ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلىرىنىڭ پائالىيەتلىرى
(قىسقىچە چۈبەندۈرۈش)

بۇ، لۇقا بايان قىلغان خۇش خەۋەرنىڭ داۋامى بولۇپ، ئۇنىڭدا ئەلچىلەرنىڭ مۇقەددەس
روھنىڭ كۈ_قۇدرىتى ۋە يېتەكچىلىكىدە خۇش خەۋەر تارقاتقانلىقى ۋە ئېتىقادچىلار
جامائەتچىلىكىنىڭ قۇرۇلغانلىقى ئاساسلىق قىلىپ خاتىرىلەنگەن.

بۇ كىتابتا ئەيسا مەسىھ ئەربكە كۆتۈرۈلگەندىن كېيىن ئەلچىلەرنىڭ خۇش خەۋەر
تارقىتىش يولىدىكى خىزمەتلىرى، خۇش خەۋەرنىڭ يەھۇدىيە ۋە سامارىيە ئۆلكىلىرىدە ۋە
يەنە بىر قەدەم ئىلگىرىلىگەن ھالدا تاكى رىمغىچە بولغان ئوتتۇرا دېڭىز رايونىغا تارقىلىشى
بايان قىلىنغان. بۇ كىتابتىن بۇنى كۆرۈۋالالايمىزكى، خۇش خەۋەر كۈنسايىن كەڭ تارقالغان،
بۇنداقلا ئەيسا مەسىھكە بولغان ئېتىقاد دەسلەپتە يەھۇدىيلار ئارىسىدا بارلىققا كەلگەن
بولۇپ، كېيىن كۆپلىگەن يەھۇدىيلارنىڭ ئىنكار قىلىشى ھەمدە نۇرغۇنلىغان يەھۇدىي
ئەمەسلەرنىڭ قوبۇل قىلىشى بىلەن بارا_بارا دۇنياۋى ئېتىقادقا ئايلانغان.

تېزىس:
1. دەسلەپكى ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكى
(1 _ 5_بابلار)
2. جامائەتچىلىكنىڭ كېڭىيىشى ۋە زىيانكەبلىكلەرگە ئۇچرىشى
(6 _ 8_بابلار)
3. پاۋلۇسنىڭ ئېتىقادچى بولۇبى ۋە خۇش خەۋەر تارقىتىشى
(9_با 1 _ 31_ئايەتلەر)
4. پېترۇسنىڭ خۇش خەۋەر تارقىتىش يولىدىكى ئىشلىرى
(9_با 32_ئايەتتىن 12_با 25_ئايەتكىچە)
5. پاۋلۇسنىڭ بىرىنچى قېتىملىق خىزمەت سەپىرى (13 _ 14_بابلار)
6. ئەلچىلەر بىلەن يېتەكچىلەرنىڭ يېرۇسالېمدىكى يىغىنى
(15_باس 1 _ 35_ئايەتلەر)
7. پاۋلۇسنىڭ ئىككىنچى قېتىملىق خىزمەت سەپىرى
(15_باس 36_ئايەتتىن 18_باس 22_ئايەتكىچە)
8. پاۋلۇسنىڭ ئۈچىنچى قېتىملىق خىزمەت سەپىرى
(18_باس 23_ئايەتتىن 21_باس 14_ئايەتكىچە)
9. پاۋلۇسنىڭ يېرۇسالېمغا بېرىشى ۋە قولغا ئېلىنىشى
(21_باس 15_ئايەتتىن 26_بابقىچە)
10. پاۋلۇسنىڭ رىمغا سەپىرى (27_، 28_بابلار)

ھەزرىتى
ئەيسا ئەلچىلىرىنىڭ

پائالىيەتلىرى
مۇقەددىمە

1 ھۆرمەتلىك تېئوفىلوس،
دەسلەپكى خېتىمدە، ھەزرىتى ئەيسا ئۆزىنىڭ ۋەزىپىسىنى
بابلىغاندىن تارتىپ تاكى ئاسمانغا كۆتۈرۈلگۈچە قىلغان ھەممە ئىشلىرىنى ۋە
بەرگەن بارلىق تەلىملىرىنى بايان قىلغانىدىم. 2 ئۇ ئاسمانغا كۆتۈرۈلۈبتىن
ئىلگىرى، خۇدانىڭ مۇقەددەس روھىنىڭ كۈ_قۇدرىتى بىلەن ئۆزى تاللىغان
ئەلچىلىرىگە يوليورۇقلارنى بەرگەنىدى. 3 ئۇ ئۆلۈپ، تىرىلگەندىن كېيىنكى
قىرىق كۈن ئىچىدە ئۇلارغا كۆپ قېتىم كۆرۈنۈپ، ئۆزىنىڭ
تىرىلدۈرۈلگەنلىكىنىڭ بەكسىز ئىكەنلىكىنى نۇرغۇن پاكىتلار بىلەن
ئىسپاتلىغانىدى ۋە خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا دائىر سۆزلەرنى قىلغانىدى.
4 بىر قېتىم ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەر بىلەن غىزالىنىۋاتقاندا، ئۇلارغا
يوليورۇق بېرىپ مۇنداق دېدى:
_ يېرۇسالېم بەھىرىدىن ئايرىلماي، مەن سىلەرگە ئېيتقىنىمدەك،
1
1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 734
خۇدائاتام سىلەرگە بېرىشنى ۋەدە قىلغان مۇقەددەس روھنى كۈتۈڭلار.
5 چۈنكى، يەھيا پەيغەمبەر كىشىلەرنى سۇدا چۆمۈلدۈردى، سىلەر بولساڭلار
بىرنەچچە كۈن ئىچىدە خۇدانىڭ مۇقەددەس روھىغا چۆمۈلدۈرۈلىسىلەر.
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئاسمانغا كۆتۈرۈلۈغى
6 ئەلچىلەر ھەزرىتى ئەيسا بىلەن جەم بولغان ۋاقىتتا، ئۇنىڭدىن:
_ ئى رەببىمىز، بۇ ۋاقىتتا ئىسرائىلىيە پادىشاھلىقىنى ئەسلىگە
كەلتۈرمەكچىمۇسىز؟ _ دەپ سورىدى.
7 ھەزرىتى ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق دېدى:
_ خۇدائاتام ئۇ ۋاقىت_سائەتنى ئۆز ھوقۇقىغا ئاساسەن بەلگىلىگەن.
سىلەرنىڭ بۇنى بىلىشىڭلار تېگىشلىك ئەمەس. 8 بىراق بۇنى بىلىشىڭلار
كېرەككى، مۇقەددەس روھ ۋۇجۇدۇڭلارغا چۈبكەندە، سىلەر كۈ_
قۇدرەتكە تولۇپ، يېرۇسالېم، پۈتۈن يەھۇدىيە ۋە سامارىيە ئۆلكىلىرى، ھەتتا
دۇنيانىڭ بۇلۇڭ_پۇچقاقلىرىغىچە ماڭا گۇۋاھچى بولىسىلەر.
9 ھەزرىتى ئەيسا بۇ سۆزلەرنى قىلىپ بولۇپ، ئۇلارنىڭ كۆز ئالدىدىلا
ئاسمانغا كۆتۈرۈلدى. بىر پارچە بۇلۇتنىڭ ئورىۋېلىشى بىلەن، ئۇ كۆپچىلىكنىڭ
نەزىرىدىن غايىب بولدى.
10 ئۇ ئاسمانغا كۆتۈرۈلگەندە، ئەلچىلەر كۆزلىرىنى كۆككە تىكىپ
قارىشىپ قالدى، توساتتىن ئۇلارنىڭ يېنىدا ئاق كىيىم كىيگەن، ئادەم
قىياپىتىدىكى ئىككى پەرىشتە پەيدا بولۇپ:
11 _ ئەي جەلىلىيىلىكلەر، نېمىشقا بۇ يەردە ئاسمانغا قاراپ
تۇرىسىلەر؟ ھەزرىتى ئەيسا ئەربكە چىقىپ كەتتى. بىراق، ئۇ قانداق
كۆتۈرۈلگەن بولسا، كەلگۈسىدە يەنە بۇنداق قايتىپ كېلىدۇ، _ دېدى.
735 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 1_باب
يەھۇدانىڭ ئورنىغا تاللانغان كىشى
12 بۇنىڭدىن كېيىن، ئەلچىلەر يېرۇسالېمدىن بىر چاقىرىمچە
يىراقلىقتىكى زەيتۇن تېغى دېگەن جايدىن يېرۇسالېمغا قايتىپ كەلدى.
13 ئۇلار بەھەرگە كىرىپ، ئۆزلىرى تۇرۇۋاتقان ئۆينىڭ ئۈستۈنكى قەۋىتىدىكى
ھۇجرىغا چىقتى. ئۇلارنىڭ ئارىسىدا پېترۇس، يۇھاننا، ياقۇپ، ئەندەر، فىلىپ،
توماس، بارتولوماي، مەتتا، ھالپاينىڭ ئوغلى ياقۇپ، ۋەتەنپەرۋەر سىمۇن ۋە
بابقا بىر ياقۇپنىڭ ئوغلى يەھۇدالار بار ئىدى. 14 ئۇلار بابقا ئېتىقادچىلار
بىلەن دائىم بىر يەرگە جەم بولۇپ، بىر نىيەتتە دۇئا_تىلاۋەت قىلىشاتتى.
ئۇلارنىڭ ئىچىدە ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئانىسى مەريەم، ھەزرىتى ئەيساغا
ئەگەبكەن ئاياللار ۋە ئۇنىڭ ئىنىلىرىمۇ بار ئىدى.
15 بۇ كۈنلەرنىڭ بىرىدە، ئېتىقادچىلاردىن بىر يۈز يىگىرمىگە يېقىن
كىشى جەم بولۇبتى. ئۇلارنىڭ ئىچىدىن پېترۇس ئۆرە تۇرۇپ مۇنداق دېدى:
16 _ بۇرادەرلەر ھەزرىتى ئەيسانى تۇتۇپ بەرگەن يەھۇدا ھەققىدە
مۇقەددەس روھنىڭ بۇرۇن پادىشاھ داۋۇت ئارقىلىق ئالدىن ئېيتقان
مۇقەددەس يازمىلاردىكى سۆزلىرى ئەمەلگە ئېشىشى كېرەك ئىدى.
17 يەھۇدامۇ بىزدەك بىر ئەلچى بولۇپ، بىز بىلەن بىللە خۇدانىڭ خىزمىتىدە
بولغانىدى.
18 (يەھۇدا قىلغان ئەسكىلىكى بەدىلىگە ئىگە بولغان پۇلغا بىر پارچە يەر
سېتىۋېلىپ، بۇ يەردە بابچىلاپ يىقىلىپ، ئۈچەي_قېرىنى چۇۋۇلۇپ
ئۆلدى. 19 بۇ ئىشتىن خەۋەر تاپقان پۈتۈن يېرۇسالېم ئاھالىسى ئۇ يەرنى ئۆز
تىلى بىلەن «ھەقەلدەما» دەپ ئاتابتى. بۇنىڭ مەنىسى «قان تۆكۈلگەن
يەر» دېمەكتۇر.)
20 پېترۇس سۆزىنى داۋاملابتۇرۇپ مۇنداق دېدى:
1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 736
_ زەبۇردا پادىشاھ داۋۇتنىڭ يەھۇداغا قارىتىلغان مۇنۇ سۆزلىرى بار:
«ئۇنىڭ ئۆيى چۆلگە ئايلانسۇن،
ئۇنىڭدا ھېچكىم ئولتۇرمىسۇن»
ۋە
«ئۇنىڭ ۋەزىپىسىنى بابقا بىر كىشى ئۈستىگە ئالسۇن»
21_22 بۇنىڭ ئۈچۈن، رەببىمىز ئەيسانىڭ تىرىلگەنلىكىگە بىز بىلەن
تەڭ گۇۋاھلىق بېرىشى ئۈچۈن، يەھۇدانىڭ ئورنىغا بىر كىشىنى تاللىشىمىز
كېرەك. بۇ كىشى ھەزرىتى ئەيسا يەھيا پەيغەمبەردىن چۆمۈلدۈرۈبنى
قوبۇل قىلغان كۈندىن بابلاپ تاكى ئاسمانغا كۆتۈرۈلگەن كۈنگىچە بىز بىلەن
بابتىن_ئاخىر بىللە بولغان كىشىلەردىن بولسۇن، _ دېدى.
23 بۇنىڭ بىلەن، كۆپچىلىك يۈسۈپ (لەقىمى بارسابا، گرېكچە ئىسمى
يۇستۇس) بىلەن ماتىيا دېگەن ئىككى كىشىنى ئالدىغا چىقىرىپ، مۇنداق دۇئا
قىلىشتى:
24_25 _ ئى رەببىمىز، ھەممە ئادەمنىڭ كۆڭلىدىكى يوبۇرۇن ئويى ساڭا
ئايان. يەھۇدا ئۆزىنىڭ ۋەزىپىسىنى تابلاپ ئۆلدى ۋە ئۆزىگە تېگىشلىك
يەرگە كەتتى. ئەمدى ئۇ تابلىۋەتكەن ئەلچىلىك ۋەزىپىسىگە ئىگە بولغۇچىغا
بۇ ئىككىيلەندىن قايسىسىنى تاللىغانلىقىڭنى كۆرسەتكىن.
26 دۇئادىن كېيىن، ئۇلار بۇ ئىككى كىشىگە چەك تابلىۋىدى، چەك
ماتىياغا چىقتى. بۇنىڭ بىلەن، ماتىيا ئون بىر ئەلچىنىڭ قاتارىغا ئون
ئىككىنچى بولۇپ قوبۇلدى.
737 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 2_باب
مۇقەددەس روھنىڭ ئېتىقادچىلارخا چۈغۈغى
1 ئۆتۈپ كېتىش ھېيتىدىن كېيىنكى ئەللىكىنچى كۈنى كەلگەن ئورما
ھېيتىدا، ئېتىقادچىلارنىڭ ھەممىسى يېرۇسالېمدا بىر يەرگە جەم
بولغانىدى. 2 ئاسماندىن تۇيۇقسىز گويا قاتتىق بامال چىققاندەك بىر ئاۋاز
ئاڭلىنىپ، ئۇلار ئولتۇرغان ئۆينى قاپلىدى. 3 ئېتىقادچىلارنىڭ ھەممىسى
ئۆزلىرىنىڭ ئۈستىگە خۇددى ئوت يالقۇنىدەك بىر نەرسىنىڭ ئايرىم_ئايرىم
چۈبكەنلىكىنى كۆردى. 4 ئۇلارنىڭ ھەممىسى خۇدانىڭ مۇقەددەس روھىغا
چۆمۈپ، ئۇ ئاتا قىلغان ئالاھىدە قابىلىيەت بىلەن ئۆزلىرىگە نامەلۇم بولغان
تىللاردا خۇداغا مەدھىيە ئوقۇبقا بابلىدى.
5 ئۇ چاغدا، يېرۇسالېمدا دۇنيادىكى ھەرقايسى دلەتلەردىن كەلگەن
نۇرغۇن ئىخلاسمەن يەھۇدىيلارمۇ بار ئىدى. 6 ئۇلار بۇ ئاۋازنى ئاڭلاپ،
ئېتىقادچىلار بار يەرگە جەم بولۇبتى ھەمدە ئۆزلىرىنىڭ تىللىرىدا
سۆزلىشىۋاتقان ئېتىقادچىلارنى كۆرۈپ داڭ قېتىپ قېلىشتى. 7 ئۇلار ھەيران
بولۇپ:
_ قاراڭلار، سۆزلىشىۋاتقانلار جەلىلىيىلىكلەر ئەمەسمۇ؟ 8 ئۇلار
قانداقلارچە بىزنىڭ تىللىرىمىزدا سۆزلىشەلەيدۇ؟ 9 ئارىمىزدا پارتىيا، مېدىيا،
ئېلام، مېسوپوتامىيە، يەھۇدىيە، كاپادوكىيا، پونتۇس، ئاسىيا،
10_11 فرىگىيە، پامغىلىيە، مىسىر، لىۋىيىنىڭ كىرىنىگە يېقىن جايلىرىدىن
كەلگەنلەر، كرىت ۋە ئەرەبىستاندىن كەلگەنلەرمۇ بار يەنە رىم بەھىرىدىن
كەلگەن يەھۇدىيلار ۋە يەھۇدىي دىنىغا كىرگەن بابقا مىللەتلەرمۇ بار.
ئەمما، ھەممىمىز ئۇلارنىڭ خۇدانىڭ قىلغان ئۇلۇ ئىشلىرىنى بىزنىڭ
تىللىرىمىزدا ماختىغانلىرىنى ئاڭلاۋاتىمىز _ دېيىشتى.
12 ئۇلار تېڭىرقاپ قالغانلىقىدىن ھەيرانلىق بىلەن بىر_بىرىگە:
_ بۇ زادى قانداق ئىشتۇ؟ _ دېيىشتى.
2
2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 738
13 بەزىلەر:
_ بۇلار ئوبدانلا مەس بولۇپ قاپتۇ _ دەپ مەسخىرە قىلىشتى.
پېترۇسنىڭ چۈغەندۈرۈغى
14 بۇنى ئاڭلىغان پېترۇس بابقا ئون بىر ئەلچى بىلەن بىللە ئورنىدىن
تۇرۇپ، يۇقىرى ئاۋاز بىلەن كۆپچىلىككە:
_ ئەي يېرۇسالېم ئاھالىلىرى ۋە بابقا يەھۇدىي قېرىندابلار سىلەرگە
ئەھۋالنى چۈبەندۈرۈپ ئۆتەي. سۆزلىرىمگە قۇلاق سېلىڭلار. 15 سىلەر بىزنى
مەس بولۇپ قاپتۇ، دەۋاتامسىلەر؟ ئۇنداق ئەمەس، تېخى ئەمدى ئەتىگەن
سائەت توققۇز بولدى. 16 ھالبۇكى، خۇدا بۇرۇن بۇ ئىش ھەققىدە يوئېل
پەيغەمبەر ئارقىلىق ئالدىن ئېيتىپ مۇنداق دېگەن:
17 «خۇدا بۇنى ۋەدە قىلدىكى:
'مەن ئاخىر زاماندا* ھەممە ئىنسانلارنى مۇقەددەس روھىمغا
چۆمدۈرىمەن.
ئوغۇل_قىزلىرىڭلار مېنىڭ ۋەھىيلىرىمنى يەتكۈزىدۇ. سۆزلىرىم
يىگىتلەرگە غايىبانە ئالامەتلەر، يابانغانلارغا چۈبلەر
ئارقىلىق يەتكۈزۈلىدۇ.
18 ئۇ كۈنلەردە، بارلىق ئەر_ئايال خىزمەتكارلىرىم روھىمغا
چۆمۈلدۈرۈلۈپ، مەندىن كەلگەن ۋەھىيلەرنى سۆزلەيدۇ.
19_20 سوراق قىلىدىغان ئۇلۇ كۈن كېلىشتىن بۇرۇن، كۆكتە
*17. ئاخىر زامان _ مەزكۇر ئايەتتە بۇ ئۇقۇم ئەيسا مەسىھنىڭ بىرىنچى قېتىم بۇ دۇنياغا
كېلىشىدىن تارتىپ، ئىككىنچى قېتىم كېلىشىگىچە بولغان ۋاقىتنى كۆرسىتىدۇ.
كارامەت كۆرسىتىمەن، يەر يۈزىدىمۇ مۆجىزىلەرنى
739 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 2_باب
يارىتىمەن.
يەردە قان، ئوت ۋە قاپقارا ئىس_تۈتەكلەر كۆرۈنىدۇ، كۆكتە
قۇياش نۇرى قاراڭغۇلۇققا چۆكۈپ، ئايمۇ قان رەڭگىگە
كىرىدۇ.
21 پەرۋەردىگاردىن نىجاتلىق تىلەيدىغانلارنىڭ ھەممىسى
قۇتقۇزۇلىدۇ.'»
22 ئەي ئىسرائىل قېرىندابلار، سۆزلىرىمگە قۇلاق سېلىڭلار. خۇدا
ناسىرەلىك ئەيسا ئارقىلىق ئاراڭلاردا كۆرسەتكەن مۆجىزە ۋە كارامەتلىرى
بىلەن ھەزرىتى ئەيسانى ئۆزىنىڭ ئەۋەتكەنلىكىنى ئىسپاتلىغان. بۇ ئىش
ھەممىڭلارغا مەلۇم. 23 ھەزرىتى ئەيسا خۇدانىڭ ئالدىنئالا بىلىشى ۋە پىلانى
بويىچە سىلەرگە تاپشۇرۇلدى. سىلەر ئۇنى خۇدايىمىزغا ئىشەنمىگەن رەزىل
ئادەملەرگە تۇتۇپ بېرىپ، كرېستكە مىخلىتىپ ئۆلتۈرگۈزدۈڭلار. 24 لېكىن، ئۇ
ئۆلگەندىن كېيىن، خۇدا ئۇنى ئۆلۈمنىڭ ئىلكىدىن قۇتقۇزۇپ، قايتا
تىرىلدۈردى. چۈنكى، ئۆلۈم ئۇنى چىرمىۋالالمىدى. 25 پادىشاھ داۋۇت زەبۇردا
ئۇ ھەققىدە مۇنداق ئالدىن ئېيتقان:
«مەن پەرۋەردىگارنىڭ دائىم يېنىمدا تۇرغانلىقىنى بىلدىم.
مەن ھەرگىز تەۋرەنمەيمەن. چۈنكى، ئۇ مېنىڭ ئوڭ يېنىمدا
تۇرۇپ، ماڭا ياردەم بېرىدۇ.
26 بۇڭا، مەن ئۇنىڭغا خۇباللىق بىلەن مەدھىيە ئوقۇيمەن.
ئۆلسەممۇ، تېنىم ئۈمىد ئىچىدە تۇرىدۇ.
27 چۈنكى، سەن مېنى ئۆلۈكلەر دىيارىدا تابلاپ قويمايسەن.
سېنىڭ سادىق خىزمەتكارىڭنىڭ تېنىنىڭمۇ چىرىشىگە يول
قويمايسەن.
2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 740
28 ھەقىقىي ھاياتلىققا يېتەكلەيدىغان يولنى ماڭا كۆرسەتتىڭ.
ئەمدى سەن مېنى ھۇزۇرۇڭدا خۇباللىققا چۆمدۈرىسەن.»
29 قېرىندابلار، سىلەرگە ئېنىق ئېيتالايمەنكى، بۇ سۆزلەر چوقۇم
پادىشاھ داۋۇتنىڭ ئۆزىگە قارىتىلمايدۇ. چۈنكى، ئەجدادىمىز داۋۇت ئالەمدىن
ئۆتۈپ، يەرگە كۆمۈلدى. ئۇنىڭ قەبرىسى بۈگۈنگىچە بۇ يەردە ساقلانماقتا.
30 ئۇ بولسا پەيغەمبەر بولۇپ، خۇدانىڭ ئۇنىڭ تەختىگە ئۆز ئەۋلادىدىن
بىرەيلەننى ۋارىسلىق قىلدۇرۇبقا قەسەم بىلەن ۋەدە بەرگەنلىكىنى بىلەتتى.
31 پادىشاھ داۋۇت خۇدانىڭ ئالدىن ئېيتقانلىرىنىڭ چوقۇم ئەمەلگە
ئابۇرۇلىدىغانلىقىنى بىلىپ، قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھنىڭ ئۆلگەندىن كېيىن
تىرىلدۈرۈلىدىغانلىقىنى، يەنى ئۆلۈكلەر دىيارىدا تابلاپ قويۇلمايدىغانلىقىنى
ۋە تېنىنىڭ چىرىمەيدىغانلىقىنى ئېيتقان. 32 بۇ سۆز خۇدا ئۆلۈمدىن
تىرىلدۈرگەن ھەزرىتى ئەيساغا قارىتىلغان بولۇپ، بىز بۇ ئىشنىڭ
گۇۋاھچىلىرى. 33 خۇدا ئۇنى تىرىلدۈرۈپ ئەربكە ئېلىپ چىقىپ كەتكەندىن
كېيىن، ئۇنى چوڭ بان_بەرەپكە ئىگە قىلىپ، ئۆزىنىڭ ئوڭ يېنىدا
ئولتۇرغۇزدى. ھەزرىتى ئەيسا خۇدائاتا ۋەدە قىلغان مۇقەددەس روھنى
ئۇنىڭدىن ئالدى ۋە ھازىر كۆرۈۋاتقان، ئاڭلاۋاتقانلىرىڭلاردەك، بۇ روھنى
بىزلەرگە چۈبۈردى.
34_35 پادىشاھ داۋۇت ھەرگىز ئەربكە چىقمىغان. ئۇنىڭ يازغان مۇنۇ
سۆزلىرىمۇ قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھكە قارىتىلغان:
«پەرۋەردىگار خوجايىنىمغا ئېيتتىكى:
'مەن سېنىڭ دۈبمەنلىرىڭنى
ئايىغىڭ ئاستىدا دەسسەتكۈچە،
مېنىڭ ئوڭ يېنىمدا ئولتۇرغىن'»
741 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 2_باب
36 بۇنىڭ ئۈچۈن، ئەي ئىسرائىل قېرىندابلار، بۇنى قەتئىي بىلىشىڭلار
كېرەككى، خۇدا سىلەر كرېستكە مىخلاپ ئۆلتۈرگەن ھەزرىتى ئەيسانى ھەم
رەببىمىز، ھەم بىزنى گۇناھلىرىمىزدىن ئازاد قىلىدىغان قۇتقۇزغۇچى  _
مەسىھ قىلىپ تەيىنلىدى _ دېدى.
37 پېترۇسنىڭ بۇ سۆزلىرى ئاڭلىغۇچىلارغا يۈرەككە سانجىلغان
خەنجەردەك كۈچلۈك تەگدى. ئۇلار قايىل بولغىنىدىن پېترۇس ۋە بابقا
ئەلچىلەردىن:
_ قېرىندابلار، ئۇنداقتا قۇتقۇزۇلۇش ئۈچۈن قانداق قىلىشىمىز كېرەك؟
_ دەپ سورابتى.
38 پېترۇس ئۇلارغا مۇنداق جاۋاس بەردى:
_ گۇناھلىرىڭلارنىڭ كەچۈرۈم قىلىنىشى ئۈچۈن، يامان يوللىرىڭلاردىن
يېنىپ، توۋا قىلىڭلار ھەمدە ئەيسا مەسىھكە ئېتىقاد قىلغانلىقىڭلارنى
كۆرسىتىش ئۈچۈن چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلىڭلار. بۇنداق قىلساڭلار،
خۇدا سىلەرگە مۇقەددەس روھنى ئاتا قىلىدۇ. 39 بۇ ۋەدىگە سىلەر ۋە
سىلەرنىڭ ئەۋلادلىرىڭلار ھەمدە دۇنيانىڭ بۇلۇڭ_پۇچقاقلىرىدا
ياباۋاتقانلارمۇ ئېرىشەلەيدۇ. چۈنكى، رەببىمىز خۇدا ئۆزى چاقىرغان
كىشىلەرنىڭ ھەممىسىگە ئۆزىنىڭ روھىنى ئاتا قىلىدۇ.
40 پېترۇس يەنە نۇرغۇن سۆزلەر بىلەن ئۇلارنى ئاگاھلاندۇردى ۋە
ئۇلارغا:
_ سىلەر ئۆزۈڭلارنى خۇدانىڭ بۇ زاماننىڭ چىرىپ كەتكەن كىشىلىرىگە
كېلىدىغان جازاسىدىن قۇتۇلدۇرۇڭلار _ دەپ ئاگاھلاندۇردى. 41 نۇرغۇن
كىشىلەر ئۇنىڭ سۆزلىرىگە ئىشىنىپ، چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلدى. بۇ
كۈنى، ئۈ مىڭچە كىشى ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىگە قوبۇلدى. 42 ئۇلار
بابقا ئېتىقادچىلار بىلەن دائىم جەم بولۇبۇپ ئەلچىلەرنىڭ تەلىمىنى
ئاڭلاپ، ھەزرىتى ئەيسانى خاتىرىلەش ئۈچۈن ناننى بۆلۈبۈپ
3_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 742
يېيىشەتتى ۋە دۇئا قىلىشاتتى.
ئېتىقادچىلار ئارىسىدىكى ئىناقلىق
43 ئەلچىلەر نۇرغۇن مۆجىزە ۋە كارامەتلەرنى كۆرسەتتى. خالايىقنى
قورقۇنچ باستى. 44 پۈتۈن ئېتىقادچىلار داۋاملىق بىللە ئىناق ياباپ، سېنىڭ_
مېنىڭ دېيىشمەي، بارىغا دوست بولۇبتى. 45 مال_مۈلۈكلىرىنى سېتىپ،
پۇلىنى ھەركىمنىڭ ئېھتىياجىغا قاراپ تەقسىم قىلىشتى. 46 ھەر كۈنى،
مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىسىغا كىرىپ، ئىبادەت قىلىشاتتى. ئۆيلىرىدىمۇ
خۇبال_خۇراملىق ۋە ئاق كۆڭۈللۈك بىلەن بىر_بىرىنى مېھمان قىلىشىپ،
ھەزرىتى ئەيسانى خاتىرىلەش ئۈچۈن ناننى بۆلۈبۈپ يېيىشەتتى. 47 ئۇلار
خۇداغا مەدھىيە ئوقۇبۇپ، پۈتۈن بەھەردىكىلەرنىڭ ھۆرمىتىگە سازاۋەر
بولدى. خۇدا ھەر كۈنى يېڭى ئېتىقادچىلارنى ئۇلارنىڭ ئارىسىغا قوباتتى.
پېترۇس بىلەن يۇھاننانىڭ توكۇر ئادەمنى ساقايتىشى
1 بىر كۈنى چۈبتىن كېيىن سائەت ئۈچلەردە، يەھۇدىيلار ئادىتى
بويىچە مەركىزىي ئىبادەتخانىدا دۇئا قىلىدىغان ۋاقىتتا، پېترۇس بىلەن
يۇھاننامۇ ئىبادەتخانىغا باردى. 2 ئۇلار مەركىزىي ئىبادەتخانىغا يېقىنلابقاندا،
بىر تۇغما توكۇر ئادەممۇ بۇ يەرگە ئەكېلىنىۋاتقانىدى. ھەر كۈنى، كىشىلەر
ئۇنى ئىبادەتخانىغا كىرگەنلەردىن سەدىقە تىلەپ جان باقسۇن دەپ،
مەركىزىي ئىبادەتخانىنىڭ «گۈزەل دەرۋازا» دەپ ئاتىلىدىغان ئىشىكى ئالدىغا
ئەكېلىپ قوياتتى. 3 توكۇر ئادەم پېترۇس بىلەن يۇھاننانىڭ مەركىزىي
ئىبادەتخانىغا كىرىپ كېتىۋاتقىنىنى كۆرۈپ، ئۇلاردىن سەدىقە تىلىدى. 4 ئۇلار
توكۇر ئادەمگە دىققەت بىلەن قارىغاندىن كېيىن، پېترۇس:
_ بىزگە قارا _ دېدى.
3
743 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 3_باب
5 تىلەمچى ئۇلاردىن بىر نەرسە كۈتۈپ، كۆزلىرىنى تىكىپ قاراپ
تۇراتتى. 6 بىراق، پېترۇس ئۇنىڭغا:
_ مەندە ئالتۇن ياكى كۈمۈش يوق. لېكىن، قولۇمدا بارىنى ساڭا بېرەي.
ناسىرەلىك ئەيسا مەسىھنىڭ نامى بىلەن بۇيرۇيمەنكى، ئورنۇڭدىن تۇرۇپ
ماڭ _ دېدى_دە، 7 ئۇنى ئوڭ قولىدىن تارتىپ، يۆلەپ تۇرغۇزدى. ئۇ
ئادەمنىڭ پۇت ۋە ئوبۇق بېغىشلىرىغا بۇئان كۈ كىرىپ، 8 ئورنىدىن
چاچراپ تۇرۇپ مېڭىشقا بابلىدى. ئۇ مېڭىپ ۋە سەكرەپ، خۇداغا مەدھىيە
ئوقۇغان ھالدا ئۇلار بىلەن بىللە مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىسىغا كىردى.
9 ئۇنىڭ مېڭىپ خۇداغا مەدھىيە ئوقۇغانلىقىنى كۆرگەن جامائەت 10 ئۇنىڭ
مەركىزىي ئىبادەتخانىنىڭ «گۈزەل دەرۋازا» سى ئالدىدا تىلەمچىلىك قىلىپ
ئولتۇرىدىغان ھېلىقى كىشى ئىكەنلىكىنى تونۇپ، داڭ قېتىپ قېلىشتى.
پېترۇسنىڭ مەركىزىي ئىبادەت9انىدىكى سۆزلىرى
11 ھەممە ئادەم ھېلىقى پۇتى ساقايغان ئادەمنى كۆرۈش ئۈچۈن
ئىبادەتخانىدىكى «سۇلايمان پېشايۋىنى» دېگەن يەرگە يۈگۈرۈپ كېلىشتى.
ئۇلار ئۇنىڭ ساق پېتى پېترۇس بىلەن يۇھانناغا چىڭ ئېسىلىپ
تۇرۇۋالغانلىقىنى كۆرۈپ، ھەيران بولۇبتى. 12 بۇ ئەھۋالنى كۆرگەن پېترۇس
خالايىققا مۇنداق دېدى:
_ ئىسرائىل قېرىندابلار بۇ ئىشقا نېمانچە ھەيران بولىسىلەر؟ بىزگە
نېمانچە تىكىلىپ قارايسىلەر؟ سىلەر بىزنى ئۆز كۈ_قۇدرىتى ياكى
ئىخلاسمەنلىكىگە تايىنىپ بۇ ئادەمنى ماڭدۇردى، دەپ ئويلامسىلەر؟
13 ھەرگىز ئۇنداق ئەمەس ۋەھالەنكى، ئىبراھىم، ئىسھاق، ياقۇپ قاتارلىق
ئەجدادلىرىمىز ئېتىقاد قىلىپ كەلگەن خۇدا ئۆزىنىڭ خىزمەتكارى بولغان
ھەزرىتى ئەيسانىڭ بان_بەرىپىنى نامايان قىلدى. سىلەر بۇ ھەزرىتى
3_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 744
ئەيسانى كېڭەبمىگە تۇتۇپ بەردىڭلار. ۋالىي پىلاتۇس ئۇنى قويۇپ
بەرمەكچى بولغان بولسىمۇ، سىلەر پىلاتۇسنىڭ ئالدىدا ئۇنى رەت قىلىپ،
«ئۆلتۈرۈش كېرەك» دېدىڭلار. 14 مۇقەددەس ۋە ئادىل بولغان ھەزرىتى
ئەيسانى رەت قىلىپ، ۋالىي پىلاتۇستىن ئۇنىڭ ئورنىغا بىر قاتىلنى قويۇپ
بېرىشنى تەلەپ قىلدىڭلار. 15 بۇنداق قىلىپ، ھاياتلىقنى ياراتقۇچىنى
ئۆلتۈردۈڭلار بىراق، خۇدا ئۇنى تىرىلدۈردى. بىز مانا بۇ ۋەقەنىڭ
گۇۋاھچىلىرى. 16 مانا بۇ ھەزرىتى ئەيساغا قىلغان ئېتىقادىمىز بىلەن، بۇ
توكۇر ئادەمگە كۈ كىردى. سىلەر كۆرۈپ تۇرغان ۋە تونۇيدىغان بۇ ئادەم
ھەزرىتى ئەيساغا بولغان ئېتىقاد ئارقىلىق ساپمۇساق بولدى. سىلەرمۇ بۇنى
كۆردۈڭلار.
17 قېرىندابلار، مەن ئىشىنىمەنكى، سىلەر ۋە بابلىقلىرىڭلار ھەزرىتى
ئەيساغا بۇنچە يامانلىق قىلغاندا، ئۆزۈڭلارنىڭ نېمە قىلىۋاتقانلىقىڭلارنى
بىلمەيتتىڭلار. 18 مانا بۇ خۇدانىڭ قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھنىڭ زىيانكەبلىككە
ئۇچراپ ئۆلىدىغانلىقى توغرىسىدا پەيغەمبەرلەر ئارقىلىق ئالدىن ئېيتقانلىرىنىڭ
ئەمەلگە ئابۇرۇلۇبىدۇر. 19 بۇنىڭ ئۈچۈن، ھازىر يامان يوللىرىڭلاردىن
يېنىپ، توۋا قىلىڭلار خۇدانىڭ يولىغا قايتىڭلار بۇنداق قىلغاندا، خۇدا
گۇناھلىرىڭلارنى كەچۈرۈم قىلىدۇ. 20 ئۇ سىلەرگە يېڭى كۈ ئاتا قىلىپ، ئۆزى
بىز ئۈچۈن تەيىنلىگەن قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھ بولغان ئەيسانى قېشىڭلارغا
قايتىدىن ئەۋەتىدۇ. 21 خۇدا بۇرۇنقى زامانلاردا مۇقەددەس پەيغەمبەرلىرى
ئارقىلىق جاكارلىغىنىدەك، ھەممە مەۋجۇداتلار يېڭىلىنىدىغان ۋاقىت
كەلمىگۈچە، ھەزرىتى ئەيسا ئەربتە تۇرىدۇ. 22 مۇسا پەيغەمبەر ھەزرىتى
ئەيسا ھەققىدە مۇنداق دېگەنىدى: «پەرۋەردىگارىڭلار خۇدا ئۆز
قېرىندابلىرىڭلار ئارىسىدىن ماڭا ئوخشاش بىر پەيغەمبەر تىكلەيدۇ. ئۇنىڭ
سۆزلىرىگە تولۇق ئەمەل قىلىشىڭلار كېرەك 23 چۈنكى، بۇ پەيغەمبەرنىڭ
745 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 4_باب
سۆزىنى ئاڭلىمايدىغانلار خۇدانىڭ خەلقى قاتارىدىن چىقىرىلىپ يوقىتىلىدۇ.»
24 دەرۋەقە، سامۇئىل پەيغەمبەر ۋە ئۇنىڭدىن كېيىن كېلىپ خۇدانىڭ
سۆزلىرىنى يەتكۈزگەن پەيغەمبەرلەرنىڭ ھەممىسى بۇ كۈنلەردە ھەزرىتى
ئەيسا توغرىسىدا يۈز بېرىدىغان ئىشلارنىمۇ ئالدىن ئېيتقان. 25 سىلەر بۇ
پەيغەمبەرلەرنىڭ ئەۋلادلىرىسىلەر ۋە خۇدا ئەجدادىڭلار بىلەن تۈزگەن
ئەھدىنىڭ مىراسخورلىرىسىلەر. چۈنكى، خۇدا ئەجدادىمىز ئىبراھىمغا:
«سېنىڭ ئەۋلادىڭ ئارقىلىق يەر يۈزىدىكى ھەممە خەلقلەرگە بەخت ئاتا
قىلىمەن» دەپ ۋەدە بېرىپ ئەھدە قىلغان. 26 بۇنىڭ ئۈچۈن، خۇدا
ھەربىرىڭلارنى يامان يوللىرىڭلاردىن قايتۇرۇپ، بەخت_سائادەتكە
ئېرىشتۈرۈش ئۈچۈن، خىزمەتكارى ھەزرىتى ئەيسانى تىكلەپ، ئۇنى ئاۋۋال
سىلەرگە ئەۋەتتى.
پېترۇس بىلەن يۇھاننانىڭ ئالىي كېڭەغمىدە سوراق قىلىنىشى
1 پېترۇس بىلەن يۇھاننا خالايىققا گەپ قىلىۋاتقاندا، بىرنەچچە
مويسىپىت روھانىيلار، مەركىزىي ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرىنىڭ بابلىقى
ۋە سادۇقىي دىنىي ئېقىمىدىكى بىرنەچچەيلەن كېلىپ قالدى. 2 ئەلچىلەر
خالايىققا: «خۇدا ھەزرىتى ئەيسانى ئاساس قىلىپ، ئۆلگەنلەرنى
تىرىلدۈرىدۇ» دەپ تەلىم بەرگەنلىكى ئۈچۈن، بۇ كىشىلەر ئىنتايىن
غەزەپلەندى. 3 بۇڭا، ئۇلار پېترۇس بىلەن يۇھاننانى تۇتقۇن قىلدى. كە
كىرىپ قالغانلىقى ئۈچۈن، ئۇلار كېچىچە تۇتۇپ تۇرۇلدى. 4 لېكىن،
ئەلچىلەرنىڭ تەلىملىرىنى ئاڭلىغانلارنىڭ كۆپى ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد
قىلدى. بۇنداق قىلىپ، ھەزرىتى ئەيساغا ئەگىشىدىغان ئەرلەرنىڭ سانىلا
بەش مىڭغا يەتتى.
5 ئەتىسى، يەھۇدىيلارنىڭ كېڭەبمىسىدىكى بارلىق بابلىق، ئاقساقال
4
4_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 746
ۋە تەۋرات ئۇستازلىرى يېرۇسالېمدا توپلاندى. 6 ئۇلارنىڭ ئارىسىدا باش
روھانىي ھاننان، قاياپا، يەھيا، ئىسكەندەر ۋە باش روھانىينىڭ بابقا
تۇغقانلىرىمۇ بار ئىدى. 7 ئۇلار پېترۇس بىلەن يۇھاننانى ئالدىغا چاقىرتىپ:
_ سىلەر بۇ ئىشنى قايسى كۈ_قۇدرەتكە تايىنىپ، كىمنىڭ نامى
بىلەن قىلدىڭلار؟ _ دەپ سورىدى.
8 پېترۇس مۇقەددەس روھقا چۆمگەن ھالدا مۇنداق دېدى:
_ خەلقىمىزنىڭ ھۆرمەتلىك رەھبەرلىرى ۋە ئاقساقاللىرى 9 ئەگەر بىز
بۈگۈن بۇ توكۇر ئادەمگە كۆرسەتكەن ياخشى ئىش ھەم ئۇنىڭ قانداق
ساقايتىلغانلىقى سەۋەبلىك سوراققا تارتىلغان بولساق، 10 سىلەر ۋە پۈتۈن
ئىسرائىل خەلقى بۇنى بىلىشىڭلار كېرەككى، ئۇنى پۈتۈنلەي ساقايتىپ
ئالدىڭلاردا تۇرغۇزغان كۈ_قۇدرەت ناسىرەلىك ئەيسا مەسىھنىڭ كۈ_
قۇدرىتىدۇر سىلەر ھەزرىتى ئەيسانى كرېستكە مىخلاپ ئۆلتۈرگەن
بولساڭلارمۇ، لېكىن خۇدا ئۇنى ئۆلۈمدىن تىرىلدۈردى.
11 مۇقەددەس يازمىلاردا ئۇ ھەققىدە مۇنداق يېزىلغان:
«تامچىلار تابلىۋەتكەن بۇ تاش
قۇرۇلۇبنىڭ ئۇل تېشى بولۇپ قالدى.»
ھەزرىتى ئەيسا دەل بۇ «تاش» تۇر 12 پەقەت ھەزرىتى ئەيسالا بىزنى
قۇتقۇزالايدۇ. چۈنكى، پۈتكۈل ئىنسانىيەت دۇنياسىدا ھەزرىتى ئەيسادىن
بابقا، خۇدا تەيىنلىگەن ھېچقانداق قۇتقۇزغۇچى يوقتۇر
13 پېترۇس بىلەن يۇھاننانىڭ بۇ جۈرئىتىنى كۆرگەن كېڭەبمە
ھەيئەتلىرى ئۇلارنىڭ ئوقۇمىغان ئادەتتىكى ئادەملەردىن ئىكەنلىكىنى بىلىپ،
ھەيران بولۇبتى. ئۇلارنىڭ بۇرۇن ھەزرىتى ئەيسا بىلەن بىللە بولغانلىقىنىمۇ
747 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 4_باب
بىلدى. 14 لېكىن، ساقىيىپ كەتكەن ھېلىقى ئادەم پېترۇس بىلەن يۇھاننانىڭ
يېنىدا پاكىت بولۇپ تۇرۇۋاتقانلىقى ئۈچۈن، ئۇلار ھېچقانداق گەپ
ياندۇرالمىدى. 15 بۇنىڭ بىلەن، كېڭەبمە ھەيئەتلىرى ئۇلارنى كېڭەبمىدىن
چىقىشقا بۇيرۇدى. ئاندىن:
16 _ بۇلارنى قانداق قىلىمىز؟ ئۇلار كۆرسەتكەن ئاجايىپ مۆجىزىنى
پۈتۈن يېرۇسالېم خەلقى بىلىدىكەن، بىز مۇنداق ئىش بولمىغان دېيىشكە
ئامالسىز. 17 لېكىن، بۇ ئىشنىڭ خەلق ئىچىدە تېخىمۇ كەڭ تارقىلىپ
كەتمەسلىكى ئۈچۈن، ئۇلارغا بۇندىن كېيىن ئەيسا توغرىسىدا ھېچكىمگە بىر
نېمە دېمەسلىككە ئاگاھلاندۇرۇش بېرەيلى _ دەپ مەسلىھەت قىلىشتى.
18 بۇنداق قىلىپ، ئۇلار ئەلچىلەرنى چاقىرتىپ، قانداق بولۇبىدىن
قەتئىينەزەر بۇندىن كېيىن ھەزرىتى ئەيسانىڭ نامىدا سۆزلەپ تەلىم
بەرمەسلىكنى بۇيرۇدى. 19 لېكىن، پېترۇس بىلەن يۇھاننا:
_ خۇدانىڭ ئالدىدا سىلەرگە بويسۇنۇش توغرىمۇ ياكى خۇداغىمۇ؟
بۇنىڭغا ئۆزۈڭلار بىر نېمە دەڭلار 20 ئەمما بىز كۆرگەن ۋە ئاڭلىغانلىرىمىزنى
ئېيتماي تۇرالمايمىز _ دەپ جاۋاس بەردى.
21 كېڭەبمە ھەيئەتلىرى بولسا خالايىقتىن قورقۇپ، ئەلچىلەرنى
جازالابقا لايىق سەۋەس تاپالماي، ئۇلارنى تېخىمۇ قاتتىق ئاگاھلاندۇرۇپ،
قويۇپ بەردى. چۈنكى، خالايىق خۇداغا مەدھىيە ئوقۇۋاتقان بولۇپ،
22 بۇنىڭ سەۋەبى قىرىق يىلدىن بېرى توكۇر ھېلىقى ئادەمنىڭ ساقىيىپ
كەتكەنلىكىدىن ئىدى.
ئېتىقادچىلارنىڭ بىر نىيەتتە دۇئا قىلىشى
23 پېترۇس بىلەن يۇھاننا قويۇپ بېرىلگەندىن كېيىن، بابقا
ئېتىقادچىلارنىڭ يېنىغا قايتىپ كېلىپ، كېڭەبمىدىكى ئالىي روھانىيلار ۋە
4_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 748
ئاقساقاللارنىڭ قىلغان سۆزلىرىنى كۆپچىلىككە ئۇقتۇردى. 24 ئېتىقادچىلار
بۇنى ئاڭلىغاندا، بىر نىيەت، بىر مەقسەتتە خۇداغا مۇنداق دۇئا قىلدى:
_ ئى ئىگىمىز، ئاسمان_زېمىن، دېڭىز_ئوكيانلارنى ۋە ئۇلاردىكى
بارلىق مەۋجۇداتلارنى ياراتقان ئۆزۈڭ. 25 سەن مۇقەددەس روھ بىلەن
خىزمەتكارىڭ بولغان ئەجدادىمىز پادىشاھ داۋۇت ئارقىلىق مۇنداق دېگەنغۇ:
«نېمە ئۈچۈن كاپىرلار خۇدادىن غەزەپلىنىدىغاندۇ؟
نېمە ئۈچۈن خەقلەر بىكاردىن_بىكار سۇيىقەست قىلىدىغاندۇ؟
26 دۇنيادىكى پادىشاھلار سەپ تارتىپ،
خۇدا ۋە ئۇ تەيىنلىگەن قۇتقۇزغۇچىسىغا قاربى جەم
بولۇبتى.»
27 دەل بۇ ئەھۋال بىزنىڭ بەھىرىمىزدە يۈز بەردى ھىرود خان بىلەن
ۋالىي پىلاتۇس رىملىق لەبكەرلەر ۋە ئىسرائىل خەلقى بىلەن بىرلىشىپ،
مۇقەددەس خىزمەتكارىڭ، ئۆزۈڭ تەيىنلىگەن قۇتقۇزغۇچى ئەيساغا قاربى
توپلاندى. 28 ئۇلار بىلمەستىنلا ئۆز كۈ_قۇدرىتىڭ ۋە ئىرادەڭ بىلەن بۇرۇنلا
ئورۇنلابتۇرغان ئىشلارنى ئەمەلگە ئابۇردى.
29 ئى رەببىمىز، ئەمدى ئۇلارنىڭ سېنىڭ خىزمەتكارلىرىڭ بولغان بىزگە
سېلىۋاتقان تەھدىتلىرىنى كۆرگەيسەن سۆزلىرىڭنى يۈرەكلىك
يەتكۈزۈبىمىزگە مەدەت بەرگەيسەن. 30 ئۆز قۇدرىتىڭنى كۆرسىتىپ،
مۇقەددەس خىزمەتكارىڭ ئەيسانىڭ نامىدىن كېسەللەرنى ساقايتىپ، مۆجىزە
ۋە كارامەتلەر ياراتقايسەن.
31 ئۇلارنىڭ دۇئالىرى ئاياغلابقاندا، ئۇلارنىڭ تۇرغان يېرى تەۋرىنىپ
كەتتى. ئۇلار مۇقەددەس روھقا چۆمۈپ، خۇدانىڭ سۆزلىرىنى يۈرەكلىك
يەتكۈزۈبكە بابلىدى.
749 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 5_باب
ئېتىقادچىلارنىڭ پۇل_ماللىرىدىن تەڭ پايدىلىنىشى
32 ئېتىقادچىلار بىر نىيەت، بىر مەقسەتتە ئىدى. ھېچكىم ئۆزىگە
تېگىشلىك پۇل_مېلىنى «ئۆزۈمنىڭ» دېمەيتتى، بارىغا ئورتاق ئىدى.
33 ئەلچىلەر خۇدانىڭ زور كۈ_قۇدرىتى بىلەن رەببىمىز ئەيسانىڭ
تىرىلگەنلىكىگە گۇۋاھلىق بېرەتتى. خۇدا ئۇلارنىڭ ھەممىسىگە مول بەخت
ئاتا قىلغانىدى. 34 ئۇلارنىڭ ھېچنېمىگە ھاجىتى چۈبمەيتتى. چۈنكى،
بەزىلەر يەر_زېمىنى، ئۆي_جايىنى سېتىپ، 35 پۇلىنى ئەلچىلەرگە
تاپشۇراتتى. ئەلچىلەر پۇلنى ھەركىمنىڭ ئېھتىياجىغا قاراپ تەقسىم قىلاتتى.
36 مەسىلەن، مەركىزىي ئىبادەتخانىدا ئىشلەيدىغان لاۋىيلاردىن
سىپرۇستا تۇغۇلغان يۈسۈپ ئىسىملىك بىر ئېتىقادچى بار ئىدى. ئەلچىلەر
ئۇنى بارنابا، يەنى «رىغبەتلەندۈرگۈچى» دەپ ئاتايتتى. 37 ئۇمۇ ئۆزىنىڭ بىر
پارچە ئېتىزىنى سېتىپ، پۇلىنى ئەلچىلەرگە تاپشۇردى.
ھانانىيا بىلەن سەپىرە
1 ھانانىيا ئىسىملىك يەنە بىر ئادەممۇ ئايالى سەپىرە بىلەن بىر پارچە
يېرىنى ساتتى. 2 ھانانىيا بىر قىسىم پۇلنى ئۆزىگە قالدۇردى. ئابقان
پۇلنى، «يېرىمىزنىڭ ھەممە پۇلى مۇبۇ» دەپ، ئەلچىلەرگە تاپشۇردى.
ئايالىمۇ بۇنىڭدىن تولۇق خەۋەردار ئىدى.
3 پېترۇس ئۇنىڭغا:
_ ھانانىيا، نېمىشقا قورسىقىڭغا بەيتاننى كىرگۈزۈپ، يەر ساتقان
پۇلنىڭ بىر قىسمىنى ئۆزۈڭگە قالدۇرۇش بىلەن مۇقەددەس روھقا يالغان
ئېيتتىڭ؟ 4 يەر سېتىلمىغاندا، سېنىڭ ئىدى. سېتىلغاندىن كېيىن، پۇلمۇ
ئۆزۈڭنىڭ. بۇنداق تۇرۇقلۇق، يەنە نېمىشقا غەرەزلىك ھالدا: «پۇلنىڭ
ھەممىسى مۇبۇ» دەپ كەلدىڭ؟ سەن ئىنسانغىلا ئەمەس، خۇداغىمۇ يالغان
5
5_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 750
ئېيتتىڭ _ دېدى.
5 ھانانىيا بۇ سۆزنى ئاڭلىغان ھامان يىقىلىپ، جان ئۈزدى. بۇ ئىشنى
ئاڭلىغۇچىلار بەك قورقۇبۇپ كەتتى. 6 يابلاردىن بىرنەچچىسى كىرىپ،
جەسەتنى كېپەنلەپ، سىرتقا ئاپىرىپ دەپنە قىلدى.
7 تەخمىنەن ئۈ سائەتتىن كېيىن، ھانانىيانىڭ ئايالى كىرىپ كەلدى.
بىراق، ئۇ بولغان ۋەقەدىن تېخى خەۋەر تاپمىغانىدى. 8 پېترۇس ئۇنىڭدىن:
_ ماڭا ئېيتىڭ، سىلەر يەر ساتقان پۇلنىڭ ھەممىسى مۇبۇمۇ؟ _ دەپ
سورىدى.
_ بۇنداق، ھەممىسى بۇ، _ دەپ جاۋاس بەردى ئۇ.
9 پېترۇس:
_ سىلەر نېمە ئۈچۈن مۇقەددەس روھنى سىناپ تىل بىرىكتۈردۈڭلار؟
قاراڭ، ئېرىڭىزنى دەپنە قىلىپ كەلگەنلەر ئىشىك ئالدىدا تۇرىدۇ، ئۇلار
سىزنىمۇ ئەكېتىدۇ _ دېدى.
10 ئۇمۇ بۇئان پېترۇسنىڭ ئالدىغا يىقىلىپ، جان بەردى. ھېلىقى يابلار
كىرىپ، ئۇنىڭ ئۆلگەنلىكىنى كۆرۈپ، ئۇنىمۇ ئېلىپ بېرىپ ئېرىنىڭ يېنىغا
دەپنە قىلدى. 11 پۈتۈن ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىنى ۋە بۇ ئىشنى
ئاڭلىغانلارنى قاتتىق قورقۇنچ باستى.
ئەلچىلەر ياراتقان مۆجىزىلەر
12 ئەلچىلەر خەلق ئىچىدە نۇرغۇن مۆجىزە ۋە كارامەتلەرنى كۆرسەتتى.
بارلىق ئېتىقادچىلار مەركىزىي ئىبادەتخانىدىكى «سۇلايمان پېشايۋىنى» دا
دائىم جەم بولاتتى. 13 كىشىلەر ئۇلارنى ھۆرمەتلىسىمۇ، بىراق ئۇلارغا
قوبۇلۇبقا جۈرئەت قىلالمايتتى. 14 بۇنداق بولسىمۇ، رەببىمىز ئەيساغا
ئېتىقاد قىلىپ، جامائەتچىلىككە قوبۇلغان ئەر_ئاياللار بارغانسېرى
751 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 5_باب
كۆپەيگىلى تۇردى. 15 يارىتىلغان مۆجىزىلەر سەۋەبىدىن خەقلەر كېسەل
كىشىلەرنى كوچىلارغا ئېلىپ چىقىپ، كۆرپە ۋە زەمبىللەرگە ياتقۇزۇپ
قوياتتى. ئۇلار «پېترۇس يولدىن ئۆتكەندە، كېسەللەرگە قولىنى
تەگكۈزمىسىمۇ، ھېچبولمىغاندا سايىسى چۈبۈپ، ساقىيىپ كەتسۇن» دەپ
ئويلايتتى. 16 يەنە توپ_توپ كىشىلەر يېرۇسالېم يېنىدىكى بەھەر_
يېزىلاردىن كېسەللەرنى ۋە جىن چاپلىشىۋالغان كىشىلەرنى ئېلىپ كېلەتتى.
ئۇلارنىڭ ھەممىسى ساقىيىپ قايتىشاتتى.
ئەلچىلەرنىڭ زىيانكەغلىككە ئۇچرىشى
17 باش روھانىي ۋە ئۇنىڭ بېرىكلىرى، يەنى بۇ يەرلىك سادۇقىي
دىنىي ئېقىمىدىكىلەر ئەلچىلەرنى زادى كۆرەلمەيتتى. 18 بۇڭا، ئۇلار
ئەلچىلەرنى تۇتۇپ، ھۆكۈمەت زىندانىغا قامىدى. 19 لېكىن بۇ كېچە،
خۇدانىڭ بىر پەرىشتىسى زىنداننىڭ قاتمۇقات دەرۋازىلىرىنى ئېچىپ،
ئەلچىلەرنى ئېلىپ چىقىپ، ئۇلارغا:
20 _ سىلەر مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىسىغا كىرىپ، جامائەتكە يېڭى
ھايات توغرىسىدىكى تەلىملەرنىڭ ھەممىسىنى ئېيتىڭلار، _ دەپ بۇيرۇدى.
21 ئەلچىلەر بۇ سۆز بويىچە تاڭ ئاتقاندا مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىسىغا
كىرىپ، كىشىلەرگە تەلىم بېرىشكە بابلىدى.
باش روھانىي ۋە ئۇنىڭ بېرىكلىرى ئەلچىلەرنى سوراق قىلىش ئۈچۈن،
ئىسرائىللارنىڭ بارلىق ئاقساقاللىرىنى ئالىي كېڭەبمىنىڭ ئومۇمىي يىغىنىغا
چاقىردى. ئاندىن، زىنداندىكى ئەلچىلەرنى ئېلىپ كېلىشكە ئادەم ئەۋەتتى.
22 لېكىن، ئۇلار زىندانغا يېتىپ بارغاندا، ئەلچىلەرنىڭ ئۇ يەردە يوقلۇقىنى
بايقاپ قايتىپ بېرىپ، كېڭەبمىدىكىلەرگە:
23 _ بىز زىندانغا بارساق، ئۇنىڭ ئىشىكى مەھكەم قۇلۇپلاقلىق تۇرۇپتۇ.
5_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 752
سىرتىدا قاراۋۇللارمۇ ساقلاپ تۇرۇپتۇ. لېكىن، ئىشىكنى ئېچىپ قارىساق،
ئىچىدە بىرمۇ ئادەم يوق _ دەپ مەلۇمات بەردى.
24 مەركىزىي ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرىنىڭ بابلىقى ۋە ئالىي روھانىيلار بۇ
خەۋەرنى ئاڭلاپ، گاڭگىراپ قېلىشتى. «ئەمدى بۇ ئىش قانداق بولار» دەپ،
ئۆز_ئۆزىدىن سورابقا بابلىدى. 25 دەل بۇ چاغدا، بىر كىشى كىرىپ:
_ سىلەر زىندانغا تابلىغان ئادەملەر مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىسىدا
جامائەتكە تەلىم بېرىۋاتىدىغۇ _ دەپ خەۋەر قىلدى.
26 بۇنىڭ بىلەن، ھېلىقى قاراۋۇللار بابلىقى قول ئاستىدىكىلەرنى بابلاپ
بېرىپ، ئەلچىلەرنى ئېلىپ كەلدى. بىراق، خەلقنىڭ ئۆزلىرىنى چالما_
كېسەك قىلىشىدىن قورقۇپ، ئۇلارغا زورلۇق ئىشلەتمىدى.
27 ئۇلار ئەلچىلەرنى ئېلىپ كەلگەندىن كېيىن، ئۇلارنى كېڭەبمە
ھەيئەتلىرى ئالدىدا تۇرغۇزدى. باش روھانىي ئۇلارنىڭ ئۈستىدىن بىكايەت
قىلىشقا بابلاپ:
28 _ بىز سىلەرنى ئەيسا ھەققىدە كىشىلەرگە تەلىم بەرمەڭلار، دەپ
قاتتىق چەكلىگەنىدۇق. لېكىن، سىلەر يەنە بۇ تەلىمىڭلارنى پۈتۈن
يېرۇسالېمغا يايدىڭلار ھەمدە ئەيسانىڭ قان قەرزىنى بىزگە ئارتماقچى
بولۇۋاتىسىلەر _ دېدى.
29 پېترۇس ۋە بابقا ئەلچىلەر جاۋاس بېرىپ مۇنداق دېدى:
_ بىز ئىنسانغا ئەمەس، خۇداغا بويسۇنۇبىمىز كېرەك 30 سىلەر
ھەزرىتى ئەيسانى كرېستكە مىخلاپ ئۆلتۈردۈڭلار. لېكىن، ئەجدادلىرىمىز
ئېتىقاد قىلىپ كەلگەن خۇدا ئۇنى تىرىلدۈردى. 31 خۇدا ئىسرائىل خەلقىنىڭ
گۇناھلىرىغا توۋا قىلىپ، كەچۈرۈمگە ئېرىشىش پۇرسىتىگە ئىگە بولۇبى
ئۈچۈن، ھەزرىتى ئەيسانى يېتەكچى ھەم قۇتقۇزغۇچى قىلىپ ئۆزىنىڭ ئوڭ
يېنىغا ئولتۇرغۇزدى. 32 بىز بۇ ئىشلارنىڭ گۇۋاھچىلىرى. خۇدا ئۆزىگە ئىتائەت
قىلغۇچىلارغا ئاتا قىلغان مۇقەددەس روھمۇ بۇ ئىشلارنى ئىسپاتلاپ بېرىدۇ.
753 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 5_باب
33 ئالىي كېڭەبمە ھەيئەتلىرى بۇ سۆزلەرنى ئاڭلاپ ئىنتايىن
غەزەپلەندى ۋە ئەلچىلەرنى ئۆلتۈرمەكچى بولۇبتى. 34 لېكىن، ئۇلارنىڭ
ئارىسىدا پۈتۈن خەلقنىڭ ھۆرمىتىگە سازاۋەر بولغان پەرىسىي دىنىي
ئېقىمىدىكى غامالىيىل ئىسىملىك بىر تەۋرات ئۇستازى بار ئىدى. ئۇ ئورنىدىن
تۇرۇپ:
_ ئۇلارنى بىر دەم سىرتقا چىقىرىپ تۇرۇڭلار، _ دەپ بۇيرۇدى.
35 ئاندىن، ئۇ كېڭەبمە ھەيئەتلىرىگە مۇنداق دېدى:
_ ئەي ئىسرائىللار، سىلەر بۇ كىشىلەرنى بىر تەرەپ قىلىشتا ئېھتىيات
قىلىڭلار 36 ئۆتكەندە، ھېلىقى ئەبلەخ تەۋداس ئوتتۇرىغا چىقىپ، ئۆزىنى چوڭ
تۇتۇپ، ۋەقە چىقاردى. ئۇنىڭغا تەخمىنەن تۆت يۈز ئادەم ئەگەبكەنىدى.
بىراق، ئۇ رىملىقلار تەرىپىدىن ئۆلتۈرۈلدى. ئەگەبكۈچىلىرى تارقىلىپ
كېتىپ، ئىشى يوققا چىقتى. 37 كېيىن نوپۇس تىزىملاش ۋاقتىدا، جەلىلىيىلىك
يەھۇدامۇ باش كۆتۈرۈپ چىقىپ، بىر توپ كىشىنى توپلاپ ئۆزىگە
ئەگەبتۈرگەن. ئۇمۇ ئۆلتۈرۈلۈپ، ئەگەبكۈچىلىرىمۇ تارقىتىۋېتىلگەن.
38 ئەمدى بۇ كىشىلەرگە كەلسەك، مېنىڭچە ئەڭ ياخشىسى ئۇلارنى قويۇپ
بېرىڭلار. ئۇلار بىلەن كارىڭلار بولمىسۇن ئەگەر ئۇلارنىڭ مەقسىتى ۋە
قىلىۋاتقىنى پەقەت ئىنساننىڭ ئىشى بولسىلا، جەزمەن مەغلۇپ بولىدۇ.
39 ئەگەر خۇدادىن بولسا، سىلەر ئۇلارنى يوقىتالمايسىلەر ھەتتا ئۆزۈڭلارنى
خۇداغا قاربى ئورۇنغا قويغان بولىسىلەر
ئالىي كېڭەبمە غامالىيىلنىڭ تەكلىپىنى قوبۇل قىلدى 40 ۋە ئەلچىلەرنى
چاقىرتىپ كىرىپ، ئۇلارنى قامچىلىتىپ، ھەرگىز ھەزرىتى ئەيسا توغرۇلۇق
تەلىم بەرمەسلىكنى بۇيرۇدى. ئاندىن، ئۇلارنى قويۇپ بەردى. 41 ئەلچىلەر
كېڭەبمىدىن چىقىپ، خۇدانىڭ ئۆزلىرىنى ھەزرىتى ئەيسانىڭ نامى ئۈچۈن
خورلۇق ئازابى چېكىشكە لايىق كۆرگەنلىكىدىن ئىنتايىن خۇرسەن بولۇبتى.
42 ئۇلار يەنىلا ھەر كۈنى مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىسىدا ۋە ئۆيلىرىدىمۇ
6_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 754
تەلىم بېرىپ، «ھەزرىتى ئەيسا _ قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھتۇر» دەپ،
توختىماستىن خۇش خەۋەر تارقىتىۋەردى.
خىزمەتكە تاللانغان يەتتە كىشى
1 بۇ كۈنلەردە، ئېتىقادچىلارنىڭ سانى كۈندىن_كۈنگە كۆپىيىپ
بارماقتا ئىدى. بىراق، گرېكچە سۆزلەيدىغان بەزى يەھۇدىيلار
يەرلىك يەھۇدىيلاردىن رەنجىپ قالغانىدى. ئۇلارنىڭ دېيىشىچە، كۈندىلىك
تاماقنى تەقسىم قىلىشتا ئۇلارنىڭ ئىچىدىكى تۇل ئاياللارغا بېرىلگەن تاماق
بابقىلارنىڭكىدىن ئاز ئىكەن. 2 بۇڭا، ئون ئىككى ئەلچى پۈتۈن
ئېتىقادچىلارنى يىغىپ، ئۇلارغا مۇنداق دېدى:
_ بىز ئەلچىلەرنىڭ خۇدانىڭ سۆزىنى يەتكۈزۈش خىزمىتىنى تابلاپ
قويۇپ، ئوزۇق_تۈلۈك تەقسىملەش بىلەن بولۇپ كېتىشىمىز توغرا ئەمەس.
3 بۇنىڭ ئۈچۈن قېرىندابلار، ئاراڭلاردىكى ھۆرمەتكە سازاۋەر بولغان،
مۇقەددەس روھقا چۆمگەن، دانا كىشىدىن يەتتىنى تاللاڭلار. بۇ ئىشلارنى
بۇلار بابقۇرسۇن. 4 بىز بولساق ئۆزىمىزنى دۇئا قىلىش ۋە خۇش خەۋەر
ھەققىدە تەلىم بېرىشكە بېغىشلايلى.
5 ئەلچىلەرنىڭ تەكلىپىگە ھەممەيلەن قوبۇلۇبتى. بۇنىڭ بىلەن،
كۆپچىلىك ئىمانى كامىل ۋە مۇقەددەس روھقا چۆمگەن ئىستىپان ئىسىملىك
بىر ئېتىقادچىنى تاللىدى. ئۇنىڭدىن بابقا، فىلىپ، پروكورۇس، نىكانور،
تىمون، پارمېناس ھەمدە بۇرۇن يەھۇدىي دىنىغا كىرگەن ئانتاكيالىق
نىكولاسلارنى تاللاپ، 6 ئۇلارنى ئەلچىلەرنىڭ ئالدىغا ئېلىپ چىقتى. ئەلچىلەر
ئۇلارنى بۇ خىزمەتكە تەيىنلەش ئۈچۈن، قوللىرىنى ئۇلارنىڭ ئۇچىسىغا
تەگكۈزۈپ تۇرۇپ دۇئا قىلىشتى.
7 خۇدانىڭ سۆزى داۋاملىق تارقالغانسېرى، يېرۇسالېمدىكى
6
755 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 6_باب
ئېتىقادچىلارنىڭ سانىمۇ بارغانسېرى كۆپەيدى. نۇرغۇن روھانىيلارمۇ
ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى.
ئىستىپاننىڭ تۇتقۇن قىلىنىشى
8 خۇدانىڭ مېھىر_بەپقىتى ۋە كۈ_قۇدرىتىگە تولغان ئىستىپان
خەلق ئىچىدە زور مۆجىزە ۋە كارامەتلەرنى كۆرسەتتى. 9 بىراق، كىرىنى ۋە
ئىسكەندەرىيە بەھەرلىرى ھەم كىلىكىيە ۋە ئاسىيا ئۆلكىلىرىدىن كەلگەن،
قۇللۇقتىن ئازاد بولغانلىقى ئۈچۈن «ھۆرلەر» دەپ ئاتالغان ئىبادەتخانىنىڭ
ئەزالىرى بولغان بەزى يەھۇدىيلار ئىستىپانغا قاربى چىقىپ، ئۇنىڭ بىلەن
مۇنازىرە قىلىشقا بابلىدى. 10 لېكىن، مۇقەددەس روھ ئىستىپانغا ئەقىل_
پاراسەت بەرگەچكە، ئۇلار ئۇنىڭ سۆزلىرىگە تاقابىل تۇرۇبقا ئامالسىز
قالدى. 11 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار بەزى ئادەملەرنىڭ گېلىنى ياغلاپ:
_ بىز بۇ ئادەمنىڭ مۇسا پەيغەمبەر ۋە خۇداغا قارىتا كۇپۇرلۇق
سۆزلىگەنلىكىنى ئاڭلىدۇق، _ دەپ تۆھمەت قىلدۇردى.
12 ئۇلار مۇبۇ ئۇسۇل بىلەن خەقنى، ئاقساقاللارنى ۋە تەۋرات
ئۇستازلىرىنى قۇترىتىپ، ئىستىپاننى تۇتقۇن قىلدۇرۇپ، ئۇنى ئالىي
كېڭەبمىگە ئېلىپ باردى. 13 ئۇلارغا سېتىلغان ساختا گۇۋاھچىلار ئوتتۇرىغا
چىقىپ:
_ بۇ ئادەم ھەمىشە بۇ مۇقەددەس مەركىزىي ئىبادەتخانىمىزغا ۋە
تەۋرات قانۇنىمىزغا قاربى سۆزلەرنى قىلىدۇ. 14 بىز ئۇنىڭ: «ناسىرەلىك
ئەيسا بۇ ئىبادەتخانىنى گۇمران قىلىدۇ، مۇسا پەيغەمبەردىن مىراس قالغان
ئەنئەنىۋى قائىدە_تۈزۈملىرىمىزنى ئۆزگەرتىۋېتىدۇ» دېگەنلىكىنى ئاڭلىدۇق،
_ دېدى.
15 كېڭەبمىدە ئولتۇرغانلارنىڭ ھەممىسى ئىستىپانغا كۆز تىكىپ
7_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 756
قارىغىنىدا، ئۇنىڭ چىرايىنىڭ خۇددى پەرىشتىنىڭ چىرايىغا ئوخشاش
پارقىراۋاتقانلىقىنى كۆردى.
ئىستىپاننىڭ ئۆزىنى ئاقلىشى
1 باش روھانىي ئىستىپاندىن:
_ ئۇلارنىڭ ئەرزلىرى راستمۇ؟ _ دەپ سورىدى.
2 ئىستىپان مۇنداق جاۋاس بەردى:
_ ئاتىلار ۋە ئاكا_ئۇكىلار، سۆزۈمگە قۇلاق سېلىڭلار ئەجدادىمىز
ئىبراھىم تېخى مېسوپوتامىيە رايونىدىن ھاران بەھىرىگە كۆچۈپ بارمىغان
ۋاقىتتا، بانۇبەۋكەتلىك خۇدا ئۇنىڭغا كۆرۈنۈپ: 3 «سەن ئۆز يۇرتۇڭ ۋە
ئۇرۇق_جەمەتىڭدىن ئايرىلىپ، مەن كۆرسەتمەكچى بولغان يەرگە بارغىن»
دېگەنىدى. 4 بۇنىڭ بىلەن، ئەجدادىمىز ئىبراھىم كالدانىلارنىڭ زېمىنى بولغان
ئۆز يۇرتىنى تابلاپ، ھاران بەھىرىگە بېرىپ ئورۇنلابتى. ئاتىسى
ئۆلگەندىن كېيىن، خۇدا ئۇنى بۇ جايغا، يەنى سىلەر ھازىر تۇرۇۋاتقان جايغا
يۆتكەپ كەلدى. 5 ئۇ ۋاقىتتا، خۇدا ئۇنىڭغا تەۋە بىر غېرىچمۇ يەر
بەرمىگەنىدى. بىراق، ئىبراھىمنىڭ تېخىچە پەرزەنتى بولمىغان بولسىمۇ،
خۇدا ۋەدە قىلىپ، بۇ زېمىننى ئۇنىڭغا ۋە ئۇنىڭ ئەۋلادلىرىغا بەرمەكچى
بولدى. 6 خۇدا ئەجدادىمىز ئىبراھىمغا مۇنداق دېدى: «سېنىڭ ئەۋلادلىرىڭ
مەلۇم بىر چەت دلەتتە مۇساپىرلىقتا تۆت يۈز يىل قۇل بولۇپ خورلۇقتا
يابايدۇ. 7 بىراق، ئۇلارنى قۇل قىلغان خەلققە جازا بېرىمەن. ئۇنىڭدىن
كېيىن، ئەۋلادلىرىڭ ئۇ يەردىن چىقىپ، بۇ يەردە ماڭا ئىبادەت قىلىدۇ.»
8 كېيىن، خۇدا ئىبراھىمغا: «سەن بىلەن تۈزگەن ئەھدەمنىڭ بەلگىسى
خەتنە قىلىش بولسۇن» دېدى. ئەجدادىمىز ئىبراھىمدىن ئىسھاق تۆرەلدى.
ئۇ تۇغۇلۇپ سەككىزىنچى كۈنى، خەتنىسى قىلىندى. ئىسھاقتىن
7
757 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 7_باب
ئىسرائىللارنىڭ ئاتىسى بولغان ياقۇپ تۆرەلدى. ياقۇپتىن ئىسرائىللارنىڭ ئون
ئىككى قەبىلىسىنىڭ بوۋىلىرى بولغان ئون ئىككى ئوغۇل تۆرەلدى. ئۇلارنىڭمۇ
خەتنىسى قىلىندى.
9 كېيىن، ئەجدادىمىز ياقۇپنىڭ ئوغۇللىرى ئىنىسى يۈسۈپتىن ھەسەت
قىلىپ، ئۇنى مىسىرغا بارىدىغان سودىگەرلەرگە قۇل ئورۇندا سېتىۋەتتى.
لېكىن، خۇدا ئۇنىڭ بىلەن بىللە بولغاچقا، 10 ئۇنى پۈتۈن تارتقان
قىيىنچىلىقىدىن قۇتقۇزۇپ، ئۇنىڭغا دانىشمەنلىك ئاتا قىلىپ، مىسىر
پادىشاھىنىڭ ھۆرمىتىگە ئېرىشتۈردى. پادىشاھ ئۇنى مىسىرغا باش ۋەزىر ۋە
ئوردىنىڭ باش غوجىدارى قىلدى. 11 كېيىن، پۈتۈن مىسىر ۋە قانان يەرلىرىدە
ئېغىر ئاچارچىلىق يۈز بېرىپ، زور ئاپەت بولدى. ئەجدادلىرىمىز ئوزۇق_
تۈلۈكسىز قالدى. 12 مىسىرنىڭ ئامبىرىدا ئابلىق بارلىقىنى ئاڭلىغان ياقۇپ
ئوغۇللىرىنى، يەنى ئەجدادلىرىمىزنى ئۇ يەرگە ئەۋەتتى. بىرىنچى قېتىم
بارغاندا، ئۇلار ئىنىمىز يۈسۈپ ئۆلگەن دەپ، ئۇنى تونۇمىغانىدى. 13 بۇڭا،
ئىككىنچى قېتىم بارغاندا، ئەجدادىمىز يۈسۈپ ئاكىلىرىغا ئۆزىنىڭ كىم
ئىكەنلىكىنى ئابكارىلىدى. ئۇلارنىمۇ پادىشاھقا تونۇبتۇردى. 14 بۇنىڭ
بىلەن، ئەجدادىمىز يۈسۈپ ئاتىسى _ ئەجدادىمىز ياقۇپنىڭ ئالدىغا
ئاكىلىرىنى ئەۋەتىپ، ئۇنى پۈتۈن ئائىلە_جەمەتى بىلەن، جەمئىي يەتمىش
بەش كىشىنى مىسىرغا تەكلىپ قىلدى. 15 ئەجدادىمىز ياقۇپ مىسىرغا بېرىپ،
كېيىن ئەۋلادلىرى بىلەن بۇ يەردە ئالەمدىن ئۆتتى. 16 ئۇلارنىڭ جەسەتلىرى
بەكەم بەھىرىگە قايتۇرۇلۇپ، ئەجدادىمىز ئىبراھىم بۇرۇن ھامۇرنىڭ
ئوغۇللىرىدىن سېتىۋالغان يەرلىككە قويۇلدى.
17 خۇدا ئەجدادىمىز ئىبراھىمغا: «سېنىڭ ئەۋلادلىرىڭنى قۇللۇقتىن ئازاد
قىلىمەن» دېگەن ۋەدىسىنى ئەمەلگە ئابۇرىدىغان ۋاقىت يېتىپ كېلىشكە ئاز
قالغاندا، مىسىردىكى يەھۇدىيلارنىڭ نوپۇسى خېلى كۆپەيگەنىدى. 18 ئۇ
7_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 758
ۋاقىتتا، ئەجدادىمىز يۈسۈپنىڭ مىسىر خەلقىگە قىلغان ياخشى ئىشلىرىدىن
خەۋىرى بولمىغان يېڭى بىر پادىشاھ مىسىردا تەختكە چىقتى. 19 بۇ پادىشاھ
ئەجدادلىرىمىزنى ھىيلە_مىكىرلەر بىلەن ئېزىپ خورلىدى، ھەتتا ئۇلارنى ئۆز
بوۋاقلىرىنى تابلىۋېتىشكە مەجبۇر قىلدى. 20 مۇسا پەيغەمبەر مانا بۇ
چاغلاردا تۇغۇلغانىدى. ئۇ خۇدانىڭ نەزىرىدە ئالاھىدە بالا ئىدى. ئاتا_ئانىسى
ئۇنى ئۆيدە ئۈ ئاي باققاندىن كېيىن، 21 سىرتقا تابلىۋېتىشكە مەجبۇر بولدى.
بىراق، پادىشاھنىڭ قىزى ئۇنى قۇتقۇزۇپ، ئۆز ئوغلى قىلىپ چوڭ قىلدى.
22 مۇسا پەيغەمبەر مىسىرلىقلارنىڭ ئالىي بىلىملىرى بىلەن تەربىيىلىنىپ، سۆز
قابىلىيىتى ۋە ئىش بېجىرىش ئىقتىدارىغا ئىگە ئادەم بولۇپ چىقتى.
23 ئۇ قىرىق يابلارغا كىرگەندە، ئۆز قېرىندابلىرى بولغان
يەھۇدىيلارنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئېلىش قارارىغا كەلدى. 24 ئۇ بىر مىسىرلىقنىڭ
بىر يەھۇدىي قۇلنى سەۋەبسىزلا بوزەك قىلىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ، ئۇنى
قوغداپ، يولسىزلىق قىلغان مىسىرلىقنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇنىڭ ئىنتىقامىنى ئېلىپ
بەردى. 25 ئۇ، خۇدانىڭ مەن ئارقىلىق يەھۇدىيلارنى قۇتقۇزىدىغانلىقىنى
يەھۇدىي قېرىندابلىرىم چۈبىنىدىغۇ دەپ ئويلىغانىدى. لېكىن، ئۇلار بۇنى
چۈبەنمىدى. 26 ئەتىسى، مۇسا پەيغەمبەر ئىككى يەھۇدىي قېرىندابنىڭ
ئۇرۇبۇۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ، ئۇلارنى يارابتۇرماقچى بولۇپ: 'سىلەر
قېرىنداش تۇرۇپ، نېمىشقا بىر_بىرىڭلارغا يولسىزلىق قىلىسىلەر؟' دېدى.
27 قېرىندىشىنى بوزەك قىلغان كىشى مۇسا پەيغەمبەرنى ئىتتىرىۋېتىپ:
'كىم سېنى بىزگە بابلىق ياكى سوراقچى بولسۇن دەپتۇ؟ 28 مېنىمۇ
تۈنۈگۈنكى مىسىرلىقنى ئۆلتۈرگەندەك ئۆلتۈرمەكچىمۇسەن؟' دېدى. 29 مۇسا
پەيغەمبەر بۇ سۆزلەرنى ئاڭلاپ، بۇ ئىشنى بابقىلارمۇ بىلىدىغان ئوخشايدۇ
دەپ قورقۇپ، مىسىردىن مىدىيان رايونىغا قېچىپ باردى ۋە ئۇ يەردە
مۇساپىر بولۇپ تۇرۇپ قېلىپ، ئىككى ئوغۇلغا ئاتا بولدى.
30 قىرىق يىلدىن كېيىن، مۇسا پەيغەمبەرگە سىناي تېغىنىڭ يېنىدىكى
759 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 7_باب
چۆلدە كۆيۈۋاتقان تىكەنلىكنىڭ ئوت يالقۇنىدا بىر پەرىشتە كۆرۈندى. 31 بۇ
ھالنى كۆرگەن مۇسا پەيغەمبەر ئىنتايىن ھەيران بولۇپ، تېگى_تەكتىنى
بىلىش ئۈچۈن تىكەنلىكنىڭ يېنىغا باردى. بۇ چاغدا، ئۇ خۇدانىڭ: 32 «مەن
سېنىڭ ئەجدادلىرىڭ ئىبراھىم، ئىسھاق ۋە ياقۇپ ئېتىقاد قىلىپ كەلگەن
خۇدا بولىمەن» دېگەن ئاۋازىنى ئاڭلىدى. مۇسا پەيغەمبەر قورقۇنچتا
تىترەپ، قارابقىمۇ جۈرئەت قىلالمىدى. 33 خۇدا ئۇنىڭغا يەنە: 'سەن
تۇرۇۋاتقان يەر مۇقەددەستۇر. بۇڭا، ئايىغىڭنى سېلىۋەت 34 مەن
مىسىردىكى بەندىلىرىمنىڭ خارلىنىۋاتقانلىقىنى كۆردۈم. ئۇلارنىڭ نالە_
پەريادلىرىنى ھەقىقەتەن ئاڭلىدىم. بۇڭا، مەن ئۇلارنى قۇتقۇزغىلى چۈبتۈم.
ئەمدى بارغىن. مەن سېنى مىسىرغا ئەۋەتەي» دېدى.
35 مانا بۇ مۇسا پەيغەمبەرنى ھېلىقى يەھۇدىيلار: «كىم سېنى بىزگە
بابلىق ياكى سوراقچى بولسۇن دەپتۇ؟» دەپ رەت قىلغانىدى. لېكىن،
مۇسا پەيغەمبەرگە خۇدانىڭ پەرىشتىسى كۆيۈۋاتقان تىكەنلىكتە كۆرۈنۈپ:
«ئىسرائىل خەلقىنى قۇتقۇزۇپ، ئۇلارغا يېتەكچىلىك قىلىسەن» دەپ، ئۇنى
مىسىرغا ئەۋەتتى. 36 ئەنە بۇ مۇسا پەيغەمبەر خەلققە يېتەكچىلىك قىلىپ،
ئۇلارنى مىسىردىن چىقارغانىدى ھەمدە مىسىردا قىزىل دېڭىزنىڭ بويىدا ۋە
قىرىق يىلنى ئۆتكۈزگەن بۇ چۆللەردە غايەت زور مۆجىزە ۋە كارامەتلەرنى
كۆرسەتكەنىدى. 37 بۇ مۇسا پەيغەمبەر ئۆزى ئۇلارغا: «خۇدا
قېرىندابلىرىمىز ئارىسىدىن ماڭا ئوخشاش بىر پەيغەمبەرنى تىكلەيدۇ»
دېگەنىدى. 38 ئۇ چۆللەردە ئەجدادلىرىمىزغا بابچىلىق قىلغان ۋاقىتلاردا،
سىناي تېغىدا خۇدانىڭ پەرىشتىسى ئۇنىڭغا يەنە كۆرۈنۈپ، سۆز قىلدى.
مۇسا پەيغەمبەر ھاياتلىق بەخش ئېتىدىغان سۆزلەرنى ئاڭلاپ، ئۇنى
ئەجدادلىرىمىزغا ۋە ئۇلار ئارقىلىق بىزگە يەتكۈزدى.
39 بۇنداق بولسىمۇ، ئەجدادلىرىمىز مۇسا پەيغەمبەرنىڭ گېپىگە
كىرمەي، ئۇنى رەت قىلىپ، كۆڭلىدە مىسىرغا قايتىشنى ئارزۇ قىلدى. 40 مۇسا
7_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 760
پەيغەمبەر سىناي تېغىدىن تېخى چۈبمىگەن ۋاقىتتا، ئۇلار ئۇنىڭ ئاكىسى
ھارۇنغا: «بىزگە يول بابلايدىغان بۇتلار ياساپ بېرىڭ بىزنى مىسىردىن
ئېلىپ چىققان ھېلىقى مۇسانىڭ نېمە بولۇپ كەتكەنلىكىنى بىلەلمىدۇق»
دېدى. 41 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار موزاي سۈرىتىدە بىر بۇت ياساپ، ئۇنىڭغا ئاتاپ
قۇربانلىق قىلىپ، سەجدە قىلدى. ئۆز قوللىرى بىلەن ياسىغان بۇ بۇتنى
خۇبال_خۇراملىق بىلەن تەبرىكلەبتى. 42 بۇنى كۆرگەن خۇدا
ئەجدادلىرىمىزدىن نەزىرىنى يۆتكەپ، ئۇلارنى ئۆز ئىختىيارىغا قويۇپ
بەردى. ئۇلار ئاسماندىكى يۇلتۇزلارغا چوقۇنۇبقا بابلىدى. بۇنىڭ بىلەن،
پەيغەمبەرلەر مۇقەددەس يازمىلاردا خاتىرىلىگەندەك، خۇدا ئۇلارنى مۇنداق
ئەيىبلىدى:
«ئەي ئىسرائىللار سىلەر قىرىق يىل جەريانىدا چۆلدە
قۇربانلىق قىلغىنىڭلاردا،
ماڭا ئەمەس، بەلكى ئۆز قوللىرىڭلار بىلەن ياسىغان بۇتلارغا،
43 يەنى 'مولوخ' نىڭ چېدىرى ۋە 'رىغان' نىڭ يۇلتۇز بەكىللىك
سۈرىتىنى كۆتۈرۈپ مېڭىپ، ئۇلارغا سەجدە قىلدىڭلار
بۇڭلابقا، سىلەرنى بابىل بەھىرىنىڭ چەتلىرىگە قوغلاپ،
سۈرگۈن قىلىمەن»
44 ئەجدادلىرىمىز چۆلدە يابىغان ۋاقتىدا، ئەھدە چېدىرى دەپمۇ
ئاتالغان ئىبادەت چېدىرى تىككەنىدى ۋە قەيەرگە بارسا ئۇنى ئۆزلىرى بىلەن
بىللە يۆتكەپ، ئۇنىڭدا خۇداغا ئىبادەت قىلاتتى. ئىبادەت چېدىرى خۇدا
مۇسا پەيغەمبەرگە كۆرسەتكەن نۇسخا بويىچە ياسالغانىدى.
45 ئەجدادلىرىمىز ئىبادەت چېدىرىغا ئەۋلادمۇ ئەۋلاد ئىگىدارچىلىق قىلغان ۋە
كېيىن يەبۇنىڭ يېتەكچىلىكىدە، خۇدا قوغلىغان مىللەتلەرنىڭ زېمىنلىرىنى
761 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 7_باب
بېسىۋېلىپ، ئىبادەت چېدىرىنى بۇ يەرگە ئېلىپ كەلگەن. ھەتتا پادىشاھ
داۋۇتنىڭ زامانىغىچە بۇ چېدىردا خۇداغا ئىبادەت قىلغان. 46 پادىشاھ داۋۇت
خۇدانىڭ، يەنى ياقۇپ ئېتىقاد قىلىپ كەلگەن خۇدانىڭ باپائىتىگە ئېرىشىپ،
ئۇنىڭ ئۈچۈن بىر ئىبادەتخانا سېلىشقا ئۇنىڭ ئۆزىدىن ئىجازەت سورىغان.
47 بىراق، خۇدا قوبۇلمىغان. كېيىن، پادىشاھ سۇلايمان خۇدا ئۈچۈن بىر
ئىبادەتخانا سالغان.
48 ھالبۇكى، ئۇلۇ خۇدا ئادەم سالغان ئىبادەتخانىلاردا تۇرمايدۇ يەبايا
پەيغەمبەر ئارقىلىق خۇدا مۇنداق دېگەنىدى:
49_50 «ئەرش مېنىڭ تەختىم بولىدۇ.
زېمىن مېنىڭ پۇت قويىدىغان يېرىمدۇر.
سىلەر ماڭا بۇنىڭدىنمۇ ياخشى خانا سالالامسىلەر؟
بۇنىڭدىنمۇ ياخشى ئارامگاھ ياسىيالامسىلەر؟
ئاسمان زېمىندىكى مەۋجۇداتلارنى مەن ياراتتىمغۇ»
51 ئىستىپان سۆزىنى ئاياغلابتۇرۇپ:
_ ئەي، بوينى، يۈرىكى ۋە قۇلىقى قاتتىقلار سىلەر خەتنە قىلىنمىغان
كاپىرلارغا ئوخشاش جاھىل سىلەر ئەجدادلىرىڭلارغا ئوخشاش، خۇدانىڭ
مۇقەددەس روھىغا دائىم قاربىلىق قىلىۋاتىسىلەر 52 سىلەرنىڭ
ئەجدادلىرىڭلار زىيانكەبلىك قىلمىغان بىرەر پەيغەمبەر بارمۇ_ھە؟ ئۇلار
«خۇدانىڭ ئادالەتچىسى» بولغان ھەزرىتى ئەيسانىڭ كېلىدىغانلىقىنى ئالدىن
جاكارلىغانلارنىمۇ ئۆلتۈرۈبكەن. ئەمدى ئۇ ئۆزى كەلگەندە، سىلەر ئۇنىڭغا
ساتقۇنلۇق قىلىپ، ئۇنىمۇ ئۆلتۈردۈڭلار. 53 ئەجەس ئىش_ھە خۇدانىڭ
قانۇنىنى پەرىشتىلەر ئۆزى سىلەرگە يەتكۈزگەن بولسىمۇ، سىلەر ئۇنىڭغا
ئەمەل قىلمىدىڭلار _ دېدى.
8_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 762
ئىستىپاننىڭ چالما_كېسەك قىلىنىشى
54 ئىستىپاننىڭ بۇ سۆزلىرىنى ئاڭلىغان ئالىي كېڭەبمە ھەيئەتلىرى
ئىنتايىن غەزەپلىنىپ، ئۇنىڭغا چىشلىرىنى غۇچۇرلاتتى. 55 مۇقەددەس روھقا
چۆمگەن ئىستىپان بولسا كۆزلىرىنى كۆككە تىكىپ، خۇدانىڭ پارلاق نۇرىنى
ۋە ئۇنىڭ ئوڭ يېنىدا تۇرغان ھەزرىتى ئەيسانى كۆردى.
56 _ قاراڭلار ئاسمان ئېچىلىپ، ئىنسانئوغلى ھەزرىتى ئەيسانىڭ
خۇدانىڭ ئوڭ يېنىدا تۇرغانلىقىنى كۆردۈم _ دېدى ئۇ.
57 بۇنى ئاڭلىغان ھەيئەتلەر قوللىرى بىلەن قۇلاقلىرىنى ئېتىۋېلىشىپ،
چۇقان سېلىشتى ۋە ئېتىلىپ بېرىپ، 58 ئۇنى بەھەرنىڭ سىرتىغا ئىتتىرىپ
چىقىرىپ، چالما_كېسەك قىلىشقا بابلىدى. ئىستىپاننى گۇناھكار دەپ
گۇۋاھلىق بەرگەنلەر ئۇنى چالما_كېسەك قىلىشتىن بۇرۇن، چاپانلىرىنى
سائۇل ئىسىملىك بىر يابنىڭ يېنىدا قويۇپ قويغانىدى. 59 ئىستىپان
يامغۇردەك يېغىۋاتقان تابنىڭ ئاستىدا تۇرۇپ:
_ ئى رەببىم ئەيسا، مېنىڭ روھىمنى قوبۇل قىلغايسەن _ دەپ
ۋارقىرىدى.
60 كېيىن، ئۇ تىزلىنىپ تۇرۇپ قاتتىق ئاۋاز بىلەن:
_ ئى رەببىم، بۇ گۇناھنى دەپ ئۇلارنى جازالىمىغايسەن، _ دېدى. ئۇ
بۇ سۆزنى قىلىپ بولۇپلا جان ئۈزدى.
سائۇلنىڭ ئېتىقادچىلارخا زىيانكەغلىك قىلىشى
1 ئىستىپاننىڭ ئۆلتۈرۈلۈبىنى سائۇلمۇ قوللايتتى. بۇ كۈندىن بابلاپ،
يېرۇسالېمدىكى ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكى ئىنتايىن دەھشەتلىك
زىيانكەبلىككە ئۇچرابقا بابلىدى. ئەلچىلەردىن بابقا پۈتۈن ئېتىقادچىلار
يەھۇدىيە ۋە سامارىيە ئۆلكىلىرىنىڭ ھەرقايسى جايلىرىغا تارقىلىپ كېتىشتى.
8
763 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 8_باب
2 بەزى ئىخلاسمەن كىشىلەر ئىستىپاننى دەپنە قىلىپ، ئۇنىڭغا چوڭ ھازا
تۇتۇبتى. 3 لېكىن، سائۇل ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىگە ۋەيرانچىلىق
سېلىپ، ئەر_ئايال ئېتىقادچىلارنى ئۆيمۇئۆي ئىزدەپ تۇتۇپ، زىندانغا
تابلابقا بابلىدى.
خۇش خەۋەرنىڭ سامارىيە ئۆلكىسىگە يېتىپ بېرىشى
4 ئېتىقادچىلار قەيەرگە تارقىلىشتىن قەتئىينەزەر، ئۇلار بۇ يەردە
خۇش خەۋەر يەتكۈزدى. 5 مەسىلەن، فىلىپ سامارىيە ئۆلكىسىنىڭ مەلۇم بىر
بەھىرىگە بېرىپ، يەرلىك كىشىلەرگە: «ھەزرىتى ئەيسا _ قۇتقۇزغۇچى  _
مەسىھ» دەپ جاكارلىدى. 6 كۆپچىلىك بۇنى ئاڭلاپ ھەمدە ئۇنىڭ
مۆجىزىلىرىنى كۆرۈپ، پۈتۈن دىققىتى بىلەن ئۇنىڭ سۆزلىرىگە قۇلاق سالدى.
7 جىنلار ئۆزلىرى چاپلىشىۋالغان كىشىلەرنىڭ تېنىدىن قاتتىق ۋارقىرىغان پېتى
چىقىپ كەتتى. نۇرغۇن پالە، توكۇرلارمۇ ساقايتىلدى. 8 بۇنىڭ بىلەن، بۇ
بەھەردىكى كىشىلەر چوڭقۇر خۇباللىققا چۆمدى.
9 ئۇ بەھەردە بىمون ئىسىملىك بىر باخشى بولۇپ، ئۆزىنىڭ
سېھىرگەرلىكى بىلەن بۇ جايدىكى خەلقنى بىر مەزگىل ھاڭ_تاڭ
قالدۇرغانىدى. ئۇ ئۆزىنى قالتىس ھېسابلاپ، بەك ماختىناتتى. 10 يۇقىرى ۋە
تۆۋەن تەبىقە كىشىلىرى ئۇنىڭ سۆزلىرىنى پۈتۈن دىققىتى بىلەن ئاڭلايتتى.
كۆپچىلىك: «خۇدانىڭ ئۇلۇ كۈ_قۇدرىتى مانا بۇ» دېيىشەتتى. 11 ئۇ
ئۇزۇندىن بېرى سېھىرگەرلىكى بىلەن خالايىقنى ھاڭ_تاڭ قالدۇرۇپ
كەلگەنلىكىدىن، كىشىلەر ئۇنىڭغا ئىنتايىن دىققەت قىلىپ كەلگەنىدى.
12 لېكىن، ئۇلار ئەمدى فىلىپ يەتكۈزگەن خۇدانىڭ پادىشاھلىقى ۋە ئەيسا
مەسىھكە دائىر خۇش خەۋەرگە ئىشەندى. بۇنىڭ بىلەن، ئۇلارنىڭ
ئارىسىدىن نۇرغۇنلىغان ئەر_ئاياللار چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلدى.
8_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 764
13 بىمون ئۆزىمۇ ئىشەندى ۋە چۆمۈلدۈرۈلدى. ئۇ ھەمىشە فىلىپ بىلەن بىللە
بولدى ھەمدە فىلىپ كۆرسەتكەن زور مۆجىزە ۋە كارامەتلەرنى كۆرۈپ،
ئىنتايىن ھەيران بولدى.
14 يېرۇسالېمدىكى ئەلچىلەر سامارىيىلىكلەرنىڭ خۇدانىڭ سۆزىنى قوبۇل
قىلغانلىقىنى ئاڭلاپ، پېترۇس بىلەن يۇھاننانى ئۇلارغا ئەۋەتتى. 15 ئىككىيلەن
ئۇ يەرگە بېرىشى بىلەن ئېتىقادچىلارغا مۇقەددەس روھنىڭ ئاتا قىلىنىشى
ئۈچۈن دۇئا قىلدى. 16 چۈنكى، ئۇلار رەببىمىز ئەيسانىڭ نامى بىلەن
چۆمۈلدۈرۈلگەن بولسىمۇ، ئۇلارنىڭ ھېچقايسىسىغا مۇقەددەس روھ تېخى
چۈبمىگەنىدى. 17 پېترۇس بىلەن يۇھاننا ئۇلارنىڭ ئۇچىسىغا قولىنى
تەگكۈزۈپ تۇرۇپ دۇئا قىلغاندىن كېيىن، مۇقەددەس روھ ئۇلارغا چۈبتى.
18 ئەلچىلەر قولىنى تەگكۈزۈپ قويغان كىشىلەرگە مۇقەددەس روھنىڭ
ئاتا قىلىنغانلىقىنى كۆرگەن بىمون ئەلچىلەرگە پۇل تەڭلەپ:
19 _ بۇ كۈ_قۇدرەتتىن ماڭىمۇ بېرىڭلار. مەنمۇ كىشىلەرنىڭ
ئۇچىسىغا قوللىرىمنى تەگكۈزەي، ئۇلار مەن ئارقىلىقمۇ مۇقەددەس روھنى
قوبۇل قىلسۇن، _ دېدى.
20 لېكىن، پېترۇس ئۇنىڭغا مۇنداق جاۋاس بەردى:
_ خۇدانىڭ بۇ سوۋغىتىنى پۇلغا سېتىۋالغىلى بولىدۇ، دەپ ئويلىغان
بولساڭ، پۇلۇڭ بىلەن بىللە ھالاك بول 21 بىزنىڭ ئىشىمىزدا سېنىڭ ھەسسەڭ
يوق چۈنكى، خۇدا ئالدىدا نىيىتىڭ خالىس ئەمەس 22 بۇڭا، يامان
نىيىتىڭدىن يېنىپ، خۇدادىن كەچۈرۈم تىلە بۇنداق قىلساڭ، خۇدا سېنى
كەچۈرەر. 23 چۈنكى، سېنىڭ ھەسەتكە تولۇپ، گۇناھنىڭ تورىدا ئىكەنلىكىڭ
ماڭا مەلۇم.
24 بىمون ئۇلارغا:
_ مەن ئۈچۈن خۇدادىن تىلەڭلاركى، ئېيتقانلىرىڭلاردىن بىرىمۇ
765 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 8_باب
بېشىمغا كەلمىسۇن _ دېدى.
25 پېترۇس بىلەن يۇھاننا يەنە بۇ بەھەردە ھەزرىتى ئەيسا ھەققىدە
گۇۋاھلىق بېرىپ، خۇدانىڭ سۆزىنى يەتكۈزگەندىن كېيىن، سامارىيىنىڭ
نۇرغۇن يېزا_كەنتلىرىگە بېرىپ خۇش خەۋەر يەتكۈزگە، يېرۇسالېمغا
قايتىپ كەتتى.
فىلىپ ۋە ئېغىئوپىيىلىك ئەمەلدار
26 بۇ ۋاقىتتا، خۇدانىڭ بىر پەرىشتىسى فىلىپقا:
_ جەنۇبقا قاراپ يېرۇسالېمدىن گازا بەھىرىگە ماڭىدىغان چۆلدىكى
يولغا ماڭ _ دېدى. 27 فىلىپ يولغا چىقتى. يولدا ئۇ ئېغىئوپىيىلىك بىر
يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارنى ئۇچراتتى. بۇ كىشى كانداس ئىسىملىك
ئېغىئوپىيە ئايال پادىشاھىنىڭ باش خەزىنىچىسى بولۇپ، يېرۇسالېمغا
خۇداغا ئىبادەت قىلغىلى بارغانىدى. 28 قايتىش يولىدا ئۆز ھارۋىسىدا
ئولتۇرۇپ، يەبايا پەيغەمبەرنىڭ يازمىسىنى ئوقۇپ كېتىپ باراتتى.
29 مۇقەددەس روھ فىلىپقا:
_ ھارۋىغا يېتىشىپ ماڭ، _ دېدى.
30 فىلىپ يۈگۈرۈپ بېرىپ، ئەمەلدارنىڭ يەبايا پەيغەمبەرنىڭ
يازمىسىدىن ئوقۇۋاتقانلىرىنى ئاڭلاپ، ئۇنىڭدىن:
_ ئوقۇغانلىرىڭىزنى چۈبەندىڭىزمۇ؟ _ دەپ سورىدى.
31 ئەمەلدار ئۇنىڭغا:
_ بىرى ماڭا چۈبەندۈرۈپ بەرمىسە، مەن قانداقمۇ چۈبىنەلەيمەن؟
_ دەپ، فىلىپنى ھارۋىسىغا چىقىپ يېنىدا ئولتۇرۇبقا تەكلىپ قىلدى.
32 ئەمەلدار يازمىنىڭ مۇنۇ قىسمىنى ئوقۇۋاتاتتى:
8_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 766
«ئۇ گويا بوغۇزلابقا ئېلىپ بېرىلغان قويدەك، قوي قىرقىغۇچى
ئالدىدا ياتقان پاقلاندەك ئۈن_تىن چىقارماي جىم تۇرىدۇ.
33 ئۇ خورلىنىدۇ، ئادىللىق بىلەن سوتلانمايدۇ.
ئۇ ئەمدى پەرزەنت يۈزى كۆرەلمەيدۇ، چۈنكى ئۇنىڭ يەر
يۈزىدىكى ھاياتى ئېلىپ كېتىلىدۇ.»
34 ئېغىئوپىيىلىك ئەمەلدار فىلىپتىن:
_ پەيغەمبەرنىڭ بۇ سۆزى كىمگە قارىتىلغان بولغىيدى؟ ئۆزىگىمۇ
ياكى بابقىلارغىمۇ؟ _ دەپ سورىدى.
35 فىلىپ چۈبەندۈرۈبكە بابلىدى. ئۇ يازمىنىڭ بۇ قىسمىدىن
بابلاپ، ئەمەلدارغا ھەزرىتى ئەيساغا دائىر خۇش خەۋەرنى سۆزلەپ
بەردى. بۇنداق قىلىپ، ئەمەلدار ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى.
36_37 ئۇلار يولدا كېتىۋېتىپ، سۇ بار بىر يەرگە كەلگەندە، ئەمەلدار:
_ بۇ يەردە سۇ بار ئىكەن. مۇبۇ يەردىلا چۆمۈلدۈرۈلسەم بولمامدۇ؟
_ دېدى.
38 ئەمەلدار ھارۋىنى توختىتىشنى بۇيرۇدى. فىلىپ ئۇنىڭ بىلەن بىللە
سۇغا چۈبۈپ، ئۇنى چۆمۈلدۈردى. 39 ئۇلار سۇدىن چىققاندا، مۇقەددەس
روھ فىلىپنى بابقا بىر بەھەرگە ئېلىپ كەتتى. ئەمەلدار ئۇنى قايتا
كۆرەلمىگەن بولسىمۇ، خۇبال_خۇراملىق بىلەن يولىنى داۋاملابتۇردى.
40 فىلىپ بولسا ئۆزىنىڭ ئابدود بەھىرىدە ئىكەنلىكىنى بىلگەندىن كېيىن، ئۇ
يەردىن قەيسەرىيە بەھىرىگىچە بولغان ھەممە بەھەرلەرنى كېزىپ، خۇش
خەۋەر يەتكۈزدى.
767 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 9_باب
سائۇلنىڭ ھەزرىتى ئەيساخا ئېتىقاد قىلىشى
1 بۇ چاغلاردا، سائۇل رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد قىلغۇچىلارغا
داۋاملىق ئۆلۈم تەھدىتى سېلىۋاتاتتى. ئۇ باش روھانىينىڭ ئالدىغا
بېرىپ، 2 دەمەبق بەھىرىدىكى يەھۇدىي ئىبادەتخانىلىرىغا تونۇبتۇرۇش
خېتى يېزىپ بېرىشنى تەلەپ قىلدى. بۇنداق قىلىپ، سائۇل دەمەبقتىكى
يەھۇدىيلارنىڭ ياردىمىنى ئېلىپ، ھەزرىتى ئەيسانىڭ يولىدا ماڭغان ئەر_
ئاياللارنى تۇتقۇن قىلىپ، ئۇلارنى يېرۇسالېمغا سوراق قىلىشقا ئېلىپ
كەلمەكچى بولدى.
3 سائۇل خەتلەرنى ئېلىپ يولغا چىقتى. دەمەبق بەھىرىگە يېتىپ
كېلىشكە ئاز قالغاندا، توساتتىن ئاسماندىن كۈچلۈك بىر نۇر چۈبۈپ،
سائۇلنىڭ ئەتراپىنى يورۇتۇۋەتتى.
4 يەرگە يىقىلغان سائۇلغا:
_ سائۇل، سائۇل ماڭا نېمىشقا زىيانكەبلىك قىلىسەن؟ _ دېگەن بىر
ئاۋاز ئاڭلاندى.
5 _ ئى رەببىم، سەن كىمسەن؟ _ دەپ سورىدى ئۇ.
_ مەن، سەن زىيانكەبلىك قىلىۋاتقان ئەيسا. 6 ئورنۇڭدىن تۇرۇپ،
بەھەرگە كىر، نېمە قىلىشىڭ كېرەكلىكىنى بىرى ساڭا ئېيتىپ بېرىدۇ، _
دېگەن جاۋاس كەلدى ھېلىقى ئاۋازدىن.
7 سائۇل بىلەن بىللە ماڭغان كىشىلەرنىڭ قورققىنىدىن زۇۋانلىرى
تۇتۇلۇپ، تۇرغان يېرىدە قېتىپلا قالدى. چۈنكى، ئۇلار ئاۋازنى ئاڭلىسىمۇ،
گەپ قىلغان بىرەرسىنى كۆرەلمىگەنىدى. 8 سائۇل ئورنىدىن تۇرۇپ،
كۆزلىرىنى ئېچىپ قارىدى، لېكىن ھېچ نەرسىنى كۆرەلمىدى. ھەمراھلىرى
ئۇنىڭ قولىدىن يېتىلەپ دەمەبققە ئېلىپ كىردى. 9 ئۈ كۈنگىچە ھېچنېمىنى
9
9_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 768
كۆرەلمىگەن سائۇلنىڭ گېلىدىن ھېچ نەرسە ئۆتمىدى.
10 دەمەبقتە ھەزرىتى ئەيسانىڭ ھانانىيا ئىسىملىك بىر ئېتىقادچىسى بار
ئىدى. ئۇنىڭغا بىر ۋەھىي كەلدى. رەببىمىز ئەيسا ئۇنى:
_ ھانانىيا _ دەپ چاقىردى.
_ ئى رەببىم، مانا مەن، _ دەپ جاۋاس بەردى ئۇ.
11 رەببىمىز ئەيسا ئۇنىڭغا:
_ سەن دەرھال «تۈز» كوچىسىغا بېرىپ، يەھۇدانىڭ ئۆيىدىن
تارسۇسلۇق سائۇل ئىسىملىك بىرىنى تاپ، چۈنكى بۇ تاپتا ئۇ دۇئا_تىلاۋەت
قىلىۋاتىدۇ. 12 دۇئا قىلىۋاتقىنىدا، مەن ئۇنىڭغا ھانانىيا ئىسىملىك بىر كىشىنىڭ
كېلىپ ئۇنىڭغا قولىنى تەگكۈزۈبى بىلەنلا كۆزىنىڭ ئەسلىگە كېلىدىغانلىقىنى
ئايان قىلدىم، _ دېدى.
13 ھانانىيا ئۇنىماي، مۇنداق جاۋاس بەردى:
_ ئى رەببىم، نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ بۇ ئادەم ھەققىدە ئېيتقانلىرىنى
ئاڭلىدىم. ئۇ يېرۇسالېمدا ساڭا ئېتىقاد قىلغۇچىلارغا ئىنتايىن رەھىمسىزلەرچە
زىيانكەبلىك قىلغان 14 ھازىر ئۇ دەمەبققە كېلىپ، ساڭا ئىبادەت قىلغان
كىشىلەرنى تۇتۇش ئۈچۈن ئالىي روھانىيلاردىن ھوقۇق ئاپتۇ.
15 رەببىمىز ئەيسا ئۇنىڭغا:
_ بارىۋەر مەن بۇ ئادەمنى يەھۇدىي ئەمەسلەرگە ۋە ئۇلارنىڭ
پادىشاھلىرىغا ھەم ئىسرائىللارغا مېنى تونۇبتۇرۇش ئۈچۈن ئۆزۈم تاللىدىم.
16 مەن ئۇنىڭغا مېنىڭ ئۈچۈن جەزمەن خىلمۇخىل ئازاس_ئوقۇبەت تارتىشقا
توغرا كېلىدىغانلىقىنىمۇ كۆرسىتىمەن، _ دېدى.
17 بۇنىڭ بىلەن، ھانانىيا ھېلىقى ئۆيگە بېرىپ، قوللىرىنى سائۇلنىڭ
ئۇچىسىغا تەگكۈزۈپ:
_ قېرىندىشىم سائۇل، بۇ يەرگە كېلىۋاتقىنىڭدا يولدا ساڭا كۆرۈنگەن
769 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 9_باب
رەببىمىز ئەيسا كۆزلىرىڭ ئەسلىگە كەلسۇن ۋە سېنى مۇقەددەس روھقا
چۆمسۇن دەپ، مېنى بەخسەن ئۆزى ئەۋەتتى، _ دېدى.
18 بۇ ھامان، سائۇلنىڭ كۆزلىرىدىن بېلىق قاسىرىقىدەك نەرسىلەر
چۈبۈپ، كۆزلىرى ئېچىلىپ كۆرەلەيدىغان بولدى. ئۇ ئورنىدىن تۇرۇپ،
چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلدى. 19 تاماق يېگەندىن كېيىن، جىسمانىي
قۇۋۋىتىمۇ ئەسلىگە كەلدى.
سائۇلنىڭ دەمەغقتە خۇش خەۋەر يەتكۈزۈغى
سائۇل دەمەبقتىكى ئېتىقادچىلارنىڭ يېنىدا بىرنەچچە كۈن تۇردى ۋە
20 دەرھال يەھۇدىي ئىبادەتخانىلىرىغا بېرىپ، «ھەزرىتى ئەيسا خۇدانىڭ
ئوغلى» دەپ تەلىم بېرىشكە بابلىدى. 21 ئاڭلىغۇچىلار ئۇنىڭ سۆزلىرىدىن
ھەيران بولۇبۇپ:
_ بۇ ئادەم يېرۇسالېمدا ئەيساغا ئېتىقاد قىلغۇچىلارغا ۋەھشىيلەرچە
زىيانكەبلىك قىلغان ھېلىقى ئادەم ئەمەسمۇ؟ بۇ يەرگىمۇ ئېتىقادچىلارنى
ئالىي روھانىيلارغا تۇتۇپ بېرىش مەقسىتىدە كەلگەنمىدۇ؟ _ دېيىشتى.
22 لېكىن، سائۇل تېخىمۇ قايىل قىلارلىق تەلىم بېرىپ، دەمەبقتىكى
يەھۇدىيلارنى ھەزرىتى ئەيسانىڭ قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھ ئىكەنلىكىنى رەت
قىلىشقا ئامالسىز قالدۇردى.
23 بىر مەزگىلدىن كېيىن، يەھۇدىيلار سائۇلغا سۇيىقەست قىلماقچى
بولدى. 24 سائۇلنى تۇتۇپ ئۆلتۈرۈش ئۈچۈن، ئۇلار كېچە_كۈندۈز بەھەرنىڭ
دەرۋازىسىدا ئۇنى كۈتتى. بىراق، بىرى ئۇلارنىڭ ئۇنى قەستلىمەكچى
بولغىنىنى سائۇلغا يەتكۈزۈپ قويدى. 25 بۇڭا، ئۇنىڭ باگىرتلىرى بىر كۈنى
كېچىدە ئۇنى چوڭ سېۋەتكە ئولتۇرغۇزۇپ، سېپىل كۈنگۈرىدىن ئارتىلدۇرۇپ
چۈبۈردى.
9_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 770
سائۇل يېرۇسالېمدا
26 سائۇل يېرۇسالېمغا بېرىپ، ئۇ يەردىكى ئېتىقادچىلارغا قوبۇلماقچى
بولدى. لېكىن، ئېتىقادچىلار ئۇنىڭ ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلغانلىقىغا
ئىشەنمەي، ئۇنىڭدىن قورقتى. 27 بىراق، بارنابا ئۇنىڭغا ياردەمدە بولۇپ، ئۇنى
ئەلچىلەر بىلەن كۆرۈبتۈردى. ئۇلارغا سائۇلنىڭ دەمەبق يولىدا رەببىمىز
ئەيسانى قانداق كۆرگەنلىكىنى، رەببىمىز ئەيسانىڭمۇ ئۇنىڭغا گەپ
قىلغانلىقىنى چۈبەندۈردى ۋە دەمەبقتە ئۇنىڭ ھەزرىتى ئەيسا ھەققىدە
قانداق جۈرئەت بىلەن تەلىم بەرگەنلىكىنى ئۇقتۇرۇپ، ئۇلارنى قايىل قىلدى.
28 بۇنىڭ بىلەن، سائۇل يېرۇسالېمدا ئەلچىلەر بىلەن بىللە بولۇپ، يۈرەكلىك
ھالدا رەببىمىز ئەيسا ھەققىدە تەلىم بەردى. 29 ئۇ يەنە گرېكچە
سۆزلىشىدىغان يەھۇدىيلار بىلەنمۇ سۆزلىشىپ، تالىشىپ قالدى. بۇنىڭ
بىلەن، ئۇلار ئۇنى ئۆلتۈرۈۋەتمەكچى بولدى. 30 ئېتىقادچىلار بۇ ئىشتىن
خەۋەر تېپىپ، ئۇنى قەيسەرىيە بەھىرىگە ئېلىپ بېرىپ، ئۇ يەردىن تارسۇس
دېگەن بەھەرگە يولغا سالدى.
31 ئۇ چاغدا، يەھۇدىيە، جەلىلىيە ۋە سامارىيىلەردىكى ئېتىقادچىلار
جامائەتچىلىكى بىر مەزگىل تىنچلىققا ئېرىشتى. مۇقەددەس روھنىڭ
ياردىمى بىلەن ئۇلارنىڭ ئېتىقادى كۈچىيىپ، ھەمىشە ئىخلاسمەنلىك بىلەن
خۇدا يولىدا ماڭدى. ئۇلارنىڭ سانىمۇ كۈندىن_كۈنگە كۆپەيدى.
پېترۇس لىددا ۋە جافغا غەھەرلىرىدە
32 بۇ ۋاقىتتا، ئېتىقادچىلارنى يوقلاش ئۈچۈن ھەرقايسى جايلارنى
ئارىلاپ يۈرگەن پېترۇس بىر قېتىم لىددا بەھىرىدە تۇرىدىغان ئېتىقادچىلار
بىلەن كۆرۈبتى. 33 ئۇ يەردە ئۇ ئەنېياس ئىسىملىك بىر ئادەمنى ئۇچراتتى. بۇ
ئادەم پالە بولۇپ، ئورۇن تۇتۇپ ياتقىلى سەككىز يىل بولغانىكەن.
771 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 9_باب
34 پېترۇس ئۇنىڭغا:
_ ئەنېياس، ئەيسا مەسىھ سېنى ساقايتتى. ئورنۇڭدىن تۇرۇپ،
كۆرپەڭنى يىغىشتۇر _ دېدى.
ئەنېياس دەرھال ئورنىدىن تۇردى. 35 بۇنى كۆرگەن لىددا بەھىرىدىكى
ۋە بارون رايونىدىكى نۇرغۇن ئادەملەر رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى.
36 جافغا بەھىرىدە تابىتا ئىسىملىك بىر ئايال ئېتىقادچى بار ئىدى.
(گرېكچە ئىسمى «دوركاس» بولۇپ، «كېيىك» دېگەن مەنىدە.) ئۇ ھەر
ۋاقىت ياخشى ئىش قىلىدىغان بولۇپ، نامراتلارغا ياردەم قىلاتتى. 37 بىر
كۈنى، ئۇ كېسەل بولۇپ، ئۆلۈپ كەتتى. كىشىلەر جەسەتنى يۇيۇپ
كېپەنلەپ، ئۈستۈنكى قەۋەتتىكى ئۆيگە ياتقۇزۇپ قويدى. 38 جافغا بەھىرى
لىددا بەھىرىگە يېقىن ئىدى. بۇڭا، جافغادىكى ئېتىقادچىلار پېترۇسنىڭ
لىددادا ئىكەنلىكىنى ئاڭلاپ، ئۇنىڭ ئالدىغا ئىككى ئادەم ئەۋەتىپ:
_ چاپسان يېتىپ كېلىڭ _ دەپ تەكلىپ قىلدى. 39 پېترۇس دەرھال
يولغا چىقىپ، ئۇلار بىلەن بىللە جافغاغا كەلدى.
پېترۇس جافغاغا يېتىپ كېلىشى بىلەن ئۈستۈنكى قەۋەتتىكى ئۆيگە
بابلاپ چىقىلدى. بارلىق تۇل ئاياللار پېترۇسنىڭ ئەتراپىغا ئولىشىپ، يىغا_
زار قىلىشتى ۋە دوركاسنىڭ ھايات ۋاقتىدا ئۆزلىرىگە تىكىپ بەرگەن
كىيىملىرىنى ئۇنىڭغا كۆرسىتىشتى.
40 پېترۇس ھەممەيلەننى چىقىرىۋېتىپ، تىزلىنىپ ئولتۇرۇپ دۇئا
قىلغاندىن كېيىن، جەسەتكە قاراپ:
_ تابىتا، ئورنۇڭدىن تۇر _ دېدى.
تابىتا كۆزىنى ئېچىپ، پېترۇسنى كۆرۈپ، بېشىنى كۆتۈرۈپ ئولتۇردى.
41 پېترۇس ئالدىغا بېرىپ، ئۇنى يۆلەپ تۇرغۇزدى ۋە تۇل ئاياللار بىلەن بابقا
ئېتىقادچىلارنى چاقىرىپ، دوركاسنى ئۇلارغا تىرىك تاپشۇرۇپ بەردى. 42 بۇ
خەۋەر پۈتۈن جافغاغا تارقىلىپ، نۇرغۇن كىشىلەر رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد
0 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 772
قىلدى. 43 پېترۇس جافغادا بىمون ئىسىملىك بىر تېرە ئەيلىگۈچىنىڭ ئۆيىدە
بىر مەزگىل تۇردى.
رىملىق يۈزبېشىغا پەرىشتىنىڭ كۆرۈنۈغى
1 قەيسەرىيە بەھىرىدە كورنىلىي ئىسىملىك بىر ئادەم بولۇپ، ئۇ
رىم قوبۇنىدىكى «ئىتالىيە» دەپ ئاتالغان قىسىمنىڭ يۈزبېشى
ئىدى. 2 ئۇ تەقۋادار ئادەم بولۇپ، ئۆزى ۋە ئۆيىدىكىلىرىنىڭ ھەممىسى خۇداغا
ئىبادەت قىلاتتى. ئۇ گەرچە يەھۇدىيلارنىڭ خۇبى يوق رىملىقلاردىن
بولسىمۇ، مەردلىك بىلەن نامرات يەھۇدىيلارغا پۇل بېرەتتى ۋە دائىم خۇداغا
دۇئا قىلاتتى. 3 بىر كۈنى چۈبتىن كېيىن سائەت ئۈچلەردە، ئۇنىڭغا بىر
غايىبانە ئالامەت كۆرۈندى. ئۇ خۇدانىڭ بىر پەرىشتىسىنىڭ ئۆزىنىڭ يېنىغا
كەلگەنلىكىنى ئوچۇق كۆردى. پەرىشتە ئۇنى:
_ كورنىلىي _ دەپ چاقىردى.
4 كورنىلىي ئىنتايىن چۆچۈگەن ھالدا ئۇنىڭغا كۆزلىرىنى تىكىپ:
_ تەقسىر، نېمە ئىش؟ _ دەپ سورىدى.
پەرىشتە ئۇنىڭغا:
_ سېنىڭ دۇئالىرىڭ ۋە نامراتلارغا قىلغان خەير_ساخاۋىتىڭ
ھەققىدىكى خەۋەرلەر خۇداغا يەتتى. 5 ئەمدى سەن جافغاغا ئادەم ئەۋەتىپ،
سىمۇن پېترۇس ئىسىملىك كىشىنى چاقىرتىپ كەل. 6 ئۇ بىمون ئىسىملىك
بىر تېرە ئەيلىگۈچىنىڭ ئۆيىدە مېھمان بولۇپ تۇرۇۋاتىدۇ. بىموننىڭ ئۆيى
بولسا دېڭىز بويىدا، _ دېدى.
7 ئۇنىڭغا گەپ قىلغان پەرىشتە غايىب بولغاندىن كېيىن، كورنىلىي ئۆي
خىزمەتچىلىرىدىن ئىككىنى ۋە بەخسىي ياردەمچىلىرى ئىچىدىكى
ئىخلاسمەن بىر لەبكەرنى چاقىردى. 8 بولغان ئىشلارنى ئۇقتۇرغاندىن
10
773 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 0 1_باب
كېيىن، ئۇلارنى جافغاغا ئەۋەتتى.
پېترۇسقا خۇدادىن ۋەھىي كېلىشى
9 ئەتىسى ئۇلار جافغاغا يېقىن بارغاندا، چۈش ۋاقتى بولۇپ، پېترۇس
دۇئا قىلىش ئۈچۈن ئۆگزىگە چىقتى. 10 ئۇنىڭ قورسىقى ئېچىپ، بىر نەرسە
يېگۈسى كەلگەنىدى. تاماق تەييارلىنىۋاتقاندا، پېترۇسنىڭ كۆزىگە بىر
غايىبانە ئالامەت كۆرۈندى. 11 ئاسمان يېرىلىپ، كەڭ داستىخاندەك بىر
نەرسىنىڭ تۆت بۇرجىكىدىن باغلانغان ھالدا يەر يۈزىگە
چۈبۈرۈلۈۋاتقانلىقىدەك بىر ھالەتنى كۆردى. 12 داستىخاندا ھەر خىل تۆت
پۇتلۇق ھايۋانلار، يەر بېغىرلىغۇچىلار، ئۇچارقاناتلارمۇ بار بولۇپ، ئۇلارنىڭ
ئارىسىدا ھارام ھايۋانلارمۇ بار ئىدى. 13 ئۇنىڭغا:
_ ئورنۇڭدىن تۇر پېترۇس، ئۇلارنى سويۇپ يە _ دېگەن ئاۋاز
ئاڭلاندى.
14 _ ئى رەببىم، ھەرگىز بولمايدۇ مەن ھېچقاچان ھېچقانداق ناپاك،
ھارام نەرسىنى ئاغزىمغا ئالغان ئەمەسمەن _ دېدى پېترۇس.
15 بىراق، پېترۇسقا يەنە:
_ خۇدا ھالال دېگەننى سەن ھارام دېسەڭ بولمايدۇ _ دېگەن ئاۋاز
ئاڭلاندى.
16 بۇ ئىش ئۈ قېتىم تەكرارلىنىپ، داستىخانغا ئوخشايدىغان ھېلىقى
نەرسە ئاسمانغا ئېلىپ چىقىپ كېتىلدى.
17 پېترۇس كۆزىگە كۆرۈنگەن ئالامەتنىڭ مەنىسىنى چۈبىنەلمەي
ئويلاپ تۇرغاندا، كورنىلىي ئەۋەتكەن كىشىلەر بىموننىڭ ئۆيىنى تېپىپ،
دەرۋازا ئالدىدا تۇرۇپ:
18 _ سىمۇن پېترۇس ئىسىملىك بىر مېھمان بۇ يەردە تۇرامدۇ، قانداق؟
0 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 774
_ دەپ توۋلىدى.
19 پېترۇس تېخىچە ھېلىقى غايىبانە ئالامەتنىڭ مەنىسى زادى نېمىدۇ،
دەپ ئويلاۋاتاتتى. مۇقەددەس روھ ئۇنىڭغا:
_ سېنى ئۈ ئادەم ئىزدەپ كەلدى. 20 پەسكە چۈش ئۇلار يەھۇدىي
بولمىسىمۇ، ئۇلارنى كاپىر دېمەي، ئىككىلەنمەي ئۇلار بىلەن بىللە بار.
چۈنكى، ئۇلارنى مەن ئەۋەتتىم _ دېدى.
21 پېترۇس پەسكە چۈبۈپ، ھېلىقى ئادەملەرگە:
_ سىلەر ئىزدىگەن كىشى مەن بولىمەن. بۇ ياققا كېلىشىڭلارنىڭ
سەۋەبى نېمىكىن؟ _ دېدى.
22 _ بىزنى رىملىق يۈزبېشى كورنىلىي ئەۋەتتى. ئۇ خۇداغا ئىبادەت
قىلىدىغان دۇرۇس ئادەم بولۇپ، پۈتۈن يەھۇدىي خەلقىنىڭ ھۆرمىتىگە
سازاۋەردۇر. خۇدانىڭ بىر مۇقەددەس پەرىشتىسى ئۇنىڭغا، سىزنى ئۆيىگە
چاقىرتىپ، تەلىمىڭىزنى ئاڭلابنى بۇيرۇغان _ دەپ جاۋاس بەردى ئۇلار.
23 بۇ سۆزلەرنى ئاڭلىغان پېترۇس ئۇلارنى ئۆيگە تەكلىپ قىلىپ، قوندۇرۇپ
مېھمان قىلدى.
ئەتىسى پېترۇس ئۇلار بىلەن بىللە يولغا چىقتى. جافغادىكى
ئېتىقادچىلارنىڭ بەزىلىرىمۇ ئۇلار بىلەن بىللە باردى. 24 ئىككىنچى كۈنى،
ئۇلار قەيسەرىيىگە يېتىپ باردى. كورنىلىي تۇغقانلىرى ۋە يېقىن يار_
بۇرادەرلىرىنى ئۆيىگە يىغىپ، پېترۇسلارنى كۈتۈپ تۇراتتى. 25 پېترۇس ئۆيگە
كىرگەندە، كورنىلىي ئالدىغا چىقىپ، ئايىغىغا باش قويۇپ سەجدە قىلدى.
26 پېترۇس دەرھال ئۇنى يۆلەپ تۇرغۇزۇپ:
_ ئورنىڭىزدىن تۇرۇڭ مەنمۇ سىزگە ئوخشابلا بىر ئادەم _ دېدى.
27 پېترۇس كورنىلىيگە گەپ قىلغا ئۆيگە كىردى. ئۇ ئۆينىڭ ئىچىگە
يىغىلغان جامائەتنى كۆرۈپ، 28 ئۇلارغا:
_ سىلەرگە مەلۇمكى، بىز يەھۇدىيلارنىڭ يەھۇدىي ئەمەسلەر بىلەن
775 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 0 1_باب
ئالاقە قىلىشىمىز ئەنئەنىۋى قائىدىمىزگە خىلاپ، ھەتتا ئۆيلىرىڭلارغا
كىرسەكمۇ بولمايدۇ. لېكىن، خۇدا ماڭا بىر ۋەھىي ئارقىلىق ھەرقانداق
كىشىنى ناپاك دېمەسلىكىم كېرەكلىكىنى كۆرسەتتى. 29 بۇنىڭ ئۈچۈن،
سىلەر ئادەم ئەۋەتىپ مېنى چاقىرغاندا، ئىككىلەنمەي ئالدىڭلارغا كەلدىم.
ئەمدى مېنىڭ سورىماقچى بولغىنىم، مېنى نېمىشقا چاقىردىڭلار؟ _ دېدى.
30 كورنىلىي مۇنداق دېدى:
_ تۆت كۈننىڭ ئالدىدا دەل مۇبۇ ۋاقىتتا، يەنى چۈبتىن كېيىن سائەت
ئۈچلەردە، مەن ئۆيدە دۇئا قىلىۋاتاتتىم. تۇيۇقسىز كىيىملىرىدىن نۇر چاقناپ
تۇرىدىغان بىر پەرىشتە ئادەم بەكلىدە ئالدىمدا پەيدا بولۇپ: 31 «كورنىلىي
دۇئايىڭ خۇداغا يەتتى. خۇدا نامراتلارغا قىلغان خەير_ساخاۋىتىڭدىنمۇ
خەۋەردار. 32 بۇڭا، جافغاغا ئادەم ئەۋەتىپ، سىمۇن پېترۇس ئىسىملىك
ئادەمنى چاقىرتىپ كەل. ئۇ تېرە ئەيلىگۈچى بىموننىڭ ئۆيىدە مېھمان بولۇپ
تۇرىدۇ. بىموننىڭ ئۆيى دېڭىز بويىدا» دېدى. 33 بۇنىڭ ئۈچۈن، دەرھال
ئۆزلىرىنى چاقىرىپ كېلىشكە ئادەم ئەۋەتكەنىدىم. ئۆزلىرىنىڭ قەدەم تەبرىپ
قىلغانلىرى تولىمۇ ئوبدان بولدى. ئەمدى بىز ھەممەيلەن خۇدا ئۆزلىرىگە
دېگەن بارلىق سۆزلەرنى ئاڭلاش ئۈچۈن خۇدانىڭ ئالدىدا تەييار تۇرۇپتىمىز.
خۇدانىڭ يەھۇدىي ئەمەسلەرنىمۇ قوبۇل قىلىشى
34_35 پېترۇس سۆزىنى بابلاپ مۇنداق دېدى:
_ خۇدانىڭ ھەرقانداق ئادەمنى، مەيلى ئۇ قايسى مىللەتتىن بولۇبىدىن
قەتئىينەزەر تەڭ كۆرىدىغانلىقىنى، ئىخلاسمەن ۋە توغرا ئىش قىلىدىغان
كىشى بولسىلا، خۇدانىڭ ئۇنى قوبۇل قىلىدىغانلىقىنى ئەمدى چۈبەندىم.
36 سىلەر خۇدا ئىسرائىل خەلقىگە يەتكۈزگەن خۇش خەۋەرنى ئاڭلىغانغۇ.
خۇدا پۈتۈن ئىنسانلارنىڭ ئىگىسى بولغان ئەيسا مەسىھ ئارقىلىق بىزنى ئۆزى
0 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 776
بىلەن يارابتۇردى. 37 سىلەرنىڭ يەھيا پەيغەمبەر چۆمۈلدۈرۈش چاقىرىقىنى
يەتكۈزگەندىن تارتىپ، جەلىلىيە ئۆلكىسىدىن بابلاپ پۈتۈن يەھۇدىيە
زېمىنلىرىدا يۈز بەرگەن ناسىرەلىك ئەيساغا مۇناسىۋەتلىك زور ۋەقەلەردىن
خەۋىرىڭلار بار. 38 خۇدا ئۇنى تەيىنلەپ، ئۇنىڭغا ئۆزىنىڭ مۇقەددەس روھى
ۋە كۈ_قۇدرىتىنى ئاتا قىلدى. ئۇ ھەممە يەرنى كېزىپ، ياخشى ئىشلارنى
قىلىپ، بەيتاننىڭ ئىلكىدە بولغانلارنىڭ ھەممىسىنى ساقايتتى، چۈنكى خۇدا
ئۇنىڭغا يار ئىدى. 39 بىز ئەلچىلەر ئۇنىڭ يېرۇسالېم ۋە ئىسرائىلىيىنىڭ بابقا
يەرلىرىدە قىلغان پۈتۈن ئىشلىرىنىڭ گۇۋاھچىلىرى. گەرچە ھەزرىتى ئەيسا
يېرۇسالېمدا كرېستكە مىخلىنىپ ئۆلتۈرۈلگەن بولسىمۇ،
40_41 ئۈچىنچى كۈنى، خۇدا ئۇنى قايتا تىرىلدۈرۈپ كىشىلەر ئارىسىدا
نامايان قىلدى. بىراق، ھەممە كىشىگە ئەمەس، پەقەت ئۆزى تاللىغان
گۇۋاھچىلار، يەنى ئۇ ئۆلۈمدىن تىرىلگەندىن كېيىن ئۇنىڭ بىلەن بىر
داستىخاندا ئولتۇرغان بىز ئەلچىلەر ئارىسىدا نامايان قىلدى. 42 ئۇ بىزنىڭ
خۇش خەۋەر يەتكۈزۈبىمىزنى، تىرىكلەر ۋە ئۆلگەنلەرنىڭ سوراقچىسى
قىلىنىپ تەيىنلەنگەن كىشىنىڭ ئۆزى ئىكەنلىكىنى خەلققە جاكارلىشىمىزنى
بۇيرۇدى. 43 پەيغەمبەرلەرنىڭ ھەممىسى ئۇ ھەقتە: «ھەزرىتى ئەيساغا
ئېتىقاد قىلغانلارنىڭ گۇناھلىرى ئۇنىڭ نامى بىلەن كەچۈرۈم قىلىنىدۇ»
دېگەن.
مۇقەددەس روھنىڭ يەھۇدىي ئەمەس
مىللەتلەرگە چۈغۈغى
44 پېترۇس خۇدانىڭ بۇ سۆزلىرىنى قىلىۋاتقاندا، ئاڭلاۋاتقان ھەممە
كىشىنىڭ ۋۇجۇدىغا مۇقەددەس روھ چۈبتى. 45 پېترۇس بىلەن بىللە
جافغادىن كەلگەن، ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلغان يەھۇدىيلار خۇدانىڭ
777 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 1 1_باب
مۇقەددەس روھنى يەھۇدىي ئەمەسلەرگىمۇ ئاتا قىلغىنىنى كۆرۈپ بەك
ھەيران بولۇبتى. 46 ئۇلارنىڭ بابقىلارنىڭ ئۆزلىرىگىمۇ نامەلۇم بولغان
تىللاردا سۆزلىشىپ، خۇدانىڭ ئۇلۇغلۇقىنى مەدھىيىلەۋاتقانلىقىنى ئاڭلىغانلىقى
بۈبھىسىز ئىدى. بۇڭا، پېترۇس:
47 _ خۇدا خۇددى بىزگە ئاتا قىلغاندەك، ئۇلارغىمۇ مۇقەددەس روھنى
ئاتا قىلغان تۇرسا، ئۇلارنى سۇغا چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلىشقا كىم
قوبۇلمايتتى؟ _ دېدى.
48 بۇنىڭ بىلەن، پېترۇس ئۇلارنىڭ ئەيسا مەسىھنىڭ نامىدا
چۆمۈلدۈرۈلۈبىنى بۇيرۇدى. كېيىن ئۇلارنىڭ تەلىپى بويىچە، پېترۇس ئۇلار
بىلەن بىللە بىرنەچچە كۈن تۇردى.
پېترۇسنىڭ باغقا مىللەت كىشىلىرىنىڭ
چۆمۈلدۈرۈلۈغىنى ئاقلىشى
1 ئەلچىلەر ۋە پۈتۈن يەھۇدىيە ئۆلكىسىدىكى بابقا ئېتىقادچىلار
بەزى يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭمۇ خۇدانىڭ سۆزىنى قوبۇل
قىلغانلىقىنى ئاڭلىدى. 2 بۇڭا، پېترۇس يېرۇسالېمغا قايتقاندا، ھەزرىتى
ئەيساغا ئېتىقاد قىلغان يەھۇدىيلارنىڭ بەزىلىرى ئۇنى ئەيىبلەپ:
3 _ سېنىڭ خەتنە قىلىنمىغان يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭ ئۆيىدە مېھمان
بولۇپ، ئۇلار بىلەن ھەمداستىخان بولغىنىڭ زادى قانداق ئىش؟ _ دېدى.
4 پېترۇس پۈتۈن ئىشنىڭ جەريانىنى ئۇلارغا بىر_بىرلەپ
چۈبەندۈردى. 5 ئۇ مۇنداق دېدى:
_ جافغا بەھىرىدە دۇئا قىلىۋاتقىنىمدا، بىر غايىبانە ئالامەتنى كۆردۈم.
كەڭ داستىخاندەك بىر نەرسە تۆت بۇرجىكىدىن باغلانغان ھالدا ئاسماندىن
چۈبۈپ، مېنىڭ يېنىمدا توختاپ قالدى. 6 سەپ سېلىپ قارىسام، ئۇنىڭ
11
1 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 778
ئىچىدە ھەر خىل تۆت پۇتلۇق ھايۋانلار، ياۋايى ھايۋاناتلار، يەر
بېغىرلىغۇچىلار، ئۇچارقاناتلارمۇ بار ئىكەن. 7 كېيىن، ماڭا: «ئورنۇڭدىن تۇر
پېترۇس، ئۇلارنى سويۇپ يە» دېگەن ئاۋاز ئاڭلاندى. 8 مەن: «ئى رەببىم،
ھەرگىز بولمايدۇ مەن ھېچقاچان ھەرقانداق ناپاك، ھارام نەرسىنى ئاغزىمغا
ئالغان ئەمەسمەن» دېدىم. 9 بىراق، ماڭا يەنە: «خۇدا ھالال دېگەننى سەن
ھارام دېمە» دېگەن ئاۋاز ئاڭلاندى. 10 بۇ ئىش ئۈ قېتىم بۇنداق
تەكرارلىنىپ، ئاخىر ھېلىقى نەرسە ئاسمانغا ئېلىپ چىقىپ كېتىلدى. 11 دەل
بۇ چاغدا، قەيسەرىيىدىن مېنى چاقىرىشقا ئەۋەتىلگەن ئۈ كىشى مەن
تۇرغان ئۆينىڭ دەرۋازىسىنىڭ ئالدىغا كەلدى. 12 مۇقەددەس روھ مېنى،
گەرچە ئۇلار يەھۇدىي بولمىسىمۇ، ئىككىلەنمەي ئۇلار بىلەن بىللە بېرىشقا
بۇيرۇدى. جافغادىن كەلگەن بۇ ئالتە قېرىندابمۇ مەن بىلەن بىللە باردى.
قەيسەرىيىگە يېتىپ كېلىپ، كورنىلىي ئىسىملىك ئادەمنىڭ ئۆيىگە كىردۇق.
13 كورنىلىي بىزگە ئۆزىنىڭ ئۆيىدە بىر پەرىشتىنى قانداق كۆرگەنلىكىنى
ئېيتتى. پەرىشتە ئۇنىڭغا: «سەن جافغاغا ئادەم ئەۋەتىپ، سىمۇن پېترۇس
ئىسىملىك بىر ئادەمنى چاقىرتىپ كەل، 14 ئۇ ساڭا سېنىڭ ۋە ئائىلەڭنىڭ
قۇتقۇزۇلۇش يولىنى سۆزلەپ بېرىدۇ» دېگەنىكەن.
15 مەن گەپ قىلىشقا بابلىغاندا، مۇقەددەس روھ خۇددى بۇرۇن
بىزنىڭ ۋۇجۇدىمىزغا چۈبكىنىدەك، ئۇلارغىمۇ چۈبتى.
16 بۇ چاغدا، رەببىمىز ئەيسانىڭ: «يەھيا پەيغەمبەر كىشىلەرنى سۇغا
چۆمۈلدۈرگەن، لېكىن سىلەر مۇقەددەس روھقا چۆمۈلدۈرۈلىسىلەر»
دېگىنىنى ئېسىمگە ئالدىم. 17 ناھايىتى روبەنكى، بىز ئەيسا مەسىھكە ئېتىقاد
قىلغانلىقتىن، خۇدا بىزگە ئۆزىنىڭ روھىنى ئاتا قىلغىنىغا ئوخشاش، ئۇنى
يەھۇدىي ئەمەسلەرگىمۇ ئاتا قىلدى بۇنداق تۇرسا، مەن خۇداغا قانداقمۇ
توسقۇنلۇق قىلالايتتىم؟
779 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 1 1_باب
18 ئۇلار بۇ سۆزلەرنى ئاڭلىغاندا، پېترۇسنى ئەيىبلەبنى توختىتىپ،
خۇداغا مەدھىيە ئوقۇپ:
_ يەھۇدىي ئەمەسلەرمۇ يامان يوللىرىدىن يېنىپ توۋا قىلسا، خۇدا
ئۇلارغىمۇ مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشىش پۇرسىتى يارىتىپ بېرىدىكەن _
دېيىشتى.
ئانتاكيا غەھىرىدىكى ئېتىقادچىلار
19 ئۇ چاغدا، ئىستىپاننىڭ ئۆلتۈرۈلۈش ۋەقەسىدىن كېلىپ چىققان
زىيانكەبلىك تۈپەيلىدىن ھەرقايسى جايلارغا تارقىلىپ كەتكەن
ئېتىقادچىلارنىڭ بەزىلىرى ھەتتا فەنىكىيە رايونى، سىپرۇس ئارىلى ۋە
سۇرىيىدىكى ئانتاكيا بەھىرى دېگەن جايلارغا كېتىشتى. ئۇلار خۇدانىڭ
سۆزىنى پەقەت يەھۇدىيلارغىلا يەتكۈزەتتى. 20 لېكىن، سىپرۇس ئارىلى ۋە
كىرىنى بەھىرىدىن كەلگەن بەزى ئېتىقادچىلار ئانتاكيا بەھىرىگە بېرىپ،
رەببىمىز ئەيسا ھەققىدىكى خۇش خەۋەرنى يەھۇدىي ئەمەسلەرگىمۇ
يەتكۈزدى. 21 رەببىمىزنىڭ كۈ_قۇدرىتى ئۇلار بىلەن بىللە بولغاچقا،
نۇرغۇن كىشىلەر ئۇلارنىڭ سۆزلىرىگە ئىشىنىپ، رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد
قىلدى.
22 بۇ خەۋەر يېرۇسالېمدىكى ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىگە يېتىپ
كەلدى. ئۇلار بىلىپ بېقىش ئۈچۈن بارنابانى ئانتاكياغا ئەۋەتتى. 23 بارنابا
يېتىپ بېرىپ، خۇدانىڭ ئۇ يەردىكى خەلققە بەخت ئاتا قىلغانلىقىنى كۆرۈپ،
خۇبال بولدى. ئۇ كۆپچىلىكنى جان_دىلى بىلەن رەببىمىز ئەيساغا سادىق
بولۇبقا رىغبەتلەندۈردى. 24 ئۇ مۇقەددەس روھقا چۆمگەن، ئىمانى كامىل،
ياخشى بىر ئادەم بولۇپ، ئۇنىڭ تۈرتكىسىدە نۇرغۇن ئادەم رەببىمىز ئەيساغا
ئېتىقاد قىلدى.
2 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 780
25 كېيىن، بارنابا تارسۇس بەھىرىگە سائۇلنى ئىزدەپ بېرىپ، 26 ئۇنى
تېپىپ ئانتاكياغا ئېلىپ كەلدى. ئىككىيلەن ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكى
بىلەن بىللە ساق بىر يىل تۇرۇپ، نۇرغۇن ئادەمگە ھەزرىتى ئەيسا ھەققىدە
تەلىم بەردى. ئېتىقادچىلارنى «خرىستىئانلار»* دەپ ئاتاش ئانتاكيادىن
بابلاندى.
27 ئۇ كۈنلەردە، يېرۇسالېمدىن ئانتاكياغا بەزى پەيغەمبەرلەر كەلدى.
28 بۇلاردىن ئاگابۇس ئىسىملىك بىرەيلەن مۇقەددەس روھنىڭ تەسىرى بىلەن
ئوتتۇرىغا چىقىپ، پۈتۈن رىم دۇنياسىدا قاتتىق ئاچارچىلىق بولىدىغانلىقىنى
ئالدىن ئېيتتى. (بۇ ئاچارچىلىق دەرۋەقە كلاۋدىيۇس پادىشاھ ھۆكۈم سۈرگەن
يىللاردا يۈز بەردى.) 29 بۇنىڭ بىلەن، ئانتاكيادىكى ئېتىقادچىلار ھەربىرى ئۆز
ئەھۋالىغا قاراپ، پۇل ئىئانە قىلىپ، يەھۇدىيە ئۆلكىسىدە يابايدىغان
ئېتىقادچىلارغا ياردەم بېرىشنى قارار قىلدى. 30 ئۇلار بۇ قارارنى ئەمەلگە
ئابۇرۇپ، توپلىغان ئىئانىلىرىنى بارنابا ۋە سائۇل ئارقىلىق يەھۇدىيىدىكى
ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىنىڭ يېتەكچىلىرىگە يەتكۈزۈپ بەردى.
ئېتىقادچىلارنىڭ تې9ىمۇ كۆپ زىيانكەغلىكلەرگە
ئۇچرىشى
1 بۇ چاغلاردا، ھىرود خان ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىدىكى
بەزى كىشىلەرنى تۇتۇپ، ئۇلارغا زىيانكەبلىك قىلىشقا بابلىدى.
2 ئۇ يۇھاننانىڭ ئاكىسى ياقۇپنىڭ كاللىسىنى ئالدۇردى. 3 ئۆزىنىڭ بۇ
*26. يەھۇدىيلار كۈتكەن قۇتقۇزغۇچى ئىبرانىي تىلىدا «مەسىھ»، قەدىمكى گرېك تىلىدا
«خرىستوس» دەپ ئاتالغانىدى. بۇڭا، ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلغانلار «خرىستىئانلار» دەپ
ئاتالغان.
ھەرىكىتىدىن يەھۇدىيلارنىڭ رازى بولغانلىقىنى كۆرۈپ، پېترۇسنى تۇتقۇن
12
781 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 2 1_باب
قىلىشنى بۇيرۇدى. بۇ ۋەقە پېتىر نان ھېيتى مەزگىلىدە يۈز بەردى.
4 پېترۇسنى تۇتقاندىن كېيىن، ئۇنى زىندانغا تابلاپ، ھەربىرى تۆت
لەبكەردىن تەبكىل تاپقان تۆت نۆۋەتچى قاراۋۇللار توپىغا تاپشۇردى.
ھېيتتىن كېيىن، ھىرود خان ئۇنى ئوچۇق سوت قىلىپ ئۆلتۈرمەكچى بولدى.
5 پېترۇس زىنداندا تۇتۇپ تۇرۇلدى. لېكىن، ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىدىكى
قېرىندابلار ئۇنىڭ ئۈچۈن خۇداغا سەمىمىي دۇئا قىلىشتى.
پېترۇسنىڭ زىنداندىن قۇتقۇزۇلۇغى
6 ھىرود خان پېترۇسنى ئېلىپ چىقىپ سوت قىلىشنىڭ ئالدىنقى
كېچىسى، پېترۇس ئىككى زەنجىر بىلەن باغلانغان بولۇپ، ئىككى قاراۋۇلنىڭ
ئوتتۇرىسىدا ئۇخلاۋاتاتتى. ئىشىكنىڭ سىرتىغىمۇ قاراۋۇل قويۇلغانىدى.
7 تۇيۇقسىز كامېرغا كۈچلۈك بىر يورۇق نۇر چۈبۈپ، خۇدانىڭ بىر
پەرىشتىسى كۆرۈندى. پەرىشتە پېترۇسنىڭ مۈرىسىگە قېقىپ:
_ تېز تۇر _ دەپ ئويغاتتى.
پېترۇسنىڭ قوللىرىدىكى زەنجىر بۇئان بوباپ چۈبۈپ كەتتى.
8 پەرىشتە ئۇنىڭغا:
_ كىيىمىڭنى كىيىۋال ئايىغىڭنىمۇ كىي _ دېدى.
پېترۇس ئۇنىڭ دېگىنىنى قىلدى. پەرىشتە يەنە:
_ چاپىنىڭنى يېپىنچاقلاپ كەينىمدىن ماڭ _ دېدى.
9 پېترۇس ئۇنىڭغا ئەگىشىپ كامېردىن چىقتى. بىراق، ئۇ پەرىشتىنىڭ
قىلىۋاتقىنىنىڭ راستلىقىنى بىلمەي، بىر غايىبانە ئالامەت كۆرۈپتىمەن، دەپ
ئويلىغانىدى. 10 ئۇلار بىرىنچى ۋە ئىككىنچى قاراۋۇل پوستىدىن ئۆتۈپ،
زىنداننىڭ بەھەرگە چىقىدىغان تۆمۈر دەرۋازىسىغا بارغاندا، دەرۋازا
ئۆزلۈكىدىن ئېچىلىپ كەتتى. ئۇلار دەرۋازىدىن چىقىپ، بىر كوچىدىن
2 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 782
ئۆتكەندە، پەرىشتە تۇيۇقسىز پېترۇسنىڭ يېنىدىن غايىب بولدى.
11 بۇ چاغدا، پېترۇس ئېسىگە كېلىپ، ئۆزىگە: «ئەمدى مەن بۇ ئىشنىڭ
راستلىقىنى بىلدىم. رەببىم بىر پەرىشتە ئەۋەتىپ، مېنى ھىرود خاننىڭ
قولىدىن ۋە يەھۇدىيلارنىڭ ماڭا قىلماقچى بولغان بارلىق زىيانكەبلىكىدىن
قۇتقۇزۇپتۇ» دېدى.
12 پېترۇس بۇ ئەھۋالنى چۈبىنىپ، ماركۇس دەپمۇ ئاتالغان يۇھاننانىڭ
ئانىسى مەريەمنىڭ ئۆيىگە باردى. ئۇ يەردە نۇرغۇن كىشىلەر يىغىلىپ
دۇئا_تىلاۋەت قىلىۋاتاتتى. 13 پېترۇس دەرۋازىنى قاققاندا، رودا ئىسىملىك بىر
دېدەك ئاۋازنى ئاڭلاپ چىقتى. 14 ئۇ پېترۇسنىڭ ئاۋازىنى تونۇپ،
خۇباللىقىدىن ئىشىكنىمۇ ئاچماي يۈگۈرۈپ بېرىپ، كۆپچىلىككە:
_ پېترۇس دەرۋازا ئالدىدا ئىكەن _ دەپ خەۋەر قىلدى.
15 _ ساراڭ بولۇپ قالدىڭمۇ؟ _ دېيىشتى ئۇلار. لېكىن، دېدەك راست،
دەپ تۇرۇۋالدى. ئۇلار:
_ ئۇ ئۇنىڭ روھى بولسا كېرەك _ دېيىشتى.
16 پېترۇس دەرۋازىنى قېقىۋەرگەندىن كېيىن، ئۇلار چىقىپ دەرۋازىنى
ئېچىپ قارىسا، دەرۋەقە ئۇ ئىكەن ھەممەيلەن ھاڭ_تاڭ بولۇبتى.
17 پېترۇس كۆپچىلىككە ئاۋاز چىقارماسلىققا قول ئىشارىتى قىلىپ، ئۇلارغا
خۇدانىڭ ئۆزىنى زىنداندىن قانداق ئېلىپ چىققانلىقىنى چۈبەندۈردى. ئاندىن
كېيىن، ئۇ:
_ بۇ خەۋەرنى ياقۇپقا* ۋە بابقىلارغا ئۇقتۇرۇپ قويۇڭلار، _ دەپ،
ئۆزى ئۇ يەردىن بابقا يەرگە كەتتى.
*17. ياقۇپ _ ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئىنىسى ۋە ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىنىڭ باش
يېتەكچىسى.
18 تاڭ ئاتقاندا، قاراۋۇللار پاتىپاراق بولۇبۇپ كەتتى. ئۇلار پېترۇسنىڭ
783 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 2 1_باب
قانداق چىقىپ كەتكەنلىكىنى بىلەلمىدى. 19 ھىرود خان ئۇنى ئىزدەبكە ئەمر
قىلدى، لېكىن ئۇنىڭ ئىز_دېرىكىنى تاپالمىدى. بۇنىڭ بىلەن، ئۇ
قاراۋۇللارنى سوراق قىلىپ، ئۇلارغا ئۆلۈم جازاسى بېرىشنى بۇيرۇدى.
ئۇنىڭدىن كېيىن، ھىرود خان يەھۇدىيە ئۆلكىسىدىن قەيسەرىيە بەھىرىگە
قايتىپ كەتتى.
ھىرود ئاگرىپپا خاننىڭ ئۆلۈمى
20 كېيىن، ھىرود خان تىر ۋە سىدون خەلقىگە قاتتىق ئاچچىقلاندى. بۇ
خەلقلەر ئابلىقنى خاننىڭ ئىلكىدىكى جايلاردىن ئالىدىغان بولغاچقا، ئۇلار
بىرلىشىپ، ھىرود بىلەن يارىشىۋېلىش ئۈچۈن ئۇنىڭ ئالدىغا ۋەكىل ئەۋەتتى.
ئۇلار ئالدى بىلەن ۋىلاستۇس ئىسىملىك مۇھىم ئەمەلدارنىڭ ھېسدابلىقىنى
قولغا كەلتۈردى.
21 بەلگىلەنگەن كۆرۈبۈش كۈنىدە ھىرود خانلىق تونىنى كىيىپ،
تەختىدە ئولتۇرۇپ، ئۇلارغا نۇتۇق سۆزلىدى. 22 ئۇلار:
_ بۇ، ئادەمنىڭ سۆزلىرى ئەمەس، بەلكى خۇدالارنىڭ بىرىنىڭ
سۆزىدۇر _ دەپ يۇقىرى ئاۋاز بىلەن ئۇنى ماختابتى.
23 ھىرود خۇداغا تەئەللۇق بان_بەرەپنى ئۆزىنىڭ قىلىۋالغانلىقى
ئۈچۈن، خۇدانىڭ پەرىشتىسى بۇئان ئۇنى ئۇردى. نەتىجىدە، ئۇ قۇرتلاپ
ئۆلدى.
24 لېكىن، خۇدانىڭ سۆزى داۋاملىق تارقىلىپ، ئۇنىڭغا ئېتىقاد
قىلغۇچىلارنىڭ سانى كۆپەيمەكتە ئىدى. 25 بارنابا بىلەن سائۇل يېرۇسالېمدا
ئىئانىلىرىنى تاپشۇرۇپ بەرگەندىن كېيىن، ئانتاكياغا قايتىپ كەتتى. ئۇلار
يۇھاننا (ماركۇس) نى بىللە ئېلىپ كەتتى.
3 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 784
مۇقەددەس روھنىڭ بارنابا بىلەن سائۇلنى ئەۋەتىشى
1 ئانتاكيادىكى ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىدە بەزى پەيغەمبەرلەر
ۋە تەلىم بەرگۈچىلەر بار ئىدى. ئۇلار بارنابا، «قارا» لەقەملىك
بىمون، كىرىنىلىك لۇكى، ھىرود خان بىلەن بىللە چوڭ بولغان مېناھېن ۋە
سائۇل قاتارلىقلار ئىدى. 2 بىر كۈنى ئۇلار خۇداغا ئىبادەت قىلىپ روزا
تۇتۇۋاتقان ۋاقتىدا، مۇقەددەس روھ ئۇلارغا:
_ بارنابا بىلەن سائۇلنى مەن چاقىرغان خىزمەتلەرنى قىلىشقا
ئاجرىتىڭلار، _ دېدى.
3 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار يەنە ئازراق ۋاقىت روزا تۇتۇپ دۇئا قىلغاندىن
كېيىن، بارنابا بىلەن سائۇلنى ئاجرىتىش ئۈچۈن، ئۇلارنىڭ ئۇچىسىغا
قوللىرىنى تەگكۈزۈپ ئۇلارنى ئۇزىتىپ قويدى.
بارنابا بىلەن سائۇل سىپرۇستا
4 مۇقەددەس روھنىڭ بۇيرۇقى بىلەن يولغا چىققان بارنابا بىلەن سائۇل
سەلەكىيە بەھىرىگە بېرىپ، ئۇ يەردىن كېمىگە ئولتۇرۇپ، سىپرۇس دېگەن
ئارالغا قاراپ يولغا چىقتى. 5 ئۇلار سالامىس بەھىرىگە يېتىپ كېلىپ،
يەھۇدىي ئىبادەتخانىلىرىدا خۇدانىڭ سۆزلىرىنى يەتكۈزۈبكە بابلىدى.
يۇھاننا (ماركۇس) ئۇلارنىڭ ئىشلىرىغا ياردەملەبتى.
6 ئۇلار پۈتۈن ئارالنى ئارىلاپ چىقىپ، پافوس بەھىرىگە كەلدى. ئۇلار
ئۇ يەردە ئۆزىنى پەيغەمبەر دەپ ئاتىۋالغان باريەبۇ ئىسىملىك بىر يەھۇدىي
سېھىرگەر بىلەن ئۇچرىشىپ قالدى. 7 ئۇ سېھىرگەر بۇ ئارالنىڭ بىلىملىك
رىملىق ۋالىيسى سېرگىيۇس پائۇلنىڭ تونۇبى ئىدى. ۋالىي سېرگىيۇس بارنابا
بىلەن سائۇلنى چاقىرتىپ، خۇدانىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلىماقچى بولدى. 8 لېكىن،
ھېلىقى سېھىرگەر (ئۇنىڭ گرېكچە ئىسمى ئەلىماس بولۇپ، «سېھىرگەر»
13
785 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 3 1_باب
دېگەن مەنىدە) قاربى چىقىپ، ۋالىينى بۇ ئېتىقادنى قوبۇل قىلىشتىن
توسۇبقا تىرىشتى. 9 بىراق، مۇقەددەس روھقا چۆمگەن سائۇل (گرېكچە
ئىسمى پاۋلۇس*) ھېلىقى سېھىرگەرگە تىكىلىپ قاراپ، 10 ئۇنىڭغا:
_ ئەي بەيتاننىڭ ئوغلى ھەممە ئادىللىقنىڭ دۈبمىنىسەن. قەلبىڭ
ھەر خىل ھىيلىگەرلىك ۋە ئالدامچىلىق بىلەن تولغان. خۇدانىڭ توغرا
يوللىرىنى بۇرمىلابنى زادى توختاتمامسەن؟ 11 ئەمدى خۇدا سېنى جازاغا
تارتىدۇ كۆزلىرىڭ كور بولۇپ، بىر مەزگىل كۈننىڭ يورۇقىنى كۆرەلمەيسەن
_ دېدى.
بۇئان، ئەلىماس كۆزلىرىنى بىر قارا تۇمان توسقانلىقىنى سەزدى. ئۇ
قوللىرىنى ئۇزىتىپ، بابقىلارنىڭ يېتەكلىشىنى ئۆتۈندى. 12 يۈز بەرگەن
ئەھۋالنى كۆرگەن ۋالىي ئۇلارنىڭ رەببىمىز ئەيسا ھەققىدىكى تەلىملىرىگە
ھەيران بولۇپ، ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى.
پاۋلۇسنىڭ يەھۇدىيلارخا ھەزرىتى ئەيسا
ھەققىدە ئېيتقانلىرى
13 پاۋلۇس بىلەن ئۇنىڭ ھەمراھلىرى كېمىگە ئولتۇرۇپ، پافوستىن
پامغىلىيە ئۆلكىسىنىڭ پەرگە بەھىرىگە باردى. ئۇ يەردە يۇھاننا (ماركۇس)
ئۇلاردىن ئايرىلىپ يېرۇسالېمغا قايتتى. 14 پاۋلۇسلار بولسا پەرگە بەھىرىدىن
سەپىرىنى داۋاملابتۇرۇپ، پىسىدىيە رايونىدىكى ئانتاكيا بەھىرىگە بېرىپ،
دەم ئېلىش كۈنى يەھۇدىيلارنىڭ ئىبادەتخانىسىغا كىردى. 15 تەۋرات ۋە
پەيغەمبەرلەرنىڭ تەلىملىرى ئوقۇلغاندىن كېيىن، ئىبادەتخانىنىڭ
*9. سائۇل يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭ ئارىسىدا خۇش خەۋەر تارقاتقاندا، ئۆزىنىڭ گرېكچە ئىسمى
«پاۋلۇس» نى قوللانغان.
مەسئۇللىرى ئۇلارنى چاقىرتىپ:
3 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 786
_ قېرىندابلار، ئەگەر جامائەتنى رىغبەتلەندۈرىدىغان گەپ_
سۆزۈڭلار بولسا، ئېيتىڭلار، _ دېدى.
16 پاۋلۇس ئورنىدىن تۇرۇپ، قولىنى كۆتۈرۈپ، خالايىقنى تىنچىتىپ،
مۇنداق دېدى:
_ ئەي ئىسرائىللار ۋە يەھۇدىي ئەمەس تەقۋادارلار، قۇلاق سېلىڭلار
17 ئىسرائىللار ئەزەلدىن بېرى ئېتىقاد قىلىپ كەلگەن خۇدا ئەجدادلىرىمىزنى
تاللىدى. ئۇلار مىسىردا يابىغان مەزگىلدە، خۇدا ئۇلارنى ئۇلۇ بىر مىللەت
قىلدى. خۇدا كۈ_قۇدرىتىنى كۆرسىتىپ، قۇللۇق ئەھۋالغا چۈبۈپ قالغان
ئۇلارنى مىسىردىن قۇتقۇزۇپ چىقتى ۋە 18 چۆلدە ئۇلارغا تەخمىنەن قىرىق
يىل غەمخورلۇق قىلدى. 19 ئۇ قانان زېمىنىدىكى يەتتە مىللەتنى يوقىتىپ،
ئۇلارنىڭ زېمىنلىرىنى ئىسرائىل خەلقىگە زېمىنلىققا بەردى. 20 بۇ ئىشلارغا
ئىلگىرى_ئاخىر بولۇپ 450 يىل كەتتى.
كېيىن خۇدا سامۇئىل پەيغەمبەرنىڭ زامانىغىچە ئۇلارغا باتۇر
يېتەكچىلەرنى تىكلەپ بەردى. 21 كېيىن، ئۇلار سامۇئىل پەيغەمبەردىن بىر
پادىشاھ تەيىنلەبنى تەلەپ قىلغانىدى. بۇڭا، خۇدا ئۇلارغا بىنيامىن
قەبىلىسىدىن كىش ئىسىملىك ئادەمنىڭ ئوغلى سائۇلنى تاللاپ بەردى.
سائۇل قىرىق يىل پادىشاھلىق قىلدى. 22 بىراق، خۇدا سائۇلنى تەختىدىن
چۈبۈرۈپ، داۋۇتنى پادىشاھ قىلىپ بەردى. خۇدا پادىشاھ داۋۇت ھەققىدە
مۇنداق دېگەنىدى: «يىشاينىڭ ئوغلى داۋۇت مېنى بەك خۇش قىلدى. ئۇ
مەن نېمە دېسەم، بۇنى قىلىدۇ» 23 خۇدا بۇرۇن ۋەدە بەرگىنىدەك، داۋۇت
پادىشاھنىڭ ئەۋلادلىرىدىن ئىسرائىللارغا بىر قۇتقۇزغۇچى تەيىنلىدى. ئۇ _
ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆزىدۇر 24 ھەزرىتى ئەيسا ئۆزىنىڭ ۋەزىپىسىنى
بابلابتىن بۇرۇن، يەھيا پەيغەمبەر چىقىپ، ئىسرائىل خەلقىنى گۇناھلىرىغا
توۋا قىلىپ چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلىشقا دەۋەت قىلدى. 25 يەھيا پەيغەمبەر
ۋەزىپىنى تاماملاش ئالدىدا، خالايىققا مۇنداق دېگەنىدى: «سىلەر مېنى كىم
787 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 3 1_باب
دەيسىلەر؟ مېنى خۇدا ئەۋەتىدىغان قۇتقۇزغۇچى دەمسىلەر؟ ياق مەن
سىلەر كۈتكەن ئادەم ئەمەسمەن. ئۇ مەندىن كېيىن كېلىدۇ، مەن ھەتتا ئۇنىڭ
ئايىغىنىڭ يىپلىرىنى يېشىشكىمۇ لايىق ئەمەسمەن»
26 ئەي ئىبراھىمنىڭ ئەۋلادلىرى بولغان قېرىندابلار ۋە يەھۇدىي دىنىنى
ياقلايدىغان يەھۇدىي ئەمەسلەر، قۇلاق سېلىڭلار خۇدا ھەممىمىزنى
قۇتقۇزۇلسۇن دەپ، بۇ خۇش خەۋەرنى يەتكۈزدى. 27 يېرۇسالېم خەلقى ۋە
ئۇلارنىڭ بابلىقلىرى ھەر دەم ئېلىش كۈنى ئىبادەتخانىدا پەيغەمبەرلەرنىڭ
ھەزرىتى ئەيسا توغرىسىدىكى سۆزلىرىنىڭ ئوقۇلۇبىنى ئاڭلىسىمۇ،
چۈبەنمەيتتى، ھەزرىتى ئەيسانىڭ قۇتقۇزغۇچى ئىكەنلىكىنى تونۇپ
يەتمىگەنىدى. ئۇلارنىڭ ھەزرىتى ئەيسانى ئۆلۈم جازاسىغا لايىق دېيىشى
بىلەن، پەيغەمبەرلەرنىڭ ئالدىن ئېيتقانلىرى ئەمەلگە ئابتى. 28 ئۇلار
ھەزرىتى ئەيسانى ئۆلۈم جازاسىغا ھۆكۈم قىلىشقا بىرەر گۇناھ تاپالمىغان
بولسىمۇ، ۋالىي پىلاتۇستىن يەنىلا ئۇنىڭغا ئۆلۈم جازاسى بېرىشنى تەلەپ
قىلدى. پىلاتۇس قوبۇلدى. 29 ئۇلار بۇ ئىشلارنى پەيغەمبەرلەرنىڭ
قۇتقۇزغۇچى ھەققىدە ئالدىن ئېيتقانلىرىنى بىلمەستىن قىلدى. ھەزرىتى
ئەيسا ئۆلگەندىن كېيىن، ئۇنىڭ جەسىتى كرېستتىن چۈبۈرۈلۈپ، دەپنە
قىلىندى. 30 لېكىن، خۇدا ھەزرىتى ئەيسانى ئۆلۈمدىن تىرىلدۈردى
31 تىرىلگەندىن كېيىن، ھەزرىتى ئەيسا بۇرۇن ئۆزى بىلەن بىللە جەلىلىيە
ئۆلكىسىدىن يېرۇسالېمغىچە ئەگىشىپ كەلگەنلەرگە كۆپ قېتىم كۆرۈندى.
ھازىر بۇ كىشىلەر ئىسرائىل خەلقىگە ھەزرىتى ئەيسانىڭ گۇۋاھچىسى
بولۇۋاتىدۇ
32_33 بىزمۇ ھازىر بۇ خۇش خەۋەرنى سىلەرگە يەتكۈزۈۋاتىمىز. خۇدا
ھەزرىتى ئەيسانى تىرىلدۈرۈش بىلەن، ئەجدادلىرىمىزغا قىلغان ۋەدىسىنى
بىزنىڭ دەۋرىمىزدە ئەمەلگە ئابۇردى بۇ ھەقتە پادىشاھ داۋۇت زەبۇرنىڭ
ئىككىنچى نەزمىسىدە ئالدىن مۇنداق خاتىرىلىگەن: «سەن مېنىڭ ئوغلۇم.
3 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 788
بۈگۈن سېنىڭ ئاتاڭ ئىكەنلىكىمنى جاكارلىدىم.»* 34 خۇدانىڭ ھەزرىتى
ئەيسانى مەڭگۈ چىرىمەس قىلىپ تىرىلدۈرگەنلىكى ھەققىدە مۇقەددەس
يازمىلاردا ئالدىن مۇنداق يېزىلغان: «پادىشاھ داۋۇتقا قىلغان ۋەدەمدە
تۇرۇپ، سىلەرگە مۇقەددەس ۋە مۇقەررەر بەخت ئاتا قىلىمەن» 35 بۇ ھەقتە
زەبۇرنىڭ يەنە بىر يېرىدە تېخىمۇ ئايدىڭلابتۇرۇلۇپ مۇنداق يېزىلغان:
«خۇدا، سەن سادىق خىزمەتكارىڭنىڭ تېنىنىڭمۇ چىرىشىگە يول
قويمايسەن.»
36 بۇ يەردىكى «سادىق خىزمەتكار» دېگەن سۆز پادىشاھ داۋۇتقا
قارىتىلغان ئەمەس. چۈنكى، پادىشاھ داۋۇت ئۆزىنىڭ زامانىدا خۇدانىڭ
ئىرادىسى بويىچە خىزمەت قىلىپ، ئالەمدىن ئۆتۈپ يەرگە كۆمۈلگەن. ئۇنىڭ
تېنى چىرىپ كەتكەن. 37 ھەزرىتى ئەيسا بولسا خۇدا تەرىپىدىن
تىرىلدۈرۈلدى. ئۇنىڭ تېنى پەقەت چىرىمىدى. 38 بۇڭا قېرىندابلار، بۇنى
بىلىشىڭلار كېرەككى، بىزنىڭ سىلەرگە يەتكۈزۈۋاتقان گۇناھتىن كەچۈرۈم
قىلىنىش يولى ھەزرىتى ئەيسانىڭ قىلغانلىرى ئارقىلىقلا مۇمكىن بولىدۇ
39 مۇسا پەيغەمبەرگە چۈبۈرۈلگەن تەۋرات قانۇنىغا بويسۇنۇبقا ھەرقانچە
تىرىشساڭلارمۇ، گۇناھلىرىڭلار كەچۈرۈم قىلىنمايدۇ. خۇدا پەقەت ھەزرىتى
ئەيسا ئارقىلىقلا سىلەرنى ھەققانىي ئادەم دەپ قارايدۇ. 40 بۇڭا،
پەيغەمبەرلەر ئالدىن ئېيتقان بالايىئاپەت بېشىڭلارغا كېلىپ قالماسلىق
ئۈچۈن، ئېھتىيات قىلىپ ئۇلارنىڭ سۆزلىرىگە دىققەت قىلىڭلار:
*32_33. قەدىمكى زامانلاردا ئىسرائىلىيىدە بىر كىشى پادىشاھ قىلىپ تەيىنلەنگەندە، خۇدانىڭ
ئوغلى دەپ ئاتىلاتتى. ئەينى ۋاقىتتا ئىسرائىل پادىشاھىغا قارىتىلغان بۇ سۆز بۇ يەردە نەقىل
كەلتۈرۈلۈپ، خۇدانىڭ ئەيسا مەسىھنى تىرىلدۈرگەنلىكى بىلەن، ئۇنى ئەربتە تەختكە ئولتۇرغۇزۇپ،
پادىشاھ قىلغانلىقى كۆرسىتىلىدۇ.
41 «قۇلاق سېلىڭلار، ئەي مېنى مازاق قىلىۋاتقانلار
789 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 3 1_باب
ئالاقزادىلىككە چۈبۈپ ئۆلىسىلەر
چۈنكى، مېنىڭ زامانىڭلاردا قىلماقچى بولغان
ئىشلىرىمنى كۆرگىنىڭلاردا،
كىشىلەر ئۇنى سىلەرگە چۈبەندۈرسىمۇ، ئىشەنمەيسىلەر»
42 پاۋلۇس بىلەن بارنابا ئىبادەتخانىدىن چىقىۋاتقاندا، جامائەت ئۇلارنى
كېلەركى دەم ئېلىش كۈنى بۇ ئىشلار ھەققىدە يەنە تەلىم بېرىشكە تەكلىپ
قىلدى. 43 جامائەت تارقالغاندا، نۇرغۇن يەھۇدىيلار ۋە ئۇلارنىڭ دىنىنى
ياقلايدىغان يەھۇدىي ئەمەسلەرمۇ پاۋلۇس بىلەن بارناباغا ئەگەبتى. بۇ
ئىككىسى ئۇلارغا سۆز قىلىپ، «خۇدانىڭ مېھىر_بەپقىتىدە يابابنى
داۋاملابتۇرۇڭلار» دەپ رىغبەتلەندۈردى.
پاۋلۇسنىڭ يەھۇدىي ئەمەسلەرگە يۈزلىنىشى
44 كېيىنكى دەم ئېلىش كۈنى، پۈتۈن بەھەر خەلقى دېگۈدەك رەببىمىز
ئەيسا ھەققىدىكى سۆزلەرنى ئاڭلىغىلى كېلىشتى. 45 بىراق، بۇنچە كۆپ
ئادەملەرنى كۆرگەن بىر قىسىم يەھۇدىيلار ھەسەت قىلىشقا بابلىدى. ئۇلار
پاۋلۇسنىڭ سۆزلىرىنى رەت قىلدى ۋە ئۇنى ھاقارەتلىدى. 46 لېكىن، پاۋلۇس
بىلەن بارنابا تېخىمۇ يۈرەكلىك ھالدا مۇنداق دېدى:
_ بىز خۇدانىڭ سۆزلىرىنى ئالدى بىلەن يەھۇدىي قېرىندابلىرىمىزغا
يەتكۈزۈبىمىز كېرەك ئىدى. لېكىن، سىلەر يەھۇدىيلار ئۇنى قوبۇل
قىلمىدىڭلار. ئۆزۈڭلارنى مەڭگۈلۈك ھاياتقا ئېرىشىشكە لايىق كۆرمىدىڭلار.
بۇڭا، بىز سىلەردىن ئايرىلىدىغان بولدۇق. ئەمدى بىز خۇش خەۋەرنى
يەھۇدىي ئەمەسلەرگە يەتكۈزىمىز 47 چۈنكى، مۇقەددەس يازمىلاردا خۇدا
بىزگە مۇنداق بۇيرۇغان:
4 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 790
«يەر يۈزىنىڭ بۇ چېتىدىن ئۇ چېتىگىچە بارلىق ئىنسانلارنىڭ
قۇتقۇزۇلۇبى ئۈچۈن،
سېنى يەھۇدىي ئەمەسلەرگە نۇر قىلىپ ئەۋەتتىم.»
48 يەھۇدىي ئەمەسلەر بۇ سۆزنى ئاڭلاپ، خۇبال بولۇبتى ۋە ھەزرىتى
ئەيسا ھەققىدىكى بۇ تەلىملەر ئۈچۈن خۇداغا مەدھىيە ئوقۇبتى. خۇدا
تەرىپىدىن مەڭگۈلۈك ھاياتنى قوبۇل قىلىشقا تاللانغانلارنىڭ ھەممىسى
ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى.
49 بۇنداق قىلىپ، رەببىمىز ئەيسا ھەققىدىكى خۇش خەۋەر پۈتۈن
زېمىنغا كەڭ تارقالدى. 50 بىراق، يەھۇدىيلار بەھەر بابلىقلىرىنى ۋە
ئابرويلۇق دىندار ئاياللارنى پاۋلۇس بىلەن بارناباغا قاربى تۇرۇبقا قۇتراتتى.
ئۇلار ئۇ ئىككىسىگە زىيانكەبلىك قىلغۇزۇپ، ئۇلارنى ئۆز يەرلىرىدىن قوغلاپ
چىقاردى. 51 بۇڭا، پاۋلۇس بىلەن بارنابا ھېلىقى يەھۇدىيلارنى ئەيىبلەش
ئۈچۈن ئاياغلىرىدىكى توپىنى قېقىۋېتىپ، كونيا بەھىرىگە كېتىپ قالدى.
52 ئانتاكيادىكى ئېتىقادچىلار بولسا خۇباللىققا ھەمدە مۇقەددەس روھنىڭ
كۈ_قۇدرىتىگە چۆمدى.
پاۋلۇس بىلەن بارنابا كونيا غەھىرىدە
1 پاۋلۇس بىلەن بارنابا كونيا بەھىرىدىمۇ ئادىتى بويىچە
يەھۇدىيلارنىڭ ئىبادەتخانىسىغا كىردى. ئۇلار جامائەتكە بۇنداق
سۆزلىدىكى، نەتىجىدە نۇرغۇن يەھۇدىيلار ۋە يەھۇدىي ئەمەسلەرمۇ
ھەزرىتى ئەيسا ھەققىدىكى خۇش خەۋەرگە ئىشەندى. 2 بىراق، ئىشەنمىگەن
يەھۇدىيلار بابقا يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭ ئىدىيىسىنى زەھەرلەپ، ئۇلارنى
14
791 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 4 1_باب
ئېتىقادچىلارغا قاربى تۇرۇبقا قۇتراتتى. 3 پاۋلۇس بىلەن بارنابا ئۇ يەردە
خېلى ئۇزۇن تۇرۇپ، رەببىمىز ئەيسانىڭ مېھىر_بەپقىتى توغرىسىدىكى
خۇش خەۋەرنى يۈرەكلىك ھالدا يەتكۈزدى. رەببىمىز ئەيسامۇ ئۇلارغا
مۆجىزە ۋە كارامەتلەرنى كۆرسىتىش ئىقتىدارىنى بېرىپ، ئۇلار يەتكۈزگەن
خۇش خەۋەرنىڭ راست ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلىدى. 4 بۇنىڭ بىلەن، بەھەر
خەلقى ئىككىگە بۆلۈنۈپ كەتتى. بەزىلىرى ھەزرىتى ئەيساغا ئىشەنمەيدىغان
يەھۇدىيلار تەرەپتە، بەزىلىرى بولسا ئەلچىلەر تەرەپتە تۇردى. 5 ئاخىردا،
ھەزرىتى ئەيساغا ئىشەنمەيدىغان يەھۇدىيلار بىلەن يەھۇدىي ئەمەسلەر ئۆز
بابلىقلىرى بىلەن بىرلىكتە ئەلچىلەرنى قىيناپ، چالما_كېسەك قىلىپ
ئۆلتۈرمەكچى بولدى. 6_7 بۇ ئىشتىن خەۋەر تاپقان پاۋلۇس بىلەن
بارنابا بۇ بەھەردىن قېچىپ، لىكاۋۇنيا رايونىدىكى لىسترا ۋە دەربە
بەھەرلىرى ھەمدە ئەتراپتىكى جايلارغا بېرىپ، خۇش خەۋەرنى داۋاملىق
تارقىتىۋەردى.
لىسترا ۋە دەربە غەھەرلىرىدە
8 بۇ چاغدا، لىسترا بەھىرىدە بىر تۇغما پالە بار ئىدى. 9 بۇ ئادەم
پاۋلۇسنىڭ سۆزلىرىگە قۇلاق سېلىپ ئولتۇراتتى. ئۇنى دىققەت بىلەن
كۆزەتكەن پاۋلۇس ئۇنىڭ ھەزرىتى ئەيساغا ئىشەنگەنلىكىنى ۋە ساقايتىلىپ
كېتىشكە ئىشەنچى بارلىقىنى سېزىپ، 10 يۇقىرى ئاۋاز بىلەن:
_ ئورنۇڭدىن تۇر _ دېدى.
ھېلىقى ئادەم بۇئان دەس تۇرۇپ مېڭىشقا بابلىدى. 11 پاۋلۇسنىڭ بۇ
كارامىتىنى كۆرگەن كۆپچىلىك لىكاۋۇنيا تىلى بىلەن:
_ خۇدالار ئىنسان قىياپىتىدە ئارىمىزغا كەپتۇ _ دەپ ۋارقىرىشىپ
كەتتى. 12 ئۇلار بارنابانى ئىلاھ زېئۇس، دەپ ئاتابتى. پاۋلۇس كۆپرەك
4 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 792
سۆزلىگەنلىكى ئۈچۈن، ئۇنى ئىلاھ ھېرمىس،* دەپ ئاتابتى. 13 بەھەرنىڭ
سىرتىدا «زېئۇس ئىلاھ» نىڭ بۇتخانىسى بار ئىدى. بۇ بۇتخانىدا
ئىشلەيدىغان روھانىي خەلق بىلەن بىللە ئەلچىلەرگە ئاتاپ قۇربانلىق
قىلماقچى بولۇپ، بەھەر دەرۋازىسىغا ئۆكۈز ۋە گۈل چەمبىرەكلەرنى ئېلىپ
كەلدى.
14 بارنابا بىلەن پاۋلۇس ئۇلارنىڭ قىلماقچى بولغان ئىشىنى ئاڭلاپ،
يىرگەنگەن ھالدا، نارازىلىق بىلدۈرۈش ئۈچۈن كۆڭلەكلىرىنى يىرتىپ،
كۆپچىلىكنىڭ ئارىسىغا يۈگۈرۈپ كىرىپ، ۋارقىراپ مۇنداق دېدى:
15 _ ئۇنداق قىلماڭلار بىزمۇ ئادەم، سىلەرگە ئوخشاش ئىنسان بىز
سىلەرگە خۇش خەۋەر يەتكۈزۈبكە كەلدۇق. خۇش خەۋەر بۇكى:
ئەرزىمەس نەرسىلەرگە چوقۇنماي، مەڭگۈ ھايات بولغان بىردىنبىر خۇداغىلا
ئىبادەت قىلىڭلار ئۇ ئاسمان_زېمىن، دېڭىز_ئوكيان ۋە ئۇنىڭدىكى بارلىق
مەخلۇقلارنى ياراتقان خۇدادۇر 16 بۇرۇنقى زامانلاردا، خۇدا ھەرقايسى
ئەللەرنىڭ ئادەملىرىنى ئۆزلىرى تاللىغان يولدا مېڭىشىغا قويۇپ بەرگەن.
17 بۇنداقتىمۇ، ئۇ ئۆزىنىڭ مەۋجۇتلۇقىنى ھەمىشە ئىسپاتلاپ كەلگەن. ئۇ
ھەمىشە ھەممىمىزگە باپائەت قىلىپ، يامغۇرنى ئۆز ۋاقتىدا ياغدۇرۇپ مول
ھوسۇل بېغىشلاپ، رىزقىمىزنى بېرىپ، قەلبىمىزنى خۇباللىققا چۆمدۈردى.
بۇنداق ئەمەسمۇ؟
18 ئۇلار بۇ سۆزلەرنى قىلغان بولسىمۇ، خالايىقنىڭ ئۇلارغا ئاتاپ
قۇربانلىق قىلىشىنى توسۇپ قالالمىغىلى تاسلا قالدى. 19 لېكىن، ئانتاكيا ۋە
كونيا بەھەرلىرىدىن كەلگەن بەزى يەھۇدىيلار كىشىلەرنى قۇتراتتى.
*12. زېئۇس ۋە ھېرمىس _ زېئۇس قەدىمكى گرېكلارنىڭ ئەڭ چوڭ خۇداسى. ھېرمىس بولسا
زېئۇسنىڭ خۇسۇسىي ياردەمچىسى ۋە ناتىقى.
نەتىجىدە، خەلق پاۋلۇسنى چالما_كېسەك قىلدى. ئۇلار پاۋلۇسنى ئۆلدى
793 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 4 1_باب
دەپ ئويلاپ، بەھەر سىرتىغا سۆرەپ ئاپىرىپ تابلىۋەتتى. 20 لېكىن،
ئېتىقادچىلار ئۇنىڭ ئەتراپىغا توپلانغاندا، پاۋلۇس ئورنىدىن تۇرۇپ، بەھەرگە
قايتىپ كىردى. ئەتىسى، ئۇ بارنابا بىلەن بىللە دەربە بەھىرىگە كەتتى.
پاۋلۇسنىڭ ئانتاكياخا قايتىپ كېلىشى
21 پاۋلۇس بىلەن بارنابا دەربە بەھىرىدە خۇش خەۋەر يەتكۈزۈپ،
نۇرغۇن ئادەملەرنى ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلىشغا يېتەكلىدى. كېيىن،
ئىككىيلەن لىسترا، كونيا ۋە ئانتاكيا بەھەرلىرىگە قايتىپ باردى. 22 ئۇلار ئۇ
يەرلەردە ئېتىقادچىلارنىڭ ئېتىقادىنى كۈچەيتىپ، ئۇلارنى رەببىمىز ئەيساغا
داۋاملىق سادىق بولۇبقا رىغبەتلەندۈردى.
ئۇلار ئېتىقادچىلارغا مۇنداق دېدى:
_ بىز خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا كىرىش ئۈچۈن، چوقۇم نۇرغۇن
جاپالارنى بېشىمىزدىن ئۆتكۈزۈبىمىزگە توغرا كېلىدۇ.
23 پاۋلۇس بىلەن بارنابا يەنە ھەرقايسى ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىگە
يېتەكچىلەرنى بەلگىلەپ، دۇئا قىلىش ۋە روزا تۇتۇش ئارقىلىق ئۇلارنى
ئۆزلىرى ئېتىقاد قىلىدىغان رەببىمىز ئەيساغا تاپشۇردى. 24 ئىككىيلەن
پىسىدىيە رايونىدىن ئۆتۈپ پامغىلىيە ئۆلكىسىگە كەلدى. 25 ئۇلار پەرگە
بەھىرىدە خۇدانىڭ سۆزلىرىنى يەتكۈزگەندىن كېيىن، دېڭىز بويىدىكى
ئانتاليا بەھىرىگە باردى. 26 ئاندىن، ئۇ يەردىن كېمىگە ئولتۇرۇپ،
سۇرىيىدىكى ئانتاكياغا قايتتى. ئۇلار ئۆزلىرى تاماملىغان بۇ ۋەزىپىنى ئادا
قىلىشتىن بۇرۇن، ئانتاكيادىكى ئېتىقادچىلارنىڭ دۇئاسىنى ئالغان بولۇپ،
ئېتىقادچىلار ئۇلارنى خۇداغا تاپشۇرۇپ، بۇ چەت زېمىنلارغا خۇش خەۋەر
يەتكۈزۈبكە ئەۋەتكەنىدى. 27 ئۇلار ئانتاكياغا قايتىپ كېلىپ، ئېتىقادچىلارنى
بىر يەرگە جەم قىلىپ، ئۇلارغا خۇدانىڭ ئۆزلىرى ئارقىلىق قانداق ئىشلارنى
5 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 794
قىلغانلىقىنى ۋە خۇدانىڭ يەھۇدىي ئەمەسلەرگە قانداق يول ئېچىپ،
ئۇلارنىمۇ ئېتىقادى ئارقىلىق قۇتقۇزغانلىقىنى سۆزلەپ بەردى. 28 ئۇلار ئۇ
يەردە ئېتىقادچىلار بىلەن بىللە ئۇزۇن مەزگىل تۇردى.
يېرۇسالېمدىكى يىغىن
1 ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلغان بەزى يەھۇدىيلار يەھۇدىيە
ئۆلكىسىدىن كېلىپ، ئانتاكيادىكى يەھۇدىي ئەمەس
ئېتىقادچىلارغا:
_ سىلەر مۇسا پەيغەمبەر ئارقىلىق چۈبۈرۈلگەن تەۋراتتىكى خەتنە
قىلىنىش ھەققىدىكى بەلگىلىمىنى قوبۇل قىلمىساڭلار، قۇتقۇزۇلمايسىلەر _
دەپ تەلىم بېرىشكە بابلىدى.
2 بۇ مەسىلە توغرىسىدا پاۋلۇس بىلەن بارنابا ئىككىيلەن ئۇلار بىلەن
كەسكىن مۇنازىرە ۋە تالاش_تارتىش قىلىشتى. بۇڭا، ئانتاكيادىكى
ئېتىقادچىلار پاۋلۇس بىلەن بارناباغا بىرنەچچە ئادەم قوبۇپ: «بۇ مەسىلىنى
ھەل قىلىش ئۈچۈن يېرۇسالېمغا بېرىپ، بابقا ئەلچىلەر ۋە ئېتىقادچىلار
جامائەتچىلىكىنىڭ يېتەكچىلىرى بىلەن كۆرۈبۈڭلار» دەپ قارار قىلدى.
3 بۇنداق قىلىپ، ئانتاكيادىكى ئېتىقادچىلار پاۋلۇسلارنى يولغا سالدى.
ئۇلار سەپىرىدە فەنىكىيە رايونى ۋە سامارىيە ئۆلكىسىنى بېسىپ ئۆتۈپ،
بارغانلا يېرىدە يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭمۇ يامان يوللىرىدىن يېنىپ، ھەزرىتى
ئەيساغا يۈزلەنگەنلىك ۋەقەسىنى سۆزلىدى. بۇ خەۋەرنى ئاڭلىغان پۈتۈن
ئېتىقادچىلار ناھايىتى خۇرسەن بولۇبتى. 4 پاۋلۇسلار يېرۇسالېمغا
كەلگىنىدە، ئەلچىلەر، يېتەكچىلەر ۋە بابقا ئېتىقادچىلارنىڭ قاربى ئېلىشىغا
مۇيەسسەر بولدى. ئۇلار كۆپچىلىككە خۇدانىڭ ئۆزلىرى ئارقىلىق قىلغان
ئىشلىرىنى يەتكۈزدى. 5 لېكىن، پەرىسىي دىنىي ئېقىمىدىكىلەردىن ھەزرىتى
15
795 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 5 1_باب
ئەيساغا ئېتىقاد قىلغان بەزىلەر ئورنىدىن تۇرۇبۇپ:
_ ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلغان يەھۇدىي ئەمەسلەرمۇ خەتنە
قىلىنمىسا بولمايدۇ ئۇنىڭدىن بابقا، تەۋراتتىكى بارلىق تۈزۈمگە ئەمەل
قىلىشى كېرەك _ دېدى.
6 بۇڭا، ئەلچىلەر بىلەن يېتەكچىلەر بۇ مەسىلىنى مۇزاكىرە قىلىش
ئۈچۈن جەم بولۇبتى. 7 ئۇزۇن سۆھبەتلىشىشتىن كېيىن، پېترۇس ئورنىدىن
تۇرۇپ مۇنداق دېدى:
_ قېرىندابلار، خۇدانىڭ مېنى بىرنەچچە يىل بۇرۇن سىلەرنىڭ
ئىچىڭلاردىن يەھۇدىي ئەمەسلەرگە خۇش خەۋەر يەتكۈزۈپ، ئۇلارنى
ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدۇرۇبقا تاللىغانلىقىدىن خەۋىرىڭلار بار.
8 ئىنسانلارنىڭ قەلبىنى بىلىدىغان خۇدا ئۆزىنىڭ روھىنى بىزگە ئاتا
قىلغىنىدەك، يەھۇدىي ئەمەسلەرگىمۇ ئاتا قىلدى. بۇنىڭ بىلەن، خۇدا
يەھۇدىي ئەمەسلەرنىمۇ قوبۇل قىلىدىغانلىقىنى بىلدۈردى. 9 خۇدا ئۇلارنى بىز
بىلەن تەڭ كۆردى. ئۇلارنىڭ ھەزرىتى ئەيساغا بولغان ئېتىقادى ئارقىلىق
خۇدا ئۇلارنىڭ قەلبلىرىنى پاك قىلدى. 10 ئەھۋال مانا بۇنداق ئىكەن، ئەمدى
سىلەر نېمە ئۈچۈن يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭ بويۇنلىرىغا بۇنچە ئېغىر يۈكنى
ئارتماقچى بولىسىلەر؟ ئۇنى ئۆزىمىز ۋە ئەجدادلىرىمىزمۇ كۆتۈرەلمىگەن
تۇرسا ئۇنداق قىلساڭلار، خۇدانىڭ يولىنى سىنىغان بولمامسىلەر؟ 11 ياق
ئۇنداق قىلماڭلار بىز يەھۇدىيلار رەببىمىز ئەيسانىڭ مېھىر_بەپقىتىگە
تايىنىپ، ئېتىقادىمىز ئارقىلىق قۇتقۇزۇلغاندەك، ئۇلارمۇ بۇنداق قۇتقۇزۇلىدۇ
12 پېترۇس گېپىنى ئاياغلابتۇرغاندىن كېيىن، ئۆيدە جىمجىتلىق ھۆكۈم
سۈردى. ئاندىن، بارنابا بىلەن پاۋلۇس چىقىپ، خۇدانىڭ ئۆزلىرى ئارقىلىق
يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭ ئارىسىدا كۆرسەتكەن بارلىق مۆجىزە ۋە
كارامەتلىرىنى بايان قىلدى. 13 ئۇلار سۆزلەپ بولغاندىن كېيىن، ياقۇپ مۇنداق
دېدى:
5 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 796
_ قېرىندابلار، قۇلاق سېلىڭلار 14 باياتىن پېترۇس خۇدانىڭ يەھۇدىي
ئەمەسلەرگىمۇ كۆڭۈل بۆلىدىغانلىقىنى، يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭ ئارىسىدىنمۇ
ئادەم تاللاپ، ئۆزىنىڭ خەلقى قىلغانلىقىنى چۈبەندۈرۈپ ئۆتتى.
15 پەيغەمبەرلەرنىڭ ئېيتقانلىرىمۇ بۇنىڭغا پۈتۈنلەي ئۇيغۇن كېلىدۇ.
مۇقەددەس يازمىلاردا خۇدانىڭ ئاموس پەيغەمبەرگە ئېيتقان مۇنۇ سۆزلىرى
يېزىلغان:
16 «كېيىن، مەن قايتىپ كېلىپ، پادىشاھ داۋۇتنىڭ ۋەيران
بولغان پادىشاھلىقىنى قايتىدىن قۇرۇپ چىقىمەن.
ئۇنى خارابىلىكتىن قايتا بىنا قىلىپ، ئەسلىگە كەلتۈرىمەن.
17 بۇنداق قىلىپ، بابقا ھەرقانداق ئادەم، جۈملىدىن مەن ئۆز
خەلقىم بولۇبقا چاقىرغان يەھۇدىي ئەمەسلەرمۇ مېنى
تاپىدۇ.
مەن _ سىلەرنىڭ پەرۋەردىگارىڭلار، 18 خۇددى بۇرۇنلا ۋەدە
قىلغىنىمدەك، بۇ ئىشلارنى ئەمەلگە ئابۇرىمەن»
19 ياقۇپ سۆزىنى خۇلاسىلەپ، مۇنداق دېدى:
_ بۇنىڭ ئۈچۈن، مېنىڭچە خۇداغا ئېتىقاد قىلغان يەھۇدىي
ئەمەسلەرگە ئورۇنسىز تەلەپ قويماسلىقىمىز كېرەك 20 پەقەت ئۇلارغا:
«بۇتلارغا ئاتاپ نەزىر قىلىنغان گۆبلەرنى يېمەڭلار، جىنسىي ئەخلاقسىزلىق
قىلماڭلار، قاننى ۋە بوغۇپ ئۆلتۈرۈلگەن ھايۋاننىڭ گۆبلىرىنىمۇ يېمەڭلار»
دەپ تاپىلاپ، بىر پارچە خەت يازايلى. 21 چۈنكى، يەھۇدىيلار مۇسا
پەيغەمبەر ئارقىلىق چۈبۈرۈلگەن تەۋرات قانۇنىدىكى بۇ تەلىملەرنى
ئۇزۇندىن بېرى ھەر دەم ئېلىش كۈنى ھەرقايسى بەھەردىكى
ئىبادەتخانىلاردا يىغىلىپ، ئۆگىنىپ كەلگەن.
797 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 5 1_باب
يەھۇدىي ئەمەس ئېتىقادچىلارخا يېزىلغان خەت
22 بۇنداق قىلىپ، ئەلچىلەر، يېتەكچىلەر ۋە يېرۇسالېمدىكى بابقا
پۈتۈن ئېتىقادچىلار ئۆزلىرىنىڭ ئارىسىدىن بىرنەچچە ئادەمنى تاللاپ،
ئۇلارنى پاۋلۇس ۋە بارنابا بىلەن بىللە ئانتاكياغا ئەۋەتىشنى قارار قىلدى.
يەھۇدا (بارسابا دەپمۇ ئاتىلىدۇ) بىلەن سىلاس بۇنىڭغا تاللاندى. بۇ
ئىككىيلەن بۇرۇندىن ئېتىقادچىلارنىڭ ھۆرمىتىگە سازاۋەر بولۇپ
كەلگەنىدى. خەتتە مۇنداق يېزىلغان:
23 «ھۆرمەتلىك ئانتاكيا، سۇرىيە ۋە كىلىكىيە
ئۆلكىلىرىدىكى بارلىق يەھۇدىي ئەمەس ئېتىقادچىلار
يېرۇسالېمدىكى قېرىندابلىرىڭلاردىن، يەنى بىز ئەلچىلەر
بىلەن يېتەكچىلەردىن سىلەرگە سالام
24 بىزدىن يېنىڭلارغا بارغان بەزى كىشىلەرنىڭ
سۆزلىرىنىڭ سىلەرنى بىئارام ۋە پاراكەندە قىلىپ
قويغانلىقىنى ئاڭلىدۇق. لېكىن، بىز ئۇلارغا ئۇنداق سۆزلەرنى
قىلىشنى تاپشۇرمىغانىدۇق. 25 بۇ سەۋەبتىن، بىز بۇ ئىشنى
مۇزاكىرە قىلغاندىن كېيىن، ئارىمىزدىن بىرنەچچە كىشىنى
تاللاپ، ئۇلارنى قەدىردان دوستلىرىمىز بارنابا ۋە پاۋلۇس
بىلەن بىللە يېنىڭلارغا ئەۋەتىشنى قارار قىلدۇق. 26 بۇ
ئىككىيلەن ھاياتىنىڭ خەتەرگە ئۇچرىشىغا قارىماي،
رەببىمىز ئەيسا مەسىھنىڭ خىزمىتىدە بولغان كىشىلەردۇر.
27 بۇڭا، بىز يەھۇدا بىلەن سىلاسنىمۇ خېتىمىزدىكى
قارارلىرىمىزنى سىلەرگە ئۆز ئاغزى بىلەن سۆزلەپ بەرسۇن
دەپ، يېنىڭلارغا ئەۋەتىشنى قارار قىلدۇق. 28 مەقسەتكە
5 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 798
كەلسەك، بىز مۇقەددەس روھنىڭ ياردىمى بىلەن زرۈر
بولغان ئىككى_ئۈ بەلگىلىمىدىن سىرت، سىلەرگە
ھەرقانداق بىر ئېغىر يۈك يۈكلىمەسلىكنى قارار قىلدۇق.
29 زرۈر بولغان بەلگىلىمىلەر تۆۋەندىكىچە: بۇتلارغا ئاتاپ
نەزىر قىلىنغان گۆبلەرنى يېمەڭلار. قاننى ۋە بوغۇپ
ئۆلتۈرۈلگەن ھايۋاننىڭ گۆبلىرىنىمۇ يېمەڭلار. جىنسىي
ئەخلاقسىزلىق قىلماڭلار. سىلەر مۇبۇ بىرنەچچە ئىشتىن
خالىي بولساڭلار، ياخشى قىلغان بولىسىلەر.
سىلەرگە ئامانلىق تىلەيمىز»
30 ۋەكىللەر يولغا چىقىپ، بارنابا ۋە پاۋلۇس بىلەن بىللە ئانتاكياغا
باردى. ئۇ يەردە پۈتۈن ئېتىقادچىلارنى يىغىپ، خەتنى ئۇلارغا تاپشۇردى.
31 ئۇلار خەتتىكى مەدەت بېرىدىغان سۆزلەرنى ئوقۇپ، ئىنتايىن خۇرسەن
بولۇبتى. 32 يەھۇدا ۋە سىلاسلار پەيغەمبەر بولۇپ، ئېتىقادچىلارغا نۇرغۇن
سۆزلەرنى قىلىپ، ئۇلارنى رىغبەتلەندۈرۈپ، ئېتىقادىنى كۈچەيتتى.
33 يېرۇسالېمدىن كەلگەنلەر ئۇ يەردە ئازراق ۋاقىت تۇرۇپ، يېرۇسالېمدىكى
ئۆزلىرىنى ئەۋەتكەن ئېتىقادچىلارنىڭ قېشىغا قايتتى. ئانتاكيادىكى
ئېتىقادچىلار ئۇلارنى ئۇزىتىپ، سەپىرىگە ئامانلىق تىلىدى. 34_35 لېكىن،
پاۋلۇس ۋە بارنابا ئانتاكيادا يەنە بىر مەزگىل تۇرۇپ، بابقا نۇرغۇن كىشىلەر
بىلەن بىللە رەببىمىز ئەيسا توغرىسىدىكى تەلىمنى يەتكۈزۈپ تۇردى.
پاۋلۇس بىلەن بارنابانىڭ ئايرىلىپ كېتىشى
36 ئارىدىن ئاز ۋاقىت ئۆتكەندىن كېيىن، پاۋلۇس بارناباغا:
_ بىز بۇرۇن رەببىمىزنىڭ خۇش خەۋىرىنى يەتكۈزگەن ھەممە
799 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 6 1_باب
بەھەر_يېزىلارغا بېرىپ، ئېتىقادچىلارنىڭ ئەھۋالىنى كۆرۈپ كېلەيلى، _
دېدى.
37 بارنابا ماقۇل كۆرۈپ، يۇھاننا (ماركۇس) نى بىللە ئېلىپ بارماقچى
بولغانىدى. 38 بىراق، پاۋلۇس بۇنى دانا پىكىر ئەمەس، دەپ قارىدى. چۈنكى،
ماركۇس ئالدىنقى قېتىم ئۇلار بىلەن بىللە ئىشلەبنى داۋاملابتۇرماي،
پامغىلىيە ئۆلكىسىدە ئۇلاردىن ئايرىلىپ كەتكەنىدى. 39 پاۋلۇس بىلەن بارنابا
بۇ ئىش يۈزىسىدىن قاتتىق تالاش_تارتىش قىلىشىپ، ئاخىر بىر_بىرىدىن
ئايرىلىپ كېتىشتى. بارنابا ماركۇسنى ئېلىپ، كېمىگە ئولتۇرۇپ سىپرۇس
ئارىلىغا كەتتى. 40 پاۋلۇس بولسا سىلاسنى تاللاپ، ئېتىقادچىلارنىڭ ئۆزى
بىلەن سىلاسنى خۇداغا ئامانەت قىلىشى بىلەن ئۇلاردىن ئايرىلىپ يولغا
چىقتى. 41 پاۋلۇسلار سۇرىيە ۋە كىلىكىيە ئۆلكىلىرىنى ئارىلاپ، ھەرقايسى
جايلاردا ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكىدىكى كىشىلەرنىڭ ئېتىقادىنى
كۈچەيتتى.
تىموتىينىڭ پاۋلۇس بىلەن بىللە ئىشلىشى
1 پاۋلۇسلار دەربە ۋە لىسترا بەھەرلىرىگىمۇ كىرىپ ئۆتتى.
لىسترادا تىموتىي ئىسىملىك بىر ئېتىقادچى بار ئىدى. ئۇنىڭ
ئانىسى ئەيسا مەسىھكە ئېتىقاد قىلغان يەھۇدىي ئايال ئىدى، ئاتىسى بولسا
گرېك ئىدى. 2 لىسترا ۋە كونيا بەھەرلىرىدىكى ئېتىقادچىلارنىڭ ھەممىسى
تىموتىينى ماختىشاتتى. 3 بۇڭا، پاۋلۇس ئۇنى ئۆزى بىلەن بىللە ئېلىپ
ماڭماقچى بولدى. بىراق، بۇ يەردىكى يەھۇدىيلارنىڭ ھەممىسى تىموتىينىڭ
ئاتىسىنىڭ گرېك ئىكەنلىكىنى بىلگەچكە، پاۋلۇس يەھۇدىيلارنىڭ ئۇنى قوبۇل
قىلماسلىقىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن، ئۇنى خەتنە قىلدۇردى. 4 ئۇلار
بەھەر_يېزىلاردىن ئۆتكە، يېرۇسالېمدىكى ئەلچىلەر بىلەن يېتەكچىلەر
16
6 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 800
بەلگىلىگەن يەھۇدىي ئەمەسلەرگە مۇناسىۋەتلىك، رىئايە قىلىشقا تېگىشلىك
بولغان قارارلارنى ئېتىقادچىلارغا يەتكۈزدى. 5 بۇنداق قىلىپ، ھەرقايسى
جامائەتچىلىكتىكىلەرنىڭ ئېتىقادى كۈچەيتىلىپ، ئېتىقادچىلارنىڭ سانىمۇ
كۈندىن_كۈنگە كۆپەيدى.
ماكېدونىيىلىكنىڭ چاقىرىقى
6 پاۋلۇسلار فرىگىيە ۋە گالاتىيا رايونلىرىغا كىرىپ ئۆتۈپ كەتتى. چۈنكى
بۇ ۋاقىتتا، مۇقەددەس روھ ئۇلارنىڭ ئاسىيا ئۆلكىسىدە خۇش خەۋەر
تارقىتىشىغا يول قويمىغانىدى. 7 ئۇلار مىسىيە رايونىغا كەلگەندىن كېيىن،
بىتىنىيە ئۆلكىسىگە كىرمەكچى بولدى. بىراق، ھەزرىتى ئەيسانىڭ روھى
ئۇلارنىڭ كىرىشىگە يەنە بىر قېتىم يول قويمىدى. 8 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار
مىسىيىدىن ئۆتۈپ، دېڭىز بويىدىكى تروئاس بەھىرىگە باردى. 9 بۇ كۈنى
كەچتە، پاۋلۇسقا بىر غايىبانە ئالامەت كۆرۈنۈپ، ماكېدونىيىلىك بىر كىشى
ئۇنىڭ ئالدىدا ئۆرە تۇرۇپ:
_ دېڭىزدىن ئۆتۈپ، ماكېدونىيە ئۆلكىسىگە كېلىپ، بىزگە ياردەم
بەرسىڭىز _ دەپ تەلەپ قىلدى.
10 پاۋلۇس بۇ ئالامەتنى كۆرگەندىن كېيىن، بىز* دەرھال ماكېدونىيىگە
بېرىشقا تەييارلاندۇق. چۈنكى، خۇدانىڭ بىزنى ئۇ كىشىلەرنىڭ قېشىغا بېرىپ،
خۇش خەۋەر يەتكۈزۈبكە چاقىرغانلىقىنى چۈبەنگەنىدۇق.
لىديانىڭ ئېتىقاد قىلىشى
*10. مۇئەللىپ لۇقا بۇ يەردە «بىز» دېگەن سۆزنى ئىشلىتىش ئارقىلىق ئۆزىنىڭ مۇبۇ ۋاقىتتىن
بابلاپ پاۋلۇسلار بىلەن بىللە خۇش خەۋەر يەتكۈزگەنلىكىنى ئىپادىلىگەن.
11 بىز كېمىگە ئولتۇرۇپ، تروئاستىن يولغا چىقىپ، سېمادىرە ئارىلىغا
801 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 6 1_باب
قاراپ يول ئېلىپ، ئەتىسى ماكېدونىيىدىكى نېئاپولىس بەھىرىگە باردۇق.
12 ئۇ يەردىن ئىچكىرىلەپ، ماكېدونىيىنىڭ بۇ رايونىدىكى فىلىپى دېگەن
مۇھىم بەھەرگە ئۆتتۇق. بۇمۇ رىملىقلار ئورۇنلىشىۋالغان ۋە ئۇلار
بابقۇرۇۋاتقان بەھەر ئىدى. بىز بۇ يەردە بىرنەچچە كۈن تۇردۇق. 13 دەم
ئېلىش كۈنى، بەھەر سىرتىدىكى دەريا ساھىلىگە باردۇق. خۇددى
ئويلىغىنىمىزدەك، ئۇ يەردە يەھۇدىيلار دۇئا_تىلاۋەت قىلىدىغان بىر جاينى
تاپتۇق. بىز ئولتۇرۇپ، ئۇ يەرگە توپلانغان ئاياللار بىلەن سۆھبەتلەبتۇق.
14 ئاڭلىغۇچىلار ئىچىدە تىياتىرا بەھىرىدىن كەلگەن لىديا ئىسىملىك بىر ئايال
بار ئىدى. سۆسۈن رەڭلىك رەخت ساتىدىغان لىديا گەرچە يەھۇدىي
بولمىسىمۇ، خۇداغا ئىبادەت قىلاتتى. خۇدانىڭ ئۇنىڭ قەلبىنى يورۇتۇبى
بىلەن، ئۇ پاۋلۇسنىڭ تەلىمىنى قوبۇل قىلدى. 15 ئۇ ئائىلىسىدىكىلەر بىلەن
چۆمۈلدۈرۈلگەندىن كېيىن، بىزنى ئۆيىگە تەكلىپ قىلىپ:
_ ئەگەر سىلەر مېنى رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى، دەپ
قارىساڭلار، مېنىڭ ئۆيۈمگە بېرىپ تۇرۇپ كېتىڭلار _ دەپ چىڭ
تۇرۇۋالدى.
بۇنىڭ بىلەن، بىز ئۇنىڭغا ماقۇل بولۇپ، ئۆيىگە باردۇق.
پاۋلۇس بىلەن سىلاسنىڭ زىندانغا تاغلىنىشى
16 بىر كۈنى بىز يەھۇدىيلار دۇئا قىلىدىغان جايغا يەنە بىر قېتىم بارغاندا،
ئالدىمىزغا بىر دېدەك چىقتى. بۇ قىزغا جىن چاپلىشىۋالغان بولۇپ، بۇ روھ
ئۇنى بابقىلارنىڭ كەلگۈسىدىكى ئىشلىرىغا پال سالىدىغان قىلىپ قويغانىدى.
ئۇ خوجايىنلىرىغا پال سېلىش ئارقىلىق نۇرغۇن پۇل تېپىپ بەرگەنىدى. 17 ئۇ
يول بويى پاۋلۇس ۋە بىزگە ئەگىشىپ:
_ بۇ كىشىلەر ئۇلۇ خۇدانىڭ خىزمەتكارلىرى، ئۇلار سىلەرگە
6 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 802
قۇتقۇزۇلۇش يولىنى يەتكۈزىدۇ _ دەپ ۋارقىراپ ماڭدى.
18 ئۇ خېلى كۆپ كۈن ئۇدا بۇنداق ۋارقىرىغانىدى. بۇنىڭدىن ئىنتايىن
بىزار بولغان پاۋلۇس قىزغا جىن چاپلىشىۋالغانلىقىنى بىلىپ، ئۇنىڭغا بۇرۇلۇپ،
ھېلىقى جىنغا:
_ ئەيسا مەسىھنىڭ نامى بىلەن بۇيرۇيمەنكى، ئۇنىڭ تېنىدىن چىق _
دېيىشىگىلا، جىن بۇئان چىقىپ كەتتى.
19 دېدەك پال سالالمايدىغان بولۇپ قالغاندىن كېيىن، خوجايىنلىرى پۇل
تېپىش خىياللىرىنىڭ يوققا چىققانلىقىنى بىلىشىپ، پاۋلۇس بىلەن سىلاسنى
تارتىپ چىقىپ، ئۇلارنى بەھەر مەيدانىغا، بابلىقلارنىڭ ئالدىغا ئېلىپ
باردى. 20 ئۇلار پاۋلۇس بىلەن سىلاسنى رىم ئەمەلدارلىرىنىڭ ئالدىغا
چىقىرىپ:
_ بۇ يەھۇدىيلار بەھىرىمىزنى قالايمىقانلابتۇرۇۋەتتى. 21 ئۇلار
قانۇنىمىزغا خىلاپ قائىدە_تۈزۈملەرنى تارقىتىۋاتىدۇ بىز رىملىق
بولغاندىكىن، ئۇلارنىڭ تارقاتقانلىرىنى قوبۇل قىلساق ۋە ئىجرا قىلساق
بولمايدۇ _ دەپ بىكايەت قىلدى.
22 كۆپچىلىكمۇ ئۇلارغا قوبۇلۇپ، ھۇجۇمغا ئۆتكەنىدى. ئەمەلدارلار
پاۋلۇس بىلەن سىلاسنىڭ كىيىملىرىنى يىرتىپ يالىڭاچلاپ، كالتەك بىلەن
ئۇرۇبقا ئەمر چۈبۈردى. 23 ئۇلار قاتتىق ئۇرۇلغاندىن كېيىن، زىندانغا
تابلاندى. گۇندىپايغا قاتتىق كۆزىتىش بۇيرۇلدى. 24 بۇ بۇيرۇق بىلەن
گۇندىپاي ئۇلارنى زىنداننىڭ ئىچكىرىدىكى كامېرىغا سولاپ، پۇتلىرىغا ئىشكەل
سالدى.
25 تۈن يېرىمىغا يېقىن، پاۋلۇس بىلەن سىلاس دۇئا قىلىپ، خۇداغا
مەدھىيە ناخشىلىرىنى ئېيتىۋاتاتتى. بابقا مەھبۇسلار بولسا قۇلاق سېلىپ
ئاڭلاۋاتاتتى. 26 تۇيۇقسىز قاتتىق يەر تەۋرەپ، زىنداننىڭ ئۇللىرىمۇ سىلكىنىپ
كەتتى. زىنداننىڭ پۈتۈن ئىشىكلىرى ئېچىلىپ، مەھبۇسلاردىكى كىشەنلەرمۇ
803 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 6 1_باب
چۈبۈپ كەتتى. 27 ئۇيقۇدىن ئويغىنىپ زىنداننىڭ ئىشىكلىرىنىڭ ئوچۇق
تۇرغانلىقىنى كۆرگەن گۇندىپاي ھەممە مەھبۇسلار قېچىپ كەتسە،
ئەمەلدارلار چوقۇم مېنى ئۆلتۈرىدۇ دەپ، قىلىچىنى سۇغۇرۇپ ئېلىپ، ئۆزىنى
ئۆلتۈرۈۋالماقچى بولدى.
28 لېكىن، پاۋلۇس:
_ جېنىڭغا زامىن بولما، ھەممىمىز بار _ دەپ قاتتىق ۋارقىرىدى.
29 گۇندىپاي چىرا ئەكەلدۈرۈپ، پاۋلۇس بىلەن سىلاسنىڭ ئالدىغا
يۈگۈرۈپ كىرىپ، تىترىگەن ھالدا ئۇلارنىڭ ئايىغىغا يىقىلدى. 30 كېيىن،
ئۇلارنى تابقىرىغا ئېلىپ چىقىپ:
_ قۇتقۇزۇلۇش ئۈچۈن قانداق قىلىشىم كېرەك؟ _ دەپ سورىدى.
31 _ رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد قىلىشىڭ كېرەك. بۇنداق قىلساڭ، ئۆزۈڭ
ھەم ئائىلەڭدىكىلەرمۇ قۇتقۇزۇلىدۇ _ دېدى ئۇلار.
32 بۇنىڭ بىلەن، ئىككىيلەن ئۇنىڭغا ۋە ئۇنىڭ ئائىلىسىدىكىلەرگە
رەببىمىز ئەيسا ھەققىدە چۈبەنچە بەردى. 33 بۇ ۋاقىتنىڭ ئۆزىدىلا
گۇندىپاي ئۇلارنى بابلاپ چىقىپ، يارىلىرىنى يۇيۇپ تازىلىدى. ئۇ دەرھال
ئائىلىسىدىكىلەر بىلەن چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلدى. 34 ئۇ پاۋلۇس بىلەن
سىلاسنى ئۆز ئۆيىگە بابلاپ كېلىپ، ئالدىغا داستىخان سالدى. ئۇلار خۇداغا
ئېتىقاد قىلغانلىقتىن ئائىلە بويىچە خۇباللىققا چۆمگەنىدى.
35 ئەتىسى ئەتىگەندە، رىم ئەمەلدارلىرى زىندانغا ياساۋۇللارنى
ئەۋەتىپ:
_ ئۇ ئىككىيلەننى قويۇۋېتىڭلار _ دەپ بۇيرۇدى.
36 گۇندىپاي پاۋلۇسقا:
_ ئەمەلدارلار سىلاس ئىككىڭلارنى قويۇۋېتىش ئەمرىنى بەردى.
سىلەر ئەمدى زىنداندىن چىقساڭلار بولىدۇ. تىنچ_ئامان قايتىڭلار، _
دېدى.
7 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 804
37 بىراق، پاۋلۇس ياساۋۇللارغا:
_ بىز رىم پۇقرالىرى بولساقمۇ، ئەمەلدارلار بىزنى سوراق قىلمايلا
خالايىقنىڭ ئالدىدا قانۇنسىز ھالدا كالتەك بىلەن ئۇرۇپ، زىندانغا تابلىدى.
ئەمدى ئۇلار بىزنى ئوغرىلىقچە قوغلىماقچىمۇ؟ بۇنداق قىلسا بولمايدۇ. بىزنى
رىم ئەمەلدارلىرى ئۆزى كېلىپ ئېلىپ كەتسۇن _ دېدى.
38_39 ياساۋۇللار بۇ سۆزلەرنى رىم ئەمەلدارلىرىغا يەتكۈزدى. ئۇلار
پاۋلۇس بىلەن سىلاسنىڭ رىم پۇقراسى ئىكەنلىكىنى ئاڭلاپ قورقۇپ كەتتى
ۋە زىندانغا بېرىپ ئۇلاردىن كەچۈرۈم سورىدى. ئۇلارنى زىنداندىن ئېلىپ
چىققاندىن كېيىن، بەھەردىن چىقىپ كېتىشنى تەلەپ قىلدى.
40 زىنداندىن چىققان پاۋلۇس بىلەن سىلاس لىديانىڭ ئۆيىگە بېرىپ، ئۇ
يەردە قېرىندابلىرى بىلەن كۆرۈبۈپ، ئۇلارنى رىغبەتلەندۈرۈپ،
بەھەردىن چىقىپ كەتتى.
سالونىكا غەھىرىدىكى توپىلاڭ
1 پاۋلۇس بىلەن ئۇنىڭ ھەمراھلىرى سەپىرىنى داۋاملابتۇرۇپ،
ئامغىپولىس ۋە ئاپوللونىيا بەھەرلىرىدىن ئۆتۈپ، سالونىكا
بەھىرىگە كەلدى. ئۇ يەردە يەھۇدىيلارنىڭ ئىبادەتخانىسى بار ئىدى.
2_3 پاۋلۇس ئادىتى بويىچە ئىبادەتخانىغا كىرىپ، ئۇدا ئۈ دەم ئېلىش كۈنى
ئۇ يەردە جەم بولغان كىشىلەر بىلەن مۇقەددەس يازمىلارنى ئاساس قىلغان
ھالدا مۇنازىرىلىشىپ، ئۇلارغا قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھنىڭ خۇدانىڭ ئىرادىسى
بىلەن ئۆلتۈرۈلۈپ، ئاندىن ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرۈلگەنلىكىنى ئېنىق
چۈبەندۈرۈپ بەردى.
_ مەن سىلەرگە جاكارلىغان ھەزرىتى ئەيسا دەل قۇتقۇزغۇچى  _
مەسىھنىڭ ئۆزى _ دېدى ئۇ.
17
805 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 7 1_باب
4 يەھۇدىيلارنىڭ ئىچىدىن بەزىلەر قايىل بولۇپ، پاۋلۇس بىلەن
سىلاسقا ئەگىشىپ، ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى. يەھۇدىي دىنىنى
ياقلايدىغان نۇرغۇن گرېك ئەر ۋە يۇقىرى تەبىقىدىكى گرېك ئاياللارمۇ
ھەزرىتى ئەيساغا ئىشەندى. 5 بىراق، يەھۇدىيلار بۇنىڭغا ھەسەتخورلۇق
قىلدى. ئۇلار كوچىدا بىكار يۈرىدىغان ئاقنانچىلارنى توپلاپ، بەھەردە
توپىلاڭ كۆتۈردى. يەھۇدىيلار پاۋلۇس بىلەن سىلاسنى تۇتۇپ،
توپىلاڭچىلارغا تاپشۇرۇپ بېرىش مەقسىتىدە ياسۇن ئىسىملىك بىر
ئېتىقادچىنىڭ ئۆيىگە باستۇرۇپ كىردى. 6 لېكىن، ئۇلار پاۋلۇس بىلەن
سىلاسنى تاپالماي، ياسۇن ۋە بابقا بىرنەچچە ئېتىقادچىلارنى يەرلىك
ئەمەلدارلارنىڭ ئالدىغا تارتىپ ئاپىرىپ:
_ ھەممە جايلاردا ئالەمنى ئاستىن_ئۈستۈن قىلماقچى بولغان ھېلىقى
ئادەملەر بەھىرىمىزگىمۇ يېتىپ كەلدى. 7 ياسۇن ئۇلارنى ئۆيىگە قوبۇل
قىلدى. ئۇلار ئەيسا ئىسىملىك بابقا بىر پادىشاھ بار دەپ، رىم ئىمپېراتورىنىڭ
پەرمانىغا خىلاپلىق قىلىۋاتىدۇ _ دەپ چۇقان سېلىپ، يالغان بىكايەت
قىلدى.
8 بۇ سۆزلەر يەرلىك ئەمەلدارلار بىلەن خالايىقنى دەككە_دۈككىگە
سېلىپ قويدى. 9 يەرلىك ئەمەلدارلار ياسۇن ۋە بىللە تۇتۇپ كېلىنگەن
ئېتىقادچىلاردىن كاپالەت پۇلى ئالغاندىن كېيىنلا، ئاندىن ئۇلارنى قويۇۋەتتى.
بېرىيا غەھىرىدە
10 ئېتىقادچىلار پاۋلۇس بىلەن سىلاسنى بۇ كۈنى كە كىرىش بىلەنلا،
بېرىيا بەھىرىگە ئەۋەتىۋەتتى. ئۇلار ئۇ يەرگە بېرىپ، يەھۇدىيلارنىڭ
ئىبادەتخانىسىغا كىردى. 11 ئۇ يەرنىڭ ئادەملىرى سالونىكادىكىلەرگە قارىغاندا
كاللىسى ئېچىلغان بولۇپ، ئۇلار پاۋلۇس بىلەن سىلاسنىڭ ھەزرىتى ئەيسا
7 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 806
ھەققىدە بەرگەن تەلىمىنى قىزىقىپ ئاڭلىدى ۋە ئۇلارنىڭ ئېيتقانلىرىنىڭ
توغرا_خاتالىقىنى بىلىش ئۈچۈن، ھەر كۈنى مۇقەددەس يازمىلارنى
ئىزدىنىپ ئۆگەندى. 12 نەتىجىدە، نۇرغۇن يەھۇدىيلار، ئۇنىڭدىن بابقا خېلى
كۆپ گرېك ئەرلەر ۋە يۇقىرى تەبىقىدىكى گرېك ئاياللارمۇ ھەزرىتى ئەيساغا
ئېتىقاد قىلدى. 13 لېكىن، سالونىكادىكى يەھۇدىيلار پاۋلۇسنىڭ بېرىيادا
ھەزرىتى ئەيسا ھەققىدىكى خۇش خەۋەرنى يەتكۈزگەنلىكىنى ئاڭلاپ، ئۇ
يەرگە بېرىپ پاۋلۇسقا زىيانكەبلىك قىلىش مەقسىتىدە توپىلاڭ كۆتۈرۈپ،
ئاممىنى قۇتراتتى. 14 بۇڭا، ئېتىقادچىلار پاۋلۇسنى دەرھال دېڭىز بويىدىكى
جايلارغا ئەۋەتىۋەتتى. سىلاس بىلەن تىموتىي بولسا بېرىيادا قالدى.
15 پاۋلۇسقا ھەمراھ بولۇپ ماڭغانلار ئۇنى ئافىنا بەھىرىگىچە ئېلىپ بېرىپ،
ئاندىن بېرىياغا قايتىپ كەلدى. ئۇلار پاۋلۇسنىڭ «سىلاس بىلەن تىموتىي
مۇمكىنقەدەر مېنىڭ يېنىمغا تېزرەك كەلسۇن» دېگەن سۆزىنى ئېلىپ
كەلدى.
ئافىنا غەھىرىدە
16 پاۋلۇس ئافىنا بەھىرىدە سىلاس بىلەن تىموتىينى كۈتۈپ تۇرغاندا،
بەھەرنىڭ ھەممە يېرىنى بۇت قاپلاپ كەتكەنلىكىنى كۆرۈپ، ئىنتايىن
بىئارام بولدى. 17 بۇڭا، ئۇ يەھۇدىيلارنىڭ ئىبادەتخانىسىدا يەھۇدىيلار ۋە
ئۇلارنىڭ دىنىنى ياقلايدىغان يەھۇدىي ئەمەسلەر بىلەن سۆھبەتلىشەتتى ھەم
ھەر كۈنى بازاردا ئۇچرىغانلا كىشىلەر بىلەن بۇ توغرۇلۇق مۇنازىرىلىشەتتى.
18 «ئېپىكۇرلار» ۋە «ستوئىكلار» دەپ تونۇلغان بەزى پەيلاسوپلارمۇ ئۇنىڭ
بىلەن مۇنازىرىلىشىشكە بابلىدى. بەزىلەر:
_ بۇ جاھانكەزدى پوچى نېمە دەپ جۆيلۈۋاتىدۇ؟ _ دېيىشتى.
يەنە بەزىلەر پاۋلۇسنىڭ ھەزرىتى ئەيسانىڭ ئۆلۈپ تىرىلدۈرۈلگەنلىكى
807 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 7 1_باب
ھەققىدىكى تەلىملىرىنى ئاڭلاپ:
_ ئۇ چەت ئەللىكلەرنىڭ خۇدالىرىنى تەبۋىق قىلىۋاتسا كېرەك _
دېيىشتى. 19 بۇڭا، ئۇلار پاۋلۇسنى «ئارېئوپاگۇس» دېگەن چوڭ كېڭەش
مەيدانىغا ئېلىپ بېرىپ:
_ سەن تارقىتىۋاتقان يېڭى تەلىماتلىرىڭدىن بىزنىمۇ ئاز_تولا
خەۋەردار قىلىپ قويساڭ قانداق؟ 20 بەزى ئىشلارنى ئاڭلاپ ئىنتايىن ھەيران
بولدۇق، زادى نېمە دېمەكچى بولغىنىڭنى بىلمەكچىمىز، _ دېيىشتى.
21 (ئافىنالىقلار ۋە ئۇ يەردە تۇرۇۋاتقان چەت ئەللىكلەرنىڭ ھەممىسى كۆپ
ۋاقتىنى يېڭى ئوي_پىكىرلەرنى ئاڭلابقا ۋە ئالمابتۇرۇبقا سەرپ
قىلىشاتتى.) 22 بۇڭا، پاۋلۇس ئالدىغا چىقىپ مۇنداق دېدى:
_ ئەي ئافىنا خەلقى سىلەرنىڭ كۈچلۈك ئېتىقادىي قىزغىنلىقىڭلارنىڭ
بارلىقىنى بىلىمەن. 23 چۈنكى، بەھەر ئىچىدە ھەممە يەرنى ئارىلاپ،
سىلەرنىڭ ئىبادەت قىلىدىغان جايلىرىڭلارنى كۆزدىن كەچۈرگىنىمدە،
قۇربانلىق سۇپىلىرىنىڭ بىرىنىڭ ئۈستىدە «مەلۇم بولمىغان خۇداغا» دەپ
بېغىشلىما يېزىلغانلىقىنى كۆردۈم. مەن ھازىر دەل سىلەرگە مەلۇم بولمىغان،
لېكىن سىلەر ئىبادەت قىلىۋاتقان مانا بۇ خۇدانى سىلەرگە تونۇبتۇراي.
24 پۈتكۈل دۇنيانى ۋە ئۇنىڭدىكى بارلىق مەۋجۇداتلارنى ياراتقان خۇدا
پۈتۈن ئالەمنىڭ ئىگىسىدۇر. ئۇ ئىنسانلارنىڭ قولى بىلەن بىنا قىلىنغان
بۇتخانىلاردا تۇرمايدۇ. 25 ئۇنىڭ ئىنسانلارغا ھېچقانداق ھاجىتى چۈبمەيدۇ.
ئەكسىچە، ئىنسانلارغا ھاياتلىق، نەپەس، بۇنداقلا ئۇلار ئېھتىياجلىق بولغان
ھەرقانداق نەرسىنى ئاتا قىلىپ، ئۇلارنىڭ ئېھتىياجلىرىنى قاندۇرىدۇ. 26 ئۇ بىر
ئادەمدىن پۈتكۈل مىللەتلەرنى ياراتتى، ئۇلارنى پۈتۈن يەر يۈزىگە
ئورۇنلابتۇرۇپ، ئۇلارنىڭ گۈللىنىشى ۋە زاۋاللىققا يۈزلىنىشى ھەمدە
تۇرىدىغان جايلىرىنى ئالدىن بەلگىلەپ بەردى. 27 ئۇ: «ئىنسانلار مېنى
8 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 808
ئىزدەپ تاپسۇن» دەپ، بۇنداق قىلدى. ئەمەلىيەتتە، ئۇ بىزلەردىن يىراق
ئەمەس. 28 بىز ئۇ ئارقىلىق يابايمىز، ھەرىكەت قىلىمىز، مەۋجۇتمىز.
ئاراڭلاردىكى بەزى بائىرلار يازغاندەك: «بىز خۇدانىڭ پەرزەنتلىرى» 29 بىز
خۇدانىڭ پەرزەنتلىرى بولغاچقا، ئۇنى ھۈنەرۋەننىڭ ماھارىتى بىلەن ئويۇپ
ياسالغان ئالتۇن_كۈمۈش ياكى تاش بۇتلارغا ئوخشاتماسلىقىمىز كېرەك
30 بۇرۇنقى زامانلاردا، خۇدا: «بۇتقا ئىشىنىدىغانلار ھازىرچە مېنىڭ يوللىرىمنى
بىلمەيدۇ» دەپ، ئۇلارنىڭ ھەرىكەتلىرىنى كۆرمەسكە سالدى. لېكىن
بۈگۈنكى كۈندە، ئۇ پۈتۈن ئىنسانلارنى گۇناھلىرىغا توۋا قىلىپ، ئۇنىڭ يولىغا
قايتىشقا بۇيرۇماقتا 31 چۈنكى، ئۇ ئۆزى تاللىغان ئادەم ئارقىلىق پۈتۈن دۇنيانى
ئادىللىق بىلەن سوراق قىلىدىغان قىيامەت كۈنىنى بەلگىلىدى. خۇدانىڭ ئۇنى
ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرگەنلىكى بۇ ئىشنىڭ مۇقەررەر ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلىدى.
32 پاۋلۇسنىڭ ئۆلگەنلەرنىڭ تىرىلىشى ھەققىدە ئېيتقانلىرىنى ئاڭلىغان
بەزى كىشىلەر ئۇنى مەسخىرە قىلىشقا بابلىدى. يەنە بەزىلەر:
_ بۇ ئىشنى يەنە بىر ئاڭلابنى ئارزۇ قىلىمىز، _ دېدى.
33 بۇنىڭ بىلەن، پاۋلۇس كېڭەبمە مەيدانىدىن قايتىپ چىقتى.
34 بەزىلەر ئۇنىڭغا قوبۇلۇپ، ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى. بۇنىڭ ئىچىدە
كېڭەبمە ھەيئەتلىرىدىن دىيونىسىيۇس، دامارىس ئىسىملىك بىر ئايال ۋە
بابقا بىرقانچە كىشىمۇ بار ئىدى.
كورىنت غەھىرىدە
1 بۇ ئىشلاردىن كېيىن، پاۋلۇس ئافىنا بەھىرىدىن كورىنت
بەھىرىگە باردى. 2 پاۋلۇس ئۇ يەردە پونتۇس ئۆلكىسىدە
تۇغۇلغان ئاكۋىلا ئىسىملىك بىر يەھۇدىي بىلەن ئۇنىڭ ئايالى پرىسكىلانى
ئۇچراتتى. ئۇلار رىملىق كلاۋدىيۇس پادىشاھنىڭ پۈتۈن يەھۇدىيلارنىڭ رىم
18
809 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 8 1_باب
بەھىرىدىن چىقىپ كېتىشى توغرىسىدىكى بۇيرۇقى سەۋەبلىك يېقىندا
ئىتالىيىدىن كەلگەنىدى. پاۋلۇس ئۇلار بىلەن كۆرۈبۈپ، 3 ئۇلارنىڭ يېنىدا
قېلىپ ئىشلىدى. چۈنكى، بۇرۇندىن چېدىر ياساش بىلەن تۇرمۇش
كەچۈرىدىغان پاۋلۇس ئۇلار بىلەن كەسىپداش چىقىپ قالدى.
4 يەھۇدىيلارنىڭ ھەربىر دەم ئېلىش كۈنىدە، پاۋلۇس ئىبادەتخانىغا بېرىپ،
يەھۇدىيلار ۋە گرېكلار بىلەن سۆزلىشىپ، ئۇلارنى ئۆز تەلىمىنىڭ راست
ئىكەنلىكىگە قايىل قىلىشقا تىرىشاتتى.
5 سىلاس بىلەن تىموتىي ماكېدونىيىدىن كەلگەندىن كېيىن، پاۋلۇس
بارلىق ۋاقتىنى خۇدانىڭ خۇش خەۋىرىنى يەتكۈزۈبكە سەرپ قىلىپ،
يەھۇدىيلارغا ھەزرىتى ئەيسانىڭ قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھ ئىكەنلىكىگە
گۇۋاھلىق بەردى. 6 لېكىن، ئۇلار ئۇنىڭغا قاربى چىقتى ۋە ئۇنى ھاقارەتلىدى.
بۇنىڭ بىلەن پاۋلۇس پېشىنى قېقىپ، ئۇلارغا:
_ ئەگەر سىلەر قۇتقۇزۇلمىساڭلار، مەن جاۋابكار ئەمەس، ئۆزۈڭلار
جاۋابكار. بۈگۈندىن بابلاپ، مەن خۇش خەۋەرنى سىلەرگە ئەمەس،
يەھۇدىي ئەمەسلەرگە يەتكۈزىمەن، _ دېدى.
7 بۇنىڭ بىلەن، پاۋلۇس ئۇلاردىن ئايرىلىپ، تىتىيۇس يۇستۇس
ئىسىملىك بىر كىشىنىڭ ئۆيىگە بېرىپ تۇردى. ئۇ يەھۇدىي بولمىسىمۇ،
يەھۇدىي دىنىنى ياقلايدىغان ئادەم بولۇپ، ئۇنىڭ ئۆيى ئىبادەتخانىنىڭ يېنىدا
ئىدى. 8 ئىبادەتخانىنىڭ مەسئۇلى كرىسپۇس پۈتۈن ئائىلىسىدىكىلەر بىلەن
رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد قىلدى. يەنە نۇرغۇن يەھۇدىي ئەمەس
كورىنتلىقلارمۇ پاۋلۇسنىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلاپ، ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد
قىلىشقا بابلىدى ۋە چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلدى.
9 بىر كېچە، پاۋلۇسقا بىر غايىبانە ئالامەت كۆرۈندى. بۇ ئالامەتتە
رەببىمىز ئەيسا ئۇنىڭغا:
8 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 810
_ قورقما، سۈكۈت قىلماي سۆزلە. 10 مەن سەن بىلەن بىللە. ساڭا
ھېچكىم زىيانكەبلىك قىلالمايدۇ. چۈنكى، بۇ بەھەردە نۇرغۇن كىشىلىرىم
بار _ دېدى.
11 بۇنىڭ بىلەن، پاۋلۇس ئۇ يەردە بىر يېرىم يىل تۇرۇپ، ئۇ يەردىكى
كىشىلەرگە خۇدانىڭ سۆزلىرىنى يەتكۈزدى.
12 غاللىيو يۇنان ئۆلكىسىنىڭ ۋالىيسى بولغان ۋاقتىدا، يەھۇدىيلار
بىرلىشىپ پاۋلۇسنى تۇتۇپ سوتقا ئاپىرىپ، ئۇنىڭ ئۈستىدىن:
13 _ بۇ ئادەم كىشىلەرنى قانۇنغا خىلاپ ھالدا خۇداغا ئىبادەت قىلىشقا
قۇتراتتى _ دەپ بىكايەت قىلدى.
14 پاۋلۇس سۆز بابلاي دەپ تۇرۇبىغا، ۋالىي غاللىيو ئۇلارغا:
_ ئەي يەھۇدىيلار ئەگەر سىلەرنىڭ بىكايىتىڭلار بىر ناھەقلىق ياكى
بىرەر ئېغىر جىنايەت توغرىسىدا بولسىدى، ئەلۋەتتە سەۋرچانلىق بىلەن
سىلەرگە قۇلاق سېلىشىمغا توغرا كېلەتتى. 15 بىراق، تالاش_تارتىشىڭلار
دىنىي قانۇنۇڭلاردىكى بەزى ئىسىملار ۋە سۆزلەر توغرىسىدا ئىكەن، ئۇنى
ئۆزۈڭلار ھەل قىلىڭلار. مەن بۇنداق كىچىك ئىشلارنى سوراق قىلمايمەن _
دېدى.
16 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار سوتتىن ھەيدەپ چىقىرىلدى. 17 خالايىق
يەھۇدىي ئىبادەتخانىسىنىڭ مەسئۇلى سوستېنىسنى تارتىپ چىقىپ،
سوراقخانىنىڭ ئالدىدا قاتتىق ئۇردى. بىراق، ۋالىي غاللىيو بۇ ئىشقا قىلچە
پىسەنت قىلمىدى.
پاۋلۇسنىڭ ئانتاكيا غەھىرىگە قايتىپ كېلىشى
18 پاۋلۇس كورىنت بەھىرىدە ئېتىقادچىلار بىلەن يەنە بىر مەزگىل
تۇردى. كېيىن، ئۇلار بىلەن خوبلىشىپ، پرىسكىلا ۋە ئاكۋىلالار بىلەن
811 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 8 1_باب
كېمىگە ئولتۇرۇپ، سۇرىيە ئۆلكىسىگە كەتتى. يولغا چىقىشتىن ئىلگىرى، ئۇ
دېڭىز بويىدىكى كېنھېرىيە بەھىرىدە چاچلىرىنى كەستۈرۈۋەتتى. چۈنكى، ئۇ
خۇداغا بىر قەسەم قىلغانىدى. 19 ئۇلار ئەفەس بەھىرىگە بارغاندىن كېيىن،
پاۋلۇس پرىسكىلا ۋە ئاكۋىلا بىلەنمۇ خوبلابتى. ئۇ كېتىشتىن بۇرۇن
ئىبادەتخانىغا بېرىپ، يەھۇدىيلار بىلەن ھەزرىتى ئەيسا ھەققىدە
سۆھبەتلەبتى. 20 ئۇلار ئۇنى بىرنەچچە كۈن ئۇزۇنراق تۇرۇبقا تەكلىپ
قىلدى، لېكىن پاۋلۇس قوبۇلمىدى. 21 پاۋلۇس ئۇ يەردىن ئايرىلىش ۋاقتىدا،
ئۇلارغا:
_ خۇدا بۇيرۇسا، سىلەرنىڭ يېنىڭلارغا يەنە كېلىمەن، _ دېدى،
ئاندىن ئەفەستىن كېمە بىلەن يولغا چىقتى.
22 پاۋلۇس قەيسەرىيە بەھىرىدە كېمىدىن چۈبۈپ، يېرۇسالېمغا
باردى. ئۇ يەردىكى ئېتىقادچىلار بىلەن كۆرۈبكەندىن كېيىن، ئانتاكيا
بەھىرىگە كەتتى. 23 ئۇ ئانتاكيادا ئېتىقادچىلار بىلەن خېلى كۆپ ۋاقىت
تۇرۇپ، يەنە يولغا چىقتى ۋە گالاتىيا ۋە فرىگىيە رايونلىرىنى ئارىلاپ،
بارغانلا يېرىدە ئېتىقادچىلارنىڭ ئېتىقادىنى كۈچەيتتى.
ئاپوللوسنىڭ ئەفەس ۋە كورىنت غەھەرلىرىدە
تەلىم بېرىشى
24 بۇ ئارىدا، ئىسكەندەرىيە بەھىرىدە تۇغۇلغان ئاپوللوس ئىسىملىك بىر
يەھۇدىي ئەفەس بەھىرىگە كەلدى. ئۇنىڭ سۆز قابىلىيىتى ئۈستۈن بولۇپ،
مۇقەددەس يازمىلاردىن خېلى ساۋاتى بار ئىدى. 25 رەببىمىزنىڭ يولى
توغرۇلۇق مەلۇم دەرىجىدە تەلىم ئالغان ئاپوللوس رەببىمىز ئەيسا ھەققىدە
قىزغىن سۆزلەپ تەلىم بېرەتتى. ئۇنىڭ تەلىمى توغرا بولسىمۇ تولۇق ئەمەس
ئىدى. چۈنكى ئۇ چۆمۈلدۈرۈلۈش توغرۇلۇق يەھيا پەيغەمبەرنىڭ سۇغا
9 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 812
چۆمۈلدۈرۈبىدىنلا بىلەتتى. 26 ئاپوللوس ئىبادەتخانىدا يۈرەكلىك سۆزلەبكە
بابلىدى. ئاڭلاۋاتقانلاردىن پرىسكىلا بىلەن ئاكۋىلا ئۇنى ئۆيىگە تەكلىپ
قىلىپ، ئۇنىڭغا خۇدانىڭ يولىنى تېخىمۇ تولۇق چۈبەندۈردى. 27 كېيىن
ئاپوللوس يۇنان ئۆلكىسىگە بارماقچى بولغاندا، ئەفەسلىك ئېتىقادچىلار
ئۇنىڭغا ياردەمدە بولۇپ، يۇناندىكى ئېتىقادچىلارغا خەت يېزىپ، ئۇلاردىن
ئاپوللوسنى كۈتۈۋېلىشنى سورىدى. ئاپوللوس يۇنانغا بېرىپ، خۇدانىڭ مېھىر_
بەپقىتى ئارقىلىق ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلغانلارغا چوڭ ياردەمدە
بولدى. 28 ئۇ جامائەت ئالدىدا يەھۇدىيلار بىلەن مۇنازىرىلىشىپ، ئۇلارغا
كۈچلۈك رەددىيە بەردى ھەمدە مۇقەددەس يازمىلارنى ئاساس قىلىپ،
ھەزرىتى ئەيسانىڭ قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھ ئىكەنلىكىنى ئېنىقلاپ بەردى.
پاۋلۇس ئەفەس غەھىرىدە
1 ئاپوللوس كورىنت بەھىرىدىكى ۋاقتىدا، پاۋلۇس سەپەر قىلىپ،
ئىچكى قۇرۇقلۇق ئارقىلىق ئەفەس بەھىرىگە كەلدى. ئۇ يەردە
مەرھۇم يەھيا پەيغەمبەرنىڭ بەزى باگىرتلىرى بىلەن ئۇچرىشىپ،
2 ئۇلاردىن:
_ سىلەر خۇدانىڭ يولىغا مېڭىشقا بابلىغاندا، ئۇنىڭ مۇقەددەس روھى
سىلەرگە ئاتا قىلىنغانمۇ؟ _ دەپ سورىدى.
_ ياق، بىز مۇقەددەس روھ بار دېگەننى زادى ئاڭلىماپتىكەنمىز، _
دەپ جاۋاس بەردى ئۇلار.
3 پاۋلۇس يەنە:
_ ئۇنداقتا، سىلەر چۆمۈلدۈرۈلگەندە، ئۇنىڭ مەنىسىنى نېمە دەپ
چۈبەندىڭلار؟ _ دەپ سورىدى.
_ بىزنىڭ چۈبەنچىمىز يەھيا پەيغەمبەر بەرگەن تەلىمگە ئاساس
19
813 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 9 1_باب
قىلىنغان، _ دەپ جاۋاس بەردى ئۇلار.
4 _ بۇ چاغدا، يەھيا پەيغەمبەر كىشىلەرگە چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل
قىلغانلارنىڭ گۇناھىغا توۋا قىلىپ، خۇداغا يۈزلىنىش نىيىتىنى ئىپادىلىشى
كېرەكلىكىنى ھەم ئۆزىدىن كېيىن كەلگۈچىگە، يەنى ھەزرىتى ئەيساغا
ئىشىنىشى كېرەكلىكىنى تاپىلىغان، _ دېدى پاۋلۇس.
5 ئۇلار بۇ گەپنى ئاڭلىغاندىن كېيىن، رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد قىلىپ،
ئۇنىڭ نامى بىلەن چۆمۈلدۈرۈبنى قوبۇل قىلدى. 6 پاۋلۇس قولىنى ئۇلارغا
تەگكۈزۈپ تۇرۇپ دۇئا قىلىۋاتقاندا، ئۇلارنىڭ ۋۇجۇدىغا مۇقەددەس روھ
چۈبتى. بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار ئۆزلىرىگە نامەلۇم بولغان تىللاردا خۇداغا
مەدھىيە ئوقۇبتى ھەم خۇدادىن كەلگەن ۋەھىيلەرنى يەتكۈزۈبكە
بابلىدى. 7 ئۇلار تەخمىنەن ئون ئىككى كىشى ئىدى.
8 ئۈ ئاي داۋامىدا، پاۋلۇس ئەفەس بەھىرىدىكى يەھۇدىيلار
ئىبادەتخانىسىغا كىرىپ، ئۇلار بىلەن يۈرەكلىك سۆزلىشىپ، ئۇلارنى خۇدانىڭ
پادىشاھلىقى توغرىسىدىكى تەلىمگە قايىل قىلىشقا تىرىشتى. 9 لېكىن،
بەزىلىرى جاھىللىق قىلىپ ئىشەنمەي، جامائەت ئالدىدا رەببىمىز ئەيسا يولىغا
ھاقارەت كەلتۈردى. بۇڭا، پاۋلۇس ئېتىقادچىلارنى ئېلىپ ئۇلاردىن ئايرىلدى
ۋە ھەر كۈنى تىراننۇس ئىسىملىك ئادەمنىڭ مەكتىپىدە سۆھبەتلىشىشنى
داۋاملابتۇردى. 10 بۇ خىزمەت ئىككى يىل داۋاملابتى. نەتىجىدە، ئاسىيا
ئۆلكىسىدىكى پۈتۈن خەلق، يەھۇدىيلار ياكى يەھۇدىي ئەمەسلەر بولسۇن،
ھەممەيلەن رەببىمىز ئەيسا ھەققىدىكى سۆزلەردىن خەۋەردار بولدى.
سكېۋانىڭ ئوخۇللىرى
11 خۇدا پاۋلۇس ئارقىلىق ئاجايىپ مۆجىزىلەرنى ياراتتى. 12 بەزىلەر
ھەتتا قول ياغلىق ۋە لۆڭگىلىرىنى پاۋلۇسنىڭ تېنىغا تەگكۈزۈپ، ئاندىن
9 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 814
كېسەللەرنىڭ يېنىغا ئاپىرىپ، ئۇلارنىڭ ئۇچىسىغا يېپىپ قوياتتى. نەتىجىدە،
كېسەللەر ساقىيىپ، جىنلار ئۇلارنىڭ تېنىدىن چىقىپ كېتەتتى. 13 بۇ ئەتراپتا
ئايەت ئوقۇپ جىن قوغلابنى كەسىپ قىلىۋالغان بەزى يەھۇدىيلارمۇ بار
ئىدى. ئۇلار رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد قىلمىغان بولسىمۇ، ئۇنىڭ نامىنى
ئىشلىتىپ، جىنلارنى ھەيدىۋەتمەكچى بولۇباتتى. ئۇلار جىنلارغا: «پاۋلۇس
ئېيتقان ئەيسانىڭ نامىدىن بۇيرۇيمەنكى، چىقىپ كېتىڭلار» دەيدىغان
بولدى. 14 بۇ ئىشنى قىلغانلارنىڭ ئارىسىدا سكېۋا ئىسىملىك بىر يەھۇدىي ئالىي
روھانىينىڭ يەتتە ئوغلىمۇ بار ئىدى. 15 بىر كۈنى ئۇلار جىن چاپلىشىۋالغان بىر
كىشىنىڭ تېنىدىكى جىننى قوغلىماقچى بولغاندا، جىن چىقىشقا ئۇنىماي،
ئۇلاردىن:
_ مەن ئەيسانى تونۇيمەن، پاۋلۇسنىڭ كىم ئىكەنلىكىنىمۇ بىلىمەن،
بىراق ئۆزۈڭلارچۇ؟ ئۆزۈڭلار كىم بولىسىلەر؟ _ دەپ سورىدى.
16 بۇنىڭ بىلەن، جىن چاپلىشىۋالغان كىشى بىددەتلىك ھۇجۇمغا
ئۆتۈپ، جىن قوغلىغۇچىلارنى يەر بىلەن يەكسان قىلىۋەتتى. ئۇلار يارىلىنىپ،
كىيىملىرى يىرتىلىپ، يالىڭا ھالدا ئۆيدىن قېچىپ چىقىپ كەتتى.
17 ئەفەس بەھىرىدە يابايدىغان پۈتۈن يەھۇدىيلار ۋە يەھۇدىي
ئەمەسلەرمۇ بۇ ئىشنى ئاڭلاپ، ناھايىتى قورقۇبتى. بۇنىڭدىن كېيىن،
رەببىمىز ئەيسانىڭ نامى بۇ يەردىمۇ كۆپ ھۆرمەتكە سازاۋەر بولدى.
18 نەتىجىدە، نۇرغۇن ئېتىقادچىلار بۇرۇن قىلغان يامانلىقلىرىنى ئوچۇق
ئېتىراپ قىلىشقا بابلىدى. 19 سېھىرگەرلىك قىلغان بىرمۇنچە ئادەملەر
ئۆزلىرىنىڭ سېھىرگەرلىك توغرىسىدىكى كىتابلىرىنى ئەكېلىپ بىر يەرگە
دۋىلەپ، كۆپچىلىكنىڭ ئالدىدا كۆيدۈرۈبتى. بۇ كىتابلارنىڭ قىممىتى
جەمئىي ئەللىك مىڭ كۈمۈش تەڭگىگە يېتەتتى. 20 بۇنداق قىلىپ،
رەببىمىزنىڭ تەلىمى ئومۇميۈزلۈك تارقىلىپ، زور تەسىر پەيدا قىلدى.
815 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 9 1_باب
ئەفەس غەھىرىدىكى توپىلاڭ
21 بۇ ئىشلاردىن كېيىن، پاۋلۇس ماكېدونىيە ۋە يۇنان ئۆلكىسى ئارقىلىق
يېرۇسالېمغا قايتىش قارارىغا كەلدى. ئۇ:
_ ئۇ يەرگە بارغاندىن كېيىن، رىم بەھىرىگە بېرىشىم كېرەك، _
دېدى.
22 بۇنىڭ بىلەن، ئۇ ياردەمچىلىرىدىن تىموتىي بىلەن ئېراست
ئىككىيلەننى ئۆزىنىڭ بېرىشىغا تەييارلىق قىلىش ئۈچۈن، ماكېدونىيە
ئۆلكىسىگە ئەۋەتىۋېتىپ، ئۆزى يەنە بىر مەزگىل ئاسىيا ئۆلكىسىدە قالدى.
23 دەل بۇ چاغدا، ئەفەس بەھىرىدە رەببىمىز ئەيسا يولىغا قاربى
ئېغىر قالايمىقانچىلىق يۈز بەردى. 24 ئايال ئىلاھ ئارتېمىسنىڭ بەرىپىگە
ياسالغان بۇتخانىنىڭ كۈمۈش ھەيكەللىرىنى ياسىغان دىمىترىي ئىسىملىك بىر
زەرگەر بار ئىدى. ئۇنىڭ ھۈنەرۋەنلىرى بۇ ھۈنەر بىلەن كۆپ پايدا ئالغانىدى.
25 دىمىترىي ھۈنەرۋەنلىرى ۋە ئۆز خىزمىتىگە مۇناسىۋەتلىك ئۇستىلارنى
يىغىپ، ئۇلارغا:
_ قېرىندابلار، بىزنىڭ راۋاج تېپىشىمىزنىڭ ھۈنىرىمىزگە باغلىق
ئىكەنلىكىنى بىلىسىلەر. 26 ھازىر ھېلىقى پاۋلۇس دېگەن ئەبلەخنىڭ نېمە
ئىشلارنى قىلىپ يۈرگەنلىكىنى ئاڭلىغان ھەم كۆرگەن بولۇبۇڭلار كېرەك. ئۇ،
«قول بىلەن ياسىۋالغان بۇتلىرىڭلار خۇدا ئەمەس» دېيىش بىلەن، ئەفەس ۋە
پۈتۈن ئاسىيا ئۆلكىسىدىكى نۇرغۇنلىغان كىشىلەرنى قايمۇقتۇرۇپ، تۇيۇق
يولغا بابلاۋاتىدۇ. 27 بۇنداق بولغاندا، بىزنىڭ بۇ كەسپىمىزنىڭ نامىغا دا
چۈبۈش خەۋپى بولۇپلا قالماي، بەلكى ئۇلۇ ئايال خۇدايىمىز ئارتېمىسنىڭ
بۇتخانىسىمۇ قەدىرلەنمەي، ھەتتا ئاسىيا ئۆلكىسى ۋە پۈتۈن يەر يۈزىدىكىلەر
ئىبادەت قىلىپ كەلگەن ئايال خۇدايىمىزنىڭ بان_بەرىپىنىڭ يوقىلىش
خەۋپىمۇ بولىدۇ _ دېدى.
9 1_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 816
28 بۇ سۆزلەرنى ئاڭلىغان كۆپچىلىكنىڭ غەزىپى ئۆرلەپ، قايتا_قايتا:
_ بىز ئەفەسلىكلەرنىڭ ئايال خۇداسى ئارتېمىس ئۇلۇغدۇر _ دەپ
چۇقان سېلىشقا بابلىدى.
29 بۇنىڭ بىلەن، پۈتۈن بەھەر ئاستىن_ئۈستۈن بولۇپ كەتتى.
توپىلاڭچىلار پاۋلۇسنىڭ سەپەردابلىرىدىن ماكېدونىيىلىك گايۇس ۋە
ئارىستارخۇسلارنى تۇتۇۋېلىپ، ئالدىغا سېلىپ، ئۈستى ئوچۇق تىياتىرخانىغا
ئېلىپ باردى. 30 پاۋلۇس توپىلاڭچىلار ئارىسىغا كىرىپ سۆزلىمەكچى
بولۇۋىدى، لېكىن ئېتىقادچىلار ئۇنى كىرىشتىن توسىدى. 31 ھەتتا پاۋلۇسنىڭ
دوستلىرى بولغان بەزى يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارلارمۇ پاۋلۇسقا ئادەم
ئەۋەتىپ، ئۇنى تىياتىرخانىغا بېرىش خەۋپىگە تەۋەككۈل قىلماسلىققا
ئۈندىدى.
32 بۇ چاغدا، پۈتۈن تىياتىرخانىنىڭ ئىچى ۋاراڭ_چۇرۇڭغا تولغان
بولۇپ، بىرى بىرنېمە دەپ ۋارقىرىسا، يەنە بىرى يەنە بىرنېمە دەپ
ۋارقىرايتتى. كۆپ ساندىكى كىشىلەر ئۆزلىرىنىڭ نېمىگە يىغىلغانلىقىنىمۇ
بىلمەيتتى. 33 يەھۇدىيلار ئۆزلىرىنىڭ پاۋلۇسنىڭ تەرەپدارلىرى ئەمەسلىكىنى
كۆرسىتىش ئۈچۈن، ئىسكەندەر ئىسىملىك ئادەمنى ئۆزلىرىنى ئاقلاش
مەقسىتىدە ئالدىغا چىقاردى. ئىسكەندەر كۆپچىلىككە قول ئىشارىتى قىلىپ،
يەھۇدىيلارنى ئاقلابقا بابلىدى. 34 بىراق، كۆپچىلىك ئۇنىڭ يەھۇدىي
ئىكەنلىكىنى بىلگەندە، بۇ ئىشتا ئۇنىڭمۇ مەسئۇلىيىتى بار ئوخشايدۇ، دەپ
قالدى. بۇڭا، كۆپچىلىك تەڭلا:
_ خۇدايىمىز ئارتېمىس ئۇلۇغدۇر _ دەپ ئىككى سائەتچە چۇقان
سېلىشتى. 35 ئاخىردا، بەھەرنىڭ يەرلىك ئەمەلدارى خالايىقنى
تىنچلاندۇرۇپ مۇنداق دېدى:
_ ئەي ئەفەس خەلقى بىز ئەفەسلىكلەرنىڭ ئۇلۇ ئارتېمىس
817 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 0 2_باب
بۇتخانىسىنىڭ ۋە ئۇنىڭ ئاسماندىن چۈبكەن مۇقەددەس تېشىنىڭ
قوغدىغۇچىسى ئىكەنلىكىنى بىلمەيدىغان كىشى بارمۇ؟ 36 بۇ ئىشلارنى
ھېچكىم يوققا چىقىرىۋېتەلمەيدۇ. بۇڭا، سىلەر ئۆزۈڭلارنى بېسىۋېلىشىڭلار،
ئويلىماي بىرەر كۆڭۈلسىز ئىش چىقىرىپ قويماسلىقىڭلار كېرەك. 37 سىلەر بۇ
كىشىلەرنى بۇ يەرگە سوراق قىلىشقا ئېلىپ كەلدىڭلار. لېكىن، ئۇلار يا
بۇتخانىنىڭ بىرەر نەرسىسىنى ئوغرىلاپ كەتكىنى، يا بىزنىڭ ئايال
خۇدايىمىزغا كۇپۇرلۇق قىلغىنى يوق. 38 ئەگەر دىمىترىي ۋە ئۇنىڭ
كەسىپدابلىرىنىڭ ھەرقانداق بىر كىشىنىڭ ئۈستىدىن بىكايىتى بولسا،
سوراقخانىلار ئوچۇق. سوراقچىلارمۇ بار. بىكايىتىنى بۇ يەرگە بېرىپ
قىلسۇن. 39 بابقا مەسىلىلىرىڭلار بولسىمۇ، قانۇنىي سورۇنلارغا بېرىپ، بىر
تەرەپ قىلىشىڭلار لازىم. 40 رىملىقلار بۈگۈنكى ۋەقەنى توپىلاڭ دەپ، بىزگە
جازا بېرىشى ئېھتىمالغا ناھايىتى يېقىن. بۇ قالايمىقانچىلىقنىڭ ھېچ سەۋەبى
بولمىغانىكەن، ھېسابىنىمۇ بېرەلمەيمىز_دە
41 بۇ سۆزلەرنى قىلغاندىن كېيىن، ئۇ خەلقنى تارقىتىۋەتتى.
پاۋلۇسنىڭ ماكېدونىيە ۋە يۇنانغا قايتا كېلىشى
1 توپىلاڭ بېسىققاندىن كېيىن، پاۋلۇس ئېتىقادچىلارنى چاقىرىپ،
ئۇلارنى رىغبەتلەندۈردى ۋە ئۇلار بىلەن خوبلىشىپ، ماكېدونىيە
ئۆلكىسىگە كەتتى. 2 ئۇ بۇ ئەتراپتىكى جايلارنى ئارىلاپ، ئېتىقادچىلارنى
رىغبەتلەندۈرىدىغان نۇرغۇن سۆزلەرنى قىلغاندىن كېيىن، يۇنانغا بېرىپ، 3 ئۇ
يەردە ئۈ ئاي تۇردى. پاۋلۇس كېمىگە ئولتۇرۇپ سۇرىيە ئۆلكىسىگە
قايتماقچى بولۇپ تۇرغاندا، يەھۇدىيلارنىڭ ئۇنى ئۆلتۈرۈش سۇيىقەستىدە
ئىكەنلىكىدىن خەۋەر تېپىپ، ماكېدونىيە ئۆلكىسىدىن ئۆتۈپ، قۇرۇقلۇق بىلەن
قايتىپ كېتىش قارارىغا كەلدى. 4 ئۇنىڭ بىلەن بىللە بولغانلار، بېرىيالىق
20
0 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 818
پىرۇس ئوغلى سوپاتېر، سالونىكالىقلاردىن ئارىستارخۇس بىلەن سېكۇندۇس،
دەربەلىك گايۇس، تىموتىي ۋە ئاسىيا ئۆلكىسىدىن تىكىكۇس بىلەن تروفىملار
ئىدى. 5 ئۇلار بابتا تروئاس بەھىرىگە كېمە بىلەن بېرىپ، بىزنىڭ يېتىپ
بېرىشىمىزنى كۈتۈپ تۇردى. 6 پېتىر نان ھېيتىدىن كېيىن، بىز فىلىپى
بەھىرىدىن كېمىگە ئولتۇرۇپ، بەش كۈندىن كېيىن تروئاسقا كېلىپ، ئۇلار
بىلەن ئۇچرابتۇق ۋە ئۇ يەردە بىر ھەپتە تۇردۇق.
پاۋلۇسنىڭ تروئاسنى ئاخىرقى قېتىم كۆرۈغى
7 يەكشەنبە كۈنى، بىز ناننى بۆلۈبۈپ، ھەزرىتى ئەيسانى خاتىرىلەش
ئۈچۈن بىر يەرگە جەم بولدۇق. پاۋلۇس ئەتىسى كەتمەكچى بولغاچقا،
كۆپچىلىككە تۈن يېرىمگىچە تەلىم بەردى. 8 بىز جەم بولغان يۇقىرىقى
قەۋەتتىكى ھۇجرىدا نۇرغۇن ماي چىراغلار يېنىپ تۇراتتى. 9 ئەفتىكۇس
ئىسىملىك بىر يىگىت دېرىزىدە ئولتۇرغانىدى. پاۋلۇسنىڭ سۆزى
داۋاملابقانسېرى ماي چىراغنىڭ ئىسى ھۇجرىنى قاپلاپ، ھېلىقى يىگىتنى
مۈگدەك باستى. كېيىن، ئۇ قاتتىق ئۇيقۇغا كېتىپ، ئۈچىنچى قەۋەتتىن يەرگە
يىقىلىپ چۈبتى. كۆپچىلىك ئۇنى يەردىن كۆتۈرۈپ قارىسا، ئۇ ئۆلۈپ
بوپتىكەن. 10 پاۋلۇس پەسكە چۈبۈپ، ئۆزىنى ئۇنىڭ ئۈستىگە ئېتىپ،
قۇچاقلاپ تۇرۇپ:
_ ھودۇقماڭلار، ئۇ تىرىك _ دېدى. 11 كېيىن، ئۈستۈنكى قەۋەتكە
چىقىپ، ھەزرىتى ئەيسانى خاتىرىلەش ئۈچۈن ناننى بۆلۈبۈپ يەپ،
ئىبادەت قىلدۇق. پاۋلۇس تاڭ ئاتقۇچە سۆزىنى داۋاملابتۇرغاندىن كېيىن،
بىز بۇ يەردىن يولغا چىقتۇق. 12 تروئاستىكى ئېتىقادچىلار بولسا ھېلىقى
يىگىتنى ئۆيىگە ھايات ئاپىرىپ قويدى. كۆپچىلىك بۇ ۋەقەدىن چوڭقۇر
تەسەللى تاپتى.
819 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 0 2_باب
پاۋلۇسنىڭ خوغلىشىش نۇتقى
13 پاۋلۇس تروئاس بەھىرىدىن ئاسوس بەھىرىگە پىيادە بارماقچى
بولدى. بۇڭا، ئۇ بىزنىڭ كېمە بىلەن ئالدىن يۈرۈپ، ئۇ بەھەرگە ئۇنىڭدىن
بۇرۇن يېتىپ بېرىپ، ئۇ يەردە بىزنىڭ ئۇنىڭ بىلەن ئۇچرىشىشىمىزنى
ئورۇنلابتۇرغانىدى. 14 كېيىن، ئاسوستا ئۇچرابتۇق ۋە كېمىگە چۈبۈپ،
مىدىللى بەھىرىگە كەلدۇق. 15 ئاندىن، يەنە يولغا چىقىپ، ئەتىسى خىيوس
ئارىلىنىڭ يېنىغا كەلدۇق. ئۈچىنچى كۈنى، ئەفەستىن ئۆتۈپ، ساموس ئارىلىغا
كەلدۇق ۋە ئۇنىڭ ئەتىسى كېمە بىلەن مىلېت بەھىرىگە باردۇق. 16 ئاسىيا
ئۆلكىسىدە كۆپ ۋاقىتنى ئۆتكۈزۈۋەتمەسلىك ئۈچۈن، پاۋلۇس ئەفەستە
توختىماسلىقنى قارار قىلغانىدى. ئۇ يەھۇدىيلارنىڭ ئورما ھېيتىنى
مۇمكىنقەدەر يېرۇسالېمدا ئۆتكۈزۈش ئۈچۈن ئالدىرايتتى. 17 پاۋلۇس مىلېت
بەھىرىدىن ئەفەسكە ئادەم ئەۋەتىپ، ئېتىقادچىلار جامائەتچىلىكى
يېتەكچىلىرىنى چاقىردى. 18 ئۇلار كەلگەندىن كېيىن، پاۋلۇس ئۇلارغا مۇنداق
دېدى:
_ مەن ئاسىيا ئۆلكىسىگە ئايا باسقان بىرىنچى كۈندىن تارتىپ، سىلەر
بىلەن قانداق ئۆتكەنلىكىم ھەربىرىڭلارغا مەلۇم. 19 يەھۇدىيلارنىڭ
سۇيىقەستلىرى تۈپەيلىدىن تارتقان ئازابلار ئىچىدە، كۆزۈمدىن ياش
ئۈزۈلمىگەن ھالدا كەمتەرلىك بىلەن رەببىمىز ئەيسانىڭ خىزمىتىدە بولدۇم.
20 مەيلى ئاممىۋى سورۇنلاردا بولسۇن ياكى ئۆيلىرىڭلاردا بولسۇن، سىلەرگە
تەلىم بەرگەن ۋاقىتلىرىمدا، سىلەرگە پايدىلىق بولغانلا نەرسىلەرنى ئېيتماي
قويمىدىم. 21 يەھۇدىيلار ۋە يەھۇدىي ئەمەسلەرنى توۋا قىلىپ، خۇداغا
يۈزلىنىشكە ۋە رەببىمىز ئەيساغا ئېتىقاد قىلىشقا ئۈندىدىم.
22 ھازىر مۇقەددەس روھنىڭ ئەمرىگە ئاساسەن يېرۇسالېمغا
كېتىۋاتىمەن. ئۇ يەردە قانداق ئىشلارغا دۇ كېلىدىغانلىقىمنى ئۇقمايمەن.
0 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 820
23 پەقەت بۇنى بىلىمەنكى، مۇقەددەس روھ مەن بارىدىغانلا بەھەرلەردە
مېنى زىندان ۋە ئازابلارنىڭ كۈتۈپ تۇرىدىغانلىقىنى ئالدىن ئېيتىپ كەلمەكتە.
24 لېكىن، مەن ئۆز مۇساپەمنى تاماملىشىم، رەببىمىز ئەيسانىڭ تاپشۇرغان
خىزمىتىنى مۇۋەپپەقىيەتلىك ئورۇندىشىم، يەنى خۇدانىڭ مېھىر_بەپقىتى
توغرىسىدىكى خۇش خەۋەرنىڭ گۇۋاھچىسى بولۇبۇم ئۈچۈن، ئۆز ھاياتىمنى
قىلچە ئايىماي، يېرۇسالېمغا كېتىۋاتىمەن.
25 مەن سىلەر بىلەن ئارىلىشىپ، ھەربىرىڭلارغا خۇدانىڭ پادىشاھلىقى
ھەققىدە چۈبەندۈردۈم. ئەمدى ماڭا مەلۇمكى، بۇنىڭدىن كېيىن سىلەر مېنى
قايتا كۆرەلمەيسىلەر. 26 بۇنىڭ ئۈچۈن، بۈگۈن سىلەرگە بۇنى جىددىي
ئېيتىپ قويايكى، ئاراڭلاردا ھەرقانداق بىر كىشى قۇتقۇزۇلمىسا، مەن جاۋابكار
ئەمەسمەن. 27 چۈنكى، مەن خۇدانىڭ ئىرادىسىنى قىلچە ئېلىپ قالماي
سىلەرگە تولۇق يەتكۈزدۈم. 28 ئۆزۈڭلارغا پەخەس بولۇڭلار، مۇقەددەس
روھ سىلەرنىڭ بابلامچىلىق قىلىشىڭلارغا تاپشۇرغان بارلىق
قېرىندىشىڭلارغىمۇ پەخەس بولۇڭلار پادىچى قويلىرىنى باققاندەك،
سىلەرمۇ خۇدانىڭ جامائەتچىلىكىنى بېقىڭلار، چۈنكى خۇدا ئۇلارنى ئۆز
ئوغلىنىڭ قېنىغا سېتىۋالغان 29 ماڭا ئايانكى، مەن كەتكەندىن كېيىن،
چىلبۆرىلەر پادىنى قالايمىقانلابتۇرغانغا ئوخشاش، 30 سىلەرنىڭ
ئاراڭلاردىنمۇ بەزىلەر ئېتىقادچىلارنى ئۆزلىرىگە ئەگەبتۈرۈش ئۈچۈن، خاتا
تەلىم تارقىتىدۇ. 31 بۇڭا، ھوبيار بولۇڭلار. مېنىڭ ئۈ يىل كېچە_كۈندۈز
دېمەي، سىلەرگە ياش ئاققۇزۇپ نەسىھەت بەرگەنلىكىمنى ئېسىڭلاردا
تۇتۇڭلار.
32 ئەمدى مەن سىلەرنى خۇداغا ۋە ئۇنىڭ مېھىر_بەپقەتلىك
سۆزلىرىگە تاپشۇردۇم. بۇ سۆزلەر ئارقىلىق خۇدا ئېتىقادىڭلارنى كۈچەيتىدۇ
ۋە ئۆزىنىڭ مۇقەددەس خەلقىگە ئاتىغان مىراستىن سىلەرنى بەھرىمەن
قىلىدۇ. 33 سىلەرگە مەلۇمكى، مەن ھېچقاچان ھەرقانداق كىشىنىڭ
821 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 1 2_باب
كىيىملىرىگە ياكى ئالتۇن_كۈمۈبىگە كۆز قىرىمنىمۇ سالمىدىم. 34 مەن
ئىككى بىلىكىمگە تايىنىپ، ئۆزۈمنىڭ ۋە ھەمراھلىرىمنىڭ ھاجىتىدىن
چىقتىم. 35 ھەرقانداق ئىشتا سىلەرگە مۇبۇنداق ئەجىر ئارقىلىق
ھاجەتمەنلەرگە ياردەم بېرىش لازىملىقىنى كۆرسەتتىم. بۇنداق قىلساڭلار،
رەببىمىز ئەيسا ئۆزى ئېيتقان: «بەرمەك ئالماقتىنمۇ زور بەخت» دېگىنىنى
ئېسىڭلاردىن چىقارمايسىلەر
36 پاۋلۇس بۇ سۆزلەرنى قىلىپ بولغاندىن كېيىن، ھەممەيلەن بىلەن
بىرلىكتە تىزلىنىپ ئولتۇرۇپ دۇئا قىلدى. 37 كۆپچىلىك كۆز يېشى قىلىشىپ،
ئۇنىڭ بىلەن قۇچاقلىشىپ، سۆيۈبۈپ خوبلابتى. 38 ئۇلارنى ئەڭ
مەيۈسلەندۈرگىنى پاۋلۇسنىڭ، «بۇنىڭدىن كېيىن مېنى قايتا
كۆرەلمەيسىلەر» دېگەن سۆزى بولدى. كېيىن، ئۇلار ئۇنى كېمىگە چىقىرىپ
ئۇزىتىپ قويدى.
پاۋلۇسنىڭ يېرۇسالېمغا بېرىشى
1 بىز ئۇلار بىلەن خوبلىشىپ، كېمە بىلەن ئۇدۇل قوس ئارىلىغا
قاراپ يول ئالدۇق. ئەتىسى، رودوس ئارىلىغا، ئۇ يەردىن پاتارايا
بەھىرىگە باردۇق. 2 پاتارايادا فەنىكىيە رايونىغا بارىدىغان بىر كېمىنى تېپىپ،
ئۇنىڭغا ئولتۇرۇپ يولغا چىقتۇق. 3 سىپرۇس ئارىلى كۆرۈنگەندىن كېيىن،
ئۇنىڭ جەنۇبىدىن ئايلىنىپ ئۆتۈپ، سۇرىيە ئۆلكىسىگە قاراپ مېڭىپ، تىر
بەھىرىدە قۇرۇقلۇققا چىقتۇق. چۈنكى، كېمە بۇ يەردە يۈكىنى چۈبۈرەتتى.
4 بۇ يەردىكى ئېتىقادچىلاردىن بەزىلىرىنى تېپىپ، ئۇلارنىڭ يېنىدا يەتتە كۈن
تۇردۇق. مۇقەددەس روھ ئۇلارغا پاۋلۇسنىڭ يېرۇسالېمدا تارتىدىغان
ئازابلىرىدىن خەۋەر بەرگەنىدى، بۇڭا ئۇلار ئۇنىڭغا يېرۇسالېمغا بارما، دەپ
نەسىھەت قىلدى. 5 بىراق، بىز ئۇ يەردە بىر ھەپتە تۇرغاندىن كېيىن،
21
1 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 822
سەپىرىمىزنى داۋاملابتۇردۇق. ئېتىقادچىلار ۋە ئۇلارنىڭ خوتۇن_
بالىلىرىنىڭ ھەممىسى بىزنى بەھەرنىڭ سىرتىغا ئۇزىتىپ چىقتى.
ھەممەيلەن دېڭىز بويىدا تىزلىنىپ ئولتۇرۇپ بىللە دۇئا قىلدۇق.
6 خوبلابقاندىن كېيىن، بىز كېمىگە چىقتۇق، ئۇلار ئۆيلىرىگە قايتىشتى.
7 تىر بەھىرىدىن دېڭىز سەپىرىمىزنى داۋاملابتۇرۇپ، پىتولىماي
بەھىرىگە كەلدۇق. ئۇ يەردىكى ئېتىقادچىلار بىلەن كۆرۈبۈپ، ئۇلارنىڭ
يېنىدا بىر كۈن تۇردۇق. 8 ئەتىسى، ئۇ يەردىن ئايرىلىپ، كېمە بىلەن
قەيسەرىيە بەھىرىگە كېلىپ، خۇش خەۋەر يەتكۈزگۈچى فىلىپنىڭ ئۆيىگە
بېرىپ قوندۇق. ئۇ بۇرۇن يېرۇسالېمدىكى ئېتىقادچىلار تەرىپىدىن خىزمەتكە
تاللانغان يەتتە كىشىنىڭ بىرى ئىدى. 9 بۇ كىشىنىڭ خۇدانىڭ ۋەھىيلىرىنى
يەتكۈزەلەيدىغان، تېخى تالالىق بولمىغان تۆت قىزى بار ئىدى. 10 بىز ئۇ
يەردە بىرنەچچە كۈن تۇرغاندىن كېيىن، يەھۇدىيە ئۆلكىسىدىن ئاگابۇس
ئىسىملىك بىر پەيغەمبەر كەلدى. 11 بۇ كىشى بىزنىڭ ئالدىمىزغا كېلىپ،
پاۋلۇسنىڭ بەلۋېغىنى قولىغا ئېلىپ، ئۆزىنىڭ پۇت_قولىنى باغلاپ:
_ مۇقەددەس روھ دېدىكى، بۇ بەلۋاغنىڭ ئىگىسى يېرۇسالېمدا
يەھۇدىيلار تەرىپىدىن مۇبۇنداق باغلىنىپ، رىملىقلارنىڭ سوراق قىلىنىشىغا
تاپشۇرۇلىدۇ _ دېدى.
12 بىز بۇ سۆزنى ئاڭلىغاندىن كېيىن، بۇ يەرلىك كىشىلەر بىلەن بىرلىكتە
پاۋلۇسنى يېرۇسالېمغا بارماسلىققا ئۈندىدۇق. 13 لېكىن، پاۋلۇس:
_ سىلەر نېمىشقا بۇنچىۋالا قايغۇرۇپ، يۈرىكىمنى ئېزىسىلەر؟ مەن
يېرۇسالېمدا رەببىمىز ئەيسا ئۈچۈن تۇتقۇن بولۇبقىلا ئەمەس، ئۇ يەردە
ئۆلۈبكىمۇ تەييارمەن، _ دەپ جاۋاس بەردى.
14 بىز ئۇنى قايىل قىلالماي، بولدى قىلدۇق ۋە:
_ خۇدانىڭ خالىغىنىدەك بولسۇن _ دېدۇق.
15 ئۇ يەردە بىرنەچچە كۈن تۇرۇپ، يۈك_تاقىمىزنى يىغىشتۇرۇپ،
823 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 1 2_باب
يېرۇسالېمغا باردۇق. 16 قەيسەرىيىلىك ئېتىقادچىلاردىن بىرنەچچىسى بىز
بىلەن ھەمسەپەر بولۇپ، يېرۇسالېمدا بىزنى مىناسون ئىسىملىك بىر
سىپرۇسلۇقنىڭ ئۆيىگە بابلاپ باردى. بۇ كىشى كونا ئېتىقادچىلاردىن ئىدى.
پاۋلۇسنىڭ ياقۇپ بىلەن كۆرۈغۈغى
17 يېرۇسالېمدا ئېتىقادچىلار بىزنى قىزغىن قاربى ئالدى. 18 ئەتىسى، بىز
پاۋلۇس بىلەن بىللە ياقۇپنى كۆرگىلى باردۇق. ياقۇپ بىلەن ئېتىقادچىلار
جامائەتچىلىكىدىكى بابقا يېتەكچىلەرنىڭ ھەممىسى ئۇ يەرگە يىغىلغانىدى.
19 پاۋلۇس ئۇلار بىلەن ئامانلابقاندىن كېيىن، خۇدانىڭ يەھۇدىي ئەمەسلەر
ئىچىدە ئۆزى ئارقىلىق قىلغان پۈتۈن ئىشلىرىنى ئۇلارغا تەپسىلىي مەلۇم
قىلدى. 20 بۇلارنى ئاڭلىغان كۆپچىلىك خۇداغا مەدھىيە ئوقۇپ، پاۋلۇسقا:
_ ئەي قېرىنداش، يېرۇسالېمدا ئەھۋال مۇنداق: يەھۇدىيلار ئىچىدە
نەچچە مىڭلىغان كىشى ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد قىلىدۇ. ئۇلارنىڭ
ھەممىسى تەۋرات قانۇنىغا قاتتىق ئەمەل قىلىدۇ. 21 ئۇلارنىڭ ئاڭلىشىچە، سىز
يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭ ئارىسىدا يابىغان پۈتۈن يەھۇدىيلارغا بالىلىرىنى
خەتنە قىلدۇرماسلىقىنى، يەھۇدىيلارنىڭ بابقا ئەنئەنىلىرىگە رىئايە
قىلىشنىڭ ھاجىتى يوقلۇقىنى ئۆگىتىپ، تەۋراتنى چۆرۈۋېتىپسىز 22 بۇڭا، بۇ
يەردىكى يەھۇدىيلار سىزنىڭ بۇ يەرگە كەلگەنلىكىڭىزنى ئاڭلىسا، سىزگە
چوقۇم زىيانكەبلىك قىلماي قالمايدۇ ئەمدى قانداق قىلىش كېرەك؟
23 بىزنىڭچە مۇنداق قىلسىڭىز: ئارىمىزدا خۇدانى رازى قىلىش ئۈچۈن قەسەم
*23. بۇ كىشىلەر ئۆزلىرىنى خۇداغا ۋاقىتلىق ئاتىغانلار بولۇپ، ئۇلار ھاراق ئىچىشتىن
ساقلىناتتى، چاچلىرىنى ئۇزۇن قويۇۋېتەتتى. ۋاقىت توبقاندىن كېيىن، خۇداغا قۇربانلىق قىلىپ
چاچلىرىنى كەستۈرۈۋېتەتتى.
بەرگەن تۆت ئادەم* بار. 24 سىز ئۇلارنى ئېلىپ، ئۇلار بىلەن بىرلىكتە
1 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 824
تەۋراتتىكى تازىلىنىش دىنىي قائىدىسىدىن ئۆتۈڭ، ئۇلارنىڭ قۇربانلىق
چىقىملىرىنى ئۆزىڭىز كۆتۈرۈڭ. قۇربانلىق قىلغاندىن كېيىن، ئۇلار
قەسەملىرىنىڭ ئادا بولغانلىقىنى كۆرسىتىش ئۈچۈن چاچلىرىنى چۈبۈرىدۇ.
بۇنىڭ بىلەن، خالايىق سىز توغرۇلۇق ئاڭلىغانلىرىنىڭ ئەمەلىيەتكە ئۇيغۇن
ئەمەسلىكىنى چۈبىنىدۇ ھەمدە ئۆزىڭىزنىڭمۇ تەۋراتقا رىئايە
قىلىدىغانلىقىڭىزنى كۆرىدۇ. 25 يەھۇدىي ئەمەس ئېتىقادچىلارغا كەلسەك،
ئۇلار يەھۇدىيلارنىڭ ئەنئەنىلىرىگە رىئايە قىلمىسىمۇ بولىدۇ. پەقەتلا
ئۆتكەنكى خېتىمىزدە تاپىلىغىنىمىزدەك، بۇتقا ئاتاپ قۇربانلىق قىلىنغان
يېمەكلىكلەرنى يېمىسۇن، قاننى ۋە بوغۇپ ئۆلتۈرۈلگەن ھايۋاننىڭ گۆبىنىمۇ
يېمىسۇن، جىنسىي ئەخلاقسىزلىق قىلمىسۇن، _ دېيىشتى.
26 بۇنىڭ بىلەن، پاۋلۇس ئۇ تۆت كىشىنى ئېلىپ، ئەتىسى ئۇلار بىلەن
بىللە تازىلىنىش دىنىي قائىدىسىنى ئۆتكۈزۈبكە باردى. ئۇ مەركىزىي
ئىبادەتخانىغا كىرىپ، روھانىيلارغا ئۆزلىرىنىڭ پاكلىنىش مۇددىتىنىڭ
توبۇپ، ھەرقايسىسى ئۈچۈن قۇربانلىق قىلىنىدىغان كۈننى مەلۇم قىلىپ
قويدى.
پاۋلۇسنىڭ مەركىزىي ئىبادەت9انىدا تۇتقۇن قىلىنىشى
27 يەتتە كۈنلۈك مۇددەت توبۇبقا ئاز قالغاندا، ئاسىيا ئۆلكىسىدىن
كەلگەن بەزى يەھۇدىيلار پاۋلۇسنى مەركىزىي ئىبادەتخانىدا كۆرۈپ،
جامائەتنى قۇترىتىپ، ئۇنىڭغا قول سېلىپ:
28 _ ئەي ئىسرائىللار، ياردەمدە بولۇڭلار بۇ ئادەم ھەممە يەردە
خەلقىمىزگە، تەۋرات قانۇنىمىزغا ۋە مەركىزىي ئىبادەتخانىمىزغا قاربى
سۆزلەرنى تارقىتىۋاتىدۇ. ئەمدىلىكتە، ئۇ يەھۇدىي ئەمەسلەرنى مەركىزىي
825 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 1 2_باب
ئىبادەتخانىمىزغا بابلاپ كىرىپ، بۇ مۇقەددەس جاينى بۇلغىماقتا _ دەپ
چۇقان كۆتۈردى. 29 (ئۇلارنىڭ بۇنداق دېيىشىنىڭ سەۋەبى، بۇنىڭدىن بۇرۇن
ئۇلار يەھۇدىي ئەمەس ئەفەسلىك تروفىمنى پاۋلۇس بىلەن بىللە بەھەردە
كۆرۈپ، پاۋلۇس ئۇنى مەركىزىي ئىبادەتخانىغا بابلاپ كىردى، دەپ خاتا
ئويلىغانىدى.)
30 بۇنىڭ بىلەن، پۈتۈن بەھەر تەۋرەپ كەتتى. تەرەپ_تەرەپتىن
يۈگۈرۈپ كەلگەن خالايىق پاۋلۇسنى تۇتۇپ، مەركىزىي ئىبادەتخانىدىن
سۆرەپ ئېلىپ چىقتى. ئىبادەتخانا قاراۋۇللىرى ئىبادەتخانىدا قالايمىقانچىلىق
چىقمىسۇن دەپ، ئىبادەتخانىنىڭ دەرۋازىلىرىنى دەرھال تاقىۋەتتى.
31 توپىلاڭچىلار پاۋلۇسنى ئۇرۇپ ئۆلتۈرۈۋەتمەكچى بولۇپ تۇرغاندا، پۈتۈن
يېرۇسالېمنىڭ قالايمىقانچىلىق ئىچىدە قالغانلىقى توغرىسىدىكى خەۋەر ئۇ
يەردە تۇرۇبلۇق رىم لەبكەرلىرىنىڭ قوماندانىغا يېتىپ باردى. 32 قوماندان
دەرھال لەبكەر ۋە بىرقانچە يۈزبېشىنى ئېلىپ، توپىلاڭ بولۇۋاتقان يەرگە
يۈگۈرۈپ كەلدى. ئۇلارنى كۆرگەن خالايىق پاۋلۇسنى ئۇرۇبنى توختاتتى.
33 قوماندان ئالدىغا ئۆتۈپ، لەبكەرلەرنى پاۋلۇسنى تۇتۇپ، ئىككى زەنجىر
بىلەن باغلابقا بۇيرۇدى. كېيىن، ئۇ:
_ بۇ ئادەم كىم؟ ئۇ نېمە گۇناھ قىلدى؟ _ دەپ سورىدى.
34 توپىلاڭچىلارنىڭ ئىچىدە بەزىلەر ئۇنى دېسە، بەزىلەر بۇنى دېيىشىپ،
قالايمىقانچىلىق بولۇپ كەتتى. بۇڭا، ھەقىقىي ئەھۋالنى ئېنىقلابقا ئامالسىز
قالغان قوماندان ئاخىر پاۋلۇسنى ياندىكى قەلئەگە ئېلىپ كېتىشنى بۇيرۇدى.
35 پاۋلۇس قەلئەنىڭ پەلەمپىيىگە كەلگەندە، توپىلاڭچىلار تېخىمۇ
زوراۋانلىشىپ كەتتى. بۇنىڭ بىلەن، لەبكەرلەر ئۇنى قەلئەگە كۆتۈرۈپ
ئەكېتىشكە مەجبۇر بولدى. 36 ئۇلارنىڭ كەينىدىن ئەگىشىپ ماڭغان خالايىق:
_ ئۇنى ئۆلتۈرۈڭلار _ دەپ ۋارقىرىشاتتى.
2 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 826
پاۋلۇسنىڭ ئۆزىنى ئاقلىشى
37 لەبكەرلەر پاۋلۇسنى قەلئەگە ئەكىرىپ كېتىشكە ئاز قالغاندا،
پاۋلۇس گرېك تىلىدا قومانداندىن:
_ بىر ئېغىز سۆزۈم بار ئىدى، ئېيتسام بولامدىكىن؟ _ دەپ سورىدى.
_ گرېكچە بىلىدىكەنسەن 38 ئۇنداقتا، ئىلگىرى قالايمىقانچىلىق
چىقىرىپ، خەنجەرلىك تۆت مىڭ توپىلاڭچىنى بابلاپ چۆلگە قېچىپ
كەتكەن ھېلىقى مىسىرلىق سەن ئوخشىمامسەن؟ _ دەپ سورىدى
قوماندان.
39 _ ياق مەن يەھۇدىي كىلىكىيە ئۆلكىسىنىڭ تارسۇس بەھىرىدە
تۇغۇلغان. بۇ مۇھىم بەھەرنىڭ پۇقراسىمەن. خالايىققا بىرنەچچە ئېغىز
سۆز قىلىشىمغا ئىجازەت قىلسىڭىز _ دېدى پاۋلۇس.
40 قوماندان ئىجازەت قىلدى. پاۋلۇس پەلەمپەيدە تۇرۇپ، خالايىققا قول
ئىشارىتى قىلدى. كۆپچىلىك تىنچىغاندا، ئۇ ئارامىي تىلىدا سۆزلەبكە
بابلىدى.
1 _ ھۆرمەتلىك يەھۇدىي ئاتىلار ۋە ئاكا_ئۇكىلار ئەمدى
ئۆزۈمنى ئاقلايدىغان سۆزلىرىمگە قۇلاق سېلىڭلار، _ دېدى
پاۋلۇس.
2 ئۇلار پاۋلۇسنىڭ ئارامىي تىلىدا سۆزلىگىنىنى ئاڭلاپ، تېخىمۇ جىم
بولۇبتى. پاۋلۇس سۆزىنى داۋاملابتۇردى:
3 _ مەنمۇ بىر يەھۇدىي، كىلىكىيە ئۆلكىسىنىڭ تارسۇس بەھىرىدە
تۇغۇلدۇم، لېكىن يېرۇسالېمدا چوڭ بولدۇم. داڭلىق تەۋرات ئۇستازى
غامالىيىلدىن تەلىم ئېلىپ، ئەجدادلىرىمىزدىن قالغان تەۋرات قانۇنىغا قاتتىق
رىئايە قىلىپ كەلدىم. سىلەرگە ئوخشاش، خۇدا يولىدا پۈتۈن ۋۇجۇدۇم
بىلەن قىزغىن ئىشلىگەنىدىم. 4 ھەزرىتى ئەيسا يولىدا ماڭغانلارغا
22
827 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 2 2_باب
زىيانكەبلىك قىلىپ، ئۇلارنىڭ ئۆلۈبىگە سەۋەبچى بولدۇم. ھەزرىتى
ئەيساغا ئەگەبكەنلەرنى ئەر_ئايال دېمەي تۇتۇپ، زىندانغا تابلاتتىم. 5 بۇ
توغرۇلۇق باش روھانىي ۋە پۈتۈن ئالىي كېڭەبمە مېنىڭ سۆزلىرىمنىڭ
راستلىقىنى ئىسپاتلاپ بېرەلەيدۇ. مەن ئۇلاردىن دەمەبقتىكى يەھۇدىي
بابلىقلارغا يېزىلغان خەتلەرنى ئېلىپ، ئۇ يەردىكى ھەزرىتى ئەيساغا ئېتىقاد
قىلىدىغانلارنى جازالاش ئۈچۈن يېرۇسالېمغا كىشەنلەپ ئېلىپ كېلىش
نىيىتىدە يولغا چىققانىدىم. 6 چۈبكە يېقىن، دەمەبققە يېتىپ كېلىشكە ئاز
قالغىنىمدا، توساتتىن ئاسماندىن كۈچلۈك بىر نۇر چۈبۈپ، ئەتراپىمنى
يورۇتۇۋەتتى. 7 يەرگە يىقىلدىم. ئاندىن، «سائۇل، سائۇل ماڭا نېمىشقا
زىيانكەبلىك قىلىسەن؟» دېگەن ئاۋازنى ئاڭلىدىم. 8 «ئى رەببىم، سەن
كىمسەن؟» دەپ سورىسام، ئۇ، «مەن سەن زىيانكەبلىك قىلىۋاتقان
ناسىرەلىك ئەيسا» دېدى. 9 مەن بىلەن بىللە كېتىۋاتقانلار ئۇ نۇرنى كۆرگەن
بولسىمۇ، لېكىن ماڭا قىلغان سۆزلەرنى چۈبەنمەپتۇ. 10 مەن يەنە، «ئى
رەببىم، مەن نېمە قىلاي؟» دەپ سورىسام، ئۇ ماڭا، «ئورنۇڭدىن تۇر،
دەمەبققە كىر، خۇدا ساڭا تاپشۇرغان ئىشلارنىڭ ھەممىسىنى ئۇ يەردە
ئۇقىسەن» دېدى. 11 ھېلىقى كۈچلۈك نۇردىن كۆزلىرىم كۆرمەس بولۇپ
قالدى. بۇڭا، يېنىمدىكىلەر قولۇمدىن يېتەكلەپ، دەمەبققە ئېلىپ كىردى.
12 ئۇ يەردە ھانانىيا ئىسىملىك بىر كىشى بار ئىدى. ئۇ خۇداغا
ئىخلاسمەن، تەۋرات قانۇنىمىزغا قاتتىق ئەمەل قىلىدىغان كىشى بولۇپ،
دەمەبقتىكى پۈتۈن يەھۇدىيلارنىڭ ھۆرمىتىگە سازاۋەر ئىدى. 13 ئۇ كېلىپ،
يېنىمدا تۇرۇپ: «قېرىندىشىم سائۇل، كۆزلىرىڭ ئەسلىگە كەلسۇن» دېدى.
بۇئان كۆزلىرىم ئەسلىگە كېلىپ، ئۇنى كۆردۈم. 14 ئۇ ماڭا: «ئەجدادلىرىمىز
ئېتىقاد قىلىپ كەلگەن خۇدا سېنى ئۆزىنىڭ ئىرادىسىنى بىلىشىڭگە تاللىدى.
ئۇ يەنە ئۆزىنىڭ ئادىل خىزمەتكارى بولغان ھەزرىتى ئەيسانى كۆرۈبۈڭ ۋە
ئۇنىڭ ئاغزىدىن چىققان سۆزلەرنى ئاڭلىشىڭ ئۈچۈن سېنى تاللىدى.
2 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 828
15 چۈنكى، سەن كۆرگەن_ئاڭلىغانلىرىڭنى پۈتۈن ئىنسانلارغا يەتكۈزىسەن
16 بۇنداق ئىكەن، سەن يەنە نېمىنى ساقلاپ تۇرىسەن؟ ئورنۇڭدىن تۇرۇپ
چۆمۈلدۈرۈلگىن ۋە رەببىمىزگە دۇئا قىلىپ، گۇناھلىرىڭدىن پاكلان» دېدى.
17 كېيىن، يېرۇسالېمغا قايتىپ كەلدىم. مەركىزىي ئىبادەتخانىدا دۇئا
قىلىۋاتقىنىمدا، كۆزۈمگە بىر غايىبانە ئالامەت كۆرۈندى. 18 بۇ ئالامەتتە مەن
رەببىم ئەيسانى كۆردۈم. ئۇ ماڭا، «يېرۇسالېمدىن دەرھال كەت. چۈنكى، بۇ
يەرنىڭ ئادەملىرى سېنىڭ ماڭا قىلغان گۇۋاھلىقىڭنى قوبۇل قىلمايدۇ»
دېدى. 19 مەن، «ئى رەببىم، ئۇلار مېنىڭ ھەممە يەردە ئىبادەتخانىلارغا
كىرىپ، ساڭا ئېتىقاد قىلغانلارنى تۇتقۇن قىلىپ، ئۇرغانلىقىمنى بىلىدۇ.
20 خەلقنى ساڭا ئېتىقاد قىلىشقا دەۋەت قىلغان ئىستىپان ئۆلتۈرۈلگەندە،
مەنمۇ بۇ يەردە ئىدىم ئۇنى ئۆلتۈرگەنلەرنىڭ كىيىملىرىنى ساقلاپ،
قىلمىشلىرىغا قوبۇلغانىدىم مەن بۇ يەردە تۇرسام، ئۇلار مېنىڭ گېپىمگە
چوقۇم ئىشىنىدۇ» دېدىم. 21 بىراق، رەببىم ئەيسا ماڭا يەنە، «يېرۇسالېمدىن
چىقىپ كەت سېنى يىراق جايلارغا، يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭ ئارىسىغا
ئەۋەتىمەن» دېدى.
22 پاۋلۇسنىڭ سۆزلىرىگە بابتىن_ئايا قۇلاق سېلىۋاتقان خالايىق
ئۇنىڭ يەھۇدىي ئەمەسلەر ھەققىدىكى سۆزىنى ئاڭلاش بىلەنلا:
_ ئۇنى يوقىتىش كېرەك ئۆلتۈرۈش كېرەك ئۇ ئۆلۈبكە تېگىشلىك _
دەپ چۇقان سېلىشتى. 23 ئۇلار بىر تەرەپتىن چۇقان سېلىپ، بىر تەرەپتىن
كىيىملىرىنى پۇلاڭلىتىپ، توپا سورۇپ، چاڭ چىقىرىۋەتتى. 24 رىم قوماندانى
پاۋلۇسنى قەلئەگە ئەكىرىپ كېتىشكە ئەمر قىلدى ۋە خالايىقنىڭ ئۇنىڭغا
نېمە ئۈچۈن بۇنداق چۇقان سالىدىغانلىقىنى تەكشۈرمەكچى بولۇپ،
لەبكەرلىرىگە ئۇنى قامچىلاپ سوراق قىلىشنى بۇيرۇدى. 25 ئۇلار پاۋلۇسنى
تۈۋرۈككە باغلاپ قامچىلىماقچى بولغاندا، پاۋلۇس يېنىدا تۇرغان يۈزبېشىغا:
_ بىر رىم پۇقراسىنى سوتلىمايلا قامچىلىشىڭلار قانۇنغا ئۇيغۇنمۇ؟ _
829 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 3 2_باب
دېدى.
26 بۇ سۆزنى ئاڭلىغان يۈزبېشى قومانداننىڭ ئالدىغا بېرىپ:
_ ئۇ كىشى رىم پۇقراسى ئىكەن. سىز نېمە ئىش قىلىۋاتقانلىقىڭىزنى
بىلمەمسىز؟ _ دېدى.
27 قوماندان پاۋلۇسنىڭ ئالدىغا بېرىپ، ئۇنىڭدىن:
_ ئېيتقىن، سەن راستتىنلا رىم پۇقراسىمۇ؟ _ دەپ سورىدى.
_ راست، _ دەپ جاۋاس بەردى پاۋلۇس.
28 _ مەن نۇرغۇن پۇل خەجلەپ، ئاران پۇقرالىق سالاھىيىتىگە ئىگە
بولدۇم، _ دېدى قوماندان.
پاۋلۇس:
_ مەن تۇغۇلۇبۇمدىن بۇنداق _ دېدى.
29 بۇنىڭ بىلەن، پاۋلۇسنى سوراققا تارتماقچى بولغان لەبكەرلەر
دەرھال ئۆزىنى چەتكە ئالدى. ئۇنى باغلاتقان قوماندانمۇ ئۇنىڭ رىم پۇقراسى
ئىكەنلىكىنى بىلىپ، قورقۇپ كەتتى. چۈنكى، ئۇ بىر رىم پۇقراسىنى قانۇنسىز
ھالدا باغلاپ، قامچىلابقا ئەمر قىلغانىدى.
پاۋلۇسنىڭ ئالىي كېڭەغمىدە ئۆزىنى ئاقلىشى
30 قوماندان يەھۇدىيلارنىڭ پاۋلۇسنىڭ ئۈستىدىن قىلغان بىكايىتىنىڭ
سەۋەبىنى ھەقىقىي بىلىش ئۈچۈن، ئەتىسى ئۇنى يېشىۋېتىپ، ئالىي
روھانىيلار ۋە پۈتۈن يەھۇدىي ئالىي كېڭەبمىسىدىكىلەرنىڭ بىر يەرگە
يىغىلىشىنى بۇيرۇدى. ئاندىن، پاۋلۇسنى ئېلىپ كېلىپ، ئۇلارنىڭ ئالدىغا
تۇرغۇزدى.
1 پاۋلۇس ئالىي كېڭەبمە ھەيئەتلىرىگە تىكىلىپ تۇرۇپ:
23 _ قېرىندابلار، مەن بۈگۈنگىچە خۇدانىڭ ئالدىدا پاك ۋىجدانىم
3 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 830
بىلەن ياباپ كەلدىم، _ دېدى.
2 بۇنى ئاڭلىغان باش روھانىي ھانانىيا پاۋلۇسنىڭ يېنىدا تۇرغانلارغا
ئۇنىڭ ئاغزىغا ئۇرۇبنى بۇيرۇدى. 3 پاۋلۇس ئۇنىڭغا:
_ ئەي تېشى پال_پال ساختىپەز سېنى خۇدا ئۇرىدۇ سەن ئۇ يەردە
ئولتۇرۇپ، مېنى تەۋرات قانۇنى بويىچە سوراققا تارتماقچى، لېكىن مېنى
ئۇرغۇزۇپ، ئۆزۈڭ تەۋرات قانۇنىغا خىلاپلىق قىلىۋاتىسەن _ دېدى.
4 _ سەن خۇدانىڭ باش روھانىيسىغا ھاقارەت كەلتۈرۈۋاتامسەن؟ _
دېيىشتى يېنىدا تۇرغانلار. 5 پاۋلۇس:
_ مېنى كەچۈرۈڭلار مەن ئۇنىڭ باش روھانىي ئىكەنلىكىنى بىلگەن
بولسام، ئۇنداق دېمەيتتىم. چۈنكى تەۋراتتا: «خەلقىڭنى ئىدارە قىلىدىغان
بابلىققا تۆھمەت قىلما» دېيىلگەن، _ دېدى.
6 پاۋلۇس بۇ بىر توپ كىشىلەرنىڭ ئىچىدە بەزىلىرى سادۇقىي دىنىي
ئېقىمىدىكىلەر، يەنە بەزىلىرى پەرىسىي دىنىي ئېقىمىدىكىلەر ئىكەنلىكىنى
بىلىپ، ئۇلارنى تالاش_تارتىشقا سېلىش ئۈچۈن، ئالىي كېڭەبمىدە يۇقىرى
ئاۋاز بىلەن:
_ قېرىندابلار، مەن بولسام پەرىسىيلەردىن بولىمەن ۋە بىر
پەرىسىينىڭ ئوغلىمەن. مەن ئۆلگەنلەرنىڭ قايتا تىرىلىشىنى ئۈمىد قىلغانلىقىم
ئۈچۈنلا بۈگۈن بۇ يەردە سوراققا تارتىلىۋاتىمەن _ دەپ ۋارقىرىدى.
7 بۇ سۆز ئۇنىڭ ئاغزىدىن چىقىشى بىلەن تەڭ، پەرىسىيلەر بىلەن
سادۇقىيلار تالاش_تارتىش قىلىشىپ كەتتى. كېڭەبمىدىكىلەر ئىككىگە
بۆلۈنۈپ كەتتى. 8 چۈنكى، سادۇقىيلار ئۆلگەنلەرنىڭ قايتا تىرىلىشىگە،
پەرىشتە ۋە روھلارنىڭ مەۋجۇتلۇقىغا ئىشەنمەيدۇ. لېكىن، پەرىسىيلەر
بۇلارغا ئىشىنىدۇ. 9 بۇنىڭ بىلەن، چۇقان_سۈرەن بارغانسېرى كۈچەيدى.
پەرىسىي ئېقىمىدىكى بەزى تەۋرات ئۇستازلىرى ئورنىدىن تۇرۇپ:
831 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 3 2_باب
_ بىز بۇ ئادەمدىن ھېچقانداق خاتالىق تاپالمىدۇق ئېھتىمال راستتىن
بىر روھ ياكى پەرىشتە ئۇنىڭ بىلەن سۆزلەبكەن بولسا ئەجەس ئەمەس _
دەپ، قاتتىق مۇنازىرىلەبتى.
10 تالاش_تارتىش ئەۋج ئېلىپ كەتتى. يەھۇدىيلارنىڭ پاۋلۇسنى تارتىپ
پارچە_پارچە قىلىۋېتىشتىن قورقۇپ قالغان قوماندان لەبكەرلىرىنىڭ زالغا
كىرىپ، كىشىلەرنىڭ ئارىسىدىن پاۋلۇسنى زورلۇق بىلەن تارتىپ چىقىپ،
قەلئەگە ئەكىرىپ كېتىشىنى بۇيرۇدى.
11 بۇ كۈنى كېچىسى، رەببىمىز ئەيسا پاۋلۇسنىڭ يېنىدا تۇرۇپ:
_ غەيرەتلىك بول سەن يېرۇسالېمدا مەن ئۈچۈن گۇۋاھلىق
بەرگىنىڭدەك، ئەمدى رىم بەھىرىدىمۇ بۇنداق قىلىشىڭ كېرەك _ دېدى.
پاۋلۇسنى ئۆلتۈرۈش سۇيىقەستى
12 ئەتىسى ئەتىگەندە، بەزى يەھۇدىيلار مەخپىي سۇيىقەست پىلانلاپ،
پاۋلۇسنى ئۆلتۈرمىگۈچە ھېچ نەرسە يېمەيمىز، ئىچمەيمىز، دەپ قەسەم
قىلىشتى. 13 بۇ سۇيىقەستنى پىلانلىغۇچىلار قىرىق نەچچە كىشى ئىدى.
14 ئۇلار ئالىي روھانىيلار ۋە يەھۇدىي ئاقساقاللارنىڭ ئالدىغا بېرىپ:
_ بىز پاۋلۇسنى ئۆلتۈرمىگۈچە ھېچ نەرسە يېمەيمىز، دەپ قاتتىق
قەسەم قىلدۇق. 15 ھازىر سىلەر ۋە ئالىي كېڭەبمە پاۋلۇسنىڭ ئىشلىرىنى
تېخىمۇ تەپسىلىي تەكشۈرۈش باھانىسى بىلەن ئۇنى كېڭەبمىگە ئېلىپ
كېلىشنى رىم قوماندانىدىن تەلەپ قىلىڭلار. بىز تەييار تۇرۇپ، ئۇنى
كېڭەبمىگە ئېلىپ كېلىنىشتىن ئىلگىرىلا جايلىۋېتىمىز، _ دېدى.
16 بىراق، بۇ سۇيىقەستتىن خەۋەر تاپقان پاۋلۇسنىڭ سىڭلىسىنىڭ
ئوغلى دەرھال قەلئەگە كىرىپ، پاۋلۇسقا خەۋەر قىلىپ قويدى. 17 بۇنىڭ
بىلەن، پاۋلۇس يۈزبېشىلىرىدىن بىرىنى چاقىرتىپ، ئۇنىڭغا:
3 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 832
_ بۇ يابنى قوماندان بىلەن كۆرۈبتۈرۈپ قويسىڭىز. ئۇنىڭ قوماندانغا
مەلۇم قىلىدىغان ئىشى بار ئىكەن، _ دېدى.
18 يۈزبېشى بۇ يابنى قومانداننىڭ ئالدىغا بابلاپ كىرىپ:
_ مەھبۇس پاۋلۇس مېنى چاقىرتىپ، بۇ يابنى سىز بىلەن
كۆرۈبتۈرۈپ قويۇبۇمنى تەلەپ قىلدى. چۈنكى، ئۇنىڭ سىزگە مەلۇم
قىلىدىغان ئىشى بار ئىكەن، _ دېدى.
19 قوماندان ئۇنى قولىدىن تۇتۇپ، بىر چەتكە تارتىپ:
_ مەلۇم قىلىدىغان نېمە ئىشىڭ بار؟ _ دەپ سورىدى.
20 ئۇ جاۋابەن مۇنداق دېدى:
_ يەھۇدىي ئاقساقاللار پاۋلۇسنىڭ ئىشلىرىنى تەپسىلىي تەكشۈرۈش
باھانىسى بىلەن ئۆزلىرىدىن ئەتە ئۇنى يەھۇدىي ئالىي كېڭەبمىسىگە ئېلىپ
بېرىشنى تەلەپ قىلىشقا كېلىشتى. 21 ئۇلارغا ماقۇل بولمىغايسىز، چۈنكى
قىرىق نەچچە ئادەم ئۇنى يوبۇرۇن كۈتۈپ تۇرىدۇ. ئۇلار پاۋلۇسنى
ئۆلتۈرمىگۈچە ھېچ نەرسە يېمەيمىز، ئىچمەيمىز، دەپ قەسەم قىلىشىپتۇ.
ھازىر ئۆزلىرىنىڭ ئۇلارنىڭ تەلىپىگە قوبۇلۇبلىرىنى كۈتۈپ تۇرىدۇ.
22 قوماندان ئۇنىڭغا:
_ بۇ ئىشنى ماڭا مەلۇم قىلغانلىقىڭنى ھېچكىم ئۇقمىسۇن _ دەپ
تاپىلاپ، ئۇنى قايتۇردى.
پاۋلۇسنىڭ ۋالىي فېلىكسكە تاپشۇرۇلۇغى
23 قوماندان يۈزبېشىدىن ئىككىنى چاقىرتىپ:
_ ئىككى يۈز پىيادە لەبكەر، يەتمىش ئاتلىق لەبكەر ۋە ئىككى يۈز
نەيزىۋاز لەبكەر ھازىرلاپ، بۈگۈن كېچە سائەت توققۇزدا قەيسەرىيە
833 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 3 2_باب
بەھىرىگە قاراپ يولغا چىقىڭلار 24 بۇنىڭ بىلەن بىللە، پاۋلۇسنى ۋالىي
فېلىكسنىڭ يېنىغا ساق_سالامەت يەتكۈزۈش ئۈچۈن، ئۇنىڭغا ئۇلا
تەييارلاڭلار _ دەپ بۇيرۇدى.
25 قوماندان لىسىياس پاۋلۇس ھەققىدە فېلىكسكە يەنە مۇنداق بىر خەت
يازدى:
26 «ھۆرمەتلىك ۋالىي فېلىكس جانابلىرىغا كلاۋدىيۇس
لىسىياستىن ئېھتىرام بىلەن سالام
27 مەقسەتكە كەلسەم، بۇ كىشىنى يەھۇدىيلار
تۇتۇۋالغان بولۇپ، ئۆلتۈرمەكچى بولغانىدى. لېكىن، ئۇنىڭ
رىم پۇقراسى ئىكەنلىكىنى بىلىپ قېلىپ، لەبكەر بابلاپ
بېرىپ ئۇنى قۇتقۇزدۇم. 28 مەن ئۇلارنىڭ بۇ كىشى ئۈستىدىن
قىلغان بىكايىتىنىڭ سەۋەبىنى تەكشۈرۈپ ئېنىقلىماقچى
بولۇپ، ئۇنى يەھۇدىيلارنىڭ ئالىي كېڭەبمىسىگە ئېلىپ
باردىم. 29 نەتىجىدە، مەن ئۇلارنىڭ ئۇنىڭ ئۈستىدىن قىلغان
بىكايىتىنىڭ دىنىي قانۇنىغا دائىر مەسىلىلەردىن بابقا
نەرسە ئەمەس ئىكەنلىكىنى بايقىدىم. ئۇنىڭدىن ئۆلۈم
جازاسى بېرىشكە ياكى زىندانغا تابلابقا لايىق بىرەر
جىنايەت تاپالمىدىم. 30 كېيىن، مەن بەزى يەھۇدىيلارنىڭ
ئۇنى ئۆلتۈرۈۋېتىش قەستىدە بولۇۋاتقانلىقىدىن خەۋەر
تېپىپ، دەرھال ئۇنى جانابلىرىغا يوللابنى توغرا تاپتىم.
بۇنىڭ بىلەن بىللە، ئەرز قىلغۇچىلارنىڭ بىكايەتلىرىنى
ئۆزلىرىنىڭ ئالدىدا قىلىشىنى بۇيرۇدۇم.»
4 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 834
31 لەبكەرلەر بۇيرۇق بويىچە پاۋلۇسنى كېچىلەپ ئانتىپاترىس
بەھىرىگە يەتكۈزدى. 32 ئەتىسى، پاۋلۇس ئاتلىق لەبكەرلەرنىڭ ئېلىپ
بېرىشىغا تاپشۇرۇلدى. پىيادە لەبكەرلەر بولسا يېرۇسالېمدىكى قەلئەگە
قايتىپ كەلدى. 33 ئاتلىقلار قەيسەرىيىگە بېرىپ، خەتنى ۋالىيغا سۇندى ۋە
پاۋلۇسنىمۇ تاپشۇردى. 34 ۋالىي خەتنى ئوقۇغاندىن كېيىن، پاۋلۇسنىڭ قايسى
ئۆلكىدىن ئىكەنلىكىنى سوراپ، ئۇنىڭ ئۆز بابقۇرۇبىدىكى كىلىكىيىدىن
كەلگەنلىكىنى بىلىپ، 35 ئۇنىڭغا:
_ سېنى ئۈستۈڭدىن ئەرز قىلغۇچىلار كەلگەندە بىر تەرەپ قىلىمەن،
_ دېدى ۋە لەبكەرلەرگە ئۇنى ھىرود خان سالغان ئوردىدىكى بىر ئۆيگە
نەزەربەند قىلىپ قويۇبنى بۇيرۇدى.
يەھۇدىيلارنىڭ پاۋلۇس ئۈستىدىن غىكايەت قىلىشى
1 بەش كۈندىن كېيىن، باش روھانىي ھانانىيا ۋە ئاقساقاللاردىن
بىرنەچچەيلەن تەرتۇلۇس ئىسىملىك بىر ئادۋوكات بىلەن
قەيسەرىيىگە كېلىپ، پاۋلۇس توغرىسىدىكى بىكايەتلىرىنى ۋالىي فېلىكسكە
سۇندى. 2 پاۋلۇس چاقىرتىلدى. تەرتۇلۇس ئۇنىڭ ئۈستىدىن بىكايەت قىلىپ
مۇنداق دېدى:
_ ھۆرمەتلىك فېلىكس جانابلىرى بىز ئۆزلىرىنىڭ قولى ئاستىدا
ئۇزۇندىن بۇيان ئامان_ئېسەن ياباپ كەلمەكتىمىز، خەلقىمىزدە ناچار
ئىللەتلەر تۈگىتىلىپ، چوڭ ئۆزگىرىشلەر بارلىققا كەلدى. 3 بۇنىڭدىن ھەر
ۋاقىت، ھەر جايدا چەكسىز مىننەتدارمىز. 4 مەنكى تەرتۇلۇس ئۆزلىرىنى
ئارتۇقچە ئاۋارە قىلىشنى خالىمايمەن. قىسقىغىنا ئەرزلىرىمىزنى سەۋرچانلىق
بىلەن ئاڭلابلىرىنى ئۆتۈنۈپ سورايمەن. 5 بىز بۇنى تونۇپ يەتتۇقكى، بۇ
جېدەلخور پۈتۈن دۇنيادىكى يەھۇدىيلار ئارىسىدا قالايمىقانچىلىق پەيدا
24
835 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 4 2_باب
قىلىپ، ئۇلارنى رىم ھاكىمىيىتىگە قاربى چىقىشقا كۈبكۈرتۈۋاتقان بۆلگۈنچى
ۋە بۇنداقلا «ناسىرەلىكلەر» دەپ ئاتالغان بىر گۇرۇھنىڭ كاتتىۋابلىرىدىن
بىرىدۇر. 6_7 ئۇ بىزنىڭ مەركىزىي ئىبادەتخانىمىزنىمۇ بۇلغىماقچى
بولغانىدى. بۇڭا، بىز ئۇنى تۇتۇۋالدۇق. 8 ئۇنى سوراق قىلىپ كۆرسىلە، بىزنىڭ
ئەرزلىرىمىزنىڭ توغرىلىقىنى چۈبىنەلەيدىلا
9 سورۇندا بولغان يەھۇدىيلارمۇ بىر ئېغىزدىن بىكايەت قىلىشىپ،
ئۇنىڭ ئېيتقانلىرىنى تەستىقلابتى.
پاۋلۇسنىڭ ئۆزىنى ئاقلىشى
10 پاۋلۇس ۋالىي فېلىكسنىڭ رۇخسىتىنى ئالغاندىن كېيىن، سۆز قىلىپ
مۇنداق دېدى:
_ جانابلىرىنىڭ ئۇزۇن يىللاردىن بېرى يەھۇدىي خەلقىنى سوراپ
كەلگەنلىكىدىن خەۋىرىم بار. بۇڭا، ئالدىلىرىدا ئۆزۈمنى ئاقلابقا رازىمەن.
11 ئاسانلا بىلەلەيدىلىكى، مەن يېرۇسالېمغا ئىبادەت قىلىشقا بارغىنىمدىن
ھازىرغىچە پەقەت ئون ئىككى كۈنلا ئۆتتى. 12 مېنىڭ مەركىزىي ئىبادەتخانىدا
بىرەر ئادەم بىلەن تالاش_تارتىش قىلغانلىقىمنى كۆرگەن كىشى يوق ۋە
مېنىڭ بابقا ئىبادەتخانىلاردا ياكى بەھەرنىڭ بابقا جايلىرىدا ئاممىنى
قۇتراتقانلىقىمنىمۇ كۆرگەن كىشى يوق. 13 ئۇلار جانابلىرىغا مېنىڭ ئۈستۈمدىن
قىلغان بىكايەتلىرىگە ئىسپات كۆرسىتىپ بېرەلمەيدۇ.
14 بىراق بىرلا ئىشنى ئېتىراپ قىلىمەنكى: مەن يەھۇدىيلار خاتا ئېقىم
دەپ قارىغان ھەزرىتى ئەيسا يولى بىلەن مېڭىپ، ئەجدادلىرىمىز ئەزەلدىن
ئېتىقاد قىلغان خۇداغا ئىبادەت قىلىمەن. تەۋراتتا ۋە بابقا پەيغەمبەرلەرنىڭ
يازمىلىرىدا يېزىلغانلارنىڭمۇ ھەممىسىگە ئىشىنىمەن. 15 مۇبۇ يەھۇدىيلارغا
ئوخشاش، مەنمۇ پۈتۈن ئىنسانلارنىڭ ياخشى_يامان بولۇبىدىن
4 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 836
قەتئىينەزەر، ھەممىسىنىڭ ئۆلگەندىن كېيىن سوراق قىلىنىش ئۈچۈن قايتا
تىرىلدۈرۈلىدىغانلىقىغا ئىشىنىمەن. 16 بۇ سەۋەبتىن، ئۆزۈم ھەمىشە خۇدا
ئالدىدىمۇ، ئىنسانلار ئالدىدىمۇ پاك ۋىجدانلىق بولۇبقا تىرىشىمەن. 17 مەن
يېرۇسالېمدىن ئايرىلغىلى خېلى يىللار بولغان بولۇپ، بۇ قېتىم ئۇ يەرگە
يەھۇدىي قېرىندابلىرىمغا ياردەم پۇلى يەتكۈزۈپ بەرگىلى ۋە خۇداغا
قۇربانلىق قىلغىلى بارغانىدىم. 18 ئۈستۈمدىن بىكايەت قىلغان يەھۇدىيلار
مېنى مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىسىدا ئۇچراتقىنىدا، مەن تازىلىنىش دىنىي
قائىدىسىدىن ئۆتۈپ سەدىقەمنى سۇنۇۋاتاتتىم، ئەتراپىمغا ئادەم توپلىغىنىممۇ
يوق. قالايمىقانچىلىق چىقارغىنىممۇ يوق. 19 ئاسىيا ئۆلكىسىلىك ئابۇ
يەھۇدىيلارنىڭ مېنىڭ ئۈستۈمدىن بىكايەتلىرى بولسا، ئەسلى ئۇلار ئۆزلىرى
كېلىپ، جانابلىرىنىڭ ئالدىدا دېيىشى كېرەك ئىدى. 20 بولمىسا، قېنى مۇبۇ
سورۇندىكىلەر يېرۇسالېمدىكى يەھۇدىي ئالىي كېڭەبمىسىدە سوراق
قىلىنغان ۋاقتىمدا، مېنىڭدىن قانداق جىنايەت تېپىلغانلىقىنى ئېيتىپ باقسۇن.
21 پەقەت بۇنى ئېتىراپ قىلىمەنكى، يەھۇدىي ئالىي كېڭەبمىسىدە سوراق
قىلىنغان ۋاقتىمدا، «بۈگۈن ئۆلگەنلەرنىڭ قايتا تىرىلىشىگە ئىشەنگەنلىكىم
ئۈچۈنلا سىلەرنىڭ سورىقىڭلارغا تارتىلىۋاتىمەن» دەپ ۋارقىرىغانىدىم.
بۇنىڭدا نېمە گۇناھ بار؟
22 رەببىمىزنىڭ يولىغا نىسبەتەن خېلى بىلىمى بولغان فېلىكس سوراقنى
توختىتىپ، ئۇلارغا:
_ دەۋايىڭلار توغرىسىدىكى ھۆكۈمنى قوماندان لىسىياس كەلگەندە
چىقىرىمەن، _ دېدى.
23 ئۇ يۈزبېشىغا پاۋلۇسنى داۋاملىق تۇتۇپ تۇرۇبنى، لېكىن ئۇنىڭغا
بىرئاز كەڭ مۇئامىلە قىلىپ، دوست_بۇرادەرلىرىنىڭ ئۇنىڭ تۇرمۇش
ئېھتىياجىنى تەمىنلەپ تۇرۇبىغا يول قويۇبنى بۇيرۇدى.
837 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 5 2_باب
پاۋلۇس ۋالىي فېلىكس بىلەن درۇسىلانىڭ ئالدىدا
24 بىرنەچچە كۈندىن كېيىن، ۋالىي فېلىكس يەھۇدىي ئايالى درۇسىلا
بىلەن بىللە كېلىپ، پاۋلۇسنى چاقىرتىپ، ئۇنىڭدىن قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھ
ئەيساغا ئېتىقاد قىلىش يولىنى ئاڭلىدى. 25 پاۋلۇس خۇدانىڭ ئالدىدا ھەققانىي
ياباش، ئۆزىنى تۇتۇۋېلىش، قىيامەت كۈنىدىكى سوئال_سوراق قىلىنىش
قاتارلىقلار توغرىسىدا توختالغاندا، ۋەھىمىگە چۈبكەن فېلىكس ئۇنىڭغا:
_ ھازىرچە قايتىپ تۇرسىڭىزمۇ بولىدۇ. كېيىن ۋاقتىم چىققاندا، يەنە
چاقىرتىمەن، _ دېدى.
26 ئۇ پاۋلۇسنىڭ پارا بېرىشىنى كۈتەتتى. بۇنىڭ ئۈچۈن، ئۇنى پات_
پات چاقىرتىپ، ئۇنىڭ بىلەن سۆزلىشەتتى. 27 ئىككى يىلدىن كېيىن، ۋالىي
فېلىكسنىڭ ئورنىغا پوركىيۇس فېستۇس ۋالىي بولدى. فېلىكس يەھۇدىيلارغا
ياخشى كۆرۈنۈش ئۈچۈن پاۋلۇسنى سولاقتا قالدۇردى.
پاۋلۇسنىڭ ۋالىي فېستۇسنىڭ ئالدىدا سوراق قىلىنىشى
1 فېستۇس فېلىكسنىڭ ئورنىغا ۋالىي بولۇپ، يەھۇدىيە
ئۆلكىسىدىكى قەيسەرىيىگە كېلىپ، ئۈ كۈندىن كېيىن
يېرۇسالېمغا بارغانىدى. 2 ئالىي روھانىيلار بىلەن يەھۇدىيلارنىڭ ئاقساقاللىرى
فېستۇسقا پاۋلۇسنىڭ ئۈستىدىن بىكايەت قىلىپ، ئۇنىڭدىن پاۋلۇسنى
3 يېرۇسالېمغا ئەۋەتىپ بېرىشنى ئۆتۈنۈپ سورىدى. چۈنكى، ئۇلار يول
ئۈستىدە پاۋلۇسنى ئۆلتۈرۈبنى قەستلىگەنىدى. 4 لېكىن، فېستۇس ئۇلارغا:
_ پاۋلۇس ھازىر قەيسەرىيىدە سولاقتا. مەن يېقىندا ئۇ يەرگە قايتىپ
كېتىمەن. 5 سىلەرنىڭ ئاقساقاللىرىڭلار مەن بىلەن بىللە بارسۇن. ئەگەر
ئۇنىڭ بىرەر قانۇنسىز قىلمىشلىرى بولسا، ئۇلار بۇ يەردە بىكايەت قىلسا
بولىدۇ، _ دەپ جاۋاس بەردى.
25
5 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 838
6 فېستۇس ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ئون كۈنچە تۇرۇپ، قەيسەرىيىگە قايتىپ
كەلدى. ئەتىسى سوت ئېچىپ، پاۋلۇسنى سوت مەيدانىغا ئېلىپ كېلىشنى
بۇيرۇدى. 7 پاۋلۇس كىرگەندىن كېيىن، يېرۇسالېمدىن كەلگەن يەھۇدىيلار
ئۇنىڭ ئەتراپىغا ئولىشىپ، ئۇنىڭغا نۇرغۇن ئېغىر جىنايەتلەرنى ئارتىپ، ئۇنىڭ
ئۈستىدىن بىكايەت قىلدى. بىراق، ھېچقايسىسىغا ئىسپات كۆرسىتىپ
بېرەلمىدى. 8 بۇنىڭ بىلەن، پاۋلۇس ئۆزىنى ئاقلاپ:
_ مەن يەھۇدىيلارنىڭ قانۇنىغا، مەركىزىي ئىبادەتخانىسىغا ياكى رىم
ئىمپېراتورىغا قاربى ھېچقانداق جىنايەت ئۆتكۈزمىدىم، _ دېدى.
9 لېكىن، فېستۇس يەھۇدىيلارغا ياخشى كۆرۈنۈش ئۈچۈن، پاۋلۇستىن:
_ سېنى يېرۇسالېمغا ئاپىرىپ، ئۇ يەردە بۇ بىكايەتلەرگە ئاساسەن
سوتلىسام قانداق؟ _ دەپ سورىدى.
10 _ بولمايدۇ _ دەپ جاۋاس بەردى پاۋلۇس، _ مەن ھازىر رىم
ئىمپېراتورى قەيسەرنىڭ ھوقۇقى بىلەن تەيىنلەنگەن سوراقچى ئالدىدا
تۇرىمەن. مېنى سوراق قىلىشقا تېگىشلىك يەر مانا مۇبۇ. ئۆزىڭىزگە مەلۇم،
مەن يەھۇدىيلارغا قاربى ھېچقانداق جىنايەت ئۆتكۈزمىدىم. 11 ئەگەر
جىنايىتىم بولسا ۋە ئۆلۈمگە لايىق بىرەر ئىش قىلغان بولسام، مېنى
جازالىماڭ، دەپ تەلەپ قىلمىغان بولاتتىم. ئۇلارنىڭ مېنىڭ ئۈستۈمدىن
قىلغان بىكايەتلىرى ئەمەلىيەتكە ئۇيغۇن ئەمەس. بۇنىڭ ئۈچۈن،
ھېچكىمنىڭ مېنى ئۇلارغا تاپشۇرۇپ بېرىشكە ھەققى يوق. مەن رىم
ئىمپېراتورىغا ئەرز قىلىمەن ئۆزى مېنى سوراق قىلسۇن
12 ۋالىي فېستۇس مەسلىھەتچىلىرى بىلەن مەسلىھەتلەبكەندىن كېيىن،
پاۋلۇسقا:
_ سەن رىم ئىمپېراتورى قەيسەرنىڭ سوراق قىلىشىنى تەلەپ قىلدىڭ.
بۇڭا، ئۇنىڭ ئالدىغا ئېلىپ بېرىلىسەن، _ دېدى.
839 ھەرىتى ئەيزا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 25_باب
ۋالىي فېزتۇسنىڭ ئاگرىپا خانگە پاۋلۇس
توخرىزىدا ئېيتقانلىرى
13 بىرنەچچە كۈندىن كېيىن، ئاگرىپا خان بىلەن سىڭلىبى بەرنىكى
فېبتۇسنىڭ ۋالىيلىق سەنبىپىگە ئولتۇرسانلىقىنى تەبرىكلەش ئۈچۈن،
قەيبەرىيىگە كەلدى. 14 ئۇ يەردە بىرنەچچە كۈن تۇرساندىن كېيىن،
فېبتۇس پاۋلۇس توسرىبىدا ئاگرىپاسا سۇنداق دېدى:
_ بۇ يەردە فېلىكس قالدۇرۇپ كەتكەن بىر سەھبۇس بار ئىدى. 15 سەن
يېرۇسالېمغا بارسىنىمدا، يەھۇدىي ئالىي روھانىيلىرى بىلەن ئاقباقاللىرى
ئۇنىڭ ئۈستىدىن غىكايەت قىلىپ، سەندىن ئۇنى جازالاغنى تەلەپ قىلىشتى.
16 سەن ئۇلارسا، رىملىقلارنىڭ قانۇنى بويىچە سوراق قىلىنغۇچى ئەرز
قىلغۇچى بىلەن يۈزلەغتۈرۈلۈغتىن ۋە ئۇنىڭغا ئۆزىنى ئاقلاش پۇرسىتى
بېرىلىشتىن ئىلگىرى، ئۇنىڭ ئۈستىدىن ھۆكۈم چىقىرىشقا بولمايدىغانلىقىنى
ئېيتتىم. 17 ئۇلار بۇ يەرگە كەلگەندىن كېيىن، سەن ۋاقىتنى كېچىكتۈرسەي،
ئەتىبىلا سوراقنى باغلاپ، ئۇ كىشىنى سوراققا ئەكېلىشنى بۇيرۇدۇم. 18 ئەرز
قىلغۇچىلار ئورۇنلىرىدىن تۇرۇپ ئۇنىڭ ئۈستىدىن غىكايەت قىلىشتى. لېكىن،
ئۇلارنىڭ غىكايەتلىرى سېنىڭ ئويلىغىنىمدەك جىنايەت ھەققىدە ئەسەس
ئىدى. م1 ئەكبىچە، ئۇلارنىڭ بۇ كىشى بىلەن تالاش_تارتىش قىلىشقىنى ئۆز
دىنى ھەققىدىكى سەسىلىلەر ۋە ئەيبا ئىبىملىك بىر كىشى ھەققىدە ئىدى. ئۇ
كىشى ئۆلگەن بولۇپ، پاۋلۇس بولبا ئۇ تىرىلدى دەيدىكەن. 20 بۇ سەسىلىنى
سەن زادى قانداق ئېنىقلاغنى بىلمىدىم. غۇنىڭ ئۈچۈن، سەن پاۋلۇستىن
يېرۇسالېمغا بېرىپ، ئۇ يەردە بۇ غىكايەتلەرگە ئاساسەن سوراققا تارتىلىشقا
رازى بولۇش_بولماسلىقىنى سورىغانىدىم. 21 ھالبۇكى، پاۋلۇس رىمدا، رىم
ئىمپېراتورىنىڭ ئالدىدا سوراق قىلىنىشنى تەلەپ قىلدى. غۇڭا، سەن ئۇنى
ئىمپېراتورىنىڭ ئالدىغا ئەۋەتكەنگە قەدەر، سولاقتا تۇتۇپ تۇرۇغنى
6 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 840
بۇيرۇدۇم.
22 ئاگرىپا فېستۇسقا:
_ مەنمۇ بۇ كىشىنىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلاپ باقاي، _ دېدى.
_ ئەتە ئاڭلايسىز، _ دېدى فېستۇس.
23 ئەتىسى، ئاگرىپا بىلەن بەرنىكى ھەيۋەتلىك تەنتەنە بىلەن يىغىن
زالىغا كىرىپ كەلدى. ھەرقايسى قوماندان ۋە بەھەر كاتتىۋابلىرىمۇ ئۇلار
بىلەن بىللە كېلىشتى. فېستۇسنىڭ ئەمر بېرىشى بىلەن پاۋلۇس ئېلىپ
كىرىلدى.
24 ۋالىي فېستۇس مۇنداق دېدى:
_ ئاگرىپا خان ئالىيلىرى ۋە سورۇنغا قاتنابقان جانابلار بۇ كىشىنى
كۆرۈپ تۇرۇپسىلەر. پۈتۈن يەھۇدىيلار بۇ يەردە ۋە يېرۇسالېمدا ئۆلۈم
جازاسى بېرىشنى قاتتىق تەلەپ قىلغان كىشى مانا بۇ. 25 لېكىن، مەن
ئۇنىڭدىن ئۆلۈم جازاسى بېرىشكە تېگىشلىك بىرەر جىنايەت تاپالمىدىم. ھازىر
ئۇ، «مېنى رىم ئىمپېراتورى سوراق قىلسۇن» دەپ ئىلتىماس قىلدى. بۇنىڭ
بىلەن، ئۇنى رىمغا ئەۋەتىشنى قارار قىلدىم. 26 بىراق، بۇ كىشى ھەققىدە مەندە
پادىشاھقا مەلۇم قىلغۇدەك ئوچۇق مەلۇمات يوق. بۇڭا، ئەھۋالنى
تەكشۈرۈش ئارقىلىق بىرەر مەلۇماتقا ئىگە بولۇش مەقسىتىدە ئۇنى
ھەربىرلىرىنىڭ ئالدىغا، بولۇپمۇ ئاگرىپا خان ئالىيلىرىنىڭ ئالدىغا ئېلىپ
كەلدىم. 27 چۈنكى مېنىڭچە، مەھبۇسنى رىمغا ئەۋەتىپ، ئۇنىڭ ئۈستىدىن
قىلىنغان بىكايەتتىن تەپسىلىي مەلۇمات بەرمەسلىك توغرا ئەمەس.
پاۋلۇسنىڭ ئاگرىپا خان ئالدىدا ئۆزىنى ئاقلىشى
1 بۇنىڭ بىلەن، ئاگرىپا خان پاۋلۇسقا:
26 _ ئۆزۈڭنى ئاقلىشىڭغا رۇخسەت، _ دېدى.
841 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 6 2_باب
پاۋلۇس قولىنى كۆتۈرۈپ ئۆزىنى ئاقلابقا بابلىدى:
2 _ ئى ئاگرىپا خان، بۈگۈن ئالدىلىرىدا يەھۇدىيلار مېنىڭ ئۈستۈمدىن
بىكايەت قىلغان پۈتۈن ئىشلاردىن ئۆزۈمنى ئاقلاش پۇرسىتىگە ئىگە
بولغانلىقىم ئۈچۈن، ئۆزۈمنى بەختلىك ھېس قىلىمەن 3 بولۇپمۇ
خۇباللىنارلىق يېرى بۇكى، ئۆزلىرى يەھۇدىيلارنىڭ ئەنئەنىلىرى ۋە
تالاش_تارتىش قىلىدىغان مەسىلىلىرىنى ياخشى بىلىدىلا. بۇنىڭ ئۈچۈن،
ئەرز_ھالىمنى سەۋرچانلىق بىلەن ئاڭلاپ بېقىشلىرىنى ئۆتۈنىمەن.
4 مېنىڭ دەسلەپتە ئۆز يۇرتۇمدا ھەمدە كېيىن يېرۇسالېمدا قانداق
ياباپ كەلگەنلىكىم ھەممە يەھۇدىيلارغا ئايان. 5 ئۇلار مېنىڭ ئۇزۇندىن
بېرى يەھۇدىي دىنىنىڭ پەرىسىي ناملىق ئەڭ كۈچلۈك ئېقىمىغا مەنسۇپ
ئىكەنلىكىمنى بىلىدۇ. ئەگەر خالىسا، گۇۋاھلىق بېرەلەيدۇ. 6 خۇدا
ئەجدادلىرىمىزغا ۋەدە قىلغىنىنى ئۈمىد قىلغىنىم ئۈچۈن، ئەمدى بۈگۈن
ئۆزلىرىنىڭ ئالدىدا سوتلىنىۋاتىمەن. 7 بىزنىڭ خەلقىمىزنىڭ ئون ئىككى
قەبىلىسىدىكى پۈتۈن قېرىندابلارمۇ كېچە_كۈندۈز خۇداغا ئىبادەت قىلىپ،
ئۇنىڭ ئۇلارغا قىلغان دەل مۇبۇ ۋەدىسىنى ئەمەلگە ئابۇرۇبىنى ئىنتىزارلىق
بىلەن كۈتۈپ كەلدى. ئى خان، يەھۇدىيلارنىڭ مېنىڭ ئۈستۈمدىن بىكايەت
قىلىشى دەل مانا بۇ ئۈمىد بىلەن مۇناسىۋەتلىك. 8 سىلەر نېمىشقا خۇدانىڭ
ئۆلگەنلەرنى تىرىلدۈرەلەيدىغانلىقىغا ئىشەنمەيدىغانسىلەر؟
9 بۇرۇن مەنمۇ ناسىرەلىك ئەيسانىڭ نامىغا پۈتۈن كۈچۈم بىلەن قاربى
تۇرۇبۇم كېرەك، دەپ قارايتتىم 10 ۋە يېرۇسالېمدا مانا بۇنداق قىلغانىدىم.
ئالىي روھانىيلاردىن ئالغان ھوقۇقۇم بىلەن، نۇرغۇن ئېتىقادچىلارنى زىندانغا
تۇتۇپ بەرگەن، ئۇلار ئۆلۈمگە ھۆكۈم قىلىنغاندىمۇ، ھۆكۈمگە قوبۇلغانىدىم.
11 مەن ھەرقايسى ئىبادەتخانىلاردا ئۇلارنى ئىزدەپ، كۆپ قېتىم ئۇلارنى
جازالىتىپ، ئۇلارنى ئېتىقادىدىن ۋاز كېچىشكە مەجبۇرلابقا تىرىشقانىدىم.
مەن ئۇلارغا بۇ قەدەر ئۆ ئىدىمكى، ھەتتا بابقا دلەتلەردىكى
6 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 842
بەھەرلەرگە بېرىپ، ئۇلارغا زىيانكەبلىك قىلغان.
12 ئى خان، بىر كۈنى ئالىي روھانىيلار بەرگەن ھوقۇق بىلەن، ھەزرىتى
ئەيساغا ئەگەبكەنلەرگە زىيانكەبلىك قىلغىلى دەمەبق بەھىرىگە قاراپ
يولغا چىقتىم. 13 چۈش ۋاقتىدا يولدا كېتىۋېتىپ، ئاسماندىن چۈبكەن قۇياش
نۇرىدىنمۇ كۈچلۈك بىر نۇرنىڭ ئەتراپىمنى ۋە بىللە كېتىۋاتقانلارنى
يورۇتۇۋەتكەنلىكىنى كۆردۈم. 14 ھەممىمىز يەرگە يىقىلدۇق. مەن ئارامىي
تىلىدا ئېيتىلغان، «سائۇل، سائۇل ماڭا نېمىشقا زىيانكەبلىك قىلىسەن؟ سەن
خۇددى خوجايىنى ئۇرسىمۇ ماڭمىغان جاھىل ئېشەككە ئوخشاش، ئۆزۈڭ
زىيان تارتىسەن» دېگەن بىر ئاۋازنى ئاڭلىدىم. 15 «ئى رەببىم، سەن
كىمسەن؟» دەپ سورىدىم مەن. رەببىم ئەيسا جاۋابەن، «مەن، سەن
زىيانكەبلىك قىلىۋاتقان ئەيسا 16 ئورنۇڭدىن تۇر سېنى ئۆزۈمگە خىزمەت
قىلىشقا ھەم گۇۋاھلىق بېرىشكە تاللىغانلىقىم ئۈچۈن، ساڭا كۆرۈندۈم. سەن
بۈگۈن مېنىڭدىن كۆرگەن ئىشلارنى ھەم كەلگۈسىدە ساڭا كۆرسىتىدىغان
ئىشلىرىمنى بابقىلارغا يەتكۈزىسەن. 17 مەن سېنى يەھۇدىيلارنىڭمۇ ۋە
يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭمۇ قولىدىن قۇتقۇزىمەن. مەن سېنى يەھۇدىي
ئەمەسلەرنىڭ يېنىغا ئەۋەتمەكچىمەن. 18 سەن قاراڭغۇلۇقتا ياباۋاتقانلارنىڭ
كۆزلىرىنى ئېچىپ، ئۇلارنى زۇلمەتتىن يورۇقلۇققا، بەيتاننىڭ ئىلكىدىن
خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا بابلايسەن. بۇنىڭ بىلەن، ئۇلارنىڭ گۇناھلىرى
كەچۈرۈم قىلىنىدۇ. بۇنداقلا، ئۇلار ماڭا ئېتىقاد قىلىش ئارقىلىق پاك
قىلىنغانلارنىڭ ئارىسىدىن ئورۇن ئالىدۇ» دېدى.
19 ئى ئاگرىپا خان، بۇنىڭ ئۈچۈن مەن خۇدادىن كەلگەن غايىبانە
ئالامەتتە كۆرۈنگەن ھەزرىتى ئەيساغا قاتتىق ئىتائەت قىلدىم. 20 ئالدى بىلەن
دەمەبق خەلقىگە، يېرۇسالېم بەھىرىدىكى يەھۇدىيلارغا، پۈتۈن يەھۇدىيە
ئۆلكىسىدىكى كىشىلەرگە، ئاندىن يەھۇدىي ئەمەسلەرگىمۇ خۇش خەۋەر
يەتكۈزدۈم. ئۇلارغا، «يامان يوللىرىڭلاردىن يېنىپ، خۇدا يولىغا قايتىڭلار
843 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 6 2_باب
'توۋا قىلدۇق' دېسەڭلار، ئۇنى سۆز بىلەن ئەمەس، ياخشى ئەمەلىيىتىڭلار
بىلەن ئىسپاتلاڭلار» دەپ، ئۇلارنىمۇ توۋا قىلىشقا دەۋەت قىلدىم. 21 بۇ
سەۋەبتىن، يەھۇدىيلار مېنى مەركىزىي ئىبادەتخانا ھويلىسىدا تۇتۇپ،
ئۆلتۈرۈۋەتمەكچى بولۇبتى. 22 بىراق، خۇدا بۈگۈنگىچە ماڭا ياردەم قىلىپ،
مېنى قوغدىدى. بۇنىڭ ئۈچۈن، بۈگۈن بۇ يەردىكى چوڭ_كىچىك
ھەممەيلەننىڭ ئالدىدىمۇ ھەزرىتى ئەيساغا گۇۋاھلىق بېرىمەن. مېنىڭ
ئېيتقانلىرىم مۇسا ۋە بابقا پەيغەمبەرلەرنىڭ كېلىدىغان قۇتقۇزغۇچى  _
مەسىھ ھەققىدە ئالدىن ئېيتقانلىرىدىن بابقا نەرسە ئەمەس. 23 ئۇلار
قۇتقۇزغۇچى  _ مەسىھنىڭ جەزمەن ئۆلتۈرۈلۈپ، ھەممىدىن بۇرۇن
ئۆلۈمدىن مەڭگۈگە تىرىلدۈرۈلۈپ، ئۆز خەلقى ھەم پۈتكۈل دۇنيا خەلقىگە
نىجاتلىق نۇرىنى ئېلىپ كەلگەنلىكىنى ئالدىن ئېيتقانىدى.
24 پاۋلۇس ئۆزىنى مانا بۇنداق ئاقلىغاندا، ۋالىي فېستۇس يۇقىرى ئاۋاز
بىلەن ئۇنىڭغا:
_ پاۋلۇس، ساراڭ بولۇپسەن يۇقىرى بىلىمىڭ ئەقلىڭنى ئازدۇرۇپتۇ
_ دېدى.
25 _ ھۆرمەتلىك ۋالىي فېستۇس _ دېدى پاۋلۇس، _ مەن ساراڭ
بولغىنىم يوق، مېنىڭ ئېيتقانلىرىم راست ۋە ئەقىلگە مۇۋاپىق. 26 بۇ ئىشلاردىن
ئاگرىپا خاننىڭمۇ خەۋىرى بار. بۇڭا، مەن خانغا ئوچۇق ئېيتالايمەن. بۇ
ئىشلارنىڭ ھەممىسىگە خاننىڭ دىققەت قىلىدىغانلىقىغا ئىشىنىمەن. چۈنكى،
ھەزرىتى ئەيسانىڭ بېشىدىن ئۆتكەن ئىشلار ئادەم كۆرمەيدىغان بۇلۇڭ_
پۇچقاقلاردا بولغان ئىشلار ئەمەستە
27 ئاندىن، پاۋلۇس ئاگرىپا خانغا قاراپ، مۇنداق دېدى:
_ ئى خان، ئۆزلىرى پەيغەمبەرلەرنىڭ قۇتقۇزغۇچى ھەققىدە
ئېيتقانلىرىغا ئىشىنەمدىلا؟ ئىشىنىدىغانلىقلىرىنى بىلىمەن
28 ئاگرىپا خان پاۋلۇسقا:
7 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 844
_ سەن مېنى مۇبۇنچىلىك قىسقىغىنا ۋاقىتتا ئەيساغا ئېتىقاد قىلىشقا
قايىل قىلالايمەن، دەپ ئويلاۋاتامسەن؟ _ دېدى.
29 پاۋلۇس:
_ مەيلى بالدۇر ياكى كېيىن بولسۇن، ئۆزلىرىنىڭ ۋە بۈگۈن مېنىڭ
سۆزۈمنى ئاڭلىغۇچىلارنىڭ ھەممىسىنىڭ ماڭا ئوخشاش ھەزرىتى ئەيساغا
ئېتىقاد قىلىشى ئۈچۈن دۇئا قىلىمەن. پەقەتلا ماڭا ئوخشاش، زەنجىردە
بولۇبۇڭلارنى خالىمايمەن _ دېدى.
30 بۇنىڭ بىلەن، ئاگرىپا خان، ۋالىي فېستۇس، ئاگرىپانىڭ سىڭلىسى
بەرنىكى ۋە بابقىلار ئورۇنلىرىدىن تۇرۇپ، 31 ئۇ يەردىن چىقىپ كەتكەندىن
كېيىن، بىر_بىرىگە:
_ بۇ كىشىنىڭ ئۆلۈمگە ياكى تۈرمىگە سولابقا تېگىشلىك بىرەر
جىنايىتى يوق ئىكەن _ دېيىشتى.
32 ئاگرىپا خان فېستۇسقا:
_ بۇ ئادەم، «مېنى رىم ئىمپېراتورى ئۆزى سوراق قىلسۇن» دېمىگەن
بولسا، قويۇپ بېرىلسە بولىدىكەنتۇق _ دېدى.
پاۋلۇسنىڭ رىم غەھىرىگە قىلغان دېڭىز سەپىرى
1 بىزنىڭ سۇ يولى بىلەن ئىتالىيىنىڭ رىم بەھىرىگە بېرىشىمىز
قارار قىلىنغاندىن كېيىن، رىملىق ئەمەلدارلار پاۋلۇس بىلەن بابقا
مەھبۇسلارنى باھانە قوبۇندىكى يۇلىيۇس ئىسىملىق بىر يۈزبېشىغا
تاپشۇرۇپ بەردى. 2 بىز ئەدرەمىت بەھىرىدىن ئاسىيا ئۆلكىسىنىڭ دېڭىز
بويلىرىدىكى بەھەرلەرگە بارىدىغان كېمىگە ئولتۇرۇپ، سەپەرگە ئاتلاندۇق.
ماكېدونىيە ئۆلكىسىنىڭ سالونىكا بەھىرىدىن بولغان ئارىستارخۇس
ئىسىملىك بىر كىشى بىز بىلەن ھەمسەپەر بولدى. 3 ئەتىسى، سىدون
27
845 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 7 2_باب
بەھىرىگە يېتىپ كەلدۇق. يۇلىيۇس پاۋلۇسقا كەڭچىلىك قىلىپ،
ئېھتىياجلىرىنى ھەل قىلىشى ئۈچۈن، ئۇنىڭ بۇ يەردىكى دوست_
بۇرادەرلىرىنىڭ يېنىغا بېرىشىغا رۇخسەت قىلدى. 4 بىز ئۇ يەردىن يەنە يولغا
چىقتۇق. قاربى تەرىپىمىزدىن بامال چىققانلىقى ئۈچۈن، سىپرۇس ئارىلىنىڭ
بامالغا دالدا تەرىپى بىلەن ماڭدۇق. 5 كىلىكىيە ۋە پامغىلىيە ئۆلكىلىرىنىڭ
دېڭىز تەۋەلىكىدىن ئۆتۈپ، لىكىيە ئۆلكىسىدىكى مىرا بەھىرىگە كەلدۇق.
6 بىز ئۇ يەردە كېمىدىن چۈبتۇق. يۇلىيۇس ئىسكەندەرىيە بەھىرىدىن
ئىتالىيىگە بارىدىغان كېمىنى تېپىپ، بىزنى ئېلىپ ئۇنىڭغا چۈبتى.
7 دېڭىزدىكى سەپىرىمىز ناھايىتى ئاستا بولدى. بىرنەچچە كۈندىن
كېيىن، ناھايىتى تەسلىكتە كىنىدوس بەھىرىنىڭ بويىغا كەلدۇق. بامالغا
قاربى ماڭغانلىقىمىز ئۈچۈن، بۇرۇنقى يۆنىلىشىمىز بويىچە
ئىلگىرىلىيەلمىدۇق. بۇڭا، كرىت ئارىلىنىڭ بامالغا دالدا تەرىپى بىلەن
مېڭىپ، سالمونىي يېرىم ئارىلىدىن ئۆتۈپ، 8 دېڭىز قىرغىقىنى بويلاپ،
ناھايىتى تەسلىكتە ئىلگىرىلىدۇق ۋە لاسېيا بەھىرىگە يېقىن بولغان
«ئارامگاھ» دەپ ئاتىلىدىغان بىر يەرگە كەلدۇق.
9 سەپىرىمىز خېلى ۋاقىت كەينىگە سۈرۈلۈپ، كۈز پەسلى بولۇپ
قالغانىدى. ئونىنچى ئايدىن كېيىن بوران كۆپ بولغانلىقتىن، دېڭىزدا سەپەر
قىلىش خەتەرلىك ئىدى. بۇڭا، پاۋلۇس كۆپچىلىككە:
10 _ قېرىندابلار، مېنىڭچە بۇ يەردىن سەپەرنى داۋاملابتۇرۇش
ناھايىتى خەتەرلىك. مال ۋە كېمە زىيانغا ئۇچراپلا قالماي، ھاياتىمىزنى
ساقلاپ قېلىشمۇ تەس _ دەپ ئاگاھلاندۇردى.
11 بىراق، يۈزبېشى يۇلىيۇس بولسا كېمە خوجايىنى بىلەن كېمە
بابلىقىنىڭ سۆزىگە ئىشىنىپ، پاۋلۇسنىڭ سۆزىگە ئىشەنمىدى. 12 ئۇنىڭ
ئۈستىگە، بۇ يەرمۇ قىشلاپ قېلىشقا مۇۋاپىق جاي ئەمەس ئىدى. بۇڭا،
كۆپچىلىك سەپەرنى داۋاملابتۇرۇپ، مۇمكىنقەدەر فېنىكس بەھىرىگە
7 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 846
يېتىۋېلىپ بۇ يەردە قىشلابنى قۇۋۋەتلىدى. چۈنكى، كرىت ئارىلىدىكى بۇ
ياخشى پورت بەھىرىگە پەقەت بەرقىي جەنۇس ۋە بەرقىي بىمال
بامىلى تېگىدىغان بولۇپ، ئۇ بەھەر قىشلابقا ناھايىتى مۇۋاپىق جاي
ئىدى.
دېڭىزدىكى بوران_چاپقۇن
13 جەنۇبتىن مەيىن بامال چىقىپ تۇراتتى، كۆپچىلىك ئەسلى پىلان
بويىچە ماڭساق بولىدۇ دەپ، دېڭىزدىن لەڭگەرنى چىقىرىپ، كېمىنى
ھەيدەپ يولغا چىقتى ۋە كرىت ئارىلىنى بويلاپ ماڭدى. 14 ئۇزۇن ئۆتمەي،
ئارالدىن قاتتىق بەرقىي بىمال بورىنى چىقىپ كەلدى. 15 كېمە بوراننىڭ
ھۇجۇمىغا ئۇچرىغانلىقتىن، ئالغا ئىلگىرىلەبكە ئامالسىز قالدۇق. بۇنىڭ
بىلەن، كېمىنى بوراننىڭ ھەيدەپ مېڭىشىغا قويۇپ بەردۇق. 16 كاۋدا دېگەن
بىر كىچىك ئارالنىڭ بامالغا دالدا تەرىپىگە ئۆتۈۋېلىپ، قولۋاقنى كېمىگە
چىقىرىۋېلىش ئارقىلىق، ئۇنى ناھايىتى تەستە ساقلاپ قالالىدۇق.
17 كېمىچىلەر كېمە پارچىلىنىپ كەتمىسۇن دەپ، كېمىنى ئارغامچا بىلەن
سىرتىدىن ئوراپ باغلىۋالدى. كېمىنىڭ لىۋىيە دلىتىگە يېقىن يەردە دېڭىز
ئاستىدىكى قۇم دۋىسىگە پېتىپ قېلىشىدىن ئەنسىرەپ، يەلكەنلەرنى
چۈبۈرۈپ، كېمىنى مېڭىشىغا قويۇپ بەردى. 18 بىددەتلىك بوران
توختىمىغانىدى. ئەتىسى، ئۇلار كېمىنى يېنىكلىتىش ئۈچۈن، مالنى دېڭىزغا
تابلابقا بابلىدى. 19 ئۇنىڭ ئەتىسى كېمىدىكى قورال_سايمانلارنىمۇ
دېڭىزغا تابلىۋەتتى. 20 بىز بىرقانچە كۈنلەرگىچە كۈن ۋە يۇلتۇزلارنىمۇ
كۆرەلمىدۇق. بوران_چاپقۇن يەنىلا بىددەتلىك داۋاملىشىۋەردى. ئاخىر،
قۇتۇلۇپ قېلىش ئۈمىدىمىزدىنمۇ ۋاز كەچتۇق.
21 كېمىدىكىلەر بىرنەرسە يېمىگىنىگە خېلى كۈنلەر بولغانىدى. پاۋلۇس
847 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 7 2_باب
ئۇلارنىڭ ئالدىدا تۇرۇپ:
_ قېرىندابلار، سىلەر بالدۇرلا مېنىڭ «كرىتتىن يولغا چىقمايلى»
دېگەن سۆزۈمنى ئاڭلىغان بولساڭلار، بۇ زىيان_زەخمەتلەرگە ئۇچرىمىغان
بولاتتۇق. 22 لېكىن، ئەمدى سىلەرنىڭ غەيرەتلىك بولۇبۇڭلارنى ئۆتۈنىمەن.
كېمە غەرق بولغان تەقدىردىمۇ، ھېچقايسىڭلارنىڭ ھاياتى زىيانغا
ئۇچرىمايدۇ. 23 چۈنكى، مېنىڭ ئىگەم بولغان ۋە مەن خىزمەت قىلىپ
كەلگەن خۇدا تۈنۈگۈن كېچە بىر پەرىشتىسىنى يېنىمغا ئەۋەتتى، 24 پەرىشتە
ماڭا: «پاۋلۇس، قورقما سەن خۇداغا گۇۋاھلىق بېرىش ئۈچۈن، رىم
ئىمپېراتورىنىڭ ئالدىغا بېرىشىڭ كېرەك. مېھرىبان خۇدا دۇئايىڭنى قوبۇل
قىلىپ، سەن بىلەن بىللە سەپەر قىلغانلارنىڭ ھەممىسىنى قۇتقۇزىدۇ»
دېدى. 25 بۇنىڭ ئۈچۈن، ھەممىڭلار غەيرەتلىك بولۇڭلار، ئىشىنىمەنكى
خۇدا ماڭا قىلغان سۆزلىرىنى جەزمەن ئەمەلگە ئابۇرىدۇ. 26 بىراق، بىز
قىرغاققا ئۇرۇلۇپ كېتىشتىن ساقلىنالمايمىز.
27 سەپىرىمىزنىڭ ئون تۆتىنچى كۈنى كېچىسى، كېمىمىز تېخىچە
ئادرىئاتىك دېڭىزىدا لەيلەپ يۈرەتتى. يېرىم كېچىدە، كېمىچىلەر قۇرۇقلۇققا
يېقىنلاپ قالدۇق، دەپ قاراپ، 28 دېڭىزغا ئارغامچا تابلاپ، سۇنىڭ
چوڭقۇرلۇقىنى ئۆلچەپ كۆرگەنىدى، قىرىق مېتىر چىقتى. سەل ئالدىغا
مېڭىپ يەنە ئۆلچىۋىدى، ئوتتۇز مېتىر چىقتى. 29 ئۇلار كېمىنىڭ خادا تابلارغا
ئۇرۇلۇپ كېتىشىدىن قورقۇپ، كېمىنى توختىتىش ئۈچۈن كېمىنىڭ كەينىدىن
تۆت لەڭگەر تابلاپ، تاڭ ئېتىشنى ئىنتىزارلىق بىلەن كۈتۈپ تۇردى.
30 كېمىدىن قاچماقچى بولغان كېمىچىلەر كېمىنىڭ بېشىدىنمۇ لەڭگەر
تابلايمىز دەپ باھانە تېپىپ، قولۋاقنى دېڭىزغا چۈبۈردى. 31 لېكىن،
پاۋلۇس يۈزبېشى يۇلىيۇس ۋە لەبكەرلەرگە:
_ بۇ كېمىچىلەر كېمىدە قالمىسا، سىلەر قۇتۇلالمايسىلەر _ دېدى.
32 بۇنىڭ بىلەن، لەبكەرلەر كېمىدىكى قولۋاقنىڭ ئارغامچىسىنى
7 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 848
كېسىپ، ئۇنى دېڭىزغا تابلىۋەتتى. 33 تاڭ ئېتىشقا ئاز قالغاندا، پاۋلۇس
كۆپچىلىكنى بىرئاز غىزالىنىۋېلىشقا چاقىردى. ئۇ:
_ سىلەرنىڭ غەم_قايغۇ ئىچىدە ئا يۈرگىنىڭلارغا ئون تۆت كۈن
بولدى. 34 ئەمدى بىرئاز غىزالىنىشىڭلارنى ئۆتۈنىمەن. ھايات قېلىشىڭلار
ئۈچۈن مۇبۇنداق قىلىش كېرەك. ھېچقايسىڭلارنىڭ بىر تال مويىمۇ زىيانغا
ئۇچرىمايدۇ _ دېدى.
35 پاۋلۇس بۇ سۆزنى قىلىپ بولۇپ، قولىغا بىر پارچە ناننى ئېلىپ،
كۆپچىلىكنىڭ ئالدىدا خۇداغا بۈكۈر ئېيتىپ ناننى ئوبتۇپ يېدى. 36 بۇنى
كۆرگەن ھەممەيلەن غەيرەتلىنىپ، غىزالىنىشقا بابلىدى. 37 كېمىدە بىز
جەمئىي ئىككى يۈز يەتمىش ئالتە كىشى ئىدۇق. 38 ھەممەيلەن قورساقنى
تويدۇرغاندىن كېيىن، كېمىچىلەر كېمىنى يېنىكلىتىش ئۈچۈن، كېمىدىكى
بۇغدايلارنىمۇ دېڭىزغا تابلىۋەتتى.
كېمىنىڭ خەرق بولۇغى
39 تاڭ ئاتقاندا، كېمىچىلەر قۇرۇقلۇقنى كۆردى. ئۇلار ئۇ يەرنىڭ
نەلىكىنى ئېنىق بىلەلمىگەن بولسىمۇ، بىراق ئۇنىڭدىكى بىر قۇملۇق قولتۇقنى
بايقاپ، كېمىنى بىر ئامال قىلىپ بۇ يەردە قۇرۇقلۇققا چىقارماقچى بولدى.
40 ئۇلار ئالدى بىلەن لەڭگەرلەرنىڭ ئارغامچىسىنى كېسىپ، لەڭگەرلەرنى
دېڭىزغا تابلىۋەتتى. بۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، كېمىنى يەنە ھەيدەش
ئۈچۈن، كېمىنىڭ يۆنىلىشىنى بابقۇرىدىغان ئىككى تاختاينىڭ يىپىنى
بوبىتىپ، تاختايلارنى دېڭىزغا چۈبۈرۈۋەتتى. ئاندىن، كېمىنىڭ بېشىدىكى
يەلكەننى چىقىرىپ، بامالنىڭ ياردىمى بىلەن كېمىنى قىرغاققا يېقىنلاتتى.
41 لېكىن، كېمە قىرغاققا يەتكۈچە، دېڭىز ئاستىدىكى قۇم دۋىسىگە ئۇرۇلۇپ
پېتىپ قالدى. كېمىنىڭ بېشى قۇمغا پېتىپ، مىدىرلىيالماي قالدى، كېمىنىڭ
849 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 8 2_باب
ئارقا تەرىپى دولقۇنلارنىڭ زەربىسى بىلەن چۇۋۇلۇپ كېتىشكە بابلىدى.
42 لەبكەرلەر مەھبۇسلارنىڭ سۇغا سەكرەپ قېچىپ كېتىشىدىن
ساقلىنىش ئۈچۈن، ھەممىسىنى ئۆلتۈرۈۋەتمەكچى بولدى. 43 لېكىن،
پاۋلۇسنى قۇتقۇزۇبنى خالىغان يۈزبېشى لەبكەرلەرنىڭ بۇنداق قىلىشىغا
يول قويمىدى. ئۇ ئالدى بىلەن سۇ ئۈزۈبنى بىلىدىغانلارنىڭ سۇغا سەكرەپ
قىرغاققا چىقىشىنى، 44 ئاندىن قالغانلارنىڭ كېمىنىڭ چۇۋۇلۇپ كەتكەن
تاختايلىرىغا ۋە ياغاچلارغا ئېسىلىۋېلىپ، قىرغاققا چىقىشىنى بۇيرۇدى.
بۇنداق قىلىپ، ھەممەيلەن قۇرۇقلۇققا ساق_سالامەت چىقىۋالدى.
مالتا ئارىلىدا
1 بىز قۇتۇلۇپ قىرغاققا چىققاندىن كېيىن، ئۇ ئارالنىڭ مالتا
ئىكەنلىكىنى بىلدۇق. 2 ئارال خەلقى بىزگە ئىنتايىن ياخشى
مۇئامىلە قىلدى. ئۇ چاغدا، يامغۇر يېغىپ، ھاۋا سوغۇق بولغاچقا، ئۇلار
گۈلخان يېقىپ بىزنى كۈتۈۋالدى. 3 پاۋلۇس بىر باغلام ئوتۇن تېرىپ كېلىپ
ئوتقا تابلىۋىدى، ئىسسىقتىن قاچقان بىر زەھەرلىك يىلان ئۇنىڭ قولىغا
يېپىشىۋالدى. 4 يەرلىكلەر پاۋلۇسنىڭ قولىغا يېپىشىپ تۇرغان يىلاننى
كۆرۈپ، بىر_بىرىگە:
_ بۇ ئادەم جەزمەن بىر قاتىل دېڭىزدىن قۇتۇلۇپ چىققان بولسىمۇ،
«تەقدىر» ئۇنىڭ يابىشىغا يول قويمىدى، _ دېيىشتى.
5 لېكىن، پاۋلۇس قولىنى سىلكىپ، يىلاننى ئوتنىڭ ئىچىگە ئاتتى، ئۆزى
بولسا ھېچقانداق زەخىم يېمىدى. 6 خەلق پاۋلۇسنىڭ بەدىنىنىڭ ئىششىپ
كېتىشىنى ياكى ئۇنىڭ تۇيۇقسىز يىقىلىپ ئۆلۈبىنى كۈتەتتى. لېكىن، بىر دەم
كۈتۈپ، ئۇنىڭ ھېچنېمە بولمىغانلىقىنى كۆرۈپ، خىيالىنى ئۆزگەرتىپ:
_ بۇ بىر خۇدا بولسا كېرەك _ دېيىشتى.
28
8 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 850
7 ئۇ يەردىن ئانچە يىراق بولمىغان جايدا، ئارال بابلىقى پۇبلىيۇسنىڭ
بىر پارچە يېرى بار ئىدى. ئۇ بىزنى ئۆيىگە بابلاپ، چىن كۆڭلى بىلەن ئۈ
كۈن كۈتتى. 8 ئۇ چاغدا، پۇبلىيۇسنىڭ ئاتىسى تولغاق كېسىلىگە گىرىپتار
بولۇپ، قىزىتمىسى ئۆرلەپ، ئورۇن تۇتۇپ يېتىپ قالغانىكەن. پاۋلۇس ئۇنىڭ
ھۇجرىسىغا كىرىپ، دۇئا قىلىپ ئۇچىسىغا قولىنى تەگكۈزۈپ، ساقايتىپ
قويدى. 9 بۇنىڭ بىلەن، ئارالدىكى كېسەللەرنىڭ ھەممىسى پاۋلۇسنىڭ ئالدىغا
كېلىشىپ ساقىيىپ قايتىشتى. 10 ئۇلار بىزنى ھۆرمەتلەپ، نۇرغۇن
سوۋغاتلارنى ئەكېلىشتى. ئۈ ئايدىن كېيىن، بۇ يەردىن كېتىدىغان
ۋاقتىمىزدا، بىزنى يولدا لازىملىق نەرسە_كېرەكلەر بىلەن تەمىنلىدى.
مالتادىن رىم غەھىرىگە بېرىش
11 مالتا ئارىلىدا ئىسكەندەرىيىدىن كەلگەن، بېشىغا رىملىقلارنىڭ
قوبكېزەك خۇدالىرى كاستور بىلەن پوللۇكسنىڭ نەقىشلىرى ئويۇلغان بىر
كېمە قىشلىغانىدى. قىش پەسلىدىن كېيىن، بىز بۇ كېمە بىلەن يولغا چىقتۇق.
12 سىراكوزا بەھىرىگە كېلىپ، ئۇ يەردە ئۈ كۈن تۇردۇق. 13 ئاندىن
سەپىرىمىزنى يەنە داۋاملابتۇرۇپ، ئىتالىيىدىكى رېگىيۇم بەھىرىگە
كەلدۇق. ئەتىسى، جەنۇبتىن چىققان بامالنىڭ ياردىمى بىلەن ئىككى كۈندە
پۇتېيولى بەھىرىگە يېتىپ كەلدۇق. 14 ئۇ يەردە ئۇچراتقان ئېتىقادچىلارنىڭ
تەكلىپى بىلەن بىر ھەپتە تۇردۇق. ئاندىن، رىم بەھىرىگە قاراپ يولغا
چىقتۇق. 15 رىمغا كېلىۋاتقانلىقىمىزدىن خەۋەر تاپقان رىمدىكى ئېتىقادچىلار
بىزنى قاربى ئېلىش ئۈچۈن رىمدىن چىقىپ، ئەللىك نەچچە چاقىرىم يول
بېسىپ، بەزىلىرى «ئۈ ساراي» دېگەن يەرگىچە ۋە بەزىلىرى تېخىمۇ يىراق
يول مېڭىپ، ئاپىيۇس بازىرىغىچە كەلگەنىدى. ئۇلارنى كۆرگەن پاۋلۇس
خۇداغا رەھمەت ئېيتىپ، تېخىمۇ غەيرەتلەندى.
851 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 8 2_باب
پاۋلۇس رىم غەھىرىدە
16 رىم بەھىرىگە كىرگىنىمىزدە، پاۋلۇسنىڭ بىرلا كۆزەتكۈچى لەبكەر
بىلەن بىر ئۆيدە تۇرۇبىغا رۇخسەت قىلىندى. 17 ئۈ كۈندىن كېيىن، پاۋلۇس
ئۇ يەردىكى يەھۇدىيلارنىڭ كاتتىۋابلىرىنى ئۆزى بىلەن كۆرۈبۈبكە تەكلىپ
قىلدى. ئۇلار كەلگەندە، پاۋلۇس مۇنداق دېدى:
_ قېرىندابلار مەن خەلقىمىزگە ياكى ئەجدادلىرىمىزدىن قالغان
ئەنئەنىلەرگە قاربى ھېچقانداق ئىش قىلمىغان بولساممۇ، يېرۇسالېمدا
يەھۇدىيلار تەرىپىدىن سولاققا تۇتۇلۇپ، رىملىقلارنىڭ قولىغا تاپشۇرۇلدۇم.
18 رىملىقلار مېنى سوراققا تارتقاندىن كېيىن، قويۇۋەتمەكچى بولدى. چۈنكى،
مەندە ئۆلۈم جازاسى بېرىشكە تېگىشلىك بىرەر جىنايەت يوق ئىدى.
19 لېكىن، يەھۇدىيلار بۇنىڭغا قاربىلىق بىلدۈرگەچكە، گەرچە ئۆز خەلقىم
ئۈستىدىن بىرەر بىكايىتىم بولمىسىمۇ، رىم ئىمپېراتورىغا ئەرز قىلىشقا
مەجبۇر بولدۇم. 20 بۇ سەۋەبتىن، مەن ھەربىرىڭلار بىلەن يۈز كۆرۈبۈش ۋە
بۇ ھەقتە سۆزلىشىش ئۈچۈن، سىلەرنى بۇ يەرگە تەكلىپ قىلدىم. بۇنى
بىلىشىڭلار كېرەككى، خەلقىمىز كۈتۈپ كەلگەن قۇتقۇزغۇچىغا
ئىشەنگەنلىكىم ئۈچۈنلا، بۇ زەنجىر بىلەن باغلىنىپ، تۇتقۇن بولۇپ قالدىم.
21 ئۇلار پاۋلۇسقا:
_ يەھۇدىيىدىن سەن توغرۇلۇق خەت ئالمىدۇق. ئۇ يەردىن كەلگەن
قېرىندابلارنىڭ ھېچقايسىسىمۇ سەن توغرۇلۇق بىرەر يامان خەۋەر
ئەكەلمىدى ياكى يامان گېپىڭنى قىلمىدى. 22 لېكىن، سېنىڭ پىكىرلىرىڭنى
ئاڭلاپ باقماقچىمىز. چۈنكى، سەن تەئەللۇق بولغان بۇ ئېقىمنىڭ ھەممە
يەردە قاربىلىققا ئۇچراۋاتقانلىقىدىن خەۋىرىمىز بار _ دېيىشتى.
23 بۇنىڭ بىلەن، ئۇلار پاۋلۇس بىلەن كۆرۈبۈبكە بىر كۈننى
بەلگىلىدى. ئۇ كۈنى، پاۋلۇسنىڭ تۇرغان يېرىگە تېخىمۇ كۆپ كىشى
8 2_باب ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 852
كەلگەنىدى. پاۋلۇس ئەتىگەندىن كەچكىچە ئۇلارغا خۇدانىڭ پادىشاھلىقى
ھەققىدە چۈبەندۈرۈش بېرىپ، تەۋرات ھەم پەيغەمبەرلەرنىڭ يازمىلىرىدىن
نەقىل كەلتۈرۈپ، ئۇلارنى ھەزرىتى ئەيسانىڭ يەھۇدىيلار كۈتۈپ كەلگەن
قۇتقۇزغۇچى ئىكەنلىكىگە قايىل قىلىشقا تىرىشتى. 24 ئۇنىڭ سۆزلىرىگە
بەزىلەر ئىشەندى، بەزىلەر ئىشەنمىدى. 25 ئۇلار ئۆزئارا كېلىشەلمەي،
قايتماقچى بولغاندا، پاۋلۇس ئۇلارغا مۇنداق دېدى:
_ مۇقەددەس روھنىڭ ئەجدادلىرىڭلارغا ئېيتقان سۆزلىرى
سىلەرگىمۇ توغرا كېلىدۇ مۇقەددەس روھ يەبايا پەيغەمبەرگە مۇنداق
دېگەنىدى:
26 «بېرىپ بۇ خەلققە مېنىڭ سۆزلىرىمنى ئېيتقىن:
'سۆزلىرىمنى ئاڭلايسىلەر، ئاڭلايسىلەر، چۈبەنمەيسىلەر.
قىلغانلىرىمغا قارايسىلەر، قارايسىلەر، مەنىسىنى ئۇقمايسىلەر.
27 چۈنكى، بۇ خەلقنىڭ زېھنى زەئىپلەبكەن.
ئۇلار قۇلاقلىرىنى ئېتىۋالغان، كۆزلىرىنىمۇ يۇمۇۋالغان.
ئۇنداق بولمىسىدى، كۆزلىرى كۆرەتتى، قۇلاقلىرىمۇ ئاڭلايتتى،
زېھنى ئويغىنىپ، ماڭا قايتاتتى. مەنمۇ ئۇلارنى ساقايتاتتىم.'»
28_29 ئاندىن، پاۋلۇس:
_ بۇڭا بىلىشىڭلار كېرەككى، خۇدانىڭ قۇتقۇزۇبى يەھۇدىي
ئەمەسلەرگىمۇ بېرىلمەكتە. ئۇلار ئۇنى قوبۇل قىلماي قالمايدۇ _ دېدى.
30 پاۋلۇس ئۆزى ئىجارىگە ئالغان ئۆيدە ئىككى يىل تۇردى ۋە بۇ يەردە
ئۇنىڭ بىلەن كۆرۈبۈبكە كەلگەن ھەممە كىشىلەرنى قوبۇل قىلىپ،
31 خۇدانىڭ پادىشاھلىقى توغرىسىدىكى خۇش خەۋەرنى يۈرەكلىك تارقىتىپ،
853 ھەزرىتى ئەيسا ئەلچىلەرنىڭ پائالىيەتلىرى 8 2_باب
رەببىمىز ئەيسا مەسىھكە دائىر ھەقىقەتلەرنىمۇ يەتكۈزدى، ئۇنىڭغا ھېچكىم
توسقۇنلۇق قىلمىدى.