Matthew

Matius

Matius 1

1 Puniki babad palelintihan Ida Hyang Yesus Kristus katurunan Daud, katurunan Abraham. 2 Abraham maputra Ishak, Ishak maputra Yakub, Yakub maputra Yehuda lan semeton-semeton danene. 3 Yehuda maputra Peres miwah Serah (saking rabine Diah Tamar). Peres maputra Hesron, Hesron maputra Ram. 4 Ram maputra Aminadab, Aminadab maputra Nahason, Nahason maputra Salmon. 5 Salmon maputra Boas (saking rabine Diah Rahab). Boas maputra Obed (saking rabine Diah Rut), Obed maputra Isai, 6 Isai maputra Sang Prabu Daud. Daud maputra Salomo (saking rabine sane pecak rabin Dane Uria). 7 Salomo maputra Rehabeam, Rehabeam maputra Abia, Abia maputra Asa. 8 Asa maputra Yosapat, Yosapat maputra Yoram, Yoram maputra Usia. 9 Usia maputra Yotam, Yotam maputra Ahas, Ahas maputra Hiskia. 10 Hiskia maputra Manase, Manase maputra Amon, Amon maputra Yosia. 11 Yosia maputra Yoyakin lan semeton-semeton danene. Daweg punika bangsa Israel kaselong ka Babel. 12 Sasampune bangsa Israel maselong ring Babel, Yoyakin maputra Sealtiel, Sealtiel maputra Serubabel. 13 Serubabel maputra Abihud, Abihud maputra Elyakim, Elyakim maputra Asor. 14 Asor maputra Sadok, Sadok maputra Akim, Akim maputra Eliud. 15 Eliud maputra Eleasar, Eleasar maputra Matan, Matan maputra Yakub. 16 Yakub maputra Yusup rabin Diah Maria, sane ngembasang Ida Hyang Yesus sane mabiseka Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Dadosipun ngawit saking Abraham rauh ring Daud, wenten patbelas turunan. Ngawit saking Daud, rauh ring masane kaselong ka Babel taler patbelas turunan. Tur saking masane maselong ka Babel rauh ring masan embas Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, taler patbelas turunan. 18 Indik embas Ida Hyang Yesus Kristus katuturanipun sapuniki: Daweg ibun Idane, Diah Maria sampun magegelan sareng Dane Yusup, sadurung dane marabian, Diah Maria jeg sampun mobot. Bobotan danene punika kawitnyane saking Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Gegelan danene, inggih punika Dane Yusup anak sane tansah malaksana patut, nanging dane nenten mapakayunan jaga ngawinang Dane Diah Maria kimud, punika awinanipun Dane Yusup mapakayun megat gegelan danene saking silib. 20 Nanging ritatkala dane ngayun-ngayunin indike punika, raris dane karauhin antuk malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa sajeroning panyumpenan. Sang malaekat ngandika ring dane sapuniki: "Yusup sentanan Sang Prabu Daud, edaja takut nyuang Maria nganggon kurenan, sawireh rarene ane kaduta ento, uli Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 21 Maria lakar ngembasang putra lanang, tur kita patut marabin anake alit ento Yesus, sawireh Ida lakar ngrahayuang parakaulan Idane uli sakancan dosannyane." 22 Paindikane punika mula wantah jaga mamargi sakadi asapunika, mangda tegep sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kawarahang antuk nabine, sapuniki: 23 "Daane ento lakar beling tur nglekadang pianak muani. Pianakne ento lakar kadanin Immanuel" (sane mateges: Ida Sang Hyang Widi Wasa nyarengin iraga). 24 Sasampun Dane Yusup matangi, raris dane ngambil Diah Maria, kanggen rabi satinut ring pangandikan malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa ring dane. 25 Nanging Dane Yusup tan matemu semara ring Diah Maria kantos putrane lanang punika embas. Dane Yusup marabin anake alit punika "Yesus".

Matius 2

1 Sasampune Ida Hyang Yesus embas ring kota Betlehem ring tanah Yudea, duk Ida Herodes jumeneng prabu, raris wenten parawiku saking kangin, rauh ring kota Yerusalem. 2 Irika tamiune mataken sapuniki: "Ring dijake genah anake alit sane wau embas punika sane dados prabun bangsa Yahudine? Santukan titiang sampun ngeton bintang Idane kangin, tur rauh titiange praya ngaturang sembah ring Ida." 3 Ritatkala Sang Prabu Herodes mireng gatra punika, ida rumasa kablegbegan tur kosekan ring kayun. Asapunika taler rakyat kota Yerusaleme sami. 4 Irika Sang Prabu Herodes marumang parapangageng panditane miwah paraguru agama bangsa Yahudine. Ida ngarsayang katerangan ring dija Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika pacang embas. 5 Atur danene sapuniki: "Ring kota Betlehem tanah Yudea, santukan wenten kakecap ring Cakepan Nabine sapuniki: 6 'Ih Betlehem di tanah Yehuda, sujatinne iba dongja ane paling nistana di pantaran pamimpin-pamimpin Yehudane. Sawireh uli sig ibane lakar ada tumbuh pamimpin ane lakar nuntun bangsa Israel kaulan Ulune.'" 7 Raris saking singid Ida Sang Prabu Herodes ngesengin tamiu punika, tur kasekenang pisan nakenang, sane ipidan bintange punika ngawit kakantenang. 8 Wusan punika tamiune punika raris kapangandikayang ka kota Betlehem, sapuniki pangandikan idane: "Sane mangkin mrikaja ragane lunga ka kota Betlehem. Drika rerehin taken-takenang jantos rarene punika kapanggih. Tur yen sampun kapanggih, gelis rauhang ring tiang, santukan tiang taler misadia jaga ngaturang sembah ring Ida." 9 Sasampun puput mirengang pangandikan sang prabu, raris dane pada mapamit. Ring margi bintange sane kakantenang bedangin punika katon malih, ngriinin pamargin danene, kantos rauh tur mandeg ring duur genah rarene punika. 10 Ritatkala dane pada nyingak bintange punika, tan kadi-kadi gargitan danene. 11 Dane raris ngranjing ka umahe punika tur kapanggihin sang rare miwah Diah Maria ibunne. Dane sami pada nyumbah sarwi nabdabang aturannyane suang-suang marupa: mas, menyan miwah getah wangi, praya katur ring sang rare. 12 Santukan dane polih piteket sajeroning panyumpenan saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda sampunang mawali ka ajeng Ida Sang Prabu Herodes, punika awinan dane mawali nuut margi tiosan. 13 Sasampun parawikune pada budal, malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa malih ngrauhin Dane Yusup ring panyumpenan, tur ngandika sapuniki: "Yusup, bangunja! Ajakja rarene muah ibun Idane makisid ka gumi Mesir, tur nongosja ditu kanti manira buin ngwangsitin kita. Sawireh Herodes lakar ngruruh rarene ento bakal kasedayang." 14 Dane Yusup raris matangi, sang rare tumuli kambil, tur ring wengi punika ugi dane magingsir ka jagat Mesir sareng Diah Maria, rabine. 15 Irika dane madunungan kantos Sang Prabu Herodes seda. Paindikane punika mamargi sakadi asapunika, mangda tegep sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kawarahang antuk sang nabi sapuniki: "Ulun bakal ngesengin Putran Ulun uli gumi Mesir." 16 Rikala Sang Prabu Herodes uning mungguing ida sampun kaapus olih parawikune punika, ida bendu pisan. Ida raris mrentahang mangda mademang sawatek rarene ring kota Betlehem miwah ring kiwa tengennyane, ngawit saking wau lekad, rauh ring sane matuuh, ketang ngawit saking bintange punika ngawitin endag, sakadi sane kuningang antuk parawikune sane saking kangin punika. 17 Malantaran punika madaging pisan sabda sane kawarahang antuk Nabi Yeremia sane sapuniki: 18 "Wenten suaran tangis ngalad-alad ring kota Rama, inggih punika tangis Ibu Rahel, nangisin oka-okannyane. Dane tan prasida kalipurang santukan oka-okannyane sami seda." 19 Sasampune Sang Prabu Herodes seda, malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa malih makantenang raga ring Dane Yusup sajeroning panyumpenan ring Mesir. 20 Sang malaekat ngandika sapuniki: "Yusup, jani ajakja anake alit muah ibun Idane malipetan ka tanah Israel, sawireh ane nyadia nyedayang anake alit ene, makejang suba mati." 21 Dane Yusup raris matangi, anake alit miwah ibun Idane tumuli kajak ka tanah Israel. 22 Nanging rikala Dane Yusup mireng mungguing sane ngentosin Sang Prabu Herodes jumeneng nata ring wewengkon Yudea, inggih punika putran idane, sane mapesengan Arkelaus, Dane Yusup tan purun mrika. Ring panyumpenan dane polih sabda, raris dane lunga ka wewengkon Galilea. 23 Sasampune rauh irika, dane malinggih ring kota Nasaret. Indike punika mamargi sakadi asapunika, mangda tegep sabda sane kawarahang olih paranabine, mungguing anake alit jaga kasambat Anak Nasaret.

Matius 3

1 Daweg punika Dane Yohanes Panglukat mapidarta ring tegal melakang Yudeane, sapuniki: 2 "Pada kutangja dosa-dosan ragane! Sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa dienggal lakar ngadegang Pamrentahan Idane!" 3 Sujatinipun Dane Yohanes punika, sane katuek antuk pangandikan Nabi Yesaya, rikala dane ngandika asapuniki: "Wenten jadma masuara gelur-gelur ring tegal melakange, cawisangja margine buat Ida Sang Panembahan tur benengangja margin Idane!" 4 Busanan Dane Yohanes punika malakar antuk tetununan bulun unta. Pepetet danene antuk blulang, tur sane dados ajeng-ajengan danene, balang miwah madu alas. 5 Daweg punika akeh anake saking kota Yerusalem miwah jadmane sawewengkon jagat Yudeane, taler jadmane sane magenah ring kiwa tengen Tukad Yordane sami pada rauh maranin Dane Yohanes. 6 Anake punika sami pada ngangken dosannyane tur kalukat antuk Dane Yohanes ring Tukad Yordane. 7 Rikala kacingak akeh wenten anak saking golongan Parisi miwah anak Saduki pada rauh tur nunas mangda kalukat, raris dane ngandika ring anake punika sapuniki: "Ih paranyahan lelipi, nyen ane suba ngorahin ragane, mungguing ragane nyidayang ngelidang dewek uli bebendun Ida Sang Hyang Widi Wasa ane bakal rauh ento? 8 Buktiangja malu mungguing ragane suba ngesehin pepineh tur ngutang dosa-dosan ragane. 9 Eda malu menehang dewek aji pepineh ane kene: Dane Abraham leluur tiange! Tiang nuturin ragane, Ida Sang Hyang Widi Wasa madue kuasa mastu batune ene apanga dadi paraputran Dane Abraham. 10 Jani kandike suba sedia di bongkol kayune. Sabatek punyan kayu ane usak buahne, ento pedas kabah tur katunjel. 11 Tiang nglukat ragane aji yeh, makatanda ragane suba maseh pepineh tur ngutang dosa-dosan ragane, nanging Ida ane rauh durian teken tiang, kawisesan Idane banget luihan teken tiang. Kadi rasa dadi juru ngembusin sepatun Idane dogen nu masih tiang tusing pantes. Ida lakar nglukat ragane baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa muah api. 12 Di tangan Idane suba sedia nyiu. Ida bakal napinin gandum Idane, gabahne bakal simpen Ida di klumpune, nanging gumpangne bakal katunjel di apine ane tuara mati-mati." 13 Duk punika Ida Hyang Yesus rauh saking wewengkon Galilea maranin Dane Yohanes ring Tukad Yordane tur ngarsayang mangda kalukat. 14 Dane Yohanes ngindayang mapakeling Ida, asapuniki: "Sapatutipun Palungguh Guru sane nglukat titiang, boyaja Guru sane ngrauhin titiang." 15 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Depang suba malu keto, sawireh mula keto patutne iraga negepin pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa." Irika Dane Yohanes raris sairing. 16 Sasampune wusan kalukat, Ida munggah saking toyane. Daweg punika ugi akasane mapiakan, irika Ida nyingak Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa tumurun sakadi pangiber paksi darane tumedun tur ngencegin Ida. 17 Raris wenten sabda saking akasane sapuniki: "Ene putran Ulun kang kinasih, ane ledangin Ulun."

Matius 4

1 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa tumuli nuntun Ida Hyang Yesus ka tegal melakange mangda kagoda antuk Ratun Setane. 2 Sasampune Ida mapuasa petang dasa rahina, raris Ida marasa lue. 3 Ratun Setane raris maranin Ida tur matur asapuniki: "Yen yakti IRatu puniki putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, nikayangja batune puniki mangda dados roti." 4 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ada kakecap di Cakepan Sucine, kene: 'Manusane ento tuaraja idup baan roti dogen, nanging aji sakancan sabda ane kasabdayang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa.'" 5 Sasampune punika Ratun Setane raris makta Ida Hyang Yesus ka kota Yerusalem, kota suci, tur Ida kunggahang ring neb Perhyangan Agunge. 6 Ratun Setane raris matur asapuniki: "Yen yakti IRatu puniki Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane mangkin rarisangja macebur saking driki; santukan wenten kakecap ring Cakepan Sucine asapuniki: Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang mrentahang malaekat Idane nyadangin IRatu, mangda sampunang cokor IRatune kantos nanjung batu.'" 7 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ada masih kakecap di Cakepan Sucine kene: 'Edaja iba mintonin Ida Sang Hyang Widi Wasa Panembahan ibane.'" 8 Ratun Setane raris makta Ida Hyang Yesus ka gununge sane tegeh ngalik. Saking irika Ida katurin ngaksi parabangsane miwah kaluihannyane makasami. 9 Ratun Setane raris matur: "Duh Ratu, puniki sami misadia aturang titiang ring Palungguh IRatu, sakewanten IRatu kayun sumungkem nyumbah titiang." 10 Raris Ida ngandika: "Ih Ratun Setan magedija iba! Krana ada kakecap di Cakepan Sucine, kene: 'Iba patut nyumbah Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahan ibane, tuah teken Ida dogen iba patut mabakti!'" 11 Irika Ratun Setane makaon, raris rauh malaekate ngayahin Ida. 12 Rikala Ida Hyang Yesus mireng mungguing Dane Yohanes sampun kejuk tur kapangkeng, tumuli Ida magingsir ka wewengkon Galilea. 13 Ida kesah saking kota Nasaret, tur jenek malinggih ring kota Kapernaum, sane magenah ring sisin danune, ring wewengkon tanah Sebulon miwah Naptali, 14 mangda tegep sabda sane kawarahang antuk Nabi Yesaya sapuniki: 15 "Ih tanah Sebulon muah tanah Naptali, ane di sisin margane ka pasih, ane dangin Tukad Yordane, wewengkon Galilea ane tongosina baan bangsa-bangsa len, 16 nah ento bangsa ane kaliput baan peteng, ia lakar ningalin galang gede, tur sang galang lakar masunaran sig anake ane nongos di gumine ane katangkeb baan wisian sang pati." 17 Ngawit kala punika Ida Hyang Yesus mapidarta: "Pada sehinja pepinehe tur kutangja dosa-dosan ragane, sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa dienggal lakar ngadegang Pamrentahan Idane!" 18 Rikala Ida Hyang Yesus mamargi nuluh pasisin Danu Galileane, irika cingakin Ida bendega sareng kalih pasemetonan. Inggih punika Dane Simon, sane kapesengin Petrus miwah sane alitan mapesengan Andreas. Dane sedek nyaring ring danune. 19 Ida Hyang Yesus raris ngandikain dane: "Maija tututin Guru. Cening bakal dadiang Guru utusan buat ngalih anak apang dadi sisian Gurune." 20 Daweg punika ugi jaring danene katilar, raris ngiring Ida Hyang Yesus. 21 Malih Ida nglanturang mamargi, raris malih nyingak anak sareng kalih pasemetonan, inggih punika Dane Yakobus miwah Yohanes, okan Dane Sebedeus, sane sedek nabdabang jaring ring jukunge. Dane taler kapangandikain antuk Ida Hyang Yesus, 22 tur daweg punika ugi dane nilar jukung miwah ajin danene, tumuli ngiring Ida Hyang Yesus. 23 Sapangrarisipun Ida nglelana milehan ring wewengkon Galilea. Ida ngurukang anak ring perhyangan anak Yahudine tur midartayang Orti Rahayu indik Ida Sang Hyang Widi Wasa digelis pacang ngadegang Pamrentahan Idane, maliha nyegerang anake sane nandang pinakit mawarni-warni. 24 Sayan amiug gatrane ring wewengkon jagat Siria, ngeniang indik pakardin Idane. Irika anake sami pada rauh tangkil makta anak sane nandang pinakit mawarni-warni miwah anak sane nandang sangsara, sane karangsukan setan, sane sakit ayan miwah anak rumpuh, tur sami pada kicen seger. 25 Punika awinanipun katah pisan jadmane sane ngiringang Ida. Wenten sane rauh saking wewengkon Galilea, saking wewengkon Dasa Kota, saking kota Yerusalem, saking wewengkon Yudea miwah saking wewengkon dangin Tukad Yordane.

Matius 5

1 Rikala Ida Hyang Yesus ngaksi anake akeh punika, Ida raris munggah ka bukite. Sasampune Ida malinggih, parasisian Idane raris pada rauh nangkilin Ida. 2 Raris Ida mapaica paurukan ring sisian Idane, asapuniki pangandikan Idane: 3 "Bagia anake ane marasa teken dewekne katunan idep di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh anake ento lakar muponin kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Bagia anake ane nandang duhkita, sawireh anake ento lakar kicen panglipur baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Bagia anake ane alap asor di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh anake ento lakar muponin pasubayan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Bagia anake ane bedak ngetel mabudi nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh anake ento lakar kapurnayang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Bagia anake ane malaksana kapiolasan marep teken anak lenan, sawireh anake ento lakar nampi sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 8 Bagia anake ane ning nirmala kenehne, sawireh anake ento lakar ningalin Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Bagia anake ane ngae dame di pantaran manusane, sawireh anake ento lakar kangkenin dadi putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Bagia anake ane kasangsarain uli krana nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh anake ento lakar muponin kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Bagia cening yening kacacad, kasangsarain tur kapisunayang uli krana dadi sisian Gurune. 12 Liangang pesanja keneh ceninge, sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal mapaica pikolih maliah-liah teken cening di suargan. Krana keto masih paranabine kasangsarain." 13 "Cening satmaka buka uyah ane nguyahin gumine. Nanging yening uyahe ento ilang rasanne, kenkenang buin makehang? Pedas tusing ada gunanne sajaba kakutang tur dadi pajekjekan. 14 Cening satmaka galang ane ngalangin gumine. Desa ane duur bukite sinah ngilis pesan ngenahne. 15 Buina tusing ada anak ngenyitin lampu laut nekepin aji kekeb. Nanging lampune lakar kapejang di tongosne, apanga ngalangin anake makejang di umahe ento. 16 Buka keto masih galang ceninge patut nyunarin anake makejang, apanga anake ento ningalin laksanan ceninge ane melah tur ngluihang Ajin ceninge ane malingga di suarga." 17 "Edaja cening ngaden mungguing tekan Gurune ene nyadia bakal ngilangang Cakepan Torat Dane Musa muah paurukan paranabine. Tekan Gurune dongja bakal ngilangang, nanging nyadia nyampurnayang. 18 Guru nuturin cening: Sanunne ada langit lan gumi, akecap wiadin akecekko pidabdabe ane matulis di Cakepan Torate, tusingja lakar ilang, kanti kayang ka pamragat gumine. 19 Ento krana nyenja nungkasin salah tunggal prentahe ane matulis di Cakepan Torate, yadianja ane paling cenika, tur ngurukang buka keto teken anak lenan, ia lakar maan tongos ane paling betene sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nanging nyenja nglaksanayang tur ngurukang sawatek pidabdabe ane munggah di Cakepan Torate, ia lakar molih tongos ane utama sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Ento krana pitutur Gurune teken cening: Yening kasatiaan ceninge nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa lebihan teken paraguru agamane muah paraanggota golongan Parisine, ditu mara cening lakar nyidayang muponin kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 21 "Cening suba pada ningeh unduk ane kurukang marep teken leluur iragane, buka kene: 'Edaja ngamatiang anak, asing-asing anak ane ngamatiang, ia lakar katangkilang ka pangadilan.' 22 Nanging Guru mituturin cening: Asing-asing anak ane pedih teken nyamanne, ia lakar tangkilanga ka ajeng hakime. Buina nyenja ngucap teken nyamanne: Cai jlema tan paaji! ia lakar katurang ka ajeng Majelis Agamane. Buin besikne nyenja ane ngucap teken nyamanne: Cai jlema bega! ia lakar kaclempungang ka kawah nrakane, ane ngendih murub. 23 Ento krana yan nuju cening maturan teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, ditu laut cening inget, mungguing ada nyaman ceninge marasa sekel ati arepa teken cening, 24 andegang malu ngaturang aturane, enggalang malu masapsap teken nyaman ceninge. Yen suba pada galang, mara lautang ngaturang aturan ceninge teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. 25 Yen ada anak nalih cening, tur ajaka cening ka pangadilan, enggalangja masapsap sanun ceninge di jalan! Apanga eda kanti musuh ceninge nyerahang cening teken sang hakim, tur sang hakim nyerahang cening teken polisine, tumuli cening celepanga ka pangkenge. 26 Guru ngorahin cening: Sujatinne cening tusing bakal nyidayang bebas uli ditu, satonden cening pragat mayah utang ceninge." 27 "Cening ajak makejang suba pada ningeh tutur ane kene: 'Edaja mamitra.' 28 Nanging Guru nuturin cening: Sawatek anake ane nganengneng anak luh kanti ia makeneh teken anake luh ento, sujatinne di kenehne ia suba mamitra ngajak anake luh ento. 29 Ento krana yen paningalan ceninge di tengawan ane ngranayang cening ngae dosa, luntikja ia tur kutang! Sawireh melahan cening peceng, bandingang teken enu tileh maukudan, sakewala kentungang ka kawah nrakane. 30 Buina yen liman ceninge ane di tengawan ane ngranayang cening ngae dosa, getepja ia, tur kutang! Sawireh melahan cening malima aneh, bandingang teken enu tileh maukudan sakewala kentungang ka kawah nrakane." 31 "Ada masih tutur kene: 'Nyenja ngutang somah, patut ia maang surat katerangan palas makurenan teken somahne.' 32 Nanging Guru nuturin cening: Sawatek anake ane ngutang somah, sajaba uli krana mamitra, ia suba ngranayang somahne ento mamitra yen somahne ento buin makurenan. Tur nyenja nyuang anake ane palasanga ento, ia masih kadanin mamitra ngajak anake luh ento." 33 "Cening suba pada ningeh tutur ane katiba teken leluur iragane, buka kene: 'Edaja ngelong janji! Taurja sesangin ragane di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa.' 34 Nanging Guru nuturin cening: Yening cening ngae prajanjian, eda pesan masumpah, eda kanti bani nyambat suarga sawireh suargane ento singasanan Ida Sang Hyang Widi Wasa; 35 tur eda masumpah nganti nyambat gumi, sawireh gumine ento dadi aled cokor Idane. Wiadin nyambat kota Yerusalem, sawireh kota Yerusaleme ento kota druen Sang Nata Maha Agung. 36 Buina edaja masumpah aji sirah ceninge! Sawireh cening tuara kuasa nyelemang wiadin mutihang bok ceninge angan akatih. 37 Yening mula tuah saja, orahangja saja, nanging yen mula tuah tusing, orahang tusing! Lebihan teken amonto kawitne uli I Jaat." 38 "Cening masih suba ningeh tutur ane kene: 'Yen mata, apanga mata silurne, yen gigi apanga gigi silurne.' 39 Nanging Guru mituturin cening: Eda pesan cening ngwales teken anak ane pelih marep teken cening! Yan ada anak namplak pipin ceninge ane tengawan, depang serahang buin pipin ceninge ane di kebot. 40 Buina yen ada anak ane nalih cening di pangadilan, uli krana ia ngedotang bajun ceninge, serahangja masih jubah ceninge teken ia. 41 Yen ada tentera penjajah maksa cening negen barangne majoh akilo, tegenja barangne ento kanti majoh duang kilo. 42 Yen ada anak maidih-idihan teken cening, baang ia ngidih, keto masih yen ada anak mabudi masesilihan teken cening, baangja nyilih." 43 "Buina, cening masih suba ningeh tutur ane kene: 'Tresnaja teken sesama, nanging dulegja teken satru.' 44 Nanging Guru nuturin cening: Tresnainja satrun ceninge, tur astawayangja anake ane nyangsarain cening. 45 Uli krana pakertin ceninge ane buka keto, cening bakal kangkenin putra baan Ajin ceninge ane di suargan. Sawireh Ida Sang Aji suba sueca ngendagang surya buat anake ane melah pakertinne muah anake ane corah. Ida mapaica ujan teken anake ane sadu muah teken anake ane matingkah dura cara. 46 Apa pikolih ceninge ane bakal tampi cening uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, yen cening tuah nresnain anak ane tresna teken cening dogen? Kaden juru duduk pajege masih malaksana buka keto. 47 Buina yening cening saling sapa ngajak panyamaan ceninge dogen, dijanne cening lebihan? Sawireh anake ane tusing mabakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa masih keto laksananne. 48 Cening patut sampurna, patuh buka Sang Aji ane malingga di suarga maraga sampurna."

Matius 6

1 "Ingetangja! Eda pesan cening nglaksanayang paileh agaman ceninge di arepan anake liu, apang pabaliha teken anake. Yening keto pakertin ceninge, pedas cening tuara nampi ganjaran uli Ajin ceninge ane di suarga. 2 Dadinne, yen cening mapadana, eda nulad tingkah solah anake ane mapi-mapi, ane demen ngedengang pagaenne di perhyangan anak Yahudine muah di rurung-rurunge; tetujonne apanga ia pujina baan anake. Guru nuturin cening: Sasajaane anake ane keto, ia suba nampi pikolih. 3 Nanging yening cening mapadana, mapadanaja aji singid. Apang eda kanti ada anak nawang, yadianja sawitran ceninge ane paling raketa. 4 Keto patutne baan cening nyingidang. Sawireh Ajin ceninge ane nyingakin pakardin ceninge ane sujati, Ida bakal mapaica pikolih teken cening." 5 "Yen cening ngastawa, eda pesan nulad tingkah anake ane demen mapi-mapi. Ia demen ngastawa sambilanga majujuk di perhyangane, wiadin di pempatane. Tetujonne apanga tingalina baan anake. Ingetangja: Sasajaane anake ento suba nampi pikolih. 6 Nanging yen cening ngastawa, macelepja ka meten, tur ubetang jelanane! Ditu lautang cening ngastawa teken Ajin ceninge ane tuara ngenah. Ajin ceninge ane nyingak ane ilid bakal mapaica pikolih teken cening. 7 Buina pangastawan ceninge ento eda nganggon raos ane tan paguna buka kabiasaan anake ane tusing nawang Widi. Anake ento ngaden pangastawanne bakal katampi ulihan dawan pangastawanne. 8 Cening eda pesan buka keto! Krana satondene cening mapinunas, Ajin ceninge suba wikan teken apa ane buatang cening. 9 Ento krana, kene patutne cening ngastawa: Ajin titiang sane ring suarga, parab Palungguh Aji mangda kaluihang. 10 Pamrentahan Palungguh Aji mangda kadegang, pakarsan Palungguh Aji mangdaja mamargi iriki ring mrecapada, sakadi ring suarga. 11 Ring rahinane mangkin, icenja titiang pangan kinum sategepipun. 12 Ampurayangja iwang titiange, sakadi titiang ngaksamayang anake sane sampun maiwang ring titiang. 13 Maliha sampunang titiang kabakta ring genah gegodane, nanging bebasangja titiang saking I Jaat. Santukan Palungguh Aji sane nuwenang pamrentahan, kakuasaan miwah kaluihane langgeng salami-laminipun. Amin. 14 Sawireh yen cening ngampurayang kapelihan sesaman ceninge, Ajin ceninge ane di suargan masih ngampurayang pelih ceninge. 15 Nanging yen cening tuara nyak ngaksamayang kapelihan sesaman ceninge, Ajin ceninge ko tuara kayun ngampurayang kapelihan ceninge." 16 "Yening cening mapuasa, eda pesan nulad tingkah anake mapi-mapi, ane nyelap ngae goba acum, apanga tawanga teken anake ia mapuasa. Ingetangja: Sasajaane anake ento suba nampi pikolih. 17 Nanging yen cening mapuasa, suginin muane, apunin sirahe tur suahin, 18 apanga eda kanti ada anak nawang cening mapuasa, sajaba Ajin ceninge ane tusing ngenah ento ane wikan. Ajin ceninge ane ngaksi ane ilid, bakal mapaica pikolih teken cening." 19 "Eda cening munduhang brana di gumine. Krana dini liu ada ngetnget muah sepuh ane bakal ngrusak, buina maling ane bakal mamaling gelah ceninge. 20 Nanging punduhangja kasugihan ceninge di suargan. Ditu tuara ada ngetnget wiadin sepuh ane ngrusak tur tusing ada maling ane lakar mamaling. 21 Krana, dijaja branan ceninge, ditu masih keneh ceninge." 22 "Paningalane ento suluh di deweke. Yen paningalan ceninge cedang, sinah padewekan ceninge makaukud galang. 23 Nanging yen paningalan ceninge lamur, pedas peteng padewekan ceninge. Ento krana yen galange ane di padewekan ceninge masalin dadi peteng, ambate peteng dedetne." 24 "Tusing ada anak nyidayang magusti dadua. Ia tuara bakal nyidayang patuh subaktinne. Ia bakal geting teken ane adiri, nanging ane adiri bakal tresnaina. Ia bakal bakti pesan teken ane adiri, nanging ane lenan tusing bakal runguanga. Cening tusing nyidayang acepokan ngaula teken Ida Sang Hyang Widi Wasa muah teken kasugihan. 25 Ento krana Guru mapitutur teken cening: Edaja sumangsaya teken pangupa jiwan ceninge, apa ane lakar daar wiadin inem cening. Tur edaja sumangsaya pabuat ukudan ceninge, apa ane lakar anggon cening. Sawireh idupe ento luihan teken dedaarane, tur ukudane ento enu majian teken ajin panganggone. 26 Pedasinja kedise ane di ambarane, ia tusing taen mamula, buina tusing taen manyi, tur tusing nyimpen di jinenge, nanging ia kicen amah-amahan baan Ajin ceninge ane di suarga. Singke cening sanget luihan teken kedise ento? 27 Nyenke di pantaran ceninge, uli krana sanget sumangsaya, nyidayang nyambungin tuuhne angan alengkat? 28 Buina apa krana cening sumangsaya teken unduk panganggo? Pedasinja bungan bakunge di tegale. Ia tumbuh nanging ia tusing taen magae wiadin nunun. 29 Nanging Guru nuturin cening: Sang Prabu Salomo, yadian Ida sugih pesan, nanging ida tusing madue busana ane melahne buka bungane ento. 30 Dadinne yen buka keto Ida Sang Hyang Widi Wasa mayasin padange di tegale, ane jani mentik, buin mani layu tur katunjel, singke Ida lakar mayasin cening, ih anak ane tunan pracaya? 31 Ento krana edaja cening sanget sumangsaya kanti makaengan: Apa ane lakar daar? Apa ane lakar inem? Apa ane lakar anggo? 32 (Anake ane tusing pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa mula setata ngulati paundukane ento. Nanging cening eda keto.) Sawireh Ajin ceninge ane di suargan wikan, mungguing cening mula tuah muatang ento makejang. 33 Nanging saratangja malu dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah nyalanang ane dadi pakarsan Idane. Mawastu saluiring ane lenan ane buatang cening bakal paicayang Ida. 34 Ento awanane edaja bes sumangsaya teken dinane mani. Sawireh dinane mani masih ada pakewehne. Tusing nyandang buin imbuhin kakewehan ane sadina-dina."

Matius 7

1 "Edaja cening nepasin sesaman ceninge, apang eda cening katepasin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Krana dasar tetepasane ane anggon cening nepasin, ento masih bakal anggen Ida nepasin cening, tur sikute ane anggon cening nyikut, ento masih bakal anggen Ida nyikut cening. 3 Apa krana cening nlektekang sepenan ane ada di paningalan nyaman ceninge, nanging tampalan ane di paningalan ceninge tuara tawang cening? 4 Kudiang cening bakal ngraos teken nyaman ceninge: 'Depang tiang ngaadang sepenan di paningalan adine,' yan tampalane enu di paningalan ceninge? 5 Ih anak ane mapi-mapi. Kadangja malu tampalane ane di paningalan ceninge, suba keto mara cening nyidayang nepukin tur ngaadang sepenan ane di paningalan sesaman ceninge. 6 Barange ane suci eda baanga cicing. Krana cicinge ento bakal mabalik ngugut cening. Buina mutiaran ceninge eda entunganga di arepan celenge, apanga eda mutiaran ceninge anggona pajekjekan." 7 "Tunasja, pedas cening bakal kicen; ulatija pedas cening bakal molih; tur dogdogja korine, pedas cening bakal kampakin. 8 Krana asing-asing anak ane nunas bakal kicen, buina asing-asing anak ane ngulati, ia bakal molih, tur asing-asing anak ane nogdog kori, ia bakal kampakin. 9 Di pantaran ceninge, nyen ada ane ngenjuhin pianakne batu, dikalane ia nagih roti? 10 Wiadin lakar ngenjuhin lelipi, dikalan pianakne nagih lindung? 11 Dadinne yen cening ane madewek corah, bisa ngenjuhin pianak barang ane melah, apa buin Ajin ceninge ane ada di suargan, Ida bakal mapaica barang ane luih teken anake ane mapinunas teken Ida. 12 Pagae ane kenkenja ane edotang cening apang gaenina baan anake marep teken ukudan ceninge, gaeninja masih buka keto marep teken anak lenan. Keto mula suksman Pidabdab Torat Dane Musa muah cakepan paranabine." 13 "Macelepja cening di korine ane cupit. Sawireh linggah korine tur gantar margane ane ngungsi ka kawah nrakane, tur liu pesan anake ane mentas ditu. 14 Nanging cupit korine tur likad margane ane ngungsi ka suargan, buina langah pesan anake ane nepukin margane ento." 15 "Pada yatnaja cening arepa teken nabi-nabine ane palsu, ane nekain cening nyaru-nyaru magoba biri-biri, nanging di kenehne ia tan bina cicing alasan ane galak. 16 Cening lakar nyidayang nawang ia uli laksanannyane. Adake anak ngalap buah anggur uli di punyan ketkete, wiadin ngalap buah aa uli punyan canginge. 17 Punyan kayune ane mokoh pedas melah buahne, nanging punyan kayune ane berag pedas usak masih buahne. 18 Punyan kayune ane mokoh tusingja bakal ngwetuang buah ane usak tur punyan kayune ane berag tusing ngwetuang buah ane melah. 19 Punyan kayune ane tuara ngwetuang buah ane melah, pedas ia kabah tur kentungang ka apine. 20 Dadinne uli tingkah solahne cening bakal nawang yen anake ento nabi palsu." 21 "Buina tuaraja sawatek anake ane bisa nyambat: Duh Sang Panembahan, Sang Panembahan, lantas nyidayang dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging tuah anake ane saja-saja nglaksanayang pakarsan Ajin Gurune ane di suargan. 22 Di panemayan rauh Dina Pangadilane liu anake lakar teka maranin Guru tur matur kene: 'Duh Sang Panembahan, Sang Panembahan, boyake titiang sampun midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran parab Palungguh IRatu. Titiang sampun nundung setan masrana parab Palungguh IRatu, maliha titiang sampun ngwentenang praciri sane tawah-tawah masrana parab Palungguh IRatu?' 23 Kayange ento pasaut Guru teken anake ento kene: 'Ih anak durjana, kemoja iba makaad, sawireh Gelahe tusing nawang iba.' 24 "Asing-asing anak ane madingehang pitutur Gurune ene tur nglaksanayang, anake ento patuh teken anake ane wicaksana, ane ngwangun umahne di duur bukit batune. 25 Dikalane ada ujan muah blabar teka, tur angin baret ngampehang umahe ento, umahe ento tusing bakal uug, sawireh kawangun di duur bukit batune. 26 Nanging asing-asing anak ane madingehang pitutur Gurune ene, laut tusing nyak nglaksanayang, anake ento patuh teken anak belog ane ngwangun umahne di duur tanah biase. 27 Dikalane ujan, laut ada blabar teka muah angin baret ngampehang umahe ento kanti bah mabriug, ambate geden uugne." 28 Sasampune Ida puput mapidarta, anake sami pada angob ring caran Idane ngurukang, 29 santukan Ida mawibawa pisan ngurukang anake punika, bina pisan ring caran guru-guru agamane ngurukang ipun.

Matius 8

1 Ida Hyang Yesus raris tedun saking bukite, tur akeh pisan anake sane ngiringang Ida. 2 Daweg punika wenten anak sakit lepra nangkil ring ajeng Idane. Anake punika raris matedoh tur nyumbah sarwi matur asapuniki: "Duh Guru, yen Guru ledang sinah Palungguh Guru mrasidayang nyegerang titiang." 3 Ida raris ngenjuhang tangan tur ngusud anake punika maduluran pangandika asapuniki: "Tiang nyak nulungin jerone, segerja!" Jeg pramangkin anake punika seger. 4 Ida tumuli ngandika ring anake punika: "Ingetangja! Unduke ene eda tuturanga teken anak lenan, nanging kemoja tangkilang deweke di ajeng sang pandita apanga dewek jerone katureksain, tur aturangja aturan manut buka pituduh Nabi Musane, makadadi bukti buat anake makejang, mungguing jerone suba seger." 5 Daweg Ida ngranjing ka kota Kapernaum, raris wenten satunggiling prawira tentera Roma tangkil ring ajeng Idane tur matur pinunas asapuniki: 6 "Inggih Guru, parekan titiange nandang pinakit raat pisan ring cecanggahan titiange, tur ipun tan mrasidayang bangun." 7 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Mangkin Tiang jagi mrika nyegerang ipun." 8 Nanging atur prawirane punika: "Duh Guru, tan pisan pantes Palungguh Guru jaga ngrauhin cecanggahan titiange. Kewanten Palungguh Guru kayun ngetelang pangandika angan akecap, sinah parekan titiange jaga seger. 9 Santukan titiang sakadi anak sane kaprentah, titiang taler maderbe prajurit sane prentah titiang. Yen titiang mrentahang prajurite punika: kemoja majalan, ipun jaga mamargi. Maliha yen titiang ngaukin sane tiosan: maija, sinah ipun pacang rauh. Samaliha yen titiang nguduhang parekan titiange: garapja ene! Sinah pacang garap ipun." 10 Ida Hyang Yesus angob pisan mireng atur prawirane punika, raris Ida ngandika ring anake sane ngiringang Ida, sapuniki: "Tiang nuturang teken jerone! Sasajaane di pantaran anak Israele tonden taen Tiang nepukin kapracayan ane buka kene gedenne. 11 Ingetangja ene! Bakal liu ada anak teka uli kangin muah uli kauh, lakar bareng-bareng negak majengang ngiring Dane Abraham, Ishak muah Yakub sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Nanging anake ane patutne dadi parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar kakutang di tongose ane peteng dedet. Ditu ia bakal pada ngeling pajerit mataanan kanti giginne kriet-kriet." 13 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring prawirane punika, sapuniki: "Sane mangkin mawalija ragane! Sampun kadagingan sakadi kapracayan ragane." Daweg punika ugi parekan danene seger. 14 Sarauh Ida ring jeroan Dane Petrus, irika cingakin Ida matuan danene sane istri sedek merem, santukan dane sungkan ngebus. 15 Ida raris ngamel tangan danene, tur daweg punika ugi ical ngebus danene, raris matangi ngayahin Ida Hyang Yesus. 16 Sasampune surup surya, akeh anake rauh tangkil makta anak sane karangsukan setan. Masrana antuk baos abuku Ida nundung setane punika. Akeh malih anak sane nandang pinakit sane segerang Ida. 17 Paindikane punika mamargi kadi asapunika mangda kasidan sabda sane kawarahang antuk Nabi Yesaya asapuniki: "Ida ane nyuangin kasangsaran iragane muah nyalud sakit iragane." 18 Rikala Ida Hyang Yesus ngaksi jadmane akeh sane ngiter Ida, raris Ida ngandikayang mangda sisian Idane malayar ka tepin danune sane lianan. 19 Raris wenten guru agama adiri tangkil ring ajeng Idane, tur matur asapuniki: "Guru, titiang mamanah jaga ngiring sapamargin Gurune." 20 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Cicing alase pada ngelah gook, tur kedis-kedise pada ngelah sebun, nanging Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing ngelah tongos buat merem muah masandekan." 21 Wenten malih anak tiosan rauh, inggih punika salah tunggal saking parasisian Idane, matur asapuniki: "Guru, icenja titiang mapamit ajebos praya ngilidang bapan titiange." 22 Nanging pangandikan Ida Hyang Yesus: "Tututinja Tiang! Depangja anake mati nanem timpalne ane mati." 23 Ida Hyang Yesus raris munggah ka jukunge kairing antuk sisian Idane. 24 Tan pararapan jeg wenten angin ribut ring danu punika, kantos jukunge kalancah antuk toya, santukan ombake kalintang ageng. Ida Hyang Yesus daweg punika nuju sirep. 25 Irika parasisian Idane nanginin Ida, aturne: "Inggih Guru, matangija, tulung titiang! Puniki wenten baya rauh, iraga tambis-tambis sengkala." 26 Ida raris ngandika ring parasisian Idane: "Apa awanane cening pada takut? Saja cening anak ane tunan pracaya." Ida tumuli matangi raris namprat angin miwah ombake, tur pramangkin danune teduh. 27 Sisian Idane sami pada angob, tur mabaos sapuniki: "Nyen sih anake ene kanti kayang angin muah danune jeg pada satinut teken Ida?" 28 Sasampune Ida rauh ring pasisi, inggih punika ring gumin anak Gadarane, raris wenten anak sareng kalih medal saking setrane maranin Ida Hyang Yesus. Anake punika mayanin pisan, santukan ipun karangsukan setan akeh pisan. Punika awinan tan wenten anak purun nglintang mamargi irika. 29 Anake punika raris jerit-jerit asapuniki: "Duh Ratu Putran Widi! Napi wenten kabuatan IRatu ring titiang? Punapike IRatu jaga nyisipang titiang sadurung rauh panemayanipun?" 30 Tan doh saking genahe punika wenten bawi akeh pisan sedek ngrereh teda. 31 Setan punika raris matur pinunas ring Ida Hyang Yesus asapuniki: "Yening IRatu nundung titiang saking jadmane puniki, icenja titiang magingsir ngrangsukin bawi-bawine punika." 32 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Kemoja iba magedi!" Setane punika raris medal saking anake punika, tumuli ngrangsukin bawi-bawine punika. Daweg punika ugi bawi-bawine punika malaib pablesat, sami ulung saking abinge tur maclempung ka danune. Irika bawine sami padem kalebu. 33 Anake sane nongosin bawi punika raris malaib ka kota. Ring kota ipun nuturang sapariindik bawi-bawine punika miwah indik jadmane sane karangsukan setan iwau. 34 Sadaging kotane sami medal maranin Ida Hyang Yesus. Rikala ipun kapanggih ring Ida, ipun raris mapinunas mangda Ida gelis matilar saking genahe punika.

Matius 9

1 Sasampune punika, Ida Hyang Yesus munggah ka jukunge tumuli mawali malayar megat danu, raris Ida rauh ring kota uedan Idane. 2 Raris wenten makudang-kudang anak makta anak sakit rumpuh kasareang ring pasareannyane. Rikala Ida wikan ring kapracayan anake punika, Ida raris ngandika ring anake rumpuh punika, sapuniki: "Pagehangja kapracayan nyamane, dosan nyamane suba kampurayang." 3 Irika wenten makudang-kudang guru agama sane mabaos ring angennyane asapuniki: "Anake ene langgana teken Ida Sang Hyang Widi Wasa." 4 Ida Hyang Yesus wikan ring pepineh anake punika, raris Ida ngandika: "Napi awinane ragane makayunin paindikan sane kaon sakadi asapunika? 5 Sane encen sih minab danganan, maosang: 'Dosan nyamane suba kampurayang', punapi 'bangunja tur majalan'? 6 Duaning punika, Tiang muktiang ring ragane, mungguing Sang Putraning Manusa utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika madue kuasa ngampurayang dosa ring jagate puniki." Irika Ida raris ngandika ring anake rumpuh punika: "Bangunja, jemak pasarean nyamane tur kemoja mulih." 7 Pramangkin anake rumpuh punika bangun tur mamargi budal. 8 Wau anake akeh punika ngantenang paindikane punika, ipun sami ajerih tumuli ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa sane arsa mapaica pangwisesa sakadi asapunika agengnya ring imanusa. 9 Sasampune Ida Hyang Yesus kesah saking irika, Ida ngaksi juru duduk pajeg adiri sane mapesengan Matius, sedek malinggih ring genah danene nudukin. Ida raris ngandika ring dane asapuniki: "Tututinja Tiang." Duk punika ugi dane matangi tur ngiring Ida. 10 Ritatkala Ida Hyang Yesus katurin rayunan ring jeroan Dane Matius, raris rauh parajuru duduk pajege miwah soroh anake nista dama, sareng-sareng matamiu ngiring Ida miwah sisia-sisian Idane. 11 Rikala anggota golongan Parisine ngaksi paindikan punika, dane raris mabaos ring parasisian Ida Hyang Yesus sapuniki: "Napi awinane Gurun ragane kayun marayunan sareng-sareng ring juru duduk pajeg miwah anak sane nista dama?" 12 Rikala Ida Hyang Yesus mireng paindikane punika, Ida raris masaur asapuniki: "Anake sane seger nenten ipun merluang balian. Nanging anake sane sakit sinah ipun merluang. 13 Sane mangkin makaonja ragane tur pakayuninja teges sabdan Cakepan Sucine sane asapuniki: 'Ane arsayang Ulun dongja aturan, nanging kapitresnan.' Rauh tiange puniki boyaja ngrereh anak sane luih, nanging anak sane nista dama." 14 Wusan punika, raris rauh sisian Dane Yohanes Panglukat tangkil ring Ida Hyang Yesus tur matur asapuniki: "Napi awinanipun titiang miwah anggota golongan Parisine sami pada mapuasa, nanging sisian Gurune nenten?" 15 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Kenken mirib panyengguh nyamane, apake tamiune lakar pada sedih, sanun pangantene muani ada sig pantarannyane? Sinah tuara keto! Nanging bakal ada masanne pangantene muani bakal kabancut uli pantarannyane, ditu mara ia lakar mapuasa. 16 Tusing ada anak nampel kamben buuk aji kebesan kamben ane anyar. Sawireh yen keto, sinah panampelne ento lakar ngedeng kambene ento kanti uek, tur uekne sayan nglinggahang. 17 Keto masih anggure ane anyar ento tuaraja katuruhang di klukuh blulange ane let. Sawireh yen keto sinah klukuhe ento lakar makeplug tur anggure mabiayagan muah klukuhe uug. Ento krana anggure ane anyar patut katuruhang di klukuh blulange ane anyar. Yen keto makadadua pada melah." 18 Durung puput Ida ngandika ring anake punika, raris wenten kelihan perhyangan anak Yahudine rauh nangkil ring Ida, tur sambilangipun nyumbah ipun matur asapuniki: "Pianak titiange sane eluh wau pisan padem, nanging ledangja Guru rauh tur ngungkulang tangan ring ipun, janten ipun prasida urip." 19 Ida raris matangi tumuli mamargi nututin anake punika, kairing antuk parasisian Idane. 20 Daweg punika wenten anak luh sane nandang pinakit ngamedalang rah sampun roras taun suenipun. Ipun maranin Ida Hyang Yesus saking ungkur tur ngusud tanggun busanan Idane. 21 Santukan ipun mabaos ring manah, sapuniki: "Yen idewek nyidayang ngusud tanggun busanan Idane dogen, sinah idewek bakal seger." 22 Daweg punika ugi Ida Hyang Yesus macingakan ka ungkur sarwi ngandika ring ipun: "Ih eluh, pagehang kenehe, kapracayan eluhe suba ngrahayuang eluh." Tur daweg punika ugi ipun seger. 23 Ida Hyang Yesus raris ngranjing ka umah kelihan perhyangan anak Yahudine punika. Rikala Ida ngaksi anak magambel nabuh gambang, tur anake irika pada uyut, 24 raris Ida ngandika: "Pesuja ragane ajak makejang. Anake cerik ene tusingja mati, ia tuah pules dogen." Wau Ida mabaos sapunika, sami anake ngedekin Ida. 25 Sasampune anake sami pada medal, Ida raris ngranjing tur ngamel tangan anake alit punika. Anake alit punika raris bangun. 26 Raris amiug gatrane ngeniang paindikane punika ring sawewengkon jagate punika. 27 Daweg Ida Hyang Yesus nglanturang pamargin Idane, wenten anak buta sareng kalih nutug tur gelur-gelur matur asapuniki: "Duh Ratu Putran Sang Prabu Daud, suecaninja titiang!" 28 Sasampun Ida ngranjing ring satunggiling umah, anake buta punika rauh nangkilin Ida. Irika Ida ngandika ring ipun sapuniki: "Apake jerone pracaya yan Tiang nyidayang nyegerang jerone?" Irika ipun masaur manuk: "Inggih Guru, titiang pracaya!" 29 Raris Ida ngusud paningalan anake buta punika saha kadulurin antuk pangandika: "Kasidanja buka kapracayan jerone!" 30 Daweg punika ugi ipun raris pada mrasidayang ngeton. Irika Ida miteketin ipun sapuniki: "Melahang pesan nyekepang paundukane ene, eda pesan kanti ada anak nawang." 31 Nanging ipun raris medal tur nglumbrahang indik Idane ring sawewengkon jagate punika. 32 Wau pisan anake punika medal, raris wenten anak rauh nangkil ring Ida Hyang Yesus makta anak kolok ulihan karangsukan setan. 33 Sasampun setane punika katundung, anake kolok iwau raris mrasidayang mabaos. Sami anake pada angob tur mabaos sapuniki: "Paundukan ane buka kene tonden taen tepukin iraga di pantaran bangsa Israele." 34 Nanging anak golongan Parisi masaur: "Anake ento nyidayang nundung setan, sawireh ia maan panugrahan Ratun Setan." 35 Kadi asapunika Ida Hyang Yesus mamargi nglelana nylajah kota miwah desa-desa makasami. Ida mapaica paurukan ring perhyangan-perhyangan anak Yahudine, tur ngortiang Orti Rahayu indik Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane, tur nyegerang anake akeh saking saananing sakit miwah pinakit. 36 Wau Ida ngaksi anake punika, irika kadi ketus kayun Idane antuk kawelas arsan, santukan anake punika sami pada lesu tan wenten sane ngrunguang tan bina kadi biri-biri sane tan wenten pangangonipune. 37 Ida raris ngandika ring parasisian Idane: "Padine ene suba sedeng anyi liu pesan, nanging paderepe tuah abedik. 38 Nunas icaja teken Ida Sang madue padine ento, apanga Ida ngandikayang paderepe nganyi padi druen Idane."

Matius 10

1 Ida Hyang Yesus raris ngandikain sisian Idane sane roras diri punika, tur icen Ida kuasa buat nundung setan miwah ngwarasang anak saking saananing sakit miwah pinakit. 2 Pesengan parautusane sane roras punika, inggih punika: Kaping pisan Dane Simon (dane taler kapesengin Petrus) miwah Dane Andreas semeton danene. Maliha Dane Yakobus okan Dane Sebedeuse miwah Dane Yohanes semeton danene. 3 Dane Pilipus miwah Dane Bartolomeus, Dane Tomas miwah Dane Matius juru duduk pajege, Dane Yakobus okan Alpeuse miwah Dane Tadeus. 4 Maliha Dane Simon (saking golongan Patriot) miwah Dane Yudas Iskariot sane alpaka ring Ida Hyang Yesus. 5 Ida Hyang Yesus ngutus utusan Idane roras diri punika saha kapiteketin asapuniki: "Eda pesan cening kanti liwat ka gumin bangsane ane lenan, wiadin ka kotan anak Samariane. 6 Nanging luas tur alihja bangsa Israele, nah ento biri-birine ane ilang. 7 Kema tur tuturangja, mungguing panemayan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane suba paek. 8 Segerangja anake sakit, idupangja anake mati, segerangja anake ane sakit lepra, tur tundungja sakancan setane. Sawireh cening suba maan ngidih, cening patut makidihang. 9 Edaja cening mabekel pipis mas wiadin pipis perak wiadin pipis temaga di sabuk ceninge. 10 Eda cening ngaba soksokan anggon ngagendong, eda mabaju dadua, eda ngaba sepatu wiadin gegaman sajeroning maleluasan. Sawireh anake magae ia patut maan apa ane perluanga. 11 Yening cening neked di satunggiling kota wiadin desa, alih ditu anak ane nyak nampi cening, tur nongosja sig anake ento kanti cening makaad uli ditu. 12 Yening cening nekain umah anak, cening patut ngucapang pangayu bagia buat anake ane ngelahang umahe. 13 Yen anake ento nampi tekan ceninge, pangayu bagian ceninge bakal ada sig anake ento, nanging yen anake ento tusing nyak nampi tekan ceninge, pangayu bagian ceninge bakal mabalik sig ceninge. 14 Buina yen ada pumahan muah kota ane tuara nyak nampi muah madingehang sapitutur ceninge, pesuja uli ditu tur kalahinja pumahan wiadin kotane ento, tur ketebangja buke ane di tlapakan batis ceninge. 15 Ingetangja cening, sujatinne di Dina Pangadilane Ida Sang Hyang Widi Wasa, anake ane uli kota Sodom lan kota Gomorane lakar gigisan ukumane teken anake di kotane ento." 16 "Ingetangja, Guru ngutus cening buka biri-birine ka tengah-tengah cicing alasane, ento krana cening apanga tansah celih buka lelipine tur polos buka kedis darane. 17 Buina pada yatnaja cening marep teken anake makejang; krana lakar ada anak nyerahang cening ka ajeng Majelis Agamane, tur anake ento lakar nigtig cening di perhyangannyane. 18 Uli krana cening dadi sisian Gurune, cening lakar katurang ka ajeng pamrentahe muah ka ajeng pararatune, buat midartayang Orta Rahayune teken anake ento muah teken parabangsane ane lenan. 19 Yen cening daliha baan anake, edaja cening sumangsaya teken unduk ane lakar orahang cening; sawireh yen teka panemayannyane, cening bakal kicen apa ane patut bakal orahang cening! 20 Krana singja cening ane lakar ngraos ditu, nanging Roh Ajin ceninge ane lakar mawisik di keneh ceninge. 21 Dimasane ento anake lakar nyerahang nyamanne apanga matianga. Keto masih bapanne lakar nyerahang pianakne, tur ipianak lakar nglawan muah ngamatiang reramanne. 22 Tur cening lakar kagetingin baan anake uli krana Guru. Nanging nyenja pageh kanti ka wekasan, ia bakal maan rahayu. 23 Yen cening sangsaraina baan anake di satunggiling kota, malaibja cening ka kotane ane lenan. Guru nuturin cening: "Sasajaane satonden pragat pagaen ceninge di sawatek kotan gumi Israele, Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa suba rauh. 24 Imurid singja bakal lebihan teken gurunne, wiadin iparekan tusingja bakal lebihan teken gustinne. 25 Suba cukup yen imurid kajiang pada teken gurunne muah iparekan kaluihang pada teken gustinne. Yen gustinne orahanga Baalsebul apa buin pakurenannyane!" 26 "Wireh keto eda cening takut teken manusa. Paundukane ane makebang, lakar kedengang, tur sakancan ane pingit lakar kawerayang. 27 Apa ane orahang Guru teken cening di petenge, tuturangja ento di galange tur apaja ane kapakisiang di kuping ceninge, uar-uarangja ento uli di duur neb umahe. 28 Edaja cening takut teken anak ane nyidayang ngamatiang ukudan ceninge, nanging ia tusing mampuh ngamatiang jiwa. Nanging takutja cening teken Ida Sang Hyang Widi Wasa ane madue wewenang nyirnayang jiwa muah awak manusane di kawah nrakane. 29 Singke kedis perite dadua maji tuah aji arupiah. Sakewala yen tuara mula pakarsan Ajin ceninge, aukud ko tusing ada ane lakar ulung ka tanahe. 30 Liun bok ceninge ane ada di sirah ceninge masih suba wilangin Ida. 31 Ento krana eda pesan cening takut, sawireh cening majian di ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa padaang teken kedis perite ento." 32 "Asing-asing anak ane ngangken di arepan anake liu, mungguing ia dadi sisian Gurune, Guru masih lakar ngangkenin ia di ayun Ajin Gurune di suargan. 33 Nanging nyenja ane suba dadi sisian Gurune, laut ia ngaku tusing nawang Guru di arepan anake liu, Guru ko masih tusing bakal ngangkenin ia di ayun Ajin Gurune di suargan." 34 "Eda cening ngaden mungguing tekan Gurune ene ngaba dame di gumine. Tekan Gurune dongja ngaba dame, nanging ngaba cerah. 35 Tekan Gurune ngranayang ipianak muani bakal nglawan bapanne, ipianak eluh lakar nglawan memenne, tur imantu eluh lakar nglawan matuanne eluh. 36 Dadinne musuhne ane kapitui, nah ento nyama sapakurenannyane. 37 Nyenja nresnain bapa muah memenne lebihan teken nresnain Guru, ia tusing pantes dadi murid Gurune. Buina nyenja nresnain pianakne muani wiadin pianakne eluh lebihan teken nresnain Guru, ia tusing pantes dadi murid Gurune. 38 Nyenja tuara nyadia negen salibne tur nututin Guru, ia tuara pantes dadi murid Gurune. 39 Nyenja ane makeneh magehang uripne, ia tusing lakar muponin urip ane sujati. Nanging nyenja ane kelangan urip uli krana Guru, ia bakal molih urip ane sujati." 40 "Nyenja ane nampi cening, ia nampi Guru. Tur nyenja ane nampi Guru, ia nampi Ida ane ngutus Guru. 41 Nyenja nampi utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, baane ia utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ia bakal bareng-bareng maan pikolih utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tur nyenja nampi anak sadu, baane ia mula sadu, ia bakal bareng-bareng maan upah anak sadu. 42 Ingetangja! Nyenja nulungin anake ane paling nistana ene aji yeh nyem acangkir baane ia murid Gurune, anake ento pedas bakal nampi pikolihne."

Matius 11

1 Sasampune Ida Hyang Yesus puput mapaica piteket ring parasisian Idane, raris Ida kesah saking irika lunga ngortiang Orti Rahayune miwah ngurukang anak ring kota-kota sane nampek irika. 2 Rikala Dane Yohanes Panglukat sane wenten ring pangkeng, mireng indik pakaryan Ida Sang Kristus, raris dane ngutus makudang-kudang sisian danene, praya matur pitaken ring Ida. 3 Aturipune: "Titiang nunasang ring Guru, punapike Guru sane kabaosang jaga rauh antuk Dane Yohanes, punapike titiang patut nyantosang anak tiosan?" 4 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Jani kemoja malipetan, aturang teken Dane Yohanes, apa ane suba dingeh muah tingalin cening, nah ento: 5 Anak buta nyidayang ningalin, anak rumpuh nyidayang majalan, anak lepra kasegerang, anak bongol nyidayang ningeh, anak mati kaidupang, tur Orta Rahayune kadartayang di pantaran anake tiwas. 6 Ambate bagian anake ane tuara bimbang arepa teken Guru." 7 Sasampune parasisian Dane Yohanes mawali, Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anake akeh punika ngeniang indik Dane Yohanes; sapuniki pangandikan Idane: "Daweg ragane lunga maranin Dane Yohanes ring tegal melakange, napi sane ulati ragane? Punapi nyadia nyingakin padang sayar-soyor ampehang angin? 8 Napi sane praya kacingakin? Anak sane mabusana sarwa endah? Anak sane mabusana sarwa endah punika wenten ring purin Ida Sang Nata Ratu. 9 Dadosipun, napike sane dados tetujon ragane lunga mrika? Napi jaga nyingakin sang nabi? Punika patut pisan. Samalihipun Tiang ngaturin ragane, mungguing Dane Yohanes punika luihan ring satunggiling nabi. 10 Santukan ngeniang indik ragan Dane Yohanes sampun kasurat asapuniki: 'Tingalinja Aji ngutus utusan Ajine majalan malunan teken Cening, ia lakar nabdabang marga pabuat Cening.' 11 Elingangja! Dane Yohanes Panglukat punika luihan ring sakancan jadmane sane naenin urip ring jagate puniki. Nanging anak sane pinih nistana sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa, kantun luihan ring Dane Yohanes. 12 Ngawit saking masan Dane Yohanes midartayang kasaksian danene, kantos rauh mangkin, Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa tansah katungkasin antuk jadmane sane mamanah ngadegang pamrentahan punika masrana kawirosan. 13 Santukan paranabine miwah Pidabdab Torat Dane Musa kantos rauh Dane Yohanes, makasami pada maosang indik rauh Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika. 14 Tur yen ragane kayun pracaya ring kasaksian punika, Dane Yohanes punika sujatinne Nabi Elia sane kabaosang jaga rauh. 15 Yen ragane madue karna pirengangja! 16 Napike anggen Tiang ngimbayang jadmane ring masane mangkin? Ipun satmaka sakadi alit-alite ring pasare sane saling kaukin sareng timpalnyane sapuniki: 17 'Icang suba pada nyuling, sakewala cai tusing nyak ngigel, icang suba masesambatan, nanging cai tusing nyak ngeling.' 18 Santukan Dane Yohanes rauh, dane mapuasa tur tan nginum anggur; anake maosang dane punika anak karangsukan setan. 19 Raris rauh Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida marayunan tur nginum, wetu raos anake asapuniki: 'Tingalinja Anake ento, Ia budag teken sakancan dedaaran, sawitran juru duduk pajeg muah anak nista dama.' Nanging kawicaksanan Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga kawiaktiang antuk pakardin parakaulan Idane." 20 Ida Hyang Yesus raris matbat kota-kota sane tan nyak ngutang dosa-dosannyane, yadian irika Ida sampun ngwentenang makudang-kudang praciri sane ngangobin. 21 "Ambate geden sengkalane ane lakar nibenin iba ih kota Korasim. Keto masih ih iba kota Betsaida, ambate geden sengkalane ane lakar nibenin iba! Sawireh yen di kota Tirus muah di kota Sidon kaadakang praciri buka ane suba kaadakang di pantaran ibane, pedas ia suba makelo pada maselselan tur ngutang dosa-dosannyane. 22 Ingetangja, mani wekas dimasan tekan Dina Pangadilane, rakyat kota Tiruse lan rakyat kota Sidone lakar molih sih kapiolasan Ida Sang Hyang Widi Wasa lebihan teken iba. 23 Ih iba kota Kapernaum, apake iba makeneh nyumbungang awak kanti neked ka langite? Nanging iba lakar kaclempungang ka kawah nrakane. Sawireh yen di kota Sodom kaadakang praciri buka ane suba kaadakang di pantaran ibane, pedas kotane ento enu ada kayang jani. 24 Sawireh keto ingetangja: mani wekas di Dina Pangadilane, rakyat kota Sodome lakar maan sih kapiolasan Ida Sang Hyang Widi Wasa lebihan teken iba." 25 Daweg punika Ida Hyang Yesus raris ngandika asapuniki: "Duh Aji, Panembahan akasa miwah pretiwine, Titiang ngaturang panyuksma ring ayun Palungguh Aji, santukan Palungguh Aji nyingidang paindikane punika makasami marep ring jadmane wicaksana miwah jadmane sane wikan. Nanging Aji ledang nyinahang marep ring jadmane sane nambet. 26 Duh Aji indike punika mula wantah sane mantuk ring kayun miwah dados pakarsan Palungguh Aji. 27 Makejang suba kaserahang teken Tiang olih Ajin Tiange. Tuara ada anak ane nawang Sang Putra sajabaning Ida Sang Aji. Buina tuara ada anak nawang Ida Sang Aji, sajaba Sang Putra muah anake ane kalugrain olih Sang Putra, buat nawang Ajin Idane. 28 Ih anak ane kenyel ulihan negen tetegenan baat, maija sig Tiange, Tiang lakar maang parerenan teken ragane. 29 Tegenja tetegenane ane baang Tiang tur mlajahja teken Tiang. Krana Tiang ene andap asor tur darma sadu, tur ragane lakar muponin sutrepti. 30 Sawireh tetegenan ane lakar baang Tiang aluh tur ingan."

Matius 12

1 Durungja sue maletan, sasampun paindikane punika, nuju rahina Sabat, Ida Hyang Yesus lunga kairing antuk parasisian Idane. Pamargine nglintangin pategalan gandum. Duk punika parasisiane pada kaluen, irika dane pada ngetus-ngetus gandum tur kajengang. 2 Rikala anak golongan Parisine manggihin paindikane punika, raris dane mabaos ring Ida, asapuniki: "Inggih Guru cingakinja! Parasisian Gurune nglaksanayang paindikan sane tan wenang kalaksanayang ring rahina Sabate." 3 Pasaur Ida Hyang Yesus, asapuniki: "Punapike ragane tan naenin ngwacen sapariindik Ida Sang Prabu Daud rikala ida sareng pangiring idane kaluen, napi sane sampun margiang ida? 4 Boyake ida sampun ngranjing ka perhyangan Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ngambil roti aturane, inggih punika roti sane tan dados kaajengang antuk ida miwah katunas antuk pangiring-pangiring idane manut sapacaraning agama, sajawining olih parapanditane kewanten? 5 Samaliha punapike ragane durung ngwacen ring Cakepan Torat Dane Nabi Musa, mungguing sujatinipun nyabran rahina Sabat parapanditane sami pada mamurug pidabdab rahina Sabate ring Perhyangan Agung, nanging dane tan kabaos iwang? 6 Tiang nuturin ragane: Iriki wenten sane luihan ring Perhyangan Agung. 7 Wenten sabda sane katulis sapuniki: 'Ane dadi pamerih Ulun nah ento kapiolasan, dongja aturan wewalungan.' Yen ragane wiakti resep ring artin sabda puniki, sinah ragane tan pacang nyisipang jadmane sane tan iwang punika. 8 Santukan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika maraga Panembahan rahina Sabate." 9 Sasampun Ida Hyang Yesus matilar saking genahe punika, Ida raris ngranjing ka satunggiling perhyangan anak Yahudine. 10 Irika wenten anak kepek limanipune aneh. Irika taler wenten makudang-kudang anak sane mamanah ngrereh iwang Ida Hyang Yesus. Anake punika mataken ring Ida asapuniki: "Guru, yening nyegerang anak ring rahina Sabate, boyake punika mamurug Pidabdab Torate?" 11 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Yan ring pantaran ragane wenten anak sane madue biri-biri asiki, raris ulung ka semere ring rahina Sabate, punapike ipun tan pacang ngrereh tur menekang biri-birinipune? 12 Boyake manusa punika luihan ring biri-biri? Duaning punika, Pidabdab Torat iragane nglugrain iraga nulungin anak ring rahina Sabate." 13 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anake kepek punika: "Leserangja liman jerone!" Ipun raris ngleserang limannyane tur daweg punika ugi limanipune jeg seger kadi jati mula, sakadi limannyane sane anehan. 14 Anak golongan Parisine raris medal saking perhyangane punika, tur ngreka daya jaga nyerahang Ida. 15 Rikala Ida Hyang Yesus wikan ring paiguman anak golongan Parisine punika, Ida raris kesah saking irika. Akeh pisan anake sane ngiringang pamargin Idane, tur anake sakit sami segerang Ida. 16 Banget antuk Ida miteketin ipun sami, mangda ipun sampunang ngwerayang sira sujatinipun Ida punika, 17 mangda tegep sabda sane kadartayang antuk Nabi Yesaya asapuniki: 18 "Ene parekan seselikan Ulun, ane tresnain Ulun, ane ledangin Ulun. Roh Ulun bakal paicayang Ulun teken Ia. Ia lakar nguar-uarang tetepasan Ulun teken sakancan bangsane. 19 Ia tusing lakar matembung raos, tur Ia tusing jerit-jerit. Tur ia tusing lakar gelur-gelur di marga-margane. 20 Tiinge ane empak nglanting, tusing bakal kapegatang, tur damare ane rebreb, tusing bakal kadampeh. Ia bakal pageh kanti kadilane menang. 21 Muah sakancan bangsane pada ngajap-ngajap Ia." 22 Wusan punika raris wenten anak makta anak buta tur kolok, santukan ipun karangsukan setan. Raris Ida Hyang Yesus nyegerang anake punika, kantos ipun mrasidayang mabaos lan ningalin. 23 Sami anake pada angob, tur mabaos: "Anake puniki menawi sentanan Ida Sang Prabu Daud, sane kajanjiang punika." 24 Nanging daweg golongan Parisine mireng bebaosane punika, dane raris mabaos asapuniki: "Ia nyidayang nundung setan, sawireh Ia maan panugrahan uli Beelsebul, ratun setane." 25 Nanging duk Ida Hyang Yesus wikan ring pakayunan anak golongan Parisine punika, raris Ida ngandika ring dane asapuniki: "Asing-asing kaprabon yen sampun sagsag, sinah gelis pacang uug. Asapunika taler kota wiadin pakurenan, yen sampun sagsag, sinah tan pacang matuuh. 26 Asapunika taler yen wadua balan Ratun Setane maroang-roangan tur saling siatin, punika mapiteges kaprabon Ratun Setane sampun sagsag tur digelis pacang uug. 27 Ragane maosang, mungguing Tiang nundung setan masrana panugrahan Beelsebul Ratun Setane. Yening kadi asapunika, masrana panugrahan sira murid-murid ragane nundung setan? Duaning punika murid-murid ragane muktiang mungguing ragane iwang. 28 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngicen Tiang kuasa buat nundung setan-setan tur indike punika dados bukti mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngadegang Pamrentahan Idane ring pantaran ragane. 29 Tan wenten anak sane nyidayang mamaling isin umah anake sane siteng, sajabaning sang maderbe umah kategul dumun, wau barang-barangipune prasida karampok. 30 Sapasiraja tan adung ring Tiang, ipun ngamesehin Tiang, tur anake sane tan sareng-sareng munduhang ring Tiang, anake punika nyambragang. 31 Punika awinane Tiang ngaturin ragane: sakatahing dosa miwah bebaosan sane langgana prasida polih pangampura, nanging sapasiraja sane mabaos langgana marep ring Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun tan pacang polih pangampura. 32 Yen wenten anak sane ngucapang paindikan sane tungkas ring Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun prasida polih pangampura, nanging sapasira sane ngucapang paindikan sane tungkas ring Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun tan jaga polih pangampura ring jagate iriki, sapunika taler ring jagate sane pacang rauh." 33 "Mangda polih mupuang woh sane becik, ragane patut nandur wit sane becik. Yen ragane nandur wit sane kaon, ragane jagi mupuang woh sane kaon. Santukan wit taru punika prasida kuningin becik wiadin kaon, malantaran wohipun. 34 Ih jero terehan lelipi. Joh para ragane lakar nyidayang ngwetuang bebaosan sane becik, santukan ragane maraga corah. Napija medal saking cangkem, punika wetu saking angen. 35 Jadmane sane becik pacang ngamedalang paindikan sane luih saking angennya sane luih, tur anake sane corah pacang ngamedalang paindikan-paindikan sane kaon, sane medal saking angenipune sane corah. 36 Tiang nuturin ragane, yen sampun rauh Rahina Pangadilane, sawatek baose sane tan paguna sane kucapang antuk imanusa, ipun patut negen baose ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 37 Santukan madasar baos sane sampun ucapang ragane, ragane jaga kapatutang, asapunika taler madasar ucapan ragane, ragane jaga kasisipang." 38 Daweg punika wenten makudang-kudang guru agama miwah anak golongan Parisi matur ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Guru, titiang meled manggihin Guru ngardi praciri." 39 Nanging pasaur Ida Hyang Yesus asapuniki: "Ambate jaat lan tan tuon jlemane jani. Ragane nagih praciri teken Tiang? Tiang tan pacang ngaturin ragane praciri sajabaning praciri Nabi Yunus. 40 Sakadi Nabi Yunus makatelun ring tengah basang ulam agunge asapunika taler Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang wenten ring gua garban ibu pretiwi tigang rahina suennyane. 41 Ring Rahina Pangadilane rakyat kota Niniwene pacang matangi tur nalih ragane, santukan ipun sampun pada nilarin dosannyane, rikala ipun miragi pidartan Nabi Yunus. Sujatinipun sane mangkin iriki wenten anak sane luihan ring Nabi Yunus! 42 Ring Rahina Pangadilane, Sang Raja Putri saking panegara kidul jaga matangi tur nalih ragane. Santukan Sang Raja Putri punika nyaratang pisan rauh saking tanggun gumine, praya mirengang kawicaksanan Sang Prabu Salomo. Sujatinipun sane mangkin iriki wenten anak sane agungan ring Sang Prabu Salomo." 43 "Yening wenten roh setan sane medal saking manusane, roh setane punika jaga ngumbara ring tegale melakang ngrereh genah jaga mararian. Nanging ipun tan polih. 44 Ipun raris mabaos asapuniki: 'Adenan suba iraga malipetan ka tongose ane imalu.' Irika ipun mawali, tur panggihin ipun genahe punika suung, kedas tur maatur rapi. 45 Tumuli ipun medal tur mawali ngajak roh setan tiosan malih pitung diri sane kaonan ring ipun. Ipun ngranjing tur nongos ring genahe punika. Ring pamuput anake punika bangetan rusakipun yen bandingang ring sadurunge punika. Asapunika taler pacang panadosipun bangsa sane jaat puniki." 46 Durung puput Ida mabebaosan ring anake punika, ibu lan semeton-semeton Idane sampun nyantosang ring jaba, nyadia jaga kapanggih ring Ida. 47 Raris wenten anak adiri matur ring Ida asapuniki: "Guru cingakja, punika ibu lan semeton-semeton Gurune ring jaba, meled jaga kapanggih ring Guru." 48 Nanging pasaur Ida Hyang Yesus ring anake iwau: "Nyenke ibun Tiange? Nyenke nyaman Tiange?" 49 Ida raris ngandika sinambi matujuhang parasisian Idane: "Anake ene ane dadi ibu lan nyama-nyamaan Tiange! 50 Sawireh nyenja nyak nglaksanayang pakarsan Ajin Tiange ane di suargan, ia dadi nyaman Tiange eluh wiadin muani muah dadi ibun Tiange."

Matius 13

1 Ring rahina punika Ida Hyang Yesus medal saking umahe punika tur malinggih ring sisin danune. 2 Akeh anak sane pada rauh ngrunyung Ida, kantos Ida munggah ka jukunge, tur irika Ida malinggih. Anake sareng akeh punika sami pada majujuk ring pasisin danune. 3 Akeh pisan Ida mapaica paurukan ring anake punika, masrana antuk pangande, sapuniki pangandikan Idane: "Ada anak ane pesu lakar nyambeh bibit di tegalne. 4 Dugas bibite ento kasambehang, ada abagian ane ulung di lubukane, lantas teka kedise ngamah bibite ento kanti telah. 5 Ada buin abagian ane ulung di tanahe ane madasar batu paras, ane tanahne daken. Bibite ento enggal mentik, sawireh tanahne daken. 6 Nanging disubane tegeh suryane, bibite ento layu, lantas tuh sawireh akahne ngampar. 7 Ada buin abagian ane ulung di tanahe ane enu misi tunggak-tunggak ketket. Dikalan bibite ento mentik, ketkete masih milu tumbuh, ketkete sayan gede tur naonin bibite ento kanti mati. 8 Ane buin abagian ento ulung di tanahe ane lemek. Bibite ento lantas mentik mokoh tur lanus, laut mabuah ada tikel ping satus, ada tikel ping nem dasa, ada ane tikel ping telung dasa." 9 Ida Hyang Yesus ngandika: "Yen ragane ngelah kuping, padingehangja!" 10 Irika parasisian Idane raris nangkilin Ida tur mataken asapuniki: "Napi awinanipun Guru ngurukang anake punika nganggen pangande?" 11 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Cening kalugra nawang rahasia unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane di gumine ene, nanging anake ane lenan ento tusing kalugra. 12 Sawireh nyenja ane suba ngelah, ia lakar buin kicen kanti ia lebihan, nanging ane tusing ngelah apaja ane enu gelahanga lakar kambil uli anake ento. 13 Ento krana Guru ngraos teken anake ento aji pangande: Apang yadiapinja ia ningalin, nanging ia tusingja nepukin, yadianja ia madingehang, nanging ia tuara ningeh wiadin ngresep. 14 Dadinne tegep sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane kawarahang olih Nabi Yesaya, ane kene: Ragane lakar madingehang, tur madingehang nanging tuara ngresep, ragane lakar ningalin tur nlektekang, nanging tusing bakal nepukin. 15 Sawireh pepineh bangsane ene suba peteng, tur kupingne suba tebel, buina paningalane suba ngidem, apanga ia eda kanti nepukin aji paningalane, tur ningeh aji kupingne, laut ia ngesehin pepinehne tur mabalik nyungsung Ulun kanti Ulun nyegerang ia.' 16 Bagia pesan cening, sawireh paningalan ceninge nyidayang ningalin tur kuping ceninge nyidayang ningeh. 17 Guru mapitutur teken cening: Sujatinne liu pesan nabi muah parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane dot ngetel nyingakin ane tingalin cening, nanging dane tusing nyidayang nyingakin, tur dane dot pesan mirengang apa ane dingeh cening, nanging dane tuara maan mirengang." 18 "Ento krana padingehangja piteges pangande anak ane nyambeh bibite ento. 19 Asing-asing anak ane ningeh sabda unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang pamrentahan Idane, nanging ia tuara ngresep teken sabdane ento, ento patuh buka bibite ane ulung di lubukane. Lantas teka I Jaat ngrampas sabda ane kasambehang di pepineh anake ento. 20 Bibite ane ulung di tanahe ane madasar batu paras, ento anak ane ningeh sabdane tur enggal ia nampi saha liang. 21 Nanging sabdane ento tusing makah dalem di kenehne, tur tusing makelo tuuhne. Dikalane ada sangsara wiadin kakewehan uli krana sabdane ento, ia lantas mundur. 22 Ane mentik di tengah ketkete, ento anak ane madingehang sabdane, nanging sabdane ento kakalahang baan kasumangsayan idup di gumine muah kuduan teken kasugihan, kanti tusing nyidayang mabuah. 23 Ane kasambehang di tanahe ane lemek, ento anak ane madingehang sabdane tur karesep-resepang di ati. Ento krana ia mabuah, ada tikel ping satus, ada tikel ping nem dasa ada ane tikel ping telung dasa." 24 Malih Ida mapidarta antuk pangande tiosan ring anake punika sapuniki: "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento upamane buka anake ane nyambehang gandum ane melah di tegalne. 25 Nanging petenge, dimasan anake suba pada pules, teka musuhne nyambehang akah-akah ambengan di selag-selagan gandume di tegale ento. Suba keto lantas ia magedi. 26 Dikalan gandume ento tumbuh, tur suba pada mluspusin, ditu mara ketara ambengane ento. 27 Ditu parekan sang madue tegale pada matur teken gustinne kene: 'Ratu boyake bibit sane tandur iratu punika bibit sane becik? Napi awinanipun mangkin jeg samah madaging ambengan?' 28 Pangandikan gustinne: 'Ada musuh ane nyambehang akah ambengan kemo.' Laut matur parekane: 'Punapi kalugra yen ambengane punika jaga butbut titiang?' 29 Pangandikan gustinnyane: 'Depang malu keto, eda butbuta, sawireh yen abut ambengane ento, pedas punyan gandume milu mabutan. 30 Depang suba ia tumbuh bareng-bareng, kanti teka masan manyine. Ditu icang lakar ngorahin paderepe: 'Punduhang malu ambengane tur pesel-peselin laut tunjel, suba keto mara punduhang gandumne aba ka jinenge!'" 31 Malih Ida mapidarta ring anake punika antuk pangande tiosan, sapuniki: "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento yen upamayang satmaka buka batun bingine, ane pulana baan anake di tegalne. 32 Di pantaran bibite, batun bingine ento bibit ane paling cerika! Nanging yen ia suba tumbuh, ia dadi ane paling gedena di pantaran entik-entikane. Buina ia bisa dadi punyan kayu gede, kanti kedis-kedise pada masebun di carang-carangne." 33 Malih Ida mapitutur ring anake punika antuk pangande sapuniki: "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento buka ragine, ane jemaka baan anake eluh laut bebehanga di lakar tapene telung pane kanti makejang dadi tasak." 34 Paurukan Idane punika sami pidartayang Ida antuk pangande. Tan wenten sane kadartayang ring anake punika sane tan nganggen pangande. 35 Mawinan tegep sampun sabda sane kadartayang olih sang nabi asapuniki: "Ulun bakal nganggon pangimba yen masabda teken anake ento. Ulun bakal nuturang paundukan ane tusing tawanga uli pangawit gumine." 36 Ida Hyang Yesus raris ninggal anake akeh punika, tumuli mantuk. Parasisian Idane raris tangkil tur nunasang ring Ida sapuniki: "Ledang Guru nerangang ring titiang pangande ambengan ring pategalan gandume punika." 37 Ida raris masaur, pangandikane: "Anake ane nyambeh bibit gandume ane melah ento, nah ento Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 38 Ane pinaka tegal, nah ento gumine ene. Bibite ane melah ento, anake ane suba dadi parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ambengane ento sakancan panjak I Jaat. 39 Musuhe ane nyambehang akah-akah ambengan, nah ento Ratun Setane. Masan manyine, nah ento pamragat gumine, tur paderepe ento paramalaekate. 40 Buka ambengane kapesel-pesel laut katunjel, keto mani wekasan di pamragat gumine. 41 Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal ngutus paramalaekat Idane, bakal milihin tur munduhang uli Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa sawatek anake ane ngranayang manusane pada ngae dosa muah sakancan anake ane malaksana corah. 42 Anake ento makejang lakar kacemplungang ka kawah apine, ditu ia lakar ngeling masesambatan tur mataanan kanti giginne kriet-kriet. 43 Ditu mara parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal macaya buka matan aine, nah ento sasubane Ida Sang Aji ngadegang Pamrentahan Idane. Yen cening ngelah kuping, padingehangja!" 44 "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasane ento kaupamayang buka branane ane matanem di tegale. Lantas ada anak nuju numbeg ditu nepukin branane ento, laut buin urugine apang ilid. Uli krana girang nyetne ia lantas ngadep pagelahane makejang, laut pipisne anggone meli tegale ento." 45 "Keto masih Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento kaupamayang buka sudagare ane ngalih mutiara ane melah. 46 Disubane ia nepukin mutiara ane kaliwat melah, ditu ia laut ngadep pagelahane makejang tumuli mutiarane ento belina." 47 "Keto masih Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento upamane buka jaringe ane pulanga baan anake di pasihe. Liu tur magenepan pesan bene ane kena jaring. 48 Sasubane bek, jaringe lantas kedenga ka pasisi. Ditu laut anake ento negak milihin be. Bene ane luung-luung celepanga ka dungkine, tur ane jelek-jelek kutanga. 49 Keto masih mani wekas di pamragat gumine; paramalaekate bakal teka nganehang anake ane dursila uli pantaran anake ane susila. 50 Anake ane dursila lakar kentungang ka kawah apine. Ditu ia bakal mataanan ngeling masesambatan kanti giginne kriet-kriet." 51 "Kenken jani, apa cening ajak makejang suba pada resep?" sapunika pitaken Ida Hyang Yesus ring dane. Pasaur danene: "Inggih, sane mangkin sampun kapineh antuk titiang." 52 Ida raris ngandika ring parasisian Idane: "Ento krana sawatek paraguru agamane ane suba nampi paurukan unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane di gumine ene, ia patuh buka anake ane mesuang brana ane anyar muah ane let uli di wadah branannyane." 53 Sasampune Ida puput nyritayang pangandene punika, raris Ida kesah saking irika. 54 Sarauh Ida ring kota uedan Idane, irika Ida Hyang Yesus nguruk ring perhyangane irika. Anake sami pada angob tur mabaos: "Dijaya bakatanga karirihan muah kuasa kanti Ia nyidayang ngadakang praciri buka keto? 55 Kaden Ia pianak tukang kayune ento? Singke memenNe ane madan Maria, buina Yakobus, Yusup, Simon lan Yudas ento nyamanNe? 56 Buina nyamanNe eluh makejang dini bareng-bareng ajak iraga? Dadinne dijaya bakatanga ento makejang?" 57 Punika awinanipun anake punika tan nyak nampi Ida. Ida mabaos ring anake punika: "Satunggiling nabi, tansah kajiang antuk anake sajawining ring kota uedannyane miwah ring umahnyane." 58 Santukan anake irika sami tan pracaya ring Ida kenginan wantah akidik Ida ngwentenang praciri ring kotane punika.

Matius 14

1 Daweg punika gatra indik Ida Hyang Yesus taler kapireng antuk Sang Prabu Herodes, sane dados raja ring wewengkon Galilea. 2 Ida raris mabaos ring paraprakanggen idane sapuniki: "Kapitui ene suba Dane Yohanes Panglukat. Dane suba matangi uli pantaran anake mati, ento awanane dane mawisesa." 3 Santukan sane dipidan Ida Sang Prabu Herodes sampun mrentahang mangda ngejuk, mlagbag tur mangkeng Dane Yohanes malantaran indik Dane Herodias, rabin Ida Pilipuse semeton ida sang prabu, sane kambil kanggen rabi antuk Ida Sang Prabu Herodes. 4 Dane Yohanes sering nyembada Ida Sang Prabu Herodes sapuniki: "Ratu tan patut ngambil Dane Herodias." 5 Sang Prabu Herodes wenten pakayunan jaga nyedayang Dane Yohanes nanging ida ajerih ring anake akeh, santukan Dane Yohanes kabaos maraga nabi. 6 Nanging ring rahina odalan Sang Prabu Herodese, okan Dane Herodias sane istri masolah ring ajeng paratamiune. Sang Prabu Herodes ledang pisan kayunne ngaksi sesolahan anake alit punika, 7 kantos ida saud pangandika, masumpah jaga mapaica napija sane pacang katunas antuk anake alit punika. 8 Sasampune kapasusuin antuk ibun danene, anake alit punika raris matur sapuniki: "Paicayangja ring titiang punggalan Dane Yohanes Panglukat iriki mawadah talam." 9 Wau mireng atur anake alit kadi asapunika, irika Sang Prabu Herodes rumasa sungsut ring kayun. Nanging santukan ida sampun sauh pangandika tur masumpah, samaliha edalem ring paratamiune, ida raris mrentahang mangda pinunas anake alit kaledangin. 10 Irika ida ngutus utusan mangda munggal prabun Dane Yohanes Panglukat, ring pangkenge. 11 Raris punggalan Dane Yohanes kawadahin talam, tur kapaicayang ring anake alit. Anake alit raris ngaturang ring ibun danene. 12 Wusan punika raris rauh parasisian Dane Yohanes ngambil layon danene tur kapendem. Wusan mendem raris parasisian danene nguningayang paindikane punika ring Ida Hyang Yesus. 13 Sasampune Ida Hyang Yesus mireng gatra indik sedan Dane Yohanes, raris Ida magingsir saking irika nyingidang raga, lunga nglinggihin jukung ngrereh genah sane sepi. Nanging anake sami pada uning ring pamargin Idane, raris sami pada medal ninggal kotannyane, madaat ngetut Ida. 14 Rikala Ida tedun ring pasisi tur ngaksi jadma akeh pisan, irika kadi ketus kayun Idane antuk sih kapiolasan Idane, raris Ida nyegerang sakancan anake sane nandang pinakit sane wenten ring pantaranipune. 15 Sasampune makire wengi, parasisian Idane raris tangkil tur matur ring Ida sapuniki: "Puniki sampun makire wengi, samaliha genahe puniki sepi. Nikayangja anake punika mangda pada mamargi numbas daar ring desa-desa sane nampek iriki!" 16 Nanging pangandikan Ida Hyang Yesus ring parasisian Idane: "Tusingja perlu ia kija-kija, cening patutne maang ia madaar." 17 Atur danene: "Puniki titiang maderbe roti wantah limang bungkul miwah ulam kekalih." 18 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Abaja mai!" 19 Raris anake akeh punika kapangandikayang pada negak ring padange. Sasampune rotine limang bungkul miwah ulame kekalih punika ambil Ida, raris Ida tumenga, ngastawa matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Wusan punika raris kagompes-gompes tur kapaicayang ring parasisian Idane, mangda parasisiane punika nyacarang ring anake akeh punika. 20 Sami pada madaar kantos waneh. Sisa-sisan rotine raris kapunduhang antuk parasisiane, kantos polih roras sok bek-bek. 21 Sane nunas rotine punika sawatara wenten sareng limang tali, tan ketang anake istri-istri miwah alit-alite. 22 Wusan punika Ida Hyang Yesus raris ngandikayang parasisian Idane mangda munggah ka jukunge tur mangda dumunan malayar megat danu. Daweg punika Ida Hyang Yesus kantun ngandikain anake akeh punika mangda budal. 23 Sasampune anake sami pada budal, Ida Hyang Yesus raris munggah ka duur bukite praya ngastawa. Rikala wengi, irika Ida praragayan kewanten. 24 Daweg punika parasisian Idane sampun doh ring tengah danune. Jukunge kaumbang-ambing antuk ombak, santukan mapas angin. 25 Sawatara jam tiga semeng Ida Hyang Yesus rauh maranin sisian Idane, mamargi ring duur toyane. 26 Daweg parasisian Idane ngeton Ida mamargi ring duur toyane, dane sami tengkejut, tur nyerit sapuniki: "Ada tonya." Raris dane jerit-jerit, santukan ajerih danene. 27 Nanging gelis Ida ngandika ring dane, sapuniki: "Edaja takut! Ene Guru, tegtegangja bayun ceninge!" 28 Dane Petrus raris matur ring Ida: "Guru, yen yakti punika Palungguh Guru, nikayangja titiang mamargi ring duur toyane jaga tangkil ring Palungguh Guru." 29 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Nah maija lautang!" Dane Petrus raris macebur ka toyane tur mamargi ring duur toyane maranin Ida Hyang Yesus. 30 Nanging rikala dane marasa katempuh antuk angine baret, irika dane jejeh raris nagih kalebu, tumuli dane nyerit: "Duh Guru tulungja titiang!" 31 Gelis Ida Hyang Yesus nyujuh tur ngedeng Dane Petrus kadulurin pangandika: "Ih anak ane tunan pracaya, apa krana cening bimbang?" 32 Ida raris munggah ka jukunge kairing antuk Dane Petrus, tur daweg punika ugi angine raris endek. 33 Sisiane sane ring jukunge sami pada nyumbah Ida sarwi matur: "Sayuakti pisan Guru puniki Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa." 34 Sasampune Ida ngasisiang raris Ida malabuh ring pasisin wewengkon Genesarete. 35 Daweg anake irika uning mungguing sane rauh punika Ida Hyang Yesus, raris ipun ngortiang rauh Idane punika ka sawewengkon panegarane punika. Anake raris pada rauh makta anak sakit ka ajeng Ida Hyang Yesus. 36 Ipun sami pada mapinunas mangda kalugrain ngusud tanggun busanan Idane, tur sawatek anake sane polih ngusud sami pada seger.

Matius 15

1 Wusan punika raris wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi miwah paraguru agama rauh saking kota Yerusalem tangkil ring Ida Hyang Yesus tur matur asapuniki: 2 "Napi awinanipun parasisian ragane tan ngamanggehang paurukan sane kapatamiang antuk anake lingsir-lingsir? Ipun tan masehin lima sadurunge ipun nunas." 3 Pasaur Ida Hyang Yesus ring anake punika sapuniki: "Napi awinan ragane taler purun nungkasin pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa buat ninutin paurukan ragane niri? 4 Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda: 'Tresna baktija teken meme bapan ragane,' maliha sabdan Idane: 'Nyenja nemah bapanne wiadin memenne, ia wenang kadanda pati.' 5 Nanging ragane ngurukang: Nyenja ngraos teken bapannyane wiadin teken memennyane kene: 'Napi sane dados pagelahan tiange sane patut anggen tiang miara bapa, punika sami sampun anggen tiang aturan mantuk ring Ida Sang Hyang Widi Wasa,' 6 anake punika tan perlu malih nyalanang kapitresnan marep ring wong tuannyane. Malantaran antuk punika sinah sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa kutang ragane, mangdane ragane mrasidayang ninutin paurukan ragane niri. 7 Ih anak sane mapi-mapi, madaging pisan pangandikan Nabi Yesaya ngeniang indik ragane sapuniki: 8 'Bangsane ene ngluihang Ulun aji bibihne, nanging kenehne joh pesan teken Ulun. 9 Precuma ia mabakti teken Ulun, sawireh ia ngurukang pidabdab manusa tan bina buka ngurukang pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa!'" 10 Ida Hyang Yesus raris ngandikain anake akeh punika, tur mawecana ring ipun sapuniki: "Padingehang tur resepangja pitutur Tiange! 11 Tusing ada barang ane macelep ka bibihe ane ngranayang anake cemer, nanging ane pesu uli di bibihe ento ane ngranayang anake cemer." 12 Parasisian Idane raris rauh tur matur asapuniki: "Punapike Guru wikan, mungguing baos Gurune iwau punika ngawinang paraanggota golongan Parisine sekel ring manah?" 13 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Asing-asing pamula-mulaan ane tusing katandur baan Ajin Gurune ane di suargan, ento lakar kabut kayang akahne. 14 Depangja ia keto! Ia pada dadi pamimpin buta; yen anak buta nandanin anak buta, pedas lakar bareng-bareng maclempung ka bangbange." 15 Dane Petrus raris matur: "Nawegang Guru, ndikayangja ring titiang piteges pangande punika iwau." 16 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Apake cening masih tonden pada ngresep? 17 Apa cening tusing nawang mungguing sabatek ane macelep ka bibihe, ento terus macelep ka basange, laut pesu uli awake. 18 Nanging apa ane pesu uli bibihe ento kawitne uli di ati. Ento ane ngranayang anake cemer. 19 Sawireh uli di atine wetu pepineh ane corah, keneh ngamatiang, keneh mamitra, macecabulan, mamaling, mogbog muah misunayang anak. 20 Ento ane ngranayang anake cemer. Nanging madaar aji lima ane tonden mabasehan, ento tusingja ngranayang anak cemer." 21 Ida Hyang Yesus raris kesah saking irika ngungsi wewengkon sane nampek kota Tirus miwah kota Sidon. 22 Raris wenten anak eluh bangsa Kanaan sane magenah irika, rauh katulung-tulung matur ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Olasinja titiang duh Ratu, sentanan Sang Prabu Daud; pianak titiange eluh karangsukan setan samaliha ipun mataanan banget pisan." 23 Nanging Ida Hyang Yesus nenten masaur. Raris parasisian Idane pada matur: "Guru nikayangja ipun mangda makaon, santukan ipun terus nutug sambilang ipun jerit-jerit." 24 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Tiang ene kutus buat biri-biri ane ilang uli pantaran bangsa Israele dogen." 25 Irika anake eluh punika raris ngarepang tur nyumbah sapuniki: "Ratu, tulungja titiang!" 26 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Tusing beneh dedaaran cerik-cerike kajemak laut kentungang baang cicing." 27 Atur anake eluh punika: "Yuakti madaging pisan pawecanan Palungguh Ratu, nanging asu sane ring sor mejane jagi neda plispisan alit-alite sane ulung saking mejane." 28 Ida raris masaur tur ngandika ring ipun: "Ih meme, gede pesan kapracayan memene. Apa ane tunas meme ene suba kadagingan!" Daweg punika ugi pianakipune jeg seger. 29 Ida Hyang Yesus raris kesah saking irika, mamargi nuut pasisin Danu Galileane. Ida raris munggah ka bukite, irika Ida malinggih. 30 Raris akeh jadmane pada rauh tangkil ring Ida. Wenten sane makta anak rumpuh, anak perot, anak buta, anak kolok miwah sane tios-tiosan. Anake sakit punika kagenahang ring ajeng Idane tur sami pada kasegerang. 31 Anake sami pada angob duk ngantenang anak kolok nyidayang mabaos, anak perot seger, anak rumpuh mrasidayang mamargi, anak buta mrasidayang ngeton. Raris samian anake punika ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, Widin bangsa Israele. 32 Ida Hyang Yesus raris ngandikain parasisian Idane tur mawecana sapuniki: "Kangen pesan keneh Gurune, nepukin anake liu tenenan. Suba makatelun makelonne ia pada nututin Guru, ane jani tusing ada apa-apa ane bakal daara. Keneh Gurune tusing lila nunden ia mulih ngaba basang seduk, takut yen ia kasereb di jalan." 33 Atur parasisian Idane: "Genahe puniki suung, sapunapi antuk jaga mapaica dedaaran buat jadma amunika akehipun?" 34 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Akuda cening ngelah roti?" Pasaur danene: "Wenten roti pitung bungkul miwah ulam alit-alit akidik." 35 Ida raris ngandikayang mangda anake pada negak ring tanahe. 36 Sasampune punika Ida raris ngambil rotine pitung bungkul miwah ulame punika. Ida tumuli ngastawa matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Wus punika Ida raris ngompes-ngompes roti miwah ulame punika tur kapaicayang ring parasisiane, tur dane tumuli nyacarang ring anake akeh punika. 37 Ipun sami pada madaar kantos waneh. Sisa-sisan rotine raris kapunduhang antuk parasisiane, polih pitung sok bek-bek. 38 Sane sareng-sareng nunas rotine punika wenten sareng petang tali, durung ketang anake istri-istri miwah anake alit-alit. 39 Ida Hyang Yesus raris ngandikayang anake punika mangda budal. Ida tumuli munggah ka jukunge malayar ngungsi wewengkon Magadan.

Matius 16

1 Rikala punika wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi miwah saking golongan Saduki rauh nyadia mintonin Ida Hyang Yesus. Anake punika mapinunas mangda Ida ngwentenang praciri, pinaka bukti mungguing Ida punika kaselik antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Nanging pasaur Ida Hyang Yesus: "Yen nyanjaang langite barak ragane mabaos: 'Bah jani bakal luung endange.' 3 Tur yen semengan langite baag tur gulem, ragane mabaos: 'Ne pasti lakar ujan.' Ulihan nyingakin goban langit, ragane nyidayang nenger ciri-cirin gumine. 4 Ambate jaat lan durakan bangsane mangkin. Ragane ngarsayang mangda Tiang ngwentenang praciri. Tiang tan pacang ngaturin ragane praciri, sajabaning pracirin Nabi Yunus." Ida raris nilar anake punika, tur makaon saking irika. 5 Daweg parasisian Ida Hyang Yesuse malayar megat danu, dane lali mabekel roti. 6 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane: "Pada yatnaja tur pada tangarinja dewek ceninge teken ragin wong golongan Parisi muah wong golongan Sadukine." 7 Raris parasisiane mapineh-pineh sarwi mabaos sareng timpal danene sapuniki: "Ida ngandika buka keto sawireh iraga tusing mabekel roti." 8 Daweg Ida wikan ring daging bebaosan parasisian Idane, raris Ida ngandika: "Apa krananne cening ngraosang unduk tusing ngaba roti? Tuah saja cening anak ane tusing ngelah kapracayan! 9 Apake cening masih tonden resep? Apa cening suba engsap pesan teken unduk rotine ane limang bungkul buat anak limang tali? Kudang sok sisanne punduhang cening? 10 Keto masih dugas rotine ane pitung bungkul buat anak petang tali, kudang sok sisanne punduhang cening? 11 Apa krana dadi cening tusing resep, mungguing ane raosang Guru ento dongja unduk roti? Pada yatnaja cening marep teken ragin anak golongan Parisine muah anak golongan Sadukine!" 12 Daweg punika wau dane resep mungguing boyaja mangda dane tangar ring ragin roti, nanging mangda tangar ring paurukan anak golongan Parisi miwah golongan Sadukine. 13 Sasampune Ida Hyang Yesus rauh ring wewengkon sane nampek ring kota Kaisarea Pilipi, Ida raris mataken ring parasisian Idane asapuniki: "Yen manut panyengguh anake, nyenke Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento?" 14 Atur danene pada: "Wenten sane maosang Yohanes Panglukat, wenten sane maosang Nabi Elia, taler wenten sane maosang Nabi Yeremia miwah salah tunggaling nabi." 15 Raris Ida mataken ring dane: "Nanging yen manut panyengguh ceninge, Guru ene nyen?" 16 Dane Simon Petrus raris matur: "Palungguh Guru puniki Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyeneng." 17 Pangandikan Idane ring dane: "Bagia pesan cening Simon, pianak Yohanese, sawireh kasujatianne ene dongja uli manusa tekanne, nanging kapaicayang teken cening baan Ajin Gurune ane di suargan. 18 Jani Guru ngraos teken cening: Cening ene Petrus batu kaang ane kukuh. Di duur kaange ene, Guru lakar ngwangun pasamuan Gurune. Tur pasamuane ento tusing bakal kakalahang baan kakuasaan Sang Pati. 19 Kuncin Gumine Ane Anyar, ane bakal kaadakang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, bakal serahang Guru teken cening. Apa ane sengker cening dini di jagate, ia lakar kasengker di suargan. Nanging apa ane uakang cening di gumine, ento masih lakar kauakang di suargan." 20 Ida Hyang Yesus miteketin parasisian Idane, mangda sampunang pisan-pisan nuturang mungguing Ida punika sujatinipun Sang Prabu Sane Kajanjiang punika. 21 Ngawit saking rahina punika Ida Hyang Yesus terang-terangan nartayang ring parasisian Idane, mungguing Ida patut lunga ka kota Yerusalem. Irika Ida pacang kasangsarain antuk parapanglingsir bangsa Yahudine, antuk parapangageng panditane miwah paraguru agamane, saha pamuputipun Ida kasedayang. Nanging ring rahinane sane kaping tiga, Ida pacang katangiang tur nyeneng malih. 22 Nanging Dane Petrus raris ngedeng tangan Idane ka samping sambilang dane matur asapuniki: "Guru, paindikane punika mangda kadohang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sampunang pisan-pisan kantos nibenin Palungguh Guru." 23 Wau mireng atur Dane Petrus sakadi asapunika, Ida raris matolihan ring dane tur ngandika sada bangras: "Magedija iba ih Ratun Setan. Iba tulen ngentuk-ngentukin pajalan Kaine dogen. Pepineh ibane ento tuah mula pepineh manusa, dongja pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 24 Raris Ida ngandika ring parasisian Idane: "Asing-asing anak ane mabudi nututin Guru, ia patut ngengsapang dewekne, tur negen salibne laut nututin Guru. 25 Sawireh nyenja ngutamayang uripne padidi ia lakar tusing muponin urip ane sujati tur langgeng. Nanging nyenja ane nyerahang uripne pabuat Guru, ia lakar muponin uripne ane sujati tur langgeng. 26 Adake anak ane mabudi ngodagang gumine ene, nanging ia kelangan jiwa? Suba sinah tusing ada. Sawireh tusing ada anak ane nyidayang malikang idup anak. 27 Sawireh Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal rauh malarapan kaluihan Ajin Idane, tur kairing olih paramalaekat Idane. Dikalane ento Ida bakal ngwales asing-asing anak manut pakardinnyane. 28 Guru mapitutur teken cening: sujatinne di pantaran anake ane ada dini, ada ane tusing lakar mati, satonden ia ningalin Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh jumeneng Nata."

Matius 17

1 Sasampune maletan nem rahina, Ida Hyang Yesus raris lunga munggah ka gununge sane tegeh, kairing antuk Dane Petrus, Dane Yakobus miwah Dane Yohanes semeton danene. Irika Ida wantah kairing antuk sisian Idane tetiga punika. 2 Rikala parasisian Idane nganengneng Ida, raris magentos swabawan Idane. Prarain Idane masunaran kadi surya tur busanan Idane petak dumilah. 3 Raris kantenang Dane Nabi Musa miwah Nabi Elia sedekan mabebaosan ngiring Ida. 4 Dane Petrus raris matur ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Inggih Guru, kalintang ulangun titiang ngiring Guru iriki. Yen Guru ledang, titiang jaga ngwangun pondok tetiga. Sane abungkul buat Guru, sane abungkul buat Nabi Musa miwah sane malih abungkul buat Nabi Elia." 5 Durung puput dane mabaos, tan pararapan jeg wenten mega petak dumilah mayungin ida dane sareng sami. Tur saking tengah megane punika wenten sabda sane asapuniki: "Ene Putran Ulun ane sayang muah ledangin Ulun, iringja sapawecanan Idane!" 6 Wau parasisiane miragi sabda punika, dane raris makakeb, antuk ajerih danene. 7 Ida Hyang Yesus raris maranin tur ngusud dane sarwi ngandika: "Bangun, edaja takut!" 8 Wau dane matangi, tan wenten sira malih kantenang dane, sajawining Ida Hyang Yesus ngraga. 9 Rikala Ida tedun saking duur gununge, Ida miteketin parasisian Idane punika, sapuniki pangandikan Idane: "Eda pesan cening nyritayang teken nyen jua paundukane ane suba tingalin cening ibusan. Paundukane ento mara dadi tuturang cening yen Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa suba katangiang uli di pantaran anake mati." 10 Parasisian Idane sane tetiga punika raris matur pitaken: "Napi awinanipun paraguru agamane maosang mungguing Nabi Elia jaga rauh riinan?" 11 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Nabi Elia mula rauh malunan tur bakal nyediaang saluiring paundukan. 12 Guru nuturin cening, sujatinne Nabi Elia suba rauh, nanging anake tusing nawang dane. Ento krana anake nampi dane nganggo sakita karepne. Aketo masih Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal kasangsarain baan anake ento." 13 Daweg punika, wau sisian Idane pada resep mungguing Nabi Elia sane baosang Ida iwau punika, inggih punika Dane Yohanes Panglukat. 14 Ritatkala Ida Hyang Yesus sareng parasisian Idane tetiga mawali ka genah anake akeh punika, raris wenten satunggiling anak rauh nangkilin Ida sambilang ipun nyumbah, 15 matur asapuniki: "Duh Guru suecaninja pianak titiange. Ipun sakit ayan tur raat pisan mataanan, sering pisan ipun labuh ring genine miwah maclempung ka toyane. 16 Ipun sampun bakta titiang ring parasisia druene, nanging tan prasida antuka nyegerang." 17 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Ih anak ane tusing pracaya, tur ane kasliweg pepinehne. Buin amun apake makelonne Tiang lakar bareng-bareng teken jerone? Muah buin makapidanke Tiang patut sabar teken jerone? Ajakja anake cerik ento mai!" 18 Ida raris mrentah setane punika mangda medal. Daweg punika taler setane punika medal tur anake alit pramangkin seger oger. 19 Sasampune mapalasan saking anake akeh punika, parasisian Idane raris pada rauh tangkil ring Ida tur matur pitaken asapuniki: "Napi awinanipun titiang nenten mrasidayang nundung setane punika?" 20 Raris Ida ngandika: "Sawireh cening tunan pracaya. Guru nuturin cening: Sujatinne, yan cening ngelah kapracayan magede amun batun godeme, pedas cening nyidayang mrentahang gununge ene: 'Makisidja uli dini kemo!' Pedas ia bakal makisid; buina buat cening tusing ada paundukan ane tuara kasidan. 21 Soroh setan-setane ene tusing sida baan ngaadang sajabaning aji pangastawa lan mapuasa." 22 Ritatkala Ida Hyang Yesus kairing antuk parasisian Idane wenten ring wewengkon Galilea, Ida mabaos ring parasisian Idane sapuniki: "Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal kaserahang sig manusane, 23 ane lakar nyedayang Ida. Nanging didinane ane kaping telu Ida bakal katangiang tur buin nyeneng." Paindikane punika ngawinang parasisiane pada sedih. 24 Ritatkala Ida Hyang Yesus rauh ring kota Kapernaum kairing antuk parasisian Idane, raris juru duduk urunan Perhyangan Agunge ngrauhin Dane Petrus tur mabaos asapuniki: "Punapi Gurun jerone tan jaga naur urunan Perhyangan Agunge?" 25 Pasaur Dane Petrus: "Inggih janten jaga naur!" Wau Dane Petrus ngranjing ngajeroang, Ida Hyang Yesus ngriinin ngandika ring dane antuk pitaken asapuniki: "Simon, kenken yen manut pepineh ceninge; uli dija pararatune di gumine ene nuduk pajeg? Uli rakyatne apa uli bangsa lenan?" 26 Atur Dane Petrus: "Sampun janten saking bangsa lian!" Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Yen keto rakyate ene pedas bebas. 27 Nanging apanga eda Iraga ene ngranayang santul keneh anake ento, jani kemo cening mamancing di danune. Jemak bene ane simalu ngamain pancinge, enggangang bungutne, wireh ditu cening bakal nepukin pipis, jemakja pipise ento laut anggon mayah urunane buat Guru muah buat cening."

Matius 18

1 Daweg punika parasisian Idane sami pada rauh ring Ida Hyang Yesus tur matur pitaken asapuniki: "Sirake sane pinih utamana ring Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa?" 2 Ida Hyang Yesus ngandikain anak alit adiri tur kajujukang ring arepan danene. 3 Ida raris ngandika: "Guru mapitutur teken cening, yen cening tuara maseh pepineh tur dadi buka anake cerik ene, cening tusing lakar nyidayang ngrasayang Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Nyenja nyak ngasorang dewek tur dadi buka anake cerik ene, ia ane dadi paling utamana di Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Buina nyenja nampi anake cerik ene masrana adan Gurune, sujatinne Guru ane tampina." 6 "Asing-asing anak ane ngranayang paling kapracayan salah tunggal cerik-cerike ane pracaya teken Guru ene, melahan baong anake ento kagantungin batu pangilesan, laut kaclempungang di pasihe ane dalem. 7 Ambate sengkalan gumine sawireh ditu ada paundukan ane ngranayang kapracayan anake paling. Paundukane ane keto mula tansah ada, nanging ambate geden sengkalan anake ane ngranayang kapracayan anake paling. 8 Yen liman ceninge wiadin batis ceninge ane ngranayang cening paling, getep tur kutangja. Krana melahan cening malima aneh wiadin mabatis aneh sakewala prasida ngiring Ida Sang Hyang Widi Wasa, bandingang teken enu genep malima muah mabatis, nanging kaclempungang ka api nrakane. 9 Buina yan paningalan ceninge ane ngranayang cening paling, luntik tur kutangja. Krana enu melahan cening mapaningalan aneh sakewala prasida ngiring Ida Sang Hyang Widi Wasa, bandingang teken mapaningalan dadua nanging kaclempungang ka api nrakane." 10 "Ingetangja eda pesan nemberang salah tunggal anake cerik-cerik ene. Guru nuturin cening: paramalaekat cerik-cerike ene tansah tangkil di ayu Ajin Gurune di suargan. 11 Krana Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh ka jagate nyadia ngrahayuang anake ane paling. 12 Yen ada anak ngelah biri-biri satus, laut ilang aukud, kenken yen manut pepineh ceninge? Anake ane ngelahang biri-birine ento lakar ngalahin biri-birine ane sangang dasa sia ento ngamah padang di bukite, tur ia ngalih biri-birine ane ilang ento. 13 Guru nuturin cening: Sujatinne, yen bakatanga biri-birine ane ilang ento, liang idepne lebihan teken ia ningalin biri-birine ane sia dasa sia ane tusing ilang ento. 14 Keto masih Ajin ceninge di suargan, tusing pesan ledang kayun Idane yen uli pantaran cerik-cerike ene ada ane ilang." 15 "Yen saget ada nyaman ceninge pelih baana matingkah marep teken cening, pituturinja ia, ajak ia ngraos padaduanan. Yen ia nyak madingehang pitutur ceninge, mapiteges cening suba ngamulihang nyaman ceninge. 16 Nanging yen ia bengkung, tusing nyak madingehang pitutur ceninge, alihang dewek ceninge timpal buin aukud wiadin dadua, lantas pituturin ia buin di arepan timpal ceninge ento. Tetujonne apanga ulihan saksine ane ajaka dadua wiadin tetelu ento saluiring paundukane dadi beneh sulurne, buka ane kakecap di Cakepan Sucine. 17 Nanging yen enu masih ia bengkung, tusing padingehanga raos parasaksine, serahangja unduke ento teken pasamuane. Yen raos pasamuane masih tusing nyak tampina, kutang ia anggep ia dadi anak sane tuara nawang Widi wiadin buka juru duduk pajege." 18 "Guru nuturin cening: Sujatinne apa ane sengker cening dini di gumine, ento masih lakar kasengker baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Keto masih apa ane uakang cening dini di gumine, ento masih lakar kauakang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Buina Guru nuturin cening: Yen ada anak ajaka dadua uli pantaran ceninge dini di gumine saguluk kenehne mapinunas saluiring ane dadi kabuatanne, pedas pinunasne ento bakal kadagingin baan Ajin Gurune ane di suargan. 20 Sawireh dijaja ada anak mapunduh ajaka dadua wiadin tetelu baane ia dadi sisian Gurune, Guru ada ditu di pantaran anake ento." 21 Dane Petrus raris tangkil ring ajeng Ida Hyang Yesus tur matur asapuniki: "Inggih Guru, ping kudake patutipun titiang ngaksamayang nyaman titiange sane mapakardi iwang ring titiang? Punapike ping pitu?" 22 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Guru nuturin cening, dongja kanti ping pitu dogen, nanging kanti ping pitung dasa ping pitu. 23 Sawireh yen Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane, ento tan bina buka satunggiling prabu ane mapakayun ngetangang duen idane ane kitungang baan parekan-parekan idane. 24 Sasubane ida malinggih, lantas katangkilang parekane ane mutang makudang-kudang juta rupiah. 25 Sawireh anake ento tusing nyidayang muntasang utangne, lantas sang prabu mrentahang apang parekane ento kadep kayang kurenane muah pianak-pianak muah pagelahane makejang, buat anggon muntasang utangne teken ida sang prabu. 26 Ditu parekane ento nyumbah-nyumbah matur kene: 'Mamitang lugra ratu sang prabu, icen dumun titiang matanggeh. Titiang nyadia jaga naur utang titiange kantos buntas.' 27 Kadi ketus kayun ida sang prabu, kanti medal kawelas arsan idane teken parekane ento, lantas utangne kabuntasang, tur ia kabebasang. 28 Nanging sasubane parekane ento teked di jaba, ia matemu teken timpalne ane mutang teken ia makudang-kudang rupiah. Ditu ia sahasa ngisiang timpalne ento, baongne cekuka tur kene munyinne: 'Bayah utang caine jani!' 29 Laut timpalne ento nylempoh tur nyumbah-nyumbah kene raosne: 'Beli, nawegang baang tiang malu matanggeh, pipis beline pasti lakar ulihang tiang.' 30 Parekane ento tusing nyak ngrunguang pangidih timpalne, nanging prajani timpalne ento celepanga ka pangkenge, kanti ia nyidayang muntasang utangne. 31 Timpal-timpal parekane ento ane ningalin solah parekane ento, sebet pesan kenehne, laut ngaturang paundukane ento teken ida sang prabu. 32 Mara ida sang prabu mireng atur parekane keto, ida duka pesan, lantas parekane ento kapangandikayang tangkil. Sasubane ia tangkil, ditu ida ngandika kene: 'Ih iba parekan droaka, utang ibane suba buntasang gelahe, sawireh iba nunas urip teken gelahe. 33 Singke patut iba ngolasin timpal ibane buka gelahe ngolasin iba?' 34 Uli krana banget bendun idane, laut parekane ento serahang ida ka pangkenge, ditu ia kapangkeng kanti ia nyidayang muntasang utangne." 35 Irika Ida Hyang Yesus muputang baos Idane, antuk pangandika sapuniki: "Nah buka keto masih Ajin Gurune di suargan, marep teken cening, yen cening tusing ngaksamayang kapelihan nyaman ceninge kanti nekeng ati."

Matius 19

1 Sasampun Ida Hyang Yesus puput mapaica paurukan, ida raris kesah saking wewengkon Galilea, tumuli Ida rauh ring jagat Yudea sane dangin Tukad Yordane. 2 Akeh pisan anake sane ngiring pamargin Idane. Samaliha anake punika sami segerang Ida irika. 3 Raris wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi maranin Ida misadia mintonin Ida. Irika paraanggota golongan Parisine punika matur pitaken ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Punapike Pidabdab Torat iragane nglugrain anake malasang somah manut sakita karep ipun?" 4 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Punapike ragane puniki durung naenin ngwacen ring Cakepan Sucine, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa saking pangawit pisan ngardi manusa lanang wadon? 5 Tur Ida masabda: 'Ento krana anake muani patut ninggal meme bapannya, laut nunggal teken kurenanne, apanga ia makadadua dadi mawak tunggal.' 6 Kenginan ipun tan kantun madewek kekalih, nanging tunggal. Punika awinanipun, sane sampun katunggalang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa tan wenang kapalasang antuk imanusa." 7 Atur danene: "Yen asapunika, napi awinanipun Dane Nabi Musa mapaica pidabdab, mangda anake sane pegat makurenan ngwehin surat palas makurenan ring somahipune?" 8 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Nabi Musa nglugrain ragane malasang kurenan, punika ulihan bengkung ragane. Nanging pangawitipun boyaja kadi asapunika. 9 Tiang ngaturin ragane: Sapasiraja sane malasang kurenanipune sane satia ring ipun, raris ipun ngambil anak eluh lianan, ipun kawastanin mamitra." 10 Parasisian Idane raris matur: "Yen asapunika kawentenan indik anake masomah, becikan tan makurenan." 11 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Tusing makejang anake nyidayang ngincepang paurukane ene, tuah anake ane kalugrain ngincepang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Ada anak tusing ngalih kurenan, ulihan ia mula wandu uli mara lekad. Ada anak dadianga wandu olih anak lenan. Ada anak ane nyelap tusing ngalih kurenan apanga ia teleb nyidayang ngaturang ayah teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nyenja ane nyidayang ngincepang paurukane ene, depang ia nglaksanayang buka paurukane ene." 13 Raris wenten makudang-kudang anak rauh tangkil makta anak alit-alit, tetujonnyane mangda Ida ledang ngungkulang tangan ring duurnyane tur ngastawayang rare-rare punika. Nanging parasisian Idane sami ngerengin anake punika. 14 Nanging Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Depangja cerik-cerike pada teka sig Gurune, eda tombaanga. Sawireh anake ane buka anake cerik ene ane lakar ngrasayang Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 15 Ida raris ngungkulang tangan Idane ring duur rare-rarene punika tur ngastawayang. Wusan punika raris Ida kesah saking irika. 16 Sedek rahina anu, wenten anak tangkil ring Ida Hyang Yesus tur matur asapuniki: "Guru, pakardi ayu sane encenke sane patut laksanayang titiang, mangdane titiang prasida molih urip langgeng?" 17 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Apa krana ragane matakon teken Tiang unduk pakardi ayu? Tuah Ida Sang Hyang Widi Wasa ane maraga melah! Nanging yen ragane saja mabudi apanga molih urip langgeng, tinutinja sapituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa." 18 Atur anake punika: "Pituduh sane encenke punika?" Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Edaja ngamatiang jlema, edaja mamitra, edaja mamaling, edaja mobab, 19 baktija teken meme bapa, tur tresnainja sesaman ragane buka nresnain deweke padidi." 20 Atur anake truna punika: "Duh Guru, indike punika sami sampun margiang titiang, napi minab sane kantun kirang?" 21 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Yen ragane mabudi apanga sampurna, kema adep saluiring pagelahan ragane laut padanaangja teken anake tiwas-tiwas, yen suba keto ragane lakar nampi arta brana di suargan. Laut maija tututin Tiang." 22 Wau anake truna punika miragi pangandikan Idane kadi asapunika, ipun sedih malipetan, santukan ipun sugih pisan. 23 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane sapuniki: "Guru nuturin cening, sujatinne anake ane sugih keweh pesan lakar dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 24 Buina Guru mapitutur teken cening: Enu aluhan untane macelep di song jaume, bandingang teken anake sugih dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 25 Wau parasisiane miragi pangandikan Idane kadi asapunika, raris dane mabiayuhan mabaos: "Yen kadi asapunika, sirake sane pacang molih rahajeng?" 26 Ida Hyang Yesus raris mandreng parasisian Idane sarwi ngandika: "Yen cara manusa, paundukane ento saja tawah, nanging buat Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing ada ane tuara kasidan." 27 Dane Petrus raris matur ring Ida Hyang Yesus asapuniki: "Guru, titiang puniki sareng sami sampun pada nilar paderbean titiange ulihan titiang ngiring Guru, napike sane pacang dados pikolih titiange?" 28 Pangandikan Ida: "Guru nuturin cening, sujatinne mani wekas dimasan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa suba kalinggihang di singasana kaluihan Idane di Gumine Ane Anyar ditu cening makaroras ane dadi sisian Gurune, lakar kategakang di singasanane ane roras, tur lakar bareng nepasin bangsa Israele ane roras suku bangsa ento. 29 Buina asing-asing anak ane ngalahin umahne, ngalahin nyamanne muani, nyamanne eluh, meme bapanne, pianakne muah tegalne uli krana nututin Guru, ia lakar nampi tikel ping satus, tur lakar molih idup langgeng. 30 Nanging liu anake ane jani paling malu, lakar dadi paling duri muah ane jani paling duri, lakar dadi paling malu."

Matius 20

1 "Yen andeang Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento tan bina buka anake ane ngelah pabianan anggur. Pasemengan pesan anake ento suba pesu ka jalane ngalih buruh, lakar tundena magae di pabianan anggurne. 2 Sasubane pada adung mupah adinar awai, manut upah ane biasa, lantas buruh-buruhe ento tundena magae di pabianan anggurne. 3 Sawatara jam sia anake ento buin pesu, tepukina anak liu pada malali di peken. 4 Anake ane ngelah pabianan anggure ento laut ngraos teken anake ento: 'Napike jerone nyak magae di pabianan anggur tiange? Nyanan lakar baang tiang jerone upah ane amun patutne.' Anake ento lantas pada ka pabianan anggurne. 5 Sawatara jam roras muah jam telu sanja, buin ia pesu ngalih buruh, buat tundena magae di pabianan anggure ento. 6 Nyananne sawatara jam lima sanja, buin ia ka pekene ditu tepukina anak pada malali, laut kene raosne: 'Apa krana jerone dadi malali dogen awai mepek?' 7 Pasaut anake ento: 'Bas tan wenten anak sane ngwehin tiang karya.' Lantas kene raos anake ane ngelah pabianan anggure: 'Yen keto kemo jani magae di pabianan anggur tiange.' 8 Disubane nyaluk peteng, anake ane ngelahang pabianan anggure ento lantas ngaukin mandorne, kene raosne: 'Kemo jani kaukin buruh-buruhe ento, tur bayah upahne, uli ane magae paling durina kanti ane magae paling maluna.' 9 Ditu laut teka anake ane magae uli jam lima. Anake ento suang-suang upahina adinar. 10 Suba keto laut teka ane magae uli semengan. Manut pepinehne, kadena dewekne lakar nampi upah lebihan teken timpalne ibusan. Nanging ia masih nampi suang-suang adinar. 11 Mara ia nampi upahne amonto, lantas ia pada makeengan teken ane ngelah abian anggure, 12 kene raosne: 'Anake sane pinih pungkura punika, ipun makarya wantah ajam, nanging ragane ngicen upah pateh ring tiang sane tuyuh makarya saking semeng kapanesan.' 13 Nanging pasaut anake ane ngelah pabianan anggure teken anake ento: 'Jero, tiang tuara lompang teken jerone. Tusingke ituni semengan jerone suba pada adung mupah adinar awai? 14 Ene jemak upah jerone tur kemoja mulih! Tiang mula makeneh maang anake ane paling durina ene upah patuh teken jerone. 15 Apa tiang tusing dadi nganggon gelah tiange manut sakita keneh tiange? Apa jerone iri ati baane tiang mapadana?'" 16 Pamuputne Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Nah keto masih mani wekas, anake ane paling duri, lakar dadi paling malu; muah anake ane paling malu lakar dadi paling duri." 17 Daweg Ida Hyang Yesus lunga ka kota Yerusalem, Ida ngandikain tur nganehang sisian Idane makaroras, tur ring margi Ida ngandika ring dane, 18 sapuniki: "Jani iraga lakar ka kota Yerusalem. Ditu Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar kaserahang sig parapangageng panditane muah paraguru agamane. Ida bakal katiwakin danda pati. 19 Tur Ida lakar kaserahang sig bangsane ane tidong bangsa Yahudi, apanga Ida kanistayang, katigtig tur kapentang di salibe. Nanging di dinane ane kaping telu Ida lakar katangiang tur nyeneng buin." 20 Raris rauh ibun paraokan Dane Sebedeus sareng oka-okan danene, tangkil ring Ida Hyang Yesus nyadia pacang mapinunas ring Ida. 21 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Meme, napi wenten buat?" Atur danene: "Yen Guru sampun jumeneng nata, icenja pianak titiange kekalih puniki mangda dados pangabih ring kiwa tengen singasanan Palungguh Guru." 22 Nanging pasaur Ida Hyang Yesus: "Sujatinne meme tan ngresep ring pinunas memene. Napi meme miwah cening nyidayang jagi nandangin sangsarane sane jagi tandangin Tiang?" Pasaur danene: "Inggih kangkat antuk titiang." 23 Ida malih ngandika: "Sangsaran Tiange punika taler jaga tandangin meme miwah cening. Nanging indik dados pangabih ring kiwa tengen Tiange punika boyaja wewenang Tiange sane jaga maicayang. Punika Sang Aji sane pacang nglugrahang ring anake sane sampun sediaang Ida." 24 Duk sisian Idane sane adasa miragi paindikane punika, raris dane duka ring sang kalih punika. 25 Ida Hyang Yesus raris ngandikain parasisian Idane sapuniki: "Cening ajak makejang suba pada nawang, mungguing parapamimpine pada ngelah kuasa marep teken rakyatne. Parapamimpine ento pada mrentah rakyate ento. 26 Nanging di pantaran ceninge singja buka keto. Nyenja ane mabudi dadi agung di pantaran ceninge, patut ia dadi pangayah ceninge. 27 Buina nyenja mabudi dadi pamucuk di pantaran ceninge, patut ia dadi panjak ceninge. 28 Buka Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh ka jagate dongja mamuatang apanga kayahin, nanging nyadia ngayahin tur nyadia nyerahang jiwan Idane buat mebasang anake liu." 29 Ritatkala Ida Hyang Yesus medal saking kota Yeriko, kasarengin olih parasisian Idane, akeh pisan jadmane sane ngiring Ida. 30 Irika wenten anak buta sareng kalih negak ring sisin margine. Duk ipun miragi mungguing sane nglintang ring arepanipune punika Ida Hyang Yesus, raris ipun majeritan sapuniki: "Duh Ratu, sentanan Sang Prabu Daud, suecaninja titiang!" 31 Jadmane akeh punika ngerengin ipun, mangda ipun mendep. Nanging anake buta punika sayan nyangetang ipun majeritan: "Duh Ratu, sentanan Sang Prabu Daud, suecaninja titiang!" 32 Ida Hyang Yesus raris majanggelan tur ngandikain anake punika. Pangandikan Idane: "Apa ane idih jerone teken Tiang?" 33 Pasaur anake punika: "Ratu, tulungja titiang, mangda titiang mrasidayang ngeton." 34 Daweg punika kadi ketus kayun Idane antuk kawelas arsan, raris Ida ngusud paningalan sang kalih. Tur daweg punika ugi ipun prasida ningalin raris ipun ngiringang Ida.

Matius 21

1 Rikala Ida Hyang Yesus sareng parasisian Idane sampun nampek ring kota Yerusalem, tur rauh ring kota Betpage sane ring Bukit Saitun, Ida raris ngutus sisia kekalih mamargi ngriinin Ida, 2 tur kapangandikain sapuniki: "Jani kemoja cening majalan ka desane ane ada di arepan ceninge. Ditu cening lakar nepukin keledae lua mategul ngajak godel. Lusinja keledaene ento, aba mai kayang godelne. 3 Yen ada anak nakonin, kene baan masaut: 'Ida Sang Guru sane ngarsayang,' sinah ia lakar maang cening ngaba kayang godelne." 4 Paindikane punika mamargi kadi asapunika mangda tegep sabda sane kawedarang antuk sang nabi sane asapuniki: 5 "Uningayangja teken sang putri Sion: ne mangkin Sang Prabun ragane ngrauhin ragane. Ida maraga darma, rauh nglinggihin keledae inggih punika keledae pondongan sane kantun nguda!" 6 Sisian Idane raris mamargi nglaksanayang sapituduh Ida Hyang Yesus. 7 Tan sue, dane raris rauh makta keledae kalih godelipun. Tundun keledaene kaaledin antuk saput danene, raris Ida nglinggihin keledaene punika. 8 Anake sane ngiringang Ida akeh pisan, makasami sareng ngebatang saput miwah panganggenipune ring margine. Wenten malih sane tiosan ngempak-ngempak carang kayu tur kabrarakang ring margine. 9 Anake akeh sane mamargi ring ajeng miwah ring ungkur Idane raris sami pada masuryak muji sapuniki: "Luihangja sentanan Sang Prabu Daud, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamertanin Sang sane rauh masrana parab Idane. Luihangja Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 10 Daweg Ida ngranjing ka kota Yerusalem, sadaging kotane sami pada iur mabiayuhan rame saling takenin: "Nyen sih Anake ene?" 11 Anake akeh sane ngiringang Ida punika nyaurin sapuniki: "Puniki sampun Nabi Yesus sane saking kota Nasaret ring wewengkon Galilea." 12 Ida Hyang Yesus raris ngranjing ka Perhyangan Agung, tur sawatek dagange ring natar Perhyangan Agunge katundung. Meja-meja genah anake nukarang jinah miwah bangku-bangkun anake ngadol paksi dara sami pada katuludang. 13 Pangandikan Idane: "Ada kasurat di Cakepan Sucine kene: 'Perhyangan Ulune lakar kasambat dadi tongos ngastawa,' nanging ragane suba nadiang tongos pengkeban maling." 14 Raris wenten makudang-kudang anak buta miwah anak perot, rauh tangkil ring Ida ring Perhyangan Agung. Anake punika makasami segerang Ida. 15 Nanging daweg pangageng pandita miwah paraguru agamane ngaksi pracirine sane ngangobin sane kawentenang antuk Ida Hyang Yesus, samaliha mireng alit-alite sane pajerit ring Perhyangan Agung: "Luihangja sentanan Sang Prabu Daud," dane sami pada duka. 16 Raris dane mabaos ring Ida Hyang Yesus: "Punapi Ragane tan mireng sane kabaosang antuk alit-alite punika." Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Sampun piragi Tiang, nanging punapi ragane durung naenin mamaosin ring Cakepan Sucine: 'Mungguing saking bibih rare-rarene miwah paraalit-alite sane kantun nyusu, Palungguh IRatu sampun nyediaang kidung puji-pujian.'" 17 Ida raris nilar anake punika, medal saking Perhyangan Agung lunga ka kota Betania tur makolem irika. 18 Benjangipun kantun pasemengan pisan, rikala Ida Hyang Yesus mawali ka kota, ring margi Ida marasa lue. 19 Tan doh saking sisin margine Ida nyingak wit aa, raris wit aa punika tampekin Ida. Nanging tan pisan wenten wohipun, sane wenten wantah daun kewanten. Irika Ida ngandika ring wit aa punika, sapuniki: "Iba tusing lakar mabuah buin kanti salawas-lawasne." Wusan Ida ngandika asapunika, jeg pramangkin wit aa punika layu tur tuh. 20 Wau ngeton paindikane sakadi asapunika, parasisian Idane sami angob raris matur: "Napi awinanipun wit aane punika dados tuh pramangkin?" 21 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Guru nuturin cening, sujatinne yen cening saja pracaya tur tusing bimbang, cening masih nyidayang ngae buka ane suba gae Guru arepa teken punyan aane ene, singja tuah amontoan dogen, nanging cening nyidayang mrentah bukite ene: 'Mabutanja tur maclempung di pasihe,' pasti kasidan! 22 Buina yen cening pracaya, apaja ane tunas cening sajeroning pangastawan, ento pedas lakar tampi cening." 23 Ida Hyang Yesus raris ngranjing ka Perhyangan Agung. Rikala Ida ngurukang irika, raris rauh parapangageng pandita miwah parapanglingsir bangsa Yahudine, mataken ring Ida Hyang Yesus, asapuniki: "Antuk wewenang sane encenke Ragane ngamargiang paindikan puniki? Samaliha sapasira sane ngicen Ragane wewenang punika?" 24 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Tiang taler jaga mataken ring ragane. Samaliha yen ragane ledang nyaurin pitaken Tiange, Tiang taler misadia nguningayang ring ragane antuk wewenang sane encen Tiang ngamargiang paindikane punika. 25 Saking dijake wewenang Dane Yohanes ngamargiang lelukatan punika? Punapi saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, punapi saking imanusa?" Irika dane pada mabebaosan sapuniki: "Yen iraga ngorahang ento uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, sinah Ia lakar matakon: 'Yen keto apa awananne ragane tusing pracaya teken Dane Yohanes.' 26 Nanging yen orahang ento 'uli manusa', iraga takut teken anake liu, sawireh makejang anake pada mituiang Yohanes ento nabi." 27 Raris pasaur danene ring Ida Hyang Yesus: "Tiang tan uning." Pasaur Ida Hyang Yesus ring dane: "Yen asapunika, Tiang taler tan jaga nguningayang ring ragane, antuk wewenang sane encen Tiang ngamargiang paindikane punika." 28 "Ne mangkin sapunapi pamanggih ragane ngeniang paindikane puniki, inggih punika: Wenten anak madue pianak muani-muani kekalih. Raris bapanipune ngaukin pianakne sane paling keliha tur mabaos sapuniki: 'Cening kemo cening magae di pabianan anggure.' 29 Pasaur pianakipune: 'Pamit tiang tan ngiring.' Nanging wekasan raris meseh pepinehipune, tumuli ipun mamargi ka pabianan anggur bapanipune. 30 Bapanne raris ngrerehin adinipune tur kauduhang pateh sakadi ring belinipune iwau. Pasaur pianakipune sapuniki: 'Inggih bapa, tiang ngiring!' Nanging ipun tan mamargi ka pabianan anggure. 31 Ne mangkin saking pantaran pianakipune kekalih punika, sane encenan sane nglaksanayang pituduh bapannyane?" Pasaur anake punika: "Belinipune." Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Tiang nguningayang ring ragane, sujatinipun parajuru duduk pajege miwah parasundele punika pacang riinan ring ragane dados parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 32 Santukan Dane Yohanes sampun rauh matujuhang margi sane patut ring ragane, nanging ragane tan pracaya ring dane. Nanging parajuru duduk pajege miwah sundel-sundele punika, ipun sami pada pracaya ring dane. Samaliha yadianja ragane sampun pada nyingakin margine punika, nanging ragane tan kayun ngesehin pepineh tur pracaya." 33 "Ne mangkin pirengangja pangande sane tiosan, inggih puniki: Wenten anak agung madue pabianan anggur. Abiane punika kapagehin makaileh. Samaliha kakaryanang genah buat meres anggur. Tur ida ngwangun kubu, genah mondokin abiane punika. Sasampune sami pada puput, raris abian idane punika kapatanduang ring parapanandu saking desane irika. Ida raris lunga nura desa. 34 Sasampune rauh masan ngalap, ida anake agung raris ngutus parekan-parekan idane mangda nelokin parapanandune, nyadia ngambil piakan buah anggure. 35 Nanging sakancan parekane punika kejuk antuk parapanandune, wenten sane katigtig, wenten sane kapademang, samaliha wenten sane kasabatin antuk batu. 36 Sasampune punika malih Ida ngutus makudang-kudang parekan, akehan ring sane sampun, nanging parekan-parekane puniki taler kasapunikayang. 37 Ring pamuput, ida raris ngutus putran idane. Pakayunan idane sapuniki: 'Pianak gelahe pedas ajianga.' 38 Nanging rikala parapanandune manggihin putran anake agung rauh, ipun raris mapaiguman sareng timpalipune sapuniki: 'Ene apa okan anake agung ane patut ngwarisang teka. Jalan jani matiang, apanga warisane dadi gelah iraga.' 39 Putran anake agung punika kejuk katalinin, tur kentungang ngliwat pagehan pabianan anggure, irika ida kasedayang. 40 Raris, yen anake agung punika rauh, sapunapianga minab parapanandune punika?" sapunika pitaken Ida Hyang Yesus. 41 Pasaur anake punika: "Ida pasti pacang mademang parapanandune punika tur abian idane pacang kapatanduang ring anake tios, sane nyak ngamasa ngaturang piakan ring ida." 42 Pangandikan Ida Hyang Yesus ring anake punika: "Punapi ragane durung naenin ngwacen ring Cakepan Suci mungguing batu sane sampun kakutang antuk tukang-tukang batune, punika sampun dados tongkok asu, inggih punika batu dasar sane utama. Paindikane punika wantah pakardin Ida Sang Hyang Widi Wasa, mawinan kalintang ngangobin buat iraga. 43 Punika awinanipun Tiang nguningayang ring ragane, kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang kambil saking pantaran ragane tur pacang kapaicayang ring sakancan anake sane pacang ngwetuang woh. 44 Sapasiraja sane labuh nepen batune punika, ipun pacang nyag, samaliha sapasiraja sane katepen antuk batune punika, ipun pacang dekdek remuk." 45 Ritatkala parapangageng pandita miwah anak saking golongan Parisine mireng pangande punika, sami pada wikan mungguing dane sane kapatitis. 46 Raris sami pada ngreka daya jaga ngejuk Ida Hyang Yesus, nanging sami jejeh ring anake akeh, santukan anake punika sami mituiang Ida punika nabi.

Matius 22

1 Ida Hyang Yesus malih mapidarta ring anake akeh punika nganggen pangande, sapuniki: 2 "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika yen upamayang, tan bina sakadi sang prabu, sane madue karya pabuncingan buat putran idane. 3 Irika ida ngutus parekan-parekan idane ngaturin sawatek anake sane sampun kaundang, mangda ledang pada ngrauhin. Nanging anake punika tan wenten sane kayun rauh. 4 Malih ida ngutus parekan sane tiosan, tur kapiteketin asapuniki: 'Aturangja teken ida dane ane suba pada undang gelahe, kene: Sami sampun pada cumawis, kebo miwah wewalungan tiosan sampun pada katampah, tur sami sampun cawisang ida. Ne mangkin ragane katurin mangda ledang pada rauh.' 5 Nanging anake sane kaundang sami pada tan lingu. Wenten sane ka tegalne, wenten sane ngurusang dagangane. 6 Samaliha sane tiosan wenten sane ngejuk tur nigtig tumuli ngamademang parekane punika. 7 Duaning punika, sang prabu kalintang duka. Raris ida ngutus wadua balan idane buat mancut urip anake sane mademang parekan-parekan idane miwah ngeseng kotanipune. 8 Sasampune punika, ida raris ngandika ring parekan-parekan idane asapuniki: 'Panamiune makejang suba makebat, nanging paratamiune tusing ada ane teka. 9 Ento kranane kemo cai jani ka margane gede muah ka pempatane. Ajak mai sawatek anake ane tepukin cai.' 10 Raris parekane pada medal ka margane. Sawatek anake sane panggihinipun, sami kaundang kajak ka puri. Ring pantaranipune, wenten jadma corah, taler wenten jadma becik kantos bek purine. 11 Rikala sang prabu ngranjing nyingak paratamiune, wenten cingak ida anak sane mapangangge tan manut sesanan anak kundangan. 12 Raris ida ngandika ring ipun sapuniki: 'Ih jero, apa awanane dadi jerone langgia pesan bani-bani ka puri tuara nganggo panganggo ane manut teken sesanan anak kundangan?' Anake punika kabibil tan mrasidayang matur. 13 Sang Prabu raris ngandika ring parekan idane: 'Talininja lima-batisne tur entungangja ia pesu sig petenge ane paling petenga, ditu ia bakal ngeling masesambatan kanti giginne kriet-kriet.'" 14 Pamuput Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Santukan akeh sane kaundang, nanging wantah akidik sane kapilih." 15 Anake sane saking golongan Parisi sami pada makaon, tumuli mapiguman ngrincikang daya, mangda malantaran antuk pitaken, dane nyidayang ngrereh saud wecanan Ida Hyang Yesus. 16 Dane raris ngutus sisian danene sareng ring anak saking golongan Herodese maranin Ida Hyang Yesus, mataken sapuniki: "Guru, titiang sami mariangken, mungguing Guru puniki yuakti maraga polos tur sadu. Madasar antuk darma sadu Guru ngurukang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Samaliha Guru tan ajerih ring sapasiraja, santukan Guru tan matuju mua. 17 Ne mangkin indayangja ndikayang ring titiang, manut sane munggah ring pakayunan Gurune: Yen manut Cakepan Torat iragane, punapike patut naur pajeg ring Sang Nata Ratu, punapi tan?" 18 Nanging Ida Hyang Yesus wikan ring kacorahan manahnyane, raris Ida ngandika: "Apa awanane jerone nyugjugin Tiang, ih anak ane mapi-mapi. 19 Edengangja teken Tiang pipise ane lakar anggo mayah pajege ento!" Raris ipun ngedengang jinah perak abidang. 20 Malih ida mataken ring ipun sapuniki: "Ento gambar muah parab enyen ane munggah ditu?" 21 Aturipune: "Punika gambar miwah parab Ida Sang Nata Ratu." Ida raris ngandika ring ipun: "Lamun keto, aturangja teken Ida Sang Nata Ratu apa ane mula dadi druen ida, tur aturangja teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, apa ane mula dadi druen Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 22 Wau miragi pangandikan Idane asapunika, ipun sami pada angob tumuli makaon tan papamit saking ajeng Ida Hyang Yesus. 23 Kala punika wenten anak saking golongan Saduki rauh tangkil ring ajeng Ida Hyang Yesus. (Golongan Sadukine punika maosang, mungguing anake sane sampun padem, tan pacang kauripang malih saking pantaran anake padem.) Dane mataken sapuniki: 24 "Guru, manut pangandikan Nabi Musa, yen wenten anak padem, nanging durung maderbe pianak, patut nyaman anake padem punika ngambil baluannyane mangdane numbuhang sentana buat sang padem. 25 Sane riin ring pantaran titiange wenten anak manyama sareng pepitu. Sane pinih keliha ngambil anak eluh. Tan sue, raris anake lanang punika padem. Santukan durung wenten sentana, baluannyane kambil antuk adinipune. 26 Adinipune taler padem tan pasentana. Adi sane kaping tiga raris ngambil ibalu punika, nanging taler padem tan pasentana. Asapunika sapanglanturipun kantos sane pinih alita. 27 Pamuputipun ibalu punika taler padem. 28 Ring benjang wekas, yen sampun rauh masannya anake padem pada kauripang, saking pantaran anake pepitu iwau, sirake sane patut dados somah ibalu punika? Santukan makapepitu sampun naenin nganggen ipun somah?" 29 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ambate iwang pangresepan ragane, santukan ragane tan resep ring daging Cakepan Sucine miwah kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa! 30 Santukan disampun anake kauripang saking pantaran anake padem, ipun tan bina sakadi paramalaekate ring suargan. Ipun tan malih makurenan wiadin kapakurenang. 31 Nanging ngeniang paindikan anak padem jaga kauripang, punapike ragane durung maosin sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sapuniki: 32 'Ulun ene Widi ane kasungsung baan Abraham muah Ishak muah Yakub.' Punika mapiteges Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga Widin anake sane urip, boya Widin anake sane padem." 33 Wau anake akeh punika miragi indike punika, ipun sami pada angob ring paurukan Idane. 34 Rikala anake sane saking golongan Parisi pada miragi mungguing anak Sadukine sampun kakaonang sajeroning bebaos antuk Ida Hyang Yesus, raris dane sami pada mapunduh. 35 Wenten sinalih tunggal guru agama matur pitaken, buat nyadia ngrereh saud pangandikan Idane, sapuniki atur danene: 36 "Guru, pituduhe sane encen sane pinih utamana ring Pidabdab Torate?" 37 Pasaur Ida Hyang Yesus, sapuniki: " 'Tresna baktija teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahan kitane, aji panelah bayu, sabda muah idep kitane.' 38 Punika pituduh sane mautama miwah sane pinih buat. 39 Pituduhe sane kaping kalih sane pateh kautamanipun, sapuniki: 'Tresna asihja kita teken sesaman kitane, buka kita tresna teken dewek kitane padidi.' 40 Sadaging Cakepan Torat Dane Nabi Musa miwah cakepan paranabine, sami sampun kacakup sajeroning pituduhe makakalih puniki." 41 Rikala anake sane saking golongan Parisi nuju mapunduh, Ida Hyang Yesus raris mataken ring dane, asapuniki: 42 "Yen manut pakayunan ragane, Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, sapasirake sane madue sentanane?" Atur danene sareng sami: "Sang Prabu Sane Kajanjiang punika sentanan Sang Prabu Daud!" 43 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Yen asapunika napi awinanipun Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ngwisikin Ida Sang Prabu Daud, mangda Ida nyambat Panembahan, ring Sang Prabu Sane Kajanjiang punika? Santukan Sang Prabu Daud mabaos sapuniki: 44 Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda ring Panembahan titiange: Negakja cening di tengawan Ajine, kanti sawatek musuh Ceninge dadiang Aji pajekjekan Ceninge.' 45 Raris, yen Ida Sang Prabu Daud nyambat Sang Prabu Sane Kajanjiang punika 'Panembahan', sapunapi antuka dados sentanan Sang Prabu Daud?" 46 Tan wenten anak angan adiri sane mrasidayang nyaurin pitaken Idane. Tur ngawitin saking rahina punika tan wenten malih anak sane purun matur pitaken ring Ida Hyang Yesus.

Matius 23

1 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anake akeh miwah ring parasisian Idane, sapuniki: 2 "Paraguru agamane muah anak golongan Parisine ento mula anak ane molih wewenang buat ngartiang Pidabdab Torat Nabi Musane. 3 Ento kranane tinutinja tur laksanayangja saluiring paurukan ane suba urukanga teken ragane. Nanging tingkah solahne eda pesan patuutina, sawireh dane bisa ngurukang, nanging dane tusing nyak nglaksanayang. 4 Dane seneng mategenang tetegenan ane baat tekening anak, nanging dane tusing pesan kayun nulungin nyen, yadianja ngusud dogenko tusing kayun. 5 Saluiring paundukan ane laksanayang dane, ento tuah pabuat apang pabaliha teken anake. Dane nganggon gelang kana lumbang tur matetekes ane misi tulisan kaketusan Cakepan Suci muah nganggo jubah ane matepi misi geglenteran lambih. 6 Yen nuju kundangan, dane seneng malinggih di tongose ane utama, tur yen di perhyangan, dane seneng malinggih di arep. 7 Seneng katunas lugrain di peken-pekene, tur seneng kasambat guru. 8 Nanging ragane edaja ada ane kasambat guru, sawireh Gurun ragane ento tuah adiri tur ragane ene manyama. 9 Buina dini di gumine, edaja ada anak ane kasambat dadi Ajin ragane, krana Ajin ragane ento tuah adiri, nah ento Ida Sang Aji di suargan. 10 Eda masih ragane mabudi kasambat pamimpin, sawireh Pamimpin ragane masih tuah adiri, nah ento Sang Prabu Ane Kajanjiang ento. 11 Nyenja ane paling agung di pantaran ragane, ia patut dadi pangayah di pantaran ragane. 12 Tur nyenja ane nginggiling dewekne ia lakar kaesorang. Sakewala nyenja ane ngesorang awak, ia lakar kainggilang." 13 "Sengkala jerone, ih paraguru agama muah paraanggota golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Marga ane ngungsi Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa empetin jerone di arepan anake. Tur jerone tusing nyaratang kemo muah anake ane mabudi kemo tambakin jerone. 14 Sengkala jerone, ih paraguru agama muah anggota golongan Parisi anak ane mapi-mapi. Jerone ngrampas isin umah bebalune, tur ngapus anak aji pangastawan ane lantang-lantang. Ento krana jerone pasti bakal nampi pasisip ane paling gedena. 15 Sengkala jerone, ih paraguru agama muah golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Jerone malayar megat pasih muah nglelana di gumine, apanga ada anak ane nyak ngutang dosa-dosannyane. Nanging di subane ada buka keto, laut anake ento dadiang jerone anak corah, ane kacorahane tikel ping pindo bandingang teken jerone, kanti ia pantes dadi isin nraka. 16 Sengkala jerone, ih pamimpin ane buta, ane ngurukang anak buka kene: 'Yen masumpah misi nyambat Perhyangan Agung, sumpahne ento tusing kanggo. Nanging yen masumpah misi nyambat mas ane di Perhyangan Agunge, ento mara kanggo sumpahne.' 17 Ih jero anak buta buin belog, encenke ane utamaan, apake mase ento apa Perhyangan Agunge ane nyuciang mase ento? 18 Ragane taler ngurukang: 'Masumpah tur misi nyambatang tongos aturane, sumpahe ento tusing kanggo. Nanging yen masumpah misi nyambatang aturan ane di duur tongos aturane ento, mara kanggo sumpahne ento.' 19 Ih jero, ambate sanget butan jerone, encenke utamaan: apake aturane, apake tongos aturane ane nyuciang aturane ento? 20 Sawireh nyenja ane nyambat tongos aturane, ento mateges masumpah nyambatang tongos aturane muah sawatek ane di duur tongos aturane ento. 21 Buina nyenja ane masumpah nyambatang Perhyangan Agung, mapiteges ia masumpah nyambatang Perhyangan Agung muah Ida Sang Hyang Widi Wasa ane malingga di Perhyangan Agunge ento. 22 Nyenja masumpah nyambatang langit, mateges ia nyambat singasanan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah Ida ane malingga di singasanane ento. 23 Sengkala jerone ih paraguru agama muah anak golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Sawireh apahdasan uli selasih, adas manis muah jinten aturang jerone ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nanging isin Pidabdab Torate ane buat, makadinne: kadilan, sih kapiolasan muah kasatiaan ento lemenahang jerone. Ene ane patut laksanayang, nanging ane lenan ento eda lemenahanga. 24 Ih jero pamimpin buta. Yen ada buyung maclempung di inuman jerone, ento kaadang jerone, nanging yen misi onta laut uluh jerone. 25 Sengkala jerone, ih paraguru agama muah paraanggota golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Jembung muah piringe kedasin jerone di sisinne, nanging di tengahne bek misi jejarahan muah loba angkara. 26 Ih wong golongan Parisi ane buta, sutsutin malu jembunge ento di tengahne, sinah ane di sisinneko lakar kedas. 27 Sengkala jerone, ih paraguru agama muah paraanggota golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Jerone tan bina kadi gegumuk ane malabur putih, uli di sisi ngenahne kedas nyalang, nanging di tengahne bek misi tulang-tulang anak mati muah sakancan beberekan. 28 Aketo masih jerone, di arepan anake jerone katon sadu, nanging sujatinne jerone kaliwat durjana tur mapi-mapi." 29 "Sengkala jerone, ih paraguru agama muah paraanggota golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Jerone ngwangun gegumuk paranabi tur anteng mayasin tugu-tugun parasadune, 30 saha mabaos: 'Yen iraga suba ada dugase ento, pedas iraga tusing milu matuutin lingsir-lingsire nyedayang nabi-nabine.' 31 Nanging ucapan jerone ento mituiang, mungguing jerone katurunan tukang ngamatiang paranabi. 32 Dadinne jani tutugang tur pragatangja pakertin lingsir-lingsir jerone! 33 Ih jero wong durjana, terehan lelipi! Jerone tusingja bakal nyidayang luput uli pasisip di kawah nrakane! 34 Ento krana Tiang ngorahang teken jerone, Tiang lakar ngutus paranabi, parawicaksana, paraguru agama nekain jerone. Nanging abagian uli pantaran anake ento lakar matiang jerone muah pentang jerone di salibe. Ane lenan tigtig jerone di perhyangan-perhyangane muah sangsarain muah uber-uber jerone uli di kota ka kotane ane lenan. 35 Pamuputne jerone lakar nampi pasisip anake ane ngamatiang anak ane tan padosa, ngawit uli Dane Habel, ane sadu ento, kanti matin Sakaria pianak Berekiane, ane matiang jerone di selagan Perhyangan Agunge ajaka tongos aturane. 36 Tiang ngorahin jerone: Sujatinne pasisipne ento makejang bakal kapetegenang teken anake ane ada jani." 37 "Kota Yerusalem, kota Yerusalem, iba ane ngamatiang paranabi muah ngencurin baan batu sawatek anake ane kutus baan Ida Sang Hyang Widi Wasa nekain iba! Ping kuda Kai makeneh munduhang rakyat ibane, buka panginane munduhang panak-panakne di batan kampidne, nanging iba tusing nyak. 38 Jani iwasinja! Umah ibane lakar sepi, kalaina rarud. 39 Kai ngorahin iba: uli didinane ene iba tusing bakal nepukin Kai, kanti iba masesambatan kene: 'Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamertanin Ida ane rauh malarapan pituduh Ida Sang Panembahan.'"

Matius 24

1 Wusan punika Ida Hyang Yesus medal saking Perhyangan Agung, raris makaon. Parasisian Idane raris rauh sarwi matujuhang wewangunan Perhyangan Agunge. 2 Irika Ida ngandika ring dane: "Pedasinja ento makejang! Guru ngorahin cening, sujatinne tusing lakar ada batu angan abesikko ane lakar enu nongos di tongosne. Sakancan batune ento lakar kuugang." 3 Tatkala Ida Hyang Yesus malinggih ring Bukit Saitun, parasisian Idane pada rauh, tumuli mabebaosan ngiring Ida. Dane raris matur pitaken sapuniki: "Indayangja ndikayang ring titiang, malih pidan paindikane punika pacang kasidan, tur napi sane pacang dados cirin rauh Gurune miwah pamuput jagate?" 4 Pasaur Idane: "Pada yatnainja deweke apang eda kanti cening bakat apus anak. 5 Sawireh lakar liu ada anak teka nganggon adan Gurune tur ngucap kene: 'Tiang ene Sang Prabu Ane Kajanjiang ento!' Tur ulihan ento anake pada kena kaapus. 6 Cening lakar ningeh kuugan anak masiat paek pesan muah ortan anak masiat ejoh pesan. Dikalane ento, yatnainja dewek ceninge tur eda cening runtag. Sawireh unduke ento musti lakar ada, nanging ento tonden pamragatne. 7 Bangsa lakar nglawan bangsa, kaprabon lakar nglawan kaprabon. Dini ditu lakar ada sayah gede muah linuh. 8 Paundukane ento makejang tekanne tan bina buka pangawit sakit anake nyakit ngelah pianak. 9 Kala ento cening lakar kejuk tur kaserahang apanga kasangsarain tur lakar matianga. Cening lakar kagetingin baan manusane makejang uli krana cening dadi sisian Gurune. 10 Liu anak ane pada murang agama tur anake ento lakar saling patujuhang muah saling getingin. 11 Buina liu ada nabi palsu teka ane ngranayang kapracayan anake liu pada paling. 12 Sawireh ngancan ngliunang kadurakan anake, dadinne kapitresnan anakeko ngancan tuna. 13 Nanging nyenja ane nyidayang pageh kanti ka pamragat, anake ento lakar karahayuang. 14 Orta Rahayu unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane lakar kaortayang ka sakuub gumine, apanga dingaha baan manusane makejang. Sasubane ento mara teka pamragat gumine." 15 "Cening bakal ningalin Bencana Ane Gede nyeleg di tongose ane suci, buka ane suba kawarahang baan Nabi Daniel (sang sane mamaosin mangda ngincepang paindikane puniki). 16 Dikalane ento anake ane di wewengkon Yudea apanga pada rarud ka gunung. 17 Anake ane nuju di loteng umahne eda pesan tuun macelep ka umah meten buat nyemak pagelahane. 18 Anake ane sedek di tegalne eda pesan buin mulih buat nyemak panganggonne. 19 Sengkala pesan anak ane nuju beling muah manyonyoin dikalane ento. 20 Ngastawaja, tunas apanga pajalan ceninge rarud eda nuju dimasan ujane wiadin didina Sabate. 21 Krana kayange ento lakar ada sangsara ane gede pesan. Uli pangawit jagate kakardi baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, kanti kayang jani tonden taen ada bencana buka keto gedenne, tur tusing bakal ada buin. 22 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa suba macutetin masane ento. Yen tusing keto, sinah tusing ada manusa ane nyidayang idup. Nanging malantaran parakaula pepilihan Idane, masane ento lakar cutetang Ida. 23 Kala ento yen ada anak ngorahin cening: 'Ene apa Sang Prabu Ane Kajanjiang ada dini!' wiadin 'Ida ada ditu!' eda pesan guguna. 24 Sawireh liu lakar ada teka anak ane ngaku-ngaku Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah nabi-nabi palsu, ane lakar ngadakang praciri ngangobin muah ane tawah-tawah. Yen kapo kaprasida baana ia misadia ngapus parakaula seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 25 Ingetangja! Guru suba mauluin ngorahin cening. 26 Wiadin, yen ada anak ngorahin cening: 'Tingalinja, Ida di tegal melakange,' edaja cening gegison kemo. Wiadin yen orahanga: 'Ida mengkeb dini,' eda pesan guguna. 27 Sawireh Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal rauh buka kilape makebiar di langite uli tanggu kangin nganteg kauh. 28 Dijaja ada bangke, pedas goake ditu pada pasliwer." 29 "Tusingja buin lamun apa makelonne, sasubane masan sangsarane ento liwat, matan aine lakar dadi remrem, bulane tusing masunaran muah bintang-bintange lakar pacepolpol uli di langite, tur saluiring ane mawisesa di langite makejang pada genjong. 30 Kala ento cirin Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngenah di langite, tur suku-suku bangsane di gumine makejang bakal ngeling, tur ia pada ningalin Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa tedun di guleme kadulurin baan kuasa muah kaluihan agung. 31 Trompete ane gede lakar kasuarayang, tur Ida bakal ngutus paramalaekat Idane medal nyatur desa, buat munduhang kaula seselikan Idane uli tanggun gumine kanti ka tanggun gumine ane lenan." 32 "Mlajahja uli punyan kutuhe! Cening ajak makejang suba pada nawang yen carang-carang punyan kutuhe ane suba pada ligir laut nyumunin makedapan, ento cirin masan ujane suba teka. 33 Keto masih yen cening suba ningalin ciri-cirine ane orahang Guru ibusan, apang cening nawang, ento mateges masane suba paek, tur suba enggal lakar teka. 34 Ingetangja, sakancan paundukane ento lakar kasidan, satonden anake ane idup jani ene makejang mati. 35 Langite muah gumine lakar sirna, nanging raos Gurune lakar langgeng salawas-lawasnya." 36 "Nanging unduk tekan dina muah panemayane ento, tusing ada anak nawang, yadian paramalaekate di suargan, yadian Ida Sang Putra, masih tuaraja uning. Tuah Ida Sang Aji dogen ane wikan. 37 Sang Putraning Manusa lakar rauh uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, patuh buka tekan blabare dugas masan Dane Nuh. 38 Krana patuh buka dugas tonden teka blabar agunge, anake pada madaar lan nginum, nganten lan kaantenang, kanti teked panemayan Dane Nuh menek ka kapale. 39 Makejang anake tusing ada ane nawang apa ane lakar teka, kanti teka blabare nganyudang anake ento makejang. Buka keto masih lakar kadadiannya masan rauh Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 40 Dikalane ento, ada anak ajaka dadua di tegalne, ane aukud lakar kambil, nanging ane lenan lakar kakutang. 41 Ada anak eluh ajaka dadua sedek ngiles jagung, ane aukud lakar kambil, nanging ane lenan lakar kakutang. 42 Ento krana pada yatnainja dewek ceninge, reh cening tusing nawang didinane ane encen Panembahan ceninge lakar rauh. 43 Sakewala ingetangja paundukane ene! Yen anake ane ngelahang umahe nawang lakar ada maling teka, pedas ia majaga apang eda kanti dustane maan macelep mulihan. 44 Ento kranane, pada yatnainja cening tur waspadaja! Krana Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento lakar rauh dipanemayan ane tuara pitaenang cening." 45 "Sujatinne enyenke ane kasambat parekan ane satia tur dueg? Ia ane kaserahin wewenang olih gustinne buat ngenterang timpal-timpalne paturu parekan muah ane lakar nyacarang dedaaran dikalane kapaica lungsuran. 46 Bagia pesan parekane ento ane dikalan gustinne rauh, ia dapetanga sedeng geleng nyalanang ane dadi tetegenanne. 47 Guru ngorahin cening: Sujatinne gustinne lakar nglugrain ia wewenang ngenterang sakancan kasugihan gustinne. 48 Nanging yen parekane ento jlema corah, ia lakar mapineh-pineh kene: 49 'Gustin ideweke makelo tusing bakal rauh.' Ditu laut ia nigtig timpal-timpalne muah mapesta mapunyah-punyahan ngajak anak ane demen mamunyah. 50 Sedek dina anu didinane ane tuara pitaenanga gustinne nadak rauh. 51 Ditu gustinne lakar nektek parekane ane corah ento. Ia nampi pikolih patuh teken anake ane mapi-mapi. Ditu ia lakar ngeling kanti kriet-kriet giginne."

Matius 25

1 "Dikalan pamragat gumine, unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngadegang Pamrentahan Idane dadi upamayang buka daane adasa, ane nyemak damarne suang-suang lakar mapagin pangantene muani. 2 Di pantaran daane ento ada lelima ane belog pesan, nanging ane buin lelima dueg. 3 Daane ane belog ento, ia ngaba damar, nanging ia tusing ngaba lengis imbuh. 4 Nanging daane ane dueg-dueg ento, ia pada ngaba damar tur ngaba lengis imbuh mawadah botol. 5 Sawireh pangantene muani makelo tusing teka-teka, ditu daane makejang pada kiap, laut pules. 6 Sawatara tengah lemeng, ada anak gelur-gelur kene: 'Pangantene teka, enggalangja papagin!' 7 Daane makejang pada bangun laut ngenyitin damarne suang-suang. 8 Ditu laut daane ane belog ento ngomong teken daane ane dueg kene: 'Baangja tiang ngidih lengise abedik sawireh damar tiange nagih mati.' 9 Daane ane dueg ento masaut kene: 'Edaja lengis tiange buin tagiha, sawireh tusing sedeng anggon tiang ajak eluh. Melahan eluh ka warunge, ditu meli lengis!' 10 Dugas daane ane belog ento pada majalan ngalih lengis, laut pangantene ento teka. Daane ane tansah tragia ento lantas ngatehang pangantene muani macelep ka tongos papestane, suba keto laut korine kubetang. 11 Sasubane keto laut teka daane ane belog, tur kauk-kauk kene: 'Jero Wayan, Jero Wayan, dong ampakin tiang jelanan!' 12 Ditu pangantene muani lakar masaut kene: 'Sasajaane tiang tusing pesan nawang jerone.'" 13 Pamuputne Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Ento krana pada tragiaja sawireh cening tuara nawang, unduk dina muah panemayane ento." 14 "Yen andeang Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento patuh buka anake agung ane lakar lunga nura desa. Satondene mamargi, ida ngandikain parekan idane, tur serahin ida ngetangang arta branan idane. 15 Asing-asing parekan kicen ngetangang manut kamampuhannyane suang-suang. Ane adiri icen ida limang tali dolar, ane adiri duang tali dolar, tur ane buin adiri siu dolar. Suud keto laut ida lunga. 16 Lantas parekane ane kicen limang tali dolar ento, luas nyalanang pipisne, tur ia maan bati limang tali dolar. 17 Keto masih parekane ane nampi duang tali dolar, ia maan bati duang tali dolar. 18 Nanging parekane ane nampi siu dolar, ia laut nyongcong tanah ngae bangbang, tur pipisne ane siu dolar ento tanema. 19 Sasubane makelo-kelo, gustin parekane ento rauh. Ditu laut parekane ento ndikaina apanga pada ngaturang unduk pajalan pipis idane. 20 Parekane ane nampi pipis limang tali dolar ento laut tangkil tur ngaturang batinne limang tali dolar, kene aturne: 'Ratu ngicen titiang jinah limang tali dolar, sampun margiang titiang. Puniki cingakinja titiang polih bati limang tali dolar.' 21 Pangandikan gustinne teken ia: 'Ih parekan ane anteng tur satia. Sawireh cai satia tur anteng ngitungang pipis ane abedik, dadinne cai lakar serahin gelahe ngitungang pipis ane liunan. Jani kemo ka jeroan, ditu milu muponin kawiryan gustin caine!' 22 Mara amonto, laut teka tangkil parekane ane nampi duang tali dolar. Lantas ia matur kene: 'Ratu, ratu ngicen titiang jinah kalih tali dolar. Sane mangkin cingakinja, titiang polih bati kalih tali dolar!' 23 Pangandikan gustinne: 'Ih parekan ane anteng tur satia; sawireh cai satia tur anteng ngitungang pipis ane abedik, dadinne cai bakal serahin gelahe ngitungang pipis ane liunan. Jani kemoja ka jeroan, ditu milu muponin kawiryan gustin caine!' 24 Suud keto laut teka tangkil parekane ane kicen pipis siu dolar, tur matur: 'Ratu, santukan titiang uning mungguing ratu maraga momo droaka. Iratu ngampung ring sawahe sane tan tandurin iratu, tur ngalapin tetanduran sane tan celekang iratu. 25 Punika awinanne titiang ajerih. Duaning punika jinah druene tanem titiang. Puniki wilangin jinah druene siu dolar, aturang titiang!' 26 Lantas gustinne ngandika kene: 'Ih iba parekan jaat tur mayus. Iba suba nawang yen kai manyi di tongose ane tusing tanemin kai, tur ngalap di tongose ane tusing taen celekin kai. 27 Benehne pipis kaine ento serahang iba teken anake ane nyalanang pipis, apanga disubane kai teka, kai nyidayang nampi inanne muah panakne. 28 Ne jani juangja pipise ane siu dolar ento tur serahangja teken ane ngelah dasa tali dolar. 29 Sawireh anake ane suba ngelah, ia buin lakar kimbuhin, apanga ngelah kanti bek maliah. Nanging nyenja ane tusing ngelah, apaja ane gelahanga, ento lakar kajuang uli sig anake ento. 30 Ne jani kemo entungang parekane ane tan paguna ene ka tongose ane peteng dedet, ditu ia lakar ngeling kanti giginne kriet-kriet.'" 31 "Dikalan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento rauh madeg Ratu, kairing baan sawatek malaekate, Ida lakar malinggih di singasanan Pamrentahan Idane. 32 Ditu sakancan manusane di gumine bakal punduhang Ida di ajeng Idane, tumuli palasang Ida, kadadiang duang gompyokan, buka pangangon kambinge malasang biri-biri ajaka kambingne. 33 Ida lakar ngenahang biri-birine ento di tengen Idane, tur kambinge kagenahang di kiwa. 34 Ditu Sang Nata lakar mawecana teken anake ane di tengen Idane kene: 'Maija! Ih anak ane kamertanin baan Ajin Tiange. Tur rasayangja kawiryan pamrentahan ane suba kasediaang buat ragane uli dugas pangawit gumine ene kaadakang. 35 Sawireh dugas Tiange seduk, ragane maang Tiang daar; dugas Tiange bedak ragane maang Tiang ngidih yeh; dugas Tiange kalunta-lunta, ragane maang Tiang dunungan; 36 dugas Tiange malalung ragane ngambenin Tiang; dugas Tiange sakit, ragane matepetin Tiang; tur dugase Tiang di pangkenge, ragane nelokin Tiang.' 37 Lantas sakancan anake ane sadu ento matur, kene: 'Ratu Panembahan, sane dipidanke titiang manggihin IRatu kaluen, raris titiang ngaturin rayunan, wiadin kasatan raris titiang ngaturin toya? 38 Sane dipidanke titiang manggihin IRatu kalunta-lunta, raris aturin titiang makolem ring cecanggahan titiange, wiadin malegar tumuli aturin titiang wastra? 39 Sane dipidanke titiang manggihin IRatu sungkan wiadin kapangkeng, raris titiang nangkilin Palungguh IRatu?' 40 Ditu Sang Nata bakal mawecana kene: 'Tiang jani ngorahin ragane, dugas ragane nglaksanayang unduke ento marep teken sinalih tunggal nyama-nyamaan Tiange ane paling nistana ene, ento mapiteges ragane suba malaksana marep teken Tiang.' 41 Sasubane ento, Ida bakal mawecana teken anake ane di kiwan Idane, kene: 'Makaadja jerone uli dini; ih jlema kena temah Widi, kemo jerone ka kawah nrakane ane suba kasediaang buat Ratun Setane muah parawadua balannyane. 42 Sawireh dugas Tiange seduk, jerone tusing maang Tiang ngidih nasi; dugas Tiange bedak jerone tusing maang Tiang ngidih yeh; 43 dugas Tiang kalunta-lunta, jerone tusing maang Tiang dunungan; tur dugas Tiange sakit muah mapangkeng jerone tusing nyak matepetin Tiang.' 44 Ditu anake ento pada matur kene: 'Duh Ratu Panembahan, sane dipidanke titiang naenin manggihin IRatu kaluen, kasatan miwah kalunta-lunta, wiadin malegar, wiadin sungkan wiadin mapangkeng, tur titiang nenten ngaturang patulung ring IRatu?' 45 Ditu Sang Nata ngandika teken anake ento kene: 'Tiang jani ngorahin jerone: Sasajaane dugas jerone tusing nyak nulungin sinalih tunggal anak ane paling nistana ene, ento mapiteges jerone masih tusing nyak nulungin Tiang.' 46 Aketo sakancan anake ane lakar nampi pasisip ane langgeng, nanging sakancan anake ane sadu ento lakar molih idup ane langgeng."

Matius 26

1 Sasampun Ida Hyang Yesus puput nlehtehang paurukan Idane makasami, raris Ida ngandika ring parasisian Idane asapuniki: 2 "Cening ajak makejang suba pada nawang, mungguing buin puan Rerainan Paskah. Kala ento Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar kaserahang buat kasalib." 3 Daweg punika parapangageng panditane miwah paralingsir bangsa Yahudine, mapaiguman ring grian Sang Pandita Agung Kayapas. 4 Irika ida dane pada ngrincikan pangindrajala buat ngejuk tur nyedayang Ida Hyang Yesus. 5 Bebaosan ida danene sapuniki: "Sampunangja indike puniki kamargiang ring nuju rerainane, mangda sampunang rakyate iur." 6 Daweg Ida Hyang Yesus ring kota Betania, ring umah Simone sane pecak sakit lepra, 7 raris wenten anak eluh adiri rauh makta botol madaging minyak wangi sane mapangarga mael, maranin Ida Hyang Yesus. Minyak wangine punika raris briokang ipun ring prabun Idane, risedek Ida marayunan. 8 Parasisian Idane ngaksi paindikane punika, dane raris duka tur mabaos sapuniki: "Ngudiang dadi barang mael kutang-kutang? 9 Sawireh lengise ento mael payu baan ngadep, tur pipisne dadi padanaang teken anake tiwas-tiwas." 10 Ida Hyang Yesus wikan ring pakayunan danene, raris ngandika: "Apa krana sangat baan cening ngobetang anake eluh ene? Anake eluh ene suba mapakardi melah marep teken Guru. 11 Anake ane tiwas-tiwas setata bakal ada di pantaran ceninge, nanging Guru tusing bakal setata bareng-bareng ajak cening. 12 Anake eluh ene mriokang lengis ka awak Gurune, ento ia satmaka nyediaang upakara buat pamretekan sawan Gurune. 13 Guru ngorahang teken cening: Sasajaane dija Orta Rahayune kaortayang di jagate ene, pakardin anake eluh ene tansah kasambat, apanga anake eda engsap teken ia." 14 Wusan punika sinalih tunggal saking pantaran parasisian Idane roras, sane mapesengan Yudas Iskariot, tangkil ring parapangageng panditane. 15 Dane matur asapuniki: "Napi sane pacang paicayang guru ring titiang, yen titiang ngaturang Ida Hyang Yesus ring guru?" Sang pandita raris maicayang jinah perak tigang dasa bidang ring dane. 16 Ngawitin saking rahinane punika Dane Yudas setata ngrereh sela sane becik buat nyerahang Ida Hyang Yesus. 17 Ring rahina pangawit Rerainan Roti Tan Paragine, parasisian Idane pada nangkil tur mataken ring Ida asapuniki: "Manut pakayunan Palungguh Guru, ring dija jaga genah Guru ngrayunang Perjamuan Paskah, mangda dangan antuk titiang nragianang?" 18 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Kemo cening majalan ka kota, ka umah ianu, tur orahang teken ia kene: 'Ida Sang Guru wenten pangandika sapuniki: Panemayan Tiange suba teka, Tiang makeneh marerainan Paskah ajak sisian Tiange di umah ragane.'" 19 Parasisian Idane raris pada satinut tur mamargi nglaksanayang pituduh Ida Hyang Yesus buat nragianang Perjamuan Paskahe punika. 20 Sasampune wengi, Ida Hyang Yesus raris malinggih marayunan kairing antuk parasisiane makaroras. 21 Risedek sami marayunan Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Guru ngorahang teken cening: Sasajaane sinalih tunggal uli pantaran ceninge ene bakal nyerahang Guru." 22 Parasisian Idane sami pada marasa sedih. Sakaadiri dane matur pitaken ring Ida sapuniki: "Duh Guru, sampun janten boya titiang sane tuek Guru." 23 Pangandikan Idane: "Anake ane bareng-bareng ajak Guru nyelebang roti ka jembunge ene, anake ento ane lakar nyerahang Guru. 24 Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa mula tuah lakar seda satinut teken ane suba matulis di Cakepan Sucine nanging ambate sengkalan anake ane lakar nyerahang Sang Putraning Manusa. Melahan yen anake ento tusing lekad mai ka gumine!" 25 Dane Yudas, sane alpaka ring Ida punika, raris matur: "Guru, sampun janten boya titiang sane tuek Guru." Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Nah, keto suba buka raos ceninge." 26 Risedek Ida marayunan kairing antuk parasisian Idane, raris Ida ngambil roti. Sasampune Ida ngastawa ngaturang panyuksma, rotine tumuli kagompes-gompes tur kacacarang ring parasisiane kadulurin antuk pangandika kadi asapuniki: "Jemakja lautang daar, ene awak Gurune." 27 Wusan punika Ida ngambil gelas, tumuli ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Gelase punika raris kenjuhang ring parasisian Idane saha kadulurin pangandika: "Nginumja cening ajak makejang. 28 Ene getih Gurune ane ngesahang pasubayan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane kakecorang buat anake makejang buat pangampuran dosannyane. 29 Jani Guru ngorahang teken cening: Sasajaane ngawitin uli jani Guru tusing lakar nginum anggur ane buka kene, kanti teka masane Ida Sang Aji ngadegang Pamrentahan Idane tur ditu Guru nginum anggur ane anyar ajak cening." 30 Sasampune ngidungang kidung puji-pujian, Ida Hyang Yesus raris lunga ka Bukit Saitun kairing antuk parasisian Idane. 31 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane sapuniki: "Dipetenge ene cening ajak makejang bakal pada malaib ngalahin Guru, sawireh suba matulis di Cakepan Sucine kene: 'Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngamatiang pangangone ento tur biri-birine ento lakar pada malaib pablesat.' 32 Nanging sasubane Guru buin kauripang, Guru lakar ngamaluin cening ka tanah Galilea." 33 Dane Petrus tumuli matur: "Guru, yadiastunja sami pacang ninggal Palungguh Guru, nanging titiang nenten." 34 Ida Hyang Yesus ngandika ring Dane Petrus: "Ingetangja, sasajaane petenge ene, satonden siape makruyuk, cening suba ping telu ngaku tusing nawang Guru." 35 Atur Dane Petruse: "Yadiastun titiang ngemasin padem sareng-sareng ring Guru, titiang tanja pacang nilas Guru." Kadi asapunika taler atur parasisiane sane tiosan. 36 Ida Hyang Yesus raris lunga ka genah sane mawasta Getsemani, kairing antuk parasisian Idane. Sasampune rauh irika, raris Ida ngandika ring parasisian Idane sapuniki: "Negakja cening dini, sawireh Guru lakar ngastawa ditu." 37 Irika ida ngandikain Dane Petrus miwah okan Dane Sebedeuse makakalih mangda ngiringang Ida. Duk punika Ida ngawitin rumasa sungsut tur duhkita. 38 Raris Ida ngandika ring dane: "Jelek pesan keneh Gurune, buka lakar nagih mati rasanne. Negakja malu cening dini tur barenginja Guru magadang!" 39 Ida mamargi ngarepang akidik tumuli sumungkem tur ngastawa, asapuniki: "Inggih Aji, yen bilih dados, impasangja bakal sangsarane puniki saking Titiang. Nanging indike punika sampunang satinut ring manah Titiange, sakewanten mangda pakarsan Aji sane mamargi." 40 Wusan Ida matur asapunika, Ida raris mawali, nyingak sisian Idane tetiga, dapetang Ida dane pada sirep. Raris Ida ngandika ring Dane Petrus sapuniki: "Singke cening nyidayang nimpalin Guru magadang angan ajam? 41 Magadang tur ngastawaja! Apang eda cening kalahanga baan gegodane. Roh manusane mula suksrah, nanging cening ene manusa ane lemet." 42 Tumuli Ida malih mamargi ngarepang tur malih ngastawa, sapuniki: "Inggih Aji, menawi sangsara punika tan kengin mimpas, sajawining jaga tandangin Titiang, ledang pakarsan Aji kamargiang!" 43 Daweg Ida mawali, malih dapetang Ida sisian Idane pada sirep, santukan dane kalintang arip. 44 Malih Ida nilar sisian Idane tumuli mamargi ngarepang, raris ngastawa sane kaping tiganipun, pinunase pateh sakadi atur Idane iwau. 45 Wusan punika Ida raris mawali ring genah sisian Idane, sarwi ngandika ring dane sapuniki: "Apake cening enu pules muah nuptupang bayu? Tingalinja, jani suba teka panemayannyane, Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar kaserahang sig kakuasan anake dosa. 46 Bangunja, jalanja makaad. Anake ane lakar nyerahang Guru suba teka!" 47 Durung wusan Ida ngandika, raris rauh Dane Yudas sinalih tunggal sisian Idane roras, matututan jadma akeh, masanjata pedang miwah tungked. Anake punika kutus antuk parapangageng panditane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine. 48 Sang sane pacang nyerahang Ida Hyang Yesus sampun ngwehin wangsit ring anake sane jaga ngejuk Ida, sapuniki: "Siraja sane aras tiang punika sampun Anake sane rereh ragane, rarisang sampun ejuk." 49 Irika Dane Yudas gelis nganampekin Ida Hyang Yesus tumuli matur: "Nunas lugra Guru," raris Ida karas. 50 Nanging Ida ngandika ring dane: "Enggalang suba laksanayang ento cening!" Irika digelis anake akeh pada ngarepang tur ngejuk Ida tur katekekang pisan ngisi. 51 Nanging sinalih tunggal saking anake sane ngiringang Ida, nyrowengang pedang tur nyempal rencang Sang Pandita Agunge kanti pegat kupingipune. 52 Pangandikan Idane ring dane: "Saunginja pedang ceninge, sawireh nyenja demen ngaud pedang, ia lakar mati ulihan pedang. 53 Apake kaden cening Guru tusing nyidayang nunas ring Sang Aji, apang Ida ngutus malaekat Idane kanti lebihan teken roras pasukan buat nulungin Guru? 54 Nanging yen keto, dadiannya tusing tegep isin Cakepan Sucine, ane nyuratang mungguing paundukane ene patut kalaksanayang buka kene." 55 Ida raris ngandika ring anake akeh punika: "Apake sengguhang ragane Tiang ene begal, kanti ragane sregep pesan teka mai pada ngaba pedang muah tungked buat ngejuk Tiang? Kaden nyabran dina Tiang ngurukang di Perhyangan Agung, apa krana ragane tusing ngejuk Tiang. 56 Nanging unduke ene makejang dadi buka kene, apanga genep kecap ane kasuratang baan nabi-nabine di Cakepan Sucine." Irika parasisian Idane jeg malaib pablesat, ninggal Ida. 57 Sasampune Ida Hyang Yesus kejuk, Ida raris katangkilang ka grian Sang Pandita Agung Kayapas. Irika sampun mapunduh paraguru agamane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine. 58 Dane Petrus ngetut pamargin Idane saking doh, ngantos dane rauh ring natar grian Pandita Agunge. Raris dane ngranjing ka natare tur irika malinggih sareng parapajagaan Perhyangan Agunge. Dane meled uning sapunapi jaga pamuputipun. 59 Parapangageng panditane miwah paraanggota Majelis Agamane makasami ngrereh bukti palsu ngeniang indik Ida Hyang Yesus, mangda Ida prasida kadanda pati. 60 Nanging dane nenten mrasidayang polih bukti, yadiastun akeh sampun saksi linyok sane ngaturang katerangan ngeniang indik Idane. Ring pamuput wenten anak sareng kalih ngarepang, 61 saha matur sapuniki: "Jadmane puniki naenin mapajar sapuniki: 'Tiang nyidayang nguugang Perhyangan Agunge, tur ngwangun buin sajeroning makatelun.'" 62 Sang Pandita Agung raris ngadeg, tur ngandika ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Punapike Ragane tan kayun nyautin dedalihan-dedalihan anake puniki, sane katuekang marep ring Ragane?" 63 Nanging Ida Hyang Yesus meneng kewanten. Malih Sang Pandita Agung ngandika: "Iriki ring ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyeneng, tiang nyumpahin Ragane, nikayangja ring tiang sareng sami, punapike Ragane puniki Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, inggih punika Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa?" 64 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ragane sane maosang sakadi asapunika. Sakewanten Tiang ngaturin ragane, ngawit saking mangkin ragane pacang nyingakin Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika malinggih ngagem kakuasaan ring genah sane kaledangin pisan antuk Sang Sane Maha Kuasa, tur jaga rauh saking megane ring ambarane." 65 Irika Sang Pandita Agung nguek busanan Idane tur ngandika: "Ipun nganistayang Ida Sang Hyang Widi Wasa. Jaga napi malih muatang saksi! Semeton sareng sami sampun pada mireng baosnyane sane langgana ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 66 Sane mangkin sapunapi pakayunan semetone sareng sami?" Atur dane sareng sami: "Ipun iwang tur patut katiwakin danda pati." 67 Raris dane pada ngecuhin prarain Idane tur nyagurin Ida; miwah anake sane nglempag Ida, 68 mabaos sapuniki: "Ih Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tegarang orahang nyen ane nglempag Ragane?" 69 Daweg punika Dane Petrus sedek ring natar grian Sang Pandita Agunge. Raris wenten panyeroan Sang Pandita Agunge rauh tur mabaos ring dane sapuniki: "Jerone puniki taler nyabran rahina sareng-sareng ring Yesus, Anake sane saking wewengkon Galilea punika." 70 Nanging Dane Petrus ngangken tan uning, ring arepan anake akeh punika, sapuniki baos danene: "Tiang tan uning ring indik sane baosang jerone." 71 Wusan punika Dane Petrus raris medal ka pamedale. Irika dane kapanggih antuk panyeroan tiosan, sane mabaos ring anake sane wenten irika sapuniki: "Anake punika taler sareng-sareng ring Yesus, sane saking kota Nasaret punika." 72 Malih dane ngangken tan uning tur masumpah sapuniki: "Tiang purun masumpah, mungguing tiang tan pisan uning ring Anake punika." 73 Tan sue anake sane wenten irika pada maranin Dane Petrus saha mabaos sapuniki: "Jerone pasti sinalih tunggal timpal Anake ento, raos jerone nyiriang." 74 Irika Dane Petrus nyumpahang dewek tur negesang asapuniki: "Mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa nemah tiang, yan atur tiange tan yakti. Tiang tan uning ring Anake punika." Duk punika ugi ayame tumuli makruyuk. 75 Dane Petrus raris makebyah eling ring pangandikan Ida Hyang Yesus sane sapuniki: "Satonden siape makruyuk, cening suba ping telu ngaku tusing nawang Guru." Dane Petrus tumuli medal ka jaba tur nangis sigsigan.

Matius 27

1 Pasemengan pisan parapangageng pandita miwah parapanglingsir bangsa Yahudine sami pada igum ngardi rencana, buat nyedayang Ida Hyang Yesus. 2 Tangan Ida Hyang Yesus raris kaante, tumuli katurang ka ajeng Dane Pilatus, sane dados gubernur kerajaan Roma irika. 3 Rikala Dane Yudas sane alpaka ring Ida Hyang Yesus manggihin, mungguing Ida sampun katiwakin danda pati, dane raris nyelsel raga. Jinah perak sane tigang dasa punika raris kawaliang ring parapangageng panditane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine, 4 kadulurin atur sapuniki: "Titiang sampun ngardi dosa, santukan titiang sampun alpaka ring Anak sane tan padosa kantos Ida kadanda pati." Nanging pangandikan danene asapuniki: "Paundukane ento tiang tusing milu tau, ento urusan ragane." 5 Jinahe punika raris entungang dane ka tengah genah pamuspane, tumuli dane makaon ngantung raga. 6 Irika pangageng panditane ngambil jinah punika sarwi ngandika: "Pipise ene tusing dadi adukang ajaka pipis aturane di Perhyangan Agung, sawireh ene pipis pamelin angkihan." 7 Sasampune kawentenang sangkepan, raris wenten parareman, mungguing jinahe punika jaga katumbasang tanah. Tanah sane katumbas punika tanah tukang payuk. Punika katumbas jaga kanggen seman tamiu. 8 Punika awinanipun, rauh mangkin genahe punika kasambat: "Tanah silur angkihan". 9 Malantaran punika madaging pisan sabda sane kawedarang antuk Nabi Yeremia sapuniki: "Anake ento laut nuduk pipis perake telung dasa keteng ento, nah ento pangaji ane suba katetepang buat anak aukud di pantaran bangsa Israele. 10 Pipise ento tumuli anggona meli tanah tukang payuke buka pangandikan Ida Sang Panembahan teken tiang." 11 Ida Hyang Yesus raris katangkilang ring ajeng Gubernur Pilatus. Gubernur Pilatus raris mataken ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Punapike Ragane puniki Ratun bangsa Yahudine?" Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ragane ngraga sane maosang sapunika." 12 Nanging ngeniang indik dedalihan parapangageng panditane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine Ida tan pisan kayun nyaurin. 13 Raris Gubernur Pilatus ngandika: "Punapike Ragane nenten mireng dedalihan anake sareng akeh puniki?" 14 Nanging Ida taler tan kayun masaur angan akecap kantos sang gubernur rumasa angob. 15 Sabilang Rerainan Paskah sampun biasa sang gubernur mebasang narapidana adiri, sane katunas antuk rakyate. 16 Daweg punika ring pangkenge irika wenten narapidana sane kasub jaatipune, mawasta Yesus Barabas. 17 Rikala rakyate sami sampun pada mapunduh irika Gubernur Pilatus raris mataken ring rakyate sapuniki: "Nyen ane pilih ragane, ane patut bebasang tiang: Yesus Barabas apa Yesus ane kasambat Kristus?" 18 Dane tatas uning, mungguing anake punika ngaturang Ida Hyang Yesus ka ajeng danene punika, wantah madasar antuk iri ati. 19 Rikala Gubernur Pilatus malinggih ring korsi pangadilane, wenten utusan ngaturang piuning saking rabin danene sapuniki: "Sampunang pisan-pisan beli gede sareng maosang wicaran Anake sane tan padosa puniki, santukan dibi sande ring pangipian titiang banget pisan kaduhkitan malantaran Anake puniki." 20 Nanging parapangageng panditane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine sampun ngoles rakyate mangda nunas Barabas sane kabebasang tur Ida Hyang Yesus mangda kadanda pati. 21 Sang gubernur malih mataken ring rakyate sapuniki: "Uli di pantaran anake dadua ene, enyen ane pilih ragane, ane patut bebasang tiang?" Aturipune sareng sami: "Barabas tunas titiang!" 22 Pangandikan sang gubernur ring ipun: "Yen keto, kudiang tiang Yesus ane kasambat Sang Prabu Sane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa ene?" Irika rakyate raris masaur manuk asapuniki: "Ipun patut kapentang ring salibe!" 23 Pangandikan sang gubernur: "Apa dosan Anake ene?" Nanging rakyate sayan mangetang ngelur: "Pentang Ipun ring salibe!" 24 Rikala sang gubernur wikan mungguing saluiring pakibeh danene tan jaga mapikenoh, maliha rakyate sampun mabiayuhan, dane ngambil toya tumuli masehin tangan ring arepan anake akeh punika, kadulurin antuk pangandika: "Tiang tusing milu negen patin Anake ene, ala ayu ragane ane negen!" 25 Irika rakyate masaur manuk: "Banggayang patin Anake punika kapetegenang ring titiang sareng pianak cucun titiange!" 26 Irika sang gubernur raris mebasang Barabas pabuat ipun sareng sami, tur dane ngandikayang mangda Ida Hyang Yesus katigtig, tumuli kaserahang mangda kapentang ring salibe. 27 Sasampune punika raris paraprajurit Dane Sang Gubernur Pilatus ngatehang Ida Hyang Yesus ngranjing ka jeroan. Paraprajurite kaparumang mangda mapunduh ngiter Ida Hyang Yesus. 28 Irika prajurite ngelus busanan Idane, tumuli Ida karangsukin busana kagungan jubah tangi. 29 Wenten malih prajurit sane ngulat gegelungan antuk bun ketket tumuli kasalukang ring prabun Idane. Tangan Idane tengen kapaagemin tiing buluh atugel tumuli Ida kabinjulin. Ipun matedoh ring ajeng Idane maduluran atur asapuniki: "Nunas lugra Ratu, Prabun Bangsa Yahudi!" 30 Wusan mabaos kadi asapunika raris prarain Idane kakecuhin, tiing buluhe sane ring tangan Idane kambil tur kanggen nglempag prabun Idane. 31 Sasampune ipun puput minjulin Ida, tumuli jubahe ungu iwau kalukar tur busanan Idane ngraga karangsukang malih. Ida raris kairing medal jaga kapentang ring salibe. 32 Rikala Ida Hyang Yesus katehang antuk paraprajurite mamargi medal saking kota Yerusalem, raris macunduk ring anak adiri sane mawasta Simon, saking kota Kirene. Ipun raris kapaksa kapategenin salib Ida Hyang Yesus. 33 Rombongan punika raris rauh ring genahe sane mawasta Golgota, sane mateges: "Kaun Sirah". 34 Ida Hyang Yesus raris katurin nginum anggur madukan nyali. Sasampun kacecepin, raris Ida tan kayun ngeled. 35 Sasampune Ida kapentang ring salibe, paraprajurite tumuli ngedum busanan Idane, ngangge undi. 36 Ipun raris pada negak ngebagin Ida. 37 Ring duur prabun Idane kapasang tetulisan sane nartayang, napi awinanipun Ida kasisipang. Sapuniki kecapipun: "Ene Yesus Ratun Bangsa Yahudine". 38 Sasarengan ring Ida Hyang Yesus taler wenten jadma begal kekalih kapentang, kagenahang ring kiwa tengen Idane. 39 Sawatek anake sane nglintang irika sami pada nguman-uman Ida tur sambilang ipun kitak-kituk, 40 ipun matbat sapuniki: "Ih Jero, Ragane maosang jaga nguugang Perhyangan Agunge tur jaga nyidayang ngwangun malih sajeroning tigang rahina. Sane mangkin yen yakti Ragane Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, tedunja saking salibe punika, tur bebasangja Ragane!" 41 Asapunika taler pangageng panditane miwah paraguru agamane lan parapanglingsir bangsa Yahudine sami pada minjulin Ida, sapuniki baos danene: 42 "Anak len sida baana nulungin, nanging dewekNe tusing! Kone Ia Ratun bangsa Israele! Yen jani sida baana tuun uli di salibe ento, mara iraga lakar pracaya teken Ia. 43 Ia pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ngorahang dewekNe Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. Depangja jani apang Ida Sang Hyang Widi Wasa mebasang Ia." 44 Malihne begale sane sareng-sareng kapentang ring Ida taler nguman-uman Ida. 45 Ngawit saking jam roras ngantos jam tiga sore sawewengkon jagate irika peteng dedet. 46 Wenten sawatara jam tiga, Ida Hyang Yesus majeritan antuk suara sane jangih asapuniki: "Eli, Eli, lama sabahtani!" Artinipun: "Duh Ratu Widin Titiang, Widin Titiang, napi awinan IRatu nilar Titiang?" 47 Wau miragi jeritan Idane asapunika anake sane pada majujuk irika raris pada mabaos sapuniki: "Ia ngaturin Nabi Elia." 48 Pramangkin wenten anak saking pantaran anake punika age ngambil bungan kaang kacelebang ring anggure sane masem. Bungan kaange sane belus madaging anggur punika raris katunjuk antuk tiing buluh, kapacecepang ring Ida. 49 Nanging timpal-timpalipune mabaos sapuniki: "Jalanja antosang, sing saget rauh Nabi Elia mebasang Ia." 50 Daweg punika malih Ida Hyang Yesus majeritan antuk suara jangih, raris seda. 51 Tan dumade langsen Perhyangan Agunge sibak dados kekalih, saking baduur rauh ring sor, jagate linuh magejeran, tur bukit-bukit batune pada engkag. 52 Gegumuk ring setrane pada engkag, tur katah parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun padem, pada urip malih. 53 Ipun sami ninggal gegumuknyane. Tur sasampun Ida Hyang Yesus nyeneng malih saking pantaran anake padem, ipun raris ngranjing ka kota Yerusalem, kakantenang antuk anake akeh. 54 Pangageng prajurite miwah prajurite sane ngebag Ida Hyang Yesus sami pada tengkejut tur ajerih pisan manggihin linuhe miwah sapariindike punika, raris ipun mabaos: "Saja tuah Anake ene Putran Widi." 55 Irika akeh wenten anak istri sane ngantenang saking doh, inggih punika: istri-istrine sane ngiringang Ida Hyang Yesus saking wewengkon Galilea, sane setata ngayahin Ida. 56 Ring pantarannyane wenten Maria Magdalena, Maria biang Yakobus miwah Yusup miwah biang okan Dane Sebedeuse. 57 Sasampune makire wengi, raris rauh anak sugih saking desa Arimatea, mapesengan Yusup. Dane taler dados sisian Ida Hyang Yesus. 58 Dane tangkil ring ajeng Gubernur Pilatus nyadia nunas layon Ida Hyang Yesus. Irika Gubernur Pilatus mrentahang mangda layone kapaicayang. 59 Dane Yusup ngambil layone punika tumuli kalelet antuk kasa sane anyar. 60 Layone raris kaperemang ring guane sane anyar, gua druen dane ngraga, sane kapongpong ring bukit batune. Wusan punika bungas guane raris katutup antuk batu sane lumbang. Dane tumuli budal. 61 Nanging Maria Magdalena miwah Maria sane tiosan kantun negak ring arepan guane. 62 Benjangipun, inggih punika sasampun lintang rahina Sukrane, parapangageng panditane miwah anggota golongan Parisine pada rauh tangkil ka ajeng Gubernur Pilatus. 63 Dane sami pada matur sapuniki: "Ratu, titiang eling mungguing Jadmane sane bogbog punika daweg Ipun kantun urip, Ipun naenin mabaos sapuniki: 'Disubane makatelun Tiang lakar idup buin.' 64 Duaning asapunika ledang ratu mrentahang mangda kubure punika kagebag kantos rahina sane kaping tiga. Santukan titiang ajerih, murid-muridipune jagi rauh mamaling sawan Ipune raris kabaosang ring rakyate, mungguing Ipun sampun urip malih saking pantaran anake padem. Bobabe sane pamuput puniki jaga bangetan kaonipun, imbangang ring bobabe sane pangawit." 65 Pangandikan Sang Gubernur Pilatus ring anake punika: "Ne tiang maang ragane prajurit. Kemo jani gebagin kubure ento melahang pesan." 66 Raris dane pada mamargi ka kuburane, tutup kubure kasegel tumuli kagebagin.

Matius 28

1 Sasampune lintang Rerainan Sabate, wau pisan galang kangin ring rahina Redite punika, Maria Magdalena miwah Maria sane tiosan sampun mamargi ka kuburan Ida Hyang Yesus. 2 Irika jeg wenten linuh ageng pisan santukan malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa tedun saking suarga tumuli ngulikang batu panutup bungas guan kubure. Malaekate raris malinggih ring batune punika. 3 Prarain idane galang makalangan tur busanan idane putih sakadi kapas. 4 Prajurite sane magebagan irika sami tengkejut pisan tur ajerih tan sipi kantos sakadi sawa gobanipune. 5 Malaekate raris ngandika ring anake istri-istri iwau sapuniki: "Edaja ragane takut! Tiang nawang ane alih ragane, nah ento Ida Hyang Yesus ane kasalib. 6 Ida tusing ada dini, Ida suba matangi, buka ane suba nikayang Ida. Maija delokin laad tongos Idane kaperemang. 7 Ne jani kemo enggalang malipetan, tuturang teken parasisian Idane, mungguing Ida suba katangiang uli pantaran anake mati. Ida lakar malunan lunga ka wewengkon Galilea, ditu ragane lakar matemu teken Ida. Eda pesan engsapina, apa ane suba orahang tiang teken ragane." 8 Anake istri-istri punika gelis budal saking kubur, maduluran ajerih madukan liang. Ipun malaib-laib budal mangda gelis polih ngortayang indike punika ring parasisian Ida Hyang Yesus. 9 Nanging tan pararapan Ida Hyang Yesus makantenang raga ring anake istri-istri punika sarwi ngandika sapuniki: "Rahayu cening pada!" Sang kalih raris ngarepang tumuli ngelut cokor Idane tur nyumbah Ida. 10 Pangandikan Ida Hyang Yesus ring ipun: "Edaja takut. Jani kemo orahin nyama-nyamaan Gurune apanga ia pada ka wewengkon Galilea, ditu ia lakar katemu teken Guru." 11 Daweg anake istri punika kantun ring margi, makudang-kudang prajurite sane ngebag kubur Ida Hyang Yesus tangkil ring ajeng parapangageng panditane ngaturang sapariindik sane sampun panggihin ipun ring kuburan punika. 12 Parapangageng panditane mapiguman sareng ring panglingsir bangsa Yahudine. Dane raris mapaica jinah akeh pisan ring prajurite iwau, 13 saha kadulurin antuk pangandika sapuniki: "Kene baan ngorahang: 'Petenge, dugas tiang ajak makejang pada pules, murid-muridNe teka mamaling sawan Anake ento.' 14 Yen pade paundukane ene kanti kapireng baan sang gubernur, tiang lakar matur ring dane, apang ragane tusing kanti nepukin sengkala." 15 Ipun raris ngambil jinahe punika, tumuli ngamargiang paindikan sane kaprentahang ring ipun. Rauh mangkin ortine punika kantun sumebar ring pantaran anak Yahudine. 16 Irika parasisian Idane solas diri raris mamargi ka wewengkon Galilea, ngungsi bukit sane sampun kapangandikayang antuk Ida Hyang Yesus. 17 Rikala kapanggih ring Ida Hyang Yesus, raris dane pada nyumbah; nanging saking pantarannyane wenten taler sane kantun bimbang. 18 Ida Hyang Yesus tumuli nganampekin parasisian Idane, sarwi ngandika sapuniki: "Saluiring kakuasaan di suargan muah di gumine suba kaserahang teken Guru. 19 Ento krana, kemaja jani cening luas, alih bangsa-bangsane makejang. Dadiangja ia sisian Gurune, tur lukatja ia sajeroning parab Ida Sang Aji, Sang Putra muah Ida Sang Roh Suci. 20 Buina urukangja ia nglaksanayang sakancaning ane suba prentahang Guru teken cening. Tur ingetangja, Guru tansah bareng teken cening kanti teked ka pamragat gumine."





AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE