھاياتلىق تەقدىم قىلىدۇ. 64 لېكىن، ئاراڭلاردا ئېتىقاد قىلمىغانلارمۇ بار، _ دېدى. (چۈنكى، ھەزرىتى ئەيسا ئېتىقاد قىلمىغانلارنى ۋە ئۆزىگە ساتقۇنلۇق قىلماقچى بولغان كىشىنىڭ كىم ئىكەنلىكىنى بۇرۇندىن بىلەتتى.) 65 _ مەن سىلەرگە دېدىمغۇ ئاتام ماڭا يېقىنلابتۇرغانلاردىن بابقا، ھېچكىم مېنىڭ يېنىمغا كېلەلمەيدۇ _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا يەنە قوبۇمچە قىلىپ. 66 بۇنىڭ بىلەن، ئەگەبكۈچىلىرىدىن خېلى كۆپى چېكىنىپ چىقىپ، ئۇنىڭغا ئەگەبمەيدىغان بولدى. 67 ھەزرىتى ئەيسا ئون ئىككى باگىرتىدىن: _ سىلەرچۇ، سىلەرمۇ مەندىن ئايرىلماقچىمۇ؟ _ دەپ سورىدى. 68 سىمۇن پېترۇس مۇنداق جاۋاس قايتۇردى: _ ئى رەببىم، مەڭگۈ ھاياتلىق بېرىدىغان سۆزلەر پەقەت سىزدىلا تۇرسا بىز كىمنىڭ يېنىغا كېتەتتۇق؟ 69 ئىشىنىمىز ۋە بىلىمىزكى، سىز خۇدا ئەۋەتكەن مۇقەددەس بولغۇچىسىز 70 ھەزرىتى ئەيسا جاۋابەن: _ مەن سىلەر ئون ئىككىڭلارنى تاللىدىم، بىراق ئاراڭلاردا بىرى بەيتاننىڭ ئىلكىدىدۇر _ دېدى. 7_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 662 71 ھەزرىتى ئەيسا سىمۇننىڭ ئوغلى يەھۇدا ئىشقارىيوتنى دېمەكچى ئىدى، چۈنكى يەھۇدا ئون ئىككى باگىرتنىڭ بىرى بولۇپ تۇرۇقلۇق، كېيىن ھەزرىتى ئەيساغا ساتقۇنلۇق قىلاتتى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئىنىلىرىنىڭ ئۇنىڭغا قارغى تۇرۇغى 1 بۇنىڭدىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا جەلىلىيە ئۆلكىسىدە كېزىپ يۈردى. يەھۇدىي ئاقساقاللىرى ئۇنى ئۆلتۈرۈبنى مەقسەت قىلغانلىقى ئۈچۈن، ئۇ يەھۇدىيە ئۆلكىسىدە تۇرۇبنى خالىمايتتى. 2 بۇ چاغدا، يەھۇدىيلارنىڭ كەپە تىكىش ھېيتىغا ئاز قالغانىدى، 3 بۇڭا، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئىنىلىرى ئۇنىڭغا: _ ھېيتتىن بۇرۇن يەھۇدىيىگە بېرىڭ، ئەگەبكۈچىلىرىڭىزمۇ كارامەتلىرىڭىزنى كۆرسۇن 4 چۈنكى، ئۆزىنى تونۇتماقچى بولغان كىشى يوبۇرۇن ئىش قىلمايدۇ. بۇ ئىشلارنى قىلىۋاتقانىكەنسىز، ئۆزىڭىزنى ئىنسانلارغا كۆرسىتىڭ _ دېيىشتى. 5 (سەۋەبى، ئىنىلىرىمۇ ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلمىغانىدى.) 6 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا: _ مېنىڭ ۋاقىت_سائىتىم تېخى كەلمىدى. لېكىن، سىلەرگە قاچانلا بولسا پۇرسەت بار. 7 بۇ دۇنيادىكى كىشىلەر سىلەرنى ھەرگىز ئۆ كۆرمەيدۇ، لېكىن مېنى ئۆ كۆرىدۇ. چۈنكى، مەن ئۇلارنىڭ قىلمىشلىرى رەزىل دەپ، گۇۋاھلىق بېرىۋاتىمەن. 8 سىلەر ھېيتقا بېرىۋېرىڭلار. مەن ھازىرچە بارمايمەن، چۈنكى مېنىڭ ۋاقىت_سائىتىم تېخى يېتىپ كەلمىدى، _ دېدى. 9 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلىپ، جەلىلىيىدە قالدى. 7 663 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 7_باب كەپە تىكىش ھېيتىدا 10 ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئىنىلىرى يېرۇسالېمغا ھېيت ئۈچۈن كەتكەندىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا ئۆزىمۇ ئۇ يەرگە باردى. ئەمما ئابكارا ئەمەس، يوبۇرۇن باردى. 11 ھېيت_ئايەم كۈنلىرىدە يەھۇدىي ئاقساقاللىرى ئۇنى ئىزدەپ، خالايىقتىن: «ئەيسانى كۆردۈڭلارمۇ؟» دەپ سورابتى. 12 كىشىلەر ئارىسىدا ئۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك كۆپ گەپ_سۆزلەر ئېقىپ يۈردى. بەزىلەر ئۇنى: «ياخشى ئادەم» دېسە، يەنە بەزىلەر: «ياق، دەل ئەكسىچە، خەلقنى ئازدۇرۇۋاتىدۇ» دېيىشتى. 13 بىراق، ھېچكىم ئۇنىڭ ياخشىلىقى توغرۇلۇق ئابكارا سۆزلىمەيتتى، چۈنكى يەھۇدىي ئاقساقاللىرىدىن قورقاتتى. 14 ھېيتنىڭ يېرىمى ئۆتكەندە، ھەزرىتى ئەيسا مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىلىرىغا كىرىپ خەلققە تەلىم بېرىشكە بابلىدى. 15 يەھۇدىي ئاقساقاللىرى: _ بۇ ئادەم ھېچقانداق تەلىم ئالمىغان تۇرۇقلۇق، ئۇنىڭ قانداقمۇ مۇنچە كۆپ بىلىمى بولسۇن؟ _ دەپ ھاڭ_تاڭ قېلىشتى. 16 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا: _ بۇ تەلىملەر مېنىڭ ئەمەس، بەلكى مېنى ئەۋەتكۈچى خۇدانىڭكىدۇر. 17 خۇداغا چىن دىلىدىن ئىتائەت قىلىشنى خالايدىغان كىشى بۇ تەلىملەرنىڭ خۇدادىن كەلگەنلىكىنى ياكى ئۆزلۈكۈمدىن ئېيتىۋاتقانلىقىمنى بىلەلەيدۇ. 18 ئۆز ئالدىغا سۆزلىگەن كىشى ئۆز بان_بەرىپىنى ئىزدەيدۇ، لېكىن ئۆزىنى ئەۋەتكۈچىنىڭ بان_بەرىپىنى ئىزدەيدىغان كىشى ھەق سۆزلەيدۇ. ئۇنداق كىشىدە ھەقسىزلىق يوقتۇر. 19 مۇسا پەيغەمبەر سىلەرگە تەۋرات قانۇنىنى ئۆزى يەتكۈزگەن، بۇنداققۇ؟ لېكىن، ھېچقايسىڭلار بۇ قانۇنغا ئەمەل قىلمىدىڭلار ئېيتىڭلارچۇ، نېمىشقا مېنى ئۆلتۈرمەكچى بولىسىلەر؟ _ دېدى. 7_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 664 20 كۆپچىلىك: _ سىزگە جىن تېگىپتۇ سىزنى ئۆلتۈرمەكچى بولغان كىم ئىكەن؟ _ دېيىشتى. 21 _ مەن دەم ئېلىش كۈنىدە بىر مۆجىزە يارىتىپ قويسام، ھەممىڭلار ھاڭ_تاڭ قېلىشتىڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، 22 _ بىراق، سىلەرمۇ مۇسا پەيغەمبەرنىڭ بالا تۇغۇلۇپ سەككىزىنچى كۈنى خەتنىسىنى قىلىش كېرەك دېگەن بۇيرۇقىنى ئادا قىلىمىز دەپ، دەم ئېلىش كۈنى بولسىمۇ، بالىلارنىڭ خەتنىسىنى قىلىۋېرىسىلەر. ئەمەلىيەتتە، خەتنە قىلىش مۇسا پەيغەمبەردىن ئەمەس، ئەجدادىڭلار ئىبراھىمدىن قالغان. 23 تەۋرات قانۇنى بۇزۇلمىسۇن دېيىلىپ تۇرۇپ، دەم ئېلىش كۈنى خەتنە قىلىنىدۇيۇ، بۇنداق كۈندە بىر ئادەمنى ساپمۇساق قىلسام، نېمە ئۈچۈن ماڭا ئاچچىقلىنىسىلەر؟ 24 تەكشۈرمەي تۇرۇپ ھۆكۈم قىلماڭلار، ھۆكۈمۈڭلار ئادىل بولسۇن ھەزرىتى ئەيسا قۇتقۇزخۇچىمىدۇ؟ 25 يېرۇسالېملىقلارنىڭ بەزىلىرى: _ ئاقساقاللار ئۆلتۈرمەكچى بولغان ئادەم بۇ ئەمەسمىدى؟ 26 ئابكارا سۆزلەۋاتسىمۇ، ئۇنىڭغا قاربى ھېچ نەرسە دېمەيۋاتقىنىنى ئاقساقاللار ئۇنىڭ قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ ئىكەنلىكىگە ھەقىقەتەن كۆزلىرى يەتتىمۇ؟ 27 ھالبۇكى، مەسىھ كەلگەندە، ئۇنىڭ قەيەردىن كەلگەنلىكىنى ھېچكىم بىلەلمەيدىغۇ. بىراق، بۇ ئادەمنىڭ بولسا قەيەردىن كەلگەنلىكىنى ئېنىق بىلىمىز، _ دېيىشتى. 28 ئۇ چاغدا، مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىلىرىدا تەلىم بېرىۋاتقان ھەزرىتى ئەيسا يۇقىرى ئاۋاز بىلەن مۇنداق دېدى: _ سىلەر مېنى تونۇيمىز ھەمدە مېنىڭ قەيەردىن كەلگەنلىكىمنىمۇ 665 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 7_باب بىلىمىز، دەپ قارايسىلەر، بۇنداقمۇ؟ بىراق، مەن ئۆزلۈكۈمدىن ئەمەس، مەن ۋەكىللىك قىلغۇچىنىڭ ئەۋەتىشى بىلەن كەلدىم. ئۇ ھەقتۇر، بىراق سىلەر ئۇنى تونۇمايسىلەر. 29 مەن ئۇنى تونۇيمەن. چۈنكى مەن ئۇنىڭ يېنىدىن كەلدىم، مېنى ئۇ ئەۋەتتى. 30 بۇنىڭ بىلەن، بەزىلەر ھەزرىتى ئەيسانى تۇتماقچى بولۇبتى، لېكىن ئۇنىڭغا قول سالىدىغان ئادەم چىقمىدى، چۈنكى ئۇنىڭ ۋاقىت_سائىتى تېخى يېتىپ كەلمىگەنىدى. 31 خالايىق ئارىسىدىكى نۇرغۇن كىشىلەرمۇ ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلدى. ئۇلار: «مەسىھ قانداقمۇ ئۇنىڭدىن كۆپ مۆجىزە يارىتار؟» دېيىشتى. ھەزرىتى ئەيسانى تۇتۇش ئۈچۈن قاراۋۇللارنىڭ ئەۋەتىلىشى 32 پەرىسىيلەر خەلق ئىچىدە ھەزرىتى ئەيسا ھەققىدىكى ئېقىپ يۈرگەن گەپ_سۆزلەرنى ئاڭلاپ، ئالىي روھانىيلار بىلەن مەسلىھەتلىشىپ، ھەزرىتى ئەيسانى تۇتۇش ئۈچۈن ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرىنى ئەۋەتتى. 33 ھەزرىتى ئەيسا: _ يەنە بىرئاز ۋاقىت سىلەر بىلەن بىللە بولىمەن. كېيىن، مېنى ئەۋەتكۈچىنىڭ يېنىغا كېتىمەن. 34 مېنى ئىزدەيسىلەر، لېكىن تاپالمايسىلەر. مەن بارىدىغان يەرگە بارالمايسىلەر، _ دېدى. 35 بۇنىڭ بىلەن، يەھۇدىي ئاقساقاللىرى بىر_بىرىگە: _ ئۇ بىز تاپالمىغۇدەك قەيەرلەرگە كېتەر؟ چەت ئەلدە تۇرۇۋاتقان يەھۇدىي مۇھاجىرلارنىڭ يېنىغا بېرىپ، گرېكلارغا تەلىم بېرەمدىغاندۇ؟ 36 «مېنى ئىزدەيسىلەر، لېكىن تاپالمايسىلەر. مەن بارىدىغان يەرگە بارالمايسىلەر» دېگىنى نېمىسىدۇ؟ _ دېيىشتى. 7_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 666 ھاياتلىق سۈيى 37 ھېيتنىڭ ئاخىرقى ھەم ئەڭ تەنتەنىلىك كۈنى، ھەزرىتى ئەيسا ئورنىدىن تۇرۇپ، يۇقىرى ئاۋاز بىلەن مۇنداق جاكارلىدى: _ كىمدەكىم ئۇسسىسا، مېنىڭ يېنىمغا كېلىپ ئىچسۇن* 38 چۈنكى، مۇقەددەس يازمىلاردا ماڭا ئېتىقاد قىلغانلار ھەققىدە: «ئۇلارنىڭ كۆڭلىدىن ھاياتلىق سۈيىنىڭ دەريالىرى ئېقىپ چىقىدۇ» دەپ يېزىلغان. 39 ئۇ بۇ سۆزنى ئۆزىگە ئېتىقاد قىلغانلارغا ئاتا قىلىنىدىغان خۇدانىڭ مۇقەددەس روھىغا قارىتا ئېيتقانىدى. خۇدانىڭ روھى تېخى ھېچكىمگە چۈبمىگەنىدى، چۈنكى ھەزرىتى ئەيسا تېخى ئاتىسىنىڭ ئەربتىكى بان_ بەرىپىگە كىرمىگەنىدى. خەلقنىڭ بۆلۈنۈپ كېتىشى 40 خەلق ئىچىدە بەزى كىشىلەر بۇ سۆزلەرنى ئاڭلاپ: _ مۇسا پەيغەمبەر ئالدىن ئېيتقان پەيغەمبەر ھەقىقەتەن ئۇ ئىكەن _ دېيىشتى. 41 بەزىلەر: «بۇ، قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ» دېيىشەتتى. يەنە بەزىلەر بولسا: «ئۇنداق ئەمەستۇ مەسىھ جەلىلىيىدىن كەلمەيتتىغۇ؟ 42 مۇقەددەس يازمىلاردا مەسىھنىڭ پادىشاھ داۋۇتنىڭ ئەۋلادىدىن ھەم پادىشاھ داۋۇتنىڭ يۇرتى بەيتلەھەم يېزىسىدىن كېلىشى ھەققىدە دېيىلمىگەنمىدى؟» دېيىشتى. *37. ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى ھېيتنىڭ ئاخىرقى كۈنى، يەنى دەل خۇدانىڭ ئىسرائىل خەلقى چۆلدىكى ۋاقتىدا مۇسا پەيغەمبەر ئارقىلىق ئۇلارنى سۇ بىلەن تەمىنلىگەن مۆجىزىسىنىڭ ئەسلىتىلىدىغان كۈنى دېگەن. 43 بۇنىڭ بىلەن، خالايىق ھەزرىتى ئەيسانىڭ ۋەجىدىن ئىككىگە 667 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 7_باب بۆلۈنۈپ كەتتى. 44 بەزىلىرى ئۇنى تۇتۇبنى ئويلىغان بولسىمۇ، ھېچكىم ئۇنىڭغا قول سالمىدى. يەھۇدىي ئاقساقاللىرىنىڭ ئېتىقادسىزلىقى 45 ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرى ئىبادەتخانىدىن قايتىپ كەلگەندە، ئالىي روھانىيلار بىلەن پەرىسىيلەر: _ نېمە ئۈچۈن ئۇنى تۇتۇپ كەلمىدىڭلار؟ _ دەپ سورابتى. 46 ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرى: _ ھېچكىم ھېچقاچان بۇ ئادەمدەك سۆزلىگەن ئەمەس _ دەپ جاۋاس بېرىشتى. 47 پەرىسىيلەر: _ سىلەرمۇ ئازدۇرۇلمىغانسىلەر؟ 48 ئاقساقاللاردىن ياكى پەرىسىيلەردىن ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلغانلار بارمۇ نېمە؟ 49 ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلغان گۇرۇھنىڭ مۇقەددەس يازمىلاردىن خەۋىرى يوق، بۇڭا ئۇ خەقنى خۇدا ئۇرىدۇ _ دېيىشتى. 50 ئۇلارنىڭ ئارىسىدىن بىرى، يەنى بۇرۇن بىر ئاخشىمى ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئالدىغا كەلگەن نىكودىم ئۇلارغا: 51 _ تەۋرات قانۇنىمىزدا بىر ئادەمنىڭ ئۆز ئىقرارىنى ئاڭلىماي ۋە قىلمىشلىرىنى بىلمەي تۇرۇپ، ئۇنىڭ ئۈستىدىن ھۆكۈم چىقىرىشقا بولمايدۇ، دەپ يېزىلغان، _ دېدى. 52 _ ئەجەبا، سەنمۇ جەلىلىيىلىكمۇ نېمە؟ _ دېيىشتى ئاقساقاللار، _ مۇقەددەس يازمىلارنى ئوقۇساڭ، جەلىلىيىدىن پەيغەمبەر چىقمايدىغانلىقىنى بىلەلەيسەن {53 بۇنىڭ بىلەن، كۆپچىلىك ئۆيلىرىگە قايتىشتى. 8_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 668 زىنا قىلغان ئايال 1 ھەزرىتى ئەيسا زەيتۇن تېغىغا چىقىپ كەتتى. 2 ئەتىسى سەھەردە، ئۇ يەنە مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىلىرىغا كەلدى. پۈتۈن جامائەت ئۇنىڭ يېنىغا كېلىۋالغانىدى. ئۇ ئولتۇرۇپ، ئۇلارغا تەلىم بېرىشكە بابلىدى. 3 بۇ چاغدا، بەزى تەۋرات ئۇستازلىرى بىلەن پەرىسىيلەر زىنا قىلىپ تۇتۇلۇپ قالغان بىر ئايالنى ئۇنىڭ ئالدىغا ئېلىپ كېلىشتى. ئۇلار ئايالنى ئوتتۇرىغا چىقىرىپ، 4 ھەزرىتى ئەيسادىن: _ ئۇستاز، بۇ ئايال زىنا ئۈستىدە تۇتۇۋېلىندى. 5 مۇسا پەيغەمبەر تەۋرات قانۇنىدا زىنا قىلغان ئاياللارنى چالما_كېسەك قىلىپ ئۆلتۈرۈبنى بۇيرۇغان. سىزچە قانداق قىلىش كېرەك؟ _ دەپ سورابتى. 6 ئۇلارنىڭ بۇنداق دېيىشتىكى غەرىزى، ھەزرىتى ئەيسانى تۇزاققا چۈبۈرۈپ، ئۇنى گۇناھكار دەپ ئەيىبلەبكە باھانە ئىزدەش ئىدى. بىراق، ھەزرىتى ئەيسا ئېڭىشىپ، قولى بىلەن يەرگە بىر نېمىلەرنى يازغىلى تۇردى. 7 ئۇلار بۇ سوئالنى سوراۋەردى، بۇڭا ھەزرىتى ئەيسا رۇسلىنىپ، ئۇلارغا: _ ئاراڭلاردىكى گۇناھسىز كىشى بۇ ئايالغا بىرىنچى تابنى ئاتسۇن _ دېدى. 8 ئاندىن، يەنە ئېڭىشىپ، يەرگە يېزىشنى داۋاملابتۇردى. 9 ئۇلار بۇ سۆزلەرنى ئاڭلاپ، ئالدى بىلەن يابانغانلىرى، ئاندىن كېيىن بابقىلىرى بىرىنىڭ كەينىدىن بىرى ئۇ يەردىن چىقىپ كېتىشتى. ئاخىردا، ھەزرىتى ئەيسا ئالدىدا ئۆرە تۇرغان ھېلىقى ئايال بىلەن يالغۇز قالدى. 10 ھەزرىتى ئەيسا رۇسلىنىپ تۇرۇپ، ئۇنىڭغا: _ خانىم، سىزنى بىكايەت قىلغانلار قېنى؟ سىزنى سوراققا تارتىدىغان ئادەم چىقمىدىمۇ؟ _ دەپ سورىدى. 11 _ چىقمىدى، ھەزرەتلىرى، _ دېدى ئايال. 8 669 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 8_باب ھەزرىتى ئەيسا: _ مەنمۇ سىزنى سوراق قىلمايمەن. قايتىڭ، بۇنىڭدىن كېيىن گۇناھ قىلماڭ _ دېدى.} ھەزرىتى ئەيسا دۇنيانىڭ نۇرى 12 ھەزرىتى ئەيسا يەنە كۆپچىلىككە مۇنداق دېدى: _ دۇنيانىڭ نۇرى ئۆزۈمدۇرمەن. ماڭا ئەگەبكەنلەر قاراڭغۇلۇقتا قالمايدۇ. ئەكسىچە، ھاياتلىق نۇرىغا ئېرىشىدۇ. 13 پەرىسىيلەر: _ سەن ئۆزۈڭگە ئۆزۈڭ گۇۋاھلىق بېرىۋاتىسەن. بۇڭا سېنىڭ گەپلىرىڭگە ئىشەنگىلى بولمايدۇ، _ دېيىشتى. 14 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق دېدى: _ مەن ئۆزۈمگە گۇۋاھلىق بېرىپ سۆزلىسەممۇ، سۆزلىرىم ھەقتۇر، چۈنكى مەن ئۆزۈمنىڭ قەيەردىن كەلگەنلىكىمنى ۋە قەيەرگە كېتىدىغانلىقىمنى بىلىمەن. لېكىن، سىلەر بۇنى بىلمەيسىلەر. 15 سىلەر ئىنسانلارنىڭ ئۆلچىمى بويىچە ھۆكۈم قىلىسىلەر. بىراق، مەن ھېچكىمگە ھۆكۈم قىلمايمەن. 16 ھۆكۈم قىلىپ قالساممۇ، ھۆكۈمۈم توغرا بولاتتى، چۈنكى ھۆكۈم قىلغاندا مەن يالغۇز ئەمەس، بەلكى مېنى ئەۋەتكۈچى ئاتام مەن بىلەن بىللىدۇر. 17 سىلەر رىئايە قىلىدىغان تەۋرات قانۇنىدا: «ئىككى گۇۋاھچىنىڭ سۆزى ئوخشاش چىقسا، ئۇلارنىڭ سۆزلىرى توغرا» دەپ يېزىلغان. 18 مەن ئۆزۈم ئۈچۈن ئۆزۈم گۇۋاھلىق بېرىمەن، مېنى ئەۋەتكەن ئاتاممۇ مەن ئۈچۈن گۇۋاھچىدۇر. 19 _ ئاتاڭ قەيەردە؟ _ دەپ سورابتى ئۇلار. _ سىلەر يا مېنى تونۇمايسىلەر، يا ئاتامنى. مېنى تونۇغان بولساڭلار، 8_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 670 ئاتامنىمۇ تونۇيتتۇڭلار، _ دەپ جاۋاس بەردى ھەزرىتى ئەيسا. 20 ھەزرىتى ئەيسا بۇ تەلىملەرنى مەركىزىي ئىبادەتخانىدىكى ئىئانە توپلىنىدىغان يەردە ئېيتقانىدى. بىراق، ھېچكىم ئۇنى تۇتمىدى، چۈنكى ئۇنىڭ ۋاقىت_سائىتى تېخى يېتىپ كەلمىگەنىدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئېتىقادسىزلارنى ئاگاھلاندۇرۇغى 21 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا يەنە: _ مەن بۇ يەردىن كېتىمەن، سىلەر مېنى ئىزدەيسىلەر، بىراق تاپالمايسىلەر. بۇنداقلا، گۇناھلىرىڭلار كەچۈرۈم قىلىنمايلا ئۆلىسىلەر. مەن كېتىدىغان يەرگە سىلەر بارالمايسىلەر، _ دېدى. 22 بۇنىڭ بىلەن، يەھۇدىي ئاقساقاللىرى: _ ئۇ: «مەن كېتىدىغان يەرگە سىلەر بارالمايسىلەر» دەيدۇ. بۇ، ئۆزۈمنى ئۆلتۈرۈۋالىمەن دېگەنلىكىمىدۇ؟ _ دېيىشتى. 23 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا: _ سىلەر بۇ يەرلىك بولۇپ، بۇ دۇنياغا تەۋە. مەن بولسام ئەربتىن كەلگەن بولۇپ، بۇ دۇنياغا تەۋە ئەمەس. 24 بۇنىڭ ئۈچۈن، سىلەرگە: «گۇناھلىرىڭلار كەچۈرۈم قىلىنماي ئۆلىسىلەر» دېدىم. چۈنكى، سىلەر مېنىڭ «مەڭگۈ بار بولغۇچى»* ئىكەنلىكىمگە ئىشەنمىسەڭلار، گۇناھلىرىڭلار كەچۈرۈم قىلىنماي ئۆلىسىلەر، _ دېدى. 25 _ سەن زادى كىم؟ _ دەپ سورابتى ئۇلار. _ بابتىن تارتىپ سىلەرگە نېمە دېگەن بولسام، مەن بۇ. 26 ئەسلى *24. «مەڭگۈ بار بولغۇچى» _ بۇ، خۇدانىڭ مۇسا پەيغەمبەرگە ئابكارىلىغان نامى بولۇپ («مىسىردىن چىقىش» 3_باس 14_ئايەت)، ھەزرىتى ئەيسامۇ بۇ نامنى ئۆزىگە قوللانغان. مېنىڭ سىلەرنى سوراققا تارتىدىغان نۇرغۇن سۆزلىرىم بار ئىدى. بۇنداق 671 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 8_باب بولسىمۇ، مېنى ئەۋەتكۈچىدىن ئاڭلىغانلىرىمنىلا ئىنسانلارغا ئۇقتۇرۇۋاتىمەن، چۈنكى ئۇ ھەقتۇر، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 27 ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆزلىرىگە ئېيتقانلىرىنىڭ ئاتىسى خۇدا توغرۇلۇق ئىكەنلىكىنى چۈبىنەلمىدى. 28 بۇڭا، ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق دېدى: _ سىلەر ئىنسانئوغلىنى كرېستكە مىخلاپ تىكلىگەندىن كېيىن، ئۇنىڭ «مەڭگۈ بار بولغۇچى» ئىكەنلىكىنى بىلىسىلەر. بۇنداقلا، ھېچ ئىشنى ئۆزلۈكۈمدىن قىلمىغانلىقىمنى ۋە پەقەت ئاتامنىڭ ئۆگەتكىنىنىلا سۆزلىگەنلىكىمنىمۇ بىلىسىلەر. 29 مېنى ئەۋەتكۈچى مەن بىلەن بىللىدۇر، ئۇ مېنى ھەرگىز يالغۇز قويمىدى، چۈنكى مەن ھەمىشە ئۇنى خۇش قىلىدىغان ئىشلارنى قىلىمەن. 30 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلىۋاتقان چاغنىڭ ئۆزىدە، نۇرغۇن كىشىلەر ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلدى. ھەقىقىي ئەركىنلىككە ئېرىشتۈرگۈچى 31 ھەزرىتى ئەيسا ئۆزىگە ئېتىقاد قىلغان يەھۇدىيلارغا: _ ئەگەر مېنىڭ تەلىمىم بويىچە ئىش كۆرسەڭلار، مېنىڭ ھەقىقىي باگىرتلىرىم بولىسىلەر. 32 ھەقىقەتنى بىلىسىلەر ۋە ھەقىقەت سىلەرنى ئەركىنلىككە ئېرىشتۈرىدۇ، _ دېدى. 33 _ بىز ئىبراھىمنىڭ ئەۋلادلىرىمىز، _ دەپ جاۋاس بېرىشتى ئۇلار، _ ھېچكىمگە ھېچقاچان قۇل بولمىدۇق. سىزنىڭ: «ھەقىقەت سىلەرنى ئەركىنلىككە ئېرىشتۈرىدۇ» دېگىنىڭىزنىڭ مەنىسى زادى نېمە؟ 34 _ بىلىپ قويۇڭلاركى، گۇناھ سادىر قىلغان كىشى گۇناھنىڭ قۇلىدۇر، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا، 35 _ قۇل ئائىلىنىڭ مەڭگۈلۈك ئەزاسى 8_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 672 بولالمايدۇ. ئوغۇل بولسا بۇ ئائىلىنىڭ مەڭگۈلۈك ئەزاسىدۇر. 36 بۇنىڭ ئۈچۈن، خۇدانىڭ ئوغلى سىلەرنى ئەركىن قىلسا، ھەقىقىي ئەركىن بولىسىلەر. 37 سىلەرنىڭ ئىبراھىمنىڭ ئەۋلادى ئىكەنلىكىڭلارنى بىلىمەن. بىراق، مېنى ئۆلتۈرمەكچى بولۇۋاتىسىلەر، چۈنكى مېنىڭ تەلىمىم سىلەرنىڭ قەلبىڭلاردا ئورۇن ئالمىدى. 38 مەن ئاتامنىڭ يېنىدا كۆرگەنلىرىمنى سىلەرگە ئېيتىۋاتىمەن. سىلەر ئۆز ئاتاڭلاردىن ئاڭلىغانلىرىڭلارنى قىلىۋاتىسىلەر 39 _ بىزنىڭ ئاتىمىز، ئەجدادىمىز ئىبراھىم، _ دەپ جاۋاس قايتۇرۇبتى ئۇلار. _ ئىبراھىمنىڭ پەرزەنتلىرى بولساڭلار، ئىبراھىمنىڭ ياخشى ئەمەللىرىنى قىلغان بولاتتىڭلار 40 بىراق، ھازىر ئەكسىچە مېنى، يەنى خۇدادىن ئاڭلىغان ھەقىقەتنى سىلەرگە يەتكۈزگەن كىشىنى ئۆلتۈرمەكچى بولۇۋاتىسىلەر. ئەجدادىڭلار ئىبراھىم ھەرگىز ئۇنداق ئىشنى قىلمىغان. 41 سىلەر ئۆز ئاتاڭلارنىڭ قىلغىنىنى قىلىۋاتىسىلەر _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. _ بىز ھارامدىن بولمىدۇق. بىزنىڭ پەقەت بىرلا ئاتىمىز بار، ئۇ بولسا خۇدادۇر _ دېيىشتى ئۇلار. 42 _ ئاتاڭلار خۇدا بولغان بولسا، مېنى سۆيگەن بولاتتىڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، _ چۈنكى مەن خۇدانىڭ يېنىدىن كەلدىم، بۇنىڭ ئۈچۈن بۇ يەردىمەن. ئۆزلۈكۈمدىن كەلگەن ئەمەسمەن، بەلكى ئۇ تەرىپىدىن ئەۋەتىلگەنمەن. 43 سۆزلىرىمنى نېمىشقا چۈبەنمەيسىلەر؟ ئېنىقكى، مېنىڭ تەلىمىم قۇلىقىڭلارغا ياقمايۋاتىدۇ 44 ئاتاڭلار بەيتان بولغاچقا، سىلەرمۇ ئۇنىڭ ھەۋەسلىرى بويىچە ئىش قىلىسىلەر. ئۇ ئەزەلدىن قاتىل ھەم ھەقىقەتتە تۇرمايدۇ. چۈنكى، ئۇنىڭدا ھەقىقەت يوقتۇر. يالغان سۆزلەش ئۇنىڭ تەبىئىي خۇسۇسىيىتى، چۈنكى ئۇ يالغانچى ۋە يالغانچىلىقنىڭ پىرىدۇر. 45 مەن بولسام ھەقىقەتنى سۆزلەيمەن، بۇڭا ماڭا ئىشەنمەيسىلەر. 46 قايسىڭلار مېنىڭ گۇناھىم بارلىقىنى ئىسپاتلاپ بېرەلەيسىلەر، قېنى؟ 673 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 8_باب ھەقىقەتنى سۆزلىسەم، نېمە ئۈچۈن ماڭا ئىشەنمەيسىلەر؟ 47 خۇدانىڭ پەرزەنتلىرى خۇدانىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلايدۇ، سىلەر خۇدانىڭ پەرزەنتلىرى بولمىغانلىقىڭلار ئۈچۈن، ئۇنىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلىمايسىلەر 48 يەھۇدىي ئاقساقاللىرى ھەزرىتى ئەيساغا جاۋابەن: _ ئەجەبا، بىزنىڭ سېنى: «سامارىيىلىك* ھەم جىن چاپلابقان ئادەمسەن» دېگەن سۆزىمىز توغرا ئەمەسمۇ؟ _ دېيىشتى. 49 _ ماڭا جىن چاپلابقىنى يوق، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، _ مەن ئاتامنى ھۆرمەت قىلىمەن. لېكىن، سىلەر ماڭا بىھۆرمەتلىك قىلىۋاتىسىلەر. 50 مېنىڭ ئۆزۈمنى ئۇلۇغلىغۇم يوق، لېكىن مېنىڭ ئۇلۇ بولۇبۇمنى خالايدىغان بىرى بار. ئۇنىڭ ھۆكۈمى ئادىلدۇر. 51 بىلىپ قويۇڭلاركى، مېنىڭ تەلىمىم بويىچە ئىش كۆرگەن كىشى مەڭگۈ ئۆلمەيدۇ. 52 ئۇلار ھەزرىتى ئەيساغا: _ ساڭا جىن چاپلابقانلىقىنى ئەمدى ئېنىق بىلدۇق، _ دېيىشتى، _ ھەتتا ئەجدادىمىز ئىبراھىم ۋە بابقا پەيغەمبەرلەرمۇ ئۆلگەن تۇرسا، سەن قانداقچە: «تەلىمىم بويىچە ئىش كۆرگەن كىشى مەڭگۈ ئۆلمەيدۇ» دېيەلەيسەن؟ 53 ئەجەبا، سەن ئالەمدىن ئۆتكەن ئاتىمىز ئىبراھىمدىن ۋە ۋاپات بولغان بابقا پەيغەمبەرلەردىنمۇ ئۈستۈن تۇرامسەن؟ سەن ئۆزۈڭنى زادى قانداق ئادەم دەپ ھېسابلايسەن؟ 54 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق جاۋاس بەردى: _ ئەگەر مەن ئۆزۈمنى ئۇلۇغلىسام، مېنىڭ ئۇلۇغلۇقۇم بىكار بولاتتى. بىراق، مېنى ئۇلۇغلىغۇچى _ سىلەر «خۇدايىمىز» دەپ ئاتايدىغان ئاتامنىڭ *48. سامارىيىلىكلەر _ يەھۇدىيلار كۆزگە ئىلمايدىغان بىر خەلق بولۇپ، ئۇلارنىڭ كۆزقارىشىچە سامارىيىلىكلەر خۇدانىڭ سۆزىنى بۇرمىلىغان ۋە جىن تەگكەنلەردۇر. ئۆزىدۇر. 55 سىلەر ئۇنى تونۇپ يېتەلمىدىڭلار، لېكىن مەن ئۇنى تونۇيمەن. 9_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 674 ئۇنى تونۇمايمەن دېسەم، سىلەردەك يالغانچى بولىمەن، بىراق مەن ئۇنى تونۇيمەن ۋە ئۇنىڭ سۆزى بويىچە ئىش كۆرىمەن. 56 ئاتاڭلار ئىبراھىم مېنىڭ كېلىشىمگە ئىنتىزار بولغان ھەم كەلگەنلىكىمنى ئالدىنئالا كۆرۈپ، ئىنتايىن خۇبال بولغان. 57 _ سەن تېخى ئەللىك يابقا كىرمىگەن تۇرۇپ، ئەجدادىمىز ئىبراھىمنىمۇ كۆردۈڭمۇ؟ _ دېيىشتى ئۇلار. 58 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا: _ بىلىپ قويۇڭلاركى، مەن ئىبراھىم تۇغۇلماستىلا بار ئىدىم _ دېدى. 59 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار يەردىن تاش ئېلىپ، ھەزرىتى ئەيسانى چالما_ كېسەك قىلماقچى بولۇبتى، لېكىن ئۇ ئۆزىنى دالدىغا ئېلىپ، مەركىزىي ئىبادەتخانىدىن چىقىپ كەتتى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ تۇخما قارىغۇنى ساقايتىشى 1 ھەزرىتى ئەيسا يولدا كېتىۋېتىپ، تۇغما قارىغۇ بىر ئادەمنى كۆردى. 2 باگىرتلىرى ھەزرىتى ئەيسادىن: _ ئۇستاز، بۇ ئادەمنىڭ تۇغما قارىغۇ بولۇبى كىمنىڭ گۇناھ سادىر قىلغانلىقىدىن بولغان؟ ئۆزىنىڭمۇ ياكى ئاتا_ئانىسىنىڭمۇ؟ _ دەپ سورابتى. 3 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق جاۋاس بەردى: _ ئۆزى ياكى ئاتا_ئانىسىنىڭ گۇناھ سادىر قىلغانلىقىدىن ئەمەس، بەلكى خۇدانىڭ ئۆز قۇدرىتىنى ئۇنىڭ ھاياتىدا ئايان قىلماقچى بولغانلىقىدىندۇر. 4 كۈننىڭ يورۇق ۋاقتىدا، مېنى ئەۋەتكۈچىنىڭ بىزگە تاپشۇرغان ۋەزىپىسىنى ئادا قىلىشىمىز كېرەك. كە كىرىپ قاراڭغۇ چۈبۈپ كەتسە، ھېچكىم ئىش قىلالمايدۇ. 5 دۇنيادا بولغان مەزگىلىمدە، دۇنيانىڭ نۇرى ئۆزۈمدۇرمەن. 9 675 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 9_باب 6 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلغاندىن كېيىن، يەرگە تۈكۈرۈپ، تۈكۈرۈك بىلەن لاي قىلىپ، لاينى ھېلىقى ئادەمنىڭ كۆزلىرىگە سۈرۈپ قويدى 7 ۋە ئۇنىڭغا: «سىلوھا كۆلچىكىگە بېرىپ كۆزلىرىڭنى يۇ» دېدى. («سىلوھا» ئىبرانىيچە سۆز بولۇپ، «ئەۋەتىلگۈچى» دېگەن مەنىنى بېرىدۇ.) ھېلىقى ئادەم ھەزرىتى ئەيسانىڭ دېگىنى بويىچە قىلدى ۋە كۆزلىرى ئېچىلغان ھالدا قايتتى. 8 قوبنىلىرى ۋە تىلەمچىلىك قىلغىنىدا ئۇنى كۆرگەنلەر: _ بۇ، ئولتۇرۇپ تىلەمچىلىك قىلىدىغان ھېلىقى ئادەم ئەمەسمۇ؟ _ دېيىشتى. 9 بەزىلەر: «ھەئە، بۇ» دېسە، يەنە بەزىلەر: «ياق، ئۇ ئەمەس، ئەمما ئۇنىڭغا ئوخشايدىكەن» دېيىشتى. بىراق، ئۇ ئۆزى: _ مەن دەل بۇ كىشى بولىمەن _ دېدى. 10 _ ئۇنداقتا كۆزلىرىڭ قانداق ئېچىلدى؟ _ دەپ سورابتى ئۇلار. 11 ئۇ مۇنداق جاۋاس بەردى: _ ئەيسا دېگەن بىر كىشى تۈكۈرۈكىدىن لاي قىلىپ كۆزلىرىمگە سۈرۈپ قويۇپ، ماڭا: «سىلوھا كۆلچىكىگە بېرىپ كۆزلىرىڭنى يۇ» دېگەنىدى. مەن ئۇ يەرگە بېرىپ يۇسام، كۆزلىرىم ئېچىلىپ كەتتى. 12 _ ئۇ ھازىر قەيەردە؟ _ دەپ سورابتى ئۇلار. _ بىلمەيمەن، _ دېدى ئۇ. پەرىسىيلەرنىڭ ۋەقەنى سۈرۈغتۈرۈغى 13 خالايىق ئىلگىرى قارىغۇ بولغان بۇ ئادەمنى پەرىسىيلەرنىڭ يېنىغا ئېلىپ بېرىشتى. 14 ھەزرىتى ئەيسا لاي قىلىپ بۇ ئادەمنىڭ كۆزلىرىنى 9_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 676 ساقايتقان كۈن _ دەل دەم ئېلىش كۈنى ئىدى. 15 پەرىسىيلەر بۇ ئادەمدىن كۆزلىرىنىڭ قانداق ئېچىلغانلىقىنى سورىۋىدى، ئۇ: «ئۇ كۆزلىرىمگە لاي سۈرۈپ قويدى، ئاندىن يۈزۈمنى يۇدۇم. ھازىر مانا كۆرەلەيدىغان بولدۇم» دېدى. 16 بۇنىڭ بىلەن، پەرىسىيلەردىن بەزىلىرى: _ ئۇ ئادەم خۇدانىڭ يېنىدىن كەلگەن ئەمەس، چۈنكى ئۇ دەم ئېلىش كۈنى ئىش قىلماسلىق ئەمرىگە خىلاپلىق قىلدى، _ دېيىشتى. يەنە بەزىلىرى: _ گۇناھكار بولسا، قانداقلارچە بۇنداق مۆجىزىلەرنى يارىتالايدۇ؟ _ دېيىشتى. بۇنىڭ بىلەن، ئۇلارنىڭ ئارىسىدا بۆلۈنۈش پەيدا بولدى. 17 ئۇلار قارىغۇ ئادەمدىن يەنە: _ كۆزلىرىڭنى ئاچقان ئۇ ئادەم سېنىڭچە قانداق ئادەمدۇ؟ _ دەپ سورابتى. _ ئۇ بىر پەيغەمبەر، _ دېدى ھېلىقى ئادەم. 18 يەھۇدىي ئاقساقاللىرى كۆزلىرى ئېچىلغان ئادەمنىڭ ئاتا_ئانىسىنى تېپىپ كەلمىگۈچە، بۇرۇن ئۇنىڭ قارىغۇ ئىكەنلىكىگە ۋە ھازىر كۆزلىرىنىڭ ئېچىلغانلىقىغا ئىشەنمەيتتى. بۇڭا، ئۇلار ئۇنىڭ ئاتا_ئانىسىنى چاقىرتىپ، 19 ئۇلاردىن: _ تۇغما قارىغۇ دېگەن ئوغلۇڭلار مۇبۇمۇ؟ ھازىر قانداقلارچە كۆرەلەيدىغان بولۇپ قالدى؟ _ دەپ سورابتى. 20 _ ئۇنىڭ بىزنىڭ ئوغلىمىز ئىكەنلىكى ۋە تۇغۇلۇبىدىنلا قارىغۇ ئىكەنلىكى راست، 21 لېكىن ھازىر قانداقلارچە كۆرەلەيدىغان بولۇپ قالغانلىقىنى، كۆزلىرىنى كىم ئاچقانلىقىنى بىلمەيمىز. ئۇنى ئۆزۈڭلار سوراڭلار، ئۇ چوڭ ئادەم تۇرسا، ئۆز ئىشىنى ئۆزى سۆزلەپ بەرسۇن، _ دەپ جاۋاس 677 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 9_باب بەردى ئۇنىڭ ئاتا_ئانىسى. 22 ئۇلار يەھۇدىي ئاقساقاللىرىدىن قورققانلىقى ئۈچۈن بۇنداق دېيىشتى، چۈنكى يەھۇدىي ئاقساقاللىرى ھەزرىتى ئەيسانى قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ، دەپ ئېتىراپ قىلغانلارنى ئىبادەتخانا جامائەتچىلىكىدىن قوغلاپ چىقىرىشنى قارار قىلغانىدى. 23 بۇنىڭ ئۈچۈن، ھېلىقى ئادەمنىڭ ئاتا_ئانىسى: «ئۇ چوڭ ئادەم تۇرسا، ئۆزىدىن سوراڭلار» دېگەنىدى. 24 پەرىسىيلەر ئىلگىرى قارىغۇ بولغان ئۇ ئادەمنى يەنە چاقىرىپ: _ خۇدا ئالدىدا قەسەم قىل بىز بۇ ئادەمنىڭ گۇناھكار ئىكەنلىكىنى بىلىمىز، _ دېيىشتى. 25 ئۇ مۇنداق جاۋاس بەردى: _ ئۇنىڭ گۇناھكار ياكى ئەمەسلىكىنى بىلمەيمەن. مەن پەقەت بىرلا ئىشنى بىلىمەن، ئۇ بولسىمۇ قارىغۇ ئىدىم، ھازىر كۆرەلەيدىغان بولدۇم. 26 بۇ چاغدا، ئۇلار: _ ئۇ سېنى قانداق قىلدى؟ كۆزلىرىڭنى قانداق ئاچتى؟ _ دەپ سورابتى. 27 ئۇ جاۋابەن: _ سىلەرگە ئېيتسام، قۇلاق سالمىدىڭلار. يەنە قانداقلارچە ئاڭلىماقچى بولۇپ قالدىڭلار؟ سىلەرمۇ ئۇنىڭ باگىرتلىرى بولماقچىمۇ نېمە؟ _ دېدى. 28 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار ئۇنى ھاقارەتلەپ: _ سەن ئۇ ئەبلەخنىڭ باگىرتى بىز بولساق مۇسا پەيغەمبەرنىڭ باگىرتلىرى. 29 خۇدانىڭ مۇسا پەيغەمبەرگە سۆزلىگەنلىكىنى بىلىمىز. بۇ ئەبلەخنىڭ بولسا ئەڭ قىسقىسى قەيەردىن كەلگەنلىكىنىمۇ بىلمەيمىز، _ دېيىشتى. 30 ھېلىقى ئادەم ئۇلارغا مۇنداق جاۋاس قايتۇردى: _ ئاجايىپ ئىشقۇ بۇ ئۇ كۆزلىرىمنى ئاچتى. بۇنداقتىمۇ، سىلەر ئۇنىڭ 9_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 678 قەيەردىن كەلگەنلىكىنى بىلمىدىڭلار. 31 بىز بىلىمىزكى، خۇدا گۇناھكارلارنىڭ تەلىپىنى ئاڭلىمايدۇ، بەلكى ئۆزىگە ئىبادەت قىلغان ۋە ئىرادىسىنى ئىشقا ئابۇرغانلارنىڭكىنى ئاڭلايدۇ. 32 دۇنيا ئاپىرىدە بولغاندىن بېرى، بىرەر كىشىنىڭ تۇغما قارىغۇنىڭ كۆزىنى ئاچقانلىقىنى ئاڭلاپ باققان ئەمەسمىز. 33 بۇ ئادەم خۇدا تەرىپىدىن ئەۋەتىلمىگەن بولسا، ھېچنېمە قىلالمىغان بولاتتى. 34 ئۇلار ئۇنى: _ سەن گۇناھ ئىچىدە تۇغۇلغان تۇرۇقلۇق، ئەمدى بىزگە تەلىم بەرمەكچىمۇسەن؟ _ دېيىشىپ، ئىبادەتخانىدىن قوغلاپ چىقىرىشتى. روھىي قارىغۇلۇق 35 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارنىڭ ھېلىقى ئادەمنى ئىبادەتخانىدىن قوغلاپ چىقارغانلىقىنى ئاڭلاپ، ئۇنى ئىزدەپ تېپىپ: _ سەن ئىنسانئوغلىغا ئېتىقاد قىلامسەن؟ _ دەپ سورىدى. 36 _ ھەزرەتلىرى، ئۇ كىم؟ ئېيتىپ بەرگەيسىز، ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلاي، _ دېدى ھېلىقى ئادەم. 37 _ ئۇنى كۆرۈپ تۇرۇپسەن، ھازىر سەن بىلەن سۆزلىشىۋاتقان دەل بۇنىڭ ئۆزى، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا. 38 ھېلىقى ئادەم: _ ئى رەببىم، ساڭا ئېتىقاد قىلدىم _ دەپ، ھەزرىتى ئەيساغا سەجدە قىلدى. 39 _ دۇنيادىكى ئادەملەر ئۈستىدىن ھۆكۈم چىقارغىلى كەلدىم. كورلارنى كۆرىدىغان قىلىش، كۆرىمەن دەيدىغانلارغا ئۇلارنىڭ كور ئىكەنلىكىنى كۆرسىتىش ئۈچۈن كەلدىم، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 679 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 0 1_باب 40 ئۇنىڭ يېنىدىكى بەزى پەرىسىيلەر بۇ سۆزلەرنى ئاڭلاپ: _ بۇ بىزنىمۇ كور دەپ قارىغانلىق ئەمەستۇ؟ _ دەپ سورابتى. 41 _ كور بولغان بولساڭلار، گۇناھكار بولمىغان بولاتتىڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، _ لېكىن ھازىر، «كۆرۈۋاتىمىز» دېگەنلىكىڭلار ئۈچۈن گۇناھكارسىلەر. ھەزرىتى ئەيسا _ «ياخشى قويچى» دۇر 1 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق بىر تەمسىلنى ئېيتىپ بەردى: _ بىلىپ قويۇڭلاركى، قوينىڭ قوتىنىغا ئىشىكتىن كىرمەي، تېمىغا يامىشىپ كىرگەن كىشى ئوغرى ۋە قاراقچىدۇر. 2 ئىشىكتىن كىرىدىغان كىشى بولسا بۇ قويلارنىڭ قويچىسىدۇر. 3 كۆزەتچى ئىشىكنى قويچىغا ئېچىپ بېرىدۇ. قويلار قويچىنىڭ ئاۋازىنى تونۇيدۇ، ئۇمۇ ئۆز قويلىرىنىڭ ئىسىملىرىنى چاقىرىپ ئۇلارنى سىرتقا ئېلىپ چىقىدۇ. 4 قويچى قويلىرىنىڭ ھەممىسىنى سىرتقا چىقىرىپ بولۇپ، ئۇلارنىڭ ئالدىدا ماڭىدۇ، قويلارمۇ ئۇنىڭ كەينىدىن ئەگىشىپ مېڭىشىدۇ، چۈنكى ئۇنىڭ ئاۋازىنى تونۇيدۇ. 5 يات بىرىنىڭ كەينىدىن ماڭمايدۇ، ئەكسىچە ئۇنىڭدىن قاچىدۇ، چۈنكى ياتلارنىڭ ئاۋازىنى تونۇمايدۇ. 6 ئەتراپىدىكىلەر ھەزرىتى ئەيسانىڭ بۇ تەمسىلنى سۆزلەش ئارقىلىق ئۆزلىرىگە نېمە دېمەكچى بولغانلىقىنى چۈبەنمىدى. 7 بۇڭا، ھەزرىتى ئەيسا چۈبەندۈرۈپ، مۇنداق دېدى: _ بىلىپ قويۇڭلاركى، قويلار كىرىدىغان ئىشىك ئۆزۈمدۇرمەن. *8. بۇ يەردە كۆزدە تۇتۇلغىنى پەرىسىيلەر ۋە يەھۇدىي ئاقساقاللىرى بولۇپ، تەۋراتتا تىلغا ئېلىنغان پەيغەمبەرلەر كۆزدە تۇتۇلمىغان. 8 مەندىن ئىلگىرى كەلگەنلەرنىڭ ھەممىسى ئوغرى ۋە قاراقچىدۇر،* لېكىن 10 0 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 680 قويلار ئۇلارغا بوي بەرمىدى. 9 ئىشىك ئۆزۈمدۇرمەن. مەن ئارقىلىق كىرگىنى قۇتقۇزۇلىدۇ ھەم كىرىپ_چىقىپ يۈرۈپ، ياپيېشىل ئوت_چۆپلەرنى تېپىپ يېيەلەيدۇ. 10 ئوغرى بولسا ئوغرىلاش، ئۆلتۈرۈش ۋە بۇزۇش ئۈچۈنلا كېلىدۇ. مەن بولسام ئادەملەر ھاياتلىققا ئېرىشسۇن ۋە ئۇ ھاياتلىق مول بولسۇن، دەپ كەلدىم. 11 ياخشى قويچى ئۆزۈمدۇرمەن. ياخشى قويچىنىڭ قويلىرى ئۈچۈن جېنى پىدادۇر. 12 مەدىكار ئۇنداق قىلمايدۇ. ئۇ قويلارنىڭ خوجايىنى ھەم قويچىسى بولمىغانلىقى ئۈچۈن، بۆرىنىڭ كەلگەنلىكىنى كۆرسە، قويلارنى تابلاپ قاچىدۇ. بۇنىڭ بىلەن، بۆرە قويلارنى تۇتۇۋېلىپ تىرىپىرەن قىلىۋېتىدۇ. 13 مەدىكار نېمىشقا قاچىدۇ؟ چۈنكى، ئۇ قويلارنىڭ ئىگىسى ئەمەس، بۇڭلابقا ئۇلارغا كۆڭۈل بۆلمەيدۇ. 14_15 ياخشى قويچى ئۆزۈمدۇرمەن. ئاتام مېنى ۋە مەن ئاتامنى _ بىز بىر_بىرىمىزنى تونۇغىنىمىزدەك، مەن ئۆز قويلىرىمنى تونۇيمەن، ئۇلارمۇ مېنى تونۇيدۇ. قويلىرىم ئۈچۈن جېنىم پىدا. 16 بۇ قوتاندىن بولمىغان بابقا قويلىرىممۇ بار. ئۇلارنىمۇ چاقىرىشىم كېرەك. ئۇلارمۇ ئاۋازىمنى ئاڭلايدۇ. ھەممە قويلار بىر پادا بولۇبۇپ، بىر قويچىغا ئەگىشىدۇ. 17 ئاتام مېنى سۆيىدۇ. چۈنكى، مەن ئۆزۈمنى قۇربان قىلغاندىن كېيىن تىرىلىشىم ئۈچۈن، جېنىمنى پىدا قىلىشنى خالايمەن. 18 جېنىمنى ھېچكىم ئالالمايدۇ، مەن ئۇنى ئۆز ئىختىيارىم بىلەن پىدا قىلىمەن. مەن ئۇنى بېرىشكە ۋە قايتۇرۇۋېلىشقا ھوقۇقلۇق. ئاتام ماڭا بۇنداق قىلىشنى بۇيرۇغان. 19 بۇ سۆزلەر تۈپەيلىدىن يەھۇدىيلار ئارىسىدا يەنە بۆلۈنۈش چىقتى. 20 بىرمۇنچە كىشىلەر: _ ئۇنىڭغا جىن تېگىپتۇ، ساراڭ بولۇپ قاپتۇ، نېمە ئۈچۈن ئۇنىڭ سۆزىگە قۇلاق سالغۇدەكمىز؟ _ دېيىشەتتى. 21 يەنە بەزىلەر بولسا: 681 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 0 1_باب _ جىن تەگكەن ئادەمنىڭ سۆزلىرى بۇنداق بولمايدۇ. جىن تەگكەن ئادەم قانداقمۇ قارىغۇلارنىڭ كۆزلىرىنى ئاچالىسۇن؟ _ دېيىشتى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ رەت قىلىنىشى 22 قىش پەسلى بولۇپ، يېرۇسالېمدا مەركىزىي ئىبادەتخانىنىڭ قايتا ئېچىلغانلىقىنى خاتىرىلەيدىغان بايرام ئۆتكۈزۈلۈۋاتاتتى. 23 ھەزرىتى ئەيسا ئىبادەتخانىدىكى «سۇلايمان پادىشاھنىڭ پېشايۋىنى» دېگەن يەردە ئايلىنىپ يۈرەتتى. 24 خەقلەر ئۇنىڭ ئەتراپىغا ئولىشىۋېلىپ: _ بىزنى يەنە قاچانغىچە گۇماندا قالدۇرىسەن؟ ئەگەر قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ بولساڭ، بىزگە ئوچۇقىنى ئېيت، _ دېيىشتى. 25 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق جاۋاس بەردى: _ مەن سىلەرگە ئېيتقان، لېكىن ماڭا ئېتىقاد قىلمىدىڭلار. ئاتامنىڭ نامى بىلەن قىلغان ئىشلىرىم مېنىڭ كىم ئىكەنلىكىمگە گۇۋاھلىق بېرىدۇ. 26 بىراق، سىلەر ئېتىقاد قىلمىدىڭلار، چۈنكى مېنىڭ قويلىرىمدىن ئەمەسسىلەر. 27 مېنىڭ قويلىرىم گېپىمنى ئاڭلايدۇ. مەن ئۇلارنى تونۇيمەن. ئۇلار ماڭا ئەگىشىدۇ. 28 ئۇلارغا مەڭگۈلۈك ھايات ئاتا قىلىمەن. ئۇلار ئەسلا ھالاك بولمايدۇ. ئۇلارنى ھېچكىم قولۇمدىن تارتىۋالالمايدۇ. 29 ئۇلارنى ماڭا تەقدىم قىلغان ئاتام ھەممىدىن ئۈستۈندۇر. ئۇلارنى ئاتامنىڭ قولىدىن تارتىۋېلىشقا ھېچكىمنىڭ كۈچى يەتمەيدۇ. 30 ئاتام ئىككىمىز ئەسلىدە بىرمىز. 31 بۇنىڭ بىلەن، يەھۇدىيلار يەنە ئۇنى چالما_كېسەك قىلىش ئۈچۈن، يەردىن تاش ئېلىشتى. 32 _ ئاتام ماڭا بۇيرۇغان نۇرغۇن ياخشى ئىشلارنى ئالدىڭلاردا كۆرسەتتىم. بۇ ئىشلارنىڭ قايسىسى ئۈچۈن مېنى چالما_كېسەك قىلماقچىسىلەر؟ _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا. 0 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 682 33 _ سېنى ياخشى ئىشلىرىڭ ئۈچۈن ئەمەس، كۇپۇرلۇق قىلغانلىقىڭ ئۈچۈن چالما_كېسەك قىلىمىز. چۈنكى، سەن ئادەم تۇرۇقلۇق، ئۆزۈڭنى خۇدا قىلىپ كۆرسەتتىڭ _ دەپ جاۋاس قايتۇرۇبتى خالايىق. 34 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق دېدى: _ مۇقەددەس يازمىلاردا خۇدانىڭ بۇرۇنقى زاماندىكى يەھۇدىي يېتەكچىلەرگە: «سىلەر ئىلاھلار» دېگىنى يېزىلغان ئەمەسمۇ؟ 35 مۇقەددەس يازمىلاردا ئېيتىلغىنى مەڭگۈ ئۆزگەرمەيدۇ_دە خۇدا ئۆزىنىڭ سۆزلىرىنى يەتكۈزگەنلەرنى: «ئىلاھلار» دەپ ئاتىغانغۇ 36 ئەمدى ماڭا كەلسەك، ئاتام مېنى تاللاپ پانىي دۇنياغا ئەۋەتتى. بۇنداق تۇرۇقلۇق، نېمە ئۈچۈن «خۇدانىڭ ئوغلىمەن» دېسەم، مېنى «كۇپۇرلۇق قىلدىڭ» دەيسىلەر؟ 37 ئەگەر ئاتام بۇيرۇغان ئىشلارنى قىلمىسام، ماڭا ئېتىقاد قىلماڭلار. 38 لېكىن قىلسام، سۆزلىرىمگە ئىشەنمىگەن ھالەتتىمۇ، قىلغانلىرىمنى كۆرۈپ، ئۇلارنىڭ ھەقلىقىگە ئىشىنىڭلار. بۇنىڭ بىلەن، ئاتامنىڭ مەندە ئىكەنلىكىنى، مېنىڭمۇ ئاتامدا ئىكەنلىكىمنى ھەق دەپ بىلىپ يېتىسىلەر. 39 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار يەنە ئۇنى تۇتماقچى بولدى، بىراق ھەزرىتى ئەيسا ئۆزىنى ئۇلاردىن قاچۇرۇپ قۇتۇلدى. 40 ئاندىن، ئىئوردان دەرياسىنىڭ ئۇ قېتىغا، يەنى بۇرۇن يەھيا پەيغەمبەر ئادەملەرنى چۆمۈلدۈرگەن يەرگە كېتىپ، ئۇ يەردە تۇردى. 41 نۇرغۇن كىشىلەر ئۇنىڭ يېنىغا كەلدى. ئۇلار: _ يەھيا پەيغەمبەر ھېچ مۆجىزە كۆرسەتمىگەن، لېكىن بۇ ئادەم توغرىسىدا ئېيتقانلىرىنىڭ ھەممىسى توغرا چىقتى _ دېيىشتى. 42 بۇنداق قىلىپ، نۇرغۇنلىغان كىشىلەر بۇ يەردە ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى. 683 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1 1_باب لازارنىڭ ئۆلۈمى 1_2 لازار ئىسىملىك بىر ئادەم كېسەل بولۇپ قالغانىدى. ئۇ ھەدىلىرى مەريەم ۋە مارتا بىلەن يەھۇدىيە ئۆلكىسىدىكى بەيتانىيا يېزىسىدا تۇراتتى. مەريەم بولسا ھەزرىتى ئەيسانىڭ پۇتلىرىغا خۇش پۇراق يا سۈركەپ، چاچلىرى بىلەن ئۇلارنى ئېرتىپ قۇرۇتقان ئايال ئىدى. 3 لازارنىڭ ھەدىلىرى ھەزرىتى ئەيساغا: «ئى رەببىمىز، سىز ياخشى كۆرىدىغان دوستىڭىز كېسەل بولۇپ قالدى» دەپ خەۋەر بېرىشتى. 4 ھەزرىتى ئەيسا بۇنى ئاڭلاپ: _ بۇ كېسەللىك لازارنىڭ ئۆلۈمى بىلەن ئاياغلابمايدۇ. ئەكسىچە، بۇ ئارقىلىق خۇدانىڭ ئوغلىنىڭ ئۇلۇغلۇقى ئايان بولۇپ، خالايىق خۇداغا مەدھىيە ئوقۇيدۇ، _ دېدى. 5 ھەزرىتى ئەيسا مارتا، مەريەم ۋە لازارنى بەك ياخشى كۆرەتتى. 6 گەرچە ئۇ لازارنىڭ كېسەل ئىكەنلىكىنى ئاڭلىغان بولسىمۇ، ئۆزى تۇرۇۋاتقان يەردە يەنە ئىككى كۈن تۇردى. 7 ئاندىن كېيىن، باگىرتلىرىغا: _ يەھۇدىيىگە قايتا بارايلى _ دېدى. 8 باگىرتلىرى ئۇنىڭغا: _ ئۇستاز، يېقىندىلا ئۇ يەردىكى خەقلەر سىزنى چالما_كېسەك قىلماقچى بولغان تۇرسا، يەنە ئۇ يەرگە قايتا بارامسىز؟ _ دېيىشتى. 9 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق دېدى: _ كۈندۈز ئون ئىككى سائەت ئەمەسمۇ؟ كۈندۈزى يول ماڭغان يىقىلماس، چۈنكى ئۇ بۇ دۇنيانىڭ يورۇقىنى كۆرىدۇ. 10 لېكىن، كېچىسى يول ماڭغان يىقىلار، چۈنكى ئۇنىڭدا يورۇقلۇق يوقتۇر. 11 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلغاندىن كېيىن: _ دوستىمىز لازار ئۇخلاپ قالدى، مەن ئۇنى ئويغاتقىلى بارىمەن، _ 11 1 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 684 دەپ قوبۇپ قويدى. 12 باگىرتلار: _ ئۇخلىغان بولسا ياخشى بولۇپ قالىدۇ، ئى رەببىمىز، _ دېدى. 13 ھەزرىتى ئەيسا لازارنىڭ ئۆلۈمىنى دېمەكچىدى، لېكىن ئۇلار ئادەتتىكى ئۇيقۇنى دەۋاتىدۇ، دەپ ئويلابتى. 14 بۇنىڭ بىلەن، ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا ئوچۇقىنى ئېيتىپ: _ لازار ئالەمدىن ئۆتتى، دېمەكچىمەن. 15 سىلەرنى دەپ، ئۇنىڭ قېشىدا بولمىغانلىقىمغا خۇبالمەن. چۈنكى، بۇ سىلەرنىڭ ئېتىقادىڭلارنىڭ كۈچەيتىلىشى ئۈچۈن، يەنە بىر پۇرسەت يارىتىپ بەردى. ئەمدى ئۇ بار يەرگە بارايلى، _ دېدى. 16 «قوبكېزەك» دەپ ئاتىلىدىغان توماس بابقا باگىرتلارغا: _ بىزمۇ ئۇنىڭ بىلەن بىللە بارايلى ھەم ئۇنىڭ بىلەن بىللە ئۆلەيلى، _ دېدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ لازارنى تىرىلدۈرۈغى 17 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرى بىلەن بەيتانىياغا بارغاندا، لازارنىڭ يەرلىككە قويۇلغىنىغا تۆت كۈن بولغانلىقىدىن خەۋەر تاپتى. 18 بەيتانىيا يېرۇسالېمدىن ئۈ چاقىرىم يىراقلىقتا ئىدى. 19 نۇرغۇن يەھۇدىيلار مارتا بىلەن مەريەمنىڭ ئىنىسىنىڭ ئۆلۈمىگە تەسەللى بېرىش ئۈچۈن، ئۇلارنىڭ يېنىغا كەلگەنىدى. 20 مارتا ھەزرىتى ئەيسانىڭ كېلىۋاتقانلىقىدىن خەۋەر تېپىپ، ئۇنىڭ ئالدىغا چىقتى. مەريەم بولسا ئۆيدە قالدى. 21 _ ئى رەببىم، _ دېدى مارتا ھەزرىتى ئەيساغا، _ بۇ يەردە بولغان بولسىڭىز، ئىنىم ئۆلمەس ئىدى. 22 ھېلىمۇ، خۇدادىن نېمە تىلىسىڭىز، ئۇنىڭ سىزگە بۇنى بېرىدىغانلىقىنى بىلىمەن. 685 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1 1_باب 23 _ ئىنىڭىز تىرىلىدۇ، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 24 مارتا: _ قىيامەت كۈنى، ئۇنىڭ جەزمەن تىرىلىدىغانلىقىنى بىلىمەن، _ دېدى. 25 _ ئىنسانلارنى ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرگۈچى ۋە ھاياتلىق بەرگۈچى ئۆزۈمدۇرمەن، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا، _ ماڭا ئېتىقاد قىلغان كىشى ئۆلسىمۇ، يەنە ھايات بولىدۇ. 26 ماڭا ئېتىقاد قىلىپ، مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشكەنلەر ئەسلا ئۆلمەيدۇ؛ بۇنىڭغا ئىشىنەمسىز؟ 27 _ ئىشىنىمەن رەببىم، _ دېدى مارتا، _ سىزنىڭ ئىنسانلار ئارىسىغا كېلىشكە تەيىنلەنگەن قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ، خۇدانىڭ ئوغلى ئىكەنلىكىڭىزگە ئىشىنىمەن. 28 مارتا بۇنى دەپ بولغاندىن كېيىن، قايتىپ سىڭلىسى مەريەمنى ئاستىغىنا چاقىرىپ: _ ئۇستازىمىز كېلىپ بولدى. سېنى چاقىرىۋاتىدۇ، _ دېدى. 29 مەريەم بۇنى ئاڭلاپ، دەرھال ئورنىدىن تۇرۇپ، ھەزرىتى ئەيسا بىلەن كۆرۈبكىلى ماڭدى. 30 ئۇ پەيتتە ھەزرىتى ئەيسا تېخى يېزىغا كىرمىگەن بولۇپ، مارتا ئالدىغا چىققان يەردە ئىدى. 31 ئۆيدە مەريەمگە تەسەللى بېرىۋاتقان خالايىق مەريەمنىڭ بىردىنلا ئورنىدىن تۇرۇپ، سىرتقا چىقىپ كەتكەنلىكىنى كۆرۈبتى ۋە ئۇنى قەبرىستانلىققا يىغا_زار قىلغىلى ماڭدى دەپ ئويلاپ، ئۇنىڭ كەينىدىن مېڭىشتى. 32 بىراق، مەريەم ھەزرىتى ئەيسا بار يەرگە باردى ۋە ئۇنى كۆرۈپ، ئايىغىغا يىقىلىپ: _ ئى رەببىم، بۇ يەردە بولغان بولسىڭىز، ئىنىم ئۆلمەس ئىدى _ دېدى. 1 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 686 33 مەريەمنىڭ ۋە ئۇنىڭ بىلەن بىللە كەلگەن خالايىقنىڭ يىغا_زار قىلىشقىنىنى كۆرگەن ھەزرىتى ئەيسا غەزەپلىنىپ،* كۆڭلى قاتتىق ئازابلىنىشقا بابلىدى ۋە: 34 _ ئۇنى قەيەرگە قويدۇڭلار؟ _ دەپ سورىدى. _ ئى رەببىمىز، كېلىپ كۆرۈڭ، _ دېيىشتى ئۇلار. 35 ھەزرىتى ئەيسا كۆز يېشى قىلدى. 36 خەقلەر: _ قاراڭلار، ئۇ لازارنى نېمىدېگەن ياخشى كۆرگەن _ دېيىشتى. 37 ئۇلارنىڭ ئىچىدە بەزىلىرى: _ قارىغۇنىڭ كۆزىنى ئاچقان كىشى لازارنىڭ ھاياتىنى ئۆلۈمدىن ساقلاپ قالالمايتتىمۇ؟ _ دېيىشتى. 38 ھەزرىتى ئەيسا ئىچىدە يەنە غەزەپلىنىپ، يەرلىكنىڭ ئالدىغا باردى. يەرلىك كىرىش ئاغزى چوڭ بىر تاش بىلەن توسۇلغان ئۆڭكۈر ئىدى. 39 ھەزرىتى ئەيسا: _ تابنى ئېلىۋېتىڭلار _ دېدى. ئۆلگۈچىنىڭ ھەدىسى مارتا: _ ئى رەببىم، ئالەمدىن ئۆتكىنىگە تۆت كۈن بولدى، ھازىر جەسىتى پۇراپ كەتكەندۇ، _ دېدى. 40 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ مەن ساڭا: «ئېتىقاد قىلساڭ، خۇدانىڭ ئۇلۇغلۇقىنى كۆرىسەن» دېگەنىدىمغۇ _ دېدى. *33. بۇ يەردە ھەزرىتى ئەيسا ئۆزى ياخشى كۆرىدىغان كىشىلەرگە بەيتاننىڭ گۇناھ ۋە ئۆلۈم ئېلىپ كەلگەنلىكىدىن ئۇنىڭغا غەزەپلەنگەن بولۇبى ياكى ئەتراپىدىكىلەرنىڭ تۇتقان ھازىلىرىدىن ئۇلارنىڭ خۇدانىڭ ئادەملەرنى ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرەلەيدىغانلىقىغا ئىشەنمىگەنلىكىگە غەزەپلەنگەن بولۇبى مۇمكىن. 41 بۇنىڭ بىلەن، خالايىق تابنى ئېلىۋەتتى، ھەزرىتى ئەيسا كۆزلىرىنى 687 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1 1_باب ئاسمانغا تىكىپ، مۇنداق دۇئا قىلدى: _ ئى ئاتا، تەلىپىمنى ئاڭلايدىغىنىڭ ئۈچۈن ساڭا بۈكۈر ئېيتىمەن. 42 تەلەپلىرىمنى ھەمىشە ئاڭلايدىغانلىقىڭنى بىلىمەن. بۇنداق بولسىمۇ، ئەتراپىمدىكى خالايىق سېنىڭ مېنى ئەۋەتكەنلىكىڭگە ئىشەنسۇن دەپ، بۇنى ئېيتىۋاتىمەن. 43 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلغاندىن كېيىن، يۇقىرى ئاۋازدا: _ لازار، تابقىرىغا چىق _ دەپ توۋلىدى. 44 لازار قول_پۇتلىرى كېپەنلەنگەن، ئېڭىكى تېڭىلغان ھالدا تابقىرىغا چىقتى. ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا: _ كېپەنلىكنى سالدۇرۇپ، ئۇنى ئۆز مەيلىگە قويۇۋېتىڭلار _ دېدى. ھەزرىتى ئەيسانى ئۆلتۈرۈش سۇيىقەستى 45 مەريەمنىڭ يېنىغا پەتىلەپ كەلگەن ۋە ھەزرىتى ئەيسا كۆرسەتكەن بۇ مۆجىزىنى كۆرگەن نۇرغۇن خەقلەر ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى. 46 لېكىن، ئۇلارنىڭ ئىچىدە بەزىلىرى پەرىسىيلەرنىڭ يېنىغا بېرىپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ قىلغان ئىشلىرىنى مەلۇم قىلىشتى. 47 بۇڭا، پەرىسىيلەر ۋە ئالىي روھانىيلار يەھۇدىيلارنىڭ ئالىي كېڭەبمىسىنى يىغىپ: _ قانداق قىلغۇلۇق؟ بۇ ئادەمنىڭ ياراتقان نۇرغۇن مۆجىزىلىرىگە قاراپ بېقىڭلار. 48 ئۇنى بۇنداق قويۇپ بەرسەك، ھەممە ئادەم ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلىپ كېتىدۇ. بۇنداق بولغاندا، رىم ھۆكۈمىتى ئىبادەتخانىمىزنى، ھەتتا مىللىتىمىزنى ۋەيران قىلىۋېتىدۇ _ دېيىشتى. 49 ئۇلارنىڭ ئىچىدە بىرى، يەنى بۇ يىلى باش روھانىي بولغان قاياپا: _ سىلەر ھېچنېمىنى بىلمەيدىكەنسىلەر 50 پۈتۈن خەلقنىڭ ھالاك بولۇبىنىڭ ئورنىغا، بىرلا ئادەمنىڭ ئۇلار ئۈچۈن ئۆلۈبىنىڭ ياخشى 2 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 688 ئىكەنلىكىنى چۈبەنمەيدىكەنسىلەر، _ دېدى. 51_52 بۇ سۆزنى ئۇ ئۆزلۈكىدىن ئېيتمىغانىدى. ئۇ بۇ يىلى باش روھانىي بولغاچقا، ھەزرىتى ئەيسانىڭ يەھۇدىي خەلقى ئۈچۈن، بۇنداقلا پەقەت ئۇ خەلق ئۈچۈنلا ئەمەس، بەلكى خۇدانىڭ ھەر يانغا چېچىلىپ كەتكەن پەرزەنتلىرىنىڭ ھەممىسىنى بىر قىلىپ ئۇيۇبتۇرۇش ئۈچۈن ئۆلىدىغانلىقىنى ئالدىن ئېيتقانىدى. 53 بۇنداق قىلىپ، ئۇلار بۇ كۈندىن ئېتىبارەن ھەزرىتى ئەيسانى ئۆلتۈرۈۋېتىش ئۈچۈن سۇيىقەست قىلىشقا بابلىدى. 54 بۇڭا، ھەزرىتى ئەيسا ئەمدى يەھۇدىيلار ئارىسىدا ئابكارا يۈرمەي، ئۇ يەردىن ئايرىلىپ چۆلگە يېقىن رايوندىكى ئەفرايىم بەھىرىگە كېتىپ، باگىرتلىرى بىلەن بىللە ئۇ يەردە تۇردى. 55 يەھۇدىيلارنىڭ ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىغا ئاز قالغانىدى. نۇرغۇن كىشىلەر تازىلىنىش دىنىي قائىدىسىنى ئادا قىلىش ئۈچۈن، ھېيتتىن بىرقانچە كۈن ئىلگىرى يېزىلاردىن يېرۇسالېمغا كېلىشتى. 56 ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانى ئىزدەيتتى. ئۇلار مەركىزىي ئىبادەتخانىدا يىغىلغىنىدا بىر_بىرىگە: _ سېنىڭچە قانداق بولار، ھەزرىتى ئەيسا ھېيتقا كەلمەمدىكىن؟ _ دېيىشەتتى. 57 ئالىي روھانىيلار بىلەن پەرىسىيلەر ھەزرىتى ئەيسانى تۇتۇش ئۈچۈن، ئۇنىڭ قەيەردىلىكىنى بىلىدىغانلارنىڭ ئۆزلىرىگە مەلۇم قىلىشىنى بۇيرۇغانىدى. گۇناھكار ئايالنىڭ ھەزرىتى ئەيسانى ئەتىرلىشى 1 ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىدىن ئالتە كۈن ئىلگىرى، ھەزرىتى ئەيسا 12 ئۆزى ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرگەن لازار تۇرغان جاي _ بەيتانىياغا 689 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 2 1_باب كەلدى. 2 ئۇ يەردە ئۇنىڭغا زىياپەت بېرىلدى. مارتا ئۇ يەردە مېھمانلارنى كۈتۈۋاتاتتى. لازار ھەزرىتى ئەيسا بىلەن ھەمداستىخان بولغانلاردىن بىرى ئىدى. 3 مەريەم ساپ سۇمبۇلدىن ياسالغان ئىنتايىن قىممەت باھالىق ئەتىردىن ئاز كەم بىر قاداق ئەكېلىپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ پۇتلىرىغا قۇيدى ۋە چاچلىرى بىلەن ئەتىرنى ئۇنىڭ پۇتلىرىغا سۈردى. ئۆي ئەتىرنىڭ خۇش پۇرىقى بىلەن تولدى. 4 لېكىن، ھەزرىتى ئەيسانىڭ باگىرتلىرىدىن بىرى، يەنى كېيىن ئۇنىڭغا ساتقۇنلۇق قىلىدىغان يەھۇدا ئىشقارىيوت: 5 _ بۇ ئەتىرنىڭ قىممىتى بىر ئادەمنىڭ يىللىق كىرىمىگە تەڭ كېلىدىكەن نېمىشقا بۇ ئەتىر سېتىلىپ، پۇلى كەمبەغەللەرگە بېرىلمىدى؟ _ دېدى. 6 بۇ سۆزنى ئۇ كەمبەغەللەرگە كۆڭۈل بۆلىدىغانلىقى ئۈچۈن ئەمەس، ئوغرى بولغانلىقى ئۈچۈن دېگەنىدى. ئۇ باگىرتلارنىڭ ئورتاق پۇلىنى بابقۇراتتى ۋە ئوغرىلاپ خەجلەيتتى. 7 _ ئايالنىڭ ئىختىيارىغا قويۇۋەت _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، _ ئۇ بۇ ئارقىلىق مېنىڭ دەپنە قىلىنىدىغان كۈنۈمگە تەييارلىق قىلىۋاتىدۇ. 8 كەمبەغەللەر ھەر دائىم ئاراڭلاردا، لېكىن مەن ھەر دائىم ئاراڭلاردا بولمايمەن. ئالىي روھانىيلارنىڭ لازارنى ئۆلتۈرۈش سۇيىقەستى 9 زور بىر تۈركۈم يەھۇدىيلار ھەزرىتى ئەيسانىڭ بەيتانىيادا ئىكەنلىكىنى ئاڭلىدى ۋە يالغۇز ھەزرىتى ئەيسانى ئەمەس، ئۇ ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرگەن لازارنىمۇ كۆرۈش ئۈچۈن ئۇ يەرگە كەلدى. 10 ئالىي روھانىيلار بولسا لازارنىمۇ ئۆلتۈرۈبنى قەستلىدى. 11 چۈنكى، ئۇنىڭ سەۋەبىدىن نۇرغۇن يەھۇدىيلار ئۇلاردىن يۈز ئۆرۈپ، ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلىۋاتاتتى. 2 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 690 غەرەپ بىلەن يېرۇسالېمغا كىرىش 12 ئەتىسى، ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنى ئۆتكۈزۈبكە كەلگەن زور بىر تۈركۈم خالايىق ھەزرىتى ئەيسانىڭ يېرۇسالېمغا كېلىۋاتقانلىقىنى ئاڭلىدى. 13 ئۇلار قوللىرىغا خورما باخلىرىنى تۇتۇبقان ھالدا ئۇنى قاربى ئالغىلى چىقىشتى ۋە «خۇداغا بۈكۈر پەرۋەردىگارنىڭ نامىدا كەلگۈچىگە مۇبارەك بولسۇن ئىسرائىللارنىڭ پادىشاھىغا مۇبارەك بولسۇن» دەپ ۋارقىرابتى. 14 ھەزرىتى ئەيسا بىر تەخەي تېپىپ مىندى. بۇ ئىشنى زەكەرىيا پەيغەمبەر خېلى بۇرۇن ئالدىن ئېيتىپ، مۇنداق يازغانىدى: 15 «ئەي يېرۇسالېم خەلقى، ئەمدى قورقماڭلار مانا، پادىشاھىڭلار تەخەي مىنىپ كېلىۋاتىدۇ.» 16 ئۇنىڭ باگىرتلىرى ئۇ چاغدا بۇنى چۈبەنمىگەنىدى، لېكىن ھەزرىتى ئەيسا تىرىلىش ۋە ئاسمانغا چىقىش بىلەن ئۇلۇغلانغاندىن كېيىن، زەكەرىيا پەيغەمبەر يازغان بۇ سۆزلەرنى ھەمدە بۇ ئىش دەل پەيغەمبەر ئالدىن ئېيتقاندەك چىققانلىقىنى تونۇپ يەتتى. 17 ھەزرىتى ئەيسانىڭ لازارنى يەرلىكىدىن چاقىرىپ تىرىلدۈرگەنلىكىنى كۆرگەن كىشىلەر بۇ مۆجىزە توغرىسىدا بابقىلارغا توختىماستىن خەۋەر قىلدى. 18 خالايىق ھەزرىتى ئەيسانىڭ ياراتقان بۇ مۆجىزىسىنى ئاڭلىغاچقا، ئۇنى قاربى ئالغىلى چىقىشتى. 19 پەرىسىيلەر بولسا بىر_بىرىگە: _ قاراڭلار، بىزنىڭ قىلغىنىمىز بىكار كەتتى مانا ئەمدى پۈتۈن دۇنيا ئۇنىڭغا ئەگىشىپ كەتمەكتە _ دېيىشتى. 691 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 2 1_باب گرېكلارنىڭ ھەزرىتى ئەيسا بىلەن كۆرۈغۈغنى تەلەپ قىلىشى 20 ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىدا، يېرۇسالېمغا ئىبادەت قىلغىلى كەلگەنلەر ئىچىدە يەھۇدىي دىنىغا كىرگەن بەزى گرېكلارمۇ بار ئىدى. 21 بۇلار جەلىلىيىنىڭ بەيتسايدا يېزىسىدىن بولغان فىلىپنىڭ يېنىغا كېلىپ: _ جانابلىرى، بىز ھەزرىتى ئەيسا بىلەن كۆرۈبمەكچىدۇق، _ دەپ تەلەپ قىلىشتى. 22 فىلىپ بېرىپ بۇنى ئەندەرگە مەلۇم قىلدى. ئاندىن، ئۇلار ئىككىسى ھەزرىتى ئەيساغا خەۋەر قىلدى. 23 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق دېدى: _ ئىنسانئوغلىنىڭ بان_بەرەپكە ئىگە بولىدىغان ۋاقىت_سائىتى يېقىنلىشىپ قالدى. 24 بىلىپ قويۇڭلاركى، بۇغداي دېنى توپىغا تابلىنىپ قۇربان بولمىغۇچە، يەنىلا بىر تال دان پېتى تۇرىدۇ. قۇربان بولسا، بىخ سۈرۈپ، كۆپ ھوسۇل بېرىدۇ. 25 ھاياتىنى ئايىغانلار ئۇنىڭدىن مەھرۇم بولىدۇ. لېكىن، بۇ دۇنيادا ھاياتىنى ئايىمىغانلار ئۇنى مەڭگۈ ساقلىيالايدۇ. 26 كىمدەكىم ماڭا خىزمەت قىلىشنى خالىسا، ماڭا ئەگەبسۇن. مەن قەيەردە بولسام، مېنىڭ چاكىرىم بۇ يەردە بولىدۇ. ماڭا خىزمەت قىلغۇچىلارنى ئەربتىكى ئاتام ھۆرمەتلەيدۇ. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆز ئۆلۈمى توخرىسىدا ئېيتقانلىرى 27 _ ھازىر كۆڭلۈم قاتتىق ئازابلىنىۋاتىدۇ. بۇنىڭغا نېمە دېيىشىم كېرەك؟ 2 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 692 «ئاتا، مېنى كېلىدىغان ئازاس_ئوقۇبەتلىك ۋاقىت_سائەتتىن قۇتقۇز» دەيمۇ؟ ياق مەن بۇ ۋاقىت_سائەتنى بېشىمدىن ئۆتكۈزۈش ئۈچۈن كەلدىم. 28 ئاتا، ئۇلۇغلۇقۇڭنى كۆرسەتكىن بۇ ۋاقىتتا، ئەربتىن بىر ئاۋاز ئاڭلاندى: _ ئۇلۇغلۇقۇمنى كۆرسەتتىم ۋە يەنە كۆرسىتىمەن. 29 بۇ مەيداندىكى بۇنى ئاڭلىغان خالايىق: _ ھاۋا گۈلدۈرلىدى، _ دېيىشتى. يەنە بەزىلەر بولسا: _ بىر پەرىشتە ئۇنىڭغا گەپ قىلدى، _ دېيىشتى. بىراق، ھەزرىتى ئەيسا: 30 _ بۇ سۆزلەر مېنى دەپ ئەمەس، سىلەرنى دەپ ئېيتىلغان. 31 بۇ دۇنيا ئەمدى سوراققا تارتىلىدۇ. بۇ دۇنيانىڭ ھۆكۈمدارى _ بەيتانمۇ ئەمدى ئاغدۇرۇلىدۇ. 32 مەن يەردىن كۆتۈرۈلگىنىمدە، پۈتكۈل ئىنسانلارنى ئۆزۈمگە جەلپ قىلىمەن، _ دېدى. 33 (ئۇ بۇنى دېيىش ئارقىلىق ئۆزىنىڭ قانداق ئۆلىدىغانلىقىنى ئۇقتۇردى.) 34 خالايىق بۇ گەپلەرنى چۈبەنمەي، ھەزرىتى ئەيسادىن: _ مۇقەددەس يازمىلاردا: «قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ ئۆلمەي مەڭگۈ ھايات تۇرىدۇ» دېيىلگەن تۇرسا، سىز قانداقسىگە «ئىنسانئوغلى كۆتۈرۈلۈبى كېرەك» دېيەلەيسىز؟ ئىنسانئوغلى زادى كىم بولىدۇ؟ _ دەپ سورىدى. 35 _ نۇرنىڭ ئاراڭلاردا چاقنايدىغان ۋاقتى ئۇزۇن ئەمەستۇر. بۇڭا، قاراڭغۇلۇقنىڭ سىلەرنى بېسىۋالماسلىقى ئۈچۈن، نۇر بار ۋاقتىدا داۋاملىق مېڭىڭلار. قاراڭغۇلۇقتا ماڭغان كىشى ئۆزىنىڭ قەيەرگە كېتىۋاتقانلىقىنى بىلمەيدۇ. 36 بۇڭلابقا، نۇر ئاراڭلاردا بار ۋاقىتتا، ئۇنىڭغا ئىشىنىڭلار. بۇنىڭ بىلەن، نۇرنىڭ پەرزەنتلىرى بولىسىلەر، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 693 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 2 1_باب يەھۇدىيلارنىڭ تەرسالىقى ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلغاندىن كېيىن، خالايىقتىن ئايرىلىپ يوبۇرۇنۇۋالدى. 37 گەرچە ئۇ خالايىقنىڭ كۆز ئالدىدا بۇنچە مۆجىزە كۆرسەتكەن بولسىمۇ، ئۇلار ئۇنىڭغا ئېتىقاد قىلمىدى. 38 بۇ ئەھۋال دەل يەبايا پەيغەمبەرنىڭ يازمىسىدا ئالدىنئالا كۆرسىتىلگەندەك چىقتى: «ئى پەرۋەردىگار، بىز يەتكۈزگەن سۆزلەرگە كىم ئىشەندى؟ سېنىڭ كۈ_قۇدرىتىڭ كىمگە كۆرسىتىلدى؟» 39_40 خالايىق ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلالمىدى. بۇنىڭ سەۋەبىنى يەبايا پەيغەمبەر ئالدىنئالا چۈبەندۈرۈپ بەرگەنىدى: «پەرۋەردىگار ئۇلارنىڭ كۆزلىرىنى كور قىلدى، قەلبىنى بىخۇدلابتۇردى. ئۇنىڭ نەتىجىسىدە، ئۇلارنىڭ كۆزلىرى كۆرمەس، قەلبى سەزمەس بولۇپ قالدى. 'ئۇلار گۇناھلىرىغا توۋا قىلىپ، ماڭا قايتىشنى خالىمايدۇ. خالىسىدى، مەن ئۇلارنى ساقايتاتتىم' دەيدۇ خۇدا.» 41 يەبايا پەيغەمبەر ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۇلۇغلۇقىنى كۆرگەنلىكى ئۈچۈن، بۇ سۆزلەرنى ئۇنىڭغا قارىتا ئالدىنئالا ئېيتقانىدى. 42 ۋەھالەنكى، نۇرغۇنلىغان كىشىلەر، ھەتتا يەھۇدىي ئاقساقاللىرىمۇ ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى. لېكىن، ئۇلار ئۆزلىرىنىڭ پەرىسىيلەر تەرىپىدىن ئىبادەتخانا جامائەتچىلىكىدىن قوغلاپ چىقىرىۋېتىلمەسلىكى ئۈچۈن، ئېتىقاد قىلغانلىقىنى ئابكارىلىمىدى. 43 بۇنىڭ سەۋەبى، ئۇلار 3 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 694 ئىنساندىن كېلىدىغان ماختابنى خۇدادىن كېلىدىغان ماختابتىنمۇ ياخشى كۆرەتتى. 44 ھەزرىتى ئەيسا يۇقىرى ئاۋاز بىلەن مۇنداق دېدى: _ ماڭا ئېتىقاد قىلغانلار ماڭىلا ئەمەس، مېنى ئەۋەتكۈچىگە ئېتىقاد قىلغان بولىدۇ. 45 مېنى كۆرگەنلەر مېنى ئەۋەتكۈچىنىمۇ كۆرگەن بولىدۇ. 46 مەن ماڭا ئېتىقاد قىلغانلار قاراڭغۇلۇقتا قالمىسۇن دەپ، دۇنياغا نۇر بولۇپ كەلدىم. 47 سۆزلىرىمنى ئاڭلاپ، سۆزلىرىمگە ئەمەل قىلمىغانلارنى سوراققا تارتمايمەن، چۈنكى مەن ئىنسانلارنى سوراققا تارتقىلى ئەمەس، بەلكى ئۇلارنى قۇتقۇزغىلى كەلدىم. 48 بىراق، مېنى رەت قىلغانلارنى ۋە سۆزلىرىمنى قوبۇل قىلمىغانلارنى سوراققا تارتقۇچى بار. ئۇ بولسىمۇ ئېيتقان سۆزلىرىم بولۇپ، ئۇ قىيامەت كۈنى كىشىلەرنى سوراققا تارتىدۇ. 49 چۈنكى، مەن ئۆزلۈكۈمدىن سۆزلىگىنىم يوق. نېمىنى سۆزلىشىم ۋە قانداق سۆزلىشىم كېرەكلىكىنى مېنى ئەۋەتكەن ئاتام ماڭا بۇيرۇدى. 50 ئۇنىڭ بۇيرۇقىنىڭ مەڭگۈلۈك ھايات ئېلىپ كېلىدىغانلىقىنى بىلىمەن. بۇڭا، نېمىنى سۆزلىسەم، خۇدائاتامنىڭ ماڭا بۇيرۇغىنىدەك سۆزلەيمەن. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆز غاگىرتلىرىنىڭ پۇتىنى يۇيۇپ قويۇغى 1 ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنىڭ ھارپىسى ئىدى. ھەزرىتى ئەيسا بۇ دۇنيادىن ئايرىلىپ، ئاتىسىنىڭ يېنىغا كېتىدىغان ۋاقىتنىڭ يېتىپ كەلگەنلىكىنى بىلدى. ئۇ بۇ دۇنيادىكى ئۆز ئادەملىرىگە بولغان مېھىر_ مۇھەببىتىنى بۇرۇنلا كۆرسەتكەن بولۇپ، ئۇنىڭ قانچىلىك چوڭقۇرلۇقىنى ئەمدى تولۇق كۆرسەتمەكچىدى. 2 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرى بىلەن كەچلىك تاماقتا بىللە بولدى. بەيتان ئاللىبۇرۇن سىمۇننىڭ ئوغلى يەھۇدا ئىشقارىيوتنىڭ كۆڭلىگە 13 695 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 3 1_باب ھەزرىتى ئەيسانى يەھۇدىي ئاقساقاللىرىغا تۇتۇپ بېرىش ۋەسۋەسىسىنى سالغانىدى. 3 ھەزرىتى ئەيسا ئاتىسىنىڭ ھەممە ھوقۇقنى ئۆزىگە ئامانەت قىلغانلىقىنى، ئاتىسى خۇدانىڭ يېنىدىن كېلىپ، خۇدانىڭ يېنىغا كېتىدىغانلىقىنى بىلەتتى. 4 ئۇ داستىخاندىن تۇرۇپ، تونىنى يېشىپ، بىر لۆڭگە بىلەن بېلىنى باغلىدى. 5 ئاندىن، بىر جاۋۇرغا سۇ قۇيۇپ، باگىرتلارنىڭ پۇتلىرىنى يۇيۇبقا ۋە بېلىگە باغلىغان لۆڭگە بىلەن ئېرتىپ قۇرۇتۇبقا بابلىدى. 6 نۆۋەت سىمۇن پېترۇسقا كەلگەندە، پېترۇس: _ ئى رەببىم، پۇتۇمنى سىز يۇسىڭىز قانداق بولغىنى؟ _ دېدى. 7 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ نېمە قىلىۋاتقىنىمنى ھازىر چۈبەنمەيسەن، لېكىن كېيىن چۈبىنىسەن، _ دېدى. 8 _ مەن پۇتۇمنى ھەرگىز سىزگە يۇغۇزمايمەن _ دېدى پېترۇس. _ پۇتۇڭنى يۇمىسام، سەن مەن بىلەن بىرگە بولالمايسەن، _ دېگەن جاۋابنى قايتۇردى ھەزرىتى ئەيسا. 9 سىمۇن پېترۇس: _ ئى رەببىم، ئۇنداقتا پۇتلىرىمنىلا ئەمەس، قوللىرىمنىمۇ، بېشىمنىمۇ يۇغايسىز _ دېدى. 10 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ يۇيۇنۇپ بولغان ئادەمنىڭ قايتا يۇيۇنۇبىنىڭ ھاجىتى يوق. پەقەت پۇتلىرىنى يۇسىلا، پۈتۈن ئەزاسى پاك بولىدۇ. سىلەرمۇ گۇناھلىرىڭلاردىن پاك، لېكىن ھەممىڭلار ئەمەس، _ دېدى. 11 (ھەزرىتى ئەيسا ئۆزىنى كىمنىڭ تۇتۇپ بېرىدىغانلىقىنى بىلەتتى. بۇنىڭ ئۈچۈن، ئۇ ھەممىسىنىڭلا پاك ئەمەسلىكىنى دېگەنىدى.) 12 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارنىڭ پۇتلىرىنى يۇيۇپ بولغاندىن كېيىن، تونىنى كىيىپ يەنە 3 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 696 داستىخانغا ئولتۇردى ۋە ئۇلارغا مۇنداق دېدى: _ سىلەر نېمە قىلغانلىقىمنى چۈبەندىڭلارمۇ؟ 13 سىلەر مېنى «رەببىم» ۋە «ئۇستازىم» دەيسىلەر. راست ئېيتىسىلەر، ئەمەلىيەتتىمۇ بۇنداق. 14 مەن رەببىڭلار ۋە ئۇستازىڭلار تۇرۇقلۇق پۇتلىرىڭلارنى يۇغاندىكىن، سىلەرمۇ بىر_بىرىڭلارنىڭ پۇتلىرىنى يۇيۇبۇڭلار كېرەك. 15 بۇ سىلەرنىڭمۇ ماڭا ئوخشاش بابقىلارغا خىزمەت قىلىشىڭلار ئۈچۈن كۆرسەتكەن ئۈلگەمدۇر. 16 بىلىپ قويۇڭلاركى، قۇل خوجايىنىدىن ئۈستۈن تۇرمايدۇ، ئەلچىمۇ ئۆزىنى ئەۋەتكۈچىدىن ئۈستۈن تۇرمايدۇ. 17 بۇ ئىشلارنى بىلگەنىكەنسىلەر، سىلەرمۇ بۇنداق قىلساڭلار، نەقەدەر بەختلىكسىلەر ھەزرىتى ئەيسانىڭ ساتقۇنلۇققا ئۇچرىشىنى ئالدىن ئېيتىشى 18 «سىلەر گۇناھلىرىڭلاردىن پاك» دېگەن سۆزۈم ھەممىڭلارغا قارىتىلغان ئەمەس. مەن تاللىغانلىرىمنى بىلىمەن، لېكىن مۇقەددەس يازمىلاردا ئالدىن ئېيتىلغان: «مەن بىلەن ھەمداستىخان بولۇپ، نېنىمنى يېگەن دوستۇم مەندىن يۈز ئۆرۈدى» دېگەن بۇ سۆز ئەمەلگە ئابۇرۇلۇبى كېرەك. 19 سىلەرگە بۇ ئىش يۈز بېرىشتىن ئاۋۋال ئېيتىپ قويايكى، ئۇ ئىشلار يۈز بەرگەندە مېنىڭ «مەڭگۈ بار بولغۇچى» ئىكەنلىكىمگە ئىشىنىسىلەر. 20 يەنە بۇنى بىلىپ قويۇڭلاركى، مەن ئەۋەتكەن ھەرقانداق بىر كىشىنى قوبۇل قىلغانلار مېنى قوبۇل قىلغان بولىدۇ. مېنى قوبۇل قىلغانلار بولسا مېنى ئەۋەتكۈچى خۇدانى قوبۇل قىلغان بولىدۇ. 21 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلغاندىن كېيىن، قاتتىق ئازابلانغان ھالدا ئوچۇقىنى ئېيتتى: _ بىلىپ قويۇڭلاركى، ئاراڭلاردا بىرەيلەن ماڭا ساتقۇنلۇق قىلىدۇ 22 باگىرتلار كىمنى دەۋاتقانلىقىنى چۈبەنمەي، بىر_بىرىگە قارابتى. 697 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 3 1_باب 23 ھەزرىتى ئەيسا ئىنتايىن ياخشى كۆرىدۇ دەپ قارالغان باگىرت ئۇنىڭ يېنىدا يانپابلاپ ياتاتتى. 24 سىمۇن پېترۇس ئۇنىڭغا ھەزرىتى ئەيسادىن كىمنى دېمەكچى بولغانلىقىنى سوراپ بېقىشنى ئىشارەت قىلدى. 25 بۇڭا، ئۇ ھەزرىتى ئەيساغا يېقىن كېلىپ، تۆۋەن ئاۋازدا: _ ئى رەببىم، سىزگە ساتقۇنلۇق قىلىدىغان كىم؟ _ دەپ سورىدى. 26 ھەزرىتى ئەيسا: _ بىر چىشلەم ناننى ئابقا تۆگۈرۈپ كىمگە سۇنسام، بۇ، _ دەپ جاۋاس بەردى. كېيىن، ئۇ ناننى ئابقا تۆگۈرۈپ، سىمۇننىڭ ئوغلى يەھۇدا ئىشقارىيوتقا سۇندى. 27 يەھۇدا ناننى ئېلىشىغىلا ئىچىگە بەيتان كىردى. _ قىلىدىغىنىڭنى چاپسان قىل، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا. 28 داستىخاندا ئولتۇرغانلارنىڭ ھېچقايسىسى ھەزرىتى ئەيسانىڭ يەھۇداغا بۇ سۆزلەرنى نېمە ئۈچۈن قىلغانلىقىنى چۈبەنمىدى. 29 ئۇلارنىڭ ئورتاق پۇلى يەھۇدادا بولغانلىقتىن، بەزىلەر ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: «ھېيتلىق نەرسىلەرنى ئېلىپ كەل» ياكى «كەمبەغەللەرگە بىر نەرسە بەر» دېمەكچى بولسا كېرەك، دەپ ئويلابتى. 30 يەھۇدا ناننى ئېلىپلا تابقىرىغا چىقىپ كەتتى. بۇ چا كېچە ئىدى. يېڭى ئەمر 31 يەھۇدا تابقىرىغا چىقىپ كەتكەندىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق دېدى: _ ئەمدى ئىنسانئوغلىنىڭ بان_بەرىپى كۆرۈنىدىغان ۋاقىت_سائەت يېتىپ كەلدى. ئۇ ئارقىلىق خۇدانىڭ بان_بەرىپىمۇ ئايان بولىدۇ. 32 خۇدانىڭ بان_بەرىپى ئۇ ئارقىلىق ئايان بولغانىكەن، خۇدا ئۆزىمۇ ئىنسانئوغلىنىڭ بان_بەرىپىنى دەرھال ئايان قىلىدۇ. 33 بالىلىرىم، مېنىڭ 4 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 698 ئەمدى سىلەر بىلەن بىللە بولىدىغان ۋاقتىم ئاز قالدى. كېيىن، سىلەر مېنى ئىزدەيسىلەر، لېكىن يەھۇدىي ئاقساقاللىرىغا ئېيتقىنىمدەك سىلەرگىمۇ ئېيتىمەنكى، مەن بارىدىغان يەرگە سىلەر بارالمايسىلەر. 34 ھازىر سىلەرگە يېڭى بىر ئەمر بېرىمەن. «بىر_بىرىڭلارغا مېھىر_مۇھەببەت كۆرسىتىڭلار. سىلەرنى سۆيگىنىمدەك، سىلەرمۇ بىر_بىرىڭلارنى سۆيۈڭلار.» 35 بىر_ بىرىڭلارغا مېھىر_مۇھەببىتىڭلار بولسا، ھەممەيلەن سىلەرنىڭ مېنىڭ باگىرتلىرىم ئىكەنلىكىڭلارنى تونۇيدۇ. ھەزرىتى ئەيسانىڭ پېترۇسنىڭ تانىدىغانلىقىنى ئېيتىشى 36 سىمۇن پېترۇس ھەزرىتى ئەيسادىن: _ ئى رەببىم، قەيەرگە بارىسىز؟ _ دەپ سورىدى. _ مەن كېتىدىغان يەرگە ھازىرچە ئەگىشىپ بارالمايسەن، لېكىن كېيىن بارىسەن، _ دەپ جاۋاس بەردى ھەزرىتى ئەيسا. 37 پېترۇس ئۇنىڭغا: _ ئى رەببىم، نېمە ئۈچۈن ھازىر سىزنىڭ كەينىڭىزدىن بارالمايمەن؟ سىز ئۈچۈن جېنىم پىدا _ دېدى. 38 ھەزرىتى ئەيسا مۇنداق دېدى: _ مەن ئۈچۈن راستتىنلا جېنىڭ پىدامۇ؟ بىلىپ قويغىنكى، خوراز چىللابتىن بۇرۇن، سەن مەندىن ئۈ قېتىم تانىسەن ھەزرىتى ئەيسا _ يول، ھەقىقەت ۋە ھاياتلىق 1 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىغا يەنە مۇنداق دېدى: _ كۆڭلۈڭلارنى بىئارام قىلماڭلار خۇداغا ئىشىنىڭلار، ماڭىمۇ ئىشىنىڭلار. 2 خۇدائاتامنىڭ دەرگاھىدا نۇرغۇن ئۆي_ماكانلار بار. ئۇنداق 14 699 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4 1_باب بولمىسا، بۇنى سىلەرگە ئېيتىپ يۈرمىگەن بولاتتىم. مەن ھەربىرىڭلارغا ئورۇن تەييارلاش ئۈچۈن، بۇ يەرگە كېتىپ بارىمەن. 3 مەن تەييارلىق قىلغىلى بارىدىغانىكەنمەن، چوقۇم قايتىپ كېلىپ، سىلەرنى مەن بىلەن بىللە ئېلىپ كېتىمەن. بۇنداق بولغاندا، مەن قەيەردە بولسام، سىلەرمۇ بۇ يەردە بولىسىلەر. 4 سىلەر مېنىڭ قەيەرگە كېتىدىغانلىقىمنى ۋە ئۇ يەرگە بارىدىغان يولنى بىلىسىلەر. 5 _ ئى رەببىم، سىزنىڭ قەيەرگە كېتىدىغانلىقىڭىزنى بىلمەيمىز. بۇنداق تۇرۇقلۇق، ئۇ يولنى قانداق بىلىمىز؟ _ دېدى توماس. 6 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ يول، ھەقىقەت ۋە ھاياتلىق ئۆزۈمدۇرمەن. مېنىڭسىز ھېچكىم خۇدائاتامنىڭ يېنىغا بارالمايدۇ. 7 ئەگەر مېنى تونۇغان بولساڭلار، ئاتامنىمۇ تونۇغان بولاتتىڭلار. ھازىردىن بابلاپ ئۇنى تونۇدۇڭلار ھەم ئۇنى كۆردۈڭلار، _ دېدى. 8 _ ئى رەببىم، ئاتىڭىزنى كۆرسىتىپ قويسىڭىزلا، رازى بولاتتۇق، _ دېدى فىلىپ. 9 _ فىلىپ، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا، _ سىلەر بىلەن بىرگە بولغىنىمغا تالاي ۋاقىت بولدى، مېنى تېخىچە تونۇمىدىڭمۇ؟ مېنى كۆرگەن كىشى ئاتام خۇدانى كۆرگەن بولىدۇ. بۇنداق تۇرۇقلۇق، سەن نېمىشقا يەنە: «بىزگە ئاتىڭىزنى كۆرسىتىڭ» دەيسەن؟ 10 مەن ئاتامدا، ئاتام مەندە ئىكەنلىكىگە ئىشەنمەمسەن؟ سىلەرگە ئېيتقان سۆزلىرىمنى ئۆزلۈكۈمدىن ئېيتقىنىم يوق، بەلكى مېنىڭ ئاتام ئېيتقان. ئۇ مەندە تۇرۇپ خىزمەتلىرىنى قىلىۋاتىدۇ. 11 «مەن ئاتامدا، ئاتام مەندە» دېگىنىمگە ئىشىنىڭلار. ھېچبولمىغاندا، مېنىڭ قىلغانلىرىمدىن ماڭا ئىشىنىڭلار. 12 بىلىپ قويۇڭلاركى، ماڭا ئىشەنگەن كىشى مېنىڭ ئەمەلىيىتىمدەك قىلالايدۇ. مۇنداق كىشى بۇنىڭدىنمۇ ئۇلۇ ئىشلارنى قىلىدۇ، چۈنكى مەن 4 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 700 ئاتامنىڭ يېنىغا قايتىپ كېتىمەن. 13 مېنىڭ نامىم بىلەن نېمىنى تىلىسەڭلار، ئۆز ئاتامنىڭ ئۇلۇغلۇقى مەن ئارقىلىق ئايان بولسۇن ئۈچۈن، تىلەكلىرىڭلارنى ئىجابەت قىلىمەن. 14 مېنىڭ نامىم بىلەن نېمە تىلىسەڭلار، مەن سىلەرگە بۇنى بېرىمەن. ھەزرىتى ئەيسانىڭ مۇقەددەس روھنى ئەۋەتىشكە ۋەدە بېرىشى 15 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىغا يەنە مۇنداق دېدى: _ مېنى سۆيسەڭلار، ئەمرلىرىمگە ئەمەل قىلىسىلەر. 16 مەنمۇ خۇدائاتامدىن سىلەرگە بابقا بىر ياردەمچى ئاتا قىلىشنى تىلەيمەن. ئۇ سىلەر بىلەن مەڭگۈ بىرگە تۇرىدۇ. 17 ئۇ بولسىمۇ ھەقىقەتكە بابلىغۇچى _ مۇقەددەس روھتۇر. ئۇنى بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى قوبۇل قىلالمايدۇ، چۈنكى ئۇنى كۆرمەيدۇ، تونۇمايدۇ. بىراق، سىلەر ئۇنى تونۇيسىلەر، چۈنكى ئۇ دائىم سىلەر بىلەن بىللە تۇرىدۇ ھەم سىلەردە يابىماقچى. 18 مەن سىلەردىن ئايرىلغاندا، سىلەرنى يېتىم قالدۇرمايمەن. سىلەرنىڭ يېنىڭلارغا يەنە قايتىپ كېلىمەن. 19 ئاز ۋاقىتتىن كېيىن، بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى مېنى كۆرمەيدۇ، لېكىن سىلەر كۆرىسىلەر. مەن ھايات بولغانلىقىم ئۈچۈن، سىلەرمۇ ھايات بولىسىلەر. 20 بۇ ۋاقىت كەلگەندە بىلىسىلەركى، مەن ئاتامدا بولىمەن، سىلەر مەندە بولىسىلەر، مەنمۇ ھەم سىلەردە بولىمەن. 21 كىم ئەمرلىرىمنى قوبۇل قىلىپ، ئۇنىڭغا ئەمەل قىلسا، مېنى سۆيىدىغان كىشى بۇ بولىدۇ. مېنى سۆيىدىغان كىشىنى ئاتاممۇ سۆيىدۇ، مەنمۇ ئۇنى سۆيىمەن ۋە ئۆزۈمنى ئۇنىڭغا ئايان قىلىمەن. 22 يەھۇدا ئىسىملىك بابقا بىر باگىرت (يەھۇدا ئىشقارىيوت ئەمەس) ھەزرىتى ئەيسادىن: _ ئى رەببىم، نېمە ئۈچۈن ئۆزىڭىزنى بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرىگە ئايان 701 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 4 1_باب قىلماي، بىزگىلا ئايان قىلىسىز؟ _ دەپ سورىدى. 23 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا مۇنداق جاۋاس قايتۇردى: _ مېنى سۆيىدىغان كىشى دېگىنىمنى قىلىدۇ، ئاتاممۇ ئۇنى سۆيىدۇ. ئاتام بىلەن ئىككىمىز مۇنداق كىشىنىڭ يېنىغا بېرىپ، ئۇنىڭ بىلەن بىللە ماكان قۇرىمىز. 24 مېنى سۆيمەيدىغان كىشى دېگىنىمنى قىلمايدۇ. سىلەر ئاڭلاۋاتقان سۆزلەر مېنىڭ ئەمەس، بەلكى مېنى ئەۋەتكەن ئاتامنىڭكىدۇر. 25 مەن سىلەر بىلەن بىللە بولۇۋاتقان چېغىمدا، سىلەرگە بۇلارنى دېدىم. 26 لېكىن، ئاتام مېنىڭ نامىم بىلەن ئەۋەتىدىغان ياردەمچى، يەنى ئۆزىنىڭ مۇقەددەس روھى سىلەرگە ھەممىنى ئۆگىتىدۇ ھەم مېنىڭ ئېيتقان ھەممە سۆزلىرىمنى ئېسىڭلارغا سالىدۇ. 27 سىلەرگە ئامانلىق قالدۇرىمەن، ئۆز ئامانلىقىمنى سىلەرگە تەقدىم قىلىمەن. مېنىڭ سىلەرگە تەقدىم قىلغىنىم بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرىنىڭ سىلەرگە بەرگىنىگە ئوخشىمايدۇ. كۆڭلۈڭلارنى بىئارام قىلماڭلار، قورقماڭلار. 28 سىلەر مېنىڭ: «مەن سىلەردىن ئايرىلىپ كېتىمەن، كېيىن سىلەرنىڭ يېنىڭلارغا قايتىپ كېلىمەن» دېگەن سۆزۈمنى ئاڭلىدىڭلار. مېنى سۆيسەڭلار، ئاتامنىڭ يېنىغا كېتىدىغانلىقىم ئۈچۈن خۇبال بولاتتىڭلار. چۈنكى، ئاتام مەندىن ئۇلۇغدۇر. 29 سىلەرنى بۇ ئىشلار يۈز بەرگەندە ماڭا ئىشەنسۇن دەپ، بۇلارنى سىلەردىن ئايرىلىشتىن بۇرۇن ئېيتتىم. 30 سىلەر بىلەن سۆزلىشىدىغان ۋاقىت كۆپ قالمىدى. چۈنكى بۇ دۇنيانىڭ ھۆكۈمدارى _ بەيتان كېلىش ئالدىدا تۇرىدۇ. ئۇنىڭ مېنى بېسىپ چۈبكۈدەك قۇدرىتى ئەسلا يوقتۇر. 31 لېكىن، بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى مېنىڭ ئاتامنى سۆيىدىغانلىقىمنى بىلسۇن دەپ، ئاتام ماڭا ئەمر قىلغان ئىشنى ئەمەلگە ئابۇرىمەن. تۇرۇڭلار، بۇ جايدىن كېتەيلى. 5 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 702 ھەزرىتى ئەيسا _ ئۈزۈم تېلىدۇر 1 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىغا مۇنداق دېدى: _ ھەقىقىي «ئۈزۈم تېلى» ئۆزۈمدۇرمەن، ئاتام خۇدا بولسا باغۋەندۇر. 2 باغۋەن مەندىكى مېۋە بەرمەيدىغان ھەربىر باخنى كېسىپ تابلايدۇ. مېۋە بەرگەنلىرىنى بولسا تېخىمۇ كۆپ مېۋە بەرسۇن دەپ، پۇتاپ تۇرىدۇ. 3 سىلەر پۇتالغان باخلارغا ئوخشاش بولۇپ، مەن سىلەرگە يەتكۈزگەن سۆزلەر ئارقىلىق ئاللىبۇرۇن پاك بولدۇڭلار. 4 سىلەر مەندە بولۇڭلار. مەنمۇ سىلەردە بولىمەن. باخ تالدا بولماي تۇرۇپ ئۆزلۈكىدىن مېۋە بېرەلمەيدىغىنىدەك، سىلەرمۇ مەندە بولمىساڭلار، مېۋە بېرەلمەيسىلەر. 5 «ئۈزۈم تېلى» ئۆزۈمدۇرمەن. سىلەر بولساڭلار باخلىرىسىلەر. كىم مەندە بولسا، مەنمۇ ئۇنىڭدا بولىمەن. بۇنداق بولغاندا، ئۇ كۆپ مېۋە بېرىدۇ. چۈنكى، خۇدا ياقتۇرىدىغان ھەرقانداق ئىشنى مەنسىز قىلالمايسىلەر. 6 مەندە بولمىغان كىشى كېرەكسىز باخلارغا ئوخشاش تابلىۋېتىلىپ، قۇرۇپ كېتىدۇ. بۇنداق باخلار يىغىپ ئوتقا تابلىنىدۇ. 7 سىلەر مەندە بولساڭلار ۋە سۆزلىرىم سىلەردە ساقلانسا، نېمىنى تەلەپ قىلساڭلار، بۇنىڭغا ئېرىشىسىلەر. 8 سىلەر كۆپ مېۋە بېرىشىڭلار ئارقىلىق مېنىڭ باگىرتلىرىم ئىكەنلىكىڭلارنى ئىسپاتلايسىلەر. بۇ، ئاتامغا بان_بەرەپ ئېلىپ كېلىدۇ. 9 ئاتام مېنى سۆيگىنىدەك، مەنمۇ سىلەرنى سۆيدۈم، مېنىڭ مېھىر_مۇھەببىتىمدە بولۇڭلار. 10 ئەگەر ئەمرلىرىمگە ئەمەل قىلساڭلار، خۇددى مەن ئاتامنىڭ ئەمرلىرىگە ئەمەل قىلغان ۋە ھەمىشە ئۇنىڭ مېھىر_مۇھەببىتىدە بولغىنىمدەك، سىلەرمۇ ھەمىشە مېنىڭ مېھىر_ مۇھەببىتىمدە بولىسىلەر. 11 بۇلارنى سىلەرگە خۇباللىقىمدىن بەھرىمەن بولسۇن ۋە خۇباللىقى تولۇپ تابسۇن، دەپ ئېيتتىم. 12 مېنىڭ ئەمرىم بۇكى، مەن سىلەرگە 15 703 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 5 1_باب مېھىر_مۇھەببەت كۆرسەتكەندەك، سىلەرمۇ بىر_بىرىڭلارغا مېھىر_ مۇھەببەت كۆرسىتىڭلار. 13 ئۆز دوستلىرى ئۈچۈن جېنىنى پىدا قىلىشتىن چوڭقۇر مېھىر_مۇھەببەت يوقتۇر. 14 سىلەرگە بۇيرۇغان ئەمرلىرىمنى ئادا قىلساڭلار، مېنىڭ دوستلىرىم بولىسىلەر. 15 ئەمدى سىلەرنى «چاكار» دېمەيمەن. چۈنكى، چاكار خوجايىنىنىڭ نېمە قىلىدىغانلىقىنى بىلمەيدۇ. ئۇنىڭ ئورنىغا سىلەرنى «دوست» دەيمەن، چۈنكى ئاتامدىن ئاڭلىغانلىرىمنىڭ ھەممىسىنى سىلەرگە يەتكۈزدۈم. 16 سىلەر مېنى تاللىغىنىڭلار يوق، ئەكسىچە مەن سىلەرنى تاللىدىم. مەن سىلەرنى مېۋە بەرسۇن ھەمدە مېۋىلىرىڭلار مەڭگۈ ساقلانسۇن، دەپ تەيىنلىدىم. مۇبۇنداق مېۋە بەرگىنىڭلاردا، مېنىڭ نامىم بىلەن ئاتامدىن نېمە تىلىسەڭلار، ئاتام بۇنى بېرىدۇ. 17 سىلەرگە بۇنى ئەمر قىلىمەنكى، بىر_بىرىڭلارغا مېھىر_ مۇھەببەت كۆرسىتىڭلار. ئادەملەرنىڭ ھەزرىتى ئەيساخا بولغان نەپرىتى 18 _ بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى سىلەردىن نەپرەتلەنسە، سىلەردىن ئاۋۋال مەندىن نەپرەتلەنگەنلىكىنى بىلىڭلار. 19 سىلەرمۇ بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرىدىن بولغان بولساڭلار، بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى سىلەرنى ئۆزىنىڭ دەپ، سۆيگەن بولاتتى. بىراق، مەن سىلەرنى بۇ پانىي دۇنيادىن ئايرىپ تاللىغانلىقىم ئۈچۈن، ئەمدى بۇ دۇنياغا مەنسۇپ ئەمەسسىلەر. بۇنىڭ ئۈچۈن، بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى سىلەردىن نەپرەتلىنىدۇ. 20 مەن سىلەرگە ئېيتقان سۆزنى ئېسىڭلاردا تۇتۇڭلار: «قۇل خوجايىنىدىن ئۈستۈن تۇرمايدۇ.» ماڭا زىيانكەبلىك قىلغانلار سىلەرگىمۇ زىيانكەبلىك قىلىدۇ. مېنىڭ سۆزۈمگە ئەمەل قىلغانلار سىلەرنىڭكىگىمۇ ئەمەل قىلىدۇ. 21 مېنىڭ نامىم سەۋەبىدىن ئۇلار سىلەرگە زىيانكەبلىك قىلىدۇ، چۈنكى 6 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 704 ئۇلار مېنى ئەۋەتكۈچىنى تونۇمايدۇ. 22 ئەگەر مەن كېلىپ ئۇلارغا تەلىم بەرمىگەن بولسام، ئۇلارنىڭ گۇناھلىرى گۇناھ دەپ قارالمايتتى. لېكىن، ھازىر ئۇلار ئۆز قىلمىشلىرىنىڭ يامان ئىكەنلىكىنى بىلمىدۇق، دېيەلمەيدۇ. 23 ئۇلارنىڭ مەندىن نەپرەتلەنگەنلىكى ئاتامدىنمۇ نەپرەتلەنگەنلىكى بولىدۇ. 24 مەن ئۇلارنىڭ ئارىسىدا بابقا ھېچكىم قىلىپ باقمىغان ئىشلارنى قىلمىغان بولسام، ئۇلارنىڭ گۇناھلىرى گۇناھ دەپ قارالمايتتى. ئەمەلىيەتتە، ئۇلار مېنىڭ قىلغان ئىشلىرىمنى كۆرگەن، بۇنداقتىمۇ يەنە مەندىن ۋە ئاتامدىن نەپرەتلەندى. 25 لېكىن بۇنىڭ بىلەن، مۇقەددەس يازمىلاردا يېزىلغان: «ھېچقانداق سەۋەبسىزلا مەندىن نەپرەتلەندى» دېگەن سۆز ئەمەلگە ئابۇرۇلدى. 26 مەن سىلەرگە ئاتامنىڭ يېنىدىن ياردەمچى، يەنى ھەقىقەتكە بابلىغۇچى _ مۇقەددەس روھنى ئەۋەتىمەن. ئۇ ئاتامنىڭ يېنىدىن كېلىپ، ماڭا گۇۋاھلىق بېرىدۇ. 27 سىلەرمۇ ماڭا گۇۋاھلىق بېرىسىلەر، چۈنكى سىلەر بابتىن تارتىپ مەن بىلەن بىللە بولدۇڭلار. ئېتىقادىڭلار تەۋرەنمىسۇن 1 _ بۇلارنى سىلەرگە ئېتىقادىنى تابلاپ قويمىسۇن، دەپ ئېيتتىم. 2 سىلەر ئىبادەتخانا جامائەتچىلىكىڭلاردىن قوغلاپ چىقىرىۋېتىلىسىلەر ھەمدە بۇنداق بىر ۋاقىت_سائەتلەر كېلىدۇكى، سىلەرنى ئۆلتۈرىدىغانلار ئۆزلىرىنى خۇداغا خىزمەت قىلىۋاتىمەن، دەپ ھېسابلايدۇ. 3 ئۇلار بۇلارنى يا ئاتامنى، يا مېنى تونۇمىغانلىقى ئۈچۈن قىلىدۇ. 4 بۇنىڭ ئۈچۈن ئېيتىمەنكى، ئۇلار سىلەرگە زىيانكەبلىك قىلغاندا، مېنىڭ ئاگاھلاندۇرغانلىقىمنى ئېسىڭلارغا كەلتۈرۈڭلار. 16 705 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 6 1_باب خۇدانىڭ مۇقەددەس روھىنىڭ ۋەزىپىسى _ مەن دەسلەپتە بۇلارنى سىلەرگە ئېيتمىدىم، چۈنكى سىلەر بىلەن بىللە ئىدىم. 5 لېكىن، ئەمدى مېنى ئەۋەتكۈچىنىڭ يېنىغا قايتىپ كېتىمەن. بۇنداق بولسىمۇ، ئاراڭلاردىن ھېچكىم مەندىن: «نەگە كېتىسىز؟» دەپ سورىمايۋاتىدۇ. 6 بۇنىڭ ئورنىغا، سىلەرگە بۇلارنى ئېيتقانلىقىم ئۈچۈن، قەلبىڭلار ھەسرەت بىلەن تولدى. 7 بىلىپ قويۇڭلاركى، مېنىڭ كېتىشىم سىلەرگە پايدىلىق. كەتمىسەم، سىلەرگە ياردەمچى كەلمەيدۇ. ئەمما كەتسەم، ئۇنى سىلەرگە ئەۋەتىمەن. 8 ئۇ كەلگەندە، بۇ دۇنيادىكى كىشىلەرنى ئۆزلىرىنىڭ گۇناھكار ئىكەنلىكىگە، مېنىڭ ھەققانىيلىقىمغا ۋە ئاخىرقى زاماندىكى سوئال_سوراقنىڭ بولىدىغانلىقىغا قايىل قىلىدۇ. 9 ئۇلار گۇناھكار ئىكەنلىكىگە قايىل بولىدۇ. چۈنكى، ئۇلار ماڭا ئېتىقاد قىلمىدى. 10 ئۇلار مېنىڭ ھەققانىيلىقىمغا قايىل بولىدۇ. چۈنكى، مەن ھەققانىيمەن ھەم بۇڭا ئاتامنىڭ يېنىغا قايتىشقا لايىقتۇرمەن. بۇنداق قىلىپ، سىلەر مېنى كۆرەلمەيسىلەر. 11 ئۇلار ئاخىرقى زاماندىكى سوئال_سوراقنىڭ چوقۇم بولىدىغانلىقىغا قايىل بولىدۇ. چۈنكى، خۇدا بۇ دۇنيانىڭ ھۆكۈمدارى بولغان بەيتاننى سوراققا تارتتى. 12 سىلەرگە ئېيتىدىغان يەنە كۆپ سۆزلىرىم بار ئىدى. بىراق، سىلەر ئۇنىڭغا بەردابلىق بېرەلمەيسىلەر. 13 لېكىن، ھەقىقەتكە بابلىغۇچى _ مۇقەددەس روھ كەلگەندە، سىلەرگە بارلىق ھەقىقەتنى ئۆگىتىدۇ. ئۇ ئۆزلۈكىدىن سۆزلىمەيدۇ؛ ئەكسىچە، ئاتام ئىككىمىزنىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلىغاندىن كېيىن سۆزلەيدۇ ۋە كەلگۈسىدە بولىدىغان ئىشلارنى سىلەرگە يەتكۈزىدۇ. 14 ئۇ مەندە بار بولغاننى سىلەرگە يەتكۈزۈپ، مېنىڭ ئۇلۇغلۇقۇمنى ئايان قىلىدۇ. 15 ئاتامدا بار بولغاننىڭ ھەممىسى ھەم مېنىڭدۇر. 6 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 706 بۇنىڭ ئۈچۈن، مۇقەددەس روھ مەندە بار بولغاننى سىلەرگە يەتكۈزىدۇ، دەپ ئېيتتىم. خەم_قايغۇلىرىڭلار خۇغاللىققا ئايلىنىدۇ 16 _ ئاز ۋاقىتتىن كېيىن، مېنى كۆرمەيسىلەر. يەنە بىرئاز ۋاقىت ئۆتكەندىن كېيىن، مېنى قايتا كۆرىسىلەر. 17 باگىرتلارنىڭ بەزىلىرى بىر_بىرىگە: _ بۇ قانداق گەپ؟ ئۇ بىزگە: «ئاز ۋاقىتتىن كېيىن، مېنى كۆرمەيسىلەر. يەنە بىرئاز ۋاقىت ئۆتكەندىن كېيىن، مېنى قايتا كۆرىسىلەر» دەيدۇ. ئۇ يەنە: «چۈنكى، مەن ئاتامنىڭ يېنىغا كېتىمەن» دەيدۇ. 18 «ئاز ۋاقىتتىن كېيىن» دېگەن سۆزىنىڭ مەنىسى زادى نېمىدۇ ئۇنىڭ نېمىلەرنى دەۋاتقانلىرىنى بىلەلمىدۇق، _ دېيىشتى. 19 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارنىڭ سورىماقچى بولغان سوئالىنى بىلىپ، مۇنداق دېدى: _ مېنىڭ «ئاز ۋاقىتتىن كېيىن، مېنى كۆرمەيسىلەر. يەنە بىرئاز ۋاقىت ئۆتكەندىن كېيىن، مېنى كۆرىسىلەر» دېگىنىمنىڭ مەنىسىنى بىر_ بىرىڭلاردىن سوراۋاتامسىلەر؟ 20 بىلىپ قويۇڭلاركى، سىلەر يىغا_زار قىلىپ قايغۇرىسىلەر، لېكىن بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى خۇبال بولۇبۇپ كېتىدۇ. سىلەر بولساڭلار، قايغۇرىسىلەر، لېكىن قايغۇلىرىڭلار خۇباللىققا ئايلىنىدۇ. 21 ئايال تۇغۇتتا ئازابلىنىدۇ، چۈنكى ئۇنىڭ ئازاس_ئوقۇبەتلىك ۋاقىت_سائىتى يېتىپ كەلگەن. لېكىن، بوۋىقى تۇغۇلۇپ بولغاندىن كېيىن، بىر پەرزەنتنىڭ دۇنياغا كەلگەنلىكىنىڭ خۇباللىقى بىلەن، تارتقان ئازابىنى ئۇنتۇپ قالىدۇ. 22 بۇنىڭغا ئوخشاش، سىلەرمۇ ھازىر ئازابلىنىۋاتىسىلەر، لېكىن مەن سىلەر بىلەن قايتا كۆرۈبىمەن. بۇ چاغدا، قەلبىڭلار خۇباللىققا چۆمىدۇ. 707 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 6 1_باب خۇباللىقىڭلارنى ھېچكىم سىلەردىن تارتىۋالالمايدۇ. 23 بىلىپ قويۇڭلاركى، بۇ ۋاقىت كەلگەندە، مەندىن ھېچ نەرسە سورىشىڭلارنىڭ ھاجىتى يوق. چۈنكى، مېنىڭ نامىم بىلەن ئاتامنىڭ ئۆزىدىن نېمىنى تىلىسەڭلار، ئۇ بۇنى بېرىدۇ. 24 ھازىرغىچە مېنىڭ نامىم بىلەن ھېچنېمە تىلىمىدىڭلار. ئەمدى تىلەڭلار، ئېرىشىسىلەر. بۇنىڭ بىلەن، خۇباللىقىڭلار تولۇپ تابسۇن. بۇ دۇنيا ئۈستىدىن خەلىبە قىلىش 25 _ سىلەرگە بۇلارنى تەمسىللەر بىلەن بىلدۈردۇم. بىراق، بۇنداق بىر ۋاقىت كېلىدۇكى، ئۇ چاغدا تەمسىللەر بىلەن سۆزلىمەيمەن، ئاتام توغرۇلۇق ئوچۇق ئېيتىمەن. 26 بۇ كۈنلەر كەلگەندە، تىلەكلىرىڭلارنى مېنىڭ نامىم بىلەن تىلەيسىلەر. مەن سىلەر ئۈچۈن ئاتامدىن تەلەپ قىلىمەن، دېمەكچى ئەمەسمەن. 27 بۇنىڭ سەۋەبى، ئاتام ئۆزىمۇ سىلەرنى سۆيىدۇ. چۈنكى، سىلەر مېنى سۆيىسىلەر ۋە مېنى ئاتامنىڭ ئەۋەتكەنلىكىگە ئىشەندىڭلار. 28 مەن ئاتامنىڭ يېنىدىن بۇ دۇنياغا كەلدىم. ئەمدى بۇ دۇنيادىن ئاتامنىڭ يېنىغا كېتىمەن. 29 باگىرتلىرى: _ ئەمدى تەمسىل كەلتۈرمەي، ئوچۇق ئېيتتىڭىز 30 بىز سىزنىڭ ھەممىنى بىلىدىغانلىقىڭىزنى ئەمدى چۈبەندۇق. چۈنكى، بىز سوئال سورىمىساقمۇ، سىز كۆڭلىمىزدىكىنى بىلىدىكەنسىز. بۇنىڭدىن سىزنىڭ خۇدانىڭ يېنىدىن كەلگەنلىكىڭىزگە ئىشەندۇق، _ دېيىشتى. 31 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا: _ ھازىر ئىشەندىڭلار، بۇنداقمۇ؟ 32 مانا، بۇنداق ۋاقىت كېلەي دەپ قالدى، بۇنداقلا كېلىپ قالدىكى، ھەممىڭلار مېنى يالغۇز تابلاپ ئۆز يوللىرىڭلارغا كېتىسىلەر. بىراق، مەن يالغۇز قالمايمەن، چۈنكى ئاتام مەن 7 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 708 بىلەن بىللىدۇر. 33 بۇلارنى سىلەرگە مەن ئارقىلىق ئامانلىق تاپسۇن، دەپ ئېيتتىم. بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى سىلەرنى ئازاس_ئوقۇبەتكە سالىدۇ. ئەمما، غەيرەتلىك بولۇڭلار چۈنكى، مەن بۇ دۇنيا ئۈستىدىن غەلىبە قىلدىم ھەزرىتى ئەيسانىڭ غاگىرتلىرىغا دۇئا قىلىشى 1 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلغاندىن كېيىن، كۆزلىرىنى ئەربكە تىكىپ مۇنداق دۇئا قىلدى: _ ئى ئاتا، مېنىڭ ۋاقىت_سائىتىم يېتىپ كەلدى. سەن ئوغلۇڭنىڭ ئۇلۇغلۇقىنى ئايان قىلغىن. بۇنىڭ بىلەن ئوغلۇڭمۇ ئۇلۇغلۇقۇڭنى ئايان قىلسۇن. 2 چۈنكى، سەن ئۇنىڭغا پۈتكۈل ئىنسانىيەتتىن ئۈستۈن ھوقۇق ئاتا قىلدىڭ. بۇنىڭ بىلەن، ئۇ سەن ئۇنىڭغا بەرگەن ئادەملەرنىڭ ھەممىسىگە مەڭگۈلۈك ھايات ئاتا قىلسۇن. 3 مەڭگۈلۈك ھايات بولسا ھەقىقىي بىردىنبىر خۇدا _ سېنى ۋە سەن ئەۋەتكەن ئەيسا مەسىھنى تونۇبتۇر. 4 مەن سەن ماڭا بۇيرۇغان ھەممە ئىشلارنى ئورۇنداش بىلەن سېنىڭ ئۇلۇغلۇقۇڭنى يەر يۈزىدە ئايان قىلدىم. 5 ئى ئاتا، سېنىڭ يېنىڭغا قايتقىنىمدا، دۇنيا ئاپىرىدە بولۇبتىن بۇرۇن بىز بەھرىمەن بولغان ئۇلۇغلۇقتىن مېنى قايتا بەھرىمەن قىلغايسەن. 6 سەن بۇ دۇنيادىن ماڭا تاللاپ بەرگەنلەرگە سېنى ئايان قىلدىم. ئۇلار سېنىڭكى ئىدى. ئۇلارنى ماڭا بەردىڭ، ئۇلار سېنىڭ سۆزۈڭگە ئەمەل قىلدى. 7 ئۇلار سەن ماڭا بەرگەن ھەممە نەرسىلەرنىڭ سېنىڭدىن كەلگەنلىكىنى ئەمدى بىلدى. 8 چۈنكى، سەن ماڭا قىلغان سۆزلەرنى ئۇلارغا يەتكۈزدۈم، ئۇلارمۇ قوبۇل قىلدى. سەندىن كەلگەنلىكىمنى ھەق دەپ بىلىپ يەتتى ھەمدە مېنى ئەۋەتكەنلىكىڭگىمۇ ئىشەندى. 9 بۇلارغا دۇئا قىلىمەن. بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرىگە ئەمەس، بەلكى سەن ماڭا بەرگەن ئادەملەرگە دۇئا 17 709 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 7 1_باب قىلىمەن. چۈنكى ئۇلار سېنىڭكىدۇر. 10 مېنىڭكى سېنىڭكىدۇر. سېنىڭكى بولسا مېنىڭكىدۇر. مېنىڭ ئۇلۇغلۇقۇم ئۇلار ئارقىلىق ئايان بولدى. 11 مەن ئەمدى ئايرىلىش ئالدىدا تۇرىمەن. ئۇلارنى بۇ دۇنيادا قالدۇرۇپ، سېنىڭ يېنىڭغا كېتىۋاتىمەن. ئى مۇقەددەس ئاتا، ئۇلارنىڭ ساڭا بولغان سادىقلىقىنى ساقلىغىن. بىز ئىككىمىز بىر بولغاندەك، ئۇلارمۇ بىر بولسۇن. 12 مەن ئۇلار بىلەن بىللە بولغان ۋاقتىمدا، ئۇلارنىڭ ساڭا بولغان سادىقلىقىنى ساقلىدىم ھەم قوغدىدىم. ئۇلارنىڭ ئىچىدە ھالاكەت يولىغا ماڭغان كىشىدىن بابقا بىرىمۇ يوقالمىدى. مۇقەددەس يازمىلاردىكى ماڭا ساتقۇنلۇق قىلىدىغان كىشى توغرۇلۇق ئېيتىلغانلارنىڭ ئەمەلگە ئابۇرۇلۇبى ئۈچۈن، مۇبۇنداق بولدى. 13 مانا ئەمدى سېنىڭ يېنىڭغا كېتىمەن. ئۇلارنىڭ قەلبىدە مېنىڭ خۇباللىقىم تولۇپ تابسۇن دەپ، بۇ سۆزلەرنى دۇنيادىكى ۋاقتىمدا سۆزلىدىم، 14 سۆزلىرىڭنى يەتكۈزدۈم. بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى ئۇلاردىن نەپرەتلەندى، چۈنكى مەن بۇ دۇنياغا مەنسۇپ بولمىغىنىمدەك، ئۇلارمۇ بۇ دۇنياغا مەنسۇپ ئەمەستۇر. 15 ئۇلارنى بۇ دۇنيادىن ئايرىۋەت دەپ ئەمەس، بەلكى بەيتاندىن ساقلا، دەپ تىلەيمەن. 16 مەن بۇ دۇنياغا مەنسۇپ بولمىغىنىمدەك، ئۇلارمۇ بۇ دۇنياغا مەنسۇپ ئەمەستۇر. 17 ئۇلارنى ھەقىقىتىڭ ئارقىلىق ئۆزۈڭگە ئاتىغۇزغايسەن، چۈنكى سېنىڭ سۆزلىرىڭ ھەقتۇر. 18 سەن مېنى دۇنياغا ئەۋەتكىنىڭدەك، مەنمۇ ئۇلارنى دۇنياغا ئەۋەتتىم. 19 ئۇلارمۇ ئۆزلىرىنى ھەقىقىي ئاتىسۇن دەپ، ئۆزۈمنى ساڭا ئاتايمەن. 20 مەن ئۇلار ئۈچۈنلا ئەمەس، يەنە ئۇلارنىڭ يەتكۈزىدىغان سۆزلىرىنى ئاڭلاپ، ماڭا ئېتىقاد قىلىدىغانلار ئۈچۈنمۇ دۇئا قىلىمەن. 21 ئۇلارنىڭ ھەممىسى بىر بولسۇن. ئى ئاتا، سەن مەندە، مەن سەندە بولغاندەك، ئۇلارمۇ بىزدە بولسۇن. بۇ ئارقىلىق، بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى مېنى سېنىڭ ئەۋەتكەنلىكىڭگە ئىشەنسۇن، دەپ دۇئا قىلىمەن. 22 بىز ئىككىمىز بىر 8 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 710 بولغاندەك، ئۇلارمۇ بىر بولسۇن دەپ، سەن ماڭا بەرگەن ئۇلۇغلۇقنى ئۇلارغا ئاتا قىلدىم. 23 مەن ئۇلاردا ، سەن مەندە؛ بۇ ئۇلارنىڭ ئىتتىپاقلىقىنىڭ مۇكەممەللىشىشى ئۈچۈندۇر. بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى بۇ ئارقىلىق مېنى ئەۋەتكەنلىكىڭنى ھەم مېنى سۆيگىنىڭدەك ماڭا ئېتىقاد قىلغانلارنىمۇ سۆيىدىغانلىقىڭنى بىلسۇن. 24 ئى ئاتا، سەن ماڭا بەرگەن كىشىلەرنىڭ ھەممىسىنىڭ مەن بىلەن بىر يەردە بولۇبىنى ھەم ئۇلارنىڭ ئۇلۇغلۇقۇمنى كۆرۈبىنى ئارزۇ قىلىمەن. بۇ، دۇنيا ئاپىرىدە بولۇبتىن بۇرۇن، مېنى سۆيگەنلىكىڭ ئۈچۈن ماڭا بەرگەن ئۇلۇغلۇقتۇر. 25 ئى ئادىل ئاتا، بۇ دۇنيانىڭ ئادەملىرى سېنى تونۇمايدۇ، ئەمما مەن سېنى تونۇيمەن. باگىرتلىرىممۇ مېنى سېنىڭ ئەۋەتكەنلىكىڭنى بىلىدۇ. 26 مەن سېنى ئۇلارغا ئايان قىلدىم، يەنە داۋاملىق ئايان قىلىمەن. بۇنىڭ بىلەن، ماڭا بولغان مېھىر_مۇھەببىتىڭ ئۇلاردا بولسۇن، ھەم مەنمۇ ئۇلاردا بولاي. ھەزرىتى ئەيسانىڭ تۇتقۇن قىلىنىشى 1 ھەزرىتى ئەيسا بۇ دۇئانى قىلغاندىن كېيىن، باگىرتلىرى بىلەن بىللە تابقىرىغا چىقىپ، يېرۇسالېمنىڭ سىرتىدىكى كىدرون ۋادىسىنىڭ ئۇ قېتىغا ئۆتتى. ئۇ يەردە بىر باغچە بار ئىدى. ھەزرىتى ئەيسا بىلەن باگىرتلىرى ئۇ باغچىگە كىردى. 2 ئۇنىڭغا ساتقۇنلۇق قىلىدىغان يەھۇدامۇ ئۇ يەرنى بىلەتتى، چۈنكى ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرى بىلەن پات_پات ئۇ يەردە جەم بولاتتى. 3 بۇنداق قىلىپ، يەھۇدا بىر قىسىم رىم لەبكەرلىرى بىلەن ئالىي روھانىيلار ۋە پەرىسىيلەر ئەۋەتكەن ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرىنى بابلاپ بۇ يەرگە كەلدى. ئۇلارنىڭ قوللىرىدا پانۇس، مەبئەل ۋە قوراللار بار ئىدى. 4 ھەزرىتى ئەيسا بېشىغا كېلىدىغانلارنىڭ ھەممىسىنى 18 711 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 8 1_باب بىلىپ، ئۇلارنىڭ ئالدىغا چىقىپ: _ كىمنى ئىزدەيسىلەر؟ _ دەپ سورىدى. 5 _ ناسىرەلىك ئەيسانى، _ دەپ جاۋاس بېرىشتى ئۇلار. ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا: _ مانا مەن بۇ، _ دېدى. ئۇنىڭغا ساتقۇنلۇق قىلغان يەھۇدامۇ ئۇلارنىڭ قاتارىدا تۇراتتى. 6 ھەزرىتى ئەيسا: «مانا مەن بۇ» دېيىشىگىلا، ئۇلار ئارقىلىرىغا يېنىپ يەرگە يىقىلىشتى. 7 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلاردىن يەنە بىر قېتىم: _ كىمنى ئىزدەيسىلەر؟ _ دەپ سورىدى. _ ناسىرەلىك ئەيسانى، _ دېيىشتى ئۇلار. 8 _ سىلەرگە ئېيتتىمغۇ، مانا مەن بۇ. ئەگەر مېنىلا ئىزدىگەن بولساڭلار، بۇلارنى تۇتماڭلار، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 9 بۇنىڭ بىلەن، ئۆزىنىڭ: «ئاتا، سەن ماڭا بەرگەنلەردىن ھېچقايسىسىنى يوقاتمىدىم» دېگەن سۆزى ئەمەلىيەتتە ئىسپاتلاندى. 10 سىمۇن پېترۇس يېنىدىكى قىلىچنى قولىغا ئېلىپ، باش روھانىينىڭ مالكۇس ئىسىملىك چاكىرىغا ئۇردى. قىلىچ چاكارنىڭ ئوڭ قۇلىقىغا تېگىپ، ئۇنى بىلىپ چۈبۈرۈۋەتتى. 11 ھەزرىتى ئەيسا پېترۇسقا: _ قىلىچنى غىلىپىڭغا سال مېنى ئاتام ئەمر قىلغان بۇ ئازاس قەدىھىنى ئىچمەيدۇ دەمسەن؟ _ دېدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ھانناننىڭ ئالدىغا ئېلىپ بېرىلىشى 12 بۇنىڭ بىلەن، لەبكەر توپى بىلەن قوماندانى ھەم يەھۇدىيلار ئەۋەتكەن ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرى ھەزرىتى ئەيسانى تۇتۇپ باغلابتى. 13 ئاندىن، ئۇنى ئالدى بىلەن بۇ يىلى باش روھانىي بولۇپ تۇرغان قاياپانىڭ 8 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 712 قېيناتىسى ھانناننىڭ ئالدىغا ئېلىپ بېرىشتى. 14 بۇرۇن يەھۇدىي ئاقساقاللىرىغا: «پۈتۈن خەلقنىڭ ھالاك بولۇبىدىن ساقلىنىش ئۈچۈن، بىرلا ئادەمنىڭ ئۆلۈبى ئەۋزەل» دېگەن كىشى دەل بۇ قاياپا ئىدى. پېترۇسنىڭ ھەزرىتى ئەيسادىن تېنىشى 15 سىمۇن پېترۇس بىلەن يەنە بىر باگىرت ھەزرىتى ئەيسانىڭ كەينىدىن ئەگىشىپ ماڭغانىدى. ئۇ باگىرت باش روھانىينىڭ تونۇبى بولغانلىقى ئۈچۈن، ھەزرىتى ئەيسا بىلەن باش روھانىينىڭ ھويلىسىغا كىرەلىدى. 16 سىمۇن پېترۇس بولسا تابقىرىدا، دەرۋازىنىڭ يېنىدا قالدى. بۇڭا، باش روھانىينىڭ تونۇبى بولغان باگىرت تابقىرىغا چىقىپ، دەرۋازىۋەن قىز بىلەن سۆزلىشىپ، پېترۇسنى ئىچكىرىگە بابلاپ كىردى. 17 دەرۋازىۋەن قىز پېترۇستىن: _ سىزمۇ ئەيسانىڭ باگىرتلىرىدىن ئەمەسمۇ؟ _ دەپ سورىدى. _ ياق، مەن ئەمەس، _ دېدى پېترۇس. 18 ھاۋا سوغۇق بولغانلىقى ئۈچۈن، باش روھانىينىڭ چاكارلىرى ۋە ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرى ياغا كۆمۈردىن يېقىلغان گۈلخاننىڭ چۆرىسىدە ئىسسىنىپ تۇرۇباتتى. پېترۇسمۇ ئۇلارنىڭ يېنىدا تۇرۇپ ئوتقا قاقلاندى. باش روھانىينىڭ ھەزرىتى ئەيسانى سوراق قىلىشى 19 باش روھانىي ھەزرىتى ئەيسادىن باگىرتلىرىنى ۋە ئۇنىڭ تەلىم بېرىشى بىلەن مۇناسىۋەتلىك سوئاللارنى سورىدى. 20 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا مۇنداق جاۋاس بەردى: _ مەن سۆزلىرىمنى ھەممە ئادەملەرگە ئابكارا سۆزلىدىم، يەھۇدىيلار يىغىلىدىغان يەرلىك ئىبادەتخانىلاردا ۋە مەركىزىي ئىبادەتخانىدا دائىم تەلىم 713 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 8 1_باب بەردىم. ھېچقانداق مەخپىي سۆز قىلمىدىم. 21 بۇلارنى نېمىشقا مەندىن سورايسىز؟ سۆزلىرىمنى ئاڭلىغانلاردىن سوراڭ، ئۇلار نېمە دېگەنلىكىمنى بىلىدۇ. 22 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلغاندا، يېنىدا تۇرغان ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرىدىن بىرى ئۇنى بىر كاچات ئۇرۇپ: _ باش روھانىيغا مۇبۇنداق جاۋاس قايتۇرامسەن؟ _ دېدى. 23 _ ئەگەر خاتا گەپ قىلغان بولسام، بۇنى كۆپچىلىكنىڭ ئالدىدا كۆرسەت. ئەمما، ئېيتقانلىرىم توغرا تۇرسا، مېنى نېمە ئۈچۈن ئۇرىسەن؟ _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا. 24 بۇنىڭ بىلەن، ھاننان ئۇنى باغلاقلىق پېتى باش روھانىي قاياپاغا يوللىدى. پېترۇسنىڭ ھەزرىتى ئەيسادىن قايتا_قايتا تېنىشى 25 سىمۇن پېترۇس ئوتنىڭ ئالدىدا ئىسسىنىپ تۇرۇۋاتقاندا، بابقىلار: _ سەنمۇ ئەيسانىڭ باگىرتلىرىدىن ئەمەسمۇ؟ _ دېيىشتى. _ ياق، مەن ئەمەس، _ دەپ تاندى پېترۇس. 26 ئۇ يەردە باش روھانىينىڭ چاكارلىرىدىن بىرى، يەنى پېترۇس قۇلىقىنى چېپىپ تابلىغان ئادەمنىڭ تۇغقىنىمۇ بار ئىدى. ئۇ پېترۇسقا: _ باغچىدە سېنى ئەيسا بىلەن بىللە كۆردۈمغۇ _ دېدى. 27 پېترۇس يەنە تاندى. دەل بۇ چاغدا، خوراز چىللىدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ۋالىي پىلاتۇس ئالدىدا سوراق قىلىنىشى 28 تاڭ يورۇغاندا، ھەزرىتى ئەيسا قاياپانىڭ يېنىدىن رىملىق ۋالىي پىلاتۇسنىڭ ئوردىسىغا ئېلىپ كېلىندى. ئۇنى ئېلىپ كەلگەن يەھۇدىي 8 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 714 ئاقساقاللىرى بولسا ئۆزىمىزنىڭ ئېتىقادىنى بۇلغىۋالمايلى دەپ، ئوردىغا كىرمەي، سىرتتا ساقلاپ تۇراتتى. بولمىسا ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنىڭ داستىخىنىغا جەم بولالمايتتى. 29 بۇڭا، ۋالىي پىلاتۇس تابقىرىغا چىقىپ، ئۇلارنىڭ ئالدىغا كېلىپ: _ بۇ ئادەمنىڭ ئۈستىدىن نېمە ئىش توغرۇلۇق ئەرز قىلىسىلەر؟ _ دەپ سورىدى. 30 ئۇلار: _ بۇ ئادەم يامان ئىش قىلمىغان بولسا، ئۇنى سىزگە تاپشۇرمىغان بولاتتۇق، _ دەپ جاۋاس بېرىشتى. 31 _ ئۇنى ئۆزۈڭلار ئېلىپ كېتىپ، ئۆز قانۇنۇڭلار بويىچە سوراڭلار، _ دېدى ۋالىي پىلاتۇس ئۇلارغا. ئۇلار: _ بىزنىڭ ئۆلۈم جازاسى بېرىش ھوقۇقىمىز يوق تۇرسا، _ دېيىشتى. 32 ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆزىنىڭ قانداق ئۆلىدىغانلىقى توغرىسىدىكى ئالدىن ئېيتقىنىنىڭ ئەمەلگە ئابۇرۇلۇبى ئۈچۈن، بۇ ئىشلار يۈز بەردى. 33 ۋالىي پىلاتۇس يەنە ئوردىسىغا كىرىپ، ھەزرىتى ئەيسانى چاقىرتىپ، ئۇنىڭدىن: _ سەن يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھىمۇ؟ _ دەپ سورىدى. 34 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ بۇ سوئالنى ئۆزىڭىز قويۇۋاتامسىز ياكى بابقىلار مەن توغرۇلۇق سىزگە بۇنداق ئېيتقانمۇ؟ _ دېدى. 35 _ مەن يا يەھۇدىي بولمىسام مۇنداق سوئاللارنى سورايدىغان سېنى ماڭا تاپشۇرغانلار ئۆز خەلقىڭ ۋە ئالىي روھانىيلارغۇ نېمە جىنايەت ئۆتكۈزگەنىدىڭ؟ _ دېدى ۋالىي پىلاتۇس. 36 _ مېنىڭ پادىشاھلىقىم بۇ دۇنياغا مەنسۇپ ئەمەس. ئەگەر مەنسۇپ 715 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 9 1_باب بولسىدى، باگىرتلىرىم مېنىڭ يەھۇدىيلارغا تاپشۇرۇلماسلىقىم ئۈچۈن جەڭ قىلغان بولاتتى. ھالبۇكى، مېنىڭ پادىشاھلىقىم بۇ دۇنيادىكى پادىشاھلىققا ئوخشىمايدۇ، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 37 _ دېمەك سەن بىر پادىشاھ، بۇنداقمۇ؟ _ دېدى ۋالىي پىلاتۇس. _ ئېيتقىنىڭىزدەك، مەن پادىشاھ، مەن ھەقىقەتكە گۇۋاھلىق بېرىش ئۈچۈن دۇنياغا كەلدىم، ھەقىقەتتە تۇرىدىغان كىشىلەر مېنىڭ سۆزلىرىمنى ئاڭلايدۇ، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 38 ۋالىي پىلاتۇس ئۇنىڭدىن: _ «ھەقىقەت» دېگەن نېمە؟ _ دەپ سورىدى. ۋالىي پىلاتۇس بۇنداق دەپ سورىغاندىن كېيىن، يەنە تابقىرىغا چىقىپ يەھۇدىيلارغا: _ مەن ئۇنىڭدىن ھېچقانداق جىنايەت تاپالمىدىم. 39 لېكىن، سىلەرنىڭ ھەر يىلى ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىدا يەھۇدىي مەھبۇسلاردىن بىرنى قويۇپ بېرىشنى تەلەپ قىلىش ئادىتىڭلار بار. بۇڭا، ئەگەر خالىساڭلار، بۇ «يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھى» نى قويۇپ بېرەي؟ _ دېدى. 40 ئۇلار يەنە: _ بۇ ئادەمنى ئەمەس، بارابباسنى قويۇپ بېرىڭ _ دەپ چۇقان سېلىشتى. (بارابباس بىر قاراقچى ئىدى.) ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلۈمگە ھۆكۈم قىلىنىشى 1 بۇنىڭ بىلەن، ۋالىي پىلاتۇس ھەزرىتى ئەيسانى قامچىلاتتى. 2 لەبكەرلەر تىكەن باخلىرىنى ئۆرۈپ، بىر تاج ياساپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ بېشىغا كىيدۈرۈبتى. ئاندىن، ئۇنىڭغا باھانە سۆسۈن رەڭلىك تون كىيدۈرۈبتى. 3 ئۇلار يەنە ئۇنىڭ ئالدىغا كېلىشىپ: 19 9 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 716 _ يابىسۇن يەھۇدىيلارنىڭ «پادىشاھى» _ دەپ مەسخىرە قىلىشىپ، ئۇنى كاچاتلابتى. 4 ۋالىي پىلاتۇس يەنە ئوردىسىدىن چىقىپ، خالايىققا: _ دىققەت ئۇنىڭدىن ھېچقانداق جىنايەت تاپالمىغانلىقىمنى بىلىشىڭلار ئۈچۈن، ئۇنى سىلەرنىڭ ئالدىڭلارغا ئېلىپ چىقىمەن، _ دېدى. 5 بۇنىڭ بىلەن، ھەزرىتى ئەيسا بېشىدىكى تىكەنلىك تاج ۋە ئۇچىسىدىكى سۆسۈن رەڭلىك تون بىلەن تابقىرىغا ئېلىپ چىقىلدى. ۋالىي پىلاتۇس ئۇلارغا: _ مانا، ئۇ ئادەم _ دېدى. 6 ئالىي روھانىيلار ۋە ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرى ھەزرىتى ئەيسانى كۆرۈپ: _ ئۇنى كرېستكە مىخلىتىڭ، كرېستكە مىخلىتىڭ _ دەپ ۋارقىرابتى. _ ئۇنى ئۆزۈڭلار مىخلاڭلار مەن ئۇنىڭدىن ھېچقانداق جىنايەت تاپالمىدىم _ دېدى پىلاتۇس. 7 يەھۇدىيلار مۇنداق دېيىشتى: _ بىزدە بۇنداق بىر قانۇن بار. بۇ قانۇنغا ئاساسەن، ئۇ ئۆزىنى خۇدانىڭ ئوغلى دەپ ئاتىغانلىقى ئۈچۈن، ئۆلتۈرۈلۈبكە تېگىشلىك. 8 ۋالىي پىلاتۇس بۇ سۆزنى ئاڭلاپ تېخىمۇ قورقۇپ، 9 يەنە ئوردىسىغا كىرىپ، ھەزرىتى ئەيسادىن: _ سەن زادى قەيەردىن كەلگەن؟ _ دەپ سورىدى. ھەزرىتى ئەيسا جاۋاس بەرمىدى. 10 _ سەن ماڭا گەپ قىلمامسەن؟ سېنى قويۇپ بېرىشكە ھوقۇقۇم بولغىنىدەك، كرېستكە مىخلابقىمۇ ھوقۇقۇم بارلىقىنى بىلمەمسەن؟ _ دېدى ۋالىي پىلاتۇس. 11 _ سىزگە ئەربتىن بېرىلمىگەن بولسا، ماڭا نىسبەتەن ھېچقانداق ھوقۇقىڭىز بولمىغان بولاتتى. بۇنىڭ ئۈچۈن، مېنى سىزگە تاپشۇرۇپ 717 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 9 1_باب بەرگەن ئادەمنىڭ گۇناھى تېخىمۇ ئېغىردۇر، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 12 بۇنىڭ بىلەن، پىلاتۇس ھەزرىتى ئەيسانى قويۇۋەتمەكچى بولدى، لېكىن يەھۇدىيلار: _ بۇ ئادەمنى قويۇۋەتسىڭىز، رىم ئىمپېراتورىنىڭ دوستى بولمىغان بولىسىز كىم ئۆزىنى پادىشاھ دېسە، ئۇ كىشى ئىمپېراتورغا قاربى چىققان بولىدۇ _ دەپ چۇقان سېلىشتى. 13 ۋالىي پىلاتۇس بۇ سۆزلەرنى ئاڭلاپ، ھەزرىتى ئەيسانى تابقىرىغا چىقاردى ۋە «تاش ياتقۇزۇلغان ھويلا» (ئارامىي تىلىدا «غابباتا») دېگەن يەردىكى ھۆكۈم چىقىرىش ئورنىدا ئولتۇردى. 14 ئۇ كۈنى ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنىڭ ھارپىسى بولۇپ، سائەت ئون ئىككىگە ئاز قالغانىدى. ۋالىي پىلاتۇس يەھۇدىيلارغا: _ مانا بۇ سىلەرنىڭ پادىشاھىڭلار _ دېدى. 15 _ يوقىتىڭ، يوقىتىڭ، ئۇنى كرېستكە مىخلىتىڭ _ دەپ ۋارقىرابتى يەھۇدىيلار. _ مېنى پادىشاھىڭلارنى كرېستكە مىخلاتسۇن دەمسىلەر؟ _ دېدى ۋالىي پىلاتۇس. ئالىي روھانىيلار: _ رىم ئىمپېراتورىدىن بابقا پادىشاھىمىز يوق _ دەپ توۋلابتى. 16 بۇنىڭ بىلەن، ھەزرىتى ئەيسا ۋالىي پىلاتۇسنىڭ بۇيرۇقى بىلەن كرېستكە مىخلىنىشقا تاپشۇرۇلدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ كرېستكە مى9لىنىشى 17 لەبكەرلەر ھەزرىتى ئەيسانى ئېلىپ ماڭدى. ئۇ ئۆز كرېستىنى دۈمبىسىگە ئارتىپ، «باش سۆڭەك» (ئارامىي تىلىدا «گولگوتا») دېگەن 9 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 718 يەرگە باردى. 18 ئۇلار ئۇنى بۇ يەردە كرېستكە مىخلاپ، كرېستنى تىكلىدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئىككى تەرىپىدە يەنە ئىككى جىنايەتچى بار بولۇپ، ئۇلارمۇ ئۇنىڭ بىلەن تەڭ مىخلاندى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ كرېستى ئىككى جىنايەتچىنىڭ ئوتتۇرىسىغا تىكلەنگەنىدى. 19 ۋالىي پىلاتۇس تاختىغا «ناسىرەلىك ئەيسا _ يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھى» دەپ يېزىپ، كرېستكە ئاستۇرۇپ قويدى. 20 تاختىدىكى سۆزلەر ئىبرانىيچە، لاتىنچە ۋە گرېكچە ئۈ خىل يېزىقتا يېزىلغانلىقى ھەمدە ھەزرىتى ئەيسا مىخلانغان يەر بەھەرگە يېقىن بولغانلىقى ئۈچۈن، نۇرغۇن يەھۇدىيلار تاختىدىكى سۆزلەرنى ئوقۇغانىدى. 21 بۇڭا، يەھۇدىيلارنىڭ ئالىي روھانىيلىرى ۋالىي پىلاتۇسقا: _ «يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھى» دەپ يازماڭ. ئۆزىنى «مەن يەھۇدىيلارنىڭ پادىشاھى دېگەن» دەپ يېزىڭ، _ دېيىشتى. 22 بىراق، ۋالىي پىلاتۇس ئۇلارغا: _ يازىدىغىنىمنى يازدىم _ دېدى. 23 لەبكەرلەر ھەزرىتى ئەيسانى كرېستكە مىخلىغاندىن كېيىن، ئۇنىڭ كىيىملىرىنى ئېلىپ، تۆتكە بۆلۈپ، ھەربىرى بىر ئۈلۈبتىن ئېلىشتى. تونىنىڭ ئىچىدىكى ئۇزۇن كۆڭلەكنىمۇ ئېلىشتى. بۇ كۆڭلەك تىكىلمىگەن بولۇپ، ئۈستىدىن ئاستىغا بىر يۈرۈش توقۇلغانىدى. 24 بۇنىڭ بىلەن، لەبكەرلەر بىر_بىرىگە: _ بۇنى يىرتماي، چەك تارتىشايلى، كىمگە چىقسا بۇ ئالسۇن، _ دېيىشتى. بۇنىڭ بىلەن، مۇقەددەس يازمىلاردىكى مۇنۇ سۆزلەر ئەمەلگە ئابۇرۇلدى. 719 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 9 1_باب «تونۇمنى بۆلۈبتى ئۇلار، كۆڭلىكىم ئۈچۈن تارتىشتى چەكلەر.» دەرۋەقە، لەبكەرلەر بۇنداق قىلىشتى. 25 ھەزرىتى ئەيسانىڭ كرېستىنىڭ يېنىدا ئانىسى، ئانىسىنىڭ سىڭلىسى، كلوپانىڭ ئايالى مەريەم ۋە مەجدەللىك مەريەملەر تۇراتتى. 26 ھەزرىتى ئەيسا ئانىسى بىلەن ئۆزى ياخشى كۆرىدىغان باگىرتىنىڭ بىرگە تۇرغانلىقىنى كۆرۈپ، ئانىسىغا: _ ئانا، بۇ سىزنىڭ ئوغلىڭىز بولسۇن، _ دېدى. 27 كېيىن، باگىرتىغا: _ بۇ سېنىڭ ئاناڭ بولسۇن، _ دېدى. بۇ ۋاقىتتىن ئېتىبارەن، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۇ باگىرتى مەريەمنى ئۆزىنىڭ ئۆيىدە تۇرغۇزدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلۈمى 28 ھەزرىتى ئەيسا ھەممە ئىشلىرىنىڭ تاماملانغانلىقىنى بىلدى. ئاندىن: _ ئۇسسىدىم _ دېدى. بۇنىڭ بىلەن مۇقەددەس يازمىلاردا يېزىلغان سۆزلەر ئەمەلگە ئابۇرۇلدى. 29 ئۇ يەردە ئەرزان ئۈزۈم بارابى بىلەن تولدۇرۇلغان بىر كۈپ بار ئىدى. ئۇلار ئۈزۈم بارابىغا چىلانغان بىر پارچە بۇلۇتنى لېپەكگۈل غولىغا باغلاپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئاغزىغا ئۇزاتتى. 30 ھەزرىتى ئەيسا ئۈزۈم بارابىنى تېتىغاندىن كېيىن: 9 1_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 720 _ تامام بولدى _ دېدى_دە، بېشىنى تۆۋەن چۈبۈرۈپ، جان بەردى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ بىقىنىغا نەيزە سانجىلىشى 31 ئۇ كۈنى ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىنىڭ ھارپىسى ئىدى. بۇ ھېيت دەم ئېلىش كۈنىگە توغرا كەلگەنىدى. يەھۇدىيلار كرېستكە مىخلانغانلارنىڭ جەسىتىنى دەم ئېلىش كۈنىدە كرېستتە قالدۇرۇبنى توغرا تاپمايتتى. بۇڭا، يەھۇدىي ئاقساقاللىرى جەسەتلەرنى كرېستتىن ئېلىۋېتىش مەقسىتىدە، ۋالىي پىلاتۇستىن مىخلانغانلارنىڭ تېزرەك ئۆلۈبى ئۈچۈن ئۇلارنىڭ پۇتلىرىنى چېقىۋېتىشنى تەلەپ قىلدى. 32 بۇنىڭ بىلەن، لەبكەرلەر بېرىپ ھەزرىتى ئەيسا بىلەن بىللە كرېستكە مىخلانغان ھېلىقى ئىككى ئادەمنىڭ پۇتلىرىنى چېقىۋەتتى. 33 لېكىن، ھەزرىتى ئەيساغا كەلگەندە، ئۇنىڭ ئاللىقاچان ئۆلگەنلىكىنى كۆردى، بۇنىڭ بىلەن ئۇنىڭ پۇتىنى چاقمىدى. 34 بىراق، لەبكەرلەردىن بىرى ئۇنىڭ بىقىنىغا نەيزىسىنى سانجىۋىدى، بۇئان قان ۋە سۇ ئېقىپ چىقتى. 35 سىلەرنى ئىشەنسۇن دەپ، بۇنى كۆرگۈچى گۇۋاھلىق بەردى. ئۇنىڭ گۇۋاھلىقى ھەقتۇر. كۆرگۈچى ئۆزىنىڭ ئېيتقانلىرىنىڭ ھەق ئىكەنلىكىنى بىلىدۇ. 36_37 بۇ ئىشلارنىڭ ھەممىسى مۇقەددەس يازمىلاردا: «ئۇنىڭ بىر تال سۆڭىكىمۇ سۇنمايدۇ» ۋە «ئۇلار ئۆزلىرى نەيزە سانجىغان ئادەمگە قارىشىپ قالىدۇ» دەپ ئالدىن ئېيتىلغانلارنى ئەمەلگە ئابۇردى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ دەپنە قىلىنىشى 38 بۇ ئىشلار يۈز بەرگەندىن كېيىن، ئاراماتىيالىق يۈسۈپ ھەزرىتى ئەيسانى دەپنە قىلىش ئۈچۈن، ۋالىي پىلاتۇستىن ئۇنىڭ جەسىتىنى ئېلىپ 721 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 0 2_باب كېتىشنى تەلەپ قىلدى. (يۈسۈپ ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئەگەبكۈچىسى ئىدى. لېكىن، يەھۇدىي ئاقساقاللىرىدىن قورققىنىدىن بۇنى مەخپىي تۇتاتتى.) ۋالىي پىلاتۇس رۇخسەت بەرگەندىن كېيىن، يۈسۈپ بېرىپ ھەزرىتى ئەيسانىڭ جەسىتىنى كرېستتىن چۈبۈرۈپ ئېلىپ كەتتى. 39 بۇرۇن بىر كېچىسى ھەزرىتى ئەيسانىڭ يېنىغا كەلگەن نىكودىممۇ جەسەتكە چاچىدىغان سەبرە ئارىلاش مۇرمەككى دېگەن دورا_دەرماندىن ئوتتۇز نەچچە كىلو ئېلىپ، يۈسۈپ بىلەن بىللە كەلدى. 40 ئىككىيلەن ھەزرىتى ئەيسانىڭ جەسىتىنى يەھۇدىيلارنىڭ دەپنە قىلىش ئادىتى بويىچە دورا_دەرمانلارنى چېچىپ، كەندىر رەخت بىلەن ئوراپ كېپەنلىدى. 41 ھەزرىتى ئەيسا كرېستكە مىخلانغان يەردە بىر با بولۇپ، باغنىڭ ئىچىدە تېخى ھېچكىم قويۇلمىغان يېڭى بىر ئۆڭكۈر يەرلىك بار ئىدى. 42 بۇ كۈن ھېيتنىڭ ھارپىسى ھەم بۇ يەرلىك يېقىن جايدا بولغانلىقى سەۋەبىدىن، ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانى بۇ يەرگە دەپنە قىلدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ تىرىلىشى 1 يەكشەنبە كۈنى تاڭ تېخى يورۇمىغاندا، مەجدەللىك مەريەم ھەزرىتى ئەيسانىڭ يەرلىكىگە باردى ۋە ئۆڭكۈرنىڭ ئاغزىدىكى تابنىڭ ئېلىۋېتىلگەنلىكىنى كۆردى. 2 ئۇ يۈگۈرگەن پېتى سىمۇن پېترۇس ۋە ھەزرىتى ئەيسا ياخشى كۆرىدىغان ھېلىقى باگىرتنىڭ يېنىغا كېلىپ، ئۇلارغا: _ رەببىمىزنى يەرلىكىدىن ئېلىۋېتىپتۇ، قەيەرگە قويغانلىقىنى بىلمىدۇق _ دېدى. 3 پېترۇس بىلەن ھېلىقى باگىرت تابقىرىغا چىقىپ، يەرلىككە قاراپ يول ئالدى. 4 ئىككىيلەن بىللە يۈگۈرۈبۈپ ماڭدى، لېكىن ھېلىقى باگىرت پېترۇستىن تېز يۈگۈرۈپ، يەرلىككە بىرىنچى بولۇپ يېتىپ باردى. 5 ئۇ 20 0 2_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 722 ئېڭىشىپ ئىچىگە قاراپ، كەندىر كېپەننىڭ ئۇ يەردە يېيىقلىق تۇرغانلىقىنى كۆردى، لېكىن ئىچكىرىگە كىرمىدى. 6 كەينىدىن سىمۇن پېترۇس يېتىپ كېلىپ يەرلىككە كىردى ۋە ئۇ يەردە يېيىقلىق تۇرغان كېپەننى كۆردى. 7 ھەزرىتى ئەيسانىڭ بېشىغا چىگىلگەن ياغلىقنىمۇ كۆردى. ياغلىق كېپەن بىلەن بىر يەردە ئەمەس، بەلكى ئايرىم يەردە يۆگەكلىك تۇراتتى. 8 ئاندىن، يەرلىككە ئاۋۋال كەلگەن باگىرتمۇ يەرلىكنىڭ ئىچىگە كىرىپ، ئەھۋالنى كۆرۈپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ تىرىلگەنلىكىگە ئىشەندى. 9 بۇنداق بولسىمۇ، ئۇلار ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلۈپ قايتا تىرىلىشى كېرەكلىكى ھەققىدە مۇقەددەس يازمىلاردا يېزىلغان سۆزلەرنى تېخىچە چۈبەنمىگەنىدى. 10 بۇنىڭدىن كېيىن، ئىككىيلەن ئۆزلىرى تۇرۇۋاتقان جايغا قايتىشتى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ مەجدەللىك مەريەمگە كۆرۈنۈغى 11 مەريەم بولسا يەرلىكنىڭ سىرتىدا تۇرۇپ يىغلاۋاتاتتى. ئۇ يىغلاپ تۇرۇپ يەرلىكنىڭ ئىچىگە ئېڭىشىپ قارىۋىدى، 12 ئاق كىيىم كىيگەن ئىككى پەرىشتىنى كۆردى. ئۇلارنىڭ بىرى ھەزرىتى ئەيسانىڭ جەسىتى قويۇلغان يەرنىڭ باش تەرىپىدە، يەنە بىرى ئايا تەرىپىدە ئولتۇراتتى. 13 ئۇلار مەريەمدىن: _ خانىم، نېمىشقا يىغلايسىز؟ _ دەپ سورىدى. _ رەببىمنى ئېلىپ كېتىپتۇ، ئۇنى نەگە قويغانلىقىنى بىلەلمەيۋاتىمەن، _ دېدى مەريەم. 14 ئۇ بۇ گەپنى قىلىپلا كەينىگە قارىۋىدى، بىرىنىڭ ئۇ يەردە تۇرغىنىنى كۆردى. ئۇ دەل ھەزرىتى ئەيسا ئىدى. لېكىن، ئۇ ھەزرىتى ئەيسا ئىكەنلىكىنى بىلەلمىدى. 723 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 0 2_باب 15 _ خانىم، نېمىشقا يىغلايسىز، كىمنى ئىزدەيسىز؟ _ دەپ سورىدى ھەزرىتى ئەيسا. مەريەم ئۇنى باغۋەن دەپ ئويلاپ: _ تەقسىر، ئەگەر ئۇنى سىز يۆتكىۋەتكەن بولسىڭىز، قەيەرگە قويغانلىقىڭىزنى ئېيتىپ بەرگەيسىز. مەن ئۇنى ئېلىپ كەلسەم، _ دېدى. 16 _ مەريەم _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا. مەريەم بۇرۇلۇپلا، ئىبرانىي تىلىدا: _ راببونى _ دېدى. (بۇ سۆز «ئۇستاز» دېگەن مەنىدە.) 17 _ ماڭا ئېسىلماڭ چۈنكى، مەن تېخى ئاتامنىڭ يېنىغا قايتىپ چىقمىدىم. بېرىپ قېرىندابلىرىمغا ئېيتىڭ: «سىلەرنىڭمۇ ئاتاڭلار بولغان ئاتامنىڭ، يەنى خۇدايىڭلار بولغان خۇدايىمنىڭ يېنىغا قايتىپ چىقىمەن» _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. 18 بۇنىڭ بىلەن، مەجدەللىك مەريەم باگىرتلارنىڭ يېنىغا بېرىپ، ئۇلارغا: _ رەببىمىزنى كۆردۈم _ دېدى. ئاندىن، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆزىگە ئېيتقانلىرىنى ئۇلارغا سۆزلەپ بەردى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ غاگىرتلىرىغا كۆرۈنۈغى 19 بۇ يەكشەنبە كۈنى كەچتە، باگىرتلار جەم بولغان يېرىدە يەھۇدىيلاردىن قورققانلىقىدىن ئۆينىڭ ئىشىكلىرىنى تاقىۋەتكەنىدى. بۇ پەيتتە، ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارنىڭ ئارىسىدا پەيدا بولۇپ، ئۆرە تۇرغان ھالدا ئۇلارغا: _ ئامان بولۇڭلار _ دېدى 20 ۋە ئارقىدىنلا قوللىرى ۋە بىقىنىنى ئۇلارغا كۆرسەتتى. باگىرتلار رەببىنى كۆرگىنىدىن قىن_قىنىغا پاتماي خۇبال 0 2_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 724 بولۇبۇپ كەتتى. 21 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا يەنە: _ ئامان بولۇڭلار ئاتام مېنى ئەۋەتكىنىدەك، مەنمۇ سىلەرنى ئەۋەتىمەن، _ دېدى. 22 بۇ سۆزلەرنى قىلىپ بولغاندىن كېيىن، ئۇلارغا بىر پۈۋلەپ: _ خۇدانىڭ مۇقەددەس روھىغا مۇيەسسەر بولۇڭلار. 23 كىمنىڭ گۇناھلىرىنى كەچۈرسەڭلار، ئۇنىڭ گۇناھلىرى كەچۈرۈم قىلىنىدۇ كىمنىڭ گۇناھلىرىنى كەچۈرۈم قىلمىساڭلار، ئۇنىڭ گۇناھلىرى كەچۈرۈم قىلىنمايدۇ* _ دېدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ توماسقا كۆرۈنۈغى 24 ئون ئىككى باگىرتتىن بىرى، يەنى «قوبكېزەك» دەپ ئاتىلىدىغان توماس ھەزرىتى ئەيسا كەلگەندە ئۇلارنىڭ يېنىدا ئەمەس ئىدى. 25 كېيىن، ئۇلار ئۇنىڭغا: _ بىز رەببىمىزنى كۆردۇق _ دېيىشتى. لېكىن توماس: _ ئۇنىڭ قوللىرىدا مىخنىڭ ئىزىنى كۆرمىگۈچە، مىخلارنىڭ ئىزىغا ئۆز بارمىقىمنى ۋە بىقىنىغا ئۆز قولۇمنى تەگكۈزۈپ باقمىغۇچە، ھەرگىز ئىشەنمەيمەن، _ دېدى. 26 بىر ھەپتىدىن كېيىن، باگىرتلار يەنە بۇ ئۆيدە جەم بولغان بولۇپ، توماسمۇ ئۇلار بىلەن بىللە ئىدى. ئىشىكلەر تاقاقلىق بولسىمۇ، ھەزرىتى ئەيسا كىرىپ ئۇلارنىڭ ئارىسىدا تۇرۇپ: *23. بۇ، ئەلچىلەرنىڭ كىشىلەرنىڭ گۇناھىنى كەچۈرۈم قىلىش ھوقۇقى بار، دېگەنلىك ئەمەس. پەقەت خۇدالا گۇناھنى كەچۈرۈم قىلالايدۇ. بۇ يەردە ئەلچىلەرگە ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلغانلارنىڭ گۇناھىنىڭ كەچۈرۈم قىلىنغانلىقىنى جاكارلاش ئىمتىيازى بېرىلگەنلىكى بەرھلەنگەن. _ ئامان بولۇڭلار _ دېدى. 27 ئاندىن، توماسقا: 725 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1 2_باب _ بارمىقىڭنى بۇ يەرگە تەگكۈزۈپ، قوللىرىمغا قارا. قولۇڭنى ئۇزىتىپ، بىقىنىمغا تەگكۈزۈپ باق. گۇمان قىلماي، ماڭا ئىشەن _ دېدى. 28 _ سەن مېنىڭ رەببىم ھەم خۇدايىمسەن _ دېدى توماس ئۇنىڭغا جاۋابەن. 29 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ مېنى كۆرگەنلىكىڭ ئۈچۈن ئىشەندىڭمۇ؟ كۆرمەي تۇرۇپ ئىشەنگەنلەر نەقەدەر بەختلىك_ھە _ دېدى. بۇ كىتابتىن مەقسەت 30 ھەزرىتى ئەيسا باگىرتلىرىنىڭ ئالدىدا، بۇ كىتابتا يېزىلمىغان بابقا نۇرغۇن مۆجىزىلەرنىمۇ كۆرسەتتى. 31 بۇ خاتىرىلەر سىلەرنى ھەزرىتى ئەيسانىڭ قۇتقۇزغۇچى _ مەسىھ، بۇنداقلا خۇدانىڭ ئوغلى ئىكەنلىكىگە ئىشەنسۇن ھەم بۇ ئارقىلىق ئۇنىڭغا باغلىنىپ ھاياتلىققا ئېرىشسۇن، دەپ يېزىلدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ يەتتە غاگىرتىغا كۆرۈنۈغى 1 بۇ ئىشلاردىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا تىبېرىيە كۆلىنىڭ بويىدا باگىرتلىرىغا يەنە بىر قېتىم كۆرۈندى. بۇ قېتىمقى كۆرۈنۈبنىڭ جەريانى مۇنداق بولدى: 2 سىمۇن پېترۇس، «قوبكېزەك» دەپ ئاتىلىدىغان توماس، جەلىلىيىدىكى كانالىق ناتانيەل، زەبەدىينىڭ ئوغۇللىرى ۋە بابقا ئىككى باگىرت بىللە ئىدى. 3 سىمۇن پېترۇس: _ مەن بېلىق تۇتقىلى بارىمەن، _ دېدى. كۆپچىلىك: _ بىزمۇ سەن بىلەن بىللە بارىمىز، _ دېيىشتى. 21 1 2_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 726 ئۇلار تابقىرىغا چىقىپ، كېمىگە ئولتۇردى، لېكىن كېچىچە ھېچ نەرسە تۇتالمىدى. 4 تاڭ ئاتقاندا، ھەزرىتى ئەيسا سۇ بويىدا تۇراتتى، بىراق باگىرتلار ئۇنىڭ ھەزرىتى ئەيسا ئىكەنلىكىنى بىلمىدى. 5 ھەزرىتى ئەيسا: _ بالىلار، سىلەردە بېلىق يوقمۇ؟ _ دەپ سورىدى. _ يوق، _ دەپ جاۋاس بەردى ئۇلار. 6 _ تورنى كېمىنىڭ ئوڭ تەرىپىگە تابلاڭلار، ئاندىن تۇتالايسىلەر، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا. ئۇلار تورنى بۇ ياققا تابلاپ، بۇنداق كۆپ بېلىق تۇتتىكى، ھەتتا تورنى تارتىپ چىقىرالماي قالدى. 7 ھەزرىتى ئەيسانىڭ ياخشى كۆرگەن باگىرتى پېترۇسقا: _ بۇ رەببىمىزغۇ _ دېدى. سىمۇن پېترۇس ئۇنىڭ ھەزرىتى ئەيسا ئىكەنلىكىنى ئاڭلاپ، سېلىۋەتكەن چاپىنىنى كىيىپ، سۇغا سەكرىدى. 8 قالغانلار قىرغاقتىن ئانچە يىراق ئەمەس، تەخمىنەن يۈز مېتىرچە يىراقلىقتا بولۇپ، بېلىق بىلەن تولغان تورنى كېمە بىلەن تارتىپ قىرغاققا كەلدى. 9 ئۇلار قىرغاققا چىققاندا، ياغا كۆمۈردىن يېقىلغان، ئۈستىدە بېلىق بار گۈلخاننى ۋە ناننى كۆردى. 10 ھەزرىتى ئەيسا: _ ئەمدى تۇتقان بېلىقىڭلاردىن ئەكېلىڭلار، _ دېدى. 11 سىمۇن پېترۇس كېمىگە چىقىپ، تورنى قىرغاققا تارتىپ چىقاردى. تور چوڭ بېلىقلار بىلەن تولغان بولۇپ، جەمئىي بىر يۈز ئەللىك ئۈ بېلىق بار ئىدى. بېلىق بۇنچە كۆپ بولسىمۇ، تور يىرتىلمىغانىدى. 12 ھەزرىتى ئەيسا: _ كېلىڭلار، تاماق يەڭلار، _ دېدى. باگىرتلارنىڭ ئىچىدە بىرەرسىمۇ ئۇنىڭدىن: _ سىز كىم بولىسىز؟ _ دەپ سورابقا پېتىنالمىدى. چۈنكى، ئۇلار ئۇنىڭ ئۆزلىرىنىڭ رەببى ئىكەنلىكىنى بىلدى. 13 ھەزرىتى ئەيسا نان بىلەن 727 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1 2_باب بېلىقنى ئەكېلىپ ئۇلارغا بەردى. 14 مانا بۇ ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىپ، باگىرتلىرىغا ئۈچىنچى قېتىمقى كۆرۈنۈبى ئىدى. ھەزرىتى ئەيسانىڭ پېترۇس بىلەن سۆزلىشىشى 15 تاماقتىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا سىمۇن پېترۇستىن: _ يۇھاننا ئوغلى سىمۇن، سەن مېنى بۇلاردىنمۇ چوڭقۇر سۆيەمسەن؟ _ دەپ سورىدى. _ بۇنداق رەببىم، مېنىڭ سىزنى سۆيىدىغانلىقىمنى سىز بىلىسىز _ دېدى پېترۇس. ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ ئۇنداقتا، قوزىلىرىمنى ئوتلات _ دېدى. 16 ئىككىنچى قېتىم يەنە ئۇنىڭدىن: _ يۇھاننا ئوغلى سىمۇن، مېنى سۆيەمسەن؟ _ دەپ سورىدى. پېترۇس يەنە: _ بۇنداق، رەببىم، مېنىڭ سىزنى سۆيىدىغانلىقىمنى بىلىسىز، _ دېدى. ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ ئۇنداقتا، قويلىرىمنى باق، _ دېدى. 17 ئۈچىنچى قېتىم يەنە: _ يۇھاننا ئوغلى سىمۇن، مېنى سۆيەمسەن؟ _ دەپ سورىدى. پېترۇس ھەزرىتى ئەيسانىڭ بۇ سوئالنى ئۈ قېتىم سورىغانلىقىغا كۆڭلى بىر قىسما بولۇپ: _ رەببىم، سىز ھەممىنى بىلىسىز، سىزنى سۆيىدىغانلىقىمنىمۇ بىلىسىز، _ دېدى. 1 2_باب يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 728 ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا: _ ئۇنداقتا، قويلىرىمنى ئوتلات. 18 بىلىپ قويغىنكى، ياش ۋاقتىڭدا ئۆز بەلبېغىڭنى ئۆزۈڭ باغلاپ، خالىغان يېرىڭگە كېتەتتىڭ، لېكىن يابانغاندا، قوللىرىڭنى ئۇزىتىپ بېرىسەن. بابقىلار سېنى باغلاپ، سەن خالىمايدىغان يەرگە ئېلىپ كېتىدۇ، _ دېدى. 19 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزنى پېترۇسنىڭ قانداق ئۆلۈش ئارقىلىق خۇداغا بان_بەرەپ كەلتۈرىدىغانلىقىنى بىلدۈرۈش ئۈچۈن ئېيتتى. ئاندىن، ئۇنىڭغا يەنە: _ ماڭا ئەگىشىۋەر، _ دېدى. 20 پېترۇس كەينىگە بۇرۇلۇپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ياخشى كۆرىدىغان باگىرتىنىڭ ئەگىشىپ كېلىۋاتقانلىقىنى كۆردى. (بۇ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئاخىرقى كەچلىك تامىقىدا ئۇنىڭغا يېقىن ئولتۇرۇپ: «ئى رەببىم، سىزنى تۇتۇپ بەرمەكچى بولغان كىمدۇ؟» دەپ سورىغان باگىرت ئىدى.) 21 پېترۇس ئۇنى كۆرۈپ، ھەزرىتى ئەيسادىن: _ ئى رەببىم، بۇ ئادەم كەلگۈسىدە قانداق بولار؟ _ دەپ سورىدى. 22 _ ئەگەر مەن قايتا كەلگۈچە ئۇنىڭ ھايات بولۇبىنى خالىسام، بۇنىڭ سەن بىلەن نېمە مۇناسىۋىتى بار؟ ماڭا ئەگىشىۋەر، _ دېدى ھەزرىتى ئەيسا ئۇنىڭغا. 23 بۇنىڭ بىلەن، قېرىندابلار ئارىسىدا ھېلىقى باگىرتنىڭ ئۆلمەيدىغانلىقىغا دائىر گەپ تارقالدى. لېكىن، ھەزرىتى ئەيسا پېترۇسقا: «ئۇ ئۆلمەيدۇ» دېمىگەنىدى. پەقەت: «ئەگەر مەن قايتا كەلگۈچە ئۇنىڭ ھايات بولۇبىنى خالىسام، بۇنىڭ سەن بىلەن نېمە مۇناسىۋىتى بار؟» دېگەنىدى. 729 يۇھاننا بايان قىلغان خۇش خەۋەر 1 2_باب خاتىمە 24 بۇ ئىشلارغا گۇۋاھلىق بەرگۈچى ھەمدە بۇ ئىشلارنى خاتىرىلىگۈچى ئەنە بۇ باگىرتتۇر. بىزمۇ بىلىمىزكى، ئۇنىڭ گۇۋاھلىقى ھەقتۇر. 25 ھەزرىتى ئەيسا بۇلاردىن بابقا نۇرغۇن ئىشلارنىمۇ قىلغانىدى. ئەگەر ئۇلارنىڭ ھەممىسى ئايرىم_ئايرىم يېزىلغان بولسا، مېنىڭچە كىتابلار پۈتۈن دۇنياغا سىغمايتتى




AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE